30
11 รายวิชาสังคมศึกษา (23101) ชั ้นมัธยมศึกษาปีที3 สาระที1 ศาสนา ศีลธรรม และจริยธรรม เล่มที2 เรื่อง วันธรรมสวนะ โดย นางสาวสุจินต์ ตาละกาญจนวัฒน์ ตาแหน่งครู วิทยฐานะชานาญการพิเศษ โรงเรียนห้วยสักวิทยาคม สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 36 สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั ้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

วันธรรมสวนะ

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: วันธรรมสวนะ

11

รายวชาสงคมศกษา (ส23101) ชนมธยมศกษาปท 3 สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม

เลมท 2 เรอง วนธรรมสวนะ

โดย

นางสาวสจนต ตาละกาญจนวฒน ต าแหนงคร วทยฐานะช านาญการพเศษ

โรงเรยนหวยสกวทยาคม ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 36 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

Page 2: วันธรรมสวนะ

12

ค าน า

บทเรยนการตน เรอง วนธรรมสวนะ จดท าขนเพอน ามาประกอบการจดกจกรรมการเรยนรในวชาสงคมศกษา ชนมธยมศกษาปท 3 สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม และยงเปนคมอใหนกเรยนไดใชศกษาหาความรดวยตนเองเพราะบทเรยนเลมนไดสรปเนอหาตลอดจนวธการจดกจกรรมทเปนระบบ เรยนรจากงายไปหายากนกเรยนไดปฏบตจรงยอมท าใหนกเรยนเกดความรความเขาใจอยางถองแทนนคอนกเรยนเกดทกษะการเรยนรอยางมประสทธภาพ ผจดท าหวงเปนอยางยงวา บทเรยนเลมนคงจะเปนประโยชนตอนกเรยน ครผสอน และ ผทสนใจไดเปนอยางด

สจนต ตาละกาญจนวฒน

Page 3: วันธรรมสวนะ

13

สารบญ

เรอง หนา ค าน า

สารบญ ตวชวด/จดประสงคการเรยนร เหตผลในการสรางบทเรยน ค าชแจงในการใชบทเรยนส าหรบคร ค าชแจงในการใชบทเรยนส าหรบนกเรยน แบบทดสอบกอนเรยน เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน กรอบท 1 กรอบท 2 กรอบท 3 กรอบท 4 กรอบท 5 กรอบท 6 กรอบท 7 กรอบท 8 ตารางบนทกคะแนนการทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน แบบทดสอบหลงเรยน เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เอกสารอางอง

ก ข 1 2 3 4 6 9

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 23 24

Page 4: วันธรรมสวนะ

14

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3

เลมท 2 เรอง วนธรรมสวนะ

ตวชวด ส 2.1 ม.3/5 อธบายประวตวนส าคญทางศาสนาตามทก าหนดและปฏบตตนไดถกตอง จดประสงคการเรยนร

1. นกเรยนอธบายประวตและความส าคญของวนธรรมสวนะได 2. นกเรยนวเคราะหผลของการปฏบตตนอยางถกตองใน การเขารวมพธกรรมในวนธรรมสวนะได 3. นกเรยนปฏบตตนเปนคนมความรบผดชอบ ใฝรใฝเรยน มความกตญญกตเวท มจตสาธารณะ และตรงเวลา 4. นกเรยนสามารถปฏบตงานรวมกบผอนไดอยางมความสข

Page 5: วันธรรมสวนะ

15

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3

เลมท 2 เรอง วนธรรมสวนะ

เหตผลในการสรางบทเรยนส าเรจรป

1. เพอน ามาประกอบการจดกจกรรมการเรยนรในรายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม 2. เพอสงเสรมใหนกเรยนศกษาหาความรดวยตนเอง 3. เพอสงเสรมใหนกเรยนมความรบผดชอบ ใฝรใฝเรยน มความกตญญกตเวทมจตสาธารณะ และตรงเวลา 4. เพอสงเสรมใหนกเรยนปฏบตงานรวมกบผอนไดอยางมความสข 5. เพอน ามาใชในการสอนซอมเสรมของนกเรยนกรณทนกเรยนสอบไมผาน หรออาจใชในกรณทผสอนสอนไมทน

ขอใหเรยนรอยางมความสข นะครบ

Page 6: วันธรรมสวนะ

16

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 2

เรอง วนธรรมสวนะ

1. ชแจงใหนกเรยนอานค าแนะน าการใชบทเรยนอยางละเอยด และปฏบตตามขนตอนทกกรอบจนจบ 2. หากนกเรยนคนใดศกษาบทเรยนแลวยงไมเขาใจครตองชแนะและเสรมใหนกเรยนไดฝกปฏบตบอย ๆ ทงทบานและทโรงเรยน จะท าใหนกเรยนเขาใจบทเรยนไดดยงขน 3. ผลการปฏบตกจกรรมสามารถน าไปประกอบพจารณาผาน จดประสงคโดยครผสอนเปนผประเมน

ตงใจเรยนนะครบ

Page 7: วันธรรมสวนะ

17

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 2

เรอง วนธรรมสวนะ

1. กอนทจะศกษาบทเรยนใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนโดยตอบตามความเขาใจของตน ตรวจค าตอบดวยตนเองจากเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน และบนทกคะแนนสอบกอนเรยนลงในแบบบนทกคะแนนการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน 2. บทเรยนนเสนอเนอเรองเปนสวนยอย ๆ บรรจลงในกรอบตอเนองกนไปจ านวน 10 กรอบ 3. ศกษาเนอหาและท าความเขาใจในแตละกรอบ ตอบค าถามของแตละกรอบลงในสมดรายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ตรวจค าตอบดวยตนเอง และบนทกคะแนนลงในแบบบนทกการท ากจกรรม 4. หากนกเรยนตอบค าถามถกตอง แสดงวาเขาใจดแลวใหอานกรอบตอไปไดแตถาตอบค าถามผดตองกลบไปอานกรอบนนใหเขาใจแลวตอบตอบค าถามอกครงจนตอบถก จงอานกรอบตอไป 5. อยาดค าตอบกอนตอบค าถามเปนอนขาดเพราะจะท าใหนกเรยนไมเขาใจบทเรยนอยางแทจรง 6. เมอศกษาบทเรยนส าเรจรปนเสรจแลวใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนเพอวดความรความเขาใจหลงการเรยน ตรวจค าตอบ และบนทกคะแนนสอบหลงเรยนลงในแบบบนทกคะแนนการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน 7. นกเรยนตรวจค าตอบแบบทดสอบหลงเรยนจากเฉลยค าตอบดวยตนเองนกเรยนสามารถตอบขอทดสอบหลงการเรยนไดเกนกวารอยละ 70 จงถอวานกเรยนสามารถผานจดประสงคในเรองทเรยนน 8. เมอศกษาครบทกกรอบแลว ใหน าบทเรยนนสงครผสอน

Page 8: วันธรรมสวนะ

18

กอนศกษาบทเรยน เรามาท า

แบบทดสอบกอนเรยน กนกอนนะครบ

Page 9: วันธรรมสวนะ

19

ค าชแจง 1. แบบทดสอบกอนเรยนเปนขอสอบแบบปรนยเลอกตอบ จ านวน 10 ขอ

2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว โดยน าไปตอบในกระดาษค าตอบทแจกให 1. ขอใดคอความหมายของวนธรรมสวนะ ก . วนปฏบตธรรม ข . วนสนทนาธรรม ค. วนถวายผาพระกฐน ง . วนก าหนดประชมฟงธรรมของพทธบรษท 2. เดอนหนง ๆ ก าหนดวนธรรมสวนะไวกวน ก . 2 วนคอ ขน 8 ค า และ แรม 8 ค า ข. 2 วนคอ ขน 15 ค า และ แรม 15 ค า ค . 4 วนคอขน 8 ค า ขน 15 ค า แรม 8 ค า และแรม 14 หรอ 15 ค า ง . 4 วนคอขน 7 ค า ขน 14 ค า แรม 7 ค า และแรม 13 หรอ 14 ค า 3. กอนวนธรรมสวนะ 1 วนคอวนใด ก . วนพระ ข . วนโกน ค. วนมาฆบชา ง . วนวสาขบชา

แบบทดสอบกอนเรยน ประจ าบทเรยน

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 2

เรอง วนธรรมสวนะ

Page 10: วันธรรมสวนะ

20

4. การปฏบตตนของชาวพทธในวนธรรมสวนะคอขอใด ค. ประดบธงชาตตามอาคารบานเรอนและสถานทราชการ ข. ไปวดเพอปฏบตธรรม และฟงพระธรรมเทศนา ก. ท าบญใสบาตรถวายอาหารหวานคาว ง. ปฏบตตนตามทกขอทกลาวมา

5. วนธรรมสวนะเกดขนไดเพราะเหตใด ก . เพราะพระเจาพมพสารไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม ข . เพราะพระเจาอชาตศตรไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม ค . เพราะพระเจาสทโธทนะไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม ง . เพราะพระเจาอโศกมหาราชไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม 6. ในวนธรรมสวนะพทธศาสนกชนควรปฏบตในหลกธรรมใดมากทสดและกอประโยชนสงสด ก. ทาน ข. ศล ค. ภาวนา ง. จาคะ 7. ขอใดชวยอธบายวนธรรมสวนะเปนวนทสมานสมพนธชมชนไวเปนหนงเดยวกนไดตรงความจรงมากทสด ก. พระสงฆมโอกาสเทศนาสงสอนชาวบาน ข. กจกรรมทกอยางจะน าไปจดกนทวด ค. ชาวบานจะลดละเลกท าสงไมด 1 วน ง. ศาสนกชนมโอกาสไปปฏบตธรรมรวมกนทวด

Page 11: วันธรรมสวนะ

21

8. ในการเขารวมพธกรรมทางพระพทธศาสนาในวนธรรมสวนะขอใดเปนการปฏบตตนทไมเหมาะสม ก. ส ารวมกายวาจาใหเรยบรอย ข. ปฏบตตามขนตอนของพธอยางถกตอง ค. สนทนากบเพอนขณะพระใหพร ง. แสดงความเคารพพระสงฆอยางนอบนอม 9. วนนเปนวนแรม 15 ค าเดอน 6 คณยายลกขนมาเตรยมอาหารไปวดตงแตเชามดนกเรยนคดวาวนนเปนวนอะไร ก. วนมาฆบชา ข. วนอาสาฬหบชา ค. วนเขาพรรษา ง. วนธรรมสวนะ 10. ในวนพระ คณแมพาลกไปวดสงทควรปฏบตเมอไปพบพระสงฆทวดคอขอใด ก. แตงกายใหสภาพเรยบรอย ข. แตงกายตามสมยนยม ค. นงบนอาสนะเสมอกบพระสงฆ ง. พดคยหยอกลอดวยความสนทสนม

ตงใจท าขอสอบนะครบ

Page 12: วันธรรมสวนะ

22

อยาลอตรวจค าตอบนะ

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ประจ าบทเรยน

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 2

เรอง วนธรรมสวนะ

1. ตอบ ง. วนก าหนดประชมฟงธรรมของพทธบรษท 2. ตอบ ค. 4 วนคอขน 8 ค า ขน 15 ค า แรม 8 ค า และแรม 14 หรอ 15 ค า 3. ตอบ ข. วนโกน

4. ตอบ ง. ปฏบตตนตามทกขอทกลาวมา 5. ตอบ ก . เพราะพระเจาพมพสารไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม 6. ตอบ ข. ศล 7. ตอบ ง. ศาสนกชนมโอกาสไปปฏบตธรรมรวมกนทวด 8. ตอบ ค. สนทนากบเพอนขณะพระใหพร 9. ตอบ ง. วนธรรมสวนะ 10. ตอบ ก. แตงกายใหสภาพเรยบรอย

Page 13: วันธรรมสวนะ

23

ตงใจเรยนนะครบ มความรบผดชอบ ใฝรใฝเรยน

มความกตญญกตเวทมจตสาธารณะ และตรงเวลา

Page 14: วันธรรมสวนะ

24

กรอบท 1

เจาจก มาหาหลวงตาวนนมเรองอะไรหรอเปลา

คณครทโรงเรยนใหผมท ารายงานเรองวนส าคญทางศาสนา และกลมผมจบสลากไดวนธรรมสวนะครบหลวงตา ผมเลยอยากจะรบกวนหลวงตามอกครง

ไดสวนนนกมเพอนของเธอมาขอใหหลวงตาเลาประวตความเปนมาของวนวสาขบชาเหมอนกน

ครบหลวงตาคณครใหท ารายงานวนส าคญทางพระพทธศาสนา 7 วน คอวนวสาขบชา มาฆบชา อาสาฬหบชา เขาพรรษา ออกพรรษา อฏฐมบชา และวนธรรมสวนะ (วนพระ) ซงกลมของผมจบสลากไดวนวนธรรมสวนะ (วนพระ) ครบ

Page 15: วันธรรมสวนะ

25

กรอบท 2

เอามาครบหลวงตา

เอาละขอใหพวกเธอตงใจฟงนะหลวงตาจะเรมตงแตความหมาย ประวต ความส าคญ และ การปฏบตตนทงของฆราวาส และพระภกษสงฆ

ความหมาย วนธรรมสวนะ(อานวา วน-ท า-มะ-สะ-วะ-นะ) คอ วนก าหนดประชมฟงธรรมของ

พทธบรษท ทเรยกเปนค าสามญโดยทวไปวา "วนพระ" " เปนประเพณนยมของพทธบรษททไดปฏบตสบเนองกนมาแลวแตครงพทธกาล โดยถอวา การฟงธรรมตามกาลท ก าหนดเปนประจ าไว ยอมกอใหเกดสตปญญาและสรมงคลแกผฟง อยางนอยไดรบธรรมสวนะนสงสอยเสมอ วนก าหนดฟงธรรมน พระพทธเจาทรงปญญตไว ในเดอนหนง ๆ ทงขางขนและขางแรม รวม 4 วน

ค าถาม การฟงธรรมในวนธรรมสวนะกอใหเกดประโยชนอยางไร

แลวเธอเอาสมดมาจดความร หรอเปลา

ในฐานะทเราเปนชาวพทธของใหตงใจเรยนนะครบ

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 16: วันธรรมสวนะ

26

กรอบท 3

หลวงตาครบเดอน ๆ หนงมวนพระ 4 วน คอวนใดบางครบ

ฟงตอนะ

การก าหนดวนธรรมสวนะ 1. วนขน 8 ค า 2. วนขน 15 ค า 3. วนแรม 8 ค า 4. วนแรม 14 หรอ 15 ค า

ของทกเดอน วนทง 4 น ถอกนวา เปนวนก าหนดประชมฟงธรรมโดยปกต และนยมเปนวนรกษาปกตอโบสถส าหรบฆราวาสผตองการอบรมกศลอกดวย วนธรรมสวนะน พทธบรษท ไดปฏบตสบเนองกนมาแตครงสมยพทธกาล จนกระทงปจจบน

ค าถาม ก าหนดประชมฟงธรรมโดยปกตเดอนหนง ๆ มทงหมดกวน อะไรบาง

เฉลย ท าใหเกดสตปญญาและสรมงคลแกผฟง

ในฐานะทเราเปนชาวพทธทราบหรอเปลาวามกวน

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 17: วันธรรมสวนะ

27

กรอบท 4

หลวงตาครบงนวนพรงนกวนพระสครบ

ใช แตวนนเราเรยกกนวาวนโกน คอ วนขน 7 ค า กบ 14 ค า และแรม 7 ค า กบ แรม 13 หรอแรม 14 ค า ของทก เดอนซงเปนวนกอนวน พระ 1 วน นนเอง ซงเปนวนทพระสงฆส ารวจอนทรยของตนเองวามสมณะรปเหมาะสมทจะประกอบพธในวนพระทจะมาถง เชน โกนผม หนวด เคราทยาว เพราะฉะนนวนนจงเรยกวาวนโกนนนเอง

ประวตความเปนมาของวนธรรมสวนะ ในสมยพทธกาล พระเจาพมพสาร ไดเขาเฝา

พระสมมาสมพทธเจา และกราบทลวา "นกบวชศาสนาอน เขามวนประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม" พระพทธองคจงทรงอนญาตใหภกษสงฆประชมสนทนาและแสดงพระธรรมเทศนาแกประชาชน

ในวน 8 ค า 14 ค า และ 15 ค า พทธศาสนกชนจงถอเอาวนดงกลาวเปนวน ธรรมสวนะ

เพอก าหนดใหมการประชมพรอมเพรยงกนฟงธรรม

ค าถาม วนธรรมสวนะกอก าเนดขนเพราะ พระมหากษตรยพระองคใด

เฉลย เดอนหนงม 4 วน คอ วนขน 8 ค า วนขน 15 ค า วนแรม 8 ค า วนแรม 14 หรอ 15 ค า

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 18: วันธรรมสวนะ

28

กรอบท 5

แสดงวาหลวงตาไดท ากจกรรมของสงฆในวนโกนแลวใชไหมครบ

ใชแลว เจาจกฟงประวตความเปนมาของ วนธรรมสวนะตอเลยนะ

ในสมยพทธกาล (พทธกาล =สมยทพระพทธเจายงทรงพระชนมอย) นน สมเดจพระสมมาสมพทธเจา ทรงประชมพระสงฆสาวกเพอทรงสงสอนธรรม การประชมสงฆซงเปนสาวกของพระพทธองคนน กไดนดหมายไปประชมกน และจะมพระสงฆรปหนงเปนผสวดพระปาฏโมกข พระภกษทกรปกจะนงฟงดวยอาการอนส ารวม และตงใจจนกระทงจบ

ค าวา "สวนะ" แปลวา การฟง, และค าวา "ธรรมสวนะ" แปลวา การฟงธรรม นนคอ วนธรรมสวนะ กแปลวา ก าหนดประชมฟงธรรม หรอพดตามภาษาชาวบานทวไปวา วนไปฟงเทศนกนนนเอง อนง วนพระ ในทางศาสนากยงไดเรยกวา วนอโบสถ ซงแปลวา วนจ าศลของอบาสกอบาสกาผตองการบญกสลเปนกรณพเศษ

ค าถาม วนพระเรยกอกอยางหนงวา วนอโบสถ

วนอโบสถ แปลวาอะไร

เฉลย พระเจาพมพสาร

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 19: วันธรรมสวนะ

29

กรอบท 6

อยากทราบครบ

เจาจกพธกรรมทนยมปฏบตในวนธรรมสวนะมอะไรบางอยากรไหม

พธของชาวบาน โดยพทธศาสนกชนกจะไปรวมท าบญตกบาตร ถวายอาหารหวานคาวแดพระสงฆ สมาทานศล (รบศล) และฟงพระธรรมเทศนาทวด ในวนธรรมสวนะน ชาวบานกจะพละเวนการประพฤตกจทเปนบาปตาง ๆ การสมาทานศลในวนน เชน รบศล 5 หรอ ศล 8 ซงเรยกวา อโบสถศล พระธรรมกถกขนธรรมาสน พระสงฆจะไดแสดงพระธรรมเทศนา หรอ ธรรมสากจฉา หรอ สนทนาธรรมกน ซงนบวาเกดเปนประโยชนแกผฟงเปนอยางยง

ค าถาม ศลของอบาสก และอบาสกาคออะไร

เฉลย วนจ าศลของอบาสกอบาสกาผตองการ บญกสลเปนกรณพเศษ

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 20: วันธรรมสวนะ

30

กรอบท 7

หลวงตาครบค าวาพระธรรมกถกขนธรรมาสน ธรรมกถกหมายถงอะไรครบ

พระสงฆทแสดงธรรมไดอยางแจมแจง เขาใจงาย อธบายธรรมไดอยางละเอยดเหมอนพระอาจารยสมปอง ทานว .วชรเมธ เปนตน เจานอยตงใจฟงตอนะถงพธทชาวพทธนยมปฏบตในวนพระซงมทงหมด 7 ขอ

เฉลย ศล 5 และ ศล 8

ค าถาม ระหวางพระภกษสงฆและอบาสก อบาสกาใครท าวตรกอนกน

พธกรรมทนยมปฏบตในวนธรรมสวนะ 1. ในวนธรรมสวนะตอนเชา ประมาณ 9.00 นาฬกา พระภกษสามเณร

อบาสกอบาสกา ประชมพรอมกนในสถานทก าหนดแสดงธรรม ภายในวด หรอ พทธสถานสมาคม แหงใดแหงหนงกได จดใหนงกนตามทเปนสวนสดเรยบรอย มพระพทธรปและทบชาประดษฐานอยเบองหนาจดใหมสงาตามสมควร

2. เมอพรอมกนแลวภกษสามเณรเรมท าวตรเชา 3. เมอภกษสามเณรท าวตรจบเพยงน อบาสกอบาสกาเรมท าวตรตามบท

ซงกลาวแลวในเรองพธรกษาอโบสถ 4. เสรจพธท าวตร หวหนาอบาสก หรออบาสกาประกาศอโบสถ

พระธรรมกถกขนธรรมาสน

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 21: วันธรรมสวนะ

31

หลวงตาครบเมอกหลวงตาบอกวาพธทชาวพทธนยมปฏบตม 7 ขอแตหลวงตาอธบายเพยง 4 ขออยนะครบ

หลวงตามไมไดลมหรอกเจานอย ตงใจฟงหลวงตาตอนะ

ค าถาม ในฐานะทนกเรยนเปนชาวพทธพงปฏบตตามศลพนฐานใด

5. เมอจบประกาศอโบสถแลว อบาสกอบาสกาทงหมด คกเขาประ นมมอ

กลาวค าอาราธนาอโบสถศลพรอมกน พระธรรมกถกใหศล 8 เปนอโบสถศลเตมท แตถาผใดมอตสาหะจะรกษาเพยงศล 5 ซงถอเปนศลพนฐานทพงรกษาส าหรบพทธศาสนกชน 6. ตอจากรบศลแลว พระธรรมกถกแสดงธรรม ระหวางแสดงธรรมพงประณมมอฟงดวยความตงใจจนจบ 7. เมอเทศนจบแลว หวหนาน ากลาวสาธการตามแบบทกลาวในเรองพธรกษาอโบสถ จบแลวเปนอนเสรจ พธประชมฟงธรรมตอนเชา จะกลบบานหรอจะอยฟงธรรมในตอนบายกแลวแตอธยาศย

เฉลย พระภกษสามเณร

กรอบท 8

อยากทราบค าตอบพลกหนาตอไป

Page 22: วันธรรมสวนะ

32

กรอบท 9

หลวงตาครบทกวนนผมก

ปฏบตตามศล 5

ดมากเจาจก หลวงตาขอสรปดวยภาพวาชาวพทธทดควรปฏบตตนอยางไรในวนพระ

เฉลย ศล 5

สรปการปฏบตตนของชาวพทธในวนธรรมสวนะ 1. ท าบญใสบาตร 2. ไปวดเพอปฏบตธรรม และฟงพระธรรมเทศนา 3. ประดบธงชาตตามอาคารบานเรอนและสถานทราชการ

ค าถาม จากภาพดงกลาวสอดคลองกบค ากลาวใด ระหวางพระธรรมกถกขนธรรมาสน กบ อบาสกอบาสการบศล 5 หรอ 8

พลกหนาตอไป

Page 23: วันธรรมสวนะ

33

กรอบท 10

อยาลมท าขอสอบหลงเรยนนะครบ

ผมขอขอบพระคณหลวงตามมากเลยนะครบ กลมผมคงท ารายงานไดคะแนนดแน ๆ เลย

ไมเปนไรขอใหจกตงใจเรยนนะ

กราบลาหลวงตาเลยนะครบ

เฉลย พระธรรมกถกขนธรรมาสน

Page 24: วันธรรมสวนะ

34

แบบบนทกการท ากจกรรม ประจ าบทเรยน เลมท 2 เรอง วนธรรมสวนะ

ชอ…………………………………………..ชน……………เลขท……….

ค าชแจง เมอนกเรยนท ากจกรรมในแตละกรอบแลวตรวจค าตอบ ถาตอบถกตองได 1 คะแนน ถาตอบผดได 0 คะแนน ใหกรอกคะแนนลงในชองวาง

ผลการท ากจกรรมกรอบท คะแนนเตม 8 คะแนน

2 3 4 5 6 7 8 9 คะแนนทได

ลงชอ…………………………….. (ผบนทกคะแนน)

เกณฑการตรวจใหคะแนน

คะแนน เกณฑการใหคะแนน 1 ตอบค าถามไดถกตองครบถวนสมบรณทงหมด 0 ตอบค าถามไมถกตอง

เกณฑการผาน นกเรยนไดคะแนนรอยละ 70 หรอ 6 คะแนนขนไป ถอวาผานเกณฑ

Page 25: วันธรรมสวนะ

35

ค าชแจง

1. แบบทดสอบหลงเรยนเปนขอสอบแบบปรนยเลอกตอบ จ านวน 10 ขอ 2. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว โดยน าไปตอบในกระดาษค าตอบทแจกให 1. การปฏบตตนของชาวพทธในวนธรรมสวนะคอขอใด

ค. ประดบธงชาตตามอาคารบานเรอนและสถานทราชการ ข. ไปวดเพอปฏบตธรรม และฟงพระธรรมเทศนา ก. ท าบญใสบาตรถวายอาหารหวานคาว ง. ปฏบตตนตามทกขอทกลาวมา

2. วนธรรมสวนะเกดขนไดเพราะเหตใด ก . เพราะพระเจาพมพสารไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม ข . เพราะพระเจาอชาตศตรไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม ค . เพราะพระเจาสทโธทนะไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม ง . เพราะพระเจาอโศกมหาราชไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการ ประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม

แบบทดสอบหลงเรยน ประจ าบทเรยน

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 2

เรอง วนธรรมสวนะ

Page 26: วันธรรมสวนะ

36

3. ขอใดคอความหมายของวนธรรมสวนะ ก . วนปฏบตธรรม ข . วนสนทนาธรรม ค. วนถวายผาพระกฐน ง . วนก าหนดประชมฟงธรรมของพทธบรษท

4. เดอนหนง ๆ ก าหนดวนธรรมสวนะไวกวน ก . 2 วนคอ ขน 8 ค า และ แรม 8 ค า ข. 2 วนคอ ขน 15 ค า และ แรม 15 ค า ค . 4 วนคอขน 8 ค า ขน 15 ค า แรม 8 ค า และแรม 14 หรอ 15 ค า ง . 4 วนคอขน 7 ค า ขน 14 ค า แรม 7 ค า และแรม 13 หรอ 14 ค า

5. กอนวนธรรมสวนะ 1 วนคอวนใด ก . วนพระ ข . วนโกน ค. วนมาฆบชา ง . วนวสาขบชา

6. ในการเขารวมพธกรรมทางพระพทธศาสนาในวนธรรมสวนะขอใดเปนการปฏบตตนทไมเหมาะสม ก. ส ารวมกายวาจาใหเรยบรอย ข. ปฏบตตามขนตอนของพธอยางถกตอง ค. สนทนากบเพอนขณะพระใหพร ง. แสดงความเคารพพระสงฆอยางนอบนอม

7. วนนเปนวนแรม 15 ค าเดอน 6 คณยายลกขนมาเตรยมอาหารไปวดตงแตเชามดนกเรยนคดวาวนนเปนวนอะไร ก. วนมาฆบชา ข. วนอาสาฬหบชา ค. วนเขาพรรษา ง. วนธรรมสวนะ

Page 27: วันธรรมสวนะ

37

8. ในวนพระ คณแมพาลกไปวดสงทควรปฏบตเมอไปพบพระสงฆทวดคอขอใด ก. แตงกายใหสภาพเรยบรอย ข. แตงกายตามสมยนยม ค. นงบนอาสนะเสมอกบพระสงฆ ง. พดคยหยอกลอดวยความสนทสนม

9. ในวนธรรมสวนะพทธศาสนกชนควรปฏบตในหลกธรรมใดมากทสดและกอประโยชนสงสด ก. ทาน ข. ศล ค. ภาวนา ง. จาคะ 10. ขอใดชวยอธบายวนธรรมสวนะเปนวนทสมานสมพนธชมชนไวเปนหนงเดยวกนไดตรงความจรงมากทสด ก. พระสงฆมโอกาสเทศนาสงสอนชาวบาน ข. กจกรรมทกอยางจะน าไปจดกนทวด ค. ชาวบานจะลดละเลกท าสงไมด 1 วน ง. ศาสนกชนมโอกาสไปปฏบตธรรมรวมกนทวด

ขอใหโชคดนะครบ

Page 28: วันธรรมสวนะ

38

อยาลมตรวจค าตอบนะครบ

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ประจ าบทเรยน

รายวชาสงคมศกษา รหสวชา ส 23101 ชนมธยมศกษาปท 3 เลมท 2

เรอง วนธรรมสวนะ

1. ตอบ ง. ปฏบตตนตามทกขอทกลาวมา 2. ตอบ ก. เพราะพระเจาพมพสารไดกราบทลวานกบวชศาสนาอนมการประชมสนทนาเกยวกบหลกธรรม ค าสงสอนในศาสนาของเขา แตวาในศาสนาพทธยงไมม 3. ตอบ ง. วนก าหนดประชมฟงธรรมของพทธบรษท 4. ตอบ ค. 4 วนคอขน 8 ค า ขน 15 ค า แรม 8 ค า และแรม 14 หรอ 15 ค า 5. ตอบ ข. วนโกน 6. ตอบ ค. สนทนากบเพอนขณะพระใหพร 7. ตอบ ง. วนธรรมสวนะ 8. ตอบ ก. แตงกายใหสภาพเรยบรอย 9. ตอบ ข. ศล 10. ตอบ ง. ศาสนกชนมโอกาสไปปฏบตธรรมรวมกนทวด

Page 29: วันธรรมสวนะ

39

แบบบนทก

คะแนนการทดสอบกอนเรยน และ หลงเรยน ประจ าบทเรยน เลมท 2 เรอง วนธรรมสวนะ

ชอ…………………………………..สกล……………………………….เลขท………

แบบทดสอบ คะแนนเตม คะแนนทท าได หมายเหต

กอนเรยน 10 หลงเรยน 10

ผลการพฒนา

ลงชอ…………………………….. (ผบนทกคะแนน) วนท….เดอน………………..พ.ศ……....

Page 30: วันธรรมสวนะ

40

จรส พยคฆราชศกด และ กว อศรวรรณ. พระพทธศาสนา ม.3.กรงเทพมหานคร : วฒนาพานช จ ากด,

2548. วทย วศทเวทย และเสถยรพงษ วรรณปก . พระพทธศาสนา ม.3. กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน,

2548. http://www.dhammathai.org/day/pra.php ( 17 กรกฎาคม 2550) http://www.dansangob.com/photos.shtml( 17 กรกฎาคม 2550) http://www.heritage.thaigov.net/religion/daytime/index1.htm( 17 กรกฎาคม 2550) http://www.med.cmu.ac.th/HOME/popup/490708asanlaha_kaopansa49.htm ( 17 กรกฎาคม 2550) http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/poonsak/budda/favorite.html( 17 กรกฎาคม 2550)