5 สรีรวิทยาห ัวใจร วมหลอดเล ือดpirun.ku.ac.th/~fscipnt/Teaching media/ANIMAL PHYSIOLOGY...สร รว ทยาห วใจร

สรีรวิทยาหัวใจรวมหลอดเลือด: 102

การทดลองทางสรีรวิทยา

5 สรีรวิทยาหัวใจรวมหลอดเลือด

(Cardiovascular Physiology)

วัตถุประสงคเชิงพฤตกิรรม

เพื่อใหนิสิต นักศกึษา:

1. วัดชีพจรหลอดเลือดแดง (Arterial pulse) ดวยการคลํา (Palpation)

2. วัดชีพจรดวยตวัแปรสัญญาณพิโซอิเล็กทริกพัลส (Pizoelectric pulse transducer)

3. วัดความดันเลือดทางออม (Indirect measurement of arterial blood pressure) ดวย

วิธกีารตรวจฟง (Auscultation method) โดยใชเครือ่งวัดความดันเลือด

(Sphygmomanometer) และการคลําชีพจร (Pulpatory method)

4. วัดความดันเลือดทางออมดวยวิธกีารตรวจฟงโดยใชเครื่องวัดความดันเลือดและเคร่ืองตรวจ

ฟง (Stethoscope)

5. วัดภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ (Electrocardiogram) และการตรวจฟงเสียงหวัใจ (Auscultation

of Heart sound) ดวยเครือ่งตรวจฟงอิเล็กทรอนิก (Electronic stethoscope)

6. เรียนรูผลของการออกกําลังกายตอสรีรวิทยาหัวใจรวมหลอดเลือด

7. หาแกนไฟฟาหัวใจ (Electrical axis of the heart)

หัวใจและหลอดเลือดเปนอวัยวะที่สําคัญของระบบไหลเวียนเลือด เปนระบบที่สําคัญที่สุดระบบ

หน่ึงของรางกาย จําเปนมากสําหรับการดํารงชีพ ในกรณีเกิดความผิดปกติกับหัวใจและหลอดเลือด

อวัยวะตาง ๆ ทํางานผิดปกติตามไปดวย จึงตองมีวิธีการตรวจสภาวะการทํางานของหัวใจรวมหลอดเลือด

ชีพจรเกิดจากการขยายตัวและคืนตัวของผนังหลอดเลือดเน่ืองจากการเคลื่อนที่ของคลื่นความ

ดันเลือดแดง (Arterial pressure wave) ซึ่งรูสึกไดเม่ือคลําหลอดเลือด คลื่นความดันเริ่มที่ทอเลือดแดง

(Aorta) ความเร็วต่ํากวา 100 เซนติเมตรตอวินาที และคลื่นความดันเคล่ือนดวยความเร็วสูงถึง 5 เมตรตอ

วินาทีตามหลอดเลือดแดง (Artery) ความเร็วของคลื่นความดันเลือดแดงข้ึนอยูกับความยืดหยุน

(Elasticity) ของผนังหลอดเลือดแดงและขนาด (Amplitude) ความดันในหลอดเลือดแดง ทอเลือดแดงมี

ความยืดหยุนสูง คลื่นความดันเคลื่อนที่ชาเน่ืองจากขณะที่เลือดเคลื่อนที่ไปขางหนา ทอเลือดแดงถูก

ขยายออกทางดานขางดวย ในขณะที่หลอดเลือดแดงทั่วไปมีความยืดหยุนต่ํา คลื่นความดันเคลื่อนที่เร็ว

กวา ดังน้ันการคลําชีพจรไดแรงมากเพียงใดข้ึนกับขนาดของคลื่นความดันเลือดแดงหรือขนาดความดัน

ชีพจรน่ันเอง บริเวณที่จับชีพจร นิยมใชหลอดเลือดแดงใกลผิวหนัง (ภาพที่ 5-1) ไดแก:

1. หลอดเลือดแดงคาโรติด (Carotid artery) อยูบริเวณดานขางลําคอ

2. หลอดเลือดแดงบริเวณขมับ (Temporal artery) อยูบริเวณดานหนาของใบหูบน

3. หลอดเลือดแดงบริเวณแขน (Branchial artery) อยูบริเวณดานหนาขอศอกใกลลําตัว



4. หลอดเลือดแดงราเดียล (Radial artery) อยูบริเวณดานหนาขอมือทางดานนอกเหนือ

น้ิวหัวแมมือ

ภาพที่ 5-1 บริเวณที่จับชีพจร (ดัดแปลงมาจาก Green, 1976)

บริเวณที่นิยมจับชีพจรคือบริเวณหลอดเลือดแดงคาโรติดและราเดียล การตรวจชีพจรสะทอนการ

ทํางานของหัวใจรวมหลอดเลือดและชวยการวินิจฉัยโรคบางโรคไดโดยการสังเกตดังน้ี

1. เปรียบเทียบชีพจรสองขางของรางกาย ในกรณีไมเทากัน อาจเกิดจากหลอดเลือดอยูใน

ตําแหนงผิดปกติหรือหลอดเลือดอุดตัน เปนตน

2. อัตราชีพจร ภาวะที่ทําใหอัตราชีพจรเร็วกวาปกติ ไดแกมีไข หัวใจลมเหลว (Heart failure)

หรือตอมธัยรอยด (Thyroid gland) ทํางานมากกวาปกติ เปนตน สวนภาวะที่ทําใหอัตราชีพจรชากวาปกติ

ไดแกการก้ันสัญญาณไฟฟาหัวใจหรือการกระตุนเสนประสาทเวกัส เปนตน

3. จังหวะชีพจร (Pulse rhythm) ปกติชีพจรเปลี่ยนแปลงตามการหายใจอยางสมํ่าเสมอ จังหวะ

ชีพจรที่ไมสมํ่าเสมออาจเกิดการกระตุกรัวของหัวใจหองบน (Atrial fibrilation) หรือการบีบตัวของหัวใจ

พิเศษ เปนตน

4. ความแรงชีพจร ภาวะที่ทําใหความแรงชีพจรเพ่ิมข้ึน ไดแกมีไข ลิ้นหัวใจเอออรติกรั่ว (Aortic

regurgitation) โลหิตจาง (Anemia) รุนแรงหรือโรคตอมธัยรอยดเปนพิษ (Thyrotoxicosis) เปนตน สวน

ภาวะที่ทําใหความแรงชีพจรลดลงไดแกภาวะช็อค (Shock) หัวใจลมเหลวหรือลิ้นหัวใจตีบ (Stenosis)

เปนตน

หลอดเลือดแดงบริเวณขมับ

หลอดเลือดแดงราเดียล

หลอดแดงคาโรติด



ความดันหลอดเลือดแดงเปลี่ยนแปลงตามวงจรหัวใจ กลามเน้ือหัวใจหองลางบีบตัวเพ่ือสูบฉีด

เลือดสูระบบหลอดเลือดแดง ในเวลาตอมาหัวใจหองลางคลายตัวเพ่ือรับเลือดเขาสูหัวใจกอนสูบฉีด

เลือดออกจากหัวใจอีกครั้ง ปริมาตรการสูบฉีดเลือดเขาไปในหลอดเลือดแดงสมดุลกับปริมาตรเลือดจาก

หลอดเลือดแดงสูหลอดเลือดฝอย เม่ือกลามเน้ือหัวใจบีบตัวสูบฉีดเลือดเขาไปในหลอดเลือดแดง คา

ความดันเลือดเพิ่มข้ึนในทันทีทันใดและลดลงอยางชาจนกระทั่งหัวใจบีบตัวอีกครั้งหน่ึง คาความดันเลือด

ก็เพ่ิมข้ึนอีกครั้งเปนวงจรอยางน้ีไปเรื่อย ๆ คาความดันเลือดมีคาสูงสุดหลังจากหัวใจหองลางบีบตัว

เรียกวาความดันเลือดขณะหัวใจบีบตัว (Systolic pressure) และมีคาต่ําสุดกอนที่เลือดจะถูกสูบเขาสู

หัวใจหองลางเรียกวาความดันเลือดขณะหัวใจคลายตัว (Diastolic pressure) ความดันเลือดขณะหัวใจ

บีบตัวและคลายตัวสามารถวัดโดยตรงโดยการสอดใสสายยาง (Catheter) ขนาดเล็กเขาไปในหลอด

เลือดแดงและนําสายยางนี้ไปตอกับเครื่องวัดความดัน (Pressure gauge) วิธีการวัดความดันที่งายและ

สะดวก ไมเปนอันตราย สามารถกระทําไดโดยวิธีทางออมคือการวัดความดันเลือดโดยใชเครื่องตรวจฟง

เครื่องวัดความดันเลือดหรือใชตัวแปรสัญญาณความดันเลือด

ปกติการวัดความดันเลือดใชเครื่องตรวจฟงและคัฟฟตอเขากับเครื่องวัดความดันเลือดโดย

วางคัฟฟบนแขนทอนบนและสูบอากาศเขาในคัฟฟเพ่ือหยุดการไหลของเลือดในหลอดเลือดแดงบริเวณ

แขน ความดันในคัฟฟจึงสูงกวาความดันในหลอดเลือดแดง เม่ือลดความดันในคัฟฟลงอยางชา ๆ ความ

ดันเลือดแดงจะสูงกวาในคัฟฟ เลือดไหลพลาน (Turbulent) ไปยังสวนแขน ทําใหเริ่มไดยินเสียงผาน

เครื่องตรวจฟงครั้งแรก ลักษณะเสียงเปนแบบที่เรียกวาเสียงโครอตคอฟฟ (Korotkoff ’s sound) ซึ่ง

เปนเสียงแรกที่ไดยินและใชเปนจุดประมาณคาความดันเลือดขณะหัวใจบีบตัว เม่ือเสียงเบาเรื่อย ๆ จน

เสียงหายไป จุดที่เริ่มไมไดยินครั้งแรกเปนคาความดันเลือดขณะหัวใจคลายตวั (ภาพที่ 5-2)

ภาพที ่5-2 หลักการวัดความดันเลือด (ดดัแปลงจาก Despopoulos and Silbernnagl, 2003)

ในสภาวะปกติหัวใจเตนไดเองโดยอัตโนวัติไมตองอาศัยการเราจากระบบประสาท เซลลหัวใจ

บริเวณใดที่เกิดศักยะงานถี่มากที่สุด เซลลน้ันจะเปนตัวคุมจังหวะหัวใจ ตัวคุมจังหวะหัวใจของสัตวแตละ

ชนิดไมเหมือนกัน ในสัตวสะเทินนํ้าสะเทินบก ตัวคุมจังหวะหัวใจอยูที่บริเวณไซนัสวีโนซัส ในขณะที่ตัว

คุมจังหวะหัวใจของสัตวเลี้ยงลูกดวยนมอยูที่ปุมเอสเอ (SA node) ดังน้ัน ศักยะงานที่เกิดข้ึนบริเวณตัว

คุมจังหวะหัวใจจะเหน่ียวนําเซลลหัวใจบริเวณอ่ืน ๆ ใหเกิดศักยะงานและแพรทั่วเซลลกลามเน้ือหัวใจใน



ที่สุด ในสัตวเลี้ยงลูกดวยนมศักยะงานเกิดข้ึนตามลําดับดังน้ี: ปุมเอสเอ กลามเนื้อหัวใจหองบน (Atrial

muscle) ปุมเอวี (AV node) บันเดิลออฟฮีส (Bundle of His) หรือแถบนําไฟฟาหัวใจหองบนลาง

(Atrioventricular bundle) เพอรคินจิ (Purkinje) และกลามเนื้อหัวใจหองลาง (Ventricular muscle)

(ภาพที่ 5-3)

ภาพที่ 5-3 (ซาย) ลําดับบริเวณการเหน่ียวนํา (ขวา) และศกัยะงานที่เกิดขึ้นตามลําดบับริเวณ

เหน่ียวนําในหวัใจ (ดัดแปลงจาก Ganong, 1995)

ภาพคลื่นไฟฟาหัวใจประกอบดวยคลื่นพี (P wave) ซึ่งเปนคลื่นไฟฟาหัวใจที่เกิดจาก ดี

โพลาไรเซชันบริเวณเซลลหัวใจหองบน คลื่นไฟฟาน้ีในเวลาตอมาเคล่ือนที่จากเซลลกลามเนื้อหัวใจหอง

บนผานปุมเอวีไปยังกลามเนื้อหัวใจหองลาง ดังน้ันคลื่นที่เกิดจากดีโพลาไรเซชันของกลามเนื้อหัวใจหอง

ลางคือคลื่นคิวอารเอส (QRS waves) ชวงเวลาระหวางจุดเริ่มตนคลื่นพีถึงจุดเริ่มตนคลื่นคิวเรียกชวงเวลา

พีอาร (PR interval) คาน้ีใชวัดเวลาการนําคลื่นไฟฟาหัวใจจากหองบนสูหองลาง (A-V conduction

time) (ภาพที่ 5-4) ในขณะที่รีโพลาไรเซชันของเซลลหัวใจหองบนไมปรากฏใหเห็นในภาพคลื่นไฟฟา

หัวใจเน่ืองจากคลื่นคิวอารเอสที่มีขนาดใหญกวาบดบังคลื่นพีที่มีขนาดเล็กกวาซึ่งคลื่นทั้งสองคลื่นเกิดข้ึน

ในเวลาเดียวกัน สวนคล่ืนที (T wave) เกิดจากรีโพลาไรเซชันเซลลหัวใจหองลางและคลื่นยู (U wave)

เปนคลื่นที่ปรากฏใหเห็นเปนบางครั้งบางคราวไมสมํ่าเสมอเหมือนคล่ืนอ่ืน ๆ แตเชื่อกันวาเปนการรีโพลา

ไรเซชันที่เกิดข้ึนอยางชา ๆ ที่กลามเนื้อยึดลิ้นหัวใจ (Papillary muscle) ชวงเวลาของคลื่นในภาพ

คลื่นไฟฟาหัวใจคอนขางคงที่ (ตารางที่ 5-1) ซึ่งชวงเวลาที่ผิดปกติบงบอกถึงการทํางานที่ผิดปกติของ

เซลลหัวใจ



ภาพที่ 5-4 ภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ (ดัดแปลงจาก Ganong, 1995)

ตารางที่ 5-1 ชวงเวลาในภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ (ดัดแปลงจาก Ganong, 1995)

คาปกต ิ(วินาที)

ชวงเวลา คาเฉล่ีย ชวง

เหตกุารณที่เกิดขึ้นในหัวใจ

พีอาร1 0.182 0.12-0.20 ตั้งแตการดีโพลาไรเซชันหัวใจหองบนถึงการนําคลื่นไฟฟาผานปุมเอวี

คิวอาร

เอส

0.08 ถึง 0.10 เกิดการดีโพลาไรเซชันหัวใจหองลางและการรีโพลาไรเซชันหัวใจหองบน

คิวท ี 0.40 ถึง 0.43 ตั้งแตการดีโพลาไรเซชันหัวใจหองลางถึงการรีโพลาไรเซชนัหัวใจหองลาง

เอสท ี 0.32 - เกิดการรีโพลาไรเซชันหัวใจหองลาง 1 วัดจากจดุเริ่มตนคลื่นพีถึงจดุเริ่มตนคลื่นคิวอารเอส 1ชวงเวลาพีอารหรือเรยีกชวงเวลาพีควิ 2 คาน้ีจะนอยลงเมื่ออัตราการเตนหัวใจเพ่ิมข้ึน (0.18 วินาทเีม่ืออัตราเตนหวัใจ 70 ครั้งตอนาทีและ 0.14

วินาทีเม่ืออัตราเตนหัวใจ 130 ครั้งตอนาที)



ภาพคลื่นไฟฟาหัวใจวัดไดโดยการวางข้ัวอิเล็กโทรดตามบริเวณตางๆ ของรางกาย เรียกวาลีด

(Lead) ซึ่งลีดที่ใชวัดภาพคลื่นไฟฟาหัวใจมีทั้งหมด 12 ลีด ในบทปฏิบัติการครั้งน้ีใชเพียง 3 ลีด (ภาพที่

5-5)

ภาพที่ 5-5 ตําแหนงการติดตั้งลีดหน่ีง ลีดสอง และลีดสาม

ภาพคลื่นไฟฟาหัวใจสัมพันธกับเสียงหัวใจ (Heart sound) ความดันทอเลือดแดง (Aortic

pressure) ความดันหัวใจหองลาง (Ventricular pressure) ความดันหัวใจหองบน (Atrial pressure)

ปริมาตรหัวใจหองลาง (Ventricular volume) ในหน่ึงวงจรหัวใจ (Cardiac cycle) (ภาพที่ 5-6) ในบท

ปฏิบัติการน้ีศึกษาความสัมพันธระหวางภาพคลื่นไฟฟาหัวใจและเสียงหัวใจ ในสภาวะปกติมี 4 เสียง

ไดแก:

เสียงหนึ่ง (First heart sound, S1) เกิดในชวงการบีบตัวซึ่งปริมาตรคงที่ (Isovolumetric

contraction) เม่ือหัวใจหองลางบีบตัวดันเลือดไปกระทบลิ้นเอวีซึ่งปดอยู แลวสะทอนกลับไปกระทบผนัง

หัวใจหองลางกลับไปกลับมาเกิดเปนแรงสั่นสะเทือนข้ึน เสียงหน่ึงฟงชัดที่สุดที่ยอดของหัวใจตรง

ตําแหนงระหวางชองซี่โครงซายที่หาและหก (in the fifth left interspace) และตรงแนวเสนกลางกระดูก

ไหปลารา (mid-clavicular; (m-c) line) (บริเวณลิ้นไมทรัล) และบริเวณกระดูกออนซี่โครงขวาที่หกและ

ชิดขอบขวากระดูกหนาอก (The sixth costal cartilage at the right border of the sternum) (บริเวณ

ลิ้นไตรคัสปด) (ภาพที่ 5-7) เสียงทุมและไดยินนานกวาเสียงสอง

เสียงสอง (Second heart sound, S2) เกิดในระยะการคลายตัวซึ่งปริมาตรคงที่ (Isovolumetric

relaxation) โดยเกิดจากการสั่นสะเทือนของเลือดที่สะทอนไปมาระหวางลิ้นหัวใจเซมิลูนารซึ่งปดอยูกับ

ผนังทอเลือดแดงและหลอดเลือดแดงพัลโมนารีย (Pulmonary artery) เสียงสูงและไดยินสั้นกวาเสียง

หน่ึง ไดยินเสียงสองชัดที่ตรงตําแหนงระหวางชองกระดูกซี่โครงซายที่สองและสามและชิดขอบซาย

กระดูกหนาอก (บริเวณลิ้นพัลโมนารีย) และบริเวณกระดูกออนซี่โครงขวาและชิดขอบขวากระดูกหนาอก

(บริเวณลิ้นเอออรติก) (ภาพที่ 5-7) ในคนปกติการฟงโดยใชเครื่องตรวจฟงจะไดยินเสียงหน่ึงและเสียง

สองเทาน้ัน ระยะเวลาระหวางเสียงหน่ึงถึงเสียงสองคือระยะการบีบตัวของหัวใจ ระยะระหวางเสียงสองถึง

เสียงหน่ึงคือระยะการคลายตัวของหัวใจโดยปกติระยะการคลายตัวของหัวใจนานกวาระยะการบีบตัวของ

หัวใจ

เครื่องขยายไบโอ

แขนซาย แขนขวา ลีด 1 ลีด 2

ลีด 3

ขาซาย



เสียงสาม (Third heart sound, S3) เกิดในชวงการบีบไลเลือดจากหัวใจหองบนสูหัวใจหองลาง

อยางเร็วแลวกระทบกับผนังหัวใจหองลางเกิดสั่นสะเทือนข้ึน ในคนหนุมสาวปกติเม่ือใชเครื่องตรวจฟง

อาจไดยินเสียงสามน้ีแตในคนอายุมากกวา 40 ปอาจเกิดภาวะมีไขหรือหัวใจวายเปนตน เสียงความถี่ต่ํา

และชัดที่บริเวณยอดของหัวใจ

เสียงสี่ (Fourth heart sound, S4) เกิดในระยะการบีบตัวของหัวใจหองบนเมื่อมีการบีบตัวของ

หัวใจหองบนทําใหเลือดไหลเขามาหัวใจหองลางอยางรวดเร็ว

ภาพที่ 5-6 ความสัมพันธของ (ก) ภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ (ข) เสียงหวัใจ (ค) ความดันหลอด

เลือดแดงใหญ ความดันหวัใจหองบน ความดันหวัใจหองลาง (ง) และปรมิาตรหวัใจหองลางใน

แตละวงจรหัวใจ (ดัดแปลงจาก Bastian, 1993)

(ค)

พ ี อาร ท ี ภาพคลืน่ไฟฟาหัวใจ (ก)

คิว เอส เสียงหัวใจ (ข)

ความดันทอเลอืดแดง

ความดันหัวใจหองลาง ความดันหัวใจหองบน

ปริมาตรหัวใจหองลาง (ง)

S1 S1 S2



ภาพที่ 5-7 ตําแหนงล้ินหัวใจ; M, ตําแหนงล้ินไมทรัล; T, ตําแหนงล้ินไตรคัสปด; P, ตําแหนง

ล้ินพัลโมนารีย และ A, ตําแหนงเอออรตกิ (ดัดแปลงจาก Green, 1976)

จากกฎสามเหลี่ยมไอโธเฝน (Eithoven's triangle Law) สามารถคํานวณแกนไฟฟาเฉล่ียหัวใจ

(ภาพที่ 5-8) เพ่ือบอกทิศทางและขนาดทั้งหมดของคลื่นไฟฟาหัวใจใชเปนเครื่องมือวินิจฉัยทาง

การแพทยเน่ืองจากสามารถบอกตําแหนงที่ถูกตองของหัวใจในชองอกและการเพ่ิมขนาดของหองหัวใจ

(Hypertrophy of heart chamber)

ปกติแกนไฟฟาเฉล่ียหัวใจ 59 องศา (ชวงปกติของแกนไฟฟาหัวใจอยูระหวาง 0 ถึง + 90

องศา) แกนไฟฟาหัวใจนอยกวา 0 องศาเรียกวาแกนไฟฟาหัวใจเบ่ียงซาย (Left axis deviation) และ

แกนไฟฟาหัวใจมากกวา + 90 องศาเรียกวาแกนไฟฟาหัวใจเบ่ียงขวา (Right axis deviation) แกน

ไฟฟาหัวใจเบ่ียงขวาและซายพบไดในภาวะทอง (Pregnancy) นํ้าหนักเกิน (Excessive weight) หรือ

เน้ืองอกชองทอง (Abdominal tumors) แกนไฟฟาหัวใจเบ่ียงเบนซายพบไดในภาวะที่หัวใจหองลางซาย

เพ่ิมขนาด (Hypertrophy of left ventricle) เหมือนกับการเกิดภาวะรางกายมีความดันเลือดสูง

(Systemic hypertension) และแกนไฟฟาหัวใจเบ่ียงขวาพบไดในภาวะหัวใจหองลางขวาเพ่ิมขนาด

(Hypertension of right ventricle) เหมือนกับการเกิดภาวะปอดมีความดันเลือดสูง (Pulmonary

hypertension)

กระดูกหนาอก

ชองระหวางซี่โครงที ่2 และ3

ชองระหวางซี่โครงที ่5 และ6

A P

T M

แนวเสนกลางกระดูกไหปลารา

6

2

3

5



ภาพที่ 5-8 แกนไฟฟาเฉล่ียหัวใจ (ดัดแปลงจาก Tharp and Woodman, 2002)

การทดลองที่ 5-1 การวัดชีพจร

การทดลองที่ 5-1-1 การวัดชีพจรหลอดเลือดแดงดวยการคลํา (Palpation)

1. จับชีพจรตัวเองหรือเพ่ือนในกลุมเดียวกันดวยน้ิวชี้ (Index finger) น้ิวกลาง (Middle finger)

และน้ิวนาง (Ring finger) ที่หลอดเลือดแดงราเดียล (Radial pulse) หรือหลอดเลือดแดง อูลนาร

(Ulnar pulse) และหลอดเลือดแดงบริเวณแขน (Brachial pulse) เปรียบเทียบกับชีพจรบริเวณหลอด

เลือดแดงคาโรติด (Carotid pulse) (ภาพที่ 5-9 ก และ ข) เน่ืองจากชีพจรแรงและคลําไดงาย

หมายเหต:ุ ไมควรใชน้ิวหวัแมมือ (Thumb) จับคลําชีพจร เน่ืองจากหัวแมมือมีชีพจรแรง อาจ

จับชีพจรของตัวเองแทนที่จับชีพจรของผูถูกทดลองและควรกดดวยแรงปานกลางเทาน้ัน ในการ

คลําหาหลอดเลือดแดงน้ิวทัง้ 3 น้ิวคอย ๆ เคล่ือนไปหนาหลังชา ๆ เหนือบริเวณที่จับชีพจร

มากกวาการใชน้ิวกดลงไปทันททีันใด

ลีดหน่ึง

ลีดสาม

อาร คิว เอส อาร

คิว เอส

LEAD I

LEAD III

แกนไฟฟาเบ่ียงซาย

พิสัยปกติ แกนไฟฟาเบี่ยงขวา

แกนไฟฟาเฉล่ียหัวใจ



ภาพที่ 5-9 บริเวณจับชีพจร (ก) หลอดเลือดแดงราเดียล อูลนารและหลอดเลือดแดงบริเวณ

แขน และ (ข) หลอดเลือดแดงคาโรติด (ดัดแปลงจาก Green, 1976)

การทดลองที่ 5-1-2 การวัดชีพจรดวยตัวแปรสัญญาณพิโซอิเล็กทริกพัลส

1. เปดโปรแกรมแผนภูมิ วี3.4

2. ปรากฏหนาตางแผนภูมิ (Chart window)

3. ปด 6 ชองบันทึกเหลือเพียงชอง 1 และ 2 สําหรับบันทึกสัญญาณชีพจรและคํานวณอัตราชีพ

จรตามลําดับ

4. เสียบปลั๊กบีเอ็นซี (BNC plug) ของตัวแปรสัญญาณพิโซอิเล็กทริกพัลสเขากับชองเสียบบี

เอ็นซี (BNC socket) ของชอง 1 หมุนแหวนปล๊ักของตัวแปรสัญญาณพิโซอิเล็กทริกพัลสตาม เข็ม

นาฬิกาจนกระทั่งลอคสนิท

5. พันเพรสเชอรแพด (Pressure pad) ของตัวแปรสัญญาณพิโซอิเล็กทริกพัลสรอบปลาย

น้ิวกลาง (ภาพที่ 5-10)

ขมับ หลอดเลือดแดงคาโรติค กลามเน้ือสเตอรโนมาสตอยด (sternomastoid muscle) กระดูกไหปลารา

หลอดเลือดแดงราเดียล

หลอดเลือดแดงอูลนาร หลอดเลือดแดงบริเวณแขน



ภาพที่ 5-10 การพันเพรสเชอรแพดรอบปลายน้ิวกลาง

6. ผูถูกทดลองนั่งตามสบายและน่ิงเพ่ือลดสัญญาณรบกวน

7. คลิกเลือกอินพุทแอมพลิไฟเออรคอมมานส (Input amplifier command) จากชอง 1 ปรับ

คาตางๆ ใหเหมาะสมและเห็นสัญญาณเกิดข้ึนสองในสามสวนของสเกลทั้งหมด

8. กดปุมตกลง

9. คลิกเลือกคอมพิวเต็ดอินพุทคอมมานส (Computed input command) จากชอง 2 ปรากฏ

หนาตางคอมพิวเต็ดอินพุทชอง 2 (Computed Input for Display Channel 2) (ภาพที่ 5-11)

ภาพที่ 5-11 หนาตางคอมพิวเต็ดอินพุทชอง 2

MacLab/4e + + + + - - - -

+ -

ตัวแปรสัญญาณพิโซอีเล็กทริกพัลส

ชอง 1 เคร่ืองแมคแลบ/4อี



10. ที่หนาตางซายมือ คลิกสามเหลี่ยมทึบชี้ลงหลังคําวารอวดาตาแชนเน็ล (Raw Data

Channel) คลิกลากเลือกหมายเลข 1

11. ที่หนาตางขวามือ คลิกสามเหลี่ยมทึบชี้ลงหลังคําวาฟงกชัน (Function) ลากเลือก เรทมิ

เตอร (Rate Meter)

12. เปลี่ยนคาพิสัย (Range) จาก 1000 บีพีเอ็มเปน 100 บีพีเอ็ม (BPM)

13. กดปุมตกลง

14. กดปุมสตารท บันทึกสัญญาณชีพจรประมาณ 10 วินาที และพิมพคําวา Pulse แลวกดแปน

ข้ึนบรรทัด (Return key)

15. ลากเลือกบริเวณผลการทดลองที่ตองการ คลิกเมนู (Manu) วินโดว (Window) ลากเลือกซู

มวินโดว (Zoom Window)

16. คลิกเมนูไฟล (File) ลากเลือกพริ้นท (Print)

การทดลองท่ี 5-2 การวดัความดันเลือด

การทดลองท่ี 5-2-1 การวดัความดันเลือดดวยวิธกีารตรวจฟงโดยการคลําชีพจร

1. ใหจับชีพจรบริเวณหลอดเลือดแดงราเดียลจนกวาการวัดความดันเลือดเสร็จสิ้น

2. พันคฟัฟรอบแขนทอนบนระหวางศอกและไหล

3. ใชมืออีกขางบีบบัลบ (Bulb) เพ่ือดูดอากาศเขาในคัฟฟจนคลําชีพจรไมได บีบคัฟฟเพ่ิมความ

ดันอีก 10-20 มิลลิเมตรปรอท

4. คอย ๆ คลายวาลวใหความดันลดลงอัตรา 1 มิลลิลิตรปรอทตอวนิาที เม่ือคลําชีพจรพบบันทึก

เปนคาความดันเลือดขณะหัวใจบีบตัว

5. คอย ๆ ลดความดันลงอีกชาๆ เม่ือสังเกตเห็นปรอทเคล่ือนไหว บันทึกคาเปนคาความดันเลือด

ขณะหัวใจคลายตัว

การทดลองที่ 5-2-2 การวัดความดันเลือดดวยวิธีการตรวจฟงโดยใชเครื่องวัดความดัน

เลือดและเคร่ืองตรวจฟง

คําเตอืน:

ควรศึกษาใหละเอียดถึงวิธีการวัดความดันเลือดแบบการตรวจฟงเพราะบางขั้นตอนอาจ

เปนอันตรายตอผูถูกวัด เชนการบีบอากาศเขาคัฟฟจนความดันสูงมากจนเลือดไปหยุดเล้ียง

รางกายนานเกินไป ในระหวางการวัดความดันแตละครั้งควรยืดและงอน้ิวมือเพื่อรักษาระดับการ

ไหลของเลือดและระหวางการวัดแตละครั้ง ถาเปนไปไดควรใชผูถูกทดลองหลาย ๆ คนเหมาะสม

กวาใชผูทดลองคนเดียวทําการทดลองติดตอกัน

1. พันวางคัฟฟรอบแขนทอนบนระหวางศอกและไหล



2. วางเบลล (Bell) เครื่องตรวจฟงเหนือหลอดเลือดแดงบริเวณแขนซึ่งอยูใกลเอ็นไปเซ็พส

(Biceps tendon) เหนือศอก (Elbow creast) เล็กนอย เครื่องตรวจฟงเปนชิ้นปลายกลวง (Hollow

endpiece) ที่ตอกับชิ้นสวนหู (Ear pieces) ดวยทอกลวง โดยสวนปลายกลวงมีไดอะแฟรมแบน (Flat

diaphragm) (ภาพที่ 5-12)

ภาพที ่5-12 การวางเครื่องตรวจฟงและเครื่องวดัความดันเลือด (ดัดแปลงจาก Green, 1976)

3. ใสเครื่องตรวจฟงที่หูทั้ง 2 ขาง

4. หมุนปดวาลว บีบบัลบจนความดันเลือดเพิ่มข้ึนประมาณ 150-180 มิลลิลิตรปรอท

5. คลายวาลวใหความดันลดลงเรื่อย ๆ ในอัตรา 1 มิลลิลิตรปรอทตอวินาที เม่ือไดยินเสียงแรก

บันทึกเปนคาความดันเลือดขณะหัวใจบีบตัว

6. ลดความดันในคัฟฟลงเรื่อย ๆ เม่ือเสียงเริ่มหายไป บันทึกเปนคาความดันเลือดขณะหัวใจ

คลายตัวหลังจากน้ันปลอยอากาศที่คางในคัฟฟออกใหหมด

7. ตอไปใหลองเปลี่ยนแปลงสิ่งตาง ๆ ตอไปน้ีแลววัดความดันเลือดวาแตกตางหรือเหมือนกัน

อยางไร

7.1 เคลื่อนเบลลไปทางดานขางหลอดเลือดแดงบริเวณแขน

7.2 วางเบลลใหถูกตําแหนงแตใหกดขอบบนเบลลแรงๆ

7.3 ลองวางเบลลเอียง

7.4 ลองใสคัฟฟหลวม

7.5 หมุนคัฟฟจนเลื่อนไปที่อ่ืน ๆ ที่ไมใชหลอดเลือดแดงบริเวณแขน

7.6 คลายวาลวเร็ว ๆ เกินกวาอัตรา 2 มิลลิลิตรปรอทตอวินาที

7.7 บีบอากาศเขาคัฟฟจนความดันถึง 80 มิลลิลิตรปรอทเปนเวลา 2 นาทีโดยไมคลายวาลว

เคร่ืองตรวจฟง

คัฟฟ

หลอดเลอืดแดง บริเวณแขน

วาลว

บัลบ เคร่ืองวัดความดันเลือด



8. ทําการทดลองหาผลของตําแหนงรางกายตอความดันเลือด โดยใหผูถูกทดลองนอนราบกับ

พ้ืนและยืนตรงซึ่งตองกระทําการวัดภายใน 3 นาทีแรกของแตละอิริยาบถ บันทึกอัตราเตนชีพจรและความ

ดันเลือด 3 ครั้งและหาคาเฉล่ียอัตราเตนชีพจรและความดันเลือด

การทดลองท่ี 5-3 การบันทกึภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจและการตรวจฟงเสียงหวัใจ

หมายเหตุ : นิสิตตองนอนในทาสบาย มือทัง้ 2 วางบนหนาขา

1. เปดสวิทชเครื่องคอมพิวเตอรแมคอินทอช สวิทชจอมอนิเตอรและสวิทชแมคแลบ

2. ตอสายอีซีจี (ECG connection) ขางหน่ึงเขากับเครื่องขยายไบโอ ซึ่งเปนชองเสียบ 6 เข็ม

(Six-pin socket) (ภาพที่ 5-13 ก และ ข)

ภาพที่ 5-13 (ก) แผงดานหนา และ (ข) ดานหลังของเครื่องขยายไบโอ

3. ปลายอีกดานหน่ึงของสายเชื่อมอีซีจีซึ่งมีลักษณะเปนสายข้ัวไฟฟา 3 สายใหปฏิบัติดังน้ี

3.1 แปะแผนกาวใสกลมมีรูกลวงกลมตรงกลาง (เพ่ือนําไปยึดติดกับขอมือและขอเทา) เขา

กับแผนกลมเล็ก (Adhesive disks) ดานที่มีปุมเล็กยื่นออกมา

3.2 กดดานที่มีปุมดังกลาวใหลอคเขากับรูข้ัวไฟฟา

3.3 ทาสารเหนียวหนืด (Blob of Biogel) ที่อีกดานหน่ึงของแผนกลมใหเต็มรองไมใหลน

ออกนอก

3.4 นําไปวางบนขอมือและขอเทา (ภาพที่ 5-14) ดังน้ี

3.4.1 ข้ัวสีขาว (RA) ใหติดไวที่ขอมือขวา

3.4.2 ข้ัวสีดํา (LA) ใหตดิไวทีข่อมือซาย

3.4.3 ข้ัวสีเขียว (LL) ใหติดไวที่ขอเทาซาย

4. เปดเครื่องแมคแลบ

5. เปดโปรแกรมแผนภูมิ วี3.4

Input socket On-line indicator

MacLab Bio Amp

Signal out to the MacLab I2C connection to other front-end

ADInstuments Audio Out Analog Out

ML132

I2C

(ก)

(ข)



6. ปดชอง 4 ถึง 8 ขยายชอง 1 2 และ 3 ใหพอเหมาะโดยชอง 1 บันทึกภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ

ชอง 2 บันทึกอัตราเตนหัวใจและชอง 3 บันทึกเสียงหัวใจ

7. ตั้งความเร็วชารทที่ 100 มิลลิวินาทีตอดิวิชั่น (ms/Div.)

8. คลิกเมนูเซ็ทอัพลากเลือกไลนฟลเตอร (Line Filter)

9. คลิกชอง 1 ลากเลือกเครื่องขยายไบโอ (ภาพที่ 5-15)

ภาพที่ 5-14 การติดตัง้สายอซีจีีตามสวนตางๆ ของรางกายแบบลีดสองและตอเขากบัเครือ่ง

ขยายไบโอ

ภาพที่ 5-15 การเลือกเครือ่งขยายไบโอ

10. ปรากฏหนาตางเครื่องขยายไบโอชอง 1 (ภาพที่ 5-16)

11. คลิกชองสีเ่หลี่ยมน็อทคฟลเตอร (Notch Filter)

12. ตั้งไฮพาส (High pass) 0.3 เฮิรท

สายดิน (เขยีว)

สายขั้วบวก (ดํา)

สายขั้วลบ (ขาว)

ตอเคร่ืองขยายไบโอ



13. ตั้งโลวพาสที่ 50-100 เฮิรท

14. ตั้งพิสัย 500 ไมโครโวลท หรือสูงสุด 2 มิลลิโวลท

15. คลิกที่อินเวิรท (Invert) ใหเครื่องหมายกากบาทปรากฏ

16. สังเกตภาพคลื่นไฟฟาหัวใจในจอเล็กวาถูกตองหรือไม ถายังไมไดภาพที่ถูกตองให

ปรับเปลี่ยนคาที่กลาวมาแลวใหเหมาะสม

17. เม่ือไดภาพคลื่นไฟฟาหัวใจที่เหมาะสมแลวคลิกปุมโอเค

18. วัดอัตราเตนหัวใจ (Beat per minute; BPM) ดังน้ี:

18.1 คลิกชอง 2 ลากเลือกคอมพิวเต็ทอินพุท (Computed input) ปรากฏหนาตาง 2 สวน

หนาตางซายมือเปนภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ สวนทางขวามือวัดอัตราเตนหัวใจ

ภาพที่ 5-16 หนาตางเครื่องขยายไบโอชอง 1

18.2 ทางจอขวามือเปลี่ยนพิสัยจาก 2000 บีพีเอ็มเปน 200 บีพีเอ็มหรือตั้งเองก็ไดโดยการ

คลิกลากเลือกซีเล็คเต็ทสเกล (Selected scale) ที่รูปสามเหลี่ยมเล็กทางมุมบนดานขวามือ จากนั้นตั้งคา

ตัวเลขอัตราเตนหัวใจตามความตองการ

18.3 เปลี่ยนแอฟเวอรเรท (Average) จาก 1 เปน 2 หรือ 4

18.4 หนาตางซายมือใหเปลี่ยนรอวดาตาแชนเน็ล (Raw Data Channel) 2 เปนเลข 1

18.5 หนาตางซายมือใหคลิกเครื่องหมาย T ที่ทางดานขวาของตัวสามเหลี่ยมชี้ขวา” คางไว

แลวลากใหพนแนวเสนฐาน (Base Line) โดยลากไปวางพาดไวที่แนวที่มีเสนภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ

18.6 คลิกปุมโอเค

19. คลิกสตารท

20.เม่ือเห็นภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ คลิกสตอพและซูมภาพ พิมพออกทางเครื่องพิมพ และใชมารค

เกอรและตัวชี้ตําแหนงวัดคาชวงเวลาของแตละคลื่นไฟฟาหัวใจตาง ๆ (ภาพที่ 5-17) และเติมคาลงใน

ตารางทายบท



ภาพที่ 5-17 การใชมารคเกอรและตวัช้ีตําแหนงในการวัดชวงเวลาของภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ

21. สําหรับการวัดอัตราเตนหัวใจอาจกระทําไดโดยการวิว (View) ภาพคลื่นไฟฟาหัวใจใน

อัตราสวน 2 ตอ 1 แลววัดชวงเวลาเปนวินาทีระหวางคลื่นอารลูกที่หน่ึงถึงลูกที่สามโดยใชมารคเกอรและ

ตัวชี้ตําแหนง แลวคํานวณอัตราเตนหัวใจ (ครั้งตอนาที) เทากับ 60/เวลาที่วัด

22. ใหนําข้ัวหน่ึงของเครื่องตรวจฟงเสียงหัวใจตอเขากับเครื่องขยายจีพี (GP Amplifier) ที่ตอ

กับชอง 3 (Channel 3)

23. คลิกชอง 3 ลากเลือกจีเพอรโพส (G Purpose)

24. ตั้งไฮพาสส 5 กิโลเฮิรทและโลวพาสส 0.5 กิโลเฮิรท

25. ตั้งพิสัย 2 โวลท

26. คลิกปุมซีโร รอจนเครื่องปรับคาศูนยเสร็จสิ้น

27. วางไดอะแฟรมเครื่องตรวจฟงบนบริเวณลิ้นหัวใจไบคัสปดพรอมเสียบเครื่องตรวจฟง

28.เม่ือไดยินเสียงหัวใจชัดใหกดปุมสตารทและเม่ือเห็นคลื่นเสียงหัวใจจากจอมอนิเตอรให

บันทึกชื่อลิ้นหัวใจตรงที่ตัวชี้ตําแหนงกระพริบพรอมกดแปนข้ึนบรรทัด

29. กดปุมสตอพ

30. บันทึกเสียงหัวใจที่ลิ้นไตรคัสปด

31. บันทึกเสียงหัวใจที่ลิ้นพัลโมนารีย

32. บันทึกเสียงหัวใจที่หองเอออรติก

33. เลือกบริเวณภาพบันทึกที่ตองการ

34. คลิกลากเลือกบริเวณภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจและเสยีงหัวใจทีต่องการ

35. คลิกเมนูวนิโดวแลวลากเลือกซูมวินโดว

36. คลิกเมนูไฟลแลวลากเลอืกพริ้นทซูม



การทดลองท่ี 5-4 ผลการออกกําลังกายตอคล่ืนไฟฟาหัวใจ

1. ใหบันทึกภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจเหมือนการทดลองที่ 3

2. ออกกําลังกายโดยปนจักรยานหรือวิ่งนาน 5-10 วินาทีและบันทึกภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจหลัง

ออกกําลังกาย 0 30 และ 60 วินาที

3. วัดอัตราเตนหัวใจและวัดชวงเวลา (Interval) ตาง ๆของภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจพรอมบันทึกลง

ในตารางทายบท

การทดลองท่ี 5-5 การหาแกนไฟฟาหวัใจ

1. ใหติดตั้งลีดหน่ึง ลีดสองและลีดสามตามตารางตอไปน้ี

ลีด ขั้วลบ ขั้วบวก ขั้วดิน

หน่ึง แขนขวา แขนซาย ขาขวา

สอง แขนขวา ขาซาย ขาขวา

สาม แขนซาย ขาซาย ขาขวา

2. ทําการบันทึกภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจ 3 ชอง ๆ ละลีด

3. วัดความสูงของคล่ืนคิวอารเอสในลีดหน่ึง สองและสามเปนหนวยมิลลิเมตรแลวเปลี่ยนเปนคา

มิลลิโวลทหรือไมโครโวลท ความสูงของแอมพลิจูดต่ําสุดจะตองลบกับความสูงของแอมพลิจูดสูงสุด ได

คาผลลัพธสุทธิของแอมพลิจูด (ภาพที่ 5-18)



ภาพที่ 5-18 การเบี่ยงของคล่ืนคิวอารเอส (ดัดแปลงจาก Tharp and Woodman, 2002)

4. นําคาผลลัพทสุทธิของแอมพลิจูดมาพลอตบนสามเหล่ียมไอโธเฝนในรูปเวคเตอร (Vector)

โดยวาดรูปสามเหลี่ยมดานเทา เขียนลีดหน่ึง สองและสามกํากับลงบนสามเหลี่ยมดังกลาวใหถูกตองแลว

หาจุดก่ึงกลางของแตละดานที่เปนตัวแทนแตละลีด วาดเวคเตอรเริ่มจากจุดก่ึงกลางใหมีขนาดเทากับ

ผลลัพทสุทธิของแอมพลิจูดโดยทิศทางของคลื่นจากข้ัวลบไปยังข้ัวบวก แลวลากเสนตั้งฉากจากปลาย

ลูกศรลงมายังพ้ืนที่ภายในรูปสามเหล่ียมใหตัดกันที่จุดใดจุดหน่ึง ตอไปลากเสนจากจุดศูนยกลางของรูป

สามเหล่ียมมายังจุดตัดดังกลาวโดยมีทิศทางจากจุดศูนยกลางมายังจุดตัด ไดแกนไฟฟาเฉลี่ยหัวใจและ

มุมแกนไฟฟาเฉล่ียหัวใจ (ภาพที่ 5-19)

ลีดหน่ึง

ลีดสาม

ลีดสอง

อาร

อาร

อาร คิว คิว

คิว

เอส เอส

เอส

+4 มิลลิเมตร

-1 มิลลิเมตร





ผลลัพธสุทธิของแอพลิจูด= +3 มิลลิเมตร (0.3 มิลลิโวลต)





ภาพที่ 5-19 การหาแกนไฟฟาเฉล่ียหัวใจ (ดัดแปลงจาก Tharp and Woodman, 2002)



บรรณานุกรม

Blastin, G.F. 1993. The Illustrated Review of the Cardiovascular System. Harper

Collins College Publishers, New York.

Despopoulos, A., and S. Silbernnagl. 2003. Color Atlas of Physiology. 5th ed. Thieme. New

York.

Ganong, W.F. 1995. Review of Medical Physiology. 17thed. A LANGE Medical Book.

APPLETON & LANGE. Conneticut.

Green, J.H. 1976. An Introduction to Human Physiology. 4thed. London Oxford

University Press. London.

Tharp, G.D. and D.A. Woodman. 2002. Experiments in Physiology. 8thed. Prentice Hall,

New Jersey.



รายงานปฏิบตัิการ ชื่อ …………………………………...

หมายเลขประจาํตัว ………………….

วันที ่…………………………………

5. สรีรวทิยาหวัใจรวมหลอดเลือด ระดับคะแนน………………………...

การทดลองที่ 5-1 การวัดชีพจร

การทดลองท่ี 5-1-1 การวดัชีพจรหลอดเลือดแดงดวยการคลํา

1. อัตราชีพจรหลอดเลือดแดงราเดียลเทากับเทาใด

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

2. อัตราชีพจรหลอดเลือดแดงอูลนารเทากับเทาใด

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

3. อัตราชีพจรหลอดเลือดแดงบริเวณแขนเทากับเทาใด

………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

4. อัตราชีพจรบริเวณหลอดเลือดแดงคาโรติดเทากับเทาใด

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

การทดลองที่ 5-1-2 การวัดชีพจรดวยตัวแปรสัญญาณพิโซอิเล็กทริกพัลส

1. เขียนกราฟชีพจร



2. อัตราชีพจรที่วัดไดเทากับเทาใด

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

การทดลองท่ี 5-2 การวดัความดันเลือด

การทดลองท่ี 5-2-1 การวดัความดันเลือดดวยวิธกีารตรวจฟงโดยการคลําชีพจร

1. ความดันขณะหัวใจบีบตัวและความดันขณะหัวใจคลายตัวเทากับเทาใด

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

การทดลองที่ 5-2-2 การวัดความดันเลือดดวยวิธีการตรวจฟงโดยใชเครื่องวัดความดัน

เลือดและเคร่ืองตรวจฟง

1. ความดันขณะหัวใจบีบตัวและความดันขณะหัวใจคลายตัวเทากับเทาใด

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

การทดลองท่ี 5-3 การบันทกึภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจและการตรวจเสียงหัวใจ

1. เขียนกราฟคล่ืนไฟฟาหัวใจปกติ

2. ภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจวัดไดอยางไร

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………



3. ทําไมจึงไมเห็นรีโพลาไรเซชันของหัวใจหองบน

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

4. ทําไมเวคเตอรของคล่ืนทีจึงปรากฏในทิศทางเดียวกันกับทิศทางของคล่ืนคิวอารเอส

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………

5. เหตุใดคล่ืนคิวอารเอสมีขนาดใหญกวาคล่ืนพี

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………….

6. คล่ืนพีหมายถึงอะไร

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

7.คล่ืนคิวอารเอสหมายถงึอะไร

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………….

8. คล่ืนทีหมายถึงอะไร

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………



9. อัตราการเตนหัวใจสามารถวัดไดดวยวิธีอะไรบาง

………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………….

การทดลองท่ี 5-4 ผลการออกกําลังกายตอคล่ืนไฟฟาหัวใจ

1. เขียนกราฟคล่ืนไฟฟาหัวใจปกติ

2. เขียนกราฟคล่ืนไฟฟาหัวใจภายหลังการออกกาํลังกาย 10 นาท ี

3. เขียนกราฟคล่ืนไฟฟาหัวใจภายหลังการออกกาํลังกาย 30 นาท ี



4. วัดชวงตางๆ จาก 3 กราฟขางตนแลวเติมลงในตารางขางลางน้ี

ภายหลังออกกําลังกาย (นาท)ี ขณะพกั (วินาท)ี

0 10 30

คล่ืนพีอาร

คล่ืนคิวอารเอส

คล่ืนเอสท ี

คล่ืนทีพ ี

คล่ืนอารอาร

อัตราเตนหัวใจ

การทดลองที่ 5-5 การหาแกนไฟฟาหัวใจ

1. เขียนภาพคล่ืนไฟฟาหัวใจทั้ง 3 ลีด

2. วาดแผนภาพแกนไฟฟาหัวใจ

Documents

5 สรีรวิทยาห ัวใจร วมหลอดเล ือดpirun.ku.ac.th/~fscipnt/Teaching media/ANIMAL PHYSIOLOGY...สร รว ทยาห วใจร