Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
1
5. MODULUA: ZAWP
ZAWP azterketa-kasu bezala Nondik? Kulturatik eta sormenetik.
Zergatik? Iragaitzazko auzo baten egoeren menpe gaude.
Nola? Geure bizilekuaren birgaitzean, sorkuntzan eta geure historiaren zabalkundean
lan egiten.
Zer ? balioztatzen
Noiz? bizi dugun “bitartean”.
“Kulturatik eta sormenetik, iragaitzazko auzo baten baldintzapean mugitzen gara,
bizi garen lekua suspertzeko, sortzeko bere zentzu zabalenean eta geure historia
zabaltzeko lan egiten dugu. Bizi dugun ‘Bitartean’ aintzat hartzen”.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
2
Interesa:
Irabazi asmorik gabeko kultura elkartea izanda ere eta, beraz, erakunde pribatua,
uste dugu Haceria Arteak Elkarteak eta bultzatzen dituen proiektuek, ZAWP
adibidez, erakutsi dute zerbitzu publiko bat bezala jokatu dutela. Orain arte hiri
ofizialetik, zentzu askotan, alde batera utzi den eremu baten susperketa prozesua
abian jarri dugu.
Partehartzea:
Ekintzak bultzatzen eta eskaintzen ditugu adin guztientzat eta gaitasun anitzeko
pertsonentzat eta sortzaileak sartu daitezen ditugun baldintzak integratzaileak dira.
Baina partehartzea nabaria da ere kudeaketan eta erabakiak hartzean, proiektu
osoaren zeharkako lerroa da.
Eragina:
“Bitartean” oinarrituta dugun filosofiarekin lortu dugu:
• erabilerarik ez zuten edo gutxiegi erabiltzen ziren espazioak berpiztea,
• enpresa gazteen sorkuntza laguntzea,
• hirian aisialdi alternatiborako gune berria sortzea.
Sormenak eremua pixkanaka kolonizatzen duen proiektua eratzea lortu dugu.
Aukerak aprobetxatzea bultzatzen eta laguntzen da espazio zaharrei erabilera berriak
ematen sormen eta berrikuntza ekimenetarako, modu horretan euskarri berezia
eskaintzen geure artistei, ikertzaileei eta sortzaileei euren ekimenak garatzeko, bizirik
gabeko espazioak berpiztu dituztenak eta “Iragaitzazko hirigintza” deritzoguna
osatu dutenak.
Funtsean, proiektu bat sortu dugu zeinean sormena ingurua poliki-poliki eraldatzen
duen.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
3
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
4
Hasieratik, ZAWP bezala:
• Erakundeekin eta agenteekin elkarlanean aritu gara.
• Uste dugu lekuko elkarlanaren bitartez lagundu dezakegula eta gainerakoen
esfortzuen onurak batu ditzakegula.
• Zehatz-mehatz aztertzen ditugu elkarrizketarako eta trukerako aukerak,
pentsamendu kritikoa bultzatzen laguntzen dutenak eta ezagutza handitzen
lagundu dezaketenak.
• Saiatzen gara osatzen gaituzten prozesuen kontzientzia kritikoa izaten
haiengan aktore sozial gisa aritzeko, hau da, herritarren ideal
demokratikoekin eta partehartzaileekin bat eremu publiko eta
erdipublikoetan.
• Ikasketa arindu dezakegu, baita gaitasunak eta ezagutzak banatu ere.
• Badakigu proiektu intelektual emankor batek pentsalari sozialak izan behar
dituela, gertatzen denaren berri ematen dakitenak. Hau da, behatu,
komunitate mailan, txoko-mailan, eskualde mailan; funtsean, geure mundua:
globalizazioa, teknologia berriak, migrazioak…Pertsona horiek esparru
kulturalak osatzen dituzte, joera handiak deskribatzen dituzte edo garaien
laburpenak egiten dituzte. Horregatik guztiagatik, ZAWPetik lan egiten dugu
intelektual mota horrekin batera; pentsalari sozialarekin eta kulturalarekin
batera: artista.
o Kulturaren fluxua eteten dituztenak dira, geure irudikeriak apurtzen
dituztenak eta ekoizpenaren, kontsumoaren eta geure itsutasun
sozialaren izaera suntsitzailea erakusten digutenak.
o Badakigu artearen helburua mundua laguntzea, zaintzea eta
konpontzea dela.
• Geure komunitatean dugun eraginari sakontasuna eta zabaltasuna gehitu
diezaiokegu.
Zygmunt Baumanek, soziologo eta filosofoak, duela gutxi hil zena, aipatu zuen:
“Mugekin dugun obsesioa geure itxaropenen etsipenetik dator, hau da, mundu
mailako arazoak konpontzeko lekuko konponbideak erabiltzen saiatzeagatik”.
Geure kasuan, arazoak aztertzen eta diagnostikatzen ditugu konponbidea aurkitu
baino lehen. Sarritan, globalizazioari esker, mundu-mailakoak izan daitezkeen
konponbideak.
Halaber, eta lortutako esperientziaren bidez, hauteman dugu lekuko erakundeek
galdu dutela gauzak egiteko eta benetakoak egiteko egiazko ahalmena galdu dutela.
Gero globalizatuagoa dagoen mundu honetan, badago botererik gabeko lekuko baita
politikarik gabeko mundu mailako boterea ere,... mugaketa polit ikorik gabeko
boterea.
Horregatik guztiagatik, sareak sortzearen aldeko apustua egiten dugu, lekuko sareak,
lekuko elkarlana, lekuko asoziazionismoa.
Proiektuen bidez sortutako sareak eta elkarlana.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
5
Gogoeta egin ondoren, uste dugu hiria batuta jarraitu behar duela proiektu
sare bati esker; Luc Boltanskik eta Eve Chiapellok Le nouvel esprit du
capitalisme liburuan idatzi zuten bezala, zeinean mundu garaikidea cité par
projets edo gizakien kolektiboa bezala deskribatzen duten.
Nahiz eta egungo lan baldintzak ikertzen dituztenek adierazi erakunde eta agenteen
balioa euren azken proiektuaren balioa dela.
Eta geure azken proiektuaren oroitzapena, edo geure azken arrakasta, ez du denbora
handirik irauten.
Lorpenak pilatzen dira. Jarraitu behar dugu proiektu batetik bestera
mugitzen. Eta horretarako, uste dugu proiektu oparoenak eta
baliotsuenak, geure elkarteentzat eta pertsonentzat, lekuko elkarlanetik
datozela.
Hiria laborategi batean bihurtu da, mundu mailako arazoei lekuko
konponbideak bilatzen, sortzen, esperimentatzen eta saiatzen diren
laborategi nagusian.
Horregatik guztiagatik, beharrei eta erronkei aurre egiteko, elkarlanean aritzea
beharrezkoa dugu.
Hiriek mundu guztiarentzat zerbait eskaintzeko gaitasuna dute, soilik mundu
guztiagatik sortzen direlako eta sortzen direnean – Jane Jacobs.
Gaur egun, hiriak ondorengoan bihurtzen ari dira:
• Gizakiok elkarrekin bizitzeko moduak eta baliabideak garatzeko,
elkarrizketarako eta ulermen transkulturalerako laborategietan.
• Arrotzak etengabe batera existitzen diren lekua, euren desberdintasunak
mantentzen eta euren artean arrotzak izateri utzi gabe.
• Ondorengoa egiten eta garatzen den laborategia:
o Eguneroko aldibereko izatearen artea,
o desberdintasunarekin bizikidetasun baketsua.
Gainera, hiriak pertsonez eta komunitateez beteta daude.
Ingurumenarentzat eta biztanleentzat hobekuntzak sustatu behar dituzten
komunitateak, ororen ongia lortzeko.
Horri dagokionez, gogoratu behar dugu Robert J. Samuelson, behin idatzi zuena:
“Erabaki bati aurre egin behar diogu: ororen ongia lortzeko jendeak sakrifizio
apalak onartzen dituen gizartearen edo gizarte polemikoago baten arteko
erabakiari, zeinean taldeak, modu berekoian, bere onurak babesten dituen”.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
6
ZAWP komunitateak irauten du kideek komunitatearentzat jarduten dugulako eta
badakigu geure komunitatea eta geure pertsonak desagertuko direla komunitatea
mantentzeko gogoa desagertu bezain pronto. Beraz, hau da geure erronkarik
gustukoenetarikoa; geure perstonen eta geure interes-taldeen jakin-mina eta gogoa
mantentzea banaka eta taldeka hazteko eta lekuko erronkei aurre egiteko.
Modu horretan, eta edozein zentzutan, Javier Gomák esan bezala: “Zeure
ereduak besteengan eragin zibil izatzailea izan dezala”.
Bestalde, Jean Paul Sartrek gomendatzen zigun Projet de la vie , A life
project , Bizitza proiektua eraikitzea, baina, egia esanda, gaur egun, nork
planifikatu dezake bere bizitza, mundu mailan dagoen egoerarekin, erantzunik
gabeko galderez eta gauza ezezagunez gainezka?
Zygmunt Baumanek ohartarazi gintuen, “Giro urkariz inguratuta gaude,…”.
Horregatik guztiagatik, ZAWPen, uste dugu elkarlanean aritzean, aukera gehiago
daudela erantzunak aurkitzeko, beharrei edo arazoei aurre egiteko konponbide
egokiak lortzeko.
ZAWPetik ahaleginak egiten ditugu, geure kokapena dela eta, bizikide ditugun
hegazti edo arrainen eraginkortasun berarekin lan egiteko. Multzoetan mugitzen
diren izakiak: espezie biak norabide batean edo bestean mugitzen dira, jakina,
aldaketa edo arrisku baten aurrean. Eta guk, ZAWP osatzen dugun pertsonen
taldetik, ahaleginak egiten ditugu portaera hori kopiatzeko.
Aipatutako guztiagatik, ZAWPeko kide bezala, eta ez itotzeko, surfean aritzen
jarraitzeko erabakia hartu dugu, hau da, aldatzen jarraitzea, ahal dugun neurrian,
geure izaera maiz, azkar eta modu eraginkorrean aldatzeko gaitasuna eskatzen
baitigu egungo kulturak.
“Denboraren geziak helburua galdu du: gezia badugu baina helbururik ez”.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
7
ZAWP JARDUNBIDE EGOKIAK
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
8
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
9
ZONE ART WORK IN PROGRESS
Sozializatzen
Eremua aukeren gune bihurtu, non aktore sozialak modu askean adierazteko aukera
izan ditzaten, disziplina desberdinen eta jasangarritasunaren arteko elkarrizketa eta
interrelazioa sustatuz, arreta berezia jarriz ingurumenean eta belaunaldi berrien
heziketan. Alde batera utzi gabe lekuko oroimen historikoa kontserbatzearen
garrantzia.
Esku-hartze i ldo estrategikoak:
• Hezkuntza: SPUK bezalako hezitzeko forma berrien aldeko apustua egiten
dugu, “desblokeatzeko” gogoaz sortzen den ideia. Hezkuntza osatzeaz
disziplinen interkonexioan oinarritutako hezkuntza ez formalaren bidez,
hainbat hizkuntzen bidez ikastea ahalbidetzen dutenak. Gaitasun artistikoetan
eta sozialetan, taldean lan egitean eta sormenean fedea du ZAWPek eta, batez
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
10
ere, prozesuen garrantzia emaitzen gainetik azpimarratzeko ahaleginak egiten
ditu umeen, euren tutoreen jakinmina sustatzeko eta lekua euren iruditerian
habia egin eta bizirik iraun dezan.
• Enplegua: Lana, zenbait modalitatetan, pertsonak bizimodua ateratzen
dutenarekin edo lanean egiten dutena baino gehiago da: garenaren zati da
ere. Enplegu formala sortzeko beharrean mugitzen gara, baita trebakuntza,
itxaropena, ilusioa eta aukerak eskaintzeko beharrean ere.
• Generoa: egungo egoerak argi uzten du emakumeak azpiordezkatuta
daudela erabakiak hartzeari dagokionez kultura eta sormen industrietan (KSI).
KSIak industria dira eta, beraz, gizarte eredu ezberdinak sortzen jarraitzen
dute. Geure lanaren helburua da ezagutzak aldatzea ezarritako emakumezko
artistekin eta hasten ari direnen artean, da estereotipoen aurka borrokatzea
eta onartutako ideia eta errepresentazio sexistei aurre egitea. Nabarmentzen
ditugu justiziaren eta berdintasunaren balioak geure erakundeetan eta
ekintzetan, kontuan hartu behar ditugu azpian dauden genero harremanen
eta botere egituren aniztasuna eta konplexutasuna. Musa gutxiago.
• Gaitasun desberdinetako pertsonak gizarteratzea – Guztion
ardura:
Nolabaiteko desgaitasunak dituzten langileen gizarteratzean aurrerakuntzak
egon arren, pertsona talde horren presentzia lan merkatuan marjinala izaten
jarraitzen du. Arazo hau pobrezia egoerak sortzen ditu behar bereziak
dituzten pertsonetan, batez ere pertsona horiek langile bezala izatearen
onurak ezagutzen ez dituzten enpresengatik.
• Ikerketa eta Euskera: Bultzatzea ikerketa Euskeraz hizkuntza bizirik
mantentzeko eta gai zehatz batzuetaz idazteko terminologia berria eta
beharrezkoa garatzeko. Bere erabilera normalizatu ahala, terminologia
garatuko eta normalizatuko da Euskeraz edozertaz hitz egiteko. Egia da
lingua franca bat behar dugula, ingelesa edo txinera bezala, geure emaitzak
nazioartean zabaltzeko gai izateko. Baina uste dugu gauzak biak egin
ditzakegula. Geure emaitzak ingelesez argitaratu ditzakegu nazioartean, nahiz
eta, ikerketa bat egitean, ulertzen dugun ezagutza sortzeko egiten dugula,
beraz, argi daukagu hori dela bizi garen eta bere gauden gizarteari zor
dioguna. Laburbilduz, badakigu erabili behar dugula ikertzaileek lan egiten
duten gizartearen hizkuntza.
Euskara ikastea oso zaila dela esaten da. Mitoak dio deabruak euskara ikasten
saiatu zuela euskaldunak infernura bidali edo ez bidali erabakitzeko. Zazpi
urte igaro ondoren, amore eman zuen, ez zuen ezta fitsik ere ulertzen eta!
• Susperketa: Hau behin portua izan bazen, non merkantzia sartzen eta
irteten zen, gaur egun Deustuko Erriberatik eta Zorrotzaurretik
ezagutzaren portu bat sustatzen ari da, artearena, kulturarena, berrikuntza
teknologikoa eta sozialarena. Aukerak aprobetxatzea bultzatuz sormenezko eta
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
11
berrikuntzazko ekimenetarako eta bere bizikidetasuna lagunduz hemen
zegoen auzoarekin, bere auzotarrekin, bere tabernekin, bere fabrikekin.
• Hirigintza: ZAWPen bide-orriak laguntzen du proiektuen balioa
aprobetxatzen gizarterako, jendetza aktiboa nahasten eta laguntzaileetan eta
babesleetan inbertitzen. Jokoaren aurpegi aldakorra nola eratu erakusten
dugu elkarlaneko esperientziei aurre egiteko, konpromisua goitik behera
aldatzen dutenak eta sarearen boterea indartzen dutenak.
• Gainera, metodoak eta tresnak partekatzen ditugu hiriko ekintzailetza,
komunitate-elkarlanaren eragile bezala, eta aldaketaren buru izateko emaitza
zehatzak sortzen eta bultzatzen ditugu.
• Prototyping: Iragaitzazko garapen eredu baten “Zone Art Work In
Progress” prototipoa egin. Parte hartu hiriaren aldaketa prozesuen
paradigmaren aldaketan mikrotik makrora “Bitartean” deritzogunaren eta
“Iragaitzazko hirigintza” abian jartzeko prozesu beharrezkoen garrantzia
nabarmenduz.
Hiriaren garapena lantzen dugu “Bitartean” dauden lekuetan:
• kulturatik,
• gizartetik eta
• hiriko ondaretik.
Honek kezkatzen gaitu:
• Ezagutza aldatzea,
• hezkuntza eta
• ikerketa.
sortzeko:
• prozesu pedagogikoak,
• proiektuak eta
• enplegua.
Gizarteari egiten diogun ekarpena ondorengoan oinarritzen da:
• Sormen aplikatua,
• Ekonomia zirkularra,
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
12
• Elkarlana,
• Guztien ongia,
• Berrikuntza,
• Bertakotzea,
• Kalitatea,
• Erantzukizun soziala.
Geure taldea da geure aktiborik onena
Interesa baduzu ondorengorako laguntza prozesuetan:
Hirugarren guneen edo hirugarren guneen ekosistemak sortzeko, jarri gurekin
kontaktuan.
Lan modu berrietarantz doan bide honetan, teknologia ez da erraztzaile xumea izan
beharrik, aldaketaren elementu sortzailea, bultzatzailea eta azeleratzailea izan
daiteke.
Elkarlana geure adimen kolektiboaren azalera doan bidea da, baita geure historiaren
aro berri honi arrakastaz aurre egiteko funtsezko tresna ere.
Horregatik guztiagatik, aipatutakoa bultzatzen eta sustatzen duten baldintzak finkatu
nahi ditugu.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
13
HIRUGARREN GUNEAK / ESPAZIOAK
1989an Ray Oldenburgek Hirugarren Gunea terminoa erabili zuen The Great
Good Place liburuan ondokoa adierazteko:
• Hirugarren gunea pertsonen bilera erregularrak, boluntarioak eta informalak
dituen espazioa bezala.
o Lasaitzeko eta pertsonak ezagutzeko eta ezagutarazteko gunea bezala.
o Jendea “denbora-pasa ibiltzera” hurbiltzen den gunea.
Proiektuak asmatzeko gunea.
"Beharrezkoena 3. gune horiek dira, oreka publikoa ematen diotenak
handitzen ari den etxeko bizitzaren pribatizazioari. 3. guneak biltzeko gune
publikoak eta informalak baino ez dira. ‘3. guneak’ esaldiak geure etxeak
geure bizitzaren “1. gune” gisa aintzat hartzea dakar, lantokia ‘bigarren gunean’
bihurtuz”.-Ray Oldenburg.
Elkartea eraikitzean, 3. gunea edo espazioa pertsonen inguru sozialetik kanpo
dagoen inguru soziala da:
Etxea = 1. gunea
Lana = 2. gunea
“3. gunearen izaerak bere ohiko bezeroak erabakitzen ditu, umore jostalari bat
nabarmena baita; beste esferetako pertsonen inplikazio serioagoarekin
alderatuz desberdina den umorea. Nahiz eta gune hau etxea baino gune guztiz
desberdina den, hirugarren gunea etxe on baten antza du erosotasun
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
14
psikologikoari eta bertatik ateratzen den laguntzari dagokienez. Leku hauek
komunitate baten bizitasun sozialaren bihotza dira, demokraziaren oinarriak,
baina, tamalez, leku hauek paisaia sozial amerikarrean gero eta urriagoak dira.”
- Ray Oldenburg.
3. guneen edo espazioen adibideak:
• Tabernak,
• Liburu dendak,
• Kafetegiak,
• Klubak,
• Coffe Shopak,
• Ileapaindegiak,
• Parkeak,
• Liburutegi publikoak
• Pubak,
• eta Biltzeko beste tokiak.
“Komunitaterik gabeko bizitzak, askorentzat, bizimodu bat sortu du, etzetik
lanera eta etxera berriz eramaten gaituen anezka batean oinarrituta dagoena.
Gizarte-ongizatea eta osasun psikologikoa komunitatearen menpe daude. Ez da
kointzidentzia “laguntza-lanbideak” industria garrantzitsuan bihurtzea Estatu
Batuetan, hiri inguruko plangintzak lekuko bizitza publikoa suntsitzen lagundu
baitzuen eta komunitateak babestu baitzuen”. - Ray Oldenburg.
Hala ere, aspalditik 3.guneak edo espazioak coworking espaziotzat, hubstzat edo
culsterstzat (komunitate-zentroak) hartu ditzakegu, non zenbait sektoretako elkarteak
eta agenteak biltzen diren. Gune hauek garrantzitsuak dira gizarte zibilerako eta
hiritarren konpromisorako. Eta haiei eske elkarteek eta pertsonak partaide sentitzen
dira.
3. guneen edo espazioen coworkingen, hubsen edo clustersen ekosistemen ereduak,
Erasmus + Espazioen Jatorria proiektuan parte hartzen dutenak:
• Darwin
• LxFactory eta Coworking Lisboa
• Rojc
• Haceria eta Zawp
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
15
THE ORIGIN OF SPACES – ESPAZIOEN JATORRIA proiektuaren
bazkideen eta taldearen mapa:
Azpimarratzekoa da azken denboraldian 3. guneko ekosistema hauek hodeian
sortzen ari direla eta aktiboak direla. Ekosistemen hodeia non erakundeak eta
agenteak biltzen diren eta ekarri eragiten diren software teknologikoaren bidez
dagoen distantzia fisikoa dela eta, baita online tresnen bitartez, honako hau bezala:
• Video conference - Bideo konferentzia – Microsoft Skype for Business
Laburbilduz, giza-interakziori eta elkarrizketari dagokienez, elkarrizketa izan daiteke:
• "Linean" hodeiaren ekosistemaren bidez.
• "Lineatik at" ekosistema fisiko baten bidez.
Coworking, 3. gune edo espazioen, hubsen edo clustersen ereduak, euren
ezagutzak partekatu dituztenak edukiak sortzeko Lekuko Elkarlanari buruzko
ikerketarako, baita espazioak ere, zeinetatik ikasi dugun:
• AUZO FAKTORY: Hiriko espazio erakargarriak sormenerako eta herritaren,
elkarteen, agenteen eta enpresen arteko bizikidetasunerako, erabilerarik ez
zuten espazio zaharren berpizteaz sortuak eta euren ekintzak sektore
estrategikoetan ardazten dituztenak.
o Bilbao EUTOKIA Social Innovation Center: Ideiak berriak
sortzeko beharrezkoak diren baldintzak errazten ditu guztien ongirako.
Benetako proiektuetan bihurtzen diren ideiak eta gaur egungo
erronkei aurre egiten dietenak, handiei eta txikiei, enplegura,
hezkuntzara, immigraziora, osasunera, kulturara, ingurumenera lotuta
daudenei.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
16
o WikiToki: Ikerketarako eta garapenerako laborategia gai sozialen,
kulturalen, ekonomikoen eta politikoen inguruan, hari gidari bezala
elkarrekin lan egiteko jardunbideez lotuta daudenak. Jardunbidearen,
ekintzaren eta hausnarketaren komunitatea.
• BBF Bilbao Berrikuntza Faktoria: Berrikuntzaren eta ekintzailetzaren
hiri-ekosistema.
o Dock Bilbao: Bilboko kafetegi eta taberna, ekitaldiz eta ekintzez
betetako giroa eskaintzen duena, berrikuntzaren, sormenaren,
artearen eta enpresa-espirituaren inguruan.
o MTA Mondragon Team Academy – Mondragon University:
Mondragon Team Academy nazioarteko komunitatea da, taldean 1000
ekintzaile baino gehiago dituena, “egiten ikasten” dutenak berrikuntza
sozialaren 3 laborategietan.
• Bilboko Gizarte Etxeak: Eraikin publikoak edo guneak, bilerak egiteko,
kirolerako eta denbora pasarako
Loturak sortzen dituzten 3. guneen edo espazioen ereduak:
• Santa María La Real Fundazioa: Fundazioak etorkizuna berritzen du
berrikuntzaren bitartez, ondarearen, paisaiaren eta pertsonen alde egiten,
horiek ekintzen foku nagusia eta euren ahaleginen hartzaileak izanik.
•
• Karraskan: Berrikuntza kulturan eta berrikuntzaren kultura sustatzen dituen
elkartea.
• TABAKALERA: 90 urtez tabako fabrika bat izatez gero, Tabakalerak 2015an
bere ateak berriro ireki zituen Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentro gisa.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
17
Kultura proiektua izateaz gainera, Tabakalera ekimen eta erakunde pribatuen
kultura ekosistema ere bada, baita hiritarren eskura dagoen espazio publikoa.
Bideoa
• TransIbérica: Kultura espazio independenteen sarea. Hainbat ekimen, talde
eta elkarte batzen eta sortzen diren lekua. Sarearen kideek elkarteekin eta
espazioekin batera lekuko sare posible bat sortu nahi dute. Estatu-mailako
sarea sortzen duten lekuko sareek, Sareen Sarea.
• Trans Europe Halles: Hiritarrek eta artistek sortutako zentro kulturalen
sarea. Gobernukoak ez diren zentro kulturalen garapen jasangarria indartzea
eta ekimen berriak sustatzeko, horiek lotzen, laguntzen eta bultzatzen,
helburua du. Nazioarteko lankidetza errazten, ikasteko eta partekatzeko
aukerak eskaintzen dituzte, eta artek zein kultura praktikatzea sustatzen
dituzte, baita euren balioa eta eragina ere.
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
18
ARTÍKULUAK:
• 10 libraries as community hubs
• Alliances pour des vil les en transition
• Building the networked city from the ground up with citizens
• Calzada, I. –The Techno politics of data and smart devolution in city
regions: comparing Glasgow, Bristol, Barcelona and Bilbao – (2017)
• CARDUS:
o Additional resources for social capital
o Planning for social environments
• CCCBLAB:
o Ciudad, espacio, trabajo y gente que hace cosas
o De la smart-city a los smartcitizens
o Inteligencia ciudadana en la metrópolis de los datos
o La comunidad subjetiva
o La experiencia de usuario en el cooperativismo de
plataforma
o Las instituciones culturales deben ser un lugar seguro para
debatir sobre el cambio climático
o Las reglas del juego del cooperativismo de plataforma
o Revolución urbana 4.0
o ¿Soberanía tecnológica?. democracia, datos y gobernanza
en la era digital
o Talleres de co-creación con ADN abierto
• Cities for people:
o How tactical urbanism adds up
o What is placemaking?
o Neighborhood planning for resil ient and livable cities: Why
do neighborhoods matter where are we going wrong?
o Neighborhood planning for resil ient and livable cities: Can
nested neighborhood planning lead to urban ecological
democracy?
• Ciudades en red
• Cooperación + conocimiento: Correcto e inteligente
• Comisión Gestora de Zorrotzaurre
• De Beukelaer, C. – Developing Cutural Industries. Learning from the
Palimsest of Practice – European Culture Foundation – (2012)
• Descifrar las smart cities
• El rol de la universidad en los ecosistemas de emprendimiento
• EU Law and Publications:
o Culture, cit ies and identity in Europe
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
19
o Executive summary of the study on new attitudes to
consumption and production
o Impact of economic inequalit ies on job creation and growth
o Las nuevas actitudes hacia el consumo y la producción
o Monitoring good practices in the areas of employment,
social affairs and inclusion
o Place based innovation ecosystems
o Promoting civil society participation in policy and budget
processes
o The european collaborative economy
• European Commission- GREEN PAPER. Unlocking the potential of
cultural and creative industries – (2010)
• Harvard Business Review:
o Innovation is as much about finding partners as building
products?
• IGOP Institut de Govern i Polít iques Públiques:
o Guía operativa de evaluación de la acción comunitaria
o Innovació social i polít iques públiques: reptes i oportunitats
o Transformar la ciutat amb la ciutadania: Criteris i
reflexions per al Pla de Barris de Barcelona
• Implications of current research of Social Innovation in the
Basque Country
• Jackson, M.R. Kabwasa-Green, F. Herranz, J. – Cultural Vitality in
Communities: Interpretation and Indicators – Washington DC: The
Urban Institute – (2006)
• P2P Foundation:
o Building the networked city from the ground up with
citizens
o Co-making the city: Ideas from the innovative city
development meeting
o Cooperatives recognised in EUs future on collaborative
economy
o From platform cooperativism to protocol cooperativism?
o From platform to open cooperativism
o How can we redesign cities as shared spaces?
o How to run collaborative projects that don´t fall prey to
o Life´s economy is primarily based on collaborative rather
that competitive advantage
o On platform coops: What the heck is a peer? And a
community?
o Sharing Cities: Using urban data to reclaim public space as
a commons
o The Fab City: It´s more than just a city full of Fab Labs
o The Origin of Spaces: Bordeaux
o The sustainable city of the tweny first century
o Thoughts from open 2017: Platform cooperativism
o Urban commons and the right to the city
o What makes an empty building in Naples a commons?
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
20
o Without commons, there is no community; without
community there is no commons
• Prentsa artikuluak eta aldizkariak: Zorrotzaurre Art Work in Progress
• ¿Que decidan los que saben?
• Ribera de Deusto and Zorrozaurre Neighborhood Association:
Euskaldunako Zubia
• Samoa, European Creative Industries Alliance, La Creation Frend Ses
Quartiers A Nantes – Creative industries. Spil l-overs and cross-
innovation (draft version, 23.05.2014) – (2014)
• Segovia, C. Marrades, R. Rausell, P. Abeledo, R. – Espacios para la
Innovación, la Creatividad y la Cultura – Valencia: Econcult – (2015)
• The Municipalities & City Councils we need,…
• Tom Fleming Creative Consultancy – Cultural and creative spil lovers in
Europe: Report on a preliminary evidence review. European
Centre for Creative Economy (ecce) – (2015)
LIBURUAK:
• Bilbao de Tournement: Espazio eta jardunbide artistikoen eta kulturalen
direktorioa - Proiektu honek agerian jartzen ditu eta arakatzen ditu
bazterkeriatik, eskasiatik edo asozioanismotik sortutako espazio kulturalak,
baita sustapen ekonomikotik, diru-laguntzetatik deribatutako eta erakundeen
edo kultura-agenteek, agente artistikoek, ikasleen agenteek… bermatzen
dituzten espazioak zein haiekin lotura dituzten sareak ere - Oihane Sánchez
Duro – Bizkaiko Foru Aldundia. ZAWPek katalogo parte hartu zuen.
• Creation Factories – Sorkuntza- fabriken programa, Euskal Herriko
Kultura Sailak sustatuta. Sorkuntza abanguardian kokatzen duten ekintzetan
oinarritutako proiektua, espazioak sortzearen bidez, baina batez ere kolektibo
eta artisten arteko lotura sareen bidez. Lokal industrial hutsak eta biltegiak
berrerabiltzeko eta sorkuntzarako lekuetan bihurtzeko proposamenak, non
kudeaketa partekatzen den erakunde publikoen eta artisten artean,
aurrekontuak azpiegiturak birmoldatzeko izan beharrean formakuntza,
aholkularitza programak eta baliabide teknikoak sortzeko izan daitezen
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
21
asmoarekin - Eusko Jaurlaritza- Kultura Saila - Santiago Burutxaga Etxaluze.
• Creative Industries and Social Innovation
• Crespo, B. – Bilbao Ría 2000, en Garrido y Gándara coord.
Nuestras ciudades del futuro. ¿cómo hacer sostenibles los
espacios urbanos? – (227-237) – Bilbao: Erasmus Emprender el presente
– (2013).
• Cruz Gallach, H. y Martínez Moreno, R. – ¿Y si mientras tanto creamos
instituciones comunitarias? Los vacíos urbanos como
oportunidades, en Fernández y Gifreu (coord.). El uso temporal de
los vacíos urbanos – (191-203). Barcelona: Diputació Barcelona – (2016)
• Culture as a factor for economic and social innovation
• Fernández Güel, J.M. – Prospectiva y planificación urbana, en
Garrido y Gándara coord. Nuestras ciudades del futuro. ¿cómo
hacer sostenibles los espacios urbanos? – (111-124) – Bilbao: Erasmus
Emprender el presente – (2013)
• France – Basque Country: Street Arts – Komunikazio eta truke fluxu
hobea sortzea Pirinioetako alde bien programatzaileen artean, artisten
zirkulazioa eta publikoaren eskuragarritasuna laguntzeko. Institut Français.
ZAWPek liburu honen ikerketan lagundu zuen.
• Ghosts in armour – Esplorazio artistikoa kultura paraleloak sortzen dituen
galera industrialari buruz Dylan Thomasen eskutik - Ghosts in armour-ek
editatua - Bilbao Arte Fundazioak argitaratuta: GIA elkarlan esfortzu
paregabea da, amodio eta helburu orokorrak partekatu zituzten pertsona
kartsuez osatutako talde baten lanari esker posiblea izan zena. Matt Wrighten
denboraren katea eta leherketaren hausnarketa /Streetlight eta orban isilak
Christian Kampschoeren eskutik / Altzairuzko interpretazioak Tom Hardyren
eskutik / Denboraren joana Katja Illneren eskutik / Ispilutik Ignacio
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
22
Fernándezen eskutik. ZAWP Bilboko edukiak parte hartu zuen.
• Innovación en cultura. Una aproximación crít ica a la genealogía y
usos del concepto y productions
• Johanson, F. – The Medici effect: Breakthrough insights at the
intersection of ideas, concepts and cultures – (2004)
• Lange Valdés, C. – Comprender la vida social urbana: una propuesta
a partir de las “estrategias” y “tácticas” de los agentes sociales
urbanos, en Garrido y Gándara coord. Nuestras ciudades del
futuro. ¿cómo hacer sostenibles los espacios urbanos? – (155-168)
– Bilbao: Erasmus Emprender el presente – (2013)
• Maiztegui Oñate, C. – La ciudad, la participación y el ejercicio de la
ciudadanía, en Garrido y Gándara coord. Nuestras ciudades del
futuro. ¿cómo hacer sostenibles los espacios urbanos? – (139-154)
– Bilbao: Erasmus Emprender el presente – (2013)
• Portraits of a dream UR-ARTEA Aisialdi Taldea – Deustuko Erribera –
Klubaren zati izandako pertsonen liburu oroigarria. ZAWPek argitalpen
honetan kolaboratu zuen, liburu honetan erantsita dagoen dokumentalaren
elkarrizketak grabatzen.
• To sell or not to sell? an introduction to business models
( innovation) for arts and cultural organisations
• Tomàs, M. Cegarra, B. – Actores y modelos de gobernanza en las
Smart cities. URBSen. Revista de Estudios Urbanos y Ciencias Sociales. 6.
liburukia, 2. alea, 47-62 orrialdeak – (2014)
• The Island that Never Was: An English castaway in Bilbao. Inoiz irla
izan ez zena auzo baten bizitza liluragarriaren 15 urteko memoria da, oraindik
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
23
ezezaguna den auzoa, baita Bilbotar askorentzat ere. Liburuak hainbat
pertsonaia ditu: Berthold Brecht eta Zaha Hadid, muskerrak, martintxoriak,
Gargantua eta mila begien piztia, squatterrak eta graffiaren artistak,
espekulatzaileak eta sortzaileak. Etorkizun alternatiboen, adostasunezkoen,
eta biztanleek asmatutako etorkizun batzuen istorioa da, kanpotik
pentsatutako etorkizun ofizialaren aurrean. Oroimen ekintza bat da
bulldozerren aurpegian, egia txiki batzuk kontatzeko ahalegina gesur
handiaren aroan. The Island that Never Was – Inoiz Irla Izan ez zena – La Isla
que Nunca Fue by Robert Alcock – Editorial ZAWP / Asociación Hacería
Arteak Elkartea
• VV.AA. – The smart guide to creative spil l-overs to assist cities
implementing creative spil l-overs – Europe: KEA European Affairs,
Creative SpIN – (2013)
• Zorrotzaurre: The Creative Island – Frantzian, kultura lider askok
lantzen dute “oroimena duten lekuak” berrerabiltzea, ondare industriala
babestea, erabiltzen ez diren hirien guneak zaintzean eta arazo konplexuen,
arkitektonikoen, hiriko arazoen, gizartearen arazoen eta arazo artistikoen
sintesia, leku horiek berrerabiltzearekin lotuta. Horregatik guztiagatik,
Frantses Institutuak Zorrotzaurren interesa agertu zuen, non Bilboko hiria eta
Euskal Herria Guggenheimen hurrengo aroa asmatzeko lurralde berria duten
– Institut Français – Basque Government – Bilbao City Hall – Zorrotzaurre
Management Commission – Zorrozaurre Art Work in Progress.
• Zorrozaurre: (Ber)aurkitu Zorrotzaurre. (Ber)riz ekartzea industrialdearen,
hiriaren eta gizakien paisaian galtzen- Mikel Alonsoren eskutik – Eusko
Jaurlaritza – Kultura Saila – Sorrerako Fabrikak. ZAWPek liburu honetan
kolaboratu zuen artista eraikinen enpresekin edo jabeekin kotaktuan jartzen.
• Zubero, I. – La ciudad de las personas. La rehabilitación urbana
como proyecto de re-ciudadanización – Universidad del País Vasco/
Euskal Herriko Unibertsitatea. “Regeneración de Barrios Vulnerables”
Jardunaldia – (2011)
•
PODCAST:
• What is an eco-city?
TOOLKIT:
• City Soul Explorer Toolkit
….. ELKARLAN LOKALA: ZAWP ..… Bilbao (ZAWP) …
…..……..… toolbox.originofspaces.com ………… 2017 ……
24
BIDEOAK:
• Calzada, I. – El futuro de nuestras ciudades Munduko biztanleen erdiak
hirietan bizi dira jada. Baina mundu mailako kontestu honetan, nola eraiki
behar dugu geure hirien etorkizuna? “Jokalari txikiak” 1 eta 3 miloi biztanleko
hiriak edo eskualdeak dira: Montevideo, Bilbao, Glasgow, Portland, Oresund,
Dublin, Curitiba, Brisbane, Lurmutur Hiria, Randstad... hiri translokalen liga
berria osatzen dutenak Londres, New York edo Tokio bezalako hiri globalen
aurrean.
• Estatuko Kultur- Konferentzia 2017 State Cultural Conference
(Spain) 3. Estatuko Kultur-Konferentzia – Kultura arloko zenbait esparruen
profesionalen zuzendutako hitzaldia: ikus-arteak, arte eszenikoak, diseinua,
edizioa, idazkera, musika, ondarea…+ Calzada, I. – Culture a tool for
Innovation? La cultura como herramienta de innovación
• Gates, T. – How to revive a neighborhood: with imagination, beauty
and art Theaster Gates, eltzegilea eta ekintzaile soziala, bere auzoaren
(Chicagoko hegoaldea) egoera ezegonkorrari buruz zerbait egin nahi zuena.
Eta halaxe egin zuen, hutsik zeuden eraikinak zentro komunitarioetan bihurtu
zituen, bertan bizi direnak lotzen eta inspiratzen dituztenak (eta kanpotarrak
erakartzen dituena).