KATASTAR OTPADNIH VODA SRBIJEdr Neboja Veljkovi, dipl. in. gra.

Ministarstvo nauke i zatite ivotne sredine Republike Srbije

Agencija za zatitu ivotne sredine

Integralni katastar zagaivaa ivotne sredine je javna knjiga u kojoj se registruju sve vrste zagaivaa sa relevantnim podacima neophodnim za: Praenje stanja

Planiranje

Projektovanje

Preduzimanje mera za

zatitu ivotne sredine

Integralni katastar zagaivaa ivotne sredine katastar zagaivaa voda katastar zagaivaa vazduha katastar zagaivaa zemljita

Katastar zagaivaa vodaKoncentrisani zagaivai: Industrijski i komunalni

kanalizacioni sistemi,

Procedne vode sa deponija otpada.

Rasuti zagaivai: Spirane poljoprivredne povrine

sa primenom agrotehnikih mera,

Saobraajnice i drumski saobraaj,

Plovni saobraaj,

Naselja bez sistema kanalizacije.

Evakuacija industrijskihotpadnih voda Uputanje u rene tokove,

Uputanje u gradske

kanalizacione sisteme,

Uputanje u septike jame,

Korienje za poljoprivredne

potrebe.

Uee grana industrije u Srbiji

Diagr_Rivers

588

308

295

272

220

206

202

185

168

151

118

75

Rivers

Length in Serbia (km)

Major Rivers in Serbia

Tab_Rivers

Danube588

Zapadna Morava308

Juzna Morava295

Ibar272

Drina220

Sava206

Timok202

Velika Morava185

Tisa168

Nisava151

Tamis118

Begej75

Diagr_Mountains

2656

2585

2539

2533

2522

2498

2461

2426

2403

Mountains

Hight (m)

Highest Mountain Tops of Serbia

Tab_Mountains

Djeravica2656

Crni Vrh2585

Gusam2539

Bogdas2533

Zuti Kamen2522

Ljuboten2498

Veternik2461

Crni Krs2426

Hajla2403

Diag_Industry_1

0.19970.01610.04110.030.01230.00840.02680.00970.01140.0950.03630.05490.05740.0320.03110.02410.02410.00310.00220.0310.00760.00020.0011

Food and Beverages

Tabacco

Textiles

Garment Industry and Fur Production

Tanning

Timber and Wood Industry, excl. Furnituere

Pulp and Paper

Printing and Reproduction

Production of Coke and Oil Derivates

Chemicals

Plastics and Rubber

Non-metal Minerals

Basic Metals

Metal-manufactoring Industry, excl. Machines

Production of Machines and Devices, excl. Electrical

Production of Office Supplies and Equipment

Production of Electrical Devices

Production of Radio, TV and Communications Equipment

Production of Precision and Optical Instruments

Motor Industry

Production of other Means of Transportation

Furnitutre

Recycling

Sub-sectores

Tab_Industry_1

Food and Beverages19.97%

Tabacco1.61%

Textiles4.11%

Garment Industry and Fur Production3.00%

Tanning1.23%

Timber and Wood Industry, excl. Furnituere0.84%

Pulp and Paper2.68%

Printing and Reproduction0.97%

Production of Coke and Oil Derivates1.14%

Chemicals9.50%

Plastics and Rubber3.63%

Non-metal Minerals5.49%

Basic Metals5.74%

Metal-manufactoring Industry, excl. Machines3.20%

Production of Machines and Devices, excl. Electrical3.11%

Production of Office Supplies and Equipment2.41%

Production of Electrical Devices2.41%

Production of Radio, TV and Communications Equipment0.31%

Production of Precision and Optical Instruments0.22%

Motor Industry3.10%

Production of other Means of Transportation0.76%

Furnitutre0.02%

Recycling0.11%

Prehrambena industrija Efekti na rad PPOV ili na odlaganje muljaPrethodno preiavanjePrerada mlekaarno optereenje Neutralizacija luina i kiselina za ienje, regulisanje optereenja nitratima i fosfatima, zabrana isputanja surutke, hlaenje do 35C Pivare, destilerije i proizvodnja sokova arno optereenje Neutralizacija luina i kiselina za ienje, separacija vrstih materija, separator za teke metale (nalepnice), hlaenje do 35C, izbegavati dezinfekcijska sredstva sa aktivnih hlorom, mere protiv mirisa Klanice arno optereenje, sredstva za dezinfekciju sa aktivnim hlorom, mogue obrazovanje sulfida Odvajanje vrstih materija, odvajanje masnoa, isputanje sveih otpadnih voda, dezinfekcija

Hemijska industrijaEfekti na rad PPOV ili na odlaganje muljaPrethodno preiavanjeFarmaceutska industrijaTeki metaliSeparator ulja, selekivni predtretman organskih komponentiProizvodnja bojaTeki metali, biocidiMehaniki predtretman, neutralizacija, separatori muljaSredstva za ienje, kozmetika i sl.Ulja, masnoe, biocidi, rastvorljive organske materijeSeparator ulja, neutralizacija

IndustrijaEfekti na rad PPOV ili na odlaganje muljaPrethodno preiavanjeDrvna industrijaFenol, visoko organsko optereenje, muljNeutralizacijaMainska industrijaCijanidi, hrom, bakar, niklNeutralizacija i detoksikacija,separacija mulja

Tekstilna industrijaVisoko organsko optereenje,mineralna ulja,hrom (III),Neutralizacija,optimizacija procesa,separacija mulja

Znaajne karakteristike industrijskih otpadnih vodaKoliina i kvalitet otpadnih voda,

Opasnost od tetnih materija u industrijskim otpadnim vodama,

Uticaj industrijskih otpadnih voda na korienje i odlaganje

otpadnog mulja na gradskim PPOV,

Problemi nastali zbog arnog dotoka industrijskih otpadnih voda.

Informacije o uputanju industrijskih otpadnih voda u javni kanalizacioni sistemDa li industrijski procesi obuhvataju otpadne materije koje bi mogle ugroziti vodotoke,

Postoji li sistem recirkulacije vode,

Podaci o kanalizacionom sistemu industrijskog postrojenja,

Predtretman industrijskih otpadnih voda i efikasnost preiavanja,

Koliine i optereenja otpadnih voda sa aspekta zatite gradskog kolektora ili vodoprijemnika,

Ukupna emisija zagaenja industrijskim otpadnim vodama u SrbijiVojvodina*

Q = 460.000 m3/danuk.N = 14.400 kg/danuk.P = 8.600 kg/dancentralna Srbija*

Q = 1,630.000 m3/danuk.N = 48.300 kg/danuk.P = 13.500 kg/dan* Vodoprivredna osnova Republike Srbije, 2001.

Industrijske otpadne vodeSadraj katastra1) Poreklo otpadnih voda obuhvata podatke o: vrsti otpadnih voda (sanitarne, tehnoloke, rashladne, rezirkulacione).

2) Kontrola isputanja otpadnih voda obuhvata podatke o: prijemniku, tipu i lokaciji izliva, nainu i tipu izvedenih objekata, nainu i uestalosti merenja, koliine isputenih otpadnih voda.

3) Kvalitet otpadnih voda obuhvata podatke o: merenju kvaliteta sa optim pokazateljima i opasnim materijama prema tipu tehnolokog procesa i vrsti otpadne vode.

4) Postrojenje za preiavanje sadri podatke o: lokaciji PPOV, recipijentu, ugraenoj opremi i njenoj operativnoj funkciji.

1) Poreklo otpadnih voda

1.1. B Opti podaci Red. broj ispustaIsputanjeProticaj (m3/dan)GodinaizgradnjeStalnoPovremeno1.2.3.

Situaciona ema toka kanalizacije do prikljuka na javni kolektar, ispusta u recipijent ili prikljuak na PPOV

2) Kontrola isputanja otpadnih voda 2.1. Nain i uestalost merenja

2.1. Kontrola protoka vodeRed. br.ispusta Vrsta otpadne vode Nain merenja Proticajm3/as,danUestalostmerenja1.TehnolokaPrelivomKontinualno2.TehnolokaKrilomPovremeno3.RecirkulacionaUltrazvunoJednom dnevno

2) Kontrola isputanja otpadnih voda 2.2. Koliine isputenih otpadnih voda

2.2. Koliina otpadne vodeR. br.ispusta Tehnoloki pogonVrstaotpadne vode Proticaj (m3/as,dan)Recipijent otpadnih voda1.ProcesnideoTehnolokaGradska kanalizacija2.EnerganaTehnolokaIndustrijskikolektor3.PetrohemijaTehnolokaReka

3) Kvalitet otpadnih voda

Zauljane otpadne vode rafinerije nafte

Redni brojPARAMETAR Jedinica mere1.Sulfidimg/l20API 713/592.Fenolmg/l20JUS ISO 649/943.Uljamg/l750DM 30-01 03 0324.BPK5mg/l780EPA 360.25.HPKmg/l1350JUS ISO 6060

KoncentracijaMetoda

4) Postrojenje za preiavanje

Kategorija postrojenjaVrsta ureajaGodina izgradnje Godina putanja u pogonMEHANIKO PREIAVANJEReetka SitaAerisani peskolovTalonikFlotator HEMIJSKO PREIAVANJENeutralizacija BIOLOKO PREIAVANJEBio-filter Nitrifikacija DenitrifikacijaFermentacija mulja

ZAKLJUAK Katastar otpadnih voda u Srbiji praktino ne postojiNeophodni koraci:

Pripremiti podzakonske dokumente o samo monitoringu i katastru zagadjivaa otpadnih voda;

Kontrola zagadjivaa po protokolu PRTR*;

Uspostaviti katastar zagadjivaa;

Dosledna primena zakona.* PRTR - Protocol on pollutant Release and Transfer Registers

Opta studija otpadnih voda Srbije, CARDS Programme, EAR, 2003.