Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 5
พลงงานพลงงาน
กาซกาซชวภาพชวภาพ
คมอผ
กก
การพผลตพล
พพ
าซาซ
ฒนาแลงงานชดท
พลงงพลงง
ซชวซชว
และกานทดแท 5
งานงาน
วภวภา
ารลงททน
าพาพ
ทน
พพ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ก
คานา
เนองจากประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม และมผลผลตทางการเกษตรรวมถงผลผลตเหลอใชทางการเกษตรทมศกยภาพสามารถใชเปนพลงงานได เชน ออย มนสาปะหลง ปาลมนามน ขาว ขาวโพด เปนตน โดยการแปรรป กากออย ใยและกะลาปาลม แกลบ และซงขาวโพด เปนเชอเพลงผลตไฟฟาและพลงงานความรอนสาหรบใชในกระบวนการผลตอตสาหกรรม สวนกากนาตาล นาออย และมนสาปะหลงใชผลตเอทานอล และนามนปาลม และสเตรนใชผลตไบโอดเซล เปนตน กระทรวงพลงงานจงมยทธศาสตรการพฒนาพลงงานทดแทนจากพชพลงงานเหลาน เพอจะไดเปนตลาดทางเลอกสาหรบผลตผลการเกษตรไทย ซงจะสามารถชวยดดซบผลผลตทางการเกษตรและชวยทาใหราคาผลผลตการเกษตรมเสถยรภาพ และภาครฐไมตองจดสรรงบประมาณมาประกนราคาพชผลผลตดงกลาว ประกอบกบเทคโนโลยพลงงานทดแทนจากพชพลงงานเปนเทคโนโลยทไดมการพฒนาอยางตอเนองและมความคมทนทางเศรษฐกจหรอเกอบคมทนหากไดรบการสนบสนนเลกนอยจากภาครฐบาลนอกจากนประเทศไทยยงมแหลงพลงงานจากธรรมชาตทจดเปนพลงงานหมนเวยน เชน ไฟฟาพลงนาขนาดเลก พลงลม และพลงงานแสงอาทตยทจะสามารถใชผลตพลงงานทดแทนได
กระทรวงพลงงาน (พน.) ไดกาหนดแผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ป โดยมอบหมายใหกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) ซงเปนหนวยงานหลกประสานงานกบสวนผเกยวของอนๆ ใหดาเนนการจดทาแผนปฏบตการตามกรอบแผนพฒนาพลงงานทดแทน เพอใหสามารถดาเนนการพฒนาพลงงานทดแทนดานตางๆ ใหสามารถผลตไฟฟารวมสะสมถงป 2565 จานวน 5,604 เมกะวตต ประกอบดวยพลงงานแสงอาทตย 500 เมกะวตต พลงงานลม 800 เมกะวตต พลงนา 324 เมกะวตต พลงงานชวมวล 3,700 เมกะวตต กาซชวภาพ 120 เมกะวตต ขยะ 160 เมกะวตต นอกจากนนยงใหมการพฒนาเชอเพลงชวภาพ ไดแก เอทานอลและไบโอดเซล รวมทงพลงงานความรอนและกาซ NGV ซงกอใหเกดสดสวนการใชพลงงานทดแทนได 20% ของปรมาณการใชบรโภคของประเทศในป 2565 การตงเปาหมายสความสาเรจของการผลตพลงงานทดแทนใหไดปรมาณดงกลาว จาเปนตองสรางแนวทางแผนพฒนาในแตละเทคโนโลยโดยเฉพาะกบภาคเอกชน ซงเปนแนวทางหลกทสาคญในการขบเคลอนสความสาเรจได ตองมความเดนชดในนโยบายเพอใหปรากฏตอการลงทนจากภาคเอกชนและสรางผลประโยชนตอการดาเนนการ
สาหรบคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทนทไดจดทาขนนจะเปนคมอทจะชวยใหผสนใจทราบถงเปาหมายของแผนพฒนาพลงงานทดแทน รวมทงมความเขาใจในแนวทางการพฒนาพลงงานทดแทนแทนมาใชทดแทนเชอเพลงฟอสซล อาท การพจารณาถงศกยภาพ โอกาสและความสามารถในการจดหาแหลงพลงงานหรอวตถดบ ลกษณะการทางานทางเทคนค และการประยกตใชเทคโนโลยทมอยโดยทวไปขอดและขอเสยเฉพาะของแตละเทคโนโลยการจดหาแหลงเงนทน กฎระเบยบและมาตรการ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ข
สงเสรมสนบสนนตางๆ ของภาครฐ ขนตอนปฏบตในการตดตอหนวยงานตางๆซงจะเปนเอกสารทจะชวยสรางความเขาใจในลกษณะเฉพาะของเทคโนโลยพลงงานหมนเวยนชนดตางๆ ทงการผลตไฟฟา ความรอน และเชอเพลงชวภาพ เพอเผยแพรประชาสมพนธไปยงกลมเปาหมายตามความตองการของกระทรวงพลงงานตอไป
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทนทจดทาขนน จะแบงออกเปน 8 ชด ไดแก ลม แสงอาทตย นา ชวมวล กาซชวภาพ ขยะ เอทานอล ไบโอดเซลโดยฉบบนจะเปนชดท 5 เรองคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน (พลงงานกาซชวภาพ) ซง พพ. หวงเปนอยางยงวาจะชวยใหผสนใจมความเขาใจในแนวทางการพฒนาพลงงานทดแทนมาใชเพมมากขนขน ซงจะชวยลดการพงพาการนาเขาพลงงานจากตางประเทศ สรางความมนคงดานพลงงานของประเทศ รวมทงลดการปลดปลอยกาซเรอนกระจกซงจะสงผลดตอประเทศชาตโดยรวม อยางยงยนตอไป
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ค
สารบญ
หนา
บทท 1 บทนา 1 1.1 ประเภทของเทคโนโลยการบาบดนาเสย 1
1.1.1 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบใชอากาศ 2 1.1.2 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบไรอากาศ 2
1.2 เทคโนโลยการผลตพลงงานจากกาซชวภาพจากนาเสย 3 1.2.1 ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตรและแปรรปอาหาร 5 1.2.2 ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว 7 1.2.3 ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย 8
1.3 เทคโนโลยระบบผลตกาซชวภาพในประเทศไทย 8 1.3.1 ประเภทบอหมกกาซชวภาพ 8 1.3.2 เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพจากนาเสยอตสาหกรรม 11 1.3.3 ระบบกาซชวภาพในฟารมเลยงสตว 22
1.4 การนาไปใชประโยชน 28 1.4.1 นากาซชวภาพไปใชเปนแหลงเชอเพลงเพอผลตพลงงานความรอน 29 1.4.2 นากาซชวภาพไปเปนเชอเพลงในการผลตพลงงานกล/ไฟฟา 30 1.4.3 การนากาซชวภาพไปใชในการผลตพลงงานรวม 31
บทท 2 การศกษาความเปนไปไดของโครงการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ 32 2.1 การศกษาความเปนไปไดของการออกแบบเบองตน 32 2.2 การวเคราะหผลการตอบแทนการลงทน 38
2.2.1 มลคาปจจบนสทธ 39 2.2.2 อตราผลตอบแทนของโครงการ 39 2.2.3 ผลประโยชนตอเงนลงทน 39 2.2.4 ตนทนพลงงานตอหนวย 39 2.2.5 ระยะเวลาการลงทน 39 2.2.6 งบกระแสเงนสด 40
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา ง
สารบญ
หนา 2.3 ปจจยสาคญทมผลตอการวเคราะหความเหมาะสมการลงทนทถกตอง 40
2.3.1 รายจาย 40 2.3.2 ประโยชนหรอรายรบ 40 2.3.3 ขอเสนอแนะ 40
2.4 การประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมและสงคมเบองตน 41 2.4.1 ผลกระทบสงแวดลอมชวงระยะการกอสราง 41 2.4.2 ชวงระยะการดาเนนโครงการ 41
2.5 สงทตองคานงถงและแนวทางทเหมาะสมสาหรบนกลงทน 42
บทท 3 การสงเสรมการพฒนาพลงงานกาซชวภาพของประเทศไทย 43 3.1 โครงการสงเสรมเทคโนโลยกาซชวภาพสาหรบโรงงานอตสาหกรรม 43 3.2 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในฟารมเลยงสตว ระยะท 4 47 3.3 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดเลก 48 3.4 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในโรงฆาสตว 49 3.5 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในโรงชาแหละแปรรปไก 50 3.6 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน 51 3.7 โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน 52 3.8 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน 54 3.9 กลไกลการพฒนาทสะอาด 56 3.10 โครงการสงเสรมการลงทน โดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน 60
บทท 4 ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ 62
เอกสารอางอง 71
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 1
บทท 1 บทนา
ประเทศไทยมนาเสยหรอของเหลอใชจากกระบวนการผลตในภาคสวนตางๆ อาท ของเสยและนาเสยทเกดจากโรงงานอตสาหกรรม ฟารมปศสตว แหลงนาเสยจากชมชน ซงตองมการบาบดใหเปนไปตามมาตรฐานการควบคมการ ปลอยของเสย /นาเสยสพนทสาธารณะตามประกาศกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในปรมาณมากพอสมควร และปจจบนวธการจดการของเสยและนาเสยมอยหลายรปแบบ โดยกระทรวงพลงงานไดใหความสนใจในระบบบาบดนาเสยแบบไรอากาศ
(Anaerobic digestion) เนองจากเปนวธการบาบดทกอใหเกดกาซชวภาพ ทประกอบดวยกาซมเทน (CH4) รอยละ 50-70 กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) รอยละ 30-50 กาซอนๆ เชน แอมโมเนย (NH3) ไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) และไอนา ซงมคณสมบตสามารถนามาใชเปนพลงงานทดแทนการนาเขา เชอเพลงและชวยลดผลกระทบตอสงแวดลอมในเรองนาเสย กลน และปญหาโลกรอนจากภาวะ
เรอนกระจก รวมถงผลพลอยไดจากตะกอนปยหลงจากการผลตกาซชวภาพ
1.1 ประเภทของเทคโนโลยการบาบดนาเสย
การบาบดนาเสยหรอของเสยทมสารอนทรยเปนสวนประกอบหลก มกจะใชเทคโนโลยทอาศยแบคทเรยชวยยอยสลายสารอนทรยเหลานน โดยแบงออกเปน 2 ประเภทหลก คอ เทคโนโลยทใชอากาศและเทคโนโลยทไมใชอากาศกระบวนการบาบดนาเสยดวยวธทางชวภาพ(Biological Wastewater Treatment) โดยอาศยจลนทรยในการบาบดนาเสย สามารถแบงออกไดเปน 2 กระบวนการใหญคอ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 2
1.1.1 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบใชอากาศ (aerobic digestion) สารอนทรยถกยอยสลายไปเปนกาซคารบอนไดออกไซด และมการสรางเซลลจลนทรยขนจานวนมาก (ประมาณรอยละ 50 ของสารอนทรยในนาเสยถกเปลยนเปนเซลลของจลนทรย) ซงมปฏกรยาในการยอยสลาย ขอไดเปรยบของกระบวนการบาบดแบบนคอ ระบบมประสทธภาพสงในการบาบดนาเสย อกทงใชระยะเวลาในการบาบดสน แตมขอเสยคอตองเสยคาใชจายในการบาบดสง เนองจากตองมการพนอากาศใหกบระบบ และยงตองกาจดตะกอนจลนทรยสวนเกน นอกจากนกระบวนการบาบดแบบนไมสามารถใชไดอยางมประสทธภาพ กบนาเสยทมปรมาณสารอนทรยสงมากๆ เนองจากมขอจากดในการใหออกซเจนอยางเพยงพอกบระบบ
1.1.2 เทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบไรอากาศ (Anaerobic digestion) กระบวนการนสารอนทรยในนาเสยประมาณรอยละ 80-90 ถกยอยสลายเปนกาซมเทน และคารบอนไดออกไซดรวมเรยกวา กาซชวภาพ (Biogas) ระบบดงกลาวน จลนทรยทเกยวของกบการยอยสลายมการเจรญเตบโตคอนขางชาทาใหระบบเรมตน (Start up) ไดชา อกทงประสทธภาพของระบบในการบาบดตาจาเปนตองใชระยะเวลาในการกกเกบของเหลว (Hydraulic Retention Time : HRT) นานขน ระบบบาบดจงมขนาดใหญ นอกจากนระบบยงมการปรบตวไมดนกตอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอม และในระหวางกาจดบางครงอาจมกาซไฮโดรเจนซลไฟด (Hidrogen Sulfide) เกดขนดวย ทาใหมกลนเหมน ระบบนจงมขอจากดการใชงาน แตเมอนามาเปรยบเทยบกบระบบบาบดแบบใชอากาศ พบวา มขอดและขอเสยดงน
ขอด 1. ใชพลงงานไฟฟาในการยอยสลายสารอนทรยตา 2. มการเกดตะกอนสวนเกนนอยมาก 3. ตองการสารอาหารโดยเฉพาะ N, P ตา 4. สามารถเกบเชอจลนทรยไวไดนาน 5. ไดกาซชวภาพมาเปนพลงงาน 6. ไมตองการเตมออกซเจนใหกบระบบ ชวยลดคาใชจายในการกาจดสามารถยอยสลาย
xenobiotic compounds เชน hlorinated aliphatic hydrocarbons และ lignin ได 7. สามารถรบนาเสยทมความเขมขนของสารอนทรยสงๆ ได ขอเสย 1. เชอจลนทรยเจรญเตบโตชา 2. การเรมตนระบบใชเวลานาน 3. เสถยรภาพของระบบตา 4. กลนและแมลงรบกวน (ถาเปนระบบเปด)
เทคโนโลยทใชอากาศ มกตองอาศยเครองจกรกลในการเตมอากาศใหกบนาเสย ทาใหสนเปลองพลงงานและคาใชจาย โดยผลจากการบาบดจะไดออกมาเปนคารบอนไดออกไซดและนา สวนเทคโนโลยท
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 3
ไมใชอากาศ หรอเรยกอกอยางวา เทคโนโลยการบาบดนาเสยหรอของเสยโดยวธไรอากาศ จะทาใหไดผลพลอยไดออกมาเปนกาซชวภาพ ซงเปนผลตภณฑจากแบคทเรยในระบบ ในทางกลบกน ถาเราวางเปาหมายทจะผลตกาซชวภาพเปนหลก เรากอาจเรยกเทคโนโลยนวา ระบบกาซชวภาพ (Biogas System) อนประกอบไปดวย ระบบผลตกาซชวภาพ ระบบนากาซชวภาพไปใชงาน และระบบบาบดของเสย
เราสามารถคานวณหาปรมาณกาซมเทน (CH4) ทเกดจากกระบวนการไรออกซเจนไดจากสมการ
CH4 + 2O2 CO2+ 2H2O
จะเหนวาทกๆ 1 โมล ของมเทน (22.4 L, 0°C) จะถกทาลายโดยออกซเจน 2 โมล (หรอ 64 กรม) ดงนน 1 g COD ทถกกาจดเทากบ 0.35 L CH4 (ท 0°C, 1 atm)
หรอ 1 g COD ทถกกาจดเทากบ 0.395 L CH4 (ท 35°C, 1 atm)
กาซชวภาพเกดขนจากกระบวนการยอยสลายสารอนทรยแบบไรออกซเจน (anaerobic process) จะมกาซมเทน (CH4) เปนองคประกอบหลกอยประมาณ 50-70% นอกนนเปนกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และมกาซ H2S, N2, H2 อกเลกนอย ดงนนจงสามารถนามาใชเปนพลงงานทดแทนได ปจจบนสารอนทรยทนยมนามาผานกระบวนการนแลวใหกาซชวภาพ คอ นาเสยจากโรงงานอตสาหกรรม เชน โรงงานแปงมนสาปะหลง โรงงานเบยร โรงงานผลไมกระปอง เปนตน รวมทงนาเสยจากฟารมเลยงสตว จากกระบวนการดงกลาวมคา COD ลดลงมากกวา 80%และไดกาซชวภาพ 0.3-0.5 ลบ.ม./กโลกรมCOD ทถกกาจด ทงนขนกบคณลกษณะของนาเสยแตละประเภท กาซมเทนมคาความรอน 39.4 เมกะจล/ลบ.ม. สามารถใชทดแทนนามนเตาได 0.55 ลตร
1.2 เทคโนโลยการผลตพลงงานจากกาซชวภาพจากนาเสย กาซชวภาพเปนกาซทเกดขนจากปฏกรยาการยอยสลายสารอนทรยในสภาวะทไมมออกซเจนตาม
ธรรมชาต โดยแบคทเรยไมตองการออกซเจน (Anaerobic Bacteria) ทาใหเกดผลผลตของกาซชวภาพ กาซชวภาพจะอยในรปของกาซผสมประกอบไปดวยกาซหลายชนดสวนใหญประกอบดวย 3 สวนดงน
1. กาซมเทน (CH4) ประมาณ 50-70% 2. กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ประมาณ 30-50% 3. สวนทเหลอเปนกาซอนๆ เชน แอมโมเนย (NH3) ไฮโรเจนซลไฟด (H2S) และไอนา (H2O)
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 4
ปจจบนแหลงวตถดบสาหรบผลตกาซชวภาพทมศกยภาพของประเทศไทยนนมาจากนาเสยจากโรงงานอตสาหกรรมเกษตรและการแปรรปจานวน 7 ประเภท ไดแก (1) อตสาหกรรมแปง (2) อตสาหกรรมสราและเบยร (3) อตสาหกรรมอาหาร (4) อตสาหกรรมปาลม (5) อตสาหกรรมกระดาษ (6) อตสาหกรรมยาง และ (7) อตสาหกรรมเอทานอล ซงมศกยภาพการผลตกาซชวภาพประมาณ 943.7 ลานลกบาศกเมตร/ป สามารถนามาทดแทนนามนเตาได 486 ลานลตร มมลคาการประหยดพลงงานเทยบเทานามนเตาไดกวา 3,900 ลานบาทตอป และจากฟารมปศสตวทงฟารมสกร ฟารมโคและฟารมสตวอนๆ มศกยภาพการผลตกาซชวภาพประมาณ 1,260.4ลานลกบาศกเมตร/ป รวมสามารถผลตกาซชวภาพมากกวา 2,000 ลานลกบาศกเมตร/ป
สาหรบเทคโนโลยทใชอากาศ มกตองอาศยเครองจกรกลในการเตมอากาศใหกบนาเสย ทาใหสนเปลองพลงงานและคาใชจาย โดยผลจากการบาบดจะไดออกมาเปนคารบอนไดออกไซดและนา สวนเทคโนโลยทไมใชอากาศ หรอเรยกอกอยางวา เทคโนโลยการบาบดนาเสยหรอของเสยโดยวธไรอากาศ จะทาใหไดผลพลอยไดออกมาเปนกาซชวภาพ ซงเปนผลตภณฑจากแบคทเรยในระบบในทางกลบกนถาเราวางเปาหมายทจะผลตกาซชวภาพเปนหลกกอาจเรยกเทคโนโลยนวา ระบบกาซชวภาพ (Biogas System) อนประกอบไปดวย ระบบผลตกาซชวภาพ ระบบนากาซชวภาพไปใชงาน และระบบบาบดของเสยขนหลง เปนตน
เทคโนโลยทใชในการยอยสลายสารอนทรยแบบไมใชอากาศ (Anaerobic digestion of the organic) เพอผลตกาซชวภาพมความหลากหลาย ขนอยกบแหลงทมาของสารอนทรยทนามาใชในการผลต ระบบผลตกาซชวภาพโดยทวไปจะใชมลสกร นาเสยจากโรงงานแปงมน โรงงานปาลม โรงหมกเบยร โรงกลนสรา และโรงงานแปรรปอาหาร อาท เทคโนโลย Modified Covered Lagoon จะนยมใชมากกบฟารมสกรและโรงงานบาบดนาเสยจากอตสาหกรรม ระบบนจะใชแผนพลาสตกคลมบอบาบดนาเสยแบบไมใชอากาศ แลวนากาซชวภาพทเกดขนภายใตกระบวนการยอยสลายแบบไมใชอากาศมาใช
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 5
นอกจากนระบบยงมอปกรณสาหรบกวนนาอยางตอเนองเพอใหแนใจวามมวลสารหรอสารอนทรยแขวนลอยในนาเสยไดสมผสกบแบคทเรยเตมท สงผลใหเกดการยอยสลายอยางรวดเรวและทวถงมากขน สามารถลดคาซโอด (COD; Chemical Oxygen Demand) ไดเรวยงขน (หมายถงปรมาณกาซชวภาพทไดมากขน) ระบบทมประสทธภาพสงสดจะตองมกระบวนการปนหรอกวนเพอใหเกดการยอยสลายอยางตอเนอง สาหรบเทคโนโลยระบบกาซชวภาพทใชอยางแพรหลายในประเทศไทยมหลายแบบดวยกน ขนอยกบชนดและปรมาณของนาเสย/ของเสย โดยสรปเทคโนโลยทใชจะขนกบแหลงทมาของของเสย/นาเสยไดดงตอไปน
o ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตร o ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว o ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย
1.2.1 ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตรและแปรรปอาหาร ประเทศไทยมโรงงานอตสาหกรรมทางการเกษตรและแปรรปอาหาร มากกวา 5,000 โรงงาน ทง
ขนาดใหญและขนาดกลางกระจายทวประเทศ ซงสวนใหญเทคโนโลยบาบดนาเสยยงคงใชระบบบอเปด (Open Pond) แตกมโรงงานบางสวนทเรมมองหาเทคโนโลยทเหมาะสม โดยเทคโนโลยการบาบดนาเสยแบบไรอากาศไดรบความสนใจเพมมากขน ไดแก โรงงานอตสาหกรรมอาหาร โรงงานอตสาหกรรมแปงมนสาปะหลง โรงงานอตสาหกรรมสกดนามนปาลมดบ โรงงานอตสาหกรรมโรงฆาสตว เปนตน
อตสาหกรรมปาลมเปนอตสาหกรรมอกประเภทหนงทสรางระบบผลตกาซชวภาพเพอผลตไฟฟาขายให กฟภ. ปจจบนมจานวนโรงงานทสรางแลวเสรจและกาลงกอสรางระบบผลตกาซชวภาพไมนอยกวา 10 ราย จากจานวนโรงงานทงหมด 44 แหง แสดงในตารางท 1-1 จะเหนไดวา นาเสยจากอตสาหกรรมแปงมนสาปะหลงจะถกนามาผลตเปนกาซชวภาพสงสด รองลงมาไดแกอตสาหกรรมสราและเบยร อาหาร และเอทานอลตามลาดบ
ระบบการผลตกาซชวภาพในอตสาหกรรมของประเทศไทยนน อตสาหกรรมการผลตกาซชวภาพจากแปงมนสาปะหลงสวนใหญจะประสบความสาเรจ โดยระยะเวลาคนทนจะอยภายใน 1-2 ป ขณะเดยวกนกบราคาพลงงานทใชในการอบแปงเพมสงขน กลนของนาเสยทรบกวนชมชน รวมไปถงความหลากหลายของเทคโนโลย สงผลใหโรงงานแปงมนสาปะหลง
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 6
เกอบทงหมดหนมาตดตงระบบผลตกาซชวภาพ อตสาหกรรมเอทานอลจดวามศกยภาพในการผลตกาซชวภาพสงมากเมอเทยบตอหนวยลกบาศกเมตรของนาเสย เหตผลเนองจากคา COD1 ทสงมาก สงผลใหระบบผลตกาซชวภาพตองมปรมาตรใหญกวาทกประเภทอตสาหกรรมทาใหมลคากอสรางสง ประมาณการวาโรงงานเอทานอลทมกาลงผลต 150,000 ลตร/วน คากอสรางระบบประมาณ 150 ลานบาท สงผลใหมระยะเวลาคนทนนาน ซงหากสามารถสรางมลคาเพมใหกบนาเสย ทออกจากระบบกาซชวภาพจะทาใหระยะเวลาคนทนสนลง ชวย จงใจใหผประกอบการหนมาลงทนเพมขน
ตารางท 1-1 ศกยภาพการผลตกาซชวภาพจากนาเสยจากอตสาหกรรมและสถานภาพการผลตจนถงปจจบน
ลาดบ ประเภท โรงงาน
ศกยภาพ กาซชวภาพ
สถานภาพ
มระบบผลตกาซชวภาพ ยงไมมระบบผลตกาซชวภาพ จานวน โรงงาน
(ลานลบ.ม./ป) จานวน โรงงาน
กาซชวภาพ (ลานลบ.ม./ป)
จานวน โรงงาน
กาซชวภาพ (ลานลบ.ม./ป)
1 แปง 77 377 36 162.74 41 214.26 2 สราและเบยร 13 110 13 110 0 0 3 อาหาร 108 100 44 40.74 64 59.26 4 ปาลม2 44 25.3 5 2.9 39 22.4 5 กระดาษ 23 29 2 2.52 21 26.48 6 ยาง 87 84 2 1.62 85 82.38 7 เอทานอล3 24 218.4 4 36.4 20 182
ปรมาณกาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป)
รวม 943.7 รวม 356.92 รวม 586.78
นอกเหนอจากอตสาหกรรมการแปรรปผลผลตทางการเกษตรและฟารมปศสตวเหลาน ยงมวตถดบอนๆ ทสามารถนามาผลตกาซชวภาพ ไดแก (1) ของเสยอนทรยทมลกษณะเปนของแขงทมลกษณะไมเปนเนอเดยวกน (Heterogeneous) และ (2) ชวมวลอนๆ อาท กากมนจากโรงงานแปงมนสาปะหลง หญาแหง ทะลายปาลม เสนใย กะลาปาลม กากปาลม ยอดออย และใบออย
1 แม COD จากกระบวนการผลตเอทานอลจะสง แตระบบกสามารถบาบดไดเพยง 50 – 60% 2 เฉพาะโรงสกดนามนปาลมแบบหบเปยก 3 กาลงการผลต 150,000 ลตร/วน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 7
1.2.2 ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว สาหรบประเทศไทย ฟารมเลยงสตวทมการใชเทคโนโลยระบบ
กาซชวภาพมากทสด คอ ฟารมสกร โดยแบงออกเปน 3 กลม ดงน o ฟารมขนาดใหญ หรอฟารมเลยงสกรประเภท ก เทยบเทา
จานวนสกรขนมากกวา 5,000 ตว หรอ มากกวา 600 หนวยปศสตว
o ฟารมขนาดกลาง หรอฟารมเลยงสกรประเภท ข เทยบเทาจานวนสกรขนตงแต 500-5,000 ตว หรอ 60-600 หนวยปศสตว
o ฟารมขนาดเลก หรอฟารมเลยงสกรประเภท ค เทยบเทาจานวนสกรขน 50-500 ตว หรอ 6-60 หนวยปศสตว
ระบบผลตกาซชวภาพในฟารมปศสตว สวนใหญจะดาเนนการในฟารมสกรทงขนาดเลก กลางและใหญ เนองจากสามารถรวบรวมมลลงสบอบาบดไดงาย ในขณะทระบบผลตกาซชวภาพในฟารมโคสวนใหญมศกยภาพสามารถผลตกาซชวภาพได 822 ลานลกบาศกเมตร/ป แตไมมการรวบรวมและการนาไปใชประโยชน เนองจากการเลยงโคสวนใหญจะปลอยเลยงในทงหญาเลยงสตว ทาใหการรวบรวมมลโคเพอนาไปผลตกาซชวภาพคอนขางลาบาก นอกจากนมลโคประกอบดวยหญาซงเปนไฟเบอร ยงกอใหเกดการอดตนภายในระบบผลตกาซชวภาพเมอใชไประยะหนง และเหตผลสาคญทสดคอการเลยงโคใชพลงงานในการเลยงนอย สงผลใหการทจะนากาซชวภาพไปผลตพลงงานไฟฟาเพอจาหนายใหการไฟฟานนมขดจากด ดวยเหตผลทงหมดขางตนทกลาวมา หากจะผลกดนใหมการใชและผลตกาซชวภาพสาหรบฟารมโคคงจะตองพจารณาถงแนวทางในการแกปญหาและอปสรรคดงกลาว
ตารางท 1-2 ศกยภาพการผลตกาซชวภาพจากนาเสยฟารมปศสตวและสถานภาพการผลตจนถงปจจบน
ลาดบ ประเภทฟารม
ศกยภาพ กาซชวภาพ
สถานภาพ
มระบบ ผลตกาซชวภาพ
ยงไมมระบบ ผลตกาซชวภาพ
ลานตว (ลานลบ.ม./ป) ลานตว กาซชวภาพ (ลานลบ.ม./ป)
ลานตว กาซชวภาพ (ลานลบ.ม./ป)
1 ฟารมสกรเลก 3 131.69 1.77 77.7 1.23 53.99 2 ฟารมสกรกลางและใหญ 4.14 181.67 2.19 96.1 1.95 85.57 3 ฟารมโค(โคเนอและโคนม) 8 822 N/A N/A N/A N/A 4 ฟารมสตวอนๆ(ไก เปด ชาง) N/A 125 N/A N/A N/A N/A
ปรมาณกาซชวภาพ(ลานลบ.ม./ป) รวม 1260.36 รวม 173.80 รวม 139.56
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 8
1.2.3 ระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอย การกาจดขยะชมชนในพนทตางๆ สวนใหญนยมใชวธการฝงกลบ ซงทถกตองควรจะเปนการฝงกลบ
อยางถกหลกสขาภบาล(Sanitary Landfill) โดยสามารถผลตกาซจากหลมขยะ (Landfill Gas) เปนผลพลอยไดไดดวย แตเทคโนโลยการผลตกาซจากหลมขยะในเมองไทยในปจจบนยงคงประสบปญหาดานคณภาพและปรมาณซงไมคงทของกาซชวภาพทเกดขน
สาหรบคมอในการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพฉบบน จะนาเสนอขอมลเฉพาะในสวนของระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตร และระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว สาหรบระบบกาซชวภาพจากขยะมลฝอยจะนาเสนอในคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานจากขยะ (ชดท 6)
1.3 เทคโนโลยระบบผลตกาซชวภาพในประเทศไทย 1.3.1 ประเภทบอหมกกาซชวภาพ เทคโนโลยสาหรบกาซชวภาพในประเทศไทยเรมใชกบมลสตวเปนอนดบแรก และตอมาเรมขยายเขา
มาในภาคอตสาหกรรม เทคโนโลยสาหรบกาซชวภาพสามารถแบงออกไดเปน 2 กลม ไดแก
1.3.1.1 กลมบอหมกไรออกซเจนแบบชา (Row Rate Anaerobic Digestion) เปนบอหมกทออกแบบโดยอาศยกลมแบคทเรยชนดทไมตองการใชออกซเจนในการยอยสลาย
สารอนทรยในนาเสย โดยบอหมกจะควบคมใหเกดสภาวะแวดลอมทเหมาะสม ระยะเวลาเกบกก (Hydraulic Retention Time, HRT) 30-60 ตอวน (Organic Loading Rate, OLR) 0.64-1.60 กโลกรมซโอดตอ ลบ.ม. ถงหมก ตอวน การเดนระบบอาจจะทาการผสม (Mixing), การเตมนาเสยและการเอาสลดจ (Sludge) ออกเปนครงคราว ถงปฏกรยาชนดนสามารถจะใชฝาปดทลอยไดหรอแบบตดกบทแตการใชฝาปดชนดตดกบทจะไมสะดวกในการเดนระบบหรอการทางานของผเดนระบบ มรปแบบบออยหลายประเภทดวยกนเชน
o บอหมกชาแบบถงลอย (Floating drum digester) หรอ Indian digester ลกษณะสวนใหญจะเปนรปทรงกระบอก ฝงอยใตพนดนทาหนาทหมกมลสตวและของเหลวใหเกดกาซชวภาพ สาหรบสวนบนเปนฝาครอบเกบกาซทาดวยโลหะหรอไฟเบอรกลาส ลอยขนลงตามปรมาตรกาซทเกดขน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 9
รปแสดงบอหมกชาแบบถงลอย (Floating drum digester)
o บอหมกชาแบบโดมคงท (Fixed dome digester) มลกษณะเปนทรงกลมฝงอยใตดน สวนทเกบกาซมลกษณะเปนโดม ซงขอดของระบบนคอประหยดพนทบรเวณฟารมเนองจากถงหมกอยใตผวดน จงทาใหสามารถระบายนามลสกรจากโรงเรอนไปสบอหมกโดยอาศยแรงโนมถวง อณหภมในบอหมกคอนขางคงททาใหการหมกของมลสตวเปนไปอยางตอเนอง สาหรบขอเสยของระบบนคอ ในบรเวณทระดบนาใตดนสงการทางานและการสรางบอหมกจะคอนขางลาบาก และในบรเวณสวนโคงของถงหมกจะตองใชเทคนคและความชานาญสง
o บอหมกชาแบบราง (Plug Flow digester) มลกษณะเปนรปสเหลยมคางหมฝงในดน สวนทใชเกบแกสจะใชผาพลาสตกทเรยกวา red-mud-plastic คลมสวนบนของบอหมกไว ขอดของบอแบบน คอ เนองจากลกษณะของบอเปนแนว จงทา ใหระยะเวลาในการหมกของเสยมากขนจะทา ใหปรมาณแกสทเกดขนมมากขนดวย
รปแสดงบอหมกชาแบบโดมคงท (Fixed dome digester)
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 10
รปแสดงบอหมกชาแบบราง (Plug Flow digester)
o บอแบบ Covered Lagoon รปแบบของระบบนไดนารปแบบถงยางเกบกาซของบอแบบ Plug Flow มาสรางครอบไปบนบอรวบรวมมลสตวทมอยแลว ซงอาจเปนบอคอนกรตหรอดนขดกไดในกรณทเปนบอดนขด อาจปแผนยางทใชปสระเกบนามาปทบเพอมใหเกดการรวซมของของเสยลงใตดน
รปแสดงบอแบบ Covered lagoon
1.3.1.2 กลมบอหมกไรออกซเจนแบบเรว (High Rate Anaerobic Digestion) เปนบอทเหมาะสาหรบใชบาบดนาเสยประเภททมปรมาณสารอนทรยสวนใหญอยในรปทละลายนาได
บอหมกแบบนจะมประสทธภาพในการยอยสลายคอนขางเรว ระยะเวลาเกบกก (HRT) ประมาณ 0.5-3 วน ประสทธภาพการกาจด COD สงถงรอยละ 80-90 ภาระบรรทกสารอนทรย (OLR) 2.4-20 กโลกรมซโอดตอ ลบ.ม.ถงหมก ตอวน การเดนระบบจะทาการผสมเตมนาเสยและการทงสลดจอยางตอเนอง โดยทวไปถงปฏกรยาชนดนมกจะใชฝาปดแบบตดกบท ซงจากประสทธภาพของบอหมกจงทาใหบอหมกมขนาดเลก แตสามารถรบปรมาตรของเสยไดมากกวา สวนใหญจะไมนยมนามาใชกบมลสตว เนองจากตะกอนจากมลสตวจะสรางปญหาแกระบบ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 11
รปแสดงลกษระการทางานของกลมบอหมกไรออกซเจนแบบเรว
กลมบอหมกไรออกซเจนแบบเรวเหมาะสมทจะนามาประยกตใชกบนาเสยอตสาหกรรมทมปรมาณความเขมขนสารอนทรยสง และนากาซชวภาพทผลตไดสามารถนาไปใชทดแทนสารเชอเพลงทใชในกระบวนการผลต ซงทาใหสามารถลดคาใชจายการบาบดใหตาลงและสามารถชวยลดการใชสารเชอเพลงอกดวย เนองดวยเทคโนโลยผลตกาซชวภาพตองประยกตใชกบนาเสยทมความเขมขนสารอนทรยสง จงจาเปนตองมขนตอนบาบดตอเนอง เพอใหนาเสยทบาบดแลวเปนไปตามมาตรฐานนาทง
1.3.2 เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพจากนาเสยอตสาหกรรม การประยกตใชระบบหมกผลตกาซชวภาพกบนาเสยอตสาหกรรมในชวงแรกมวตถประสงคเพอลด
คาใชจายการบาบด รปแบบระบบหมกสวนใหญเปนบอหมก โดยกาซชวภาพทเกดขนจะถกปลอยทงสบรรยากาศ ไมถกนาไปใชประโยชน ทงนเนองจากมปรมาณนอย และจดประสงคหลกเพอการบาบดนาเสยนอกจากสญเสยกาซชวภาพแลว ยงมปญหากลนเหมนรบกวนจากบอหมก และตองการพนทมากในการสรางบอหมก ปจจบนการใชระบบบอหมกจงลดตาลงมาก
โรงงานกลมสรา เปนอตสาหกรรมกลมแรกทมการนาเทคโนโลยผลตกาซชวภาพเขามาใชอยางจรงจง โดยนาเสยของโรงงานสรา ซงเรยกวานากากสามความเขมขนสารอนทรยสงมาก โดยวดในรปบโอด (BOD) เทากบ 30,000-50,000 มก/ล และซโอด (COD) เทากบ 100,000-120,000 มก/ล นอกจากนยงมสนาตาลเขม โดยอดตโรงงานไมมระบบบาบดนาเสย จงกอปญหาอยางมากตอชมชนทอาศยอยใกลเคยง ดงนนทางโรงงานจงถกบงคบใหแกไขปญหาดงกลาวโดยเรงดวนจงไดนาเทคโนโลยการเผามาใชและยงคงใชอยทโรงงานสราบางยขน ถงแมวาวธการเผาจะสามารถกาจดนาเสยไดหมดสน แตพบวามคาใชจายสงมาก ดงนนตอมาโรงงานสราทกแหงจงหนมาใชเทคโนโลยผลตกาซชวภาพแทน โดยนาเสยจากโรงงานทงสองสวนคอนากากสาจากการกลนสราและนาลางขวด จะไหลรวมกนเขาสระบบหมกแบบ UASB และสองขนตอน โดยถงหมกกรดมขนาดจ 450 ม3 และถงหมกมเธนเปนแบบ UASB มขนาดจ 3,000 ม3 กาซชวภาพทเกดขนจะถกนาไปใชผลตไอนา นาเสยทผานระบบหมกแลวจะไหลลงบอหมกจ 100,000-300,000 ม3 จากนนนาเสยจากบอหมกจะถกสบไปกาจดตอโดยการทาปยหมกตอไป
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 12
ความเหมาะสมการประยกตใชระบบผลตกาซชวภาพขนกบลกษณะคณสมบตนาเสยนนดงไดกลาวมาแลว ประโยชน 2 ประการทไดจากระบบผลตกาซชวภาพคอ ทาใหคาใชจายการบาบดนาเสยลดตาลง และชวยลดการใชสารพลงงานอกดวย ในสวนการลดคาใชจายการบาบดนาเสยมาจากกาซชวภาพทผลตได ชวยลดการใชสารเชอเพลง และมาจากคาใชจายสวนการบาบดนาเสยลดตาลง ดงนนการพจารณาความเหมาะสมการประยกตใชระบบหมกผลตกาซชวภาพ ควรจะเปรยบเทยบกบวธการบาบดอน ๆ ถาการนาระบบผลตกาซชวภาพมาประยกตใชรวมในระบบบาบดนาเสยสามารถลดคาใชจาย เมอเปรยบเทยบกบระบบบาบดอนๆ ทไมมระบบหมกผลตกาซชวภาพ กสรปไดวาการประยกตใชระบบหมกผลตกาซชวภาพกบนาเสยนนมความเหมาะสม
นอกจากการพจารณาวาคาบโอดของนาเสยสงจงจะเหมาะสมในการผลตกาซชวภาพแลวจาเปนตองพจารณาวาโรงงานมความตองการพลงงานในกระบวนการผลตมากนอยอยางไร กาซชวภาพทผลตไดสามารถนาไปทดแทนสารเชอเพลงไดหรอไม ถาไดกจะทาใหการนาระบบหมกผลตกาซชวภาพมความเหมาะสมมากขน การนากาซชวภาพไปใชประโยชนโดยตรงและงายทสด คอการนาไปเผาใหความรอนในการผลตไอนา นอกจากนยงสามารถนาไปใชในการผลตกระแสไฟฟา และขบเคลอนเครองจกรกลแตจะยงยากและมประสทธภาพตากวาโดยรปแบบระบบผลตกาซชวภาพทนยมมดงน
1.3.2.1 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Modified Covered Lagoon ระบบบาบดนาเสยแบบ Modified Covered Lagoon เปนระบบบอหมกยอยทลกษณะการไหลของ
นาเสยเปนแบบตามแนวยาว (Horizontal Flow) ทถกออกแบบใหมลกษณะการหมกยอยแบบตอเนองกนไป กาซชวภาพทผลตขนไดจะถกกกเกบเอาไวใตผนพลาสตกคลมบอกาซชวภาพน ซงพรอมนาไปใชไดทนท กากตะกอนทผานการหมกยอยแลวจะไหลไปตามแนวการเคลอนตวของนาเสยตามแนวยาวและถกระบายออกทดานทายของบอน เพอนาไปใชประโยชนในรปของปยชวภาพตอไป ดานทายบอหมกกาซชวภาพจะตดตงอปกรณแยกการตะกอนออกจากนาเสยสวนใส เพอระบายเฉพาะนาเสยสวนใสออกจากระบบกาซชวภาพเทานน โดยระบบดงกลาวจะมการตดตงระบบหมนเวยนนาเสยและตะกอน เพอทาหนาทหมนเวยนตะกอนและ นาเสยเพอรกษาสภาวะสมดลของการยอยสลาย ทาใหเดนระบบไดงาย และระบบมเสถยรภาพ
ลกษณะของระบบบาบดนาเสยแบบ Modified Covered Lagoon เปนสระหรอบงรปรางสเหลยมผนผา ทมการคลมดวยแผนพลาสตกจาพวก High Density Polyethylene (HDPE) หรอแผน พวซ (PVC) เพอใหเกดสภาพไมใชอากาศและใชเปนตวเกบรวบรวมกาซชวภาพทเกดขน โดยอาจคลมทงบอหรอคลมเฉพาะในสวนทมการสรางมเทนกได โดยทมการเพมพนทผวสมผสของตะกอนแบคทเรยกบนาเสยใหมากขนซงทาไดหลายวธเชน ปรบปรงใหมการกระจายนาเขาทดขน และพฒนาระบบดงกากตะกอนภายในบอ Covered Lagoon เพอลดการสะสมของตะกอนภายในบอ ซงระบบทพฒนาขน เรยกวา Modified Cover Lagoon ในปจจบนมการใชงานแพรหลายโดยเฉพาะในโรงงานแปงมน และฟารมสกรรปแบบการทางานของระบบ ModifiedCovered Lagoon แสดงไดดงรป
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 13
Bubbles of biogas
Gas collection tubesPlastic liner
Liner anchors
Raw waste
Inlet pipesBiomass layer
High Rate Anaerobic Lagoon System
Concrete spillway
รปแสดงระบบบอ Modified Covered Lagoon (ซาย) และลกษณะของทอกระจายนาในบอ (ขวา)
รปแสดงโรงไฟฟากาซชวภาพระบบ Modified Covered Lagoon ขนาด 3 MW บรษท ทเอสเอมไบโอเอนเนอรยจากด
1.3.2.2 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Completely Stirred Tank Reactor ระบบบาบดแบบ Completely Stirred Tank Reactor เปนระบบบาบดแบบไมใชอากาศทมการ
เลยงตะกอนแบบเชอแขวนลอย โดยมเครองกวนเพอทาใหแบคทเรยและนาเสยผสมกนไดอยางทวถง ไมเกดการไหลลดทางหรอมบรเวณทไมไดรบสารอนทรย ระบบบาบดนาเสยลกษณะนเหมาะกบนาเสยทมสารแขวนลอยสง นอกจากนการทระบบมการกวนผสมกนอยางทวถงทงถงสามารถชวยลดความรนแรงของสารพษทอาจหลดเขามาในระบบได เนองจากเกดการเจอจางโดยนาเสยทอยในถง แตอยางไรกตามการทระบบมเวลาเกบกกตะกอนเทากบเวลากกเกบนา ทาใหมความสามารถในการรบสารอนทรยไดตา เมอเทยบกบระบบบาบดนาเสยทมอตราการยอยสลายสารอนทรยสงในแบบอนๆ ทงนหากตองการเพมปรมาณนาเสยทเขาสระบบจาเปนตองขยายถงปฏกรยาใหใหญขนหรอสรางถงใหม
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 14
รปแสดงระบบผลตกาซชวภาพเเบบถงกวนสมบรณ (Completely Stirred Tank Reactor)
1.3.2.3 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Anaerobic Contact ระบบบาบดนาเสยแบบ Anaerobic Contact เปนระบบทมการดดแปลงมาจากถงปฏกรยาแบบ
Completely Stirred Tank Reactor โดยมการเพมสวนของถงตกตะกอนลงไป จงทาใหระบบมลกษณะเหมอนกบถงปฏกรยาแบบตะกอนเรง จนบางครงมผเรยกกนวาเปนระบบตะกอนเรงแบบไมใชอากาศ (Anaerobic Activated Sludge) โดยทาการหมนเวยนตะกอนเพอเพมเวลาเกบกกตะกอนใหนานขน ซงทาใหถงปฏกรยาแบบนทางานไดดกวาแบบ Completely Stirred Tank Reactor อยางไรกตามหากตะกอนภายในถงอยในสภาวะทตกตะกอนไดยาก อาจมการตดตงอปกรณหรอเตมสารเคมเพอชวยในการตกตะกอน
P
น�าออก
น�าเสย
กาซชวภาพ
ทอระบายตะกอน
เคร�องกวนผสม
รปแบบและวธการกวนภายในถงกวนสมบรณ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 15
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพเเบบ Anaerobic Contact
1.3.2.4 ระบบผลตกาซชวภาพเเบบตรงฟลมจลนทรย (Anaerobic Fixed Film or Anaerobic Filter)
ถงปฏกรณเเบบตรงฟลมมลกษณะเดนทมการบรรจวสดตวกลาวอยางเปนระเบยบมระยะหาง
(Orderly Pack) มการไหลของนำเสยสมำเสอ โดยวสดตวกลางทใชเชน เชอกไนลอน ตาขาย เปนตน
โดยการบรรจวสดตวกลางลกษณะนทำใหจลนทรยเจรญเตบโตเเบบยดเกาะบนผววสดตวกลาง โดยทวไป
จลนทรยในถงปฏกรณไรอากาศมทงทเจรญเตบโตเเบบยดเกาะบนผววสดตวกลาง เเตสวนใหญเจรญเตบโต
เเบบเเขวนลอยอยในสารละลายระหวางชองวางของวสดตวกลาง ดงนนเมอปอนนำเสยเขาระบบ นำเสย
จะไหลผานชนจลนทรยคลายการกรองจงเรยกถงเเบบนวา ถงกรองไรอากาศ นอกจากนการจดเรยงวสดท
เเตกตางกนยงสงผลถงการทำงานเเละเสถยรภาพของระบบในระยะยาวดวย ระบบนอาจมการปอนนำเสย
จากดานลางของถงปฏกรณ (Up-flow Anaerobic Fixed Film) หรอปอนจากดานบน (Down-flow
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 16
Anaerobic Fixed Film) โดยระบบทเปนทนยมในปจจบนนคอระบบทปอนนาเสยจากดานลางของถงปฏกรณเนองจากลดปญหาการอดตนลงไดมาก
ระบบตรงฟลมนเรมทางานโดยนาเสยจะถกปอนเขาระบบ (มทงจากดานลางขนดานบนเเละจากดานลนลงลาง) ผานทอกระจายนาเสยเเละไหลผานชนจลนทรยซงยดเกาะอยบนผววสดตวกลางเมอนาเสยไหลผานสมผสกบจลนทรย จลนทรยเหลานจะใชสารอนทรยในนาเสยเปนเเหลงอาหารเเละเกดกาซชวภาพไหลขนทางดานบน นาเสยทผานการบาบดเเลวจะไหลออกทางดานบนดวยถงกรองไมใชอากาศสามารถกาจดสารอนทรยทแขวนลอยและสารละลายทมอยในนา โดยการดงสารอนทรยเขามาใกลผวแบคทเรยทเกาะตดอยบนผวตวกลาง นอกจากนอาจมแบคทเรยบางสวนอาศยการเกาะตดบนผนงของถงปฏกรยา ตวกลางทใชในระบบถงกรองไมใชอากาศ สามารถใชไดหลายแบบ เชน กรวด หน โฟม พลาสตก เปนตน โดยตวกลางทดจะตองมพนทผวสงเพราะทาใหมบรเวณทใหแบคทเรยอาศยไดมาก ปกตตวกลางทใชจะมพนทผวจาเพาะ (Specific Surface Area) อยในชวง 90-300 ตร.ม./ลบ.ม.-ปรมาตรตวกลาง ในชวงแรกแบคทเรยจะเปนชนดทเกาะตดบนตวกลางอยางเดยว เมอระบบเดนไปไดระยะหนงจะมแบคทเรยทหลดและเตบโตอยในชองวางของตวกลางในลกษณะแขวนลอย ซงพนทผวของตวกลางจะมความสาคญนอยกวาความสามารถในการรกษาตะกอนเหลานไว
ขอดของระบบกาซชวภาพเเบบตรงฟลมจลนทรย คอ ระบบสามารถรบนาเสยทมสารเเขวนลอยสงไดด และสามารถรองรบชนดนาเสยทมการเปลยนเเปลงกะทนหน เชน พเอช ความเขมขนของสารอาหารเเละนาเสยทมสารทเปนพษ โดยเฉพาะอยางยงเปลยนเเปลงปรมาณขนลงกะทนหน ทงนเนองจากจลนทรยในระบบซงยดเกาะอยบนวสดตวกลางอยางเเนนหนา ทาใหไมถกหลดออกนอกถงปฏกรณไดงายเหมอนระบบ จลนทรยเเขวนลอย นอกจากนฟลมจลนทรยเหลานยงม Toxicity Resistance เนองจากสารพษตางๆจะสมผสกบจลนทรยชนในซงทนพษไดตากวาไดยาก ทาใหระบบยงคงทางานอยได นอกจากนยงพบวาระบบจลนทรยยดเกาะนสามารถ Re-startup หรอ Recovery ภายหลงจากทระบบลมเหลวไดเรวกวาระบบจลนทรยเเขวนลอย อยางไรกตามขอเสยของระบบนยงคงอยทตนทนทเพมขนจากคาวสดตวกลางทใชเเละในระบบทมขนาดใหญ การตดตงตวกลางอยางเปนระบบจาเปนตองใชเเรงงานทมฝมอคาใชจายจงสง นอกจากนระบบทใสวสดตวกลางเเบบไมสมาเสมอกยงคงมปญหาในเรองของการอดตน (Clogging) เเละเกดการไหลลดวงจร(Short Circuit) ของนาเสยดวย
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 17
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบ Anaerobic Fixed Film or Anaerobic Filter
1.3.2.5 ระบบ Fluidized Bed ระบบ Fluidized Bed มรปแบบการทางานคลายคลงกบถงกรองไมใชอากาศ สวนทแตกตางกบ
ระบบถงกรองไมใชอากาศคอตวกลางในระบบถงกรองไมใชอากาศจะถกยดใหอยกบท แตในระบบถง Fluidized Bed ตวกลางจะสามารถฟงกระจายและเคลอนทไปมาได นอกจากนทศทางการจายนาเสยในระบบ Fluidized Bed เปนแบบไหลขนเทานน การยกตวและฟงกระจายของตวกลางจาเปนตองมการใชความเรวนาไหลขนสง จนทาใหชนตวกลางเกดการขยายตวและฟงกระจายขนมา ดงนนตวกลางทดจงตองเปนตวกลางทมนาหนกเบาเพอจะทาใหเกดการยกตวของตวกลางไดงาย ขอดของระบบนเมอเทยบกบถงกรองไมใชอากาศทเหนไดชดคออตราภาระบรรทกสารอนทรยของระบบจะสงขน เนองจากการทตวกลางฟงกระจายทาใหแบคทเรยทเกาะอยบนตวกลางและสารอนทรยในนาเสยมโอกาสสมผสกนมากขนแตอยางไรกตามระบบนจาเปนตองใชพลงงานมากกวาในระบบถงกรองไมใชอากาศเนองจากมอตราการไหลของนาทสงกวา
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 18
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบ Fluidized Bed
1.3.2.6 ระบบบาบดนาเสยแบบ Anaerobic Hybrid Reactor เปนการนาขอเดนของแตละรปแบบมาผสมจะเปนแบบ UASB รวมกบแบบ Covered Lagoon กได
หรอจะเปนแบบ UASB รวมกบแบบ AC ซงเรยกวา UAC สาหรบระบบบาบดนาเสยแบบ Anaerobic Hybrid Reactor เปนการผนวกเอาระบบยเอเอสบเขามารวมกบระบบถงกรองไมใชอากาศ โดยบรเวณดานลางของถงจะมการสรางชนตะกอน เหมอนกบในระบบยเอเอสบ ในขณะทสวนบนของถงจะทาการตดตงตวกลางเหมอนในระบบถงกรองไมใชอากาศ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 19
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบ Anaerobic Hybrid Reactor
1.3.2.7 ระบบยเอเอสบ (Upflow Anaerobic Sludge Blanket, UASB) การพฒนาระบบยเอเอสบเกดขนเนองจากเหนถงขอดของการใชตวกลางในถงกรองไมใชอากาศ แต
การใชตวกลางจะทาใหพนทใชงานบางสวนในถงสญเสยไป เนองจากถกแทนทดวยวสดตวกลาง รวมถงคาใชจายสาหรบตวกลางมราคาสง ทาใหมการคดคนระบบทมลกษณะการไหลแบบไหลขน และสามารถรกษาตะกอนแบคทเรยไวในระบบไดโดยไมตองใชตวกลาง ทาใหมการเปลยนระบบบาบด จากการทใหนาเสยไหลผานตวกลางมาเปนการใหนาเสยไหลผานชนตะกอนแบคทเรยทอยในบรเวณกนถงแทน ดงนนแบคทเรยในระบบยเอเอสบจะตองเปนแบคทเรยทมขนาดใหญ ความหนาแนนสง และมนาหนกมาก เพอใหสามารถรกษาตะกอนใหอยภายในถงได ปญหาสาคญของระบบยเอเอสบคอการทาใหตะกอนมลกษณะเปนเมดและตกตะกอนไดด ทาไดยากจงตองมการตดตงอปกรณเพอปองกนไมใหตะกอนหลดออกไปกบนาออก โดยจะตดตงในบรเวณสวนบนของถง
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 20
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบUpflow Anaerobic Sludge Blanket
1.3.2.8 ระบบอจเอสบ (Extended Granular Sludge Bed, EGSB) ระบบอจเอสบเปนระบบบาบดนาเสยทมแนวคดเชนเดยวกบระบบยเอเอสบ แตมการเพมพนทผวสมผส
ของตะกอนแบคทเรยกบนาเสยใหมากขนซงทาไดหลายวธเชน ปรบปรงใหมการกระจายนาเขาทดขน เพมความเรวนาไหลขนเพอเพมโอกาสในการทตะกอนสมผสกบนาเสยโดยความเรวนาไหลขนมคาอยในชวง 5-15 ม./ชม. การทตะกอนสามารถสมผสกบนาเสยไดมากขน ทาใหระบบสามารถรบอตราภาระบรรทกสารอนทรยไดสงถง 30 กก.ซโอด/ม.3-วน นอกจากนอตราการไหลของนาทสงสงผลใหชนตะกอนเกดความปนปวนและฟงกระจายมาก ทาใหไมเกดการอดตวของชนตะกอน ลดบรเวณทเปนจะไมไดรบสารอาหาร (Dead Zone) และการทเพมความเรวนาไหลขนตองใชนาเสยจานวนมาก จงมความจาเปนทจะตองทาการหมนเวยนนาท
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 21
ผานการบาบดบางสวนกลบเขามาสระบบ ซงชวยเจอจางนาเสยทเขาระบบและลดความเปนพษของสารทเขาสระบบไดอกดวย
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบExtended Granular Sludge Bed
1.3.2.9 ระบบ Internal Circulation (IC)
ระบบไอซ (IC) เปนระบบทมอตราการไหลขนของนาสงเชนเดยวกบระบบอจเอสบ โดยถงปฎกรยาจะมความสงตงแต 16-25 ม. และมเสนผานศนยกลางตงแต 1.5-12 ม. จงเปนถงปฏกรยาทมสดสวนระหวางความสงตอพนทหนาตดสง ภายในถงจะแบงเปนสองสวนดวยอปกรณดกกาซ ปฏกรยาสรางมเทนสามารถเกดไดทงสองสวน แตการยอยสลายสารอนทรยและผลตกาซชวภาพจะเกดขนในสวนลางของถงปฏกรยาเปนสวนใหญ เนองจากมความเขมขนของสารอนทรยสง กาซทเกดขนจะถกแยกและสะสมอยในสวนแยกกาซดานลาง เมอปรมาณกาซสะสมไดมากขน กาซจะลอยตวขนดานบนและมการดงนาเสยขนมาดวยซงเรยกวา Gas Lift เมอกาซไหลไปถงสวนรวบรวมกาซซงอยดานบนสดของถงปฏกรยา นาเสยและกาซชวภาพจะแยกตวออกจากกน โดยนาเสยจะไหลกลบลงไปดานลางเพอชวยในการกวนผสม จงเรยกวาเปนถงปฏกรยาแบบหมนเวยนภายในหรอ Internal Circulation สาหรบในสวนบนของถงปฏกรยาจะมการยอยสลายสารอนทรยสวนทเหลอจากบรเวณดานลางเปนการชวยเพมเสถยรภาพใหแกระบบ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 22
รปแสดงลกษณะของระบบผลตกาซชวภาพแบบInternal Circulation
1.3.3 ระบบกาซชวภาพในฟารมเลยงสตว ระบบกาซชวภาพจากฟารมเลยงสตว โดยสถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม ได
ดาเนนการศกษา วจย สนบสนนสงเสรมใหเกษตรกรนาไปตดตงใชงาน ไดแก ระบบแบบ CDUA ระบบแบบ H-UASB และระบบแบบ Fixed Dome โดยมรายละเอยดในแตละประเภท ดงน
1.3.3.1 ระบบกาซชวภาพแบบบอหมกแบบรางตามดวยบอหมกเรวนาใส (Channel Digester + UASB, CDUA)
ระบบกาซชวภาพแบบ CDUA เปนระบบกาซชวภาพทเหมาะสาหรบฟารมเลยงสตวทมการเลยงสตว เทยบเทาสกรขน 500 ตว ขนไป ทพฒนาขนโดย สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม เปนระบบกาซชวภาพทอาศยหลกการงายๆ ในการหมกยอยโดยจลนทรยทไมใชอากาศ คอเปนระบบปด ทมโครงสรางเปนคอนกรตเสรมเหลกเพอปองกนการปนเปอนของนาเสยส นาใตดน และเพอความแขงแรง ดานบน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 23
คลมดวยพลาสตก PVC เคลอบปองกนแสง UV เพอเกบกาซชวภาพ บอหมกจะแบงออกเปน 2 สวน คอ สวน บอหมกชาแบบราง และบอหมกเรว สาหรบระบบกาซชวภาพของ มช. รนท 3 หรอ (MC-UASB3) ทงบอหมกชาแบบราง และบอหมกเรว จะมโครงสรางรวมกนอยภายในบอเดยว เพอใหสามารถกอสรางไดงายขน โดยบอหมกชาแบบราง (Channel Digester) ทอยชวงตนบอ จะทาหนาทหมกยอยสวนทเปนของแขงในนาเสยจากฟารมหรอสวนทเปนนา มลหนกนนเอง ซงจะมระยะเวลากกเกบประมาณ 4-5 วน สาหรบสวนทเปนนา และ 40-60 วน สาหรบสวนทเปนของแขง โดยจะอาศยรปรางบอคลายรางนา เพอสงนาจากดานหวบอไปทายบอ เพอใหนามลหนกตกตะกอนภายในบอ ทาใหมระยะเวลาอยในบอนาน ซงนามลหนกจะไดรบการหมกยอยจากดานหวบอ เจอจางลงเรอยๆ จนถงดานทายบอ
ตอจากบอหมกชาแบบราง จะกนผนงเปนบอหมกเรว UASB ซงทาหนาทหมกยอยนาเสยทมตะกอนแขวนลอยนอย แตยงมสารอนทรยละลายอยมาก โดยจะมระยะเวลากกเกบนาประมาณ 1-2 วน และระยะเวลากกเกบตะกอน? 10-15 วน โครงสรางทาจากคอนกรตเสรมเหลกเชนเดยวกบบอหมกชาแบบราง โดยจะมการกระจายนาใหไหลยอนขนผานชนตะกอนจลนทรยทเกดขนภายใน บอ ซงจะทาใหนาเสยไดรบการหมกยอยโดยจลนทรยดงกลาว และแยกเอากาซชวภาพ ตะกอนจลนทรย และนาทผานการบาบดแลว ทางดานบนของบอหมก ดวยอปกรณทเรยกวา ชดเบนตะกอน ซงเปนอปกรณทชวยใหตะกอนจลนทรยไมหลดออกจากบอหมกดงกลาว ทาใหจลนทรยในบอมความเขมขนมาก สงผลใหบอหมกมประสทธภาพการบาบดนาเสยทด โดยบอหมกแบบ MC-UASB น มประสทธภาพการบาบดไมนอยกวา รอยละ 95 โดยการกอสรางทงหมดใชอปกรณทหาไดงายในประเทศไทย ทาใหการกอสรางงาย รวดเรว และมราคาไมแพง โดยระบบกาซชวภาพทสมบรณนอกจากบอหมกแบบ MC-UASB ซงถอเปนสวนผลตกาซชวภาพและพลงงานทดแทนแลว ยงตองมสวนประกอบอนไดแก ลานตากตะกอน หรอ บอเกบตะกอน ซงนาตะกอนหรอสวนทยอยไมไดในบอหมก เชน ขนสตว ทราย หรอเศษวสด ออกมากจดการเพอทาใหระบบมเสถยรภาพ และยงยน รวมถงระบบบาบดขนหลง ทอาศยการบาบดแบบธรรมชาต ประกอบดวยบอผง บอพชนา และบอพกเกบนา ซงระบบบาบดขนหลงนจะบาบดนาทผานการยอยจากบอหมกแลว ใหมคณสมบตตามทกฎหมายกาหนด หรอจะใชนาดงกลาวกบพนทเกษตรกรรมกได
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 24
ระบบกาซชวภาพสาหรบฟารมเลยงสตวขนาดกลางนออกแบบมาโดยเนนทการ บาบดนาเสย และ
ผลตกาซชวภาพไดอยางยงยน โดยมองคประกอบของระบบตางๆ ทแขงแรง อายการใชงานยาวนาน สามารถดแลและตดตามการทางานไดงาย เพอใหเกษตรกรผเขารวมโครงการ มระบบกาซชวภาพทไดมาตรฐาน มประสทธภาพสง ผลตพลงงานทดแทนจากกาซชวภาพไดอยางสมาเสมอ ซงชวยลดคาใชจายใหกบฟารม พรอมทงลดปญหาสงแวดลอมจากนาเสยไปพรอมกน
1.3.3.2 ระบบกาซชวภาพแบบบอหมกเรวนาขน (High suspension solids-Up flow Anaerobic Sludge Blanket, H-UASB)
ระบบกาซชวภาพแบบ H-UASB (High suspension solids-Up flow Anaerobic Sludge Blanket)เปนเทคโนโลยหรอระบบกาซชวภาพทใชสงเสรมในโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตว (ระยะท 3) สาหรบฟารมขนาดใหญ ของสถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม ซงเปนระบบทพฒนาขนจากระบบกาซชวภาพแบบบอหมกรางตามดวยบอหมก UASB ทงนทางสถาบนฯ ไดทาการศกษาวจยและพฒนาเทคโนโลยมาอยางตอเนอง โดยการนาเอาขอจากดหรอจดดอยของระบบกาซชวภาพแบบตางๆ มาปรบปรงเพอใหไดระบบทมประสทธภาพและเสถยรภาพในการทางานมากยงขน
ขอดของระบบ • รองรบอตราการไหลไดดภายในถงหมก (ชวยลดขนาดถงพกนาเสยลงไดมาก) • ปรบวธการจายนาใหมการกระจาย และกวนผสม • ปรบชดแยกสถานะใหมขนาดเลกลง แตมประสทธภาพสง • ลดจานวนอปกรณ และตะกอนใหนอยลง จากการปรบปรงดงกลาวทาให ลดภาระคากอสรางระบบ และลดการใชพลงงานจากการเดนระบบได
เปนอยางมาก โดยยงใชเทคโนโลยการหมกยอยแบบเดมทาใหประสทธภาพในการยอยสลายสาร อนทรยคง
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 25
เดม คอมากกวารอยละ 97 ของคาความสกปรกเรมตน แตระบบ H-UASB กมขอจากดคอ ถงปฏกรณแบบ H-UASB หรอถงหมกเรวนาขน จะรองรบนาเสยทมสารแขวนลอยสง ซงมแนวโนมทจะสญเสยกจกรรมหากเกดการตกตะกอนในชน sludge blanket ดงนนจงตองการอตราเรวการไหลทสมาเสมอ เพอปองกนการตกตะกอนในชน sludge blanket ทาใหตองมการเพมถงพกเกบนา (Buffer Tank) เพอจายนาเขาสถงอยางสมาเสมอ
ระบบกาซชวภาพ H-UASB ประกอบดวยสงกอสรางหลายสวน ซงแตละสวนมหนาทแตกตางกนไป การทางานของระบบ มขนตอนการทางานรวมกนของสวนประกอบตางๆ ดงแสดงในรป โดยการทางานของสวนประกอบตางๆ ของระบบกาซชวภาพมดงน
� ระบบสงลาเลยงนาเสย นาเสยจากโรงเรอนจะถกสงมายงระบบ H-UASB โดยผานระบบสงลาเลยงนาเสย ซงจะตองแยกนาเสยกบนาฝนออกจากกน โดยมตะแกรงดกขยะอยเปนชวงๆ เพอปองกนการอดตน
� บอรวมนาเสย (CT) มหนาทรวบรวม นาเสยทสงมาจากโรงเรอน เพอสบเขาสระบบ H-UASB ในฟารมทมพนทกวางมากอาจมบอรวบรวมนาเสยมากกวา 1 จด เพอชวยทาหนาทเปนจดยกระดบของนาเสยใหสามารถไหลมายงบอรวบรวมนา เสยชดสดทายกอนสบสงเขาระบบบาบดตอไป
� บอพกนาเสย (Buffer Tank หรอ EQ) ม องคประกอบหลายสวนททางานเกยวเนองกน บอพกนาเสย (Buffer Tank) จะรบนาเสยจากบอรวมนาเสย แลวเกบกกไวเพอสามารถจายนาเสยใหเขาระบบ H-UASB ไดตลอด 24 ชวโมงอยางตอเนองผานทางบอสบ นอกจากนยงเปนบอทใชเกบกาซชวภาพทผลตไดจากบอหมกนาเสยแบบไร อากาศ (H-UASB) กอนทจะมการนาไปใชงานตอไป
� บอสบ บอสบเปนบอทมการตอเชอมทอกบ Buffer Tank ภายในมเครองสบนาเสยเพอสบนาเสยปอนสงเขาบอหมกนาเสยแบบไร อากาศ (H-UASB) อยางตอเนองตลอด 24 ชวโมง และมทอนาลน (Over Flow) ในกรณทมนาเสยสบเขามามากในชวงเวลานน
� บอหมกนาเสยแบบไรอากาศ (H-UASB)บอหมกแบบ H-UASB มองคประกอบหลายอยางททางานเกยวเนองกน เปนบอททาหนาทหมกยอยสารอนทรยในนาเสยแลวเปลยนรปเปนกาซ ชวภาพ โดยการปอนนาเสยเขาทางดานลางของถงหมก แลวไหลยอนผานชนตะกอนของแบคทเรยขนมา กาซชวภาพทเกดขนจะถกดกโดย ชดเบนตะกอน แลวสงไปเกบไวใน สวนบนของบอพกนาเสย (Buffer Tank) นาเสยสวนใสจะไหลลอดชองวางของชดเบนตะกอน แตละตวขนมา แลวสงผานไปยงระบบบาบดขนหลง (Wetland) ตอไป สวนตะกอนทอยดานลางของบอหมกจะถกสบออกโดยเครองสบนาเสยทแขวน อยกบรางกลางบอตลอดแนวความยาวของบอ โดยจะสบสงไปยงลานกรองของแขงเพอตากใหแหง และนาไปใชเปนปยสาหรบการ เพาะปลกพชตอไป
ระบบกาซชวภาพสาหรบฟารมเลยงสตวขนาดกลางนออกแบบมาโดยเนนทการ บาบดนาเสย และผลตกาซชวภาพไดอยางยงยน โดยมองคประกอบของระบบตางๆ ทแขงแรง อายการใชงานยาวนาน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 26
สามารถดแลและตดตามการทางานไดงาย เพอใหเกษตรกรผเขารวมโครงการ มระบบกาซชวภาพทไดมาตรฐาน มประสทธภาพสง ผลตพลงงานทดแทนจากกาซชวภาพไดอยางสมาเสมอ ซงชวยลดคาใชจายใหกบฟารม พรอมทงลดปญหาสงแวดลอมจากนาเสยไปพรอมกน
1.3.3.3 ระบบกาซชวภาพแบบโดมคงท (Fixed Dome) ระบบกาซชวภาพแบบโดมคงท (Fixed Dome) เปนระบบท
สงเสรมใหใชในฟารมเลยงสกรขนาดเลก (ฟารมทเลยงสกรเทยบเทาสกรขน ไมเกน 500 ตว) โครงสรางของระบบกาซชวภาพแบงมสวนประกอบ สาคญ คอ
� บอเตมมลสตว (Mixing Chamber) ทาหนาทในการ
ผสมมลสตวกบนากอนเตมลงในบอหมก � บอหมก (Digester Chamber) ทาหนาทรบ
มลสตวและนาจากบอเตมมาหมกใหเกดกาซชวภาพ บอจะตองแขงแรง ไมรวซม เนองจากสวนของโดมของบอจะเปนทเกบกาซชวภาพทเกดขนกอนจะมการนาไปใช และกาซชวภาพกจะผลกดนมลสตวทผานการยอยสลายแลวใหไหลขนไปอยในบอลน
� บอลน (Expansion Chamber) มหนาทรบมลสตวทลนออกจากบอหมก และเมอกาซชวภาพในบอหมกมปรมาณลดลง มลสตวในบอลนจะไหลยอนกลบสบอหมกอกครงเพอผลกใหกาซชวภาพในบอหมกไหลออกไปไดเมอมการนากาซชวภาพไปใชประโยชน และบอลนยงเปนทระบายมลสตวออก เมอมลสตวมปรมาณมากเกนกวาปรมาตรของบอ สาหรบบอทมทอดงกาก มลสตวและนาในบอลนนจะเปนตวผลกดนตะกอนกนบอใหไหลออก เมอเปดลนชกบอดงกาก
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 27
� บอรบกากจากบอลน (Storage Tank) เปนทรองรบตะกอนจากบอลน ซงตะกอนทลนออกมาน สามารถนาไปใชเปนปย สาหรบปรบปรงดนเพอการเกษตรหรอนาไปจาหนายกไดการทางานในลกษณะนเรยกวา ระบบไดนามค คอเมอเกดกาซ กาซกจะมแรงดนผลกดนมลสตวและนาดานลางบอหมกใหไหลทะลกขนไปเกบไวทบอลน เมอมการใชกาซชวภาพ นาในบอลนกจะไหลยอนกลบเขาบอหมกอกและจะไปผลกดนกาซใหสามารถนาไปใชไดอก จะเกดลกษณะเชนนตลอดเวลา ถาระบบของบอกาซไมมการรวซม ระบบการหมกเปนปกต บอกาซชวภาพกจะมอายการใชงานยาวนานมากกวา 10 ป
� ลานกรองของแขง (Sand Bed Filter) บอหมกแบบรางหรอบอหมกแบบโดมคงทแลวนน จะมของแขงตกคางอยในของเหลวทออกจากบอหมกมากพอสมควร ดงนนจงจาเปนทจะตองมตวแยกระหวางสวนทเปนของแขงทปนอยในของเหลวดงกลาวกบสวนทเปนนา ลานกรองของแขงเปนอปกรณชนดหนงทสามารถแยกของแขงออกจากนาได โดยการกรองผานชนทรายและหนแลวปลอยใหแหงโดยแสงแดดประมาณ 3-5 วน สามารถแยกคาซโอด ออกจากนาไดถงรอยละ 95-99 และลานกรองของแขงจะยงสามารถใชเปนสถานทตาก เพอทาใหความชนของของแขงทคางอยบนลานกรองของแขงนนแหงเหลอความชนประมาณรอยละ 60 ในกรณทเปนฤดหนาวหรอฤดรอน นาทออกจากลานกรองของแขงอาจจะนาไปรวมกบนาทลนออกมาจากบอหมกไรออกซเจนแบบชา และนาไปบาบดอกครง โดยบอหมกไรออกซเจนแบบเรว เพอทาใหคาความสกปรกของนาทออกจากระบบสะอาดขน
1.3.3.4 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ .1 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ.1 ของ กรม
พฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน สามารถรองรบนาเสยทเกดจากกระบวนการเลยงสกรขน จานวน 500 ตว ปรมาตรนาเสยทเกดจากกจกรรมการเลยงประมาณ 10 ลบ.ม./วน ตวบอรปรางคลายบอผลตกาซชวภาพแบบ Plug Flow หรอบอแบบรางทาดวยปรมาตรกกเกบของเสยประมาณ 70 ลบ.ม. กาลงผลตกาซชวภาพประมาณ 25 ลบ.ม./วน ระบบประกอบดวย บอรวมนาเสย บอดกขน บอผลตกาซชวภาพแบบสาเรจรป บอดงกาก ลานตาก บอนาใส ระบบกาจดไฮโดรเจนซลไฟด
1.3.3.5 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ .2 ระบบผลตกาซชวภาพสาเรจรปแบบ พพ.2 ของ กรม
พฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน สามารถรองรบนาเสยท เกดจากกระบวนการเลยงสกรขน จานวน 100 ตว ปรมาตรนาเสยทเกดจากกจกรรมการเลยงประมาณ 2 ลบ.ม./วน ตอบอรปรางคลายบอผลตกาซชวภาพแบบ Plug Flow หรอบอแบบราง ทาดวย PVC แผนตดขนรป พรอมทดสอบรอยรว
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 28
จากโรงงาน บรรจใสกลองสามารถตดตงและใชงานไดทนท ปรมาตรกกเกบของเสยประมาณ 14 ลบ.ม. กาลงผลตกาซชวภาพประมาณ 5 ลบ.ม./วน ระบบประกอบดวย บอรวมนาเสย บอดกขน บอผลตกาซชวภาพแบบสาเรจรป บอดงกาก ลานตาก บอนาใส ระบบกาจดไฮโดรเจนซลไฟด
1.3.3.6 ระบบผลตกาซชวภาพแบบถง PVC ระบบผลตกาซชวภาพแบบถง PVC มราคาถกรปรางตวบอหมกม
ลกษณะทรงกระบอกวาง (แคปซล) ในแนวนอนทาจาก PVC แผนความหนาเพยง 0.25 มม. เสนผาศนยกลางประมาณ 1.50-1.60 ม. ความยาวประมาณ 4.00 ม. ตวบอผลตกาซชวภาพมปรมาตรประมาณ 8 ลบ.ม. แบงออกเปนสวนทเกบของเสยปรมาตรประมาณ 6 ลบ.ม. และสวนเกบกาซปรมาตร 2 ลบ.ม. กาลงผลตกาซชวาภาพประมาณ 2 ลบ.ม./วน
1.4 การนาไปใชประโยชน การทาระบบกาซชวภาพกอใหเกดประโยชนทงในดานการอนรกษพลงงาน การอนรกษสงแวดลอม
และการเกษตร นอกจากน ยงใหผลตอบแทนในรปแบบตางๆ อกมากมาย ดงตอไปน 1. การอนรกษพลงงาน กาซชวภาพ 1 ลกบาศกเมตร สามารถทดแทนพลงงานในรปตางๆ ไดดงน
กาซหงตม (LPG) 0.46 กโลกรม นามนเบนซน 0.67 ลตร นามนเตา 0.55 ลตร พลงงานไฟฟา 1.40 กโลวตต-ชวโมง
2. การอนรกษสงแวดลอม การใชเทคโนโลยกาซชวภาพในการจดการนาเสยในฟารมเลยงสตวกอใหเกด ประโยชนดานสงแวดลอม ดงน
o ลดปญหามลพษทางนา โดยสามารถบาบดและลดสารปนเปอนของสารอนทรยในนาเสยไดตามทกฎหมายกาหนด
o ลดปญหากลนเหมนและแมลง o ลดการปลอยทงกาซมเทนสบรรยากาศ เปนการชวยลดอตราการเกดภาระเรอนกระจก ซง
เปนตนเหตใหอณหภมของโลกสงขน 3. การเกษตร การใชเทคโนโลยกาซชวภาพในการจดการนาเสยในฟารมเลยงสตว กอใหเกด
ประโยชนดานการเกษตร ดงน o ผลตปยอนทรยเพอใชในการเพาะปลกและปรบปรงดน ทงในรปปยแหงและปยนาไดเปน
อยางด o การยอยสลายอนทรยแบบไรอากาศทาใหปรมาณเชอโรคทเปนสาเหตของโรคพช บางชนด
ลดลงและมสวนทาลายการงอกของเมลดวชพชอกดวย
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 29
4. การจางงาน เปนการสงเสรมใหคนไทยมงานทาทงในระยะสน (ระยะกอสรางระบบ) และระยะยาว (ระยะการใชงานของระบบ) โดยในระยะการใชงานของระบบจะมการจางงานทสมาเสมอตลอดอายการใชงานของ ระบบ
5. การเพมประสทธภาพการใชทรพยากร การใชเทคโนโลยทมการจดการของเสยอยางครบวงจรภายในฟารมและมการใช ประโยชนจากผลพลอยไดอยางคมคา หรอมการปลอยของเสยออกสสงแวดลอมนอยทสด (Waste Minimize) ถอเปนการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพสงสด
ผลตอบแทนจากการลงทน ระยะเวลาในการคนทนประมาณ 3-5 ป ขนอยกบการนากาซชวภาพไปใช
ประโยชน เชน กรณทดแทนเชอเพลงทตองซอมาในราคาสง เชน กาซหงตม นามนเชอเพลง จะคนทนไดเรวกวากรณนาไปใชทดแทนพลงงานรปแบบอนๆ ทมราคาตารปแบบและลกษณะของการนากาซชวภาพไปใชประโยชนเปนพลงงานทดแทนทนยมโดยทวไป คอ
1.4.1 นากาซชวภาพไปใชเปนแหลงเชอเพลงเพอผลตพลงงานความรอน เชน ใชเปนเชอเพลงในเตาหงตมในครวเรอน เชอเพลงสาหรบหมอไอนาในโรงงานผลตอาหารสตว ใชเปนเชอเพลงในการอบแหง ใชกบเครองกกลกสกร เปนตน
* ท�มองคประกอบมเทน 60%
*
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 30
1.4.2 นากาซชวภาพไปเปนเชอเพลงในการผลตพลงงานกล/ไฟฟา ไดแก ใชกบชดเครองยนตสนดาปภายใน ตอรวมกบเครองกาเนดไฟฟา (Generator) หรอ มอเตอรเหนยวนา (Induction Motor) โดยผลตพลงงานไฟฟา เพอใชกบอปกรณไฟฟาสาหรบกจกรรมการเลยงสตวภายในฟารม หรอสามารถนาไปขบเครองสบนาโดยตรง หรออปกรณอน ๆ ทตองการตนกาลง การนากาซชวภาพไปใชในเครองยนตนน สามารถใ ช ไ ด ก บ เ ค ร อ ง ย น ต ส น ด า ป ภ า ย ใ น ( Internal Combustion Engine) เชน รถยนต ทเราใชกนอยไดทกชนด ซ งในขณะนการใชกาซชวภาพกบเครองยนตสนดาปภายใน จะมอย 4 รปแบบดวยกน คอ
o เครองยนตทใชกาซชวภาพโดยเฉพาะ (เครองนาเขาจากตางประเทศ) มประสทธภาพประมาณ 40%
o เครองยนตเบนซน หรอ ดเซลขนาดเลก ไดแก เครองตดหญา เครองยนตตนกาลงขนาด 5-12 แรงมา นามาดดแปลงใหสามารถใชกาซชวภาพรวมกบนามนเบนซนหรอดเซล โดยการทดแทนการใชนามนดเซลไดประมาณ 80-90%
o เครองยนตดเซลขนาดกลาง นามาดดแปลงใหสามารถใชกาซชวภาพ รวมกบนามนดเซลโดยการทดแทนการใชนามนดเซลไดประมาณ 80%
o เครองยนตเบนซน หรอดเซล ขนาดกลางและใหญ นามาดดแปลงใหสามารถใชกาซชวภาพได 100% มประสทธภาพประมาณ 20-25%
รปแสดงเครองยนตทใชกาซชวภาพ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 31
รปแสดงเครองยนตดดแปลงดเซลใชกบกาซชวภาพรปเครองยนตดดแปลงเบนซนใชกบกาซชวภาพ
1.4.3 การนากาซชวภาพไปใชในการผลตพลงงานรวม (Cogeneration System) จะเปนการผลตพลงงานกล/ไฟฟา และความรอนรวมกนซงเปนระบบทจะชวยเพมประสทธภาพเชงความรอนของ การใชเชอเพลงใหมคาสงขนมากกวาการใชผลตพลงงานไฟฟาอยางเดยว ซงรปแบบการผลตพลงงานไฟฟารวมกบความรอนนอาศยหลกการนาความรอน ทงทเกดขนจากระบบการผลตพลงงานกล/ไฟฟากลบมาผลตเปนพลงงานความ รอนเพอใชประโยชนตอไป เชน การใชเครองยนตสนดาปภายในเปนเครองตนกาลงสาหรบผลตพลงงานกล /ไฟฟา จะเกดความรอนในนาหลอเยนและสวนของไอเสยเครองยนต การนาเอาความรอนทงเหลานกลบมาใชใหเกดประโยชนได จะมผลทาใหประสทธภาพโดยรวมของการใชพลงงานจากกาซชวภาพดงกลาวเพม ขนสงถง 70-80% โดยการนาความรอนทงดงกลาวมาใชในการอบแหง หรอระบบทาความเยนแบบดดซม
รปตวอยาง cogeneration plants: Heat and electricity from Biogas
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 32
บทท 2 การศกษาความเปนไปไดของโครงการผลตพลงงานจากกาซชวภาพ
2.1. การศกษาความเปนไปไดของการออกแบบเบองตน
เนองจากลกษณะนาเสยทแตกตางกนทาใหเทคโนโลยทใชในการผลตกาซชวภาพจงแตกตางกน ซงนอกจากน นาเสยประเภทเดยวกน ยงสามารถใชไดหลายเทคโนโลยขนอยกบความถนดและความเชยวชาญของบรษททปรกษาทผประกอบการจะจดจาง ทาใหราคาของระบบแตกตางกนออกไป ในสวนของระบบการนากาซชวภาพไปใชกเชนกน ตนทนขนอยกบเทคโนโลยและเจาของเทคโนโลยดวย ซงในการศกษาความเปนไปไดของการออกแบบเบองตนไดกาหนดขนตอนในการออกแบบและดาเนนงานไวดงน
1) การรวบรวมเกณฑการออกแบบระบบผลตกาซชวภาพทเหมาะสมสาหรบนาเสยแตละประเภทอตสาหกรรม
2) การออกแบบกระบวนการผลตกาซชวภาพ (Process Design) โดยพจารณาใหเหมาะสมและสอดคลองกบลกษณะนาเสยของอตสาหกรรมแตละประเภท และขอกาหนดการออกแบบของเทคโนโลยการผลตกาซชวภาพ เชน TSS ในนาเสยกอนเขาสระบบผลตกาซชวภาพแบบ UASB ไดไมเกน 500 มก./ล.ซงเมอนาเสยดบมคา TSS มากกวา 500 มก./ล. จะตองมระบบบาบดขนตนเพอลดปรมาณของ TSS ใหไมเกน 500 มก./ล. หรอระบบทเหมาะสม
3) การคานวณขนาดของระบบบาบดขนตนและระบบผลตกาซชวภาพ 4) การวางผง (Lay out) ลงในผงของโรงงาน ซงเปนพนทกาหนดไวสาหรบการกอสราง 5) การประมาณราคาคากอสรางระบบผลตกาซชวภาพพรอมอปกรณทเกยวเนองกบการผลตกาซ
ชวภาพและการนากาซชวภาพไปใชประโยชน 6) การคานวณคาดาเนนการและบารงรกษาระบบผลตกาซชวภาพทออกแบบไวดงกลาว เชน คา
ไฟฟา คาจางคนงาน สารเคม เปนตน 7) การวเคราะหความเหมาะสมในการลงทนดานเศรษฐศาสตร โดยพจารณางบประมาณในการ
กอสราง รายรบจากการใชกาซชวภาพ การขายคารบอนเครดต (CDM) ผลตอบแทนในการลดคาไฟฟา รายจายของระบบผลตกาซชวภาพ และวเคราะหผลตอบแทนดานการเงน เชน คา B/C ratio NPV และ IRR ของการลงทนทาระบบผลตกาซชวภาพของแตละโรงงาน เพอประกอบการตดสนใจของผบรหาร
ในตารางท 2-1 ถง 2-5 จะแสดงขอมลเปรยบเทยบเทคโนโลยระบบการผลตและการใชงานกาซชวภาพในประเทศไทย ซงประกอบดวยขอมลการใชในอตสาหกรรม ขอดและขอจากดของแตละเทคโนโลย ราคาคากอสรางเบองตนของระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยโรงงานอตสาหกรรม 7 ประเภทตวอยางเทคโนโลยและงบลงทนโรงไฟฟากาซชวภาพทจาหนายไฟฟาเขาระบบแลวและตวอยางการลงทนกอสรางระบบผลตกาซชวภาพและระบบการนากาซชวภาพไปใชประโยชน
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ
ห นา
33
ตารา
ง 2-
1 เป
รยบเ
ทยบเ
ทคโน
โลยก
ารผล
ตกาซ
ชวภา
พและ
การใ
ชงาน
ในปร
ะเทศ
ไทย
เทคโ
นโลย
กา
รใชง
านใน
ประเ
ทศไท
ย ขอ
ด ขอ
จากด
1. ระ
บบ U
pflo
w An
aero
bic S
ludg
e Bl
anke
t (UA
SB)
o ใช
ในอต
สาห
กรรม
แปงม
นสา
ปะหล
ง อต
สาหก
รรมอ
าหาร
อต
สาหก
รรมส
รา อ
ตสาห
กรรม
ยางอ
ตสาห
กรรม
ผลตเ
ยอกร
ะดาษ
แล
ะเอท
านอล
o ระ
บบมป
ระสท
ธภาพ
สง ห
ากมก
ารดแ
ลทด
o ใช
พนทต
ดตงร
ะบบน
อย
o นา
เสยท
ออกจ
ากระ
บบมต
ะกอน
นอย
o ไม
เหมา
ะสมก
บนาเส
ยทมต
ะกอน
แขวน
ลอยส
ง o
คา
กอสร
างสง
o
ใช
เวลาใ
นการ
เดนร
ะบบต
งตน
(Sta
rt up
) นาน
o
มค
วามย
งยาก
ในกา
รเลยง
เพอใ
หเกด
ตะกอ
นเมด
2. ระ
บบ A
naer
obic
Filte
r (AF
), An
aero
bic F
ixed
Film
(AF
F)
o อต
สาหก
รรมแ
ปงมน
สาปะ
หลง
อตสา
หกรร
มแปง
ขาวจ
าว แ
ละอต
สาหก
รรมผ
ลตเส
นหม
o กา
รดแล
และค
วบคม
ระบบ
งาย
o
มป
ระสท
ธภาพ
สง
o สา
มารถ
รบกา
รเปลย
นแปล
งของ
นาเส
ยไดด
o วส
ดตวก
ลางม
ราคา
แพง แ
ละอด
ตนได
งาย
o มภ
าระท
จะตอ
งนาต
วกลา
งออก
มาลา
ง o
มโ
อกาส
ทนาเส
ยจะเ
กดกา
รลดว
งจรห
ากตว
กลาง
อดตน
o
คา
กอสร
างสง
o
ไม
เหมา
ะสมก
บนาเส
ยทมต
ะกอน
แขวน
ลอยส
ง
3. ระ
บบCo
mpl
etel
y St
irred
Tan
k Rea
ctor
(C
STR)
o ใช
กบอต
สาหก
รรมป
าลม
แปง
มนสา
ปะหล
ง ขย
ะ o
เน
องจา
กใชเ
ครอง
กวนผ
สม ท
าใหม
ประส
ทธภา
พในก
ารยอ
ยสลา
ยสง
o รบ
ภาระ
ปรมา
ณกา
รเตมส
ารอน
ทรยส
ง o
ลด
ระยะ
เวลาใ
นการ
กกเก
บนาเส
ย
o สน
เปลอ
งพลง
งานใ
นการ
กวน
o แบ
คทเรย
หลดอ
อกจา
กระบ
บเนอ
งจาก
การก
วนมก
สราง
ปญหา
ใหกบ
ระบบ
ได
o นา
เสยท
ออกจ
ากระ
บบมส
ารแข
วนลอ
ยมาก
สรา
งภา
ระให
ระบบ
บาบด
ชนหล
ง
4. ระ
บบ A
naer
obic
Cont
act (
AC)
o ใช
กบอต
สาหก
รรมอ
าหาร
ทะเล
แชแข
ง o
โร
งงาน
ปลาก
ระปอ
ง
o มป
ระสท
ธภาพ
สงกว
าระบ
บ CS
TR
o สน
เปลอ
งพลง
งานใ
นการ
กวน
5. ระ
บบ A
naer
obic
o ใช
กบอต
สาหก
รรมแ
ปงมน
และ
o บง
คบทศ
ทางก
ารไห
ลของ
นาให
ไหลข
นลง
o ระ
บบฯ
มขนา
ดใหญ
ทาให
ตองใช
พนทม
าก
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ
ห นา
34
เทคโ
นโลย
กา
รใชง
านใน
ประเ
ทศไท
ย ขอ
ด ขอ
จากด
Baffl
e Re
acto
r (AB
R)
แอลก
อฮอล
นาม
นปาล
ม สล
บกนไ
ป
6. ระ
บบ A
naer
obic
Cove
red
Lago
on
(ACL
)
o ใช
กบอต
สาหก
รรมแ
ปงมน
สาปะ
หลง
,ปา
ลม ,
เอทา
นอล
อตสา
หกรร
มยาง
และใ
ชในฟ
ารม
ปศสต
ว o
สา
มารถ
พฒนา
ไดใน
ประเ
ทศไท
ย
o กอ
สราง
งายแ
ละสะ
ดวกใ
นการ
เดนร
ะบบ
o
ระ
บบมเ
สถยร
ภาพส
ามาร
ถรบส
ภาพก
ารแป
รเปลย
นของ
นาเส
ยไดด
o
สา
มารถ
เกบก
าซได
เองไ
มจาเป
นตอง
สราง
ga
s hol
der
o รา
คาถก
o
ใช
เวลาใ
นการ
เดนร
ะบบต
งตน
(Sta
t up)
เรว
o ตอ
งอาศ
ยเวล
ากกเ
กบนา
ทยาว
นานเ
พอให
ได
ประส
ทธภา
พทด
o ใช
พนทม
าก
o แผ
นพลา
สตกท
คลมบ
อมกจ
ะขาด
7. ระ
บบ A
FB
(Ana
erob
ic Fl
uidize
d Be
d)
o ทด
ลองใน
หองป
ฏบตก
าร
o มป
ระสท
ธภาพ
สงมา
ก o
คว
บคมค
วามห
นาขอ
งแบค
ทเรย
ได
o เป
นระบ
บฯ ท
ยงยา
กในก
ารคว
บคม
และม
คาใช
จายใ
นการ
บาบด
สง
o สน
เปลอ
งพลง
งานใ
นการ
หมนเ
รยงน
าในถ
งปฏ
กรณ
8. ถง
ไอซ
o ใช
กบโร
งเบยร
o
ใช
พนทน
อย
o ตอ
งนาเข
าทงร
ะบบ
9. ปล
กโฟว
o
ใช
อยใน
ฟารม
ขนาด
กลาง
-ขน
าดให
ญ o
รบนา
เสยท
สารแ
ขวนล
อยได
ถง 1
1%
o สา
มารถ
สารอ
งกาซ
ไวใช
ได
o แร
งดนก
าซตา
ตองใช
อปกร
ณเพ
มแรง
ดน
10. ถ
งหมก
แบบโ
ดมคง
ท o
ใช
อยกบ
ฟารม
ขนาด
เลก
o แข
งแรง
ทนทา
น o
แร
งดนก
าซสง
o
รบ
ภาระ
การแ
ปรเป
ลยนข
องเส
ยได
o ระ
บบฝง
ดนหม
ดทาใ
หมพน
ทใชป
ระโย
ชน
ดานบ
น
o ถก
จากด
ดวยข
นาดข
องโค
รงสร
างมข
นาดต
งแต
16
–100
ลบ
.ม.
o ตอ
งใชค
วามป
ระณ
ต แล
ะควา
มชาน
าญใน
การ
กอสร
าง
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ
ห นา
35
ตารา
งท 2
-2 ร
าคาค
ากอส
รางเบ
องตน
ของร
ะบบผ
ลตกา
ซชวภ
าพจา
กนาเ
สยโร
งงาน
อตสา
หกรร
ม 7
ประเ
ภท
ประเ
ภทอต
สาหก
รรม
เทคโ
นโลย
ทใ
ช คา
COD
Lo
adin
g (ก
ก.CO
D/วน
)
คากอ
สราง
ระบบ
)บา
ท(
กาซช
วภาพ
ทผ
ลตได
)ลบ.ม/.
วน(
คาดา
เนน
การร
ะบบ )
บาท
/วน(
ลดคา
บาบด
นา
เสย )
บาท
/ป(
การค
นทน
)ป(
การน
ากาซ
ชว
ภาพไ
ปใช
แปงม
นสา
ปะหล
ง
UASB
76
,500
109,0
00,00
0 17
,600
20,00
0 8,4
00,00
0 2.6
0 ทด
แทนน
ามนเ
ตา
AFF
76,50
0 12
1,500
,000
17,60
0 20
,000
8,400
,000
2.90
ทดแท
นนาม
นเตา
M
CL
76,50
0 68
,400,0
00
17,60
0 20
,000
8,400
,000
1.60
ทดแท
นนาม
นเตา
อาหา
รและ
เครอ
งดม
UASB
5,0
00
40,00
0,000
1,3
80
3,600
-
17.11
ทด
แทนน
ามนเ
ตา
AFF
5,000
44
,000,0
00
1,380
3,6
00
- 18
.78
ทดแท
นนาม
นเตา
M
CL
5,000
25
,000,0
00
1,700
3,6
00
- 7.9
0 ทด
แทนน
ามนเ
ตา
นามน
ปาลม
UA
SB
75,40
0 81
,000,0
00
14,80
0 21
,000
- 5.0
0 ผล
ตกระ
แสไฟ
ฟาขา
ย AF
F 75
,400
55,30
0,000
14
,800
27,00
0 -
3.90
ผลตก
ระแส
ไฟฟา
ขาย
MCL
75
,400
47,00
0,000
14
,800
21,00
0 -
2.90
ผลตก
ระแส
ไฟฟา
ขาย
สราแ
ละเบ
ยร
UASB
96
,300
124,4
00,00
0 9,3
00
5,200
4,6
20,00
0 4.2
0 ทด
แทนน
ามนเ
ตา
AFF
96,30
0 13
9,800
,000
9,300
5,2
00
4,620
,000
4.90
ทดแท
นนาม
นเตา
M
CL
96,30
0 83
,200,0
00
9,300
5,2
00
4,620
,000
2.90
ทดแท
นนาม
นเตา
ยางพ
ารา
UASB
24
,500
73,00
0,000
6,0
00
9,000
92
4,000
5.8
0 ทด
แทนน
ามนเ
ตา
AFF
24,50
0 84
,500,0
00
6,000
9,0
00
924,0
00
6.70
ทดแท
นนาม
นเตา
M
CL
24,50
0 40
,000,0
00
6,000
9,0
00
924,0
00
3.10
ทดแท
นนาม
นเตา
กระด
าษ
UASB
40
,300
118,5
00,00
0 8,0
00
31,00
0 16
,800,0
00
4.10
ทดแท
นนาม
นเตา
AF
F 40
,300
136,0
00,00
0 8,0
00
31,00
0 16
,800,0
00
4.80
ทดแท
นนาม
นเตา
M
CL
40,30
0 57
,000,0
00
8,000
31
,000
16,80
0,000
1.7
0 ทด
แทนน
ามนเ
ตา
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ
ห นา
36
ประเ
ภทอต
สาหก
รรม
เทคโ
นโลย
ทใ
ช คา
COD
Lo
adin
g (ก
ก.CO
D/วน
)
คากอ
สราง
ระบบ
)บา
ท(
กาซช
วภาพ
ทผ
ลตได
)ลบ.ม/.
วน(
คาดา
เนน
การร
ะบบ )
บาท
/วน(
ลดคา
บาบด
นา
เสย )
บาท
/ป(
การค
นทน
)ป(
การน
ากาซ
ชว
ภาพไ
ปใช
เอทา
นอล
UASB
77
,000
111,0
00,00
0 7,0
00
5,200
-
7.10
ทดแท
นนาม
นเตา
AF
F 77
,000
122,0
00,00
0 7,0
00
5,200
-
7.80
ทดแท
นนาม
นเตา
M
CL
77,00
0 86
,000,0
00
7,000
5,2
00
- 5.4
0 ทด
แทนน
ามนเ
ตา
ทมา
: สา
นกวจ
ย คน
ควาพ
ลงงา
น กร
มพฒน
าพลง
งานท
ดแทน
และอ
นรกษ
พลงง
าน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 37
ตารางท 2-3 ตวอยางงบลงทนกอสรางระบบผลตกาซชวภาพและระบบนากาซชวภาพไปใชประโยชน
ประเภทอตสาหกรรม
เทคโนโลย กาลงการ
ผลต(MW)
คากอสรางระบบผลตกาซชวภาพ )บาท(
คากอสรางระบบนากาซชวภาพไปใช )บาท(
หมายเหต
สกดนามนปาลม CIGAR 1.4 56,004,000 33,060,000 สกดนามนปาลม Cover Lagoon 1.9 34,700,000 35,100,000 สกดนามนปาลม A+CSTRTh&A+UA
SBTh 2 85,000,000 40,000,000
สกดนามนปาลม Hybrid Channel Digester
0.5 11,491,700 10,500,000
สกดนามนปาลม Hybrid Channel Digester
1 20,453,116 17,700,000
สกดนามนปาลม Hybrid Channel Digester
1.5 24,581,276 20,700,000
ผลตภณฑจากแปง Acidification+Dewatering+UASB
3.8 128,478,888 110,108,150 กาซทผลตจากกากมนสาปะหลง
เอทานอล Modify Covered Lagoon Digester
1.6 62,450,000 15,000,000
เอทานอล Acidificaion pond+UASB+High Rate Anaerobic Lagoon
- 99,878,750 9,550,000 ทดแทนนามน ถานหน
แปรรปอาหาร ABR - 16,700,000 3,000,000 ทดแทนนามนเตา แปรรปอาหาร AFFR - 25,050,000 2,000,000 ทดแทนนามนเตา นายางขน ABR - 36,502,200 10,797,800 นาไปใชในการผลต
ความรอน
ทมา : เทคโนโลยการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวลและกาซชวภาพ, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 38
ตารางท 2-4 ตวอยางเทคโนโลยและงบลงทนโรงไฟฟากาซชวภาพทจาหนายไฟฟาเขาระบบแลว
รายชอโรงไฟฟา กาลงการ
ผลต (MW)
เทคโนโลย หมายเหต ระบบผลต
กาซชวภาพ งบลงทน
(ลานบาท) ระบบผลต
ไฟฟา งบลงทน
(ลานบาท) บ.เอเชยนนามนปาลม จก.
1.65 CSTR 10 Gas Engine 20 Gas Engine ทใชกบกาซชวภาพโดยตรงจากประเทศจน
หจก.โรงแปงกจรงเรอง
1.416 CIGAR 50 Gas Engine 25 Gas Engine ของ Jenbacher
บ.หนองบว โคเจนเนอเรชน จก.
1.42 Cover lagoon+ UASB
30 Gas Engine 30 Gas Engine ทใชกบกาซชวภาพโดยตรงจากประเทศเยอรมน
บ.จรฐพฒนาการเกษตร จก.
2.80 CIGAR 50 Gas Engine 40 Gas Engine ของ Jenbacher
บ.ไทยทาโลวแอนดออยล จก.
2.552 CSTR 10 Gas Engine 30 Gas Engine ทใชกบกาซชวภาพโดยตรงจากประเทศจน
ทมา : เทคโนโลยการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวลและกาซชวภาพ, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม
ตารางท 2-5 ราคาประมาณการคากอสรางระบบกาซชวภาพจากมลสตว
เทคโนโลยทใช ราคาคากอสราง )บาท/ลบ.ม.บอหมก( Fixed Dome 1,500-3,000 Channel + UASB 2,000-6,000 H-UASB 4,000-8,000 Cover lagoon 300-500 Modified cover lagoon 400-900
ทมา : เทคโนโลยการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวลและกาซชวภาพ, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม
2.2. การวเคราะหผลการตอบแทนการลงทน การวเคราะหดานการเงนและการลงทนของโครงการพฒนาการผลตกาซชวภาพในโรงงานอตสาหกรรม
และฟารมเลยงสตว โดยไดทาการวเคราะหหาผลตอบแทนดานการเงนและเศรษฐศาสตร โดยการวเคราะหตนทนผลได (Cost-Benefit Analysis) เพอทาการเปรยบเทยบผลประโยชนทเกดจากการใชกาซชวภาพ เปรยบเทยบกบตนทนของเงนทนทนาไปใชในการกอสรางระบบน การศกษาและประเมนผลตอบแทนทางการเงนและการลงทน มพารามเตอรหลกทนยมใชในการประเมนความเหมาะสมของโครงการดานการลงทนม ดงน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 39
2.2.1. มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value, NPV) มลคาปจจบนสทธของโครงการคอมลคาปจจบนของกระแสเงนสดของโครงการ ซงสามารถคานวณได
จากการทาสวนลดกระแสผลตอบแทนสทธตลอดอายโครงการใหเปนมลคาปจจบน ซงการวเคราะหมลคาปจจบนสทธคอหากคามลคาปจจบนสทธ ≥0 แสดงวาเปนโครงการทสมควรจะดาเนนการเนองจากมผลตอบแทนเมอเปรยบเทยบ ณ ปจจบนมากกวาคาใชจายแตในทางตรงกนขามหากมลคาปจจบนสทธมคานอยกวาศนยแสดงวาเปนโครงการทไมนาจะลงทนเนองจากมผลตอบแทนเมอเปรยบเทยบ ณ ปจจบนนอยกวาคาใชจาย
2.2.2. อตราผลตอบแทนของโครงการ (Internal Rate of Return, IRR) อตราผลตอบแทนของโครงการคออตราดอกเบยเงนกททาใหคา NPV มคาเทากบศนยดงนนอตรา
ผลตอบแทนของโครงการจงไดแกอตราดอกเบยหรอ i ททาให NPV=0 ซงหากวาอตราดอกเบยเงนก ณ สถานการณปจจบนสงกวาคาอตราผลตอบแทนของโครงการทคานวณไดกไมสมควรทจะลงทนโครงการดงกลาวในทางตรงกนขามหากอตราดอกเบยเงนก ณ สถานการณปจจบนยงตากวาคาอตราผลตอบแทนของโครงการทคานวณไดมากเทาไรแสดงเปนโครงการทใหผลตอบแทนมากขนตามลาดบ
2.2.3. ผลประโยชนตอเงนลงทน (Benefit-Cost Ratio, B/C) ผลประโยชนตอเงนลงทนคออตราสวนระหวางมลคาปจจบนของกระแสผลตอบแทนหรอมลคา
ผลตอบแทนของโครงการเทยบกบมลคาปจจบนของกระแสตนทนหรอตนทนรวมของโครงการซงรวมทง คาระบบบาบดนาเสย คาทดน คาตดตง คาดาเนนการ คาซอมบารงรกษา ถาอตราสวนทไดมากกวา 1 แสดงวาควรตดสนใจเลอกโครงการนน แตถาอตราสวนทไดนอยกวา 1 แสดงวาโครงการนนไมนาสนใจลงทน แตถาเทากบ 1 แสดงวาโครงการคมทน
2.2.4. ตนทนพลงงานตอหนวย (Cost of Energy) การพจารณาความคมคาทางการเงนและการลงทนทสาคญอกตวชวดหนง คอ การวเคราะหตนทนตอ
หนวยในการผลตไฟฟาซงวเคราะหจากตนทนการผลตตลอดอายโครงการ สาหรบโครงการผลตไฟฟาจากกาซชวภาพ ตนทนเรมตนในการตดตงระบบบาบดนาเสยและระบบผลตกาซชวภาพเพอผลตไฟฟา รวมทงตนทนคาใชจายทเกดขนรายปตลอดอายโครงการททาการผลตไฟฟาแลวคานวณหาคาใชจายตอปทเทากน (Equivalent annual costs, EAC) ซงไดคานงถงการปรบคาของเวลา และการเลอกคาเสยโอกาสของทนทเหมาะสมเขาไวดวยแลวและคานวณหาตนทนตอหนวยโดยหารดวยปรมาณไฟฟาทผลตไดตอป
2.2.5. ระยะเวลาการลงทน (Payback Period) คอ ระยะเวลาทรายไดหลงจากหกคาใชจายในการดาเนนการสามารถนาไปชาระเงนทใชลงทนในการ
พฒนาโครงการไดครบถวน โดยสวนใหญใชนบเปนจานวนป โครงการทมระยะเวลาคนทนสนจะเปนโครงการท
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 40
ดกวาโครงการทมระยะคนทนยาว โดยทฤษฎระยะเวลาคนทนจะตองไมนานกวาอายการใชงานของโครงการ แตในภาคปฏบตระยะเวลาคนทนของโครงการขนาดใหญจะยอมรบกนท 7-10 ป
2.2.6. งบกระแสเงนสด (Cash Flow) เปนการวเคราะหเปรยบเทยบคาใชจายและรายไดทเกดขนในแตละปในชวงอายทโครงการยงกอใหเกด
รายไดวา รายไดทไดรบจะเพยงพอตอคาใชจายทเกดขนในปนนๆ หรอไม ทงน เพอใหนกลงทนจะไดตระหนกและหาทางแกไขลวงหนาเพอมใหเกดสถานการณเงนขาดมอในชวงใดชวงหนง ซงจะสงผลใหโครงการสะดด ซงในกรณการกเงน สถาบนการเงนจะใหความสาคญกบงบกระแสเงนสดมาก
2.3. ปจจยสาคญทมผลตอการวเคราะหความเหมาะสมการลงทนทถกตองมดงน 2.3.1 รายจาย (Cost) ประกอบดวย ตนทนการลงทน และคาใชจายในการ
ดาเนนการ
o ตนทน ไดแก เงนทใชลงทนในการพฒนาโครงการ เชนคากอสรางระบบ คาวสดอปกรณเครองจกรตางๆ ฯลฯ ตลอดจนคาตดตงดาเนนการทดสอบและคาทปรกษาออกแบบโครงการอกดวย
o คาใชจาย ไดแก คาดาเนนการในการเดนเครองหลงจากการพฒนาโครงการแลวเสรจ เชน คาจางพนกงาน คาซอมแซม ดอกเบยเงนก คาใชจายอนๆ ภาษ ฯลฯ แตละเทคโนโลยจะมคาใชจายเหลานอาจไมเหมอนกนขนอยกบเทคโนโลยและขนาด และมาตรการสงเสรมการลงทนของรฐ ดงนนผลงทนควรหาขอมลเหลานใหไดอยางครบถวนถกตองและชดเจน กอนนามาวเคราะหโครงการ
2.3.2 ประโยชนหรอรายรบ (Benefit) รายรบทไดรบจากโครงการ แยกออกเปน 2 รปแบบ คอ ประโยชนโดยตรงทางการเงน อนไดแก รายไดจากการขายพลงงานในกรณทขายใหแกภายนอก หรอการลดคาใชจายพลงงานทใชอยเดม การขายวสดทเหลอจากการผลตพลงงาน รายไดจาก CDM กบประโยชนทางออมทมใชเปนเมดเงนโดยตรงแตสามารถประเมนเปนรปเงนได เชน การลดการกาจดผลกระทบตอสงแวดลอม ฯลฯ ซงในการประเมนผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร จะใชประโยชนทเกดจากทงทางตรงและทางออม ผประกอบการจะตองหาขอมลใหถกตองและถถวนถงราคาพลงงานทจะขายไดหรอสามารถทดแทนไดตลอดจนมาตรการสนบสนนของรฐทมผลตอรายรบในดานราคาของพลงงานทขาย เชน adder ระยะเวลาทใหการสนบสนน เพอนามาใชประเมนผลตอบแทนโครงการ
2.3.3 ขอเสนอแนะ ขอมลขางตนเปนการใหความรพนฐานเบองตนแกผประกอบการ เพอความเขาใจและนาไปใช
ประกอบการพจารณาประเมนผลเบองตน แตแนะนาวาหากจะไดผลอยางสมบรณทใหความเชอมนอยางแทจรงแกผประกอบการและสถาบนการเงน ควรใหผเชยวชาญดานการเงนเปนผดาเนนการวเคราะห
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 41
2.4. การประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมและสงคมเบองตน ในภาพรวมของพนทกอสรางระบบกาซชวภาพของโรงงานจะเปนการปรบปรง การกอสรางเพมหรอสราง
สวนขยายเพอผลตกาซชวภาพและระบบผลตกระแสไฟฟา ซงดาเนนการกอสรางในพนทโรงงาน มการเขาถงทสะดวก สวนใหญเปนพนทวางของโรงงานหรอพนทกอสรางระบบบาบดนาเสยเดมซงหางจากชมชน ไมจดเปนพนททมความสาคญทางนเวศวทยา
การกอสรางระบบผลตกาซชวภาพเพอใชประโยชนจากกาซชวภาพทผลตได ดวยการนาไปทดแทนเชอเพลงหรอการนาไปผลตกระแสไฟฟา จะมผลดทงในดานลดคาใชจาย สามารถนาพลงงานกลบมาใชในโรงงานโดยตรง ลดภาระดานพลงงานของโรงงานไดมาก ลดปญหามลพษสงแวดลอมโดยเฉพาะปญหาคณภาพสงแวดลอมดานกลนจากระบบบาบดบาบดนาเสย และการควบคมคณภาพนาทงทออกจากระบบบาบดนาเสยใหไดมาตรฐาน ลดปญหาโลกรอน เนองจากสามารถลดปรมาณการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทเกดจากการใชพลงงานไฟฟาทผลตจากนามนเตา เพมรายไดใหกบโรงงานในการขายไฟฟา และมความคมคาทางเศรษฐศาสตรฯลฯ อยางไรกตามโครงการดงกลาว กอาจกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมไดทงในระยะกอสรางและระยะดาเนนการ ดงน
2.4.1. ผลกระทบสงแวดลอมชวงระยะการกอสราง ในชวงการกอสรางและปรบปรงสภาพพนทจะกอใหเกด
ผลกระทบทางลบตอสงแวดลอมทสาคญ คอ ความเดอดรอนราคาญจากเสยงดง ปญหาฝนละออง ปญหาความไมสะดวกตอการจราจรทงตอการจราจรบรเวณพนทโครงการ และบรเวณพนทรอบนอก ในชวงระยะการปรบสภาพพนทและขนสงวสดกอสรางเขาสโครงการ นอกจากนยงรวมถงปญหาผลกระทบดานกลนตอคนงานและเจาหนาท เนองจากสวนใหญกอสรางใกลเคยงกบพนทกอสรางระบบบาบดเดมอยางไรกตามผลกระทบทางลบทเกดขนเหลานเปนผลกระทบทเกดขนในชวงระยะเวลาสนๆ คอในชวงระหวางการกอสรางโครงการฯเทานน
2.4.2. ชวงระยะการดาเนนโครงการ การเลอกใชเทคโนโลยในการสงเสรมระบบกาซชวภาพในแตละโรงงานมความแตกตางกน อยางไรกตาม
ดวยเทคโนโลยระบบผลตกาซชวภาพในภาพรวมมขอดหลายประการโดยเฉพาะสามารถลดปญหาผลกระทบดานกลนเหมนจากระบบบาบดนาเสย และคาการปลอยมลสารจากแหลงกาเนดไดมาตรฐานมากกวาทเปนอยในปจจบน ซงจะสงผลกระทบตอชมชนและสขภาพของพนกงานนอยลงอยางไรกปญหาผลกระทบสงแวดลอมทตองระมดระวง คอ ปญหาการเสอมประสทธภาพของระบบ ทงในสวนของระบบรวบรวม บาบดนาเสยและระบบกาซชวภาพ ซงจะกอใหปญหาดานกลน และคณภาพนาทง เปนตน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 42
2.5. สงทตองคานงถงและแนวทางทเหมาะสมสาหรบนกลงทน
สาหรบการเลอกเทคโนโลยทงสวนของระบบผลตกาซชวภาพและระบบการนากาซชวภาพไปใชนนขนอยกบการตดสนใจของผลงทน โดยตองคดเลอกบรษททปรกษาและผรบเหมาทมประสบการณและความเชยวชาญสง รวมถงดคาใชจายในการลงทน และประสทธภาพของระบบ
แนวทางทเหมาะสม
� การเลอกสถานทสรางระบบผลตกาซชวภาพ ควรอยในทโลงแจง และมแสงสวางสองถงเพราะจะทาใหระบบทางานไดอยางมประสทธภาพ และควรเลอกสรางในทดอน นาทวมไมถง มระดบนาใตดนลก
� ในการกอสรางระบบฯ ควรจดใหมการประมลงานเพอหาผรบเหมาทมความชานาญหรอขอรบคาปรกษาและทาสญญาจดจางทรดกม ครอบคลมเนองานและระยะเวลาทแนนอนมโทษปรบชดเจนหากงานไมเปนไปตามทตกลงไว
� เมอทาการกอสรางและตดตงอปกรณเรยบรอยแลว ผเขาดาเนนการจะตองทาการศกษาวธการใชอปกรณตางๆ ใหเขาใจ หรออาจใหผทมประสบการณในการใชเครองมอเขามาฝกอบรมการใชเพอใหไดสนคาทดและมคณภาพ
� การออกแบบระบบ ควรคานงถงความเหมาะสมกบแผนการขยายกาลงการผลตในอนาคตดวย เพราะหากขนาดของถงปฏกรณฯ มขนาดเลกกวาทควรจะเปนจะสงผลใหโรงงานไมสามารถบาบดนาเสยไดทงหมด และปญหานาเสยยงคงมอยตอไป สงผลใหผลงทนสญเสยรายไดทควรจะไดรบจากการขายไฟฟาโดยใชกาซชวภาพเปนเชอเพลง
� การบารงรกษาระบบผลตกาซชวภาพเปนเรองสาคญ ดงนนจงควรดแลอยางสมาเสมอและเครงครดตามคมอและจดหาเจาหนาทดแลระบบฯ ประจา ถงแมวาระบบฯ จะถกออกแบบใหมความยดหยนแลวกตาม แตเพอใหระบบมประสทธภาพในการจดการนาเสยใหมากทสดและเปนไปตามทออกแบบไว จงไมควรละเลยในจดน
� ศกษาตวอยางนาเสยของโรงงาน โดยใชตวอยางนาเสยสงตรวจกบหองปฏบตการเพอหาลกษณะนาเสยและคาพารามเตอรตางๆ ทแทจรง
� การเลอกเครองยนตสาหรบผลตกระแสไฟฟา ควรทาการเปรยบเทยบราคาและประสทธภาพ เชน โรงงานสกดนามนปาลมแหงหนง ไดตองการขยายกาลงการผลตไฟฟาจาก 480 กโลวตต เปน 1 เมกะวตต โดยเดมใชเครองดเซลดดแปลง 120 กโลวตต จานวน 4 เครอง ราคาประมาณ 4 ลานบาท ซงถาตองการเพมเปน 1 เมกะวตต เมอเทยบราคาแลวเหนไดวามราคาถกกวาเครองยนตนาเขาทใชไดกบกาซชวภาพโดยตรง (ท 1 เมกะวตต ราคา 16 ลานบาท) แตทาการเปรยบหากดทประสทธภาพของเครองยนตทง 2 แบบเทยบกน ผลงทนเหนวาเครองยนตนาเขาทใชไดกบกาซชวภาพโดยตรงนาจะคมกวาและเครองยนตเกาสามารถขายเขาสตลาดได เปนตน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 43
บทท 3 การสงเสรมการพฒนาพลงงานกาซชวภาพของประเทศไทย
รฐบาลโดยกระทรวงพลงงานไดกาหนดนโยบายสนบสนนการพฒนากาซชวภาพเพอผลตเปนพลงงานอยางตอเนอง โดยมมาตรการจงใจในระดบทเหมาะสมเออตอการพฒนาและเปนธรรมตอประชาชนทกภาคสวน แนวทางและมาตรการสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทนของประเทศไทยดานการสงเสรมกาซชวภาพของประเทศไทย ดงน
3.1 โครงการสงเสรมเทคโนโลยกาซชวภาพสาหรบโรงงานอตสาหกรรม สานกนโยบายและแผนพลงงาน (สนพ.) ไดดาเนน
โครงการสง เส รมเทคโนโลยกาซชวภาพสาหรบโรงงานอตสาหกรรม ป พ.ศ. 2551 โดยเชญชวนใหผประกอบการทมศกยภาพและพรอมทจะลงทนจดสรางระบบผลตกาซชวภาพ ยนขอเสนอขอรบเงนสนบสนน ซงประกอบดวยเงนสนบสนนคาทปรกษาออกแบบระบบ และเงนสนบสนนการลงทนระบบ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 44
โดยกาหนดใหอตราสนบสนนเปนสดสวนไมเกนรอยละ 20 ของคาใชจายรวมระหวางเงนลงทนระบบผลตกาซชวภาพและคาทปรกษาออกแบบระบบ และไมเกนวงเงนสนบสนนสงสดทกาหนดไวสาหรบผประกอบการแตละประเภท
ผมสทธยนขอเสนอ จะตองเปนผประกอบการโรงงานอตสาหกรรม และ/หรอ บรษท จดการพลงงาน (Energy Service
Company: ESCO) ทเปนผลงทนกอสรางระบบผลตกาซชวภาพ และระบบการนากาซชวภาพไปใชประโยชนในรปพลงงานทดแทนใหแกโรงงาน โดยโรงงานอตสาหกรรม 1 แหง มสทธยนขอเสนอไดจานวน 1 ขอเสนอ
กลมอตสาหกรรมเปาหมายแบงเปน 6 กลมหลก ดงน 1) โรงงานผลตผลตภณฑจากแปง เชน แปงมนสาปะหลง แปงขาวเจา ผลตภณฑเสนหม หรอแปง
ชนดอนๆ 2) โรงงานสกดนามนพชหรอผลตนามนพชบรสทธ เชน นามนปาลม เปนตน 3) โรงงานเอทานอล 4) โรงงานนายางขน 5) โรงงานแปรรปอาหาร 6) โรงงานอตสาหกรรมอนๆ ทไมสามารถจดกลมไดตาม 1) - 5) ประเภทขอเสนอทสามารถขอรบการสนบสนน ขอเสนอทสามารถยนขอรบการสนบสนนจากกองทนฯ จะตองเขาขายดาเนนการตามลกษณะหนง
ลกษณะใด ดงตอไปน ลกษณะท 1 โรงงานหรอ ESCO ทตองการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพใหมและหรอปรบปรง
ระบบผลตกาซชวภาพเพอนานาเสยหรอของเสยทเกดขนจากกระบวนการผลตมาจดการดวยเทคโนโลยกาซชวภาพและใชเปนพลงงานทดแทน
ลกษณะท 2 โรงงานหรอ ESCO ทอยระหวางกอสรางระบบผลตกาซชวภาพ แตยงไมไดเรมตนเดนระบบกาซชวภาพ (Start up) เพอนานาเสยหรอของเสยทเกดขนจากกระบวนการผลตมาจดการดวยเทคโนโลยกาซชวภาพและใชเปนพลงงานทดแทน
ทงนผยนขอเสนอทยงไมมระบบผลตกาซชวภาพและตองการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพใหม จะตองยงไมไดเรมตนงานฐานรากของระบบผลตกาซชวภาพ ณ วนทยนขอเสนอ หรอผยนขอเสนอทตองการปรบปรงระบบกาซชวภาพทไมสามารถใชงานไดและหยดการใชงานระบบดงกลาวไมตากวา 12 เดอน
ขอเสนอทสามารถยนขอรบการสนบสนนตองผานเกณฑคณสมบตขนตา ดงน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 45
1. เปนระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยหรอของเสยทมความสามารถในการผลตกาซชวภาพไดตงแต 400 ลบ.ม.มาตรฐาน (Nm3)/วน ขนไป ยกเวนอตสาหกรรมผลตผลตภณฑจากแปง อตสาหกรรมสกดนามนพชหรอผลตนามนพชบรสทธ และอตสาหกรรมเอทานอล ตองมความสามารถในการผลตกาซชวภาพตงแต 1,000 ลบ.ม.มาตรฐาน (Nm3)/วน ขนไป โดยอางองปรมาณพลงงานตามสดสวน %CH4 ในกาซชวภาพท 60% (โดยปรมาตร)
2. มระบบการนากาซชวภาพทผลตไดไปใชประโยชนในรปพลงงานทดแทน ตงแต 80% โดยปรมาตรขนไป โดยอาจผลตเปนพลงงานความรอนทดแทนการใชเชอเพลงอน การผลตเปนพลงงานไฟฟาเพอใชเองภายในโรงงานหรอจาหนายเขาระบบของการไฟฟา การใชเปนแหลงพลงงานความรอนเพอผลตนาเยนดวย Absorption Chiller หรอการผลตพลงงานความรอนรวมในรปแบบ Cogeneration เปนตน
3. มการออกแบบและตดตงระบบบาบดนาทงขนหลง เพอบาบดนาทงทออกจากระบบผลตกาซชวภาพใหผานเกณฑมาตรฐานคณลกษณะนาทงทระบายออกจากโรงงาน ตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม หรอเกณฑมาตรฐานสงแวดลอมอนทเกยวของ ในกรณตองการนานาทงทผานการบาบดจากระบบผลตกาซชวภาพไปใชประโยชนทางการเกษตร เชน ใชเปนสารปรบปรงดน ผยนขอเสนอตองนาเสนอแนวทางและวธการทชดเจน ในการนานาทงดงกลาวไปใชประโยชน
หมายเหต : ลบ.ม.มาตรฐาน (Nm3) หมายถงปรมาตรของกาซ ณ สภาวะมาตรฐานความดน 1 บรรยากาศ (1.01 bara, 14.72 psia) อณหภม 0 องศาเซลเซยส
อตราการสนบสนน
การสนบสนนแบงออกเปน 2 สวน คอ การสนบสนนในสวนคาทปรกษาออกแบบระบบและการสนบสนนเงนลงทนระบบ โดยกาหนดสดสวนเงนสนบสนนรวม (%) และวงเงนสนบสนนสงสดแยกตามกลมประเภทโรงงานอตสาหกรรม ดงแสดงในตารางท 1 ผยนขอเสนอจะตองระบสดสวนเงนสนบสนนคาทปรกษาออกแบบระบบและสดสวนเงนสนบสนนคาลงทนระบบ ตามการตกลงระหวางกนของผยนขอเสนอและทปรกษาออกแบบระบบแตละราย
ผสนใจสามารถสอบถามรายละเอยดเพมเตมและขอรบเอกสารเชญชวนดวยวธการดงตอไปน 1) สามารถ Download ไดท Web Site ของ สนพ. (www.eppo.go.th) และ Web Site ของโครงการ
(www.thaibiogas.com/promotion) 2) ขอรบเอกสารเชญชวน ไดทสวนอนรกษพลงงานและพลงงานหมนเวยน ชน 3 สานกงานนโยบายและ
แผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน เลขท 121/1-2 ถนนเพชรบร แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร 10400
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ ห น
า 46
ตารา
งท 3
-1 อ
ตราเ
งนสน
บสนน
สงสด
สาหร
บผปร
ะกอบ
การแ
ตละป
ระเภ
ท ปร
ะเภท
โรงง
านอต
สาหก
รรม
เปาห
มายแ
ละวง
เงนสน
บสนน
รายป
สด
สวนก
ารสน
บสนน
4 (%
)
วงเงน
สนบส
นนสง
สดตอ
แหง
(ลาน
บาท)
ป
51
ป 52
ป
53
ป 54
ป
55
แหง
ลานบ
าท แ
หง ล
านบา
ท แห
ง ลา
นบาท
แหง
ลาน
บาท
แหง
ลานบ
าท
1. โ
รงงา
นผลต
ผลตภ
ณฑจ
ากแป
ง
15
150
13
130
20
200
10
100.
0 30
30
0
1.1
. นาเส
ย
20
%
10
1.2. เ
ศษวส
ดเหล
อใชจ
ากโร
งงาน
เชน
กากม
น เป
นตน
50%
10
2. โ
รงสก
ดนาม
นพชห
รอผล
ตนาม
นพชบ
รสทธ
11
11
0 11
11
0 20
20
0 20
20
0 50
50
0
2.1
. นาเส
ย
20
%
10
2.2. เ
ศษวส
ดเหล
อใชจ
ากโร
งงาน
เชน
กากต
ะกอน
เปนต
น
50
%
10
3. โ
รงงา
นเอท
านอล
)
นาเส
ย(
5
100
4 80
4
80
4 80
4
80
20%
20
4. โ
รงงา
นนาย
างขน
)
นาเส
ย(
5
30
4 24
10
60
10
60
-
- 50
%
6 5. โ
รงงา
นแปร
รปอา
หาร
(นาเ
สย /
กากข
องเส
ย)
20
120
-
20
20
20
120
- -
5.1. อ
าหาร
ทะเล
50
%
6 5.2
. เซล
ลโลส
50
%
6 5.3
. อนๆ
6 6. โ
รงงา
นอนๆ
-
- 37
10
-
- -
- -
-
6.1
. เศษ
วสดเ
หลอใ
ชจาก
โรงงา
น/วส
ดทาง
การเก
ษตร ฯ
ลฯ
6
50%
10
6.2
. อนๆ
6
50
%
6 รว
ม 56
51
0 69
56
6 74
56
0 64
56
0 84
88
0
4 สดส
วน %
เงนส
นบสน
น คา
นวณจ
ากคา
ใชจา
ยรวม
ระหว
างเงน
ลงทน
ของร
ะบบผ
ลตกา
ซชวภ
าพแล
ะคาท
ปรกษ
าออก
แบบร
ะบบ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 47
3.2 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในฟารมเลยงสตว ระยะท 4 เปนโครงการทสงเสรมใหเกดการประยกตใชเทคโนโลยการยอย
สลายสารอนทรย แบบไร ออกซเจนกบฟารมเลยงสตวในการผลตกาซชวภาพจากมลสตว และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงาน ทไดจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในฟารมเลยงสตวทวประเทศ โดยมเปาหมายใหเกดการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพรองรบปศสตวจานวน 240,000 หนวยปศสตว หรอเทยบเทาสกรประมาณ 2 ลานตว ภายในระยะเวลา 5 ป (2551 - 2556) ผานทางสถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม หรอหนวยงานในเครอขาย โดยใหบรการดานการสนบสนนการสารวจ ออกแบบ ควบคมคณภาพการกอสรางและตดตงระบบ เรมตนเดนระบบ ฝกอบรมใหคาแนะนา ตดตามผลการทางานและพฒนาระบบ แกผเขารวมโครงการ โดยไมคดคาใชจาย สวนท 2 เงนทนสนบสนนคากอสรางใหกบผเขารวม โครงการฯ ในอตราไมเกน 104 บาทตอสกร 1 ตว หรอเทยบเทาไมเกน 104 บาทตอ 0.12 หนวยปศสตว
ประมาณการวา เมอดาเนนการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพแลวเสรจจะสามารถทาใหเกดการผลตกาซชวภาพไดประมาณ 67 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอประมาณ 1,005 ลานลกบาศกเมตร ในระยะเวลา 15 ป ของการเดนระบบ และประเมนวากาซชวภาพทไดจากโครงการฯ นจะถกนาไปใชเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนพลงงานไฟฟา ซงหากนาไปทดแทนดงกลาว จะทาใหเกดการประหยดพลงงานไฟฟาประมาณ 80 ลาน KWh/ป ซงคดเปนมลคาทดแทนประมาณ 242 ลานบาท /ป และนอกเหนอจากการทดแทนพลงงานดงกลาวแลว ระบบยงจะชวยลดภาวะการเกดปญหา โลกรอนไดประมาณ 540,000 ตนคารบอน /ป โดยลดปรมาณมลภาวะจากการปลอยทงกาซเรอนกระจก อกทงยงบาบดนาเสยในรปของ COD ประมาณ 317 ลานกโลกรม /ป และฟารมสามารถหมนเวยนนาทบาบดแลวมาทาความสะอาดคอกสต ว ซงจะเปนการชวยประหยดนาจากแหลงนาธรรมชาต ไดอกประมาณ 9 ลานลกบาศกเมตร /ป ในตลอดระยะเวลาการใชงานระบบ 15 ป สงทสาคญอกอยางทเปนประโยชนตอเนองของการสงเสรมโครงการ ผลตกาซชวภาพในฟารม เลยงสตวน คอ สงเสรมการประยกตใชเทคโนโลยกาซชวภาพเพอการจดการนาเสยและของเสย ในภาคกจกรรมอนๆ ดวย เชน ภาคเกษตรอตสาหกรรมและภาคชมชนตอไป
ผทสนใจตองการ สามารถรบเอกสารเชญชวน ไดท สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม สถานวจยและศนยฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ ถ.คลองชลประทาน ต.แมเหยะ อ.เมอง เชยงใหม ตดตอทางไปรษณย: ต ปณ. 289 ปณฝ. มช. อ.เมอง จ.เชยงใหม 50202 โทรศพท: 0-5394-8195-8, 0-5394-2007-9 โทรสาร 0-5390-3763, 0-5389-2375 Website: www.erdi.or.th
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 48
3.3 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดเลก สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน (สวพ.) มหาวทยาลยเชยงใหม ได
ดาเนนโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดกลาง-ใหญ โดยการสนบสนนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สานกงานนโยบายและแผนพลงงาน (สนพ.) กระทรวงพลงงาน ซงไดมการดาเนนการเรอยมาตงแตป พ.ศ. 2538 และขณะนกาลงดาเนนการระยะท 3 และ 4 โดยมเปาหมายตดตงระบบกาซชวภาพเพอรองรบปศสตวเทยบเทาสกรขน ประมาณ 4 ลานตว นอกเหนอจากฟารมสกรขนาดกลางและขนาดใหญขางตน ยงมฟารมสกรขนาดเลกซงดาเนนการโดยเกษตรกรรายยอยททาการเลยงขนาด ไมเกน 500 ตว ทวประเทศ รวมเปนจานวนสกรถงประมาณ 3 ลานตว โดยผประกอบการฟารมขนาดเลกสวนมากยงขาดเทคโนโลยทเหมาะสม รวมทงขาดการสนบสนนดานเงนลงทนในกระบวนการจดการของเสยทมอยจานวน มากเหลานนไดอยางถกตองและเหมาะสม สวพ.จงไดจดทาโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมขนาดเลกนขน โดยมระยะเวลาการดาเนนโครงการฯ 5 ป
โดยการสงเสรมใหเกดการประยกตใชเทคโนโลยการยอยสลายสารอนทรยแบบไร ออกซเจนกบฟารมเลยงสตวในการผลตกาซชวภาพจากมลสตว และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงานทไดจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในฟารมขนาดเลก รวมเปาหมายสนบสนนทงสน 400,000 ตว กลมเปาหมาย ไดแก ฟารมสกรขนาดเลก (จานวนสกรไมเกน 500 ตวสกรขนหรอนอยกวา 60 หนวยปศสตว) ทวประเทศ
เกษตรกรผเขารวมโครงการฯ จะไดรบการสนบสนนทางดานเทคโนโลย การออกแบบทางวศวกรรม และคาใชจายบางสวนในการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพ ในอตราไมเกน 212.50 บาทตอสกร 1 ตว (หรอ จานวนสกรเทยบเทาไมเกน 500 ตว สกรขน หรอนอยกวา 60 หนวยปศสตว)
เทคโนโลยระบบการผลตกาซชวภาพ บอหมกแบบรางขนาดเลก CD–JUNIOR (Channel Digester-Junior) ซงไดรบการพฒนาโดย สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม นามาใชในโครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในฟารมเลยงสตวขนาดเลกนน ทมงานวศวกรโครงการฯ ไดทาการออกแบบเปนแบบมาตรฐานเพอใหสะดวกตอการนาไปใชในการกอสราง ม 2 ขนาดคอ ขนาด 50 ลบ.ม. และ100 ลบ.ม. โดยมรายละเอยดดงตอไปน
ผทสนใจตองการ สามารถรบเอกสารเชญชวน ไดท สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม สถานวจยและศนยฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ ถ.คลองชลประทาน ต.แมเหยะ อ.เมอง เชยงใหม ตดตอทางไปรษณย: ต ปณ. 289 ปณฝ. มช. อ.เมอง จ.เชยงใหม 50202 โทรศพท: 0-5394-8195-8, 0-5394-2007-9 โทรสาร 0-5390-3763, 0-5389-2375
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 49
3.4 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพในโรงฆาสตว เปนโครงการสงเสรมใหเกดการประยกต ใชเทคโนโลยการยอยสลาย
สารอนทรยแบบไรออกซเจนกบโรงฆาสตวในการผลต กาซชวภาพ และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงานจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในโรงฆาสตว ทวประเทศ มเปาหมายสงเสรมใหเกดระบบผลตกาซชวภาพในโรงฆาสตว ทวประเทศ จานวน 80 แหง หรอ 4,000 ลกบาศก โดยผเขารวมโครงการจะไดรบสทธประโยชน คอ
สวนท 1 : สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม หรอหนวยงานในเครอขาย ใหบรการ สารวจ ออกแบบ ควบคมคณภาพการกอสรางและตดตงระบบเรมตนเดนระบบ ฝกอบรมใหคาแนะนา ตดตามผลการทางานและพฒนาระบบแกผเขารวม โดยไมเสยคาใชจาย
สวนท 2 : เงนทนสนบสนนคากอสรางใหกบผเขารวมโครงการฯ ในอตราสงสด “ไมเกน 200,000 บาท ตอการบาบดนาเสยจากการฆาสตวในโรงฆาสกร/โค 100 ตวตอวน หรอระบบกาซชวภาพขนาด 50 ลบ.ม.”
จากเปาหมายของโครงการ เมอดาเนนการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพแลวเสรจและมการใชระบบ อยางเตมประสทธภาพ จะเกดการผลตกาซชว ภาพไดประมาณ 1.06 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอประมาณ 15.8 ลานลกบาศกเมตรในระยะเวลา 15 ปของการเดนระบบ และประเมนวา กาซชวภาพ ทไดจากโครงการฯ นจะถกนาไปใชเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนกาซ LPG หรอทดแทนนามนเตา ซงหากนาไปทดแทนดงกลาว จะทาใหเกดการประหยด พลงงานกาซ LPG จานวน 0.49 ลานกโลกรม/ป ซงคดเปนมลคาทดแทนประมาณ 8.17 ลานบาท/ป หรอทดแทนนามนเตาไดประมาณ 0.58 ลานลตร คดเปนมลคาประมาณ 11.37 ลานบาท และนอกเหนอจากการทดแทนพลงงานดงกลาวแลว ระบบยงชวยลดปรมาณมลภาวะทเกดจากการปลอยทงกาซ มเทน (CH4) 453 ตนตอป และบาบดนาเสยในรปของ COD ประมาณ 2.64 ลานกโลกรมตอป
ผลตอบแทนจากการลงทนในระบบกาซชวภาพ ม 3 อยางคอ การใชกาซใหความรอนในการตมนาในกระบวนการชาแหละ การขายปย และการหมนเวยนนาไปใช อกทงมผลตอบแทนทอาจไมเหนเปนรปธรรม คอการทโรงฆาสตว ไมตองเสยคาใชจายเพมเตมในการเดนและควบคมระบบ เชนคาพลงงานไฟฟาของเครองเตมอากาศ คาสารเคม คายากาจดแมลงวน เปนตน
ผทสนใจตองการ สามารถรบเอกสารเชญชวน ไดท สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม สถานวจยและศนยฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ ถ.คลองชลประทาน ต.แมเหยะ อ.เมอง เชยงใหม ตดตอทางไปรษณย: ต ปณ. 289 ปณฝ. มช. อ.เมอง จ.เชยงใหม 50202 โทรศพท: 0-5394-8195-8, 0-5394-2007-9 โทรสาร 0-5390-3763, 0-5389-2375
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 50
3.5 โครงการสงเสรมการผลตกาซชวภาพ ในโรงชาแหละแปรรปไก เปนโครงการสงเสรมใหเกดการประยกตใชเทคโนโลยการยอย
สลายสารอนทรยแบบไรออกซเจนกบโรงชาแหละแปรรปไกในการผลตกาซชวภาพ และใชพลงงานจากกาซชวภาพทดแทนพลงงานจากกาซเชอเพลง นามนเชอเพลง และพลงงานไฟฟา ภายในโรงชาแหละแปรรปไก ทวประเทศ มกลมเปาหมาย คอ โรงชาแหละแปรรปไกทมการชาแหละ เฉลยไมนอยกวา 100,000 ตวตอวน จานวน 5 โรงงาน โดยผเขารวมโครงการจะไดรบสทธประโยชน คอ
สวนท 1 สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเขยงใหม หรอหนวยงานในเครอขายใหบรการสารวจ ออกแบบ ควบคมภาพการกอสรางและตดตงระบบเรมตนเดนระบบ ฝกอบรมใหคาแนะนา ตดตามผลการทางานและพฒนาระบบแกผเขารวมโครงการ โดยไมคดคาใชจายใดๆ ทงสน
สวนท 2 สนบสนนคากอสรางใหกบผเขารวมโครงการฯ ในอตราสงสด “ไมเกน 6,000,000 บาท ตอการบาบดนาเสยจากการชาแหละแปรรปไก 1 แหง ทมจานวนการผลตเฉลย 150,000 ตวตอวน” เปนจานวนเงนสนบสนนผเขารวมโครงการทงสน 30,000,000 ลานบาทโดยการเบกจายเตมจานวน 6,000,000 บาท หมายถงกรณทมการแปรรปไกเฉลย 150,000 ตว ตอวน หากมปรมาณนอยกวานจะเบกจายตามสดสวนทลดลง
จากเปาหมายของโครงการ เมอดาเนนการกอสรางและตดตงระบบกาซชวภาพแลวเสรจและมการใชระบบอยางเตมประสทธภาพ จะเกดการผลตกาซชวภาพไดประมาณ 4.95 ลานลกบาศกเมตรตอป หรอประมาณ 74.25 ลานลกบาศกเมตรในระยะเวลา 15 ปของการเดนระบบ และประเมนวา กาซชวภาพทไดจากโครงการฯ นจะถกนาไปใชเปนแหลงผลตพลงงานทดแทนกาซ LPG หรอทดแทนนามนเตา ซงหากนาไปทดแทนดงกลาว จะทาใหเกดการประหยดพลงงานกาซ LPG จานวน 2.28 ลานกโลกรม/ป ซงคดเปนมลคาทดแทนประมาณ 45.54 ลานบาท/ป (กก.ละ 20 บาท) หรอทดแทนนามนเตาไดประมาณ 2.72 ลานลตร คดเปนมลคาประมาณ 49.00 ลานบาท (กก.ละ 18 บาท) และนอกเหนอจากการทดแทนพลงงานดงกลาวแลว ยงชวยในการอนรกษพลงงานจากการเตมอากาศ ไดถงปละ 13.46 ลานบาท (คาไฟฟาหนวยละ 3.40 บาท) อกทงยงลดการปลอยกาซเรอนกระจกไดถง 41.6 ลานกโลกรมคารบอน/ป ตลอดระยะเวลาการเดนระบบซงไมนอยกวา 15 ป
ผทสนใจตองการ สามารถรบเอกสารเชญชวน ไดท สถาบนวจยและพฒนาพลงงาน มหาวทยาลยเชยงใหม สถานวจยและศนยฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ ถ.คลองชลประทาน ต.แมเหยะ อ.เมอง เชยงใหม ตดตอทางไปรษณย: ต ปณ. 289 ปณฝ. มช. อ.เมอง จ.เชยงใหม 50202 โทรศพท: 0-5394-8195-8, 0-5394-2007-9 โทรสาร 0-5390-3763, 0-5389-2375
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 51
3.6 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost) มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost) เปนการใหเงนสนบสนน
การผลตตอหนวยการผลตเปนการกาหนดราคารบซอในอตราพเศษหรอเฉพาะสาหรบไฟฟาทมาจากพลงงานหมนเวยน เพอสะทอนตนทนการผลตจากพลงงานหมนเวยน ภายในระยะเวลารบซอไฟฟาทชดเจนและแนนอนเปนมาตรการสนบสนนทนยมใชกนแพรหลายมาก ทสดในปจจบน เพอใหมผผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนมากขนและเปนการจงใจใหเกดการผลตไฟฟาหลากหลายประเภทพลงงาน ดงน
ตารางท 3-2 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder) เชอเพลง สวนเพม
(บาท/kwh) สวนเพม พเศษ
(บาท/kWh)1
สวนเพมพเศษใน 3 จว.ภาคใต (บาท/kWh) 2
ระยะเวลาสนบสนน
(ป) � ชวมวล - กาลงผลตตดตง <= 1 MW 0.50 1.00 1.00 7
- กาลงผลตตดตง >1 MW 0.30 1.00 1.00 7
� กาซชวภาพ (ทกประเภทแหลงผลต) - กาลงผลตตดตง <= 1 MW 0.50 1.00 1.00 7
- กาลงผลตตดตง >1 MW 0.30 1.00 1.00 7
� ขยะ (ขยะชมชน ขยะอตสาหกรรมไมอนตราย และไมเปนขยะอนทรยวตถ)
- ระบบหมกหรอหลมฝงกลบขยะ 2.50 1.00 1.00 7
- พลงงานความรอน(Thermal Process) 3.50 1.00 1.00 7
� พลงงานลม - กาลงผลตตดตง <= 50 kW 4.50 1.50 1.50 10
- กาลงผลตตดตง > 50 kW 3.50 1.50 1.50 10
� พลงงานแสงอาทตย 6.50/8.003 1.50 1.50 10 � พลงนาขนาดเลก
- กาลงผลตตดตง 50kw -<200 kW 0.80 1.00 1.00 7
- กาลงการผลตตดตง <50 kW 1.50 1.00 1.00 7
หมายเหต 1. สาหรบผผลตไฟฟาพลงงานหมนเวยนในพนทมการผลตไฟฟาจากนามนดเซล 2. กพช. เหนชอบใหเพมพนทอก 4 อาเภอคอ อ.จะนะ อ.เทพา อ.สะบายอย และอ.นาทว จงหวดสงขลา
เมอ 25 พ.ย. 53 3. ผทยนขอเสนอขายไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยทไดรบหนงสอตอบรบแลวกอนวนท 28 ม.ย.53 จะได
Adder 8 บาท และผทไดรบหนงสอตอบรบหลง วนท 28 ม.ย. 53 จะได Adder 6.50 บาท
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 52
3.7 โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนขนมาเพอเปนแหลงเงนทนในการ
ดาเนนการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนใหแกโรงงาน อาคาร และบรษทจดการพลงงาน โดยผานทางสถาบนการเงน
มวตถประสงคเพอกระตนใหเกดการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนรวมทงสรางความมนใจและความคนเคยใหกบสถาบนการเงนทเสนอตวเขารวมโครงการในการปลอยสนเชอในโครงการดงกลาวในการปลอยสนเชอโดย
ใชเงนกองทนฯ ใหแก โรงงานอาคารและบรษทจดการพลงงานแลวกองทนฯยงตองการใหเนนการมสวนรวมในการสมทบเงนจากสถาบนการเงนเพมมากขนดวยโดยตงแตเรมโครงการ จนถง ณ ปจจบนไดมการดาเนนการเสรจสนไปแลวและอยระหวางดาเนนการทงหมด จานวน 6 ครงดงน
1) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงนระยะท 1 จานวน 1,000 ลานบาท เพอการอนรกษพลงงาน
2) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงนระยะท 2 จานวน 2,000 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน
3) โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทนโดยสถาบนการเงน ระยะท 1 จานวน 1,000 ลานบาทเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน
4) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนระยะท 3 จานวน 1,000 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงาน
5) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงน ระยะท 3 เพมเตมจานวน 942.5 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน
6) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนระยะท 4 จานวน 400 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน
ลกษณะโครงการ/ หลกเกณฑ และเงอนไข กาหนดใหสถาบนการเงนนาเงนท พพ. จดสรรใหไปเปนเงนกผานตอใหโรงงาน/อาคารควบคมหรอ
โรงงาน/อาคารทวไป ตลอดจนบรษทจดการพลงงาน (ESCO) นาไปลงทนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน โดยมหลกเกณฑและเงอนไขดงน
วงเงนโครงการ 1. โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน ระยะท 1 จานวน 1,000 ลานบาท
2. โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน ระยะท 3 จานวน 1,000 ลานบาท
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 53
อายเงนก ไมเกน 7 ป ชองทางปลอยก ผานสถาบนการเงนทเขารวมโครงการโดยตองรบผดชอบเงนทปลอยกทงหมด ผมสทธก เปนอาคารควบคมและโรงงานควบคมตาม พรบ.สงเสรมการอนรกษพลงงาน
พ.ศ. 2535 ประสงคจะลงทนในดานการประหยดพลงงาน ตลอดจนบรษท จดการพลงงาน (ESCO) นาไปลงทนเพอการอนรกษพลงงาน
วงเงนก ไมเกน 50 ลานบาทตอโครงการ อตราดอกเบย ไมเกนรอยละ 4 ตอป (ระหวางสถาบนการเงนกบผก) โครงการทมสทธขอรบการสนบสนนตองเปน
โครงการอนรกษพลงงานหรอเพมประสทธภาพการใชพลงงาน สงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 มาตรา 7 และมาตรา 17
สถาบนการเงนจะเปนผอนมตเงนกเพอโครงการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนตามแนวหลกเกณฑและเงอนไขของสถาบนการเงนนนๆ นอกเหนอจากหลกเกณฑเงอนไขขางตนนโดยดอกเบยวงเงนกและระยะเวลาการกจะขนอยกบการพจารณาและขอตกลงระหวางผกกบสถาบนการเงน
วธปฏบตในการขอรบเงนกโครงการเงนทนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 54
ผสนใจสามารถสอบถามรายละเอยดเพมเตมทศนยอานวยการ โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน
หมายเลขโทรศพ ท 02-226-3850-1, 02-225-3106 โทรสาร 02-226-3851 เ วบไซ ต http://www.dede.go.th
3.8 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน (ESCO FUND) เปนโครงการทกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดนาวงเงนจานวน 500 ลานบาท จดตง
“กองทนรวมทนพลงงาน หรอ ESCO Capital Fund” ผานการจดการของผจดการกองทน (Fund Manager) 2 แหง ไดแก มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (มพส. หรอ E for E) และมลนธอนรกษพลงงานแหงประเทศไทย (มอพท.) โดยปจจบน Fund Manage ทง 2 แหง เขารวมลงทนแลว จานวน 26โครงการ คดเปนเงนสนบสนนจานวน 407 ลานบาท และกอใหเกดการลงทนมากกวา 5,000 ลานบาท ในรอบ 2 ปทผานมา และในระยะตอไปคณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดอนมตวงเงนตอเนองอก 500 ลานบาทสาหรบรอบการลงทนในป 2553-2555เพอสงเสรมการลงทนดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนทมศกยภาพทางเทคนคแตยงขาดปจจยการลงทนและชวยผประกอบการหรอผลงทนใหไดประโยชนจากการขายคารบอนเครดตโดยมรปแบบการจะสงเสรมในหลายลกษณะ อาทเชน รวมลงทนในโครงการ (Equity Investment), รวมลงทนในบรษทจดการพลงงาน (ESCO Venture Capital) , รวมลงทนในการพฒนาและซอขายคารบอนเครดต (Carbon Market) , การเชาซออปกรณ (Equipment Leasing), การอานวยเครดตใหสนเชอ (Credit Guarantee Facility) และการใหความชวยเหลอทางดานเทคนค (Technical Assistance)
ผมสทธยนขอเสนอ ไดแก ผประกอบการโรงงานอตสาหกรรมและ/หรอ บรษทจดการพลงงาน (Energy Service Company – ESCO) ทมโครงการดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนวตถประสงคเพอจะลดปรมาณการใชพลงงาน เพมประสทธภาพการใชพลงงานหรอตองการปรบปรบเปลยนการใชเชอเพลงมาเปนพลงงานทดแทน
ลกษณะการสงเสรมการลงทน 1. การเขารวมทนในโครงการ(Equity Investment)โครงการสงเสรมการลงทนฯจะเขารวมลงทนใน
โครงการทกอใหเกดการอนรกษพลงงานหรอพลงงานทดแทนเทานน เพอกอใหเกดผลประหยดพลงงานทงนจะตองมการแบงผลประหยดพลงงาน (Shared Saving) ตามสดสวนเงนลงทนทไดรบการสงเสรม ระยะเวลาในการสงเสรมประมาณ 5-7 ป ผทไดรบการสงเสรมทาการคนเงนลงทนแกโครงการภายในระยะเวลาทสงเสรม
2. การเขารวมทนกบบรษทจดการพลงงาน (ESCO Venture Capital) การเขารวมทนกบบรษทจดการพลงงานโดยชวยใหบรษททไดรบพจารณารวมทนนนมทนในการประกอบการโดยโครงการจะไดรบ
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 55
ผลตอบแทนขนอยกบผลประกอบการของบรษททงนโครงการจะรวมหนไมเกนรอยละ 30 ของทนจดทะเบยนและมสวนในการควบคมดแลการบรหารจดการของบรษท
3. การชวยใหโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนไดรบผลประโยชนจากการขาย Carbon Credit Market (CDM)
4. การเชาซออปกรณประหยดพลงงาน/พลงงานทดแทน (Equipment Leasing) 5. โครงการสงเสรมการลงทนฯจะดาเนนการจดทาแบบประเมนเบองตนของโครงการ หรอ Project
Idea Note (PIN) ซงจะทาใหผประกอบการสามารถเหนภาพรวมของโครงการทจะพฒนาใหเกดการซอขายหรอไดรบประโยชนจาก Carbon Credit หรอ เปนตวกลางในการรบซอ Carbon Credit จากโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนทมขนาดเลก และรวบรวม (Bundle Up) เพอนาไปขายในมลคาทสงขน
6. โครงการสงเสรมการลงทนฯจะทาการซออปกรณเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนใหกบผประกอบการกอนและทาสญญาเชาซอระยะยาวระหวางผประกอบการกบโครงการโดยผประกอบการจะตองทาการผอนชาระคนเงนตนพรอมดอกเบยเปนรายงวดงวดละเทา ๆ กนตลอดอายสญญาเชาซอ การสนบสนนในการเชาซออปกรณได 100% ของราคาอปกรณนน แตไมเกน 10 ลานบาท ระยะเวลาการผอนชาระคน 3-5 ปโดยคดอตราดอกเบยตา
รปแสดงการบรหารงานโครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 56
7. การอานวยเครดตใหสนเชอ (Credit Guarantee Facility)โครงการสงเสรมการลงทนฯจะดาเนนการจดหาสถาบนหรอองคกรทใหการสนบสนนในเรอง Credit Guarantee เพอใหโครงการลงทนไดรบการปลอยสนเชอจากธนาคารพาณชยทงนโครงการอาจจะเปนผออกคาใชจายในเรองคาธรรมเนยมรบประกนสนเชอทงหมดหรอบางสวนโดยคดคาธรรมเนยมตาในการสงเสรมในดานน
8. การชวยเหลอทางเทคนค (Technical Assistance) โครงการสงเสรมการลงทนฯจะใหความชวยเหลอทางดานเทคนคในการอนรกษพลงงานและพลงงานแกผประกอบการหรอ หนวยงานองคการตาง ๆ ทเกยวของกบผประกอบการโดยกองทนจะใหความชวยเหลอทางดานเทคนคตงแตเรมตนจนสนสดระยะเวลาโครงการโดยคดคาธรรมเนยมตาในการสงเสรมหรออาจมการแบงผลการประหยดพลงงาน
รายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามมายง 1. มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (Energy for Environment Foundation)
487/1 อาคารศรอยธยา ชน 14 ถนนศรอยธยา ราชเทว กรงเทพฯ 10400 โทรศพท 02-6426424 -5 โทรสาร 02-642-6426 หรอสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท [email protected]
2. มลนธอนรกษพลงงานแหงประเทศไทย (กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน – อาคาร 9 ชน 2) เลขท 17 ถนนพระราม 1 เชงสะพานกษตรยศก แขวงรองเมอง เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท: 0-2621-8530, 0-2621-8531-9 ตอ 501, 502 โทรสาร: 0-2621-8502-3
3.9 กลไกลการพฒนาทสะอาด (CDM)
กลไกการพฒนาทสะอาด Clean Development Mechanism (CDM) เปนกลไกทจะสนบสนนการพฒนาโครงการทชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจกและสามารถนาปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงไดจากโครงการ ไปขายใหกบประเทศทพฒนา (Developed Countries) เพอตอบสนองขอผกพนในการปลอยกาซเรอนกระจกตามเปาหมายทไดตกลงในพธสารเกยวโต (Kyoto Protocol) ซงมผลบงคบใชเมอวนท 16 กมภาพนธ 2548 อนเนองมาจากปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เนองจากการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมดารงชวตของประชากรโลกในปจจบน ทงจากภาคคมนาคมขนสง ภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรม เปนปญหารวมกนของนานาชาตแนวทางหนงในการรวมกนแกไขปญหาดงกลาวคอการใหสตยาบณตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (United Nation Framework Convention on Climate Change : UNFCCC)
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 57
กลไกการพฒนาทสะอาดเปนเครองมอเพอสงเสรมการลงทนเพอการพฒนาอยางยงยนและเกดการถายทอดเทคโนโลยใหกบประเทศทกาลงพฒนา อ ยาง เชน ประเทศไทยและถอเปนช อ ง ท า ง ห น ง ใ น ก า ร ส ร า ง ร า ย ไ ด ใ ห แ กผประกอบการพลงงานทดแทน เชน โครงการผลตพลงงานชวมวล ทเปนวสดเหลอใชทงทางการเกษตร การผลตกาซชวภาพจากขยะและนาเสยเพอนามาเปนพลงงาน รวมไปถงโครงการการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ ซงจะไดรบผลประโยชนในรปแบบของการขายคารบอนเครดตหรอปรมาณกาซเรอนกระจกทลดได และเปนทตองการของกลมประเทศทพฒนาแลว ซงมพนธกรณตองลดการปลอยกาซเรอนกระจกใหได ตามขอตกลงตามพธสารเกยวโต
กลไกการพฒนาทสะอาดเปรยบเสมอนแรงจงใจใหประเทศกาลงพฒนาหนมาใชเทคโนโลยสะอาดเพมมากขนสงผลใหการปลอยกาซเรอนกระจกสบรรยากาศลดนอยลงแรงจงใจจากการดาเนนโครงการกลไกการพฒนาทสะอาด คอ คารบอนเครดต หรอ CER ทผดาเนนโครงการจะไดรบโดยไดรบการสนบสนนทางการเงนจากประเทศทมพนธกรณในการลดกาซเรอนกระจกนอกจากนประเทศเจาของโครงการกจะเกดการพฒนาอยางยงยน (Sustainable Development) ทงในระดบทองถนและระดบประเทศในดานสงแวดลอมมการรกษาคณภาพสงแวดลอมระดบชมชนในพนทโครงการลดปรมาณของเสยทเกดขนโดยการนามาใชเปนเชอเพลงพลงงานลดการใชทรพยากรเชอเพลงทไมสามารถทดแทนได ดานเศรษฐกจกอใหเกดการจางงานในชมชน เกษตรกรสามารถนาวสดเหลอใช เชน แกลบ เศษไมไปขายเพอเปนวตถดบในการดาเนนโครงการ CDM ลดการนาเขาเชอเพลงพลงงานจากตางประเทศ ดานสงคมประชาชนมคณภาพชวตทดขนโดยเฉพาะดานสขภาพอนามยจากคณภาพสงแวดลอมทดขนมบทบาทในเวทโลกในการแกไขปญหาระดบนานาชาตโดยประโยชนตางๆทประเทศไทยจะไดรบ จากการดาเนนโครงการ CDM สามารถสรปเปนขอๆ ไดดงน
1. รายไดจากการขายคารบอนเครดตในโครงการ CDM เปนสวนทชวยใหผประกอบการคนทนไดรวดเรวขนจากการพฒนาโครงการดานพลงงานทดแทนการอนรกษพลงงาน นอกเหนอจากการสนบสนนของภาครฐภายในประเทศ
2. เกดรายไดเขาสประเทศจากการดาเนนกจกรรมการลดกาซเรอนกระจก 3. ประเทศไทยมอตราการลดการปลอยกาซเรอนกระจกลดลงจากการดาเนนโครงการ CDM 4. การตรวจสอบ (Monitoring) ปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจกจากโครงการ CDM ชวย
ใหประเทศไทยมตวเลขการดาเนนงานเพอลดกาซเรอนกระจกภายในประเทศไทย
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 58
5. เกดการพฒนาโครงการดานพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานทดกวามาตรฐานทกาหนดภายในประเทศ สรางสงแวดลอมและคณภาพชวตทดใหกบชมชนรอบพนทโครงการ
สาหรบเกณฑการพจารณาการดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาดในปจจบนนนประเทศไทย ไดมการจดทาหลกเกณฑการพฒนาอยางยงยนสาหรบโครงการ CDM ขนซงประกอบดวยมตการพฒนาอยางยงยน 4 ดานไดแกดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดานสงคมดานการพฒนาและ/หรอการถายทอดเทคโนโลยและดานเศรษฐกจโดยโครงการทคณะกรรมการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจกจะพจารณาใหการรบรองไดแก
1. โครงการดานพลงงาน ไดแกการผลตพลงงานและการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงาน เชนโครงการพลงงานทดแทนการใชนามนเชอเพลง โครงการแปลงกากของอตสาหกรรมเปนพลงงานโครงการปรบปรงประสทธภาพระบบทาความเยนและโครงการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงานในอาคาร เปนตน
2. โครงการดานสงแวดลอม เชน โครงการแปลงขยะเปนพลงงานโครงการแปลงนาเสยเปนพลงงาน เปนตน
3. โครงการดานคมนาคมขนสง เชนโครงการเพมประสทธภาพในการคมนาคมขนสงและการใชพลงงาน
4. โครงการดานอตสาหกรรม เชนโครงการทสามารถลดปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกในกระบวนการอตสาหกรรม
การขอพฒนาโครงการ CDM การดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด ประกอบดวย 7 ขนตอน รายละเอยดแสดงดงรป ขนตอนการดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด
1. การออกแบบโครงการ (Project Design) ผดาเนนโครงการจะตองออกแบบลกษณะของโครงการและจดทาเอกสารประกอบโครงการ (Project Design Document: PDD) โดยมการกาหนดขอบเขตของโครงการ วธการคานวณการลดกาซเรอนกระจก วธการในการตดตามผลการลดกาซเรอนกระจก การวเคราะหผลกระทบตอสงแวดลอม เปนตน
2. การตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) ผดาเนนโครงการจะตองวาจางหนวยงานกลางทไดรบมอบหมายในการปฏบตหนาทแทนคณะกรรมการบรหารฯ หรอทเรยกวา Designated Operational Entity (DOE) ในการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ วาเปนไปตามขอกาหนดตางๆ หรอไม ซงรวมถงการไดรบความเหนชอบในการดาเนนโครงการจากประเทศเจาบานดวย
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 59
หมายเหต DNA หมายถง หนวยงานกลางททาหนาทประสานการดาเนนงานตามกลไกการพฒนาทสะอาด DOE หมายถง หนวยงานปฏบตการทไดรบหมอบหมายในการตรวจสอบ (Designated Operational Entities) CDM EB หมายถง คณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด (Executive Board of CDM)
3. การขนทะเบยนโครงการ (Registration) เมอ DOE ไดทาการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ
และลงความเหนวาผานขอกาหนดตางๆ ครบถวน จะสงรายงานไปยงคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด (EB) เพอขอขนทะเบยนโครงการ
4. การตดตามการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Monitoring) เมอโครงการไดรบการขนทะเบยนเปนโครงการ CDM แลว ผดาเนนโครงการจงดาเนนโครงการตามทเสนอไวในเอกสารประกอบโครงการ และทาการตดตามการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ตามทไดเสนอไวเชนกน
5. การยนยนการลดกาซเรอนกระจก (Verification) ผดาเนนโครงการจะตองวาจางหนวยงาน DOE ใหทาการตรวจสอบและยนยนการตดตามการลดกาซเรอนกระจก
6. การรบรองการลดกาซเรอนกระจก (Certification) เมอหนวยงาน DOE ไดทาการตรวจสอบการลดการปลอยกาซเรอนกระจกแลว จะทารายงานรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจกท
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 60
ดาเนนการไดจรงตอคณะกรรมการบรหารฯ เพอขออนมตใหออกหนงสอรบรองปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทลดได หรอ CER ใหผดาเนนโครงการ
7. การออกใบรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Issuance of CER) เมอคณะกรรมการบรหารฯ ไดรบรายงานรบรองการลดกาซเรอนกระจก จะไดพจารณาออกหนงสอรบรองปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทลดได หรอ CER ใหผดาเนนโครงการตอไป
ทงน หนวยงานกลาง (DOE) ททาหนาทในการการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) และการยนยนการลดกาซเรอนกระจก (Verification) นน จะตองเปนหนวยงานคนละหนวยงาน
ขอทราบรายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามมายง องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก(องคการมหาชน) เลขท 120 หมท 3 ชน 9 อาคาร B ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ ถนนแจงวฒนะ แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210 โทรศพท 0 2141 9790 โทรสาร 0 2143 8400
เวบไซต http://www.tgo.or.th
3.10 โครงการสงเสรมการลงทน โดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ภาครฐไดยกระดบใหอตสาหกรรมพลงงานทดแทน เปนกจการทมระดบความสาคญสงสดและจะไดรบการสงเสรมการลงทนในระดบสงสดเชนกน จงมมาตรการสงเสรมการลงทนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน (Maximum incentive) จากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ซงไดกาหนดสทธประโยชนทยกเวนอากรขาเขาสาหรบ
เครองจกร ยกเวนภาษเงนไดนตบคคล เปนเวลา 8 ป และหลงจากนนอก 5 ป หรอตงแตปท 9-13 จะลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลได 50% รวมทงมาตรการจงใจดานภาษ อาท การลดภาษเครองจกร อปกรณทนาเขาจากตางประเทศ รวมทงการอนญาตใหนาตนทนในการตดตงโครงสรางพนฐานตางๆ เชน ไฟฟา ประปา ขอหกลบภาษไดสงสด 2 เทาสาหรบโครงการทเปนประโยชนตอสาธารณะ เปนตน
หลกเกณฑในการพจารณาสงเสรมโครงการดานพลงงานทดแทน ไดแก กรณทผประกอบการหรอนกลงทนมสดสวนหนตอทน นอยกวา 3 ตอ 1 สาหรบโครงการใหม หรอมเครองจกรใหมทมขบวนการผลตทสมย หรอมระบบจดการทปลอดภย รกษาสงแวดลอม และใชประโยชนจากวตถดบในการผลต เปนตน
โดยผประกอบหรอนกลงทนทสนใจขอทราบรายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามยง สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนเลขท 555 ถ.วภาวด รงสต จตจกรกรงเทพฯ 10900 โทร 02 537 8111, 537-8155 เวบไซต : http://www.boi.go.th
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 61
แสดงขนตอนขอรบการสนบสนนจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI)
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 62
บทท 4
ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ
ขนตอนการตดตอเพอขอใบอนญาตจาหนายไฟฟา เพอจาหนายพฒนาพลงงานทดแทน มหลายกระบวนการทเกยวของกบหนวยงานราชการตางๆ หลายแหง รวมไปถงขอกฎหมาย และกฎระเบยบอนๆ ซงลวนแตมขนตอนการปฏบตทแตกตางกน ซงในการพฒนาโครงการพลงงานทดแทนตางๆนน นกลงทนควรไดรบทราบขนตอนการขออนญาต และการเตรยมเอกสารเพอประกอบในการยนขอ รวมถงขนตอนการตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ประเดนเหลานถอเปนความสาคญอยางยงทจะตองเผยแพรใหผประกอบการและประชาชนโดยทวไป ไดรบทราบและเขาใจในกระบวนการสาหรบขนตอนการขออนญาตตางๆ โดยทวกน
1 หมายเหต 1) ระยะเวลารวมการยนของอนมตสงสดไมเกน 435 วน
2) ระยะเวลารวมการยนขอจนกระทงอนมตตาสดไมเกน 255 วน (ไมนบรวมระยะเวลาในขนตอนท 2) 3) การตดตอประสานงานหนวยงานราชการม 7 หนวยงาน ตองไดรบใบอนญาต 10 ใบ รวมเวลาตงแตเรม
ยนเอกสารจนไดรบเงนคาไฟฟาในงวดแรก
รปแสดงขนตอนการขอใบอนญาตตาง ๆ
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 63
ตารา
งท 4
-1 ร
ายละ
เอยด
ขนตอ
นการ
จดทา
โครง
การส
รางโ
รงไฟ
ฟาพล
งงาน
ทดแท
น รา
ยการ
หน
วยงา
นทรบ
ผดชอ
บ ชอ
คาขอ
/คาร
อง/
เอกส
าร
วน
หมาย
เหต
1. กา
รศกษ
าควา
มเหม
าะสม
ของโค
รงกา
ร ผป
ระกอ
บการ
-
-
2. กา
รออก
แบบโ
ครงส
รางอ
าคาร
สงป
ลกสร
างแล
ะออ
กแบบ
แผนผ
งการ
ตดตง
เครอ
งจกร
และ
ประเ
มนรา
คาวส
ด
ผประ
กอบก
าร
- -
3. กา
รขอจ
ดทะเ
บยนน
ตบคล
- ผป
ระกอ
บการ
ยนแบ
บคาข
อ “จ
ดทะเ
บยน
บรษท
จากด
” กบ
กรมพ
ฒนาธ
รกจก
ารคา
(DEB
)
- กร
มธรก
จการ
คาอน
มต “
จดทะ
เบยน
บรษท
จากด
”
กรมพ
ฒนาธ
รกจก
ารคา
กร
ะทรว
งพาณ
ชย
- คา
ขอจด
ทะเบ
ยนบร
ษทจา
กด (บ
อจ.1)
- รา
ยการ
จดทะ
เบยน
จดตง
1 โด
ยสาม
ารถย
นแบบ
คาขอ
ผาน
www.
dbd.
go.th
/regis
ter/l
ogin.
phtm
l
4. กา
รขออ
นญาต
ตงโร
งงาน
(รง.4
) a.
กรณ
ยนแบ
บคาข
อตงโ
รงงา
นตออ
ตสาห
กรรม
จงหว
ด (อ
ก.)
- ยน
เอกส
ารกบ
อตสา
หกรร
มจงห
วด
- อต
สาหก
รรมจ
งหวด
ขอคว
ามเห
น อบ
ต.
และต
รวจส
อบพน
ท แล
ะจดท
าราย
งานก
ารตร
วจสอ
บภาย
ใน 3
0 วน
- อต
สาหก
รรมจ
งหวด
ปดปร
ะกาศ
ตามม
าตร
- อตส
าหกร
รมจง
หวด
- กรม
โรงง
านอต
สาหก
รรม
กระท
รวง
อตสา
หกรร
ม
คาขอ
รบใบ
อนญา
ตปร
ะกอบ
กจกา
รพลง
งาน
(รง.3)
90
- แกไ
ขตาม
บนทก
ขอตก
ลงคว
ามรว
มมอ
ระหว
างคณ
ะกรร
มการ
กากบ
กจกา
รพลง
งาน
และก
ระทร
วงอต
สาหก
รรม
เรอง แ
นวทา
งการ
ใหอน
ญาตต
งโรงง
านแล
ะการ
อนเพ
อปร
ะกอบ
กจกา
รพลง
งาน
- โรง
งานท
วไปท
ตงให
มโดย
มการ
ผลตไ
ฟฟาเพ
อใช
ในกร
ะบวน
การผ
ลตขอ
งตนเ
อง ห
รอเพ
อใช
ในกร
ะบวน
การผ
ลตแล
ะสวน
ทเหล
อใช
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 64
รายก
าร
หนวย
งานท
รบผด
ชอบ
ชอคา
ขอ/ค
ารอง
/เอ
กสาร
วน
หม
ายเห
ต
30 1
5 วน
- สง
เรองให
กกพ
. พจา
รณา
- คณ
ะกรร
มการ
กากบ
กจกา
รพลง
งานส
งเรอง
เพอข
อควา
มเหน
จากก
รมโร
งงาน
- คณ
ะกรร
มการ
กากบ
กจกา
รพลง
งาน
พจาร
ณาใ
บอนญ
าต
b. ใ
นกรณ
ทยนค
าขอท
สกพ
.
- ยน
เอกส
ารตอ
สกพ
.
- สก
พ. ข
อควา
มเหน
ประก
อบกา
รพจา
รณา
อนญ
าตโร
งงาน
จาก
อก. แ
ละ อ
ก. เส
นอคว
ามเห
นกลบ
กกพ
. 60
วน
- สก
พ. จ
ดทาค
วามเ
หนเส
นอตอ
กกพ
. และ
กก
พ. ม
คาวน
จฉยพ
จารณ
าการ
อนญ
าตตง
โรงง
านภา
ยใน
20 ว
น นบ
จากไ
ดรบ
ความ
เหนจ
าก อ
ก.
- สก
พ. แ
จงผล
ภายใ
น 10
วนน
บตงแ
ตวนม
มต
- สาน
กกาก
บกจก
ารพล
งงาน
90
จาหน
าย ให
ยนคา
ขออน
ญาตป
ระกอ
บกจก
ารโร
งงาน
ตอสา
นกงา
นอตส
าหกร
รมจง
หวดห
รอกร
มโรง
งานอ
ตสาห
กรรม
การ
อนญา
ตใหร
ะบปร
ะเภท
หรอล
าดบท
88
ลงใน
ใบอน
ญาต
และเ
มอมก
ารอน
ญาตแ
ลว ให
แจง
คณะก
รรมก
ารกา
กบกจ
การพ
ลงงา
นทรา
บ
- ในก
รณทต
องกา
รขยา
ยโรง
งานแ
ละเพ
มปร
ะเภท
การผ
ลต ให
ยนเรอ
งตอส
านกง
านอต
สาหก
รรมจ
งหวด
หรอก
รมโร
งงาน
อตสา
หกรร
ม แล
ะเมอ
มการ
อนญา
ตแลว
ใหแจ
งคณ
ะกรร
มการ
กากบ
กจกา
รพลง
งาน
ทราบ
ต
ดตอ
ท กร
มโรง
งานอ
ตสาห
กรรม
เล
ขท 7
5/6
ถ.พร
ะราม
ท 6
เขตร
าชเท
ว กร
งเทพฯ
104
00 โท
ร. 0-
2202
-400
0 โท
รสาร
. 0-2
245-
8000
ht
tp://
www.
diw.
go.th
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 65
รายก
าร
หนวย
งานท
รบผด
ชอบ
ชอคา
ขอ/ค
ารอง
/เอ
กสาร
วน
หม
ายเห
ต
- กรณ
ตาง
จงหว
ด ตด
ตอ ส
านกง
านอต
สาหก
รรมจ
งหวด
5.
การข
ออนญ
าตใช
พนทก
อสรา
ง a.
กรณ
ขออน
ญาต
ตออง
คการ
ปกคร
องสว
นทอ
งถน
- ผป
ระกอ
บการ
ยนแบ
บคาข
อ “อ
นญาต
กอสร
าง/ด
ดแปล
งอาค
าร”ต
อ อบ
ต.
- อบ
ต. ต
รวจส
อบเอ
กสาร
และอ
อกหน
งสอ
แจงก
ารอน
มต
- อบ
ต. อ
นมต
”อนญ
าตกอ
สราง
/ดดแ
ปลง
อาคา
ร”
องคก
ารปร
หารส
วนตา
บลกร
ะทรว
งหาด
ไทย
คาขอ
อนญา
ตกอส
ราง
อาคา
ร (ข.1
)
45
ตดตอ
ท อง
คการ
ปกคร
องสว
นทอง
ถน ใน
พนท
ทจะก
อสรา
งโรงง
าน
b. ก
รณพน
ทอยใ
นการ
นคมอ
ตสาห
กรรม
(กนอ
.)
- ผป
ระกอ
บการ
ยนแบ
บคาข
อการ
ขออน
ญาต
กอสร
างจา
ก กท
ม. อ
าทกา
รแจง
ชอผ
ควบค
มงาน
กบวน
เรมต
นและ
วนสน
สดกา
รดา
เนนก
าร
- ผป
ระกอ
บการ
ขอใบ
รบรอ
งการ
กอสร
างอา
คาร
ดดแป
ลงอา
คาร
หรอเ
คลอน
ยาย
การน
คมอต
สาหก
รรม
คาขอ
รบใบ
รบรอ
งการ
กอสร
างอา
คาร ด
ดแปล
งอา
คาร ห
รอเค
ลอนย
ายอา
คาร (
แบบ
กทม.
4)
45
กา
รนคม
อตสา
หกรร
มแหง
ประเ
ทศไท
ย 61
8 ถน
นนคม
มกกะ
สน แ
ขวงม
กกะส
น เข
ตราช
เทว
กรงเท
พ 10
400
โทรศ
พท :
0-22
53-0
561
โทรส
าร :
0-22
53-
4086
ht
tp://
www.
ieat.g
o.th
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 66
รายก
าร
หนวย
งานท
รบผด
ชอบ
ชอคา
ขอ/ค
ารอง
/เอ
กสาร
วน
หม
ายเห
ต
อาคา
ร
กท
ม. อ
นมต
”อนญ
าตกอ
สราง
/ดดแ
ปลง
อาคา
ร”
6-7
การ
ขอจา
หนาย
ไฟฟา
และส
ญญาซ
อขาย
ไฟฟา
- ผป
ระกอ
บการ
ยนแบ
บคาข
อจาห
นายไ
ฟฟา
และก
ารเช
อมโย
งระบ
บไฟฟ
า ณ
ททา
การ
สานก
งานเ
ขตขอ
ง กฟ
น.หร
อททา
การ
สานก
งานจ
งหวด
ของ ก
ฟภ
- กา
รไฟฟ
าฝาย
จาหน
ายพจ
ารณ
าเอก
สารร
บซอ
ไฟฟา
และแ
จงผล
พรอ
มทงร
ายละ
เอยด
คาใช
จายเ
ปนลา
ยลกษ
ณอก
ษรภา
ยใน
45
วน น
บจาก
วนทก
ารไฟ
ฟา ฝ
ายจา
หนาย
ไดรบ
ขอมล
ประก
อบกา
รพจา
รณาค
รบถว
น
- ผป
ระกอ
บการ
ตองช
าระค
าใชจ
ายแล
ะทา
สญญ
าและ
ซอขา
ยไฟฟ
ากบ
การไ
ฟฟา
ภายใ
น 60
วน
นบตง
วนได
รบแจ
งผล
- กฟน
. กฟภ
.กฟผ
. คา
ขอจา
หนาย
ไฟฟา
และ
การเช
อมโย
งระบ
บไฟฟ
า 10
5
ตดตอ
กฟผ
. เล
ขท 5
3 หม
2 ถ
.จรญส
นทวง
ศ ตา
บลบา
งกร
วย อ
าเภอบ
างกร
วย น
นทบร
111
30 โ
ทร
0 24
36 0
000
สามา
รถดา
วนโห
ลดเอ
กสาร
ไดท
http
://ww
w.pp
a.ega
t.co.t
h/Sp
px/a
4.htm
l ตด
ตอ ก
ารไฟ
ฟาสว
นภมภ
าค (ส
านกง
านให
ญ)
แผนก
วางแ
ผนแห
ลงผล
ตไฟฟ
า โท
ร 0-2
590-
9733
-
แผนก
SPP
โทร
0-25
90-9
743
- แผ
นก V
SPP
โทร 0
-259
0-97
53
- แผ
นกสญ
ญาซอ
ขายไ
ฟฟา โ
ทร 0
-259
0-97
63
สามา
รถดา
วนโห
ลดเอ
กสาร
ไดท
http
://ww
w.pe
a.co.
th/v
spp/
vspp
.htm
l
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 67
รายก
าร
หนวย
งานท
รบผด
ชอบ
ชอคา
ขอ/ค
ารอง
/เอ
กสาร
วน
หม
ายเห
ต
กอสร
างโร
งงาน
และต
ดตงเค
รองจ
กร
8 ใบ
อนญา
ตผลต
พลงง
านคว
บคม
- ผป
ระกอ
บการ
ยนคา
ขอ “
ใบอน
ญาต
ใหผล
ตพล
งงาน
ควบค
ม” แ
ก พพ
.หรอ
สกพ
.
- พพ
. ตรว
จสอบ
ระบบ
ไฟฟา
และอ
ปกรณ
ปอ
งกน
- พพ
. อนม
ตใบอ
นญาต
ใหผล
ตพลง
งานค
วบคม
- กรม
พฒนา
พลงง
านทด
แทนแ
ละอน
รกษ
พลงง
าน ก
ระทร
วงพล
งงาน
- สาน
กกาก
บกจก
ารพล
งงาน
คาขอ
รบใบ
อนญา
ตผลต
พลงง
านคว
บคม
(พค.
1)
60
ขนาด
ตงแต
200
-100
0 kV
A ให
พพ.
พจาร
ณา
แตใน
กรณ
ทขนา
ดมาก
กวา 1
000
kVA
สกพ.
เปนผ
ตรวจ
สอบแ
ละสง
ให พ
พ.เป
นผเห
นชอบ
สา
มารถ
ดาว
นโหล
ดเอก
สารไ
ดท
http
://ww
w.de
de.go
.th
ตดตอ
ขอรา
ยละเ
อยดเ
พมเต
มท
กรมพ
ฒนาพ
ลงงา
นทดแ
ทนแล
ะอนร
กษ
พลงง
าน (พ
พ.) ก
ระทร
วงพล
งงาน
เล
ขท 1
7 ถน
นพระ
รามท
1 เข
ตปทม
วน
กรงเท
พมหา
นคร
1033
0 โท
รศพท
0-2
223-
0021
-9 ต
อ 14
11
9 -10
ใบอน
ญาตป
ระกอ
บกจก
ารไฟ
ฟา
- ผป
ระกอ
บการ
เตรย
มเอก
สารป
ระกอ
บแยก
ประเ
ภทตา
มใบอ
นญาต
- สก
พ. ต
รวจส
อบคว
ามถก
ตองข
องเอ
กสาร
- สก
พ. เ
สนอค
วามเ
หนแก
กกพ
. พจา
รณา
เอกส
าร
- สาน
กกาก
บกจก
ารพล
งงาน
ใบอน
ญาตป
ระกอ
บกจ
การไ
ฟฟา
ประก
อบดว
ย 1.
ใบอน
ญาตผ
ลตไฟ
ฟา
(ส
กพ01
-1)
2. ใบ
อนญา
ตระบ
บสง
75
ตดตอ
ขอรา
ยละเ
อยดเ
พมเต
มท
319
อาคา
รจตร
สจาม
จร ช
น 19
ถนน
พญาไ
ท แข
วงปท
มวน
เขตป
ทมวน
กรง
เทพฯ
103
30
โทรศ
พท : 0
2207
3599
, โท
รสาร
: 0 22
07 35
02 , 0
2207
3508
สา
มารถ
ดาว
นโหล
ดเอก
สารไ
ดท
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 68
รายก
าร
หนวย
งานท
รบผด
ชอบ
ชอคา
ขอ/ค
ารอง
/เอ
กสาร
วน
หม
ายเห
ต
- กก
พ. พ
จารณ
าออก
ใบอน
ญาต
“ใบ
ประก
อบกจ
การไ
ฟฟา”
- สก
พ. แ
จงชา
ระคา
ธรรม
เนยม
พรอม
ออก
ใบอน
ญาตแ
กผปร
ะกอบ
การ
ไฟฟา
(สกพ
01-2
) 3.
ใบอน
ญาตร
ะบบ
จาหน
ายไฟ
ฟา
(ส
กพ01
-3)
4. ใบ
อนญา
ตจาห
นาย
ไฟฟา
(สกพ
01-4
) 5.
ใบอน
ญาตค
วบคม
ระบบ
ไฟฟา
(สกพ
01-5
)
http
://ww
w2.er
c.or.t
h/Fo
rm1.h
tml
11-1
2 กา
รไฟฟ
าตรว
จสอบ
ระบบ
พรอม
ออกผ
ลการ
รบรอ
งการ
ตรวจ
คณภา
พไฟฟ
า เม
อทาส
ญญ
าและ
ตดตง
ระบบ
แลวเ
สรจใ
หผผล
ตไฟ
ฟาแจ
งควา
มประ
สงคจ
ะจาย
ไฟฟา
เขาร
ะบบ
การ
ไฟฟา
จะเข
าไปต
รวจส
อบภา
ยใน
15 ว
น
- กา
รไฟฟ
าฝาย
จาหน
ายจะ
ตรวจ
สอบก
ารเช
อมโย
งระ
บบไฟ
ฟา แ
ละอป
กรณ
ทตดต
งวาเ
ปนไป
ตาม
มาตร
ฐานท
กาหน
ดใหแ
ลวเส
รจภา
ยใน
15วน
ยกเว
นกร
ณทผ
ผลตไ
ฟฟาเ
ปนผใ
ชไฟร
ายให
มใหก
ารไฟ
ฟา
-
45
-
คมอก
ารพฒ
นาแล
ะการ
ลงทน
ผลตพ
ลงงา
นกาซ
ชวภา
พ หน
า 69
รายก
าร
หนวย
งานท
รบผด
ชอบ
ชอคา
ขอ/ค
ารอง
/เอ
กสาร
วน
หม
ายเห
ต
ฝายจ
าหนา
ยดาเ
นนกา
รตาม
ระเบ
ยบปฏ
บตขอ
งการ
ไฟฟา
ฝายจ
าหนา
ยภาย
ใน 3
0 วน
- กา
รไฟฟ
าแจง
วนเรม
รบซอ
ไฟฟา
เชงพ
าณชย
(COD
) 13
-14
รบเงน
คาขา
ยกระ
แสไฟ
ฟา
-
หมาย
เหต
: โคร
งการ
ทกระ
ทรวง
ทรพย
ากรธ
รรมช
าตแล
ะสงแ
วดลอ
มกาห
นดตอ
งจดท
าราย
งานผ
ลกระ
ทบดา
นสงแ
วดลอ
ม (EI
A,IEE
)
- สาน
กนโย
บายแ
ละแผ
นฯกร
ะทรว
งทร
พยาก
รธรร
มชาต
และส
งแวด
ลอม
รายง
านกา
รศกษ
าผล
กระท
บตอส
งแวด
ลอม
180-
365
(กรณ
ทสรา
งโรงไฟ
ฟามข
นาดเ
กน 1
0 M
W)
หมาย
เหต:
ระยะ
เวลาไ
มรวม
ขนตอ
นการ
รบฟง
ความ
คดเห
นจาก
ประช
าชนแ
ละจะ
นบตง
แตได
รบเอ
กสาร
ครบถ
วน
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 70
การประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA) EIA หรอ Environmental Impact Assessment เปนการศกษาเพอคาดการณผลกระทบทงใน
ทางบวกและทางลบจากการพฒนาโครงการหรอกจการทสาคญ เพอกาหนดมาตรการปองกนและแกไขผลกระทบสงแวดลอมและใชในการประกอบการตดสนใจพฒนาโครงการหรอกจการ ผลการศกษาจดทาเปนเอกสาร เรยกวา “รายงานการวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอม” ซงการดาเนนโครงการดานโรงไฟฟาพลงความรอนทมขนาดผลตไฟฟามากกวา 10 MW จะตองจดทารายงานผลกระทบตอสงแวดลอมเชนกน
ขนตอนการทารายงาน EIA 1. ผประกอบการจะตองทราบกอนวาโครงการนนจะตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบ
สงแวดลอมหรอไม 2. วาจางทปรกษาทขนทะเบยนเปนนตบคคลผมสทธทารายงานฯ 3. ผประกอบการสงรายงานใหสานกนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.) โดย
สผ. และคณะกรรมการผชานาญการจะใชเวลาการพจารณารายงานฯ ตามขนตอนทกาหนดไมเกน 75 วน แตหากคณะกรรมการฯ มขอเสนอแนะใหแกไขเพมเตม ทปรกษาจะตองใชเวลาในการปรบแก และจดสงให สผ. และคณะกรรมการฯ พจารณา ซงจะใชเวลาไมเกน 30 วน
ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท สานกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
โทรศพท :0-22656500 ตอ 6832 6834 6829
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 71
เอกสารอางองเอกสารอางอง
1. รายงานฉบบสมบรณโครงการสงเสรมกาซชวภาพในโรงงานอตสาหกรรม, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, ธนวาคม 2551
2. รายงานฉบบสดทาย โครงการสง เส รมเทคโนโลยดานพลงงานทดแทนใหเกดศกยภาพในภาคอตสาหกรรม, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, ธนวาคม 2551
3. รายงานฉบบสมบรณโครงการประเมนศกยภาพชวมวลสาหรบการผลตกาซชวภาพในประเทศไทย, บญทตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม, สถาบนพฒนาและฝกอบรมโรงงานตนแบบ, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, ธนวาคม 2549
4. Lessons Learned ปญหาและจดเรยนรทไดจากโครงการผลตพลงงานจากชวมวลในประเทศไทย, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม,
5. การใชเทคโนโลยพลงงานกาซชวภาพ, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, ธนวาคม 2551 6. เอกสารประกอบการสมมนา การสงเสรมการผลตกาซชวภาพจากนาเสยเพอเปนพลงงานทดแทน และ
ปรบปรงสงแวดลอม, ศนยประชมแหงชาตสรกต, 29 สงหาคม 2550 7. คมอการลงทนโรงไฟฟาชวมวลและโรงไฟฟากาซชวภาพ, โครงการจดทาขอมลดานการลงทนในกจการ
พลงงานหมนเวยนชวมวลและกาซชวภาพ, สานกนโยบายและยทธศาสตร, สานกงานปลดกระทรวงพลงงาน, กระทรวงพลงงาน, 1 กนยายน 2552
8. เทคโนโลยการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวลและกาซชวภาพ, มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม 9. สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน, เวบไซต www.boi.go.th 10. องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน), เวบไซต www.tgo.or.th 11. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, www.dede.go.th 12. www.thaibiogas.com 13. www.erdi.or.th/biogas/index.php 14. www.network4ae.com 15. www.efe.or.th
คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานกาซชวภาพ หนา 72
บนทก
ผสนใจสามารถขอขอมลและรายละเอยดเพมเตมไดท
ศนยบรการวชาการดานพลงงานทดแทนโทรศพท : 0-2223-7474 หรอ กลมกาซชวภาพ สานกวจย คนควาพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน 17 ถนนพระราม 1 แขวงรองเมอง เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 โทรศพท : 0-2223-0021-9 เวบไซต www.dede.go.th
จดทาเอกสาร โดย
บรษท เอเบล คอนซลแตนท จากด 888/29-32 ถนนนวลจนทร แขวงนวลจนทร เขตบงกม กรงเทพฯ 10230 โทรศพท 0-2184-2728-33 โทรสาร 0-2184-2734
พมพครงท 1 มกราคม 2554