15
Downloaded from scj.kashanu.ac.ir at 23:41 +0330 on Monday October 12th 2020

49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 [email protected] $ $ % $% & !"# ' % % 2

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي

49ـ36/ صفحة 39ستان بهار و تابم/ پنجشمارة

15/11/92دريافت مقاله:

5/7/93پذيرش مقاله:

فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند اتومبيل ةكنند طراحي كنترل

2مليحه آباني آراني *1،عليرضا فرجي

1 رانيا ،كاشان ،دانشگاه كاشان ،مپيوتردانشكده مهندسي برق و كااستاديار،

[email protected] 2 رانيا ان،كاش ،دانشگاه كاشان ،دانشكده مهندسي برق و كامپيوتر ،كارشناسي ارشد برق، كنترل

[email protected]

نيز به اين سيستم مجهـز ها ساير اتومبيل ،تدريج بهند و هست مجهز به سيستم پارك هوشمند ،هاي پيشرفته امروزه اتومبيل چكيده:

ارائـه شـده اسـت. هـاي فـازي كننـده كنتـرل اتومبيـل از جملـه پارك هوشمند هاي متعددي براي روشتاكنون خواهند شد.

رغم سادگي و سرعت محاسبات، از پايداري و عملكرد مطلوب براي اين سيستم برخـوردار عليشده ئهاراهاي فازي كننده كنترل

مقـاوم رفتـار وعملكرد بهبود و براي افزايش پايداريزمان گسسته غزشي مود لفازي ةكنند كنترل ،در اين مقالهلذا . نبوده است

نشـان داده شـده افزار متلب سازي در محيط نرم تايج حاصل از شبيهه است. با ارزيابي نطراحي شدپارك دوبل و ال اتومبيل در

هاي مذكور به نحو مطلوب برآورده شده است. كه خواسته

.كنترل فازي مود لغزشي، زمان گسستهفازي، ةكنند پارك هوشمند اتومبيل، كنترل هاي كليدي: واژه

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 2: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 3: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

37كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

مقدمه .1

ي از اخير مسئله پارك خودكار اتومبيل توجه زيـاد هاي سالدر

در ايـن بـين .را جلـب كـرده اسـت سازي ماشين هاي هكارخان

ند. مسئله پارك ال اهميت بيشتري دار �و پارك دوبل �پارك ال

فازي مورد ةكنند به كمك طراحي كنترل 1984از سال هوشمند

هاي فازي كمـي مـورد بررسي قرار گرفت. هرچند تعداد قانون

.]1[ بود خطاي زيادي دارايكار ةنتيج ،گرفتهاستفاده قرار

نتايج پارك ال و بيتركفازي ها با كنترل روشساير سپس

بـه مـوارد زيـر تـوان مـي از جمله اين اقدامات .ه شدداد بهبود

اشاره كرد:

بـين بـراي پـارك فـازي پـيش ة كننـد كنترل ،1994در سال

ـ و اتومبيل ارائه شد دو اتومبيـل ةخطاي موقعيت و خطاي زاوي

. ]2[ داشت مطلوبي نسبتاًنتايج كه بود كننده ورودي كنترل

ةكننـد مسئله با استفاده از طراحي كنترلاين ،1995در سال

با اسـتفاده پس از آن . ]3[ مورد بررسي قرار گرفتعصبي فازي

سازي چندهدفه سعي شد كه پاسـخ ايـن مسـئله بهبـود از بهينه

صـورت بـه قوانين كنتـرل فرمـان ماشـين ،در آن ؛ بنابراينيابد

سـازي، توابـع عضـويت و بـا بهينـه روابط رياضي نوشته شده

.]4[ دان همدآدست هبمناسب

مورد توجه قرار گرفت 1998پارك دوبل نيز از سال ةمسئل

از .هاي متفـاوت توسـعه يافـت با روش ،و به موازات پارك ال

.به برخي از اين موارد اشاره كرد توان جمله مي

م تفـازي بـا اسـتفاده از الگـوري ةكنند رلطراحي كنت ]5[در

انجام گرفت 1998ژنتيك براي پارك هوشمند اتومبيل در سال

شـده را طـي خودكار مسير تعريـف صورت بهتا اتومبيل بتواند

طراحـي شـده فازي بـا چهـار ورودي ةكنند كنترل ]6[در كند.

كننـده كه مشخصات مكاني اتومبيل در هر لحظه به كنترل است

فرمـان و سـرعت اتومبيـل ةو دو خروجـي زاويـ شود مي وارد

فـازي عصـبي ةكننـد ، طراحي كنترلپس از آن د.شون مي كنترل

پس سـ . ]7[شـد انجام 2009براي پارك هوشمند دوبل درسال

فـازي ةنـد كن با انجام تغييراتي سعي شـد بـا اسـتفاده از كنتـرل

1. Garage parking

2. Parallel parking

عصـبي يكننده فـاز كنترل ،آن كه در ها بهبود يابند عصبي پاسخ

ـ براي پارك دوبـل، بـا دو پـنج مرتبـه ةروي مسـيري بـا معادل

ـ ةاتومبيل و فاصل ةورودي زاوي ةآن تـا مـانع و خروجـي زاوي

.]8[برداري در هزار نقطه طراحي شد فرمان، مبتني بر نمونه

انتخـاب خاص، يمكان ك ال و پارك دوبل درعالوه بر پار

شـده مطـرح رد در برخـي مـوا مسير حركت نيز ابمكان پارك

يابي پارك اتومبيل از بين چنـد روشي براي مكان ]9در [ .است

انتخاب بهترين مسـير . ده استارائه ش مكان خالي جهت پارك

ةكننـد كنتـرل ةوسـيل هبراي پارك اتومبيل در يك مكان خاص ب

ابعـاد پاركينـگ فـرض شـده كـه وبحث ]10[ در مرجع فازي

و تمامي مسيرهاي ممكن كند ايجاد نمي ي براي پاركمحدوديت

.در دسترس استبراي انجام پارك

كاميون كـه فازي جهت پارك هوشمند ةكنند طراحي كنترل

مورد بررسـي ]11[ر د ،نسبت به اتومبيل داردتري مدل پيچيده

ــه اســت. ــرار گرفت ــراي ]12[مرجــع ق ــودن تســتب ــي ب عمل

مبيل آن را روي اتو ،تومبيلروي ا شده طراحيفازي كنندة كنترل

وجود مقـاالت متعـدد در طراحـي .كرده استسازي مدل پياده

كـارايي ةدهند نشان ،فازي براي پارك انواع اتومبيل ةكنند كنترل

بهبود آن در تركيب با سـاير ةو زمينكننده اين كنترل مؤثر نسبتاً

ست.ها روش

فـازي در تركيـب بـا مـود ةكننـد كنتـرل ،هاي اخير در سال

ةمقالمورد توجه قرار گرفته است. ،متعدديلغزشي در مقاالت

ــرل ]13[ ــن كنت ــراي سيســتم اي ــده را ب ــدار كنن خطــي غيرناپاي

كنتـرل ،همچنـين كار گرفتـه اسـت. خروجي به ورودي تك تك

فـازي مـود ةكننـد بـا كنتـرل پنومـاتيكي موازي ربات بازوهاي

ةكننـد نتايج مطلوب كنتـرل شده است. طراحي ]14[در لغزشي

هاي غيرخطي ناپايدار و نيز سيستملغزشي در كنترل فازي مود

دريافت نتايج مطلـوب از اين است كه ةدهند نشانموازي ربات

نيز مقدور است.پارك اتومبيل براي ،ن روشاي

فازي مود لغزشي ةكنند كنترليك نوآوري اين مقاله طراحي

دو نـوع پـارك ال و دوبـل هـر بـراي زمان گسسـته ةدر حوز

است.سريع محاسباتي و با مدلي ساده و كارآمد اتومبيل

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 4: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي/ 38

پـارك ال در آنمدل اتومبيل و مسير حركت ابتدا ،در ادامه

فازي و فازي مود لغزشـي ةكنند كنترل ،سپس وو دوبل معرفي

افزار متلب با يكديگر سازي آن در نرم و نتايج شبيه شده طراحي

مقايسه شده است.

مدل سينماتيكي اتومبيل .2

اتومبيـل در غيرهولونوميـك از مـدل سـينماتيكي ،ين مقالهدر ا

پارامترهاي مربوط بـه استفاده شده است. ]16و 15 ،8[جع امر

ند از:ا عبارت 1در شكل مدل

),( ff yx جلوي اتومبيل هاي چرخ موقعيت مركز

),(rryx عقب اتومبيل هاي چرخموقعيت مر كز

ϕ فرمان اتومبيل نسبت به جهت اتومبيل ةزاوي

θ بين اتومبيل و محور ةزاويX

l جلو و عقب اتومبيل هاي چرخبين مراكز ةاصلف

v سرعت اتومبيل

): مدل سينماتيكي اتومبيل1( شكل

)sin(

)cos(

)sin(

)cos(

θ

θ

ϕθ

ϕθ

lyy

lxx

vy

vx

fr

fr

f

f

−=

−=

+=

+=

)1 (

:فرض شده است موارد زير ،در اين مقاله

؛ها لغزش ندارند چرخ -

بار عمل ثانيه يك 0.5گسسته و هر صورت بهكننده كنترل -

؛كند مي

5فـوق زماني ةدر فاصل ϕΔ فرمان ةحداكثر تغيير زاوي -

vاتومبيـل بـا سـرعت ،زمـاني ةفاصـل ايـن در .اسـت درجه

ـ تواند خ مي هـاي جلـو چـرخ فرمـان و ةود را با تغييـرات زاوي

د.هماهنگ كن

در فرمـان ةزاوي تغيير حداكثر شود چون فرض مي يسوي از

راسـتايي جهـت امكان هـم ،است درجه 5زماني مذكور ةفاصل

ر د ،رو از اين جود دارد؛هاي جلو و اتومبيل با تغيير زاويه چرخ

بهبود چنـداني در ،غيرهولونوميك پيچيدههاي نظر گرفتن مدل

هـاي پيچيـده مـدل از علتبدين ؛پارك اتومبيل نخواهد داشت

استفاده نشده است.

منظـور از موقعيـت اتومبيـل، حركـت مركـز ،مقاله ايندر

),(هاي عقب چرخrryx پارك يهاين ةنقط و است روي مسير

. سـت ا) 0و 0( مختصات مبدأ ،دوبل و ال در هر دو نوع پارك

و متر 0.5فرض شده است كه طول اتومبيل مدل سازي شبيهدر

vو مكـان مناسـب و اسـت ر بر ثانيـه مت 0.1 پارك آن سرعت

براي پارك ال و دوبل موجود است.كافي

. مسير حركت در پارك دوبل 3

نشـان 3و 2شـكل دررك دوبل اتومبيل با حركت به عقـب پا

كـه در آن داده شـده اسـت

),(ee

yx موقعيـت اوليـه مركـز

مبـدأ هاي عقب اتومبيـل و چرخ

محـل ي آن در موقعيـت نهـاي

انجـام لوبمطباشد. براي اينكه پارك اتومبيل با دقت پارك مي

پنجم به ةمسير مرتب ذال ؛بايد مسير مناسبي انتخاب گردد ،بگيرد

هاي عقب روي آن ) ذيل براي حركت مركز چرخ2( ةفرم معادل

.]8[شود انتخاب مي

01

2

2

3

3

4

4

5

5

)()(

)()()()(

ax

xa

x

xa

x

xa

x

xa

x

xaxy

e

r

e

r

e

r

e

r

e

r

rr

++

+++=

)2(

045,...,, aaa توجه به شرايط ضرايب ثابتي هستند كه با

دســت ه) بــ2( ةدوم معادلــ ةاول و مرتبــ ةاوليــه و مشــتق مرتبــ

ند از:ا ليه عبارتآيند. شرايط او مي

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 5: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

39كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

0)0()0()0(

0)()(

)(

=′′=′=

=′′=′

=

rrr

erer

eer

yyy

xyxy

yxy

)3 (

كه r

r

r

dx

dyy و ′=

r

r

r

dx

ydy

باشند. مي ′′=

)،4( ةرابطصورت بهمسير حركت ة، معادلاز معادالت فوق

.استشروع حركت ةآيد كه وابسته به نقط دست مي هب

ارك دوبل ): موقعيت اوليه اتومبيل در پ2شكل (

): موقعيت نهايي اتومبيل در پارك دوبل 3شكل (

])(10)(15)(6[)( 345

e

r

e

r

e

r

err

x

x

x

x

x

xyxy +−= )4 (

كـه در دهـد مـي حالت اوليه اتومبيل مدل را نشان 2شكل

),( ةاتومبيـل در نقطـ هاي عقب اين حالت مركز چرخee

yx

در حالـت 3كل مطـابق شـ )4( ةو پس از طي مسير رابط است

گيرد. ميقرار مبدأپارك در

ال. مسير حركت در پارك 4

دنده عقب ال): مسير حركت پارك 4( شكل

اتومبيـل مـدل هاي عقـب مركز چرخ مسير حركت 4شكل

4. مختصات نقـاط شـكل ]16[ دهد را نشان مي البراي پارك

اتومبيـل ابتدافرض بر اين است كه اند. آورده شده 1در جدول

آيد و سپس روي يك ربع دايـره روي خط مستقيم به عقب مي

),(به مركزoo

yx شعاعو o

x ـ مطـابق معاد حركـت )5( ةل

خود ادامـه حركتبه روي يك خط مستقيم در انتهاو كند مي

است، برسد. مبدأپايان كه ةتا به نقط دهد مي

)5( 222 )()()(oorerxyyxx =−+−

)4شده در شكل ( ): نقاط مشخص1جدول (

توضيح مختصات نقطه

E ),(eeyx

موقعيت اوليه اتومبيل مدل

B ),(eo

yx شروع پارك ال روي ربع دايره ةنقط

C ),(oo

yx مركز ربع دايره

D ),0(o

y پايان ربع دايره ةنقط

O )0,0( محل نهاي) مبدأي پارك ال(

كننده فازي . طراحي كنترل5

در هر بازه شود اتومبيل مدل ده ميدي 5گونه كه در شكل همان

) 2( ة) مسـير حركـت، بـه نقطـ 1( ةاز نقط ثانيه بايد 0.5زماني

ـ ،اين كار تا پـارك اتومبيـل منتقل شود. طـور مـداوم تكـرار هب

) نسبت بـه محـور 2) و (1( اتومبيل در نقاط ةاويز .خواهد شد

ترتيب افقي به21

,θθ و باشـد مـي3

θ اي اسـت كـه از زاويـه

مطلـوب نسـبت بـه محـور افقـي ةشـروع و نقطـ ةاتصال نقط

آيد. دست مي هب

فــازي دو متغيــر ةكننــد در طراحــي كنتــرل131

θθ −=u

و122

θθ −=u ــه ــوان ورودي و ب ــرات ϕΔعن ــتغيي ةزاوي

. كننده در نظر گرفته شـده اسـت عنوان خروجي كنترل فرمان به

هـاي وروديترتيب توابـع عضـويت به 8و 7، 6هاي شكل1

u

و2

u فازي ةكنند خروجي كنترلوϕΔ دهند. را نشان مي

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 6: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي/ 40

): زواياي مسير حركت اتومبيل در حركت به عقب5شكل (

): نمودار توابع عضويت ورودي 6( شكل

1u فازي ةكنند كنترل

): نمودار توابع عضويت ورودي 7شكل (2

u فازي ةكنند كنترل

فازي ةكنند كنترل ϕΔار توابع عضويت خروجي): نمود8شكل(

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 7: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

41كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

فازي ةكنند ): قوانين كنترل2( جدول

فازي پارك اتومبيل ةكنند فازي كنترل ةصفح ):9( شكل

سرعت ةبا ورودي اشباع شونده و خروجي محدودكنند فازي ةكنند كنترل ةشد سازي ): بلوك شبيه10(شكل

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 8: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي/ 42

ع عضــويت براســاس ميــزان تغييراتــي كــه توابــ ةمحــدود

انتخاب شده است. ،توانند داشته باشند ها و خروجي مي ورودي

سـعي قوانين فازي براساس مطلوب، ةآوردن نتيج دست بهبراي

آورده شـده اسـت. دسـت بهو پس از صرف زمان زياد و خطا

در p و nحـروف انـد. خالصه شـده 2قوانين فازي در جدول

ـ بهجدول و همچنـين positiveو negativeب بـه معنـي ترتي

وmedium و smallترتيـب بـه معنـي بهb و m و sحروف

big .فـازي ةكننـد فازي كنتـرل ةصفح 9شكل ،در ضمن است

نسـبت بـه دو ورودي ϕΔيعني تغييرات خروجـي مورد نظر

1u و

2u دهد. نشان مي ار

سازي سيستم . شبيه6

هاي وروديفازي با ةكنند كنترل ةشد سازي بلوك شبيه 10 شكل

131θθ −=u و

122θθ −=u ـ تغييرات و خروجي ةزاوي

ــان ــي ϕΔفرم ــان م ــد. را نش ــه ده ــراي اينك ــاي ورودي ب ه

7و 6هـاي شكل هاي وروديتغييرات ةمحدودكننده در كنترل

است. چون در شده ننده استفادهك از بلوك اشباع ،شوندتعريف

،استمحدود توسط راننده فرمان ةتغييرات زاوي سرعت ،عمل

در خروجي فرمان ةزاوي تغييرات سرعت ةمحدودكننداز بلوك

است. شدهاستفاده

اتومبيـل و مسـير مدل زيرسيستممحتواي بلوك 11شكل

جزئيـات نيـز 12دهد. شـكل را نشان مي 10در شكل حركت

تفاده از بـا اسـ دهـد كـه را نشان مـي 11شكل در مدل اتومبيل

خير بلوك تـأ ةوسيل به ي آنمتغيرها و) نوشته شده 1معادالت (

z1 اند ثانيه گسسته شده 0.5با مقدار .

آن نسبت به محور افقي ةو زاوي مكان اتومبيل ةاولي مقادير

شود و در هر داده ميبه اين زيرسيستم در شروع عمليات پارك

مسـير شوند. محاسبه مي ها آنثانيه مقادير جديد 0.5بازه زماني

همـان مسـير حركـت پـارك دوبـل و ال ،11در شكل حركت

است.) بيان شده 5) و (4است كه معادالت آن در (

اوليـه دلخـواه شـروع مختصـات ةعمل پارك از يك نقطـ

) بـراي پـارك 2 و 0.8اوليـه ( مختصات ،شود. در اين مقاله مي

ه هـر ) براي پارك ال و مقدار اوليـ 0.8 و 2دوبل و مختصات (

و ϕΔدو زاويه2

θ

برابر صفر در نظر گرفته شده است.

هـاي چرخ شده در پارك دوبل و ال توسط مركز مسير طي

و 15و 13فـازي در تصـاوير ةكنند عقب اتومبيل مدل با كنترل

هـاي شكل فرمان آن نسبت به محور زمان نيز در ةزاوي تغييرات

شود كه حداكثر تغييرات آورده شده است. مشاهده مي 16و 14

درجه است. 5 نيم ثانيه معادل ،زاويه در هر بازه زماني

كه پـارك دوبـل و ال را در 15و 13هاي با توجه به شكل

كـه شود ميمشاهده ،دهد فازي نشان مي ةكنند سيستم با كنترل

ولـي مسـير ؛دهـد مـي اتومبيل با خطاي كمي پـارك را انجـام

ي فـراوان جهـت تنظـيم قـوانين هـا رغـم تـالش شده علي طي

فازي چندان مطلوب نيست. ةكنند كنترل

ير حركتو مس اتومبيل ): زيرسيستم مدل11شكل (

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 9: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

43كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

شده با متغيرهاي گسسته ): زيرسيستم مدل اتومبيل12( شكل

): مسير پارك دوبل فازي13شكل(

در هر نيم ثانيه در پارك دوبل فازيϕΔ): تغييرات 14شكل (

فازي ): مسير پارك ال15( شكل

انيه در پارك ال فازيدر هر نيم ثϕΔ): تغييرات 16شكل (

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 10: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي/ 44

فازي مود لغزشي ةكنند . طراحي كنترل7

پارك اتومبيل مدل از مسـير براي كنترل سيستم حلقه بسته در

لغزش 32θθ −=S استفاده شده است. براي اينكه اتومبيل روي

تضـمين بـراي و S≈0بايـد ،مسير مطلوب هـدايت شـود

SS≥0بايــد ،مپايــداري سيســت همــين براســاسباشــد. �

مسـير ،اند كـه در آن دهرايط، قوانين فازي طوري طراحي شش

فـازي مـود ةكنند كنترلهاي ورودي �Sو مشتق آن Sلغزش

ــي ــرات ولغزش ــ تغيي ــل ةزاوي ــان اتومبي ــ ϕΔفرم ي خروج

و خروجــي هــا وروديباشــد. توابــع عضــويت كننــده كنتــرل

19و 18، 17هـاي فـازي مـود لغزشـي در شـكل ةكنند كنترل

شود. مشاهده مي

ده كه بـا وجـود اي انتخاب ش گونه شكل توابع عضويت به

ـ و تغييـرات پـرش نكنـد فرمـان ةكاهش تعـداد قـوانين، زاوي

فازي ةكنند كنترل در شود كه مالحظه مي داشته باشد.نناگهاني

توابـع عضـويت ، كننـده فـازي نسـبت بـه كنتـرل مود لغزشي

و موجـب كـاهش تعـداد داشـته كاهش چشمگيري ها ورودي

3ده است. قوانين فازي مـود لغزشـي در جـدول شنيز قوانين

SS>0مود لغزشي ةكنند . چون در كنترلستا خالصه شده �

لغزشي پايداري ذاتي داشـته و بـا فازي مود ةكنند كنترل ،است

قوانين آن روشـمند بـوده و نوشتن ،مذكور ةتوجه به اين رابط

.]17[ آسان است

مود لغزشيفازي ةكنند كنترل S): توابع عضويت ورودي17شكل (

زشيفازي مود لغ ةكنند كنترل�S): توابع عضويت ورودي18شكل (

فازي مود لغزشي ةكنند كنترلϕΔ): توابع عضويت خروجي19شكل (

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 11: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

45كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

فازي مود لغزشي ةكنند : قوانين كنترل) 3( جدول

فازي مود لغزشي ةكنند فازي كنترل صفحة ):20شكل (

تسرع ةشونده و خروجي محدودكنند عهاي اشبا با ورودي فازي مود لغزشي ةكنند كنترل ةشد سازي شبيه): بلوك 21( شكل

فـازي مـود كننـدة فـازي كنتـرل ةكه صـفح 20 مطابق شكل

كاهش تعداد قـوانين، تغييـرات زاويـة رغم باشد، علي لغزشي مي

تري حساسيت بهتر و توزيع مطلوب فرمان نسبت به تغيير ورودي

فـازي مـود لغزشـي كنندة ه در كنترلدليل آنك داشته است و نيز به

طا و تغييرات آن هستند تحليل صفحةخ ،كننده هاي كنترل ورودي

است. پذير فازي آن بدون داشتن دانش در مورد سيستم امكان

فـازي كنندة نوشتن قوانين فازي مود لغزشي نسبت به كنترل

بـا كـاهش عالوه هبتر است. تر و آسان ساده ،چون روشمند است

ـ تعداد توابع عضويت، تعدا شـمگير كـاهش طـور چ هد قـوانين ب

شكل طور كه در همان .كند ميتر و نوشتن قوانين را سادهيابد مي

SS كننـده هاي كنترل ورودي ،مشخص است 21 �

و خروجـي ,

است. ϕΔفرمان اتومبيل كنندة تغييرات زاوية كنترل

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 12: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي/ 46

ـ كامالً ،21در شكل روابط مدل ا شبيه به حالـت سيسـتم ب

هـاي ورودي ،21اسـت. در شـكل 10فازي شكل ةكنند كنترل

مطـابق با سـطوح اشـباع كه كننده با عبور از توابع اشباع كنترل

ةكنند به كنترل ،تعريف شده است 18و 17هاي شكل ةمحدود

فازي نيـز ةكنند خروجي كنترل شود. ميوارد مود لغزشي فازي

شود. ده ميعبور داتغييرات سرعت ةاز يك محدودكنند

،اتومبيـل در ايـن سيسـتم شـروع حركـت ةنقطمختصات

سازي براي فازي بوده و پاسخ شبيه ةكنند كنترلحالت با مشابه

آورده شـده 24و 22ترتيـب در تصـاوير پارك دوبل و ال بـه

هاي مركز چرخ شده توسط طي كه مسير دشو است. مشاهده مي

بهبـود قابـل ،ازيفـ ةكننـد نسبت به كنترل ،اتومبيل مدل عقب

ـ مالحظه فرمـان نيـز بـراي ةاي پيدا كرده است. تغييـرات زاوي

آمده كـه در هـر بـازه 25و 23هاي پارك دوبل و ال در شكل

.درجه است 5 حداكثرثانيه 0.5 ،زماني

كننده كنترلدو . بررسي رفتار مقاوم بودن 8

ةدكنن مقاوم بودن رفتار سيستم در دو حالت كنترل ،در اين قسمت

تغييـر در ،شود. بدين منظور فازي و فازي مود لغزشي بررسي مي

شـود. در برخي شرايط اوليـه و پارامترهـاي سيسـتم اعمـال مـي

شده توسط اتومبيل مـدل در پـارك مسير طي 27و 26هاي شكل

0.1از ،شود كه با افزايش سرعت اتومبيل مـدل دوبل مشاهده مي

و 28هاي ده است. در شكلسازي ش شبيه 0.2در حاالت قبل به

و فـازي مـود فازي ةكنند با كنترل ،ترتيب نيز مسير پارك ال به 29

0اوليـه از ةلغزشي، با تغييـر زاويـ 2=θ بـه ،در حـاالت قبـل

182=θ سازي شده است. شبيه

در هـر دو ،شـود هـا مشـاهده مـي طور كه در شـكل همان

فازي مود لغزشي قابل قبول و پاسـخ ةكنند نترلحالت، پاسخ ك

است. اين كار بـا تغييـر منطقـي در مطلوب نافازي ةكنند كنترل

شرايط اوليه و پارامترهاي سيستم نيز انجام شـده اسـت. ساير

فـازي مـود لغزشـي در مقابـل ةكنند دهد كنترل نتايج نشان مي

كـه ليحـا در، تغيير پارامترها و شرايط اوليه سيستم مقاوم است

است. مطلوب نافازي در همان شرايط ةكنند رفتار كنترل

مسير پارك دوبل فازي مود لغزشي :)22( شكل

فرمان در پارك دوبل فازي مود لغزشي ة: تغييرات زاوي)23شكل (

مسير پارك ال فازي مود لغزشي :)24( شكل

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 13: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

47كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

گيري . نتيجه9

پـارك ال و دوبـل اتومبيـل بـا مقـاالت ابتدا انـواع ،در اين مقاله

هـا و تركيـب آن بـا سـاير روش فازي هاي كننده كنترلتمركز بر

ها در اغلب مواقع كننده چه نتايج عملكرد اين كنترلمرور شد. اگر

شـده از سـاختار و ائـه هـاي ار اما برخـي از روش ،مطلوب است

در هـا را انـد و رفتـار مقـاوم آن پيچيده بهره برده نسبتاً محاسبات

اند. و پارامترهاي سيستم بررسي نكرده برابر تغيير شرايط

مـود فازي ةكنند نتايج برخي از مقاالت كه از كنترلعالوه هب

هــاي ناپايــدار و ســازي و كنتــرل سيســتم بــراي پايــدار لغزشــي

آن بـود كـه ايـن ةدهنـد نشان ،اند هاي موازي استفاده كرده ربات

ند ماشين را نيز دارا خواهـد توانمندي كنترل پارك هوشم ،روش

كار گرفته هاتومبيل ب اي پارك هوشمندكننده بر بود. لذا اين كنترل

زمان گسسته و در هر نيم ةكننده در حوز طراحي اين كنترلشد.

از اتومبيل را فـراهم كارگيري مدل سينماتيك ساده هامكان ب ،ثانيه

كـه كـاهش داد تحجم محاسبات را نيز به شد ،در ضمن د.كر

فازي تطابق دارد. روشاين مسئله با ساختار ساده

،شـوند هاي لغزشي ذاتاً پايدار طراحي مـي كننده چون كنترل

در ضـمن فازي مود لغزشي نيـز ذاتـاً پايـدار اسـت. ةكنند كنترل

ـ فازي ةكنند خالف كنترلبر ةكه جدول قوانين آن اغلب به تجرب

وتنظـيم هـت جخبره يا حدس و گمان و صرف وقت زياد فرد

ــتم ــرد سيس ــود عملك ــاز بهب ــوانين ني ــدول ق ــي ج دارد، طراح

فازي مود لغزشي روشمند بوده و بـه قـوانين بسـيار ةكنند كنترل

فرد خبره يا صرف وقت زياد ةو طراح را از تجرب داردنياز كمتر

ـ عوامل پاي. كند نياز مي بي ةداري ذاتـي و قـوانين روشـمند، زمين

سازد. مود لغزشي را فراهم مي كننده رفتار مقاوم كنترل

كـه موتـور اسـتنتاج فـازي مـود نشـان داد سازي نتايج شبيه

مدلي سـاده و محاسـبات بازمان گسسته شده در طراحي لغزشي

نسبت بـه موتـور اسـتنتاج فـازي ،اندك توانسته با امتياز فراوان

هاي پايداري، عملكرد مطلوب و رفتـار مقـاوم در تمامي خواسته

يــر پارامترهــا و شــرايط سيســتم را در دو نــوع پــارك برابــر تغي

ده سازد و سـادگي آن، امكـان هوشمند ال و دوبل اتومبيل برآور

كند. سازي آسان و سريع آن را در آينده فراهم مي پياده

فرمان در پارك ال فازي مود لغزشي ةتغييرات زاوي :)25شكل (

غيير سرعت اتومبيلمسير پارك دوبل با كنترل فازي و ت :)26شكل (

مسير پارك دوبل با فازي لغزشي و تغيير سرعت اتومبيل :)27شكل (

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 14: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

ترويجي محاسبات نرم ـ نشريه علمي/ 48

اوليه ةال با كنترل فازي و تغيير زاوي) مسير پارك 28شكل (

اوليه ةا فازي لغزشي و تغيير زاويمسير پارك ال ب :)29شكل (

مراجع

[1] M. Sugeno., K. Marakani, "Fuzzy parking control of

model car", The 23rd Conference on Decision And

Control, pp. 902-904, 1984 .

[2] S. Yasunobu, Y. Murai, "Parking control based on

predictive fuzzy control", The 3rd IEEE Conference

on Fuzzy Systems, Vol. 2, pp. 451–465, 1994.

[3] W. Daxwanger, G. Schmidt, "Skill-based visual

parking control using neural and fuzzy networks",

IEEE International Conference on System, Man,

Cybernetics, Vol. 2, pp. 4659-1664, 1995.

[4] C.D.P. Flores, M. Angel., H. Gutierrez, R.A.

Palomeras, "Fuzzy logic approach to Autonomous

car parking using MATLAB", The 15th International

Conference on Electronics, Communications and

Computers, pp. 335-340, 2005.

[5] D. Leitch., P. Probert, "New techniques for genetic

development of a class of fuzzy controllers", IEEE

Transactions on System, Man, and Cybernetics, Vol.

28, pp. 112–123, 1998.

[6] J. Y. Lee., M. S. kim., J. lee., "Design of fuzzy

controller for car parking problem using

evolutionary multi-objective optimization

approach", The IEEE International Conference on

Industrial Electronics, pp. 329-334, 2006.

[7] K. Demirli, M. Khoshnejad, "Autonomous parallel

parking of a car-like mobile robot by a neuro-fuzzy

sensor-based controller", Fuzzy Sets and Systems,

Vol. 160, pp. 2876–2891, 2009.

[8] Z. L. wang., C. Yang, "The design of an

autonomous parallel parking neuro-fuzzy controller

for a car-like mobile robot", The SICE Annual

Conference, pp. 2593-2599, 2010.

[9] M. Leo, T.Q. Kim, "Cell mapping based control of

car parking", The IEEE International Conference on

Robotics and Automation, pp. 2494-2499, 1998.

[10] Z. Yanan, G. Emmanuel, Jr. Collins, "Robust

automatic parallel parking in tight spaces via fuzzy

logic", Robotics and Autonomous Systems,

Elsevier, Vol. 51, No. 2-3, pp. 111-127, 2005.

[11] N. Zimic, M. Mraz, "Decomposition of a complex

fuzzy controller for the truck-and-trailer reverse

parking problem", Mathematical and Computer

Modeling, Elsevier, No. 5-6, Vol. 43, pp. 632-645,

2006.

[12] T. Leephakpreeda, "Car-parking guidance with

fuzzy knowledge-based decision making", Building

and Environment, Elsevier, Vol. 42, No. 2, pp. 803-

809 , 2007.

[13] W. Chang, J. B. Park, Y. H. Joo, G. Chen, "Design

of robust fuzzy-model-based controller with sliding

mode control for SISO nonlinear systems", Fuzzy

Sets and Systems, Elsevier, Vol. 125, No. 1, pp.1-

22, 2000.

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20

Page 15: 49 #36 ! / 93scj.kashanu.ac.ir/article-1-119-fa.pdf · 49 #36 !" / 93 / 92 /11 /15 : 93 /7/5 : ! 2 * 1 $ $% $% & !"# 1 arfaraji@kashanu.ac.ir $ $ % $% & !"# ' % % 2

49كننده فازي مود لغزشي براي پارك هوشمند طراحي كنترل

[14] G.L. Shi, W. Shen, "Hybrid control of a parallel

platform based on pneumatic artificial muscles

combining sliding mode controller and adaptive

fuzzy CMAC", Control Engineering Practice,

Elsevier, Vol. 21, No. 1, pp. 76-86, 2013.

[15] S. Yasunobu, Y. Yasuhito, "Predictive fuzzy

control and parking control", The American Control

Conference, pp. 2277-2281, 1995.

[16] T, Seng., S, Li., "Autonomous fuzzy parking

control of car-like mobile robot", IEEE transactions

on System, Man, and Cybernetics, Part A: System

and Humans, Vol. 33, No.4, pp.451-465, 2003.

[17] J, Slotine., W, Li., "Applied nonlinear control",

Prentice Hall, The 3rd Edition, 1991.

Dow

nloa

ded

from

scj

.kas

hanu

.ac.

ir at

23:

41 +

0330

on

Mon

day

Oct

ober

12t

h 20

20