วนรว

มพลค

นรกษ

สายน

ำ วน

สงแว

ดลอม

โลก

วดคล

องแห

หาด

ใหญ

สงข

ลา

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

 นใจ มครเปน มาชก หรอ งความเหน ประชา มพนธ แจงความจำนงไดท

บรรณาธการวาร าร “เมดทราย”

 ำนกงาน งแวดลอมภาคท 16 ถนนกาญจนวนช ตำบลเขารปชาง อำเภอเมอง จงหวด งขลา 90000

โทร.074-311882, 074-313419

หรอ Home Page : www.reo16.in.th

E-mail : envreo16@hotmail.com

รายไตรมา  มกราคม เมษายน กรกฎาคม และตลาคม

วตถประ งค เพอเผยแพรความรและขาว าร ดาน งแวดลอมทเปนประโยชน ตอการนำไปเปนแนวทางปฏบต และประชา มพนธขาว าร/กจกรรม ดาน งแวดลอม

ทปรกษา ศกด ทธ ตรเดช

ชาตร ชวยประ ทธ

บรรณาธการบรหาร จงจตร นรนาทเมธกล

หวหนากองบรรณาธการ วกรม เดชหน

กองบรรณาธการ รตนา เมฆาอภรกษ

จรงค มะ น

รชฎา แกวมณ

บรรณาธการฝายศลป และ ราง รรค ทว ลอชา ตย

ประ านงานการเผยแพร รตนา เมฆาอภรกษ

ประกายพร  ขะนนท

รชฎา แกวมณ

จำนวนพมพ 4,000 ฉบบ พมพท กราฟค โกลด

โทร. 0-7421-7566, 08-9735-9564 แฟกซ 0-7421-7566

วอน...... สวยเอย.... เขยวขจ แหงสสน นานาพนธ พฤกษา ของปาใหญ ธรรมชาต ดาษดา อาณาไพร มวลหมไม สะบดใบ อยกลางดง ตนใหญนอย หอมรวยรน กลนระรน ความสดชน สดวงใจ จากไพรระหง งามเอย... วถไทย แหงพฤกษพง พรรณชาต ยงยนยง ทกดงดอย หอมเอย... หอมบปผา นานาส กลนยวนย คบยางยง สงสดสอย ทางเลยวลด ของลำธาร มานไทรยอย วหคนอย เกาะกงไม อยรายเรยง พฤกษไพรพง คงธรรมชาต สะอาดบรสทธ เอองปาจด ประกายอจกลบ เงยบสรรพเสยง กงวานหวาน เพลงกลอมไพร ไหวสำเนยง เสนาะเพยง เสยงดนตร จากพมาน วมานเอย... พรางพราย อยปลายฟา เลศหรคา สมดสต สถตสถาน บหรงรอง กองไพร ใสกงวาน ทามกลางมาน นำตกเออย เรอยไหลรน เพลงกลอมไพร ไหวหวาน สะทานจต เทพเนรมต ใหทกผ รบรสน สยบวญญาณ นกทำลายปา อยอาจณ จงรกถน แผนดนเกด เมองมารดา

นางแผว สรอยซม พฤษภาคม 2551

วารสาร “เมดทราย” หนา 3

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

มนษย เราในยคปจจบน ไม ร ว า โชคด หรอโชครายท ไดประสบหรอไดขาวเกยวกบภย

ธรรมชาตตางๆทคนในยคอดต รนปยาตายายเรา

ไมเคยประสบพบเหน ทงคลนสนาม นำทวมใหญ โคลนถลมในเมองไทย และในชวงทผานมาเรา

จะไดยนขาวไซโคลนนารกสพดถลมพมา แผนดน

ไหวอยางรนแรงในจน พายทอรนาโดในสหรฐ ทำใหผคนลมตายลงเปนหมนเปนแสนคน...มนเกด

อะไรขนกบโลกของเราททำไมภยธรรมชาตถงเกดขนอยางตอเนองและรนแรงมากขน อาจเปน

เพราะว าส งแวดลอมเราเส อมโทรมลงมาก

ธรรมชาตจงพยายามปรบใหอย ในสภาวะสมดล หรอเปนเพราะธรรมชาตลงโทษมนษยทชอบ

ทำลายสงแวดลอม และหากเปนประเดนหลง

คงถงเวลาแลวทเราตองขอโทษธรรมชาตโดย รวมกนรกษาสงแวดลอมใหอยในสภาวะสมดลเพอ

ตอบแทนคณธรรมชาตทชวยดแลเราและเปนหวงเราตลอดเวลา

คยกนกอน

บนทกทะเล าบ

ยอนดตายายใชชวต–บนทกวถชวต ภมปญญาทองถน ภาคใต

เลาะเลยบชายฝง

ชวยกนคด..ชวยกนทำ

ธรรมชาตและ งแวดลอม

ซอย 16 รายงานความเคลอนไหว รายไตรมา 

เลาเรอง งแวดลอม

บอกเลาขาวฝาก

การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดตามตรวจสอบผลการปฏบตราชการของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16

คน......สองทะเล ตอน “นา.....แหลงกบขาว (อาหาร) สำรองของคนสองทะเล” (จบแมงดา....มาทมนำชบ) 2

วนสงแวดลอมโลกป 51

วกฤตอาหาร วกฤตโลก

บนทกขอตกลงวาดวยความรวมมอในการฟนฟ พนทลมนำทะเลสาบสงขลา

วารสาร “เมดทราย” หนา 4

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

....จรงค มะสน...

....ทองทงนาแหงคาบสมทรสทงพระ เปรยบเสมอนตลาดสดธรรมชาตของคนสองทะเลหรอคนคาบสมทรสทงพระ ทสามารถจบจายใชสอยสนคาไดหลากหลายชนด แตประเภทสนคาของตลาดธรรมชาตหรอทองทงนาจะมปจจยแหงฤดกาลเขามาควบคมชนดของสนคาวาชวงไหนมสนคาอะไรมาบรการลกคา การจบจายใชสอบของลกคากออกจะสะดวกสบายไมตองลงทนอะไรมากมาย แคลงแรงและมเครองมอแทนเงนทอง กสามารถจะมาจบจายตลาดสดธรรมชาตกนไดแลว ในดานบรรยากาศหรอกดไมมกลนเหมนจากกองขยะ นำเสย มารบกวนใหรำคาญจมกจะมกแตกลนธรรมชาตอนบรสทธชวนใหลกคาหลงใหลไป ใชบรการกนอยางไมหยดหยอน การเดนทางกออกจะสะดวกไมตองนงรถลงเรอใหสนเปลองพลงงานและกอมลพษจนสงผลตอภาวะโลกรอน แคชาวคาบสมทรสทงพระหรอคนสองทะเลเดนออกจากบานผาน ชายทง ซงเปนเสนแบงเขตระหวางตลาดสดธรรมชาตหรอทงนาขาวกบปาละเมาะทแซมดวยไมหลายสายพนธ และเขตทอยอาศยของคนสองทะเล เลยชายทงกจะพบกบตลาดสดธรรมชาตทเปนทงโลงแบงสนปนสวนออกเปนแปลงเลกๆ ดวยหวนา (คนนา) ทเรยกวา บงนา ตาม หวนา (คนนา) จะมตนโหนด (ตาลโตนด) ขนเรยงรายสลบไลตนลดหลนกนไปสดลกหลกตา ในบงนายามเชาตนฤดฝน นำทขงอยระดบเกอบทวมตนขาวผ ตนจดหน และตนหญา ซงปกคลมพนดนเดมทครงหนงเคยเปนตนขาวเตบโตและออกรวง ตอนนเหลอเพยงกอซงเศษซงเกาๆ เปนปยของกอขาวผ จดหนและตนหญา รนหลงวนเวยนอยเชนนมานานแลว บางแหงทมนำลกกทวมจนไมเหลอยอดหญาใหเหนจนกลายเปนผนนำกวางไกลออกไป ถามเรอลำเลกๆ ลอยลำขายสนคาสกสบยสบลำตลาดสดธรรมชาตหรอทองทงนาของชาวคาบสมทรสทงพระ กคงเปรยบเสมอนตลาดนำด ๆ นเอง หลกจากฝนตกหนก คนแรกในแตละครง เจาแมงดานากจะบนออกมาเพอวางไข สถานทเหมาะสมในการไขเหนจะไมมท ไหนเหมาะสมเทาทองทงนาทมนำทวมขง ดงนนตลาดสดธรรมชาตของชาวคาบสมทรสทงพระหรอคนสองทะเล สนคาทวางขาย รายการยอดฮตของชวงนกคอ เจาแมงดานา ดวยการบรการขายสนคาของตลาดสดธรรมชาตอนเยยมยอด ตลาดสดธรรมชาตจงไมมวนและเวลาหยดพกผอน ชวงเชาตรตลาดจงเปดบรการแลว วนนลกคาดจะคกคกเปนพเศษ แตละคนจะเดนดมๆไปในทงนาทนำทวมสกครงนอง ตากจบมองตามกอจดหน กอหญา นำททวมจะดเปนทะเลทกวางไกลออกไป ตรงทมแมงดา ออกวางไขมกจะเปนบรเวณทนำลกกวาปกตสกเลกนอยอยางเชน

คน......สองทะเล ตอน “นา.....แหลงกบขาว(อาหาร)สำรองของคนสองทะเล”

(จบแมงดา....มาทมนำชบ) 2

วารสาร “เมดทราย” หนา 5

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

หวของแมงดากยงโดนแมงดานาไชอย ทเปนเชนนเพราะไมรวามนตอยดานไหนเหนมปลายแหลมบรเวณปลายหางดวยดเหมอนเหลกในคนทโดนตอยกเขาใจผด เดดมนทงไป ลงเปนแบบนดานหวก ได โอกาสตอยเอาเรอยๆทแนๆขนเดดจนหมดกไมรจะกนอะไรของมน ดงนนเมอจบแมงดาไดกรบเดดเหลกในทปากมนทงกอน ระวงอยาใหหวมนขาดไปดวย เพราะจะตายเสยกอนโดยใชเหต จากนนใสภาชนะทแลวแตใครจะจดหาหรอเตรยมตดตวเอามา จะเปนหมอเขยวมหหว(หมอเหลกเคลอบส)ขดดวยไมตบจากเหลาบาง ๆ หรอใสของใสปลากได หากไมมจรง ๆ กใชชายผาขาวมาทเคยนเอวอยนะแหละทำเปนพกหอเอา แตตองหมนตรวจดใหดเพราะมนอาจหนออกไปตอนกำลงเพลนกบการจบแมงดาตวอน ๆ หนทางปองกนอกชนกหาเถาวลยเสนเลกๆ จากหวนา (คนนา) มามดเอาไวอกทก ได การหาแมงดานาเปนเรองทเพลดเพลน การเดนยำไปในนำใสททวมกอหญา ตามองหา บางครงกวาดสายตาไกลออกไปตามทศทางของแสง ซมซบความอาบอมของทวไมชายคนนา ฟงนกเขาขนแวว ๆ มาตงแตไกล ปนเสยงนกจาบคาทถลารอนอยบนทองฟากวาง ตดกบฉากกอนเมฆครมสเทาหมนหมอง กชวนใหวถชวตของชาวทงบรรเจดหานอยไม การหาแมงดานาจะสนสดเอาตอนสายๆเมอแดดเรมรอนและทองเรมหวตอนทกำลงหาแมงดานาอยนนทานอาจเดดไขมนเคยวเลนกรบ ๆ ปากเพลน ๆ ไปพลาง ๆ กได ใจกคดไปถงกลนหอมฉน ๆ ตอนทเอาแมงดานาปงบนเตาไฟ ตอนทปงแมงดากคอยดอยาให ไหม จากนนเดดเปนชนเลก ๆ โขลกกบกะปทปงไฟออน ๆ ใสมะนาวใหเปรยวนำนดหนอย จะไดนำชบมะนาวหอมหวนทวนลม กลนทหอมจากครกจะพนจมกให ใจไมเปนสขดวยความหวนำชบแมงดานา จะใชกนโดยคลกกบขาว รอน ๆ หรอจมผกกได นำชบแมงดานาจะซาบลน จนยากจะลมทเดยว แตถาใครชอบนำพรกแมงดาแบบแหงๆก ไมตองใสมะนาว กจะไดนำพรกแมงดาแบบแหง การนำแมงดามาทมนำชบบางพนทอาจนำแมงดาทจบไดมาตมแลวจงจะนำมาทมนำชบ แตถาไดแมงดานามาหลายตวเมอตมแลวจะเกบไว โดยหมกไว ในเกลอวธนจะเกบแมงดาไวกนไดนานทเดยว บางชวงไมมแมงดานามาทมนำชบใครคดถงนำชบแมงดากจะหาสงอนมาแทนเชนใสกลนแมงดาเทยมแตสำหรบชาวใตบานเราจะมสงทเปนธรรมชาตทดแทนหรอแมงดานาเทยมแบบธรรมชาตคอใบทำมง ทมกลนฉนจดคลายแมงดา การนำแมงดานามาทมนำชบจะเลอกเอาแมงดาตวผเพราะมกลนฉน จดจานกวานนเอง การกนนำพรกแมงดานาจงเปนภมปญญาของไทยชนดหนงกอาจจะวาไดประมาณนนในบรรดาสตวจำพวกแมลงชาวทงบานเรากนกนไมกชนด วถการหาแมงดานาเดยวนเปลยนแปลงไปตามโลกสมยใหมหาคนทจะเดนลยนำไปจบแมงดานาตามทองทง ชมนกชมไม ไปพรางๆหาดไดนอยแลว ปจจบนจะมการเอากด(อวน,ตาขายจบปลา)ขงดวยลำไม ไผสงๆปกเปนสทศขางในมหลอดไฟสมวงเขาใจวาเปนไฟแบบแบลคไลทเอาไวลอแมงดานา ถงหนาแมงดานาวางไขกจะบนเขาหาแสงไฟแลวจะตดกดทขงไว ผดกแมงดานากจะมาจบแมงดาได โดยงาย และเดยวนสามารถเพาะเลยงแมงดานาไดแลวเพราะฉะนนจงหานำชบแมงดากนไดตลอดปไมตองพงฤดกาล วถชวตการหาแมงดานาแบบเดมๆกจะคอยๆหายไปในทสด

บรเวณรมปลกควาย มกมแมงดาวางไขบนตนหญาหรอกอจดหนเสมอ แตมกอยในบรเวณทพรางตวไวเปนอยางด แมงดานาจะรวบตนหญาเขาหากนสก2-3ตน แลววางไขโดยมเมอกเหนยวพนไวรอบๆตนหญา สวนไขนนเปนเมดเลกๆ วางบนเมอกนอกทไขแมงดาจะวางเรยงกนอยางประณตเปนระเบยบสมนออกสขาวปนมวงออนๆสจะเขมขนตามเวลาจนเปนสนำตาล มองใหดๆจะเหนจดสดำเลกๆของดวงตาลกแมงดานา อยาเผลอไปจองตาลกแมงดานาทอยในไขเชยวละ เดยวจะเกดสงสารตวพอตวแมของมนอดกนนำชบแมงดานะจะบอกให สวนตวเจาของไขจะเฝารงอย ใตนำโดยอยท โคนตนหญาทมนวางไข หนหวทมลงไปหนหางขนขางบน แตกไมแนเสมอไปพอมองเหนไขแมงดาตรงไหนกคอยๆยองเขาไปชาๆดวยเหตผลสำคญคออยาใหแมงดาตกใจและอยาใหนำขนโดยใชเหตเมออย ใกลๆหากนำใสมากกจะมองเหนทะลนำจนถงพนแตตองสงเกตใหดเพราะตวแมงดามนสนำตาลเขม มกจะเปนสทดแลวกลมกลนกบพนดน หรอเศษหญา ปรบมมสายตาใหดๆพอเหนตวแมงดากดวามนหนหวไปทางไหนกบรรจงจบใหด เวลาจบกตองจบบรเวณลำตวเลยหวลงมาเลกนอย (บรเวณสวนอก)เพราะบรเวณนนจะแขงจบไดมนคง หากจบทตอนทาย(บรเวณทอง)ตวมนจะนม แมงดามนจะเอาขาขวนมดตวเขาหาแลวใชปากไช (ตอย)เอา แมงดานาน ไช (ตอย) ปวดไมใชเลน ถาเปนมอใหมหดจบแมงดานาโดยปกตแลวจะไมพลาดรายไหนรายนนมกจะโดนเจาแมงดานาไช (ตอย) จนมอบวมไปทกรายและสวนมากจะคดวาสวนทแมงดานาใช ไช (ตอย) จะเปนสวนของหางเหมอนกบแมลงหรอแมงทวๆไปทมพษและเหลกใน และมกจะดงสวนหางออกเพอกนแมงดาไช (ตอย) ทำใหสวนหางของแมงดาหายไปเพราะเดดทงบางรายเดดจนเหลอแตสวน

วารสาร “เมดทราย” หนา 6

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ในปงบประมาณ พ.ศ.2551 สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ไดเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดตามตรวจสอบผลการปฏบตราชการของสำนกงานฯ โดยไดจดตงคณะทำงานภาคประชาชนขนมา 1 คณะ มผอำนวยการสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 เปนประธาน คณะทำงานประกอบดวย ภาคธรกจเอกชน สถาบนการศกษา/ผทรงคณวฒ และภาคประชาชน รวม 6 ทาน โดยมเจาหนาท ของสำนกงานฯ เปนฝายเลขานการ อำนาจหนาทของคณะทำงานภาคประชาชน คอ 1) รวมพจารณากำหนดและเลอกประเดนทจะพฒนาระบบราชการ/ผลการปฏบตราชการ/การพฒนาบรการสาธารณะ ของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ทเหนวาเหมาะสมทจะนำมาดำเนนการในปงบประมาณ พ.ศ. 2551 2) รวมกนจดทำแผนงาน/โครงการ แบบมสวนรวม โดยมวตถประสงค ระยะเวลาดำเนนการ เปาหมาย/ผลสำเรจ ตวชวด วธการดำเนนการ วธการวดผล ระบบหรอวธการจดเกบขอมล และวธการตดตามประเมนผล งบประมาณ และผรบผดชอบไวอยางชดเจน 3) รวมตดตามความกาวหนาการดำเนนการตามแผนงาน/โครงการรวมกน ตามวธการทกำหนดไว ในแผนงาน/โครงการแบบมสวนรวมฯ พรอมทงจด

การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหน และรวมตดตามตรวจสอบผลการปฏบตราชการ

ของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 คนงนจ ศรสมย

นกวชาการสงแวดลอม 7 ว.

วารสาร “เมดทราย” หนา 7

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ทำรายงานสรปผลการตดตามความกาวหนาเสนอตอผบรหารของสวนราชการอยางสมำเสมอ คณะทำงานภาคประชาชน ไดมการประชมมาแลว

2 ครง เมอวนท 18 เมษายน 2551 และ เมอวนท 2 มถนายน 2551 ผลจากการประชมไดเลอกประเดน “วาระลมนำคลองอตะเภา” มาดำเนนการในปงบประมาณ พ.ศ.2551 โดยมกจกรรมหลก คอ 1) จดประชม “วาระลมนำคลองอตะเภา” เพอใหองคกรปกครองสวนทองถน และประชาชนในพนทลมนำคลองอตะเภา รวมทงหนวยงานทเกยวของ ไดรบทราบสถานการณ และผลกดนใหองคกรปกครองสวนทองถนในพนลมนำคลองอตะเภา มสวนรวมในการดแลคณภาพนำคลองอตะเภาในพนทตนเอง 2) จดทำฐานขอมลองคความรตาง ๆ เกยวกบลมนำคลองอตะเภา เชน สถานการณคณภาพนำ เครอขายองคกรชมชนทมสวนรวมในการเฝาระวงและดแลคณภาพนำ เปนตน 3) ประชาสมพนธ การดำเนนงานผานสอตาง ๆ รายละเอยดการดำเนนงาน การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหนและรวมตดตามตรวจสอบผลการปฏบตราชการของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ดได ในเวบไซดของสำนกงาน สงแวดลอมภาคท 16 (http://www.reo16.in.th)

เสนอแนะขอคดเหนเพมเตมไดท

1. e-mail. : envreo16@hotmail.com” 2. เบอรโทรศพท : 0-7431-3419, 0-7431-1882 ตอ 17 โทรสาร 0-7431-3419 ตอ 13 3. สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ถนนกาญจนวนช ต.เขารปชาง อ.เมอง จ.สงขลา 90000

วารสาร “เมดทราย” หนา 8

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ถาพดถงสตวทมลำตวนมๆหยนๆทชอวาปลงไมวาชนดไดกตามหลายคนคงนกขยะแขยง ขนพองสยองเกลาขนมาทเดยวเชยวแหละ เพราะชวนพาใหนกถงสตวทชอบอยตามแหลงนำ มนสยชอบดดเลอดเปนอาหาร ใครไดลองสมผสหรอพลดหลงไปยงดงหรอแหลงนำทมปลงอาศยอยรบลอง..ตองไดเหนเลอดหรอเสยเลอด กนอยางไมตองสงสย ...เจาปลงตวดำๆจะยกโขยงวายนำพะยดพะยาดมาอยางเงยบๆเมอคนพบเปาหมายหรอเหยอจะมะรมมะตมแยงกนดด...ดด....และกดด จนมนหนำใจตวบวมเตงถงจะยอมละทงจากเหยออนโอชะ แตถาลองเปลยนคำพดเสยใหมจากคำวาปลงคำเดยวโดๆ เปนคำเหลาน เชน ปลงทะเลเปาฮอนำแดงหมอดน ปลงทะเลผดเสฉวน ปลงทะเลรวมพลกระเพาะปลาสด หรอ ปลงทะเลตนหมอดน ปลงทะเลกงนำมนหอย ละกอาการขยะแขยงขนพองสยองเกลากจะอนตรทาน หายไป อาการนำลายยด นำลายสอจะเกดขนมาแทนทนท ใชแลวเราจะนำทานมารจกกบปลง ซงจะมทงชนดทอาศยอยในแหลงนำจดและแหลงนำเคม แตทจะกลาวถงคอปลงทอาศยอย ในแหลงนำเคมทเรยกวาปลงทะเลงยละ.... ปลง ทะเล เปนสตวนำเคมชนดหนงซงผนยมบรโภคโดยเฉพาะชาวจน ปลงทะเลเปนสตว ไมมกระดกสนหลง จดอย ใน Phylum Echinodermata, Class Holothuroidea อาศยอยตามกนทะเล โดยฝงตวขดรอย ในโคลน ทราย หรออาศยอยตามกอสาหราย

ปลงทะเล......กบระบบนเวศ

วารสาร “เมดทราย” หนา 9

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ทะเล ปะการง มขนาดรปรางแตกตางกน โดยทว ๆ ไปมรปรางทรงกระบอก ยาวคลายถง มปากและชองขบถายอยทปลายสวนหวและหาง รอบ ๆ ปากมหนวด (tentacles) หนวดมจำนวนมากนอยขนอยกบชนดของปลงทะเล เชน สกล Cucumaria thyone มหนวด 10 เสน สกล Holothuria มหนวด 20-30 เสน เปนตน ผวตวของปลงทะเลอาจจะนม มลกษณะบางโปรงแสง หรอหนาทบแสง บางชนดผวเรยบ แตปกตมกจะมปมยนออกมาคลาย หด ทบรเวณผวจะมสปคล (spicules) ซงเปนแผนโครงราง (skeletal plates) ลกษณะของสปคลใช ในการจำแนกชนดของปลงทะเล ซงแตละชนดจะมสปคลแตกตางกนออกไป บางชนดสปคลจะมลกษณะคลายรปสมอเรอเชนสกลHolothuria ปลงทะเล อาศยอยบรเวณชายฝงทะเลในระดบความลก 20-30 เมตร สามารพบไดในบรเวณหาดทรายปนเลนหรอทรายลวน ๆ หรอตามบรเวณทมกระแสนำ ตามเกาะบรเวณปะการง และสภาพนำทวไป อณหภมนำอยระหวาง 24-28 องศาเซลเซยส ความเคมสามารถอย ได ในระดบ 27-35 ppt และสามารถอย ได ในระดบความเคมตำกวา 10 ppt ถง 17 ชวโมง ซงถาอยในระดบความเคมสง จะมความแขงแรงกวาความเคมตำ ปลงทะเลปกตไมชอบแสงสวาง และออกหาอาหารในเวลากลางคน จะยนหนวดลงสพนดนเสมอเพอหาอาหาร คณคาทางอาหารของปลงทะเล มโปรตนประมาณ 10-12% ความชน 70-80% ไขมน 0.002-0.04% และเนอปลงทะเลยงมสารมวโคโปรตนทม Chondroitin sulfurie acid คาดวาเปนประโยชนตอผสงอายโดยการชวยใหกลามเนอทำงานไดด.... นกวทยาศาสตรชาวญปนพบวา ในเนอปลงทะเล Stichopus japonicus มมวโคโปรตน (mucoprotein)

ปรมาณสงซงมวโคโปรตนนน มคอนดรอยตน ซลฟรค แอซด (Chondroitin - sulfuric acid) อยเปนองคประกอบทสำคญ และจากการศกษาในผสงอายยงพบวา การทกลามเนอไมสามารถทำงานไดนน เนองจากปรมาณของคอน- ดรอยตน ซลฟรค แอซด ลดลง ดงนนจงอาจใชเรองนเปนเหตผลอธบายการทชาวจนนยมรบประทานปลงทะเลกนมาตงแตสมยโบราณ คอนดรอยตน ซลฟรค แอซด ตามธรรมชาตมกอย ในสภาพมวโคโปรตน ซงเปนองคประกอบของสวนตาง ๆ ของรางกายมนษย เชน กระดกออน เอน และของเหลวทหลอลนตามขอตาง ๆ ดงนน การรบประทานปลงทะเลกนบวาใหประโยชนแกรางกายไดเชนกน ปลงทะเลตากแหงนบวาเปนอาหารทขนชอในประเทศทางตะวนออก โดยเฉพาะทางหมเกาะทะเลใต (South Pacific) ฟลปปนส และญปน ซงมผนยมรบประทานปลงทะเลกนมาก ปล งทะ เลท ร บประทานไดส วนใหญอย ในวงศ Stichopodidae และ Holothuriidae สวนชาวจน มวธการคอ จบเอาปลงทะเลขนมาผาทองเอาอวยวะภายในออก ตมจนแขงและยดหยนไดคลายยาง จงเอาไปตากแดดรมควนจนแหงแลวเกบไว ในลง ในประเทศไทยปลงทะเลทพบสวนมากอยในบรเวณ อาวไทย และมหาสมทรอนเดย ซงจากการเกบตวอยาง ทจงหวดภเกต เมอนำมาจดจำแนกหมวดหม จะได 4 อนดบ (Orders) 5 วงศ (Families) 8 สกล (genera) และ 17 ชนด (Species) ในบรรดาปลงทะเลทงหมดน จากรายงานพบวาสามารถนำมารบประทาน ได 2 สกล 6 ชนด คอ Holuthuria scabra (Jaeger) เรยกกนทวไปวา ปลงขาว, ปลงดำ ในบานเราชนดทนยมนำมารบประทาน และมขายตามทองตลาดในสภาพปลงทะเลตากแหง คอ Holuthuria scabra ปลงทะเล มความสำคญตอระบบนเวศนในแงของการยอยสบายสารอนทรยในตะกอนดน และปลดปลอย ธาตอาหาร สวงจรอาหารในธรรมชาต นอกจากนปลงทะเลยงนบวาเปนสตว เศรษฐกจชนดหนง ของหลายประเทศในมหาสมทรอนเดย และมหาสมทรแปซฟกตอนใต สำหรบประเทศไทย พบการทำประมงปลงทะเล เพอการบรโภค ภายในประเทศ และสงออกทงฝงทะเลอาวไทย และทะเลอนดามน โดยการเอาอวยวะภายในออกแลวนำมาตมและตากแหงเพอทำเปนปลงทะเลแหง สำหรบนำไปประกอบอาหาร และสงออกไปยง ประเทศมาเลเซยเพอใชทำยา และผลตเปนแคปซลขายเปน อาหารเพอสขภาพไดอกดวย

วารสาร “เมดทราย” หนา 10

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

วนท 5 มถนายน ของทกป ตรงกบวนสงแวดลอมโลก โดยในปน ไดกำหนดประเดนในการรณรงคเรองการลดปรมาณคารบอนไดออกไซด ซงเปนกาซเรอนกระจก และเปนสาเหตของโลกรอน จากวถการดำรงชวตประจำวน โดยในปนมการกำหนดคำขวญของวนสงแวดลอมโลกวา “CO

2 Kick the

Habit!TowardsaLowCarbonEconomy” และภาษาไทยใชคำวา “ลดวกฤตโลกรอน : เปลยนพฤตกรรม ปรบแนวคด สเศรษฐกจคารบอนตำ” โดยในปนเปนทนาสงเกตวา การรณรงค เรองโลกรอนเนองในวนสงแวดลอมโลก หนวยงานตางๆ ได ใหความสำคญกบการรณรงคและจดกจกรรมเนองในวนสงแวดลอมโลกกนมากขน ไมวาหนวยงานสถานศกษาทงมหาวทยาลยทกษณ มหาวทยาลยสงขลานครนทร หนวยงานองคกรปกครองสวนทองถนในพนท 5 จงหวดภาคใต เชน พทลง, สงขลา, ปตตาน, ยะลา, นราธวาส รวมทงองคกรภาคเอกชน เชน หางสรรพสนคาตางๆ ในพนทอำเภอหาดใหญไดดำเนนการ จดกจกรรมเพอรณรงคเรองภาวะโลกรอนกนอยางเตมท ซงนบเปนนมตรหมายอนดททกภาคสวนไดเหนความสำคญในการดแลและรกษาสงแวดลอมกนมากขน ซงในปจจบนสงแวดลอมของเราเรมเขาสภาวะเสอมโทรมเกอบถงขนวกฤต และถาหากเราไมชวยกนแลวในอนาคตเรากคงไมรวาเราจะอยในสภาพอยางไร ในสวนของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ไดจดกจกรรมเนองในวนสงแวดลอมโลกป 2551 ขนโดยใชหวขอวา “กจกรรมวนรวมพลคนรกษสายนำ ลดวกฤตโลกรอน เนองในวนสงแวดลอมโลก” ในวนท 6 มถนายน 2551 ณ วดคลองแห อำเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา โดยรวมกบทกภาคสวนในการจดงาน ไดแก วดคลองแห, เทศบาลเมองคลองแห, มลนธชมชนไท, เทศบาลนครหาดใหญ, สำนกงานทรพยากรธรรมชาต

วนสงแวดลอมโลก ป 51

วารสาร “เมดทราย” หนา 11

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

พระสงฆกบการดแลสงแวดลอม ในชวงของการรบประทานอาหารกลางวน กมการแสดงศลปะพนบานคอ เพลงเรอแหลมโพธ จากโรงเรยนคเตาวทยา และเพลงเรอจากลมอนรกษคลองอตะเภา ชวงบายมการตงวงเสวนาในหวขอเรอง แลเขา แลเรา ในการพฒนาคลองอตะเภา โดยผรวมเสวนาประกอบดวยทกภาคสวน คอ อาจารยจากคณะการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร, อาจารยจากคณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยทกษณ, ประธานมลนธชมชนไท, สมาชกสภาเทศบาลเมองคลองแห, ประธานชมรมอนรกษสงแวดลอมคลองอตะเภา, ผอำนวยการโรงเรยนบานตะเคยนเภา, นายก อบต. คลองหอยโขง, และสมาชกสภาองคการบรหารสวนจงหวดสงขลา โดยม ผเขารวมกจกรรมเสวนาอยางคบคง นอกเหนอจากกจกรรมดงกลาวขางตนแลว ยงมกจกรรมรวมแลกเปลยนเรยนรจากฐานกจกรรมตางๆ ภายใตหวขอ “ปรบแนวคดและพฤตกรรมลดวกฤตโลกรอน โดยมการจดนทรรศการเรองโลกรอน สาธตการจดการขยะในครวเรอน, การทำนำยาลางจาน, ทำสบ, การทำนำหมกชวภาพและอเอมบอล, สาธตถงดกไขมนอยางงาย, การทำแกสหงตมจากขยะ การทำนำสมควนไม โดยไดรบความรวมมอจากมลนธชมชนไท, เทศบาลตำบลปรก, และเครอขายรกษคลองอตะเภา นำมาจดสาธต รวมทงชมชนคนคลองแหกไดมารวมทำขนมพนบานใหผรวมกจกรรมชมและชมอยางเตมอม สดทายของงานกมการจบฉลากชงรางวลรถจกรยานเพอเปนแบบอยาในการลดวกฤตโลกรอน : เปลยนพฤตกรรม ปรบแนวคด สเศรษฐกจคารบอนตำ และมอบกระเปาผาลดโลกรอน ใหกบผเขารวมกจกรรมทกคน โดยงานน ไดรบความรวมมอ รวมใจอยางดจากทกภาคสวนและคดวาคง มกจกรรมดๆ อยางนอก เพอพวกเราจะไดตระหนกและดแลรกษา สงแวดลอมกนมากยงขน

และสงแวดลอมจงหวดสงขลา, มหาวทยาลยทกษณ, มหาวทยาลยสงขลานครนทร , สโมสรโรตารโคกเสมดชน, เครอขายคลองอตะเภา, รวมทงคณะทำงานภาคประชาชน เพอพฒนาการปฏบตราชการของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ซงในงานดงกลาวไดมผมารวมงานและรวมกจกรรมเกอบ 1,000 คน แบบเปนกนเอง และเสมอนรจกกนมานาน เพราะทกคนทมาตางมงหวงพฒนาและฟนฟแหลงนำของตนเองและดแลรกษาสงแวดลอมอยางเตมท จะเหนไดวา แมกระทงอาหารกลางวน ทกคนกจะใช ใบบวเปนจานขาว และใช ใบตาลโตนดเปนชอน ซงเปนวถชวตของคนในสมยรนปรนยาของเรา งานในวนนนเรมจากประธานใน พธคอ รองผวาราชการจงหวดสงขลา (นายธรเทพ ศรยะพนธ) รวมกบรองเจาคณะจงหวดสงขลา เจาอาวาสวดคลองแห และ ผ เขารวมกจกรรมทกคนรวมเทนำหมกชวภาพลงสคลองแห เพอฟนฟคณภาพนำ และทำพธเปดเครองตรวจวดคณภาพนำเพอเตอนภยทสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 นำไปตดตงไวเพอตดตามตรวจวดคณภาพนำบร เวณวดคลองแห จากนนได เขาสพธสมโภชรางวลเสาเสมาธรรมจกร เนองในวโรกาสทสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร พระราชทานรางวลเสาเสมาธรรมจกรใหกบพระครปลดสมพร ฐานธมโม เจาอาวาสวดคลองแห ในฐานะผทำคณประโยชนตอพระพทธศาสนาในสาขาสงเสรมอนรกษสงแวดลอม และสนทนาธรรมกบ เจาอาวาสวดคลองแหในหวขอ บทบาทของ

วารสาร “เมดทราย” หนา 12

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

วกฤตอาหาร วกฤตโลก “ประธานธนาคารโลก เตอนใหรฐบาลทกประเทศทวโลกเตรยมรบมอกบวกฤตอาหารโลก ซงเปนมหนตภยครงใหญของ ชาวโลก” “ราคาอาหารทพงสงขนเปนเหตของอาการปวดหวในองคกรความชวยเหลอทงหลายทตองสงมอบอาหารใหกบผหวโหย ไมเวนกระทงองคกรอาหารโลกหรอดบเบลย เอฟ พ ซงรจกกนวาเปนยงขาวสำคญของสหประชาชาต” “องคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต (เอฟเอโอ) ในกรงโรม เผยรายงานสถานการณอาหารและการคาดการณเกบเกยวพชผลลาสดวา เวลานม 37 ประเทศทเผชญภาวะขาดแคลนอาหาร” “การประชมธนาคารโลกทกรงวอชงตน ด.ซ. ของสหรฐฯ มขอมลวาราคาอาหารชวง 3 ปทผานมาเพมขนถงสองเทา สงผลกระทบกบประชากรโลกไมนอยกวา 100 ลานคนในประเทศดอยพฒนาและกำลงพฒนาทจะตองเผชญกบความอดอยากมากขน” และ “ราคาอาหารพนฐานเพมขนอยางรวดเรวใน 2-3 เดอนทผานมาจดประกายใหเกดการประทวงอยางรนแรงในหลายประเทศ ทงในอยปต แคเมอรน ไอวอร โคสต มอร เตเนย เอธ โอเปย มาดากสการ ฟลปปนส และอนโดนเซย” ทงหมดคอหวขอขาวทางหนาหนงสอพมพหลายฉบบ รวมทงขาวทางโทรทศนมนเกดอะไรขนกบชาวมนษยกนอกละน ความววยงไมทนหายความควายกเขามาแทรก หรอจะเขยนใหมใหทนกบเหตการณกนาจะเขยนวา วกฤตโลกรอนยงไมทนหายวกฤตอาหารโลกกเขามาแทรก ภาวะขาวยากหมากแพง และวกฤตขาดแคลนอาหารทวโลกทเปนอย ในขณะนมสาเหตมาจากอทธพลของวกฤตโลกรอนททำใหเกดการเปลยนแปลงของสภาวะแวดลอมทางธรรมชาตอยางรนแรง ทำใหแหลงพนทการเกษตรทสำคญในหลายประเทศทวโลกไดรบความเสยหายอยางหนก ทำใหผลผลตการเกษตรลดลงเปนปรมาณมหาศาล และทนาวตกกคอ วกฤตโลกรอนมแนวโนมทจะสรางความเสยหายรนแรงขนทกขณะ รายงานของธนาคารโลกและไอเอมเอฟ เหมอนเปนสญญาณเตอนใหทกชาตทวโลกตองตระหนกและเตรยมรบมอกบวกฤตการณขาวยากหมากแพง และมแนวโนมทจะเกดวกฤตการขาดแคลนอาหารในมวลหมมนษยชนอยางรนแรงทกำลงจะมาถงใน

วารสาร “เมดทราย” หนา 13

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

อนาคตอนไมนานนก และสญญาณอนตรายทนากลวจากยคขาวยากหมากแพง และการขาดแคลนอาหารทจะตามมากคอ ความเสยงจะเกดสงครามเพอแยงชงอาหาร นอกจากนยงรวมถงสถานการณความระสำระสายในประเทศยากจนแตละประเทศซงจะเกดการประทวงและกอจลาจลของประชาชนจากวกฤตการณอาหารทขาดแคลน และมราคาสงลบลว ซงเกดขนแลวในหลายประเทศขณะน อาท อนเดย เฮต ฟลปปนส อนโดนเซย พมา อยปต แคเมอรน ไอเวอร โคสต เอธโอเปย หรอแมแต ในประเทศมหาอำนาจอยางสหรฐอเมรกาเอง ในหลายเมองรวมทงนวยอรก ขณะนกเรมเกดภาวะอดอยากจากวกฤตอาหารทราคาแพงเชนกน ไมมชวงไหนทจะทำใหมวลมนษยชาตรสกวา สภาวะขาวยากหมากแพง การขาดแคลนอาหารไดคบคลานเขามาใกลจนนาหวาดผวาเทาในชวงน หลงจากทราคาขาวทะยานสงขนอยางมากมาย หลายประเทศอย

ในสภาพวนวายอนเนองมาจากราคาอาหารพงสงขน บานปลายเปนการจลาจลอยางทเฮต ซงเปนหนงในประเทศยากจนทสดในโลก ราคาอาหารทปรบตวสงขนรอยละ 40 นบแตปลายปกอนนน ไดสรางความเดอดรอนใหประชาชนไปทวประเทศ นอกจากน ทอนโอนเซยกมรายงานถงการขาดแคลนอาหารหนกจนถงขนมประชาชนเสยชวตจากการขาดอาหาร สหประชาชาต ธนาคารโลก กองทนการเงนระหวางประเทศ (ไอเอมเอฟ) ตางออกมาเตอนให โลกตระหนกและเตรยมรบมอกบวกฤตอาหาร หลงจากทพบสภาพปญหาน ในหลายประเทศ ไมใชแคขาวแพงเทานน หากแตราคานำมนทมแตสงขนๆ พนทเพาะปลกพชทเปนอาหาร ถกทดแทนดวยการปลกพชพลงงาน สภาพอากาศทวปรตแปรปรวนอนเนองมาจากสภาวะโลกรอน ลวนมผลตอการผลตอาหารจากธรรมชาต โรคในพช แมลง ความแหงแลง นำทวม อากาศทหนาวจดถงขนหมะตกในเขตท ไมเคยหนาวขนาดนน ทงหลายทงปวงลวนมผลตอการปลกพชทเปนอาหาร วกฤตอาหาร คอ วกฤตโลกอยางแนแท เนองเพราะความอดอยากยากแคนจะเปนชนวนของความขดแยงจนอาจบานปลายกลายเปนสงคราม ขาวแพง โรคเยอะ กหนมามองพชทดดแปลงพนธกรรมทยงไมแนนอนวาจะมผลเสยตอรางกายมนษยหรอไม ขณะทมทงฝายสนบสนนและฝายตอตานประเทศมหาอำนาจขอใหประเทศดอยพฒนาอยาปลกพชพลงงานใหปลกพชอาหารขณะทราคานำมนกพงสงขน ประเทศทซอขาวตงขอสงเกตวา ราคาขาวทสงขนเกดจากการปนราคาจนชะลอการซอขาวจากประเทศผผลต ประชาชนอดอยากกเรยกรอง ขบไลรฐบาลท ไมสามารถแกปญหาได จลาจลกเกดขน เหลานลวนเปนความขดแยงทเกดขนแลวและกำลงจะเกดขน หลายประเทศเรมขยบตว เตรยมเผชญปญหาความอดอยาก ประเทศทเคยสงขาวออกไปขายทำรายได กลดการสงออกไปจนถงไมสงขาวไปขายแลวเพอสงวนขาวเอาไว ใหคนในประเทศ ฟลปปนสสงหามใชพนทการเกษตรมาใชประโยชนดานอน โดยเฉพาะธรกจอสงหารมทรพย ในขณะทประเทศไทยยงไมเหนสญญาณใดๆ ทรบมอกบเรองน มแตบอกวาเราไมขาดแคลนขาวแนนอน ทงๆ ทความแหงแลงเรมมาเยอน มคำเตอนวาไทยจะเผชญกบสภาวะเอลนโญ ทนำความแหงแลงมาให อยาชะลาใจจนเลยเถดไปถงขนประมาท แมวาเราจะมความอดมสมบรณ ยงไมถงขนจะอดตาย แตผลกระทบตอเนองจากการขาดแคลนอาหารจะตองมาถงอยางแนนอน รฐบาลตองใสใจตอวกฤตอาหารซงถอเปนวกฤตโลกมากกวาน

วารสาร “เมดทราย” หนา 14

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

เมอวนท 21 พฤษภาคม 2551 ท โรงแรมบพ สมหลาบช อำเภอเมอง จงหวดสงขลา กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม รวมกบ คณะอนกรรมการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชน องคกรปกครองสวน ทองถน และการประชาสมพนธ ไดจดใหมการสมมนาเรอง “บทบาทของ อปท. ในการฟนฟทรพยากร ธรรมชาตและสงแวดลอมลมนำทะเลสาบสงขลา” โดยมวตถประสงคเพอใหองคกรปกครองสวนทองถนสามารถกำหนดบทบาทและหนาทในการทำงานรวมกบเครอขายภาคความรวมมอตาง ๆ ตามกรอบของแผนแมบทการพฒนาลมนำทะเลสาบสงขลาและอำนาจหนาทภารกจขอตนไดอยางเหมาะสม และเชอมประสานและวางเปาหมายการทำงานรวมกน ระหวางหนวยงานภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน ภาคประชาชน และทกภาคท เกยวของ โดยมผ เขารวมสมมนาเกอบ 500 คน ประกอบดวย องคกรปกครองสวนทองถนในพนทลมนำทะเลสาบสงขลา, องคกรพฒนาเอกชน, สวนราชการ, เครอขายชมชมเพอการฟนฟและพฒนาลมนำทะเลสาบสงขลา, เครอขาย ทสม. จงหวดสงขลา, พทลง, นครศรธรรมราช เปนตน ในการสมมนาในครงนมเหตการณสำคญอยางหนง คอ ไดมการลงนามบนทกขอตกลงวาดวยความรวม

บนทกขอตกลงวาดวยความรวมมอ ในการฟนฟพนทลมนำทะเลสาบสงขลา

วารสาร “เมดทราย” หนา 15

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ในโครงการถายทอดเทคโนโลยการจดการนำเสยชมชนขนาดเลก พนทลมนำทะเลสาบสงขลา เปนการลงนามระหวางกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม, สำนกงาน สงแวดลอมภาคท 16, เทศบาลตำบลคเตา จงหวดสงขลา, เทศบาลเมองคอหงส จงหวดสงขลา, เทศบาลตำบลระโนด จงหวดสงขลา, และองคการบรหารสวนตำบลพนางตง จงหวดพทลง มอธบดกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม (ดร.มณทพย ศรรตนา ทาบกานอน) เปนประธานในพธลงนาม โดยหนวยงานดงกลาวขางตนจะรวมมอเปนหนสวนรวมดำเนนการโครงการถายทอดเทคโนโลยการจดการนำเสยชมชนขนาดเลก เพอพฒนาศกยภาพชมชนขนาดเลกใหสามารถจดการนำเสยไดดวยตนเอง เพอลดภาวะความสกปรกและมลพษกอนปลอยลงสแหลงนำ ฉบบท 2 เปนการลงนามบนทกขอตกลงวา ดวยความรวมมอในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมลมนำทะเลสาบสงขลา ระหวางกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม, สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 และองคกรปกครองสวนทองถนในพนทลมนำทะเลสาบสงขลาทง 3 จงหวด รวม 18 แหง คอ จงหวดสงขลา ไดแก เทศบาลตำบลคเตา, เทศบาลตำบลระโนด, เทศบาลตำบลปรก, อบต.ระวะ, อบต.ทาหน, อบต.คลองหรง, อบต.เชงแส, อบต.บานหาร, อบต.คลองอตะเภา, และ อบต.ทงลาน จงหวดพทลง ไดแก เทศบาลตำบลปากพะยน, อบต.ปาบอน, อบต.เกาะนางคำ, อบต. ปรางหม, อบต.ลานขอย, อบต.ปากพะยน และอบต. เกาะหมาก สวนจงหวดนครศรธรรมราชไดแก อบต.เครง โดยหนวยงานดงกลาวขางตนจะรวมมอในการสงเสรม สนบสนนและพฒนาศกยภาพการดำเนนงานในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมลมนำทะเลสาบสงขลา และจะรวมกนดำเนนโครงการหรอกจกรรมในการขบเคลอนรวมกบชมชนและเครอขายอยางเปนระบบตามบรบทของพนทภายใตแผนพฒนาทองถน ไดเหนความรวมมอของหนวยงานภาครฐและองคกรปกครองสวนทองถนแลวเชอวาการพฒนาลมนำทะเลสาบสงขลาคงจะเหนผลเปนรปธรรมโดยเรววน เพราะเรา “รวมกนคด รวมกนทำ” นนเอง

มอระหวางกรมสงเสรมคณภาพส งแวดลอมและสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 กบองคกรปกครองสวนทองถนในพนทลมนำทะเลสาบสงขลาถง 2 ฉบบ ฉบบแรกเปนการลงนามบนทกขอตกลงวาดวยความรวมมอ

วารสาร “เมดทราย” หนา 16

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

••• เหตการณพายนารกสพดถลมประเทศพมาและแผนดนไหวในประเทศจน กพอจะบอกอะไรแกชาวมนษยโลกไดเลาๆ แลววาขางหนาจะเผชญกบอะไร การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศเรมสงผลตอความเปนอยของมนษยอยางชดเจนเกนทมนษยจะรบมอไหว ปจจยหลกทสงผลใหเกดเหตการณเชนนกนาจะไมพนวกฤตโลกรอนนนเอง.....แตลองถามกนดใหชดเจนซวาโลกรอนเกดจากใคร.... ••• ยงคงดำเนนงานกนตอสำหรบโครงการ “รวมนำใจ ปลกตนไมยนตนลดโลกรอน” และโครงการ “รวมนำใจ ใฝคณธรรมและใชทรพยากรอยางรคณคา” ซงโครงการปลกตนไมหลงจากเพาะพนธกลาไมแลวกไดเวลานำตนไมลงหลม...เอย...ปลกในวนท 14 มนาคม 2551 โดยทาน ผอ.จงจตรนรนาทเมธกล แปลงตวเปนเกษตรกรนำคณะเจาหนาทของสำนกงานปลกตนไมยนตนจนครบ 172 ตน...ปลกเสรจทาน ผอ.ไดกำชบอยางหนกแนน ปลกแลวตอง ดแลใหรอดดวยนะจะ...ถาของใครตายมเรองแน...“เรองอะไรหรอครบทานผอ.” ...กเรองตองหากลาไมมาปลกใหมอยางไรละ...เออ...โลงอกไปทนกวาเรองอะไร สวนโครงการ “รวมนำใจใฝคณธรรมและใชทรพยากรอยางรคณคา” ในวนท 15 ของแตละเดอนเจาหนาทกจะนำขยะรไซเคลมารวบรวมกนทสำนกงานฯ เพอจะใหเจาหนาทฝายคดแยกขยะ และชงนำหนกทมผเสยสละอาสาเขามาทำหนาทคอ คณลงอทย ขนสน คณลงสมนก ประสทธ และคณลงณรงค นลทรตนคอยใหบรการ จนเดยวนเปนผชำนาญการเรองการคดแยกขยะไปแลว....ดใหดแวว อาเสยรานรบซอของเกาเรมสอใหเหนเปนลางๆ แลว...โดยเฉพาะคณลงอทย!!! ••• ขอมลคณภาพนำเปนตวบงชอนสำคญทจะบอกวาคณภาพนำ ณ แหลงนนๆมสภาพเปนอยางไร และยงเปนขอมลพนฐานในการพฒนาฟนฟ และรกษาสายนำอกดวย ดงนนเพอให ไดมาซงขอมลในเชงคณภาพ สำนกงาน สงแวดลอมภาคท 16 ไดลงพนทเพอไปเกบตวอยางนำจากทะเลสาบสงขลาและคลองสาขา จำนวน 45 จด คลองเทพา 2 จด ในวนท 27-29 มนาคม 2551 และ 1-4 เมษายน 2551 คลองสทงหมอ จำนวน 7 จด เมอวนท 18 เมษายน 2551 นำทมโดยคณนำจตรจนทรหอม คนเดม... นอกจากเกบนำแลว คณนำจตร ยงเกบขยะเกงอกดวยนะ...ไมเชอลองไปดทบานซ... ••• เปนอกวนหนงทเหนผมสวนไดสวนเสยและภาคสวนตางๆ ในพนทลมนำทะเลสาบสงขลารวมตวกนอยางมากมาย จนหองประชมของโรงแรมบพ สมหลาบช แคบไปถนดตา เมอกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมรวมกบกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถน คณะอนกรรมการสงเสรมการมสวนรวม ของประชาชน องคกรปกครองสวนทองถนและการประชาสมพนธ สำนกงาน สงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดนครศรธรรมราช พทลง และสงขลา และเครอขายชมชนเพอการฟนฟและพฒนา

วารสาร “เมดทราย” หนา 17

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ลมนำทะเลสาบสงขลา จดสมมนา “บทบาทของอปท. ในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมลมนำทะเลสาบสงขลา” เมอวนท 21 พฤษภาคม 2551 ณ โรงแรมบพ สมหลาบช อำเภอเมอง จงหวดสงขลา เพอให อปท. กำหนดบทบาทและหนาท ในการทำงานรวมกนกบภาคสวนตางๆ และเชอมประสานวางเปาหมายการทำงานรวมกน งานนทานอธบดกรมสงเสรมคณภาพ สงแวดลอมเปนประธานเปดงาน.... คนมากๆ ขนาดน ไดทสำนกงานสงแวดลอมภาคท16 เลยถอโอกาสอนดทำบนทกขอตกลงวาดวยความรวมมอในการฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมลมนำทะเลสาบสงขลา ระหวาง กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม และสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 กบองคกรปกครองสวนทองถน (พนทลมนำทะเลสาบสงขลา) 18 องคกรซะเลย ....และได โอกาสโชวมาสคอสตวปลาอกรอบ ...กอนจะถกนำไปแกง.... ••• อมบญกนไปถวนหนาสำหรบเจาหนาทของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 กบกจกรรมเพอสงคม “รวมนำใจ ชวยกาชาด”ดวยนำพกนำแรงจาก “ โครงการรวมนำใจใชทรพยากรอยางรคณคา” เรมออกผลแลว เงนรายไดจากขายขยะนำไปซอรถจกรยาน จำนวน 3 คน สมทบเปนรางวลในงานการชาดของจงหวดสงขลา โดยมอบผาน ทสจ.สงขลา ทเปนผแทนกระทรวงฯ เพอสงมอบใหทานผวาราชการจงหวดสงขลา ตอไป.... เอาเจาหนาทของเราอยาลมไปเทยวและจบสลากกาชาด กนละ...จกรยานทมอบไป ไมหนไปไหนอาจจะคอยทานอยกได... ••• เรยกวาเปนหลกสตรยอดฮตประจำสำนกงานเลยก ไดสำหรบหลกสตรการพฒนาศกยภาพบคลากรขององคกรปกครองสวนทองถน เพอการบรหารจดการสงแวดลอม จดกรนกรนกมการสมครเขาอบรมกนเตมเพยบ ปนจดใหเนอๆถง 6 รน (รนท 4-9) สำหรบองคการบรหารสวนตำบลในพนทจงหวดปตตาน ยะลา นราธวาส และสงขลา ทอบรมผานไปหยก ๆ กคอรนท 9 เมอวนท 9-12 มถนายน 2551 ณ โรงแรมพาราไดส อำเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา ปดพธการอบรมโดยรองอธบดกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม (นายจตพรบรษพฒน)และทจอควมาตด เพมมาอกรนกคอ รนท 10 ทจะอบรมในวนท 23-25 มถนายน 2551 ณ โรงแรมโนโวเทล เซนทารา อำเภอหาดใหญ จงหวด

สงขลา วทยากรไดรบเกยรตจากมหาวทยาลยสงขลานครนทร เชนเดม.... งานนรสกวามใครบางคนถอโอกาสไปออกกำลงกายทกรนเลย...จรงมยครบทาน ผอ. ••• วนสงแวดโลกปนมคำขวญวา “CO

2 Kick the Habit!

Towards a Low Carbon Economy” และภาษาไทยใชคำวา “ลดวกฤตโลกรอน:เปลยนพฤตกรรมปรบแนวคดสเศรษฐกจคารบอนตำ” ปนคกคกเปนพเศษเพราะสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 ไดจด 2 กจกรรมรวมกน คอ กจกรรมวนรวมพลคนรกษสายนำ...ลดวกฤตโลกรอน ในวนท 6 มถนายน 2551 ณ ลานวดคลองแห ภาคสวนตางๆ ใหความรวมมอในการจดกจกรรมเปนอยางดประกอบดวย วดคลองแห เทศบาลเมองคลองแห มลนธชมชนไท เทศบาลนครหาดใหญ สำนกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดสงขลาคณะการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยสงขลานครนทร คณะการจดการสงแวดลอม มหาวทยาลยทกษณ สโมสรโรตาร โคกเสมดชน คณะทำงานประชาชนเพอพฒนาการปฏบตราชการของสำนกงานสงแวดลอมภาคท 16เครอขายรกษคลองอตะเภา ฯลฯ พธเปดกกจรรมไดรบเกยรตจากรองผวาราชการจงหวดสงขลา (นายธรเทพ ศรยะพนธ) รองเจาคณะจงหวดสงขลา เจาอาวาสวดคลองแห และผเขารวมกจกรรมรวมเทนำหมกชวภาพลงสคลองแห และทำพธเปดเครองตรวจวดคณภาพนำเพอการเตอนภย... ในงานมการสนทนาธรรม การเสวนา การจดฐานการเรยนร การแสดงศลปะพนบาน และถายทอดสดการเสวนาผานทางคลนวทย FM 90.5 Mz ... แตทตดใจเปนพเศษสำหรบ ผรวมกจกรรมกคอหวมนหมกกบคง (ขาวโพด) หมก ททางวดจดมาเลยงตลอดงาน... กนแลวยมกนทกคน...มนตดฟนนะครบทาน...ปากเลยหบไมเขา......เฮ

วารสาร “เมดทราย” หนา 18

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

เมอวนท 5 มถนายน 2551 ทอมแพคเมองทองธาน กรงเทพฯ เสยงเฮแสดงความดใจของชาวเทศบาลตำบลกำแพงเพชร อำเภอรตภม จงหวดสงขลา ดงกกกองทวทงงานวนสงแวดลอมโลก ทกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอมจดขน เนองจากเทศบาลตำบลกำแพงเพชรไดชนะเลศระดบประเทศในการประกวดโครงการธนาคารวสดรไซเคลเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา 80 ชมชน พรอมทงไดถวยรางวลพระราชทานจากสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมารนบเปนความภาคภมใจไมเฉพาะชาวเทศบาลตำบลกำแพงเพชรเทานน แตเปนความภาคภมใจของคนทงภาคใต เพราะเปนเทศบาลเดยวในภาคใตท ไดเขารอบสดทายและไดรบรางวลชนะเลศในครงน โครงการประกวดธนาคารขยะรไซเคลเฉลมพระเกยรต 80 พรรษา 80 ชมชน เปนโครงการทรวมจดโดยกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมกบ สถาบนการจดการบรรจภณฑเพอส งแวดลอมสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย โดยมวตถประสงค เพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในวโรกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 80 พรรษา โดยเทศบาลตำบลกำแพงเพชรไดสงธนาคารวสดรไซเคล สาขาชมชนท 5 เขารวมประกวด คณวรนช ศรสวรรณ ผอำนวยการกองสาธารณสขและสงแวดลอม เทศบาลกำแพงเพชร กลาวถงความสำเรจในครงนวา เปนความรวมมอกนหลาย

สดยอด....เทศบาลตำบลกำแพงเพชร

วารสาร “เมดทราย” หนา 19

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 สำนกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

สวสดคะ สมาชก “เมดทราย” ทน...มรางวล ทกทาน ชวยกนปลกตนไมและลดขยะ เพอลดโลกรอน อยาลมรวมสนก โดยตอบคำถาม ในเลา ะ เลยบ

ชายฝง “กจกรรมเนองในวนสงแวดลอมโลก ป 2551” สง คำตอบมายงกองบรรณาธการ ภายใน วนท 15 กรกฎาคม 2551 มรางวล สำหรบผโชคด จำนวน 10 รางวล คำถามประจำเดอน เมษายน – มถนายน 2551 คำถาม วนสงแวดลอมโลก ตรงกบวนทเทาใด ของทกป ก. 5 เมษายน ข. 5 พฤษภาคม

ค. 5 มถนายน ง. 5 ธนวาคม

กตกา วธการสงคำตอบ แจงชอทอยของผตอบคำถามท

ชดเจน และสงคำตอบได 2 ทาง คอ

1. เขยนคำตอบลงในไปรษณยบตร สงไปยง กอง

บรรณาธการวารสาร “เมดทราย” สำนกงานสงแวดลอมภาคท

16 ถนนกาญจนวนช ตำบลเขารปชาง อำเภอเมอง จงหวด

สงขลา 90000 โดย 1. ทาน สงไปรษณยบตรรวมสนกได

เพยง 1 ฉบบเทานน

2. สงคำตอบทาง Email ท envreo16@hotmail.com

คำถามประจำเดอนมกราคม – มนาคม 2551 ปาพรโตะแดง เปนพนทปาพรทสมบรณ ทเหลออยของประเทศไทยตงอย ในพนทจงหวดอะไร คำเฉลย ง. นราธวาส จากผตอบคำถามทางไปรษณยบตรและอเมล สำหรบ ผ โชคด จำนวน 10 ทานไดรบรางวลกระเปาผา..ลดโลกรอน ดงน

1. คณยวด องศพสฐ สงขลา 2. คณมนดา อาแว นราธวาส 3. คณลำดวน มากช พทลง 4. คณอบดลรอแม เจะบ ยะลา 5. คณอรพร ยมวลย ปตตาน 6. คณพวงทพย ทองบาง นครศรธรรมราช 7. คณหสยา อยแสนสข ชลบร 8. คณอระสา ไกตะนนชย นนทบร 9. คณจาร ปานแกว ปตตาน 10. คณสไรยา ปายง ยะลา

ทน...

มรางวล

สวนทงเทศบาล ประชาชนชมชนท 5 และหนวยงาน อนๆ ท ไดรวมมอรวมแรงรวมใจกนในการแก ไขปญหาขยะ มลฝอย จนสามารถจดการขยะมลฝอยในชมชนท 5 ไดอยางครบวงจร เชน ชมชนปลอดถงขยะ, การทำนำหมกชวภาพเชงพาณชยภายใตชอการคาวา ไบโอไลต, การดำเนนงานธนาคารวสดรไซเคล เปนตน คณวรนช กลาววา เกณฑการตดสนใจครงนเขมขนมากและจะมคณะกรรมการจากสวนกลางลงมาดถงพนท โดยดจาก การสนบสนนจากเทศบาล, การมสวนรวมของชมชน, การดำเนนงานธนาคารวสดรไซเคลของชมชน, ผลสำเรจของโครงการ และการดำเนนงานตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของชมชน ซงเกณฑตางๆ ดงกลาว เทศบาลตำบลกำแพงเพชรไดดำเนนการไดอยางเปนรปธรรมจนเขาตากรรมการจากสวนกลาง ขณะนถวยรางวลพระราชทานไดนำไวทธนาคารขยะสาขาชมชนท 5 เพอใหประชาชนไดชนชม และปจจบนไดมหลายหนวยงานทแจงความประสงคจะมาศกษาดงานทเทศบาลตำบลกำแพงเพชร ซงคณวรนช กลาววาถงแมเทศบาลตำบลกำแพงเพชรเปนเทศบาลเลกๆ แตกยนดทจะใหความร ในการดำเนนงานจดการขยะครบวงจร ซงเทศบาลและชมชนกจะพยายามขยายผลการดำเนนงานไปสชมชนอนๆ และโรงเรยนตอไป ซงนายกเทศมนตรตำบลกำแพงเพชร (คณประเสรฐ แซแต) ได ใหความสำคญกบเรองนเปนอยางมาก วารสารเมดทราย ซงเปนฟนเฟองตวหนงในการเผยแพรประชาสมพนธและใหความร ในดานการจดการสงแวดลอม ขอแสดงความยนดกบชมชนท 5 เทศบาลตำบลกำแพงเพชร และผมสวนรวมททำใหประสบความสำเรจในครงน....สดยอด.....เทศบาลตำบลกำแพงเพชร

ชอ-นามสกล จงหวด

สำนกงานสงแวดลอมภาคท 16 กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

“CO2 Kick the Habit !

Towards a Low Carbon Economy”