90
document.docมมมมมมมมมมมมม Comprehensive Clinic มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมมมมม 2554 มมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมมม มมมมมมม : มม.มม.มมมมมมมมม มมมมมมมมม คคคคคคคคคคคคคคคคคคค Comprehensive Clinic คคคคคคคคคค 2553 (คคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคคค)

3) OD (page 83-117

Embed Size (px)

DESCRIPTION

คู่มือปฏิบัติงาน

Citation preview

Page 1: 3) OD (page 83-117

document.docมื�อปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinicสาขาวิ�ชาอายุ�รศาสติร�ช�องปาก

ป�การศ�กษา 2554

ผู้��ประสานงานรายุวิ�ชาคลิ�น�กติรวิจพิ�เคราะห์�โรคในช�องปาก : ผู้ศ.ดร.เปรมืทิ�พิยุ� ชลิ�ดาพิงศ�

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2553 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

Page 2: 3) OD (page 83-117

ค*าแนะน*าในการใช� Comprehensive Chartโดยุ ผศึ.ดร.เปรมืทิ�พยุ� ชลิ�ดาพงศึ�

เพ�%อให้(น�กศึ�กษาเข(าใจเก*%ยุวิก�บัแฟ้-มืผ�(ป.วิยุ Comprehensive

Chart จ�งได(จ�ดทิ0าคู่��มื�อแนะน0าการใช( โดยุเน(นรายุลิะเอ*ยุดในเร�%องแบับัฟ้อร�มืซั�กประวิ�ติ� ติรวิจ วิ�น�จฉั�ยุ วิางแผนการร�กษา พร(อมืทิ�4งได(แนบัติ�วิอยุ�างการซั�กประวิ�ติ� ติรวิจ วิ�น�จฉั�ยุ วิางแผนการร�กษา ในผ�(ป.วิยุสมืมื�ติ�รายุห้น�%ง น�กศึ�กษาติ(องอ�านทิ0าคู่วิามืเข(าใจก�อนลิงปฏิ�บั�ติ�งานในคู่ลิ�น�กแลิะคู่วิรน0ามืาในขณะปฏิ�บั�ติ�งานในคู่ลิ�น�ก

แฟ้-มืผู้��ป.วิยุ (patient record)

แฟ้-มืผ�(ป.วิยุ (patient record) มื*ไวิ(เพ�%อใช(เก6บัข(อมื�ลิติ�าง ๆ ทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัผ�(ป.วิยุ ข(อมื�ลิเห้ลิ�าน*4ได(แก� ประวิ�ติ�แลิะการติรวิจผ�(ป.วิยุ การวิ�น�จฉั�ยุ การวิางแผนการร�กษา ข(อติกลิงทิ*%ได(พ�ดคู่�ยุก�บัผ�(ป.วิยุ รายุลิะเอ*ยุดการร�กษา ใบัส�งติ�วิผ�(ป.วิยุไปยุ�งทิ�นติแพทิยุ�ห้ร�อบั�คู่ลิากรการแพทิยุ�อ�%น ๆ รายุงานผลิการติรวิจทิางห้(องปฏิ�บั�ติ�การ รายุงานผลิการถ่�ายุภาพร�งส*แลิะภาพร�งส* แบับัสอบัถ่ามืส�ขภาพ ประโยุชน�ส0าคู่�ญทิ*%น�กศึ�กษาได(จากแฟ้-มืผ�(ป.วิยุ คู่�อ เพ�%อบั�นทิ�กข(อมื�ลิทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัผ�(ป.วิยุทิ0าให้(การด�แลิร�กษาผ�(ป.วิยุเก�ดประส�ทิธิ�ภาพ แลิะใช(เป<นส�%อทิ0าให้(ทิ�นติแพทิยุ�อ�%น ๆ ทิราบัการร�กษาติ�าง ๆ ทิ*%ผ�(ป.วิยุได(ร�บั ประโยุชน�อ�%น ๆ ได(แก� เป<นห้ลิ�กฐานเมื�%อเก�ดป>ญห้าทิางกฎห้มืายุ เป<นแห้ลิ�งข(อมื�ลิส0าห้ร�บัการเร*ยุนร� (แก�ทิ�นติแพทิยุ�ทิ*%ติ(องการเพ�%มืพ�นประสบัการณ� เป<นข(อมื�ลิการวิ�จ�ยุ แลิะใช(เป<นข(อมื�ลิส0าห้ร�บัติรวิจสอบัการบัร�ห้ารจ�ดการ (audit) ด�งน�4น น�กศึ�กษาคู่วิรให้(คู่วิามืส0าคู่�ญในการบั�นทิ�กข(อมื�ลิให้(ติรงติามืคู่วิามืเป<นจร�งแลิะมื*รายุลิะเอ*ยุดทิ*%สมืบั�รณ�ทิ*%ส�ด

ส�วินประกอบัของแฟ้-มืผู้��ป.วิยุ (ด�เพ�%มืเติ�มื Appendix 1 )1. Patient Identification and demographic data2. ใบัยุ�นยุอมื (Informed Consent)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

70

Page 3: 3) OD (page 83-117

3. แบับัสอบัถ่ามืส�ขภาพ (Health questionnaire)

4. แบับัฟ้อร�มืซั�กประวิ�ติ� ติรวิจ วิ�น�จฉั�ยุ วิางแผนการร�กษา (Comprehensive patient history examination)

5. แบับัฟ้อร�มืการ update ประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ� (Patient’s Medical Data Updated)

6. แบับัฟ้อร�มืบั�นทิ�กการร�กษาของคู่ลิ�น�กแรกร�บัผ�(ป.วิยุ (Treatment Record)

7. แบับัฟ้อร�มื Interdepartmental Communication

8. แบับัฟ้อร�มื consultation

9. ภาพถ่�ายุร�งส* periapical

10. แบับัฟ้อร�มืเฉัพาะงานของคู่ลิ�น�กอ�%น ๆ ในโรงพยุาบัาลิทิ�นติกรรมื

1.Patient Identification and Demographic Dataคู่�อ ส�วินของแฟ้-มืผ�(ป.วิยุทิ*%บั�นทิ�กข(อมื�ลิส�วินติ�วิผ�(ป.วิยุ ได(แก� ช�%อ

นามืสก�ลิ ทิ*%อยุ�� วิ�น/เด�อน/ป� เก�ด อายุ� เพศึ อาช*พ เลิขทิะเบั*ยุนผ�(ป.วิยุ (Hospital Number ห้ร�อ HN) ประวิ�ติ�ผ�(ป.วิยุส�วินน*4จ�ดเติร*ยุมืโดยุแผนกเวิชระเบั*ยุนของโรงพยุาบัาลิ

วิ�ติถ่�ประสงคู่� เพ�%อใช(เป<นข(อมื�ลิบั�งช*4บั�คู่คู่ลิ ติ�ดติ�อผ�(ป.วิยุ ประกอบัการวิ�น�จฉั�ยุ แลิะวิางแผนการร�กษา เช�น โรคู่บัางอยุ�างพบัได(มืากในบัางกลิ��มือายุ�แลิะเพศึ อาช*พแลิะทิ*%อยุ��เป<นข(อมื�ลิส0าคู่�ญในการวิางแผนการร�กษาทิ*%เห้มืาะสมื เช�น อาช*พคู่(าขายุอาห้ารโติ(ร� �ง อาจไมื�สะดวิกทิ*%จะน�ดในเวิลิาเช(า เป<นติ(น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. ติรวิจสอบัช�%อ นามืสก�ลิ ผ�(ป.วิยุ ก�บัแฟ้-มืประวิ�ติ�วิ�าเป<นผ�(ป.วิยุคู่นน�4น

ๆ ห้ร�อไมื�2. ศึ�กษาอายุ� เพศึ อาช*พ ทิ*%อยุ��/ภ�มื�ลิ0าเนา เพ�%อน0ามืาใช(ประกอบัการ

วิ�น�จฉั�ยุแลิะวิางแผนการร�กษา

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

71

Page 4: 3) OD (page 83-117

2. ใบัยุ�นยุอมื (Informed Consent)

คู่�อ ส�วินทิ*%เป<นคู่0ายุ�นยุอมืร�บัการร�กษาในโรงพยุาบัาลิทิ�นติกรรมื คู่ณะทิ�นติแพทิยุศึาสติร� ผ�(ป.วิยุทิ�กคู่นทิ*%มืาร�บัการร�กษาทิ*%คู่ณะทิ�นติแพทิยุศึาสติร� จะติ(องเซั6นติ�ยุ�นยุอมืร�บัการร�กษา วิ�ติถ่�ประสงคู่� เพ�%อใช(เป<นห้ลิ�กฐานทิางกฎห้มืายุในกรณ*จ0าเป<น น�กศึ�กษาติ(องระลิ�กเสมือวิ�า ผ�(ป.วิยุทิ�กคู่นจะติ(องได(ร�บัการร�กษาโดยุใช(ห้ลิ�กการทิ*%ถ่�กติ(องเห้มืาะสมื ด(วิยุคู่วิามืระมื�ดระวิ�ง แลิะไมื�ประมืาทิเลิ�นเลิ�อ จนทิ0าให้(เก�ดผลิเส*ยุห้ายุติ�อติ�วิผ�(ป.วิยุ ประวิ�ติ�ผ�(ป.วิยุส�วินน*4จ�ดเติร*ยุมืโดยุแผนกเวิชระเบั*ยุนของโรงพยุาบัาลิ

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�ติรวิจสอบัวิ�าผ�(ป.วิยุได(เซั6นยุ�นยุอมืร�บัการร�กษาแลิ(วิห้ร�อยุ�ง

3. แบับัสอบัถามืส�ขภาพิ (The Health Questionnaire)

(ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

คู่�อแบับัสอบัถ่ามืเก*%ยุวิก�บัส�ขภาพทิ�%วิไปทิ*%ให้(ผ�(ป.วิยุกรอกข(อมื�ลิเอง ผ�(ป.วิยุให้มื�ทิ�กคู่นแลิะผ�(ป.วิยุเก�าทิ*%ขาดการติ�ดติ�อเก�น 6 เด�อน จะติ(องติอบัแบับัสอบัถ่ามืน*4 แผนกเวิชระเบั*ยุนของโรงพยุาบัาลิจะจ�ดเติร*ยุมืแบับัสอบัถ่ามืส�ขภาพให้(ผ�(ป.วิยุกรอก เมื�%อมืาลิงทิะเบั*ยุน วิ�ติถ่�ประสงคู่� เพ�%อเป<นข(อมื�ลิเบั�4องติ(นทิ0าให้(ทิราบัวิ�าผ�(ป.วิยุมื*ส�ขภาพทิ�%วิไปแลิะประวิ�ติ�การร�กษาทิางการแพทิยุ�เป<นอยุ�างไร

แบับัสอบัถ่ามืส�ขภาพ แบั�งเป<น 6 ส�วิน ด�งน*4 ส�วินทิ*% 1 : Patient identification ได(แก� ช�%อ

วิ�น/เด�อน/ป�เก�ด อายุ� เพศึส�วินทิ*% 2 : คู่0าช*4แจงส0าห้ร�บัผ�(ป.วิยุส�วินทิ*% 3 : แสดงเห้ติ�ผลิ/อาการทิ*%ทิ0าให้(มืาพบัทิ�นติแพทิยุ�ส�วินทิ*% 4 : คู่0าถ่ามืเก*%ยุวิก�บัข(อมื�ลิทิางการแพทิยุ�ทิ*%จ0าเป<น

เช�น โรคู่ห้ร�ออาการทิ*%ก0าลิ�งได(ร�บัร�กษา อาการป.วิยุร�นแรงทิ*%ทิ0าให้(ติ(อง

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

72

Page 5: 3) OD (page 83-117

พ�กร�กษาติ�วิในโรงพยุาบัาลิห้ร�อผ�าติ�ด ยุาทิ*%ก0าลิ�งร�บัประทิาน อาการแพ(ยุา/อาการไมื�ปกติ�จากการร�บัประทิานยุา

ส�วินทิ*% 5 : คู่0าถ่ามืเก*%ยุวิก�บัโรคู่ห้ร�ออาการของโรคู่ทิางระบับัส�วินทิ*% 6 : ลิายุเซั6นติ�ผ�(ป.วิยุ แลิะวิ�นทิ*%ทิ0าแบับัสอบัถ่ามื

แบับัสอบัถ่ามืส�ขภาพ ทิ0าให้(การซั�กประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ� (medical

history) รวิดเร6วิแลิะคู่รอบัคู่ลิ�มื แติ�อาจมื*โอกาสผ�ดพลิาดได( ในกรณ*ทิ*% ผ�(ป.วิยุไมื�เข(าใจคู่0าถ่ามื อ�านแลิะเข*ยุนไมื�ได( มืองติ�วิห้น�งส�อไมื�เห้6น ห้ร�อ กาเคู่ร�%องห้มืายุผ�ดช�อง

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาติ(องทิวินคู่0าถ่ามืในแบับัสอบัถ่ามืก�บัผ�(ป.วิยุ เพ�%อให้(แน�ใจวิ�า

ผ�(ป.วิยุเข(าใจถ่�กติ(อง แลิะติอบัทิ�กคู่0าถ่ามื2. ถ่(าผ�(ป.วิยุติอบัวิ�าใช�ในห้�วิข(อโรคู่ห้ร�ออาการทิางระบับั น�กศึ�กษาติ(อง

ถ่ามืรายุลิะเอ*ยุดเพ�%มืเติ�มื เพ�%อน0าข(อมื�ลิบั�นทิ�กไวิ(ในช�อง past &

present systemic medical conditions ซั�%งอยุ��ในแบับัฟ้อร�มืการซั�กประวิ�ติ� ให้(น�กศึ�กษาอ�านรายุลิะเอ*ยุดเก*%ยุวิก�บัการซั�กประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ� (Review of the systems) ใน Appendix 2 )

4. แบับัฟ้อร�มืซั�กประวิ�ติ� ติรวิจ วิ�น�จฉั�ยุ แลิะวิางแผู้นการร�กษา (Comprehensive Patient History and Examination Form) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

73

Page 6: 3) OD (page 83-117

การซั�กประวิ�ติ�แลิะติรวิจผ�(ป.วิยุเป<นข�4นติอนแรกแลิะส0าคู่�ญทิ*%ส�ดข�4นติอนห้น�%งในการร�กษาผ�(ป.วิยุ วิ�ติถ่�ประสงคู่�ห้ลิ�กของการซั�กประวิ�ติ�แลิะการติรวิจผ�(ป.วิยุ คู่�อ ทิ0าให้(ได(ข(อมื�ลิเพ�%อใช(วิ�น�จฉั�ยุโรคู่ แลิะวิางแผนการร�กษาให้(เห้มืาะสมืส0าห้ร�บัผ�(ป.วิยุ อ*กทิ�4งเป<นโอกาสทิ*%น�กศึ�กษาจะได(สร(างคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ทิ*%ด*ก�บัผ�(ป.วิยุ (professional relationship)

ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุเก�ดคู่วิามืศึร�ทิธิา เช�%อมื�%น แลิะไวิ(วิางใจติ�อติ�วิน�กศึ�กษา ส�%งเห้ลิ�าน*4เป<นก�ญแจดอกส0าคู่�ญไปส��คู่วิามืส0าเร6จของการจ�ดการด�แลิผ�(ป.วิยุแบับัองคู่�รวิมื

การซั�กประวิ�ติ�เป<นศึาสติร�แลิะศึ�ลิป@ น�กศึ�กษาติ(องมื*คู่วิามืร� (ทิางด(านการแพทิยุ� ทิ�นติแพทิยุ� ส�งคู่มื จ�ติวิ�ทิยุา แลิะมื*ทิ�กษะในการส�%อสาร (เช�น ทิ�กษะการฟ้>ง การเลิ�อกใช(คู่0าให้(เห้มืาะก�บัระด�บัผ�(ป.วิยุ ทิ�กษะการติ�4งคู่0าถ่ามื แลิะภาษาทิ�าทิาง) เพ�%อทิ*%จะเช�%อมืโยุงอาการทิ*%ผ�(ป.วิยุบัอกเลิ�าไปส��การวิ�น�จฉั�ยุ เพ�%อทิ*%จะถ่ามืให้(ติรงประเด6นแลิะเห้มืาะสมื ทิ0าให้(ได(ข(อมื�ลิทิ*%เป<นประโยุชน�ส0าห้ร�บัการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ ในการซั�กประวิ�ติ�น�กศึ�กษาคู่วิรจะทิ0าติามืลิ0าด�บัของห้�วิข(อในแบับัฟ้อร�มืการซั�กประวิ�ติ�แลิะติรวิจผ�(ป.วิยุเพ�%อป-องก�นการลิ�มื ในบัางคู่ร�4งอาจติ(องถ่ามืข(ามืห้�วิข(อไปมืาบั(าง ติามืคู่0าติอบัของผ�(ป.วิยุ ซั�%งเช�%อมืโยุงไปยุ�งคู่0าถ่ามืในห้�วิข(ออ�%น ๆ เพ�%อให้(เก�ดคู่วิามืราบัร�%นในการซั�กประวิ�ติ�

การบั�นทิ�กข(อมื�ลิผ�(ป.วิยุน�กศึ�กษาคู่วิรบั�นทิ�กเป<นภาษาอ�งกฤษ โดยุใช( medical terminology อาจใช(ภาษาไทิยุได(บั(างเลิ6กน(อยุ องค�ประกอบัของแบับัฟ้อร�มืซั�กประวิ�ติ� ติรวิจ วิ�น�จฉั�ยุ วิางแผู้นการร�กษา มื0ด�งน05

4.1 Chief Complaint (ด�แบับัฟ้อร�มืใน Appendix 1)

คู่�อ อาการ ส�%งทิ*%ผ�(ป.วิยุวิ�ติกก�งวิลิ ห้ร�อ ป>ญห้า ทิ*%ทิ0าให้(ติ(องมืาพบัทิ�นติแพทิยุ� น�กศึ�กษาคู่วิรบั�นทิ�กติามืคู่0าพ�ดทิ*%ผ�(ป.วิยุบัอกเลิ�า เพ�%อทิ0าให้(ทิ�นติแพทิยุ�ประเมื�นเร�%องการร�บัร� ( (perception) ของผ�(ป.วิยุเก*%ยุวิก�บัป>ญห้าทิ*%ผ�(ป.วิยุมื* chief

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

74

Page 7: 3) OD (page 83-117

complaint มื�กจะส�4นประมืาณ 1 บัรรทิ�ด มื�กเป<นคู่0าพ�ดประโยุคู่แรก ๆ ทิ*%บัอกก�บัทิ�นติแพทิยุ� อาจมื*มืากกวิ�า 1 อยุ�าง แลิะส�วินให้ญ�ไมื�เก�น 2 ถ่�ง 3 อยุ�าง ถ่(ามื*มืากกวิ�าห้น�%งอยุ�างน�กศึ�กษาคู่วิรเร*ยุงลิ0าด�บัติามืคู่วิามืส0าคู่�ญ

ติ�วิอยุ�าง :“ปวิดฟ้>น ร(าวิไปถ่�งห้�วิ นอนไมื�ห้ลิ�บัมืา 2-3 คู่�นแลิ(วิ”

“ฟ้>นโยุก เห้ง�อกบัวิมื ก�ดฟ้>นไมื�ได(เลิยุ เจ6บัมืาก”

“ร� (ส�กวิ�ามื*ฟ้>นผ� เห้6นเป<นส*ด0า ๆ แติ�ไมื�มื*อาการอะไร”

“แมื�บัอกให้(มืาติรวิจฟ้>น เพราะไมื�ได(ติรวิจมืานานแลิ(วิ”

“มืาติรวิจส�ขภาพฟ้>นประจ0าป�Chief complaint จะติ(องเป<นเห้ติ�ผลิทิ*%แทิ(จร�งทิ*%ทิ0าให้(

มืาพบัทิ�นติแพทิยุ� ไมื�ใช�ชน�ดของการร�กษาทิ*%ติ(องการ ผ�(ป.วิยุอาจบัอกวิ�า มืาจ�ดฟ้>น มืาอ�ดฟ้>น มืาข�ดห้�นป�น ห้ร�อ มืา“ ” “ ” “ ” “

ติรวิจฟ้>น น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืติ�อเพ�%อให้(ได(เห้ติ�ผลิทิ*%แทิ(จร�งทิ*%”

ทิ0าให้(มืาพบัทิ�นติแพทิยุ� โดยุถ่ามืวิ�า ทิ0าไมืจ�งติ(องการจะมืาทิ0า“

เช�นน�4น ห้ร�อ ผ�(ป.วิยุมื*อาการอะไรจ�งจะมืา จ�ดฟ้>น อ�ดฟ้>น ข�ด” “

ห้�นป�น ห้ร�อ มืาติรวิจฟ้>น ซั�%งจะทิ0าได(เห้ติ�ผลิทิ*%แทิ(จร�ง เช�น ”

ฟ้>นซั(อนเกไมื�สวิยุงามื ฟ้>นยุ�%น ฟ้>นเป<นร� ร� (ส�กสาก ๆ ทิ*%“ ” “ ” “ ” “

ฟ้>น เป<นติ(น ”

กรณ*ทิ*%ผ�(ป.วิยุอาจติอบัส�บัสน ห้ร�อติอบัไมื�ติรงประเด6น น�กศึ�กษาอาจบั�นทิ�ก chief complaint โดยุเข*ยุนสร�ป อาการ ห้ร�อส�%งทิ*%ผ�(ป.วิยุวิ�ติกก�งวิลิ ห้ร�ออยุากให้(ทิ�นติแพทิยุ�ช�วิยุเห้ลิ�อ

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. เมื�%อพบัผ�(ป.วิยุเป<นคู่ร�4งแรก น�กศึ�กษาทิ�กทิายุผ�(ป.วิยุ แลิะ

แนะน0าติ�วิเอง ติ�วิอยุ�าง เช�น

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

75

Page 8: 3) OD (page 83-117

“สวิ�สด*คู่ร�บั/คู่�ะ คู่�ณลิ�ง/ห้ร�อคู่�ณป-า….. (เพ�%อติรวิจสอบัช�%อ/นามืสก�ลิวิ�าติรงก�บัแฟ้-มืผ�(ป.วิยุห้ร�อไมื�) ห้มือ ช�%อ….เป<นน�กศึ�กษาทิ�นติแพทิยุ�ป�ทิ*%…. จะมืาทิ0าการติรวิจร�กษาให้(นะคู่ร�บั/คู่�ะ”

2. การถ่ามื Chief complaint อาจเร�%มืถ่ามื ด�งน*4 “วิ�นน*4มื*ป>ญห้าห้ร�อมื*อาการอะไรจะให้(ห้มือช�วิยุคู่�ะ/คู่ร�บั”

3. น0าทิ�กษะในการส�%อสารทิ*%ได(เร*ยุนแลิ(วิมืาใช(ในการซั�กประวิ�ติ� ทิ�กษะเห้ลิ�าน*4 ได(แก� active

listening skill การถ่ามืเจาะลิ�ก การถ่ามืแบับั probing

การแสดง empathy เป<นติ(น4. คู่วิรบั�นทิ�กข(อมื�ลิ เป<นภาษาอ� งกฤษโดยุพยุายุามืใช( medical term ให้(มืากทิ*%ส�ดอาจใช(

ภาษาไทิยุปะปนได(บั(าง

4.2 History of Present Illness (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

คู่�อ ประวิ�ติ� รายุลิะเอ*ยุดของ chief complaint

เป<นประวิ�ติ�ติ�4งแติ�คู่ร�4งแรกทิ*%ผ�(ป.วิยุเร�%มืมื*อาการห้ร�อเร�%มืส�งเกติอาการ (onset of the problem) มื*อาการขณะทิ*%ก0าลิ�งทิ0าอะไรอยุ��ห้ร�อมื*เห้ติ�การณ�ใดเก�ดร�วิมืด(วิยุ (setting of the

condition) โดยุให้(ผ�(ป.วิยุเลิ�าอาการไปติามืลิ0าด�บัเวิลิาทิ*%เก�ดข�4น (chronological manifestations) แลิะการร�กษาทิ*%ผ�านมืา นอกจากน*4 คู่วิรถ่ามืผ�(ป.วิยุวิ�าอาการเห้ลิ�าน�4น มื*ผลิกระทิบัอยุ�างไรติ�อผ�(ป.วิยุแลิะบั�คู่คู่ลิรอบัข(าง ผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืคู่าดห้วิ�งวิ�าทิ�นติแพทิยุ�จะช�วิยุได(อยุ�างไร แลิะ คู่ วิามืคู่�ดเห้6นของ ผ�(ป.วิยุ เก*%ยุวิ ก�บัสาเห้ติ�การเก�ดของโรคู่ห้ร�ออาการ

ติ�วิอยุ�าง : การถ่ามืเก*%ยุวิก�บัอาการปวิด น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืคู่ลิอบัคู่ลิ�มื

ห้�วิข(อ ด�งน*4คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

76

Page 9: 3) OD (page 83-117

1)Timing ได(แก� Onset “ คู่ร�4งแรกทิ*%เร�%มืมื*อาการเมื�%อไร ”Duration .” ระยุะเวิลิาทิ*%เร�%มืเป<นจนถ่�งป>จจ�บั�น ห้ร�อ ”

อาการปวิดเป<นอยุ��นานเทิ�าไร “ ” (duration of bout of pain)

Frequency “ มื*อาการถ่*%แคู่�ไห้น เช�น ปวิดติลิอด”

เวิลิา (continuous) ปวิดเป<น ๆ ห้ายุ (intermittent) ถ่(าปวิดเป<น ๆ ห้ายุ ๆ ปวิดถ่*%“

แคู่�ไห้น เช�น ปวิดทิ�กวิ�น” ทิ�กอาทิ�ติยุ� เป<นติ(นTime pattern “มื*อาการปวิดเป<นประจ0าในช�วิงใดช�วิงห้น�%งของวิ�นห้ร�อไมื� เช�น ”

มื�กปวิดติอนเช(าห้ลิ�งติ�%นนอน ห้ร�อติอนเยุ6น ๆ ห้ลิ�งเลิ�กงาน เป<นติ(น

2)Setting ของอาการทิ*%เก�ดข�4น วิ�ามื*เห้ติ�การณ�ใดเก�ดข�4นพ(องก�น ห้ร�อขณะเร�%มืมื*ก0าลิ�งทิ0าอะไรอยุ��

3)Location ติ0าแห้น�งทิ*%เป<น คู่วิรให้(ผ�(ป.วิยุช*4ติ0าแห้น�งทิ*%มื*อาการ บัางคู่ร�4งผ�(ป.วิยุอาจบัอกไมื�ได(แน�นอนก6ให้(พยุายุามืช*4ขอบัเขติของบัร�เวิณทิ*%มื*

อาการ4) Quality มื*อาการปวิดห้ร�อเส*ยุวิ เช�น brief

sensitivity (เส*ยุวิ) sharp/lancinating/pain(ปวิดแปลิBบั ๆ ปวิดจ*Cด ปวิดเส*ยุวิ) throbbing pain

(ปวิดติ�Bบั ๆ เป<นจ�งห้วิะ)dull aching pain (ปวิดติ�4อ ๆ ปวิดห้น�ก ๆ เมื�%อยุ ๆ

บั*บั ๆ) burning pain

(ปวิดแสบัร(อน) tingling sensation (เจ6บัเห้มื�อนมื*เข6มืเลิ6ก ๆ ทิ�%มื) electric-

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

77

Page 10: 3) OD (page 83-117

liked pain (ปวิดเห้มื�อนไฟ้ชBอติ) ห้ร�อ ปวิดจนร� (ส�กเห้น�%อยุ เป<นติ(น

5) Severity ปวิดร�นแรงแคู่�ไห้น อาจใช( verbal

rating scale วิ�ด (เช�น น(อยุ,

ปานกลิาง, มืาก) ห้ร�อใช( numerical rating

scale (เช�น 0,1,2,….10)

6) Aggravating factors ป>จจ�ยุทิ*%ทิ0าให้(ปวิดยุ�%งข�4น เช�น น04าเยุ6น/อาห้ารเยุ6นจ�ด

น04าร(อน/อาห้ารร(อนจ�ด อาจเป<นป>จจ�ยุกระติ�(น การลิ(างห้น(าลิ�บัห้น(า การก�ดฟ้>น

การเคู่*4ยุวิ เป<นติ(น7) Relieving factors ป>จจ�ยุทิ*%ทิ0าให้(ทิ�เลิาปวิด เช�น

น04าเยุ6นจ�ด การห้ยุ�ดพ�กไมื�เคู่*4ยุวิการก�นยุาแก(ปวิด เป<นติ(น

8) Associated manifestation มื*อาการอ�%นร�วิมืด(วิยุห้ร�อไมื� เช�น บัวิมื เป<นไข( อ�อนเพลิ*ยุ เป<นติ(น

9) อาการปวิดมื*ผลิกระทิบัอยุ�างไรติ�อผ�(ป.วิยุ ห้ร�อบั�คู่คู่ลิรอบัข(างห้ร�อไมื� อยุ�างไร

10) ผ�(ป.วิยุคู่�ดวิ�าทิ�นติแพทิยุ�จะช�วิยุได(อยุ�างไร (Patient expectation)

11) ผ�(ป.วิยุคู่�ดวิ�าสาเห้ติ�ของอาการเก�ดจากอะไร

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. คู่วิรถ่ามืประวิ�ติ�เก*%ยุวิก�บั chief complaint เป<นข�4นติอน

ติามืคู่��มื�อข(างติ(น2. บั�นทิ�กประวิ�ติ�ให้(เป<นระบับัระเบั*ยุบัลิงในช�อง History of

present Illness

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

78

Page 11: 3) OD (page 83-117

3. บั�นทิ�กผลิกระทิบัของอาการน�4นก�บัติ�วิผ�(ป.วิยุแลิะบั�คู่คู่ลิรอบัข(าง

4. บั�นทิ�กคู่วิามืคู่าดห้วิ�งของการร�กษาลิงในช�อง patient expectation

4.3 ประวิ�ติ�ทิางการแพิทิยุ� (Medical History) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

ประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ�ประกอบัด(วิยุ ประวิ�ติ�โรคู่ทิางระบับั (Past & present systemic medical conditions) แลิะการร�กษา การฉัายุแสงห้ร�อเคู่มื*บั0าบั�ด (Chemo/radiotherapy) การเข(าร�บัการร�กษาติ�วิในโรงพยุาบัาลิ แลิะ/ห้ร�อการร�บัการผ�าติ�ดในอด*ติ (Past

hospitalisation/operation) ยุาทิ*%ก0าลิ�งร�บัประทิาน (Current drug taken) ประวิ�ติ�การแพ(ยุาแลิะสารอ�%น (Allergy) ภาวิะติ�4งคู่รรภ� (Pregnancy)

วิ�ติถ่�ประสงคู่�ห้ลิ�กของประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ� คู่�อ ทิ0าให้(การร�กษามื*คู่วิามืปลิอดภ�ยุติ�อช*วิ�ติแลิะส�ขภาพโดยุรวิมืของผ�(ป.วิยุ ติ�วิอยุ�างเช�น ผ�(ป.วิยุทิ*%มื*ลิ�4นห้�วิใจร�%วิ ห้ร�อใส�ลิ�4นห้�วิใจเทิ*ยุมืมื*โอกาสทิ*%จะเก�ด Bacterial endocarditis ห้ลิ�งการทิ0าห้�ติถ่การทิางทิ�นติกรรมืทิ*%มื*เลิ�อดออก ผ�(ป.วิยุทิ*%มื*ภาวิะ cerebrovascular

accident มื�กได(ร�บัยุาก�นแข6งติ�วิของเลิ�อดทิ0าให้(เลิ�อดห้ยุ�ดยุากถ่(าติ(องทิ0าการถ่อนฟ้>น เป<นติ(น

รายุลิะเอ*ยุดเก*%ยุวิก�บัการถ่ามือาการทิ*%เก*%ยุวิก�บัโรคู่ทิางระบับัแลิะการ premedication อยุ��ในเอกสารประกอบัใน Appendix 2

4.3.1 Past and Present Systemic Medical Conditions (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

79

Page 12: 3) OD (page 83-117

คู่�อ ประวิ�ติ�โรคู่ทิางระบับัซั�%งมื*คู่วิามืส0าคู่�ญในการให้(การร�กษาผ�(ป.วิยุ

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาเร�%มืติ(นถ่ามืด(วิยุการใช(คู่0าถ่ามืปลิายุเปDด

(open-ended question) เช�น ส�ขภาพโดยุทิ�%วิไป“

ของคู่�ณเป<นอยุ�างไร ร�างกายุแข6งแรงด*ไห้มื มื*” “ ” “

โรคู่ประจ0าติ�วิอะไรบั(าง ”

2. น�กศึ�กษาคู่วิรเร�%มืถ่ามืจากข(อมื�ลิในแบับัสอบัถ่ามืส�ขภาพ (The Health Questionnaire) ทิ*%ผ�(ป.วิยุติอบั (ด� Appendix 1)

3. น�กศึ�กษาคู่วิรมื*คู่วิามืร� (วิ�าอาการอยุ�างไรส�มืพ�นธิ�ก�บัโรคู่อะไร น�กศึ�กษาอ�านจากห้�วิข(อ Review of

systems (ด�ในแบับัฟ้อร�มื Appendix 2) ซั�%งในห้�วิข(อน*4จะรวิบัรวิมือาการแสดงของโรคู่ทิางระบับัชน�ดติ�าง ๆ ให้(น�กศึ�กษาไวิ(ประกอบัการซั�กประวิ�ติ�โรคู่ทิางระบับั

4. ถ่(าผ�(ป.วิยุติอบัวิ�ามื*โรคู่ทิางระบับัก0าลิ�งร�กษาอยุ�� น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืรายุลิะเอ*ยุดเก*%ยุวิก�บัการร�กษา ได(แก� (1) ระยุะเวิลิาทิ*%เป<นโรคู่น�4น (2) แพทิยุ�ห้ร�อสถ่านพยุาบัาลิทิ*%ให้(การด�แลิ (3) การร�กษาทิ*%ได(ร�บั (4) ภาวิะของโรคู่ในขณะน*4วิ�าคู่งทิ*%ห้ร�อคู่วิบัคู่�มืให้(อยุ��ใน

ระด�บัปกติ�ห้ร�อไมื� เช�น คู่วิามืด�นโลิห้�ติ ระด�บัน04าติาลิในเลิ�อด เป<นติ(น

5. ถ่(าผ�(ป.วิยุร�บัยุาเป<นประจ0า ให้(ถ่ามืติ�อ (1) ช�%อยุา (2)

dose ยุา (3) คู่วิามืถ่*%ของการก�นยุา (4) ก�นยุาร�กษาภาวิะอะไรอยุ��

6. บั�นทิ�กข(อมื�ลิทิ�4งห้มืดด�งกลิ�าวิข(างติ(นลิงในช�อง Past and present systemic Medical Condition

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

80

Page 13: 3) OD (page 83-117

ทิ0าส�ญลิ�กษณ�การมื*โรคู่ระบับัทิ*%ทิางคู่ลิ�น�กเติร*ยุมืไวิ(ให้(ทิ*%ปกในของแฟ้-มืผ�(ป.วิยุแลิะเข*ยุนช�%อโรคู่ทิ*%ผ�(ป.วิยุเป<น

4.3.2 การร�กษา Chemo/radiotherapy (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

ผ�(ป.วิยุมืะเร6งมื�กได(ร�บัการร�กษาโดยุการฉัายุร�งส* ห้ร�อใช(เคู่มื*บั0าบั�ด ทิ0าให้(ส�ขภาพโดยุรวิมืของผ�(ป.วิยุอ�อนแอลิง เน�%องจากผลิข(างเคู่*ยุงทิ*%เก�ดจากการฉัายุแสงแลิะเคู่มื*บั0าบั�ด ไปทิ0าลิายุเน�4อเยุ�%อแลิะเซัลิลิ�ทิ*%ปกติ� ทิ0าให้(ติ�ดเช�4อง�ายุ เลิ�อดห้ยุ�ดยุาก มื*แผลิแลิะอาการระคู่ายุเคู่�องในช�องปาก เป<นติ(น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืแลิะบั�นทิ�กข(อมื�ลิเก*%ยุวิก�บั (1) ฉัายุ

แสงห้ร�อเคู่มื*บั0าบั�ดของมืะเร6ง ชน�ดใด (2) เมื�%อไรแลิะเป<นระยุะเวิลิานานเทิ�าใด (3) dose ของร�งส*ห้ร�อยุาเคู่มื*ทิ*%ได(ร�บั

4.3.3 Past Hospitalisation/operations (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

ทิ0าให้(ทิราบัวิ�าผ�(ป.วิยุมื*โรคู่/อาการทิางระบับัทิ*%มื*อาการร�นแรงจนติ(องร�บัการร�กษาติ�วิในโรงพยุาบัาลิ ห้ร�อการผ�าติ�ด ประวิ�ติ�น*4ทิ0าให้(ทิ�นติแพทิยุ�ประเมื�นสภาวิะโรคู่ทิางระบับั ส�ขภาพร�างกายุ การติอบัสนองของร�างกายุห้ลิ�งการผ�าติ�ด ห้ร�อผลิข(างเคู่*ยุงห้ลิ�งการผ�าติ�ด

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาอาจถ่ามืวิ�า เคู่ยุป.วิยุห้น�กจนติ(องเข(าร�บัการ“

ร�กษาติ�วิในโรงพยุาบัาลิ ห้ร�อไมื� ห้ร�อ เคู่ยุได(ร�บัการผ�าติ�ดห้ร�อไมื�“ ” “ ”

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

81

Page 14: 3) OD (page 83-117

2. ถ่(าผ�(ป.วิยุมื*ประวิ�ติ�วิ�าเคู่ยุเข(าร�บัการร�กษาติ�วิในโรงพยุาบัาลิห้ร�อผ�าติ�ด น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืแลิะบั�นทิ�ก (1)

สาเห้ติ� (2) รายุลิะเอ*ยุดการเข(าร�กษาติ�วิในโรงพยุาบัาลิ (3) ผลิการร�กษา (4) อาการแทิรกซั(อน

4.3.4 Current Drug Taken (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

ยุาทิ*%ผ�(ป.วิยุร�บัประทิานเป<นประจ0าอาจจะมื*ผลิติ�อการร�กษาของทิ�นติแพทิยุ� คู่วิรถ่ามืคู่รอบัคู่ลิ�มืถ่�งยุาทิ*%แพทิยุ�จ�ายุให้( ยุาทิ*%ซั�4อก�นเอง แลิะยุาสมื�นไพร/วิ�ติามื�น/อาห้ารเสร�มื

วิ�ติถ่�ประสงคู่�เพ�%อป-องก�น drug interaction ห้ร�อเพ�%อป-องก�นไมื�ให้(เก�ดผลิแทิรกซั(อนห้ลิ�งการร�กษา ติ�วิอยุ�าง กรณ*ผ�(ป.วิยุร�บัประทิานยุาลิะลิายุลิ�%มืเลิ�อด เช�น Aspirin

เห้ง�อกโติจากยุา phenyltoin cyclosporine แลิะ calcium-channel blocker เป<นติ(น นอกจากน*4รอยุโรคู่ในช�องปากบัางชน�ดก6อาจเก�ดจากผลิข(างเคู่*ยุงของยุา

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืแลิะบั�นทิ�ก ด�งน*4 (1) ช�%อยุา (2)

Dose ยุา (3) คู่วิามืถ่*%ของการก�นยุา (4) โรคู่ห้ร�ออาการทิ*%เป<น 2. กรณ*ทิ*%คู่นไข(จ0าช�%อยุาไมื�ได(ให้(น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืวิ�าใช(เพ�%อร�กษาโรคู่อะไร แลิะก�นยุาใน

ขนาดเทิ�าไร ถ่(าคู่นไข(น0ายุามืาโดยุไมื�มื*ช�%อบันซัองยุาน�กศึ�กษาอาจขอให้(เภส�ชกรประจ0าโรงพยุาบัาลิระบั�ช�%อจากลิ�กษณะยุาทิ*%คู่นไข(น0ามืาให้(น�กศึ�กษาคู่วิรบัอกให้(ผ�(ป.วิยุน0ายุาทิ*%ก0าลิ�งก�นมืาให้(ด�ในคู่ราวิห้น(าทิ*%น�ดมืาทิ0าการร�กษา

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

82

Page 15: 3) OD (page 83-117

4.3.5 Allergyวิ�ติถ่�ประสงคู่�ทิ0าให้(ทิราบัอาการแพ(ยุา ห้ร�อสารอ�%น ๆ

เพ�%อป-องก�นไมื�ให้(เก�ดอาการซั04าซั(อนอ*ก เพราะอาการแพ(อาจร�นแรงจนถ่�งทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุเส*ยุช*วิ�ติได( (Anaphylatic

shock) น�กศึ�กษาคู่วิรแยุกแยุะอาการทิ*%เก�ดจากการแพ( (Allergy) ออกจากอาการทิ*%เป<นผลิข(างเคู่*ยุงของยุา (Side effect of medication)

อาการแพ(ยุา เช�น ผ�%นแดง (rash) ; ผ�%นน�น (hives) ; คู่�น (urticaria) ; แผลิติ��มืน04าของเน�4อเยุ�%ออ�อนในช�องปาก (Erythema multiforme) ; ซั�%งอาจร�นแรงทิ0าให้(เก�ดรอยุโรคู่ข�4นทิ*%ผ�วิห้น�ง ติา แลิะอวิ�ยุวิะเพศึด(วิยุเร*ยุกวิ�า Steven Johnson Syndrome ;

บัวิมืติามืร�างกายุ ห้ร�อรอบัติา รอบัร�มืฝี�ปาก (Angioneurotic adema) ; ห้ายุใจลิ0าบัาก ห้ายุใจไมื�ออก (Anaphylaxis) เป<นติ(น

อาการทิ*%เป<นผลิข(างเคู่*ยุงของยุา เช�น คู่ลิ�%นไส( อาเจ*ยุน ปวิดห้�วิ ปากแห้(ง ทิ(องผ�ก ป>สสาวิะข�ด เป<นติ(น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืวิ�าผ�(ป.วิยุเคู่ยุมื*อาการแพ(ยุาอาห้าร

ห้ร�อสารอ�%น ๆ ห้ร�อไมื� อาจถ่ามืวิ�า เมื�%อก�น“

ยุา/อาห้ารห้ร�อส�มืผ�สโดนส�%งใดแลิ(วิมื*ผ�%นคู่�น เป<นติ��มืน04า บัวิมื ห้ายุใจข�ด/ ลิ0าบัากห้ร�อไมื�”

2. บั�นทิ�กช�%อของส�%งทิ*%แพ( ถ่(าผ�(ป.วิยุไมื�ร� (จ�กช�%อยุา ให้(ถ่ามื วิ�าเป<นยุาทิ*%ใช(ร�กษาอะไร เพ�%อทิ*%จะได(แยุกแยุะกลิ��มืยุา“ ”

ได(

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

83

Page 16: 3) OD (page 83-117

3. ถ่(าผ�(ป.วิยุมื* Allergy ให้(น�กศึ�กษาทิ0าส�ญลิ�กษณ�การแพ(ยุาทิ*%ทิางคู่ลิ�น�กจ�ดห้าให้(ไวิ(ทิ*%ปกด(านในของแฟ้-มืผ�(ป.วิยุ เข*ยุนช�%อสารแลิะอาการทิ*%แพ(

4.3.6 Pregnancy (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

วิ�ติถ่�ประสงคู่�ทิ0าให้(ทิราบัวิ�าขณะน*4ผ�(ป.วิยุก0าลิ�งติ�4งคู่รรภ�ห้ร�อไมื� เพราะการร�กษาอาจมื*ผลิติ�อภาวิะติ�4งคู่รรภ� ห้ร�อในทิางกลิ�บัก�นภาวิะติ�4งคู่รรภ�อาจทิ0าให้(เก�ดรอยุโรคู่ในช�องปาก คู่วิรถ่ามืในผ�(ห้ญ�งวิ�ยุเจร�ญพ�นธิ��ทิ�กคู่นส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืแลิะบั�นทิ�กด�งน*4 ประจ0าเด�อนมืา“

ติามืปกติ�ห้ร�อไมื� ห้ร�อ ก0าลิ�ง” “

ติ�4งคู่รรภ�ห้ร�อไมื� ”

2. ถ่(าก0าลิ�งติ�4งคู่รรภ�ให้(ถ่ามืแลิะบั�นทิ�ก ก0าห้นดการคู่ลิอดบั�ติร อายุ�คู่รรภ� แลิะ

ป>ญห้าทิ*%มื*ในระห้วิ�างติ�4งคู่รรภ�

4.4 Family History (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

วิ�ติถ่�ประสงคู่�ของการถ่ามืโรคู่ในคู่รอบัคู่ร�วิ เพ�%อประเมื�นวิ�ามื*โรคู่ทิางพ�นธิ�กรรมื ห้ร�อโรคู่ติ�ดเช�4อ (infectious disease) ซั�%งอาจจะส�งผลิติ�อส�ขภาพผ�(ป.วิยุห้ร�อไมื� นอกจากน*4การทิ*%ผ�(ป.วิยุมืาขอร�บัการร�กษาอาจเป<นผลิจากประสบัการณ�ทิ*%ผ�(ป.วิยุพบัเห้6นการป.วิยุของสมืาช�กในคู่รอบัคู่ร�วิ

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืวิ�าสมืาช�กในคู่รอบัคู่ร�วิระด�บั second-

degree relative คู่�อพ�อแมื� ป�.ยุ�า ติายุายุ พ*%น(อง ลิ�กแลิะห้ลิาน

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

84

Page 17: 3) OD (page 83-117

(ทิ*%เก�ดจากลิ�กผ�(ป.วิยุเอง) มื*โรคู่ประจ0าติ�วิ ห้ร�อป.วิยุด(วิยุโรคู่ทิางระบับัใดบั(าง

4.5 Psycho-Social History and Environment Factors (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

ข(อมื�ลิจากประวิ�ติ�ส�วินน*4ทิ0าให้(เข(าใจถ่�งอ�ทิธิ�พลิของป>จจ�ยุทิ*%มื*ผลิติ�อส�ขภาพ การส�งเสร�มืป-องก�น แลิะการด�แลิส�ขภาพของผ�(ป.วิยุ ทิ0าให้(เข(าใจป>ญห้าของผ�(ป.วิยุมืากยุ�%งข�4น ข(อมื�ลิเห้ลิ�าน*4มื*ประโยุชน�ส0าคู่�ญทิ�4งในการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ วิางแผนการร�กษา แลิะส�งเสร�มืให้(ผ�(ป.วิยุด�แลิส�ขภาพด(วิยุติ�วิเอง

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืห้�วิข(อห้ลิ�ก ด�งน*41. Patient profile เช�น ข(อมื�ลิเก*%ยุวิก�บั คู่รอบัคู่ร�วิผ�(ป.วิยุ

สมืาช�กในคู่รอบัคู่ร�วิ คู่วิามืส�มืพ�นธิ�ก�บัคู่นในคู่รอบัคู่ร�วิ อาช*พการงานห้ร�อการเร*ยุน

2. Life Style เช�น ก�จวิ�ติรประจ0าวิ�นทิ�%วิไป การผ�อนคู่ลิายุอารมืณ� 3. Source of both stress and support คู่วิามืเคู่ร*ยุดอาจ

เก�ดจากคู่รอบัคู่ร�วิ คู่วิามืส�มืพ�นธิ�ก�บัคู่นใกลิ(ช�ด สถ่านะทิางการเง�น การทิ0างาน/เร*ยุน ห้ร�อการเกษ*ยุณอายุ� อาจถ่ามืวิ�าคู่รอบัคู่ร�วิเข(าใจห้ร�อให้(ก0าลิ�งใจในเร�%องอาการเจ6บัป.วิยุห้ร�อไมื�

4. Environment and context ส�%งแวิดลิ(อมืทิางกายุภาพ ทิางส�งคู่มื ติลิอดจนบัร�บัทิแลิะเง�%อนไขทิ*%มื*ผลิติ�อส�ขภาพแลิะติ�อการร�กษา

4.6 Oral and Maxillofacial History (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

85

Page 18: 3) OD (page 83-117

วิ�ติถ่�ประสงคู่�ทิ0าให้(ทิราบัอาการบัาดเจ6บั แลิะคู่วิามืผ�ดปกติ�ทิ*%เก�ดบัร�เวิณใบัห้น(า คู่วิามืสนใจในการด�แลิส�ขภาพช�องปาก อาการแทิรกซั(อนห้ร�อป>ญห้าจากการร�กษาทิางทิ�นติกรรมืทิ*%ผ�านมืา ทิ�ศึนคู่ติ�ติ�อการร�กษาทิ*%ผ�านมืาส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�

น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามื ด�งน*41. Head/Face/Jaw/Teeth Trauma ถ่ามืประวิ�ติ�อาการ

บัาดเจ6บั เช�น อ�บั�ติ�เห้ติ�จากรถ่ ห้กลิ(มื ติกจากทิ*%ส�ง ถ่�กติ* ถ่�กติ�อยุ บัร�เวิณศึ*รษะแลิะใบัห้น(า ให้(น�กศึ�กษา บั�นทิ�ก (1)

คู่วิามืร�นแรง (2)เวิลิาทิ*%เก�ด แลิะ (3) การร�กษาทิ*%ได(ร�บั2. Orofacial pain ถ่ามืประวิ�ติ�อาการปวิดบัร�เวิณใบัห้น(าแลิะ

ช�องปาก คู่วิรใช(คู่0าถ่ามืติ�อไปน*4 เพ�%อถ่ามืคู่�ดกรองผ�(ป.วิยุคู่0าถ่ามืคู่�ดกรองอาการ orofacial pain (Locker &

Grushka 1987) ทิ�านเคู่ยุมื*อาการปวิดด�งน*4ห้ร�อไมื�

1) อาการปวิดบัร�เวิณข(อติ�อขากรรไกร2) อาการปวิดบัร�เวิณห้น(าห้�3) อาการปวิดในกระบัอกติาห้ร�อรอบัติา4) อาการปวิดเมื�%ออ(าปากกวิ(างห้ร�อห้าวินอน5) อาการปวิดแปลิBบั ๆ ทิ*%บัร�เวิณใบัห้น(าห้ร�อทิ*%แก(มื6) อาการปวิดทิ*%ข(อติ�อขากรรไกรเวิลิาเคู่*4ยุวิอาห้าร7) อาการปวิดบัร�เวิณขมื�บั8) อาการเมื�%อยุ ๆ ติ�ง ๆ บัร�เวิณใบัห้น(า9) อาการปวิดแสบัร(อนทิ*%ลิ�4นห้ร�อบัร�เวิณในปาก

ถ่(าผ�(ป.วิยุติอบัวิ�ามื*อาการปวิดในข(อใดข(อห้น�%งให้(ซั�กถ่ามืติ�อวิ�า (1) เป<นติ�4งแติ�เมื�%อไร (2) คู่วิามืถ่*%ทิ*%เป<น แลิะ (3)

คู่วิามืร�นแรงของอาการปวิด ให้(บั�นทิ�กเป<นระด�บัข�4นวิ�าน(อยุ ปานกลิาง ห้ร�อมืาก

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

86

Page 19: 3) OD (page 83-117

3. Oral ulceration on Discomfort in the Mouth

ถ่ามืประวิ�ติ�การเป<นแผลิในช�องปาก ห้ร�ออาการระคู่ายุเคู่�องบัร�เวิณเน�4อเยุ�%อช�องปาก ถ่(ามื*ให้(ถ่ามืแลิะบั�นทิ�กเร�%อง (1)

คู่วิามืถ่*% (2) ระยุะเวิลิาการห้ายุของแผลิ แลิะ (3) ป>จจ�ยุทิ*%เก*%ยุวิข(อง

4. Discomfort in the mouth ถ่ามืประวิ�ติ�อาการระคู่ายุเคู่�องบัร�เวิณเน�4อเยุ�%อช�องปาก ถ่(ามื*ให้(ถ่ามืแลิะบั�นทิ�กเร�%อง (1) คู่วิามืถ่*% (2) ระยุะเวิลิาการห้ายุของแผลิ แลิะ (3)

ป>จจ�ยุเก*%ยุวิข(อง5. Head/Face/Neck Radiotherapy ถ่ามืประวิ�ติ�การใช(

ร�งส*บั0าบั�ดมืะเร6ง ถ่(ามื*ให้(ถ่ามืแลิะบั�นทิ�ก (1) ชน�ดของมืะเร6ง (2) บัร�เวิณทิ*%เป<น (3) ระยุะเวิลิาทิ*%การร�กษา แลิะ (4) การร�กษาทิ*%ได(ร�บั

6. Previous Dental Check-Up / Treatments ถ่ามืวิ�าผ�(ป.วิยุเคู่ยุไปพบัทิ�นติแพทิยุ�ห้ร�อไมื� ถ่(าเคู่ยุ ถ่ามืติ�อวิ�าไปพบัเมื�%อมื*อาการห้ร�อไปเพ�%อติรวิจเช6คู่อาการเป<นประจ0า แลิะถ่(าไปเป<นประจ0าให้(ระบั�คู่วิามืถ่*%ติ�อป�

7. Previous Treatments ถ่(าผ�(ป.วิยุไมื�เคู่ยุได(ร�บัการร�กษาทิางทิ�นติกรรมืก6ไมื�ติ(องถ่ามืติ�อ ห้ากผ�(ป.วิยุเคู่ยุร�บัการร�กษาให้(น�กศึ�กษาถ่ามืติ�อวิ�าไปทิ0าการร�กษาอะไร

8. Previous Problems/Complications น�กศึ�กษาไมื�ติ(องถ่ามืข(อน*4ถ่(าผ�(ป.วิยุไมื�เคู่ยุได(ร�บัการร�กษาทิางทิ�นติกรรมืมืาก�อน ห้ากเคู่ยุร�กษาให้(ถ่ามืวิ�ามื*อาการแทิรกซั(อนห้ร�อป>ญห้าใด ๆ จากการร�กษาห้ร�อไมื� แลิะให้(ระบั�วิ�าเก�ดอาการอะไรห้ร�อป>ญห้าอะไร

4.7 Personal History (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

87

Page 20: 3) OD (page 83-117

วิ�ติถ่�ประสงคู่�เพ�%อประเมื�นพฤติ�กรรมืทิ*%อาจเส*%ยุงติ�อการเก�ดโรคู่ เช�น การส�บับั�ห้ร*% ด�%มืแอลิกอฮอลิ� คู่วิามืถ่*%การก�นอาห้าร ชน�ดของอาห้ารทิ*%ก�น น�ส�ยุนอกห้น(าทิ*%ของฟ้>น (parafunctional habit)

การทิ0าคู่วิามืสะอาดช�องปากแลิะฟ้>น การทิ0าคู่วิามืสะอาดฟ้>นปลิอมืถ่อดได( retainer ห้ร�อ เฝีGอกฟ้>น เป<นติ(น

4.7.1 พิฤติ�กรรมืการใช�สารทิ0/เส0/ยุงติ�อโรคแลิะยุาเสพิติ�ด (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

พฤติ�กรรมืการใช(สารทิ*%เส*%ยุงติ�อโรคู่ เช�น การส�บับั�ห้ร*% (smoking) การใช(ยุาเส(น (smokless tobacco) การเคู่*4ยุวิห้มืาก (Betel

guid) ด�%มืเห้ลิ(า (dringking) การใช(ยุาเสพติ�ด(drug

abuse) แลิะอ�%น ๆ ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืทิ�กพฤติ�กรรมืการใช(สารทิ*%เส*%ยุงติ�อโรคู่ การส�บับั�ห้ร*% (Smoking) โดยุถ่ามืวิ�าขณะน*4ทิ0าพฤติ�กรรมืด�งกลิ�าวิห้ร�อไมื� ถ่(าทิ0าให้(บั�นทิ�กคู่วิามืถ่*% เช�น ส�บัก*%มืวินติ�อวิ�น (cigarette/day) แลิะส�บัมืาแลิ(วิก*%ป� ถ่(าผ�(ป.วิยุได(ทิ0าในป>จจ�บั�น ถ่ามืติ�อวิ�าเคู่ยุทิ0าพฤติ�กรรมืเส*%ยุงน�4น ๆ ในอด*ติห้ร�อไมื� ถ่(าเคู่ยุบั�นทิ�กปร�มืาณแลิะระยุะเวิลิาทิ*%เคู่ยุทิ0า

4.7.2 Dietary Behaviour (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

วิ�ติถ่�ประสงคู่�เพ�%อประเมื�นพฤติ�กรรมืการก�นอาห้าร น0าไปประเมื�นคู่วิามืเส*%ยุงของการเก�ดโรคู่ในช�องปากเช�น โรคู่ฟ้>นผ� โรคู่ฟ้>นส�ก

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

88

Page 21: 3) OD (page 83-117

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืส�%งเห้ลิ�าน*41. Meal/Day ถ่ามืจ0านวินมื�4ออาห้ารทิ�กมื�4อทิ*%ผ�(ป.วิยุร�บั

ประทิานแลิะบั�นทิ�กโดยุกาลิงในช�องทิ*%เห้มืาะสมื2. Favorite taste ถ่ามืวิ�าผ�(ป.วิยุชอบัร�บัประทิานอาห้าร

รสใดมืากทิ*%ส�ด โดยุให้(น�กศึ�กษาจ�ดกลิ��มืวิ�าเป<นประเภทิใด (1) รสเผ6ด (2) ห้วิาน (3) เปร*4ยุวิ (4) เคู่6มื แลิะ (5) อ�%น ๆ

3. Favorite food consistency ถ่ามืวิ�าผ�(ป.วิยุชอบัทิานอาห้ารประเภทิใดมืากทิ*%ส�ดโดยุให้(น�กศึ�กษาจ�ดกลิ��มืวิ�าเป<นประเภทิใด (1) ปกติ� (2) แข6ง (เช�นกระด�ก เมืลิ6ดพ�ชแข6ง ๆ) (3) น�%มื (เช�น ขนมืเคู่(ก ขนมืแป-ง)

(4) เป<นเส(นใยุ (เช�น ผ�ก ผลิไมื() แลิะ (5) อ�%น ๆ 4. การบั�นทิ�กในติารางการบัร�โภคู่ให้(บั�นทิ�กรายุลิะเอ*ยุดในแติ�ลิะประเภทิของอาห้ารแลิะเคู่ร�%องด�%มืติามืห้�วิข(อติ�อไปน*4

a. Details ให้(บั�นทิ�กรายุลิะเอ*ยุดของเคู่ร�%องด�%มืห้ร�ออาห้าร เช�น น04าอ�ดลิมื โซัดา กาแฟ้ผสมืนมืข(นห้วิาน ลิ�กอมืฮอลิลิ� ห้มืากฝีร�%ง sugar free

แกงส(มื b. Frequency คู่วิามืถ่*%ในการบัร�โภคู่ เช�น 1

คู่ร�4ง/วิ�น 3 คู่ร�4ง/ส�ปดาห้� ห้ากผ�(ป.วิยุติอบัวิ�า นานๆ คู่ร�4ง ห้ร�อ บัางโอกาส ไมื�คู่วิรบั�นทิ�กวิ�า นานๆ คู่ร�4ง ห้ร�อ บัางโอกาส แติ�ให้(พยุายุามืห้าวิ�ธิ*การถ่ามืให้(ได(วิ�าห้มืายุถ่�งคู่วิามืถ่*%เทิ�าไร

c. In meals ให้(บั�นทิ�กถ่(ามื*การบัร�โภคู่อาห้ารชน�ดน�4นๆ ในมื�4ออาห้ารห้ลิ�ก ใช(ติ�วิยุ�อจาก Remarks

เช�น ด�%มืน04าอ�ดลิมืติอนมื�4อเทิ*%ยุง บั�นทิ�ก L

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

89

Page 22: 3) OD (page 83-117

d. Between meals ให้(บั�นทิ�กถ่(ามื*การบัร�โภคู่อาห้ารชน�ดน�4นๆ ระห้วิ�างมื�4ออาห้ารห้ลิ�ก เช�น ด�%มือ�ดลิมืระห้วิ�างมื�4อเช(าก�บัเทิ*%ยุง แลิะระห้วิ�างมื�4อเทิ*%ยุงก�บัมื�4อเยุ6น บั�นทิ�ก B/L, L/D

อาห้ารห้ร�อเคู่ร�%องด�%มืแติ�ลิะชน�ดสามืารถ่บั�นทิ�กได(ทิ�4งช�อง In meals แลิะ Between meals ห้ากมื*การบัร�โภคู่ทิ�4งระห้วิ�างมื�4อ

แลิะในมื�4ออาห้ารในกรณ*ทิ*%ไมื�มื*การบัร�โภคู่อาห้ารห้ร�อเคู่ร�%องด�%มืในประเภทิน�4นๆ ให้(

กากบัาทิในช�อง No เทิ�าน�4น Remarks: ให้(แสดงเห้ติ�ผลิในการบัร�โภคู่ห้ร�อห้ากมื*รายุลิะเอ*ยุด

เพ�%มืเติ�มื เช�น อมืลิ�กอมืเพราะแก(ง�วิงติอนอ�านห้น�งส�อ อมืลิ�กอมืเพราะเป<นเบัาห้วิาน ด�%มืน04าห้วิานร�วิมืก�บัข(าวิเพราะติ(องการให้(คู่ลิ�องคู่อเน�%องจากน04าลิายุน(อยุ

4.1 Soft drink ห้มืายุถ่�งการด�%มืเคู่ร�%องด�%มืทิ*%ไมื�มื*แอลิกอฮอลิ�ผสมื โดยุทิ�%วิไปห้มืายุถ่�ง เคู่ร�%องด�%มืทิ*%มื* carbonate ผสมืทิ0าให้(มื*รสซั�า แลิะมื�กเติ�มืรสห้วิานลิงไปด(วิยุ เป<นสาเห้ติ�ให้(เก�ดฟ้>น Erosion

ซั�%งจะ ข�4นก�บัปร�มืาณแลิะวิ�ธิ*การด�%มืแลิะการทิ0าคู่วิามืสะอาดฟ้>น แลิะอาจรวิมืถ่�งน04าผ�ก ผลิไมื( เคู่ร�%องด�%มืช� ก0าลิ�ง

4.2 Cofee/Tea/Milk/Chocholate ห้มืายุถ่�งการด�%มืเคู่ร�%องด�%มืประเภทิ ชา กาแฟ้ ชอคู่โกแลิติ นมื ทิ*%มื* รสห้วิาน

4.3 Candy ห้มืายุถ่�งการร�บัประทิานทิBอฟ้ฟ้�% ลิ�กอมื 4.4 Chewing gum (sugar) น�กศึ�กษาถ่ามืเร�%องการ

เคู่*4ยุวิห้มืากฝีร�%งชน�ดทิ*%มื*น04าติาลิ แลิะไมื�มื*น04าติาลิ4.5 Sour food น�กศึ�กษาถ่ามืเร�%องการร�บัประทิานอาห้าร

รสเปร*4ยุวิแลิะการทิ0าคู่วิามืสะอาดฟ้>นห้ลิ�งร�บัประทิานอาห้ารทิ*%มื*รสเปร*4ยุวิ

4.6 Sweets ห้มืายุถ่�งขนมืทิ�กชน�ด ทิ�4งขนมืไทิยุ ขนมืซัอง Bakery ช6อคู่โกแลิติแทิ�ง

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

90

Page 23: 3) OD (page 83-117

4.7 Others ห้มืายุถ่�งอาห้ารแลิะเคู่ร�%องด�%มือ�%นๆ ทิ*%มื*คู่วิามืเส*%ยุงติ�อการเก�ดโรคู่ในช�องปากแลิะไมื�สามืารถ่ระบั�รวิมืได(ในข(อ 4.1-4.6

5. In case of eating before bedtime ห้ากผ�(ป.วิยุมื*การบัร�โภคู่อาห้ารห้ร�อเคู่ร�%องด�%มืก�อนนอน ให้(ถ่ามืมื*การแปรงฟ้>นอ*กห้ร�อไมื�ก�อนจะนอน

4.7.3 Plaque Control and Oral Hygiene Care (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

วิ�ติถ่�ประสงคู่�เพ�%อประเมื�นพฤติ�กรรมืการทิ0าคู่วิามืสะอาดช�องปาก แลิะ

เคู่ร�%องมื�อชน�ดถ่อดได(ทิ*%ใส�ในช�องปาก เช�น ฟ้>นปลิอมื retainer เฝีGอกฟ้>น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ� น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามื ด�งน*4

1. Tooth Brush Type ชน�ดของขนแปรงทิ*%แข6งทิ0าให้(เก�ดฟ้>นส�ก (abrasion, attrition) น�กศึ�กษาถ่ามืชน�ดขนแปรงทิ*%ใช(แลิะบั�นทิ�ก

2. Dentrifice ชน�ดของยุาส*ฟ้>นอาจทิ0าให้(เก�ดฟ้>นส�ก ห้ร�อการเก�ดฟ้>นผ� น�กศึ�กษาถ่ามืชน�ดของยุาส*ฟ้>น แลิะประเมื�นวิ�ามื* fluoride ห้ร�อไมื�

3. Brushing technique เทิคู่น�คู่การแปรงฟ้>นมื*ผลิติ�อการส�กของฟ้>นแลิะคู่วิามืสะอาดในช�องปาก น�กศึ�กษาถ่ามืวิ�ธิ*การ ผ�(ป.วิยุแติ�ลิะรายุอาจแปรงห้ลิายุเทิคู่น�คู่ คู่วิามืถ่*%ติ�อวิ�นแลิะแปรงฟ้>นนานเทิ�าใดแลิ(วิบั�นทิ�ก

4. Type of oral hygiene aids น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืวิ�าใช(เคู่ร�%องมื�ออ�%นในการทิ0าคู่วิามืสะอาด ช�องปาก

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

91

Page 24: 3) OD (page 83-117

แลิะฟ้>นห้ร�อไมื� แลิะใช(อะไร ผ�(ป.วิยุอาจติอบัวิ�าใช( Dental floss ไมื(จ�4มืฟ้>น เป<นติ(น ถ่ามืติ�อเร�%องคู่วิามืถ่*%ในการใช(

5. Mouth rinse น�กศึ�กษาถ่ามืเร�%องการใช(น04ายุาบั(วินปาก ถ่(าใช( ให้(ระบั�ช�%อยุ*%ห้(อทิ*%ใช( ร� (ส�วินผสมืทิ*%ส0าคู่�ญ เช�น ฟ้ลิ�ออไรด� สารก�นเส*ยุวิฟ้>น เห้ติ�ผลิในการใช( คู่วิามืถ่*%ในการใช(

6. Appliance รวิมืถ่�งฟ้>นปลิอมืชน�ดถ่อดได( occlusal splint, retainer เป<นติ(น ให้(ระบั�ชน�ด แลิะสภาพของฟ้>นปลิอมื เช�น TP มื*การแติกห้�ก ห้ลิวิมื

7. Appliance care ประเมื�นเร�%องการด�แลิทิ0าคู่วิามืสะอาด โดยุถ่ามืวิ�าผ�(ป.วิยุได(แปรงทิ0าคู่วิามืสะอาดทิ�กคู่ร�4งห้ลิ�งมื�4ออาห้าร ห้ร�อก�อนถ่อดเก6บัห้ร�อไมื�

คู่วิามืถ่*%ในการใช(อ�ปกรณ�ทิ0าคู่วิามืสะอาดช�องปากทิ�กชน�ด ห้ากผ�(ป.วิยุติอบัวิ�า นานๆ คู่ร�4งห้ร�อ บัางโอกาส ไมื�คู่วิรบั�นทิ�กวิ�า นานๆ คู่ร�4ง ห้ร�อ บัางโอกาส แติ�ให้(พยุายุามืห้าวิ�ธิ*การถ่ามืให้(ได(วิ�าห้มืายุถ่�งคู่วิามืถ่*%เทิ�าไร ก*% คู่ร�4ง / วิ�น ห้ร�อ / ส�ปดาห้�

4.7.4 Abnormal Oral Habits and /or Parafunctional Habits (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

วิ�ติถ่�ประสงคู่�เพ�%อประเมื�นพฤติ�กรรมืการใช(ฟ้>นนอกห้น(าทิ*% พฤติ�กรรมืเห้ลิ�าน*4 อาจทิ0าให้(เก�ดพยุาธิ�สภาพทิ*%ฟ้>นอวิ�ยุวิะปร�ทิ�นติ�แลิะระบับับัดเคู่*4ยุวิได(

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�น�กศึ�กษาติ(องถ่ามืพฤติ�กรรมืด�งน*4

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

92

Page 25: 3) OD (page 83-117

1. Bruxism เป<นพฤติ�กรรมืก�ดฟ้>นโดยุมื*การไถ่ฟ้>นไปมืา (grinding) ทิ0าให้(เก�ดเส*ยุงด�ง ส�%งทิ*%น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืเพ�%อประเมื�นวิ�าผ�(ป.วิยุนอนก�ดฟ้>นห้ร�อไมื�คู่�อ (1) ถ่ามืวิ�ามื*ใคู่ร (เช�น พ�อแมื� พ*%น(อง ห้ร�อเพ�%อน) เคู่ยุได(ยุ�นเส*ยุงนอนก�ดฟ้>นห้ร�อไมื� (2) เคู่ยุมื*คู่วิามื

ร� (ส�กเมื�%อยุทิ*%ใบัห้น(าห้ร�อเจ6บัทิ*%ฟ้>นห้ลิ�งติ�%นนอนติอนเช(าห้ร�อไมื� (3) ฟ้>นทิ*%เคู่ยุอ�ดไวิ(

มื�กแติกบั�อยุ ๆ ห้ร�อไมื� (4) มื�กมื*อาการเส*ยุวิฟ้>นเป<นคู่ร�4งเป<นคู่ราวิโดยุไมื�มื*สาเห้ติ�

ช�ดเจนห้ร�อไมื� ถ่(าผ�(ป.วิยุติอบัวิ�าใช� ก6ให้(สงส�ยุวิ�าผ�(ป.วิยุมื*น�ส�ยุนอนก�ดฟ้>น คู่วิรถ่ามืติ�อเร�%องเวิลิาวิ�า (1) ป>จจ�บั�นยุ�งเป<นอยุ��ห้ร�อไมื� แลิะ (2) บั�อยุแคู่�ไห้น

2. Clenching เป<นพฤติ�กรรมืการก�ดเน(นฟ้>นโดยุก�ดยุ04า ๆ ไมื�ไถ่ฟ้>นไปมืา มื�กเก�ดใน ช�วิงทิ*%เผลิอขณะก0าลิ�งคู่�ดอะไรเพลิ�น ๆ ห้ร�อขณะมื*ใจจดจ�อทิ0าส�%งห้น�%งส�%งใด ผ�(ป.วิยุมื�กทิ0าโดยุไมื�ร� (ติ�วิ แลิะมื�กจะคู่�ดวิ�าไมื�มื*พฤติ�กรรมืน*4 นอกจากน*4อาจเก�ดในขณะ นอนห้ลิ�บัได(บั(าง3. Bracing เป<นพฤติ�กรรมืทิ*%ฟ้>นบันแลิะฟ้>นลิ�างแติะก�น

ติลิอดเวิลิาในขณะพ�กไมื�เคู่*4ยุวิ อาห้ารห้ร�อพ�ด ทิ�าพ�กทิ*%ถ่�กติ(องของขากรรไกร คู่�อฟ้>นบันแลิะลิ�างจะติ(องอยุ��ห้�าง

ก�นเลิ6กน(อยุ การทิ*%ฟ้>นบันลิ�างส�มืผ�สก�นทิ0าให้(กลิ(ามืเน�4อ mastication มื*การห้ดเกร6ง อาจทิ0าให้(มื*อาการเมื�%อยุ ๆ ทิ*%ใบัห้น(า ห้ร�อมื*โอกาสทิ*%จะเก�ด clenching เบัา ๆ แติ� เป<นติลิอดเวิลิาโดยุทิ*%ผ�(ป.วิยุไมื�ได(ส�งเกติ น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืวิ�า เวิลิาทิ*%ผ�(ป.วิยุอยุ��“

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

93

Page 26: 3) OD (page 83-117

เฉัยุ ๆ ไมื�ได(เคู่*4ยุวิอาห้ารห้ร�อพ�ด ฟ้>นบันแลิะลิ�าง แติะก�นติลิอดเวิลิาห้ร�อไมื� ”

ห้ร�อถ่(าผ�(ป.วิยุไมื�แน�ใจอาจลิองบัอกให้(ผ�(ป.วิยุส�งเกติติ�วิเองในขณะทิ*%น� %งบันเก(าอ*4ทิ0า ฟ้>นวิ�าฟ้>นแติะก�นห้ร�อไมื� ถ่(ามื*อาการน*4ห้ร�อถ่(าผ�(ป.วิยุไมื�แน�ใจ ก6ให้(คู่0าแนะน0าแก� ผ�(ป.วิยุวิ�าทิ�าพ�กทิ*%ถ่�กติ(องทิ0าอยุ�างไร เพ�%อให้(ผ�(ป.วิยุมื* self awareness โดยุให้(ลิองพ�ด อ�กษร “M” เพราะเมื�%อพ�ดติ�วิอ�กษรน*4แลิ(วิฟ้>นจะห้�างก�นเลิ6กน(อยุในขณะทิ*%ร �มืฝี�ปาก บันลิ�างปDดสน�ทิ แลิะกลิ(ามืเน�4อผ�อนคู่ลิายุ4. Lip/Nail/Cheek biting ถ่ามืวิ�าผ�(ป.วิยุชอบัก�ดเลิ6บั ก�ดเมื(มืร�มืฝี�ปาก ห้ร�อก�ดข(างแก(มื เลิ�นเวิลิาเผลิอ ๆ ห้ร�อไมื� น�กศึ�กษาอาจลิองส�งเกติอาการขณะซั�กประวิ�ติ� ในผ�(ทิ*% ชอบัก�ดเมื(มืร�มืฝี�ปากเป<นประจ0าจะเห้6นรอยุฟ้>นบันร�มืฝี�ปาก รอยุถ่ลิอกทิ*%กระพ� (ง แก(มื ห้ร�อเห้6นวิ�าปลิายุเลิ6บับั�%นขร�ขระ5. Tongue thrusting น�กศึ�กษาถ่ามืผ�(ป.วิยุวิ�าชอบัเอาลิ�4นด�นฟ้>นห้ร�อไมื� ห้ร�อลิองให้( ผ�(ป.วิยุก�ดฟ้>นกลิ�นน04าลิายุ แลิ(วิส�งเกติวิ�าปลิายุลิ�4นด�น

ฟ้>นห้ร�อไมื� อาจจะมื*ลิ�กษณะ ของการสบัเปDดบัร�เวิณฟ้>นห้น(า (anterior open

bite)6. Mouth breathing น�กศึ�กษาถ่ามืผ�(ป.วิยุวิ�าชอบั

ห้ายุใจทิางปากห้ร�อไมื� ห้ร�อให้( ส�งเกติวิ�าผ�(ป.วิยุมื*ร�มืฝี�ปากแห้(ง เห้ง�อกอ�กเสบับัร�เวิณ

ฟ้>นห้น(าบัน

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

94

Page 27: 3) OD (page 83-117

7. Pipe smoking ในผ�(ป.วิยุบัางรายุ (มื�กเป<นผ�(ชายุกลิางคู่น) อาจคู่าบัไปน�จนทิ0าให้(เก�ด

ฟ้>นห้น(าเป<นร�องห้มืายุเห้ติ� อาการแสดงในช�องปากของ bruxism,

clenching แลิะ bracing มื�กมื* buccal ridging (ห้ร�อ prominent linea alba buccalis) รอยุห้ยุ�กทิ*%ขอบัลิ�4นส�มืพ�นธิ�ก�บัร�องฟ้>นลิ�าง (Indentation of

tongue ห้ร�อ crenation of tongue) แลิะมื*ฟ้>น attrition

4.8 การติรวิจภายุนอกช�องปาก (Extra Oral

Examination) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

ในการติรวิจให้(ใช(ห้ลิ�กการพ�4นฐาน 4 ข(อคู่�อ (1) ด� (inspection) (2) ฟ้>ง (auscultation) (3) คู่ลิ0า (palpation) แลิะ (4) เคู่าะ (percussions) มืาใช(ในการติรวิจผ�(ป.วิยุ การติรวิจอาจเร�%มืติ�4งแติ�แรกพบัผ�(ป.วิยุขณะ ซั�กประวิ�ติ� โดยุการส�งเกติกร�ยุาทิ�าทิาง (general

appearance) การติรวิจคู่วิรทิ0าเป<นลิ0าด�บัข�4น จากภายุนอกช�องปากส��ภายุในช�องปาก จากขวิาไปซั(ายุ จากบันลิงลิ�าง เพ�%อจะได(ไมื�ห้ลิงลิ�มื

4.8.1 General Appearance เป<นการด�ลิ�กษณะทิ�%วิ ๆ ไป เช�น ทิ�าทิางการเด�น อารมืณ�จ�ติใจ การร�บัร� ( คู่วิามืร� (ส�กติ�วิ (Conscious) อาก�บักร�ยุา น�กศึ�กษาคู่วิรส�งเกติผ�(ป.วิยุติ�4งแติ�แรกพบั ขณะซั�กประวิ�ติ� แลิะบั�นทิ�กในแบับัฟ้อร�มื

4.8.2 Extra oral Examination การติรวิจผ�(ป.วิยุคู่วิรเร�%มืติรวิจจากภายุนอกช�องปากให้(เสร6จส�4นก�อนทิ*%จะติรวิจในช�องปาก

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

95

Page 28: 3) OD (page 83-117

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�ส�%งทิ*%น�กศึ�กษาคู่วิรติรวิจได(แก�1. ศึ*รษะ ด�ขนาดแลิะร�ปร�าง2. ผมืแลิะผ�วิห้น�ง ด�คู่วิามืห้นา บัาง ส*ผมื แลิะผ�วิห้น�ง ผ�วิแห้(งแลิะผมืบัางอาจ จะเก�ดจาก ectodermal dysplasia ห้ร�อผลิของ chemotherapy เป<นติ(น3. ใบัห้น(า ด� symmetry ของใบัห้น(า ใบัห้น(าทิ*%ไมื�สมืมืาติรอาจเก�ดจาก developmental condition เช�น condylar

hyperplasia เก�ดจากการขยุายุติ�วิของ เน�4องอก ห้ร�อเก�ดจากการบัวิมือ�กเสบั จากการติ�ดเช�4อในช�องปากแพร�กระจายุ มืาติามื tissue space

4. ห้� ติา จมื�ก ด�การอ�กเสบัของห้� เช�น การอ�กเสบัของห้�ช�4นนอก การบัวิมืรอบั ดวิงติา จากการอ�กเสบัติ�ดเช�4อจากฟ้>น อาการแพ( ห้ร�อ conjunctivitis ติรวิจด� จมื�ก เช�น ร�จมื�กติ*บั ห้ร�อยุกข�4น ซั�%งอาจเป<นผลิของการอ�กเสบัในช�องปาก เน�4องอกห้ร�อถ่�งน04าในช�องปาก5. TMJ and masticatory muscles น�กศึ�กษา

คู่วิรติรวิจด�งน*4 คู่�อ ก. การเคู่ลิ�%อนของขากรรไกรในแนวิด�%ง

(vertical range of movement)คู่นปกติ�อ(าปากได(กวิ(างประมืาณ 3 น�4วิมื�อ โดยุไมื�เจ6บั (ในผ�(ห้ญ�งมืากกวิ�า 35 มืมื. แลิะในผ�(ชายุมืากกวิ�า 40 มืมื.)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

96

Page 29: 3) OD (page 83-117

ข. การเคู่ลิ�%อนทิ*%ของขากรรไกรในแนวิราบั (excursion) อาจติรวิจคู่ร�าวิ ๆ โดยุให้(ผ�(ป.วิยุเยุ�4องคู่างไปมืาซั(ายุขวิา แลิ(วิถ่ามืวิ�าเจ6บัห้ร�อไมื�

คู่. แนวิการอ(าปาก เช�น straight, corrected deviation, deviation (or deflection)

ง. การคู่ลิ0าบัร�เวิณด(าน lateral แลิะ posterior

ของข(อติ�อขากรรไกร โดยุใช(แรงกดประมืาณ 0.5 กก. เพ�%อ ด�วิ�ามื*อาการกดเจ6บัห้ร�อไมื�

จ. การคู่ลิ0าบัร�เวิณกลิ(ามืเน�4อบัดเคู่*4ยุวิ กลิ(ามืเน�4อมื�ดทิ*%คู่ลิ0าได(นอกช�องปากคู่�อ temporalis (anterior, middle แลิะ posterior part) superficial masseter (origin body insertion) แลิะ deep

masseter กดด(วิยุแรงประมืาณ 1 กก. ด(วิยุน�4วิช*4แลิะน�4วิกลิาง กดน�%ง ๆ ช�%วิคู่ร� �ถ่ามืผ�(ป.วิยุวิ�าเจ6บัห้ร�อไมื� กลิ(ามืเน�4อ lateral pterygoid แลิะ medial

pterygoid อาจติรวิจโดยุใช(วิ�ธิ* provocation

test ซั�%งจะไมื�กลิ�าวิในทิ*%น*4 temporalis tendon

ติรวิจโดยุกดด(วิยุแรง ประมืาณ 0.5 กก. ทิ*%บัร�เวิณส�นเห้ง�อกห้ลิ�งติ�อจากฟ้>นซั*% 8 ลิ�าง

ฉั. การติรวิจคู่อ ด�ส*ผ�วิห้น�ง contour texture

symmetry ส* การบัวิมืของติ�อมืน04าลิายุ/ติ�อมื thyroid แลิะคู่ลิ0า submandibular lymph node

บั�นทิ�กแลิะวิาดขอบัเขติส�%งผ�ดปกติ�ทิ*%ติรวิจพบัทิ�4งห้มืดลิงในช�องทิ*%ให้(บั�นทิ�กแลิะใน

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

97

Page 30: 3) OD (page 83-117

diagram ร�ปศึ*รษะแลิะใบัห้น(า ให้(ได(ใกลิ(เคู่*ยุงก�บัคู่วิามืเป<นจร�งทิ*%ส�ด

4.9 ก า ร ติ ร วิ จ ภ า ยุ ใ น ช� อ ง ป า ก (Intraoral

Examination) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

4.9.1 Oral Hygiene ประเมื�นสภาพอนามื�ยุช�องปากเป<น 3 ระด�บั Good Fair แลิะ Poor

4.9.2 Soft Tissue Examination ติ(องติรวิจด�ส�วินติ�าง ๆ ของช�องปากติามืลิ0าด�บั

โดยุทิ�%วิไป ห้ากประเมื�นแลิ(วิไมื�พบัคู่วิามืผ�ดปกติ�ให้(บั�นทิ�กวิ�า within normal limits (WNL)

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ� *1 การติรวิจร�มืฝี�ปากจะติ(องติรวิจด�ด(วิยุติา

(inspection) แลิะใช(น�4วิช*4คู่ลิ0า (bidigital

palpation) ติ(องร� (ลิ�กษณะปกติ�ของร�มืฝี�ปากซั�%งอาจแติกติ�างก�นได(มืาก แลิะร� (ลิ�กษณะทิ*%เปลิ*%ยุนแปลิงไปในขณะทิ*%มื*โรคู่ติ(องด�ส* ร�ปร�าง ผ�วิ แลิะรอยุโรคู่ (lesion) ติ(องคู่ลิ0าด�ผ�วิ คู่วิามืยุ�ดห้ยุ��น (elasticity)

แลิะคู่วิามืห้นาแน�น (firmness) ของอวิ�ยุวิะบันผ�วิแลิะภายุในร�มืฝี�ปาก นอกจากน*4คู่วิรติรวิจเส(นประสาทิคู่��ทิ*% 7 (CN.VII) โดยุให้(ผ�(ป.วิยุเผยุอร�มืฝี�ปากให้(เห้6นฟ้>นห้ร�อให้(ยุ�4มื สภาพปกติ�น�4นส�งเกติได(จากการเคู่ลิ�%อนไห้วิของร�มืฝี�ปาก แลิะมื�มืปาก ซั�%งคู่วิรจะเคู่ลิ�%อนไห้วิเทิ�าก�นทิ�4งซั(ายุแลิะขวิา เมื�%ออยุ��ทิ�าพ�ก (rest position) ร�มืฝี�ปากบันแลิะลิ�างคู่วิรติ�ดก�น

2 เพดานปาก (palate) คู่วิรติรวิจทิ�4งเพดานแข6ง แลิะเพดานอ�อน (hard แลิะ soft palate) การติรวิจเพดานคู่วิรจะคู่ลิ0าแลิะด�การเปลิ*%ยุนแปลิงของส* คู่วิามื

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

98

Page 31: 3) OD (page 83-117

แน�น ลิ�กษณะส�มืผ�ส (texture) ของเน�4อเยุ�%อ ห้ร�อด�ร�ปร�าง (form) ทิ*%แติกติ�างก�นไป เยุ�%อเมื�อกของเพดานแข6งจะยุ�ดติ�ดแน�นก�บักระด�กทิ*%อยุ��ข(างในแลิะมื�กมื* keratinization ทิ0าให้(เยุ�%อเมื�อกซั�%งติามืปกติ�มื*ส*ชมืพ�จะมื*ส*คู่ลิ04าไปทิางน04าเง�นขาวิปนเทิา ส�วินเพดานอ�อนถ่�กปกคู่ลิ�มืด(วิยุเยุ�%อเมื�อกบัางกวิ�าทิ*%ปกคู่ลิ�มืเพดานแข6งแลิะไมื�มื* cornified epithelium จะมื* mucous

glands แลิะเยุ�%อเมื�อกมืากมืายุ ทิ0าให้(ส*ของเพดานอ�อนมื*ส*แดงกวิ�าเพดานแข6ง นอกจากน*4คู่วิรติรวิจเส(นประสาทิสมืองคู่��ทิ*% 9 แลิะ 10 (CN IX แลิะ X) โดยุให้(ผ�(ป.วิยุออกเส*ยุง อา ถ่(ามื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ของเส(น“ ”

ประสาทิสมืองลิ�4นไก�จะถ่�กยุกไมื�สมืมืาติรก�น โดยุเฉั*ยุงไปทิางด(านทิ*%ปกติ�

3 Labial & Buccal mucosa การติรวิจเยุ�%อเมื�อกด(านร�มืฝี�ปาก (labial mucosa) ติ(องด�งร�มืฝี�ปากบันแลิะลิ�างเพ�%อด�ส* แลิะลิ�กษณะของผ�วิแลิะรอยุโรคู่ (lesion) การคู่ลิ0าก6ติ(องทิ0าในการติรวิจทิ�กรายุ คู่วิรจะเร�%มืติ(นจากขอบันอกของร�มืฝี�ปากเร�%อยุไปจนถ่�ง vestibule การคู่ลิ0าจะใช(แบับั bidigital ห้ร�อ bimanual ก6ได( labial gland เห้6นได(ด(วิยุติาเปลิ�าแลิะคู่ลิ0าพบัวิ�าเป<นก(อนน�%มืคู่ลิ(ายุเมื6ดสาคู่�ทิ*%ติ(มืส�กแลิ(วิ

4 การติรวิจเยุ�%อเมื�อกกระพ� (งแก(มื (buccal mucosa)

คู่วิรถ่�างออกให้(เห้6นเพ�%อติรวิจด�ส*ลิ�กษณะของพ�4นผ�วิ ห้ร�อรอยุโรคู่ (lesion) คู่วิรจะด� vestibular

mucosa ทิ*%เป<นร�องไปจนถ่�ง alveolar process

ด(าน posterior ก6คู่วิรด�ไปจนถ่�ง maxillary

tuberosity ติามืปกติ�เยุ�%อเมื�อกในกระพ� (งแก(มืจะมื*ส*ชมืพ�ในคู่นผ�วิคู่ลิ04าห้ร�อด0า อาจพบัวิ�ากระพ� (งแก(มืมื*ส*

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

99

Page 32: 3) OD (page 83-117

คู่ลิ04าเป<นห้ยุ�อมื ๆ บัร�เวิณกระพ� (งแก(มือาจพบั normal

variation ได(ด�งน*4คู่�อ ectopic sebaceous

gland ห้ร�อ Fordyce’s granules, lineal alba

buccalls แลิะ parotid papilla เป<นติ(น5 ลิ�4น (Tongue) ในการติรวิจลิ�4นติ(องติรวิจด�ด(วิยุติา

ส�งเกติพ�4นผ�วิของลิ�4น ส�งเกติด�ลิ�4น ในติ0าแห้น�งปกติ�แลิะในขณะทิ*%เคู่ลิ�%อนไห้วิ จะด�ลิ�4นให้(ลิะเอ*ยุดได(บัร�เวิณกวิ(างขวิาง คู่วิรใช(ผ(ากBอสจ�บัปลิายุลิ�4นให้(อยุ��ระห้วิ�างห้�วิแมื�มื�อแลิะน�4วิช*4 คู่�อยุ ๆ ด�งลิ�4นออกมืาอยุ�างน�%มืนวิลิ เราจะเห้6นขอบัลิ�4น โคู่นลิ�4นแลิะด(านบันของลิ�4นอยุ�างช�ดเจน ส�งเกติ fillform papillae, fungiform

papillae, circumvallate papillae แลิะ foliate papillae, foramen cecum, lingual tonsil ห้ร�อ tissue, lingual veins แลิะ anterior

lingual glands การติรวิจเส(นประสาทิสมืองคู่��ทิ*% 12

โดยุให้(ผ�(ป.วิยุแลิบัลิ�4นออกมืา ในคู่นปกติ�ลิ�4นจะยุ�%นออกมืาติรง ถ่(ามื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ลิ�4นจะเบั(ไปทิางด(านทิ*%มื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ของเส(นประสาทิสมือง

6 Floor of the mouth การติรวิจพ�4นช�องปาก ทิ0าได(โดยุติรวิจด(วิยุติาแลิะคู่ลิ0าการติรวิจโดยุการด�น�4นคู่วิรให้(ผ�(ป.วิยุกระดกลิ�4นข�4นแลิะผ�(ติรวิจใช(ด(านห้ลิ�งของ mouth mirror ด�นลิ�4นเพ�%อให้(เห้6นเน�4อเยุ�%อบัร�เวิณพ�4นของปากในขณะทิ*%ลิ�4นก0าลิ�งเคู่ลิ�%อนทิ*%ด�การอ�กเสบัของ caruncle ห้ร�อขนาดของ sublingual ridges ทิ*%โติผ�ดปกติ� ติ0าแห้น�งของ lingual frenum จะเห้6นได(ช�ดเมื�%อให้(ผ�(ป.วิยุกระดกลิ�4นไปแติะเพดาน ห้ร�อยุ�%นลิ�4นไปแติะด(าน lingual ของฟ้>นห้น(าบันในขณะทิ*%ผ�(ป.วิยุกระดกลิ�4นผ�(ติรวิจคู่วิรด�คู่วิามืส�มืพ�นธิ�ระห้วิ�างพ�4นช�อง

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

100

Page 33: 3) OD (page 83-117

ปากก�บั alveolar ridge แลิะส�งเกติด�เน�4อเยุ�%อของพ�4นช�องปากทิ*%ยุ�%นข�4นไปบันช�องวิ�างทิ*%ไมื�มื*ฟ้>นด(วิยุ

7 การคู่ลิ0าพ�4นช�องปากโดยุใช(น�4วิมื�อของทิ�4งสองมื�อ (bimanual palpation) ผ�(ติรวิจคู่วิรยุ�นอยุ��ข(างห้น(าผ�(ป.วิยุ ซั�%งน�%งติ�วิติรงโดยุให้(ศึ*รษะก(มืติ0%าแลิะขากรรไกรลิ�างติกเลิ6กน(อยุเพ�%อให้(กลิ(ามืเน�4อทิ*%พ�4นของปากห้ยุ�อนติ�วิเติ6มืทิ*%ในการคู่ลิ0าผ�(ติรวิจคู่วิรใช(น�4วิมื�อซั(ายุคู่ลิ0าในช�องปากทิางด(านซั(ายุของผ�(ป.วิยุ แลิะใช(น�4วิช*4มื�อขวิาคู่ลิ0าทิางขวิาของพ�4นปากของผ�(ป.วิยุการติรวิจคู่วิรกดอวิ�ยุวิะติ�าง ๆ ลิงไปห้าน�4วิมื�อของอ*กมื�อห้น�%งทิ*%รองร�บัพ�4นของปากอยุ��นอกปากการติรวิจจะง�ายุแลิะได(ผลิด*เมื�%อผ�(ป.วิยุ relax การคู่ลิ0าพ�4นช�องปากคู่วิรเร�%มืติ(นติ�4งแติ�ทิ*% midline ไปทิางด(านข(างจนถ่�งด(านห้ลิ�งส�ดของพ�4นปากให้(คู่ลิ0าไปไกลิทิ*%ส�ดเทิ�าทิ*%จะทิ0าได(โดยุไมื�ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุเจ6บั

8 Oropharynx แลิะบัร�เวิณ tonsil จะติรวิจด�ได(โดยุใช(ทิ*%กดลิ�4นห้ร�อจะใช(กระจกส�องในปากกดก6ได(แติ�จะติ(องระวิ�งให้(กระจกติ�ดแน�นอยุ��ก�บัด(ามืการกดลิ�4นติ(อง ทิ0าให้(ถ่�กเพราะลิ�4นจะห้ดติ�วิไปปDด oropharynx ได(ง�ายุคู่วิรใช(ปลิายุทิ*%กดลิ�4นห้ร�อกระจกกดทิ*%โคู่นลิ�4นติรงรอยุติ�อระห้วิ�างส�วินทิ*%อยุ��ในแนวิราบัก�บัส�วินทิ*%ติ� 4งฉัาก คู่วิรกดไปข(างห้น(าแลิะลิงข(างลิ�างถ่(าทิ0าไมื�ถ่�กวิ�ธิ*ผ�(ป.วิยุจะอาเจ*ยุนแลิะมืองไมื�เห้6น oropharynx ได(สะดวิก

9 ติ�อมืน04าลิายุ (Salivary glands) โดยุติรวิจด�ลิ�กษณะทิางสร*ระวิ�ทิยุาแลิะกายุภาพของติ�อมืน04าลิายุติ�าง ๆ ได(แก� ติ�อมืน04าลิายุ sublingual, ติ�อมืน04าลิายุ submaxillary, ติ�อมืน04าลิายุ parotid, รวิมืถ่�งทิ�อ

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

101

Page 34: 3) OD (page 83-117

ร�เปDดของติ�อมืน04าลิายุติ�าง ๆ ด�วิ�ามื*การอ�กเสบัห้ร�อไมื� อ�ติราการไห้ลิของน04าลิายุผ�ดปกติ�ห้ร�อไมื�

* จากคู่��มื�อปฏิ�บั�ติ�งานคู่ลิ�น�กติรวิจพ�เคู่ราะห้�โรคู่ 2548

4.9.3 Gingival and Periodontal examination (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

เป<นการติรวิจประเมื�นสภาพการอ�กเสบัของเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ� โดยุทิ�%วิไปวิ�าอยุ��ในระด�บั mild, moderate ห้ร�อ severe inflammation เพ�%อน0าไปส��การวิ�น�จฉั�ยุวิ�าผ�(ป.วิยุเป<นโรคู่เห้ง�อก ห้ร�อโรคู่ปร�ทิ�นติ�ชน�ดใด เฉัพาะทิ*%ห้ร�อทิ�%วิไป แลิะคู่วิามืร�นแรงระด�บัไห้น ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ� **

ในการติรวิจ gingival tissue คู่วิรติรวิจด�ส* (color) ร�ปร�าง (form) คู่วิามืห้นาแน�น (consistency) bleeding on probing คู่วิามืลิ�กของร�องลิ�กปร�ทิ�นติ� (periodontal pocket) คู่วิามืกวิ(างของเห้ง�อกยุ�ด (attached gingiva) การติรวิจคู่วิรทิ0าเป<นข�4น ๆ โดยุเร�%มืทิ*%เห้ง�อกบัร�เวิณ third molar

ข(างใดข(างห้น�%งก�อนเร�%อยุไปติามืด(านกระพ� (งแก(มื ร�มืฝี�ปากแลิะด(านลิ�4น จนถ่�งฟ้>นด(านติรงข(ามื ติรวิจด�ทิ�4ง attached gingiva แลิะ free gingiva ก�อนลิงมื�อติรวิจติ(องทิ0าให้(เห้ง�อกแห้(งเส*ยุก�อนเพราะเห้ง�อกทิ*%เป�ยุกจะสะทิ(อนแสงแลิะทิ0าให้(เห้6นรายุลิะเอ*ยุดไมื�ได(ช�ดเจน น�กศึ�กษาใช( periodontal probe วิ�ดร�องลิ�กปร�ทิ�นติ�ทิ�กซั*%(Buccal 3 จ�ด Palatal/Lingual 3 จ�ด) ทิ0าบั�นทิ�กในห้น(า diagram ห้ากมื* probing depth >

3 มืมื. ในขณะ probe ให้(ส�งเกติการมื* pus แลิะ exudate การโยุกของฟ้>น แลิะ furcation

involvement แลิะทิ0าบั�นทิ�กด(วิยุคู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

102

Page 35: 3) OD (page 83-117

** จากคู่��มื�อปฏิ�บั�ติ�งานคู่ลิ�น�กติรวิจพ�เคู่ราะห้�โรคู่ 2548

4.9.4 Hard tissue examination (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

เป<นการติรวิจฟ้>น การข�4นของฟ้>น ฟ้>นผ� ฟ้>นทิ*%มื*การสร(างติ�วิผ�ดปกติ� ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�

1. dental caries ติรวิจบั�นทิ�กวิ�าผ�(ป.วิยุมื*ฟ้>นผ�ห้ร�อไมื�2. disorders of teeth ติรวิจบั�นทิ�กวิ�าผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ของฟ้>นจากสาเห้ติ�อ�%น ๆ

ห้ร�อไมื� เช�น จาก developmental disorder, abrasion, attrition, erosion

3. unerupted or missing tooth or partial eruption ติรวิจบั�นทิ�กวิ�าผ�(ป.วิยุมื*ฟ้>นข�4น

ไมื�ส�มืพ�นธิ�ก�บัอายุ�ห้ร�อไมื� ห้ร�อมื*ฟ้>นคู่�ดห้ร�อไมื�5.บั�นทิ�กใน dental and periodontal

examination diagram นอกจากน*4คู่วิร บั�นทิ�กฟ้>นทิ*%อ�ด คู่รอบัฟ้>น ร�กษารากฟ้>น โดยุใช(ส*ให้(ถ่�กติ(องลิงใน diagram

ด�งติาราง

ติารางทิ0/ 1: ส�ญลิ�กษณ์�ทิ0/ใช�ใน Dental and Periodontal Diagram

TOOTH OTHER SYMBOLSBlue : Lesion, temporary filling, being treated RCT

Hypersensitivity

Black: Filling, RCT (root obturated)

Spacing, open contact

Red: Extracted, missing Food impaction

Yellow: Crown, bridge Pulpal exposure

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

103

Page 36: 3) OD (page 83-117

Green: Impacted, partial eruption

NV Non-vital tooth

PERIODONTIUM Discoloration

Red line: Gingival margin Periapical radiolucency

Green line: Mucogingival line

Extrusion, intrusion

Blue: Periodontal pocket Drifting

4.9.5 Occlusion (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

โดยุการติรวิจลิ�กษณะการสบัฟ้>นของผ�(ป.วิยุติามื Angle’s classification ซั�%งอาศึ�ยุคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ของขากรรไกรในแนวิ saggital plane โดยุพ�จารณาคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ของฟ้>นกรามืแทิ(ซั*%แรกบันแลิะลิ�าง ซั�%งได(แก� Angle’s class I, II, III รวิมืทิ�4งให้(บั�นทิ�กลิ�กษณะคู่วิามืผ�ดปกติ�ของการสบัฟ้>นทิ*%ติรวิจพบัได(อยุ�างช�ดเจนด(วิยุ เช�น crowding, open bite, cross bite, scissor

bite ลิงในช�อง others

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1.การติรวิจใน centric (ห้ร�อ static occlusion)

น�กศึ�กษาคู่วิรด� vertical แลิะ horizontal

overlap บั�นทิ�กคู่�าเป<นมื�ลิลิ�เมืติร ติรวิจ premature contact แลิะ Traumatic

occlusion แลิ(วิบั�นทิ�กซั*%ฟ้>น2. การติรวิจใน eccentric (ห้ร�อ dynamic

occlusion) น�กศึ�กษาคู่วิรด� Occlusal scheme, working guiding teeth, protrusive guiding teeth

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

104

Page 37: 3) OD (page 83-117

3. การติรวิจ Interference ใน working แลิะ non-working side รวิมืทิ�4ง protrusive

บั�นทิ�กฟ้>นทิ*%มื* interference นอกจากน*4คู่วิรติรวิจ Traumatic occlusion ใน eccentric ด(วิยุ

4.9.6 Additional observe

manifestations ในกรณ*ทิ*%อาจมื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ทิ*%น�กศึ�กษาพบัแลิะซั�%งไมื�

ได(มื*ห้�วิข(อให้(เข*ยุนบั�นทิ�ก น�กศึ�กษาอาจน0ามืาบั�นทิ�กอาการผ�ดปกติ�ในช�องน*4 เช�น cleft lip, cleft palate ห้ร�อคู่วิามืผ�ดปกติ�ทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บักลิ��มือาการช�องปากแห้(ง น04าลิายุน(อยุ

4.10 Findings on area of chief complaint (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

บั� น ทิ� ก คู่ วิ า มื ผ� ด ป ก ติ� ทิ*% ติ ร วิ จ พ บั เ ก*% ยุ วิ ก� บั Chief

complaint ของผ�(ป.วิยุ

4.11 Interesting finding (ด� ติ� วิ อ ยุ� า ง ใ น Appendix 1 )

บั�นทิ�กลิ�กษณะผ�ดปกติ�อ�%น ๆ ทิ*%น�าสนใจทิ*%ทิ�นติแพทิยุ�ติรวิจพบัแติ�ไมื�ได(เป<นอาการส0าคู่�ญของ ผ�(ป.วิยุติ�วิอยุ�างการบั�นทิ�กการติรวิจฟ้>นผ�

37 : occlusal deep caries exposed pulp, positive on exploration and percussion (Patient reported sharp), Patient has prolonged sharp pain with cold testing. Patient also reported pain with cold/hot food or when chewing. This tooth has history of spontaneous pain on and off.

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

105

Page 38: 3) OD (page 83-117

4.12 Radiographic findings (ด� ติ� วิ อ ยุ� า ง ใ น Appendix 1 )

เป<นการอ�าน แลิะแปลิผลิภาพถ่�ายุร�งส*ทิ*%น�กศึ�กษาพ�จารณาส�งติรวิจให้(เห้มืาะสมืก�บัผ�(ป.วิยุแติ�ลิะคู่น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ� ***

น�กศึ�กษาจะติ(องฝีHกอ�านฟ้Dลิ�มือยุ�างเป<นระบับั พร(อมืก�บัแปลิฟ้Dลิ�มืให้(ถ่�กติ(องโดยุ

1. พยุายุามืกวิาดสายุติาด�ฟ้Dลิ�มือยุ�างเป<นระบับั2. ในฟ้Dลิ�มื periapical full mouth ให้(ด�แติ�ลิะโรคู่ก�อน เช�น ฟ้>นผ� โดยุด�จากซั*% 18 28 38 48 จากน�4นจ�งมืาด�โรคู่ปร�ทิ�นติ� โดยุเร*ยุงลิ0าด�บัการด�ภาพร�งส*อยุ�างเด�มื แลิ(วิเปลิ*%ยุนเป<นโรคู่ อ�%นเร�%อยุ ๆ

3. ภาพร�งส*แบับั OPG. ให้(ด�โดยุเร�%มืด�จากทิ*%กระด�กก�อน จากร�ห้�ข(างขวิา, glenoid fossa, zygoma, maxilla เร�%อยุจนถ่�งร�ห้�ทิางด(านซั(ายุ จากน�4นให้(ด� condyle ข(างซั(ายุ ไลิ�ลิงติามืขอบัลิ�างไปเร�%อยุ ๆ จนถ่�ง condyle ข(างขวิา จากน�4นให้(ด�ฟ้>นจากซั*% 18 28 38 48 ด�คู่วิามืทิ�บัของ maxillary sinus เทิ*ยุบัก�น 2 ข(าง

4. ฟ้Dลิ�มื periapical ห้ร�อ bitewing คู่วิรไลิ�ด�ทิ*ลิะซั*%อยุ�างเป<นระบับั โดยุด�จาก crown, root,

PDL., lamina dura, bone*** จากคู่��มื�อปฏิ�บั�ติ�งานคู่ลิ�น�กติรวิจพ�เคู่ราะห้�โรคู่ 2548

(สาขาวิ�ชาร�งส*วิ�ทิยุา)4.13 Problem lists (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

เป<นการวิ�เคู่ราะห้�ข(อมื�ลิทิ*%ได(จากประวิ�ติ� แลิะการติรวิจทิ�4งห้มืด วิ�เคู่ราะห้�กลิ�%นกรองวิ�าป>ญห้าทิ*%มื*ทิ�4งห้มืดของผ�(ป.วิยุมื*อะไรบั(าง

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

106

Page 39: 3) OD (page 83-117

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�น�กศึ�กษาเข*ยุนเร*ยุงติามืลิ0าด�บัคู่วิามืส0าคู่�ญเป<นข(อ ๆ ติ�วิอยุ�าง เช�น

1. 25 caries exposed pulp, with history of pain on and off

2. Complicated medical condition because of having artificial heart valve and on warfarin needed premedication

3. Financial difficulty, traveling, and time constraint

4. other medical conditions needed attention are hypertension, drug allergy to ibuprofen and sulfa

5. active dental caries, abrasion, retained roots, and extruded 28

6. denture stomatitis may associated with candida infection

7. Clenching/bracing habit8. edentulous area จะเห้6นวิ�า สภาวิะเศึรษฐก�จ เวิลิาการทิ0างานธิ�ระก�จ แลิะ

ระยุะทิางการเด�นทิางก6อาจเป<นป>ญห้าส0าห้ร�บัผ�(ป.วิยุ นอกเห้น�อจากภาวิะโรคู่ทิางระบับัของผ�(ป.วิยุ

4.14 Diagnosis (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

การวิ�น�จฉั�ยุเป<นการรวิบัรวิมืข(อมื�ลิทิ*%ส0าคู่�ญจากประวิ�ติ�แลิะการติรวิจ เพ�%อน0ามืาวิ�เคู่ราะห้�จ�ดกลิ��มืวิ�าเป<นลิ�กษณะของโรคู่น�4น ๆ ห้ร�อไมื� ถ่(ามื*ลิ�กษณะเข(าก�นได(ก�บัลิ�กษณะโรคู่ใด ก6จะให้(การวิ�น�จฉั�ยุวิ�าเป<นโรคู่น�4น บัางคู่ร�4งอาจยุ�งไมื�ได( definitive

diagnosis ก6จะให้(การวิ�น�จฉั�ยุเบั�4องติ(น (provisional or

working diagnosis) ก�อน เพ�%อทิ*%จะ investigate โดยุใช(การร�กษาเบั�4องติ(น ห้ร�อ diagnostic tests ติ�าง ๆ เช�น Blood test, Biochemical test, Immunological test, microbiology tests ห้ร�อ Biopsy เพ�%อให้(ได(

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

107

Page 40: 3) OD (page 83-117

definitive diagnosis ในบัางคู่ร�4งลิ�กษณะข(อมื�ลิทิ*%ได(จากประวิ�ติ�แลิะการติรวิจสามืารถ่เข(าก�นได(ก�บัโรคู่ห้ลิายุโรคู่ ด�งน�4นการ diagnosis อาจเป<นในลิ�กษณะ Differential

Diagnosis คู่�อ list ของห้ลิายุโรคู่เร*ยุงติามืลิ0าด�บัติามืคู่วิามืเป<นไปได(โดยุลิ0าด�บัทิ*%น�าจะเป<นไปได(ส�งส�ดอยุ��ในลิ0าด�บัติ(น ๆ การวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ถ่�กติ(องเป<นจ�ดเร�%มืติ(นของการวิางแผนการร�กษาทิ*%เห้มืาะสมื

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�การวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ น�กศึ�กษาคู่วิรเร*ยุงลิ0าด�บัติามืคู่วิามืส0าคู่�ญด�งน*4

1. ลิ0าด�บัแรกของการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่คู่วิรจะเป<นอาการของ chief complaint ทิ*%ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุมืาพบัทิ�นติแพทิยุ�

2.ลิ0าด�บัติ�อมืาเร*ยุงติามืคู่วิามืร�นแรงของโรคู่ทิ*%ติรวิจพบั 3.Terminology ในการวิ�น�จฉั�ยุให้(อ(างอ�งติามื

classification ของโรคู่ในกลิ��มืติ�าง ๆ ห้ร�อใช(คู่0าทิ*%กระช�บัส�4น

4.15 Holistic Plan (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1)

ข(อมื�ลิทิ*%รวิบัรวิมืมืาจากการวิ�น�จฉั�ยุ problem list รวิมืทิ�4งส�%งทิ*%ผ�(ป.วิยุติ(องการคู่าดห้วิ�งคู่�าใช(จ�ายุแลิะเวิลิาถ่�กน0ามืาใช(เพ�%อวิางแผนการร�กษาทิ*%เห้มืาะสมืก�บัผ�(ป.วิยุ แผนการร�กษาคู่วิรให้(อาจารยุ�ติรวิจเช6คู่เมื�%อผ�านการติรวิจแลิ(วิ น�กศึ�กษาติ(องคู่�ยุแลิะติกลิงเร�%องแผนการร�กษาก�บัผ�(ป.วิยุ แผนการร�กษาอาจแบั�งได(เป<น 3 phases คู่�อ

1)Emergency ติ(องร*บัทิ0าเร�งด�วินเพ�%อบั0าบั�ดอาการฉั�กเฉั�นติ�าง ๆ เช�น ปวิด บัวิมื ฟ้>นแติก วิ�สด�อ�ดห้ลิ�ด เป<นติ(น

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

108

Page 41: 3) OD (page 83-117

2)Urgency คู่วิรติ(องร*บัทิ0าเพราะถ่(ารอนานเก�นไปโรคู่อาจลิ�กลิามืทิ0าให้(ติ(องร�กษายุ��งยุากแลิะเส*ยุคู่�าใช(จ�ายุมืาก เช�น ฟ้>นผ�ลิ�กใกลิ(โพรงประสาทิฟ้>น

3)Pertinent treatment plan เป<นแผนการร�กษาอาการแลิะโรคู่ทิ�4งห้มืดทิ*%ผ�(ป.วิยุมื*อยุ��โดยุเร*ยุงลิ0าด�บัข�4นติอนติามืคู่วิามืจ0าเป<นเพ�%อให้(ผลิทิ*%ส�ดก�บัผ�(ป.วิยุ เช�น ก�อนจ�ดฟ้>นคู่วิรติ(องทิ0า gingivitis treatment ห้ร�อ filling

ฟ้>นทิ*%ผ�ห้ร�อถ่อนฟ้>นบัางซั*%ออกก�อน เป<นติ(น ห้ร�ออาจติ(องปร�กษาแพทิยุ�ก�อนทิ*%จะเร�%มืถ่อนฟ้>นผ�(ป.วิยุ เป<นติ(น

4.16 Risk analysis/causal and related factors ข�4นติอนการระบั�ระด�บัคู่วิามืเส*%ยุงในการเก�ดโรคู่ติ�างๆใน

ช�องปากแลิะประเมื�นสาเห้ติ�แลิะป>จจ�ยุทิ*%ส�มืพ�นธิ�ก�บัคู่วิามืเส*%ยุงในการเก�ดโรคู่ติ�างๆ ในช�องปาก (Risk analysis for oral disease & overall causal and related factors)

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. ระบั�ระด�บัคู่วิามืเส*%ยุงในการเก�ดโรคู่ติ�างๆในช�องปาก ได(แก�

โ ร คู่ ฟ้>น ผ� โ ร คู่ ป ร�ทิ� น ติ� Non carious lesion , oral

cancer ได( โดยุกาช�องระด�บัคู่วิามืเส*%ยุงแยุกติามืโรคู่ด�งกลิ�าวิ (พ�จารณาเกณฑ์�ในการติ�ดส�นใจในการระบั�คู่วิามืเส*%ยุงติามืเอกสารประกอบั) Appendix 5

2. วิ�เคู่ราะห้�สาเห้ติ� ป>จจ�ยุทิ*%เก*%ยุวิข(องในการเก�ดคู่วิามืเส*%ยุงของโรคู่ติ�างๆในช�องปาก รวิมืทิ�4งระบั�เห้ติ�ผลิในการปฏิ�บั�ติ�ติ�วิห้ร�อบัร�บัทิทิ*%มื*ผลิติ�อคู่วิามืเส*%ยุงในการเก�ดโรคู่ติ�างๆในช�องปากของผ�(ป.วิยุ เช�น Host: ลิ�กษณะร�ปร�างฟ้>น การสบัฟ้>น การเร*ยุงติ�วิของฟ้>น การใช(ฟ้ลิ�ออไรด� พ�นธิ�กรรมื โรคู่ประจ0าติ�วิทิ*%มื*ผลิติ�อส�ขภาพช�องปาก ยุาทิ*%ร �บัประทิาน เป<นติ(น

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

109

Page 42: 3) OD (page 83-117

Agent : ระด�บัแผ�นคู่ราบัจ�ลิ�นทิร*ยุ� ห้�นป�น ปร�มืาณเช�4อ S. mutans, Lactobacilli

Oral Environment: ปร�มืาณแลิะคู่�ณสมืบั�ติ�ของน04าลิายุ Environment/ Context ส�%งแวิดลิ(อมื ป>จจ�ยุ เง�%อนไขติ�างๆ ทิ*%มื*ผลิติ�อส�ขภาพช�องปาก เช�น พฤติ�กรรมืการร�บัประทิานอาห้าร การทิ0าคู่วิามืสะอาดช�องปาก การส�บับั�ห้ร*% การด�%มืแอลิกอฮอลิ� รวิมืทิ�4งเห้ติ�ผลิห้ร�อเง�%อนไขทิ*%ส�งผลิติ�อการเก�ดโรคู่ห้ร�อ การด�แลิส�ขภาพช�องปาก เช�น ทิ�ศึนคู่ติ� คู่วิามืเช�%อ ส�%งแวิดลิ(อมืทิางกายุภาพ ทิางส�งคู่มื คู่วิามืเคู่ร*ยุด คู่วิามืเอาใจใส� อาช*พ เป<นติ(น

โดยุบั�นทิ�กสาเห้ติ� ป>จจ�ยุ แลิะเห้ติ�ผลิเป<นภาพรวิมืติ�อคู่วิามืเส*%ยุงทิ�กโรคู่ในช�อง Overall causal and related factors

4.17 Preventive optionsข�4นติอน การวิางแผนการป-องก�นโรคู่ในช�องปาก

(Preventive plan)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

110

Page 43: 3) OD (page 83-117

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. วิางแผนได(สอดคู่ลิ(องก�บัระด�บัคู่วิามืเส*%ยุง สาเห้ติ�ของคู่วิามืเส*%ยุงแลิะบัร�บัทิของผ�(ป.วิยุ2. น0าเง�%อนไข บัร�บัทิห้ร�อป>จจ�ยุทิ*%มื*ผลิติ�อการเลิ�อกวิ�ธิ*การป-องก�นโรคู่ติ�างๆในช�องปากมืาใช(ในการร�วิมืวิางแผนก�บัผ�(ป.วิยุ3. ให้(ข(อมื�ลิแก�ผ�(ป.วิยุเพ*ยุงพอในการติ�ดส�นใจเลิ�อกแนวิทิางการ

ป-องก�นโรคู่

5. แบับัฟ้อร�มืสร�ปการการเปลิ0/ยุนแปลิงประวิ�ติ�ทิางการแพิทิยุ� (Medical Updating Form) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

คู่�อ แบับัฟ้อร�มืบั�นทิ�กเพ�%อสร�ปการเปลิ*%ยุนแปลิงประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ�ของผ�(ป.วิยุ เพ�%อให้(ร� (ภาวิะของโรคู่ทิางระบับัในขณะป>จจ�บั�น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�ทิ�กคู่ร�4งทิ*%ผ�(ป.วิยุมืาร�กษาก�บัน�กศึ�กษา น�กศึ�กษาคู่วิรถ่ามืผ�(ป.วิยุวิ�า

มื*การเปลิ*%ยุนแปลิงเก*%ยุวิก�บัการร�กษาทิางการแพทิยุ�อยุ�างไรบั(าง เช�น มื*โรคู่ให้มื� ห้ร�อ มื*การเปลิ*%ยุนยุาในการร�กษาโรคู่เด�มื เป<นติ(น ถ่(ามื* ให้(น�กศึ�กษาบั�นทิ�กการเปลิ*%ยุนแปลิงในแบับัฟ้อร�มื

6. แบับัฟ้อร�มืบั�นทิ�กการร�กษาของคลิ�น�กแรกร�บัผู้��ป.วิยุ (Treatment Record for Comprehensive Clinic Form) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

คู่�อแบับัฟ้อร�มืทิ*%ใช(บั�นทิ�กการร�กษาผ�(ป.วิยุใน comprehensive clinic การร�กษาทิ*%คู่ลิ�น�กน*4 คู่ลิอบัคู่ลิ�มืถ่�ง การบั0าบั�ดฉั�กเฉั�น การส�%งจ�ายุยุา การส�งติรวิจทิางห้(องปฏิ�บั�ติ�การเพ�%มืเติ�มื การให้(คู่วิามืร� (เบั�4องติ(นแก�ผ�(ป.วิยุในเร�%องการทิ0าคู่วิามืสะอาดในช�องปาก (oral hygiene instruction) การให้(คู่0าปร�กษาแก�ผ�(ป.วิยุเพ�%อให้(คู่วิามืร� (แลิะทิ0าให้(คู่ลิายุก�งวิลิ (reassurance) รายุลิะเอ*ยุดทิ*%คู่วิร

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

111

Page 44: 3) OD (page 83-117

บั�นทิ�ก ได(แก� การวิ�น�จฉั�ยุ รายุลิะเอ*ยุดของการร�กษา การติอบัสนองติ�อการร�กษา การประเมื�นผลิการร�กษา อาการติ�าง ๆ ทิ*%ผ�(ป.วิยุบัอก การติรวิจทิ*%พบั การให้(คู่วิามืร�วิมืมื�อห้ร�อไมื�ให้(คู่วิามืร�วิมืมื�อในการร�กษา การทิ*%ผ�(ป.วิยุผ�ดน�ด ห้ร�อ เลิ�%อนน�ด ห้ร�อ มืาสายุ ส�%งทิ*%ได(ส�ญญาวิ�าจะทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุ ป>ญห้าทิ*%เก�ดข�4น

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. ทิ�กคู่ร�4งทิ*%น�กศึ�กษาให้(การร�กษาแก�ผ�(ป.วิยุ น�กศึ�กษาติ(องบั�นทิ�กข(อมื�ลิด�งกลิ�าวิข(างติ(นให้(สมืบั�รณ�ถ่�กติ(องติรงก�บัคู่วิามืเป<นจร�ง2. น�กศึ�กษาติ(องเซั6นติ�ช�%อทิ�กคู่ร�4ง แลิะให้(อาจารยุ�น�เทิศึงานเซั6นก0าก�บัด(วิยุ

7. แ บับั ฟ้ อ ร�มืการ ส� งติ� อ ผู้�� ป. วิ ยุ (Interdepartmental

Communication Form) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 1 )

คู่�อแบับัฟ้อร�มืทิ*%ใช(ในการส�งติ�อผ�(ป.วิยุไปร�บัการร�กษายุ�งคู่ลิ�น�กติ�าง ๆ ในโรงพยุาบัาลิทิ�นติกรรมื แลิะทิ0าให้(ทิราบัภาพรวิมืวิ�าผ�(ป.วิยุคู่นห้น�%ง ๆ ได(ร�บัการส�งติ�อไปยุ�งคู่ลิ�น�กใดบั(าง ภายุในโรงพยุาบัาลิ ทิ�นติกรรมื

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. ทิ�กคู่ร�4งทิ*%น�กศึ�กษาจะส�งผ�(ป.วิยุเข(าร�บัการติรวิจการปร�กษาการร�กษาในคู่ลิ�น�กไห้น น�กศึ�กษาจะติ(องกรอกข(อมื�ลิทิ*%ห้น(า interdepartmental communication ในช�อง DATE,

FROM , TO, RECORD, แลิะลิงลิายุมื�อช�%อก0าก�บัในช�อง DENTIST ส0าห้ร�บั นทิพ. จะติ(องมื*ลิายุมื�อช�%ออาจารยุ�น�เทิศึก�งานก0าก�บัเสมือ2.น�กศึ�กษาด�รายุลิะเอ*ยุดเกณฑ์�การส�งติ�อผ�(ป.วิยุไปแติ�ลิะคู่ลิ�น�กใน

Appendix 3 ห้น(า 141

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

112

Page 45: 3) OD (page 83-117

ติ�วิอยุ�างการส�งติ�อผ�(ป.วิยุทิ*%อาจเก�ดข�4นได(ก�บัผ�(ป.วิยุ 1 คู่นDATE FRO

MTO

RECORD DENTIST

CC-OD

X-rayFor X-ray periapical film 18, 25, 36

CC-OD

OSFor extraction 25, 36 and surgical removal of 18

CC-OD

Orofacial pain & TMD

For proper treatment of TMD

CC-OD

Special (operative)

For diastema closure of 11,12

CC-OD

Special (C &B)

For consultation and proper treatment of full mouth rehabilitation

8. แบับัฟ้อร�มืการปร�กษาเพิ�/อการวิางแผู้นการร�กษา (Consultation Form) (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 3 )

คู่�อ แบับัฟ้อร�มืเพ�%อปร�กษาการร�กษาผ�(ป.วิยุระห้วิ�างคู่ลิ�น�กเฉัพาะทิาง ในโรงพยุาบัาลิทิ�นติกรรมื คู่ณะทิ�นติแพทิยุ�

ส�/งทิ0/น�กศ�กษาควิรปฏิ�บั�ติ�1. น�กศึ�กษาบั�นทิ�กทิ*%แบับัฟ้อร�มืการปร�กษาเพ�%อการวิางแผนการร�กษา ถ่�งอาการแลิะผลิการติรวิจเบั�4องติ(น แลิะระบั�ป>ญห้าทิ*%ติ(องการคู่0าปร�กษา (ด�ติ�วิอยุ�างใน Appendix 3)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

113

Page 46: 3) OD (page 83-117

2. น�กศึ�กษาติ(องบั�นทิ�กทิ*%ห้น(า interdepartmental

communication วิ�าได(ส�งผ�(ป.วิยุไปปร�กษาทิ*%คู่ลิ�น�กเฉัพาะทิางใด ด�งน*4 Refer to ….................. clinic for consultation

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

114

Page 47: 3) OD (page 83-117

ติ�วิอยุ�างแบับัฟ้อร�มืการประเมื�นติ�างๆ1. แบับัฟ้อร�มืประเมื�นเจติคู่ติ�ในคู่ลิ�น�กติรวิจพ�เคู่ราะห้�โรคู่ ของสาขาอายุ�รศึาสติร�แบับัประเมื�น Clinical Conduct ในคลิ�น�กติรวิจพิ�เคราะห์�โรคส*าห์ร�บัน�กศ�กษาทิ�นติแพิทิยุ� ช�5นป�ทิ0/ 5 แลิะ 6 ป�การศ�กษา 2552

ช�%อน�กศึ�กษา..............................................................รห้�ส.....

.........................................ช�4นป�................วิ�นทิ*%ลิงปฏิ�บั�ติ�งาน........................................................................................คลิ�น�กทิ0/ลิงปฏิ�บั�ติ�งาน Oral Medicine (OM) Orofacial Pain & TMD (OPT)

เกณฑ์�การประเมื�น ผลิประเมื�น ห้มืายุเห้ติ�1. การเติร*ยุมืคู่วิามืร� (ในการลิงปฏิ�บั�ติ�งาน2. คู่วิามืสามืรถ่ในการปฏิ�บั�ติ�งาน3. คู่วิามืกระติ�อร�อร(นในการเร*ยุนร� (4. ทิ�กษะการติอบัคู่0าถ่ามืแลิะการอภ�ปรายุ5. การปฏิ�บั�ติ�ติ�วิติ�อผ�(ป.วิยุ อาจารยุ� เพ�%อนร�วิมืงานแลิะเจ(าห้น(าทิ*%6. ติรงติ�อเวิลิา7. แติ�งกายุเร*ยุบัร(อยุเห้มืาะสมื8. ใช(เวิลิาวิ�างในคู่ลิ�น�กได(เห้มืาะสมื9. ทิ0างานติามืทิ*%ได(ร�บัมือบัห้มืายุคู่รบัถ่(วินแลิะทิ�นติามืก0าห้นดเวิลิา10. ปฏิ�บั�ติ�ติามืห้ลิ�กการคู่วิบัคู่�มืการติ�ด

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

115

Page 48: 3) OD (page 83-117

เช�4อ 11. อ�%นๆ .................................................................

รวิมื + -

อาจารยุ� / ทิพ.........................................

เกณฑ์�การให้(คู่ะแนน วิ�นทิ*%.........................................

คู่�ดติามืผลิรวิมืของแติ(มื + แลิะแติ(มื - ทิ*%ลิงปฏิ�บั�ติ�ติลิอดห้ลิ�กส�ติร >+ 2 = คู่ะแนน 10

0 = คู่ะแนน 8- 5 จนถ่�ง – 9 = คู่ะแนน 6 < - 10 = คู่ะแนน 0

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

116

Page 49: 3) OD (page 83-117

2. แบับัฟ้อร�มืประเมื�นการทิ0างานในคู่ลิ�น�กติรวิจพ�เคู่ราะห้�โรคู่

Comprehensive Chart: Evaluation Formช�%อผ�(

ป.วิยุ................................................................................................ HN ...............................................

ช�%อ นทิพ. ............................................................รห้�ส............................

..............ช�4นป� ............. กลิ��มื............

ช�%ออาจารยุ�...............................วิ�นทิ*%เร�%มืทิ0า charting....................... วิ�นทิ*% complete charting..........................

ห์�วิข�อประเมื�น (criteria) คะแนน (Rating score)

การซั�กประวิ�ติ�(History taking)

น*5าห์น�กคะแนน

Grade

Signature/date

รวิมื Remarks

Chief complaint & History of present illness

5

Medical history, current drug taking, AllergyFamily Psychosocial HxOral Maxillofacial history

5

Personal history & Abnormal oral habits

5

Dietary behavior & Plaque control / Oral hygiene care

5

การติรวิจภายุนอก/ภายุในช�องปาก(Extra / Intra oral examination)General appearance & Head / neck

5

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

117

Page 50: 3) OD (page 83-117

examinationTMJ & masticatory muscles examination

(5) 3

Oral hygiene & Soft tissue examination

5

Periodontal examination

5

Teeth examination 5Occlusion examination 5Findings on area of Chief complaint

5

Radiograph 5Other findings 5

การวิ�น�จฉั�ยุแลิะวิางแผู้นการร�กษาแลิะการป-องก�น(Diagnosis, Treatment and Preventive planning)Diagnosis 5Pertinent treatment plan - Holistic treatment planning

5

- Treatment planning for oral diseases

5

Consultation 5Effective time 2Holistic critical thinking*

5

Communication * 5

ระด�บัคู่วิามืยุากง�ายุของ case 10

ห้มืายุเห้ติ� * ให้(คู่ะแนนภายุห้ลิ�งเสร6จส�4นการวิางแผนในภาพรวิมื แลิะ ผ�(ป.วิยุคู่นเด*ยุวิก�นให้(คู่ะแนนในใบัเด*ยุวิก�น

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

118

Page 51: 3) OD (page 83-117

การแบั�งระด�บัคู่วิามืยุากง�ายุของ case

A = case ทิ*%ยุากมืาก (น04าห้น�กคู่ะแนน = 4)

เช�น pt - มื*รอยุโรคู่ในช�องปาก - เป<น medical compromised patient

- มื*ป>ญห้า orofacial pain, TMD

- มื* Mental illness

- มื* Mental retardation

- มื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ของร�างกายุ เช�น ห้�ห้นวิก เป<นใบั(B = case ทิ*%ยุากปานกลิาง (น04าห้น�กคู่ะแนน = 3)

เช�น - มื*โรคู่ของ pulp, periodontal disease, periapical disease

- มื* Normal variation

C = Case มื*ป>ญห้าในช�องปากเพ*ยุงเลิ6กน(อยุ (น04าห้น�กคู่ะแนน = 2)

เช�น - Case ทิ*%ไมื�มื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ด�งข(างติ(น

เกณ์ฑ์�การประเมื�นแลิะการให์�คะแนน Comprehensive complete charting

การซั�กประวิ�ติ� (History taking)

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

119

Page 52: 3) OD (page 83-117

1. Chief compliant and History of present illnessA ระบั� Chief complaint (CC) ทิ*%เป<นสาเห้ติ�แทิ(จร�งทิ0าให้(มืา

พบัทิ�นติแพทิยุ�ได(ถ่�กติ(องแลิะไมื�เยุ�%นเยุ(อเร*ยุงลิ0าด�บัคู่วิามืส0าคู่�ญของ CC ได(ถ่�กติ(อง ถ่ามื

ประวิ�ติ�อาการเจ6บัป.วิยุป>จจ�บั�นได(คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กประเด6นส0าคู่�ญ แลิะมื*รายุลิะเอ*ยุดทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บั

ข(อมื�ลิทิ*%ได(ช�ดแลิะติรงประเด6น เร*ยุงลิ0าด�บัข(อมื�ลิเป<นข�4นติอนไมื�ส�บัสน บัอกผลิกระทิบั

ของ CC น�4นติ�อผ�(ป.วิยุแลิะบั�คู่คู่ลิทิ*%เก*%ยุวิข(องได(คู่รอบัคู่ลิ�มืแลิะระบั�คู่วิามืคู่าดห้วิ�งของผ�(

ป.วิยุทิ*%มืาพบัทิ�นติแพทิยุ� แสดงคู่วิามืสามืารถ่วิ�าการซั�กถ่ามืประวิ�ติ�ข(อมื�ลิอยุ��บันพ�4นฐานของ

การมื*สมืมื�ติ�ฐานเพ�%อการวิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่B ระบั� CC ทิ*%เป<นสาเห้ติ�แทิ(จร�งทิ0าให้(มืาพบัทิ�นติแพทิยุ�ได(ถ่�กติ(อง

แลิะไมื�เยุ�%นเยุ(อ เร*ยุงลิ0าด�บัคู่วิามืส0าคู่�ญของ CC ได(ถ่�กติ(อง ถ่ามืประวิ�ติ�อาการเจ6บัป.วิยุ

ป>จจ�บั�นได(คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กประเด6นส0าคู่�ญ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุด ข(อมื�ลิทิ*%ได(อาจขาดคู่วิามืช�ด

แลิะติรงประเด6น เร*ยุงลิ0าด�บัข(อมื�ลิทิ*%ได(ด* อาจส�บัสนบั(างเลิ6กน(อยุ บัอกผลิกระทิบัของ

CC น�4นติ�อผ�(ป.วิยุแลิะบั�คู่คู่ลิทิ*%เก*%ยุวิข(องบั(างแลิะระบั�คู่วิามืคู่าดห้วิ�งของผ�(ป.วิยุทิ*%มืาพบั

ทิ�นติแพทิยุ� แสดงคู่วิามืสามืารถ่วิ�าการซั�กถ่ามืประวิ�ติ�ข(อมื�ลิอยุ��บันพ�4นฐานของการมื*สมืมื�ติ�ฐานเพ�%อการวิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่บั(าง

C ระบั� CC ทิ*%เป<นสาเห้ติ�แทิ(จร�งทิ0าให้(มืาพบัทิ�นติแพทิยุ�ได(ถ่�กติ(องแติ�ไมื�ช�ดเจน เร*ยุงลิ0าด�บั

คู่วิามืส0าคู่�ญของ CC ได(ถ่�กติ(อง อธิ�บัายุเยุ�%นเยุ(อไมื�ติรงเป-าคู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

120

Page 53: 3) OD (page 83-117

1. Chief compliant and History of present illness

ห้มืายุ ถ่ามืประวิ�ติ�อาการเจ6บัป.วิยุป>จจ�บั�นได(คู่รอบัคู่ลิ�มืขาดบัางประเด6นส0าคู่�ญแติ�สามืารถ่ติอบั

คู่0าถ่ามือาจารยุ�ได( ข(อมื�ลิไมื�ช�ดแลิะเยุ�%นเยุ(อ เร*ยุงลิ0าด�บัข(อมื�ลิยุ�งส�บัสนบั(าง บัอกผลิกระทิบั

ของ CC น�4นติ�อผ�(ป.วิยุแลิะบั�คู่คู่ลิทิ*%เก*%ยุวิข(องได(บั(าง แสดงแลิะระบั�คู่วิามืคู่าดห้วิ�งของผ�(

ป.วิยุทิ*%มืาพบัทิ�นติแพทิยุ� คู่วิามืสามืารถ่วิ�าการซั�กถ่ามืประวิ�ติ�ข(อมื�ลิอยุ��บันพ�4นฐานของการมื*สมืมื�ติ�ฐานเพ�%อการวิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่ห้ร�ออาจแสดงบั(างเลิ6กน(อยุ

F ระบั� CC ไมื�ถ่�กติ(อง ขาดประวิ�ติ�อาการเจ6บัป.วิยุป>จจ�บั�นทิ*%เป<นประเด6นส0าคู่�ญ ไมื�สามืารถ่

เร*ยุงลิ0าด�บัคู่วิามืส0าคู่�ญของ CC ได(ถ่�กติ(อง ข(อมื�ลิเยุ�%นเยุ(อติรงประเด6น เร*ยุงลิ0าด�บัข(อมื�ลิ

ส�บัสนมืาก ไมื�บัอกผลิกระทิบัของ CC น�4นติ�อผ�(ป.วิยุแลิะบั�คู่คู่ลิทิ*%เก*%ยุวิข(อง ไมื�ได(ระบั�คู่วิามื

คู่าดห้วิ�งของผ�(ป.วิยุทิ*%มืาพบัทิ�นติแพทิยุ� ไมื�แสดงคู่วิามืสามืารถ่วิ�าการซั�กถ่ามืประวิ�ติ�ข(อมื�ลิ

อยุ��บันพ�4นฐานของการมื*สมืมื�ติ�ฐานเพ�%อการวิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่

2. Medical History A ถ่ามืประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ�ได(คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ มื*รายุลิะเอ*ยุด

คู่รบัถ่(วินสมืบั�รณ�ถ่�กติ(อง สามืารถ่ให้(การประเมื�นโรคู่ทิางระบับัทิ*%เป<น

contraindication ก�บัการร�กษาทิางทิ�นติกรรมื (เช�น previous myocardial infraction ไมื�เก�น 6 เด�อน

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

121

Page 54: 3) OD (page 83-117

2. Medical History ห้ร�อ bleeding disorders เป<นติ(น)

สามืารถ่ประเมื�นได(วิ�าโรคู่ทิางระบับัชน�ดใดทิ*%จ0าเป<นติ(องใช( antibiotic (ATB) prophylaxis

มื*คู่วิามืเข(าใจอยุ�างแจ�มืแจ(งวิ�าอาการทิ*%คู่นไข(บัอกเป<นผลิมืาจากโรคู่ทิางระบับัชน�ดใด

(review of the system)B ถ่ามืประวิ�ติ�ทิางการแพทิยุ�ได(คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ยุ�งขาด

รายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง (เช�น ผลิการร�กษาโรคู่ทิางระบับั แพทิยุ�ผ�(ให้(การร�กษาห้ร�อสถ่าน

พยุาบัาลิ เป<นติ(น) ห้ร�อมื*รายุลิะเอ*ยุดเก�นจ0าเป<น ประเมื�นโรคู่ทิางระบับัทิ*%เป<น

contraindication ก�บัการร�กษาทิาง ทิ�นติกรรมื บัอกโรคู่ทิางระบับัทิ*%จ0าเป<นติ(องใช( ATB

prophylaxis ได( มื*คู่วิามืเข(าใจบั(างวิ�าอาการทิ*%คู่นไข(บัอกเป<นผลิมืาจากโรคู่ทิางระบับัชน�ดใด

(review of the system)C คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง (เช�น

nature of allergic reaction เป<นติ(น)

ห้ร�อมื*รายุลิะเอ*ยุดเก�นคู่วิามืจ0าเป<น ประเมื�นโรคู่ทิางระบับัทิ*%เป<น contraindication ก�บัการ

ร�กษาทิางทิ�นติกรรมืได(บั(าง บัอกโรคู่ทิางระบับัทิ*%จ0าเป<นติ(องใช( ATB prophylaxis ได(บั(าง มื*

คู่วิามืเข(าใจบั(างวิ�าอาการทิ*%คู่นไข(บัอกเป<นผลิมืาจากโรคู่ทิางระบับัชน�ดใด (review of the

system)F ไมื�คู่รบัทิ�กห้�วิข(อ (เช�น ไมื�สามืารถ่ระบั�โรคู่ทิางระบับัทิ*%มื* ไมื�ระบั�

การแพ(ยุาทิ*%มื* ไมื�ติระห้น�กถ่�งข(อคู่วิรระวิ�งเก*%ยุวิก�บั drug interaction ทิ*%อาจเก�ด

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

122

Page 55: 3) OD (page 83-117

2. Medical History อ�นติรายุติ�อผ�(ป.วิยุ) โดยุไมื�สามืารถ่

อธิ�บัายุให้(อาจารยุ�ผ�(ประเมื�นเข(าใจ ไมื�สามืารถ่ประเมื�นโรคู่ทิางระบับัทิ*%เป<น

contraindication ก�บัการร�กษาทิางทิ�นติ กรรมื ไมื�สามืารถ่บัอกโรคู่ทิ*%ติ(องให้( ATB

prophylaxis ได(

3. Family and psychosocial historyA ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4ทิ�4งห้มืด ห้ร�อเก�อบัทิ�4งห้มืดแลิะทิ0าได(ด* เห้มืาะสมื

สมืบั�รณ�- ถ่ามืประวิ�ติ�การเป<นโรคู่ทิางระบับัใน ป�./ยุ�า ติา/ยุายุ

พ�อ/แมื� พ*%/น(อง ลิ�ก แลิะห้ลิาน (Grandson/ Granddaughter )

- ถ่ามืประวิ�ติ�เร�%อง Patient Profile เช�น บั�คู่คู่ลิ คู่รอบัคู่ร�วิ คู่วิามืส�มืพ�นธิ�ก�นในคู่รอบัคู่ร�วิ อาช*พการงาน ห้ร�อการเร*ยุน

- ถ่ามืประวิ�ติ�เร�%อง Life style เช�น ก�จวิ�ติรประจ0าวิ�นทิ�%วิไป การผ�อนคู่ลิายุอารมืณ�

- ถ่ามืประวิ�ติ�เร�%อง Source of stress and support

เช�น คู่วิามืเคู่ร*ยุดจากคู่รอบัคู่ร�วิ คู่วิามืส�มืพ�นธิ�ก�บัคู่นใกลิ(ช�ด สถ่านการณ�เง�น การทิ0างาน/เร*ยุน การให้(ก0าลิ�งใจจากคู่รอบัคู่ร�วิ เร�%องการเจ6บัป.วิยุ

B ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4แลิะทิ0าได(ด*C ทิ0าด�งห้�วิช�%อข(างติ(นทิ�4งห้มืดห้ร�อเก�อบัทิ�4งห้มืดอาจบักพร�องเลิ6ก

น(อยุแติ�แก(ไขได(เมื�%ออาจารยุ�แนะน0า

F ไมื�ได(ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4เก�อบัทิ�4งห้มืดห้ร�อทิ0าผ�ดพลิาดแลิะไมื�แสดงให้(เห้6นวิ�าพยุายุามืทิ*%จะแก(ไขปร�บัปร�งให้(ด*ข�4นเมื�%ออาจารยุ�แนะน0า

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

123

Page 56: 3) OD (page 83-117

4. Oral & Maxillofacial HistoryA คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ มื*รายุลิะเอ*ยุดสมืบั�รณ�คู่รบัถ่(วินถ่�กติ(อง มื*

คู่วิามืร� (ทิ*%จะใช(คู่0าถ่ามืเพ�%อ screening orofacial pain condition ได(ด*มืาก

B คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง (เช�น ปร�มืาณร�งส*ทิ*%ร �กษา เป<นติ(น) ห้ร�อมื*

รายุลิะเอ*ยุดทิ*%ไมื�จ0าเป<น มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะใช(คู่0าถ่ามืเพ�%อ screening orofacial pain condition ได(ด*

C คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง (เช�น ลิ�กษณะของ complication/

problems จาก previous dental treatment เป<นติ(น)

มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะใช(คู่0าถ่ามืเพ�%อ screening

orofacial pain condition ได(พอสมืคู่วิรF ไมื�คู่รบัทิ�กห้�วิข(อ ขาดรายุลิะเอ*ยุดส0าคู่�ญ โดยุไมื�สามืารถ่อธิ�บัายุ

ห้ร�อติอบัคู่0าถ่ามือาจารยุ�ได( ไมื�มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะใช(คู่0าถ่ามืเพ�%อ screening orofacial pain

condition

5. Personal and Abnormal Oral habit/Parafunctional A คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ มื*รายุลิะเอ*ยุดสมืบั�รณ�คู่รบัถ่(วินถ่�กติ(อง มื*

คู่วิามืร� (ทิ*%จะประเมื�นวิ�าผ�(ป.วิยุมื* drug abuse ห้ร�อมื* parafunctional habit ได(เป<น

อยุ�างด*มืากB คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง (เช�น ระยุะ

เวิลิาทิ*%ส�บับั�ห้ร*% ห้ร�อด�%มืเห้ลิ(า เป<นติ(น) ห้ร�อมื*รายุลิะเอ*ยุดทิ*%ไมื�จ0าเป<น มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะประเมื�นวิ�า

ผ�(ป.วิยุมื* drug abuse ห้ร�อมื* parafunctional habit ได(ด*

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

124

Page 57: 3) OD (page 83-117

C คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง (เช�น จ0านวิน cigarettes/day เป<นติ(น) มื*

คู่วิามืร� (ทิ*%จะประเมื�นวิ�าผ�(ป.วิยุมื* drug abuse ห้ร�อมื* parafunctional habit ได(พอสมืคู่วิร

F ไมื�คู่รบัทิ�กห้�วิข(อ ขาดรายุลิะเอ*ยุดส0าคู่�ญ โดยุไมื�สามืารถ่อธิ�บัายุห้ร�อติอบัคู่0าถ่ามือาจารยุ�ได(

ไมื�มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะประเมื�นวิ�าผ�(ป.วิยุมื* drug abuse ห้ร�อมื* parafunctional habit

6. Dietary behavior and Plaque control/Oral hygiene

A คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ มื*รายุลิะเอ*ยุดสมืบั�รณ�คู่รบัถ่(วินถ่�กติ(อง ประเมื�น caries risk status ได(

ด*มืากB คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง ประเมื�น

caries risk status ได(ด*C คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�กห้�วิข(อ แติ�ขาดรายุลิะเอ*ยุดบัางอยุ�าง ประเมื�น

caries risk status ได(พอสมืคู่วิร

F ไมื�คู่รบัทิ�กห้�วิข(อ ขาดรายุลิะเอ*ยุดส0าคู่�ญ โดยุไมื�สามืารถ่อธิ�บัายุห้ร�อติอบัคู่0าถ่ามือาจารยุ�

ได( ไมื�มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะประเมื�น caries risk status

การติรวิจภายุนอก/ภายุในช�องปาก (Extra/Intra oral examination)

1. General appearances of Head and neck examinationA น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจแลิะบั�นทิ�ก general appearances

เช�น gait, blood pressure (BP),

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

125

Page 58: 3) OD (page 83-117

1. General appearances of Head and neck examination

pulse rate (PR) แลิะติรวิจ facial form,

symmetry, การติรวิจคู่ลิ0าได(/ไมื�ได(, เคู่ลิ�%อนไห้วิห้ร�ออยุ��ก�บัทิ*%ของ lymph nodes ให้(อยุ�างถ่�กติ(อง

B น�กศึ�กษาติรวิจแลิะบั�นทิ�ก general appearances เช�น gait, BP, PR แลิะ facial form,

symmetry, การติรวิจคู่ลิ0า LN ได(ไมื�ลิะเอ*ยุดแลิะถ่�กติ(องพอC น�กศึ�กษาติรวิจแลิะบั�นทิ�กข(อมื�ลิ general appearances

ขาดไปแลิะติรวิจบั�นทิ�ก facial

form, symmetry, ติรวิจคู่ลิ0า LN ไมื�ได(F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ติรวิจแลิะบั�นทิ�กข(อมื�ลิ general

appearances แลิะ facial form, symmetry, LN

2. TMJ and Masticatory muscles examinationA ติรวิจ TMJ แลิะกลิ(ามืเน�4อบัดเคู่*4ยุวิได(คู่รบัถ่(วิน โดยุไมื�ทิ0าให้(ผ�(

ป.วิยุมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อเจ6บัปวิดเก�นคู่วิามืจ0าเป<น เทิคู่น�คู่ถ่�กติ(องสมืบั�รณ� แปลิผลิถ่�ก

ติ(องแลิะใช(เวิลิาเห้มืาะสมื สามืารถ่เช�%อมืโยุงคู่วิามืร� (พ�4นฐาน (เช�น กายุวิ�ภาคู่ พยุาธิ�

สร*รวิ�ทิยุา) ก�บัการปฏิ�บั�ติ�งานได(เป<นอยุ�างด* (ติรวิจ vertical / lateral mouth opening,

pattern of open / close, joint noise, pain on palpation at TMJ and muscles)

B ติรวิจ TMJ แลิะกลิ(ามืเน�4อบัดเคู่*4ยุวิได(คู่รบัถ่(วิน โดยุไมื�ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อ

เจ6บัปวิดเก�นคู่วิามืจ0าเป<น เทิคู่น�คู่ถ่�กติ(องสมืบั�รณ� (อาจจะไมื�ถ่�กติ(อง 100%) แปลิผลิถ่�กติ(อง

แติ�อาจจะไมื�คู่รบัแลิะอาจใช(เวิลิานานเลิ6กน(อยุสามืารถ่เช�%อมืโยุงคู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

126

Page 59: 3) OD (page 83-117

คู่วิามืร� (พ�4นฐาน (เช�น กายุวิ�ภาคู่ พยุาธิ�สร*รวิ�ทิยุา) ก�บัการปฏิ�บั�ติ�งานได(

C ติรวิจ TMJ แลิะกลิ(ามืเน�4อบัดเคู่*4ยุวิได(เก�อบัคู่รบั ผ�(ป.วิยุอาจมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อเจ6บัปวิด

บั(าง เทิคู่น�คู่ถ่�กติ(องสมืบั�รณ� (อาจจะไมื�ถ่�กติ(อง 100%) แปลิผลิอาจมื*ผ�ดบั(างแลิะอาจใช(

เวิลิานานกวิ�าปกติ� สามืารถ่เช�%อมืโยุงคู่วิามืร� (พ�4นฐาน (เช�น กายุวิ�ภาคู่ พยุาธิ�สร*รวิ�ทิยุา) ก�บั

การปฏิ�บั�ติ�งานได(บั(างแติ�สามืารถ่แก(ไขติามืคู่0าแนะน0าของอาจารยุ�ได(

F ติรวิจไมื�คู่รบั ขาดเป<นจ0านวินมืาก เทิคู่น�คู่ผ�ดเป<นส�วินให้ญ� ผ�(ป.วิยุทิ�กข�ทิรมืานเจ6บัปวิดเก�น

จ0าเป<น แลิะใช(เวิลิานาน เก�นไป ไมื�สามืารถ่ระบั�คู่วิามืผ�ดปกติ�ทิ*%เด�นช�ดจากการติรวิจได(

สามืารถ่เช�%อมืโยุงคู่วิามืร� (พ�4นฐาน (เช�น กายุวิ�ภาคู่ พยุาธิ�สร*รวิ�ทิยุา) ก�บัการปฏิ�บั�ติ�งานได(บั(าง

แติ�ไมื�สามืารถ่แก(ไขห้ร�อติอบัคู่0าถ่ามืติามืคู่0าแนะน0าของอาจารยุ�ไมื�ได(

3. Oral hygiene and Periodontal examination A น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจประเมื�นสภาพอนามื�ยุช�องปากโดยุรวิมื

ของผ�(ป.วิยุได(ถ่�กติ(องวิ�าอยุ��ในระด�บั good, fair ห้ร�อ poor

แลิะสามืารถ่ประเมื�นสภาพเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ�ของผ�(ป.วิยุโดยุทิ�%วิไปวิ�าอยุ��ในระด�บั mild, moderate ห้ร�อ severe

inflammation แลิะทิ0าการติรวิจบั�นทิ�กลิ�กษณะของเห้ง�อก ทิ�4งส*, ร�ปร�าง (form), คู่วิามืห้นาแน�น (consistency),

bleeding คู่วิามืลิ�กของร�องเห้ง�อกได(อยุ�างถ่�กติ(องแลิะน��มืนวิลิ

B น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจประเมื�นสภาพอนามื�ยุช�องปากแลิะคู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

127

Page 60: 3) OD (page 83-117

3. Oral hygiene and Periodontal examination สภาพเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ�โดยุรวิมืของผ�(ป.วิยุได(แลิะทิ0าการติรวิจบั�นทิ�กรายุลิะเอ*ยุดของสภาพเห้ง�อก แลิะเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ�ได(ข(อมื�ลิทิ*%ถ่�กติ(องแติ�ไมื�คู่รบัถ่(วิน

C น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจประเมื�นสภาพอนามื�ยุช�องปากแลิะสภาพเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ�ของผ�(ป.วิยุโดยุรวิมืของผ�(ป.วิยุ แลิะทิ0าการติรวิจบั�นทิ�กรายุลิะเอ*ยุดของสภาพเห้ง�อกแลิะเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ�ได(ข(อมื�ลิทิ*%ถ่�กติ(องบัางส�วินแลิะ/ห้ร�อข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน

F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ประเมื�นสภาพอนามื�ยุช�องปากแลิะสภาพเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ�โดยุรวิมืของผ�(ป.วิยุได( ไมื�ได(ทิ0าการติรวิจแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะรายุลิะเอ*ยุดของสภาพเห้ง�อกแลิะเน�4อเยุ�%อปร�ทิ�นติ� ห้ร�อทิ0าการติรวิจแลิะบั�นทิ�กได(ข(อมื�ลิทิ*%ไมื�ถ่�กติ(อง

4. Soft tissue examinationA น�กศึ�กษาสามืารถ่ทิ0าการติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะ

ของเน�4อเยุ�%ออ�อนในช�องปากได(แก� Lips, labial / buccal mucosa, palate, tongue, floor of the mouth, oropharynx & tonsils, frenum แลิะ vestibule ได(อยุ�างถ่�กติ(อง

B น�กศึ�กษาสามืารถ่ทิ0าการติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะเน�4อเยุ�%ออ�อนในช�องปากได(ถ่�กติ(องแติ�ได(ข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน

C น�กศึ�กษาสามืารถ่ทิ0าการติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะเน�4อเยุ�%ออ�อนในช�องปากได(ถ่�กติ(องบัางส�วิน แลิะ/ห้ร�อ ได(ข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน

F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ทิ0าการติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะของเน�4อเยุ�%ออ�อนในช�องปากได(ถ่�กติ(อง

5. Hard tissue examinationA น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจบั�นทิ�กฟ้>นผ�ทิ�4ง arrested แลิะ คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

128

Page 61: 3) OD (page 83-117

5. Hard tissue examinationactive caries ได(ถ่�กติ(องแลิะสามืารถ่ติรวิจบั�นทิ�กวิ�าผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืผ�ดปกติ�ของฟ้>นจากสาเห้ติ�อ�%น ๆ ห้ร�อไมื� เช�น developmental disorders, abrasion, attrition, erosion, tooth fracture แลิะติรวิจบั�นทิ�กร�ปแบับั,ขนาดแลิะติ0าแห้น�งของ Oral tori ห้ร�อ exostoses ได(อยุ�างถ่�กติ(อง นอกจากน*4น�กศึ�กษาสามืารถ่เลิ�อกแลิะใช( diagnostic tests อ�%น ๆ เช�น vitality test (EPT,

Cold test, etc), tooth-slooth เป<นติ(น เพ�%อประกอบัการติรวิจแลิะวิ�น�จฉั�ยุได(อยุ�างถ่�กติ(องเห้มืาะสมื

B น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจบั�นทิ�กฟ้>นผ�, คู่วิามืผ�ดปกติ�ของฟ้>นจากสาเห้ติ�อ�%น ๆ ร�ปแบับั ขนาดแลิะติ0าแห้น�งของ oral tori

ห้ร�อ exostoses ได(ข(อมื�ลิถ่�กติ(องแติ�ไมื�คู่รบัถ่(วินแลิะสามืารถ่เลิ�อกห้ร�อใช( Diagnostic tests อ�%น ๆ ได(ถ่�กติ(องแติ�ได(ข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน

C น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจบั�นทิ�กฟ้>นผ�, คู่วิามืผ�ดปกติ�ของฟ้>นจากสาเห้ติ�อ�%น ๆ ร�ปแบับั ขนาดแลิะติ0าแห้น�งของ oral tori ห้ร�อ exostoses ได(ข(อมื�ลิถ่�กติ(องบัางส�วิน แลิะ/ห้ร�อไมื�คู่รบัถ่(วิน แลิะสามืารถ่เลิ�อกห้ร�อใช( Diagnostic test อ�%น ๆ ได(อาจไมื�ถ่�กติ(องแติ�ให้(เห้ติ�ผลิทิ*%สมืคู่วิรให้( แลิะ/ห้ร�อได(ข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน

F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ติรวิจบั�นทิ�กฟ้>นผ�, คู่วิามืผ�ดปกติ�ของฟ้>นจากสาเห้ติ�อ�%น ๆ ร�ปแบับัขนาดแลิะติ0าแห้น�งของ Oral tori

ห้ร�อ exostoses ได( รวิมืถ่�งไมื�สามืารถ่เลิ�อกห้ร�อใช( Diagnostic tests อ�%น ๆ เพ�%อประกอบัการติรวิจแลิะวิ�น�จฉั�ยุได(

6. Occlusion examinationA ติรวิจการสบัฟ้>นได(คู่รบัถ่(วินทิ�กข(อ วิ�ธิ*การติรวิจเทิคู่น�คู่ถ่�ก

ติ(องสมืบั�รณ� แปลิผลิการติรวิจถ่�กติ(องสมืบั�รณ� วิ�ธิ*การใช(

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

129

Page 62: 3) OD (page 83-117

เคู่ร�%องมื�อถ่�กติ(องแลิะเลิ�อกใช(เคู่ร�%องมื�อได(เห้มืาะสมื ใช(เวิลิารวิดเร6วิ โดยุไมื�ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อคู่วิามืเจ6บัปวิดเก�นคู่วิามืจ0าเป<น มื*คู่วิามืร� (แยุกแยุะลิ�กษณะ normal

occlusion มื*คู่วิามืร� (ระบั�ภาวิะ occlusal dysfunction

ได(ด*B ติรวิจการสบัฟ้>นได(คู่รบัถ่(วินทิ�กข(อ วิ�ธิ*การติรวิจเทิคู่น�คู่ถ่�ก

ติ(อง แปลิผลิการติรวิจถ่�กติ(อง วิ�ธิ*การใช(เคู่ร�%องมื�อถ่�กติ(องแลิะเลิ�อกใช(เคู่ร�%องมื�อได(เห้มืาะสมื ใช(เวิลิาอาจจะนานเลิ6กน(อยุ แติ�ไมื�ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อคู่วิามืเจ6บัปวิดเก�นคู่วิามืจ0าเป<น มื*คู่วิามืร� (แยุกแยุะลิ�กษณะ normal occlusion

มื*คู่วิามืร� (ระบั�ภาวิะ occlusal dysfunction ได(C ติรวิจการสบัฟ้>นได(คู่รบัถ่(วินทิ�กข(อ วิ�ธิ*การติรวิจเทิคู่น�คู่ วิ�ธิ*

การใช(เคู่ร�%องมื�อ เลิ�อกใช(เคู่ร�%องมื�อผ�ดบั(างเลิ6กน(อยุ แติ�สามืารถ่ติอบัคู่0าถ่ามืห้ร�อแก(ไขได(เมื�%ออาจารยุ� guide ให้( ใช(เวิลิาอาจจะนานเลิ6กน(อยุ แติ�ไมื�ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อคู่วิามืเจ6บัปวิดเก�นคู่วิามืจ0าเป<น มื*คู่วิามืร� (แยุกแยุะลิ�กษณะ normal occlusion มื*คู่วิามืร� (ระบั�ภาวิะ occlusal

dysfunction ได(บั(างF ติรวิจการสบัฟ้>นไมื�คู่รบั ขาดเป<นจ0านวินมืาก ไมื�ร� (จ�กวิ�ธิ*การ

ติรวิจเทิคู่น�คู่การติรวิจ ใช(เคู่ร�%องมื�อไมื�เป<น ไมื�สามืารถ่ทิ*%จะเลิ�อกใช(เคู่ร�%องมื�อได( ใช(เวิลิานานมืาก ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุมื*คู่วิามืทิ�กข�ทิรมืานห้ร�อคู่วิามืเจ6บัปวิด ไมื�มื*คู่วิามืร� (แยุกแยุะลิ�กษณะ normal occlusion ไมื�มื*คู่วิามืร� (ระบั�ภาวิะ occlusaldysfunction

7. Finding on area of chief complaintA น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บั

อาการส0าคู่�ญได(อยุ�างลิะเอ*ยุดแลิะถ่�กติ(อง โดยุบัอกได(ถ่�งอาการ, อาการแสดง, การร�กษาเบั�4อง

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

130

Page 63: 3) OD (page 83-117

7. Finding on area of chief complaintติ(น, ระยุะเวิลิาทิ*%พบั อ*กทิ�4ง

สามืารถ่เลิ�อกแลิะใช( Diagnostic tests เพ�%อประกอบัการติรวิจแลิะวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(ถ่�กติ(อง

B น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัอาการส0าคู่�ญได(ถ่�กติ(อง

แติ�ข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน แลิะสามืารถ่เลิ�อกห้ร�อใช( Diagnostic

tests ได(ข(อมื�ลิทิ*%ถ่�กติ(อง แติ�ไมื�คู่รบัถ่(วิน

C น�กศึ�กษาติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัอาการส0าคู่�ญได(ติ(องบัางส�วิน

แลิะ/ห้ร�อข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วิน รวิมืถ่�งสามืารถ่เลิ�อกห้ร�อใช( Diagnostic test ได(ข(อมื�ลิถ่�กติ(อง

บัางส�วิน แลิะ/ห้ร�อข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วินF น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะทิ*%

เก*%ยุวิข(องก�บัอาการส0าคู่�ญได(แลิะไมื�สามืารถ่เลิ�อกห้ร�อใช( Diagnostic tests เพ�%อประกอบั

การติรวิจแลิะวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(

8. Interesting findings (other)A น�กศึ�กษาสามืารถ่, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะอ�%น ๆ ทิ*%น�าสนใจ

แติ�ไมื�ได(เป<นอาการส0าคู่�ญของผ�(ป.วิยุได(อยุ�างถ่�กติ(องเห้มืาะสมื

B น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะอ�%น ๆ ทิ*%น�าสนใจ แติ�ไมื�ได(เป<นอาการ

ส0าคู่�ญของผ�(ป.วิยุได(ถ่�กติ(องแติ�ข(อมื�ลิไมื�คู่รบัถ่(วินC น�กศึ�กษาสามืารถ่ติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะอ�%น ๆ ทิ*%น�า

สนใจ แติ�ไมื�ได(เป<นอาการส0าคู่�ญของผ�(ป.วิยุได(ถ่�กติ(องบัางส�วิน แลิะ/ห้ร�อข(อมื�ลิไมื�คู่รบั

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

131

Page 64: 3) OD (page 83-117

ถ่(วินF น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ติรวิจ, อธิ�บัายุแลิะบั�นทิ�กลิ�กษณะอ�%น ๆ ทิ*%

น�าสนใจแติ�ไมื�ได(เป<นอาการส0าคู่�ญของผ�(ป.วิยุได(

9. Effective timeA น�กศึ�กษาสามืารถ่ complete charting เสร6จส�4นภายุใน 1

ส�ปดาห้�B น�กศึ�กษาสามืารถ่ complete charting เสร6จส�4นภายุใน 2

ส�ปดาห้�C น�กศึ�กษาสามืารถ่ complete charting เสร6จส�4นภายุใน 3

ส�ปดาห้�F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่ทิ0า complete charting ให้(เสร6จส�4น

ภายุในเวิลิาทิ*%ก0าห้นดการวิ�น�จฉั�ยุแลิะวิางแผู้นการร�กษา (Diagnosis and Treatment

planning)1. DiagnosisA วิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่ (working or provisional or

definitive diagnosis) โดยุมื*คู่วิามืเข(าใจถ่�กติ(องสมืบั�รณ�อยุ�างแทิ(จร�ง criteria ในการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่น�4นๆ เร*ยุงลิ0าด�บัการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(อยุ�างเห้มืาะสมื มื*คู่วิามืร� (ทิ*%จะวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ยุากเก�นกวิ�าระด�บัคู่วิามืร� (ของน�กศึ�กษาช�4นป�น�4นๆ บัอกการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ (Differential diagnosis) แลิะคู่รอบัคู่ลิ�มื ระบั�ข(อมื�ลิส0าคู่�ญแลิะจ0าเป<นทิ*%ได(จากการซั�กประวิ�ติ�แลิะการติรวิจ แปลิผลิแลิะเช�%อมืโยุงคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ของข(อมื�ลิน�4นก�บัการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(ถ่�กติ(องสมืบั�รณ� บัอกป>ญห้า (problem list)

ของผ�(ป.วิยุได(คู่รอบัคู่ลิ�มืแลิะจ�ดเร*ยุงลิ0าด�บัติามืคู่วิามืส0าคู่�ญถ่�กติ(องสมืบั�รณ� มื*คู่วิามืร� (แลิะเข(าใจวิ�าโรคู่ทิางระบับัอาจทิ0าให้(เก�ดอาการของช�องปากได(เป<นอยุ�างด* ใช( terminology ในการ

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

132

Page 65: 3) OD (page 83-117

diagnosis ได(ถ่�กติ(องเห้มืาะสมืสมืบั�รณ�B วิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่ (working or provisional or

definitive diagnosis) โดยุมื*คู่วิามืเข(าใจอยุ�างแทิ(จร�ง criteria ในการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่น�4นๆ เร*ยุงลิ0าด�บัการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(ด* บัอกการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ (Differential diagnosis) ได(ถ่�กติ(องแติ�อาจจะไมื�คู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�4งห้มืด ระบั�ข(อมื�ลิส0าคู่�ญแลิะจ0าเป<นทิ*%ได(จากการซั�กประวิ�ติ�แลิะการติรวิจ แปลิผลิแลิะเช�%อมืโยุงคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ของข(อมื�ลิน�4นก�บัการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(ถ่�กติ(อง บัอกป>ญห้า (problem list) ของผ�(ป.วิยุได(คู่รอบัคู่ลิ�มืแลิะจ�ดเร*ยุงลิ0าด�บัติามืคู่วิามืส0าคู่�ญถ่�กติ(องสมืบั�รณ� มื*คู่วิามืร� (แลิะเข(าใจวิ�าโรคู่ทิางระบับัอาจทิ0าให้(เก�ดอาการของช�องปากได(เป<นอยุ�างด* ใช( terminology ในการ diagnosis ได(ถ่�กติ(องเห้มืาะสมื

C วิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่ (working or provisional or

definitive diagnosis) โดยุอาจมื*ผ�ดพลิาดเลิ6กน(อยุ แลิะเร*ยุงลิ0าด�บัการวิ�น�จฉั�ยุไมื�ถ่�กแติ�สามืารถ่ติอบัคู่0าถ่ามืของอาจารยุ�เพ�%อแก(ไขได( มื*คู่วิามืเข(าใจ criteria ในการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่น�4นๆ บัอกการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ (Differential diagnosis) ได(บั(าง ระบั�ข(อมื�ลิส0าคู่�ญแลิะจ0าเป<นทิ*%ได(จากการซั�กประวิ�ติ�แลิะการติรวิจ แปลิผลิแลิะเช�%อมืโยุงคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ของข(อมื�ลิน�4นก�บัการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ได(บั(างแติ�อาจจะไมื�สมืบั�รณ� บัอกป>ญห้า (problem list) ของผ�(ป.วิยุได(คู่รอบัคู่ลิ�มืแลิะจ�ดเร*ยุงลิ0าด�บัติามืคู่วิามืส0าคู่�ญอาจไมื�ถ่�กติ(องทิ�4งห้มืดแติ�ติอบัคู่0าถ่ามืเพ�%อแก(ไขได( มื*คู่วิามืร� (แลิะเข(าใจวิ�าโรคู่ทิางระบับัอาจทิ0าให้(เก�ดอาการของช�องปากได(แติ�อาจไมื�สมืบั�รณ� ใช( terminology ในการ diagnosis ได( แติ�อาจไมื�ติรงบั(าง แติ�สามืารถ่แก(ไขได(

F วิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่ผ�ดพลิาดเป<นส�วินให้ญ�ทิ�4งทิ*%เป<นโรคู่ทิ*%สมืคู่วิรจะติ(องทิราบัในระด�บัช�4นป�น�4นๆ (ติามืวิ�ติถ่�ประสงคู่�การเร*ยุนร� (ใน

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

133

Page 66: 3) OD (page 83-117

เอกสารคู่��มื�อน�กศึ�กษา) ไมื�เร*ยุงลิ0าด�บั ไมื�สามืารถ่บัอกการวิ�น�จฉั�ยุแยุกโรคู่ได( ไมื�สามืารถ่ระบั�ข(อมื�ลิส0าคู่�ญแลิะจ0าเป<นทิ*%ได(จากการซั�กประวิ�ติ�แลิะการติรวิจ ไมื�สามืารถ่แปลิผลิแลิะเช�%อมืโยุงคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ของข(อมื�ลิน�4นก�บัการวิ�น�จฉั�ยุ บัอกป>ญห้า (problem list) ของผ�(ป.วิยุผ�ดแลิะไมื�คู่ลิอบัคู่ลิ�มืแลิะจ�ดเร*ยุงลิ0าด�บัติามืคู่วิามืส0าคู่�ญผ�ดพลิาด ไมื�มื*คู่วิามืร� (แลิะเข(าใจวิ�าโรคู่ทิางระบับัอาจทิ0าให้(เก�ดอาการของช�องปากได( ใช( terminology ในการ diagnosis ไมื�ถ่�กติ(อง แลิะไมื�สามืารถ่แก(ไขได(

2. Pertinent treatment Plan 2.1 Holistic treatment planningA น�กศึ�กษาสามืารถ่วิางแผนการร�กษาร�วิมืก�บัผ�(ป.วิยุโดยุอาศึ�ยุ

คู่วิามืเข(าใจถ่�ง สถ่านะทิางส�งคู่มื การศึ�กษา สภาวิะทิางเศึรษฐก�จแลิะส�งคู่มื สภาพคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะจ�ติใจ การประกอบัอาช*พ ส�%งแวิดลิ(อมื อ�ปน�ส�ยุ คู่วิามืคู่าดห้วิ�งแลิะคู่วิามืร� (ส�กติ�อการร�กษา พ�4นฐานคู่วิามืคู่�ดทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัคู่วิามืเช�%อ วิ�ฒนธิรรมื ศึาสนา ของผ�(ป.วิยุร�วิมืก�บัสภาวิะโรคู่ติ�างๆทิ*%เก�ดข�4นของผ�(ป.วิยุ ทิ�4งน*4น�กศึ�กษาสามืารถ่ทิ0าคู่วิามืเข(าใจก�บัผ�(ป.วิยุแลิะสามืารถ่ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งสาเห้ติ�ของการเก�ดโรคู่แลิะการด0าเน�นไปของโรคู่ การห้าแนวิทิางป-องก�นโรคู่ ด(วิยุติ�วิผ�(ป.วิยุเอง ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งผลิด*ของการปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง แลิะผลิเส*ยุของการไมื�ปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง ทิ�4งในแง�ผลิกระทิบัติ�อส�ขภาพโดยุรวิมื ผลิกระทิบัติ�อการด0าเน�นโรคู่ ผลิกระทิบัติ�อการทิ0างาน ผลิกระทิบัติ�อคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะผลิกระทิบัติ�อผ�(อ�%น แลิะ น�กศึ�กษาแลิะผ�(ป.วิยุร�วิมืก�นเลิ�อกวิ�ธิ*การร�กษา ประเภทิการร�กษา แลิะ วิางลิ0าด�บัการร�กษา ติามืคู่วิามืเห้มืาะสมืในผ�(ป.วิยุแติ�ลิะรายุได(

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

134

Page 67: 3) OD (page 83-117

B น�กศึ�กษาสามืารถ่วิางแผนการร�กษาร�วิมืก�บัผ�(ป.วิยุโดยุอาศึ�ยุคู่วิามืเข(าใจถ่�ง สถ่านะทิางส�งคู่มื การศึ�กษา สภาวิะทิางเศึรษฐก�จแลิะส�งคู่มื สภาพคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะจ�ติใจ การประกอบัอาช*พ ส�%งแวิดลิ(อมื อ�ปน�ส�ยุ คู่วิามืคู่าดห้วิ�งแลิะคู่วิามืร� (ส�กติ�อการร�กษา พ�4นฐานคู่วิามืคู่�ดทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัคู่วิามืเช�%อ วิ�ฒนธิรรมื ศึาสนา ของผ�(ป.วิยุร�วิมืก�บัสภาวิะโรคู่ติ�างๆทิ*%เก�ดข�4นของผ�(ป.วิยุ ทิ�4งน*4น�กศึ�กษาสามืารถ่ทิ0าคู่วิามืเข(าใจก�บัผ�(ป.วิยุแติ�อาจจะยุ�งไมื�สามืารถ่ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งสาเห้ติ�ของการเก�ดโรคู่แลิะการด0าเน�นไปของโรคู่ การห้าแนวิทิางป-องก�นโรคู่ ด(วิยุติ�วิผ�(ป.วิยุเองเทิ�าทิ*%คู่วิร แลิะ/ห้ร�อ ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งผลิด*ของการปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง แลิะ ผลิเส*ยุของการไมื�ปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง ทิ�4งในแง�ผลิกระทิบัติ�อส�ขภาพโดยุรวิมื แลิะ/ห้ร�อ ทิราบัถ่�ง ผลิกระทิบัติ�อการด0าเน�นโรคู่ ผลิกระทิบัติ�อการทิ0างาน ผลิกระทิบัติ�อคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะผลิกระทิบัติ�อผ�(อ�%น แลิะ น�กศึ�กษาแลิะผ�(ป.วิยุร�วิมืก�นเลิ�อกวิ�ธิ*การร�กษา ประเภทิการร�กษา แลิะ วิางลิ0าด�บัการร�กษา ติามืคู่วิามืเห้มืาะสมืในผ�(ป.วิยุแติ�ลิะรายุได(

Cน�กศึ�กษาสามืารถ่วิางแผนการร�กษาร�วิมืก�บัผ�(ป.วิยุโดยุอาศึ�ยุคู่วิามืเข(าใจถ่�งสภาวิะทิางเศึรษฐก�จแลิะส�งคู่มื สภาพคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะจ�ติใจ การประกอบัอาช*พ คู่วิามืคู่าดห้วิ�งแลิะคู่วิามืร� (ส�กติ�อการร�กษา แติ�อาจไมื�เข(าใจด*พอเก*%ยุวิก�บั สถ่านะทิางส�งคู่มื ส�%งแวิดลิ(อมื อ�ปน�ส�ยุ ร�กษา พ�4นฐานคู่วิามืคู่�ดทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัคู่วิามืเช�%อ วิ�ฒนธิรรมื ศึาสนา ของผ�(ป.วิยุร�วิมืก�บัสภาวิะโรคู่ติ�างๆทิ*%เก�ดข�4นของผ�(ป.วิยุ แลิะ/ห้ร�อ ไมื�ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งสาเห้ติ�ของการเก�ดโรคู่แลิะการด0าเน�นไปของโรคู่ การห้าแนวิทิางป-องก�นโรคู่ ด(วิยุติ�วิผ�(ป.วิยุเอง แลิะ/ห้ร�อ ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งผลิด*ของการปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง แลิะ ผลิเส*ยุของการไมื�ปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง ในแง�ผลิกระทิบั

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

135

Page 68: 3) OD (page 83-117

ติ�อส�ขภาพโดยุรวิมื แติ�อาจไมื�ติระห้น�กถ่�ง ผลิกระทิบัติ�อการด0าเน�นโรคู่ ผลิกระทิบัติ�อการทิ0างาน ผลิกระทิบัติ�อคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะผลิกระทิบัติ�อผ�(อ�%น แลิะ น�กศึ�กษาแลิะผ�(ป.วิยุร�วิมืก�นเลิ�อกวิ�ธิ*การร�กษา ประเภทิการร�กษา แลิะ วิางลิ0าด�บัการร�กษา ติามืคู่วิามืเห้มืาะสมืในผ�(ป.วิยุแติ�ลิะรายุได(

F น�กศึ�กษาวิางแผนการร�กษาโดยุไมื�คู่0าน�งห้ร�อทิ0าคู่วิามืเข(าใจถ่�ง สถ่านะทิางส�งคู่มื การศึ�กษา สภาวิะทิางเศึรษฐก�จแลิะส�งคู่มื สภาพคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะจ�ติใจ การประกอบัอาช*พ ส�%งแวิดลิ(อมื อ�ปน�ส�ยุ คู่วิามืคู่าดห้วิ�งแลิะคู่วิามืร� (ส�กติ�อการร�กษา พ�4นฐานคู่วิามืคู่�ดทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัคู่วิามืเช�%อ วิ�ฒนธิรรมื ศึาสนา ของผ�(ป.วิยุร�วิมืก�บัสภาวิะโรคู่ติ�างๆทิ*%เก�ดข�4นของผ�(ป.วิยุ แลิะไมื�พยุายุามืทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งสาเห้ติ�ของการเก�ดโรคู่แลิะการด0าเน�นไปของโรคู่ การห้าแนวิทิางป-องก�นโรคู่ ด(วิยุติ�วิผ�(ป.วิยุเอง ทิ0าให้(ผ�(ป.วิยุติระห้น�กถ่�งผลิด*ของการปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง แลิะ ผลิเส*ยุของการไมื�ปร�บัเปลิ*%ยุนพฤติ�กรรมืบัางอยุ�าง ทิ�4งในแง�ผลิกระทิบัติ�อส�ขภาพโดยุรวิมื ผลิกระทิบัติ�อการด0าเน�นโรคู่ ผลิกระทิบัติ�อการทิ0างาน ผลิกระทิบัติ�อคู่รอบัคู่ร�วิ แลิะผลิกระทิบัติ�อผ�(อ�%น แลิะ น�กศึ�กษาแลิะผ�(ป.วิยุไมื�ได(ร�วิมืก�นเลิ�อกวิ�ธิ*การร�กษา ประเภทิการร�กษา แลิะ วิางลิ0าด�บัการร�กษาติามืคู่วิามืเห้มืาะสมืในผ�(ป.วิยุแติ�ลิะรายุได(

2.2 Treatment planning for oral diseasesA น�กศึ�กษาสามืารถ่บัอกแผนการร�กษาทิ*%ถ่�กติ(องก�บัโรคู่แติ�ลิะ

ชน�ดในช�องปากได(อยุ�างถ่�กติ(อง คู่รบัถ่(วิน รวิมืถ่�งสามืารถ่บัอกทิางเลิ�อกติ�าง ๆในการ

ร�กษาโรคู่แติ�ลิะชน�ดได(อยุ�างถ่�กติ(องคู่รบัถ่(วิน บันพ�4นฐานคู่วิามืร� (ของการวิ�น�จฉั�ยุโรคู่ทิ*%ถ่�ก

ติ(อง

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

136

Page 69: 3) OD (page 83-117

B น�กศึ�กษาสามืารถ่บัอกแผนการร�กษาทิ*%ถ่�กติ(องส0าห้ร�บัแติ�ลิะโรคู่ได(อยุ�างคู่รบัถ่(วินแติ�อาจ

บัอกทิางเลิ�อกในแติ�ลิะโรคู่ได(ไมื�คู่รบัถ่(วินC น�กศึ�กษาสามืารถ่บัอกแผนการร�กษาทิ*%ถ่�กติ(องส0าห้ร�บัแติ�ลิะ

โรคู่ได( อยุ�างคู่รบัถ่(วินแติ�อาจไมื�สามืารถ่บัอกทิางเลิ�อกอ�%น ส0าห้ร�บัแติ�ลิะโรคู่ได(

F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่บัอกแผนการร�กษาแลิะทิางเลิ�อกในการร�กษาทิ*%เห้มืาะสมืในโรคู่แติ�ลิะชน�ดได(

3. Risk analysis/casual and related factorsA สามืารถ่ด0าเน�นการได(ถ่�กติ(องทิ�4ง 3 ข(อ โดยุไมื�มื*การแก(ไข

1. คู่วิามืถ่�กติ(องของการประเมื�นคู่วิามืเส*%ยุงในการเก�ดโรคู่ติ�างๆในช�องปาก

2. คู่วิามืคู่รอบัคู่ลิ�มืประเด6นทิ*%เป<นสาเห้ติ�ห้ร�อป>จจ�ยุทิ*%เก*%ยุวิข(องในการเก�ดโรคู่ติ�างๆในช�องปากคู่วิามืเข(าใจแลิะคู่วิามืสามืารถ่เช�%อมืโยุงระห้วิ�างสาเห้ติ� บัร�บัทิของผ�(ป.วิยุแลิะระด�บัคู่วิามืเส*%ยุงในการเก�ดโรคู่ติ�างๆ ในช�องปาก

B ด0าเน�นการทิ�4ง 3 ข(อด�งกลิ�าวิข(างติ(น ได(โดยุมื*ข(อบักพร�องเลิ6กน(อยุ ซั�%งสามืารถ่ปร�บัปร�งแก(ไขได(ด*

C ด0าเน�นการทิ�4ง 3 ข(อด�งกลิ�าวิข(างติ(น ผ�ดพลิาดช�ดเจน ไมื�สามืารถ่แสดงเห้ติ�ผลิห้ร�อติอบัคู่0าถ่ามืได(ช�ดเจน แติ�สามืารถ่แก(ไขได(

F ไมื�ได(ประเมื�นคู่วิามืเส*%ยุงของการเก�ดโรคู่ ไมื�สามืารถ่แสดงเห้ติ�ผลิในการวิ�เคู่ราะห้�คู่วิามืเส*%ยุงได( แมื(ได(ร�บัโอกาสในการแก(ไขห้ร�อได(ร�บัการแนะน0าแลิ(วิ

4. Preventive planA ด0าเน�นการได(ทิ�4ง 5 ข(อ ด�งติ�อไปน*4ได(ถ่�กติ(อง

1. ผ�(ป.วิยุทิราบัถ่�งเห้ติ�ผลิในวิ�ธิ*การป-องก�นโรคู่ทิ*%เก*%ยุวิข(องก�บัคู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

137

Page 70: 3) OD (page 83-117

ผ�(ป.วิยุ (สอบัถ่ามืผ�(ป.วิยุ)

2. คู่วิามืยุอมืร�บั คู่วิามืสอดคู่ลิ(องของแนวิทิางการป-องก�นโรคู่ก�บับัร�บัทิของผ�(ป.วิยุ

3. ผ�(ป.วิยุทิราบัถ่�งแนวิทิางการป-องก�นโรคู่ของตินเอง (สอบัถ่ามืผ�(ป.วิยุ)

4. น�กศึ�กษาระบั�เห้ติ�ผลิแลิะคู่วิามืเห้มืาะสมืในการก0าห้นดวิ�ธิ*การป-องก�นโรคู่ได(

5. คู่วิามืสอดคู่ลิ(องในการวิางแผนก�บัระด�บัคู่วิามืเส*%ยุง สาเห้ติ�ของคู่วิามืเส*%ยุงแลิะบัร�บัทิของผ�(ป.วิยุ

B ด0าเน�นการทิ�4ง 5 ข(อ ด�งกลิ�าวิข(างติ(น ได(โดยุมื*ข(อบักพร�องเลิ6กน(อยุ ซั�%งสามืารถ่ปร�บัปร�งแก(ไขได(ด* ห้ร�อด0าเน�นการข(อ 5 ได(ถ่�กติ(องแลิะด0าเน�นการข(อ 1-4 ได(ถ่�กติ(อง 2-3 ข(อ

C ด0าเน�นการข(อ 5 ผ�ดพลิาดช�ดเจนห้ร�อด0าเน�นการข(อ 1-4 ได(เพ*ยุง 1 ข(อ แลิะมื*การปร�บัปร�งแก(ไขได(

F ไมื�มื*การด0าเน�นการในข(อใดๆ ห้ร�อ เมื�%อเก�ดการผ�ดพลิาดทิ*%ช�ดเจนในข(อ 5 ไมื�สามืารถ่ปร�บัปร�งแก(ไขได(แมื(วิ�าจะได(ร�บัคู่0าแนะน0าแลิ(วิ

5. สามืารถเติร0ยุมืผู้��ป.วิยุทิ0/มื0โรคทิางระบับัก�อนให์�การร�กษาทิางทิ�นติกรรมืได�อยุ�างเห์มืาะสมื

A น�กศึ�กษาสามืารถ่เติร*ยุมืผ�(ป.วิยุทิ*%มื*โรคู่ทิางระบับัแติ�ลิะโรคู่ก�อนให้(การร�กษาทิางทิ�นติกรรมื

แติ�ลิะชน�ดได(ถ่�กติ(องคู่รบัถ่(วินเห้มืาะสมืB น�กศึ�กษาสามืารถ่เติร*ยุมืผ�(ป.วิยุทิ*%มื*โรคู่ทิางระบับัแติ�ลิะโรคู่ก�อน

ให้(การร�กษาทิางทิ�นติกรรมืแติ�ลิะชน�ดได(C น�กศึ�กษาสามืารถ่เติร*ยุมืผ�(ป.วิยุทิ*%มื*โรคู่ทิางระบับัแติ�ลิะโรคู่ก�อน

ให้(การร�กษาทิางทิ�นติกรรมืแติ�ลิะชน�ดได(F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่เติร*ยุมืผ�(ป.วิยุทิ*%มื*โรคู่ทิางระบับัแติ�ลิะโรคู่

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

138

Page 71: 3) OD (page 83-117

ก�อนให้(การร�กษาทิางทิ�นติ กรรมืแติ�ลิะชน�ดได(

6. Holistic Critical ThinkingA ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4ทิ�4งห้มืดห้ร�อเก�อบัทิ�4งห้มืดเห้มืาะสมื

แปลิผลิ ข(อมื�ลิ (รวิมืห้ลิ�กฐานจากการอ�าน, การพ�ด, แผนภ�มื�, คู่0าถ่ามื, ข(อมื�ลิทิ*%ได(จากการซั�กถ่ามื เป<นติ(น) ได(ถ่�กติ(องวิ�เคู่ราะห้� ข(อมื�ลิได(ลิ�กซั�4ง ทิ�4งผลิด* ผลิเส*ยุ แลิะทิางเลิ�อกติ�าง ๆ สร�ปผลิ บันพ�4นฐานของห้ลิ�กฐานทิ*%น�าเช�%อถ่�อทิ*%รวิบัรวิมืมืาได( ข(อสร�ปมื*คู่วิามืถ่�กติ(องเห้มืาะสมืปลิอดภ�ยุถ่�กห้ลิ�กศึ*ลิธิรรมืแลิะจรรยุาบัรรณวิ�ชาช*พ การกระทิ0าเห้มืาะสมืทิ*%ห้ลิ�กการทิ*%สามืารถ่อธิ�บัายุเห้ติ�ผลิได( มื*จ�ติใจกวิ(างเปDดร�บัข(อมื�ลิให้มื�ทิ*%มื*ห้ลิ�กฐานแลิะเห้ติ�ผลิทิ*%ด*

B ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4เป<นส�วินให้ญ�แปลิผลิ ข(อมื�ลิ (รวิมืห้ลิ�กฐานจากการอ�าน, การพ�ด, แผนภ�มื�, คู่0าถ่ามื, ข(อมื�ลิทิ*%ได(จากการซั�กถ่ามื เป<นติ(น) ถ่�กติ(องวิ�เคู่ราะห้� ข(อมื�ลิได(ด*ในประเด6นทิ*%เด�นช�ด แติ�อาจไมื�ลิ�กซั�%งคู่รอบัคู่ลิ�มืทิ�4งห้มืดสร�ปผลิ บันพ�4นฐานของห้ลิ�กฐาน ข(อสร�ปถ่�กติ(องเห้มืาะสมืปลิอดภ�ยุติามืห้ลิ�กศึ*ลิธิรรมืจรรยุาบัรรณแติ�อาจไมื�ลิะเอ*ยุดอ�อนพอเพ*ยุง การกระทิ0าเห้มืาะสมือธิ�บัายุได(มื*จ�ติใจเปDดกวิ(างร�บัแลิะสร�ปติามืห้ลิ�กฐาน

C ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4พอสมืคู่วิรแปลิผลิ ข(อมื�ลิผ�ดพลิาดบั(างไมื�สามืารถ่วิ�เคู่ราะห้�ข(อมื�ลิได(ถ่�กติ(องแลิะลิ�กซั�4งเทิ�าทิ*%คู่วิรสร�ปผลิ บันพ�4นฐานของห้ลิ�กฐานทิ*%อ�อนแลิะไมื�น�าเช�%อถ่�อเทิ�าทิ*%คู่วิรข(อสร�ป ถ่�กติ(องติามืห้ลิ�กศึ*ลิธิรรมืจรรยุาบัรรณวิ�ชาช*พ การกระทิ0ายุ�งมื*ข(อผ�ดพลิาด แติ�อธิ�บัายุเห้ติ�ผลิได(ไมื�เปDดร�บั

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

139

Page 72: 3) OD (page 83-117

ข(อมื�ลิ/ห้ลิ�กฐาน มื��งแติ�จะทิ0าคู่วิามืคู่�ดติ�วิเองF มื* bias ในการแปลิผลิข(อมื�ลิ (รวิมืห้ลิ�กฐานจากการอ�าน, การ

พ�ด, แผนภ�มื�, คู่0าถ่ามื, ข(อมื�ลิทิ*%ได(จากการซั�ก เป<นติ(น)

ไมื�สามืารถ่ระบั�ห้ร�อไมื�สนใจข(อมื�ลิทิ*%ถ่�กติ(องจ0าเป<น/ส0าคู่�ญ สร�ปบันคู่วิามื bias ห้ร�อเห้ติ�ผลิทิ*%ไมื�เห้มืาะสมื ข(อสร�ปผ�ดพลิาดไมื�ถ่�กติ(องติามืห้ลิ�กศึ*ลิธิรรมืจรรยุา

บัรรณวิ�ชาช*พ ไมื�เปDดร�บัข(อมื�ลิ/ห้ลิ�กฐานมื��งทิ0าคู่วิามืคู่�ดคู่วิามืคู่�ดติ�วิเอง จ�ติใจคู่�บัแคู่บัไมื�สนใจเห้ติ�ผลิ

7. Communication มื*คู่วิามืสามืารถ่ในการติ�ดติ�อส�%อสารอยุ�างมื*ประส�ทิธิ�ภาพ ทิ�4งด(าน Oral แลิะ Writing ก�บัผ�(ป.วิยุ บั�คู่ลิากรทิางการแพทิยุ�, อาจารยุ�,เจ(าห้น(าทิ*% ,เพ�%อนร�วิมืงานแลิะสาธิารณชนทิ�%วิไปA ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4ทิ�4งห้มืดห้ร�อเก�อบัห้มืดแลิะทิ0าได(ด*เห้มืาะสมืสมื

บัร�ณ� สร(างสามืารถ่สร(างคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ทิ*%ด* (professional

relationship) ก�บัผ�(ป.วิยุ มื* active listening skill

สนใจติ�อคู่วิามืร� (ส�กแลิะส�%งทิ*%ผ�(ป.วิยุร� (ส�กก�งวิลิ/อยุากร� (/เป<นป>ญห้า

ใช(ภาษาทิ*%เห้มืาะสมืก�บัพบัแติ�ลิะแบับั (เช�น ผ�(ให้ญ� เด6ก ระด�บัการศึ�กษา ระด�บัสติ�ป>ญญา)

ใช(ทิ�าทิางทิ*%แสดงถ่�งคู่วิามืเห้6นอกเห้6นใจ (empathy)

อบัอ��น อ�อนโยุน ให้(ก0าลิ�งใจ แก�ผ�(ป.วิยุแสดงถ่�งคู่วิามืมื�%นคู่งทิางอารมืณ�แลิะมื*คู่วิามืเช�%อมื�%นในติ�วิเองแติ�ไมื�เช�งกระด(าง

เลิ�อกวิ�ธิ*การทิ*%เห้มืาะสมืในการติ�ดติ�อส�%อสารก�บับั�คู่ลิากร แพทิยุ� อาจารยุ� เจ(าห้น(าทิ*%

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

140

Page 73: 3) OD (page 83-117

สามืารถ่ส�%อสารข(อมื�ลิทิ*%สมืบั�รณ�คู่รบัถ่(วิน ถ่�กติ(องแลิะจ0าเป<น/ส0าคู่�ญ (pertinent) ก�บัอาจารยุ�แลิะเจ(าห้น(าทิ*%

เข(าร�วิมืแสดงคู่วิามืคู่�ดเห้6นก�บักลิ��มื เข*ยุนจดห้มืายุส�งติ�วิผ�(ป.วิยุห้ร�อขอคู่0าปร�กษา ได(ถ่�กติ(อง

เห้มืาะสมื ใช(วิ�ธิ*การทิ*%เห้มืาะสมืในการอธิ�บัายุแลิะสอนทิ�นติส�ขศึ�กษา

แก�ผ�(ป.วิยุ (education & motivation)B ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4แลิะทิ0าได(ด*

สามืารถ่สร(างคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ทิ*%ด* (professional

relationship) ก�บัผ�(ป.วิยุ มื* active listening skill

สนใจติ�อคู่วิามืร� (ส�กแลิะส�%งทิ*%ผ�(ป.วิยุร� (ส�กก�งวิลิ/อยุากร� (/เป<นป>ญห้า

ใช(ภาษา ทิ*%เห้มืาะสมืก�บัผ�(ป.วิยุ แติ�ลิะแบับั (เช�น ผ�(ให้ญ� เด6ก ระด�บัการศึ�กษา ระด�บัสติ�ป>ญญา)

ใช(ทิ�าทิ*แสดงถ่�งคู่วิามืเห้6นอกเห้6นใจ (empathy)

อบัอ��น อ�อนโยุน ให้(ก0าลิ�งใจติ�อผ�(ป.วิยุแสดงถ่�งคู่วิามืมื�%นคู่งทิางอารมืณ� แลิะคู่วิามืเช�%อมื�%นในตินเอง แติ�ไมื�แข6งกระด(าง

เลิ�อกวิ�ธิ*การทิ*%เห้มืาะสมืในการติ�ดติ�อส�%อสารก�บับั�คู่ลิากรทิางการแพทิยุ� อาจารยุ� เจ(าห้น(าทิ*%

สามืารถ่ส�%อสารข(อมื�ลิทิ*%สมืบั�รณ�คู่รบัถ่(วิน ถ่�กติ(องแลิะจ0าเป<น/ส0าคู่�ญก�บัอาจารยุ�แลิะเจ(าห้น(าทิ*%

เข(าร�วิมืแสดงคู่วิามืคู่�ดเห้6นก�บักลิ��มื เข*ยุนจดห้มืายุส�งติ�อผ�(ป.วิยุห้ร�อขอคู่0าปร�กษาได(ถ่�กติ(อง ใช(วิ�ธิ*การทิ*%เห้มืาะสมืในการอธิ�บัายุแลิะสอนทิ�นติส�ขศึ�กษา

แก�ผ�(ป.วิยุC ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4 อาจบักพร�องเลิ6กน(อยุแติ�แก(ไขได(เมื�%ออาจารยุ�

แนะน0า

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

141

Page 74: 3) OD (page 83-117

สามืารถ่สร(างคู่วิามืส�มืพ�นธิ�ทิ*%ด* (professional

relationship) ก�บัผ�(ป.วิยุ มื* active listening skill

สนใจติ�อคู่วิามืร� (ส�กแลิะส�%งทิ*%ผ�(ป.วิยุร� (ส�กก�งวิลิ/อยุากร� (/เป<นป>ญห้า

ใช(ภาษา ทิ*%เห้มืาะสมืก�บัผ�(ป.วิยุ แติ�ลิะแบับั (เช�น ผ�(ให้ญ� เด6ก ระด�บัการศึ�กษา ระด�บัสติ�ป>ญญา)

ใช(ทิ�าทิ*แสดงถ่�งคู่วิามืเห้6นอกเห้6นใจ (empathy)

อบัอ��น อ�อนโยุน ให้(ก0าลิ�งใจติ�อผ�(ป.วิยุแสดงถ่�งคู่วิามืมื�%นคู่งทิางอารมืณ�แลิะคู่วิามืเช�%อมื�%นในตินเองแติ�ไมื�แข6งกระด(าง

เลิ�อกวิ�ธิ*การทิ*%เห้มืาะสมืในการติ�ดติ�อส�%อสารก�บับั�คู่ลิากรทิางการแพทิยุ� อาจารยุ� เจ(าห้น(าทิ*%

สามืารถ่ส�%อสารข(อมื�ลิทิ*%สมืบั�รณ�คู่รบัถ่(วิน ถ่�กติ(องแลิะจ0าเป<น/ส0าคู่�ญก�บัอาจารยุ�แลิะเจ(าห้น(าทิ*%

เข(าร�วิมืแสดงคู่วิามืคู่�ดเห้6นก�บักลิ��มื เข*ยุนจดห้มืายุส�งติ�อผ�(ป.วิยุห้ร�อขอคู่0าปร�กษาได(ถ่�กติ(อง ใช(วิ�ธิ*การทิ*%เห้มืาะสมืในการอธิ�บัายุแลิะสอนทิ�นติส�ขศึ�กษา

แก�ผ�(ป.วิยุF ไมื�ได(ทิ0าส�%งเห้ลิ�าน*4เก�อบัทิ�4งห้มืด ห้ร�อทิ0าผ�ดพลิาด แลิะไมื�แสดงให้(

เห้6นวิ�าพยุายุามืทิ*%จะแก(ไขปร�บัปร�งให้(ด*ข�4นเมื�%ออาจารยุ�แนะน0า

8. การปร�กษาแพิทิยุ�, ผู้��เช0/ยุวิชาญเฉัพิาะด�าน (Consultation)A น�กศึ�กษาสามืารถ่บัอกอธิ�บัายุคู่วิามืส0าคู่�ญของการส�งติ�อผ�(

ป.วิยุปร�กษาแพทิยุ�แลิะ/ห้ร�อผ�(เช*%ยุวิชาญ เฉัพาะด(าน ได(อยุ�างถ่�กติ(อง มื*เห้ติ�ผลิติรงประเด6น

แลิะสามืารถ่เข*ยุนใบัส�ง consult ได(อยุ�างถ่�กติ(อง แลิะสามืารถ่ส�%อสารเข(าใจได(

B น�กศึ�กษาสามืารถ่อธิ�บัายุบัอกคู่วิามืส0าคู่�ญของการส�งติ�อผ�(คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�

ช�องปาก)

142

Page 75: 3) OD (page 83-117

ป.วิยุปร�กษาแพทิยุ�แลิะ/ห้ร�อผ�(เช*%ยุวิชาญเฉัพาะด(านได(อยุ�างมื*เห้ติ�ผลิแลิะสามืารถ่เข*ยุนใบั consult ได(

C น�กศึ�กษาสามืารถ่อธิ�บัายุคู่วิามืส0าคู่�ญของการส�งติ�วิผ�(ป.วิยุ ปร�กษาแพทิยุ�แลิะ/ห้ร�อ ผ�(เช*%ยุวิชาญเฉัพาะด(านได(บั(าง มื*เห้ติ�ผลิพอร�บัได( แติ�อาจเข*ยุนใบั consult ไมื�ถ่�กติ(องแติ�ไมื�เก�ดคู่วิามืเส*ยุห้ายุร(ายุแรงก�บัผ�(ป.วิยุ

F น�กศึ�กษาไมื�สามืารถ่บัอก,อธิ�บัายุคู่วิามืส0าคู่�ญของการส�งติ�อผ�(ป.วิยุเพ�%อปร�กษาแพทิยุ� แลิะ/ห้ร�อผ�(เช*%ยุวิชาญเฉัพาะด(านได(อยุ�างถ่�กติ(อง ไมื�มื*เห้ติ�ผลิรองร�บั ไมื�ติรงประเด6น แลิะ/ห้ร�อ เข*ยุนใบั consult ไมื�ได( ซั�%งอาจทิ0าให้(เก�ดอ�นติรายุห้ร�อส�งผลิเส*ยุห้ายุก�บัผ�(ป.วิยุได(

Appendix 1ติ�วิอยุ�างแฟ้-มืผู้��ป.วิยุ

การบั�นทิ�กการซั�กประวิ�ติ� ติรวิจ วิ�น�จฉั�ยุ วิางแผู้นการร�กษา

คู่��มื�อการปฏิ�บั�ติ�งาน Comprehensive Clinic ป�การศึ�กษา 2554 (สาขาวิ�ชาอายุ�รศึาสติร�ช�องปาก)

143