3-13 bayarmaa, enkhchimeg

Латин Америкийн

эх газар

www.zaluu.comwww.zaluu.com


• Нутаг дэвсгэр 42,5сая км 2

• Үүнээс аралуудын талбай нь 4сая км 2

• Нутгийн дундаж өндөр нь 580м

• Эх газрын өмнөд цэг нь Мѐрчисон хошуу- х.ө 71о

51мин.

• Хамгийн өндөр цэг нь Аконкагуа оргил-дтд 6960м

(Өмнөд Америкийн Аргентин улс)


Газрын гадарга, тогтоц :

Хойд ба Өмнөд Америкийн эх

газрууд тогтоц гадаргын хувьд ижил

төсөөтэй. Хоѐр эх газрын эргийн

дагуу сүүлийн үеийн залуу тогтоцтой

өндөр уул нурууд хүрээлж зүүн хэсэгт

нь өндөрлөг ба нам доор газар

голлосон талын хэв шинжийн хотгор

гүдгэртэй. Өмнөд Америкийн зүүн

эргээр Бразилийн нуруу эмжин

байрласан байдаг. Талын ангилалд

багтах газрын ихэнх нь тектоник

хөдөлгөөнд тэсвэртэй эртний бэхжсэн

ул суурьтай юм.


Уур амьсгал:Өмнөд Америкт халуун, дулаан, сэрүүн уур

амьсгалын бүсүүд байгаагаас 4 /5-ийг халуун ба

дулаан уур амьсгалын бүс эзэлнэ. Ерөнхийд нь үзвэл

нутгийн өмнөд хязгаараас дотогшлоход жилийн

дундаж температур нэмэгдэнэ. Андын нурууны

баруун хойд бэлээр 7000 мм чийг унадаг нь тивийн

хамгийн дээд хэмжээ юм. Өмнөд Америкт усны

жилийн дундаж урсац 7500м3 , тараавал 417 мм

зузаан үе тогтоно.


Ашигт малтмал:

Нефтийн нөөц Өмнөд Америкийн хойд хэсгээр Карибын сав, Бразилын

орд зэрэг төмрийн хүдрийн баялаг ихтэй. Өмнөд Америкийн Андын

нурууны баруун өмнөд хэсгээр догшин шүү (cелитэр)-ний дэлхийн

томоохон ордын нэг байдаг. Андад

Зэс

Тугалаг

Хорголж

Цайр

Алт

Мөнгө


Говь ба цөлийн бүс нь

Колорад, Мексикийн

тэгш

өндөрлөгүүд, Гранча-

когийн

тал, Атакамагийн

цөлийг хамардаг.

Атакамагийн цөл

дэлхийн хамгийн

хуурай, сэрүүн цөл

гэж нэрлэгддэг. Уулын

босоо бүслүүрийн

хөрс ургамалтай

Хээрийн бүс

Патагоний

өндөрлөгт байгаа

бөгөөд тэдгээр нь

бэлчээрт

ашиглагддаг.

Саванны бүс нь

Бразилийн тэгш

өндөрлөг, Оринокий

н доор газар, Кубын

арал зэргээр бий.

Хөрс, ургамлын аймаг


Ойн бүс Америк тивд бүгд

1764 сая га талбай бүхий

нутгийг эзэлнэ. Өмнөд

Америкт 51 хувь байна.

Халуун орны ойн бүс

Амазонкийн сав ба Төв

Америкийн нутгаар байна.

Ойн бүс нь дотроо

сэрүүн, дулаан, халуун орны

бүсүүдэд ангилагдана.

Дулаан орны ойн

бүс, Аппалачийн уулс, Ла-Плат

сав зэрэг газраар байрлаж ойн

бор хөрстэй, өргөн навчит

моддоос голлон бүрдсэн

хучлагатай.



АмьтанАмьтны аймагийн үүслийн хувьд Латин

Америк неотропикийн мужид хамаарагдана.

Тус нутагт лама хэмээх тэмээн гөрөөс, нугын

нохой, Галопагос арлын аварга том яст

мэлхий, игуан гүрвэл, Төв Америкийн

шоргоолж идэштэн, Амазонкийн анаконд

хэмээх аварга том могой зэрэг

амьтад, хамгийн том шувуудын нэг болох

Андын нурууны кондор буюу хан

тас, хамгийн жижиг шувуу болох ойн

колибри буюу шийгнээ зэрэг олон зүйлийн

шувууд бий.


Латин Америкийн орнуудын нийгэм, эдийн засгийн

харилцаа

Англи, Испани, Порту

галь

ХАА, газар тариалан

Хөгжиж байгаа болон буурай орнууд

Хүн амын тоогоор

Европоос их

480 сая хүн амтай


АргентинБразил

Перу

Мексик


Ãàçðûí òîñíû íººöººð

Ìåêñèê, Âåíåñ¿åë, Ïåðó óëñóóä äýëõèéä 5-ä

îðäîã áºãººä Ëàòèí àìåðèêààñ ÀÍÓ, ãàçðûí

òîñ òýýâýðëýäýã

Венесуэль


Байгалийн нөөц баялагийн хувьд:

• Байгалийн хийн нөөц - >1-5 триллион м3

• Газрын тосны нөөц - >10-20 тэрбум тонн

• Усны нөөц нэг хүнд ноогдох хэмжээгээр - 10000-с их

• Дэлхийн төмрийн нөөцийн 1/8

• Дэлхийн зэсний нөөцийн 1/4


Нийгэм үзэл бодол

• Латин Америкчуудын дийлэнх нь Христос шашинтай бөгөөд 20-иод

хувийг байгалиа шүтэгч нар эзэлдэг. Хотжилтын түвшин нь

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

1950 2000 2030

Латин Америк


1.6

2.6

3.3

5.6

3.1

1.6

5.9

6

6.1

6.7

6

2.7

Зүүн Ази


Төв ба Өмнөд Ази

Сахараас урагшлах Африк

Хөгжиж байгаа орнууд

Хөгжингүй орнууд

Төрөлтийн хувь буурч буй байдал

1960-аас өмнө 2006


0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

1975 1980 1985 1990 2000

Нэг

хүн

д н

оо

гдо

х о

рл

ого

(а

м д

ол

лар

)

Нэг хүнд ноогдох орлого

Хойд Америк

Европ


Ази

Африк

Амьдралын ялгаа


Эрүүл мэндийн таагүй

нөхцөлтэй

Гэмт хэрэг өндөртэй

Аялал жуулчлалд

тааламжгүй улс орнууд


Амазон мөрөн

• Амазон мөрөн (Португал хэл: Rio Amazonas, Испани хэл:

Río Amazonas) нь Өмнөд Америкт орших, урсацын

хэмжээгээрээ дэлхийн хамгийн том мөрөн юм.

• Индианчууд Амазоныг "Паран-Тинг" гэж нэрлэдэг нь

Голуудын хатан хаан гэсэн утгатай ажээ.


http://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%9F%D0%BE%D1%80%D1%82%D1%83%D0%B3%D0%B0%D0%BB_%D1%85%D1%8D%D0%BB&action=edit&redlink=1



http://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%98%D1%81%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B8_%D1%85%D1%8D%D0%BB



http://mn.wikipedia.org/wiki/%D3%A8%D0%BC%D0%BD%D3%A9%D0%B4_%D0%90%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%BA



http://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=%D0%98%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0%D0%BD&action=edit&redlink=1

http://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Amazonrivermap.png

Дүгнэлт

Латин Америкийн өнөөгийн байдлыг дүгнэж үзвэл

ашиггүй зарцуулалт их, дэд бүтэц сул, шинжлэх

ухаан технологийн дэвшлийг нэвтрүүлээгүй

эрчимтэй бус ХАА-тай зэрэг сул тал байгаач

байгалийн баялагийн нөөц ихтэй, ХАА-н

үйлдвэрлэлээр дэлхийд дээгүүрт ордог. Цаашид энэ

давуу талаа хөгжүүлж , сул талаа багасгавал өндөр

хөгжилтэй бүс нутаг болох боломжтой . Мөн Хойд

америкийн эдийн засгийн бүсэд ойрхон оршдог аж

Ëàòèí Àìåðèêèéí ¿éëäâýðëýëèéã àâààä ¿çâýë áàéãàëèéí

áàÿëàã, àøèãò ìàëòìàë, õºäºº àæ àõóéí ãàðàëòàé

á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éëäâýðëýäýã ÷ ýð÷èìòýé áóñ ¿ð àøèãã¿é

àðãà àæèëëàãààòàé õºäºº àæ àõóé, ãàäààäûí õºðºíãº

îðóóëàëòàä ò¿øèãëýñýí óóë óóðõàé íü õºãæèõ áîëîìæèéã

òºäèéëºí á¿ðä¿¿ëæ ÷àäààã¿é.


Анхаарал тавьсанд баярлалаа!!!


Documents

3-13 bayarmaa, enkhchimeg