255 · \255 ///// รายงาน แนวทางการบริหารจัดการมาตรการใหม่ที่บรรจุในชุดสิทธิประโยชน์

$Page 1: 255 · \255 ///// รายงาน แนวทางการบริหารจัดการมาตรการใหม่ที่บรรจุในชุดสิทธิประโยชน์$
‘

\

/////// รายงาน แนวทางการบรหารจดการมาตรการใหมทบรรจในชดสทธประโยชน โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

รอบท 2/2553 และรอบท 1/2554 เสนอ ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.)

/////////////

จดท าโดย

ดร.สรนาฏ นภาพร อาณต วรรณศร

สนบสนนทนโดย ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) ผานการประสานงานโดยส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ

และ โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ กระทรวงสาธารณสข


i

รายงานผลการศกษา

แนวทางการบรหารจดการมาตรการใหมทบรรจในชดสทธประโยชน

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

รอบท 2/2553 และรอบท 1/2554

ii

iii

ค าน า

คณะกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ซงแตงตงโดยคณะกรรมการหลกประกน

สขภาพแหงชาต ไดเหนสมควรใหด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบ

หลกประกนถวนหนาขนในป พ.ศ. 2552 เนองจากตองการปรบปรงกระบวนการพฒนาชดสทธประโยชน

ใหเปนระบบ โปรงใส มสวนรวมจากผมสวนไดสวนเสย และอยบนพนฐานของขอมลหลกฐานทาง

วชาการ โดยไดมอบหมายใหส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) และโครงการ

ประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) รวมกนเปนผรบผดชอบการด าเนนการ

คณะผด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาไดรวบรวมขอเสนอหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพจากกลมผมสวนไดสวนเสย รวมทงคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมนความคมคาทางเศรษฐศาสตรตามกระบวนการแนวปฏบตและหลกเกณฑตางๆ และไดน าเสนอผลการประเมนตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ส าหรบบรการสขภาพและเทคโนโลยสขภาพแตละชนด คณะอนกรรมการฯ อาจมมตเหนชอบใหบรรจเขาสชดสทธประโยชน หรอเหนชอบในหลกการแตใหท าการศกษาเพมเตม หรอไมบรรจเขาสชดสทธประโยชน

รายงานแนวทางการบรหารจดการมาตรการใหมทบรรจในชดสทธประโยชน เปนผลการศกษาขอมลเชงคณภาพทไดจากการสมภาษณเชงลกและการทบทวนเอกสารตางๆ ทเกยวของ ในประเดน

กระบวนการน ามตของคณะอนกรรมการฯ ไปสการปฏบต (action) และปจจยส าคญทสนบสนน หรอเปน

อปสรรคตอการน ามตของคณะอนกรรมการฯ ไปสการปฏบต ซงผลทไดนคาดวาจะเปนโยชนตอ

คณะอนกรรมการฯ สปสช. และหนวยงานอนๆ ทเกยวของกบ governance ของระบบสขภาพ

คณะวจย กนยายน 2556

iv

สารบญ

ค าน า……. ........................................................................................................................................ iii สารบญ….. ....................................................................................................................................... iv

สารบญตาราง .................................................................................................................................... I บทท 1

บทน า…… ......................................................................................................................................... 1

หลกการและเหตผล ............................................................................................................................ 1

วตถประสงคทวไป .............................................................................................................................. 3

กรอบแนวคด ...................................................................................................................................... 4

ระเบยบวธวจย .................................................................................................................................... 4

ผลทคาดวาจะไดรบ .......................................................................................................................... 14

บทท 2

การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ............................................................................................... 15

1. สทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต .............................................................. 15

1.1 คาใชจายเพอบรการสาธารณสขในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ........................................................ 15

2. การพฒนา/ขยายขอบเขต สทธประโยชนและระบบบรการ ภายใตระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต .......................................................................................................................................... 19

3. กลวธและขนตอนในการจดท าบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2554 .................................................. 22

4. กระบวนการการคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอน าเขาส การประเมน .................................................................................................................................... 23

4.1 การก าหนดกลมผมสวนไดสวนเสยทเขามารวมในการเสนอหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ ........... 23

4.2 การพฒนากรอบหลกเกณฑการจดล าดบความส าคญของหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ ............... 24

4.3 แนวปฏบตส าหรบการเสนอและคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ ........................................ 25

บทท 3

ผลการศกษา ................................................................................................................................... 31

1. กระบวนการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการไปส การปฏบต ....................................................................................................................................... 31

1.1 มาตรการการวนจฉยเพอการรกษาและยาส าหรบวณโรคดอยา (MDR,XDR-TB) ........................................ 32

1.2 มาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทย ............................................................................................ 40

1.3 มาตรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ............................................................................................................................................. 42

1.4 มาตรการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย .................................... 44

1.5 มาตรการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนรอบเขตอตสาหกรรม: กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซน .................................................................... 47

2. ปจจยทสนบสนนการก าหนดนโยบาย (Policy formulation) ........................................................ 49

2.1 คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ............................................................................. 49

v

2.2 งบประมาณ .............................................................................................................................................. 51

2.3 การเมอง (Politics) ................................................................................................................................... 52

3. อปสรรคในการน ามาตรการทมการศกษาภายใตโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ฯ ไปสการจดท านโยบาย ................................................................................................................... 53

3.1 หวขอ / มาตรการทท าการศกษา ............................................................................................................... 53

3.2 การน าผลการศกษาไปใชพฒนาชดสทธประโยชน .................................................................................... 54

บทท 4

สรปผลและขอเสนอแนะ ................................................................................................................ 56

1. สรปผลการศกษา .......................................................................................................................... 56

2. ขอเสนอแนะ ................................................................................................................................. 58

2.1 ขอเสนอแนะส าหรบโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ .............................................................. 58

2.2 ขอเสนอแนะส าหรบ สปสช. ...................................................................................................................... 58

ภาคผนวก ภาคผนวก 1 ..................................................................................................................................... 61

ภาคผนวก 2 ..................................................................................................................................... 70

ภาคผนวก 3 ..................................................................................................................................... 81

ภาคผนวก 4 ..................................................................................................................................... 94

ภาคผนวก 5 ................................................................................................................................... 106

ภาคผนวก 6 ................................................................................................................................... 126

ภาคผนวก 7 ................................................................................................................................... 162

I

สารบญตาราง

ตารางท 1 หวขอโรค ปญหา และ/หรอเทคโนโลยทมการเสนอตอคณะอนกรรมการ พฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ และความเหน/มตของคณะอนกรรมการ .................... 5

ตารางท 2 กลมตวอยาง ..................................................................................................................... 7

ตารางท 3 การพฒนาสทธประโยชนและบรการสาธารณสขของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ....................................................................................................................................... 20

ตารางท 4 ประเดนและเกณฑการคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ ............................. 24

ตารางท 5 ขอบเขตของหนวยงาน/องคกรผมสทธเสนอหวขอฯ และวธการคดเลอกผแทนกลม ........... 25

ตารางท 6 การประชมคณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรค แบบครบวงจรในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต .......................................................... 37

ตารางท 7 วธด าเนนงานของแผนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคระดบประเทศ ในแตละป ........ 44

ตารางท 8 จ านวนครงการประชมของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ พ.ศ. 2546-2556 ...................................................................................................................... 50

1

บทท 1 บทน า

หลกการและเหตผล ในการพฒนา เพม/ขยาย สทธประโยชนภายใตโครงการหลกประกนสขภาพถวนหนานน ส านกนโยบายและแผน และส านกตางๆ ทเกยวของในส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตท าหนาทเปนผรวบรวม วเคราะหสถานการณและความจ าเปนทตองจดท าขอเสนอเชงนโยบายทจะเพม/ขยายสทธประโยชน ก าหนดประเดนปญหา ศกษาประเดนขอเสนอเชงนโยบายทจะเพม/ขยาย สทธประโยชนนนๆ ในการรวบรวมประเดนปญหาทจะจดท าขอเสนอเชงนโยบายนน มแหลงทมา 3 ทาง คอ นโยบายเรงดวน แผนยทธศาสตรการสรางหลกประกนสขภาพแหงชาต การประเมนผลการด าเนนงานหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยมปจจยน าเขา อาท เชน ผลการศกษาวจยทเกยวของ การรบฟงความคดเหนทวไป หรอการรบเรองรองเรยน เปนตน1 ในขนตอนก าหนดและพจารณาประเดนเพอการพฒนาขอเสนอเชงนโยบายทจะเพม/ขยาย สทธประโยชนจนถงขนตอนในการจดท าขอเสนอเบองตน จะมอบหมายใหนกวชาการ ผเชยวชาญ หรอหนวยงานภายนอก หาค าตอบ เพอใหไดขอเสนอเชงนโยบายทมทางเลอกและมขอมลสนบสนนทเพยงพอในการประกอบการพจารณาตดสนใจ กอนทจะน าไปเขาสกระบวนการพจารณาเหนชอบขอเสนอเชงนโยบายพฒนาสทธประโยชน ภายใตคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ซงขอเสนอเชงนโยบายทจะเพม/ขยาย สทธประโยชนเมอผานการเหนชอบ จะถกตรวจสอบความสมบรณของขอเสนอและเตรยมความพรอมของทกสวนทเกยวของ เปนการเตรยมการเบองตนในการน าขอเสนอเชงนโยบายนนไปสการปฏบต กอนจะถกน าเขาสทประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต เพอพจารณาอนมต และน าไปก าหนดเปนนโยบายทจะเพม/ขยาย สทธประโยชนนนๆ จดท าแนวทาง ระเบยบ ประกาศและขอบงคบของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต หากคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตมมต ไมเหนชอบ ส านกนโยบายและแผน จะน ากลบมาทบทวนขอเสนออกครง ดงแผนภมท 1

1 ระเบยบปฏบตงาน เรอง การจดท าขอเสนอเชงนโยบายดานการประกนสขภาพ ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต, 2555

2

แผนภมท 1 ขนตอนในการจดท าขอเสนอเชงนโยบายของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ทมา: ระเบยบปฏบตงาน เรอง การจดท าขอเสนอเชงนโยบายดานการประกนสขภาพ ส านกงานหลกประกน สขภาพแหงชาต ส านกนโยบายและแผน ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

มตทประชมคณะกรรมการ

หลกประกนสขภาพแหงชาต

5.2 วเคราะหสถานการณและความจ าเปน

ในการจดท าขอเสนอเชงนโยบา ย

1

5.3 ก าหนดประเดน

เพอการพฒนาขอเสนอเชงนโยบาย

^ ไมเหนชอบ

พจารณาประเดน^^^^

ผรบผดชอบ เอกสารทเกยวของ/อางอง

รบฟงขอมล ประเดน ปญหา ทตองจดท าขอเสนอเชงนโยบาย



1





ขนตอนการปฏบตงาน

ส านกนโยบายและแผน ผบรหารและส านกทเกยวของ

- รบฟงขอมล ประเดน ปญหา - แผนยทธศาสตรการสราง

หลกประกนสขภาพ

- เอกสารทเกยวของกบปจจยน าเขา



1





ส านกนโยบายและแผน

วเคราะหสถานการณและความจ าเปนในการจดท าขอเสนอเชงนโยบายจดท า

ขอเสนอเชงนโยบาย



1






ก าหนดประเดน เพอการพฒนาขอเสนอเชงนโยบาย



1





ผอ.ส านกนโยบายและแผน เลขาธการสปสช.

ไมเหนชอบ


ก าหนดวธหาค าตอบ



1





- การส ารวจความคดเหนของประชาชนและผใชบรการในระบบหลกประกนฯ -ประมาณการงบประมาณกองทนหลกประกนสขภาพ - ต ารา เอกสาร งานวจยทเกยวของ



1





พจารณาประเดนขอเสนอเชงนโยบาย

พจารณาขอเสนอเชงนโยบายเบองตน

จดท าขอเสนอเบองตน



1





มตทประชมคณะกรรมการบรหาร

สปสช. / คณะอนกรรมการทเกยวของ



1





ส านกนโยบายและแผน ส านกทเกยวของ ผเชยวชาญ/นกวชาการจากภายนอก หนวยงานภายนอกทไดรบมอบหมาย

ตรวจสอบความสมบรณ และเตรยมความพรอมทกส านกทเกยวของ



1





คณะกรรมการบรหารสปสช. คณะอนกรรมการทเกยวของ

ส านกนโยบายและแผน ส านกตางๆทเกยวของ

พจารณาก าหนดเปนนโยบาย

น าไปปฏบต (implementation) และตดตามประเมนผลการด าเนนงานตามนโยบาย



1





ส านกนโยบายและแผน ส านกตางๆทเกยวของ

ประกาศแนวทางการด าเนนงาน

และอนๆ



1





คณะกรรมการหลกประกนสขภาพ

แหงชาต

ไมเหนชอบ เหนชอบ

3

ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) และโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) กระทรวงสาธารณสข ไดรบมอบหมายจากคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการภายใตคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต ตามค าสงท 4/2550 ลงวนท 26 กนยายน 2550 ใหด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ทครอบคลมมาตรการดานสขภาพทจ าเปนและประชาชนสามารถเขาถงได บนพนฐานของหลกฐานเชงวชาการ ภายใตการมสวนรวมของผทมสวนไดสวนเสยกลมตางๆในกระบวนการแตละขนตอน

ในการด าเนนการ ผด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาจะท าการรวบรวมและคดเลอกขอเสนอหวขอปญหาและ/ หรอเทคโนโลยดานสขภาพจากกลมผมสวนไดสวนเสย เขาสการประเมนความคมคาทางเศรษฐศาสตรตามกระบวนการแนวปฏบตและหลกเกณฑตางๆ และเสนอผลการประเมนตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ อาจมมต ทงเหนชอบใหบรรจเขาสชดสทธประโยชน หรอเหนชอบในหลกการ แตใหท าการศกษาเพมเตม หรอไมบรรจเขาสชดสทธประโยชน จงเหนควรทจะมการตดตามการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการไปสการปฏบตในประเดนของการกอรปนโยบาย อะไรเปนปจจยส าคญในกระบวนการดงกลาว และมปญหาอปสรรคอะไรตอกระบวนการน าขอเสนอเชงนโยบายไปสการก าหนดเปนนโยบาย เพอเปนการพฒนาแนวทางในดานการพฒนาชดสทธประโยชนตอๆ ไป

วตถประสงคทวไป

1.เพอศกษากระบวนการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการไปสการปฏบต (action) โดยศกษาเฉพาะมตทเกยวกบโรค/ปญหาสขภาพ หรอ เทคโนโลยสขภาพทผานกระบวนการประเมนความคมคาทางเศรษฐศาสตรในโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

2. เพอศกษาปจจยทเออ และปจจยทเปนอปสรรคตอการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการไปสการปฏบต (action)

4

กรอบแนวคด

ทมา: ประยกตจาก Walt and Gilson (1994) และ Kingdon (1984) ในการศกษาครงนไดประยกตใชกรอบเชงวเคราะห Policy Triangle Framework ท Gill Walt

และ Lucy Gilson (1994) พฒนาขนเพอใชในการวเคราะหนโยบายสขภาพ ซงประกอบไปดวย เนอหานโยบาย (content) ผกระท า (actors) ปจจยแวดลอม (context) และกระบวนการนโยบาย (process) รวมกบ three stream model of agenda setting ของ Kingdon (1984) ทมองถงการกอรปนโยบายจนน าไปสการก าหนดนโยบาย ซงในการศกษานจะมงศกษาในสวนของกระบวนการการกอรปนโยบายจนน าไปสการก าหนดนโยบาย และการแปลงนโยบายไปสการปฏบต เปนส าคญ

ระเบยบวธวจย

ในภาพรวมของการประเมน เปนการศกษาเชงคณภาพโดย การทบทวนเอกสาร/ รายงานการประชมทเกยวของ การสมภาษณเชงลก และท าการวเคราะหเชงเนอหา (content analysis)

ส าหรบการศกษาในประเดนยอย เปนการศกษาโดยกรณศกษา (case study ) ในหวขอโรค/ปญหาเทคโนโลยทผานการประเมนในโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใต ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา และไดมการน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ในป พ.ศ. 2553 และ 2554 ซงมทงหวขอทไดรบความเหนชอบและไมไดรบความเหนชอบจากคณะอนกรรมการ ในการศกษานท าการศกษาในระหวางเดอนเมษายน – กนยายน 2556 ใน 5 หวขอ ไดแก (ตารางท 1)

Contextual

Content Policy implementation

Actorss

process

Agenda setting Policy formulation

- Problem - Policy solution - politics

5

ตารางท 1 หวขอโรค ปญหา และ/หรอเทคโนโลยทมการเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ และความเหน/มตของคณะอนกรรมการ

หวขอการประเมน วนเดอนปทน าเสนอ ความคดเหน/มตของคณะอนกรรมการ 1. การศกษาความคมคาทางเศรษฐศาสตร และการประเมนผลกระทบทางงบประมาณตอทางเลอกการวนจฉยเพอการรกษาวณโรคดอยา (MDR,XDRTB) และขอเสนอแนะการปรบปรงกระบวนการรกษาวณโรคในประเทศไทย

วนท 16 มถนายน 2554 เหนชอบ การวนจฉยการรกษาวณโรคดอยา (MDR, XDR-TB) ใหบรรจในชดสทธประโยชน โดยมอบหมายให สปสช.ประสานกบกรมควบคมโรค ด าเนนการเพอเพมคณภาพการดแลผปวยวณโรคและวณโรคดอยา ดงน 1. ปรบปรงหลกเกณฑเงอนไขการตรวจเพาะเชอวณโรคใหครอบคลมกลมเสยงมากขน หรอพจารณาความเปนไปไดในการขยายการตรวจผปวยวณโรคทกคน 2. เสนอรายการยาส าหรบรกษาวณโรคเชอดอยา (XDR-TB) เขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหผปวยสามารถเขาถงยาทจ าเปนและไดรบบรการตามแนวทางทเหมาะสม

2. การประเมนตนทนอรรถประโยชนและผลกระทบดานงบประมาณของมาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทย

วนท 20 กรกฎาคม 2553 ใหทมประเมนฯ ตอยอดการศกษาเปนโครงการน ารองในหนวยบรการ 200 แหงท สปสช. ด าเนนการอยเพอน าไปวเคราะหเพมเตมและจดท าขอเสนอเชงนโยบายทชดเจนมากขน

3. การศกษาความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

วนท 21 กรกฎาคม 2554 เหนชอบในหลกการ ใหการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยจ ากดเฉพาะผปวยโรคธาลสซเมยชนดรนแรงอายไมเกน 8 ปและมญาตพนองบรจาคเซลลตนก าเนดเมดเลอด และผปวยโรคทพบนอย 3 โรค ไดแก โรคไขกระดกฝอชนดรนแรง (Severe Aplastic Anemia) โรคโกเชอร (Gaucher’s disease) และโรคภมคมกนบกพรองแตก าเนด (Severe combined immunodeficiency disease: SCID) ทงน หากความตองการบรการมมากกวาระบบบรการท

6

หวขอการประเมน วนเดอนปทน าเสนอ ความคดเหน/มตของคณะอนกรรมการ รองรบ ใหคดเลอกผปวยโดยใชหลกเกณฑทางการแพทย สวนขอบงชหรอความจ าเปนในผปวยเฉพาะรายใหเปนการตดสนใจของสถานบรการ ทงนขอใหฝายเลขาฯรวมกบนกวจย จดท าขอเสนอการเพมสทธประโยชนดงกลาวใหชดเจนสมบรณมากขน และเสนอคณะอนกรรมการฯ เพอพจารณาอกครง

4. การประเมนตนทนผลไดของการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย

วนท 21 กรกฎาคม 2554 เหนชอบในหลกการ : การขยายสทธประโยชนการตรวจกรองและตรวจวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภ ทงน อาจจดล าดบไวในแผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค (P&P National Priority Program) ทจะด าเนนการในปตอๆ ไป หลงจากมการศกษาขอมลเพมเตมและมการเตรยมความพรอมดานงบประมาณและระบบบรการรองรบแลว

5. ขอเสนอเชงนโยบายส าหรบการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนรอบเขตอตสาหกรรม : กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซน

วนท 31 สงหาคม 2553 1.เปนขอเสนอทดแตขอมลทน าเสนอยงไมครบถวนรอบดานประกอบการพจารณาเพมเตมซงการแกปญหาดานสงแวดลอมทมผลกระทบตอสขภาพควรน าเสนอเปนภาพรวมในระดบประเทศ 2.ขอให สปสช. ทบทวนบทบาทดานการสรางเสรมสขภาพปองกน โดยเนนการบรการสรางเสรมสขภาพระดบบคคลและครอบครว ทบทวนผลการด าเนนงานการศกษาขอมลและวเคราะหปญหาอปสรรค รวมทงทบทวนโครงสรางการด าเนนงาน ทงนตองแยกใหไดกบการด าเนนงานทเปน Public Health ทเปนบทบาทของกระทรวงสาธารณสข

7

ตารางท 2 กลมตวอยาง

หวขอการประเมน ประเดนศกษา ผใหขอมล (key informants)

1. การศกษาความคมคาทางเศรษฐศาสตร และการประเมนผลกระทบทางงบประมาณตอทางเลอกการวนจฉยเพอการรกษาวณโรคดอยา (MDR, XDRTB) และขอเสนอแนะการปรบปรงกระบวนการรกษาวณโรคในประเทศไทย

1. การด าเนนการหลงจากคณะอนกรรมการฯ มมตเหนชอบ ของผมสวนเกยวของ เชน สปสช.

• ไดมการด าเนนการตามมตของคณะอนกรรมการฯ หรอไม อยางไร

2. ผลของการด าเนนการ เชน การศกษาเพมเตม การน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการฯ ขอสรปหรอมต เปนตน 3. ปจจยเออ และปญหาอปสรรคในการน ามตของคณะอนกรรมการฯ ไปสการปฏบต

1. ผบรหารระดบสงของ สปสช. และส านกตางๆ - เลขาธการ สปสช. หรอรองเลขาธการ ทไดรบมอบหมายใหเปนคณะอนกรรมการฯ จ านวน 1 ทาน - รองเลขาธการ สปสช. ทรบผดชอบส านกนโยบายและแผน (เลขานการคณะอนกรรมการฯ) จ านวน 1 ทาน - ผอ. ส านกนโยบายและแผน สปสช.จ านวน 1 ทาน - หวหนากลมงานพฒนานโยบาย สปสช. จ านวน 1 ทาน - ผอ.ส านกพฒนาคณภาพบรการ สปสช. จ านวน 1 ทาน - เจาหนาท (จนท.) บรหารงานประกนสขภาพ ทอยในฝายเลขานการคณะอนกรรมการ ฯ 2. อธบดกรมควบคมโรค หรอ ผแทน ทเขารวมกระบวนการคดเลอกหวขอประเมน 3. ผรบผดชอบงานวณโรค ส านกโรคตดตอ กรมควบคมโรค 4. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงระหวาง กย. 2550 – กย. 2554 และเปนผใหความเหนตอ/มตตอหวขอการประเมน จ านวน 1 ทาน 5. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงในปจจบน จ านวน

8


1 ทาน 6. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต หรอ อนกรรมการ จ านวน 1 ทาน 7. ตวแทนของหนวยงาน/ องคกรทเกยวของ หากมการกลาวถงในเอกสารททบทวน หรอ ในการสมภาษณผทเกยวของกบการก าหนดนโยบาย/การกอรปนโยบาย/ การตดสนใจนโยบาย/ การปฏบตตามนโยบาย อาทเชน คณะกรรมการหลกประกนสขภาพฯ 8. นกวจยผด าเนนการประเมนหวขอน จ านวน 1 ทาน

2. การประเมนตนทนอรรถประโยชนและผลกระทบดานงบประมาณของมาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทย

1. การด าเนนการหลงจากคณะอนกรรมการฯ มความเหนตอการน าเสนอผลการประเมน ของผมสวนเกยวของ เชน นกวจย

• ไดมการด าเนนการตามทคณะอนกรรมการฯ ใหความเหนหรอไม อยางไร


1. ผบรหารระดบสงของ สปสช. และส านกตางๆ - เลขาธการ สปสช. หรอรองเลขาธการ ทไดรบมอบหมายใหเปนคณะอนกรรมการฯ จ านวน 1 ทาน - รองเลขาธการ สปสช. ทรบผดชอบส านกนโยบายและแผน (เลขานการคณะอนกรรมการฯ) จ านวน 1 ทาน - ผอ. ส านกนโยบายและแผน สปสช.จ านวน 1 ทาน - หวหนากลมงานพฒนานโยบาย สปสช. จ านวน 1 ทาน - จนท.บรหารงานประกนสขภาพ ทอยในฝายเลขานการคณะอนกรรมการ ฯ 2. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการ ฯ ทด ารงต าแหนงระหวาง กย. 2550

9


– กย. 2554 และเปนผใหความเหนตอ/มตตอหวขอการประเมน จ านวน 1 ทาน 3. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงในปจจบน จ านวน 1 ทาน 4. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต หรอ อนกรรมการ จ านวน 1 ทาน 5.ผรบผดชอบแผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค (P&P National Priority Program) สปสช. จ านวน 1 ทาน 6. นกวชาการ ทเสนอหวขอเขารบการคดเลอกประเมน จ านวน 1 ทาน 7. ผอ.ส านกควบคมการบรโภคยาสบ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข 8.ตวแทนของหนวยงาน/ องคกรทเกยวของ หากมการกลาวถงจากการสมภาษณผทเกยวของกบการก าหนดนโยบาย/การกอรปนโยบาย/ การตดสนใจนโยบาย/ การปฏบตตามนโยบาย อาทเชน คณะกรรมการหลกประกนสขภาพฯ 9. นกวจยผด าเนนการประเมนหวขอน จ านวน 1 ทาน

3. การศกษาความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตน

1. การด าเนนการหลงจากคณะอนกรรมการฯ มมตเหนชอบในหลกการ ของผมสวนเกยวของ เชน สปสช. และนกวจย

1. ผบรหารระดบสงของสปสช.และส านกตางๆ - เลขาธการ สปสช. หรอรองเลขาธการ ทไดรบมอบหมายให

10


ก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา


2. ผลของการด าเนนการ เชน การศกษาเพมเตม การน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการฯ ขอสรปหรอมต เปนตน 3. ปจจยเออ และปญหาอปสรรคในการน ามตของคณะอนกรรมการฯ ไปสการปฏบต 4. ปจจยเออ และปญหาอปสรรคในการเขาถงบรการของประชาชน

เปนคณะอนกรรมการฯ จ านวน 1 ทาน - รองเลขาธการ สปสช. ทรบผดชอบส านกนโยบายและแผน (เลขานการคณะอนกรรมการฯ) จ านวน 1 ทาน - ผอ. ส านกนโยบายและแผน สปสช.จ านวน 1 ทาน - หวหนากลมงานพฒนานโยบาย สปสช. จ านวน 1 ทาน - จนท.บรหารงานประกนสขภาพ ทอยในฝายเลขานการคณะอนกรรมการฯ 2. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงระหวาง กย. 2550 – ก.ย. 2554 และเปนผใหความเหนตอ/มตตอหวขอการประเมน จ านวน 1 ทาน 3. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงในปจจบน จ านวน 1 ทาน 4. ผรบผดชอบแผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค (P&P National Priority Program) สปสช. จ านวน 1 ทาน 5.ผรบผดชอบงานอนามยแมและเดก กรมอนามย (ดแลเรองการตรวจคดกรองธาลสซเมยในหญงตงครรภ) จ านวน 1 ทาน 6. แพทยผท าการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรง จ านวน 1 ทาน

11


7. ตวแทนของหนวยงาน/องคกรทเกยวของ หากมการเอยถงจากการสมภาษณผทเกยวของกบการก าหนดนโยบาย/การกอรปนโยบาย/ การตดสนใจนโยบาย/ การปฏบตตามนโยบาย อาทเชน คณะกรรมการหลกประกนสขภาพฯ 8. นกวจยผด าเนนการประเมนหวขอน จ านวน 1 ทาน

4.การประเมนตนทนผลไดของการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย

1. การด าเนนการหลงจากคณะอนกรรมการฯ มมตเหนชอบในหลกการ ของผมสวนเกยวของ เชน สปสช.



1. ผบรหารระดบสงของสปสช.และส านกตางๆ - เลขาธการ สปสช. หรอรองเลขาธการ ทไดรบมอบหมายใหเปนคณะอนกรรมการฯ จ านวน 1 ทาน - รองเลขาธการ สปสช. ทรบผดชอบส านกนโยบายและแผน (เลขานการคณะอนกรรมการฯ) จ านวน 1 ทาน - ผอ. ส านกนโยบายและแผน สปสช.จ านวน 1 ทาน - หวหนากลมงานพฒนานโยบาย สปสช. จ านวน 1 ทาน - จนท.บรหารงานประกนสขภาพ ทอยในฝายเลขานการคณะอนกรรมการฯ 2. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงระหวาง กย. 2550 – ก.ย. 2554 และเปนผใหความเหนตอ/มตตอหวขอการประเมน จ านวน 1 ทาน 3. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงในปจจบน จ านวน

12


1 ทาน 4. ผรบผดชอบแผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค (P&P National Priority Program) สปสช. จ านวน 1 ทาน 5. ผรบผดชอบงานอนามยแมและเดก กรมอนามย (ดแลเรองการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวน)จ านวน 1 ทาน 6. แพทยจากราชวทยาลยสตนรแพทย จ านวน 1 ทาน 7. ตวแทน หนวยงาน/องคกรทเกยวของ หากมการเอยถงจากการสมภาษณผทเกยวของกบการก าหนดนโยบาย/การกอรปนโยบาย/ การตดสนใจนโยบาย/ การปฏบตตามนโยบาย อาทเชน คณะกรรมการหลกประกนสขภาพฯ 8. นกวจยผด าเนนการประเมนหวขอน จ านวน 1 ทาน

5.ขอเสนอเชงนโยบายส าหรบการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนรอบเขตอตสาหกรรม : กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซน

1. การด าเนนการหลงจากคณะอนกรรมการฯ มใหความเหนตอผลการศกษามตเหนชอบในหลกการ ของทมประเมนฯ และผม สวนเกยวของ (เชน สปสช.)


2. ผลของการด าเนนการ เชน การศกษาเพมเตม การน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการฯ ขอสรปหรอมต เปนตน 3. ปจจยเออ และปญหาอปสรรคในการน ามตของ

1. ผบรหารระดบสงของ สปสช. และส านกตางๆ - เลขาธการ สปสช. หรอรองเลขาธการ ทไดรบมอบหมายใหเปนคณะอนกรรมการฯ จ านวน 1 ทาน - รองเลขาธการ สปสช. ทรบผดชอบส านกนโยบายและแผน (เลขานการคณะอนกรรมการฯ) จ านวน 1 ทาน - ผอ. ส านกนโยบายและแผน สปสช. จ านวน 1 ทาน - หวหนากลมงานพฒนานโยบาย สปสช. จ านวน 1 ทาน - จนท.บรหารงานประกนสขภาพ ทอยในฝายเลขานการ

13


คณะอนกรรมการฯ ไปสการปฏบต

คณะอนกรรมการ ฯ 2. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการฯ ทด ารงต าแหนงระหวาง ก.ย. 2550 – กย. 2554 และเปนผใหความเหนตอ/มตตอหวขอการประเมน จ านวน 1 ทาน 3. ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ หรอ อนกรรมการ ฯ ทด ารงต าแหนงในปจจบน จ านวน 1 ทาน 4 ผรบผดชอบแผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ( P&P National Priority Program) สปสช. จ านวน 1 ทาน 5. ผรบผดชอบงานควบคมมลพษ กรมควบคมมลพษ 6. ผอ.ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข 7. ตวแทน หนวยงาน/องคกรทเกยวของ หากมการเอยถงจากการสมภาษณผทเกยวของกบการก าหนดนโยบาย/การกอรปนโยบาย/ การตดสนใจนโยบาย/ การปฏบตตามนโยบาย อาทเชน คณะกรรมการหลกประกนสขภาพฯ 8. นกวจยผด าเนนการประเมนหวขอน จ านวน 1 ทาน

14

ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ไดขอมลเชงประจกษเกยวกบกระบวนการพฒนาชดสทธประโยชนจนกระทงสการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการไปสการปฏบต

2. ไดขอเสนอแนะในการด าเนนงานโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา เพอน าไปเปนแนวทางในการพฒนาโครงการดงกลาวส าหรบการด าเนนงานในระยะตอๆ ไป

15

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

1. สทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 มาตรา 5 ก าหนดใหบคคลทกคนมสทธไดรบบรการสาธารณสขทมมาตรฐานและมประสทธภาพโดยประเภทและขอบเขตของบรการสาธารณสขทบคคลจะมสทธไดรบใหเปนไปตามทคณะกรรมการประกาศก าหนด ในระยะแรกทพระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาตมผลใชบงคบคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตไดมมตในการประชมครงท 1/2545 วนท 27 พฤศจกายน 2545 เหนชอบใหใชประเภทและขอบเขตบรการสาธารณสขทใชขณะด าเนนการน ารองโครงการ 30 บาทรกษาทกโรคเปนเกณฑในการด าเนนการตามพระราชบญญตนซงหมายถงระเบยบกระทรวงสาธารณสขวาดวยหลกประกนสขภาพแหงชาต พ .ศ. 2544 หมวด 4 วาดวยการรบบรการทางการแพทยและใชตอเนองมาจนถงปจจบน (คมอหลกประกนสขภาพแหงชาตปงบประมาณ 2556)

ตามระเบยบกระทรวงสาธารณสขวาดวยหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2544 หมวด 4 วาดวยการรบบรการทางการแพทยจะก าหนดทงรายละเอยด “บรการใดทครอบคลม (inclusion lists)” ควบคไปกบ “บรการใดทไมครอบคลม (exclusion lists)” ซงส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไดน ามาจดหมวดหมใหมตามทพระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 ก าหนดไวในมาตรา 3 ใหเปน “คาใชจายเพอบรการสาธารณสข” 2 มรายละเอยดดงตอไปน (คมอหลกประกนสขภาพแหงชาตปงบประมาณ 2556)

1.1 คาใชจายเพอบรการสาธารณสขในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

1. คาสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ครอบคลมบรการดานการแพทยและสาธารณสขทใหโดยตรงแกบคคลทมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา เพอการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคซงไดรบการพสจนทางวชาการแลววามอรรถประโยชนและประสทธผลคมคา คอ สงผลใหประชาชนไทยมอายขยเฉลยยนยาวขน สรางเสรมคณภาพชวต ลดอตราการเจบปวยและการไรความสามารถ โดยมวตถประสงคเพอ (คมอหลกประกนสขภาพแหงชาตปงบประมาณ 2556)

(ก) การตรวจคดกรองเพอคนหาภาวะเสยงตอการเสยสขภาพและศกยภาพทเอออ านวยตอการสรางเสรมสขภาพ

(ข) การสรางเสรมปรบเปลยนพฤตกรรมการใหค าปรกษาแนะน าและการใหความรเพอสรางเสรมสขภาพและปองกนการเจบปวยและ

2 คณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตไดแตงตงคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการสาธารณสขภายใตคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตขนเพอพจารณาทบทวนประเภทและขอบเขตบรการสาธารณสขรวมทงการพฒนาระบบบรการใหประชาชนเขาถงบรการสาธารณสขทจ าเปนและมคณภาพอยางทวถง (อาศยอ านาจตามมาตรา 5 วรรคสามและมาตรา 18 (3) แหงพระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545)

16

(ค) การสรางเสรมภมคมกนโรคการใชยาและการท าหตถการเพอสรางเสรมสขภาพและปองกนการเจบปวยดงตอไปน

1.1 การตรวจและการบรบาลสขภาพพฒนาการและภาวะโภชนาการของเดกและเยาวชนตาม แนวทางของกรมอนามย กระทรวงสาธารณสขและ/หรอแนวทางการตรวจสขภาพของประชาชนไทยซงจดท าโดยแพทยสภา

1.2 การสรางเสรมภมคมกนโรคตามแผนงานการสรางเสรมภมคมกนโรคของประเทศ 1.3 การตรวจคดกรองเพอคนหาภาวะเสยงตอการเสยสขภาพและศกยภาพทเอออ านวยตอการสรางเสรมสขภาพส าหรบประชาชนทวไปและกลมเสยงตามแนวทางการตรวจสขภาพของประชาชนไทยซงจดท าโดยแพทยสภา/ราชวทยาลย 1.4 การวางแผนครอบครวตามแนวทางของกรมอนามยกระทรวงสาธารณสขและหรอแนว ทางการตรวจสขภาพของประชาชนไทยซงจดท าโดยแพทยสภา 1.5 การใหยาตานไวรสเอดสกรณปองกนการแพรกระจายเชอจากแมสลก 1.6 การเยยมบานและการดแลผปวยทบาน 1.7 การใหค าปรกษาแนะน าการสรางเสรมการปรบเปลยนพฤตกรรมและการใหความรเพอสราง เสรมสขภาพและปองกนการเจบปวยแกผรบบรการทงระดบบคคลและครอบครวตลอดจนสนบสนนใหประชาชนมสวนรวมในการสรางเสรมสขภาพ 1.8 การสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปากไดแก

1.8.1 การตรวจสขภาพชองปาก 1.8.2 การแนะน าดานทนตสขภาพ 1.8.3 การใหฟลออไรดเสรมในกลมทมความเสยงตอโรคฟนผ เชน กลมเดก ผสงอาย

ผปวยฉายรงสบรเวณศรษะและล าคอ 1.8.4 การเคลอบหลมรองฟน (ในกลมอายไมเกน 15 ป)

นอกจากนนเมอวนท 14 กมภาพนธ 2551 คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไดมการพจารณาแนวทางในการทบทวนสทธประโยชนดานการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค และใหถอปฏบตตงแตป 2552 เปนตนไป โดยก าหนดแนวทางและหลกการในการทบทวนรายการสทธประโยชนดงกลาวดงน

1) ครอบคลมบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทใหแกบคคลและครอบครว 2) เปนกจกรรมทเปนสทธททกคนไดรบโดยถวนหนา (universal) ไมรวมกจกรรมทเปนการเฝาระวงโรค (surveillance) 3) ขอบเขตบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค คอ การสรางเสรมและการปองกนไมใหเกดโรค รวมถงการคนหาหรอการคดกรองกอนทจะทราบวาเปนโรค ส าหรบบรการทปองกนไมใหผทปวยมอาการแทรกซอนหรอชะลอความรนแรงของการปวยใหถอเปนกจกรรมดานการรกษาพยาบาล 4) การเพมกจกรรมใดๆ ตองมผลการศกษาความคมคาดานเศรษฐศาสตรและสขภาพมาประกอบการพจารณา

17

2. คาตรวจวนจฉยโรค ครอบคลมบรการตรวจเพอการวนจฉยรวมทงการตรวจยนยนกรณพบความผดปกตจากการตรวจคดกรองตามขอบงชทางการแพทย

3. คาตรวจและรบฝากครรภ ครอบคลมบรการตรวจและการบรบาลเพอสรางเสรมสขภาพของหญงมครรภตามแนวทางของกรมอนามยกระทรวงสาธารณสขและ/ หรอขององคการอนามยโลก

4. คาบ าบดและบรการทางการแพทย ครอบคลมบรการดงตอไปน การบ าบดและบรการทางเวชกรรมจนสนสดการรกษา รวมถงบรการการแพทยแผนไทยและ

การแพทยทางเลอกตามกฎหมายวาดวยการประกอบโรคศลปะและการบ าบดรกษาโรคทางจตเวชโดยไมจ ากดระยะเวลาการรบไวรกษาเปนผปวยใน3

การบ าบดทดแทนไตในการรกษาผปวยไตวายเรอร งระยะสดทายดวยการลางชองทอง (Peritoneal dialysis) การฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม (Hemodialysis) หรอการปลกถายไต4

การบ าบดและการบรการทางทนตกรรม ไดแก การถอนฟนการอดฟนการขดหนปนการท าฟนปลอมฐานพลาสตกการรกษาโพรงประสาทฟนน านมและการใสเพดานเทยมในเดกปากแหวงเพดานโหวทงนตงแตปงบประมาณ 2554 เปนตนมา ระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาใหความส าคญกบงานบรการทนตกรรม ทงการสงเสรมปองกนการรกษาในเดกและทนตกรรมประดษฐ เพอขยายการเขาถงบรการทนต กรรมโดยมการบรหารจดการคาบรการทนตกรรมเปนการเฉพาะ

5. คายาคาเวชภณฑคาอวยวะเทยมและคาอปกรณทางการแพทย ตามขอบงชทางการแพทยโดยครอบคลมยาตามกรอบบญชยาหลกแหงชาตเปนหลก5 อยางไรก

ตามเพอใหผมสทธในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาสามารถเขาถงยาทจ าเปนไดอยางเหมาะสมและรวดเรวขน คณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตไดมมตเหนชอบในหลกการใหยาทผานการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาตแลว เปนสทธประโยชนดานยาในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาโดยไมตองรอประกาศในพระราชกจจานเบกษา รวมทงการบรการยาตานไวรสเอดสส าหรบผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดสดวย6

6. คาท าคลอด ครอบคลมการคลอดบตรรวมกนไมเกน 2 ครงกรณทบตรมชวตอย

3 การประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตครงท 5/2553 วนท 10พฤษภาคม 2553 มมตเหนชอบในหลกการใหยกเลกการจ ากดระยะเวลาในการรกษาผปวยโรคจตเวชประเภทผปวยในทก าหนดไวไมเกน 15 วนโดยเรมตงแตวนท 1 ตลาคม 2553 เปนตนไป 4 คณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตไดมมตเหนชอบการใหบรการบ าบดทดแทนไตในการรกษาผปวยไตวายเรอรงระยะสดทายภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาโดยผานความเหนชอบของคณะรฐมนตรในวนท 30 ตลาคม 2550 และเรมใหบรการตงแตวนท 1 มกราคม 2551 เปนตนไป (ตามเงอนไขหลกเกณฑทก าหนด) 5 สงเสรมใหใชยาตามกรอบและแนวทางทระบไวในบญชยาหลกแหงชาตเปนหลกอยางไรกตามกรณมการสงใชยาทไมอยในรายการบญชยาหลกแหงชาตและเปนไปตามตามขอบงชทางการแพทยผรบบรการไมตองเสยคาใชจายเพมยกเวนกรณผรบบรการรองขอดวยตนเอง 6สทธประโยชนบรการผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดสครอบคลม (1) การดแลรกษาดวยยาตานไวรสเอชไอว (2) การตรวจทางหองปฏบตการ (3) การใหค าปรกษาและการตรวจเลอดแบบสมครใจ (Voluntary Counseling & Testing) และ (4) การปองกนการแพรกระจายโรคโดยใชถงยางอนามย

18

7. คากนอยในหนวยบรการ ครอบคลมการบรการอาหารและหองผปวยสามญ 8. คาบรบาลทารกแรกเกด 9. คารถพยาบาลหรอคาพาหนะรบสงผปวย ครอบคลมเฉพาะกรณเจบปวยฉกเฉนและการสง

ตอเพอการรกษาระหวางสถานพยาบาล7 10. คาพาหนะรบสงผทพพลภาพ ครอบคลมเฉพาะกรณเจบปวยฉกเฉนและการสงตอเพอการ

รกษาระหวางสถานพยาบาล 11. คาฟนฟสมรรถภาพรางกายและจตใจ ครอบคลมการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยจน

สนสดการรกษา 12. คาใชจายอนทจ าเปนเพอการบรการสาธารณสขตามทคณะกรรมการก าหนด

บรการทไมครอบคลม ไดแก 1) กลมบรการทเกนความจ าเปนพนฐาน

1 การรกษาภาวะมบตรยาก 2 การผสมเทยม 3. การเปลยนเพศ 4. การกระท าใดๆเพอความสวยงามโดยไมมขอบงชทางการแพทย 5. การตรวจวนจฉยและรกษาใดๆทเกนความจ าเปนและขอบงชทางการแพทย 6. การรกษาทอยระหวางการคนควาทดลอง

2) กลมบรการทปจจบนมงบประมาณจดสรรใหเปนการเฉพาะหรอครอบคลมโดยกองทนอน

7. การบ าบดรกษาและฟนฟผตดยาและสารเสพตด ตามกฎหมายวาดวยยาเสพตด (ยกเวนผตดยาเสพตดประเภทเฮโรอนทสมครใจเขารบการรกษาและไมตองโทษคดยาเสพตดใหไดรบสารทดแทนยาเสพตด (เมทาโดน) จากหนวยบรการทข นทะเบยนไดโดยไมตองเสยคาใชจายตงแตปงบประมาณ 2552 เปนตนไป)8 8. การบาดเจบจากการประสบภยจากรถ ซงอยในความคมครองตามกฎหมายวาดวยการคมครองผประสบภยจากรถเฉพาะสวนทบรษทหรอกองทนตามกฎหมายนนตองเปนผจาย

7การประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตครงท 6/2551 วนท 27พฤษภาคม 2551 มมตเหนชอบการปรบปรงหลกเกณฑวธการและเงอนไขคาพาหนะรบ-สงตอผปวยระหวางการรกษาดงน (1) ก าหนดอตราจายขนต าแบบเหมาจายตามเพดานเชนเดมคอจายตามจรงไมเกน 500 บาทตอครง (2) กรณมคาใชจายเกนกวาอตราขนต าใหปรบอตราราคาตอระยะทาง 8การประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตครงท 8/2551 วนท 14 กรกฎาคม 2551 มมตเหนชอบยทธศาสตรการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการตามทคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการเสนอซงพฒนาขอบเขตบรการสาธารณสขครอบคลมบรการสารทดแทนยาเสพตด (Methadone)ส าหรบผมสทธทตดยาเสพตดและสมครใจเขารบการบ าบดโดยไมเสยคาใชจาย

19

3) กลมบรการอนๆ 9. โรคเดยวกนทตองใชระยะเวลารกษาตวในโรงพยาบาลประเภทผปวยในเกน 180 วนยกเวนกรณทจ าเปนตองรกษาตอเนองจากภาวะแทรกซอนหรอมขอบงชทางการแพทย 10. การปลกถายอวยวะ (organ transplantation) ยกเวน

- การปลกถายไตเพอรกษาโรคไตวายเรอรงระยะสดทาย9 - การปลกถายตบในเดก (อายไมเกน 18 ป) ส าหรบผปวยเดกทเปนโรคทอน าด ตบตนแตก าเนดและโรคอนๆทท าใหเกดภาวะตบวาย10 - การปลกถายหวใจ11

2. การพฒนา/ขยายขอบเขต สทธประโยชนและระบบบรการ ภายใตระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

ในการด าเนนงานเพอสรางหลกประกนสขภาพถวนหนาใหกบประชาชนผมสทธของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตนน มเปาประสงคหลก 6 ประการ ซงแตละเปาประสงค ไดมการก าหนดกลยทธในการด าเนนงานเพอใหการด าเนนงานสามารถบรรลเปาประสงคนนๆ ในเปาประสงคท 2 การมระบบบรการสาธารณสขทมคณภาพไดมาตรฐานและประชาชนเขาถงไดนน มกลยทธทส าคญประการหนง คอ พฒนาชดสทธประโยชนตามความจ าเปนและมประสทธภาพประสทธผลอยางเทาเทยม (คมอหลกประกนสขภาพแหงชาตปงบประมาณ 2556)

ซงส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดมการพฒนาและขยายขอบเขตของสทธประโยชนใหกบประชาชนผมสทธ เพอทจะใหบรรลเปาประสงคดงกลาว

ในการพจารณา/ก าหนดสทธประโยชนใหม นน คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ มหลกการพจารณา/ก าหนดสทธประโยชนใหม ตามทปรากฏในรายงานการประชม คณะอนกรรม การพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ครงท 1/2555 เมอวนท 15 กมภาพนธ 2555 (ภาคผนวก 4) และครงท 1/2556 เมอวนท 3 กรกฏาคม 2556 (ภาคผนวก 5 ) ไดแก

1. ความจ าเปนทส าคญ คอ ความเจบปวยนนอาจท าใหครอบครวเกดภาวะลมละลายจากคารกษาพยาบาลทสงมาก

2. เกณฑพจารณาความจ าเปน ประกอบดวย

9 การประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตครงท 9(4)/2550 วนท 26กนยายน 2550 มมตเหนชอบการขยายบรการทดแทนไตส าหรบผปวยไตวายเรอรงระยะสดทายในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาเรมตงแต 1 มกราคม 2551 10 การประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตครงท 2/2554 วนท 21กมภาพนธ 2554 มมตเหน ชอบการเพมสทธประโยชนการผาตดปลกถายตบในเดก(อายไมเกน 18 ป) ส าหรบผปวยเดกทเปนโรคทอน าดตบตนแตก าเนดและโรคอนๆทท าใหเกดภาวะตบวายโดยการปลกถายทงจากผบรจาคทยงมชวตและจากผเสยชวตและใหมผลตงแตวนท 1 ตลาคม 2554 เปนตนไป 11 การประชมคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตครงท 3/2554 วนท 14มนาคม 2554 มมตเหนชอบใหการปลกถายหวใจเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาตงแตวนท 1 ตลาคม 2554 เปนตนไป

20

2.1 เปนบรการ เทคโนโลยทไดรบการพสจนแลววาไดผล 2.2 พสจนแลววามความคมคา ตามหลกเกณฑทก าหนด 2.3 กองทนสามารถจายได (rationing priority) 2.4 มระบบบรการสามารถรองรบได

ในการพฒนาและขยายขอบเขตสทธประโยชนและระบบบรการ ตงแตเรมใชนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนา ในป 2545 จนถงปจจบน มดงน

ตารางท 3 การพฒนาสทธประโยชนและบรการสาธารณสขของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ปงบประมาณ สทธประโยชน/บรการสาธารณสข วนทมผล/ประกาศ/มต

2545

รวมจาย 30 บาทตอครงบรการ (เฉพาะกลมทไมครอบคลมสวสดการรกษาพยาบาลใด ๆ จากรฐ) บงคบใชทวประเทศไทยรวมทงทวพนท กทม.

1 เมษายน 2545

คณะกรรมการฯ ไดก าหนดการรวมจายในอตรา 30 บาทตอครงทใชบรการ เวนแต ผยากไรหรอบคคลอนทร ฐมนตรประกาศก าหนด (มบคคลไดรบการยกเวนไมตองรวมจาย ไดแก ผยากไรหรอบคคลอนทเคยไดร บบตรสวสดการประชาชนดานการรกษาพยาบาล ประกอบดวย ผทมบตร สปร. เดมกลมอาสาสมครตางๆ โดยบคคลเหลานจะไดรบบตรทองทม “ท”)

18 พฤศจกายน 2545 (ประกาศ พรบ.หลกประกนฯ)

2546-2547 มประกาศกระทรวงสาธารณสข เรอง บคคลทยกเวนรวมจาย 23 เม.ย.2546 และ 11 พ.ค. 2547

2548 การสนบสนน เรงรดพฒนาบรการปฐมภมใกลบาน ใกลใจ 2548

2549

การใหความคมครองบรการรกษาพยาบาลผตดเชอ เอชไอว และผปวยโรคเอดส อยางครบวงจร

2549

การพฒนาระบบบรหารจดการผปวยดวยโรคทมคาใชจายสง โดยด าเนนการตามแนวทางการบรหารจดการผปวยรายโรค [disease management]

2550

คกก.ประกาศยกเลกการเกบเงนรวมจาย 30 บาท มผลตงแต 31 ต.ค.2549

การเพมการเขาถงบรการแพทยแผนไทย โดยเนนการนวด เพอการรกษาพยาบาลและการฟนฟสภาพ

เรมตงแตปงบ ประมาณ 2550

สนบสนนการใหประชาชนเขาถงยาทจ าเปนมากขนโดยมาตรการการใชสทธตามสทธบตรโดยรฐ (CL)

21

ปงบประมาณ สทธประโยชน/บรการสาธารณสข วนทมผล/ประกาศ/มต

2551

การขยายการใหบรการบ าบดทดแทนไตส าหรบผปวยไตวาย เรอรงระยะสดทาย ดวยการลางชองทอง (peritoneal dialysis) การฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม (hemodialysis) หรอการปลกถายไต (renal Transplantation)

มต คกก. หลกประกนฯ วนท 10 กย.2550 เรมใหบรการ 1 มกราคม 2551

การใหวคซนไขหวดใหญในผสงอายและกลมเสยง มตเหนชอบ 22 ม.ค. 2551

การยกเลกการจ ากดความคมครองการเจบปวยฉกเฉนไมเกน 2 ครงตอป

14 กรกฎาคม 2551

2552

น ารองการใชบตรประชาชนแทนบตรทอง เพออ านวยความสะดวกแกประชาชนผมสทธ

การใหบรการสารทดแทนยาเสพตดระยะยาว (Methadone maintenance therapy) ส าหรบผมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนาทตดยาเสพตดและสมครใจเขารบการรกษา

1 ตลาคม 2551

การบรหารจดการดานยา เพอเพมการเขาถงยาทจ าเปนและมราคาแพง (ยาในบญช จ 2)

1 มกราคม 2552

2553 ขยายสทธประโยชนดานยา โดยเพมการเขาถงบรการยา ก าพรา


2554

ขยายสทธประโยชนดานยา โดยใหยาทผานการพจารณาของ คณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เปนสทธ ประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยไม ตองรอการลงประกาศในราชกจานเบกษา


ขยายสทธประโยชนดานการดแลผปวยจตเวช โดยยกเลกการ จ ากดวนนอนกรณ ผปวยในไมเกน 15 วน


2555

เพมสทธประโยชนการผาตดปลกถายตบในเดก (อายไมเกน 18 ป) ส าหรบผปวยเดกทเปนโรคทอน าดตบตนแตก าเนด และโรคอนๆทท าใหเกดภาวะตบวาย โดยการปลกถาย ทงจากผบรจาคทยงมชวต และจากผเสยชวต


เพมสทธประโยชนการผาตดปลกถายหวใจ 1 ตลาคม 2554 ขยายสทธการรบบรการเจบปวยฉกเฉน ตามโครงการ “เจบปวยฉกเฉน ถงแกชวต ไมถามสทธ ใกลทไหน ไปทนน” โดยผมสทธทเจบปวยฉกเฉนวกฤตและฉกเฉนเรงดวน สามารถไปรบบรการไดทโรงพยาบาลเอกชนนอกระบบ


2556 ปรบระบบบรการบ าบดทดแทนไต โดยใหผปวยไตวายเรอรง ม ต ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร

22

ปงบประมาณ สทธประโยชน/บรการสาธารณสข วนทมผล/ประกาศ/มต ทฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม (hemodialysis : HD) กอนวนท 1 ตลาคม 2551 ไมตองรวมจาย 500 บาทตอครงทใชบรการตงแต 1 ตลาคม 2555 เปนตนไป

หลกประกนฯ วนท 10 กรกฎาคม 2555 เรม 1 ต.ค. 2555

ขยายเกณฑเรมรกษาดวยยาตานไวรสเอดส ท CD 4 นอยกวาหรอเทากบ 350 เซลล/ลบ.มม. แกผตดเชอเอชไอวทกคนทมความพรอม

มตคณะกรรมการหลกประกนฯ วนท 3 กนยายน 2555 เรม 1 ต.ค. 2555

ขยายขอบเขตสทธประโยชนบรการส าหรบผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดส ดงน 1. การตรวจหาปรมาณไวรส (viral load) ตามมาตรฐาน

การรกษากลางของกรมควบคมโรค คอ ตรวจปรมาณไวรสในผตดเชอทรบยาตานฯ 1-2 ครงตอป โดยขนกบระยะการด าเนนโรค ทงน ผปวยทควรตรวจ 2 ครงตอป ไดแก ผเรมรบยาตานทยงคงมปรมาณไวรสมากกวา 50 เซล/ลบ.มม. และผปวยทสงสยมภาวะเชอดอยา 2.การบรรจยา Atorvastatin และ Darunavir ในรายการ

ยาส าหรบผปวยเอดสในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

คกก.หลกประกนฯ เหนชอบ เมอวนท 5 พ.ย. 2555

ประชาชนผมสทธหลกประกนสขภาพถวนหนา รวมจาย

คาบรการ 30 บาทในแตละครงทไปรบบรการ


3. กลวธและขนตอนในการจดท าบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2554

เนองจาก หวขอทเปนกรณศกษา 2 หวขอ มความเชอมโยงกบการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2554 จงไดมการทบทวนกลวธและขนตอนในการจดท าบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2554 เพอใหมองเหนกระบวนการในการจดท าบญชยาหลกแหงชาต

ในการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2554 คณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต ทมหนาทหลกในการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต ไดท าการแตงตงคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอท าหนาทพจารณาแกไขปรบปรง และพฒนาบญชยาหลกแหงชาตใหมความเหมาะสมทนสมย ซงคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต ไดก าหนดกลวธการจดท าบญชยาแหงชาต ภายใตระบบการกลนกรอง 3 ชน ไดแก (การจดท าบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2554)

23

ชนท 1 แตงตงคณะท างานผเชยวชาญแหงชาตดานการคดเลอกยา แบงกลมตามความเชยวชาญ รวม 17 สาขา ท าหนาทประเมนรายการยา และรวบรวมผลการพจารณาขอมลทางวชาการทสามารถแสดงเหตผลชดเจน เสนอตอคณะอนกรรมการฯ โดยถอเปนความเหนท 1

ชนท 2 แตงตงคณะท างานประสานผลการพจารณายาในบญชยาหลกแหงชาต ท าหนาทประสานผลการพจารณายาจากคณะท างานผเชยวชาญแหงชาตดานการคดเลอกยา ขอเสนอของคณะท างานดานเศรษฐศาสตรสาธารณสข และคณะท างานตอรองราคายา มาพจารณาในภาพรวมใหเปนไปตามหลกการ และน าเสนอตอคณะอนกรรมการฯ โดยเสนอเปนความเหนท 2

และชนท 3 คณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต พจารณาคดเลอกรายการยา/แกไข/ปรบปรงบญชยาหลกแหงชาต จากนนจดท าประกาศเสนอประธานคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาตลงนาม แลวประกาศลงราชกจจานเบกษา 4. กระบวนการการคดเลอกหวขอปญหาและ/ หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอน าเขาสการประเมน

คณะอนกรรมการพฒนาชดสทธประโยชนและระบบบรการ ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) มอบหมายใหส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) และโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) ด าเนนการศกษาโครงการพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา อยางครอบคลม เปนระบบโปรงใส เปนธรรม มประสทธภาพในการใชทรพยากร และอยบนพนฐานของหลกฐานเชงวชาการ เพอใหมนใจไดวาประชาชนจะเขาถงบรการสขภาพและไดรบประโยชนจากชดสทธประโยชนอยางถวนหนาและเปนธรรม ซงกระบวนการทใชในการศกษาดงกลาวประกอบดวยขนตอนตางๆ ดงน

4.1 การก าหนดกลมผมสวนไดสวนเสยทเขามารวมในการเสนอหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ

ในการก าหนดกลมผมสวนไดสวนเสยทจะเขามารวมในการเสนอหวขอปญหาและเทคโนโลยดาน สขภาพนน ผด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ประกอบดวย ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) และโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) ไดท าการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบเกยวกบกระบวนการด าเนนงานขององคกรทท าหนาทพฒนาสทธประโยชนดานสขภาพ ทเปนองคกรไมแสวงหาผลก าไรและท าหนาทประเมนปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอเสนอแกผก าหนดนโยบายดานการพฒนาสทธประโยชนในประเทศตางๆ เพอน ามาปรบใชในประเทศไทยและไดน าเสนอผลการทบทวนตอผมสวนไดสวนเสยในการประชมเมอวนท 24 ธนวาคม พ.ศ. 2552 (ภาคผนวก 1) และวนท 26 กมภาพนธ พ.ศ. 2553 (ภาคผนวก 2) ซงผมสวนไดสวนเสยทเขารวมการประชมไดรบการคดเลอกแบบเจาะจง (Purposive Selection) โดยคณะผด าเนนโครงการฯพจารณาจากบทบาท หนาท และความเกยวของในระบบประกนสขภาพ ตลอดจนสาขาเชยวชาญ ทประชมมมตใหหนวยงาน/องคกรและประชาชนรวม 7 กลม ไดแก 1) ผก าหนดนโยบาย 2) ผเชยวชาญดานการแพทย 3) นกวชาการ 4) ภาคประชาสงคม 5) กลมผปวย 6)

24

ภาคอตสาหกรรม และ 7) ประชาชนทวไป สามารถเสนอหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอคดเลอกเขาสการประเมน โดยใหมจ านวนตามทก าหนดในแนวปฏบตส าหรบการเสนอและคดเลอกหวขอปญหาสขภาพและเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมน และใหผแทนหนวยงาน/องคกรรวม 4 กลม ไดแก 1) ผเชยวชาญดานการแพทย 2) นกวชาการ 3) ภาคประชาสงคม และ 4) กลมผปวย เปนผมสทธพจารณาคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมนความคมคาทางเศรษฐศาสตร 12

4.2 การพฒนากรอบหลกเกณฑการจดล าดบความส าคญของหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ

คณะผด าเนนโครงการฯ ท าการพฒนากรอบและหลกเกณฑการจดล าดบความส าคญของหวขอ ปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ ดวยการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบหลกเกณฑทใชอยในองคกรทท าหนาทพฒนาสทธประโยชน และน าเขาสทประชมผมสวนไดสวนเสย เพอพจารณาเลอกประเดนทเหมาะสมกบบรบทของประเทศไทย ซงทประชมลงความเหนใหใชประเดนการคดเลอกหวขอฯ จ านวน 6 ประเดน คอ 1) จ านวนผทไดรบผลกระทบจากโรคหรอปญหาสขภาพ 2) ความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพ 3) ประสทธผลของเทคโนโลยดานสขภาพ 4) ความแตกตางในทางปฏบต 5) ผลกระทบทางเศรษฐกจของครวเรอน และ 6) ความเปนธรรมและประเดนทางสงคมและจรยธรรม โดยมเกณฑการคดเลอกดงตารางท 4

ตารางท 4 ประเดนและเกณฑการคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ

ประเดนการคดเลอกหวขอฯ เกณฑการคดเลอกหวขอฯ 1. จ านวนผทไดรบผลกระทบจากโรคหรอปญหาสขภาพ (Size of population affected by disease or health problem)

พจารณาจากจ านวนประชากรทมขอบงชในการใชเทคโนโลยนนๆ

2.ความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพ (Severity of disease or health problem)

พจารณาจากระดบคณภาพชวตของคนสวนใหญทเปนโรคหรอมปญหาสขภาพนนๆ

3.ประสทธผลของเทคโนโลยดานสขภาพ (Effectiveness of health technology)

พจารณาจากผลลพธสดทายดานสขภาพ จากการรกษาและ/หรอฟนฟสภาพ การคดกรองและ/หรอวนจฉยโรค และการปองกนโรค อนสบเนองมาจากเทคโนโลยนนๆ

4.ความแตกตางในทางปฏบต (Variation in practice)

พจารณาจากความแตกตางในทางปฏบตจากการใชเทคโนโลยดานสขภาพ ทงในดานความแตกตางระหวางชดสทธประโยชนและความแตกตางทเกด

12ส านกงานพฒนานโยบายระหวางประเทศ และโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายสขภาพ.โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ฉบบท 1.

25

ประเดนการคดเลอกหวขอฯ เกณฑการคดเลอกหวขอฯ จากการกระจายเทคโนโลย

5.ผลกระทบทางเศรษฐกจของครวเรอน (Economic impact on household expenditure)

พจารณาจาก ผลกระทบของภาระรายจายดานสขภาพจากปญหาสขภาพและ/หรอจากการใชเทคโนโลยดานสขภาพทครวเรอนตองแบกรบ

6.ความเปนธรรมและประเดนทางสงคมและจรยธรรม (Equity/ethical and social implication)

- ความเปนธรรม พจารณาจากการใหความส าคญแกผไดรบผลกระทบทมรายไดนอย - ประเดนทางสงคมและจรยธรรมพจารณาจากการใหความส าคญในโรคหรอปญหาสขภาพทมความชกต า

4.3 แนวปฏบตส าหรบการเสนอและคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ

คณะผด าเนนโครงการฯ ไดมการยกรางแนวปฏบตส าหรบการเสนอและคดเลอกหวขอปญหาสขภาพ และเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมน มการระบองคกร/หนวยงานทจดเปนผมสวนไดสวนเสยแตละกลม จ านวนผแทนกลมผมสวนไดสวนเสยในคณะท างานเสนอและคดเลอกหวขอฯ แนวปฏบตของคณะท างาน กลมผมสวนไดสวนเสย ฝายเลขานการของคณะท างาน และผด าเนนโครงการฯซงคณะผด าเนนโครงการฯ ไดน ารางแนวปฏบตฯ เสนอในทประชมผมสวนไดสวนเสย 2 ครง เพอใหความเหนชอบแนวปฏบตฯ ซงมสาระส าคญดงน

1) การคดเลอกผแทนกลมเพอด าเนนการเสนอหวขอฯเขาสการประเมน ผมสทธเสนอหวขอฯ 7 กลมแรก13 คดเลอกผแทนกลมละ 4 คน ยกเวนกลมอตสาหกรรมท

คดเลอกผแทน 3 คน รวมทงสน 27 คน เพอเปนผด าเนนการเสนอหวขอตอฝายเลขานการฯ โดยมขอบเขตของหนวยงาน/องคกรในแตละกลมและวธการคดเลอกผแทนกลม ดงตารางท 5

ตารางท 5 ขอบเขตของหนวยงาน/องคกรผมสทธเสนอหวขอฯ และวธการคดเลอกผแทนกลม

กลมผมสทธเสนอหวขอฯ

หนวยงาน/องคกรในกลม วธการคดเลอกผแทนกลม หมายเหต

1.ผก าหนดนโยบาย - หนวยราชการระดบกรมในกระทรวงสาธารณสข - สปสช. - ส านกงานประกนสงคม

ฝายเลขานการฯ จดการประชมหนวยงาน/องคกรในกลม เพอเลอกผแทนกลมจ านวน 4 คน

13 ไมใหเจาหนาทในหนวยงานประเมน ซงไดแก เจาหนาทของ IHPP และ HITAP เสนอหวขอฯ เพอปองกนไมใหเกดความล าเอยง เนองจากเจาหนาทของทงสองหนวยงานจะท าหนาทตรวจสอบความครบถวนของเอกสารขอเสนอและเอกสารประกอบ รวมทงใชดลพนจในการรบหรอไมรบขอเสนอหนงๆ

26



- กรมบญชกลาง - ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

2. ผเชยวชาญดานการแพทย

- ราชวทยาลยแพทยทกแหง - ราชวทยาลยทนตแพทย

ฝายเลขานการฯ จดการประชมหนวยงาน/องคกรในกลม เพอเลอกผแทนกลมจ านวน 4 คน

3. นกวชาการ คณะและสถาบนการศกษาเทยบเทาคณะในมหาวทยาลยภาครฐและเอกชนทกแหง ทม การเรยนการสอนระดบปรญญาตรขนไป ในสาขาวชาตอไปน - สาธารณสขศาสตร - เภสชศาสตร - พยาบาลศาสตร - เศรษฐศาสตร (เฉพาะคณะทมหลก สตรเศรษฐศาสตรสาธารณสข)

ใหทประชมคณบดคณะเภสชศาสตร คณะพยาบาลศาสตร และคณะสาธารณ สขศาสตร เลอกผแทนสาขาวชาละ 1 คน สวนคณะเศรษฐศาสตรทม หลกสตรเศรษฐศาสตรสาธารณสข มอยทจฬาลงกรณมหาวทยาลยเพยงแหงเดยว จงใหคณะฯ คดเลอกอาจารยในหลกสตรดงกลาวเปนผแทน

ไมรวมนกวชาการในคณะ แพทยศาสตร และทนตแพทยศาสตร เนองจากนกวชาการในหนวยงานดงกลาวมผแทนในราชวทยาลยแพทยและทนตแพทย อยแลว ดวยขอจ ากดดานเวลาในการด าเนนโครงการระยะท 1 ขอใหประธานทประชมคณบดคนปจจบนทง 3 สาขา และ

27



ผอ านวยการศนยเศรษฐศาสตรสาธารณสข จฬาลงกรณมหาวทยาลย เปนผแทนกลม

4. ภาคประชาสงคม

ผแทนองคกรภาคเอกชนทไมแสวงหาก าไร ในคณะกรรมการสขภาพแหงชาต

ฝายเลขานการฯ จดการประชมผแทนองคกรภาค เอกชนในคณะกรรมการสขภาพแหงชาต ซงมจ านวนทงสน 13 คน เพอคดเลอกผแทนกลมจ านวน 4 คน

5. กลมผปวย

- เครอขายผปวยตามรายชอทไดรบจากส านกสนบสนนการมสวนรวมของภาค สปสช. - เครอขายผเสยหายทางการแพทย

ฝายเลขานการฯ จดการประชมผแทนเครอขายผปวย ซงมจ านวนทงสน 13 เครอขาย และเครอขายผเสยหายทางการแพทย เพอเลอกผแทนกลมจ านวน 4 คน

6. ภาคอตสาหกรรม

- สมาคมไทยอตสาหกรรมผลตยาแผนปจจบน (TPMA) - สมาคมผวจยและพฒนาเภสชภณฑ (PReMA) - สมาคมอตสาหกรรมเทคโนโลยเครองมอแพทยไทย

ใหแตละสมาคมคดเลอกผแทนสมาคมละ 1 คน รวม 3 คน

ไมรวมสมาคมโรงพยาบาลเอกชน เนองจากผบรหารสมาคมฯ สวนใหญเปนแพทย ซงสามารถเสนอหวขอฯ ผานผแทนราช

28



วทยาลยแพทย

7. ประชาชนทวไป

เครอขายจงหวดในสมชชาสขภาพแหงชาต

ฝายเลขานการฯ สมเลอกเครอขายจงหวด ซงมจ านวนทงสน 76 เครอขาย ดวยการสมอยางเปนระบบ เพอใหไดผแทนจาก 5 ภาคๆ ละ 3 เครอขาย รวมเปนผแทนจ านวน 15 คน แลวจดการประชมเพอเลอกผแทนกลมจ านวน 4 คน

2.) การเสนอหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอคดเลอกเขาสการประเมน

2.1) ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต โดยคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ จะท าการแตงตงคณะท างานเสนอหวขอฯ เพอท าหนาทเสนอหวขอฯ เขาสกระบวนการคดเลอกหวขอฯ โดยคณะท างานเสนอหวขอฯ ไดแก ผทไดรบเลอกเปนผแทนกลมผมสวนไดสวนเสยทง 7 กลม

2.2) การแตงตงคณะท างานเสนอหวขอฯ องคกร/หนวยงานทเปนผแทนกลมผมสทธเสนอหวขอฯ จะเปนผท างาน โดยผบรหารสงสดขององคกร/หนวยงานนนๆ หรอผทไดรบมอบหมายอยางเปนทางการจ านวนองคกร/หนวยงานละ 1 คนเปนผปฏบตหนาท ในกรณทเปนผแทนของกลมภาคประชาสงคม กลมผปวย และประชาชนทวไป ตวบคคลทไดรบเลอกเปนผแทนกลมนนๆ เปนผท างาน

2.3) คณะท างานเสนอหวขอฯ ปฏบตงานในฐานะผแทนกลมวาระละ 3 ป โดยใหผแทน 2 จาก 4 คนในแตละกลมออกในปท 2 และเลอกผแทนใหมเขามาทดแทน (staggering replacement of membership) เพอความตอเนองในการปฏบตงาน

2.4) เปดรบขอเสนอปละ 2 ครง ในเดอนมกราคมและกรกฎาคมของทกป (ยกเวนครงท 1 ใน ป พ.ศ. 2553 ก าหนดเสนอ ภายในวนท 9 เมษายน 2553)

2.5) ในการเสนอหวขอฯ คณะท างานเสนอหวขอฯ ตองปรกษาหารอและรบฟงความคดเหนของหนวยงาน/องคกร และสมาชกของกลมทตนเปนผแทน โดยอาจก าหนดแนวปฏบตในการด าเนนการดงกลาวขนใชเฉพาะกลม

2.6) ในการเสนอหวขอปญหา คณะท างานเสนอหวขอฯ ตองจดเตรยมขอเสนอและขอมลประกอบรวมทงเอกสารอางองตามเงอนไข และขอก าหนดทฝายเลขานการฯ จดท าขน

29

2.7) ฝายเลขานการฯ จะท าหนาทตรวจสอบความถกตองและครบถวนของเอกสาร และใชดลพนจทจะรบ/ไมรบขอเสนอฯ ในกรณทไมรบขอเสนอฯ ฝายเลขานการตองอธบายเหตผลตอผเสนอหวขอนนๆ เปนลายลกษณอกษร

2.8) ฝายเลขานการฯ มหนาทรายงานสรปหวขอฯ ทมผเสนอเขาสการพจารณา การตรวจสอบความครบถวนของเอกสาร และการตดสนใจรบ/ไมรบขอเสนอ เสนอตอ สปสช. และประธานคณะท างาน รวมทงเผยแพรตอสาธารณะในแตละรอบของการเปดรบขอเสนอ

3.) การตดสนคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมน ในการตดสนคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมนนน มการ

ก าหนดแนวทางการปฏบตไวดงน 3.1) สปสช. โดยคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ จะแตงตงคณะท างาน

พจารณาคดเลอกหวขอฯ เพอท าหนาทคดเลอกหวขอฯ เขาสการประเมน โดยผทไดรบเลอกเปนผแทนกลมผมสทธเสนอหวขอฯ เฉพาะกลม 1) ผเชยวชาญดานการแพทย 2) นกวชาการ 3) ภาคประชาสงคม และ4) กลมผปวย เปนผท างานในคณะท างานฯ โดยคณะท างานคดเลอกหวขอฯ อยในวาระครงละ 3 ป และเขาออกแบบ staggering เพอใหมความตอเนองของการท างาน

3.2) ในการแตงตงคณะท างานพจารณาคดเลอกหวขอฯ องคกร/หนวยงานทเปนผแทนกลมผม สทธคดเลอกหวขอฯ จะเปนผท างาน โดยผบรหารสงสดขององคกร/หนวยงานนนๆ หรอผทไดรบมอบหมายอยางเปนทางการ จ านวนองคกร/หนวยงานละ 1 คนเปนผปฏบตหนาท ในกรณทเปนผแทนของกลมภาคประชาสงคมและกลมผปวย ใหแตงตงตวบคคลทไดรบเลอกเปนผแทนกลมนนๆ เปนผท างาน

3.3) ในกรณทผแทนกลม ไมสามารถเขารวมการประชมได ผบรหารสงสดขององคกร/หนวยงาน และผแทนของกลมภาคประชาสงคมและกลมผปวยมอบหมายผแทนส ารองเขาประชมคณะท างานคดเลอกหวขอฯ

3.4) การตดสนคดเลอกหวขอฯ ตองเปนมตจากการประชมคณะท างานพจารณาคดเลอกหวขอฯ โดยมผท างานเขาประชมไมนอยกวา 2 ใน 3 จงถอวาครบองคประชม ทงน ไมนบรวมประธานและฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ เปนองคประชม

3.5) มการแตงตงใหนายแพทยพงษพสทธ จงอดมสข ซงขณะนนด ารงต าแหนงผอ านวยการสถาบนวจยระบบสาธารณสข ซงไมมสวนไดสวนเสยในกระบวนการคดเลอกหวขอ ท าหนาทประธานคณะทางานคดเลอกหวขอฯ โดยประธานอยในต าแหนงคราวละ 3 ป

3.6) ฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ ไดแก ผอ านวยการ IHPP และหวหนาโครงการ HITAP หรอผทผอ านวยการ IHPP และหวหนาโครงการ HITAP มอบหมาย

3.7) ประธานและฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ มหนาทพจารณาก าหนดวนประชม และวาระการประชม

3.8) ประธานคณะท างานคดเลอกหวขอฯ จะหนาทด าเนนการประชม โดยใหคณะท างานคดเลอกหวขอฯ อภปรายประเดนทเกยวของอยางรอบดาน ประธานจะตดสนโดยใชฉนท ามต ในกรณท

30

ไมมฉนท ามต จะตดสนโดยใชเสยง 2 ใน 3 ของผเขารวมประชม ซงฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ จะตองบนทกความคดเหนของเสยงสวนนอยในรายงานการประชมดวย

3.9) การประชมแตละครง ผเขาประชมทกคน รวมทงประธานและฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ ตองแสดงการมหรอไมมผลประโยชนทบซอนในหวขอฯ ทจะตดสนคดเลอกในการประชมครงนนๆ ประธานจะมหนาทจดการกรณทมผลประโยชนทบซอนของผเขาประชมตามความเหมาะสม

3.10) การอภปรายและการตดสนคดเลอกหวขอฯ จะอยบนพนฐานของขอมลเกยวกบ 6 ประเดนทก าหนด (จ านวนผทไดรบผลกระทบจากโรคหรอปญหาสขภาพ ความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพ ประสทธผลของเทคโนโลยดานสขภาพ ความแตกตางในทางปฏบต ผลกระทบทางเศรษฐกจของครวเรอน และความเปนธรรมและประเดนทางสงคมและจรยธรรม) และเปนไปโดยอสระ ปราศจากการชกจงเพอแลกเปลยนกบผลประโยชนทงทางตรงและทางออม (ภาคผนวก 3)

3.11) ฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ จะท าหนาทจดเตรยมวาระการประชมและเอกสารประกอบ จดสงใหคณะท างานคดเลอกหวขอฯ กอนการประชมอยางนอย 2 สปดาห เพอใหคณะท างานคด เลอกหวขอฯ พจารณาความสมบรณและถกตองของขอมล กรณทคณะท างานคดเลอกหวขอฯ มความเหนวา มขอมลไมเพยงพอ คณะท างานคดเลอกหวขอฯ จะยงไมพจารณาตดสนในประเดนนนๆ และใหฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ จดเตรยมขอมลเพมเตม ทงนเอกสารประกอบการประชม ไดแก เอกสารทคณะท างานเสนอหวขอฯ หนงๆ สงใหฝายเลขานการฯ และเอกสารทฝายเลขานการฯ จดท าขน โดยการทบทวนวรรณกรรมและเอกสารวชาการอนๆ ทเกยวของอยางเปนระบบ

3.12) ในการประชมแตละครง สมาชกคณะท างานคดเลอกหวขอฯ จากกลมผเชยวชาญดานการแพทย นกวชาการ ภาคประชาสงคม และกลมผปวย สามารถเสนอชอผอนเขารวมการประชมไมเกนกลมละ 2 คนเพอใหขอมลเพมเตมตอทประชม โดยตองแจงรายชอตอฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ กอนการประชมอยางนอย 5 วนท าการ ประธานจะเปนผใชดลพนจทจะอนญาตใหผทไมใชสมาชกคณะท างานคด เลอกหวขอฯ เขามาในหองประชมและเชญออกจากหองประชม ณ ชวงเวลาใดเวลาหนงของการประชมกได

3.13) ระหวางการประชม ฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ มหนาทใหขอมลทเปนขอ เทจจรงเทานน แตไมมสทธอภปรายแสดงความคดเหน และไมมสวนในการตดสนใจของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ

3.14) ฝายเลขานการของคณะท างานคดเลอกหวขอฯ มหนาทจดท ารายงานการประชมภายใน 2 สปดาห นบตงแตวนประชม และสงใหแกประธานและผเขาประชมทกทาน พจารณาใหการรบรอง

3.15) ฝายเลขานการฯ มหนาทแจงผลการตดสนคดเลอกหวขอฯ ตอ สปสช. ผท าหนาทประเมน และเผยแพรตอสาธารณะ ทนททมการรบรองรายงานการประชมแตละครง

31

บทท 3 ผลการศกษา

บทน เปนผลการศกษาในการตดตามการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและ

ระบบบรการไปสการปฏบต จ านวน 5 มาตรการของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ทไดท าการประเมนความคมคาทางเศรษฐศาสตร และไดมการน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการฯ เพอทจะน าไปบรรจเพมในชดสทธประโยชนของระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ซงทประชมมมตทงเหนชอบและไมเหนชอบ โดยท าการศกษาในประเดนของการกอรปนโยบายไปสการก าหนดนโยบาย อะไรเปนปจจยส าคญในกระบวนการดงกลาว และมปญหาอปสรรคอะไรตอกระบวนการน าขอเสนอเชงนโยบายไปสการก าหนดเปนนโยบาย โดยผลการศกษาน าเสนอไดดงน

1. กระบวนการน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการไปสการปฏบต ผด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาได น าเสนอผลการประเมนมาตรการทเปนกรณศกษา 5 มาตรการ ตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ จ านวน 4 ครง ดงน

ครงท 1 ในการประชม ครงท 5 /2553 เมอวนท 20 กรกฎาคม 2553 จ านวน 1 มาตรการ ไดแก การประเมนตนทนอรรถประโยชนและผลกระทบดานงบประมาณของมาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทย มตทประชมใหทมประเมนฯตอยอดการศกษาเปนโครงการน ารองในหนวยบรการ 200 แหงทสปสช. ด าเนนการอยเพอน าไปวเคราะหเพมเตมและจดท าขอเสนอเชงนโยบายทชดเจนมากขน

ครงท 2 ในการประชม ครงท 6/2553 เมอวนท 31 สงหาคม 2553 จ านวน 1 มาตรการ ไดแกขอเสนอเชงนโยบายส าหรบการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนรอบเขตอตสาหกรรม: กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซน มตทประชม 1.เปนขอเสนอทดแตขอมลทน าเสนอยงไมครบถวนรอบดานประกอบการพจารณาเพมเตมซงการแกปญหาดานสงแวดลอมทมผลกระทบตอสขภาพควรน าเสนอเปนภาพรวมในระดบประเทศ 2 ขอให สปสช. ทบทวนบทบาทดานการสรางเสรมสขภาพปองกน โดยเนนการบรการสรางเสรมสขภาพระดบบคคลและครอบครว ทบทวนผลการด าเนนงานการศกษาขอมลและวเคราะหปญหาอปสรรค รวมทงทบทวนโครงสรางการด าเนนงาน ทงนตองแยกใหไดกบการด าเนนงานทเปน Public Health ทเปนบทบาทของกระทรวงสาธารณสข

ครงท 3 ในการประชม ครงท 5/2554 เมอวนท 16 มถนายน 2554 จ านวน 1 มาตรการ ไดแก การศกษาความคมคาทางเศรษฐศาสตรตอทางเลอกการวนจฉยการรกษาวณโรคดอยา (MDR, XDR-TB) รวมการประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจและขอเสนอแนะการปรบปรงกระบวนการรกษาวณโรคดอยา (XDR) ทประชมเหนชอบ การวนจฉยการรกษาวณโรคดอยา (MDR, XDR-TB) ใหบรรจในชดสทธ

32

ประโยชน โดยมอบหมายให สปสช.ประสานกบกรมควบคมโรค ด าเนนการเพอเพมคณภาพการดแลผปวยวณโรคและวณโรคดอยา โดย 1) ปรบปรงหลกเกณฑเงอนไขการตรวจเพาะเชอวณโรคใหครอบคลมกลมเสยงมากขน หรอพจารณาความเปนไปไดในการขยายการตรวจผปวยวณโรคทกคน และ 2) เสนอรายการยาส าหรบรกษาวณโรคเชอดอยา (XDR-TB) เขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหผปวยสามารถเขาถงยาทจ าเปนและไดรบบรการตามแนวทางทเหมาะสมใหบรรจเขาในชดสทธประโยชน

ครงท 4 ในการประชม ครงท 6/2554 เมอวนท 21 กรกฎาคม 2554 จ านวน 2 มาตรการ ไดแก 1) การประเมนตนทนผลไดของการตรวจกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย ทประชม มมตเหนชอบในหลกการ การขยายสทธประโยชนการตรวจกรองและตรวจวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภ ทงน อาจจดล าดบไวในแผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค (P&PNational Priority Program) ทจะด าเนนการในปตอๆ ไป หลงจากมการศกษาขอมลเพมเตมและมการเตรยมความพรอมดานงบประมาณและระบบบรการรองรบแลว 2) การศกษาความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ทประชมเหนชอบในหลกการ ใหการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยจ ากดเฉพาะผปวยโรคธาลสซเมยชนดรนแรงอายไมเกน 8 ปและมญาตพนองบรจาคเซลลตนก าเนดเมดเลอด และผปวยโรคทพบนอย 3 โรค ไดแก โรคไขกระดกฝอชนดรนแรง (Severe Aplastic Anemia) โรคโกเชอร (Gaucher’s disease) และโรคภมคมกนบกพรองแตก าเนด (Severe combined immunodeficiency disease: SCID) ทงน หากความตองการบรการมมากกวาระบบบรการทรองรบ ใหคดเลอกผปวยโดยใชหลกเกณฑทางการแพทย สวนขอบงชหรอความจ าเปนในผปวยเฉพาะรายใหเปนการตดสนใจของสถานบรการ ทงนขอใหฝายเลขาฯรวมกบนกวจย จดท าขอเสนอการเพมสทธประโยชนดงกลาวใหชดเจนสมบรณมากขน และเสนอคณะอนกรรมการฯ เพอพจารณาอกครง เพอเปนการตดตามและประเมนผลการด าเนนการ ภายหลงจากคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการมมต วามการปฏบตตามมตอยางไร และเพอศกษาการบรหารจดการมาตรการใหมใหบรรจเขาชดสทธประโยชน ซงเปนกระบวนการแปลงมตในมาตรการทคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เหนชอบ ไปสการปฏบต จงไดท าการศกษาในแตละมาตรการ ดงน 1.1 มาตรการการวนจฉยเพอการรกษาและยาส าหรบวณโรคดอยา (MDR,XDR-TB)

การศกษาความคมคาทางเศรษฐศาสตร และการประเมนผลกระทบทางงบประมาณตอทางเลอก การวนจฉยเพอการรกษาวณโรคดอยา (MDR, XDR-TB) และขอเสนอแนะการปรบปรงกระบวนการรกษาวณโรคในประเทศไทย เปนหวขอปญหาดานสขภาพทไดมการดดแปลงจากหวขอการรกษาวณโรคดอยารนแรงทไดรบการเสนอเขาสกระบวนการคดเลอกรอบท 2/2553 โดยการเสนอของผก าหนดนโยบาย เมอเขาสข นตอนของการจดล าดบความส าคญของปญหา ถกจดใหมความส าคญในล าดบท 5 จาก 14 หวขอ เนองจากทประชมเหนวา การรกษาวณโรคดอยารนแรง ถงแมมจ านวนไมมาก แตม

33

ผลกระทบตอภายนอกรนแรง (Externality) เมอมการน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทประชม เหนชอบในการท าศกษาเพอประเมนนโยบายและระบบบรการส าหรบการรกษาวณโรคดอยารนแรง โดยไมตองศกษาความคมคา เพราะเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาอยแลว

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไดมการน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ในการประชม ครงท 5/2554 วนท 16 มถนายน 2554 ซงทประชมมอบหมายให สปสช.ประสานกบกรมควบคมโรค ด าเนนการปรบปรงหลกเกณฑเงอนไขการตรวจเพาะเชอวณโรคเชอดอยาใหครอบคลมกลมเสยงมากขน หรอพจารณาความเปนไปไดในการขยายการสงตรวจเพาะเชอผปวยวณโรคทกคนเพอเพมคณภาพการดแลผปวยวณโรคและวณโรคดอยา และในทประชมยงไดมการยกประเดนการเขาไมถงยาทใชในการรกษาวณโรคเชอดอยา (XDR-TB) บางตว เพราะยงไมอยในบญชยาหลกแหงชาตขนมาอภปราย ทประชมไดมอบหมายให สปสช.ประสานกบกรมควบคมโรค เสนอรายการยาส าหรบรกษาวณโรคเชอดอยา (XDR-TB) เขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหผปวยสามารถเขาถงยาทจ าเปนและไดรบบรการตามแนวทางทเหมาะสม

สทธประโยชนของผปวยวณโรค ถกบรหารจดการภายใตงบประมาณบรการผปวยวณโรค ซงเปนงบยอยแยกประเภท มระบบการจดท าและของบประมาณแยกจากงบเหมาจายรายหว โดยใชแนวคดการบรหารจดการในลกษณะภาพรวมประเทศและสนบสนนงบประมาณใหแกหนวยบรการเพมเตมจากงบเหมาจายรายหวปกต ตามปรมาณงานในแตละหนวยบรการ โดย สปสช.ไดจดท าเปนโครงการ ระดบชาต (National TB Program) ในป 2554 ชดสทธประโยชนส าหรบผปวยวณโรคประกอบดวย 1) ยาตานวณโรค 2) การตรวจทางหองปฏบตการ 3) การตดตามก ากบการกนยาดวยวธ DOTs และ 4) การตดตามผสมผสกบผปวยเพอการคดกรองโรค การตรวจทางหองปฏบต ประกอบดวย การตรวจทางหองปฏบตการพนฐาน (AFB, CXR) การตรวจเพาะเชอวณโรค (Sputum Culture) และการทดสอบความไวของเชอวณโรคดอยา (Drug Sensitivity Testing, DST)14 ซงการตรวจเพาะเชอวณโรคในขณะนน ครอบคลมวธการตรวจเพาะเชอทใชในการศกษาของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ 3 วธ ภายใตหลกเกณฑเงอนไขทก าหนด ยกเวน แบบ GeneXpert ทเปนชอการคาของการตรวจแบบ PCR Technique

แผนงานเอดส วณโรค ส านกสนบสนนเครอขายบรการทตยภมและตตยภม ส านกงานหลกประ กนสขภาพแหงชาต ไดน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯเขาทประชมคณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรคแบบครบวงจรในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ซงประกอบดวยตวแทนหนวยงานทเกยวของ เชน กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ส านกอนามย กรงเทพมหานคร เปนตน ในการประชมครงท 3/54 เมอวนท 25 สงหาคม 2554 (ภาคผนวก 7)

คณะท างานพฒนาและประเมนผลฯ ไดมการประชมอยางตอเนองและจดท าขอเสนอตอ สปสช. เพอด าเนนการพฒนาสทธประโยชนและปรบปรงหลกเกณฑเงอนไขการตรวจหาเชอวณโรคดอยาตามมต

14 การบรหารงบบรการสขภาพ ผตดเชอเอชไอว และผปวยเอดส และการบรหารงบบรการผปวยวณโรค,คมอบรหาร งบกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต ปงบประมาณ 2554 เลมท 2

34

ของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ดงตารางท 6 จนไดมการเพมสทธประโยชนการตรวจเชอวณโรคดอยาดวยวธ Molecular assay หรอเรยกอกอยางวา PCR Technique ในปงบประมาณ 255615 และเนองจากการเพมสทธประโยชนการตรวจเชอวณโรคดอยาเปนขอเสนอ/มตทคณะท างานพฒนาและประเมนผลฯ ด าเนนการ ตอจากมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทมสทธประโยชนเดมอยแลว แผนงานเอดส วณโรค ส านกสนบสนนเครอขายบรการทตยภมและตตยภม จงไดจดท ารายละเอยดใหกบคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตรบทราบและขออนมตเพมสทธประโยชน พรอมกบก าหนดเปาหมายและงบประมาณทจะตองใชเสนอขอใชงบประมาณในป 2556 กอนทจะประกาศใช

จากการทนกวจยของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ฯ เสนอวธการตรวจเพาะเชอดอยาทมความคมคาทางเศรษฐศาสตร และใหความเหนวา การตรวจเพาะเชอในผปวย TB ทกรายและทกครงทเขามารบการรกษานนจะมความคมคาทางเศรษฐศาสตร เพราะชวยในการวนจฉยและรกษาเชอดอยาไดเรวขน (ผใหสมภาษณล าดบท 9, 9 สงหาคม 2556) ซง สปสช. ไดเพมสทธประโยชนการตรวจตามวธทนกวจยเสนอวามความคมคาทางเศรษฐศาสตร แตไมไดก าหนดใหตรวจทกรายและทกครงทผปวยมารบการรกษา เนองจากงบประมาณทมจ ากด ประกอบกบเชอวณโรคดอยาของประเทศไทยมอบตการณต า สปสช. จงตดสนใจไมตรวจในผปวยวณโรคทกราย แตก าหนดใหตรวจเพาะเชอในผปวยวณโรคทมความเสยงจะดอยา 3 กลมเทานน “ ตอนท HITAP น าเสนอ เราไดอยในทประชมดวย ทาง สปสช. กบกรมควบคมโรคกรบมาเขาท ประชมคณะกรรมการวณโรค มการศกษามาเรอยๆ จนไดมการเพมสทธประโยชนในเรองของมาตรฐานการตรวจเพาะเลยงเชอ ทดสอบการไวตอเชอดอยาวณโรค กบเพมเทคนคการตรวจทจะตรวจไดเรวมากขน แบบ Molecular assay ในป 56 … แตเนองจากงบประมาณของเราคอนขางจ ากด ประกอบกบเปอรเซนตการดอยารายใหมของประเทศไทย อยท 1.7 หรอ 2 % ซง WHO ก าหนดไววา ถาประเทศไหนมอตราการเกดใหมของผปวยดอยามากกวา 3 % ประเทศนนจะตองมการตรวจดอยาทกราย แตของไทยไมจ าเปนตองตรวจทกราย เพราะเปอรเซนตการเจอต า กเลยเลอกเฉพาะกลมผปวยวณโรค ทเสยงตอการดอยา 3 กลม โดยใช Guildline ของ WHO ซงผานการพจารณาจากคณะท างานวณโรค เรยบรอยแลว” (ผใหสมภาษณล าดบท 19, 13 สงหาคม 2556) กรณยาส าหรบรกษาวณโรคดอยานน กลมยาทใชในการรกษาดอยา MDR-TB ถกบรรจอยในรายการยาของบญชยาหลกแหงชาต แตยาทใชในการรกษาวณโรคเชอดอยา XDR-TB ยงไมบรรจอยในบญชยาหลกแหงชาต ทงยงเปนยาทมราคาแพง ท าใหผปวยวณโรคดอยา XDR-TB เขาไมถงยาในกลมน จงไดมการน าประเดนนมาอภปรายในการประชม

15 การบรหารงบบรการสขภาพ ผตดเชอเอชไอว และผปวยเอดส และการบรหารงบบรการผปวยวณโรค,คมอบรหาร งบกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต ปงบประมาณ 2556 เลมท 2

35

“ ยาทใชรกษาวณโรคดอยา XDR-TB คอนขางมราคาแพง กรมควบคมโรคใชงบประมาณเกอบ

สองลาน ซอยาส าหรบเปนโควตารกษาคนไขไดแค 4 คน แลวยากยงไมไดบรรจอยบญชยาหลกแหงชาต คนไขเลยล าบาก ” (ผใหสมภาษณล าดบท 23, 14 สงหาคม 2556)

แผนงานเอดส วณโรค ไดน ามตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เขาทประชมคณะ ท างานพฒนาและประเมนผลฯ ในการประชมครงท 3/54 เมอวนท 25 สงหาคม 2554 ทประชมไดมอบกรมควบคมโรคเสนอรายการยาส าหรบรกษาผปวยทเปน XDR-TB เขาสบญชยาหลกแหงชาต ทงนกรมควบคมโรคไดเสนอรายการยาเขาสการพจารณาเพอบรรจในบญชยาหลกแหงชาต ซงคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต พจารณาการจดท าขอมลยารกษาวณโรคส าหรบรกษาผปวยทเปน XDR-TB ทคณะกรรมการประสานผลการพจารณายาในบญชยาหลกแหงชาตจดท ามาเสนอ ในการประชมครงท 8/2555 วนท 25 เมษายน 2555 และดวยเหตผลทวา องคการอนามยโลกใหความส าคญในเรองของยาทมราคาแพง และหากมการใชยาเปนระยะเวลานานจะท าใหเกดผลขางเคยงได จงควรมการรายงานในการใชยา คณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาตมมตให สปสช. ประสานกรมควบคมโรคในการเสนอยาเขาบญช จ (1) ทเปนรายการยาส าหรบโครงการพเศษของหนวยงานรฐ ทมการก าหนดวธการใชและการตดตามประเมนการใชยาตามโครงการ ซงปจจบนน สปสช.ยงไมมการด าเนนการ เนองมาจากการทยามราคาแพง แตมการตกลงในทประชมของคณะท างานพฒนาและประเมนผลฯ ในกรณทมผปวยภาย ใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ทเปน XDR-TB ใหสถานพยาบาลทท าการรกษาเบกยาส าหรบรกษาทส านกวณโรค เนองจากมการตงงบประมาณส าหรบซอยาส าหรบ XDR-TB ไว

“มการเสนอชอยาส าหรบรกษาผปวย XDR-TB เขามาใหบรรจเขาสบญชยาหลก ผเสนอ

คณะท างานโรคทางเดนหายใจ สาขาโรคตดเชอและวคซน แลวมกรมควบคมโรค เขามาชวยตดสนใจ แตเนองจากวา ยามราคาแพง ทประชมเลยมอบให สปสช. ประสานกบกรมควบคมโรค เสนอโครงการเพอพจารณาเขาบญชยา จ (1)” (ผใหสมภาษณล าดบท 11, 6 สงหาคม 2556)

“ยาทใชรกษา MDR- TB แนวปฏบตและยาทใชรกษาคอนขางครอบคลมหมดแลว สวนกรณท

เปน XDR-TB เปนการดอยาเตมขน ท HITAP เสนอ การรกษาตอ case หนงคอ 1-2 ลานบาท ซงแบบ over มาก คองบประมาณของเราไมพออยแลวทจะใชในการรกษาลกษณะนน กเลยเอาเขาทประชมคณะท างานวณโรค มการเสนอวา ส านกวณโรคมการตงงบประมาณรายปไวส าหรบซอยา XDR-TB ถาม case XDR-TB สวนใหญจะสงมารกษาท รพ.ทรวงอก ๆ กจะประสานไปทส านกวณโรค ขอเบกยารกษา แตถาโควตาเตม กใหใชงบ OP refer ของจงหวดทผปวยอยมาใชรกษา” (ผใหสมภาษณล าดบท 19, 13 สงหาคม 2556)

36

จะเหนวา มาตรการการตรวจวนจฉยและยาเพอการรกษาวณโรคดอยา (MDR, XDR TB) ภายหลงจากทคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ มมต สปสช. ไดน ามตดงกลาวไปด าเนนการจนน าไปสการปฏบต ในการเพมสทธประโยชนกรณการตรวจวนจฉยเชอวณโรคดอยา ผานคณะท างานพฒนาและประเมนผลฯ ทมผมสวนไดสวนเสยกบการดแลรกษาผปวยวณโรคเปนคณะท างาน ประกอบกบการตรวจวนจฉยวณโรคเปนสทธประโยชนเดมทมการแยกงบในการบรหารจดการจากงบเหมาจายรายหวเปนกองทนเฉพาะโรค การด าเนนการเพมสทธประโยชนจงสามารถด าเนนการไดสะดวก เมอมขอมลทางวชาการมาสนบสนนและเหนวามความจ าเปนตอผปวย ส าหรบรายการยารกษาวณโรคดอยา (MDR, XDR TB) มการด าเนนการ แตไมตอเนองจนถงไดรบบรรจเขาบญชยาหลกแหงชาต ซงผปวยสามารถทจะเขาถงยาทจ าเปนไดโดยอาศยชองทางอน อยางไรกตาม งบประมาณ ยงเปนปจจยส าคญ ในการทจะน ามาตรการใหมๆ ไปสการปฏบต

37

ตารางท 6 การประชมคณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรคแบบครบวงจรในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

การประชม วนเดอนป ประเดนน าเสนอทประชม มตประชม คณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรคแบบครบวงจรฯ ครงท 3/54

25 ส.ค. 2554 วาระเพอทราบ : แจงผลการศกษาและมตทประชมคณะอนกรรมการสทธประโยชนฯ ขอเสนอการรกษา MDR,XDR-TB แกคณะท างานทราบ

1) มอบหมายให ส านกวณโรค กรมควบคมโรค ศกษาคาเฉลยของการตรวจเพาะเชอของผปวยทไดรบยาในสตร second line และน าขอมลมาเสนอ สปสช เพอการจดสรรงบประมาณส าหรบผปวย และบรณาการงบประมาณรวมกบแหลงอนๆ 2) มมตใหส านกวณโรคเสนอรายการยาส าหรบรกษาผปวยทเปน XDR-TB รวมถงศกษารายละเอยดเกยวกบราคา, Unit cost ของยาทใชในการรกษาผปวย เพอน าเขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหผปวยสามารถเขาถงยาตามความจ าเปน เหมาะสมตอไป

คณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรคแบบครบวงจรฯ ครงท 1/55

26 ธ.ค. 2554 วาระเพอพจารณา : ทบทวนหลกเกณฑการสงตรวจเพาะเชอและทดสอบความไวตอเชอดอยาวณโรค โดยส านกวณโรคไดน าเสนอเกณฑในการสงตรวจเพาะเชอ และทดสอบความไวตอเชอดอยาวณโรค ในกลมผปวย (RE-On-PRE treatment) ทงนทประชมมขอเสนอให

ควรมการขยายการตรวจฯ ไปยงกลมเสยงอนๆ เชน กลมเรอนจ า กลมผปวยตามแนวชายแดน กลมแรงงานตางดาว เปนตน อยางไรกไรกตามควรพจารณาเรองความพรอมและมงบประมาณเพยงพอหรอไม

สปสช. ควรพจารณา Lab testing เทคนคใหมๆ เขามารวมในการตรวจฯ ผปวยในบางกลม เชน กลมผปวย

มตทประชม รบทราบขอเสนอและแนวทาง การสงตรวจเพาะเชอ DST และมอบหมายให สปสช. น าขอเสนอแนะทไดรบจากคณะท างานฯไปด าเนนการ รวมถงพจารณาน าเทคนคใหมๆ เขามาใช

38

การประชม วนเดอนป ประเดนน าเสนอทประชม มตประชม สงสย MDR, XDR เปนตน เพอใหผปวยสามารถเขาถง Lab testing ทเปนเทคโนโลยใหมๆ นไดและเปนการพฒนาและสนบสนนการตรวจดวยเทคนคใหม ทมประสทธภาพมากยงขน

วาระเพอพจารณา : ส านกวณโรค น าเสนอขอมลการรกษาดวยยาตานเชอวณโรคส าหรบผปวย XDR-TB

ทประชมรบทราบและเหนควรใหมการพจารณาเรองของการดแลรกษาผปวยทเปน XDR-TB วาจะใหการดแลผปวยในกลมดงกลาวไดมากนอยเพยงใด


7 มย 55 วาระเพอพจารณา : เสนอแนวทาง/หลกเกณฑตรวจวนจฉยวณโรคดอยา ป 2556 โดยมประเดนเพมการตรวจวนจฉยการตรวจทางหองปฏบตการดวยเทคนคการตรวจแบบ Molecular assay มาใชในการตรวจวนจฉยเชอวณโรคดอยา เพราะสามารถรายงานผลการตรวจเชอดอยาไดอยางรวดเรว ควบคไปกบการท าวธ Gold standard ดวย conventional technique จะชวยใหแพทยสามารถพจารณาน าผลการตรวจมาใชในการดแลรกษาผปวยไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

ทประชมรบทราบขอมลการตรวจวนจฉยเชอวณโรคดอยา แตยงไมมขอสรปในเรองของเทคนคทจะใชในการตรวจวนจฉย เหนควรใหมการศกษารายละเอยดของเทคนคการตรวจวนจฉยวณโรคดอยาตอไป


19 กย 55 วาระเพอพจารณา : เสนอแนวทาง/หลกเกณฑตรวจวนจฉย วณโรคดอยา ป 2556

มตทประชม : ทประชมรบทราบแนวทาง/หลกเกณฑการตรวจวนจฉยเชอวณโรคดอยา และเหนชอบใหด าเนนการตรวจวนจฉยเชอวณโรคดอยา ป 2556 ตามแนวทางฯ ดงกลาว

คณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรคแบบครบวงจรฯ

19 ธค 55 วาระเพอพจารณา : การบรรจยา levofloxacin ในบญชยาวณโรค ของระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต แนวทางการดแลรกษาผปวย MDR TB ของประเทศไทย

มตทประชม ทประชมมมตเรองการบรรจยา Levofloxacin ในบญชยาวณโรคของระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ดงน

39

การประชม วนเดอนป ประเดนน าเสนอทประชม มตประชม ครงท 1/56 ป 2007 ระบใหใชยา ofloxacin ในการดแลรกษาผปวยดอยา ซง

ยา ofloxacin นนเปนยาทใชรกษาโรคอนๆ ดวย และมแนวโนมทท าใหผปวยมอตราการดอยาสง ดงนนในแนวทาง ป 2012 จงมขอแนะน าใหใชยา levofloxacin แทนยา ofloxacin ในการรกษาผปวยวณโรคดอยา ส าหรบแนวทาง National TB Program (NTP) นนสนบสนนการใช levofloxacin ในผปวย MDR-TB โดยปจจบนยาดงกลาวไดถกบรรจในบญชยาหลกแหงชาตแลว และองคการเภสชกรรมสามารถผลตยา levofloxacin 500 mg tablet ได

1) ทประชมมมตเหนชอบใหยา levofloxacin เปนยาทมความเหมาะสมในการน ามาใชรกษาผปวยวณโรคทดอยา

2) มอบหมายใหส านกวณโรคผลกดนการจดท า NTP guideline ใหแลวเสรจ และก าหนดใหบรรจเนอหาเรองการใชยา levofloxacin เพอใชรกษาผปวยวณโรคดอยา เพอให สปสช น า NTP guideline มาใชอางองในการบรรจยาดงกลาวเขาไปในบญชยาวณโรคในสทธประโยชนของระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

3) มอบหมายใหกองทนยาปรบแผนการจดซอยา โดยเตรยมการจดซอยา levofloxacin ดวย และใหใชยาดงกลาวในการรกษาผปวยทดอยาเทานน อยางไรกตาม ยงมความจ าเปนทจะตองจดซอยา ofloxacin อย แตใหใชเฉพาะกรณทผปวยแพยา levofloxacin (ผปวยแพยาไมเกน 10,000 ราย/ป) และเหนควรใหลดการจดซอยา ofloxacin ลงประมาณ 20-30%

40

1.2 มาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทย

การประเมนตนทนอรรถประโยชนและผลกระทบดานงบประมาณของมาตรการสงเสรมการเลก บหรในประเทศไทยเปนหวขอปญหาดานสขภาพทไดรบการเสนอเขาสกระบวนการคดเลอกรอบท 1/2553 โดยการเสนอของนกวชาการ เมอเขาสข นตอนของการจดล าดบความส าคญ หวขอนถกจดใหมความส าคญในล าดบท 7 จาก 17 หวขอ จงไดถกน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ และไดรบความเหนชอบใหน ามาตรการดงกลาวมาประเมนเพอเปนขอมลในการพจารณาบรรจเขาสชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไดท าการประเมนมาตรการทใชในการบ าบดรกษา 8 มาตรการ ไดแก 1) No intervention (baseline) 2) Counseling only (Hospital) 3) Counseling only (Quitline) 4) Counseling with NRT gum 5) Counseling with NRT patch 6) Counseling with pupropion 7) Counseling with nortriptyline 8) Counseling with varenicline และน าเสนอผลการประเมนตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เมอวนท 20 กรกฎาคม 2553 วา มาตรการสงเสรมการเลกบหรทกมาตรการทประเมนมความคมคาทางเศรษฐศาสตร โดยกรณทตองใชยา ควรใชยา nortriptyline hydrochloride เปน first line และ varenicline เปนยา Second line ซงคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ รบทราบผลการประเมนโดยยงไมพจารณาตดสนใจ เนองจากยงมขอมลประกอบการพจารณาตดสนใจไมครบถวนรอบดาน และเสนอใหใหทมประเมนฯ ตอยอดการศกษาเปนโครงการน ารองในหนวยบรการ 200 แหงท สปสช. ด าเนนการอยเพอน าไปวเคราะหเพมเตมและจดท าขอเสนอเชงนโยบายทชดเจนมากขน

ตอมา คณะอนกรรมการบญชยาหลกแหงชาตไดประกาศให nortriptyline hydrochloride เปนยาทใชส าหรบเลกบหร (Drugs used in smoking cessation) ในบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2555 จงเปนการขยายสทธประโยชนดานยา ตามมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทประกาศใช เมอ 1 ตลาคม 2553 วา ใหยาทผานการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยไมตองรอการลงประกาศในราชกจานเบกษา อยางไรกตาม nortriptyline hydrochloride เปนยาทอยในบญชยาหลกแหงชาตตงแตป 2535 แตระบขอบงชส าหรบรกษากรณโรคซมเศรา ดงนน การน ามาใชเปนยาเลกบหร จงไมไดเปนการน ายานมาบรรจในบญชยาหลกแหงชาตใหม หากแตเปนการเพมขอบงชในการใชส าหรบเลกบหร

การผลกดนใหมการเพมขอบงชของ nortriptyline hydrochloride เปนยาเลกบหร นน ไดมการด าเนนการกอนทจะมการศกษาของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ กลาวคอ ในป 2551 หนวยงานทงหนวยงานราชการและเครอขายอสระ เชน กรมควบคมโรค เครอขายวชาชพสขภาพเพอสงคมไทยปลอดบหร ท าหนงสอถงเลขาธการคณะกรรมการอาหารและยา เพอขอเพมขอบงชของ nortriptyline hydrochloride ในการรกษาผตดบหร เพอใหแพทยไมมความล าบากใจในการสงใชยา และใหผตดบหรสามารถเขาถงบรการเลกบหร โดยไดรบการรกษาโดยไมเสยคาใชจาย หรอเสยคาใชจายไมสงมากนก (หนงสอท พสท.ยส.153/2551 ลงวนท 15 กรกฎาคม 2551) ซงไดเขากระบวนการพจารณาภายใตคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต พ.ศ. 2552 – 2555 และคณะกรรมการพฒนาระบบยา

41

แหงชาต ตดสนใหเพมขอบงชในการใช nortriptyline เพออดบหรในบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2555 โดยพจารณาหลกฐานทไดมการรวบรวมมาจากการวจยทงในและตางประเทศ รวมทงการศกษาของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ และถงแมขอมลจะแสดงวา varenicline จะมประสทธภาพในการชวยอดบหรสง แตเมอพจารณาถงความคมคาทางเศรษฐศาสตรและความสามารถในการจายของสงคม ตามเกณฑพจารณาของบญชยาหลกแหงชาต

“ ในการทจะพจารณา เราตองรวบรวมหาขอมลทางวชาการตางๆ มาอางอง ขอมลท อจ.ณธร

ศกษากถกน ามาใชเปนแนวทาง..........จรงๆ แลว ตว varenicline เปนอนดบหนง แตการทเราจะพจารณา ตองดบรบทตางๆ ดวยโดยเฉพาะ budget impact ทเปนปจจยหลก ซงตว nortriptyline ประมาณแค 200 กวาลานบาท ถาประเมนจากผตดบหร 10 ลานคน แลวคดวาจะมผเขารวม 1 ลานคน เราจาย nortriptyline 200 ลาน แตตวอนคอประมาณ 4,000 ลานบาทขนไป ฉนนระยะเรมตน เรานาจะจดการ nortriptyline กอน” (ผใหสมภาษณล าดบท 12, 6 สงหาคม 2556)

แมวาจะมการเพมขอบงชของ nortriptyline hydrochloride เปนยาเลกบหรแลว การเขาถง

บรการของผทตองการเลกบหรนน ยงเปนประเดนทตองพจารณาตอไป เพราะยานมอาการขางเคยงในการใชยาสง

“ยา nortriptyline อยในชดสทธประโยชนมานานแลว มนอยในบญชยาหลก ตงแตแรกแลวครบ เพยงแตน าไปใชรกษากรณโรคซมเศรา พอเหนวา ตนทนถกกวา varenicline เมดละประมาณ 10 สต. จงน ามาใชเปนยาเลกบหร แตถงแมวามยานอย แพทยเองกไมไดใชยาน เพราะมขอจ ากดมากมาย ในแงปญหาอาการขางเคยงทแพทยอาจจะไมสบายใจทจะจาย” ( ผใหสมภาษณล าดบท 5:, 7 พฤษภาคม 2556)

แมวาคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ จะมมตยงไมพจารณาตดสนใจ เนองจากยงมขอมลประกอบการพจารณาตดสนใจไมครบถวนรอบดาน และเสนอใหใหทมประเมนฯ ตอยอดการศกษาเปนโครงการน ารองในหนวยบรการ 200 แหงท สปสช. ด าเนนการอย และวเคราะหขอมลเพมเตมเพอจดท าขอเสนอเชงนโยบายทชดเจนมากขน โดยนกวจยทเปนนกวจยจากภายนอกทไดรบมอบหมายใหด าเนนการศกษามาตรการนภายใตโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไมไดท าการศกษาตอหากแตทาง IHPP ทรบผดชอบศกษามาตรการน ไดมการศกษาตอเนองในหนวยบรการน ารองบางแหงของ สปสช. รวมกบ ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.)

“คอโปรเจคมนเสรจสนแลว ทมวจยไมไดไปท าอะไรตอ มนเสรจโครงการแลว ปดโครงการแลว

คอเราท าตามโจทยทไดรบมอบหมายเสรจสนแลว” ( ผใหสมภาษณล าดบท 5 , 7 พฤษภาคม 2556)

42

แมวา มาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทยทน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ และมมตยงไมพจารณาตดสนใจ แตเนองจากมองคกรทงภาครฐและเครอขายอสระทใหความสนใจและผลกดนใหมการเพมขอบงชของยาผานชองทางการพจารณาของคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เพอน ามาใชในการเลกบหร จงเปนการขยายสทธประโยชนดานยาใหแกผมสทธภายใตหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยอาศยตามมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทประกาศใช เมอ 1 ตลาคม 2553 วา ใหยาทผานการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

1.3 มาตรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนด

รนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

การศกษาความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซ

เมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา เปนหวขอปญหาดานสขภาพท สปสช. เปนผเสนอ

เขาสกระบวนการคดเลอกรอบท 2/2553 ซงเสนอจากการรบฟงความคดเหนทวไป ตาม มาตรา 18(13)

ของ พรบ.หลกประกนสขภาพแหงชาต ประจ าป 2553 โดยเสนอในหวขอการปลกถายอวยวะ เมอเขาส

ข นตอนของการจดล าดบความส าคญ หวขอนถกจดใหมความส าคญในล าดบท 1 จากทงหมด 14 หวขอ

และไดมการปรบแกไขหวขอเพอความเหมาะสม เมอน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ

กไดรบความเหนชอบใหน าไปศกษาความเปนไปได เพอเปนขอมลในการพจารณาบรรจเขาสชดสทธ

ประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ฯ ไดน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการ พฒนาชดสทธประโยชนฯ เมอวนท 21 กรกฎาคม 2554 ซงมมตเหนชอบในหลกการ ใหการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยจ ากดเฉพาะผปวยโรคธาลสซเมยชนดรนแรงอายไมเกน 8 ปและมญาตพนองบรจาคเซลลตนก าเนดเมดเลอดได และผปวยโรคทพบนอย 3 โรค ไดแก โรคไขกระดกฝอชนดรนแรง (Severe Aplastic Anemia) โรคโกเชอร (Gaucher’s disease) และโรคภมคมกนบกพรองแตก าเนด (Severe combined immunodeficiency disease: SCID) แตเนองจากหนวยใหบรการการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในประเทศมนอย หากจ านวนผปวยทตองการจะเขารบการการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดมมากกวาความสามารถทสถานบรการจะใหบรการได จะตองมการจดล าดบความส าคญของผปวยทควรไดรบบรการเปนกลมแรกโดยใชหลกเกณฑทางการแพทย สวนขอบงชหรอความจ าเปนในผปวยเฉพาะรายสถานบรการเปนผตดสนใจ โดยใหฝายเลขาฯรวมกบนกวจย จดท าขอเสนอการเพมสทธประโยชนดงกลาวใหชดเจนสมบรณมากขน และเสนอคณะอนกรรมการเพอพจารณาอกครง ซงหลงจากนนจนถงตนป 2556 ไมมการน ากลบเขาไปเสนอตอคณะอนกรรมการ อนเนองมาจากมการแตงตงคณะอนกรรมการ ขนมาใหม แทนชดเกาทไดหมดวาระไป และการประชมของคณะอนกรรมการ มการขาดชวงไป มาตรการนจงยงไมมการน าไปก าหนดเปนนโยบายหรอเพมสทธประโยชน

43

“ พอ อนสทธฯ เหนชอบ กถามวา ระบบบรการรองรบมไหม วนนนทมนกวจยยงตอบไมได อนท

สองคอแลวจะท ายงไงใหคนไขเขาถงแบบเทาเทยมกน เบองตนตองมเกณฑเดยวกนทงประเทศ

เพราะวาคนไขมนมมากกวาทเราท าไดแนๆ เราจะ Prioritize คนไขในการคดเลอกเขามายงไงใหไดรบ

การรกษา...ใหเราไปหาขอมลเพมเตม ไปคยกบผเชยวชาญเพมเตมวาเราจะมเกณฑคดเลอกคนไขยงไง.

มอบทมเลขาไปด าเนนการ ” (ผใหสมภาษณล าดบท 2 , 2 พฤษภาคม 2556)

“หลงจากทน าเสนอผลตออนสทธฯ กไดกลบมาท าเกณฑมาตรฐานกน วาคนไขเขามาแบบน ถา

ถงจดนนะ ถงจะรบเขามาท าการปลกถายเซลล ถายงไมถงจดน นะไปรกษาดวยวธการอนกอน เปน

เกณฑคดเลอกคนไขทจะเขามารกษา ตองเมดเลอดเทานๆ ก าหนด criteria 4-5 อยาง เพราะฉนนผปวย

ทกคนถามาดวย criteria แบบนท าการปลกถายเซลลให ถายงไมเขา criteria กชลอไปกอน ” (ผให

สมภาษณล าดบท 24, 25 สงหาคม 2556)

“ มการมาประชมกบคณหมอทท าเรองน คยกนเรยบรอยละ ไดเกณฑละ ปญหากคออนสทธฯ

ชดนนหมดวาระไปพอด แลวชดใหมกยงไมไดประชม เพราะอยในชวงการเปลยนผาน อนนนเปนเหตผล

หนง แตเหตผลทย งกวานน คอ งบประมาณเราถกจ ากด การทจะใชหรอท าอะไรทมราคาแพง กตองชลอ

ไวกอน ” (ผใหสมภาษณล าดบท 2 , 2 พฤษภาคม 2556)

ตอมาคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯทด ารงวาระปจจบน ในการประชมครงท1/2556 เมอวนท 3 กรกฏาคม 2556 ไดพจารณาการปรบปรงหลกเกณฑและเงอนไขการปลกถายเซลลตนก าเนด และมมตกรณการปลกถายเซลลตนก าเนดส าหรบผปวยธาลสซเมย ใหมการศกษาและพฒนาขอเสนอใหครอบคลมตงแตการปองกนจนถงการรกษา เนองจากมผปวยจ านวนมาก อาจตองท าเปนงบแยกจากรายหว ซงตองมการบรหารจดการตงแตการสงเสรมปองกน แบบภาพรวมทงระบบ และน ามาพจารณาอกครงเพอการจดระบบบรการและการขยายสทธประโยชนในป 2558 (ภาคผนวก 5)

กระบวนการแปลงมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปสการปฏบตหรอการขยาย

สทธประโยชน มาตรการการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนานน แมวาคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ จะเหนชอบในหลกการ แตเน องจากยงมประเดนทคณะอนกรรมการตองการขอมลหลกฐานทางวชาการเพอประกอบการพจารณากอนทจะตดสนใจขยายสทธประโยชน จงใหฝายเลขาฯรวมกบนกวจยมการกลบมาจดท าขอเสนอเพมแลวจงน ากลบไปใหคณะอนกรรมการพจารณาอก จงยงไมมกระบวนการแปลงมตเกดขน

44

1.4 มาตรการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย

การประเมนตนทนผลไดของการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทยเปนหวขอปญหาดานสขภาพทไดรบการเสนอเขาสกระบวนการคด เลอกรอบท 2/2553 โดยการเสนอของผเชยวชาญดานการแพทย เมอเขาสข นตอนของการจดล าดบความส าคญของปญหาถกจดใหมความส าคญในล าดบท 5 จาก 14 หวขอ ไดถกน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ และไดรบความเหนชอบในการประเมนปญหาดานสขภาพ เพอเปนขอมลในการพจารณาบรรจเขาสชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไดมการน าเสนอผลตอคณะอนกรรมการพฒนา ชดสทธประโยชนฯ เมอวนท 21 กรกฎาคม 2554 ซงคณะอนกรรมการมมต เหนชอบในหลกการทจะขยายสทธประโยชนใหครอบคลมการตรวจกรองและตรวจวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภ เนองจากมความส าคญและชวยลดจ านวนเดกพการทางสมองได ทงน อาจจดล าดบไวในแผนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคระดบประเทศ (P&P National Priority Program) ทจะด าเนนการในปตอๆ ไป หลงจากมการศกษาขอมลเพมเตมและมการเตรยมความพรอมดานงบประมาณและระบบบรการรองรบแลว

ในการจดบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทมการบรหารระดบประเทศ สปสช.มหลกเกณฑการจายคาใชจายบรการสรางเสรมสขภาพฯ ตามมตคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต ครงท 8/2555 เปน 2 ลกษณะ คอ 1.การจดซอ/จดจางรวม ไดแก คาวคซนส าหรบการสรางเสรมภมคมกนโรค ( Expanded Program on Immunization, EPI) ประกอบดวยวคซน 4 ชนด ไดแก วคซนปองกนวณโรค คอตบ ไอกรน บาดทะยกและโปลโอ ส าหรบเดกอายต ากวา 1 ป และวคซนบาดทะยกในหญงตงครรภ, คาวคซน Influenza คาจดพมพ สมดบนทกสขภาพมารดาทารก และสมดบนทกสขภาพนกเรยน 2. บรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทเปนปญหาส าคญของประเทศและนโยบายรฐบาล ซงเปนคาใชจายบรการและ/หรอคาสนบสนนและสงเสรมการจดบรการแกหนวยบรการ/สถานพยาบาล หนวยงานและองคกรอน เพอเพมความเทาเทยมในการเขาถงบรการ ลดอตราปวย/ตายและปจจยเสยงทางสขภาพทส าคญของประเทศ โดยเปนไปตามแนวทางท สปสช. หารอรวมกบหนวยงานและองคกรทเกยวของ โดยมลกษณะในการด าเนนงานทผานมา ดงน (ตารางท 7) ตารางท 7 วธด าเนนงานของแผนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคระดบประเทศ ในแตละป

รายการ พ.ศ. 2548-2551 พ.ศ. 2552-2554 การจดสรรงบประมาณ ผานกรมวชาการตางๆเปนรายโครงการ ผานส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข การพจารณาโครงการ โดย สปสช. ในรปคณะกรรมการรวมระหวางกรมวชาการตางๆ

ของกระทรวงสาธารณสขและสปสช. การก ากบตดตาม โดย สปสช.ตามบนทกขอตกลง ในรปคณะกรรมการก ากบตดตาม ประเมนผลโดย

ม ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสขเปนแกนกลาง

ทมา : แผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค สปสช.

45

หนวยงานหลกของ สปสช. ทรบผดชอบในการจดบรการการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทบรหารระดบประเทศ คอ แผนงานกองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ซงมหลกเกณฑในการพจารณาแผนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคระดบประเทศ (P&P National Priority Program) ทไดรบความเหนชอบจากคณะอนกรรมการพฒนาชดสทธประโยชนฯ เมอวนท 17 มกราคม 2554 ดงน

1. สามารถตอบสนองตอปญหาหรอความตองการบรการ P&P ในภาพรวมระดบประเทศโดยมขอมลเชงประจกษ (Evidence base)

2. มแนวทางการด าเนนงานชดเจน ไดแก มกลมประชากรเปาหมาย มยทธศาสตรและมาตรการแกไขปญหาทชดเจน (ไมใช Model Development) หรอเปนปญหาสาธารณสขทตองการระบบบรหารจดการและระบบบรการเพมเตมใหม เพราะระบบปกตในพนทมขอจ ากด

3. เปนแผนงานโครงการทมระยะเวลาด าเนนงานตอเนอง ไมนอยกวา 3 ป และมระยะเปลยนผานเพอเขาสภารกจปกตในระดบพนท

หลงจากคณะอนกรรมการพฒนาชดสทธประโยชนฯ มมตเกยวกบมาตรการตรวจคดกรองและ

วนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย เมอวนท 21 กรกฎาคม 2554 มาจนถงปจจบนยงไมไดมการน ามาตรการนไปเขาสกระบวนการก าหนดเปนนโยบายและน าไปปฏบตหรอขยายสทธประโยชน ไมมการประชมในรปคณะกรรมการรวมระหวางหนวยงานของกระทรวงสาธารณสขทรบผดชอบนโยบายน ไดแก งานอนามยแมและเดก กรมอนามย และสปสช. ฝายเลขานการของคณะอนกรรมการฯ ไมไดด าเนนการใดๆ ตอหลงจากน าเขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เนองจากการยงไมมระบบบรการมารองรบ ปญหาเรองจรยธรรม และไมไดมการน าเสนอใหกบคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตพจารณาเนองจากคณะอนกรรมการยงไมไดมมตใหเพมในชดสทธประโยชน

“ คออนฯ แบงรบแบงสนะ วา อาจจะน ามาใสไวใน P&P หรอพจารณาจดเปน National vertical

program แตถงเวลาแลวไมมเรอง Down syndrome ปรากฏ เพราะเรองทออกมาจากอนไมใชกฎหมาย เวลาจะเอาไปท าจรงๆแลว ถา stakeholder ไมเหนดวยวาจะท าได หรอคลองตว เขากมสทธทจะตดได เปนความเหนชอบในหลกการ อนนไมผานบอรด เปนความเหนชอบในหลกการ เพราะมนเปนมตทแบบ ไมถงกบเหนชอบใหเสนอบอรด ถาเปนแบบนนจะตองน าไปเสนอบอรด” ( ผใหสมภาษณล าดบท 2, : 2 พฤษภาคม 2556)

“ เรองนไมคานกบความคมคา แตประเดนปญหาคอ ถาพบวา ดาวนซนโดรมแลวไงตอ หมอ

อาจจะไมอยากท า abortion กได คนทองไมยอมท ากได มนเปนประเดนเรอง ethical แลวมนคอนขาง Grey ตงแตตน เทคโนโลยทวประเทศยงไมพรอม ระบบยงไมพรอมทจะรองรบ กจบเลย” ( ผใหสมภาษณล าดบท 6, 7 พฤษภาคม 2556)

46

“ ถาจะใหชดตองผลกดนการคดกรองดาวนซนโดรมเปนมาตรฐานการฝากครรภ ราชวทยาลยสตเหนดวย แตประเทศไทย push การคดกรองดาวนซนโดรมและธาลสซเมยเปนมาตรฐานการฝากครรภไมได เพราะวาหมอสตกวาครงไมเหนดวย เพราะสดทายมนลงเอยดวย termination หมอสตจ านวนมากไมยอมท า หมอปฏเสธไมท า ไมผด เพราะไมใชมาตรฐานการรกษา หมอหลายคนกลวบาปไมยอมท า ” ( ผใหสมภาษณล าดบท 22, 26 สงหาคม 2556)

“ ( ขนตอนปกต) เมอผานอนสทธฯ (ใหเปนสทธประโยชนใหม) แลว ตองไปผานอนการเงนการ

คลง แตกอนทจะไปถงอนการเงนการคลง (งานนโยบายและแผน) กตองมาพจารณาวา มนมระบบบรการรองรบหรอไม ถาท าเรองนแลวทตรวจมไหม ความสามารถในการตรวจมไหม ตงแตการเจาะน าคร าเมอเจาะน าคร ามาแลวมบรการทจะตรวจไหม เปนภาระคาใชจายเทาไร แลวเมอตรวจพบวาเปนดาวน จะมบรการทจะ Terminate ไหม คอมนตองมองในภาพรวมทงหมดวาเปนไปไดไหม ถาเปนไปไดถงจะน ามาเสนออนการเงนการคลง ถงแมวาจดเปน Priority แตเปนบรการใหม ตองตงงบประมาณใหม” (ผใหสมภาษณล าดบท 16, 7 สงหาคม 2556)

หลงจากโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ฯ ไดมการน าเสนอผลการศกษามาตรการ

ตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย ตอคณะอนกรรมการพฒนาชดสทธประโยชนฯ สปสช.ไมไดมการด าเนนการตอแตอยางใด แตพบวา กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ทเปนหนวยงานวชาการและรบผดชอบการคดกรองดาวนซนโดรมในหญงตงครรภไดมขบเคลอนดวยการน าการคดกรองดาวนซนโดรมในหญงตงครรภไปบรรจในโครงการฝากทองทกทฟรทกสทธดวยบตรสขภาพแมและเดก (Health Card for Mother and Child) ส าหรบอนามยแมหรอหญงตงครรภและเดกแรกคลอดจนถงอาย 6 ป ทก าหนดใหหญงตงครรภไดรบการตรวจคดกรองและตรวจยนยนเมอมขอบงชดรคถายทอดทางพนธกรรม ไดแก ธาลสซเมย ดาวนซนโดรม ภาวะพรองธยรอยดแตก าเนด โดยเรมด าเนนการตงแตวนท 12 สงหาคม 2556 (โครงการฝากทองทกทฟรทกสทธดวยบตรสขภาพแมและเดก)

“ หลงจากน าเสนออนฯ แลว เรากไมไดท าอะไรตอ รอฟงวา สปสช.จะท าเปนนโยบายเมอไหร ก

เงยบหายไป ไมไดไปขบเคลอนอะไร เพราะมนไมใชบทบาทของ HITAP รวามหมอทกรมอนามยชอXXXX ก าลงขบเคลอนอย เพราะเขาเคยมาคย มาขอขอมลทเราท าวจย” ( ผใหสมภาษณล าดบท 6, 7 พฤษภาคม 2556)

“สปสช. ไมมการนดประชมหารอในเรองของดาวนเลย เรารวาทาง HITAP ประเมนเรองน

เพราะหมอยศมาสมภาษณพ รวามการน าเขาอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนของสปสช. แตไมเหนมการตดตออะไรมา ตอนนกรมอนามยกเลยขบเคลอนเอง เราก าลงท าเครอขายคดกรอง มอาจารยมหาวทยาลยมาชวยท าระบบ ใหราชวทยาลยสต มาชวยท าแนวทางปฏบต แลววางแผนจะฝกอบรม

47

บคคลากร แบบเดยวกบตอนท าคดกรอง Thalassemia แหละ” ( ผใหสมภาษณล าดบท 26, 6 พฤษภาคม 2556)

“ เราผลกดนผานการเมองละตอนน เหนเงยบมานาน เรองนถกน าเขาประชม ครม. ไปแลวครง

หนงเมอตนเมษาน แต ครม.ใหเอามาปรบแกตวเลขนดหนอย เรองคาบรการตรวจคดกรอง เราเสนอไปประมาณ 1,200 ตอหว ตอนนปรบใหมเปน 1,000 บาทถวน จะเอาเขาใหมวนท 8 พค. นแหละ ใชวธตรวจแบบ Triple test แหละ กเอางานหมอยศมาอานมาใชประกอบ น าเสนอรมต.ชวยฯ ใหครม.อนมตเปนชดสทธประโยชนกอนแลวกน แลวคอยใหสปสช.ไปด าเนนการตอ” ( ผใหสมภาษณล าดบท 4, สมภาษณ 7 พฤษภาคม 2556)

กระบวนการแปลงมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปสการปฏบตหรอขยาย

สทธประโยชนมาตรการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภประเทศไทยนน พบวา ไมมการด าเนนการ แมวาผลการประเมนจะชวามาตรการนมความคมคา แตยงไมมระบบบรการรองรบ และยงมประเดนในเรองจรยธรรม กรณการท าแทง ภายหลงจากตรวจพบวา บตรในครรภเปนดาวนซนโดรม ฝายเลขานการของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ จงยตเรองไว ดวยขอจ ากดหลายอยางทปรากฏ ไมมการน าไปเสนอคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตพจารณาเหนชอบเปนนโยบาย ประกอบกบมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไมใชขอบงคบทผท เกยวของจะตองน าไปปฏบตทกครง หากมขอขดของ มตดงกลาวกตกไป

1.5 มาตรการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชน

รอบเขตอตสาหกรรม: กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซน

การแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนรอบเขตอตสาหกรรม

: กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซนเปนหวขอปญหาดานสขภาพทไดรบ

การเสนอเขาสกระบวนการคดเลอกรอบท 1/2553 โดยการเสนอของตวแทนภาคอตสาหกรรม เมอเขาส

ข นตอนของการจดล าดบความส าคญของปญหาถกจดใหมความส าคญในล าดบท 5 จาก 17 หวขอ จงได

ถกน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ และไดรบความเหนชอบในการประเมน เพอเปน

ขอมลในการพจารณาบรรจเขาสชดสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไดมการน าเสนอผลตอคณะอนกรรมการพฒนาชดสทธ

ประโยชนฯ เมอวนท 31 สงหาคม 2553 ซงคณะอนกรรมการใหความเหนวา เปนขอเสนอทดแตขอมล

ทน าเสนอยงไมครบถวนรอบดาน การแกปญหาดานสงแวดลอมทมผลกระทบตอสขภาพควรน าเสนอ

เปนภาพรวมในระดบประเทศ และขอให สปสช. ทบทวนบทบาทดานการสรางเสรมสขภาพปองกน

โรค โดยเนนการบรการสรางเสรมสขภาพระดบบคคลและครอบครว ทบทวนผลการด าเนนงาน

48

การศกษาขอมลและวเคราะหปญหาอปสรรค รวมทงทบทวนโครงสรางการด าเนนงาน ทงนตองแยกออก

จากการด าเนนงานทเปน Public Health ทเปนบทบาทของกระทรวงสาธารณสข

เนองจากมาตรการนเปนการจดบรการสาธารณสขในลกษณะทเปน Public Health อนเปนบทบาทของกระทรวงสาธารณสข ซงแยกจากบทบาทของสปสช.ทจะรบผดชอบในการจดบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในระดบบคคลและครอบครว ดงประกาศไวในพระราชบญญตประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 มาตรการนจงไมไดมการด าเนนการตอหลงจากทน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เมอวนท 31 สงหาคม 2553

“preventive service ม 2 อน คอ Community preventive service หรอ public Community

preventive service กบ clinical preventive service พรบ.หลกประกนเขยนไวชดในมาตรา 3 บรการสาธารณสข หมายถง บรการดานการแพทยและสาธารณสขทใหโดยตรงแกบคคล เพอการสรางเสรมสขภาพ การปองกนโรค ..ทจ าเปนตอสขภาพและการด ารงชวต เพราะฉนน preventive ทใหโดยตรงแกบคคล คอ clinical preventive อยภายใตการครอบคลมของหลกประกน เชน การใหวคซน เปนการใหโดยตรงแกบคคล.... Community คอ preventive ทไมไดใหโดยตรงแกบคคล เชน การก าจดลกน ายงลาย เปนหนาทของกระทรวงสาธารณสข ทจะตองจดหางบประมาณ ไมเกยวกบเหมาจายรายหว ” ( ผใหสมภาษณล าดบท 22 , 26 สงหาคม 2556)

“PP ของสปสช.กบกระทรวงมการแยกบทบาทกน สปสช.จะเปน individual กบ family นดหนอย ในสวนทเชอมโยงกบบคคล สวน สธ.จะเปน public health, Community health พวกลกน ายงลาย อากาศเสยมลพษ เปนเรองของกระทรวง...นเปนหลกเกณฑในการแยก พอน าเสนอมนเปนลกษณะ public อนสทธฯกเลยใหไปทบทวนวาเปนบทบาทของใครกนแน และขอมลทน าเสนอกไมชดวาจะใหท าอะไร อนนกตกไป กบอกวาไปท าขอมลใหชดกอน จรงๆ มนกหยดแคตรงนน เพราะมนไมใชบทบาทของสปสช. ” (ผใหสมภาษณล าดบท 2 , 2 พฤษภาคม 2556)

“งบประมาณในการแกปญหาดานสงแวดลอมทมผลกระทบตอสขภาพนน กรมควบคมมลพษกมการด าเนนการ แลวเรองนเปนเรองของส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม ซงไดมการวดระดบสารเคมในอากาศ แตสารเบนซนไมสามารถวดได ก าลงพฒนาการตรวจทางหองปฏบตการ เพอตรวจหาสารเบนซนในอากาศอย” ( ผใหสมภาษณล าดบท 25, 16 สงหาคม 2556)

กระบวนการด าเนนการตามมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปสการปฏบตหรอขยายสทธประโยชนมาตรการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนรอบเขตอตสาหกรรม : กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซนนน พบวาไมมการด าเนนการตอ เนองจากมาตรการนไมไดอยในบทบาทหรอบรการสาธารณสขท สปสช.รบผดชอบ มาตรการนจงตกไป

49

2. ปจจยทสนบสนนการก าหนดนโยบาย (Policy formulation) ในการศกษาปจจยส าคญทสนบสนนการกอรปนโยบายนน ผศกษาไดศกษาประเดนทเปนปจจย

สนบสนนการก าหนดนโยบายส าหรบการพฒนาสทธประโยชนภายใตหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยพบวา ปจจยส าคญประกอบดวย

2.1 คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ

คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ เปนอนกรรมการภายใตคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดรบการแตงตงโดยรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข ทเปนประธานคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต เดมคอ คณะอนกรรมการก าหนดมาตรฐาน ประเภท ขอบเขตบรการสาธารณสข ทแตงตงขน เมอ 18 ธนวาคม 2546 เพอใหท าหนาทแทนคณะกรรมการในบรบททเกยวของกบการก าหนดขอบเขตสทธประโยชน มาตรฐานบรการสาธารณสขและมาตรการด าเนนการตางๆ มวาระเดยวกบเลขาธการส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต โดยในระหวาง พ.ศ.2546-2550 ม ศ.นพ. อรณ เผาสวสด ทปรกษารฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข เปน ประธานคณะอนกรรมการฯ ตอมาไดมการเปลยนชอเปนคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ และม นพ.สวทย วบลผลประเสรฐ เปนประธานคณะอนกรรมการ ระหวาง กนยายน 2550 – สงหาคม 2554 ซงคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ มอ านาจและหนาท ดงน

1.พฒนายทธศาสตรดานสทธประโยชน (ประเภทและขอบเขตของบรการสาธารณสข) และระบบบรการของระบบหลกประกนสขภาพแหงขาต ทงดานสรางเสรมสขภาพ การปองกนโรค การรกษาพยาบาล เพอใหประชาชนไดรบสทธประโยชนและระบบบรการทเหมาะสม

2. รบฟงความคดเหนของประขาขนและผใหบรการในประเดนการพฒนาสทธประโยชน และระบบบรการของระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

3. วเคราะหปญหา และจดท าขอเสนอดานสทธประโยชนและระบบบรการของระบบหลกประกนสขภาพแหงขาต และเสนอคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงขาตพจารณาใหความเหนชอบ

4. ตดตามประเมนผลการค าเนนงานพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการของระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต

5. แตงดงคณะท างานทเกยวของตามความจ าเปน 6. ปฏบตภารกจอนๆ ตามทคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตมอบหมาย

เมอ นพ.วนย สวสดวร เลขาธการส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไดหมดวาระลงในป

2554 ท าใหคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทม นพ. สวทย วบลผลประเสรฐ เปนประธาน ไดหมดวาระตามไป จนเมอมการแตงตงเลขาธการขนใหม กไดมการแตงตงคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ชดใหมทมอ านาจและหนาทดงเดม โดยมปลดกระทรวงสาธารณสขเปนประธานโดยต าแหนง พบวา คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทม นพ.ไพจตร วราชต เปนประธานในป 2555 มการประชมเพยง 2 ครง โดยครงท 1/2555 เปนการประชมเพอรบทราบผลการด าเนนงานของคณะอนกรรมการชดกอน และครงท 2/2555 เปนการน าเสนอความกาวหนาของการพฒนาระบบประกน

50

สขภาพตามนโยบายรฐบาล ตอมาในป 2556 มการเปลยนประธานคณะอนกรรมการนอกครง รวมทงอยในชวงเปลยนผานนโยบายและปรบปรงโครงสรางทส าคญของกระทรวงสาธารณสข จงมการประชมของคณะอนกรรมการเพยง 1 ครง การทจะน าประเดน/ขอเสนอเชงนโยบายหรอการตดตามมตตางๆ ทคางจากคณะอนกรรมการชดกอนเพอน าไปสการพฒนาชดสทธประโยชนตงแตป 2555 จนถงปจจบนจงยงไมไดมการด าเนนการอยางตอเนอง

ตารางท 8 จ านวนครงการประชมของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ พ.ศ. 2546-2556

พ.ศ. 46 47 48 49 50 50 51 52 53 54 55 56 ประธาน ศ.นพ. อรณ เผาสวสด

18 ธค. 46 – เมษายน 2550 นพ.สวทย วบลผลประเสรฐ กนยายน 2550 – กนยายน 2554

นพ.ไพจตร วราชต 9 กพ.55-30 กย.55

นพ.ณรงค สหเมธาพฒน มค.2556 -สงหาคม 2556

จ านวนการประชม

- 6 7 12 4 3 13 10 10 8 2 1

ทมา: รวบรวมจากรายงานการประชมคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ป 2546-2556

ขนตอนการพจารณาขอเสนอเชงนโยบายเพอพฒนาชดสทธประโยชนนนหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพ ทไดท าการศกษา มการน าเสนอผลการศกษาและขอเสนอแนะเชงนโยบายตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ หากมมตเหนชอบในหลกการ หรอไมเหนชอบใหบรรจเขาชดสทธประโยชน จะไมมการน าเสนอตอคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต เนองจากถอวาเปนบทบาทของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ทไดรบมอบหมายใหด าเนนการ จะน าเสนอในกรณทมมตใหบรรจเขาชดสทธประโยชน เพอใหคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตอนมต

“ ถาเปนลกษณะน ทอนฯบอกวาเหนชอบในหลกการ หรอไมเหนชอบ ถอวา มตตกไปตงแตอน

สทธฯแลว กจะไมน าไปเสนอบอรด เพราะถอวา อนสทธฯ มมตแลว” (ผใหสมภาษณล าดบท 18, 13 สงหาคม 2556)

ในคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ฝายเลขานการถอไดวามบทบาทส าคญ เนองจาก

เปนผทท าหนาทตดตามการด าเนนงานจากผลการประชมในครงกอนๆ รวมถงประสานงานในประเดนทคณะอนกรรมการไดมอบหมายทเกยวของกบการพฒนาชดสทธประโยชน

51

“ พอเอากลบไปทบทวนแลว กเอามาเขาอกได เสนอวาระเขามา ทมเลขากจะเอามาคยกน แลวกตงวาระ ไมไดอยทอน ทมเลขาจะเลอกจาก มอบไวแตครงทแลว เรากตามเปนธรรมดาของการประชมวามมตวา ใหน าไปพจารณาแลวน ามาเสนอ อนนเปนวาระแน อนอนกเขาตามทการประเมนเสรจหรอตามสถานะการณ เชน มเรองไมไดอยในกระบวนการ ทางอนสทธฯ พจารณาเหนวาส าคญ มอบทางทมเลขาไปลองหานกวจย ไปศกษาดสวามทางเปนไปไดไหม เรากจะมาคยกนวาจะเอาใครด กไป contract กบคนนน ไมจ าเปนตองเขา tract ของ HITAP ตลอด ” (ผใหสมภาษณล าดบท 2, 6 พฤษภาคม 2556)

คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ถอไดวาเปนกลไกส าคญประการหนงในการพฒนาสทธประโยชน แตในการเพมหรอขยายสทธประโยชน ยงมปจจยอนๆทเกยวของ อาท เชน นโยบายของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตในขณะนน เปนตน “ คณะอนกรรมการพฒนาชดสทธประโยชนเปนกลไกทชน าดานนโยบายมากกวา ดานปฏบตตองเปนเรองของส านกงาน ไมไดบอกวาจะตองจดงบลงไปทกเรอง เพราะกมหลายเรองทเหนชอบ ซงส านกงานตองดทงจงหวะและงบประมาณในกรณทจะน านโยบายไปด าเนนการ เพราะแมกระทงหวขอท ออกมาจากคณะอนสทธฯ กตองมาจด priority วาจะด าเนนการเรองใดกอน” (ผใหสมภาษณล าดบท 18, 13 สงหาคม 2556)

2.2 งบประมาณ

งบประมาณทส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไดรบจดสรรจากรฐบาลมาบรหารจดการ

ภายใตนโยบายทคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาตก าหนด แบงออกเปน 2 สวน ประกอบดวย

1) งบประมาณกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต ซงใชเปนคาใชจายสนบสนนและสงเสรมการ

จดบรการสาธารณสขของหนวยบรการ รวมทงสงเสรมใหบคคลสามารถเขารบบรการสาธารณสขได

อยางทวถงและมประสทธภาพ ซงประกอบไปดวย งบประมาณเหมาจายรายหว และงบประมาณส าหรบ

บรการสขภาพอนๆ ทไดรบจดสรรเพม และ 2) งบประมาณส าหรบบรหารจดการส านกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต ซงเปนงบประมาณในการด าเนนงานบรหารจดการส านกงาน 2 สวน คอ งบประมาณ

คาใชจายประจ าและงบประมาณส าหรบด าเนนการตามยทธศาสตร ทงนพบวา งบประมาณทไดรบ

จดสรรจากรฐบาลในสวนของงบประมาณกองทนฯ โดยเฉพาะงบเหมาจายรายหวในป 2555 และ 2556

นน ไมมการปรบเพมขน ท าใหเปนขอจ ากดหนงของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตทจะเพม/

ขยายสทธประโยชน ซงสงผลกระทบตอมาตรการทท าการศกษา 3 มาตรการ ไดแก มาตรการการ

วนจฉยเพอการรกษาและยาส าหรบวณโรคดอยา (MDR, XDR-TB) , มาตรการปลกถายเซลลตนก าเนด

เมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา และมาตรการ

ตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย

52

“ การ Freeze เงนงบประมาณของรฐบาลมผลกระทบแนนอนตอระบบ ตวระบบกตองไปปรบ

ประสทธภาพเพม จากการทรายไดเพมไมมแลว กตองไปลดรายจายลง การลดรายจายกมหลายวธ ลด

คาใชจายทไมจ าเปน ไมเพมเนองานใหม...... นโยบายใหมๆ ถามนเปนเรองจ าเปน เรากคงตองเสนอไป

การตดสนใจเรองคาใชจาย แนนอนมนเปนขอจ ากดของงบประมาณของชาต สทธประโยชนใหมถามนม

ความจ าเปน โดยระบบของมนอยเนย สามารถทจะ absorb ได ถามองในภาพ macro เพราะในการเพม

สทธประโยชนใหมๆ เราจะไมตงงบประมาณทเดยวหลายๆ พนลาน เพราะมนยาก สวนใหญกจะตงสก

หกสบเจดสบลาน มนกไมมาก ถงแมวาจะถก Freeze กสามารถ absorb ได ” (ผใหสมภาษณล าดบท

17, 8 สงหาคม 2556)

2.3 การเมอง (Politics)

Multiple Stream Theory มองนโยบายวามกระบวนการเกดแบบสม (Random Character) โดยทงตวแปร Problem, Policy และ Politics มกระแสของตวแปรทไหลอสระตอกน ตวแปร Problem มความหมายกวางๆทมองสภาพปญหาและเงอนไขทมตอสงคม บางประเดนของ Problem เปนทสนใจ แตบางประเดนสงคมขาดความตระหนกทจะแกไข ตวแปร Policy มองถงทางเลอกนโยบายทแกไขปญหาประกอบดวยแนวคดและเทคนคทางปฏบตเพอแกไขปญหา ปจจยทางการเมอง (Politic) ครอบ คลมสถานการณอารมณและความกดดนทสงคมมอย หากกระแสทง 3 ตวแปรไหลมาบรรจบจะเปดหนาตางของโอกาสทมการรวมกนตดสนใจและสรางนโยบาย ในการพฒนาชดสทธประโยชนเชนกน Politic เขามามบทบาทส าคญ โดยเขามาเกยวของตงแตในขนตอนของการกอรปนโยบาย จนน าไปสการก าหนดนโยบาย ซงทผานมานน การเมอง (Politics) ทเขามาสวนในการกอรปนโยบายจนน าไปสการก าหนดนโยบายนน มทมาทงจากภาคประชาชน นกวชาการ ผประกอบวชาชพ และฝายของการเมอง ซงสปสช. จงจ าเปนตองอาศยกลไกของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนเขามาชวย เนองมการด าเนนการอยางเปนระบบและโปรงใส โดยอาศยความเขมแขงทางดานวชาการ และการมสวนรวมของคนทกกลม ไมใชการผกขาดโดยผมอ านาจมากทสด

“ บางทลอยมาจากฟา การเมองสงมากเปนสทธประโยชนได แตเราพยายามใหเหลอนอยทสด”

(ผใหสมภาษณล าดบท 2, 2 พฤษภาคม 2556)

“ งานของหลกประกนสขภาพ ยงไงกตองเกยวของกบ Politics เพราะมนเกยวของกบประชาชน

เนอหาบางสวนมผลตอระบบ และงบประมาณมหาศาล มนม Politics ดานประชาชน วชาการ การเมอง แลวแตวามนจะหนกไปทางดานไหน ……..” “แตไมถงกบ “มาก” โดยเฉพาะในยคสมยเดม (บอรดชดทม นพ.สงวน นตยารมภพงศเปนประธาน) คอ Politics มนมทงมาจากภาคประชาชนซงผานมาใชเวทสมชชา กบ Politics ทมาจากการเมอง หรอ Politics ทมาจากฝายวชาชพนกวชาการมากกวา เชน เรอง Hemophilia ทางกลมวชาชพกจดเวทแลวกเอาเรองนไป lobby แลวกออกมาเปนนโยบาย..... บอรดชด

53

เดม ถา Politics มาจากฝายการเมอง จะ reject แตชวงหลงไมใช” (ผใหสมภาษณล าดบท 18, 13 สงหาคม 2556)

“บางเรอง มลกษณะ capacity building ปน ยกตวอยาง เชน การผาตดเปลยนหวใจ ในแตละปม

ไมกราย ประมาณรอยสองรอยราย หมอผาตดกเขามาคย เขา (คณะอนกรรมการ)ใหผาน เพราะวา มนม

หมอท าอนนอยไมกคน แลวถาหมอไมมคนไขเลยในอนาคตบานเราจะไมมหมออยางนอยเลย ทนผาพวก

นรายหนงเปนลาน ปหนงมไมกราย อยางน เรายอมจายลานกวาบาท เพอใหหมอพวกนใหมคนไข อนน

เปนการจายเพออดหนนใหมหมออยในระบบ... มหมอผาหวใจจากสาม รพ.รวมหวกน เสนอเงอนไขผาน

อนสทธฯ” (ผใหสมภาษณล าดบท 10, 6 สงหาคม 2556)

“ ตองยกความดใหกบสวทย ทคดใหมโครงการศกษาชดสทธประโยชน เพราะเอามาใชในการ

ตอรองกบพวกทใช Politics เขามาขอใหมการเพมโนนเพมน เรากบอกวา ไมไดนะ มนตองมการศกษา

หรอเรองนยงไมมการศกษาเลยวาคมไหม หรอบางทผลการศกษากเอามาอางไดวาเหนไหมมนไมม

ความคมคาพอทจะเพมเปนชดสทธประโยชน ...คอผลการศกษามนไมจ าเปนตองประกาศเปนนโยบาย

แตเอามาตกลบไดวามนไมควรเปนนโยบายกม” (ผใหสมภาษณล าดบท 10, 6 สงหาคม 2556)

3. อปสรรคในการน ามาตรการทมการศกษาภายใตโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธ

ประโยชน ฯ ไปสการจดท านโยบาย อปสรรคในการน ามาตรการทมการศกษาภายใตโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯไป

สการก าหนดเปนนโยบายนน ผลของการศกษานจะขอน าเสนอถงอปสรรคทเกดจากกระบวนการในการด าเนนโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ซงพบวา กระบวนการในการด าเนนการภายใตโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ กอใหเกดอปสรรคตอการน ามาตรการทมการศกษาไปสการก าหนดนโยบายได ดงน

3.1 หวขอ/ มาตรการทท าการศกษา

การด าเนนการคดเลอกหวขอโรค/ปญหาสขภาพ หรอ เทคโนโลย เพอทจะน าไปประเมนความคมคาทางเศรษฐศาสตรและประเมนผลกระทบตองบประมาณนน แมวาทางโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไดท าการทบทวนวรรณกรรมเกยวกบหลกเกณฑทใชในองคกรทท าหนาทพฒนาสทธประโยชนในตางประเทศและน ามาจดท าขอก าหนดส าหรบประเทศไทย มบางหวขอทไมสะทอนถงความจ าเปนทส าคญ ความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพ เปนโรคและ/หรอปญหาสขภาพในขอบเขตทกวางไปไมไดอยในขอบเขตการจดบรการสาธารณสขของสปสช.ท าใหหวขอ/มาตรการทท าการศกษาไมไดถกน าไปสการพฒนาชดสทธประโยชน แตจากกระบวนการทไดมาอยางเปนระบบ มสวนรวม ความโปรงใส และการใชหลกฐานทางวชาการ ผลของการศกษาสามารถน ามาใชเปนขอมลทางวชาการเพอน ามาสนบสนนการตดสนใจเชงนโยบายในบางประเดน

54

“ เราตองให grovernance ตรงวธการของ HITAP เขา... แตหวขออาจจะไมใชปญหาของระบบ

จรงๆ กไดนะ ตองกลบไปดความเปนตวแทนของคนทมาเสนอหวขอ โอเค HITAP บอกวากระบวนการ

เนยโปรงใสทสดละ มสวนรวมมากทสดละ แตคนทมาเสนอหวขอคอใคร คอ ถาทกคนถอดหมวกของ

ตนเอง แลวไป review อะไรบางอยางมานเรองเปนปญหาของประเทศนะ อนนนอาจจะเขาตรงบางนะ

แตคดวาอนนมนมาดวย interest ไมไดวาเขาม interest แตอาจจะเปนบทบาทและหนาท เชน ถาพเปน

คนทมาจากกรมควบคมโรค อาจจะเอาเรองทกรมควบคมโรคสนใจเขามาเสนอ แลวเอาเขามาเผอญอย

ใน priority บนๆ แต สปสช.บอกวาเรองนไมใชเรองส าคญของ สปสช.ไง อนนคอความ fail เนาะ” (ผให

สมภาษณล าดบท 2, 2 พฤษภาคม 2556)

“เราไมได recommend วา หวขอทผานการประเมน จะถกน ามาพฒนาเปนชดสทธประโยชน

ทงหมด..... เราใช HITAP เปนชองทางหนงของการไดมาซงขอเสนอทมาเสนอบอรด ท าเปน regular

เพอหา evidence based มา support บางครงเรองทประเมนกไมไดถกน ามาใชกม แตตอบเราวา เรองน

ไมคมคานะ เชน เรอง vaccine HPV. ” (ผใหสมภาษณล าดบท 2, 2 พฤษภาคม 2556)

3.2 การน าผลการศกษาไปใชพฒนาชดสทธประโยชน

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ เปนการประเมนความคมคาและผลกระทบตองบ ประมาณ โดยใชกระบวนการอยางเปนระบบ มสวนรวม ความโปรงใส และการใชหลกฐานทางวชาการ ดงนนผลการศกษาจะน าเสนอในรปของความคมคาทางเปนหลก เมอน าเสนอผลการศกษากบคณะอน กรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ทมหลกการพจารณา/ก าหนดสทธประโยชนใหมทส าคญคอ การมระบบบรการทรองรบได กองทนสามารถจายได (rationing priority) ท าใหคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯไมสามารถมมตไดในครงทน าเสนอผล และตองการการศกษาในประเดนอนๆเพม เตม ซงประเดนทตองการใหท าการศกษานนไมไดอยในวธการในการศกษาของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ตงแตเรมแรกของการด าเนนโครงการจงไมไดสอดคลองกบหลกในการพจารณา/ก าหนดสทธประโยชนใหมของคณะอนกรรมการ

“มนเปนปญหายงง ถานกวจยทเปนเชงเศรษฐศาสตรสาธารณสขประเมน มนจะไมจบ จะ

ประเมนจบแควา คมคาหรอไมคมคา ซงมนไมใชแคผลประเมนความคมคา มนตองม feasibility study

ตองไปดวาระบบบรการรองรบเปนยงไง ภาระงบประมาณเปนยงไง การน าเสนอของคณหมอยศจะ

ไมไดมตอทายสองค าถามนมากพอสมควร เพราะมนอาจจะตองใชเวลามากกวาการวเคราะหความคมคา

การกลบไปดสวาระบบพรอมไหม อาจจะไมใช know how ของเขา กเลยมการเสนอวาเรองนควรจะตอง

55

เพม เพราะจะถกตจากอนสทธฯบอยๆ วา คมแลวไง เขาตองตออกนดหนง budget ไมยาก ตอนหลงๆ ก

ท า อยาง เชน เรองเปลยนตบ” (ผใหสมภาษณล าดบท 2, 2 พฤษภาคม 2556)

“จะเหนวาเรองสวนใหญจะตกหมด เพราะไมใชแคประเมนวา คมคาทางเศรษฐศาสตร ในแง

ความเปนไปไดไมไดน าเสนอ จะตองมาท าขอเสนอเชงนโยบาย วา สมมตเรามขอศกษามาแลววา โจทย

นมน cost effective นะ , cost benefit มนดนะ แต rational ของฝายนโยบายเขาจะรบอะไร มนจะตองม

อะไร ทงเรองจรยธรรม ความเปนไปไดของเรอง finance คอ ถาบอกวามน cost effective แตภาระ

งบประมาณตงพนลาน มนกไมได” (ผใหสมภาษณล าดบท 17, 8 สงหาคม 2556)

56

บทท 4 สรปผลและขอเสนอแนะ

1. สรปผลการศกษา

จากการตดตามหวขอโรค/ปญหาเทคโนโลยทผานการประเมนในโครงการศกษาเพอพฒนาชด สทธประโยชน ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา และไดมการน าเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปแลว จ านวน 5 หวขอ หรออาจเรยกอกอยางหนงไดวา 5 มาตรการนน ซงมทงมาตรการทไดรบความเหนชอบและไมไดรบความเหนชอบจากคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ

มาตรการการวนจฉยเพอการรกษาและยาส าหรบวณโรคดอยา (MDR, XDR-TB) เปนมาตรการทคณะอนกรรมการเหนชอบ และมอบหมายให สปสช. ประสานกบกรมควบคมโรค ด าเนนการปรบปรงหลกเกณฑเงอนไขการตรวจเพาะเชอวณโรคเชอดอยาใหครอบคลมกลมเสยงมากขน ซง สปสช. ไดมการน ามตไปด าเนนการจนน าไปสการก าหนดนโยบาย (เพมหรอขยายสทธประโยชน) ผานคณะท างานพฒนาและประเมนผลฯ แมวาจะมการด าเนนการจนเปนรปธรรม คอมการขยายสทธประโยชนจนเพอใหเกดความครอบคลมกลมเสยงมากขน แตสงทจ าเปนอยางยงคอการก ากบตดตามผลการด าเนนงานดานการใหบรการ ซงตองการการศกษาหรอประเมนสถานการณอยางรอบดาน เพอใหเปนมาตรการทางดานบรการสาธารณสขทตอบสนองตอความจ าเปน ความตองการ และมคณภาพอยางแทจรง

มาตรการสงเสรมการเลกบหรในประเทศไทย เปนมาตรการทคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไดมมตรบทราบผลการประเมนโดยยงไมพจารณาตดสนใจ เนองจากยงมขอมลประกอบการพจารณาตดสนใจไมครบถวนรอบดาน และเสนอใหใหทมประเมนฯ ตอยอดการศกษาเปนโครงการน ารองในหนวยบรการ 200 แหงท สปสช. ด าเนนการอยเพอน าไปวเคราะหเพมเตมและจดท าขอเสนอเชงนโยบายทชดเจนมากขน ขณะเดยวกนกใหมการเสนอยาเลกบหรเขาสการพจารณาของคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต คณะกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต กระบวนการแปลงมตของอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปสการปฏบตของส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตไมปรากฏในหวขอนอยางชดเจน แตถาพจารณาในประเดนทวา คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เคยมมตไววา ใหยาทผานการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา คอ เมอมการใหยาทอยในบญชยาหลกแหงชาตหนวยบรการสามารถเบกจายคารกษาพยาบาลไดจากส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

มาตรการความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซ-เมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ไมพบกระบวนการแปลงมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปสการปฏบตหรอการขยายสทธประโยชน แมวาคณะอนกรรมการจะเหนชอบในหลกการ ใหการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยจ ากดเฉพาะผปวยโรคธาลสซเมยชนดรนแรงอายไมเกน 8 ปและมญาตพนองบรจาคเซลลตนก าเนดเมดเลอดได แตเนองจากหนวยใหบรการการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในประเทศมนอย หากมจ านวนผปวยทตองการจะเขารบการการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดจ านวนมากเกน

57

ความสามารถของสถานบรการ ควรจะมหลกเกณฑทางการแพทย ในการจดล าดบความส าคญของผปวยเพอเขารบบรการ จงใหฝายเลขาฯรวมกบนกวจย จดท าขอเสนอการเพมสทธประโยชนดงกลาวใหชดเจน และน ากลบเขามาเสนอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯใหม ซงหลงจากนนจนถงตนป 2556 ไมมการน ากลบเขาไปเสนอตอคณะอนกรรมการ อนเนองมาจากมการแตงตงคณะอนกรรมการ ขนมาใหม แทนชดเกาทไดหมดวาระไป และการประชมของคณะอนกรรมการ มการขาดชวงไป มาตรการนจงยงไมมการน าไปก าหนดเปนนโยบายหรอเพมสทธประโยชน ประกอบกบปจจยส าคญคอ งบประมาณ จงยงไมมการด าเนนการตอแตอยางใด จะเหนไดวา ความตอเนองในการประชมของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ สงผลตอการพจารณาการพฒนาสทธประโยชนโดยตรง

การตดตามมาตรการประเมนตนทนผลไดของการตรวจคดกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลม อาการดาวนในประเทศไทยนน แมวาผลการศกษาจะแสดงใหเหนชดเจนวามความคมคาทจะท าการคดกรองในหญงตงครรภ แตเนองจากยงไมมระบบบรการรองรบ รวมถงประเดนดานจรยธรรม ท าใหมาตรการนไมถกน าไปแปลงเปนนโยบาย อยางไรกตาม หากโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ไดท าการศกษาเพมเตมในประเดนทคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ใหความเหนไว กสามารถทจะน าเขาไปเสนอตอคณะอนกรรมการไดอก ซงโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯไมไดด าเนนการศกษาตอ เนองจากคณะอนกรรมการ เปนผก าหนดให โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ท าการประเมนใน 2 ประเดน คอ ความคมคา และผลกระทบตองบประมาณ นอกจากน จากการก าหนดขอบเขตการประเมนไวใหและงบประมาณท สปสช. จดสรรใหกบโครงการฯ จงเพยงพอส าหรบการประเมน 2 ประเดนนเทานน

การตดตามมาตรการการแกไขปญหาสงแวดลอมทกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชน

รอบเขตอตสาหกรรม: กรณศกษาโรคมะเรงเมดเลอดขาวทเกดจากการสมผสสารเบนซน ทางคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไมเหนชอบ มาตรการนไมไดมการด าเนนการตอหลงจากทน าเสนอผลการศกษาตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เนองจากมาตรการนไมใชบทบาทดานการสรางเสรมสขภาพปองกนของ สปสช. เพราะ สสปสช. จะรบผดชอบในการจดบรการสรางเสรมสขภาพในระดบบคคลและครอบครว ดงประกาศไวในพระราชบญญตประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 ซงจะแยกกบการจดบรการสาธารณสขทเปน Public Health อนเปนบทบาทของกระทรวงสาธารณสข ซงในมาตรการสดทายนมความหมายโดยนยวาหลกเกณฑในการคดออกภายใตกระบวนการคดเลอกหวขอยงคงมจดออนอย

จากการตดตามมาตรการ 5 มาตรการ จะพบวา มเพยงมาตรการเดยวทมการแปลงมตของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไปสการปฏบต มการขยายสทธประโยชนเพมขน คอมาตรการการวนจฉยเพอการรกษาและยาส าหรบวณโรคดอยา (MDR,XDRTB) ซงสปสช. อาศยกลไกของคณะท างานพฒนาและประเมนผลฯ ทประกอบไปดวยผมสวนไดสวนเสยกบนโยบาย โดยเฉพาะส านกวณโรค กรมควบคมโรค ซงถอไดวาเปนผมสวนไดสวนเสยทมบทบาทส าคญและมอ านาจ (power) เขามาชวยในการด าเนนการ จนสามารถน ามตไปปฏบตไดส าเรจ

58

แมวา โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ จะไดมการทบทวนวรรณกรรมและหลกเกณฑในการคดเลอกหวขอปญหาและ/ หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอน าเขาสการประเมนทใชในองคกรทท าหนาทพฒนาสทธประโยชนในตางประเทศ อาท เชน National Institute for Health and Care (NICE) ของสหราชอาณาจกร ทมหลกเกณฑในการคดเลอกเปนทยอมรบกนทวโลก แลวน ามาจดท าขอก าหนดส าหรบประเทศไทย แตมบางหวขอทไมไดอยในขอบเขตการจดบรการสาธารณสขของ สปสช. จงท าใหมาตรการทท าการศกษาไมไดถกน าไปสการปฏบต

อกดานหนง เนองจากไมมเกณฑการตดสนใจของผก าหนดนโยบายทชดเจนวามาตรการใดๆ จะผานความเหนชอบและน าไปสการปฏบต ซง Multiple Stream Theory มองวา ตวแปร 3 ตวทน าไปสการกอรปนโยบายนน แมวาตวนโยบาย (Policy ) จะเปนทางเลอกนโยบายทจะใชแกปญหาและน าเสนอจะประกอบไปดวยแนวคดและเทคนคทางปฏบตเพอแกไขปญหา หรอ สภาพปญหา (Problem) นน จะมความรนแรง แตตดเงอไขของสงคม สงคมขาดความตระหนกทจะแกไข และปจจยทางการเมอง (Politics) ทครอบคลมสถานะการณ อารมณและความกดดนทางสงคม ซงเมอกระแสทง 3 ตวแปรไหลมาบรรจบกนจงจะเปนหนาตางของโอกาสทจะรวมกนตดสนใจและสรางนโยบาย ดงนนผลการศกษาของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ แมจะมกระบวนการทเขมแขงตามหลกวชาการ แตอาจจะตองอาศยตวแปรอนๆ เขามารวม หากวาตองการมการน าไปสการก าหนดเปนนโยบาย

นอกจากนแลวไมไดมขอก าหนดวา มาตรการทผานความเหนชอบของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ จะตองมการน าไปบรรจเปนชดสทธประโยชน ซงไมเหมอนกบมาตรการทผานการประเมนของ NICE ท National Health Service ของของสหราชอาณาจกร จะตองน าไปพฒนาสทธประโยชนทกมาตรการ ซงอาจเนองมาจาก NICE มกฏหมายรองรบใหมอ านาจบงคบใหหนวยงานทเกยวของตองปฏบตตาม ในขณะทโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ เปนโครงการทท าการศกษาและไดงบประมาณสนบสนนจาก สปสช. โดยมงหวงใหโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ เปนกลไกทน ามาใชในการพฒนาชดสทธประโยชนภายใตการด าเนนงานอยางเปนระบบและโปรงใส โดยอาศยความเขมแขงทางดานวชาการ และแนวโนมในประเทศอนๆ ทวโลก ทตองการใหการก าหนดนโยบายสขภาพเกดจากการมสวนรวมของคนทกกลม ไมใชการผกขาดโดยผมอ านาจมากทสด เชน บรษทยา นกการเมอง และผประกอบวชาชพ ดงนน สปสช. และคณะอนกรรมการฯ ควรทบทวนวาโครงการนด าเนนการบรรลวตถประสงคหรอไม

2. ขอเสนอแนะ

2.1 ขอเสนอแนะส าหรบโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ควรจะทบทวนกระบวนการด าเนนงาน เพอ

แกไขปญหาหรอขอขดของทเกดขน ซงจะน าไปสการด าเนนงานทมความครอบคลมและ

สมบรณมากขน ผลงานการศกษาของโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนฯ ถอไดวา

เปนผลงานทางวชาการ ทางผวจยสามารถน าไปเผยแพรได หาก สปสช. พจารณาแลววา

59

หวขอปญหาและ/ หรอ เทคโนโลยดานสขภาพน นๆ ไมผ านความเหนชอบของ

คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ หากทาง HITAP และ IHPP ตองการทจะใหผล

การศกษานนถกน าไปก าหนดนโยบาย สามารถทจะน าผลการศกษานนไป เสนอในเวท

สาธารณะ หรอชองทางอนๆ ได เพอเปนชองทางในการขบเคลอนนโยบาย

โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ควรม

การวเคราะหจดออน จดแขงของกระบวนการด าเนนงาน และทบทวนบทบาทของตนเองให

ชดเจน

2.2 ขอเสนอแนะส าหรบ สปสช. เนองจากโครงการศกษาเพอพฒนาสทธประโยชนฯเปนโครงการทไดรบการสนบสนนใหมการ

ด าเนนงานจาก สปสช. และคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชน ดงนนควรมการทบทวนและประเมนผลวาโครงการนบรรลวตถประสงคหรอไม เพยงใด

60

ภาคผนวก

61

ภาคผนวก 1

62

63

64

65

66

67

68

69

70


71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81


82

ประเดนและเกณฑการคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ เขาสการประเมน

ในขนตอนของการคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพ เพอใหการคดเลอกหวขอฯ เปนไปอยางมระบบ โปรงใสและอยบนพนฐานของหลกฐานวชาการ จ าเปนตองมการพฒนากรอบและหลกเกณฑการคดเลอกหวขอฯ ทงนส าหรบการด าเนนงานทผานมา ฝายเลขานการโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชน ภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาไดด าเนนการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการพฒนากรอบและหลกเกณฑในการคดเลอกหวขอฯ เพอใหไดมาซงล าดบความส าคญของปญหาฯ เขาสการประเมนและพจารณาผนวกเขาในชดสทธประโยชนของระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยไดน าเสนอผลการทบทวนวรรณกรรมในการประชมกลมผมสวนไดสวนเสยเมอวนท 24 ธนวาคม 2552 ซงประกอบดวยภาคสวนตางๆ ไดแก ผก าหนดนโยบาย นกวชาการ ผเชยวชาญดานการแพทย ภาคเอกชน ภาคประชาสงคม และกลมผปวย โดยมวตถประสงคเพอรบฟงความคดเหนและเพอใหไดขอสรปรวมกนเกยวกบประเดนทควรน ามาใชในการคดเลอกหวขอปญหาฯ ทงนทประชมมขอสรปรวมกนทจะประยกตใชประเดนในการคดเลอกหวขอปญหาฯ 6 ประเดนดงน 1) จ านวนผทไดรบผลกระทบจากโรคหรอปญหาสขภาพ 2) ความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพ 3) ประสทธผลของเทคโนโลยดานสขภาพ 4) ความแตกตางในทางปฏบต 5) ผลกระทบทางเศรษฐกจของครวเรอน และ 6) ความเปนธรรมและประเดนทางสงคมและจรยธรรม

หลงจากนนฝายเลขานการฯ ไดด าเนนการทบทวนวรรณกรรมเพอจดท ารายละเอยดของเกณฑการใหคะแนนส าหรบแตละประเดนดงกลาว และไดเสนอตอผเชยวชาญเพอพจารณารางประเดนและเกณฑการคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเขาสการประเมน เมอวนท 18 กมภาพนธ 2553 เพอพจารณาความเหมาะสมในรายละเอยดซงประกอบดวย ค าจ ากดความในแตละประเดนการคดเลอกหวขอฯ และเกณฑในการใหคะแนนในแตละประเดน ซงไดมการน าเสนอประเดนและเกณฑดงกลาวในการประชมคณะท างานเสนอและคดเลอกหวขอฯ เมอวนท 9 มนาคม 2553 และใชเปนเกณฑการคดเลอกหวขอฯ ในการประชมคดเลอกหวขอฯ ประจ าป 2553 ถง 2555

จากการใชเกณฑขางตนในการการคดเลอกหวขอฯ อยางตอเนองตลอดระยะเวลา 3 ป พบวามประเดนและเกณฑบางสวนยงไมชดเจนและไมครอบคลม โดยเฉพาะการน ามาใชในการพจารณาเกยวกบเทคโนโลยทเกยวของกบการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ดงนนฝายเลขานการฯ จงไดรวบรวมขอสรปและขอเสนอแนะทไดจากการประชมคณะท างานคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพทผานมา เพอปรบปรงประเดนและเกณฑการพจารณาใหมความชดเจนมากขน และไดน าเสนอตอคณะท างานเสนอและคดเลอกหวขอฯ เมอวนท 17 ตลาคม 2555 ขอคดเหนทไดจากการประชมดงกลาวถกน ามาใชปรบปรงประเดนและเกณฑการคดเลอกหวขอปญหาและเทคโนโลยดานสขภาพส าหรบใชในรอบท 1/2556 มดงตอไปน

83

ประเดนการคดเลอกหวขอปญหาและ/หรอเทคโนโลยดานสขภาพเพอน าเขาสการประเมนประกอบดวย 6 ประเดนดงตอไปน

1. จ านวนผทไดรบผลกระทบจากโรคหรอปญหาสขภาพ (Size of population affected by disease or health problem)

ค าจ ากดความ จ านวนประชากรทมขอบงชในการใชเทคโนโลยนนๆ โดย - กรณหวขอการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค หรอการคดกรอง ใชจ านวนผทไดรบผลกระทบซงครอบคลมกลมเปาหมายทงหมด - กรณหวขอการรกษาโรคและฟนฟสภาพ ใชจ านวนขอมลความชก (prevalence) ของโรค

เกณฑการใหคะแนน จ านวนผทไดรบผลกระทบจากโรคหรอปญหาสขภาพ ใหอางองจากหลกฐานวชาการซงไดรบการตพมพ หรออาจเปนเอกสารหรอฐานขอมลของหนวยงานตามรายชอทระบไวในขอก าหนดทายเอกสารฉบบน โดยเกณฑในการใหคะแนนมดงน

• มากกวา 500,000 คนขนไป 5

• 100,001-500,000 คน 4

• 50,001-100,000 คน 3

• 10,001-50,000 คน 2

• 0-10,000 คน 1

2. ความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพ (Severity of disease or health problem)

ค าจ ากดความ ระดบความรนแรงของโรคหรอปญหาสขภาพหนงๆ ซงอาจกอใหเกดความสญเสยหรอผลกระทบตอคณภาพชวต อนเนองมาจากการเปนโรคหรอปญหาสขภาพนนๆ โดยอาจวดเปนคาคณภาพชวตของผปวยทเปนโรคหรอมปญหาสขภาพทสนใจ โดยพจารณาจากระดบคณภาพชวตของคนสวนใหญทเปนโรคหรอมปญหาสขภาพนนๆ

84

เกณฑการใหคะแนน ขอมลคณภาพชวตใหอางองจากหลกฐานวชาการทไดรบการตพมพตาม

ขอก าหนดในทายเอกสารฉบบน ทงนใหพจารณาขอมลคณภาพชวตของผปวย โดยก าหนดสเกลวดระดบคณภาพชวต ระหวาง 0 ถง 1 (0 หมายถง ภาวะสขภาพทแยทสด และ 1 หมายถงภาวะสขภาพทดทสด) อยางไรกตาม พบวาคณภาพชวตบางรปแบบมสเกลเปนลบได โดยเกณฑในการใหคะแนนมดงน

• นอยกวาหรอเทากบ 0 5

• 0.01 - 0.20 4

• 0.21 - 0.40 3

• 0.41 - 0.60 2

• มากกวา 0.60 1

3. ประสทธผลของเทคโนโลยดานสขภาพ (Effectiveness of health technology) ค าจ ากดความ ผลลพธทเกดจากการใชเทคโนโลยดานสขภาพทสนใจซงพจารณาจากผลลพธ

สดทายดานสขภาพจากการรกษาและ/หรอฟนฟสภาพ การคดกรองและ/หรอวนจฉยโรค และการปองกนโรค อนสบเนองมาจากเทคโนโลยนนๆ โดยอาจพจารณาเปรยบเทยบกบทางเลอกอนทมอยในชดสทธประโยชน

ในกรณเทคโนโลยใดทเปนเพยงเทคโนโลยทางเลอกเดยวส าหรบการบรการดานสขภาพหนงๆ ขอใหมการระบไวในผลการทบทวนวรรณกรรมและแจงตอคณะท างานคดเลอกเพอรบทราบและพจารณาใหความส าคญกบหวขอน เพมขนในการพจารณาคดเลอกหวขอฯครงนนๆ

ในกรณเทคโนโลยใดทมขอมลชดเจนวาไมมประสทธผล หรอมประสทธผลต า ขอใหมการระบไวในผลการทบทวนวรรณกรรมและแจงตอคณะท างานคดเลอกเพอรบทราบพจารณาใหความส าคญกบหวขอนนอยลงในการพจารณาคดเลอกหวขอฯครงนนๆ

เกณฑการใหคะแนน ขอมลประสทธผลของเทคโนโลยดานสขภาพใหอางองจากหลกฐานวชาการทไดรบการตพมพตามขอก าหนดในทายเอกสารฉบบน โดยตองมหลกฐานวชาการทเปนการศกษาดวยระเบยบวธวจยแบบการศกษาทางคลนกแบบสมตวอยางโดยมกลมควบคม (Randomize Controlled Trial /RCT) อยางนอย 1 การศกษา กรณทไมสามารถท าการศกษาแบบ RCT ได เนองดวยขอจ ากดบางประการ เชน ปญหาดานจรยธรรมและ/หรอความเปนไปได สามารถอนโลมใหใชการศกษาชนดอนได โดยเกณฑในการใหคะแนน จ าแนกตามวตถประสงคหลกของการใชเทคโนโลยดานสขภาพ ดงน

85

ในกรณของการรกษาและ/หรอฟนฟสภาพ16 พจารณาจากผลลพธ ดานสขภาพจากการใชเทคโนโลยนนๆ ทมผลท าใหผปวยมากกวาหรอเทากบรอยละ 50 เกดผลลพธ ดงน

• สามารถรกษาใหหายขาดได (กลบสภาวะสขภาพปกต) 5

• ยดชวตใหยนยาวขนและเพมคณภาพชวตอยางชดเจน 4

• ยดชวตใหยนยาวขนและเพมคณภาพชวตเพยงเลกนอย 3

• เพมคณภาพชวตอยางชดเจน 2

• เพมคณภาพชวตเพยงเลกนอยหรอไมเพมคณภาพชวตเลย 1

16 การพจารณาใหคะแนน ใหพจารณาเปนล าดบตามระดบคะแนนจากนอยไปมาก กลาวคอหวขอทจะไดคะแนนสงจะตองผานเกณฑคะแนนทต ากวามากอน เชน การรกษารากฟน สามารถรกษาใหหายขาดได แตไมไดคะแนน 5 เนองจากไมไดยดชวตใหยนยาวขน ซงเปนระดบทต ากวา (คะแนน 3 และ 4) ดงนนหวขอนจงเปนเพยงการเพมคณภาพชวตเทานน

86

ในกรณการคดกรองและ/หรอการวนจฉยโรค17 พจารณาจากความแมนย าในการคดกรองและ/หรอวนจฉยโรค และผลกระทบทเกดขนจากการคดกรองและ/หรอการวนจฉยโรคนนๆ ซงมวธพจารณาก าหนดคะแนนเปนสามสวน ดงน สวนทหนง พจารณาความแมนย า18 (Accuracy) ในการคดกรองและ/หรอการวนจฉยโรค เปนความแมนย าทจะบอกผทเปนโรคจรงและไมเปนโรคจรงจากจ านวนประชากรทน ามาตรวจ

ระดบความแมนย า ค าจ ากดความ

A0 ความแมนย านอยกวา 60%

A1 ความแมนย า 60 – 80%

A2 ความแมนย ามากกวา 80% สวนทสอง ผลกระทบทเกดขนจากการคดกรองและ/หรอการวนจฉยโรคนนๆ โดยพจารณาโรคทเทคโนโลยดานสขภาพนนๆ คดกรองและ/หรอวนจฉย วาสามารถรกษาใหหายขาดไดหรอไม

ผลกระทบจากการคดกรองและ/หรอการวนจฉยโรค

ค าจ ากดความ

D0 โรคทคดกรองเปนโรคทไมสามารถรกษาใหหายขาดได

D1 โรคทคดกรองเปนโรคทสามารถรกษาใหหายขาดได

17 กรณหวขอทเสนอมามหลายมาตรการทเกยวของ เชนการตรวจสขภาพประจ าปของประชาชน ซงประสทธผลในการตรวจคดกรองแตละโรคมความแตกตางกน ดงนนขอใหก าหนดมาตรการยอยทตองการเสนอใหชดเจนเพอใหสามารถระบคะแนนไดอยางถกตอง 18 การค านวณความแมนย า (Accuracy) กรณทขอมลทอยในเอกสารวชาการไมรายงานคาความแมนย า แตรายงานเปนคาความไว (sensitivity) และความจ าเพาะ (specificity) สามารถค านวณดงน

การคดกรอง การตรวจวนจฉย

สภาพจรงผปวยจากการตรวจมาตรฐาน

ผลบวก ผลลบ

ผลการตรวจ จากเครอง

ผลบวก a b

ผลลบ c d

87

สวนทสาม น าผลทไดจากการพจารณาก าหนดคะแนนในสวนทหนงและสองมาใหคะแนนดงน

ระดบความแมนย า ผลกระทบจากการคดกรองและ/หรอการวนจฉยโรค

คะแนน

A2 D1 5

A1 D1 4

A2 D0 3

A1

A0

D0

D1

2

2

A0 D0 1

หมายเหต มเกณฑสองเกณฑทก าหนดใหคะแนนในระดบ 2 ในกรณของการปองกนโรค

• มประสทธผลในการปองกนมากกวา 90% 5

• มประสทธผลในการปองกน 81–90% 4



• มประสทธผลในการปองกนนอยกวา 60% 1

88

4. ความแตกตางในทางปฏบต (Variation in practice) ค าจ ากดความ ความแตกตางในทางปฏบตจากการใชเทคโนโลยดานสขภาพในการรกษาโรค

และ/หรอฟนฟสภาพ การคดกรองและ/หรอวนจฉยโรค และการปองกนโรค โดยพจารณาบนพนฐานการมอยของหลกฐานวชาการ โดยครอบคลมประเดนตอไปน

1. ความแตกตางระหวางชดสทธประโยชน19 ตองมหลกฐานเอกสารหรอระเบยบทางราชการทเปนลายลกษณอกษรซงแสดงใหเหนความแตกตางระหวางสทธการรกษา

2. ความแตกตางทเกดจากการกระจายเทคโนโลย20 ใหค านงถงศกยภาพของหนวยบรการทจะสามารถใชเทคโนโลยนนดวย หมายเหต: ความแตกตางในทางปฏบตไมไดหมายรวมถง การน าไปใชนอกขอบงใช การน าไปใชในทางทผด

เกณฑการใหคะแนน ขอมลความแตกตางในทางปฏบตใหอางองจากหลกฐานวชาการหรอระเบยบทางราชการซงแสดงใหเหนถงความแตกตางในทางปฏบตทไดรบการตพมพ หรออาจเปนเอกสารจากหนวยงานตามรายชอทระบไวในขอก าหนดทายเอกสารฉบบน โดยเกณฑการใหคะแนนมดงน

• มหลกฐานวชาการในประเทศไทย (ระดบประเทศ) ทแสดงใหเหนวา 5 มความแตกตางในทางปฏบต

• มหลกฐานวชาการในประเทศไทย (บางพนท) ทแสดงใหเหนวา 4 มความแตกตางในทางปฏบต

• มหลกฐานวชาการทแสดงใหเหนถงความแตกตางในทางปฏบตในตางประเทศ 3 และมแนวโนมวามความแตกตางในทางปฏบตในประเทศไทย

• ไมมหลกฐานวชาการยนยน แตเปนททราบโดยทวไปวา 2 มความแตกตางในทางปฏบต และ/หรอ ยงไมม Clinical Practice Guideline ทชดเจนในประเทศไทย21

• เปนททราบโดยทวไปวาไมมความแตกตางในทางปฏบต 1 19 ความแตกตางระหวางชดสทธประโยชน ซงมหลกฐานเอกสารหรอระเบยบทางราชการทแสดงใหเหนความแตกตางระหวางสทธการรกษาจรงจะไดคะแนน 5 แตในกรณทไมมหลกฐานแตเปนททราบโดยทวไปวามการใชชองวางระหวางของกฎระเบยบในการเบกจาย โดยพจารณาตามความคดเหนของคณะแพทยทรกษานนจะไดคะแนน 2 20 ความแตกตางทเกดจากการกระจายเทคโนโลยทไมครอบคลม กลาวคอหนวยบรการทมศกยภาพเพยงพอทจะใชเทคโนโลยนนๆ และมผปวยทตองการใชเทคโนโลยนน แตไมสามารถใชไดเนองจากไมมเทคโนโลยนน ใหถอวาเปนความแตกตางในทางปฏบต หากมหลกฐานทางวชาการยนยนจรงจะไดคะแนน 5 แตในกรณทไมมหลกฐานแตเปนททราบโดยทวไปวามความแตกตางจะไดคะแนน 2 21 ยงไมม Clinical Practice Guideline (CPG) ทชดเจนในประเทศไทย หมายถง ราชวทยาลยและสมาคมทางการแพทยตามรายชอทระบไวในขอก าหนดทายเอกสารฉบบนยงไมไดพฒนา CPG ส าหรบประเทศไทย และ/หรอ มความแตกตางของ CPG ทพฒนาขนในระดบโรงพยาบาล

89

5. ผลกระทบทางเศรษฐกจของครวเรอน (Economic impact on household expenditure) ค าจ ากดความ ผลกระทบจากการทครวเรอนตองแบกรบภาระรายจายจากการรกษาโรคหรอ

ปญหาสขภาพ และ/หรอ จากการใชเทคโนโลยดานสขภาพ เมอสมาชกในครวเรอนเจบปวยหรอมปญหาดานสขภาพ จนท าใหครวเรอนตองประสบกบภาวะลมละลาย (Catastrophic illness/ health catastrophe)22 โดย

- กรณหวขอการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ใหพจารณาเฉพาะคาใชจายทเกดขนจากการสงเสรม/คดกรองและการปองกนโรค หากโรคทตองการคดกรองและปองกนยงไมครอบคลมในชดสทธประโยชนของหลกประกนสขภาพถวนหนาใหรวมคาใชจายในการรกษาโรคดวย - กรณหวขอการรกษาและฟนฟสภาพ ใหพจารณาคาใชจายทเกดขน โดยมขอสงเกตดงน • หากคาใชจายจากการใชเทคโนโลยเดยวกนแตมคาใชจายตางกนตามลกษณะผปวย หรอรปแบบการใช ใหพจารณาจากผปวยสวนใหญหรอการรกษาสวนใหญเปนหลก

• หากเทคโนโลยทใชเพยงครงเดยวแตมผลไปตลอดชวตใหคดคาใชจายทงหมด โดยใหระบเพมเตมวาเปนคาใชจายครงเดยว

• หากเปนเทคโนโลยทตองใชซ าไปในระยะเวลาเกนหนงป ใหประมาณคาใชจายตอป

เกณฑการใหคะแนน ขอมลผลกระทบทางเศรษฐกจของครวเรอนในรปของรายจายดานสขภาพทครวเรอนตองแบกรบ การค านวณรายจายดานสขภาพในทนก าหนดใหผลกระทบทางเศรษฐกจหรอรายจายดานสขภาพของครวเรอนแบงเปน 5 ระดบ23 โดยในโครงการนพจารณาเฉพาะรายจายทางตรงดานการแพทยทเกดขนทงในกรณผปวยนอกและผปวยในและเกดขนในโรงพยาบาลภาครฐเปนหลก ทงนไมรวมถงคาใชจายอนๆทเกดขนกบผปวย24 โดยเกณฑในการใหคะแนนมดงน

22 เกณฑทก าหนดเปนภาวะการลมละลายของครวเรอนจากการเจบปวยของสมาชกในครวเรอน ก าหนดจาก รายจายทครวเรอนจายเองเปนคายา คารกษาพยาบาลทงกรณเปนผปวยนอกและผปวยใน ทสงเกนกวารอยละ 10 ของรายจายทงหมดของครวเรอน (อางองจาก Russell, 1996; Wagstaff & Van Doorslaer, 2003 อางในบทความของ นพ. ภษต ประคองสาย และคณะ ในเรอง “The Equity Impact of the Universal Coverage Policy: Lessons from Thailand”) 23 ในการก าหนดเกณฑการใหคะแนนระดบของผลกระทบจากรายจายดานสขภาพทมตอครวเรอน วเคราะหขอมลจาก การส ารวจภาวะเศรษฐกจและสงคมของครวเรอน พ.ศ. 2551 ของส านกงานสถตแหงชาต ซงเปนขอมลปลาสด ใชวธการค านวณ สดสวนรายจายสขภาพทครวเรอนตองจายเองตอป (ซงประกอบดวย คายาและคารกษาพยาบาลของทงผปวยนอก และผปวยใน) ตอรายจายทงหมดตอปของครวเรอน น าเฉพาะครวเรอนทมสดสวนรายจายดงกลาวทสงกวา รอยละ 10 มาเรยงจากนอยไปมาก แลวจดแบงออกเปน 5 กลมเทาๆ กน (Quintile group) จากนนใชคาสงสด (Upper limit) ซงเปนรายจายสขภาพของแตละชนชวงมาเปนเกณฑใหคะแนนก าหนดขนาดความรนแรงของภาวะลมละลาย 24 การค านวณคาใชจายใหพจารณาคาใชจายทใชในการรกษาพยาล (ตนทนทางตรงทางการแพทย) เปนหลก ไมรวมถงคาใชจายอนๆทเกยวของ เชน คาเดนทางมาโรงพยาบาล คาเสยโอกาสจากการขาดงาน เนองดวยตนทนเหลานจะถกน ามาพจารณาในขนตอนการประเมนความคมคา

90

• มรายจายเนองจากโรคหรอปญหาสขภาพมากกวา 62,500 บาท/ป 5

• มรายจายเนองจากโรคหรอปญหาสขภาพระหวาง 35,601-62,500 บาท/ป 4



• มรายจายเนองจากโรคหรอปญหาสขภาพนอยกวา 12,000 บาท/ป 1

6. ความเปนธรรมและประเดนทางสงคมและจรยธรรม (Equity/ethical and social implication)

ค าจ ากดความ ประเดนทมผลกระทบทางสงคม ศาสนาและวฒนธรรม ตอสงคมสวนรวม รวมถงชนกลมนอย/ผดอยโอกาส/ผเยาว/กลมชาตพนธ ทงทมกฎหมายรองรบและไมมกฎหมายรองรบ เชน สทธสตร ซงอาจสงผลใหเกดความแบงแยกหรอความไมเทาเทยมกนในการเขาถงเทคโนโลย/การบรการสขภาพของคนแตละกลมในสงคม ในทน ความเปนธรรมพจารณาจากการใหความส าคญแกผไดรบผลกระทบทมรายไดนอย ในขณะทประเดนสงคมและจรยธรรมพจารณาจากการใหความส าคญในโรคหรอปญหาสขภาพทมความชกต า

เกณฑการใหคะแนน

การใหคะแนนเพอจดระดบความเปนธรรมและประเดนทางสงคมและจรยธรรม มวธพจารณาก าหนดคะแนนเปนสามขน ดงน

สวนทหนง ประเดนความเปนธรรม ใหพจารณาจากผลกระทบของโรคหรอปญหาสขภาพวาสวนใหญเกดกบผทมรายไดนอยหรอไม

โรคตามระดบรายได

ของผไดรบผลกระทบ ค าจ ากดความ

E0 โรคหรอปญหาสขภาพทสวนใหญไมไดเกดกบผมรายไดนอย

E1 โรคหรอปญหาสขภาพทสวนใหญเกดกบผมรายไดนอย

91

สวนทสอง ประเดนโรคหรอปญหาสขภาพทมความชกต า25 ใหพจารณาจ านวนผปวยหรอผทไดรบผลกระทบจากปญหาสขภาพทมชวตอยทงรายเกาและรายใหม ทงนใหอางองจากหลกฐานวชาการทไดรบการตพมพหรอเอกสารจากหนวยงานตามรายชอในขอก าหนดทายเอกสารฉบบน การพจารณาก าหนดคะแนนแบงเปน 3 ระดบดงน

ระดบความชกของโรคหรอปญหาสขภาพ

ค าจ ากดความ

R0 เปนโรคหรอปญหาสขภาพทพบมากกวา 10,000 คน

R1

R2

เปนโรคหรอปญหาสขภาพทพบ 1,000 – 10,000 คน

เปนโรคหรอปญหาสขภาพทพบนอยกวา 1,000 คน

สวนทสาม น าผลทไดจากการพจารณาก าหนดคะแนนในสวนทหนงและสองมาใหคะแนนดงน

ระดบรายไดของผไดรบผลกระทบ

ระดบความชกของโรคหรอปญหาสขภาพ

คะแนน

E1 R2 5

E1 R1 4

E1 R0 3

E0

E0

R2

R1

2

2

E0 R0 1

หมายเหต มเกณฑสองเกณฑทก าหนดใหคะแนนในระดบ 2

ข. ขอก าหนดส าหรบการเตรยมหลกฐานวชาการเพอเปนขอมลประกอบการพจารณาคดเลอก

หวขอฯ

มขอแนะน าใหใชผลงานวชาการในประเทศทตพมพในวารสารวชาการ (ทงในและตางประเทศ) เปนล าดบตน หากไมมผลงานวชาการดงกลาว ใหพจารณาใชผลงานวชาการในตางประเทศหรอเอกสารจากหนวยงานภาครฐหรอสถาบนวจยในขอ 2 ตามความเหมาะสม

25 ประเดนขอท 6 นระดบความชกใชคาสงสดท 10,000 คน ซงจะเปนระดบต าสดของประเดนขอท 1 (เรองจ านวนผทไดรบผลกระทบ) เนองจากตองการชดเชยคะแนนกบโรคทมความชกต าซงจะไดคะแนนนอยในประเดนท 1 แตจะชดเชยดวยคะแนนสงในประเดนท 6 ซงจะใหความส าคญกบโรคทมความชกต า ทงนระดบความชกในประเดนท 6 ใหใชตวเลขเดยวกบประเดนท 1

92

ขอก าหนดของหลกฐานวชาการ ผลงานวชาการทตพมพ หมายถง เอกสารทมการตพมพเผยแพรทงในและตางประเทศทสามารถสบคนไดจากแหลงขอมลทก าหนดเทานน โดยวารสารวชาการในประเทศสามารถสบคนไดทาง Thai Medical Index และวารสารวชาการตางประเทศสามารถสบคนไดทาง Pubmed

1. เอกสารจากหนวยงานทน ามาอางองตองมาจากภาครฐทงหมด หรอสถาบนวจยตามทก าหนดไวเทานน ดงรายชอตอไปน 1) สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล (พรพ.) 2) ส านกงานกลางสารสนเทศบรการสขภาพ (สกส.) 3) สถาบนพฒนาการคมครองการวจยในมนษย (สคม.) 4) ส านกงานวจยเพอการพฒนาหลกประกนสขภาพไทย (สวปก.) 5) แผนงานพฒนาระบบตรวจสอบการเบกจายเงนคารกษาพยาบาล 6) สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ (สสพ.) 7) สถานจดการวจยระบบสขภาพภาคเหนอ มช. (สวรส. เหนอ) 8) ส านกงานสนบสนนการวจยระบบสขภาพ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (สวรส. อสาน) 9) สถาบนวจยระบบสขภาพภาคใต มอ. (สวรส. ใต) 10) ส านกวจยสงคมและสขภาพ (สวสส.) 11) ศนยวจยปญหาสรา (ศวส.) 12) โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 13) โครงการจดการองคความรเรองยาเสพตด (อสต.) 14) ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) 15) ศนยความรวมมอระดบภมภาคเอเซยการศกษาวจยเกยวกบไขหวดนก (APAIR) 16) เครอขายวจยคลนกสหสถาบน(Clinical Research Collaboration Network-CRCN) 17) แผนงานวจยและพฒนาระบบสอสารสขภาพสประชาชน (รสส.) 18) แผนงานวจยและพฒนานโยบายสาธารณะเพอสขภาพและระบบการประเมนผลกระทบ

ทางสขภาพ (HIA-HPP) 19) ส านกงานวจยและพฒนาก าลงคน (สวค.) 20) ส านกพฒนาระบบขอมลขาวสารสขภาพ (HISO) 21) สถาบนวจยและพฒนาระบบสขภาพชมชน (สพช.) 22) ส านกงานส ารวจสขภาพประชาชนไทย (สสท.) 23) ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) 24) ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) 25) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 26) ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต 27) มลนธสาธารณสขแหงชาต

93

28) ส านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต 29) สถาบนวจยและพฒนาสขภาพภาคใต (วพส.) 30) ส านกการแพทยทางเลอก กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

นอกจากน เอกสารแนวทางเวชปฏบต (Clinical Practice Guideline) ในระดบประเทศนน

ก าหนดใหเปนเอกสารทพฒนาจากราชวทยาลยหรอสมาคมทางการแพทย ดงรายชอตอไปน

1) ราชวทยาลยศลยแพทยแหงประเทศไทย 2) ราชวทยาลยอายรแพทยแหงประเทศไทย 3) ราชวทยาลยจตแพทยแหงประเทศไทย 4) ราชวทยาลยแพทยเวชศาสตรฟนฟแหง

ประเทศไทย 5) ราชวทยาลยแพทยออรโธปดกสแหงประเทศ

ไทย 6) ราชวทยาลยจกษแพทยแหงประเทศไทย 7) ราชวทยาลยรงสแพทยแหงประเทศไทย 8) ราชวทยาลยโสต ศอ นาสกแหงประเทศไทย 9) ราชวทยาลยสตนรแพทยแหงประเทศไทย 10) ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย 11) ราชวทยาลยวสญญแพทยแหงประเทศไทย 12) ราชวทยาลยแพทยเวชศาสตรครอบครวแหง

ประเทศไทย 13) ราชวทยาลยพยาธแพทย 14) ราชวทยาลยทนตแพทยแหงประเทศไทย 15) มะเรงวทยาสมาคมแหงประเทศไทย 16) สมาคมการศกษาเรองความปวดแหง

ประเทศไทย 17) สมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย 18) สมาคมความดนโลหตสงแหงประเทศไทย 19) สมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย 20) สมาคมตอมไรทอแหงประเทศไทย 21) สมาคมอรเวชชแหงประเทศไทย 22) สมาคมประสาทวทยาแหงประเทศไทย

23) สมาคมปลกถายอวยวะแหงประเทศไทย 24) สมาคมพษวทยาแหงประเทศไทย 25) สมาคมพษวทยาคลนก 26) สมาคมแพทยผวหนงแหงประเทศไทย 27) สมาคมแพทยโรคหวใจแหงประเทศไทย 28) สมาคมโภชนาการแหงประเทศไทย 29) สมาคมมะเรงนรเวชไทย 30) สมาคมรงสวทยาหลอดเลอดและรงสรวม

รกษาไทย 31) สมาคมรมาตสซมแหงประเทศไทย 32) สมาคมโรคจากการประกอบอาชพและ

สงแวดลอมแหงประเทศไทย 33) สมาคมโรคตบ (ประเทศไทย) 34) สมาคมโรคตดเชอ 35) สมาคมโรคตดเชอในเดกแหงประเทศไทย 36) สมาคมโรคไตแหงประเทศไทย 37) สมาคมโรคเบาหวานแหงประเทศไทย 38) สมาคมโรคระบบทางเดนอาหารแหงประเทศ

ไทย 39) สมาคมโรคหลอดเลอดสมองไทย 40) สมาคมโลหตวทยาแหงประเทศไทย 41) สมาคมเวชบ าบดวกฤตแหงประเทศไทย 42) สมาคมเวชศาสตรฟนฟแหงประเทศไทย 43) สมาคมเวชสารสนเทศไทย 44) สมาคมศลยกรรมตกแตงแหงประเทศไทย 45) สมาคมทนตกรรมจดฟนและการวจยแหง

ประเทศไทย

http://www.tgcsthai.com/

94


95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

105

106


107

รายงานการประชมคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการครงท 1/2556 วนท 3 กรกฎาคม 2556 เวลา 13.30-16.30 น.

ณ หองประชมชน 3 ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข

รายนามผเขาประชม 1. อนกรรมการทมาประชม

1. นายณรงค สหเมธาพฒน ปลดกระทรวงสาธารณสข ประธาน

2. นางวรวรรณ แตงแกว อดตผตรวจการสาธารณสข รองประธาน

3. ศ.เกยรตคณสมศร เผาสวสด ผทรงคณวฒดานประกนสขภาพ อนกรรมการ

4. นายจรล ตฤณวฒพงษ ผทรงคณวฒดานการแพทยสาธารณสข อนกรรมการ

5. นางสนทร เตมวสทธกล ผแทนปลดกระทรวงการคลง อนกรรมการ

6. นางทพยนพา วฒพงษ ผแทนปลดกระทรวงศกษาธการ อนกรรมการ

7. นายชยวฒน พนธพานช ผแทนปลดกระทรวงแรงงาน อนกรรมการ

8. พนโทบญรอ วงษทาว ทปรกษาการแพทยทหารบก อนกรรมการ

แทนปลดกระทรวงกลาโหม 9. นายโกวทย มกรณา ผแทนผอ านวยกสนส านกงบประมาณ อนกรรมการ

10. นายเออชาต กาญจนพทกษ ผแทนสมาคมโรงพยาบาลเอกชน อนกรรมการ

11. นายธงชย กรตหตถยากร ผแทนรองปลดกระทรวงสาธารณสข อนกรรมการ

12. นายวชระ เพงจนทร อธบดกรมสขภาพจต อนกรรมการ

13. นายบญชา คาของ ผอ านวยการกลมงานประกนสขภาพ อนกรรมการ

14. นายอนนต เสรฐภกด รองอธบดกรมการแพทย อนกรรมการ

15. นายศานต กลาแท ผแทนองคการบรหารสวนต าบล อนกรรมการ

16. นายชศกด จนทยานนท ผแทนองคกรดานคนพการและจตเวช อนกรรมการ

17. นายพรพล สทธวเศษศกด รองเลขาธการ สปสช. อนกรรมการ/

เลขานการ

2. อนกรรมการทไมไดมาประชม เนองจากตดภาระกจอน

1. รศ.ประดษฐ ปญจวนณ ผอ านวยการ ทปรกษา

โรงพยาบาลศรราชปยมหาราชการณย 2. นายวนย สวสดวร เลขาธการ สปสช. รองประธาน

108

3. นายบญชย สมบรณสข เลขาธการองคการอาหารและยา อนกรรมการ

4. ผศ.จกรกฤษณ ศทธากรณ หวหนาภาควชาวศวกรรมชวการแพทย อนกรรมการ

มหาวทยาลยมหดล 5. นายพพฒน พนมา ผแทนเทศบาล อนกรรมการ

6. นายอครรฐ หยางไพบลย เจาหนาท สปสช. ผชวยเลขานการ

3. ผเขารวมประชม

1. นายสธา เจยรมณโชตชย ผอ านวยการส านกทนตสาธารณสข กรมอนามย

2. นายศภมตร ชณหสทธวฒน นายแพทยทรงคณวฒดานเวชกรรมปองกน

กรมควบคมโรค 3. ศ.สรเดช หงสอง สมาคมโลหตวทยาแหงประเทศไทย

4. ผศ.อดมศกด บญวรเศรษฐ สมาคมโลหตวทยาแหงประเทศไทย

5. นางขวญใจ วงศกตตรกษ จกษแพทยเดก สถาบนเดกแหงชาตมหาราชน

6. นางสปราณ ดาโลดม กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

7. นางฉนทนา ผดงทศ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

8. นายรงเรอง กจผาต ผอ านวยการส านกโรคตดตอทวไป

กระทรวงสาธารณสข

9. พ.อ.ปญชทร ทพยวงษ กระทรวงกลาโหม

10. นางกลยา ตระวฒนานนท โครงการประเมนเทคโนโลย-

และนโยบายสขภาพ(HITAP)

11. นายสรเดช ดวงทพยสรกล HITAP

12. นางสาวกมาร พชน IHPP

13. ดร.อษา ฉายเกลดแกว HITAP

14. นายวเชยร เทยนจารวฒนา กลมประกนสขภาพ

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

15. นางนภาลย เลกเรงสนธ กลมประกนสขภาพ


16. นางชวนชม โฆสตากร กลมประกนสขภาพ


17. นางสาวแพร จตตนนทน ทนตแพทยช านาญการพเศษ รพ.บางใหญ จ.นนทบร

109

18. นางสาวสายใจ สทธสา ส านกงบประมาณ

19. นางธนาวด ตนตทววฒน ส านกโรคตดตอทวไป

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข 20. นายสามารถ ถระศกด กลมประกนสขภาพ


21. นายกฤช ลทองอน ผอ านวยการแผนงาน

ส านกสนบสนนเครอขายบรการปฐมภม สปสช. 22. นายชาตร เจรญศร ผอ านวยการส านกสนบสนนและประสานงานเขต

สปสช.

23. นายอรรถพร ลมปญญาเลศ ผอ านวยการส านกเลขาธการและประชาสมพนธ

สปสช.

24. นางสาวจารว รตนยศ ส านกสนบสนนเครอขายบรการปฐมภม สปสช.

25. นางวรรณา เอยดประพาล ส านกก ากบคณภาพและประเมนผลลพธสขภาพ

สปสช.

26. นางศรขวญ ถนทพย ส านกก ากบคณภาพและประเมนผลลพธสขภาพ

สปสช.

เรมประชมเวลา 13.30 น. นายณรงค สหเมธาพฒน ปลดกระทรวงสาธารณสขและประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธ

ประโยชนและระบบบรการ กลาวเปดประชม ด าเนนการประชมตามระเบยบวาระดงตอไปน

ระเบยบวาระท 1 เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ ประธาน แจงเรองการแตงตงคณะอนกรรมการภายใตคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต

คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ค าสงแตงตงฯ ดงรายละเอยดในเอกสารวาระ 1

ระเบยบวาระท 2 รบรองรายงานการประชมครงทแลว ไมม เนองจากเปนการประชมครงแรก

ระเบยบวาระท 3 เรองเพอพจารณา 3.1 แนวทางและผลการด าเนนงานทผานมาของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชน

และระบบบรการ และหารอทศทางการด าเนนงานในระยะตอไป นายพรพล สทธวเศษศกด รองเลขาธการ สปสช. น าเสนอ แนวทางและผลการด าเนนงานทผานมา

ของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ โดยมสาระส าคญสรปไดดงน หลกการพจารณา/ก าหนดสทธประโยชนใหม

110

1. ความจ าเปนทส าคญ คอ ความเจบปวยนนอาจท าใหครอบครวเกดภาวะลมละลายจาก

คารกษาพยาบาลทสงมาก

2. เกณฑพจารณาสทธประโยชนใหม ประกอบดวย

2.2 เปนบรการ เทคโนโลยทไดรบการพสจนแลววาไดผล

2.3 พสจนแลวผานการพสจนความคมคาตามหลกเกณฑทก าหนด

2.3 ความสามารถในการจายของกองทน (rationing priority

2.4 มระบบบรการทสามารถรองรบได

โดยอาศยกลไกสนบสนนการด าเนนงาน โครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนภายใตหลกประกนสขภาพถวนหนา ด าเนนการโดยโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) รวมกบ ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) ตงแตป 2552 เปนตนมา (รายละเอยดตามเอกสารการประชมวาระ 3.1)

ซงผลการด าเนนงานทผานมามดงน

ปงบประมาณ

สทธประโยชน ระบบบรการ

2551 - การใหบรการบ าบดทดแทนไตส าหรบผปวยไตวายเรอรงระยะสดทาย

- การขยายบรการการใหวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ

- การยกเลกความคมครองเจบปวยฉกเฉนไมเกน 2 ครงตอป

- การดแลผตดยาเสพตดดวยการใหสารทดแทนยาเสพตดระยะยาว (MMT)

- ปรบปรงและตดตามการด าเนนงานระบบบรการปฐมภม

2552 - การปรบรายการกจกรรม (ยอย) ชดบรการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค

- การบรหารจดการยาในบญช จ ขอยอย 2 เพอเพมการเขาถงบรการยาราคาแพง

- หลกเกณฑการก าหนดความคมคาในการพจารณาสทธประโยชนใหม1 GDP / 1 QALY gained (ไมเกน 3 GDP)

- โครงการพฒนาการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลก

- การพฒนาระบบบรการเจบปวยฉกเฉนใน รพ. (จายคาตอบแทนเพมพเศษ เรม ม.ค.52)

111



2553 - ขยายสทธประโยชนดานยา โดยเพมการเขาถงบรการยาก าพรา และครอบคลมคนไทยทกคน

- การพฒนาระบบบรการส าหรบผปวยโรคหด (Asthma)

- การพฒนาระบบบรการผปวยนอก ในเขตพนท กทม.(ขยายเวลาบรการนอกเวลาราชการ)

- โครงการลดการรอควการรกษาโรคนวในทางเดนปสสาวะ

- ยทธศาสตรพฒนาระบบบรการฟนฟสมรรถภาพในการใชชวตประจ าวนฯ(O&M) ส าหรบคนพการตาบอด

2554 - ขยายสทธประโยชนส าหรบผปวยจตเวช โดยยกเลกการจ ากดวนนอน กรณผปวยใน ไมเกน 15 วน และพฒนาระบบบรการในระดบพนท/ชมชน

- ขยายสทธประโยชนดานยา โดยใหยาทผานการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เปนสทธประโยชนในระบบฯ โดยไมตองรอการลงประกาศในราชกจานเบกษา

2555 - เพมสทธประโยชนการผาตดปลกถายตบในเดก (อายไมเกน 18 ป) ส าหรบผปวยเดกทเปนโรคทอน าดตบตนแตก าเนด และโรคอนๆทท าใหเกดภาวะตบวาย (เรม 1 ตค.54)

- เพมสทธประโยชนการผาตดปลกถายหวใจ (เรม 1 ตค.54)

- การบรณาการ 3 กองทน >> บรณาการระบบบรการเจบปวยฉกเฉนวกฤต/เรงดวน

- การพฒนาและขยายบรการปรกษาดานสขภาพจตทางโทรศพท

2556 - การขยายขอบเขตสทธประโยชนบรการส าหรบผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดส ดงน (ผานอนฯเอดส)

1. ขยายเกณฑเรมรกษาดวยยาตานไวรสเอดส ท CD 4 นอยกวาหรอเทากบ 350 เซลล/ลบ.มม. แกผตดเชอเอชไอวทกคนท

- ปรบระบบบรการบ าบดทดแทนไต โดยใหผปวยไตวายเรอรงทฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม (Hemodialysis : HD) กอนวนท 1 ตลาคม 51 ไมตองรวมจาย 500 บาทตอครงทใชบรการตงแต 1 ตลาคม 55 เปนตนไป

112



มความพรอม (เรม 1 ตค. 55) 2. การตรวจหาปรมาณไวรส (Viral Load) ตามมาตรฐานการรกษากลางของกรมควบคมโรค คอ ตรวจปรมาณไวรสในผตดเชอทรบยาตานฯ 1-2 ครงตอป โดยขนกบระยะการด าเนนโรค ทงน ผปวยทควรตรวจ 2 ครงตอป ไดแก ผเร มรบยาตานทยงคงมปรมาณไวรสมากกวา 50 เซล/ลบ.มม. และผปวยทสงสยมภาวะเชอดอยา

3. การบรรจยา Atorvastatin และ Darunavir ในรายการยาส าหรบผปวยเอดสในระบบหลกประกนฯ

- การบรณาการ 3 กองทน >> 1. สรางเอกภาพและบรณาการระบบบรการส าหรบผตดเชอ HIV/AIDS

2. สรางเอกภาพและบรณาการระบบบรการส าหรบผปวยไตวายเรอรงระยะสดทาย

จงเสนอคณะอนกรรมการเพอทราบผลการด าเนนงานของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการทผานมา และเพอหารอทศทาง/แนวทางการด าเนนงาน และ/หรอประเดนเนนหนกของคณะอนกรรมการฯ ในการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาในระยะตอไป ความเหนและขอเสนอแนะ

1. นายจรล ตฤณวฒพงศ ผทรงคณวฒดานการแพทยสาธารณสข มความเหนเรอง

ความสามารถในการจายของกองทน ควรค านงถงสทธประโยชนพนฐานภาพรวมของ

ประชากร 48 ลานคน ไมใชเฉพาะกลม ส าหรบระบบบรการทสามารถรองรบได ควรพจารณา

โดยค านงถงผลกระทบตอบคลากรในระบบดวยเนองจากเปนการสรางภาระงานใหแกระบบ

บรการ

2. นายวชระ เพงจนทร อธบดกรมสขภาพจต เสนอแนะวาชดสทธประโยชนพนฐาน (Basic

benefit package) เปนชดสทธประโยชนทส าคญทสดทผมสทธควรไดรบทกคน การเพมสทธ

ประโยชนใหมนอกเหนอจากสทธประโยชนพนฐานไมควรจะเพมมากขน และตองมกลไกการ

ประเมนสทธประโยชน ผเสนอและผประเมนไมควรเปนแหลงเดยวกน ควรมาจากผบรการ

และท าหนาทวชาการทจะพทกษสทธประโยชน

3. นายชศกด จนทยานนท ผแทนองคกรดานคนพการและจตเวช ขอบคณทจดใหมการประชม

เหนชอบในหลกการและเกณฑการประเมนทง 4 ขอ โดยเสนอใหมกระบวนการพจารณา

113

อยางเขมขนในสวนของอนกรรมการชดน ซงอนกรรมการแตละชดภายใตคณะกรรมการหลก

กมกระบวนการกลนกรองตามบทบาทของแตละชดทจะชวยเสรมความเขมขนของแตละคณะ

อยแลว

4. นายพรพล วสทธวเศษศกด ชแจง ดงน

4.1 งบประมาณ จากงบ เหมาจายรายหวของประชากรสทธUCทงหมด นอกจากนมงบแยก

กลมเชน ผปวย HIV กลมไตวายเรอรง กลมใหม Life long care ซงจะตองไปเขามต

ครม.กอน โดยค านวณจากฐานประชากรตามชวงเวลา

4.2 สทธประโยชนพนฐาน จะไมระบวาครอบคลมโรคใดบาง แตจะระบโรคหรอบรการทไม

ครอบคลมแทน

5. นายศานต กลาแท ผแทนองคการบรหารสวนต าบล เสนอความคดเหนเพมเตมวา การ

พจารณาควรมองใหรอบดาน การมอนกรรมการหลากหลาย เพอการมองใหหลากหลายตอ

ผลกระทบใหรอบดานมากขน

6. นายโกวทย มกรณา ผแทนผอ านวยการส านกงบประมาณ ใหขอสงเกตดานงบประมาณสวน

ใหญอยในคาใชจายรายหว การเพมกรณพเศษ ควรมองในอนาคตดวยวาจะมโรคอะไรอกบาง

เพอการตดสนใจใหรดกม

มตทประชม 1. รบทราบขอเสนอแนวทางและผลการด าเนนงานทผานมาของคณะอนกรรมการ สวนการ

ด าเนนงานควรพจารณาถงสทธประโยชนในภายหนาไมควรเปนแบบเฉพาะกจ เพอใหทนกบ

คณะอนฯการเงนการคลง และกลไกการด าเนนงานควรเพมมมมองในสวนของ Provider

อนๆนอกเหนอจาก HITAP,IHPP

2. เสนอใหแตงตงคณะท างานภายใตคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ม

คณะท างานจากภาคบรการและผเกยวของ โดยใหทางกรมการแพทยเปนประธาน

ประกอบดวย ผใหบรการ วชาชพ ผเชยวชาญ ประชาชน HIPP IHAP และผเกยวของ ซง

คณะท างานนมภารกจรวบรวมประเดนทไดรบการเสนอเพอวเคราะห จดท า priority ของสทธ

ประโยชนตางๆเพอเสนอในปตอไป มระยะเวลาทชดเจนซงผานการเสนอเชงประเดนจากผ

ใหบรการ และผรบบรการ ตามขนตอนทก าหนดไวเดม และครอบคลมทง 3 กองทน คอ

กองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต กองทนประกนสงคม และกองทนขาราชการ

3.2 ขอเสนอความรวมมอกบคลนกเอกชนในการใหบรการทนตกรรมประดษฐ

114

นายสธา เจยรมณโชตชย ผอ านวยการส านกทนตสาธารณสข ในฐานะผประสานงานในโครงการฟนเทยมพระราชทาน น าเสนอ ขอเสนอความรวมมอกบคลนกเอกชนในการใหบรการทนตกรรมประดษฐ ตามรายละเอยดเอกสารประชมวาระ 3.2 จากขอมลการส ารวจสภาวะสขภาพชองปากแหงชาต 2555 พบวามอตราผสงอายทมจ านวนฟนแทนอยกวา 20 ซ รอยละ 42.2 และอตราผสงอายทสญเสยฟนทงปาก รอยละ 2.5 (236,000 คน) และ ปจจบนผสงอายเพมขน ปละ 200,000 คน ประมาณการความจ าเปนในการใสฟนทงปากเพมปละ 5,000 คน (ทมาของขอมล : มเตอรประเทศไทย ม.มหดล) จากป 2555 ส ารวจพบจ านวนรพ.รฐบาลทมระยะเวลารอคอย (คว) สงกวา 6 เดอนถงรอยละ 34.8 ซงเปนปญหาทางชองปาก ทสงผลกระทบตอสขภาพอนามยและคณภาพชวตของผสงอาย โดยการจดบรการภายใตโครงการฟนเทยมพระราชทาน กระทรวงสาธารณสข เรมตงแตป 2548 จ านวนผรบบรการฟนเทยมทงปาก(กรณ 2ชน) อาย 60 ปขนไป เพมขนกอนด าเนนโครงการฯจากเดมเฉลย 4,000 ราย เปลยนเปน 45,000 ราย โดยเปน สทธประกนสขภาพฯ เฉลย 31,500 ราย ซงกรณแยกรายเขต จะพบวา กรงเทพมหานคร มผสงอายมากแตมการเขาถงบรการนอยทสด โดยมขอเสนอเพอการพจารณาคอ เพอเปนการลดปญหาสขภาพ สงเสรมคณภาพชวตของผสงอายดงกลาว โดยใหสามารถเขาถงเขาถงบรการทตกรรมประดษฐแกผสงอายสทธประกนสขภาพฯ มากขน จากปละ 31,500 ราย เปนปละ 40,000 ราย จงเสนอคณะอนกรรมการฯ เพอพจารณาใหความเหนชอบในการใหภาคเอกชนเขามามสวนรวม ใหบรการทนตกรรมประดษฐส าหรบผสงอายในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต โดยใชอตราคาบรการทรวมเงนเดอนบคลากร โดยขอเพมกลมเปาหมายโดยด าเนนงานโดยภาคเอกชน ป 2557 จ านวน 8,500 ราย แบงเปนเขต กทม. 1,500 ราย และสวนภมภาค 7,000 ราย โดยมงบประมาณ เพมเตม 30,600,000 บาท ความเหนและขอเสนอแนะ

1. ประธาน สอบถามถงงบประมาณเดมไดมาจากสวนไหน หากมการใหบรการกลมเปาหมาย

เพมขนจากปละ 31,500 ราย เปนปละ 40,000 ราย โดยจะขยายเปาหมายใหด าเนนงานโดย

ภาคเอกชน นนจะใชงบประมาณจากสวนใด

2. นายอรรถพร ลมปญญาเลศ ใหขอมลการชดเชยบรการทนตกรรมประดษฐโดยใชจากหมวด

คาใชจายสง (High Cost) ในหมวดอปกรณและอวยวะเทยม โดยเฉลยแตละปงบประมาณ

หนวยบรการภาครฐสามารถใหบรการประมาณ 30,000 ราย ประมาณการวาใน

ปงบประมาณ 2557 จะขยายเปาหมายประมาณ 43,000 เดมจากก าลงภาครฐประมาณ

31,500 ราย

3. นายพรพล สทธวเศษศกด ใหขอมลเพมเตมดงน เนองจากป 2557 ประมาณการ 44,500

ราย ในกรอบงบประมาณ 178,000,000 บาท แตเนองจากขอมล ถาไมท าอะไรผสงอายกจะ

สะสมควไปเรอยๆเพม ถาจะขยายไปเอกชนหรอ ใหขยาย Benefit ใหเอกชนใหดวยราคาท

จายใหภาครฐนนเอกชนอาจไมสามารถท าได จงเสนอราคา 8,000 บาท ถาหาก

115

อนกรรมการเหนชอบใหเอกชนเขามามสวนรวม กจะเปลยนเปามายเปน 40,000 ราย โดย

ใหเอกชนเสรม 6,500 ราย ภายใตงบประมาณ 178,000,000 บาท ไมไดท าใหภาครฐไดเงน

ลดลง

4. นายโกวทย มกรณา ผแทนผอ านวยการส านกงบประมาณ ตงขอสงเกตและใหค าแนะน าวา

ควรมขอมลหารอประกนสงคม และ สทธขาราชการดวย

5. นายพรพล สทธวเศษศกด ชแจงในทประชมและใหขอมลเพมเตม กรณทประชมตงขอสงเกต

ดงน

5.1 กรณหนวยบรการเอกชนทไมใชคสญญา ของ สปสช. จะผดกฎหมายของ สปสช.หรอไม

นนขอชแจงวา สามารถท าประกาศเปนระเบยบได เชนการท าสญญาพเศษเฉพาะกจ ซง

ตองมการตรวจประเมนคณภาพ ถาเรองนผานจะท าใหมชองวางระหวางเอกชน

5.2 กรณชดเชยราคาการใหบรการ แกหนวยบรการภาครฐบาลและเอกชน ทแตกตางกน

สามารถท าไดหรอไม ทผานมายงไมเคยมการก าหนดอตราคาบรการเปน 2 ราคา

ระหวางภาครฐและภาคเอกชน

5.3 เนองจากปจจบน ทนตแพทยสวนใหญท างาน 2 แหงทงภาครฐและภาคเอกชน เกรงวา

จะมการ Abuse ระบบโดยใหผปวยในระบบหลกประกนสขภาพ ไปรบบรการในคลนก

เอกชน

6. นายศานต กลาแท ผแทนองคการบรหารสวนต าบล มความเหนและขอเสนอแนะวา จาก

ประสบการณตรงของผปวย ราคา 4,500 ตองรอควอาจเปนป สวนเอกชนกไมรบราคาน

ควรน ารองดกอน

7. นายบญชา คาของ ใหขอแสนอะแนะและตงขอสงเกตวา ถากรณทนตกรรมประดษฐ อยใน

สทธประโยชนจรง สวนไหนทยงไมครอบคลม กรณนเปน สทธประโยชนปกต ตองพจารณา

จดทยงเขาไมถง ซงนาจะเปน กทม. จงควรมกลไกการเพมการเขาถง กบผรบผดชอบในแต

ละเขต เพอเพมมาตรการรองรบ แตถายงไมสามารถท าไดจงคอยพจารณาวธอน

8. นายจรล ตฤณวฒพงศ เสนอแนะเพมเตมวา เปนการพจารณาสทธประโยชนทจะเพมขน

ประเดนระบบบรการสามารถรองรบไดหรอไม สภาพความเปนจรงทนตแพทย ท าหลาย

หตถการ หากมการปรบราคาใหเหมาะสม โดยใชกลไกล สรางแรงจงใจ อาจมการใหบรการ

ในโรงพยาบาลรฐบาลเพมขน

9. นายอนนต เสรฐภกด รองอธบดกรมการแพทย ตงขอสงเกตและเสนอแนะวา ถาเพมราคา

จ านวนผปวยไมเพม มเหตผลรายละเอยดคาใชจายไมเหมอนกน หลกการควรจะใหทาง

สถาบนทนตกรรม ศกษาราคาและเปาหมายดวย

116

มตทประชม รบทราบขอเสนอ แตเหนควรหาขอมลเพมเตม โดยมอบกรมการแพทย กรมอนามย (ส านกทนตกรรม) ส านกบรหารการสาธารณสข (สบรส.) และ สปสช.พจารณรายละเอยดรวมกน เพอพจารณาความเปนไปไดโดยหนวยบรการภาครฐ สามารถใหบรการไดครบเปาหมาย 40,000 ราย และวงเงนงบประมาณ แลวน าขอมลมาน าเสนอเพอพจารณาอกครง ในการประชมครงตอไป

3.3 การขยายกลมเปาหมายใหวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล ป 2556

นายศภมตร ชณหสทธว ฒน นายแพทยทรงคณวฒดานเวชกรรมปองกน กรมควบคมโรค น าเสนอ ตามรายละเอยดเอกสารประชมวาระ 3.3

สบเนองจากการใหบรการวคซนไขหวดใหญ เปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต โดยครอบคลมประชาชนทกกลมอาย ทมโรคเรอรง 7 โรค (โรคปอดอดกนเรอรง, หด, หวใจ, หลอดเลอดสมอง, ไตวายเรอรง, มะเรงทไดรบการรกษาเคมบ าบด และเบาหวาน) และผสงอายมากกวา 65 ปขนไป มาตงแตป 2551

ในการน จงสมควรขยายกลมเปาหมายในการรบวคซนเพอใหเกดความครอบคลมมากยงขน เพอลดการปวยดวยโรคไขหวดใหญ และการตายเนองจากภาวะแทรกซอนของโรค และลดโอกาสการแพรกระจายเชอไขหวดใหญ ระหวางบคลากรทางการแพทย และผปวยทมารบการรกษาทคลนกของโรงพยาบาล รวมถงลดคาใชจายทจะเกดขนจากการรกษาพยาบาลโรคไขหวดใหญ โรคแทรกซอนและการขาดงาน

จงเสนอคณะอนกรรมการฯ เพอพจารณาอนมตการขยายกลมเปาหมายด าเนนการในป 2556 เพมขนอก 2 กลม ไดแก หญงมครรภทมอายครรภ 4 เดอนขนไป และเดกอาย 6 เดอนถง 3 ปทกคน โดยบรหารจดการภายใตงบประมาณป 2556 ทไดรบ ความเหนและขอเสนอแนะ

1. นายกฤช ลทองอน ชแจงขอมลเพมเตมดงน

1.1 ขอมลการใหบรการ และผลการด าเนนงานใหบรการวคซนไขหวดใหญตามฤดกาล

ตงแตป 2551 พบวา ประชากรกลมเปาหมายทรบวคซน จ านวน2,297,154 ราย โดย

คดเปน 30.66 % ของประชากรเปาหมายทควรจะไดวคซน 7,491,807 ราย ซงนอย

กวาเปาหมายทต งไวท 40% และผลงานเมอเทยบกบจ านวนวคซนทไดรบการจดสรร

2,844,000 โดสคดเปน 80.77% ทงนในสวนของวคซนทเหลอไดมการจดสรรไปยง

กลมอนนอกจากกลมเปาหมายทก าหนดไวเดม จงขอขยายกลมเปาหมายเพมเตม

1.2 การขออนมตเพอใหเปนไปตามการปฎบตจรง ซงมการขยบไปยงกลมอนมารบแทน

เพราะผมารบบรการนอยกวาเปาทก าหนด

117

2. นายศภมตร ชณหสทธวฒน ใหขอมลเพมเตมวา ผก าหนดเปนผหางบประมาณเอง ไม

สอดคลองกบการปฏบตทตองฉดวคซนให แตไมไดรายงาน การรายงานเปนนอกกลม ซงการ

ฉดนอกกลมไมเปนผลงาน

3. นายพรพล วสทธวเศษศกด ใหขอมลเพมเตมวา

3.1 เดมมคณะอนกรรมการ P&P ขอขยาย กลมเปาหมายเพมเตม หากจากกลมเปาหมาย

เดม 40%ของประชากรเปาหมายทงหมดยงใหบรการวคซนได 80% ของ

กลมเปาหมายขาดอก 20% ของกลมเปาหมาย แมเรงการใหบรการแลวยงไมสามารถ

ท าได จงขออนมตการขยายกลมเปาหมายตามทใหบรการจรง และเปนการใหก าลงใจ

เนองจากมผลงานดขนตลอด เพอใหสอดคลองกบมตบอรดหลก ทเหลออก 20 % ท

เปนกลมเปาหมายรอง

3.2 หากคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต มการอนมตจะสงผลผกพนธตอไป จง

ตองการใหทาง คณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯพจารณาด โดย

คณะอนกรรมการ P&P เสนอบอรดฯในสวนของความคมคา

4. นายบญชา คาของ ใหขอสงเกตและขอเสนอแนะ วา ตามหลกวชาการควรมการขยาย

กลมเปาหมาย สวนเรองการบรหารจดการ ซงการประมาณการฉดวคซน ฉดวคซนไมถงเปา

ฉดไมทน มลคาจะหายไป การอนมตนนถอวาถกตอง แตหากวคซนยงเหลอและมาขยาย

กลมเปาหมายนนคนละประเดนกน

5. ประธาน ใหความเหนและขอเสนอแนะ วาโดยหลกการเหนดวย เปนการอนมตยอนหลง กรณ

ทกลมเปาหมายหลกไมสามารถท าไดตามเปา ใหอนมตขยายไปกลมเปาหมายรองได แต

ตองเรงท าใหกลมเปาหมายหลกใหไดตามเปาดวย

6. นางวรวรรณ แตงแกว เสนอแนะเพมเตมวา ควรมการประชาสมพนธถงความเขาใจเกยวกบ

การฉดวคซน ความเชอถอเรองคณภาพของวคซนดวย

มตทประชม อนมตขยายกลมเปาหมาย ด าเนนการจ านวน 2 กลม โดยใหเรมตงแตปงบประมาณ 2556 ภายใตงบประมาณในปเดยวกน เปนตนไปดงน

1. หญงมครรภ อายครรภ 4 เดอนขนไปทกคน

2. เดกอาย 6 เดอนถง 2 ปทกคน

3.4 การปรบปรงหลกเกณฑและเงอนไขการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอด Hematopoietic Stem cell transplantation

118

ผศ.อดมศกด บญวรเศรษฐ และ ศ.สรเดช หงสอง อนกรรมการฝายเซลลตนก าเนดเมดเลอด สมาคมโลหตวทยาแหงประเทศไทย น าเสนอ ตามรายละเอยดเอกสารประชมวาระ 3.4

เดมการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอด Hematopoietic Stem cell transplantation คมครองเฉพาะ สทธขาราชการ และสทธประกนสงคม ซง สปสช. เรมมโครงการน ารองตงแตป 2553 ท ามาแลวปละ 30 ราย ตอป ในป 2556 (ยงไมสนปงบประมาณ) มผปวยแลว 40 ราย ผลลพธอตราการรอดชวตเพมขนทกป ดงตาราง

ขอเสนอจากสมาคมโลหตวทยา 3 เรอง 1. ปรบปรงเงอนไขการปลกถายเซลลตนก าเนดเพอพจารณาในการเพมสทธประโยชน

2. ปรบปรงตนทนราคาการปลกถายเซลลตนก าเนด

3. เพมขอบงชการปลกถายเซลลตนก าเนดจากผบรจาคทไมใชญาต

1. การปรบปรงเงอนไขการปลกถายเซลลตนก าเนดเพอพจารณาในการเพมสทธประโยชน

การพจารณาขอบงช ในระยะเรมแรกจะพจารณาในกลมผปวยทไดผลประโยชนจากการรกษาสงสด มปจจยเสยงต าสด เพอใหผลการรกษาทด เปนกลมแรกๆในโครงการน ารอง เชน มะเรงเมดเลอดขาวชนดเฉยบพลน โดยจะรกษาเฉพาะโรคทสงบเพยงครงแรกเทานน แตยงมขอบงชในกลมโรคอนทไมใชมะเรงซงยงไมครอบคลมในปจจบน จงเสนอขอเพมขอบงช ซงไดผานการกลนกรองโดยสมาคมโลหตวทยา โดยแพทยผเชยวชาญ ดงน

1.1 กรณผปวยกลบเปนซ า หลงจากใหยาเคมบ าบดแลวโรคกลบเปนซ า แลวสามารถน าผปวย

เขาสระยะสงบอกรอบ สามารถท า Stem cell ได

1.2 กรณ advance disease ทรกษาจนโรคสงบแลว

1.3 มะเรงตอมน าเหลอง เดมมขอบงชเฉพาะการกลบมาเปนซ าเทานน ใหเพม กรณไมกลบมา

เปนซ า ผปวยกลมน มกทราบอยแลววาจะรกษาดวยยาเคมบ าบดธรรมดา อยางไรกม

โอกาสเกดเปนซ าอยแลว ถาใหการปลกถายตงแตตนผปวยจะมโอกาสมากขน

1.4 ผปวยเดกจะแตกตางจากผใหญ ใน acute lymphoblastic leukemia ผปวยเดกจะ

ตอบสนองตอยาเคมบ าบด โอกาสหาย 80% จงมผปวยมาปลกถายไมมาก แตส าหรบ First

Complete Remission ควรจะไดรบการปลกถายไมควรใหยา ซงจะมประมาณ 10% ของ

ผปวย ALL ซงสามารถ registry ไดทงหมดเพราะมแพทยทรกษาอย 33 แหงเทานน จาก

ป ลงทะเบยน ตาย รอดชวต อตรารอด% 2553 24 8 16 66.66 2554 25 6 19 76 2555 24 3 21 87.5

119

การประมาณการผปวย ALL รายใหมประมาณ 500รายตอป จ านวนทตองปลกถาย

ประมาณ 10-20 ราย

1.5 Acute Myeloid Leukemia : AML มผปวยไมมาก การรกษาดวยเคมบ าบดจะมโอกาส

หายขาดเพยง 40% การปลกถายจะคมคากวามาก และกนยากดภมเพยง 6 เดอน – 1 ป

ตางจากการปลกถายอวยวะทตองกนยาตลอดชวต เดอนละหมนกวาบาท

1.6 Chronic Myeloid Leukemia : CML ตองกนยาตลอดชวต ซงระยะยาวกไมทราบวาม

ผลกระทบอยางไร และตองเสยเงนปละลานไปตลอดชวต แตถาผปวยไดรบการปลกถาย

ครงเดยวหายขาด

1.7 ในผปวยเดก กลม non-malignant ไดแก Severe aplastic anemia, Severe thalassemia,

Inborn error metabolisms และ Primary immune deficiencies ภมคมกนบกพรองแต

ก าเนด ซงพวกนเปนแลวไมถงปจะเสยชวตทงหมด จงจ าเปนตองปลกถาย ไขกระดกซงจะ

หายขาด ยกตวอยางคอผปวยเปน Gaucher ตอนนผปวยเขาสทธของ สปสช. จะตองเสย

คา Enzyme Investment ปละหนงลาน แลวไมหายขาด ตองกนยาไปเรอยๆ แตการปลก

ถายไขกระดก ท าครงเดยวเสยคาใชจายลานเดยวหายขาด

1.8 ความสามารถในการรบผปวย จากประสบการณทผานมา 17 ป ผาตดไป 400 ราย สามารถ

ดใน Text ได ซงผปวยเหลาน ใชเงนจาก สปสช.สวนหนง ถาคนไขเปนพนองกน ถา

คนไขเปนแบบ Unrelated ใชกองทนของสมเดจพระนางเจาฯ ทตงในมลนธรามาธบด

กองทนพระองคโสมฯ ซงกองทนตองไปหาเงนส าหรบกลม Unrelated

1.9 จากสไลดน าเสนอ Survival Curve บนและลาง เปรยบเทยบระหวาง การใชไขกระดกจาก

ญาตพนอง หรอไมใชญาตพนอง 90% หายขาด ซงมใน Data ทรวบรวมใน Text Asia

ศกษารวมกบ HITAP เรองความคมทนในผปวย Thalassemia ในผปวยเดกและผใหญ ซงม

ความคมคามาก ทยงไมม Study คอ Inborn error metabolisms, Primary immune

deficiencies เนองจากโรคมนอย แตบอกไดวา Gaucher ใหยากไมหาย กรณ Primary

immune deficiencies ถาไมปลกถายไขกระดกกเสยชวต มตวเลข ของ สปสช.พบวา

ผปวยเกดใหมเปน Thalassemia ถาใหเลอดและยาขบเหลก ตามท สปสช. Support ใน

ปจจบนน อาย 30 ป ในป 2006 ตองจายเงน 6 ลานบาท และคนไขไมหายตองใหเลอดอก

ถาหากน าเงน 6 ลานบาท มาท า situation 10 ลานบาทอาย 30 ปกไมหายขาด ถาปลกถาย

ไขกระดกใชเงนประมาณ 1 ลานบาท สามารถหายขาดได ไมตองกนยาตลอดชวต ซง

คมคากวากน

120

2. การปรบปรงตนทนราคาการปลกถายเซลลตนก าเนด

ปจจบน สปสช.ชดเชยคาใชจายเปนจ านวนเงน 800,000 บาท/ราย ซงเปนตวเลขอางองจากประกนสงคมทใหไว 750,000 บาท/ราย เมอ 10 ปทแลว ขอเสนอเพอปรบปรงราคา

2.1 วธ auto คาใชจายเฉลยรวมรายละประมาณ 76,000 บาท สวนเดก 72,000 บาท ใหคง

ราคาท 800,000 บาท

2.2 วธ Allogeneic คาใชจายเฉลยในผใหญ 1,700,000 บาท เดกประมาณ 1,500,000 บาท

2.3 ขอใหพจารณาความคมคาจากการรกษา LL ดวย chemo ในโครงการทสปสช.สนบสนน

กบการรกษาดวย HSCT ซงสดทายแลวยงไงผปวยกจะ relapse หากไมไดท าการปลกถาย

2.4 ความเปนไปไดในการก าหนด co-payment เพอเพมโอกาสการเขาถงของผปวยใหมจ านวน

มากขน

3. เพมขอบงชการปลกถายเซลลตนก าเนดจากผบรจาคทไมใชญาต

เปนเรองใหม ทยงไมครอบคลม ทงสทธของ ปกส. และ สปสช. เนองจากขอจ ากดการหาเซลล related ปจจบนศนยบรการโลหต สภากาชาดไทย มอาสาสมครบรจาคเพมมากขนกวาเดม เปนแสนราย ท าใหมโอกาสหาเซลลทตรงกนไดเพมขนถง 40% เดมไดไมถง 5% แตยงมขอจ ากดเนองจากยงไมครอบคลมในชดสทธประโยชน ยกเวนสทธขาราชการ ความเหนและขอเสนอแนะ

1. นายอนนต เสรฐภกด รองอธบดกรมการแพทย ตงขอสงเกตและขอเสนอแนะวา เนองจากราคา

ในการใหบรการผปวยมความแตกตางกนมากในแตละสถาบน ควรจะตองมกระบวนการจดการ

รวมหาวธการทเหมาะสมและเปนไปในทศทางเดยวกน ซงถา Process เดยวกนการรวมกนซอ

อาจท าใหมตนทนในการบรหารจดการลดลงได และตองคดวธการบรหารจดการเพอใหสามารถ

ท าโครงการไดในระยะยาว อาจตองพจารณาขอบงชใหแคบลง ให priority กบ Thalassemia

กอน

2. นายพรพล วสทธวเศษศกด ใหขอเสนอแนะ ดงน

2.1 การบรหารจดการโดยใชเงน HC ทค านวณแยกจากเหมาจาย ในป 57 อาจจะไมทน หรอ

ตองใชตามทไดมาแลว หากมการเพมสทธ

2.2 เนองจาก Thalassemia มผปวยจ านวนมาก อาจตองท าเปนงบแยกจากรายหว เหมอน

HIV ซงตองมการบรหารจดการตงแตการสงเสรมปองกน แบบภาพรวมทงระบบ

2.3 ขอยงไมครอบคลม thalassemia ในป 57 งบทไดใหเพมสทธแตอยภายใตวงเงนทมอยในป

57

121

3. ศ.สรเดช หงสอง ขอเสนอแนะวา เหนดวยกบกรณ Thalassemia ในฐานะนกวชาการ คดวาไม

ควรประชาสมพนธถงกรณปลกถายไขกระดก ท า Result มองภาพรวมหากมองวารกษาหาย

แลวจะท าใหไมมการปองกนเพราะอยางไรกไมปองกน ดงนนควรมองภาพรวมทงหมด

4. ศ.เกยรตคณสมศร เผาสวสด เหนดวย และสนบสนนอยแลวถาหากน าผปวย Thalassemia มา

เขาในการปลกถายไขกระดก

มตทประชม 1. เพมเงอนไขการปลกถายเซลลตนก าเนด ส าหรบโรคมะเรงเมดเลอดขาว และมะเรงตอม

น าเหลอง ยกเวนส าหรบผปวย Thalassemia และครอบคลมการปลกถายเซลลตนก าเนดจากผ

บรจาคทไมใชญาต ตงแตปงบประมาณ 2557 เปนตนไป

2. รบทราบขอเสนอใหมการปรบปรงตนทนราคาการปลกถายเซลลตนก าเนด โดยจดท าราคากลาง

ทเหมาะสม

3. ส าหรบการปลกถายเซลลตนก าเนดในกลมผปวย Thalassemia ใหมการศกษาและพฒนา

ขอเสนอใหครอบคลมตงแต ปองกน จนถงการรกษาและน ามาพจารณาอกครงส าหรบการ

จดระบบบรการและการขยายสทธประโยชนการรกษาในระบบหลกประกนสขภาพตอไป เพอ

เพมสทธประโยชนในป 2558

3.5 การคดกรองภาวะสายตาผดปกตในเดกประถมศกษา

นางกลยา ตระวฒนานนท โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) กลาวถงทมา ไดรบการเสนอจาก 7 หนวยงานและผมสวนไดเสยประชาชนทวไปเสนอเพมสทธประโยชนในการรกษา และน ามาคดเลอกหวขออยางเปนระบบและผเชยวชาญมาประชมรวมกนเพอจะใหหวขอนด าเนนงานอยางมประโยชนสงสดตอประชาชน ตามรายละเอยดเอกสารประชมวาระ 3.5

เนองจาก ภาวะสายตาผดปกตเปนสาเหตส าคญของความผดปกตในการมองเหน ประชากรไทยทมความพการทางสายตา สาเหตอนดบหนงเกดจากภาวะสายตาผดปกต มมากกวา 15 ลานคน การวนจฉยและรกษาภาวะสายตาผดปกตไมยงยาก แตการเขาถงกลมเดกยงเปนปญหาเนองจากตองใหผปกครองตระหนก และหากไมไดรบการแกไขจะมผลกระทบในเชงลบตอการศกษา และโอกาสในการท างานในอนาคต ทเรยกวาโรคสายตาขเกยจ (Amblyopia) ซงควรแกไขในชวงอาย กอน 6 ขวบ จากการศกษาโดยองคการอนามยโลก สรปวา การคดกรองภาวะสายตาผดปกตในเดกเปนเรองเรงดวน และควรท าในระดบชมชนรวมกบอนามยโรงเรยน โดยมวตถประสงคของการศกษา เพอ พฒนาระบบการคดกรองภาวะสายตาผดปกตและจดหาแวนสายตาใหกบเดกนกเรยนในเดกวยกอนประถมศกษาในประเทศไทย

122

วธการด าเนนงาน โดย 1. การพฒนาเครองมอและคมอคดกรองส าหรบครอนบาลและครประถมศกษา

2. อบรมและฝกปฏบตแกคร 223 คน 17 รร. ใน 4 จงหวด

3. ครทกคนคดกรองทโรงเรยน

4. จกษแพทยและพยาบาลเวชปฏบตทางจกษท าการคดกรองเดกอกครงทโรงเรยน

5. สงตวเดกทมผลการคดกรองผดปกตไปรบการตรวจเพมเตมทโรงพยาบาล

6. วนจฉยและรกษาโรครวมทงแจกแวนสายตาฟรแกเดกทจ าเปน

7. นดตรวจตดตาม 3 เดอน และท า Group discussion กลมผปกครองและคร

จากผลการศกษา พบวา จ านวนเดกทงสน 5,303 คน ไดรบการคดกรองจาก บคลากรทางการแพทยกลมผเชยวชาญ และคร เมอเปรยบเทยบ Sensitivity เดกอนบาล อยท 25% เดกประถมอยท 59% สวนใหญทครสามารถ Detected ไดจะเปนเดกทตองใชแวนสายตาจรง แต specificity เทากนคอ 98% เพราะฉนนครสามารถ Detected และจากขอสรปในการศกษา พบวา นกเรยนทคดกรองทงหมด 5,461 คน อาย 3-12 ป สายตาผดปกต 6.6% จ าเปนตองใสแวน 4.1% ซงมแวนใสอยแลว 1% แตเปนแวนสายตาทถกตองเพยง 0.25% เทานน ซงตรงกบสถานการณในปจจบน ทมเดกไทยอาย 4-12 ป มจ านวน 7 ลานคน (ประมาณการจากขอมลจ านวนเดกอาย 0-14 ป ในป 2553 กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย) ประมาณ 2.8 แสนคน มสายตาผดปกตและจ าเปนตองใสแวนสายตา โดยเดกทตดแวนใสเอง มประมาณ 7 หมนคน ซงแวนสายตาทมถกตอง ประมาณ 1 ใน 4 ซงหากวาไมมการรกษาหรอดแลอยางถกวธ จะสงผลใหเดกมปญหาในการมองเหนไปตลอดชวต บางคนถงขนสญเสยการมองเหนได

การวนจฉยโรคโดยจกษแพทยเดกซงคดเฉพาะทส าคญ

Diagnosis

Pre-primary school children (n= 1195)

Primary school children (n=4266)

Total (n=5461)

No. % No. % No. % Refractive error 100 8.4 263 6.2 363 6.6

Significant refractive error

46 3.8 180 4.2 226 4.1

Amblyopia 11 0.9 25 0.6 36 0.7

หลงจากการตดตามผล จะมการท า Group Discussion ระหวางกลมครและกลมผปกครองไดผลดงน

123

กลมคร กลมผปกครอง

- ท าใหคณครและผปกครองเหนความส าคญ

ของการตรวจคดกรองภาวะสายตาผดปกต

- การตรวจคดกรองเดกในความดแลปละครง

และน าเดกมาตรวจทโรงพยาบาลตามนดได

โดยไมถอวาเปนภาระ

- คมอตรวจคดกรองทแจกมประโยชนแตไม

สามารถทดแทนการฝกอบรมได

- คาตอบแทนไมมผลตอการตรวจคดกรอง

แตจะรวดเรวขน

- ควรมการประสานงาน การสงตอ การรกษา

ตรวจตดตามอยางเปนระบบและตอเนอง

- ใหเวลากบการฝกอบรมเพมขน

- สวนใหญไมทราบวาบตรหลานมภาวะ

สายตาผดปกตมากอน

- ไมยอมใหบตรหลานใสแวนสายตา เพราะ

กลววาสายตาจะเสยและท าใหบคลกไมด

- สวนใหญมความพงพอใจและยอมรบผลการ

คดกรองโดยคร

- ขาดความร ความเขาใจ ตอภาวะสายตา

ผดปกตในเดก

- ผปกครองทเหนความส าคญยนดจายเงน

เพอตดแวนใหบตรหลานแมมราคาแพง และจะ

ชวยกระตนใหบตรหลานใสแวนสายตาไดดขน

- สวนใหญยนดจายคาแวนตาในราคาอนละ

1,000 บาท

ประเดนพจารณา

- มความเปนไปไดในการคดกรองความผดปกตทางสายตาในเดกดวยครในโรงเรยน

- ตองมวธการบรหารจดการและประสานงานระหวางกระทรวงศกษาธการ กระทรวงสาธารณสข

สปสช. ราชวทยาลย และสภาการพยาบาล

- มความจ าเปนตองอบรมจกษแพทยทวไปเพอเพมศกยภาพในการวนจฉยและรกษาสายตา

ผดปกตในเดก

- ถงแมวาแวนสายตาส าหรบเดกราคาไมแพงหากซอจ านวนมาก (500-600 บาท) แตเดกเหลาน

สวนใหญจ าเปนตองเปลยนแวนสายตาทกป

นางขวญใจ วงศกตตรกษ จกษแพทยเดก สถาบนเดกแหงชาตมหาราชน ใหขอมลเพมเตมวา การคดกรองสายตาในเดกเลกมความส าคญดงทไดกลาวมาขางตนแลว แตในอดตไมกลาท า การเสนอวธการคดกรองโดยคร ถาหากประเทศไทยไดท าได จะลงทนนอยมาก และ กลมสายตาขเกยจทเกดจากสายตาผดปกตสามารถแกไขไดดวยแวนตาเปนสาเหตกลมใหญในเดกไทย การขอสนบสนนแวนสายตาเฉพาะอนแรก เพอเปนการกระตนใหเหนความส าคญของการใสแวนสายตาเพอรกษาความผดปกตของสายตาในเดก

124

ความเหนและขอเสนอแนะ 1. นายศานต กลาแท เสนอแนะดงน เนองจากกลมเปาหมายเดยวกบกลมเปาหมายในทองถนคอ

เดกเลกทอยในพนท สอดรบกบกองทนต าบลทด าเนนงานอยนาจะมการบรณาการโครงการน

กบกองทนทองถนได และแวนตาทจะแจกนาจะมหนวยงานสนบสนนมาก เชน ไลออน แต

กระบวนการจดการตรวจ วดสายตา ตองใชความช านาญ

2. นางรววรรณ แตงออน ให Implement เหมอน DM เสนอ กระทรวงสาธารณสข เปน Activity ท

ควรท า งบประมาณทใชนาจะไมมาก

3. นายอนนต เสรฐภกด เหนดวยกบการ Screening แตการดแลเดกเบองตนควรเปนหนาท

ผปกครอง ซงการแกปญหาระบบสขภาพนน ผปกครองควรมสวนรวมในการดแลรวมดวย แต

อาจตองเพมความร ความเขาใจกบผปกครองใหถกตอง

4. นายชศกด จนทยานนท เขาใจวา เปนการศกษาจาก HITAP มการศกษา และ คนพบปญหา

ขอเทจจรงมาแลววาจะชวยเหลอเดกทมปญหาสายตาผดปกตได และขอสนบสนนขอเสนอแนะ

ของ นายศานต กลาแท เกยวกบความรวมมอจากทองถนตองชวยดแล และขอบคณแพทย ท

มความคดดๆ ใหแกประชาชน และเหนสมควรวาในสวนของทองถนตองชวยดแลรวมกน เชน

กระทรวงศกษา กมชองทางอนทสามารถบรณาการรวมได หากไมปองกนจะท าใหคาใชจายใน

การรกษาสงขน ทงนขอเสนอดงกลาวหากวาอยในระบบทระบบประกนสขภาพตองดแลหรอไม

หากใชกเหนชอบ เพราะเปนประโยชนแกประชาชนผมสทธ

5. นางขวญใจ วงศกตตรกษ ใหขอมลเพมเตมวา ทผานมาจะพบวามการแจกแวนอยเปนระยะ

จากหนวยงานตาง ๆ แตจากการศกษาพบวาแวนสายตาทไดไมเหมาะสมกบสายตาเดกเ ปน

สวนใหญ มเพยง1 ใน 4 ทไดรบแวนตาทเหมาะสม ซงเดกจะตางจากผใหญทไมสามารถบอก

ไดวาแวนเหมาะสมหรอไม ขอเสนอเปนระบบการบรหารจดการ ไมใชการดแลแทนผปกครอง

และการขอสนบสนนแวนสายตาเฉพาะอนแรก เพอเปนการกระตนใหเหนความส าคญของการ

ใสแวนสายตาเพอรกษาความผดปกตของสายตาในเดก

6. ประธาน เสนอแนะดงน สรปปญหาแวนสายตาในเดกม 2 ประเดนพจารณาคอ 1.กระบวนการ

วดสายตา 2. เดกมปญหาทางสายตาผดปกตไดรบการรกษาโดยการใสแวนสายตา แตตอง

ยอมรบวาจะมผลกระทบตอผใหบรการ และการบรหารจดการ รวมถงตองท างานรวมกบ

อนามยโรงเรยน ซงเปนกจกรรมเพอใหเกดขนในระบบ รวมทงเปนภาระงานทเพมเขาไปใน

ระบบ และสอบถามถงงบประมาณทจะมาสนบสนน

7. นายพรพล วสทธวเศษศ กด เสนอ เปน 2 ประเดน คอ

125

7.1 ใหอนมตบางพนททมความพรอม โดยบรณาการกบงบกองทนทองถน และ P&P area

base

7.2 ส าหรบป 59 คอยมาพจารณาวาจะตองตงงบในป 59 หรอไม อยางไร

8. นายบญชา คาของ ใหความเหน เรองความพรอมของบคลากร ผทตองท าหนาทใหบรการตาม

โครงการ และควรใหสอดคลองกบ service plan เพอใหด าเนนการเสรมไปในทางเดยวกน เปน

national policy และตองมการอบรมเจาหนาท ใหมศกยภาพเพมขนกวาเดม

9. ประธาน มขอเสนอให เจรจากบ สป. สวรส. กรมอนามย กรมการแพทย สถาบนสขภาพเดก

แหงชาตมหาราชน ถงความเปนไปไดในการด าเนนการในป 57 ซงไมเพยงแคงบประมาณท

ตองใช เพอแปลงสการปฏบตจรง

มตทประชม รบทราบขอเสนอ แตเหนควรศกษาขอมลเพมเตม โดยกรมการแพทย กรมอนามย สวรส.

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน และ สปสช. เพอพจารณารายละเอยดการด าเนนงานรวมกน และความเปนไปได เพอแปลงน าไปสการปฏบต แลวน าขอมลมาเสนอเพอพจารณาอกครงในประชมครงตอไป

ระเบยบวาระท 4 เรองเพอทราบ

ภาพรวมผลการรบฟงความคดเหนทวไป จากผใหบรการและผรบบรการ ตามมาตรา 18(13) ปงบประมาณ 2556

นายชาตร เจรญศร รกษาการผอ านวยการส านกสนบสนนและประสานงานเขต สปสช. น าเสนอ ผลการรบฟงความคดเหนทวไป จากผใหบรการและผรบบรการ ตามมาตรา 18(13) ปงบประมาณ 2556 (รายละเอยดตามเอกสารการประชมวาระ 4) มตทประชม

รบทราบผลการรบฟงความคดเหนทวไปจากผใหบรการและผรบบรการ ตามมาตรา 18(13) ปงบประมาณ 2556

ระเบยบวาระท 5 เรองอน ๆ

ไมม ปดประชม เวลา 17.00น.

นางศรขวญ ถนทพย/นางวรรณา เอยดประพาล สรปรายงานการประชม

นายชยสทธ ศรทองชย ตรวจรายงานการประชม

126


127

รายงานการประชมคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ครงท 6/2554 วนท 21 กรกฎาคม 2554 เวลา 13.30 – 16.30 น.

ณ. หองรบรองชน 5 อาคาร 1 ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข จ. นนทบร รายนามผเขาประชม

4. อนกรรมการทมาประชม 1) ศ.อมมาร สยามวาลา ผทรงคณวฒดานการเงนการคลง ทปรกษา 2) นางทสนย จนทรนอย อนกรรมการพฒนาระบบการเงนการคลง ทปรกษา 3) นายสวทย วบลผลประเสรฐ ผทรงคณวฒดานการประกนสขภาพ ประธาน 4) ผ.ศ.ส าล ใจด ผทรงคณวฒดานการแพทยแผนไทย รองประธาน 5) นายเกษม ทรงจตรตน ผแทนปลดกระทรวงสาธารณสข อนกรรมการ 6) นางอภสมา ชาญสบกล ผแทนปลดกระทรวงการคลง อนกรรมการ 7) นายสรเดช วลอทธกล ผแทนปลดกระทรวงแรงงาน อนกรรมการ 8) นางกณฐาภรณ สรเบญจวงศ ผแทนองคกรปกครองสวนทองถน (กทม.) อนกรรมการ 9) นายสวรรณชย วฒนายง เจรญ

ชย รองอธบดกรมควบคมโรค (ผแทนอธบดกรมควบคมโรค)

อนกรรมการ

10) นายพงษพสทธ จงอดมสข ผอ านวยการสถาบนวจยระบบสาธารณสข อนกรรมการ 11) นายเฉลมชย ชเมอง ผแทน ผอ านวยการสถาบนรบรองคณภาพ

สถานพยาบาล (สรพ.) อนกรรมการ

12) นายเทยม องสาชน ผอ านวยการส านกพฒนาระบบการเงนการคลงดานสขภาพแหงชาต


13) นางนธมา สมประดษฐ ผแทนผอ านวยการส านกพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ


14) นางสภณดา ปสรนทรค า ผแทนองคการบรหารสวนจงหวด อนกรรมการ 15) นายนมตร เทยนอดม ผแทนองคกรเอกชน (ผตดเชอเอชไอว) อนกรรมการ 16) นายอ านวย พฤกษภาคภม ผแทนสภาเภสชกรรม อนกรรมการ 17) นายไพบลย เอกแสงศร ผแทนสมาคมโรงพยาบาลเอกชน อนกรรมการ 18) นายประทป ธนกจเจรญ รองเลขาธการ สปสช. อนกรรมการ /

เลขานการ 5. อนกรรมการทไมไดมาประชม เนองจากตดภารกจอน

1) นางสาวสาร อองสมหวง เลขาธการมลนธเพอผบรโภค อนกรรมการ 2) นางวไล บณฑตานกล ผแทนเลขาธการคณะกรรมการอาหารและยา อนกรรมการ 3) นายจเดจ ธรรมธชอาร ผอ านวยการส านกนโยบายและแผน สปสช. อ น ก ร ร ม ก า ร /

ผชวยเลขานการ

128

6. ผเขารวมประชม 1) นางเรณ ศรสมต ทปรกษาอาวโส สปสช. 2) นายอภชย มงคล อธบดกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 3) นายทว ตงเลศ รองอธบดกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 4) นายศรศกด ธตดลกรตน ผอ านวยการสถาบนกลยาณราชนครนทร 5) นายประเวช ตนตพวฒนสกล นายแพทยทรงคณวฒ กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 6) นา งส า ว เ บญ จ

มาส พฤกษกานนท จตแพทย กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

7) นายบญชวย นวมงคลวฒนา นายแพทยทรงคณวฒ กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 8) นายวนชย กจอรณชย ผอ านวยการกองแผนงาน กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 9) นางบปยวรรณ พวพนธประเสรฐ กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 10) นางสาวราณ ฉายนท กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 11) นางสกาวรตน พวงลดดา กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 12) นางพรทพย วชรดลก กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข 13) นายธระยศ กอบอาษา ผแทนกรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข 14) นายจรบรณ โตสงวน ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) 15) นางสาวปารโมก เกดจนทก ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) 16) นางสาวกมาร พชน ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ (IHPP) 17) นางสาวศรเพญ ตนตเวสส โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 18) นายยศ ตระวฒนานนท โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 19) นางกลยา ตระวฒนานนท โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 20) นายสรชย โกตรมย โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 21) นางสาวพทธรา ลฬหวรงค โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 22) นายอดลย โมฮารา โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 23) นางสาวอษณา ตณมขยกล โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 24) นางสาวจนทนา พฒนเภสช โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 25) นางสาวกฤตยา พพฒนเศวต โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 26) นางสาวศตาพร ยงคง โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 27) น า ง ส า ว ศ ร

ลกษณ เชยวชาญ โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP)

28) น า ง ส า ว พ ศพรรณ

วระยงยง โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP)

29) นางสาวอษา ฉายเกรดแกว โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) 30) Miss Chaw Yin Mynt โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP)

129

31) นายกตต ปรมตถผล ผเชยวชาญพเศษ สปสช. 32) นางกาญจนา ศรโกมล ผเชยวชาญ ส านกพฒนาคณภาพบรการ สปสช. 33) นางปยพร ปยะจนทร ส านกพฒนาคณภาพบรการ สปสช. 34) นางสาวสาวตร ภรมยกจ ส านกพฒนาคณภาพบรการ สปสช. 35) นางวราภรณ สวรรณเวลา ส านกนโยบายและแผน สปสช. 36) นางสาวสาหราย เรองเดช ส านกนโยบายและแผน สปสช. 37) นางสาวทชา เสนาธรรม ส านกนโยบายและแผน สปสช. 38) นางสาวนตยา ปญญากณฑ ส านกนโยบายและแผน สปสช. เรมประชมเวลา 13.30 น.

ประธานคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ (นายสวทย วบลผลประเสรฐ) กลาวเปดประชม และด าเนนการประชมตามระเบยบวาระดงตอไปน

ระเบยบวาระท 1 เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ

ไมม

ระเบยบวาระท 2 รบรองรายงานการประชมครงทแลว

2.1 รายงานการประชมคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ครงท 5/2554 วนท 16 มถนายน 2554

มตทประชม รบรองรายงานการประชมคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ครงท 5/2554

โดยไมแกไข

ระเบยบวาระท 3 เรองสบเนอง

ไมม

ระเบยบวาระท 4 เรองเพอพจารณา 4.1 P&P National Priority Program ปงบประมาณ 2555

นายกฤช ลทองอน ผจดการอาวโส กองทนสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค สปสช.น าเสนอรางแผนงานโครงการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทจะด าเนนการในระดบประเทศ (P&P National Priority Program: NPP) โดยสรปดงน

1) กรอบการบรหารงบ P&P ของ สปสช.

- เปนการบรการ P&P รายบคคลและครอบครว แกคนไทยทกสทธ

130

- เปนคาชดเชยบรการตามชดสทธประโยชนและคาบรการเพมเตมใหหนวยบรการ

สถานพยาบาล หรอองคกรอนๆ ทจดบรการ P&P

- เปนคาแกไขปญหาสาธารณสข (P&P) เฉพาะพนท และหรอภาพรวมประเทศ

- เปนคาสนบสนนและสงเสรมการจดบรการ

2) การด าเนนงาน NPP ทผานมา

รายการ ป 2551 ป 2552-2554 การจดสรรงบประมาณ

ผานกรมวชาการตางๆเปนรายโครงการ

ผานส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

การพจารณาโครงการ โดย สปสช. ในรปคณะกรรมการรวมระหวางกรมวชาการตางๆและส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข และ สปสช.

การก ากบตดตาม โดย สปสช.ตามบนทกขอตกลง

ในรปคณะกรรมการก ากบตดตาม ประเมนผลโดยมส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสขเ ปนแกนกลาง

กรณน รองเลขาธการ สปสช.ใหขอมลเพมเตมวา การเปลยนแปลงในป 52-54 เนองจากระดบ

นโยบายมการตดสนใจลดงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทด าเนนการในระดบประเทศ (Vertical Program) และจดสรรงบประมาณลดลง ซงสวนใหญเปนโครงการยอยๆทบรหารโดยส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และในป 2555 มการเปลยนแปลงการบรหารจดการซงเปนไปตามเจตนารมณของคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ

ประธาน กลาวเสรมวา โครงการทด าเนนการระดบประเทศควรเปนโครงการททกฝายทเกยวของเหนชอบและท างานรวมกนในลกษณะ Participatory mechanism และเปนโครงการระยะปานกลางถงระยะยาว ไมควรด าเนนงานและขอสนบสนนงบประมาณเปนรายป

3) ประเดนเรยนรทไดจากการด าเนนงานทผานมาและตองพฒนา

- การมสวนรวมในการก าหนดประเดนเรองทเปนความส าคญ

- ความเหมาะสมของ intervention ทใช

- ความตอเนองของการประเมนผลและก ากบตดตาม

- การมสวนรวมของภาคเอกชน และ Non health sectors

- ความพรอมของระบบบรการในการด าเนนงานแผนงาน NPP

4) การพจารณาคดเลอก NPP ป 2555

ขนตอนการคดเลอกแผนงาน NPP หลกเกณฑการพจารณา ประเดนทใชพจารณาคดเลอก 1. หนวยงานทเกยวของ (ปแรกเฉพาะ ตามมตคณะอนกรรมการพฒนาสทธ ความส าคญ พจารณาจาก

131

ขนตอนการคดเลอกแผนงาน NPP หลกเกณฑการพจารณา ประเดนทใชพจารณาคดเลอก กรมวชาการ)ประชมหารอแนวทาง

ขนตอนการด าเนนงาน (เมย.54)

2. สปสช.และนกวชาการภายนอก

รวบรวมขอเสนอแผนงานตางๆ (มย.

54)

3. จดเวทระดมความเหนระหวางสปสช./

กรมวชาการ / IHPP/ สวปก.และ

นกวชาการ เพอพจารณารายการ

พรอมจดท าขอเสนอ (กค.54)

4. เสนอ รางแผนงาน NPPส าหรบป 55

ตอคณะอนกรรมการพฒนาสทธ

ประโยชนฯ (กค.54)

5. คาดวาจะน าเสนอตอคณะ กรรมการ

หลกประกนฯเพอพจารณา (สค.-กย.

54)

ประโยชนฯ เมอ 17 มค.54 1. ตอบสนอง ตอป ญหาหรอความ

ตองการบรการ P&P ในภาพรวม

ระดบป ระ เทศ โดยมข อ ม ล เ ช ง

ประจกษ

2. มแนวทางด าเนนงานชดเจนไดแก

กลมประชากรเปาหมาย ยทธศาสตร

และมาตรการแกไขปญหาทชดเจน

และไมใชการพฒนารปแบบบรการ

(Model Development) หรอเปน

ปญหาสาธารณสขทตองการระบบ

บรหารจดการและระบบบรการ

เพมเตมใหม เพราะระบบปกตใน

พนทมขอจ ากด

3. เ ป น โ ค ร ง ก า ร ท ม ร ะ ย ะ เ ว ล า

ด าเนนงานตอเนองไมนอยกวา 3 ป

และมระยะเปลยนผานเพ อเขาส

ภารกจปกตในระดบพนท

- BOD - Feasible - Urgent - Scale of population is affected by this program - Affected on health activity ผลกระทบตอประชากรทกสทธ พจารณาจาก - Accessibility - Efficiency - Equity - Quality of life

6. รางขอเสนอแผนงาน NPP ทจะด าเนนการในป 2555

แผนงาน ขอมลเพมเตม 1. แผนงานการปองกนและเฝาร ะ ว ง โ ร คซมเศรา

เปาหมาย : เพมการเขาถงบรการ และลดอตราภาวะซมเศรา Activity / Intervention ประกอบดวย Early detection by screening โดยใชเครองมอ DS 8 ( แบบคดกรองผทมภาวะซมเศรา และผทมความเสยงตอการฆาตวตาย) Continuum of care, referral system, MIS Actors: กรมสขภาพจต หนวยบรการ (รพสต.,รพช./รพท./รพศ.,รพ.จตเวช) สปสช. นกวชาการ และชมชน Steering committee ประธาน : นพ. วนย วรยะกจจา

2. แผนงานคดก รอ ง ป อ ง กนแ ล ะ ค ว บ ค ม

เปาหมาย : ลดอตราการเกดและความรนแรงของโรคมะเรงปากมดลกและมะเรงเตานม Activity / Intervention ป 2555 เรมเฉพาะมะเรงปากมดลก และเตรยมความพรอมดานวชาการ/ ระบบบรการเพอขยายไปสมะเรงเตานม มะเรงตอมลกหมากและมะเรงล าไสใหญ

132

แผนงาน ขอมลเพมเตม โรคมะเรง Actors: สถาบนมะเรงแหงชาต กรมอนามย หนวยบรการ (รพสต. ,รพช./รพท./รพศ.,รพ.จตเวช)

สปสช. นกวชาการ ชมชน ภาคเอกชน Steering committee ประธาน : นพ.ชาตร บานชน

3. แผนงานควบคมปองกนการตดเชอ HIV

เปาหมาย: ลดอตราการตดเชอ HIV ในกลมเสยง Activity / Intervention ประกอบดวย การคดกรองโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว การสนบสนนถงยางอนามย การใหสขศกษา และการพฒนาคณภาพดานระบบบรการ Actors: กรมควบคมโรค NGO ชมชน หนวยบรการทกระดบ นกวชาการ สปสช. สสส. Steering committee ใชกลไกคณะกรรมการฯ เดม (กองทนเอดส) เปนผบรหารจดการ (ประธาน นพ.วชย โชคววฒน)

4. แผนงานเดกฉ ล า ดพฒนาการด

เปาหมาย: เดกฉลาด และมพฒนาการสมวย Activity / Intervention ประกอบดวย การพฒนาองคความร/ทกษะ การพฒนาคณภาพบรการเชอมโยงลงสชมชนทองถน การพฒนาระบบการก ากบ ตดตาม ประเมนผล และการสอสารสาธารณะ Actors: ทองถน ชมชน หนวยบรการ สปสช. นกวชาการ สสส. พอแม พเลยงเดก , daycare เอกชน Steering committee ประธาน : นพ.ธวช สนทราจารย

5. แผนงานควบคมปองกนปจจยเสยงตอโรค เบาหวานความดนโลหตสง

เปาหมาย: ลดการเกดโรคเบาหวาน และความดนโลหตสง Activity / Intervention ประกอบดวย การควบคมปองกนปจจยทท าใหเกดโรคเบาหวาน ความดน โลหตสง การคดกรองความกลมเสยงตอการเกดโรค การปรบเปลยนพฤตกรรมกลมเสยง Actors: ชมชน ทองถน หนวยบรการ กรมควบคมโรค สปสช. ภาคเอกชน Steering committee ใชกลไกคณะกรรมการฯเดม (กองทนโรคเรอรง) เปนผบรหารจดการ (ประธาน : นพ. ณรงคศกด องคะสวพลา)

6. แผนงานส ร า ง เ ส ร มส ข ภ า พ แ ล ะปองกนโรคในก ล ม แ ร ง ง า นและขาราชการ

เปาหมาย: เพมการเขาถงบรการสรางเสรมสขภาพปองกนความเสยงจากการท างานในกลมแรงงานและขาราชการ Activity / Intervention การจดบรการอาชวอนามยเชงรก เชงรบ ครอบคลมกลมแรงงานใน นอกระบบ กจกรรมหลกไดแก การตรวจสขภาพทวไป และตรวจสขภาพตามความเสยงจากการประกอบอาชพ Actors: กระทรวงแรงงาน ส านกงานประกนสงคม ทองถน เครอขาย NGO สปสช. กรมควบคมโรค สสส. Steering committee ประธาน: นพ.มานต ธระตนตกานนท

7. แผนงานส ร า ง เ ส ร มส ข ภ า พ แ ล ะปอ งกนความเ ส ย ง ใ น ก ล มวยรน

เปาหมาย: ลดอตราการตงครรภและการตดเชอทางเพศสมพนธในวยรน Activity / Intervention การรณรงคปองกนการตงครรภและการใชสารเสพตดในวยรน ตงแตระดบปฐมภม ทตยภม ตตยภม ทงเชงรกและเชงรบ Actors: สถานศกษา ชมชน ทองถน หนวยบรการ กรมควบคมโรค สปสช. สสส. นกวชาการ Steering committee ประธาน: นพ.ศภชย คณารตนพฤกษ

133

หมายเหต : แผนงานล าดบท 1-3 เปนแผนงานเดม/มมตแลว สวนล าดบท 4-7 เปนแผนงานทเสนอเพมเตมใหม

จงเสนอคณะอนกรรมการฯ เพอพจารณาเหนชอบกรอบแผนงาน P&P National priority ทจะด าเนนงานในป 2555 จ านวน 7 แผนงาน เพอเสนอตอคณะอนกรรมการพฒนาระบบการเงนการคลงเพอขอตงงบประมาณตอไป (ดงรายละเอยดตามเอกสาร 4.1) ความเหนและขอเสนอแนะ

1. นายเฉลมชย ชเมอง เสนอวา สปสช.ควรมการประเมนและสรปผลการด าเนนงานโครงการ NPP ทผานมาตงแตป 2551 อยางเปนรปธรรม เพอทราบผลส าเรจ สภาพปญหา จดแขง จดออนของแตละโครงการ และมขอมลในการพจารณาตดสนใจโครงการทจะด าเนนงานตอไป

2. ประธาน สอบถาม ความคบหนาแผนงานล าดบท 1-3 ทด าเนนการแลว 3. นายกฤช ลทองอน ชแจงวา การด าเนนโครงการโรคซมเศรา และการคดกรองโรคมะเรงมความ

คบหนาและมผลงานเพมขนพอควร แตอาจยงมปญหาในการบรหารจดการใหคนเขาถงบรการ โดยเฉพาะการปองกนและเฝาระวงโรคซมเศรา การออกแบบงานคอนขางยาก สวนงานควบคมปองกนการตดเชอ HIV ผลงานยงไมชดเจนมากนก ทงน เคยสนบสนนงบ 500 ลานใหคณะกรรมการเอดสชาตรบไปด าเนนการและอยระหวางประสานใหมาน าเสนอผลงานตอไป

4. นายประทป ธนกจเจรญ ใหขอมลเพมเตมวา แผนงาน NPP ป 2555 เปนโปรแกรมทจะด าเนนการตอเนองระยะยาว การน าเสนอวนนเปนกรอบแผนงานในเบองตน ประกอบดวย ความส าคญของปญหา โครงการทจะด าเนนการ และโครงสรางกลไกทจะชวยผลกดนการด าเนนงานและก ากบตดตามผล เพอใหคณะอนกรรมการพจารณาและเหนชอบในหลกการกอน หลงจากนน สปสช.จะรวมกบนกวชาการและหนวยงานทเกยวของ ท ารายละเอยดแตละแผนงานรวมทงงบประมาณ เสนอเพอพจารณาใหความเหนชอบอกครง

5. ทประชม เสนอแนะวา สปสช.ควรน าเสนอแผนงาน P&P ทควรด าเนนการในระดบประเทศทงหมด ตามสถานการณปญหาและความจ าเปน รวมทงหลกเกณฑการคดเลอก กอนสรปเลอกโครงการทมความส าคญและจ าเปนเรงดวน เสนอคณะอนกรรมการเพอพจารณาตดสนใจอกครง เพอใหเหนภาพรวมทงหมดและทมาทไปของการคดเลอกแผนงาน P&P ทจะด าเนนงานในระดบประเทศ

6. ผศ.ส าล ใจด เสนอแนะดงน 6.1 การน าเสนอ ควรแสดงใหเหนการจดล าดบความส าคญของแผนงานทเลอกด าเนนการ

และควรผสานความเขมแขงกบแผนงานทมการด าเนนการไปแลว 6.2 โครงสรางกลไกก ากบทศทาง เสนอเฉพาะสวนของประธานซงเปนตวแทนของกระทรวง

สาธารณสขเทานน ยงไมเหนองคประกอบของผมสวนเกยวของอนๆ ขอใหค านงถงภาคอ นๆด วย เพ อท า ให เ กดกา รมส ว นร วมของท กภาคส วนท เ ก ย วขอ ง เช น กระทรวงศกษาธการ ทบวงมหาวทยาลย องคกรเอกชน และภาคประชาชน เปนตน

134

7. นายพงษพสทธ จงอดมสข มความเหนและสอบถามเพมเตมดงน 7.1 หากทประชมไมทราบขอมลแผนงานทงหมดทเขาสการคดเลอก อาจคดวาบางแผนงาน

ทมความส าคญตกหลนไป เชน การสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคส าหรบผสงอาย เปนตน

7.2 สอบถามเกยวกบ เกณฑพจารณาแผนงาน P&P ทควรด าเนนการระดบประเทศ หรอการพจารณา intervention ทเหมาะสม รวมทงขอมลเชงประจกษทใชประกอบการพจารณา

7.3 สอบถามวา โครงการทด าเนนการในระดบประเทศ (National program) ค านวณงบประมาณและจดสรรอยางไร เพอใหแนใจวาจะมการจดสรรทรพยากรอยางเปนธรรมและไมมผลกระทบตองบประมาณของกจกรรมอนทจ าเปนเชนกน

8. ประธาน มความเหนดงน 8.1 สถาบนวจยระบบสาธารณสข เปนหนวยงานวชาการทควรเขามาชวยสนบสนนขอมล

ส าหรบตอบค าถามดงกลาวขางตน เพอน าขอมลเชงประจกษมาใชในการขบเคลอนและตดสนใจนโยบาย

8.2 แผนงานตางๆทน าเสนอ อาจมหนวยงานอน เชน สสส .ทสนใจและมแผนงานทเกยวของ รวมทงมงบสนบสนนดวย ขอให สปสช.ประสานหารอและด าเนนงานรวมกน ซงอาจสามารถบรณาการงบประมาณและไมจ าเปนตองใชงบของ สปสช .อยางเดยว รวมทงกลไกคณะกรรมการทก ากบดแล (steering committee) อาจเปนกลมเดยวกนหรอท างานไขวกนได เพอเชอมโยงงานเปนเรองเดยวกนและขบเคลอนในภาพรวมระดบประเทศ อนง หากด าเนนงานไดด อาจประสานหนวยงานระหวางประเทศ เชน WHO เขารวมดวย เพอสนบสนนในดานวชาการและสรางการยอมรบจากสงคมได

9. นายประทป ธนกจเจรญ ใหขอมลวา การน าเสนอนเปนครงท 3 และ NPP เปนสวนหนงของการปฏรปงาน P&P ทงระบบ ซงแผนงานปฏรประบบ P&P ภาพใหญจะตองหารอกนตอไป

10. ประธาน เสนอวา แผนงานปฏรประบบ P&P ทงหมด ควรด าเนนการใหแลวเสรจภายใน 1 ตลาคม 2554 เพอด าเนนงานไดทนในตนปงบประมาณ 2555 และประเมนผลไดทนปตอป

11. กรณน นายประทป ธนกจเจรญ ชแจงดงน 11.1 งาน P&P ทเปนแผนงานระดบประเทศ (NPP) ในปแรกเปนการเรมตนและใช

งบประมาณไมมาก เนองจากเปนแผนงานระยะยาว แลวจะมการพฒนาโครงการ/บรการ (intervention) อยางตอเนอง เพอใหม intervention ทชดเจนในแตละป และปรบเปลยนไดหากไมเหมาะสม ภายใตการใหค าปรกษาและการก ากบดแลของคณะกรรมการก ากบทศทาง (Steering committee) ซงการความพรอมตางๆรวมทงผลกระทบงบประมาณในภาพรวม อาจตองใชเวลาเตรยมการ และเมอด าเนนงานตางๆไประยะหนงจะผลกดนเขาสระบบปกตตอไป

11.2 มความเปนไปไดทจะจดท าแผนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคในระดบประเทศ ใหแลวเสรจภายในเดอนกนยายน 2553 แตอาจไมสามารถเรมด าเนนงาน

135

ไดตงแต 1 ตลาคม 2553เนองจากกระบวนการท าสญญาใหบรการอาจตองรอความชดเจนดานงบประมาณจากรฐสภา

12. ประธาน เสนอวา สปสช.ควรจดท าแผนงานและท าสญญาใหบรการควบคกนไป เพอใหเรมโครงการไดในตนปงบประมาณ 2555 ทงน ขอใหเสนอแผนงานเขาพจารณาอกครงในการประชมครงตอไป เพอพจารณาใหความเหนชอบ หากไมสามารถท าไดตามเวลาทก าหนด ขอใหมเหตผลสมควรทอธบายได

13. ศ.อมมาร สยามวาลา แจงวา คณะอนกรรมการพฒนาระบบการเงนการคลง มมตวาจะขอนดประชมรวมกบคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ เพอหารอแนวทางการบรหารจดการระบบและการด าเนนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทงระบบ และวางแผนจงหวะกาวตอไป

มตทประชม

1. เหนชอบในหลกการ กรอบการบรหารงบ P&P ของ สปสช. ขนตอน หลกเกณฑและประเดนการพจารณาคดเลอกแผนงาน P&P National Priority Program ทจะด าเนนการในป 2555 ซงในเบองตนจะด าเนนการแผนงานน ารอง 7 แผนงาน ทงน ขอใหมการพฒนาและเรยนรอยางตอเนอง เพอน าไปสแผนงานอนๆตอไป

2. กลไกคณะกรรมการพฒนาและก ากบดแลแผนงาน (Steering committee) ขอใหมองคประกอบของหนวยงานตางๆอยางครบถวนทงภาครฐและภาคเอกชน รวมทง ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) และองคกรวชาการตางๆ เชน สถาบนวจยระบบสาธารณสข (สวรส.) และโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ (HITAP) โดยใหมสวนรวมทงขนเตรยมการ/เสนอแนวทาง และการขบเคลอนงาน

3. มอบ สปสช. ประสานความรวมมอกบกลไกและหนวยงานตางๆตามขอ 2 พฒนารายละเอยดแผนงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทจะด าเนนการในระดบประเทศ และเสนอขออนมตแผนงานรวมทงท าสญญาใหแลวเสรจภายในเดอนตลาคม 2554 เพอเรมใหบรการตอไป

4. ขอใหงานสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทจะด าเนนการในระดบประเทศ เปนแผนงานทด าเนนการอยางตอเนอง และเมอถงระยะเวลาทเหมาะสมหรองานมความชดเจน ควรบรณาการเขาสระบบบรการปกต

ระเบยบวาระท 4 เรองเพอพจารณา 4.2 รายงานผลการศกษาภายใตโครงการศกษาเพอพฒนาชดสทธประโยชนในระบบ

หลกประกนสขภาพถวนหนา ทงสน 4 หวขอ (ดงรายละเอยดตามเอกสาร 4.2)

4.2.1 การประเมนความคมคาของผาออมผใหญส าเรจรปส าหรบผทกลนปสสาวะอจจาระไมอยและผทมปญหาการเคลอนไหว

136

นางสาวอษณา ตณมขยกล นกวจยจากโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ น าเสนอผลการประเมนความคมคาของผาออมผใหญส าเรจรปส าหรบผทกลนปสสาวะอจจาระไมอยและผทมปญหาการเคลอนไหว โดยมสาระส าคญสรปไดดงน

ความส าคญของปญหา คาดการณวามคนไทยอาย 7 ปขนไปทประสบความยากล าบากในการขบถายและการท าความ

สะอาดหลงขบถาย ประมาณ 360,000 คน ซงเกดจากสาเหตส าคญ คอ โรคหลอดเลอดสมอง อบตเหต และโรคสมองเสอมในผสงอาย เปนตน

ถงแมจะมทางเลอกในการจดการกบการขบถาย เชน คาสายสวนปสสาวะ แตมกมปญหาโรคนวหรอตดเชอเรอรงท าใหเกดไตวาย หรอมแผลจากการดงรงและกดทบรอบทอปสสาวะ และไมสามารถแกไขปญหาการขบถายอจจาระได ขณะทการสวนปสสาวะเปนครงคราวเปนอกทางเลอกหนง แตเหมาะกบผทมอยงใชการไดดและนงทรงตวได ท าใหผพการสวนหนงมความจ าเปนตองใชผาออมผใหญส าเรจรป

วตถประสงคและวธการศกษา เพอศกษาประสทธผล ความปลอดภย ความคมคา และผลกระทบดานงบประมาณของผาออม

ผใหญส าเรจรปส าหรบผพการ โดยท าการศกษากงทดลอง (Quasi-experiment) คดเลอกกลมตวอยางทมปญหากลนปสสาวะอจจาระไมอย และ/หรอมปญหาดานการเคลอนไหว จ านวน 90 คน มการสมภาษณผพการเพอเกบขอมลทางสงคมและเศรษฐานะ ลกษณะความเจบปวยและความพการ คณภาพชวต ประสบการณการใชผาออม และสมภาษณผดแล 48 คนเกยวกบสงคมและเศรษฐานะ การดแลผพการ และคณภาพชวต โดยสมภาษณเมอเรมศกษา และตดตามภายหลงสนบสนนผาออมผใหญส าเรจรป สปดาหท 2, 6, และ 10 การสนบสนนผาออมผใหญแบงเปนกลมทตองใสตลอดเวลา 6 ผนตอวน และกลมทใสเปนบางเวลา 2 ผนตอวน

ผลการศกษา พบวา 1) ผพการสวนใหญอยในวยกลางคน (อายเฉลย 49 ป) ครงหนงเปนอมพาตจากการบาดเจบไขสน

หลง สวน

ใหญ (รอยละ 43) มผาออมผใหญส าเรจรปใชไมเพยงพอ ถงแมวารฐบาลจะสนบสนนเบยยงชพผพการจ านวน 500 บาทตอเดอน แตพบวาครอบครวผพการมคาใชจายส าหรบวสดรองซบและผาออมผใหญส าเรจรปโดยเฉลยรายละ 2,000 บาทตอเดอน นอกจากนพบวาการเขาถงผาออมส าเรจรปขนกบรายไดของผพการ

2) ปจจยทมผลตอคณภาพชวตของกลมตวอยาง คอ ความสามารถในการชวยเหลอตนเอง และการ

มอาชพ

3) ภายหลงสนบสนนผาออมผใหญส าเรจรปครบ 10 สปดาห พบวา ผพการสวนใหญใชผาออม

เพมขนวนละ

1 ผน และมคณภาพชวตเพมขนอยางมนยส าคญ

137

4) ความคมคาของการสนบสนนผาออมผใหญส าเรจรป พบวา มตนทนอรรถประโยชนสวนเพมคด

เปน

54,000 บาทตอปสขภาวะ นนคอ มความคมคาเมอเทยบกบเกณฑทต งไว (1-3 GDP/QALY gained) 5) ภาระงบประมาณในการสนบสนนผาออมผใหญส าเรจรปวนละ 3 ผน

5.1) หากสนบสนนผาออมแกผพการทมความยากล าบากในการขบถายและการท าความ

สะอาดหลงการขบถาย จ านวน 360,000 ราย ชวยประหยดรายจายของครวเรอนไดปละ

ประมาณ 22,000 บาท คดเปนภาระดานงบประมาณประมาณ 19.5 พนลานบาทตอป

5.2) หากสนบสนนผาออมแกผประสบปญหารนแรงเรองการขบถายและการท าความสะอาด

จ านวนประมาณ 89,000 คน คดเปนภาระดานงบประมาณประมาณ 4.8 พนลานบาทตอ

ป

5.3) หากสนบสนนผาออมแกผประสบปญหามากเรองการขบถายและการท าความสะอาด

จ านวนประมาณ 106,000 คน คดเปนภาระดานงบประมาณประมาณ 5.7 พนลานบาท

ตอป

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1) การสนบสนนผาออมผใหญส าเรจรปแกผพการกลมน ควรพจารณาประเดนอนรวมดวย เชน

ดานจรยธรรม เพราะผพการไมสามารถดแลตนเองไดและมรายไดนอย ท าใหไมสามารถเขาถง

เทคโนโลยทจ าเปนตอความเจบปวยทพพลภาพ

2) หากมนโยบายสนบสนนผาออมผใหญส าเรจรปแกผทกลนปสสาวะอจจาระไมอยและผทมปญหา

การเคลอนไหว ควรสนบสนนผลตภณฑผาออมจากสวนกลางใหแกผทมความจ าเปน มปญหา

เรอรงและไมสามารถแกไขการขบถายดวยวธการอน เพราะมขอดมากกวาการสนบสนนเปนเงน

หรอการใชระบบคปอง

3) การสนบสนนผลตภณฑผาออมจากสวนกลาง สามารถท าไดหลายรปแบบ เชน ใชวธเดยวกบ

ระบบกระจายยาผานโรงพยาบาล ใหบรษททประมลไดจดสงผาออมแกผพการโดยตรงหรอสง

ทางไปรษณย

4) ควรมการตดตามและประเมนผลภายใตโครงการนอยางเปนระบบ

ความเหนและขอเสนอแนะ

1. ศ.อมมาร สยามวาลา มความเหนวา ควรแสดงใหเหนความส าคญเรงดวนของปญหา (Prioritize problem) หรอกลมผปวยทจ าเปนทสดทควรไดรบการสนบสนนผาออมส าเรจรปฯ เนองจากภาระงบประมาณคอนขางมาก (19.5 พนลานบาท/ป)

138

2. นายยศ ตระวฒนานนท ชแจงวา โจทยการศกษาเรองน ไมครอบคลมประเดนการจดล าดบความส าคญของปญหา อยางไรกตาม จากขอมลทน าเสนออาจจดล าดบความส าคญในเบองตนได โดยใชเกณฑดานความสามารถในการชวยเหลอตนเองมากกวาเกณฑทางสงคมหรอการมอาชพ นนคอ กลมทยากล าบากมากทสดทควรไดรบสนบสนนผาออมฯ ประมาณ 90,000 คนจากทงหมด 300,000 คน

3. นางทสนย จนทรนอย สอบถามและเสนอแนะดงน 3.1 จ านวนผปวยจะเพมขนทกปหรอไม กรณนไดรบการชแจงวา จ านวนผปวยทเสนอเปน

ความชกไมใชอบตการณ จงเปนจ านวนทคอนขางคงท 3.2 ระบบใหญไมควรลงทนกบวสดสนเปลอง และควรหาวธการสนบสนนดวยวธอน เชน

- ควรหาอาชพใหคนพการ เพอใหผพการมความสขและสามารถชวยเหลอตวเองได กรณน นกวจยชแจงเพมเตมวา มคนพการบางกลมทไมสามารถท าอาชพได เชน ความพการจากอมพาตตงแตคอลงไป หรอผทมความจ าเสอม (dementia)

- ควรชวยเหลอผดแลคนพการใหไดรบความสะดวกมากขน หรอท าใหผดแลมงานท า/รายได หรอจดสวสดการทเหมาะสม เนองจากความทกขยากในการดแลคนพการสวนหนงอยทผดแล ซงกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยควรมบทบาทหลกในการลดความทกขของคนพการและผดแล

4. นายไพบลย เอกแสงศร มขอเสนอแนะดงน 4.1 หากภาระงบประมาณสงมากและไมสามารถสนบสนนผาออมส าเรจรปได อาจม

ทางเลอกอน เชน การใชวสดทท าจากผาในการรองซบอจจาระปสสาวะ ซงสามารถซกไดและถกกวา

4.2 ยงมอกหลายโรคทควรศกษาเพอขยายบรการภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา และ/หรอสนบสนนคาใชจาย เนองจากชวยรกษาชวตผปวย เชน เดกทแพโปรตน (Multiple protien allergy) ตองใชนมพเศษ และเบกคาใชจายไมได ปจจบนสวนหนงดแลโดยระบบมลนธ

5. ศ.อมมาร สยามวาลา มความเหนวา สทธประโยชนนมประโยชนเพราะชวยลดภาระของผปวยและญาตไดมาก ผลลพธทไดมความคมคา สปสช.ควรสนบสนน และเนองจากคนพการเปนกลมคนดอยโอกาสทมกไมมอ านาจเชงสงคม สปสช .อาจสนบสนนโดยการผลกดนกระแสสงคม อยางไรกตาม สปสช.ไมควรใชเงนเหมาจายรายหว อาจหางบประมาณสนบสนนจากสวนอน หากไดรบความเหนชอบ เชน การเสนอคณะรฐมนตรเพอขออนมตงบประมาณ เปนตน

6. นายนมต เทยนอดม สนบสนนความเหนขางตน เนองจากภาระคาใชจายในการดแลคนพการเปนความทกขของครอบครว และการสนบสนนควรของบประมาณแยกตางหากจากงบเหมาจายรายหว นอกจากนน เสนอวา มความเปนไปไดหรอไมทจะสนบสนนการสรางโรงงานผลตผาออมส าเรจรปโดยรฐ เพอไมตองจดซอผานเอกชนซงอาจชวยลดภาระงบประมาณได

7. ผศ.ส าล ใจด กลาววา ในหลกการเหนดวยทตองสนบสนนใหมการดแลคนกลมน แตมวธการอนหรอไม ในการบรรลเปาหมายทตองการ เชน การสนบสนนผดแล การใชเตยงลม เปนตน

139

นอกจากนน ควรสนบสนนใหหนวยงานอนๆมสวนรวมในการดแลคนกลมนดวย เชน กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เปนตน

8. นายอ านวย พฤกษภาคภม เสนอวา ควรใหความส าคญกบเทคโนโลยหรอภมปญญาชาวบาน รวมทงทางเลอกอนๆในการดแลคนพการดวย นอกจากนน สปสช .ควรผลกดนใหกองทนฟนฟสมรรถภาพดานสขภาพระดบจงหวดใหความส าคญกบการดแลคนพการทชวยเหลอตนเองไมไดดวย

9. นายเทยม องสาชน มความเหนดงน 9.1 กรณนมภาระงบประมาณสง อาจหาสงอนทดแทนได ทงน หากเหนชอบการสนบสนน

ผาออมส าเรจรปฯ การบรหารจดการจะมปญหา ควบคมยากและมโอกาสท าผดกตกาไดงาย รวมทงอาจเกดปญหาความไมเปนธรรม โดยเฉพาะการกระจายผาออมในพนทหางไกล

9.2 เสนอเพมเตมการดแลสขภาพของคนพการ เพอปองกนการเกดแผลกดทบโดยการใชเตยงลม

10. นายประทป ธนกจเจรญ มความเหนวา เหนดวยในหลกการในการจดล าดบความส าคญของปญหา และเรองนมความเปนไปไดในการดแลคนพการโดยการบรหารจดการในระดบพนท ซงอาจตองใชเวลาคอยเปนคอยไปในการสนบสนนใหกองทนหลกประกนสขภาพระดบทองถนรบผดชอบดแลคนพการในพนทอยางรอบดาน

11. ประธาน สอบถามความเหนผแทนส านกงานประกนสงคมเกยวกบสทธประโยชนทเสนอ 12. นายสรเดช วลอทธกล ชแจงวา ผประกนตนสวนใหญอยในวยท างาน ปญหาความพการท

ชวยเหลอตวเองไมไดคอนขางนอย อยางไรกตาม สทธประโยชนส าหรบผทพพลภาพในระบบประกนสงคม มการปรบปรงใหมในป 2554 จากเดมทสนบสนนคาใชจายดานสขภาพส าหรบผทพพลภาพ 2,000 บาท/เดอน เปลยนเปนใหบรการตามทจ าเปน โดยหากเขารบบรการใน รพ .รฐ สามารถเบกไดตามจรง (กรณผปวยใน รพ.จะเบกตามระบบ DRG V.4 AdjRW = 12,000 บาท) หากเขารบบรการใน รพ.เอกชน ผปวยนอกเบกไดไมเกน 2,000 บาท/เดอน และผปวยในเบกได 4,000 บาท/เดอน

13. นายพงษพสทธ จงอดมสข เสนอวา ควรพจารณาขอบเขตความรบผดชอบและบทบาทภารกจของ สปสช.ใหชดเจนและรอบคอบ เนองจากใชงบประมาณคอนขางมาก เชน สปสช.มหนาทรบผดชอบดแลความทกขยาก (Suffering) ของประชาชนดวยหรอไม และหากครอบคลมเฉพาะบรการสาธารณสข (Healthcare) ตองพจารณาวาผาออมส าเรจรป เปนอปกรณทางการแพทยเพอการฟนฟหรอไม อยางไรกตาม หากพจารณาวาจ าเปนตองชวยเหลอ เหนดวยในการของบประมาณแยกตางหาก


140

1. รบทราบผลการศกษา “การประเมนความคมคาของผาออมผใหญส าเรจรปส าหรบผทกลนปสสาวะอจจาระไมอยและผทมปญหาการเคลอนไหว”

2. ทประชม ยงไมเหนชอบการเพมสทธประโยชนผาออมผใหญส าเรจรปในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา เนองจากเหตผล 3 ประการ คอ

1) ภาระงบประมาณสงมาก (ประมาณรอยละ 20 ของงบกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต)

2) ผลกระทบดานสงแวดลอม จากปญหาการก าจดขยะทยอยสลายยากจ านวนมากหากมการสนบสนนผาออมส าเรจรปภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

3) ขอมลยงไมเพยงพอในการพจารณาตดสนใจ เชน ล าดบความส าคญของกลมผปวยทตองการการชวยเหลอมากทสด และความเปนไปไดในการชวยเหลอเฉพาะกลมทมความจ าเปน เพอลดภาระงบประมาณและลดผลกระทบดานสงแวดลอม กลไกและวธการในการสนบสนนผาออมส าเรจรป รวมทงทางเลอกเทคโนโลยอนๆทสามารถใชแทนได เปนตน

3. ขอใหนกวจยพจารณาความเหนและขอเสนอแนะของคณะอนกรรมการ และอาจน าไปศกษาเพมเตม เพอใหมขอมลประกอบการตดสนใจตอไป

4.2.2 การประเมนตนทนผลไดของการตรวจกรองและวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในประเทศไทย

นางสาวจนทนา พฒนเภสช นกวจยจากโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ น าเสนอผลการศกษา โดยมสาระส าคญสรปไดดงน

สถานการณและความส าคญของปญหา กลมอาการดาวน (Down syndrome) เปนโรคทางพนธกรรมทเกดจากความผดปกตของ

โครโมโซม อบตการณการเกดกลมอาการดาวนในทารกแรกคลอดในประเทศไทย อยในชวงระหวาง 1:800 ถง 1:1,000

อตราการเกดกลมอาการดาวนมความสมพนธกบอายของมารดาขณะตงครรภอยางมนยส าคญ อายมารดาทเพมขนจะมอตราการเกดกลมอาการดาวนในทารกเพมสงขน อยางไรกตาม พบวารอยละ 75-80 ของทารกทมกลมอาการดาวนนนเกดจากมารดาทมอายนอยกวา 35 ป

ปจจบนประเทศไทยยงไมมแนวทางปฏบตทเปนมาตรฐานเดยวกนในการตรวจหาความผดปกตของกลมอาการดาวนของทารกในครรภ นอกจากนการตรวจกรองกลมอาการดาวนยงไมไดบรรจอยในชดสทธประโยชนอยางเปนทางการในระบบประกนสขภาพภาครฐทง 3 กองทน

วตถประสงคและวธการศกษา เพอเปรยบเทยบตนทนผลได (cost-benefit analysis) ของวธตรวจกรองและวนจฉยกอนคลอด

ของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภ โดยสรางสถานการณจ าลอง 4 สถานการณ เพอหาแนวทางปฏบตทมความคมคาและเหมาะสมส าหรบประเทศไทยมากทสด ไดแก

141

สถานการณจ าลอง หญงตงครรภอาย ป หญงตงครรภอาย ป สถานการณท 1 - - สถานการณท 2 - เจาะน าคร า สถานการณท 3 ตรวจกรอง* สถานการณท 4 ตรวจกรอง* เจาะน าคร า

หมายเหต 1) * หากผลตรวจกรองเปนบวก จะไดรบค าแนะน าใหเจาะน าคร า

2) การตรวจวนจฉยกอนคลอดทการศกษานใช คอการเจาะน าคร า 3) การตรวจกรองทใชเปรยบเทยบความคมคาไดแก First trimester serum screening test,

Combined test, Triple test, Quadruple test, Serum integrated test และ Fully integrated test ผลการศกษา พบวา การตรวจกรองกอนคลอดในหญงตงครรภทกราย (สถานการณท 3) มความ

คมคา การแทงจากการเจาะน าคร ามจ านวนนอย และมความเปนไปไดในทางปฎบตเมอเทยบกบสถานการณอน ทงยงสามารถลดจ านวนเดกกลมอาการดาวนไดมากกวาครงหนงเมอเปรยบเทยบกบสถานการณท 1

หากหญงตงครรภมผลตรวจกรองเปนบวก จะไดรบการเจาะน าคร า ซงสถานการณนจะมภาระงานเจาะน าคร าประมาณ 20,000-46,000 รายตอป แมปจจบนขดความสามารถของหองปฎบตการในประเทศไทยอยท 20,000 รายตอป แตมความเปนไปไดในการพฒนาขดความสามารถใหรองรบภาระงานไดมากขน สถานการณนมการแทงจากการเจาะน าคร า 100-300 รายตอป ซงนอยกวาสถานการณอน ท าใหลดการเสยชวตของเดกปกตโดยไมจ าเปน นอกจากน การตรวจกรองทางหองปฎบตการ ยงเปนบรการทสามารถใหบรการไดในโรงพยาบาลขนาดเลก หญงตงครรภจงสามารถเขาถงบรการไดมากกวาสถานการณอน

การเปรยบเทยบตนทนผลได พบวา สถานการณท 3 จะมผลได 73-623 บาทตอหญงตงครรภ 1 ราย ทงนขนกบวธการตรวจกรองทใช หรอผลไดมากกวาตนทน 1 .03-1.24 เทา และมภาระงบประมาณ 500-1000 ลานตอป สามารถลดจ านวนเดกกลมอาการดาวนเกดมชพไดประมาณรอยละ 50 (จาก 1,152 ราย หากไมด าเนนการใดๆ เหลอเพยง 300-500 ราย/ป หากด าเนนการตามสถานการณท 3)

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. การตรวจกรองและตรวจวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภทกราย ม

ความคมคา โดยเฉพาะอยางยงหากด าเนนนโยบายนในระดบประเทศ มความเปนไปไดสงทตนทนคา

ตรวจกรองจะลดลง เนองจากเกดการประหยดตอขนาด และมการแขงขนดานราคาของผจ าหนาย ท าให

การด าเนนการมความคมคามากขน ทงน หญงตงครรภอาจไดรบการตรวจกรองดวยวธทแตกตางกน

ขนกบระยะเวลาทมาฝากครรภ เชน ไตรมาส 1 ใชวธ first trimester serum screening test ไตรมาส 2

ใชวธ triple test หรอ quadruple test ตรวจตอเนองทงไตรมาส 1 และ 2 ใชวธ serum integrated test

142

และไมแนะน าวธ combined test และ fully integrated test เนองจากตองใชแพทยผเชยวชาญในการ

ตรวจคลนเสยงความถสง (nuchal translucency)

2. แมวาความคมคาของการตรวจกรองแตละวธจะตางกน แตการเลอกวธการตรวจกรองท

เหมาะสมในทางปฏบตควรพจารณาปจจยอนรวมดวย เชน ความสามารถของหองปฏบตการในการตรวจ

กรองหรอตรวจโครโมโซมจากน าคร า เวลาทสะดวกของหญงตงครรภในการมารบบรการ แพทย

ผเชยวชาญในการตรวจคลนเสยงความถสง ความคดเหนของหญงตงครรภ นอกจากนยงตองค านงถง

ผลกระทบจากการมโปรแกรมตรวจกรอง เชน การยตการตงครรภในรายทเปนผลบวกลวง

3. หากด าเนนนโยบายฯในระดบประเทศ ควรมการเตรยมทรพยากรใหเพยงพอทจะรองรบภาระ

งานทมากขน เชน พฒนาหองปฎบตการตรวจโครโมโซมใหรองรบภาระงานมากขน การฝกอบรม

บคลากร การจดท าแนวทางปฎบตเพอใหมมาตรฐานเดยวกนและลดขอผดพลาด ทงการตรวจใน

หองปฎบตการและทางคลนก ไดแก การใหค าปรกษากอนการตรวจ รวมถงการใหค าปรกษาเมอผล

ตรวจวนจฉยเปนบวก เพราะวธการใหค าปรกษาจะมผลตอการตดสนใจของหญงตงครรภในการยอมรบ

ตรวจ หรอยตการตงครรภ หรอควรพจารณาตรวจกรองเฉพาะรายทยอมรบการยตการตงครรภ หากผล

ตรวจวนจฉยเปนบวก

4. แมการยตการตงครรภในรายทมผลตรวจยนยนวาทารกในครรภมภาวะดาวน จะสามารถ

ด าเนนการไดตามขอบงคบแพทยสภาวาดวยหลกเกณฑการปฏบตเกยวกบการยตการตงครรภทาง

การแพทย ตามมาตรา 305 แหงประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2548 อยางไรกตาม ทงหญงตงครรภและ

แพทยผด าเนนการอาจรสกล าบากใจในการกระท าดงกลาว จงอาจตองมการสงตวไปยตการตงครรภท

สถานพยาบาลแหงอน ทงนหากสามารถตรวจพบกลมอาการดาวนไดตงแตการตงครรภระยะแรกๆ อาจ

ชวยใหหญงตงครรภและแพทยตดสนใจงายขน


1. ศ.อมมาร สยามวาลา ตงขอสงเกตวา การขยายสทธประโยชนการตรวจภาวะดาวนของทารกในครรภจะเกดประโยชนและคมคา หากผลเปนบวกและมการยตการตงครรภ ทงนคนทจะตดสนใจการยตการตงครรภ คอพอและแมของเดก ซงมพอแมจ านวนหนงจะไมยอมยตการตงครรภ

2. นายสรเดช วลอทธกล ตงขอสงเกตวา การศกษานด าเนนการภายใตสถานการณเดม คอ การมารบบรการของหญงตงครรภทตองการตรวจเทานน แตหากประกาศเปนสทธประโยชน และมการตรวจอยางกวางขวาง สถานการณจะเปลยนไปทงการเขาถงบรการ งบประมาณ การบรหารจดการ ระบบบรการทรองรบ รวมทงแนวทางด าเนนการ นอกจากนน หากแพทยทตรวจครรภไมพรอมใหบรการยตการตงครรภเมอผลเปนบวก อาจท าใหเกดความขดแยงในประเดนสทธผปวยได

143

3. ทางออกของกรณน คอ การบรหารจดการระบบบรการใหมแพทยทพรอมใหบรการยตการตงครรภและกระจายในพนทตางๆอยางทวถง ซงอาจตองมระบบการสงตอ

4. ประธาน มความเหนวา การขยายสทธประโยชนการตรวจกรองและตรวจวนจฉยกอนคลอดของกลมอาการดาวนในหญงตงครรภ มความส าคญและชวยลดจ านวนเดกพการทางสมองได แตอาจยงมปญหาในการบรหารจดการระบบบรการ อยางไรกตาม อาจเสนอจดล าดบไวในแผนงาน P&P NPP ทด าเนนการในปตอๆไป หลงจากมการศกษาขอมลเพมเตมและมการเตรยมความพรอมดานงบประมาณและระบบบรการรองรบ

5. นางทสนย จนทรนอย เสนอวา หากเหนชอบการขยายสทธประโยชนน อาจพจารณาใหบรการตรวจกรองเฉพาะพอแมทมความพรอมในการยตการตงครรภ หากผลตรวจเปนบวก

6. นายเฉลมชย ชเมอง มความเหนวา การยตการตงครรภภายในไตรมาสแรกของการตงครรภท าไดงายและปลอดภย จงอาจเปนเงอนไขทก าหนดใหตรวจกรองตงแตไตรมาสแรก

มตทประชม เหนชอบในหลกการ การขยายสทธประโยชนการตรวจกรองและตรวจวนจฉยกอนคลอดของกลม

อาการดาวนในหญงตงครรภ ทงน อาจจดล าดบไวในแผนงาน P&P NPP ทจะด าเนนการในปตอๆไป หลงจากมการศกษาขอมลเพมเตมและมการเตรยมความพรอมดานงบประมาณและระบบบรการรองรบแลว

4.2.3 การศกษาความเปนไปไดของการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

นางสาวพทธรา ลฬหวรงค นกวจยจากโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ น าเสนอผลการศกษา โดยมสาระส าคญสรปไดดงน

การศกษาทผานมา การประเมนความคมคาทางการแพทย (ตนทนประสทธผลและผลกระทบดานงบประมาณ) ของการ

ปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในการรกษาผปวยโลหตจางธาลสซเมยชนดรนแรง พบวา 1) การปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดจากพนอง เปนการรกษาทใชงบประมาณมากกวา แตท า

ใหผปวยมอายยนยาวและมคณภาพชวตทดกวาเมอเปรยบเทยบกบการรกษาดวยการใหเลอดและยาขบเหลก และพบวา มความคมคาในบรบทของประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมอายนอย (1-8 ป) ซงมโอกาสประสบผลส าเรจในการรกษามากกวา

2) ภาระงบประมาณทเพมขนหากมการบรรจการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดจากพนองในการรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงเขาสชดสทธประโยชน โดยพจารณาจากความสามารถในการใหบรการผปวย 200 รายตอป ดงน - ปท 1 มงบประมาณทเพมขน 91 ลานบาท

144

- ปท 5 มงบประมาณทเพมขน 69 ลานบาท - ปท 10 มงบประมาณทเพมขน 41 ลานบาท

วตถประสงคของการศกษาครงน เพอศกษาศกยภาพของระบบบรการและความเปนไปไดในการใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนด

เมดเลอดเพอรกษาผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา รวมทงเงอนไขหรอเกณฑการพจารณาคดเลอกผปวยเขารบบรการ โดยค านงถงความจ าเปนและความเทาเทยมเปนส าคญ เนองจากมผปวยใหมประมาณ 600 รายตอป แตศกยภาพในการใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอด 200 รายตอปเทานน

ผลการศกษา ปจจบนมหนวยใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดทงสน 6 แหง ไดแก คณะ

แพทยศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด วทยาลยแพทยศาสตรพระมงกฎเกลา คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน และคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยสงขลานครนทร โดยมแพทยใหบรการทงหมด 16 คนและพยาบาล 21 คน นอกจากน ในป พ.ศ. 2559 จะมคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหมเปนหนวยใหบรการเพมขน

หนวยบรการสวนใหญก าหนดหลกเกณฑการพจารณาคดเลอกผปวยธาลสซเมยเขารบบรการ ดงน

หลกเกณฑ หนวยบรการทใช

เกณฑน* เกณฑทางการแพทย 1. Matched sibling donor and well iron chelation therapy (Lucarelli class I or II) 2. Severe thalassemia: Homozygous beta-thal, Severe beta-thal/Hb E disease, Severe alpha-thal (Homozygous alpha-thal, HbH/PNP) 3. Severe presentation of anemia in age < 1 – 2 years old: Poor weight and height gain, Huge hepatosplenomegaly, Need regular hypertransfusion 4. ผปวยทมความพรอมในการปลกถายฯ เชน ไดรบเลอดและยาขบเหลกอยาง เหมาะสม และมสภาพรางกายทพรอมกอน 5. ผปวยทมผบรจาคทมความเขากนไดของเนอเยอไดกอน (HLA-matched donor) 6. พจารณาอายของผปวยโดยผปวยทมอายนอยมโอกาสประสบผลส าเรจในการรกษามากกวา

5 แหง

5 5

5 4 1

เกณฑอนๆ 1. ใหผปวยทมความพรอมในการจายคารกษาพยาบาลกอน 2. สามารถกลบมาใชชวตปกต หลงไดรบการปลกถายฯ 3. ไดรบการวนจฉยใหรบการปลกถายฯ กอน

5 4 3

145

หลกเกณฑ หนวยบรการทใช

เกณฑน* 4. ใหโอกาสผปวยทอายมากกวากอนผทมอายนอยกวา 5. ความพรอมของครอบครวและผปวยดานความเขาใจ การยอมรบ และการปฏบต ตามทแพทยสง (Compliance) ในการรกษาดวยวธการปลกถายฯ

5 1

*จาก 5 หนวยใหบรการปลกถายฯ ยกเวนหนวยใหบรการปลกถายฯ ของคณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

จ านวนผป วยทไดรบบรการปลกถายฯ รวมทกหนวยบรการ พ.ศ. -

34อตราสวนแพทยตอผป วยทท าการปลกถายฯ ทงหมด (ป 2553) 1:2.1 อตราสวนพยาบาลตอผป วยทท าการปลกถายฯ ทงหมด (ป 2553) 1:1.6

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

จ านว

นผป ว

ยทรก

ษาโดยก

ารปล

กถาย

ฯ

ป พ.ศ.

ผป วยทท าการปลกถายฯทงหมดตอป

ผป วยธาลสซเมยทท าการปลกถายฯตอป

MUSI MURA PSU CU PMK KKU

UC: โครงการปลกถายไขกระดกฯ ในผป วยมะเรงเมดเลอดขาวและมะเรงตอมน าเหลอง

แพทยลาออก คน

MURA:โครงการเปลยนถายไขกระดกเฉลมพระเกยรต พรรษา

บรมราชนนาถ

คาดการณจ านวนผป วยธาลสซเมยทไดรบการปลกถายฯ เมอใหบรการเตมศกยภาพ รายตอป

(รอยละ ของผป วยทเขาเกณฑ)

คาดการณจ านวนผป วยธาลสซเมยทไดรบการปลกถายฯ หากบรรจในชดสทธประโยชน รายตอป

(รอยละ ของผป วยทเขาเกณฑ)

ในป พ.ศ. 2553 มผปวยธาลสซเมยไดรบการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดทงสน 34 ราย

โดยผปวยสวนใหญตองมความพรอมในการจายคารกษาพยาบาลกอน เชน มสทธสวสดการขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ หรอไดร บเงนบรจาคจากมลนธการกศลตางๆ ซงเปนหลกเกณฑทนอกเหนอจากเกณฑทางการแพทย

ผลการส ารวจพบปญหาดานบคลากร คอ ในแตละปมแพทยสนใจศกษาตอสาขาการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดนอยมาก ท าใหขาดความตอเนองในการทดแทนแพทย และมแพทยบางคนยตงานดานการปลกถาย สงผลใหจ านวนผปวยทไดรบการปลกถายลดลงอยางมากในภาพรวม ซงสาเหตคาดวาเกดจากขาดแรงจงใจในการเขาศกษาฝกอบรมตอทใชระยะเวลาคอนขางนาน รวมถงขาดการสนบสนนจากผบรหารหนวยงาน เนองจากบรการนตองการการลงทนทงดานสถานทและอปกรณเฉพาะดานและคาใชจายสงมาก จงมหนวยใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดเฉพาะโรงพยาบาลมหาวทยาลยในเมองใหญเทานน

146

นอกจากนน การส ารวจพบวา ใน 5 ปขางหนาจะมแพทยเพมขน 9 คน รวมเปน 25 คน ท าใหคาดการณไดวาหากบรการนบรรจในชดสทธประโยชนฯจะเพมศกยภาพบรการปลกถายฯไดเปน 100 รายตอป ซงปจจบน สปสช. มโครงการปลกถายไขกระดกฯส าหรบผปวยมะเรงเมดเลอดขาวและมะเรงตอมน าเหลองปละ 25 ราย จงคาดวาจะมผปวยธาลสซเมยจะไดรบการปลกถายฯ ประมาณปละ 75 ราย

การวเคราะหผลกระทบดานงบประมาณจากผปวย 75 ราย ประมาณ 40 กวาลานบาทตอป โดยเปรยบเทยบทางเลอกการรกษาระหวางการใหเลอดและยาขบเหลกชนดฉดกบการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดจากพนอง ดงน

นอกจากนน ยงมโรคทพบนอย (Rare disease) ทไมมทางเลอกอนในการรกษา และสามารถรกษาไดผลดโดยการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดจากพนอง (กลมนคดเปนรอยละ 20 สวนโรคธาลสซเมยคดเปนรอยละ 80 ของการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดทงหมด) ไดแก

1) โรคไขกระดกฝอชนดรนแรง (Severe Aplastic Anemia) อบตการณ 240 รายตอป มผปวยเดก

ประมาณ 48 รายตอป ไมมทางเลอกอนในการรกษา โดยเฉพาะในเดกอายต ากวา 1 ป ผปวยม

โอกาสรอดชวตหากไดรบการวนจฉยและปลกถายฯ อยางรวดเรวภายใน 1-2 ปแรก (ในผใหญม

ทางเลอกการรกษาโดยการใชยาในบญชยาหลกแหงชาต)

2) โรคโกเชอร (Gaucher’s disease) อบตการณ 10 รายตอป ทางเลอกในการรกษาคอ การให

เอนไซมทดแทน (Enzyme replacement therapy) ไดแก Imiglucerase และ Velaglucerase

alfa ผปวยจ าเปนตองไดยาประมาณ 1-2 ป กอนการปลกถายฯ ซงยาไมอยในบญชยาหลก

แหงชาตและมราคาแพง ภาระคาใชจาย 3.9 ลานบาทตอปส าหรบเดก และ 12 ลานบาทตอป

ส าหรบผใหญ

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

3

5

9

12

16

20

23

27 26 26

37

40 41 42 43 43 44 45 46 47

งบปร

ะมาณ

(ลาน

บาท)

ป ท

ผลกระทบดานงบประมาณในการปลกถายฯ ทไมใชผป วยมะเรง ป ละ 75 ราย

การใหเลอดและยาขบเหลกชนดฉด

การปลกถายฯ

147

3) โรคภมคมกนบกพรองแตก าเนด (Severe combined immunodeficiency disease: SCID) พบ

นอยมากในไทย ไมมทางเลอกอนในการรกษา ผปวยมโอกาสรอดชวตหากไดรบการวนจฉยและ

ปลกถายฯ อยางรวดเรวภายใน 1-2 ปแรก

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1) เนองจากศกยภาพในการใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดของประเทศในปจจบนและ

อนาคตอนใกล ยงไมสามารถตอบสนองความตองการบรการได สปสช.ควรใหความส าคญกบ

การลดอบตการณของโรคธาลสซเมยดวยการตรวจคดกรองกอนการตงครรภและใหการดแลท

เหมาะสม ซงประสบความส าเรจในหลายประเทศ

2) ควรใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดอยในชดสทธประโยชนในระบบหลกประกน

สขภาพถวนหนา และใชเกณฑทางการแพทยในการพจารณาคดเลอกผปวยเปนส าคญ เพอให

ผปวยสามารถเขาถงบรการไดเพมขน ทงผปวยโลหตจางธาลสซเมยชนดรนแรง (ทปลกถายจากพ

นองและมอายไมเกน 8 ป) และโรคทพบนอย (Rare disease) อนๆ เชน โรคไขกระดกฝอชนด

รนแรง (Severe Aplastic Anemia) โรคโกเชอร (Gaucher’s disease) และโรคภมคมกนบกพรองแต

ก าเนด (Severe combined immunodeficiency disease: SCID) เพราะมแนวโนมทจะคมคา โดย

ใชหลกเกณฑเดยวกนในการพจารณาคดเลอกผปวย

3) ควรสนบสนนการเพมศกยภาพของการใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดทงในระยะสน

และระยะยาว ทงแรงจงใจในการศกษาตอเฉพาะทาง การฝกอบรมของบคลากร (แพทยและ

พยาบาล) และแรงจงใจใหคงอยใหบรการในภาครฐ และดานสถานท หากบรการนอยในชดสทธ

ประโยชนฯและมแพทยเฉพาะทางปฏบตงาน หนวยบรการจะพรอมลงทนโครงสรางพนฐาน


7. นายนมต เทยนอดม สอบถามวา คารกษาทคอนขางสงเปนคาใชจายสวนใดบาง 8. นกวจย ชแจงวา คารกษาประมาณ 800,000-1,000,000 บาทตอป และรกษาตอเนองโดยใชยา

กดภมตานทานอกประมาณ 2-3 ป หลงจากนนผปวยสามารถหายขาดได และไมมคาใชจายเพมเตม ทงนคาใชจายทสงใชในการตรวจการเขากนไดของเซลลไขกระดก (Matching) และระบบการปราศจากเชอทงกอนและหลงผาตด 2 เดอน

9. นายประทป ธนกจเจรญ มความเหนวา การขยายบรการดงกลาวเกดประโยชนตอผปวยอยางชดเจน แตปญหาส าคญ คอ Demand และ Supply ไมสอดคลองกน ระบบบรการรองรบมจ ากด จงควรศกษาความเปนไปไดในการขยายระบบบรการรองรบกอน เพอใหระบบมความพรอมและมความเปนธรรมในการเขาถงบรการ กอนลงทนขยายสทธประโยชนตอไป

10. ประธาน หารอวา มความเปนไปไดหรอไมทจะเรมใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอด โดยเรมจากกลมผปวยทมปญหาชดเจน หรอจดล าดบความส าคญของโรคทควรใหบรการกอน

148

(Prioritization of demand) เชน เดกทเปนโรคทเกดนอยๆ (Rare case) และคอยๆขยายกลมผปวยตามความพรอมของระบบบรการทรองรบ (supply)

11. นายประทป ธนกจเจรญ มความเหนวา การตดสนใจขยายสทธประโยชนกรณน ม 2 ประเดนทควรพจารณา คอ 1) ปรมาณความตองการทมไมมาก ไมใชปญหาสาธารณสขของประเทศ ในขณะท Supply side มจ ากด และ 2) การขยายสทธประโยชนโดยใหบรการตามล าดบความส าคญของปญหาของผปวย และใหบรการเทาทระบบรองรบได ควรพจารณาวาระบบมความเปนธรรมหรอไม และจะท าใหเกดผลขางเคยงตอระบบบรการอนๆหรอไม ซงจ าเปนตองมการศกษาเพมเตม

12. ศ.อมมาร สยามวาลา ตงขอสงเกตวา การศกษานค านวณคาใชจายและภาระงบประมาณ ตามสถานการณปจจบนทระบบบรการมจ ากด ทงน หากมการขยายสทธประโยชนและตองขยายระบบบรการรองรบ ตองค านวณตนทนคาใชจายโดยใช Marginal Cost เพอค านวณตนทนทแทจรง ไมควรใชตนทนทค านวณตาม supply ทมในปจจบน

13. ประธาน มความเหนวา หลกการค านวณตนทนจาก marginal cost เปนหลกการใหมทควรน ามาใชและมประโยชน ซงทผานมายงไมเคยใชหลกการน ขอใหนกวจยน าไปพจารณาดวย

14. นางทสนย จนทรนอย สอบถามวา ผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยชนดรนแรงมจ านวนจรงเทาไร 15. นายยศ ตระวฒนานน ใหขอมลเพมเตมดงน

15.1 การปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดใชรกษาผปวย 3 กลม ไดแก มะเรงเมดเลอดขาว (Leukemia) โรคโลหตจางธาลสซเมย (Thalassemia) และโรคทพบนอย (Rare disease) บางโรค

15.2 สปสช. มโครงการบรหารจดการพเศษใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดส าหรบผปวยมะเรงเมดเลอดขาวปละ 25 รายอยแลว และจากการศกษาพบวา กรณนไมคมคาเนองจากหาผบรจาคทเขากนไดยาก แตการใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในผปวยโรคโลหตจางธาลสซเมยทบรจาคโดยพนอง มความคมคาทสด

15.3 จ านวนผปวยธาลสซเมยทมอาการรนแรงและมญาตพนองบรจาคได มประมาณ 242 ราย/ป จากผปวยทงหมด 1000 ราย/ป (สวนทเหลอไมมพนองและหาผบรจาคยาก) ถงแมวาระบบบรการในปจจบนไมสามารถรองรบการใหบรการไดทงหมด (242 ราย/ป) แตผปวยกยงไมสามารถเขาถงบรการไดเตมศกยภาพของระบบบรการทมอย รวมทงเกณฑคดเลอกผปวยเขารบบรการไมใชเกณฑทางการแพทยและมความแตกตางกนในแตละหนวยบรการ สวนใหญการเขาถงบรการขนอยกบความสามารถในการจายคารกษา โดยเฉพาะผมสทธสวสดการขาราชการ สวนผปวยทยากจน ตองรอการไดรบสนบสนนคารกษาจากมลนธตางๆเทานน

15.4 ผปวยกลมโรคทเกดขนนอย (Rare disease) ยงมปญหาการเขาถงบรการหากไมสามารถจายคารกษาได และรอคอยการสนบสนนจากมลนธเชนกน รวมทงไมมทางเลอกอนในการรกษา

149

15.5 การใหบรการไดนอยและมขอจ ากดดานคาใชจาย ท าใหหนวยบรการไมมนโยบายในการขยายศกยภาพ รวมทงไมมแรงจงใจตอแพทยในการศกษาตอเฉพาะทางเพอใหบรการดวย

15.6 มขอเสนอเพมเตม 2 ประเดน คอ 9.6.1 ผบรหารระดบนโยบายควรพจารณาตดสนใจทศทางการใหบรการปลกถาย

เซลลตนก าเนดเมดเลอด ซงทมวจยมขอเสนอเบองตน คอ การปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดส าหรบผปวยมะเรงเมดเลอดขาวควรใหบรการนอยทสด เนองจากไมคมคา สวนการปลกถายฯในผปวยโรค Rare disease อนๆ ควรใหหนวยบรการเปนผตดสนใจ

9.6.2 ควรใหความส าคญกบการปองกนและแกไขโรคธาลสซเมยชนดรนแรง เนองจากอบตการณของประเทศไทยไมลดลง ในขณะทประเทศเพอนบานมการรณรงคการตรวจกอนการตงครรภอยางจรงจง และสามารถลดอบตการณไดอยางชดเจน

16. ประธาน เสนอวา ขอใหนกวจยปรบปรงขอมลน าเสนอใหชดเจนมากขนเพอประกอบการพจารณาตดสนใจ เชน จดล าดบความส าคญของกลมผปวยทควรเพมการเขาถงบรการเปนกลมแรก เชน ผปวยธาลสซเมยชนดรนแรงทมญาตพนอง ผปวยมะเรงเมดเลอดขาวทไดรบสทธอยแลว และ Rare disease ทมจ านวนนอยมากๆตามล าดบ เปนตน

17. ศ.อมมาร สยามวาลา เหนดวยกบการรณรงคตรวจคดกรองและปองกนโรคธาลสซเมย และควรด าเนนกาเปนโครงการระดบประเทศ เพราะคมคาและลดความชกของโรคได นอกจากนน ควรค านงถงมาตรการหรอบรการตอเนอง หากผลการตรวจคดกรองเปนบวกดวย

18. นายประทป ธนกจเจรญ มความเหนวา กระทรวงสาธารณสขใหความส าคญกบการปองกนโรคธาลสซเมยซงด าเนนการมานานและลงทนไปมาก แตปญหาทเกดขน คอ บรการตอยอดหลงจากผลตรวจคดกรองเปนบวก ยงไมพรอมรองรบ เชน การยตการตงครรภ หรอการใหค าแนะน าทเหมาะสม ซงตองการการศกษาเพมเตม

19. ประธาน มความเหนดงน 13.1 เทคโนโลยการตรวจคดกรองและการปองกนโรคธาลสซเมย มความพรอมและควรขยาย

ผลตอไป 13.2 เทคโนโลยการรกษาโรคธาลสซเมยไดผลด แตไมมการขยายการใหบรการ จงควร

ด าเนนการน ารอง เพอกระตนใหเกดบรการ ศกษาองคความรเพมเตมในการประยกตการด าเนนการเขาระบบใหญ และขยายผลตอไป

14. นายยศ ตระวฒนานนท ชแจงดงน 14.1 ขอเสนอโปรแกรมการสรางเสรมสขภาพและปองกนโรคทงระบบ (ไมใชโปรแกรม

เฉพาะส าหรบปองกนโรคธาลสซเมย แตรวมโรคอนๆดวย) อยระหวางศกษา และจะสามารถน าเสนอไดประมาณเดอนธนวาคม 2554

150

14.2 การปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอด ปจจบนใหบรการไดประมาณ 50 ราย/ป และหากไมมขอจ ากดดานคาใชจาย สามารถขยายเพมไดเปน 100 ราย/ป ใชงบประมาณ 40-50 ลานบาท/ป (รวมรายใหมและรายเกา) โดยใหความส าคญล าดบแรก คอ ผปวยโรคธาลสซเมยขนดรนแรงในเดกอายไมเกน 8 ปและมญาตพนองทบรจาคได ล าดบทสอง คอผปวยโรค Rare disease และล าดบสดทาย คอ ผปวยมะเรงเมดเลอดขาว (ท สปสช.ใหบรการอยแลว)

15. นายสรเดช วลอทธกล สอบถามเพมเตมวา ส าหรบผปวยมะเรงเมดเลอดขาว หากใหบรการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดตามหลกเกณฑทมพนองบรจาค ล าดบความส าคญจะเทากนหรอไม กรณนไดรบการชแจงวา การปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดในผปวยธาลสซเมยจะประสบความส าเรจมากกวาผปวยมะเรงภายใตการใชเกณฑการคดเลอกเดยวกน

16. นายนมต เทยนอดม สนบสนนการใหสทธประโยชนการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอด ตามหลกเกณฑทก าหนด เนองจากรกษาหายขาดและมชวตปกตได รวมทงขอให สปสช .ด าเนนโครงการปองกนโรคธาลสซเมยอยางจรงจง


1. เหนชอบหลกการ ในการใหความส าคญกบการลดอบตการณของโรคธาลสซเมยดวยการตรวจคดกรองกอนการตงครรภและใหการดแลทเหมาะสม โดยใหด าเนนการเปนแผนงาน NPP ตามหลกการทเหนชอบแลวในวาระ 4.1 ทงน ให สปสช.ประสานนกวจยและหนวยงานทเกยวของเพอเตรยมความพรอมของระบบใหสามารถด าเนนการไดในปงบประมาณ 2555

2. เหนชอบในหลกการ ใหการปลกถายเซลลตนก าเนดเมดเลอดเปนสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยจ ากดเฉพาะผปวยโรคธาลสซเมยชนดรนแรงอายไมเกน 8 ปและมญาตพนองบรจาค และผปวยโรคทพบนอย 3 โรค ไดแก โรคไขกระดกฝอชนดรนแรง (Severe Aplastic Anemia) โรคโกเชอร (Gaucher’s disease) และโรคภมคมกนบกพรองแตก าเนด (Severe combined immunodeficiency disease: SCID) ทงน หากความตองการบรการมมากกวาระบบบรการทรองรบ ใหคดเลอกผปวยโดยใชหลกเกณฑทางการแพทย สวนขอบงชหรอความจ าเปนในผปวยเฉพาะรายใหเปนการตดสนใจของสถานบรการ ทงน ขอใหฝายเลขาฯรวมกบนกวจย จดท าขอเสนอการเพมสทธประโยชนดงกลาวใหชดเจนสมบรณมากขน และเสนอคณะอนกรรมการเพอพจารณาอกครง

4.2.4 การพฒนาระบบคดกรองสายตาผดปกตและประกอบแวนสายตาในเดก

วยกอนประถมศกษาและประถมศกษา นางกลยา ตระวฒนานนท นกวจยจากโครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ

น าเสนอแนวทางการพฒนาระบบคดกรองสายตาผดปกตในเดกวยกอนประถมศกษาและประถมศกษา โดยมสาระส าคญสรปไดดงน

151

สถานการณปญหา ภาวะสายตาผดปกต (Refractive errors) เปนสาเหตส าคญของความผดปกตในการมองเหนและ

พบมากเปนอนดบสองของสาเหตตาบอดทวโลก ภาวะสายตาผดปกตสามารถแกไขไดโดยการสวมแวนสายตา ซงเปนวธทสะดวกและมคาใชจายต าทสด

จากการส ารวจ “สภาวะตาบอด สายตาเลอนรางและโรคตาทเปนปญหาสาธารณสขในประเทศไทย” ครงท 4 ระหวางป พ.ศ. 2549 – 2550 พบวาประชากรไทยประมาณ 15 ลานคนหรอรอยละ 24 มภาวะสายตาผดปกตโดยไมสวมแวนสายตา ในจ านวนนมภาวะสายตาสนมากหรอยาวมากประมาณ 1 แสนคน ซงสงผลตอทงรางกาย จตใจและสงคม โดยเฉพาะในเดกอาจท าใหเกดตามวอยางถาวรเมอโตขน หรอทเรยกวา “ภาวะตาขเกยจ” (Amblyopia) สงผลใหความสามารถในการเรยนลดลงและขาดโอกาสท างานทดในอนาคต เนองจากพฒนาการของลกตาและการมองเหนจะสมบรณเมออายประมาณ 6 ป จงมขอแนะน าใหตรวจคดกรองภาวะสายตาผดปกตในเดกและท าการแกไขกอนวยประถมศกษาและระหวางการเรยนชนประถมศกษาเพอลดผลกระทบทงทางการแพทยและสงคม

หลายประเทศมนโยบายตรวจคดกรองเดกทมภาวะสายตาผดปกตและจดหาแวนสายตาทเหมาะสมให รวมถงมการศกษาเรองความคมคาของวธการคดกรองและรกษาภาวะสายตาผดปกตในเดกวยเรยน พบวา วธการคดกรองทกแบบรวมถงการจดหาแวนสายตามความคมคามาก อยางไรกดยงไมมขอตกลงทชดเจนวาวธการคดกรองแบบใดเปนวธทดทสด

จากการศกษาในประเทศไทยพบวา ครทผานการอบรมมทศนคตทดและสามารถตรวจคดกรองภาวะสายตาผดปกตในเดกนกเรยนระดบประถมศกษาได อยางไรกตาม ยงไมมการศกษาการคดกรองภาวะสายตาผดปกตในเดกกอนวยเรยน (อายนอยกวา 6 ป) โดยใชครโรงเรยนอนบาลทงในและตางประเทศ เพราะการวดสายตาและวดแวนส าหรบเดกในวยนท าไดคอนขางยาก

วธการศกษา เนนการพฒนาระบบคดกรองและรกษาภาวะสายตาผดปกตของเดกวยกอนประถมศกษาและ

เดกวยประถมศกษาในประเทศไทย โดยจดท าเครองมอและคมอการตรวจคดกรองภาวะสายตาผดปกตทเปนมาตรฐานส าหรบนกเรยนระดบอนบาลและประถมศกษา

ก าหนดพนทตวอยางภาคละ 1 จงหวด ไดแก สมทรปราการ ล าพน นครพนม และสราษฎรฐาน กลมตวอยางเปนเดกประถมศกษาจ านวน 2,081 คน และเดกอนบาลจ านวน 746 คน หลงจากนนจะอบรมครอนบาลและประถมศกษา เพอคดกรองเดกนกเรยนทอยในความดแล เนองจากครจะมความใกลชดกบเดกและยงชวยแกปญหาความขาดแคลนจกษแพทยและพยาบาลดานจกษ และหลงจากการตรวจโดยครจะมการตรวจสอบความถกตองแมนย าของการคดกรองอกครงโดยจกษแพทยและทมในพนท รวมทงจดอภปรายกลมกบผปกครองของเดกทมสายตาผดปกตทงทมแวนสายตาใสและไมมแวนสายตาใส เพอหาปจจยและอปสรรคทมผลตอการจดหาแวนสายตาใหกบเดก

ภายใตโครงการวจยน เดกทมสายตาผดปกตจะไดรบการวดแวนจากจกษแพทยและจดหาแวนสายตาทเหมาะสมใหเดกแตละคนฟร จากนนอก 3 เดอน นกวจยจะท าการประเมนการใสแวนสายตาของเดก รวมทงปญหา อปสรรคตางๆ เพอใหทราบถงประสทธผลและความคมคาของโครงการ

152

การศกษานจะใชระยะเวลาประมาณ 1 ป (จะแลวเสรจประมาณเดอนเมษายน 2555) ขณะนอยในขนตอนการพฒนาคมอและเครองมอ และจดประชมผเกยวของในพนท ผลทคาดวาจะไดรบเมอสนสดโครงการคอ ขอเสนอแนะเชงนโยบายเรองแนวทางการคดกรองและจดหาแวนสายตาใหกบเดกวยกอนประถมศกษาและเดกวยประถมศกษาทมภาวะสายตาผดปกต เพอใหมแนวทางการบรหารจดการและเพมการเขาถงแวนตาในหลกประกนสขภาพถวนหนา โดยมหลกเกณฑและวธการด าเนนการ ประเมนและวดผลไดอยางชดเจน


1. นางทสนย จนทรนอย สนบสนนการศกษาเรองนและจ าเปน เนองจากเดกจ านวนมากมปญหาสายตา โดยทพอแมไมร อยางไรกตาม ควรค านงถงความสามารถในการปองกนตนเองจากอนตรายจากการใสแวนของเดกเลกๆดวย

2. นายสรเดช วลอทธกล สอบถามวา เลอกพนทในการศกษาอยางไร และสามารถขยายผลการศกษาไปประยกตใชระดบประเทศไดหรอไม กรณน ไดรบการชแจงวา พนทศกษาเลอกจากพนททมการด าเนนการอยบางแลวหรอมความเขมแขงของระบบบรการดานจกษ เพอความรวมมอในการศกษาวจย

3. ศ.อมมาร สยามวาลา ตงขอสงเกตวา หากเดกทมปญหาสายตาและไดรบการสนบสนนแวนตาในครงแรกแลว ควรค านงถงการบรหารจดการเพอใหเดกไดรบแวนตาเมอตองเปลยนแวนตาในระยะตอไปดวย หรอจะสนบสนนแวนตาใหเฉพาะเดกทมปญหาสายตาและมความยากล าบากเทานน


รบทราบความคบหนาการศกษาการพฒนาระบบคดกรองสายตาผดปกตและประกอบแวนสายตาในเดกวยกอนประถมศกษาและประถมศกษา และใหน าเสนอผลการศกษาและขอเสนอแนะเชงนโยบายแนวทางการคดกรองภาวะสายตาผดปกตและจดหาแวนสายตาใหกบเดกวยกอนประถมศกษาและเดกวยประถมศกษาในโอกาสตอไป ระเบยบวาระท 4 เรองเพอพจารณา

4.3 การพฒนาระบบบรการส าหรบผปวยจตเวชในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา

4.3.1 โครงการพฒนาระบบบรการครบวงจรส าหรบผปวยจตเวชในพนท

เปาหมายเรงรด

นางสาวเบญจมาส พฤกษกานนท จตแพทย กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข น าเสนอโครงการพฒนา ระบบบรการครบวงจรส าหรบผปวยจตเวชในพนทเปาหมายเรงรด เพอพจารณาด าเนนการในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา สาระส าคญโดยสรปดงน

153

สถานการณปญหาของระบบบรการส าหรบผปวยจตเวช 1) ผปวยจตเวชเขาถงบรการไดนอย จากคาคาดประมาณความชกประมาณ 10 ลานคน ผปวย

เขาถงบรการไดเพยง 8 แสนคน (รอยละ 8)

2) ผลกระทบตอผปวยและญาต/ผดแล ดานสขภาพ สงคมและเศรษฐกจ ผปวยและญาตขาดความร

ความตระหนก มความอบอาย/ตราบาป

3) ขาดแคลนบคลากรและงบประมาณ (รอยละ 2.8 ของงบประมาณกระทรวงสาธารณสข)

4) ระบบสขภาพปจจบนยงไมไดผนวกการใหบรการจตเวชเขาไปในระบบบรการปฐมภม และระบบ

บรการไมตอบสนองความตองการทแตกตาง

คาปร มาณความช ก การเขา งบรการ

5,300,000

1,600,000 1,100,000

580,000 480,000 340,000 300,000

??

91.000

(2%)30,000

(2%)

150,000

(14%)

390,000

(67%)

30,000

(6%)

120,000

(34%)

?? 24,000

10,000

100,000

1,000,000

10,000,000

คาปร มาณความช ก

คาปร มาณการเขา งบรการ*

ป หาทางส ข าพจต

จ านวน ป วย log scale)

( ) คารอย การเขา งบรการ*การเขา งบรการ หมาย ง การมารบบรการ นส านบรการของร อยางนอย ครงตอป

?? ไมมขอม

Treatment gap 92% in Thailand compared to 75% worldwide!

ทมา: รวบรวมจากห าย ห งขอม ตรวจสอบโดย พ นาโครงรางวจยราย เอยดของ ห งขอม สดง นขอเสนอ 3

วตถประสงค

1) เพอใหผปวยเขาถงบรการสขภาพจตเพมมากขน

2) เพอใหผปวยไดรบบรการสขภาพจตทมคณภาพมาตรฐาน และไดรบการดแลตอเนอง

3) เพอใหหนวยบรการและเครอขายใหบรการสขภาพจตอยางมประสทธภาพ

4) เพอประเมนตนทนประสทธผลและความคมคาของการจดบรการทางสขภาพจตแบบครบวงจรท

ระดบ CUP

กรอบการด าเนนงาน

154

ขอบเขตปญหาทางสขภาพจต ประกอบดวย 8 โรคหลกตามเกณฑของ WHO ไดแก (1) โรคจต

(Psychosis) (2) โรคซมเศรา (Depression) (3) โรคสมองเสอม (Dementia) (4) โรคลมชก (Epilepsy/ seizure) (5) ความผดปกตทางจตเวชจากแอลกอฮอล (Alcohol use disorder) (6) ความผดปกตทางจตเวชจากสารเสพตด (Substance use disorder) (7) ความผดปกตทางพฒนาการและพฤตกรรมในเดก (Behavioral and Developmental disorder) และ (8) การท ารายตนเองหรอฆาตวตาย (Suicide/ self-harm) ขอบเขตพนทด าเนนการ ประกอบดวย 7 จงหวด คอ กรงเทพฯ นาน เชยงใหม นครสวรรค นครราชสมา สราษฎธาน ยะลา ครอบคลมประชากรประมาณ 1 ลานคน จ านวนผปวยนอกในปจจบนทม การรายงาน 4,500 คน และคาประมาณการณจ านวนผปวยประมาณ 190,000 คน กลยทธส าคญในการด าเนนงาน

1) การใหบรการทมรปแบบครอบคลมกจกรรม (1) การคนหาผปวยรวมทงกลมเสยง (2) การ

วนจฉย รกษา ดแลตอเนองและเตรยมกลบสชมชน (3) การฟนฟ เยยมบานและเฝาระวงใน

ชมชน (4) การสงเสรมปองกนปญหาทส าคญ

2) เนนใหชมชนมสวนรวมในการดแลสขภาพจตตนเอง

ร บบสนบสน น

ทางวชาการ กรมส ข าพจต)

ส านบรการ

ท ตย ม ตตย ม

รงจ ง จ ทรพยากร

ความร เครองมอ

ความร เครองมอ

ตร หนก เหนความส าค ของ

ป หา

ตดตามปร เมน การ

กป หา

ร บบสนบสน นงบปร มาณ การบรหารจดการ สปสช.)

การตดตาม ปร เมน

องคการบรหาร

ทอง น วด ศ นยพ นา

เดกเ ก โรงเรยน เครอขาย

าต องคกรเอกชน หนวยงาน

อนๆทเกยวของ

บ ค ากร

บรหารส านบรการป ม ม

ช มชน

155

3) ปรบใหเหมาะสมกบบรบทของพนท

กจกรรมการด าเนนงาน ใชงบประมาณทงสน 41,697,000 บาท ประกอบดวย 1) วเคราะหปญหาอปสรรคและประมาณความตองงการของผใชบรการในพนท

2) เกบขอมลเบองตนของระบบบรการ และวางแผนเพอพฒนาระบบบรการในพนท

3) พฒนาศกยภาพของหนวยบรการในพนท

4) ด าเนนงานในพนทเปนวงจรพฒนา PDCA (คนหา คดกรอง ประเมน วนจฉย รกษา สงตอ ดแล

ตอเนอง ฟนฟ เตรยมผปวยกลบสชมชน เยยมบานและเฝาระวงในชมชนตลอดจนสงเสรม

ปองกนปญหาสขภาพจตทส าคญ)

5) เกบรวบรวมขอมลด าเนนการในพนทเพอปรบปรงระบบ และการตดตามประเมนผล

6) สรปผลการด าเนนการ และจดท าขอเสนอแนะเชงนโยบาย

ผลทคาดวาจะไดรบ 1) ผปวยจตเวชในพนทด าเนนการ เขาถงบรการเพมขนประมาณ 35,200 คน (ใชงบทงสน

41,697,000 บาท) ใชงบประมาณเฉลย 1,185 บาทตอผปวยจตเวช 1 คนทเขาถงบรการเพมขน

2) รปแบบการพฒนาบรการทางสขภาพจตทเหมาะสมกบบรบทของประเทศไทยทเนนเครอขาย

บรการระดบปฐมภม

3) ขอมลตนทนในการด าเนนงาน ตงแตคนหาผปวยและการลงทะเบยนรายใหม เยยมบาน ดแล

รกษาตอเนองในชมชน และตนทนในการด าเนนการทงหมด เพอขยายผลในระดบประเทศ

ตวชวดผลลพธในระดบสงคม เชน จ านวนผปวยทสามารถอยรวมกบคนในพนทเพมขน คณภาพชวตของผปวย ครอบครว และคนในพนทเพมขน ดชนความสขของผปวย ครอบครว และคนในพนทเพมขน การกอคด การฆาตวตาย และการท ารายคนอนในพนทลดลง การตายทปองกนไดและปสขภาวะทไดรบเพมขน และผลไดทางดานเศรษฐกจทจะเกดเพมขน

จงเสนอคณะอนกรรมการ เพอเหนชอบโครงการพฒนาระบบบรการครบวงจรส าหรบผปวยจตเวชในพนทเปาหมายเรงรดภายใตระบบประกนสขภาพถวนหนาตามทเสนอ หรอใหขอเสนอแนะเพมเตมเพอด าเนนการตอไป (รายละเอยดตามเอกสาร 4.3.1) ความเหนและขอเสนอแนะ

1. นายเฉลมชย ชเมอง สอบถามและตงขอสงเกตดงน 1.1 จากขอมลทเสนอ ผปวยจตเวช 6.9 ลานคนหรอรอยละ 70 สาเหตเกดจากการใชสารเสพตด

ดงนน หากสามารถดแลปญหาการใชสารเสพตดอยางจรงจง จะท าใหผปวยโรคจตเวชลดลงหรอไม

1.2 การบ าบดผตดสารเสพตด ม 3 ระบบ คอ กรณผตองขง กรมราชทณฑรบผดชอบดแล กรณบงคบบ าบด กรมคมประพฤตรบผดชอบดแล และระบบสมครใจ ถอวาผเสพเปนผปวยและ

156

สวนใหญกระทรวงสาธารณสขเปนหนวยบรการทดแลทงหมด ทงกรมการแพทย กรมสขภาพจต แตจากการตดตามประเมนผลมาอยางตอเนอง พบวา จ านวนผตดสารเสพตดไมลดลง การสนบสนนโครงการนและใชงบประมาณเพมเตม จะพฒนาระบบบรการเดมใหเขมแขงขนไดอยางไร

2. นายยศ ตระวฒนานนท และนกวจย ใหขอมลเพมเตมวา งบ 41 ลานบาททเสนอจะใชส าหรบด าเนนงานในปท 1 เนนการสรางระบบบรการในระดบปฐมภมซงเปลยนแปลงจากเดมทเนนการบรการทโรงพยาบาลจตเวช และการสรางความรวมมอทางสงคม รวมทงสรางองคความรทเกยวของ สวนการเพมการเขาถงบรการของผปวยตามทเสนอ เปนเปาหมายในปท 2 ซงตองใชงบด ารงรกษาระบบเพมอก 20 ลานบาท

3. นางทสนย จนทรนอย ตงขอสงเกตวา คนไทยมปญหาสขภาพจตสงถงรอยละ 17-18 และมากกวาครง เกดจากแอลกอฮอล ซงเปนปญหาทส าคญและนาเปนหวง จะด าเนนการอยางไร เพอใหเปนบรการในระบบปกตและใหบรการไดอยางตอเนองและสามารถลดปญหาสขภาพจตไดอยางจรงจง

4. ผศ.ส าล ใจด ตงขอสงเกตวา จากขอมลทเสนอ วธการจดการกบปญหาและการบรหารจดการในภาพใหญยงไมชดเจน

5. นายพงษพสทธ จงอดมสข มความเหนและตงขอสงเกตดงน 5.1 เหนดวยกบโครงการทเสนอ แตไมมรายละเอยดการใชงบประมาณเพอพจารณา 5.2 คณะอนกรรมการชดน มบทบาทในการพจารณาขอเสนอสทธประโยชนหรอรปแบบบรการท

ผานการศกษา ทดลอง หรอด าเนนการน ารองแลว รวมทงภาระงบประมาณ เพอตดสนใจขยายหรอบรณาการสทธประโยชนหรอระบบบรการนนเขาสระบบใหญ สวนโครงการพฒนารปแบบบรการ (Model Development) อาจไมใชบทบาทของคณะอนกรรมการชดนในการพจารณาตดสนใจ

6. นายประทป ธนกจเจรญ เหนดวยวา โครงการพฒนารปแบบบรการหรอโครงการวจยน ารอง อาจไมจ าเปนตองเสนอคณะอนกรรมการเพอพจารณา ซงคณะอนกรรมการควรมบทบาทหลกในการตดสนใจขยายผลการใหบรการหรอรปแบบบรการทผานการศกษาแลว

7. ทประชมสอบถามวา โครงการทเสนอเปนการพฒนารปแบบบรการ (Model development) หรอการใหบรการ (Implementation)

8. ผบรหารกรมสขภาพจต และนกวจย ชแจงดงน 8.1 การพฒนาโครงการนเพอสนบสนนนโยบายขยายการเขาถงยาจตเวชทจ าเปนและมปญหา

การเขาถง เนองจากทผานมาพบปญหาวาไมทราบจ านวนผปวยทแทจรง ระบบยงม Stigma (การตราหนา ความอาย) และไมรองรบการดแลผปวยอยางแทจรง ท าใหผปวยไมมารบบรการหรอมาไมถงหนวยบรการ ซงอาจเปนความบกพรองของการออกแบบระบบบรการตงแตเรมตน จงน าไปสโครงการพฒนาระบบบรการทชมชนและระดบปฐมภม เพอใหผปวยเขาถงบรการและไดรบยามากขน

157

8.2 หลงจากด าเนนโครงการ โรคจตเวช /ปญหาสขภาพจตอาจจะไมลดลงหรอไมหายขาด เนองจากปญหามปจจยทซบซอนและอาจไมสามารถแกไขไดดวยบรการสาธารณสขอยางเดยว อยางไรกตาม ระบบบรการทพฒนาจะสามารถรองรบการดแลปญหาทซบซอนมากขน ลดจ านวนผปวยโรคจตทเกดจากการใชสารเสพตด และลดการกลบเปนซ า ซงจะชวยลดปญหาดานสงคมและระบบเศรษฐกจได

8.3 การดแลรกษาผปวยจตเวชทหนวยบรการใกลบาน/ระดบชมชน จะใหบรการอยางงาย ไมซบซอน ใชยาในบญชยาหลกแหงชาตและราคาถก สวนการรกษาในระบบบรการทตยภม จะใหบรการและใชยาทซบซอน ซงเกดปญหาไมสามารถสงกลบไปรกษาในพนทหรอชมชนได ดงนน การพฒนาหนวยบรการใกลบานหรอพนทใหสามารถดแลปญหาดานจตเวชได และชมชนมสวนรวม จะชวยแกปญหาไดมาก และหากพนทเหนรปแบบบรการทชดเจน จะขยายผลเองโดยธรรมชาต และไมจ าเปนตองใชเงนมาก

9. โดยสรปคอ โครงการนเนนการใหบรการ (Implementation) แตเรมในพนทเฉพาะบางแหง เพอขยายการจดบรการในระดบปฐมภมและชมชน พรอมกบศกษาขอมลสถานการณปญหาในการเขาถงบรการและองคความรตางๆทชดเจนมากขน เชน ตนทนบรการ ความคมคาฯ และน าไปสการออกแบบระบบบรการและจดท าขอเสนอเพอขยายผลในระบบใหญตอไป

10. นายเฉลมชย ชเมอง ขอใหกรมสขภาพจตพจารณาใหศนยบรการจตเวชทกแหง ท าความตกลงกบโรงพยาบาลชมชนทใหบรการผปวยอยแลว โดยเฉพาะผตดสารเสพตด เพอบรณาการงานและขยายหนวยบรการรองรบปญหาสขภาพจตในโรงพยาบาลชมชนทกแหง และประเมนผลรวมกนได


1. เหนชอบในหลกการ โครงการพฒนาระบบบรการครบวงจรส าหรบผปวยจตเวชในพนทเปาหมาย

เรงรดภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา และขอให สปสช .พจารณาจดสรรงบประมาณ

ตามความเหมาะสม โดยใชงบประมาณคายาจตเวชทเหลอจายในปงบประมาณ 2554 เพอใชใน

การสนบสนนการขยายบรการจตเวชผานระบบบรการปฐมภม

2. ขอให สปสช. พจารณาความเปนไปไดในการบรณาการกจกรรมของโครงการพฒนาระบบบรการครบวงจรส าหรบผปวยจตเวชในพนทเปาหมายทเสนอ และแผนงานการปองกนและเฝาระวงโรคซมเศรา (NPP : Depression Screening depression) ทเสนอในวาระ 4.1 เพอด าเนนการตอไปโดยไมซ าซอน

4.3.2 โครงการพฒนาการบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพท

นายศรศกด ธตดลกรตน ผอ านวยการสถาบนกลยาณราชนครนทร น าเสนอเพอพจารณาโครงการพฒนาการบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพท โดยมสาระส าคญสรปไดดงน

158

สถานการณปญหา จากการทประเทศไทยมผปวยโรคซมเศรามประมาณ 3 ลานคน แตสามารถเขาถงบรการไดเพยง 3 แสนกวาคนเทานน และโรคซมเศราเปนสาเหตส าคญอยางหนงทน ามาสปญหาการฆาตวตาย

วตถประสงคของการด าเนนงานและตวชวด 1) เพอเพมการเขาถงของผทมปญหาสขภาพจต ใหสามารถเขาถงบรการใหค าปรกษาทางโทรศพท

ไดมากขน

ตวชวด: ผมปญหาสขภาพจตทไดรบบรการทางโทรศพท เปนไปตามเปาหมาย รอยละ 80 2) เพอปองกนการฆาตวตายจากโรคซมเศรา และโรคทางจตเวชอนๆ ทเสยงตอปญหาการฆาตว

ตาย

ตวชวด: มการใหบรการปองกนการฆาตวตายเปนไปตามเปาหมาย รอยละ 80 3) เพอพฒนาคณภาพและประสทธภาพของการบรการใหค าปรกษาปญหาสขภาพจตทางโทรศพท

ตวชวด: ผทรบบรการทางโทรศพทไดรบบรการอยางตอเนองโดยไมมสายหลด รอยละ 80 เปาหมายการใหบรการ

1) ผทมปญหาสขภาพจตและจตเวช เชน เปนโรคซมเศรา มความเครยด วตกกงวลอยางรนแรง

และมความทกขใจไมสบายใจ จะไดรบบรการจากสายดวนสขภาพจต จ านวน 32,000 ครง/ป

2) ผมความเสยงตอการฆาตวตาย จะไดรบการชวยเหลอและไดรบบรการสขภาพจตและจตเวชทาง

โทรศพท (Phone Crisis) จ านวน 100 ครง/ป

กจกรรมและงบประมาณ : คดเปนคาบรการใหค าปรกษาทางโทรศพททงสน 32,000 ครงๆละ 500 บาท คดเปนเงน 16,000,000 บาท แบงเปนกจกรรมยอย ดงน

1) พฒนาระบบบรการ เพอรองรบการบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพท

1,800,000 บาท

2) การเตรยมการบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพทดวยการปรบปรงโครงสราง

14,200,000 บาท

จงเสนอคณะอนกรรมการเพอเหนชอบโครงการพฒนาการบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพทตามทเสนอ หรอใหความเหน/ขอเสนอแนะเพมเตมเพอด าเนนการตอไป (รายละเอยดตามเอกสาร 4.3.2) ความเหนและขอเสนอแนะ

1. ทประชม สอบถามและมความเหนดงน 1.1 คาบรการ 500 บาท ค านวณอยางไร กรณนไดรบการชแจงวา เปนงบประมาณทตองการ

ขอรบสนบสนนทงหมดหารดวยเปาหมายจ านวนครงการใหบรการ

159

1.2 ขอใหกรมสขภาพจต น าเสนอผลการด าเนนงานบรการใหค าปรกษาดานสขภาพจตทางโทรศพททด าเนนการอยแลว เพอทราบแนวโนมและผลลพธของการใชบรการปรกษาทางโทรศพทของคนไทย และเปนขอมลประกอบการพจารณาตดสนใจขยายบรการตอไป

1.3 มากกวารอยละ 80 ของงบประมาณทเสนอ ใชในการลงทนโครงสรางพนฐานและอปกรณตางๆส าหรบโรงพยาบาล 17 แหง อาจมขอสงเกตประเดนการใชงบเพอการลงทน (ไมใชเพอจดบรการ) และในอนาคตจะขยายการลงทนใหครบทกแหงหรอไม

2. นายนมต เทยนอดม มความเหนวา บรการใหค าปรกษาทางโทรศพท เปนสวนหนงทท าใหคนเขาถงบรการไดสะดวกขน แตประเดนทควรใหความส าคญคอ คณภาพบรการ ทงในสวนของระบบทอาจออกแบบใหเปนศนยใหญและเชอมโยงบรการไดทวประเทศ และไมจ าเปนตองมหนวยบรการหลายแหง ซงจะชวยลดคาบรหารจดการได และในสวนคณภาพของผใหค าปรกษาหรอเครองตอบรบ เวลาใหบรการทสอดคลองกบความตองการใชบรการ รวมทงการสงตอเพอไดรบบรการอยางเหมาะสมและทนเวลา

3. อธบดกรมสขภาพจต ใหขอมลเพมเตมดงน 3.1 กรมสขภาพจตใหบรการปรกษาปญหาสขภาพจตทางโทรศพท หมายเลข 1323 จ านวน 32

คสาย ตลอด 24 ชวโมง ใหบรการมานานพอควร แตยงมปญหาคอ การกระจกตวของสายเขา และม Silence call จ านวนมาก จงจ าเปนตองมการขยายศกยภาพการใหบรการรวมทงใชบคลากรมออาชพในการใหค าปรกษา

3.2 เหนดวยในหลกการกบการรวมศนยบรการ อยางไรกตาม การรวมศนยอาจไมสอดคลองกบบรบทของพนท การกระจายบรการไปในพนทอาจใหบรการไดดขน (ใหเวลาปรกษาเพยงพอ) และมบรการตดตามตอเนองไดถาจ าเปน

3.3 ในเบองตน โครงการนจะเปนการขยายศกยภาพการใหบรการตามระบบปกต สวนการพฒนาดานคณภาพรวมทงพฒนาระบบสารสนเทศ จะพฒนารวมกบองคการโทรศพท (TOT) ตอไป

4. นายประทป ธนกจเจรญ สอบถามวา บรการนกรมสขภาพจตด าเนนการอยแลว และไดรบการจดสรรงบประมาณแลว ท าไมตองขอสนบสนนเพมเตมจาก สปสช.

5. กรณน ไดรบการชแจงวา งบประมาณทไดรบอยแลวเปนคาเวรส าหรบเจาหนาทเทานน แตไมรองรบการพฒนาบรการทดข น จงเสนอโครงการเพอพฒนาระบบ call center โดยใชบคลากรมออาชพ และกระจายลงพนทโดยเรมตน 17 แหง รวมทงพฒนาระบบสารสนเทศ

6. ศ.อมมาร สยามวาลา ตงขอสงเกตดงน 6.1 โครงการนขอสนบสนนงบประมาณเพอใชในการลงทนขยายศกยภาพการใหบรการปรกษา

ทางโทรศพทของกรมสขภาพจต จงเสมอนวา สปสช. จดสรรงบลงทนใหกบกระทรวงสาธารณสข แทนส านกงบประมาณ ซงไมใชบทบาทของ สปสช. และงบกองทนหลกประกนสขภาพแหงชาต ตองใชส าหรบคาใชจายบรการสาธารณสขส าหรบประชาชน 47 ลานคน

6.2 หากจะเสนอใหคณะอนกรรมการพจารณาสทธประโยชนใหม คอ บรการใหค าปรกษาดานสขภาพจตทางโทรศพท ควรเสนอเปนคาบรการ/call เพอพจารณาวา สปสช.จะขยายบรการ

160

นหรอไม และจะบรหารการเบกจายอยางไร (เชน รวมในงบเหมาจายรายหว หรอจดซอเฉพาะแยกตางหาก)

7. นางทสนย จนทรนอย เหนดวยวา สปสช.มบทบาทซอบรการสาธารณสข ทงน กรมสขภาพจตอาจตองลงทนขยายศกยภาพเอง และหากไดรบความเหนชอบ สปสช .จะซอบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพทตามอตราคาบรการทก าหนด และตองมระบบตดตามประเมนผลการใหบรการ

8. นายพงษพสทธ จงอดมสข มความเหนดงน 8.1 โครงการนเสนอเพอพจารณาการใหบรการจตเวชทางโทรศพท ซงอาจถอวาเปนบรการใหม

หรอขยายขอบเขตสทธประโยชนภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา และถอเปนการใชเงนกองทนในการจดบรการและท าความเขาใจกบส านกงบประมาณได ซงแตกตางจากโครงการพฒนาระบบบรการครบวงจรส าหรบผปวยจตเวชในพนทฯ (วาระ 4.3.1) ซงเปนการพฒนาเพอเพมประสทธภาพของระบบบรการ

8.2 อยางไรกตาม หากกรมสขภาพจตเสนอคณะอนกรรมการเพอพจารณาขยายบรการดงกลาวในชดสทธประโยชนฯ ควรเสนอประมาณการคาใชจายตอหนงหนวยบรการ เพอก าหนดเปาหมายและค านวณงบประมาณรองรบ หากมการพจารณาเหนชอบขยายบรการตอไป


1. รบทราบการจดบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพทของกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข อยางไรกตาม โครงการทเสนอเปนการลงทนขยายศกยภาพโครงสรางพนฐานเพอพฒนาการใหบรการของกรมสขภาพจต ซงเปนการลงทนระบบและไมสอดคลองกบภารกจของ สปสช.

2. เหนดวยในหลกการ วาบรการสขภาพจตและจตเวชทางโทรศพทมประโยชนส าหรบผมปญหาสขภาพจตและผปวยจตเวช อยางไรกตาม สทธประโยชนนถอวาครอบคลมอยในงบเหมาจายรายหวภายใตระบบหลกประกนสขภาพถวนหนาอยแลว (ไมไดระบในรายการสทธประโยชนทไมครอบคลม) การพจารณาขยายการใหบรการทางโทรศพทเพอเพมการเขาถงบรการ ตองมรายละเอยดขอมลเพมเตม เชน สถานการณปญหา ความครอบคลมการใหบรการ คาใชจาย และประโยชนทจะไดรบ เปนตน

3. มอบ สปสช.ประสานกรมสขภาพจตและผเกยวของ จดท าขอมลรายละเอยดประกอบการพจารณาเพมเตมและเสนอเขาสการพจารณาอกครง โดยขอใหพจารณาความเปนไปไดในการเชอมโยงกบ Call center 1330 ของ สปสช. รวมทงค านงถงผใหบรการรายอนๆทใหบรการดงกลาวดวย

ระเบยบวาระท 5 เรองเพอทราบ

ไมม

161

ระเบยบวาระท 6 วาระอนๆ

ไมม ปดประชม เวลา 16.30 น.

นางวราภรณ สวรรณเวลา สรปรายงานการประชม นายจเดจ ธรรมธชอาร/นายประทป ธนกจเจรญ ตรวจรายงานการประชม

162


รายงานการประชม คณะท างานพฒนาและประเมนผลโครงการบรหารจดการวณโรคแบบครบวงจร

163

ในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ครงท 3/2554 วนท 25 สงหาคม 2554 เวลา 13.30 น – 16.00 น.

ณ หองประชม 401 ชน 4 ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต รายชอคณะท างานทมาประชม

1. นพ สมศกด อรรฆศลป รองอธบดกรมควบคมโรค ทปรกษาคณะท างาน 2. พญ เรณ ศรสมต ทปรกษาอาวโส สปสช ประธานคณะท างาน 3. นพ สรกจ ภาคชพ กองทนเอดสฯ สปสช รองประธาน 4. นพ อาจนต ชลพนธ ส านกวณโรค กรมควบคมโรค คณะท างาน 5. นพ เรองศลป เถอนนาด สปสช เขตนครราชสมา คณะท างาน 6. นางแจมจนทร เหลองวชชเจรญ สปสช เขต นครสวรรค คณะท างาน 7. นางสคนทพย สทนต แทน ทพ อรรถพร ลมปญญาเลศ คณะท างาน

ส านกบรหารการชดเชยบรการ สปสช 8. นายสมศกด เหรยญทอง ส านกวณโรค กรมควบคมโรค คณะท างาน 9. นพ พระมน นงสานนท กองทนเอดสฯ สปสช คณะท างานและ

เลขานการ 10. นส จตตญา ลดดากลม กองทนเอดสฯ สปสช คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ รายชอคณะท างานฯ ทไมสามารถเขารวมประชมเนองจากตดภารกจอนๆ

11. นพ ยทธชย เกษตรเจรญ ส านกวณโรค กรมควบคมโรค รองประธาน 12. นพ เจรญ ชโชตถาวร สถาบนโรคทรวงอก คณะท างาน 13. พญ ปยธดา สมทระประภต ส านกอนามย กรงเทพมหานคร คณะท างาน 14. พญ นาฎพธ สงวนวงศ ส านกวณโรค กรมควบคมโรค คณะท างาน 15. พญ ศรประภา เนตรนยม ส านกวณโรค กรมควบคมโรค คณะท างาน 16. นางเบญจมาศ เลศชาคร ส านกบรหารการชดเชยคาบรการ สปสช คณะท างาน 17. นายสขสนต จตตมณ ส านกวณโรค กรมควบคมโรค คณะท างาน 18. นายจโรจน นาคไพจตร ส านกสารสนเทศการประกน สปสช คณะท างาน

รายชอผเขารวมประชมอนๆ

19. นส วนเพญ วฒนอมรเกยรต กองทนโลก 20. นส เลศลกษณฑ พระโคตร กองทนเอดสฯ

วาระ / มต ผรบผดชอบ ระเบยบวาระท 1 เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ

164

ประธานทประชมไดแจงใหทประชมทราบถง วาระการประชมในครงน

โดยมวาระสบเนองในเรองของผลการจดสรรงบประมาณ DOT ส าหรบจงหวดทม ผลลพธการรกษา ป 2553 รวมถงมวาระพจารณา หารอแนวทางการพฒนาระบบการดแลรกษาผปวยตางดาว ชายขอบ และชแจงผลการด าเนนงานวณโรคป 2554 การบรหารงบประมาณวณโรค ป 2555 และการพฒนาระบบสารสนเทศงานวณโรค

มตทประชม รบทราบ

ระเบยบวาระท 2 รบรองรายงานการประชมครงท 2/ 2554

มตทประชม รบรองรายงานการประชมโดยไมมการแกไข และส าหรบ ระเบยบวาระท 6 เรองการบรหารจดการยาวณโรคเดกหมดอาย นน ทประชมมมต ให ส านกวณโรค และ สปสช ด าเนนการตดตาม การท าลายยาดงกลาว รวมถง หนงสอแจงการท าลายยาจากองคการเภสชกรรม

ระเบยบวาระท 3 เรองสบเนอง 3.1 ผลการจดสรรงบประมาณ DOT ป 2553 ส าหรบจงหวดทมผลลพธการรกษาตามเปาหมาย ความเปนมา : คณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต เหนชอบใหมงบสนบสนน DOT ใหใหจงหวดทมผลลพธการรกษาตามเปาหมาย มคณภาพ ภายใตการพจารณาของคณะท างานทประกอบดวย สปสช กรม คร ผแทนจาก สคร/สสจ และผแทนระดบหนวยบรการ จ านวน 10 ลานบาท โดยทประชมคณะกรรมการก าหนดหลกเกณฑการจดสรรงบสนบสนนกจกรรม DOT ป 2553 มมตพจารณาหลกเกณฑการจดสรรงบประมาณ เมอวนท 29 กนยายน 2553 ดงน รปแบบ/หลกเกณฑการจดสรร : มตวชวด

1) อตราผลส าเรจของการรกษา (Success Rate) 2) ความครอบคลมของการคนหารายปวย (Case Detection Rate)

โดยการจดสรร จะจดสรรงบ DOT ใหจงหวดทมผลลพธตามเปาหมาย ส าหรบ จงหวดทมผลลพธการรกษาใกลเปาหมาย ไดรบเงนจดสรรบางสวน ผลการด าเนนงาน : จงหวดทม Success rate และ Case detection rate

165

สงสด 3 จงหวด แรก คอ เลย ชยภม และยโสธร และม จงหวดทมผลส าเรจการรกษา ≥ 85% จะไดรบเงนสนบสนน DOT คด

เปนรอยละ 75 ของวงเงนจดสรรทงหมด (7.5 ลานบาท) กรณ Case Detection Rate ≥70% มจ านวน 34 แหง กรณ Case Detection Rate <70% มจ านวน 12 แหง

จงหวดทมผลส าเรจการรกษา 84%-80% จะไดรบเงนสนบสนน DOT คดเปน รอยละ 22 ของวงเงนจดสรรทงหมด (2.2 ลานบาท)

กรณ Case Detection Rate ≥70% มจ านวน 15 แหง กรณ Case Detection Rate <70% มจ านวน 1 แหง

จงหวดทมผลส าเรจของการรกษา <80% จะไดรบเงนสนบสนน DOT คดเปนรอยละ 3 ของวงเงนจดสรรทงหมด (3 แสนบาท)

กรณ Case Detection Rate ≥70% มจ านวน 9 แหง กรณ Case Detection Rate <70% มจ านวน 5 แหง โดย สปสช ไดจดสรรงบประมาณดงกลาวและโอนใหกบส านกงานสาธารณสขจงหวดภายในเดอน พฤษภาคม 2554 เรยบรอยแลว อยางไรกตาม พบประเดนปญหา โดย มบางจงหวดทมการขออทธรณ เพอขอเปลยนแปลงขอมล success rate และ case detection rate จาก สปสช และส านกวณโรค ท าให ส านกวณโรคตองมการทบทวนตรวจสอบขอมล ในภาพรวมใหมทงประเทศ ประเดนหารอ/ขอเสนอทประชม

1) ทประชมเหนวาใหน าบทเรยนการจดสรรดงกลาว น ามาปรบใชในการจดสรร DOT ป 2554 ตอไป และเสนอใหใชขอมลการจดสรรงบประมาณ DOT จากกรมควบคมโรค

2) การน าขอมลมาใชในการจดสรรงบ DOT นน ควรจะมการตรวจสอบความถกตอง ของขอมลใหชดเจน และควรมการก าหนด timeline ในการจดสรรทมความชดเจน และให ส านกวณโรค ชแจง /ท าหนงสอใหพนทรบทราบ

3) ทประชมมขอเสนอ ใหในการจดสรรงบ DOT ใหจงหวดทมผลลพธการรกษาตามเปาหมาย ป 2554 ควรจดสรรใหจงหวดทมผลส าเรจการรกษา ≥ 80% เนองจาก จงหวดใดทมผลส าเรจการรกษา < 80% นนถอวายงมผลงานการรกษาไมเปนไปตามเปาหมาย

4) ควรมการประเมนผลการจดสรรงบประมาณสนบสนนกจกรรมการเยยมบาน จ านวน 30 ลานบาท ท สปสช สนบสนนใหหนวยบรการ เพอตดตาม ประเมนผล ประสทธภาพของการจดสรรงบประมาณ และ

ส านกวณโรค / สปสช

166

ผลการด าเนนงานท า DOT ในระดบพนท มตทประชม 1) รบทราบผลการด าเนนงาน และมมตให สปสช ปรบปรงหลกเกณฑแนวทางการจดสรรงบ DOT ส าหรบป 2554 และเวยนเมลแจงใหกบคณะท างานก าหนดแนวทางจดสรรงบ DOT รบทราบ 2) ทประชมมมตใหการจดสรรงบ DOT ป 2554 นน ควรจดสรรงบฯ ใหกบจงหวดทมผลส าเรจการรกษา ≥ 80% เทานน และก าหนดใหใชขอมลจากส านกวณโรค ป 2553 ส าหรบจดสรรงบประมาณดงกลาว ทงนให ส านกวณโรค ท าหนงสอแจง สสจ /หนวยบรการใหสงขอมลมาท ส านกฯ เพอตรวจสอบขอมลดงกลาวภายในเดอน พฤศจกายน และก าหนดให สปสช จดสรรใหจงหวด แลวเสรจภายในเดอน ธนวาคม 2554 ตอไป วาระ / มต ผรบผดชอบ ระเบยบวาระท 4 เรองเพอพจารณา 4.1 หารอแนวทางการพฒนาระบบการดแลรกษาผปวยตางดาว ชายขอบ และการพฒนาเครอขายทเกยวของ กลมผปวยทไมใชคนไทย มาใชบรการในหนวยบรการตามแนวชายแดนมหลายประเภท โดยกระทรวงฯ มมาตรการแกปญหาในบางกลม เชน กลมรอพสจนสถานะ กลมแรงงานตางดาวขนทะเบยน แตกลมแรงงานตางดาวไมขนทะเบยน ผลภย ยงไมมแนวทางแกไขปญหาอยางชดเจน และหนวยบรการตามแนวชายแดน มภาระการดแลผปวยวณโรค ในกลมคนตางดาวมาก จากสถตการระบาดอาจจะสงผลใหคนไทยในพนทดงกลาวมโอกาสเสยงตอการปวยเปนโรคเพมมากขน อยางไรกตาม ผแทนกระทรวงสาธารณสขใหขอมลวาไดรบจดสรร งบประมาณในการดแลรกษาผปวยกลมผทรอพสจนสถานะ ในปงบประมาณ 2554 จ านวน ประมาณ 900 ลานบาท ทสามารถน ามาจดสรรเพอทเลาปญหาดงกลาวในระยะสนกอนได ตารางแสดงจ านวนผปวยวณโรค ในจงหวดชายแดนและจงหวดทมผปวยทไมใชคนไทยมาก ป 2551

167

ขอเสนอ /มตประชมตอบทบาทการด าเนนงานวณโรค ตามแนวชายแดนไทย-พมา กระทรวงสาธารณสขและสปสช (วนท 4 เมษายน 2554)

มาตราการระยะสน เสนอใหมการวางเปาหมายการท างานเฉพาะในจงหวดชายแดนไทยพมา และ จงหวดทเปนแหลงท างานดานประมงของแรงงานตานดาว เพอการประมาณการ ชดเชยคาภาระงาน ใหแก ส านกงานสาธารณสขจงหวดและหนวยบรการ

ตามทมตกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดมมตให สปสช. เพมการใชงบประมาณดานสงเสรมสขภาพและ ปองกนโรคใหมากขน สปสชจงอาจจะน างบประมาณสวนนมาใชเพอชดเชยใหแกหนวยบรการดงกลาว

ก าหนดใหมคณะท างานยอย เพอ ก าหนดเปาหมายจงหวดทควรไดรบการชดเชย และ แกปญหาระยะสน โดยบรณาการ งบประมาณของ สปสธ สปสช กรมควบคมโรค( Global Fund) เพอไมใหเกดความซ าซอน

ก าหนดใหส านกโรคเอดสฯ แจงเวยน หนวยบรการอกครง เพอเนนขอปฏบตทถกตองในการใชยา CL กบผปวยกลมตางๆ

วาระ / มต ผรบผดชอบ มตทประชม 1) รบทราบสถานการณวณโรค ตามแนวชายแดนไทย-พมา และทประชมมมตใหมการจดตงคณะท างานเพอก าหนดแนวทางการดแลรกษาผปวยวณโรค ตามแนวชายแดนไทย -พมา โดยก าหนดใหส านกปลดกระทรวงสาธารณสข เปนประธานคณะท างาน และกรมควบคมโรค เปนเลขาคณะท างาน โดยม สปสช เปนเลขาฯ รวม 2) ทประชมมมตมอบให นพ สมศกด อรรฆศลป รองอธบดกรมควบคมโรค เสนอแนวทางการจดตงคณะท างานยอย เพอก าหนดเปาหมายจงหวด และการแกปญหาตามแนวชายแดน ไทย-พมา โดยบรณาการด าเนนการรวมกนระหวางหนวยงานทเกยวของ ตอรองปลดกระทรวงสาธารณสข เพอผลกดน

กรมควบคมโรค

168

นโยบายและการด าเนนงานตอไป ระเบยบวาระท 5 เรองเพอทราบ 5.1 ผลการด าเนนงานวณโรคป 2554 และการบรหารจดการวณโรคปงบประมาณ 2555 ผลการด าเนนงานวณโรค ไตรมาสท 1-3 ป 2554 (ขอมล ณ วนท 22 กรกฎาคม 2554)

ปจจบนมผปวยวณโรคทไดรบการรกษาจ านวน 36,645 ราย เปนผปวยทมสทธ UC จ านวน 30,811 ราย และ มผปวยทสรปผลการรกษา จ านวนทงสน 15,450 ราย ผปวยสวนใหญไดรบการรกษาดวยสตร CAT-1 คดเปนรอยละ 90.4 รองลงมาคอ CAT-4 รอยละ 5.4 และ CAT-2 รอยละ 3.3 ตามล าดบ

ผลการด าเนนงานดานการตรวจทางหองปฏบตการพเศษ พบวา มผปวยทไดรบการตรวจเพาะเชอและทดสอบความไวตอเชอวณโรคดอยา ในชวง 2 ไตรมาสแรก จ านวนทงสน 4,750 ราย และมหนวยตรวจทางหองปฏบตการทมศกยภาพในการตรวจเพาะเชอและ DST ไดจ านวนทงสน 17 แหง

ผลการตดตามการเยยมบาน พบวา มผปวยทไดรบการตดตามการเยยมบานและก ากบการกนยาดวยวธ DOTs จ านวนทงสน 27,727 ราย โดยมความครอบคลมในการท า DOTS คดเปนรอยละ 83 ของผปวยใหมเสมหะบวกทงหมด และส าหรบผลการตรวจคดกรอง ผสมผสรวมบานนน พบความครอบคลมในการคนหา คดเปนรอยละ 43

ส าหรบผลการด าเนนงานตามตวชว ดการรกษาในงานวณโรค พบวา อตราเปลยนของเสมหะ และผลส าเรจของการรกษาในชวงปงบประมาณ 2552 – 2553 มแนวโนมและทศทางทดข น แสดงใหเหนวา ผปวยวณโรคไดรบการดแลรกษาและคณภาพชวตทดข น

การบรหารงบประมาณวณโรค ป 2555 เปาหมาย : เพอลดอตราการเสยชวต / อตราปวยของผปวยวณโรค และเพอบรหารจดการระบบการดแลรกษา และควบคมวณโรคใหมคณภาพ รวมทงสงเสรม สนบสนนความเขมแขงขององคกร หนวยงานทเกยวของในการควบคม ปองกนดแลผปวยวณโรค

169

ประเดนยทธศาสตร ดานระบบบรการ : เนนการพฒนาระบบการใหบรการดแลรกษา การพฒนาระบบคณภาพหนวยบรการ LAB ตรวจเพาะเชอ DST และการสนบสนนการปองกน ควบคมการแพรเชอวณโรค

วาระ / มต ผรบผดชอบ กลมเปาหมาย : ผปวยวณโรคคนไทย และคนไรรฐ (พฒนาระบบการดแลรกษาคนตางดาว รวมกบ หนวยงานทเกยวของ การบรหารจดการ : บรหารจดการงบประมาณยา / บรหารจดการทางหองปฏบตการวณโรค และ การพฒนาระบบสารสนเทศงานวณโรค แผนภมแสดงกรอบการบรหารงบประมาณวณโรค : (เปาหมายจ านวน 45,000 ราย)

แนวทางการด าเนนงานตามนโยบายป 2555

1) บรหารจดซอยารวมผานระบบ VMI : พฒนาระบบ IT เพอการควบคมการใชยา และ ก าหนดโควตายาวณโรครายจงหวด

2) บรหารจดการงบประมาณ : จดสรรงบประมาณจายตามผลงานลวงหนา (Initial Payment) ใหหนวยบรการ และจงหวด (ตามขอมลผปวยวณโรค ในฐานขอมล สปสช) โดยเนนตวชวดเชงคณภาพ ตามผลงานของอตราความส าเรจของการรกษา

170

3) กนงบประมาณ : ส าหรบการบรหารจดการระบบดแลรกษาผปวยวณโรคชายขอบ รวมกบหนวยงานทเกยวของ

การสงเสรมและสนบสนนการจดบรการดแลรกษาผปวยวณโรค 1) จดสรรเพอการพฒนาศกยภาพการดแลรกษาและการชนสตรผปวยวณ

โรค 2) การสรางเครอขายการก ากบการกนยาวณโรค ในระดบ รพช และรพสต 3) การตดตามก ากบผลขางเคยงของยาและระบบการจายยาวณโรค 4) จดการระบบดแลรกษาผปวยวณโรค ชายขอบ รวมกบหนวยงานท

เกยวของ 5) การพฒนาระบบสารสนเทศ และการตดตามประเมนผลโครงการ

วาระ / มต ผรบผดชอบ ประเดนหารอ/ ขอเสนอทประชม

1) ทประชมเสนอใหส านกวณโรค ควรมการศกษาคาเฉลยของการตรวจเพาะเชอของผปวยทไดรบยาในสตร second line วาผปวยควรจะไดรบการตรวจ culture กครง /ราย และน าขอมลมาเสนอ สปสช เพอการจดสรรงบประมาณส าหรบผปวย และบรณาการงบประมาณรวมกบแหลงอนๆ ไดอยางเหมาะสม

2) มขอเสนอใหลดการจดสรรงบประมาณส าหรบการท ากจกรรมคนหาผสมผสรวมบานลง แตยงคงเนนการคนหาผสมผสกบผปวยในกลมเสยง ทงนเนองจากในกจกรรมการคนหาผสมผสรวมบาน นน เปนกจกรรมทหนวยบรการตองด าเนนการอยแลว และควรจะน าเอางบประมาณดงกลาวไปใชในการจดสรรในกจกรรมอนๆ ทจ าเปนเชน DOTS เปนตน อยางไรกตามในป 2555 นน กองทนเอดสฯ ไดมอบอ านาจสปสช เขต ในการบรณาการ บรหารจดการงบประมาณในสวนของ DOTS และ ACF รวมกนไดตามความเหมาะสม

3) ทประชมมขอเสนอใหเพม อตราขาดยา เปนตวชวดในเชงคณภาพ รวมกบอตราผลส าเรจของการรกษา โดยส านกวณโรคแจงวาในปงบประมาณ 2555 อตราผลส าเรจของการรกษาทส านกวณโรคก าหนด มเปาหมายเพมจาก 85% เปน 87% โดยวดอตราผลส าเรจในภาพรวมของจงหวด

มตทประชม รบทราบผลการด าเนนงานและเหนชอบตามหลกเกณฑการบรหารงานงบประมาณวณโรค ป 2555 โดยทประชมมมตก าหนดให อตราผลส าเรจของการรกษา และ อตราขาดยา เปนตวชวดผลการด าเนนงานจงหวดใน

ส านกวณโรค / สปสช

171

ป 2555 และก าหนดให สปสช จดท าหลกเกณฑ แนวทางการจดสรรงบประมาณในคมอฯ ใหมความชดเจน 5.2 การรกษาดวยยาตานเชอวณโรคส าหรบผปวย MDR/XDR TB สบเนองจากคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนและระบบบรการ ไดใหส านกพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ กระทรวงสาธารณสข ด าเนนการศกษาวจยเรอง ความคมคาทางเศรษฐกจตอทางเลอกการวนจฉย การรกษาวณโรคดอยา (MDR,XDR TB) รวมการประเมนผลกระทบทางเศรษฐกจและขอเสนอการปรบปรงกระบวนการรกษาวณโรค เมอวนท 16 มถนายน 25554 นน ทประชมคณะอนกรรมการพฒนาสทธประโยชนฯ ไดมมต ร บทราบผลการศกษาความคมทนและขอเสนอการรกษา MDR, XDR-TB และไดมอบให สปสช ประสานกรมควบคมโรค ในเรองของการปรบหลกเกณฑการตรวจเพาะเชอวณโรค ใหครอบคลมกลมเสยงมากขน และมอบหมายให กรมควบคมโรค เสนอรายการยาส าหรบการรกษา XDR-TB เขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหผปวยสามารถเขาถงยาตามความจ าเปน เหมาะสม มตทประชม 1) ทประชมมมอบหมายให คณสมศกด เหรยญทอง ส านกวณโรคศกษาคาเฉลยของการตรวจเพาะเชอของผปวยทไดรบยาในสตร second line วาผปวยควรจะไดรบการตรวจ culture กครง /ราย และน าขอมลมาเสนอ สปสช เพอการจดสรรงบประมาณส าหรบผปวย และบรณาการงบประมาณรวมกบแหลงอนๆ ไดอยางเหมาะสม

ส านกวณโรค

วาระ / มต ผรบผดชอบ 2) ทประชมมมต ใหส านกวณโรค กรมควบคมโรค เสนอรายการยาส าหรบรกษาผปวยทเปน XDR-TB รวมถงศกษารายละเอยดเกยวกบราคา, Unit cost ของยาทใชในการรกษาผปวย เพอน าเขาสการพจารณาของคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหผปวยสามารถเขาถงยาตามความจ าเปน เหมาะสมตอไป

5.3 ความกาวหนาการพฒนาโปรแกรมงานวณโรค และแผนการพฒนาโปรแกรมป 2555

172

ความกาวหนาในการพฒนาระบบสารสนเทศป 2554

แผนการพฒนาระบบสารสนเทศป 2555 ส าหรบการพฒนาระบบสารสนเทศงานวณโรคป 2555 นน มแผนงาน/โครงการด าเนนงานดงน

1) โครงการพฒนาระบบสารสนเทศส าหรบหนวยตรวจทางหองปฏบตการวณโรค ส าหรบการตรวจเพาะเชอและ DST : โดยเปนโปรแกรมทใชในการบนทกผลการตรวจ cul, DST โดยใหศนยตรวจ LAB ทข นทะเบยนเปนผบนทกขอมล

2) โครงการบ ารงรกษาระบบสารสนเทศงานวณโรคในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา : โดยมการปรบปรงแกไข Bug ของโปรแกรม ปรบปรงสตรค านวณตามดชนตางๆ ใหถกตอง ปรบปรงเรองของการคยขอมลยาวณโรค และความเชอมโยงของระบบรายงาน / ตรวจสอบ พฒนาฐานขอมลใหมประสทธภาพ เพอลดปญหาการใชงานของระบบ

3) วาระ / มต ผรบผดชอบ ประเดนหารอ / ขอเสนอแนะ

1) ทประชมเสนอให ส านกวณโรค ควรมการสอสารไปทพนท รวมกบการท าหนงสอแจงไปท สคร และหนวยบรการ เพอสงเสรมใหมการบนทกขอมลผปวยในโปรแกรม SMART TB/ TB Online มากขน โดยใน

173

ปจจบน สปสช ก าลงอยระหวางการพฒนาระบบการออกรายงาน ของโปรแกรม เพอให สคร / สสจ สามารถใชรายงานดงกลาว ในการตดตามประเมนผลการด าเนนงาน และรายงานสถานการณโรค ใหกบส านกวณโรค ดวยระบบ Electronic report ได

2) มขอเสนอวาในการพฒนาโปรแกรม SMART TB for LAB นน ควรมการบรณาการ หรอ ตอยอดการพฒนารวมกบโปรแกรม TB Clinic ซงจะชวยใหการพฒนาโปรแกรมมระยะเวลาทเรวขน

3) มขอเสนอวา เจาหนาททรบผดชอบงานในสวนของ สคร และ สสจ นนยงคงมความจ าเปนทตองใชขอมลแบบ Individual Record เพอใชในการตดตาม และประเมนผลการดแลรกษาผปวยวณโรคในภาพรวมระดบจงหวด และพนท อยางไรกตาม สปสช ไมสามารถสงขอมลแบบ Individual Record ใหกบสคร สสจ ได ทงนเนองจากตดประเดนเรองของพรบ และการรกษาขอมลความลบของผปวย

มตทประชม ทประชมรบทราบความกาวหนาการพฒนาสารสนเทศวณโรค ทงน กรมควบคมโรค จะจดตงคณะท างานฯ เพอด าเนนการเปรยบเทยบขอมลของโปรแกรมระบบสารสนเทศงาน วณโรค ในทกภาคสวน เพอศกษาขอด ขอเสยของในแตละระบบ และกรมควบคมโรค จะสนบสนนการพฒนาระบบสารสนเทศงานวณโรคของสปสช และ กรมควบคมโรค ขอให สปสช รวมสนบสนนและชวยพฒนาระบบใหมความสมบรณตอไป

ส านกวณโรค /สปสช

จตตญา ลดดากลม สรปรายงานการประชม นพ สรกจ ภาคชพ ตรวจสรปรายงานการประชม

Documents

255 · \255 ///// รายงาน แนวทางการบริหารจัดการมาตรการใหม่ที่บรรจุในชุดสิทธิประโยชน์