(2513) podrecznik

  • Upload
    olga

  • View
    253

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    1/56

    Spis Treci

    CZ I OPISGRY................................................................................................................3

    1. Wstp 42. Etap planowania........................................................................................................9

    3. Produkcja 10

    4. Marketing 14

    . !o"w#j produktu.....................................................................................................17

    $. %ar"&d"anie spr"eda'&............................................................................................19

    (. )inanse 20

    *. Etap ocen+ 21

    ,. %estaw -orular"+...................................................................................................22

    CZ II WYBRANEASPEKTYZARZDZANIAFIRMWWARUNKACHSYMULACJI

    KOMPUTEROWEJ.................................................................................................................. 2

    1. Eleent+ ocen+ po"+cji -ir+ na r+nku................................................................25

    2. S+ntet+c"ne etod+ ocen+ kond+cji -inansowej -ir+.........................................35

    3. Planowanie -inansowe jako podstawa opt+ali"acji dec+"ji...............................40

    4. Eleent+ "ar"&d"ania p/+nnoci& -inansow& -ir+..............................................46

    . 0nali"a kos"towa.....................................................................................................50

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    2/56

    % 56P5S7!8

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    3/56

    1. WSTP

    Symulacja komputerowa Com Strat jest realistycznym i szcze!"owym mo#elemprze#si$%iorstwa pro#ukcyjneo. &!lnym za"o'eniem ry jest pomoc jej uczestnikomw zrozumieniu istoty (unkcjonowania prze#si$%iorstwa i sposo%!w zarz)#zania nim. *o#koniec ry uczestnicy %$#) w stanie+

    ,yja-ni zwi)zek mi$#zy po#a') i popytem na rynku. &pisa wp"yw konkurencji na prze#si$%iorczo-. &pisa zwi)zek mi$#zy inwestycj)/ rynkiem a #oco#em lu% zyskiem. ,yja-ni/ #laczeo p"ace pracownik!w s) w "!wnej mierze zale'ne o# zysk!w

    prze#si$%iorstwa. *rze#stawi w o!lnym zarysie po#stawowe strateie an#lowe. ,ymieni czynniki maj)ce wp"yw na o%roty i zyski prze#si$%iorstwa. &pisa pozytywne i neatywne czynniki wp"ywaj)ce na e(ektywno- pracy

    zespo"owej.

    ,yja-ni proces po#ejmowania #ecyzji. ,yja-ni proces zestawiania i interpretowania in(ormacji rynkowyc oraz

    #anyc (inansowyc. &pisa spos!% konstruowania %ilansu/ racunku zysku i strat/ a tak'e opisa

    po#stawowe zale'no-ci mi$#zy "!wnymi sk"a#nikami poszcze!lnycsprawoz#a (inansowyc.

    konieczno-ci ra symulacyjna jest tylko przy%li'eniem rzeczywisto-ciprowa#zenie prze#si$%iorstwa jako ca"o-ci jest z%yt skomplikowane to/ co ilustruje ra wo!lny i uproszczony spos!% to pewne zaa#nienia wsp!lne #la wielu #zie#zin %iznesu.'yte w rze licz%y nie maj) o##awa stanu rzeczywisteo i same w so%ie nic nie znacz)istotny jest stosunek mi$#zy tymi licz%ami a o%razowanymi przez nie zasa#ami. 8aj)c nauwa#ze %a#anie rezultat!w strateii/ czas zosta" skon#ensowany e(ekty #ecyzji %$#)/zatem o#czuwane znacznie szy%ciej ni' w realnym -wiecie:.

    P!6E9:!0;wiczenie sk"a#a si$ z run#: zazwyczaj o# 5 #o

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    4/56

    *rze%ie ry jest nast$puj)cy+

    1. , po#r$czniku tym opisana jest sytuacja ipotetycznyc prze#si$%iorstw/ kt!r)nale'y rozwa'y i po##a analizie.

    2. >ast$pnie nale'y po#j) wo%ec tej sytuacji pewne #ecyzje i zapisa je wo#powie#nic (ormularzac #ecyzyjnyc.

    3. ?ecyzje te/ wraz z #ecyzjami konkurent!w/ s) analizowane przez mo#elkomputerowy/ %$#)cy symulacj) rynku.4. @ezultaty po#j$tyc #ecyzji przek"a#aj) si$ na wyniki (inansowe.. Cz"onkowie zespo"!w %ior) po# uwa$ osi)ni$te wyniki i wszystkie inne zmiany

    np. na rynku lu% pozycji konkurencji/ okre-laj) now) pozycj$ prze#si$%iorstwa ipo#ejmuj) kolejne #ecyzje.

    ?ecyzje/ kt!re mo'na po#ejmowa/ s) opisane szcze!"owo w tym po#r$czniku.@ezultaty osi)ane przez zespo"y/ %$#) zale'e nie tylko o# ic w"asnyc #ecyzji/ leczr!wnie' o# #ecyzji konkurent!w ra jest interaktywna:. *ona#to/ wszystkie zespo"y

    %ior)ce u#zia" w rze/ %$#) po#lea"y si"om rynku/ na kt!ry maj) o##zia"ywa. Si"$

    o##zia"ywania poszcze!lnyc czynnik!w prze#stawiono na poni'szym #iaramie.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I

    !. ANALIZA

    3. ANALIZA

    . SPR"ENIEZWROTNE

    2.PODEJMOWANIE

    DECYZJI

    CZAS

    POCZTEK

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    5/56

    Ara #opuszcza mo'liwo- wsp!"pracy pomi$#zy zespo"ami w takic zaa#nieniac/jak+ rozw!j pro#uktu/ wsp!lne inicjatywy marketinowe/ pro#ukcja kooperacyjna/ itp.

    !696W5S;6*rze#si$%iorstwa (unkcjonuj)c w -ro#owisku spo"ecznym/ politycznym i

    ospo#arczym kraju/ napotykaj ) na o##zia"ywania instytucji zewn$trznyc/ takic jak+

    rz)#/ oranizacje ocrony konsument!w i zwi)zki zawo#owe.Bro#owisko ospo#arcze reulowane jest przez #ecyzje pastwa w takic zw"aszczakwestiac/ jak+ stopy procentowe/ stopy po#atkowe/ oraniczenia w kre#ytac %ankowyc/kontrola importu i wy#atki pu%liczne.

    miany w najistotniejszyc uwarunkowaniac spo"ecznyc/ ospo#arczyc czypolitycznyc/ prze#stawiane %$#) za po-re#nictwem o"osze w ,ia#omo-ciac: pi-miewy#awanym przez s$#zieo.

    @ola s$#zieo nie sprowa#za si$ tylko #o prze#stawienia zasa# i proce#ury ry.era on pona#to rol$ wszelkic kluczowyc

    postaci spoza (irmy/ takic jak #yrektor %anku/

    prze#stawiciel aencji %a#ania rynku/zwi)zk!w zawo#owyc/ pastwa/ itp.scenariusz

    *ocz)tkiem ry jest rok 2021 lstycznia. =a'#a z (irm pro#ukuje i sprze#ajetrwa"y elektroniczny pro#ukt konsumpcyjny.est to @&D&E ?&8&,F o lu#zkiej mniejwi$cej powierzcowno-ci/ przeznaczony #oszerokieo zakresu prac. >a pocz)tku rywyl)#a on tak+

    8aszyna jest wykonana znowoczesnyc materia"!w lekkic stop!w/tworzyw sztucznyc

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I #

    DECYZJEKONKURENCJI

    DECYZJEZESPO$U

    RYNEKEKONOMIA

    RODOWISKO

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    6/56

    i wyposa'ona w aparat sensorowy np. czujnik ra#arowy/ umo'liwiaj)cy jej %ezkolizyjneporuszanie si$. est proramowana z klawiatury oraz poprzez system z pami$ci) #yskow).*roramy przecowywane w pami$ci umo'liwiaj) ro%otowi co#zenie/ poruszanie r$kamioraz wykonywanie innyc ruc!w nie umie on m!wi ani nie reauje na rozkazywer%alne. , ranicac pocz)tkowej ceny kupna o(erowane s) r!'ne stan#ar#owe

    proramy prac #omowyc.*o#czas ry zesp!" %$#zie mia" mo'liwo- rozwini$cia mo'liwo-ci maszyny. &kres

    u'ytecznej pracy pro#uktu wynosi 5 lat/ konsumenci je#nak wol) z uwai na wzl)#ytecniczne i mo#) #okona ponowneo zakupu/ #y ic stary ro%ot nie jest jeszczeca"kowicie zu'yty.

    a%ronione jest po#ejmowanie przez ro%oty jakiejkolwiek pracy przemys"owej orazs"u'%y pu%licznej/ kt!ra poz%awi"a%y pracy lu#zi ustawa o ocronie pracy lu#zi z 2015roku.rynek

    @ynek/ na kt!rym %$#) #zia"a (irmy/ to typowa rozwini$ta: rynkowa ospo#arkaoko"o 30 milion!w lu#zi. powo#u oranicze zawartyc w umowacmi$#zynaro#owyc (irmy nie eksportowa"y w przesz"o-ci ro%ot!w poza o%szar teo rynku.

    >ie ma o%ecnie znaczneo importu na ten o%szar/ lecz/ pro#ucent japoski Giroito 8(.:pocz)" wykazywa zainteresowanie rynkiem. Hirmy %ior)ce u#zia" w rze powsta"y oko"o10 lat temu i jako pierwsze rozpocz$"y rozw!j teo pro#uktu. , e(ekcie r!'nyc

    prototyp!w i pr!%/ pierwsze ro%oty zosta"y wprowa#zone na rynek prze# 5. laty. *o tyc'e5. latac (irmy zaj$"y okre-lon) pozycje na rynku/ lecz ic kon#ycja (inansowa jest je#nakna#al %ar#zo s"a%a. @ozmiar sprze#a'y pro#uktu #la ka'#ej z (irm na przestrzeni teookresu prze#stawia" si$/ jak nast$puje+

    )6!M:8*o po#j$ciu #ecyzji nale'y zapisa je w Hormularzu ?ecyzyjnym i przekaza o

    s$#ziemu. *oin(ormuje on/ jak #u'o czasu mo'na po-wi$ci na ka'#) run#$.

    5>TE!P!ET0=0!E%:

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    7/56

    jest przeanalizowanie tyc rezultat!w/ por!wnanie ic z celami i wynikami konkurent!w/a nast$pnie za#ecy#owanie/ jakie #zia"anie koryuj)ce/ je-li jakiekolwiek nale'y po#j).

    &znak) sukcesu zespo"u w %ilansie po#a'y i popytu jest wskaInik pozycji narynku:/ kt!ry wzrasta/ #y popyt na pro#ukt mo'e %y zaspokojony aktualn) pro#ukcj) izapasami. e-li je#nak nie zostanie zrealizowany komplet zam!wie tj. wyst$puje tzw.utracona sprze#a':/ pozycja: zespo"u poorszy si$. #ruiej strony wysoki poziomzapas!w wyro%!w otowyc oraz niski wskaInik o%rotu zapasami: mo) wskazywa nana#pro#ukcj$ lu% niee(ektywno- #zia"a marketinowyc.

    P6%8=06TW0!50Sytuacja wszystkic wsp!"zawo#nicz)cyc zespo"!w na pocz)tku ry jest

    i#entyczna. &znacza to/ 'e rozpoczynaj) one z r!wnymi u#zia"ami w rynku np. 20J/ #yw rze %ierze u#zia" 5 zespo"!w/ 25J #y 4 lu% 33J #y 3 zespo"y. ?otycczasowe#zia"ania (irm mo) %y zi#enty(ikowane na po#stawie Hormularzy ?ecyzyjnyc z 2019 i2020 roku. =on#ycja (inansowa (irm jest w nieza#owalaj)cym stanie/ a za#aniem

    poszcze!lnyc zespo"!w %$#zie jej poprawa.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I &

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    8/56

    2. ET0P P6W0>50

    *rze# rozpocz$ciem ry zarz)#zania (irm)/ nale'y+ po#j) #ecyzj$ o strukturze i oranizacji zespo"u/ po#j) #ecyzj$ o strateii zespo"owej:.

    ST!:;T:!0%ESP6@:anim rozpocznie si$ ra/ uczestnicy ry zostan) po#zieleni na zespo"y z"o'one z 4 #o

    7 os!%. Cz"onkowie zespo"u %$#) #zia"a jako najwy'sze kierownictwo (irmy. =oniecznejest r!wnie' #okonanie po#zia"u pracy/ okre-lenie stanowisk i (unkcji pe"nionyc przezposzcze!lnyc cz"onk!w zespo"u. >iekt!re wa'kie #ecyzje mo) %y po#ejmowanewsp!lnie/ lecz w innyc przypa#kac %y"o%y pomocne przekazanie kompetencji #o #anycczynno-ci poszcze!lnym oso%om.

    WSP?EE

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    9/56

    3. P!69:;=0

    P!69:;T*ierwszym za#aniem zespo"u jest po#j$cie #ecyzji o rozmiarze pro#ukcji.

    >a pocz)tku ry maksymalna z#olno- pro#ukcyjna (a%ryki wynosi 1 600 sztuk

    wyro%!w rocznie. *rzy tej wysoko-ci pro#ukcji je#nostkowy koszt zmienny waa si$ wranicac 1 600 ,L/ natomiast przy pro#ukcji 1 000 sztuk koszt wzrasta #o oko"o 1

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    10/56

    *rzyj$cia i zwolnienia pracownik!w #okonywane s) natycmiastowo. =osztprzyj$cia pracownika wynosi 1000 ,L/ natomiast koszt zwolnienia 5 000 ,L. >ale'ypami$ta o tym/ 'e zatru#nienie #o#atkowyc pracownik!w mo'e nie przynie-oczekiwanyc korzy-ci/ ka'#e za- zwolnienia wp"yn) natycmiast na wy#ajno- zak"a#u.e-li stawki wynaro#ze i inne warunki pracy nie %$#) konkurencyjne/ personel mo'e

    samorzutnie o#co#zi. kierownictwa (irmy %$#zie zale'a"o/ czy zast)pi czy nietyc/ kt!rzy o#eszli.*racownicy mo) %y przenoszeni z je#neo #zia"u #o #ruieo z wyj)tkiem

    #zia"u %a#a i rozwoju/ przeznaczoneo #o o%sa#zania przez wysoko wykwali(ikowan)ka#r$. , celu przeniesienia pracownik!w nale'y zapisa+ przenie- #o: lu% przenie-z: w Hormularzu ?ecyzyjnym/ o%ok poziom!w o%sa#y. *rzenoszenie pracownik!w

    %$#zie wymaa"o #o#atkowyc wy#atk!w szkoleniowyc/ kt!re powinny %yprze#miotem #yskusji z prze#stawicielem zwi)zk!w zawo#owyc.

    W8>07!69%E>50

    >a pocz)tku ry (irma zatru#nia 200 pracownik!w. *rzeci$tne wynaro#zenieje#neo pracownika wynosi 10 000 ,L rocznie ")czne koszty wynaro#ze wynosz) 2mln ,L. miana poziomu wynaro#ze mo'e %y #okonana poprzez wpis w Hormularzu?ecyzyjnym przeci$tne wynaro#zenie powinno %y wyra'one w tysi)cac #olar!w z#ok"a#no-ci) #o je#neo miejsca po przecinku. =a'#y wzrost p"ac o(erowany

    pracownikom %$#zie zwi$ksza" proporcjonalnie koszty i powinien %y o#powie#nioo#zwiercie#lony we wzro-cie cen pro#ukt!w.

    Stawki wynaro#ze/ por!wnane ze stawkami stosowanymi przez konkurent!w/%$#) wp"ywa"y %ezpo-re#nio na (luktuacj$ personelu oraz jeo wy#ajno-.

    5>)6,y#ajno- stanowi relacj$ mi$#zy ilo-ci) pro#ukt!w wyco#z)cyc z (a%ryki a

    nak"a#em pracy/ materia"!w i innyc zaso%!w przypa#aj)cyc na je#nostk$ wyro%u.,y#ajno- mo'e ulea zmianie w #ro#ze usprawnie w oranizacji pro#ukcji %)#I

    wy'szeo poziomu motywacji personelu. >ale'y pami$ta/ 'e plan pro#ukcji nie %$#ziewykonany w ca"o-ci automatycznie. ?u'y wp"yw na jeo wykonanie wywr) #ecyzje wzakresie wy#ajno-ci. Ostniej) r!'ne mo'liwo-ci po#niesienia wy#ajno-ci niekt!re z nic

    prze#stawione s) w Hormularzu mian. Ca"kowity koszt wprowa#zonyc usprawnienale'y zapisa w Hormularzu ?ecyzyjnym.

    ,p"yw na z#olno- pro#ukcyjn) (irmy ma r!wnie' wysoko- poniesionycnak"a#!w inwestycyjnyc/ stawki wynaro#ze por!wnywane z konkurentami oraz#o-wia#czenie personelu.

    ,szelkie proponowane zmiany w zakresie wy#ajno-ci/ warunk!w zatru#nienia lu%stawek wynaro#ze mo'na skonsultowa z prze#stawicielem za"oi jeo rol$ o#rywa

    s$#zia.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !)

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    11/56

    *olityka personalna (irmy jest o#zwiercie#lona we wskaIniku 8orale *ersonelu:/kt!ry ma tak'e wp"yw na poziom wy#ajno-ci.

    )6!M:8M.,p"yw na z#olno- pro#ukcyjn) (irmy ma r!wnie' wysoko- poniesionyc

    nak"a#!w inwestycyjnyc/ stawki wynaro#ze por!wnywane z konkurentami oraz#o-wia#czenie personelu.,szelkie proponowane zmiany w zakresie wy#ajno-ci/ warunk!w zatru#nienia lu%

    stawek wynaro#ze mo'na skonsultowa z prze#stawicielem za"oi jeo rol$ o#rywas$#zia.

    *olityka personalna (irmy jest o#zwiercie#lona we wskaIniku 8orale *ersonelu:/kt!ry ma tak'e wp"yw na poziom wy#ajno-ci.

    S:!6WE=oszt surowc!w i komponent!w wystarczaj)cyc #o wypro#ukowania je#neo

    ro%ota po#any jest w poni'szej ta%eli.

    5a pocz)tku ry (irma u'ywa materia"!w #ostatecznej: jako-ci/ typu 3. ?okierownictwa zespo"u nale'y #ecyzja/ jakiej jako-ci materia"!w %$#zie u'ywa (irma #o

    pro#ukcji ro%ot!w. Qwentualna zmiana jako-ci/ przy ma"yc nak"a#ac promocyjnyc/mo'e nie zosta rozpoznana przez rynek.

    =oszty je#nostki ukazane w ta%eli %$#) wzrasta wskutek in(lacji/ jak te' %$#)zale'a"y o# #o-wia#czenia/ szkole i wy#ajno-ci personelu. miana jako-ci surowc!w

    prowa#zi #o #o#atkowyc koszt!w w wysoko-ci 100 000 ,L na zniszczenia/ %raki itp. ,mo#elu pocz)tkowym mo'liwe jest stosowanie surowc!w i komponent!w ni'szej jako-ci3: lu% 4:. ,e wszystkic mo#elac %ar#ziej usprawnionyc lu% o wi$kszycmo'liwo-ciac/ kt!re zawieraj) w so%ie projekty %a#awczorozwojowe/ inne ni'oznaczone jako l/ 11 i 13 nale'y u'ywa surowc!w wy'szej jako-ci l: lu% 2:/zawieraj)cyc %ar#ziej zaawansowane komponenty.

    System komputerowy kalkuluje koszty pro#ukcji i zapas!w w o#niesieniu #ojako-ci i ilo-ci surowc!w. Surowce %$#) zakupywane stosownie #o ustaloneo planupro#ukcji. =ocowa jako- pro#uktu prze#stawiona jest na wy#ruku komputerowym wpostaci wskaInika ako- *ro#uktu: w skali o# l #o 10/ #zie 10 oznacza #o%ry.

    >0;@0985>WEST88=>E

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !!

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    12/56

    ,y#ajno- (a%ryki mo'e %y zwi$kszona poprzez inwestowanie w rozw!j zak"a#u.*lanowanie/ %u#owa i armonoramowanie zajmuj) je#en rok. a inwestycje (irma musizap"aci w roku/ w kt!rym po#j$ta zosta"a #ecyzja o jej po#j$ciu/ np. #ecyzja po#j$ta w2022 r. przyniesie wzrost pro#ukcji w 2023 r. >a wypro#ukowanie #o#atkowyc 400sztuk wyro%!w otowyc nale'y przeznaczy l mln ,L nak"a#!w inwestycyjnyc.

    , przypa#ku po#j$cia przez kierownictwo (irmy #ecyzji o poniesieniu nak"a#!winwestycyjnyc/ nale'y wpisa o#powie#ni) kwot$ w tysi)cac ,L w Hormularzu?ecyzyjnym w pozycji >ak"a#y inwestycyjne:.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !2

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    13/56

    4. M0!;ET5>7

    ST!0TE750M0!;ET5>76W0

    *o uprze#nim zapoznaniu si$ z in(ormacjami #otycz)cymi potrze% klienta i

    sement!w rynku raporty %a#awcze zesp!" powinien wy%ra sement/ na kt!ryzamierza skierowa sw!j pro#ukt. @ynek opisuj ) trzy po#stawowe wymiary+ wymiar (unkcjonalny tj. "!wne zastosowanie/ #o kt!reo ro%ot jest przeznaczony/ wymiar spo"ecznoekonomiczny tj. posia#anie i zamo'no- klienta/ wiek klienta.=ateorie te s) opisane w poni'szym mo#elu.

    49 50 51 52

    53 54 55 56 Powyej

    55 lat57 58 59 60

    61 62 63 64

    33 34 35 36

    37 38 39 4041 55

    41 42 43 44

    45 46 47 48

    17 18 19 20

    21 22 23 24

    25 4025 26 27 28

    Hunkcje+ 29 30 31 32

    Qleancka 1 2 3 4

    Sportowa 5 6 7 8Poniej 25 lat

    Q#ukacyjna 9 10 11 12

    *raktyczna 13 14 15 16

    AB C1 C2 DE !"#a o%io & E'ono(i%)na

    ,yst$puj ) nast$puj)ce rupy spo"ecznoekonomiczne+RD wykonawcza i pro(esjonalnaC l urz$#nicza i #ozoruC 2 uz#olniona manualnie?Q poz%awiona uz#olnie i zatru#nienia

    =a'#y wymiar opisuje 4 #zia"y/ w sumie istniej) 64 mo'liwe sementy rynku/ nakt!re zesp!" mo'e skierowa sw!j pro#ukt. >a pocz)tku ry pro#ukt jest sprze#awany wsemencie nr 30. &znacza to/ 'e jest to niemy ro%ot z orientacj) praktyczn)

    przeznaczony #la pracownik!w #ozoru i %iurowyc w rupie wiekowej o# 25 #o 40 lat.

    EB85;6!%85

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I

    WIEK

    !3

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    14/56

    *o wy%orze sementu rynku/ zesp!" powinien #okona przel)#u listy ceccarakteryzuj)cyc #any pro#ukt oraz korzy-ci/ jakie klienci o#nie-li%y z jeo

    posia#ania. >ale'y wskaza te/ na kt!re musi %y skierowana promocja i reklamapro#uktu/ %y %y skutecznym #la o#powie#nic rup konsument!w.

    Tista zalet i korzy-ci jest prze#stawiona w cz$-ci O Hormularza 8arketinoweo.

    E>0!8>;6W0Cena jest je#nym z najistotniejszyc czynnik!w wp"ywaj)cyc na rozmiar

    sprze#a'y poszcze!lnyc zespo"!w. esp!" okre-la #etaliczn) cen$ sprze#a'y #laswojeo pro#uktu. >ie zastrzea si$ ceny maksymalnej/ je#nak ceny %$#)ce znacznie

    powy'ej przeci$tnyc cen konkurent!w o%ni') popyt na pro#ukty (irmy. >ie zosta"ar!wnie' okre-lona 'a#na cena minimalna/ nale'y si$ je#nak upewni/ 'e ustalona cena

    pokrywa przynajmniej poniesione koszty.miana ceny/ powinna %y poprze#zona nie tylko o#powie#ni) kalkulacj)/ lecz

    r!wnie' zapoznaniem si$ z in(ormacjami poco#z)cymi z %a#a rynku/ #otycz)cymi

    wp"ywu ceny na rozmiary sprze#a'y raport o czu"o-ci ceny:.Cena wpisana #o Hormularza ?ecyzyjneo zawiera ra%at an#lowy wynosi on20J ceny #etalicznej.

    W890T;5>0P!6M6=596C?!ME95?W=ierownictwo zespo"u powinno po#j) #ecyzj$ w sprawie wy%oru -ro#k!w

    spo"eczneo komunikowania prasa/ EU/ ra#io/ itp./ kt!ryc %$#zie u'ywa #okreowania wizerunku swojeo pro#uktu orazVlu% przekazywania wia#omo-ci klientom.

    Ca"a strona reklamy w azecie co#ziennej kosztuje oko"o 2 000 ,L/ a minutaczasu telewizyjneo 5 000 ,L. *ro#ukcja o"oszenia w prasie i telewizji komercyjnej

    kosztuje o#powie#nio 2 000 ,L i 20 000 ,L. ,ystawa kosztuje 20 000 ,L. @ezultatpromocji jest rozci)ni$ty w czasie:/ zatem nie mo'e mie natycmiastoweo wp"ywuna sprze#a' zespo"u w etapie/ w kt!rym wy#atkowane zosta"y -ro#ki na promocj$ ireklam$.

    ,y%!r no-nik!w promocji i reklamy nale'y okre-li roz#zielaj)c 10 punkt!wpomi$#zy r!'nymi me#iami w cz$-ci OO Hormularza 8arketinoweo.*rezentacja Strateii 8arketinowej

    S$#zia mo'e poprosi ka'#y zesp!" o zaprezentowanie strateii marketinowejpozosta"ym rupom. Celem teo jest umo'liwienie ka'#emu zespo"owi wy#anie opinii oe(ektywno-ci kreatywnyc i nie #aj)cyc si$ okre-li ilo-ciowo instrumentac

    marketinu.

    C090>50!8>;6WEako- ka'#ej #ecyzji zale'y o# in(ormacji/ na jakiej jest ona oparta. =a'#a

    in(ormacja kosztuje iVlu% potrze%uje czasu. teo powo#u zespo"y zmuszone %$#) #ozakupu niez%$#nyc in(ormacji o# aencji %a#a rynkowyc s$#zieo. *oni'ej

    prze#stawiono list$ #ost$pnyc raport!w %a#awczyc.

    @R*&@EF DR?R,CQ CE*A

    1. @aport o pre(erencjac konsumenta 10 000 W$2. @aport o sementacji rynku konsumenta si"a na%ywcza 10 000 W$

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    15/56

    3. @aport o czu"o-ci cen tj. wp"yw cen na rozmiar sprze#a'y 10 000 W$4. *ronozowany popyt rynkurocznie+wszystkie 10 lat+

    1 000 W$5 000 W$

    5. =opia sprawoz#a (inansowyc (irm konkurencyjnyc +o

    *o# na"!wkiem =oszty wy#ajno-ci i r!'ne: w Hormularzu ?ecyzyjnym nale'ywprowa#zi kwot$/ jak) zesp!" wy#a" na %a#ania rynku i pre(erowany raport. ,i$kszo-z nic #otyczy stanu z 2020 roku. @aporty nr 3 i 4 s) #ost$pne corocznie. @aporty l i 2 s)uaktualniane w 2025 roku.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !#

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    16/56

    . !6%W?= P!69:;T:

    *ieni)#ze zainwestowane w %a#ania i rozw!j s) kierowane w #u'ej mierze nawz%oacenie specy(ikacji pro#uktu. sprawnienia takie mo"y%y si$a o# niewielkicmo#y(ikacji po zwi$kszon) wytrzyma"o- %)#I o# przestylizowania zewn$trznej %u#owy

    po zastosowanie ca"kowicie nowej tecnoloii/ kt!ra po#niesie mo'liwo-ci pro#uktu.>ajwa'niejszym rezultatem %a#a i rozwoju %$#zie o'ywienie popytu na o(erowanypro#ukt.

    >ale'y po#j) #ecyzj$ w sprawie o%sa#y personalnej #zia"u DM@ oraz priorytetu/na kt!ry powinny %y skierowane %a#ania. , *lanie %a#a i rozwoju: prze#stawione s)r!'ne strateie %a#awcze. >ale'y zapisa w Hormularzu ?ecyzyjnym/ na kt!re z 30

    projekt!w (irma zamierza przeznaczy wi$kszo- czasu. 35 oso%olat:/ kt!re s) przezzesp!" osi)alne 35 pracownik!w #zia"u DM@/ przeznaczone s) #la =luczoweo

    projektu DM@:. *o zakoczeniu teo projektu komputer przeniesie personel #o?ruieo projektu DM@:. Olo- lat przepracowanyc/ niez%$#nyc #o zakoczenia

    ka'#eo projektu/ jest wskazana w prawej kolumnie planu. ,y#ruk komputerowyo#powie na pytanie/ jak wiele lat przepracowanyc zosta"o zainwestowanyc w wy%rane

    projekty. *ozycja w wy#ruku komputerowym zatytu"owana akoczone projekty DM@:wska'e/ kie#y #okonane zostan) wszelkie innowacje w #otycczas wytwarzanyc

    pro#uktac.>ale'y pami$ta/ 'e ro%ot zosta" wprowa#zony na rynek pi$ lat temu i znaj#uje

    si$ o%ecnie w scy"kowej (azie cyklu 'ycia pro#uktu. =onsumenci 'ycz) so%ie terazintelientniejszeo i wytrzymalszeo ro%ota. e-li (irma pozostanie w tyle w wy-ciutecnoloicznym/ jej u#zia" w rynku mo'e si$ zmniejszy.

    akoczeniu projektu %a#awczorozwojoweo komputer weImie automatycznie

    po# uwa$ przy kalkulowaniu sprze#a'y. >ie ma te' potrze%y po#ejmowania 'a#nyc#zia"a #otycz)cyc przestarza"yc zapas!w.

    ,y#atki %a#awczo P rozwojowe nie %$#) o##zia"ywa"y na koszty pro#ukcji zwyj)tkiem projektu nr 22 =oncepcja wytwarzania:/ kt!ry o%ni'y koszty pro#ukcji o 300,L na sztuce. Dar#ziej zaawansowane: projekty wymaaj ) u'ycia %ar#ziejwyszukanyc element!w tj. jako-ci l: i 2:.

    est mo'liwe/ %y je#en zesp!" upowa'ni" inny #o u'ycia zakoczoneo projektu%a#awczo rozwojoweo. ,szelkie teo typu umowy musz) %y spisane u #o"uHormularza ?ecyzyjneo i zatwier#zone przez s$#zieo.

    PC090D5!6%W6=:Szacunkowa licz%a oso%olat: przepracowanyc/ potrze%nyc #o ukoczenia

    projektu %a#awczorozwojoweo/ prze#stawia si$ jak nast$puje+

    96STP>E P!6=E;T8 C090W%E

    SZACUNKOWEOSOBO LATA

    POTRZEBNEDOUKOCZENIA

    PROJEKTU

    6pr"+r"&dowanie roota

    1. sprawniony system mo%ilno-ci noi/ stopy i systemypozycjonowaniaW 120

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !%

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    17/56

    2. @ozw!j ca"kowicie noweo Ir!#"a nap$#u. 1003. @ozw!j l'ejszyc i mocniejszyc silnik!w. 404. @ozw!j cico poruszaj)cyc si$ cz$-ci. 305. @ozw!j #ianozy wa# mecanicznyc i mo'liwo-ci poprawy. 706. @ozw!j cec zewn$trznyc ro%ota #otycz)cyc z%li'enia #o

    lu#zkiej powierzcowno-ci90

    7. mo'liwienie ro%otowi o%racania si$ iVlu% zaopatrzenia st!p wprzyssawki. 50

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    18/56

    $. %0!%F9%0>5E SP!%E90GF

    6!70>5%0=09%50@:SP!%E90G8=a'#a (irma rozpoczyna r$ z ca"kowit) ilo-ci) 10 pracownik!w ?zia"u

    Sprze#a'y/ 7 os!% to prze#stawiciele an#lowi/ 3 to #yrektorzy terenowi. *rzeci$tne

    roczne wynaro#zenie tyc pracownik!w wynosi 10 000 ,L/ koszty ic rekrutacji izwolnienia o#powie#nio l 000 ,L i 5 000 ,L. 8o'na zmienia #owolnie licz%$pracownik!w zatru#nionyc w ?ziale Sprze#a'y ic wynaro#zenie %$#zie po#)'a za-re#ni) ca"ej (irmy.

    ?o-wia#czenie i licz%a pracownik!w ?zia"u Sprze#a'y %$#) istotnie o##zia"ywana wielko- sprze#a'y. est zatem korzystnie stworzy #o-wia#czony zesp!".

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !'

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    19/56

    (. )5>0>SE

    ;!E98TW !0B:>;:C5EGF8M>a pocz)tku ry wysoko- limitu zaci)ni$cia kre#ytu w racunku %ie')cym #la

    ka'#ej (irmy wynosi 2 mln ,L. e-li zesp!" zamierza zwi$kszy limit zaci)anyc

    kre#yt!w/ powinien zwr!ci si$ #o s$#zieo/ kt!ry wyst$puje jako #yrektor %anku.D$#zie on oczekiwa" na loiczne wyja-nienie celu/ na kt!ry zesp!" potrze%uje pieni$#zyoraz prze#stawienia warunk!w sp"aty.

    Haktyczny poziom zaci)ni$tyc po'yczek %$#zie kalkulowany komputerowo wo#niesieniu #o przep"yw!w ot!wki zespo"u. Stopa procentowa %$#zie wynosi o# 2J#o 7J pona# in(lacj$ w zale'no-ci o# oceny z#olno-ci kre#ytowej (irmy.o%liczenia warto-ci zapas!w

    ,arto- zapas!w wyro%!w otowyc jest o%liczana we#"u aktualnyc koszt!wpro#ukcji/ tj. je-li koszty wzrosn)/ %$#zie to o#zwiercie#lone w warto-ci zapas!w.,ykorzystywana przez system komputerowy meto#a wyceny zapas!w z%li'ona jest #o

    meto#y HOH&: pierwsze wesz"o/ pierwsze wysz"o :.o#%iorcy

    Hirma mo'e realizowa sprze#a' za ot!wk$ lu% zao(erowa o#%iorcom 1 P 52Ptyo#niowy kre#yt. *olityk$ kre#ytow) okre-la zesp!" poprzez wprowa#zanie ilo-cityo#ni &:/ l:/ 2: it#. okresu sp"aty nale'no-ci #o Hormularza ?ecyzyjneo. ?"u'szyokres reulowania nale'no-ci poprawi nap"yw zam!wie/ kosztem poorszenia p"ynno-ci(inansowej (irmy. >iekt!rzy niesoli#ni klienci/ mo) wy#"u'a przewi#ziany przez (irm$okres kre#ytowania. ?lateo te' na przeci$tn) #"uo- okresu sp"aty nale'no-ci wp"ywmie %$#zie licz%a pracownik!w kontroli kre#yt!w: w ?ziale R#ministracji oraz

    poziom o%s"ui klient!w.

    96ST0W8*rzy zakupie surowc!w i komponent!w oraz przy niekt!ryc wy#atkac

    marketinowyc/ (irma mo'e uzyska l P 26Ptyo#niowe o#roczenie terminu sp"atyzo%owi)za. ,y#"u'enie okresu sp"aty poprawi p"ynno- (inansow) (irmy/ co mo'e

    poorszy e(ektywno- #zia"ania. ?ostawcy o%#arz) wi$kszym priorytetem i us"uamina wy'szym poziomie tyc klient!w/ kt!rzy szy%ciej reuluj) zo%owi)zania.

    0M6!T8%0=0pisy amortyzacyjne wynosz) 10J warto-ci %ie')cej -ro#k!w trwa"yc. espo"y

    rozpoczynaj) r$ z urz)#zeniami przemys"owymi/ sprz$tem it#. o warto-ci 2/4 mln ,L/po#czas #y o#pisy na amortyzacj$ 240 000 ,L s) w")czane #o koszt!w o!lnyc.

    6P690T;6W0>5E wypracowaneo zysku %rutto (irma p"aci po#atek #oco#owy/ kt!reo stopa

    wynosi o# 20J #o 50J. Stopa po#atku mo'e si$ zmienia w zale'no-ci o# politykiospo#arczej pastwa. &czywi-cie/ 'a#en po#atek nie jest p"acony/ je-li (irma ponosistraty. *rzy ponoszeniu wy#atk!w inwestycyjnyc u#zielana jest ula po#atkowa.

    98W59E>90

    ?ywi#en#a wyp"acana akcjonariuszom wynosi 10J zysku netto.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I !(

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    20/56

    *. ET0P 6E>8

    %0;6D%E>5E7!8espo"y powinny prowa#zi (irm$ tak/ %y w momencie zakoczenia ry (irma

    %y"a z#olna #o (unkcjonowania i przetrwania w przysz"o-ci. @zeczywisteo koca ry:

    zwolnienia ca"eo personelu/ wyprze#awania zapas!w/ uci$cia wszystkic wy#atk!w na%a#ania i rozw!j/ jako-/ promocj$ nale'y unika.

    6E>0%ESP6@?WCelami etapu oceny s)/ zatem+ przel)# #ecyzji po#j$tyc przez ka'#y zesp!"/ maj)c na uwa#ze uczenie si$ cz"onk!w

    zespo"u/ i#enty(ikacja wszelkic zasa# i reu"/ kt!re mo) wy"oni si$ po#czas ry/ powi)zania ry z sytuacjami z realneo -wiata:.Sesja ewaluacyjna jest zazwyczaj #zielona na #wa o#mienne (azy+

    5. P!E%E>T0=ESze( ka'#eo zespo"u/ wspomaany przez #yrektora (inansoweo/ #okonuje 5 lu%

    10minutowej prezentacji strateii i rezultat!w #zia"alno-ci zespo"u/ jak #y%y zwraca"si$ #o coroczneo walneo zroma#zenia: akcjonariuszy (irmy. *rezentacja powinnao#nosi si$ #o poni'szyc pyta+ akie %y"y cele (irmyX aka %y"a o!lna strateia zmierzaj)ca #o ic osi)ni$ciaX ak wyja-ni jakiekolwiek istotne roz%ie'no-ci pomi$#zy celami a rzeczywistymi

    rezultatamiX akie %y"y kluczowe #ecyzjeX ?laczeo zesp!" zro%i" to lepiej lu% orzej ni' jeo konkurenciX =t!re z tyc #ecyzji powinny %y zmienioneX aki %y" wp"yw czynnik!w konkurencyjnyc i zewn$trznycX

    Een proces umo'liwi stworzenie spoisteo o%razu niekt!ryc mo'liwyc strateii/kt!re mo) %y zastosowane. *ozwala r!wnie' na powi)zanie tyc strateii zosi)ni$tymi rezultatami (inansowymi.

    *o#czas zakoczenia ry uczestnicy otrzymaj) #o#atkowy wy#ruk &cen$kocow):. awiera ona -re#nie wyniki lu% rezultaty za ca"y okres #zia"alno-ci oraz

    ocen$ kon#ycji (inansowej poszcze!lnyc (irm przeprowa#zon) przy wykorzystaniu(unkcji #yskryminacyjnej Rltmana.

    55. ; 6ME>T0!%E967!8&statnia cz$- ewaluacji po-wi$cona jest na eneraln) #yskusj$ na# warto-ci) i

    e(ektywno-ci) ry. *omo'e to o#r!'ni uproszczenia w"a-ciwe ka'#ej rze o# z"o'ono-cirealneo -wiata. *omaa to r!wnie'/ w rozwijaniu i usprawnianiu ry #o #alszeou'ytkowania.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2)

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    21/56

    ,. %EST0W )6!M:ak"a#y inwestycyjneW ,L000 0=oszty wy#ajno-ci i r!'neW ,L000 0&kres sp"aty nale'no-ci 1 P 52 tyo#nie 4&kres sp"aty zo%owi)za 1 P 26 tyo#nie 1 2P6M8S@8I ;6ME>T0!%E

    , (ormularzu nale'y zapisa te #ecyzje/ kt!re wymaaj) zmian w przeciwnymrazie/ proram komputerowy za"o'y kontynuacje/ o%ecneo post$powania z wyj)tkiem

    pozycji oznaczonyc wiaz#k).o Strat

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2!

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    22/56

    )6!M:8>r "espo/uH >a"wa "espo/uH P!?C0 !okH 2A2A

    9E8%=E WIELKO!*lan pro#ukcji -je+no.t'i/ 1 6 0 0ako- surowc!w -1 4/ 3

    Cena -W$/ 5 0 0 0=oszty marketinowe -W$000/ 1 0=luczowy sement ryku -1 64/ 3 0Timit kre#ytu w racunku %ie')cym -W$000/ 1 0 0 0*racownicy %ezpo-re#nio pro#ukcyjni -ilo/ 7 5*racownicy po-re#nio pro#ukcyjni -ilo/ 5 0*racownicy ?zia"u Sprze#a'y *racownicy -ilo/ 1 0=luczowy projekt DM@ -ilo/ 3 5*racownicy a#ministracji i in'ynierowie -ilo/ 3 0,skaInik p"ac -W$000/ 1 0 0

    =luczowy projekt DM@ -1 22/ 1?rui projekt DM@ -1 22/ 1 2

    >ak"a#y inwestycyjneW -W$000/ 0=oszty wy#ajno-ci i r!'neW -W$000/ 0

    &kres sp"aty nale'no-ci-1 52

    ty,o+nie/4

    &kres sp"aty zo%owi)za-1 26

    ty,o+nie/1 2

    P6M8S@8I ;6ME>T0!%E

    , (ormularzu nale'y zapisa te #ecyzje/ kt!re wymaaj) zmian w przeciwnymrazie/ proram komputerowy za"o'y kontynuacje/ o%ecneo post$powania z wyj)tkiem

    pozycji oznaczonyc wiaz#k).

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 22

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    23/56

    % 55W8C!0>E0SPE;T8%0!%F9%0>50)5!MFW

    W0!:>;0BS8M:

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    24/56

    1. ET8 6E>8 P6%8=5 )5!M8 >0 !8>;:

    Celem analizy prze#si$%iorstwa jest uzyskanie niez%$#nyc in(ormacji #opo#ejmowania #ecyzji ospo#arczyc w nast$pnym roku %ilansowym. *ozwala to naz%a#anie zo#no-ci wynik!w/ jakie uzyska"a Sp!"ka/ z za"o'eniami i proramem strateii.

    Rnaliza umo'liwia r!wnie' okre-lenie pozytywnyc i neatywnyc zjawiskzaco#z)cyc we wszystkic o%szarac zarz)#zania. Qlementy te s) niez%$#ne r!wnie'#la okre-lenia strateii (irmy.

    =ompleksowa analiza stan#inu prze#si$%iorstwa powinna o%ejmowa+O. Rnaliz$ ekonomiczno(inansow)OO. *rocesy pro#ukcjiOOO. 8arketin

    0>06M5%>6J)5>0>S6W0

    =on#ycja (irmy oceniana jest prze#e wszystkim na po#stawie sprawoz#a(inansowyc. ,yniki analiz %ilansu oraz racunku zysk!w i strat pozwalaj) na

    por!wnanie e(ekt!w #ecyzji po#j$tyc przez zarz)#: je#nostki ospo#arczej wnast$puj)cyc po so%ie okresac sprawoz#awczyc. Stanowi) r!wnie' po#staw$ #ecyzji#otycz)cyc #zia"a w zakresie wielko-ci pro#ukcji/ polityki cenowej i personalnej/strateii marketinowej oraz kierunk!w inwestowania kapita"!w wy%oru projektu

    %a#awczorozwojoweo w nast$pnym roku %ilansowym. , celu utrzymania ci)"o-ci(inansowania zarz)# sp!"ki/ po#ejmuj)c #ecyzje powinien kierowa si$ zasa#)racjonalneo ospo#arowania maksimum e(ektu/ minimum koszt!w.

    *ierwszym poziomem oceny sytuacji maj)tkowej i (inansowej je#nostki

    ospo#arczej jest poznanie tre-ci ekonomicznyc zawartyc w sprawoz#aniac(inansowyc. *o#stawowym sprawoz#aniem (inansowym jest %ilans.

    1. C5SKjest zestawieniem stanu maj)tku aktyw!w i Ir!#e" jeo poco#zeniapasyw!w na koniec okresu sprawoz#awczeo. eo struktur$ prze#stawia poni'szata%ela.

    Ea%ela+ Dilans

    0;T8W0 WARTO! PASYWA WARTO!

    O. 8aj)tek trwa"y 1 a ita A'% nOO. Hinansowy maj)tek trwa"y 2 e)e!wyOOO. Rktywa %ie')ce a ita i !e)e!w1. apasy oowi:)ania ie:%e2. >ale'no-ci 1 oowi:)ania woe%3. Aot!wka 2 !e+ t w !a%;"n'"!0%EM 0;T8W0 RAZEM PASYWA=apita" pracuj)cyRktywa netto

    Rnaliza in(ormacji zawartyc w %ilansie powinna %y przeprowa#zona w #w!c etapac+1. O Qtap P analiza struktury aktyw!w i pasyw!w analiza pionowa

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    25/56

    2. OO Qtap P okre-lenie zale'no-ci wyst$puj)cyc pomi$#zy sk"a#nikami aktyw!w ipasyw!w analiza pozioma

    Da#anie %ilansu mo'e przy%ra (orm$ analizy statycznej lu% #ynamicznej. Rnalizastatyczna polea na ocenie struktury aktyw!w i pasyw!w w oparciu o je#en rok

    %ilansowy.Rnaliza #ynamiczna powinna #ostarczy in(ormacji na temat tren#!w wyst$puj)cyc wmaj)tku je#nostki ospo#arczej i Ir!#"ac jeo poco#zenia. *or!wnanie/ co najmniej#w!c nast$puj)cyc po so%ie okres!w sprawoz#awczyc pozwoli na okre-lenie zmianyu#zia"u pozycji aktyw!w i pasyw!w w sumie %ilansowej Lwskanik struktur+N oraz#ynamik$ tyc zmian Lwskaniki d+naikiN.

    =onieczna jest r!wnie' analiza struktury aktyw!w %ie')cyc po# k)temkierunk!w zmian stanu zapas!w/ nale'no-ci i -ro#k!w pieni$'nyc. ,p"ywaj) one/

    %owiem %ezpo-re#nio na kszta"towanie si$ wyniku (inansoweo. >a tej po#stawiemo'liwa jest tak'e ocena wzrostu lu% spa#ku e(ektywno-ci i wy#ajno-ci sp!"ki.

    Da#aj)c struktur$ i #ynamik$ zmian aktyw!w trwa"yc nale'y zwr!ci uwa$ nato/ czy ic %ie')cy poziom jest w stanie zapewni ci)"o- prowa#zonej #zia"alno-ciospo#arczej. Stratei$ (irmy w tym zakresie o#zwiercie#la poziom z#olno-ci

    pro#ukcyjnej/ kt!ry uzale'niony jest mi$#zy innymi o# warto-ci -ro#k!w trwa"yc i%ie')cyc #ecyzji w zakresie kierunk!w inwestowania w maj)tek trwa"y., celu #ok"a#nej analizy struktury aktyw!w nale'y zwr!ci uwa$ na nast$puj)cezale'no-ci+ u#zia" maj)tku trwa"eo w aktywac o!"em u#zia" (inansoweo maj)tku trwa"eo w aktywac o!"em u#zia" aktyw!w %ie')cyc w aktywac o!"em

    u#zia" zapas!w w aktywac %ie')cyc u#zia" -ro#k!w pieni$'nyc w aktywac %ie')cyc u#zia" nale'no-ci w aktywac %ie')cyc.

    >iemniej wa'na jest analiza struktury pasyw!w. Rnaliza pionowa Ir!#e"(inansowania -ro#k!w ospo#arczyc #ostarczy in(ormacji na temat p"ynno-ci sp!"ki i

    poziomu jej za#"u'enia. >iez%$#ne jest w tym wypa#ku okre-lenie+ u#zia"u kapita"!w w"asnyc w pasywac o!"em u#zia"u rezerw w pasywac o!"em u#zia"u zo%owi)za %ie')cyc w pasywac o!"em

    u#zia"u zo%owi)za wo%ec #ostawc!w w zo%owi)zaniac %ie')cyc u#zia"u kre#ytu w racunku %ie')cym w zo%owi)zaniac %ie')cyc.?rui etap analizy przeprowa#zany jest w celu okre-lenia zale'no-ci pomi$#zy

    poszcze!lnymi sk"a#nikami ospo#arczymi i Ir!#"ami ic poco#zenia. >ale'y okre-li/jaka cz$- poszcze!lnyc sk"a#nik!w aktyw!w (inansowana jest przez zo%owi)zania%ie')ce/ a w jakim stopniu przez kapita"y w"asne., tym celu nale'y okre-li+ w jakim stopniu kapita" trwa"y pokrywa maj)tek trwa"y w jakim stopniu zo%owi)zania %ie')ce pokrywaj) aktywa %ie')ce.

    , sytuacji/ w kt!rej maj)tek trwa"y w pe"ni (inansowany jest przez kapita"y

    w"asne/ a zo%owi)zania %ie')ce w pe"ni pokrywaj) maj)tek o%rotowy/ to w!wczaszacowana jest z"ota reu"a %ilansowania:. e#nak %a#ania symulacyjne wskazuj)/ 'e

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2#

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    26/56

    #zia"alno- jest %ar#ziej e(ektywna/ #y (irma korzysta z zewn$trznyc Ir!#e"(inansowania.

    2. !0B:>E; %8S;?W 5 ST!0Tjest o%ok %ilansu je#nym z najwa'niejszycsprawoz#a (inansowyc sporz)#zanyc na koniec okresu sprawoz#awczeo. Arupuje on

    przyco#y i koszty zwi)zane z prowa#zon) #zia"alno-ci) ospo#arcz) oraz pozwala naokre-lenie wyniku (inansoweo na koniec roku %ilansoweo.

    Ea%ela. @acunek zysk!w i stratTp.

    ,yszcze!lnienie Hormu"a Stan na koniec okresu sprawoz#awczeo

    1. *rzyco#y ze sprze#a'y2. u'ycie materia"!w3. ysk operacyjny 124. =oszty marketinowe

    5. =oszty DM@6. =oszty warancji7. =oszty a#ministracji i us"u

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    27/56

    poziomu koszt!w ca"kowityc lu% maksymalizacji poziomu przyco#!w zasa#ae(ektywno-ci ospo#arowania.

    3. 0>06M5%>6J)5>0>S6W0#okonywana jest r!wnie' w oparciu oszere wskaInik!w. *o#stawowe in(ormacje niez%$#ne #o ic o%liczenia zawarte s) w

    wy'ej om!wionyc sprawoz#aniac (inansowyc. Rnaliza wskaInikowa #aje szerszypol)# na zjawiska i procesy zaco#z)ce w (irmie.=ompleksowa ocena sytuacji ekonomicznej (irmy powinna %y #okonywana w

    oparciu/ o co najmniej #wa okresy sprawoz#awcze. ,a'ne jest prawi#"owe okre-leniezale'no-ci pomi$#zy #ecyzjami po#ejmowanymi przez zarz)# a ten#encj) wkszta"towaniu si$ wskaInik!w.a. Wskaniki "+skownoci s) po#stawowym miernikiem oceny e(ektywno-ci

    ospo#arowania. zale'nione s) o# jako-ci zarz)#zania kosztami oraze(ektywno-ci polityki w zakresie sprze#a'y. S"u') nie tylko #o oceny stan#inu(inansoweo prze#si$%iorstwa/ ale r!wnie' #o oceny e(ektywno-ci kierownictwa w

    zakresie enerowania zysk!w z zaana'owanyc aktyw!w. zwiercie#laj) o!ln)sytuacj$ maj)tkowo(inansow) (irmy. *oziom rentowno-ci wynika z realizacjipo#stawoweo celu prze#si$%iorstwa/ jakim jest enerowanie zysku.8o'na wyr!'ni #wa o%szary rentowno-ci+

    rentowno- sprze#a'y rentowno- maj)tku

    @entowno- sprze#a'y uzale'niona jest prze#e wszystkim o# poziomu przyco#!wze sprze#a'y i koszt!w prowa#zonej #zia"alno-ci. ?woma po#stawowymimiernikami rentowno-ci sprze#a'y jest mar'a zysku %rutto i mar'a zyskuoperacyjneo.

    Mar'a "+sku ruttojest relacj) zysku %rutto #o warto-ci przyco#!w uzyskanycze sprze#a'y pro#ukt!w. est niezale'na o# stopy opo#atkowania zysku.zwiercie#la skuteczno- polityki (irmy w zakresie cen i marketinu.Mar'a "+sku operac+jnego liczona jako stosunek zysku operacyjneo #o

    przyco#!w ze sprze#a'y/ okre-la e(ektywno- procesu pro#ukcyjneo. eowielko- uzale'niona jest o# struktury koszt!w zmiennyc. >a poziom koszt!wmateria"owyc wp"ywaj) ceny wielko-ci zam!wienia i jako- surowc!w u'ytyc#o pro#ukcji.,ysokie poziomy wskaInik!w -wia#cz) o poprawie kon#ycji (inansowej (irmy.Een#encja rosn)ca #o#atnie o#cylenie w #w!c nast$puj)cyc po so%ie okresac

    sprawoz#awczyc wskaInik!w jest r!wnoznaczna ze wzrostem wielko-cisprze#a'y/ wi$ksz) skuteczno-ci) polityki cenowej i o%ni'eniem koszt!w

    je#nostkowyc.!entownoO aj&tku in(ormuje o wielko-ci zysku netto przypa#aj)ceo na

    je#nostk$ warto-ci zaana'owaneo maj)tku. est relacj) zysku %rutto #o aktyw!wnetto aktywa zo%owi)zania %ie')ce. ,skazuje stop$ zwrotu aktyw!w/ jaki (irmauzyska"a na kapitale zainwestowanym przez akcjonariuszy. *okazuje/ wi$c jakiwp"yw na wynik (inansowy ma e(ektywno- zarz)#zania maj)tkiem sp!"ki/ a wszcze!lno-ci jako- ospo#arowania aktywami %ie')cymi.

    %. Wskanik p/+nnoci okre-la z#olno- (irmy #o wywi)zywania si$ z %ie')cyc

    zo%owi)za. Rnaliza p"ynno-ci (inansowej jest prowa#zona na po#stawie stan!w-ro#k!w pieni$'nyc/ nale'no-ci i zo%owi)za %ie')cyc. ,ielko-ci te maj)

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2&

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    28/56

    po#stawowe znaczenie/ poniewa' #o sp"aty zo%owi)za wo%ec #ostawc!w i z tytu"ukre#ytu kr!tkoterminoweo wykorzystywane s) aktywa %ie')ce "atwo- zamianyna ot!wk$.Sytuacja w zakresie p"ynno-ci sp!"ki uzale'niona jest o# polityki -ci)anianale'no-ci wy#"u'enie okresu sp"aty nale'no-ci zwi$ksza zapotrze%owanie na

    kapita" o%rotowy i sp"aty zo%owi)za.Eak/ wi$c ospo#arka ot!wk) powinna %y oparta na #w!c po#stawowyczasa#ac+

    przyspieszenia po%oru nale'no-ci op!Inienia p"atno-ci zo%owi)za na rzecz #ostawc!w

    Onterpretuj)c wyniki analizy p"ynno-ci nale'ystwier#zi/ 'e+

    niski poziom wskaInika oznacza/ 'e (irma #zia"a z #nia na #zie: i nie posia#awystarczaj)co zaso%!w ot!wkowyc #o sp"acenia zo%owi)za.

    wysoki poziom wskazuje na nie#ostatecznie e(ektywne wykorzystanie zaso%!w

    ot!wkowyc.?u'y wp"yw na poziom wskaInika p"ynno-ci ma wysoko- in#eksu z#olno-kre#ytowa:/ o# kt!reo uzale'niony jest poziom oprocentowania kre#ytu wracunku %ie')cym. &cena teo wskaInika uzale'niona jest o# wysoko-ci kre#ytuw racunku %ie')cym oraz o!lnej sprawno-ci ospo#arowania.

    c. Wsp#/c"+nnik kos"t#w jest relacj) koszt!w ca"kowityc i przyco#!w zesprze#a'y pro#ukt!w. ,ielko- wsp!"czynnika pokazuje e(ektywno- zarz)#zaniakosztami w prze#si$%iorstwie. , przypa#ku wysokieo poziomu wsp!"czynnikanale'y przeprowa#zi kompleksow) analiz$ koszt!w sta"yc i zmiennyc wuk"a#zie ro#zajowym.

    #. !otacja "apas#wjest wskaInikiem o%razuj)cym zarz)#zanie ospo#ark) zapasamiw (irmie. *o#ejmuj)c #ecyzje w tym zakresie nale'y #)'y #o utrzymywaniatakieo poziomu zapas!w/ kt!ry zapewni ci)"o- sprze#a'y przy minimalnyckosztac ic utrzymania.

    Om wy'szy jest wskaInik tym ni'sze s) koszty utrzymania zapas!w i zwi$ksza si$z#olno- (irmy #o wywi)zywania si$ z %ie')cyc zo%owi)za. >iski poziom o%rotuzapasami wskazuje na na#pro#ukcj$ lu% niee(ektywno- #zia"a marketinowyc.trzymywanie wysokic zapas!w wi)'e si$ pona# to z ponoszeniem koszt!w zamro'eniakapita"!w.

    *oziom wskaInika uzale'niony jest "!wnie o# realizowanej strateii w stosunku #ozapas!w+ konserwatywna wysokie stany zapas!w/ li%eralna polityka w stosunku #o

    o#%iorc!w aresywna niskie stany zapas!w/ restrykcyjna polityka w stosunku #o o#%iorc!w umiarkowana po-re#nia.

    e. Wskanik ud"ia/u w r+nkujest relacj) licz%y sprze#anyc pro#ukt!w przez #an)(irm$ #o ca"kowitej licz%y sprze#anyc wyro%!w przez wszystkie (irmy na rynku.

    eo poziom uzale'niony jest o# polityki cenowej (irmy/ jako-ci pro#uktu i strateiipromocji. ,ielko- teo wskaInika jest %ezpo-re#nio zwi)zana z pozycj) (irmy narynku.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2'

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    29/56

    #zia" w rynku wzrasta/ #y popyt na pro#ukt mo'e %y zaspokojony aktualnympoziomem pro#ukcji i zapasami. , przypa#ku/ #y komplet zam!wie nie zostaniezrealizowany u#zia" ten praw#opo#o%nie zmniejszy si$.

    (. Wskanik produkcji na osopokazuje/ jaka ilo- pro#uktu przypa#a na je#neozatru#nioneo.

    &m!wione powy'ej po#stawowe wskaIniki wykorzystywane #o analizyekonomiczno (inansowej o%razuj) rezultaty realizacji za"o'onej strateii/ s)/ wi$cpewnymi miernikami e(ekt!w #ecyzji zarz)#u sp!"ki.

    . >ajwa'niejszym #la akcjonariuszy i potencjalnyc inwestor!w jest wskaniko#zwiercie#laj)cy "+sk netto pr"+padaj&c+ na lic" akcji. >ie analizuje si$ wtym wypa#ku/ w jakiej cz$-ci jest to zysk wyp"acany akcjonariuszom w (ormie#ywi#en#y/ a w jakiej powi$kszy on kapita"y w"asne lu% przeznaczony zostanie nainwestycje. ,a'na jest jeo wielko-/ kt!ra -wia#czy o skali potencjalnyc korzy-ci #ywi#en#a uzale'niona jest o# wyniku (inansoweo. ,ielko- wskaInikauzale'niona jest o# licz%y akcji i wyospo#arowaneo wyniku (inansoweo.

    *oziom relacji zysku netto V licz%$ akcji %ezpo-re#nio wp"ywa na cen$ rynkow) tycpapier!w warto-ciowyc. *rzy ocenie przez inwestora warto-ci akcji #u'e znaczeniaposia#a r!wnie' sytuacja (inansowa sp!"ki/ oceniana po# k)tem jako-ci zarz)#zaniaoraz realizacji o!lnej strateii. >ie %ez znaczenia pozostaje tak'e wysoko-#ywi#en#. Eak/ wi$c warto- rynkowa akcji o#zwiercie#la e(ektywno-(unkcjonowania (irmy oraz pozycj$/ jak) zajmuje ona na rynku.

    0>0E76*roces pro#ukcyjny jest to zesp!" #zia"a w wyniku kt!ryc otrzymujemy otowy

    pro#ukt. , tym celu konieczne jest zaana'owanie #o nieo -ro#k!w pracy/ prze#miot!wpracy oraz pracy lu#zkiej. Q(ektywno- zarz)#zania uzale'niona jest o# w"a-ciweo#o%oru wymienionyc czynnik!w. , tym aspekcie proces mo'e przy%ra posta al%o

    procesu kapita"oc"onneo lu% pracoc"onneo.Q(ektywno- zarz)#zania procesem pro#ukcyjnym %ezpo-re#nio zwi)zana jest z

    jako-ci) prowa#zonej polityki personalnej/ ospo#ark) zapasami materia"!w/ wyro%!wotowyc oraz z aktualnie realizowan) i planowan) #zia"alno-ci) inwestycyjn).*o#ejmuj)c #ecyzje w zakresie wielko- planowanej pro#ukcji nale'y wzi) po# uwa$czynniki zawarte w poni'szej ta%eli+

    Ea%elaCF>>O=O ,Q,>YE@>Q CF>>O=O Q,>YE@>Qo!lna strateia pronozowany popyt na rynkuz#olno-ci pro#ukcyjne pronozowanej po#a'yzapasy pro#ukt!w ceny rynkowej

    planowany koszty wytworzenia u#zia"u (irmy w rynkupo#pisane kontrakty na #ostawy pro#ukt!w

    , celu zapewnienia ci)"o-ci procesu pro#ukcyjneo niez%$#ne jest utrzymywaniepewnyc zapas!w pro#ukt!w otowyc. Oc wielko-ci powinny %y stale monitorowane.

    je#nej strony utrzymywanie z%yt #u'yc zapas!w powo#uje zamro'enie -ro#k!wo%rotowyc i jest przyczyn) zwi$kszenia koszt!w #zia"alno-ci koszty zamro'enia

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 2(

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    30/56

    kapita"u/ koszty maazynowania. #ruiej strony nie#o%!r wyro%!w otowycspowo#uje pojawienie si$ utraconej sprze#a'y: i przej$cie sta"yc klient!w przezkonkurencj$ spa#ek u#zia"u w rynku.

    apasy pro#ukcji niesprze#anej kszta"tuj) si$ na poziomie zapasu pocz)tkoweopowi$kszoneo o pro#ukcj$ zak"a#u i pomniejszoneo o sprze#a'.

    zapas pocz)tkowy wielko- niesprze#anyc towar!w w roku poprze#nim pro#ukcja zak"a#u ilo- sztuk wypro#ukowaneo mo#elu/ r!wna planowej

    pro#ukcji/ je-li nie przekracza ona z#olno-ci pro#ukcyjnej zak"a#u sprze#a' licz%a sprze#anyc wyro%!w otowyc.

    Ostotne znaczenie/ w przypa#ku oceny kon#ycji (inansowej/ ma r!wnie' wielko-wskaInika koszt!w materia"owyc przypa#aj)cyc na je#nostk$ sprze#aneo pro#uktu.

    >a poziom kosztu je#nostkoweo wp"ywa prze#e wszystkim cena i jako- materia"!wu'ytyc #o pro#ukcji oraz wielko- #ostawy.

    , spos!% po-re#ni na poziom wskaInika o##zia"uje r!wnie' jako- zatru#nioneopersonelu pro#ukcyjneo. ,ysokie kwali(ikacje i #o-wia#czenie oraz o#powie#ni system

    motywacyjny spowo#uje o%ni'enie strat licz%y %rak!w i zniszcze oraz o%ni'eniekoszt!w warancji.

    ,a'nym zaa#nieniem jest wykorzystanie o%ecnej oraz kszta"towanie si$ przysz"ejz#olno-ci pro#ukcyjnej. @oz%u#owa z#olno-ci pro#ukcyjnej stanowi je#n) znajwa'niejszyc #ecyzji strateicznyc po#ejmowanyc przez zarz)# sp!"ki. ,i)'e si$

    %ezpo-re#nio z roz%u#ow) parku maszynoweo i #ecyzjami #otycz)cymi wy%oru irealizacji o#powie#nieo projektu %a#awczorozwojoweo. ?u'e znaczenie maj) r!wnie'oczekiwania co #o kszta"towania si$ popytu/ przysz"yc zacowa konkurent!w ikoszt!w niez%$#nyc nak"a#!w

    *rzysz"a z#olno- pro#ukcyjna wskazuje ile sztuk mo'e %y wypro#ukowanyc w

    nast$pnym okresie sprawoz#awczym. est e(ektem kontynuacji o%ecnej polityki wo#niesieniu #o poziomu zatru#nienia/ pracy zmianowej/ na#o#zin.

    Czynniki wp"ywaj)ce na z#olno- pro#ukcyjn)+a. poziomu zatru#nienia #o#atkowa rekrutacja zwi$ksza z#olno- pro#ukcyjn) i

    ocena wskaInika morali: za"oi%. wy#ajno- ilo- pro#ukt!w Vnak"a#y pracy/ l pkt. przyznany w (ormularzu zmian

    50 #o#atkowyc je#nostek wyro%u usprawnienia w oranizacji pracy/ szkolenia pracownik!w/ sprawny system motywacji/ sprawny system wynaro#ze/c. wy#atki kapita"owe l mln. ,L 30 pracownik!w/#. #ecyzje po#j$te w (ormularzu marketinowym l pkt. 50 je#nostek z%ytu/e. licz%y zakoczonyc projekt!w %a#awczorozwojowyc/(. przewi#ywany poziom tecniki i z#olno-ci pro#ukcyjnej konkurent!w.

    Onwestycje wi)') si$ z okre-lonymi nak"a#ami. =luczowy projekt %a#awczorozwojowy wskazuje na oso%o lata zainwestowane w prac$ na# projektem. ?ecyzje wtym zakresie po#ejmowane powinny %y w oparciu o "!wne za"o'enia i cele strateiimarketinowej. ,y%!r o#powie#nieo projektu jest %ezpo-re#nio zwi)zany z wy%orem

    konkretneo sementu rynku/ a planowane innowacje powinny o#powia#awymaaniom klient!w nale')cyc #o teo sementu rynku.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 3)

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    31/56

    Q(ektem w#ro'enia projektu %a#awczorozwojoweo jest powi$kszeniewy#ajno-ci i z#olno-ci pro#ukcyjnej (irmy oraz zwi$kszenie potencjalnyc przyco#!wz inwestycji kapita"owyc z tytu"u op"at licencyjnyc.marketin

    Strateia marketinowa %ezpo-re#nio wp"ywa na wynik (inansowy sp!"ki.

    *rzyczyniaj)c si$ #o wzrostu przyco#!w ze sprze#a'y/ wp"ywa z je#nej strony nakszta"towanie si$ popytu na pro#ukty (irmy/ a z #ruiej strony na poziom koszt!wmarketinu. ?zia"ania marketinowe wi)') si$ z kosztami/ kt!re zale') o# #ecyzji

    po#j$tyc w zakresie promocji i reklamy oraz aktywizacji sprze#a'y. ?lateo te'prawi#"owa analiza rynku i tra(ne #ecyzje w zakresie wy%oru ro#zaju strateiimarketinowej s) tak istotne #la %ie')cyc i przysz"yc wynik!w #zia"alno-ci sp!"ki.

    &cena (irmy po# k)tem za"o'e i realizacji strateii marketinowej oparta zosta"ana in#eksac i wielko-ciac carakteryzuj)cyc e(ekty polityki marketinowej.*o#stawowymi wielko-ciami/ kt!re okre-laj) e(ekty prowa#zoneo marketinu s)+ poziom sprze#a'y

    utracona sprze#a' licz%a kontakt!w z klientami wielko- #ostaw na czas.

    *rzeprowa#zona analiza ekonomiczno (inansowa oraz ocena jeo w"asnycaktyw!w rynkowyc/ stanowi) po#staw$ #o okre-lenia strateicznej pozycji

    prze#si$%iorstwa na rynku i wyci)ni$cia wniosk!w #otycz)cyc kierunk!w jeorozwoju.

    *o#stawowe znaczenie ma w tym przypa#ku ustalenie+ z je#nej strony szans izaro'e zwi)zanyc z aktualnym stanem i kierunkami zmian otoczenia/ z #ruiej strony atut!w i s"a%o-ci wynikaj)cyc ze stanu w"asnyc zaso%!w prze#si$%iorstwa. Eakie

    post$powanie okre-lamy/ jako analiz$ S,&E.Skr!t S,&E poco#zi o# pierwszyc liter anielskic wyraz!w+ Strents si"y/

    atuty/ ,eaknesses s"a%o-ci/ &pportunities szans$/ okazje/ Ereats zaro'enia.?okonuj)c analizy S,&E nale'y oceni wp"yw/ jaki wywieraj) nVw czynniki na pozycj$konkurencyjn) sp!"ki.

    Ea%elaCF>>O=O,Q,>YE@>Q C*E

    wy%oru sementu/ & .iy o++)iaywania +o.taw%?w@ jako- pro#uktu/ & .iy o++)iaywania o+io!%?w@

    polityka cenowa/ & "+)ia" ja#o.'iej i!(y a(i'a)e@ #ystry%ucja/ & #o)o.taej 'on'"!en%ji@ promocja/ & #o#yt" na wy!any( .e,(en%ie pu%lic relations/ jako-ci us"u posprze#a'nyc/ (az w cyklu 'ycia pro#uktu wprowa#zenia/wzrostu/ nasycenia/ spa#ku z#olno-ci pro#ukcyjnyc wy#ajno-

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 3!

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    32/56

    ,arto- sprze#a'y zrealizowana w #anym okresie sprawoz#awczym uzale'nionajest pona# to o# licz%y pracownik!w zatru#nionyc w #ziale sprze#a'y oraz o#warunk!w kre#ytowania/ a wi$c #opuszczalneo okresu sp"aty zo%owi)za.

    , przypa#ku niewystarczaj)cej pro#ukcji/ w momencie #y w (irmie wyczerpi)si$ wszystkie zapasy pro#ukt!w/ a popyt nie zosta" zaspokojony pojawia si$ utracona

    sprze#a'/ a wi$c licz%a pro#ukt!w/ kt!re zosta"y%y sprze#ane przy wystarczaj)cyczapasac., tej sytuacji pojawia si$ zaro'enie wej-cia na rynek japoskiej (irmy =amikaze/

    kt!ra jest z#olna z#o%y przewa'aj)cy u#zia" w rynku i wykorzysta pozycj$ li#erarynkoweo.

    *lanuj)c stratei$ marketinow) lu% #okonuj)c korekty za"o'e #o planumarketinoweo nale'y wzi) po# uwa$ in#eksy rynkowe/ #aj)ce kompleksow) ocen$

    pozycji (irmy na rynku. ?okonuj)c wy%oru strateii nale'y po##a analizie nast$puj)ceczynniki+ pozycj$ rynkow) i planowany u#zia" w rynku/

    carakterystyk$ sementu po# k)tem wieku i kateorii spo"eczno ekonomicznejklienta/

    pozycj$ konkurencji na rynku/ mo'liwo-ci i zaso%y (irmy/ etapu w cyklu 'ycia pro#uktu/ wymiar (unkcjonalny pro#uktu potencjalne zastosowanie.

    &cena zar!wno o%razu (irmy na rynku jak i satys(akcji klienta uzale'niona jest o#wy%oru i stopnia realizacji strateii marketinowej oraz jej cz$-ci sk"a#owyc/ a wi$c

    polityki jako-ci pro#uktu i stopnia #ostosowania pro#uktu #o potrze% konsument!w/polityki (irmy w zakresie us"u warancyjnyc/ a tak'e polityki cenowej i stopniarealizacji zam!wie.

    Strateia pro#uktu oceniana jest na po#stawie in#eksu o#zwiercie#laj)ceo jeojako-. Onwestycje/ kt!ryc e(ektem jest zwi$kszenie zakresu (unkcji po#stawowycpro#uktu/ a wi$c (unkcjonalno-ci/ wy#ajno-ci/ trwa"o-ci i sprawno-ci #zia"ania maj)%ezpo-re#ni wp"yw na poziom ww. in#eksu. >ale'y zwr!ci r!wnie' uwa$ nawyposa'enie ro%ota w (unkcje #o#atkowe/ kt!re zapewniaj) wyo#$ w u'ytkowaniu

    pro#uktu oraz wp"ywaj) na jeo estetyk$ i wyl)# zewn$trzny. ?ecyzje w tym zakresiewi)') si$ z wi$kszymi kosztami zmiennymi/ poniewa' wymaaj ) u'ycia #o pro#ukcjiwy'szej jako-ci materia"!w.

    Ostotn) cz$-ci) strateii marketinowej jest strateia promocji. 8iernikiemtra(no-ci za"o'e i stosowanyc tecnik promocji i reklamy jest mi$#zy innymie(ektywno-ci sprze#a'y. &cenie po#lea prze#e wszystkim #o%!r o#powie#nicinstrument!w promocji miZ. >a wysoko- wskaInika wp"ywa "!wnie o#powie#ni #o%!r-ro#k!w komunikacji ra#io/ EU i poziomu wy#atk!w na reklam$ i aktywizacj$sprze#a'y. ?ecyzje w tym zakresie po#ejmowane s) w (ormularzu marketinowym.nacz)cym czynnikiem jest r!wnie' licz%a zatru#nionyc pracownik!w o%s"uisprze#a'y zajmuj)cyc si$ mi$#zy innymi sprze#a') oso%ist) i kontaktami z klientami. &

    poziomie o%s"ui klienta w tym zakresie -wia#czy mo'e licz%a kontakt!w z klientami.r$%n) cz$-ci) strateii jest polityka w zakresie serwisu warancyjneo. &cenie

    po#leaj) #ecyzje #otycz)ce+ #"uo-ci okresu warancji poziomu o%s"ui szy%ko-ci/ precyzji i jako-ci us"u

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 32

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    33/56

    cen napraw w okresie powarancyjnym #ost$pno-ci us"u serwisowyc ilo-ci punkt!w o%s"ui klienta kwali(ikacji pracownik!w o%s"ui sprze#a'y.

    arz)#zanie ka#rami jest je#nym z po#stawowyc o%szar!w zarz)#zania (irm)/#otyczy %owiem najwa'niejszeo z zaso%!w (irmy zaso%!w lu#zkic. &cenie po#leaj

    ) wszelkie #zia"ania zwi)zane z polityk) wynaro#ze/ warunkami socjalnymi/mo'liwo-ci) #okszta"cania pracownik!w oranizacja szkole/ stosowanymi tecnikamimotywacyjnymi oraz innymi warunkami zatru#nienia. =ompleksow) ocen$ teo o%szaruzarz)#zania okre-la in#eks morale za"oi:. Q(ektywna polityka zwi)zana z zaso%amilu#zkimi uzale'niona powinna %y o# kwali(ikacji/ wykszta"cenia/ zajmowaneostanowiska i o#powie#zialno-ci. *racownik!w zatru#nionyc w (irmie zakwali(ikowamo'na #o 5 nVw rup+

    1. *racownicy %ezpo-re#nio pro#ukcyjni operatorzy maszyn/ pracownicymonta'u

    2. *racownicy po-re#niopro#ukcyjni personel planowania i kontroli pro#ukcji

    3. &%s"ua sprze#a'y prze#stawiciele an#lowi i #yrektorzy terenowi4. *racownicy #zia"u DM@5. *racownicy a#ministracyjni personel a#ministracyjny i (inansowy.

    e#nym z element!w polityki personalnej/ kt!ra po#lea ocenie jest planowany poziomzatru#nienia. *o#ejmuj)c #ecyzje w tym zakresie nale'y %ra po# uwa$+

    planowan) z#olno- pro#ukcyjn)/ przewi#ywan) wielko- sprze#a'y/ plan marketinowy/ plan (inansowy. *oziom zatru#nienia mo'e ulec zmianom spowo#owanym

    (luktuacj) ka#r/ na kt!r) wp"ywa+ poziom p"ac poni'ej in(lacji i ni'szym o# konkurencji/ niewystarczaj)ce mo'liwo-ci rozwoju i niekorzystne warunkami zatru#nienia.

    *o#ejmuj)c #ecyzje #otycz)ce "!wnyc za"o'e o!lnej strateii marketinowejnale'y pami$ta/ 'e wszystkie #zia"ania w tym zakresie wi)') si$ z kosztami/ a wi$cmaj) %ezpo-re#ni wp"yw na wynik (inansowy.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 33

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    34/56

    2. S8>TET8%>E MET698 6E>8 ;6>98=5)5>0>S6WE= )5!M8

    =ompleksowa ocena kon#ycji (inansowej po#miotu ospo#arczeo jest proce#ur)#o- skomplikowan)/ wymaaj)c) zastosowania je#nolityc i konsekwentnyc

    wskaInik!w/ a tak'e z%a#ania zale'no-ci i sprz$'e zwrotnyc mi$#zy tymiwskaInikami. Rnaliza taka wymaa zroma#zenia i przetworzenia #u'ej licz%y #anyc inawet w warunkac komputeroweo wspomaania jest czaso i pracoc"onna.

    >ajistotniejsze jest je#nak to/ 'e licz%a uzyskanyc w wyniku analizy wskaInik!w cz$stozaciemnia o%raz kon#ycji prze#si$%iorstwa utru#niaj)c po#ejmowanie #ecyzji. ,o%ecteo nierza#ko r!'neo ro#zaju #ecyzje po#ejmowane s) z pomini$ciem lu% tylko(ramentarycznym uwzl$#nieniem kwestii kon#ycji ekonomiczno(inansowejzaana'owanyc w operacje ospo#arcze po#miot!w oraz wp"ywu po#ejmowanyc#ecyzji na t$ kon#ycj$. Eakie nie%ezpieczestwo pojawia si$ mo'e je#nak tak'e wsytuacji pos"uiwania si$ na#miern) analiz) o #u'ej licz%ie wskaInik!w. Dowiem

    na#miar wskaInik!w ii uszcze!"owienie analizy utru#niaj) syntetyczn) ocen$ iwnioskowanie #la potrze% #ecy#owania. 8imo pracoc"onno-ci i czasoc"onno-ci analiz/nie uzyskuj$ si$ po')#aneo e(ektu/ co orsza ro#zi to ten#encj$ #o pow)tpiewania wu'yteczno- analiz wskaInikowyc. *oszcze!lne prze#si$%iorstwa #okonuj)c analiz/

    pos"uuj) si$ r!'noro#nymi zestawieniami wskaInik!w/ w #o#atku zmienianymi wposzcze!lnyc okresac/ co utru#nia wnioskowanie i ocen$. ?o#atkowo ocen$ utru#nia(akt/ i' prze#si$%iorstwa nie po#aj) najcz$-ciej nie po#aj) (ormu" wyliczaniawskaInik!w/ co jest o tyle istotne/ 'e nazewnictwo wskaInik!w nie jest uporz)#kowane iniekie#y po# ta sam) nazw) s) wyra'ane inne relacje.

    *oarszanie si$ sytuacji (inansowej prze#si$%iorstwa mo'e %y procesemstopniowym i ma"o zauwa'alnym. Celowe jest zatem o%serwowanie o#powie#nicwskaInik!w i wyci)anie z nic wniosk!w nie tylko na przestrzeni je#neo okresuroku/ lecz z uwzl$#nieniem kilku lat. Szcze!lnie w warunkac wysokiej in(lacji

    powierzcowne o%serwacje i oceny mo) okaza si$ myl)ce. "a sytuacja mo'e ujawniasi$ mo'e nie we wszystkic wskaInikac o%j$tyc %a#aniem/ lecz je#ynie w niekt!ryc i#otyczy tylko wy%ranyc #zie#zin #zia"alno-ci prze#si$%iorstwa.

    ?lateo tez/ ze wszec miar o#ne polecenia jest pos"uiwanie si$ meto#amiuproszczonymi. >a#aj) si$ one nie tylko #o %a#ania kon#ycji poszcze!lnyc

    prze#si$%iorstw ale tak'e #o #okonywania por!wna i selekcji.8eto#y te warantuj) poprawno- o!lnej oceny i praw#ziwo- uzyskanyc

    wynik!w/ a przy tym pozwalaj) na wy"onienie o%szar!w/ kt!re powinny %y po##aneszcze!"owej analizie/ stosownie #o potrze% #ecyzyjnyc. , ten spos!% mo'nawyeliminowa z%$#ne prace analityczne i skoncentrowa si$ na s"a%yc punktac w#zia"alno-ci prze#si$%iorstwa. 8o) one r!wnie' pe"ni rol$ niejako #roowskazuwytyczaj)ceo kierunki #alszyc szcze!"owyc %a#a.

    , symulacji komputerowej Com Strat wykorzystany jest system analizuj)cysytuacj$ prze#si$%iorstw poszcze!lnyc zespo"!w/ oparty na #w!c skr!conycmeto#ac analizy ekonomiczno(inansowej+ testu score Rltmana/

    punktowej analizy z#olno-ci kre#ytowej.TEST%JS6!E0

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    35/56

    System ten opiera si$ na zastosowaniu pi$ciu o#powie#nio z%u#owanycwskaInik!w analitycznyc. @zeczywiste wielko-ci licz%owe tyc wskaInik!w

    pomno'one przez o#powie#nie wsp!"czynniki koryuj)ce/ a nast$pnie zsumowane #aj)syntetyczny lo%alny wskaInik s"u')cy ocenie sytuacji prze#si$%iorstwa.

    &%liczenia oparte s) na nast$puj)cyc wskaInikac oraz przypisywanyc im

    wsp!"czynnikac koryuj)cyc+Ea%. nr l =onstrukcja (unkcji #yskryminacyjnej testu scoreST!:;=0WS;0>5;0 WSP?@%8>>5;

    1. kapita" pracuj)cyVwarto- aktyw!w 0/012

    2. zysk nettoVwarto- aktyw!w 0/014

    3. zysk %rutto skoryowany o o#setkiVwarto- aktyw!w 0/033

    4. warto- rynkowa kapita"uVzo%owi)zania 0/006

    5. przyco#y ze sprze#a'yVwarto- aktyw!w 0/999

    Hunkcja #yskryminacyjna oszacowana przez Rltmana przyjmuje posta+

    54321 999/0006/0033/0014/0012/0 XXXXXZ ++++=

    ,skaIniki (inansowe [1/.../[5s) kalkulowane jako warto-ciprocentowe.

    , zale'no-ci o# wielko-ci in#eksu score mo'emy oceniane prze#si$%iorstwomo'emy zakwali(ikowa #o je#nej z trzec rup+ z \ 2/99 Hirmy nie zaro'one upa#kiem 1/

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    36/56

    *roce#ura okre-lania ryzyka kre#ytoweo #la #aneo prze#si$%iorstwa polea na+1. wyliczeniu na po#stawie %ilansu i racunku zysk!w i strat warto-ci

    wskaInik!w uj$tyc w ta%eli nr l/2. o#szukaniu w ta%eli nr 2 prze#zia"u warto-ci #la poszcze!lnyc wskaInik!w/

    tak a%y przyporz)#kowa im okre-lone licz%y punkt!w/3. po#sumowaniu uzyskanyc punkt!w/ co pozwala okre-li syntetycznywskaInik ryzyka kre#ytoweo/

    4. o#szukaniu w ta%eli nr 3 klasy ryzyka kre#ytoweo/ #o kt!rej nale'yrozpatrywane prze#si$%iorstwo.

    , wyniku #alszej proce#ury prze#si$%iorstwu przyporz)#kowany zostanie zestawnarz$#zi polityki kre#ytowej stopa procentowa o#powia#aj)cy jeo klasie ryzykakre#ytoweo.

    STOWARZYSZENIEP R OM O C J IP R Z E D S I B I OR C Z O C I 3%

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    37/56

    Ea%ela nr lestaw wskaInik!w wykorzystywany w analizieT*. ,S=R^>O= *&SER;&DTOCQ>O&,R RSE&S&,R>OQ &CQ>R

    1. %ie')cy p"ynno-ci (inansowej mierzy p"ynno- (inansow) jak najwy'szy8aj)tek o%rotowy

    o%owi)zania kr!tkoterminowe

    2. p"ynno-ci szy%ki: mierzy p"ynno- (inansow) jak najwy'szy8aj)tek o%rotowy zapasy

    o%owi)zania kr!tkoterminowe

    3.relacji zo%owi)za #o kapita"u

    w"asneomierzy o%ci)'enie kapita"u w"asneo

    kapita"em o%cymjak najni'szy

    zo%owi)zania=apita" w"asny N rezerwy

    4. limitu kre#ytuin(ormuje o za%ezpieczeniu nale'no-ci

    limitu kre#ytu maj)tkiemjak najni'szy

    Timit kre#ytu@zeczowy maj)tek trwa"y

    5. zyskowno-ci netto okre-la u#zia" zysku netto w sprze#a'y jak najwy'szyysk netto

    Sprze#a' netto

    6.cyklu nale'no-ci z tytu"u #ostaw

    i us"uin(ormuje po ilu #niac klienci reuluj )

    nale'no-cijak najkr!tszy

    >ale'no-ci z tytu"u #ostaw i us"u Z 365Sprze#a' netto

    7. cyklu zapas!w w #niac o%rotuin(ormuje na ile #ni sprze#a'y wystarczaj)zapasy zroma#zone w prze#si$%iorstwie

    jak najkr!tszyapasy Z 365

    Sprze#a' netto

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    38/56

    Ea%ela nr 28o#el punktowej: oceny ryzyka kre#ytoweo

    Tp. ,skaInik Olo- punkt!w poziom wskaInika

    1 2 3 4 5

    1. %ie')cy p"ynno-ci (inansowej _ 25 ] 2/0 2/5 ]1/5 2/0 ]1/0 1/5 ]1/0

    2. p"ynno-ci szy%ki: _ 1/5 ] 1/25 1/5 ] 1/0 1/5 ]0/75 1/0 ]0/75

    3. relacji zo%owi)za #o kapita"u w"asneo ` 0/5 0/5 0/75 \ 0/75 1/0\ 1/0 1/5\ \1/5

    4. limitu kre#ytu ` 5 J 5J 10J\ 10J 15J\ 15J 25J\ \25J

    5. zyskowno-ci netto < J ]

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    39/56

    3. P6W0>5E )5>0>S6WE =0;6 P69ST0W06PT8M06%6W0>E76C5S:LC5S:P!6)6!M0N

    , meto#zie procentoweo u#zia"u w sprze#a'y/ sporz)#zane pro (orma:#okumenty (inansowe/ oparte s) na pronozie po#stawowyc pozycji %ilansu/ kt!re%ezpo-re#nio zale') o# sprze#a'y s) jej (unkcj). , procesie ic przyotowania mo'nawyr!'ni nast$puj)ce etapy+ wyszcze!lnienie pozycji uzale'nionyc %ezpo-re#nio o# wielko-ci sprze#a'y i

    o%liczenie #la nic wsp!"czynnik!w u#zia"u w okresie roku %ie')cym/ przyj$cie okre-loneo %)#I alternatywnyc poziom!w sprze#a'y w roku przysz"ym/ #la przewi#ywaneo w poprze#nim punkcie poziomu !w sprze#a'y oszacowanie

    warto-ci pozycji wyszcze!lnionyc w punkcie pierwszym/ oszacowanie warto-ci tyc pozycji/ kt!re nie zale') %ezpo-re#nio o# sprze#a'y/

    zr!wnowa'enie %ilansu/ co ")czy si$ z po#j$ciem #ecyzji sposo%u (inansowania#zia"alno-ci prze#si$%iorstwa.

    ;!6;1H P!67>6%0!0B:>;:W8>5;?W*lanowanie rozpoczyna si$ o# okre-lenia pronozy sprze#a'y. *ronoz$

    sprze#a'y zaczyna si$ zwykle o# analizy wielko-ci sprze#a'y w ostatnic 510 latac.>ast$pnie ustala si$ tren# sprze#a'y meto#) reresji liniowej. a pomoc) tej meto#yo%licza si$ przeci$tn) stop$ wzrostu sprze#a'y ., pronozie racunku zysk!w i strat nale'y przyj) szere za"o'e o#no-nie+ wsp!"czynnika koszt!w eksploatacji/

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI 3(

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    40/56

    stopy po#atkowej/ p"atno-ci o#setkowyc/ wsp!"czynnika wyp"at #ywi#en#.

    , najprostszej wersji planowania przyjmuje si$/ 'e koszty rosn) w takim samymtempie jak sprze#a'. ?lateo warto-ci koszt!w w pronozie s) pomno'one przezczynnik 1N.

    *rzyk"a#+ ak"a#a si$/ 'e sprze#a' i koszty wzrosn) o 10J

    w mln z",ielko-aktualna

    *o#stawapronozy

    *ronoza na rok przysz"ypierwsza iteracja

    1. Sprze#a' 3000 [ l N 0/l 3300

    2. =oszty %ez amortyzacji 2616 [ l N 0/l 2

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    41/56

    wi$ksze ilo-ci surowc!w wraz ze wzrostem sprze#a'y/ a te wi$ksze zakupy %$#)automatycznie prowa#zi"y #o wy'szeo poziomu zo%owi)za #o zap"acenia. *o#o%niewi$ksza skala #zia"alno-ci %$#zie wymaa"a wi$kszeo zatru#nienia/ a wi$ksza sprze#a'#a w e(ekcie wy'szy #oc!# #o opo#atkowania. ?lateo te' wzrosn) naros"ezo%owi)zania z tytu"u p"ac i po#atk!w. , o!lnym przypa#ku te automatycznie

    zmieniaj)ce si$ pozycje pasyw!w %$#) ros"y w tym samym stopniu co sprze#a'.>ie po#zielone zyski/ skrypty #"u'ne/ #"uoterminowe o%liacje/

    uprzywilejowany i zwyk"y kapita" akcyjny nie rosn) automatycznie wraz ze sprze#a') ic pronozowane wielko-ci zale') raczej o# p!Iniejszyc #ecyzji co #o (inansowania.

    w mln z" ,ielko-aktualna

    *o#stawa pronozy *ronoza na rokrz sz" ierwsza

    1. Aot!wka 10 [ l N 11

    2. >ale'no-ci #o uzyskania 375 [ l N 412

    3. apasy 615 [ l N 677

    Rktywa %ie')ce razem 1000 1 1004. Sprz$t i wyposa'enie netto 1000 [ l N 1100

    5. Rktywa o!"em 2000 2200

    6. o%owi)zania #o zap"acenia 60 ZlN 66

    7. Skrypty #"u'ne 110 110

    aros"e zo%owi)zania 140 ZlN 154

    *asywa %ie')ce razem 310 330

    9. &%liacje #"uo terminowe 754 754

    ?"u razem 1064 10

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    42/56

    W"#$%&' &*#+& %,-".,/0!od"aj kapita/u M$ / S.&-, -.&*,Skrypty #"u'ne po'yczka %ankowa 25 28 8&%liacje #"uoterminowe 25 28 10wyk"y kapita" akcyjny 50 56 &

    100 112 -(ln )/

    *owy'sze #ecyzje zmieniaj) stron$ pasyw!w w pronozowanym %ilansie (irmyna rok przysz"y/ co stanowi #ru) iteracj$ pronozy. Dilans (irmy po #ruiej iteracji%$#zie wyl)#a" nast$puj)co.

    Lw ln "/N Pierws"a iteracja 0)> 9ruga iteracja1 . Aot!wka 11 %ez zmian

    2. >ale'no-ci #o uzyskania 412 %ez zmian

    3. apasy 677 %ez zmianRktywa %ie')ce razem 1 100 %ez zmian

    4. Sprz$t i wyposa'enie netto 1 100 %ez zmian

    5. Rktywa o!"em 2200 2200

    6. o%owi)zania #o zap"acenia 66 66

    7. Skrypty #"u'ne 110 N 2< 13p. w SRstosuje si$ cz$sto przy okre-laniu warunk!w p"atno-ci (ormu"$+ 2V10 net 30:. &znaczato/ 'e o#%iorca/ kt!ry ureuluje p"atno- w ci)u 10 #ni ma prawo #o 2J #yskontapomniejszenia o# ustalonej ceny sprze#a'y. *o tym czasie/ ale nie trwaj)cym #"u'ej ni'#o 30 #ni/ o%owi)zuje zap"ata w ustalonej ceny sprze#a'y uwi#ocznionej w (akturze.

    A#y zap"ata nast$puje po 30 #niac/ w!wczas #ostawca naliczy kary za zw"ok$.

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI '

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    49/56

    . 0>0

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    50/56

    MET698W869!C>50>50;6S%T?WST0@8B5%M5E>>8B1. Metoda ksigowa polea na tym/ 'e pracownik #zia"u ksi$owo-ci/ zajmuj)cy

    si$ ewi#encj) i analiz) koszt!w #okonuje kwali(ikacji zarejestrowanyc pozycjikoszt!w o#powie#nio jako koszty sta"e i zmienne. =orzysta on przy tym zeswojeo #"uoletnieo #o-wia#czenia oparteo na o%serwowaniu zacowania si$

    koszt!w zmian zaco#z)cyc w wielko-ci pro#ukcji #aneo prze#si$%iorstwa.2. Metod+ stat+st+c"neH

    a etoda gra-ic"na polea na wyznaczeniu linii reresji. Tinia ta prze%iea wo%szarze punkt!w/ kt!ryc wsp!"rz$#ne o#powia#aj) poziomowi poniesionyckoszt!w o#powia#aj)cym im rozmiarom pro#ukcji w poszcze!lnyc okresacprzesz"yc np. miesi)cac. *o naniesieniu wszystkic punkt!w ustala si$wzrokowo tren# koszt!w malej)cy lu% rosn)cy/ kt!ry nast$pnie wykre-la si$w postaci linii prostej tak/ %y wi$kszo- punkt!w znaj#owa"a si$ na tej linii/ apozosta"e punkty uk"a#a"y si$ wok!" wyznaczoneo tren#u. *unkt przeci$ciasi$ linii reresji z osi) rz$#nyc wyznacza poziom koszt!w sta"yc zawartyc

    w #anej rupie koszt!w ca"kowityc linia przerywana na rysunku. &%szarzawarty mi$#zy lini) reresji a lini) koszt!w sta"yc/ okre-la poziom koszt!wproporcjonalnie

    N etoda najniejs"+cQ kwadrat#w=oszty ca"kowite =c s) wyra'one relacj)+

    Pk%% zSC +=

    #zie+=c koszty ca"kowite/=s koszty sta"e/kzj koszty zmienne je#nostkowe/

    * wielko- pro#ukcji.*arametry kzj i =s wyznacza si$ z uk"a#u r!wna+

    ==

    +=n

    i

    iziS

    n

    i

    ciPk%%

    11

    ===

    +=n

    i

    izi

    n

    i

    iSci

    n

    i

    i kP%%P1

    2

    11

    c etoda ateat+c"na meto#a ta okre-lana jest jako meto#a wielko-cikracowyc. *olea na tym/ ze z szereu czasoweo #anyc o rozmiaracpro#ukcji wy%iera si$ okresy o najni'szej pro#ukcji [l minimum oraz onajwy'szej pro#ukcji [2 maZimum i po#porz)#kuje si$ im #ane oponiesionyc kosztac ca"kowityc oznaczaj)c o#powie#nio sym%olami =l i=2.

    >ast$pnie wyznacza si$ je#nostkowy koszt kracowy w nast$puj)ceo wzoru+

    X

    %

    XX

    %%k% z

    =

    ==

    12

    12c

    stalana w ten spos!% wielko- kosztu kracoweo jest je#nocze-nie stawk)je#nostkoweokosztu zmienneo.

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI #)

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    51/56

    =oszty sta"e wyznaczamy jako r!'nic$+11

    Xk%% zs =

    Tu%22

    Xk%%zs

    =

    tym po#zia"em koszt!w zwi)zane jest nast$pne kryterium ic po#zia"u/ a

    mianowicie mo'liwo-ci przypisania kosztu #o o%iektu wyro%u. Stosuj)c takiekryterium koszty mo'emy sklasy(ikowa jako koszty %ezpo-re#nie i po-re#nie.

    ;os"t+ e"porednie to takie/ kt!re mo) %y %ezpo-re#nio i#enty(ikowaneprzypisane: z je#nostk) pro#uktu.

    ;os"t+ porednie o!lne: nie mo'na powi)za z pro#uktem.ak zosta"o wcze-niej wspomniane/ omawiany po#zia" koszt!w/ mo'na powi)za

    z po#zia"em koszt!w na zmienne i sta"e/ %owiem wi$kszo- koszt!w zmiennyc iniekt!re koszty sta"e stanowi) koszty %ezpo-re#nie.

    >a po#stawie takieo rozr!'nienia koszt!w istniej ) cztery ic kom%inacje1+1. koszty %ezpo-re#nie i zmienne np. surowce/

    2. koszty %ezpo-re#nie i sta"e np. amortyzacja/3. koszty po-re#nie i zmienne np. koszty enerii/4. koszty po-re#nie i sta"e wynajem (a%ryki.?ecyzje #otycz)ce koszt!w w rze Com Strat po#ejmujemy pos"uuj)c si$

    Hormularzami ?ecyzyjnymi. , ka'#ym z nic o#nosimy si$ #o r!'nyc aspekt!wprowa#zonej #zia"alno-ci np. #ecyzje #otycz)ce marketinu/ wy#ajno-ci/ czy #ecyzje#otycz)ce zatru#niania %)#I zwalniania pracownik!w. =oszty w rze mo'emy traktowawe#"u wy'ej wspomnianyc czterec kom%inacji. =lasy(ikowanie koszt!w jestkonieczne #o przeprowa#zenia prostyc kalkulacji i wylicze/ %a#ania e(ektywno-ciprze#si$wzi$ i rentowno-ci pro#ukcji. stalenie koszt!w ca"kowityc/ a w nast$pnej

    kolejno-ci je#nostkowyc %$#zie pomocne w wyznaczeniu ceny je#nostkowej.On(ormacje na temat koszt!w %$#ziemy otrzymywa z pozosta"ymi #anymi

    (inansowymi w raportac/ po zakoczeniu ka'#ej run#y., po#ejmowaniu #ecyzji (inansowyc pomocna %$#zie meto#a prou

    rentowno-ci DQ* oraz analiza wra'liwo-ci.

    !acQunek progu rentownoci DQ* %reakeden point polea na wyznaczeniuranicznej wielko-ci parametr!w okre-loneo prze#si$wzi$cia wielko-ci pro#ukcji/poziomu zysku/ koszt!w i ceny/ zapewniaj)cej jeo rentowno-.

    *o przekroczeniu omawianeo prou (irma osi)a zysk/ natomiast poni'ej

    ponosi strat$. , mo#elu racunku prou rentowno-ci wykorzystujemy nast$puj)ce #anewyj-ciowe+ * wielko- sprze#a'y w mierniku ilo-ciowym w %a#anym okresie/ cj cena je#nostkowa sprze#a'y/ S przyco#y ze sprze#a'y/ kzj koszty je#nostkowe zmienne/ =s koszty operacyjne sta"e/ zysk lu% strata/

    1&a'i# (y##elton) Rac*unkowo!+ i #ecyze ,inansowe) PW- Warszawa //0

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI #!

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    52/56

    =c koszty ca"kowite.Ara(iczn) ilustracj$ rentowno-ci prze#stawiono na rysunku 2 zamieszczonym poni'ej.

    *unkt rentowno-ci/ to wielko- pro#ukcji/ przy kt!rej przyco#y ze sprze#a'y s)r!wne poniesionym kosztom.

    ale'no-ci zaco#z)ce pomi$#zy wymienionymi parametrami mo#elu analizyprou rentowno-ci mo'na prze#stawi nast$puj)co+cPS =

    szc %kP% +=

    c%SZ =

    Eo+(

    szsz%kcP%kPcPZ ==

    ,ielko- raniczn) * kt!ra musi %y przekroczona/ a%y prze#si$wzi$cie %y"orentowne ustalamy nast$puj)co+ rysunku wynika/ 'e S =c/ a zatem+

    sz %kPcP +=

    orazsz %kPcP =

    sk)#+

    1-Pkc

    %P

    z

    s =

    =

    0nali"a wra'liwoci ma zastosowanie r!wnie' przy okre-laniu raniczneopoziomu poszcze!lnyc czynnik!w/ tj. takieo/ kt!ry przy za"o'onej wielko-cipozosta"yc czynnik!w zawarantuje osi)ni$cie prou rentowno-ci.

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI

    =oszty

    *rzyco#y

    *ro#ukcja

    =oszty ca"kowite*rzyco#y

    yski

    Straty

    =oszty sta"e

    CEP

    #2

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    53/56

    Da#anie to #otyczy powinno zw"aszcza je#nostkowej ceny sprze#a'y ije#nostkowyc koszt!w zmiennyc jako naj%ar#ziej po#atnyc na ewentualne zmiany.7ranic"n+ po"io jednostkowej cen+ spr"eda'+ okreliO o'na na podstawier#wnaniaH

    2

    s2z

    gP

    %Pkc

    +=

    #zie+Cj raniczny poziom je#nostkowej ceny sprze#a'y*Z zak"a#ana wielko- sprze#a'ykzj je#nostkowe koszty zmienne=s sta"e koszty pro#ukcjiAraniczny poziom je#nostkowyc koszt!w zmiennyc+

    2

    s2zg

    P

    %Pck

    =

    #zie+kz raniczny poziom je#nostkowyc koszt!w zmiennyccj je#nostkowa cena sprze#a'y8arines %ezpieczestwa prze#si$wzi$cia z uwai na je#nostkow) cen$ sprze#a'y+

    J100

    =

    g

    3cc

    cc(

    8arines %ezpieczestwa prze#si$wzi$cia z uwai na je#nostkowe koszty zmienne+

    J100

    =

    z

    zzg

    3k

    kk(

    W0G>8METEM9E8%8=>8M=EST!?W>5EGM0!G0.8ar'a #e(iniowana jest jako r!'nica pomi$#zy przyco#ami ze sprze#a'y/ akosztami wytworzenia sprze#anyc pro#ukt!w. *oniewa' omawiana wy'ej analizaopiera si$ na po#ziale koszt!w na sta"e i zmienne/ mo'emy #o")czy w tym miejscupoj$cie mar'y %rutto/ jest to r!'nica ceny sprze#a'y pro#uktu i kosztu zmienneo.=ontynuuj)c takie rozumowanie/ mar'a ta powinna pokrywa koszty sta"e/ a pozosta"ana#wy'ka to zysk. A#y %$#ziemy rozpatrywa mar'$ %rutto jako wielko- je#nostkow)/to %$#zie to r!'nica wielko-ci sta"yc:+ ceny je#nostkowej i kosztu je#nostkoweozmienneo. R zatem mo'emy stwier#zi/ 'e mar'a je#nostkowa %rutto jest wielko-ci)sta").

    e-li w naszyc rozwa'aniac za"o'ymy zatem wysoko- zysku/ kt!ry musizosta zrealizowany/ to musimy to uwzl$#ni w o%liczeniac punktu rentowno-ci/%owiem powi$kszy si$ wielko- pro#ukcji/ kt!r) %$#ziemy zo%owi)zani sprze#a.

    BEP 5Koszty stae + zysk

    Mara jednostkowa brutto

    R%y w szy%ki spos!% oszacowa zyski mo'emy zastosowa procentowywskaInik mar'y %rutto/ kt!ry jest ilorazem mar'y %rutto i sprze#a'y. *rzy pomocytakieo wskaInika mo'emy okre-li mar'$ przypa#aj)c) na je#nostk$ z"ot!wk$sprze#a'y.

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI #3

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    54/56

    W< =8*+,-/+ 4 ?5@1 5Mara brutto

    sprzeda

    :W075 96T8%FE ;6S%T?W W 7!%E 6MST!0T ;6S%T8PE!S6>EWEST88=>E>a wy#ajno- prze#e wszystkim %$#zie mie wp"yw ilo- pracownik!w

    %ezpo-re#nio pro#ukcyjnyc/ ale r!wnie' ci pracownicy kt!rzy s) zaana'owani w

    pro#ukcj$ po-re#nio/ nie ma"e znaczenie ma r!wnie' jako- surowc!w/ ale r!wnie'/ amo'e w "!wnej mierze/ wy#atki inwestycyjne kapita"owe. Eak jak ju' zosta"owspomniane wcze-niej z#olno-ci pro#ukcyjne naszeo prze#si$%iorstwa mo) %yzwi$kszone poprzez inwestowanie w rozw!j zak"a#u. =a'#y l mln ,L zainwestowanycw rozw!j %$#zie procentowa" zwi$kszeniem z#olno-ci pro#ukcyjnyc o nast$pne 400szt. wyro%!w. >ale'y przy tym pami$ta/ 'e #ecyzje o planac pro#ukcji na rokprzysz"y/ musz) uwzl$#nia z#olno-ci pro#ukcyjne (a%ryki. a inwestycj$ p"acimy wroku/ kie#y po#ejmujemy tak) #ecyzj$ wpisuj)c kwot$ wy#atk!w w (ormularzu#ecyzyjnym/ lecz e(ekty teo prze#si$wzi$cia %$#) wi#oczne #opiero w rokunast$pnym. *oprzez inwestycje mo'emy so%ie pozwoli na re#ukcj$ personelu lecz to

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI #

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    55/56

    %$#zie r!wnie' zwi)zane z #o#atkowymi kosztami/ za- z #ruiej strony w przysz"o-cinast)pi o%ni'ka koszt!w pro#ukcji.

    P690T;5,szystkie (irmy #zia"aj)ce na rynku s) zo%owi)zane #o p"acenia po#atku w

    wysoko-ci 2050J. *o#atek ten jest o%liczany o# zysku prze#si$%iorstwa. Stopapo#atkowa mo'e %y zmienna/ w zale'no-ci o# polityki ospo#arczej pastwa/ ain(ormacje na ten temat s) przekazywane w On(ormacjac %usinessowyc:/ kt!re %$#)przekazywane rupom w czasie ry. ?la wy#atk!w inwestycyjnyc jest u#zielana ulapo#atkowa.

    ;6S%T8)5>0>S6WE=a'#a z rup okre-la limit przekroczenia stanu -ro#k!w pieni$'nyc na racunku

    %ankowym/ na pocz)tku ry wynosi on 2 mln ,L. Timit ten nale'y rozumie jakowysoko- ewentualnyc kre#yt!w. R%y zwi$kszy limit nale'y zwr!ci si$ #o s$#zieo.

    Stopa oprocentowania kre#yt!w mo'e wynosi o# 2 #o 7J pona# in(lacj$/ jej poziomzale'ny jest o# oceny z#olno-ci kre#ytowej prze#si$%iorstwa. Arupy (irmy mo)r!wnie' zaci)a kre#yt u swoic #ostawc!w/ s) to kre#yty kr!tkoterminowe 126tyo#ni. est to korzystne z uwai na przep"yw -ro#k!w (inansowyc ot!wki/ leczje#nocze-nie wp"ywa to na wsp!"prac$ z #ostawcami/ #la nic %$#zie korzystna sytuacja#y zo%owi)zania %$#) przez nas reulowane w kr!tkic okresac.WWW

    *o#o%na sytuacja %$#zie w przypa#ku naszyc o#%iorc!w/ %$#zie im zale'e najak naj#"u'szym czasie na ureulowanie p"atno-ci za nasze #ostawy. *olityka wo%ecklient!w musi %y #osy elastyczna. ,y#"u'enie okresu kre#ytowania naszyc

    o#%iorc!w spowo#uje wi$kszy nap"yw zam!wie/ a w przysz"o-ci mo'e tozaprocentowa wi$kszym u#zia"em na rynku. Ostnieje je#nak #u'e zaro'eniepoorszenia si$ sytuacji (inansowej z"y stan przep"yw!w ot!wki.

    ?ecyzje o#no-cie sp"aty zo%owi)za wo%ec #ostawc!w i -ci)ania nale'no-ci o#o#%iorc!w po#ejmujemy w (ormularzac #ecyzyjnyc.

    ;6S%T8S:!6W?W=oszty surowc!w w #u'ej mierze kszta"tuj ) je#nostkowy koszt wyro%u

    otoweo. atem naszym celem %$#zie osi)ni$cie ja najni'szyc cen zakupu surowc!wi materia"!w niez%$#nyc #o pro#ukcji. Ostnieje taka mo'liwo- przez zakup wi$kszyc

    partii materia"!w. Tecz #u'e zapasy/ kt!re nie %$#) wykorzystywane/ nie s) korzystne#la (irmy. , zale'no-ci o# prowa#zonej strateii i wy%raneo sementu rynku nale'ywy%ra jako- surowc!w i materia"!w. rozumia"e jest/ 'e im wy'sza jako-/ to kosztyponoszone na zakup tyc'e materia"!w te' %$#) wi$ksze. jako-ci materia"!w zale'yjako- pro#uktu (inalneo/ co w konsekwencji wp"ywa na wiele wskaInik!wmarketinowyc zawartyc w raportac kocowyc po ka'#ej run#zie/ na wskaIniksatys(akcji klienta:.

    =oszty zakupu materia"!w zawarte s) w specjalnie przyotowanej ta%eli wpo#r$czniku uczestnika ry.

    STOWARZYSZENI EP R OM O C JIPR Z E D S I B I OR C ZO CI ##

  • 7/23/2019 (2513) podrecznik

    56/56

    ;6S%T8M0!;ET5>76WE*omimo i' rezultat ponoszonyc wy#atk!w na promocj$ i reklam$ jest

    rozci)ni$ty w czasie/ koszty te s) niez%$#ne #o prowa#zenia naszej #zia"alno-ci.*oprzez po#ejmowanie #ecyzji o wy#atkac marketinowyc/ wp"ywamy na jako-sprze#a'y/ jej rozmiar i u#zia" naszej (irmy w rynku/ z#o%ywamy klient!w. *oza o!ln)

    #ecyzj) w po#stawowym Hormularzu ?ecyzyjnym/ mo'emy w #o#atkowyc(ormularzac z#ecy#owa o (ormie i sposo%ie reklamy/ promocji. &czywi-cie s) to#o#atkowe koszty.

    R%y (irma sprawnie i e(ektywnie #zia"a"a/ musi r!wnie' posia#a in(ormacjezwrotne:/ #o#atkowe in(ormacje o rynku/ konkurencji/ cenac/ potencjalnyc klientac.*o#czas ry ka'#a z rup mo'e kupi interesuj)ce j) raporty/ zwi)zane jest to z#o#atkowymi kosztami/ lecz #ane takie mo) okaza si$ niez%$#ne.