#24 2017-2022 · 2018. 7. 25. · 4 ნაწილი 1 - რეზიუმე 1.1 დაგეგმვის საფუძველი საქართველოს კანონის

1

2

კახეთის რეგიონი

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი

მუნიციპალური ნარჩენების მართვის ხუთწლიანი გეგმა

2017-2022 წლებისათვის

2017წელი

3

სარჩევი

ნაწილი1 - რეზიუმე ................................................................................................................ 4

1.1 დაგეგმვის საფუძველი ............................................................................................ 4

1.2 მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მიზანი ........................................ 4

1.3 გეგმის შემუშავების პროცესი ................................................................................. 4

1.4 არსებული მდგომარეობის მიმოხილვა ................................................................ 5

1.5 შედეგებისა და რეკომენდაციების მიმოხილვა ................................................... 6

1.6 მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის შესრულებაზე ანგარიშვალდებული

ორგანიზაცია ........................................................................................................................ 7

ნაწილი2 - შესავალიდაარსებულიმდგომარეობა ............................................................... 8

2.1 მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მარეგულირებელი და

საკანონმდებლოსაფუძვლები ........................................................................................... 8

2.2 მუნიციპალიტეტის აღწერა და დემოგრაფიული მონაცემები ........................ 10

2.3 გეგმის ამოცანები და მიზნობრივი შედეგები .................................................... 12

2.4 დაგეგმვის პროცესის აღწერა ................................................................................ 13

ნაწილი 3 – მუნიციპალურინარჩენებისდახასიათება ..................................................... 14

3.1. შესავალი .................................................................................................................. 14

3.2. გეგმაში მიმოხილული ნარჩენების სახეობები .................................................. 14

3.3. ნარჩენების რაოდენობა ......................................................................................... 15

3.4. ნარჩენების პროგნოზირება .................................................................................. 15

3.5. ნარჩენების შემადგენლობის ანალიზი ............................................................... 16

ნაწილი4 - არსებულიმუნიციპალური ნარჩენებისსისტემისმიმოხილვა .................... 17

4.1. ნარჩენების განთავსების არსებული ობიექტები ................................................... 19

4.2. აღდგენა (რეციკლირებადა კომპოსტირება) ........................................................... 20

4.3. ხარჯები და ხარჯების ანაზღაურება ...................................................................... 20

4.4. ბიუჯეტი და დაფინანსების პროცესები ................................................................. 21

ნაწილი5 - ნარჩენების მართვის მომავალი ვარიანტების ანალიზი და რეკომენდაციები 22

ნაწილი 6 - სამოქმედოგეგმადაგანხორციელებისვადები ............................................... 26

დანართები ............................................................................................................................. 40

4

ნაწილი1 - რეზიუმე

1.1 დაგეგმვის საფუძველი

საქართველოს კანონის “ნარჩენების მართვის კოდექსი” (მუხლი 13) თანახმად ადგილობრივმა

თვითმმართველობებმა უნდა შეიმუშაონ მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმები, ნარჩენების

მართვის სისტემის გაუმჯობესების მიზნით. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა არის

დოკუმენტი, რომელიც ადგენს ჩარჩოს, რომლის მიხედვითაც მუნიციპალიტეტი განახორციელებს

ნარჩენების მართვას და შეასრულებს იმ ვალდებულებებს, რაც მას ეკისრება ნარჩენების მართვის

კუთხით საქართველოს კანონმდებლობიდან გამომდინარე.

1.2 მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მიზანი

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ნარჩენების მართვის გეგმის მიზანია მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე ნარჩენების მართვის პროცესის დაგეგმვა ნარჩენების ინტეგრირებული მართვის

თანამედროვე პრინციპებისა და მიდგომების გათვალისწინებით. აღნიშნული გეგმის მიზანია

ნარჩენების მართვის ისეთი სისტემის შემუშავება და განხორციელება, რომელიც უზრუნველყოფს

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მცხოვრები მოსახლების, კომერციული ობიექტებისა და

ადგილობრივი საწარმოებისათვის ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის ეფექტიანი სერვისის

მიწოდებას.

აქვე ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ნარჩენების მართვის გეგმა მიზნად ისახავს

მუნიციპალიტეტში ნარჩენებისსეპარირებულადშეგროვებისსისტემის ეტაპობრივ დანერგვას და

მის გამართულ ფუნქციონირებასაღდგენისპროცესების ხელშეწყობის მიზნით. ეს უკანასკნელი კი

თავის მხრივ ხელს შეუწყობს 2016–2030 წლების ნარჩენების მართვის ეროვნული სტრატეგიისა და

2016–2020 წლების ნარჩენების მართვის ეროვნული სამოქმედო გეგმის მიზნებისა და ამოცანების

მიღწევას მუნიციპალურ დონეზე.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა მომზადებულია

ნარჩენების მართვის კოდექსის მოთხოვნების შესაბამისად და მასში წარმოდგენილი ინფორმაცია

ასახავს 2017 წლისათვის ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში არსებულ მდგომარეობას, გამოწვევებსა

და შესაძლებლობებს.

1.3 გეგმის შემუშავების პროცესი

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ნარჩენების მართვის გეგმის შემუშავება განხორციელდა

მუნიციპალიტეტში შექმნილი ჯგუფის მიერ, რომელშიც შედიან ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის

მერის მოადგილე,ქონებისმართვის,

ეკონომიკურიგანვითარების,სტატისტიკის, ინფრასტრუქტურის,

სივრცითიმოწყობის, არქიტექტურისადამშენებლობის

სამსახურისდა ზედამხედველობის სამსახურის წარმომადგენლები. SAID–ის ფინანსური

მხარდაჭერით მიმდინარე პროექტის ნარჩენების მართვის ტექნოლოგიები რეგიონებში (WMTR) პროგრამის ფარგლებში საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის

5

სამინისტროსთან მჭიდრო თანამშრომლობით შემუშავებული მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის შემუშავების სახელმძღვანელო დოკუმენტისსაფუძველზე.

გეგმის შემუშავების პროცესში განხორციელდა სამი საკონსულტაციო შეხვედრა. განხილვაში

საერთო ჯამში მონაწილეობდა 64 ადამიანი, აღნიშნულმა გეგმამ დაიმსახურა მოწონება.

1.4 არსებული მდგომარეობის მიმოხილვა

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტისტერიტორიაზე წარმოქმნილი

ნარჩენებისმართვაზეპასუხისმგებლობაეკისრებაადგილობრივმთავრობას, რომელიც

პასუხისმგებელიანარჩენებისმართვისკონკრეტულიფუნქციებისშესრულებაზე. კერძოდ,

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი

პასუხისმგებელიამუნიციპალურინარჩენებისშეგროვებისადატრანსპორტირებისმომსახურებაზე,

ქუჩების,

პარკებისადასხვასაზოგადოებრივიადგილებისდასუფთავებაზემისიადმინისტრაციულიტერიტორი

ისფარგლებში.

წინამდებარე გეგმაში მოცემულია მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილ ნარჩენებთან

მიმართებაში არსებული მდგომარეობა. კერძოდ, გეგმაში საუბარია საყოფაცხოვრებო,

ბიოდეგრადირებად (ქუჩის, მწვანე ნარჩენები), ინერტულ (სამშენებლო), სამედიცინო და სახიფათო

ნარჩენებზე. გეგმაში მოცემული ინფორმაცია ეყრდნობა ნარჩენების შესახებ არსებულ მონაცემებს,

რომელსაც ფლობას თავად მუნიციპალიტეტი, შპს. „ნარჩენების მართვის მყარი კომპანია“ ან

რომლის მოპოვება არის შესაძლებელი სხვადასხვა მიმდინარე ინიციატივების ფარლგებში.

ლაგოდეხის

მუნიციპალიტეტშინარჩენებისშეგროვებასადაგატანასლაგოდეხისნაგავსაყრელზეუზრუნველყოფსმ

უნიციპალიტეტისმიერგამოცხადებულტენდერშიგამარჯვებულიშპს. ,,კეთილმოწყობა“.

ლაგოდეხისნაგავსაყრელი, რომელიც 1,220 ჰექტარს შეადგენს,შპს „საქართველოს მყარი ნარჩენების

მართვის კომპანიის“ ბალანსზეა.

შპს. ,,კეთილმოწყობის“მოვალეობაშიშედისნარჩენებისშეგროვების მომსახურებისმიწოდება,

როგორცმოსახლეობისათვის, ასევე, კომერციულიობიექტებისა დასხვა დაწესებულებებისათვის.

ქ. ლაგოდეხშინარჩენების შეგროვების მომსახურების გაწევა ხდება მოსახლეობის თითქმის 60%–

ისათვის ზარის სისტემით,ხოლო დანარჩენ 40%–ს აღნიშნული მომსახურება კონტეინერული

სისტემით მიეწოდება.

მუნიციპალიტეტში 67 სოფელია, ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის მომსახურება ხდება სოფ.

ზემო ხეჩილის გარდა ყველა სოფელში

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ნარჩენების შეგროვება-გატანა ქ. ლაგოდეხის ხუთი ქუჩიდან

(26. მაისის, ქიზიყის, კოსტავას, წმ.ნინოს და აზაქათლის ქუჩები) ხდება კვირაში ხუთჯერ დანარჩენ

ქუჩებიდან და სოფელ შრომა-კავშირიდან ხდება კვირაში ორჯერ. მუნიციპალიტეტის დანარჩენი

სოფლებიდან ნარჩენების გატანა ხდება კვირაში ერთჯერ.

6

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე საერთო ჯამში განთავსებულია 217 ერთეული ნარჩენების

შეგროვების კონტეინერი.

მუნიციპალიტეტსადა იურიდიულ პირებს შორის გაფორმებული ხელშეკრულების საფუძველზე

(კომერციული ობიექტებიდა სხვა დაწესებულებები) აღნიშნული ობიექტებიდან, ნარჩენების

გატანას ახდენს მუნიციპალური შპს. ,,კეთილმოწყობა’’.ხელშეკრულება გაფორმებულია 221

იურიდიულ პირთან.არის დარჩენილი კომერციული ობიექტები და სხვა დაწესებულებები

ვისთანაც არ გაფორმებულა ხელშეკრულება,2018 წელს დაგეგმილია გარკვეული სამუშაოების

შესრულება აღნიშნული მიმართულებით.

ჯანდაცვის ობიექტებიდან ნარჩენების გატანას ახდენს შ.პ.ს. ,,ეკომედი’’.

აქვე აღსანიშნავია, რომ ლაგოდეხის დაცული ტერიტორიისათვის ნარჩენების გატანის

მომსახურებას, ასევე ზემოთ აღნიშნული მუნიციპალური შპს ,,კეთილმოწყობა“ ახორციელებს.

2017 წლის მონაცემების მიხედვით ლაგოდეხისმუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მოცემულ წელს

შეგროვდა 14,000 კუბ.მ. საყოფაცხოვრებო ნარჩენი.

ის იურიუდიული პირები, ვისთანაც გაფორმებულია ხელშეკრულება დასუფთავების

მოსაკრებელს იხდის75%. მოსახლეობიდან ამ გადასახადის ამოღება არ ხდება, რაც ძირითადად

განპირობებულია ამოღების შესაბამისი მექანიზმის არ ქონით.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ნარჩენების მართვისათვის გამოყოფილი ხარჯები მთლიანი

მუნიციპალური ხარჯების 1.95%, 2.27% და 3,29% შეადგენდა, (2015, 2016,2017).

2015 წელს იურიდიული პირებიდან ამოღებულმა დასუფთავების მოსაკრებელმა შეადგინა 4,976

ლარი, რაც ნარჩენების შეგროვების პროცესის მთლიანი ხარჯის მხოლოდ 2.2% შეადგენს. 2016

წლის მდომარეობით ამოღებულმა თანხამ 13,344 ლარი შეადგინა, რაც მთლიანი ხარჯის 8%

შეადგენს.2017წლის მდგომარეობით ამოღებულმა თანხამ შეადგინა 13,987 ლარი, რაც მთლიანი

ხარჯის 3,16% შეადგენს.

მუნიციპალიტეტში, ისევე როგორც მთლიანად კახეთის რეგიონში, არ მოქმედებს რაიმე საწარმო,

რომელიც მოახდენდა აღდგენადი მასალების ცენტრალიზებულ შეგროვებას და გატანას იმ

საწარმოებში, რომლებიც ნარჩენების გადამუშავებით ან ექსპორტით არიან დაკავებულები.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში ასევე არ ფუნქციონირებსაღდგენადი მასალების შეგროვების

პუნქტები. ეს პროცესი ქაოტურად მიმდინარეობს.

1.5 შედეგებისა და რეკომენდაციების მიმოხილვა

7

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის ეფექტიანი

მომსახურების დაგეგმვისა და განხორციელებისათვის აუცილებელია მუნიციპალიტეტმა

მოახდინოს მის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების აღრიცხვა და შესაბამისი ბაზა შექმნა.

ეფექტიანი მომსახურების მიწოდებისათვის მნიშვნელოვანია მუნიციპალიტეტის მთელი

ტერიტორიის დაფარვა ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის მომსახურების კონტეინერული

სისტემით.

ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის მომსახურების ხარჯების ოპტიმიზაციის მიზნით,

აუცილებელია ნარჩენების შეგროვების მარშრუტების ოპტიმიზაცია სხვადასხვა ფაქტორების

გათვალისწინებით.

ნარჩენების აღდგენის პრაქტიკის დანერგვის ხელშეწყობის მიზნით მნიშვნელოვანია

მუნიციპალიტეტში მოხდეს ნარჩენების სეპარირებული შეგროვების პუნქტების მოწყობა. აქცენტი

უნდა გაკეთდეს ქაღალდსა და პლასტიკზე, გამომდინარე იმ შედეგებიდან, რაც კახეთის რეგიონში

განხორციელებულმა ნარჩენების მორფოლოგიური სეზონური კვლევის შედეგებმა აჩვენა.

ორგანული ნარჩენის რაციონალური გამოყენებისა და ამ კატეგორიის ნარჩენის ნაგავსაყრელზე

განთავსების შემიცრების მიზნით, აუცილებელია მუნიციპალიტეტში კომპოსტირების პრაქტიკის

ფართო დანერგვის ხელშეწყობა.

1.6 მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის შესრულებაზე ანგარიშვალდებული ორგანიზაცია

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ნარჩენების მართვის გეგმის განხორციელებაზე პასუხიმგებლობა

ლაოდეხის მუნიციპალიტეტი;დაგეგმარებას ახდენს ქონებისმართვის,

ეკონომიკურიგანვითარების,სტატისტიკის, ინფრასტრუქტურის,

სივრცითიმოწყობის, არქიტექტურისადამშენებლობის

სამსახური. ნარჩენების მოსაკრებლის ამოღებაზე კონტროლს ახორციელებს ზედამხედველობის

სამსახური. რაც შეეხება შპს ,,კეთილოწყობა“-ს მიერ განხორციელებული საქმიანობას ოპერირების

პროცესშიკონტროლს უწევს ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის მერიის ინსპექტირების ჯგუფი.

გეგმის განხორციელების ყველა ეტაპზე ხდება თანამშრომლობა და აქტივობების კოორდინირება

მუნიციპალიტეტის შესაბამის სამსახურებს შორის.

# სახელი გვარი თანამდებობა ტელეფონი შენიშვნა

8

1 მარი ჩიტაძე

ინფრასტრუქტურის,

სივრცითიმოწყობის,

მშენებლობისა

დაარქიტექტურის განყოფილების

III რანგის მეორე

კატეგორიის უფროსი სპეციალისტი,

საზოგადოებრივი მომსახურებისა და

კეთილმოწყობის საკითხებში

599-85-62-

76

2 მერაბი

სიყმაშვილი

ზედამხედველობის სამსახურის III

რანგის IIკატეგორიის უფროსი

სპეციალისტი

599-02-12-

79

3 ალექსანდრე

ასატრიანი

ზედამხედველობის სამსახურის

Iრანგის-საჯარო დაწესებულების

პირველადი სტრუქტურული

ერთეულის

ხელმძღვანელი: სამსახურის

უფროსი (ინსპექტირების ჯგუფის

უფროსი)

591-41-14-

20

4 შალვა

გოგოლაძე


რანგის I კატეგორიის უფროსი

სპეციალისტი (ინსპექტირების

ჯგუფის წევრი)

599-02-12-

79

5 თორნიკე

მერმანიშვილი





599-85-66-

21

6 ვალერი

ხუციშვილი





599-85-66-

30

7 როინი

კირკიტაძე



სპეციალისტი(ინსპექტირების


595-14-57-

97

8 დავით

მერმანიშვილი





595-14-77-

47

ნაწილი2 - შესავალიდაარსებულიმდგომარეობა

2.1 მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მარეგულირებელი და

საკანონმდებლოსაფუძვლები

9

საქართველოშინარჩენებისმართვაზეპასუხისმგებლობასხვადასხვა სახელმწიფო სტრუქტურაზე

ნაწილდება.

ნარჩენებისმართვისერთიანიეროვნულიპოლიტიკისშემუშავებაზე,მის განხორციელებასა და

ზედამხედველობაზეპასუხისმგებელიასაქართველოსგარემოსადაბუნებრივირესურსებისდაცვისსამ

ინისტრო.

არასახიფათო ნაგავსაყრელებისმშენებლობაზე, ფუნქციონირებასადადახურვაზე, აგრეთვე,

ნარჩენებისგადამტვირთისადგურებისმშენებლობასადაფუნქციონირებაზეპასუხისმგებელიასაქართ

ველოსრეგიონულიგანვითარებისადაინფრასტრუქტურისსამინისტრო1, კერძოდ,

სამინისტროსდაქვემდებარებაშიარსებულიშპს „საქართველოსმყარინარჩენებისმართვისკომპანია“.

ადგილობრივდონეზენარჩენებისმართვაზეპასუხისმგებლობაეკისრებაადგილობრივმთავრობებს,

რომლებიც, კანონის “ნარჩენებისმართვისკოდექსი”

თანახმადპასუხისმგებელნიარიანნარჩენებისმართვისკონკრეტულიფუნქციებისშესრულებაზე.

კერძოდ, საუბარიამუნიციპალურინარჩენებისშეგროვებისადატრანსპორტირებაზე, ქუჩების,

პარკებისადასხვასაზოგადოებრივიადგილებისდასუფთავებაზეთავიანთიადმინისტრაციულიტერი

ტორიებისფარგლებში.

კანონის “ნარჩენებისმართვისკოდექსი”2თანახმადადგილობრივითვითმმართველობები

ვალდებულნი არიან შეიმუშაონმუნიციპალურინარჩენებისმართვისგეგმები.

აღნიშნულინარჩენებისმართვისგეგმაუნდაეფუძნებოდესნარჩენებისმართვისიერარქიასდა

„ნარჩენებისმართვისკოდექსი”-სმე-5 მუხლითგათვალისწინებულპრინციპებს. კანონისმიხედვით,

ასეთიგეგმებიუნდამოიცავდეს 5–წლიანპერიოდს,

დაუნდაშეესაბამებოდესნარჩენებისმართვისეროვნულსტრატეგიასადასამოქმედოგეგმას.

აღნიშნულიმუნიციპალურიგეგმებიასევეუნდაშეესაბამებოდესნარჩენებისმართვისსხვასახელმწიფო

ებრივინიციატივებსნარჩენებისკონკრეტულინაკადებისმიმართ.

კანონის “ნარჩენებისმართვისკოდექსი” თანახმად,

ადგილობრივითვითმმართველობისორგანოებმაუნდაუზრუნველყონმუნიციპალურინარჩენებისშე

გროვებისეფექტიანისისტემისდანერგვათავიანთადმინისტრაციულსაზღვრებში,

აგრეთვენარჩენებისსეპარირებულადშეგროვებისსისტემებისეტაპობრივიდანერგვადაგამართულიფ

1

ამ მხრივ, გამონაკლისს წარმოადგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა და ქალაქი თბილისი, სადაც ნარჩენების შეგროვება/გატანა და

ნაგავსაყრელების ფუნქციონირება ადგილობრივი თვითმმართველობებისპასუხისმგებლობის სფეროში შედის. 2

2015 წლის 15 იანვარსმიღებულიიქნა საქართველოსკანონი “ნარჩენებისმართვისკოდექსი”,

რომლისმიზანიასამართლებრივიდამარეგულირებელისაფუძვლისშექმნა,

რომელიცხელსშეუწყობსნარჩენებისწარმოქმნისპრევენციასადახელახალგამოყენებას,

აგრეთვენარჩენებისდამუშავებასგარემოსთვისუსაფრთხოგზით, მათშორის – შეგროვებას, ტრანსპორტირებას, აღდგენასა (რეციკლირება,

კომპოსტირებადაა.შ.) დაგანთავსებას. კანონისამოცანაა: 1)

ადამიანისჯანმრთელობისადაგარემოსდაცვანარჩენებისწარმოქმნისდამისიუარყოფითიზეგავლენისპრევენციისა ანშემცირებისგზით; 2)

ნარჩენებისმართვისეფექტიანიმექანიზმებისშექმნა; და 3) იმრესურსებისეფექტიანიმოხმარებისწახალისება,

რომლებიცშეიძლებამიღებულიიქნასმუნიციპალურინარჩენებისუკეთმართვისშედეგად.

საქართველოსკანონის “ნარჩენებისმართვისკოდექსი” საფუძველზეშემუშავებულიანარჩენებისმართვისეროვნულისტრატეგია2016-

2030წლებისთვისდანარჩენებისმართვისეროვნულისამოქმედოგეგმა 2016–2020 წლებისთვის,

რომლებიცკოდექსისმიზნებიდანგამომდინარეგანსაზღვრავსკონკრეტულდროშიგაწერილმოკლედაგრძელვადიანმიზნებსნარჩენებისმართვისკუთხ

ითდაამმიზნებისმიღწევისმიდგომებსადაქმედებებს.

10

უნქციონირება, რაცხელსშეუწყობსნარჩენების აღდგენისპროცესებს.

კანონიგანსაზღვრავსნარჩენებისშეგროვებისზოგადპრინციპებს,

რომლისმიხედვითაცნარჩენებისშეგროვება,

ტრანსპორტირებადადამუშავებაუნდამოხდესიმგვარად,

რომარშეიქმნასსირთულეებიმათიშემდგომიაღდგენისმხრივ. ამასთანავე, კანონიმოითხოვს,

რომმუნიციპალურინარჩენების შეგროვება, ტრანსპორტირებადადამუშავებაიმწესით მოხდეს, რომ

მინიმუამდე იყოს დაყვანილიადამიანისჯანმრთელობაზეზიანისმიყენებისა

დაგარემოსდაბინძურებისრისკი.

კანონი “ნარჩენებისმართვისკოდექსი” კრძალავსნარჩენებისყოველგვარუკანონოგანთავსებას,

ანუგანთავსებასნარჩენებისშესაგროვებელიკონტეინერებისგარეთ. ამმოთხოვნისშესასრულებლად,

მუნიციპალიტეტებიუფლებამოსილნიარიანმოსთხოვონდამნაგვიანებელპირებსტერიტორიისდასუ

ფთავება, ხოლოთუასეთიპირებისიდენტიფიცირებაშეუძლებელია,

მაშინდანაგვიანებულიტერიტორიისდასუფთავებისვალდებულებადაეკისრებათავადტერიტორიის

მესაკუთრეს. თუტერიტორიაეკუთვნისმუნიციპალიტეტს,

მაშინნარჩენებისაგანმისიგასუფთავებათავად მუნიციპალიტეტმა უნდა უზრუნვლყოფს.

კანონი “ნარჩენებისმართვისკოდექსი” ასევეითვალისწინებს,

რომმუნიციპალურინარჩენებისმართვისგეგმებშიგანსაზღვრულიიყოსსაშუალებები, რომლებიც

გაზრდიანნარჩენებისრეციკლირებისადააღდგენისდონესმუნიციპალიტეტებისმიერშემუშავებული

მუნიციპალურიპროგრამებისმეშვეობით. ესშეიძლებამოიცავდესმათ შორის

ნარჩენებისაღდგენისპროცესისხარჯ–ეფექტიანობისაკენმიმართულრეგიონულინიციატივებს.

კანონი ითვალისწინებს, რომ ერთმანეთის მეზობელმა მუნიციპალიტეტებმა შეიძლება შექმნან

მუნიციპალური ნარჩენების მართვის ერთიანი სისტემები და, ასევე, შეიმუშავონ მუნიციპალური

ნარჩენების ერთობლივი მართვის გეგმა.

კანონის “ნარჩენებისმართვისკოდექსი”მე-13

მუხლიკონკრეტულადგანსაზღვრავსმუნიციპალურინარჩენებისმართვისგეგმისროგორცშინაარსს,

ისემინიმალურამოცანებს.

2.2 მუნიციპალიტეტის აღწერა და დემოგრაფიული მონაცემები

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს საქართველოს აღმოსავლეთ ნაწილში, კახეთის

რეგიონში. მუნიციპალიტეტს აღმოსავლეთით ესაზღვრება აზერბაიჯანის რესპუბლიკა,

დასავლეთით —ყვარლის მუნიციპალიტეტი, ჩრდილოეთით —დაღესტნის ავტონომიური

რესპუბლიკა, სამხრეთით ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტს საზღვრავსსიღნაღისა და გურჯაანის

მუნიციპალიტეტები.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ფართობი890.2კმ² შეადგენს. ტერიტორიის 38,979 ჰა სასოფლო-

სამეურნეო სავარგულებს უჭირავს, რაც მთლიანი ტერიტორიის 44%-სშეადგენს. ტყეებს

11

მუნიციპალიტეტის41,162 ჰა უჭირავს, რაც ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიის

46%შეადგენს.

მუნიციპალიტეტში ზომიერად ნოტიო სუბტროპიკული ჰავაა, ზომიერად ცივი ზამთარითადა

ცხელიზაფხულით. მუნიციპალიტეტში საშუალო წლიური ტემპერატურაა 13°C. ლაგოდეხის

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ნალექების წლიური რაოდენობა 650 მმ-იდან 1,080 მმ-

მდემერყეობს. მაღალმთიან ნაწილებში განვითარებულია ზომიერად ნოტიო ჰავა, ცივიზამთარითა

და გრილი ზაფხულით, აქ ნალექების წლიური მოცულობა 1,200-1,800 მმ-ს აღწევს.

მუნიციპალიტეტის კლიმატისთვის დამახასიათებელიასეტყვა და გვალვა.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი მდიდარია ზედაპირული და გრუნტის წყლებით. მთავარ

ჰიდროგრაფიულ ქსელს ქმნის მდინარე ალაზანი, რომელიც ჩამოედინება გურჯაანისა და სიღნაღის

მუნიციპალიტეტებისსაზღვარზე. სხვა მდინარეებიდან აღსანიშნავია მდინარე კაბალი,

მაწიმისწყალი, ლაგოდეხისწყალი, არეში და აფენისხევი.

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გადის საერთაშორისო მნიშვნელობის გზა ლაგოდეხი-

ზაქათალისმიმართულებით, სადაც მდებარეობს ლაგოდეხის საბაჟო.

2014 წლის აღწერის მონაცემებით, ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის მოსახლეობა 41,678

კაცსშეადგენს.აქედან ქალაქში 2% ცხოვრობს 5,918 კაცი, ხოლოსოფლად– მთელი მოსახლეობის

85,8% (35,760 კაცი). მოსახლეობის რაოდენობის დინამიკას წლების მიხედვით თუ გადავხედავთ

ასეთი სურათი გვექნება:

ოჯახების რაოდენობასთან დაკავშირებით წლების მიხედვით ასეთი მდგომარეობა გვაქვს:

წლები 1990 1995 2000 2005 2010 2014

ოჯახების

რაოდენობა

18,396 18,400 18,426 16,834 17,266 13,892

როგორც მონაცემებიდან ვხედავთ საშუალოდ ოჯახები 3 წევრისგან შედგება. მოსახლეობის

რაოდენობის დინამიკასთან დაკავშირებით შეიძლება ითქვას, რომ 2005 წლამდე

მუნიციპალიტეტში მცირდება მოსახლეობის რაოდენობა, ხოლო 2005 წლიდან შეინიშნება

მოსახლეობის მატების მცირე ტენდენცია, ხოლო შემდგომ წლებში შეინიშნება მცირე კლება.

მუნიციპალიტეტში 67 სოფელი და ერთი ქალაქია. მოსახლეობის სიმჭიდროვემუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე 46 კაცი კვ.კმ-ზე შეადგენს.

წლები 1990 1995 2000 2005 2010 2014

მოსახლეობის

რაოდენობს

55,190 55,200 55,280 50,504 51,800 41678

12

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტშიწამყვანი სამრეწველო დარგიასოფლის მეურენობა და ტურიზმი.

სოფლის მეურენობის დარგებიდან აღსანიშნავია მეთამბაქოეობა, მარცვლოვანი და ეთერზეთოვანი

კულტურების წარმოება, მევენახეობა, მეხილეობა, მებაღჩეობა,მებოსტნეობა,მეცხოველეობა.

მუნიციპალიტეტში აღრიცხულიარვა საწარმო, სადაც ხდება ღვინისა და სამშენებლო მასალების

წარმოება. მუნიციპალიტეტში,ასევე ფუნქციონირებს მცირე ზომის სავაჭრო ობიექტები/პუნქტები.

დღეის მდგომარეობით ლაგოდეხის მენიციპალიტეტში ყველაზე დიდი დამსაქმებლები შემდეგი

საწარმოებია:

• შპს ,,ლაგოდეხავტოგზა“ – ასფელტო-ბეტონის წარმოება;

• შპს ,,კრისტალი“ – ლუდის წარმოება;

• შპს ,,ფინ ესტატე“ – ასფალტო-ბეტონის წარმოება;

• შპს ,,ლება“ – სამშენებლო მასალის წარმოება;

• შპს ,,ქინძმარაული“ – ღვინის წარმოება;

• შპს ,,დონა“ –ძეხვეულის წარმოება;

მუნიციპალიტეტში არის ასევე რამდენიმე საავადმყოფო ადმინისტრაციულ ცენტრში და

ამბულატორიები სოფლებში.

2.3 გეგმის ამოცანები და მიზნობრივი შედეგები

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის მუნიციპალური ნარჩენების მართვის ხუთწლიანი გეგმა

მიმართულია შემდეგი მნიშვნელოვანი ამოცანების გადაწყვეტასა და შედეგების მიღწევაზე:

• ლაგოდეხისმუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების შესახებ მონაცემთა

მართვის სისტემის (მონაცემების შეგროვებადა მონაცემთა ბაზა) ჩამოყალიბება 2017

წლისათვის;

• ნარჩენების შეგროვებისა და ტრანსპორტირების ეფექტიანი მომსახურების(მათ შორის

როგორც მოსახლების, ისე კომერციული ობიექტებისა და საწარმოების საკმარისი

რაოდენობის კონტეინერებით, ნარჩენების გატანის საკმარისი სიხშირით უზრუნველყოფა)

მიწოდება მოსახლეობის, კომერციული ობიექტებისა და არსებული საწარმოებისათვის

მუნიციპალიტეტის მთელ ტერიტორიაზე;

• მუნიციპალიტეტის თანამშრომლების უნარ–შესაძლებლობების გაძლიერება ნარჩენების

მართვის ეფექტიანი სისტემის დანერგვის კუთხით;

• ნარჩენების შეგროვების მინიმალური მაჩვენებლების მიღწევა:

o მუნიციპალური ნარჩენები 90% 2020 წლისთვის;

o სახიფათო მუნიციპალური ნარჩენები50% 2020 წლისთვის;

• სახიფათო მუნიციპალური ნარჩენების მართვის კოორდინირება საქართველოს გარემოსა და

ბუნებრივი რესურსების დაცვის სამინისტროსთან შესაბამისი დადგენილების მოთხოვნების

დაკმაყოფილების მიზნით;

• მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებული სტიქიური ნაგავსაყრელების

დახურვა/რემედიაცია 2020 წლისთვის;

13

• ნაგავსაყრელებზე მუნიციპალური ბიოდეგრადირებადი ნარჩენების განთავსების

შემცირების ხელშეწყობის საქმიანობების განხორციელება (კომპსოტირების პრაქტიკის

ფართო დანერგვა მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე);

• ქაღალდის, მინის, მეტალისა და პლასტიკის წარმოქმნის წყაროსთან სეპარირების სისტემის

ჩამოყალიბება 2019 წლისთვის;

• ქაღალდის, მინის, მეტალისა და პლასტიკის რეციკლირების შემდეგი მინიმალური

მაჩვენებლების მიღწევა:

o ქაღალდი 30% 2020 წლისთვის;

o მინა 20% 2020 წლისთვის;

o მეტალი 70% 2020 წლისთვის;

o პლასტიკი 30% 2020 წლისთვის;

• ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში მოსახლეობიდან ნარჩენების მართვის ხარჯების სრულად

ამოღების სისტემის შემუშავება და დანერგვა 2020 წლისთვის;

• მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მდებარე კერძო სექტორიდანხარჯების სრულად

ამოღების სისტემის შემუშავება და დანერგვა 2020 წლისთვის;

• მუნიციპალიტეტის მოსახლეობის ცნობიერებისამაღლება ნარჩენების მართვის საკითხებზე.

2.4 დაგეგმვის პროცესის აღწერა

დაგეგმვის ჩარჩო

გეგმა შემუშავებულ იქნა მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მომზადების სახელმძღვანელო დოკუმენტის3მიხედვით. აღნიშნულ სახელმძღვანელო დოკუმენტში მოცემულია

ის ზოგადი ჩარჩო, რომლის მიხედვითაც უნდა მოხდეს მუნიციპალიტეტების მიერ მუნიციპალური

ნარჩენების მართვის გეგმის შემუშავება.

საწყის ეტაპზე მუნიციპალიტეტის ფარგლებში გამოიყო ჯგუფი მუნიციპალიტეტის გამგებლის

პირველი მოადგილე გიორგი ბოკერია, ინფრასტრუქტურის, სივრცითი მოწყობის მშენებლობისა

და არქიტექტურის სამსახურის უფროსი სპეციალისტი მარი ჩიტაძე, ზედამხედველობის

სამსახურის უფროსი სპეციალისტი მერაბი ჩიტაძე და საფინანსო-საბიუჯეტო, ჯანდაცვისა და

სოციალურ საკითხთა სამსახურის მთავარი სპეციალისტი ნიკოლოზ კაპანაძე

რომელთაც დაევალათ აღნიშნული გეგმის მომზადება.

დაინტერესებული მხარეების იდენტიფიცირება და მონაწილეობის პროცესი

ზემოთ აღნიშნულმა ჯგუფმაგამოკვეთაგეგმასთან მიმართებაში დაინტერესებულ მხარეთა შემდეგი

ჯგუფები – საწარმოები, რომლებიც ადგილზე ფუნქციონირებენ, კომერციული ობიექტები,

მსხვილი ფერმერები, ქალთა ჯგუფები, არასამთავრობო ორგანიზაციები და სხვ. (სია იხ. დანართი

N4), რომლებთანაც განხორციელდა კონსულტაციები გეგმის შემუშავების სხვადასხვა ეტაპზე.

საზოგადოებასთან ურთიერთობის კამპანია და მონაწილეობის პროცესი

3აღნიშნული დოკუმენტი შემუშავებულ იქნა USAID–ის ფინანსური მხარდაჭერითმიმდინარე პროექტის ნარჩნების მართვის ტექნოლოგიები

რეგიონებში (WMTR) პროგრამის ფარლგებში საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროსთან მჭიდრო თანამშრომლობით.

14

დაინტერესებული მხარეების გეგმის შემუშავების პროცესში ჩართულობის უზრუნველსაყოფად და

მათგან უკუკავშირის მიღების მიზნით განხორციელდა 3 საკონსულტაციო შეხვედრა, სადაც

საერთო ჯამში მონაწილეობა მიიღო სამოცდაოთხმა ადამიანმა.(იხ. საკონსულტაციო შეხვედრების

რეგისტრაციის ფურცელიდანართი N4).

გეგმის შემუშავების პროცესში დაინტერესებული მხარეების მაქსიმალური ჩართულობის

უზრუნველსაყოფად საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში გამოქვეყნებული იყო განცხადებები

აღნიშნული გეგმის მომზადებისა და საკონულტაციო შეხვედრების ორგანიზების შესახებ.

ნაწილი 3 – მუნიციპალურინარჩენებისდახასიათება

3.1. შესავალი

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიზე წარმოქმნილი ნარჩენების შეგროვებასა და გატანას

ლაგოდეხისნაგავსაყრელზე უზრუნველყოფს მუნიციპალიტეტის მიერ გამოცხადებულ ერთწლიან

ტენდერში გამარჯვებული მუნიციპალური შპს ,,კეთილმოწყობა“.

აღნიშნულიკომპანიისმოვალეობაშიშედისნარჩენებისშეგროვებისმომსახურებისმიწოდებაროგორცმ

ოსახლეობისათვის, ასევეკომერციულიდასხვადაწესებულებებისათვის მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე. მათფუნქციაშიშედისასევექუჩებისდასუფთავება, ბალახის/ხეებისჭრა,

ბაღისნარჩენებისგატანა.

შპს ,,კეთილმოწყობა’’-ში დასაქმებულია 81 ადამიანი ფლობს 5 ერთეულ თვითმცლელს და

ბულდოზერ-ექსკავატორს.აღნიშნულ საქმიანობაზე ზადამხედველობას უწევს მუნიციპალიტეტის

მერიის ინსპექტირების ჯგუფი (8 ადამიანი, ორი ერთეული ავტომანქანა)

3.2. გეგმაში მიმოხილული ნარჩენების სახეობები

აღნიშნული გეგმა განიხილავს მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების

შემდეგ სახეობებთან მიმართებაში არსებულ მდგომარეობას:

• საყოფაცხოვრებო ნარჩენები;

• კომერციული ობიექტების ნარჩენები4;

• ქუჩის ნაგავი;

• ფოთოლი და ბაღის ნარჩენები;

• მცირე საწარმოო ობიექტების ნარჩენები;

• სამშენებლონარჩენები;

• სახიფათო ნარჩენები.

4მოიცავს ბაზრების, მაღაზიების, ოფისების, რესტორნების, საწყობებისა და სასტუმროების ნარჩენებს (მსხვილ კომერციულ

დაწესებულებებს შეუძლიათ თავად უზრუნველყონ საკუთარი ნარჩენების შეგროვება და ტრანსპორტირება, ხოლო მცირე

საწარმოები ხშირ შემთხვევაში გამოიყენებენ საერთო კონტეინერებს).

15

3.3. ნარჩენების რაოდენობა

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში წარმოქმნილი ნარჩენების სახეობებისა და რაოდენობს შესახებ

ზუსტი მონაცემები, ისევე როგორც მთლიანად ქვეყნის შემთხვევაში, არ მოიპოვება. ნარჩენების

მოცულობის დადგენა შესაძლებელია მხოლოდ ნაგავსაყრელებზე შეტანილი ნარჩენების

რაოდენობის მიხედვით.

მუნიციპალიტეტს არა აქვს მონაცემები წლების განმავლობაში წარმოქმნილი ნარჩენების შესახებ,

რაც მოგვცემდა ნარჩენების წარმოქმის შესახებ სურათს დინამიკაში. 2017 წლის მონაცემების

მიხედვით მოცემულ წელს შეგროვდა 14,000მ3საყოფაცხოვრებო ნარჩენი.

რაც შეეხება სამრეწველო ნარჩენებს ზუსტი მონაცემები არ არსებობს.

მუნიციპალიტეტს არ აქვს ინფორმაცია მის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი სამედიცინო ნარჩენების

შესახებ.

უცნობია ყოველწლიურად წარმოქმნილი მუნიციპალური სახიფათო ნარჩენების რაოდენობა,

რადგან არ ხდება მუნიციპალური სახიფათო და სხვა ნარჩენების განცალკევებული შეგროვება.

ასევე, არ მოიპოვება მონაცემები მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი

დიდგაბარიტიანი5 (რადგან მათი გატანა არ ხდება შემგროვებელი კომპანიის მიერ და მოსახლეობა

ძირითადად საკუთარ ტერიტორიაზე ინახავს ამ ტიპის ნარჩენს) ნარჩენების რაოდენობის შესახებ.

საკმაოდ მწირია ინფორმაცია მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების შესახებ

და შესაბამისად, აშკარად დგება საჭიროება მუნიციპალიტეტმა მოახდინოს მონაცემთა ბაზის

შექმნა, სადაც აღრიცხული იქნება მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების

რაოდენობა სახეობების მიხედვით, რაც ნარჩენების ეფექტიანი მართვის ამოსავალი წერტილია.

3.4. ნარჩენების პროგნოზირება

გამომდინარე იქიდან, რომ მუნიციპალიტეტს არ ააქვს სანდო ინფორმაცია მის ტერიტორიაზე

წარმოქმნილი ნარჩენების შესახებ დინამიკაში საკმაოდ რთულია სამომავლო პროგნოზების

გაკეთება, თუმცა გარკვეული დასკვნების გაკეთება შეიძლება მოსახლეობის რაოდენობისა და

შეგროების მომსახურების დაფარვის არეალის ზრდის ფაქტორების გათვალისწინებით.

ყოველდღიურად ნაგავსაყრელზე ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე შეგროვებული 48

მ3ნარჩენის განთავსება ხდება.

როგორც დემოგრაფიული მონაცემებიდან ჩანს სახეზეა მოსახლეობის რაოდენობის მცირე ზრდა,

რაც სავარაუდოდ მომავალშიც გაგრძელდება; აღნიშნული ფაქტორი თავისთავად წარმოქმნილი

5საქართველოს კანონის “ნარჩენების მართვის კოდექსი” მიხედვით, დიდგაბარიტიან ნარჩენებს განეკუთვნებიან ნარჩენები, რომლებიც თავიანთი

ზომებისა და ფორმის გამო ვერ თავსდება ნარჩენების სათავსში.

16

ნარჩენების რაოდენობის ზრდას გამოიწვევს. ასევე, იმის გათვალისწინებით, რომ მოხდება

ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის ეფექტიანი მომსახურების მიწოდება მთელი

მუნიციპალიტეტის მოსახლეობისა და საწარმოებისათვის, ესეც ბუნებრივია მუნიციპალიტეტის

მიერ სამართავი ნარჩენების რაოდენობის ზრდას გამოიწვევს. თუმცა ამ ეტაპზე, როგორც ზემოთ

აღვნიშნეთ რაოდენობრივ მონაცემებზე საუბარი არ იქნება გამართლებული ნარჩენების

რაოდენობის შესახებ ზუსტი მონაცემების გარეშე.

3.5. ნარჩენების შემადგენლობის ანალიზი

ნარჩენების შემადგენლობაზე მსჯელობისას, გამომდინარე იქიდან, რომ ლაგოდეხის

მუნიციპალიტეტს არ ააქვს მონაცემები მის ტერიტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების

შემადგენლობის შესახებ, შეგვიძლია გამოვიყენოთ შ.პ.ს. ,,საქართველოს მყარი ნარჩენების მართვის

კომპანიის’’ მონაცემები და ასევე, 2015–2016 წლებში ქ. თელავის მყარი საყოფაცხოვრებო

გადანაყრების პოლიგონზე განხორციელებული ნარჩენების მორფოლოგიურიშემადგენლობის

სეზონური კვლევის შედეგები. აღნიშნული კვლევა განხორციელდა USAID–ის მიერ

დაფინანსებული „ნარჩენების მართვის ტექნოლოგიები რეგიონებში“ (WMTR) პროგრამის

ფარლგებში, რომელსაც ახორციელებს ორგანიზაცია ICMA CENN–თან ერთად.

ნარჩენების საერთო ნაკადიდან ამოღებული რეციკლირებული ნარჩენების სავარაუდო რაოდენობა

2015 წლის მდგომარეობითასეთი სურათს გვაძლევს:

რეციკლირებადი

ფრაქცია

სავარაუდო% მთლიანი

ნაკადიდან

პლასტიკი 60%

ქაღალდი/ მუყაო 30%

მეტალი 5%

მინა 5%

აღნიშნული გაანგარიშებები ეყრდნობა შ.პ.ს. ,,მყარი ნარჩენების მართვის კომპანიის’’ მონაცემებს,

რომელიც ახორციელებს ლაგოდეხის ნაგავსაყრელის ოპერირებას, სადაც ხდება მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე შეგროვებული ნარჩენების გატანა.

ნარჩენების მორფოლოგიურ შემადგენლობას, რომელიც მოგვცემს სურათს იმის შესახებ, თუ რა

რაოდენობის აღდგენადი ნარჩენების ამოღებაშეიძლება მუნიციპალიტეტში წარმოებული

ნარჩენების ნაკადიდან, რაც მოგვცემს ინფორმაციას იმის შესახებ თუ რა პოტენციალი აქვს

მუნიციპალიტეტის რეციკლირების დანერგვის კუთხით, შემდეგი სურათი გვაქვს6:

3.6 ნარჩენების მორფოლოგიური შემადგენლობის სეზონური კვლევის შედეგი (გასაშუალებული

მაჩვენებელი ოთხივე სეზონისათვის)

6აღნიშნული მონაცემები ეყრდნობა „ნარჩენების მართვის ტექნოლოგიები რეგიონებში“ (WMTR) პროგრამის ფარლგებში თელავის

ნაგავსაყრელზე განხორციელებულ ნარჩენების შემადგენლობის სეზონურ კვლევას.

17

ნარჩენებისკატეგორია საშუალო (% მაჩვენებელი)

ორგანული 42.72

პოლიეთილენი/პლასტმასი 12.84

ქაღალდიდამუყაო 11.19

ბავშვისჰიგიენურისაფენი 8.71

ქსოვილ 6.12

მინისტარა 5.95

ტყავი/რეზინა 3.26

საამშენებლო 3.17

ჯართი 2.27

სხვანარჩენები 2.20

განს. ზედამხ. დაქვ. 1.21

დანაკარგი 0.43

როგორც შედეგებიდან ვხედავთ ნარჩენების შემადგენლობიდან სამი ძირითადი ნაკადი შეგვიძლია

გამოვყოთ, რომელსაც წამყვანი პოზიცია უჭირავს ნარჩენების მთლიან ნაკადში. ესენია: ორგანული

ნარჩენები (42.72%), პოლიეთილენი/პლასტმასი (12.84%) და ქაღალდი და მუყაო (11.19%).

ნაწილი4 - არსებულიმუნიციპალური ნარჩენებისსისტემისმიმოხილვა


მუნიციპალიტეტისტერიტორიზეწარმოქმნილინარჩენებისშეგროვებასადაგატანასლაგოდეხისნაგავ

საყრელზეუზრუნველყოფსშპს. ,,კეთილმოწყობა“. აღნიშნულიკომპანია პასუხისმგებელია

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე

ნარჩენებისშეგროვებისმომსახურებისმიწოდებაზეროგორცმოსახლეობისათვის, ასევე,

კომერციულიობიექტებისა დასხვადაწესებულებებისათვის. შპს. ,,კეთილმოწყობის“

მოვალეობაშიშედისასევექუჩებისდასუფთავება, ბალახის/ხეებისჭრა, ბაღისნარჩენებისგატანა.

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არ ხორციელდებადიდგაბარიტიანი ნარჩენების, ელექტრო და

ელექტრონული, სამშენებლო და ნგრევის ნარჩენების და მიტოვებული მანქანების გატანა.ამ ტიპის

ნარჩენების მეპატარონეები თავად ახდენენ მათ შენახვა / დასაწყობებას.

ასევე, მოუგვარებელიამკვდარი ცხოველების გატანის საკითხი, რის გამოცმოსახლეობა თავად

ახდენს მკვდარი ცხოველების დამარხვას სხვადასხვა ადგილებში.

ქ. ლაგოდეხშინარჩენების შეგროვებისა და გატანის მომსახურების მიწოდება ხდება მოსახლეობის

60%–ისათვის ზარის სისტემით, დანარჩენ40%–ს კი ეს მომსახურება კონტეინერული სისტემით

მიეწოდება.

18

რაც შეეხება სოფლად მცხოვრებ მოსახლეობას, ნარჩენების შეგროვება და გატანა ხდება ზემო

ხეჩილის გარდა ყველა სოფელში სხვადასხვა ინტესივობით. ქ. ლაგოდეხში კვირაში ორჯერ

(ყოველ დღე ზაქათლის ქ. კოსტავას ქ. წმ. ნინოს ქ. ქიზიყის ქ. 26 მაისის ქ.) და სოფლებში შრომა-

კავშირი, დანარჩენ ყველა სოფელში ნარჩენების გატანა ხდება კვირაში ერთჯერ.

ნარჩენების გატანა, სადაც ხდება კვირაში ერთჯერ არასაკმარისია ხარისხიანი მომსახურების

გასაწევად. მომსახურების ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით, მინიმუმ კვირაში ორჯერ უნდა

ხდებოდეს ნარჩენების შეგროვება-გატანა ნარჩენების შეგროვების კონტეინერებიდან.

მუნიციპალიტეტში განთავსებულია 135 ერთეული მეტალის კონტეინერი (1,1კუბ.მ), 62 ერთეული

240 ლიტრიანი და 20 ერთეული120 ლიტრიანი პლასტმასის კონტეინერი. აღნიშნული ურნები

განთავსებულია ქალაქ ლაგოდეხში, სოფ. მაწიმში, სოფ. კაბალის ყოველ კვირეული ბაზრის

ტერიტორიაზე, სოფ. ნინიგორში და სოფ. აფენში.

მუნიციპალიტეტმა ხელშეკრულება ნარჩენების გატანის მომსახურებაზე გააფორმა 221

კომერციულ და სხვა დაწესებულებებთან, აქედან მოსაკრებელს იხდის 75%.

ჯანდაცვის ობიექტებიდან ნარჩენების გატანას ახდენს შ.პ.ს. ,,ეკომედი’’.

ლაგოდეხის დაცული ტერიტორიის მომსახურებას ახორციელებს შპს ,,კეთილმოწყობა“,

ტერიტორიაზე განლაგებული ნარჩენების შეგროვების 27 ერთეული კონტეინერის საშუალებით.

აღნიშნული კონტეინერების დაცლა ხდება კვირაში ორჯერ.

მუნიციპალიტეტის ფარლგებში ნარჩენების შეგროვება და გატანა ხორციელდება ღიაძარიანი

თვითმცლელებით,2 ერთეული 8მ3 მოცულობის ღია სატვირთო მანქანა-თვითმცვლელი

მექანიზმით, რომელიც მუნიციპალიტეტის საკუთრებაშია და 3 ერთეული იჯარით აღებული8მ3

მოცულობისმანქანა გამოიყენება ნარჩენების შეგროვებისა და ტრანსპორტირებისათვის, ასევე 2017

წლიდან დაემატა სამი ერთეული მერსედესის ტიპის ნაგავმზიდით (1 ცალი 13 კუბ.მ და 2 ცალი 13

კუბ.მ)

ასევე, ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის პროცესში გამოიყენება, ერთი ტრაქტორი, რომელიც 30

წელზე მეტია გამოიყენებადა საკმაოდ ცუდ მდგომარეობაშია.

ნარჩენების მართვის ზედამხედველობის პროცესში გამოიყენება ერთი მანქანა მუნიციპალიტეტის

ადმინისტრაციისათვის, რომელიც დამაკმაყოფილებელ მდგომარეობაშია.

2017 წელს ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტმა ადგილობრივი ბიუჯეტიდან შეიძინა 3 ერთეული

მერსედესის ტიპის ნაგავმზიდი (1 ცალი 13 კუბ.მ და 2 ცალი 7 კუბ.მ) და 130 ცალი 1,1

კუბ.მმეტალის კონტეინერი, სოფლის დახმარების პროგრამის ფარგლებში შეძენილია 27 ცალი

პლასტმასის კონტეინერი 240 ლიტრიანი და არასამთავრობო ორგანიზაციის მიერ იქნა შეძენილი 5

ცალი 240ლიტრიანი პლასტმასის კონტეინერი.

19

ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის მომსახურებაში საერთო ჯამში ჩართულია 76 ადამიანი,

აქედან 7 ადამიანი ადმინისტრაციაში მუშაობს, ტექნიკური სამსახური 19, 6 მძღოლი, 19 მუშახელი,

რომელიც შეგროვების მომსახურებაშია ჩართული და 25 ქუჩების დასუფთავების მუშახელი.

ნარჩენების შეგროვების მომსახურების პროცესში გამოყენებული სატრანსპორტო საშუალებებისა

და დანადგარების შეძენას ახდენს ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი, ეს უკანასკნელი

მუნიციპალიტეტის მოვალეობას წარმოდგენს. ამ სატრანსპორტო საშუალებების მოვლასა და

შეკეთებას შპს ,,კეთილმოწყობა“ ახორციელებს. კომპანიას აქვს ავტოფარეხი, სადაც კომპანიის

ზეინკალი ახორციელებს მოვლა–შეკეთებისათვის საჭირო საქმიანობებს.

ნარჩენების მომსახურებისათვის საჭირო თანამშრომლების აყვანასა და მათ დატრენინგებაზე

პასუხიმგებელია როგორც მუნიციპალიტეტი, ისე კომპანია, ამ შემთხვევაში შპს ,,კეთილმოწყობა“,

რომელიც მომსახურებას უწევს მუნიცილალიტეტს.

ასევე, ორივე ეს სტრუქტურა პასუხისმგებელია საზოგადოებრის განათლებაზე ნარჩენების მართვის

კუთხით. მუნიციპალიტეტი და შ.პ.ს. ,,კეთილმოწყობა“ გარკვეული პერიოდულობით ახდენს

თანამშრომლების დატრენინგებას და მუნიციპალიტეტში მცხოვრებ მოსახლეობასთან ატარებს

შეხვედრებს ნარჩენების მართვის მიმართულების ინფორმირებულობის ამაღლების მიზნით.

ნარჩენების შეგროვების პროცესის მონიტორინგსა და ზედამხედველობას ახორციელებს

მუნიციპლიტეტისმერიის ინსპექტირების ჯგუფი. პარალელურ მონიტორინგს ახდენს თავად შ.პ.ს.

,,კეთილმოწყობა’’, კერძოდ კი მისი სანიტარული სამსახური.

მუნიციპალიტეტს აქვს რუკები, სადაც ასახულია ის უბნები, სადაც სრულად, ნაწილობრივ ან

საერთოდ არ ხდება ნარჩენების შეგროვებისა და განატის სერვისის მიწოდება. და ასევე, ნარჩენების

შეგროვების მარშრუტები და შეგროვების კონტეინერების განთავსების ადგილები (იხ. დანართი

N5).

4.1. ნარჩენების განთავსების არსებული ობიექტები

ოფიციალური ნაგავსაყრელი პოლიგონები

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე შეგროვებული ნარჩენებისგანთავსებახდება

ლაგოდეხისმუნიციპალურ ნაგავსაყრელზე, რომლის ფართობი 1,220 ჰექტარს შეადგენს და

რომელიც შპს „საქართველოს მყარი ნარჩენების მართვის კომპანიის“ ბალანსზეა.

აღნიშნულ ნაგავსარელზე ლაგოდეხის მუნიციპალური ნარჩენების განთავსება 2010 წლიდანხდება.

ნაგავსაყრელზე შეტანილი ნარჩენების პერიოდული დაფარვა ხდება ნარჩენების

ფენით.ნაგავსაყრელი კეთილმოწყობილია, შემოღობილია, და მის ტერიტორიაზე შესვლა–

გამოსვლა კონტროლირდება კომპანიის თანამშრომლების მიერ.ნაგავსაყრელზე არ არის

დამონტაჟებული სასწორი.

20

მანძილი შეგროვების ადგილიდან ნაგავსაყრელამდე 25–32 კმ–ში ვარირებს. ყოველდღიურად

ლაგოდეხის ნაგავსაყრელზე მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე შეგროვებული 48 მ3ნარჩენის

განთავსება ხდება.

ნარჩენების განთავსების არაოფიციალური ადგილების ინვენტარიზაცია

ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის მომსახურების ხარისხიდან გამომდინარე

მუნიიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებობს ნარჩენების განთავსების არალეგალური ადგილები

ე.წ. სტიქიური ნაგავსაყრელები.

სტიქიური ნაგავსაყრელები არსებობს თითქმის ყველა სოფელში. სამწუხაროდ მუნიციპალიტეტს

არ ააქვს ზუსტი მონაცემები მის ტერიტორიაზე არსებული სტიქიური ნაგავსაყრელების შესახებ.

ასევე, არ არსებობს სამოქმედო გეგმა ამ ადგილების დახურვასთან მიმართებში.აღსანიშნავია, რომ

მუნიციპალიტეტი პერიოდულად ახდენს ნარჩენების გატანას ნარჩენების განთავსების

არალეგალური ადგილებიდანოფიციალურ ნაგავსაყრელზე.

4.2. აღდგენა (რეციკლირებადა კომპოსტირება)

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში არ მოქმედებს რაიმე საწარმო, რომელიც მოახდენდა აღდგენადი

მასალების ცენტრალიზებულ შეგროვებას და გატანას, ასევე, არ არის ნარჩენების შეგროვების

პუნქტები.

მუნიციპალიტეტში არ არის დანერგილი კომპოსტირების პრაქტიკა. მოსახლეობა არ ახდენს

ორგანული ნარჩენის კომპოსტად გამოყენებას და ზოგადად, ამ საკითხისადმი ნაკლებ ყურადღებას

იჩენს.

4.3. ხარჯები და ხარჯების ანაზღაურება

ნარჩენების შეგროვებისა და ტრანსპროტირების მომსახურების ტარიფების დადგენასთან

დაკავშირებით აღსანიშნავია საქართველოში მოქმედი შემდეგი კანონები: ნარჩენების მართვის

კოდექსი (2015), საქართველოს ორგანული კანონი ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსი

(2014), და საქართველოს კანონი ადგილობრივი მოსაკრებლების შესახებ (1998, შესწორებებით).

ადგილობრივი თვითმმართველობის კოდექსის თანახმად, ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტი

პასუხისმგებელია ადგილობრივი მოსაკრებლების (ტარიფების)

შემოღებაზე,ამოღებასადაგაუქმებაზე.

მოსაკრებლისოდენობაგანისაზღვრებაიმკანონებისსაფუძველზე,

რომლებიცარეგულირებენმოსაკრებლებისსტრუქტურასადაოდენობასმთელიქვეყნისტერიტორიაზ

ე.7ამჟამადმოქმედკანონებებშიტარიფებისდადგენისმეთოდოლოგიაარარის განისაზღვრული და

საჭიროებს შემუშავებას.

7ნარჩენების მართვის კოდექსი, მუხლი 5, პუნქტი 2 (ბ).

21

საქართველოს კანონი მოსაკრებლების სისტემის საფუძვლების შესახებ (1998) მიხედვით

მოსაკრებლის ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს ერთ სულ მოსახლეზე 3 ლარს თვეში.

მოსაკრებლის გადამხდელთა რაოდენობა ერთ ოჯახში არ უნდა აღემატებოდეს ოთხს, მიუხედავად

ოჯახის წევრების რაოდენობისა. აქედან გამომდინარე, მოსაკრებლოს ოდენობა ერთ ოჯახზე არ

უნდა აღემატებოდეს 12 ლარს თვეში; ხოლო იურიდიული პირის, ორგანიზაციისა და

დაწესებულებისათვის მოსაკრებლის ოდენობა არ უნდა აღემატებოდეს 25 ლარს ერთ კუბურ მეტრ

ნარჩენებზე.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში ტარიფი განსაზღვრულია ლაგოდეხისმუნიციპალიტეტის

საკრებულოს №9დადგენილებით 2015 წლის 6 თებერვალილაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ადგილობრივი მოსაკრებლების შემოღებისა და მისი ოდენობის დადგენის შესახებ.

აღნიშნული დადგენილების მუხლი 2–ისმიხედვით ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე ფიზიკური პირებისათვის დასუფთავების მოსაკრებლის განაკვეთი არ უნდა

აღემატებოდეს 1 სულიანი ოჯახებისათვის 0.50 ლარს თვეში. ხოლო იურიდიული

პირებისათვისდასუფთავების მოსაკრებელის განაკვეთი არ უნდა აღემატებოდეს 25 ლარსერთ

კუბურ მეტრ ნარჩენზე თვეში.

საწარმოებიდან გადასახადის ამოღება ხდება ნარჩენის წარმოქმნის ფაქტორების

მიხედვით.დადგენილების დანართ 3–ში განსაზღვრულია დასუფთავების მოსაკრებლის

განაკვეთები იურიდიული პირებისათვის(დანართი N3).

ნარჩენების მომსახურების ამოღება მოსახლეობიდან არ ხდება, ხოლო იურიდიული პირებიდან

ვისთანაც გაფორმებულია ხელშეკრულება მოსაკრებელს იხდის მათი 75% .

2015 წელს ნარჩენების მომსახურების გადასახადით ამოღებულმა თანხამ შეადგინა 4,976 ლარი, რაც

ნარჩენების შეგროვების ოპერაციის მთლიანი ხარჯის 2.2%–ია. 2016 წლისათვის 13,344 ლარი

შეადგინა ამოღებულმა თანხამ, რამაც 8% შეადგინა მთლიანი ხარჯის. 2017 წლის მონაცემებით

ამოღებულმა თანხამ შეადგინა 13,987 ლარი, რაც 3,16% -ია მთლიანი ხარჯის.

4.4. ბიუჯეტი და დაფინანსების პროცესები

2015 წელს ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტი 12,695,700 ლარს შეადგენდა, 2016 წლის –

13,203,800 ლარს, ხოლო 2017 წელს – 13,416,700 ლარს. აქედან ნარჩენების მართვის

მომსახურებასთან დაკავშირებული ხარჯები 2015 წლისათვის 247,470 ლარს, 2016–ში – 300,000

ლარს, ხოლო 2017–ში 442,600 ლარს.

2015წელი/ლა

რი


რი


რი

მუნიციპალიტეტისბიუჯეტი

12,695,700 13,203,800 13,416,700

22

ნარჩენებისმართვისმომსახურებასთანდაკავშირებულიხა

რჯები

247,470 300,000 442,600

ნარჩენებისმართვისათვისგამოყოფილიხარჯების

შეფარდებამთლიანმუნიციპალურხარჯებთან

1.95%

2.27% 3,29

ნარჩენებისმართვისათვისბიუჯეტის განაწილება სხვადასხვა ხარჯების მიხედვით ასე

გამოიყურება:

როგორცვხ

ედავთ,

ნარჩენების

მართვისათ

ვისგამოყო

ფილიხარჯ

ებიმთლია

ნიმუნიციპ

ალური

ხარჯების1.

95%, 2.27%

და3.29%

შეადგენდა, 2015, 2016და 2017წლისათვისშესაბამისად.

არსებულიმონაცემებისგაანალიზებისმიხედვითდგინდება,რომ 1

ტონანარჩენისშეგროვებადამართვალაგოდეხისმუნიციპალიტეტსსაშუალოდ26ლარიუჯდება.

ნაწილი5 - ნარჩენებისმართვისმომავალივარიანტებისანალიზი და რეკომენდაციები

მუნიციპალიტეტში ნარჩენების მართვასთან არსებული მდგომარეობისა და ნარჩენების მართვის

თანამედროვე სისტემების განხილვის საფუძველზე შეიძლება მოვახდინოთ ნარჩენების მართვის

სამომავლო ვარიანტების ანალიზი ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტისათვის.

შეგროვება და ტრანსპორტირება

ნარჩენების შეგროვების გამართული სისტემის ფუნქციონირებისათვის მიზანშეწონილია მოხდეს

მუნიციპალიტეტის ყველა სოფელის აღჭურვა საკმარისი რაოდენობის ურნებით, რათა

შეგროვებისკონტენირებული სისტემა დაინერგოს მუნიციპალიტეტში. აღნიშნული ყველაზე მეტად

შეესაბამება მუნიციპალიტეტს მოსახლების რაოდენობის, სიმჭიდროვის და ადგილის რელიეფის

ფაქტორების გათვალისწინებით.

ნარჩენების შეგროვებისათვის საჭირო კონტეინერების რაოდენობა უნდა განისაზღვროს

მუნიციპალიტეტის ტერტორიაზე წარმოქმნილი ნარჩენების რაოდენობის საფუძველზე.

ხარჯისტიპი 2015წელი 2016წელი 2017 წელი

ხელფასები 225,079 78,3

%

233,600 77,87% 336,700 81,78%

მასალებიდამარაგები 53,552 18.6

%

61,600 20,53% 70,500 17,12%

სხვა (ქონებისგადასახადი,

მიწისგადასახადი,

მოგებისგადასახადიდასაარმო

რტიზაციოხარჯები)

8,904 3.1% 4,800 1,6% 4,500 1,09%

სულ 287,535ლარი 300,000ლარი 411,700ლარი

23

მნიშვნელოვანია მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ნარჩენების დახარისხებულად შეგროვების

სისტემის დანერგვის ხელშეწყობა ეტაპობრივად.

მომსახურების არეალში კონტეინერების განლაგება და მათი დაშორება ნარჩენების

წარმომქმნელებისგან, რომელთაც ისინი უნდა მოემსახურონ, არ უნდა აღემატებოდეს 150– 200 მ–ს.

ლაგოდეხისმუნიციპალიტეტმა უნდა უზრუნველყოს მარშრუტისეფექტიანი და ეკონომიური

დაგეგმვა. ნარჩენების შეგროვების მარშრუტის სქემაზე მუშაობისას უნდა მოხდეს შემდეგი

ფაქტორებისგათვალისწინება:

• შეგროვებისმიზნითმანქანისმიერგავლილიმანძილის შემცირება და

შეგროვებულინარჩენებისმასის ზრდა;

• მუნიციპალიტეტისსხვადასხვაუბანშიმოძრაობისინტენსივობა დღე–ღამის სხვადასხვა

მონაკვეთში;

• ნარჩენების უსაფრთხო ტრანსპორტირების უზრუნველსაყოფად კანონმდებლობით

დადგენილი მოთხოვნები, მათ შორის

გზებსადახიდებზემოძრავიმანქანებისწონისშეზღუდვა.

ნარჩენების შეგროვების გამართული სისტემის ფუნქციონირებისათვის აუცილებლაი სწორი

სატაროფო პოლიტიკის შემუშავება და დანერგვა მუნიციპალიტეტის ფარგლებში.

მნიშვნელოვანია მუნიციპალიტეტში ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის სამართლიანი

მოსაკრებლის გამოთვლა ცენტრალური ხელისუფლების მიერ დამტკიცებული მეთოდოლოგიის

მიხედვით და ასევე, მოსაკრებლის ამოღების მექანიზმების შემუშავება და დანერგვა.

ნარჩენების განთავსება

დღევანდელირეალობიდანგამომდინარელაგოდეხის მუნიციპალიტეტი ვალდებულია

ნარჩენებისნაგავსაყრელზე ტრანსპორტირებაზე, ხოლო ნაგავსაყრელზე ნარჩენების განთავსებას,

ისევე, როგორც ლაგოდეხის მყარი საყოფაცხოვრებო გადანაყრების არსებული პოლიგონის მართვას

უკვე შპს. „საქართველოსმყარინარჩენებისმართვისკომპანია“ ახორციელებს.

საქართველოს მთავრობის №421 დადგენილების „ნაგავსაყრელის მოწყობის, ოპერირების, დახურვისა და შემდგომი მოვლის შესახებ“ ტექნიკური რეგლამენტის დამტკიცების თაობაზემოთხოვნების მიხედვით8 არსებული პოლიგონებისათვის, მათ შორის ლაგოდეხის

ნაგავსაყრელისათვის, უნდა მოხდეს შესაბამისობაში მოყვანის გეგმის შემუშავება. აღნიშნული

გეგმის წარდგენა და შეთანხმება მოხდება საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების

დაცვის სამინისტროსთან.

ამის შემდეგ ნაგავსაყრელის ფუნქციონირება მოხდება შეთანხმებული შესაბამისობის გეგმის

მიხედვით.

8რომელიც ძალაში შევიდა 2015 წლის 11 აგვისტოს.

24

აქვე, აღსანიშნავია, რომ ნარჩენების მართვის კოდექსის მიხედვით ძველი უნებართვო

ნაგავსაყრელების დახურვა უნდა განხორციელდეს ზემოთ აღნიშნული ტექნიკური რეგლამენტის

დამტკიცებიდან მაქსიმუმ 8 წლის ვადაში.

ამ პერიოდის განმავლობაში უნდა განხორციელდეს ახალი რეგიონული კახეთის ნაგავსაყრელისა

და გადამტვირთი სადგურების მშენებლობა, საჭიროებისამებრ.

ახალი რეგიონული ნაგავსაყრელის ოპერირებაში ჩაშვების შემდეგ ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტში

წარმოქმნილი და შეგროვებული ნარჩენების განთავება მოხდება ახალ რეგიონულ ნაგავსაყრელზე.

ნარჩენების განთავსების არალეგალურ ადგილებთან დაკავშირებით აღსანიშნავია, რომ

მუნიციპალიტეტმა უნდა მოახდინოს ასეთი ადგილების ინვენტრიზაცია. ამ ადგილების

ინვენტარიზაციის დროს უნდა განხორციელდეს ინფორმაციის მოპოვება სულ მცირე ადგილებზე

განთავსებული ნარჩენების რაოდენობისა და ტიპის შესახებ. ამის შემდეგ უნდა მოხდეს

კონკრეტული გეგმის შემუშავება შესაბამისი ხარჯთაღირიცხვასა და დროის ჩარჩოსთან ერთად,

კონკრეტული ვადების მითითებით თუ როდის მოხდება ამ ადგილების დახურვა.

აღდგენა

იმ შემთხვევაში თუ იქნება სეპარირებული ნარჩენების შეგროვების შესახებ მიღებული

გადაწყვეტილება ნარჩენების აღდგენის პრაქტიკის დანერგვის ხელშეწყობის მიზნით

მნიშვნელოვანია მუნიციპალიტეტში მოხდეს ნარჩენების სეპარირებული შეგროვების პუნქტების

მოწყობა. აქცენტი უნდა გაკეთდეს იმ ნაკადებზე (ქაღალდი, პლასტიკი და ორგანული ნარჩენები),

რომლებიც გამოიყო ნარჩენების შემადგენლობის კვლევის დროს. მუნიციპალიტეტის

სპეციფიკადან გამომდინარე ეფექტიანი იქნება ასეთი შეგროვების პუნქტების მოწყობა

მაღაზიებთან და საერთო სარგებლობის ადგილებთან.

მნიშვნელოვანია მუნიციპალიტეტმა მოახდინოს იმ კომპანიებთან მოლაპარაკებები, რომლებიც

დახარისხებულად შეგროვებული ნარჩენის გატანით დაინტერესდებიან. მუნიციპალიტეტმა უნდა

გამოყოს საცავი შეგროვებული ნარჩენის დასაწყობების მიზნით, სადაც კომპანია მოახდენს

ნარჩენების წინასწარი დამუშავების მოწყობილობების დამონტაჟებას. წინასწარ უნდა მოხდეს

მოლაპარაკება ფასზე და ნარჩენის შესყიდვის პროცედურებაზე.

აუცილებელია სეპარირებულად შეგროვებული ნარჩენის ტრანსპორტირება ხდებოდეს

მუნიციპალიტეტის სპეციალურად ბრენდირებული ავტოტრანსპორტით, რათა მოსახლეობა

ხედავდეს, რომ ნარჩენის ტრანსპორტირება ხდება ცალკე სპციალურად გამოყოფილ საცავში,

ნარჩენის შემდგომი გადამუშავების მიზნით.

გამომდინარე იქიდან, რომ კახეთის რეგიონში თელავის ნაგავსაყრელზე ნარჩენების

მორფოლოგიური შემადგენლობის კვლევის შედეგებმა აჩვენა, რომ ნარჩენების

შემადგენლობაშიწამყვანი ადგილი ორგანულ ნარჩენს უჭირავს, მნიშვნელოვანია კომპოსტირების

პრაქტიკის დანერგვის ხელშეწყობა მუნიციპალიტეტში. ხარჯთეფექტიანობის გათვალისწინებით

25

რეკომენდირებულია საერთო სარგებლობის (რამდენიმე ფერმერის გაერთიანება) საკომპოსტე

ადგილების მოწყობა.

26

ნაწილი 6 - სამოქმედოგეგმადაგანხორციელებისვადები

ამოცანები პრობლემები

განსახორციელებელი ღონისძიებების აღწერა

პარტინიორი

აქტივობის

ბიუჯეტი

(ლარი) &

დაფინანსებ

ის წყარო

მიღწევისინდიკატორი

კონკრეტული საქმიანობა განხორციელების ვადა

განხორციელება

ზე

პასუხისმგებელი

სტრუქტურა

1. მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე

წარმოქმნილი

ნარჩენების შესახებ

მონაცემთა მართვის

სისტემის

(მონაცემების

შეგროვება,

ანგარიშგება და

• არაზუსტი ინფორმაცია

მუნიციპალიტეტის


წარმოქმნილი ნარჩენების

რაოდენობის შესახებ

სახეობების მიხედვით

(არ არის დაზუსტებული

ინფორმაცია სახიფათო,

სამედიცინო და სხვა

• მუნიციპალიტეტში ნარჩენების

აღრიცხვაზე და შესაბამისი ბაზის

შემუშავებაზე პასუხისმგებელი პირის

გამოყოფა

2018 წლის თებერვალი ლაგოდეხისმუნ

იციპალიტეტის

მერია

საქართველოს

გარემოსა და

ბუნებრივი

რესურსების

დაცვის

სამინისტრო

საქმიანობების

კოორდინაციის

კუთხით

33,600 ლარი

ადგილობრ

ივი


2018 წლის 31

დეკემბერისთვის

შემუშავებული და

ხელმისაწვდომია

მონაცემთა

ელექტონული ბაზა



წარმოქმნილი

27

ამოცანები პრობლემები განსახორციელებელი ღონისძიებების აღწერა პარტინიორი აქტივობის

ბიუჯეტი მიღწევისინდიკატორი

მონაცემთა ბაზა)

ჩამოყალიბება 2018

წლისათვის.

1.2.მუნიციპალური

სახიფათო


მართვის

ღონისძიებებში

მონაწილეობის

მიღება

ტიპის ნარჩენების

შესახებ).

• მუნიციპალური ნარჩენების

შემგროვებელი კომპანიის კონტრაქტში

1. ყოველდღიურად გატანილი

ნარჩენების ყოველთვიური აღრიცხვის

და 2. კვარტალური შემადგენლობის

კლვევის ჩატარება9და

მუნიციპალიტეტში ამ საკითხზე

პასუხისმგებელი პირისათვის ამ

მონაცემების რეგულარული მიწოდების

ვალდებულების ჩადება

2018 წლის იანვარი,

ნარჩენების შეგროვება–

გატანაზე ახალი ტენდერის

გამოცხადებისა და

შემგროვებელ

კომპანიასთან ახალი

კონტრაქტის დადება


მუნიციპალიტე

ტის მერია


რეგიონული

განვითარებისა

და

ინფრასტრუქტ

ურის



რაოდენობის შესახებ

სახეობების მიხედვით.

• მუნიციპალიტეტმა რეგულარულად

გამოითხოვოს საქართველოს გარემოსა

და ბუნებრივი რესურსების დაცვის

სამინისტროსგან ინფორმაცია

სახიფათო ნარჩენების რაოდენობისა და

იმ კომპანიების შესახებ, რომლებიც

ახდნენ ამ ნარჩენების გატანას ამ

ინფორმაციის შეტანა მონაცემთა

ელექტონულ ბაზაში.

2018 წლის იანვარიდან

რეგულარულად


მუნიციპალიტეტ

ის მერი




დაცვის

სამინისტროსთან


გზით

• მონაცემთა ელექტონული ბაზის

შემუშავება მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე წარმოქმნილი

ნარჩენების რაოდენობის შესახებ

სახეობების მიხედვით

2018 წლის მარტი ლაგოდეხის



• ელექტონულ ბაზაში მონაცემების

რეგულარული შეტანა

2018 წლის აპრილიდან





9WMTR II უზრუნველყოს სესაბამისი მეთოდლოგიის მიწოდებისა და ტრენინგების ჩატარებას.

28



2. ნარჩენების

შეგროვებისა და

ტრანსპორტირების

ეფექტიანი

მომსახურების

(საკმარისი

რაოდენობის

კონტეინერები,

ნარჩენების გატანის

საკმარისი სიხშირე,

სპეცტექნიკა)

მიწოდება

მოსახლეობისათვის

და

მუნიციპალიტეტში

არსებული

საწარმოებისათვის


მთელ

ტერიტორიაზე.

• არახარისხიანიმომსახუ

რებისმიწოდებამუნიციპ

ალიტეტისმოსახლეობი

სათვის:

• ადმინისტრაციულცენ

ტრშიმცხოვრებიმოსახ

ლეობის 60%–

სმომსახურებაზარისს

ისტემითმიეწოდება:

• ნარჩენებისგატანამუნ

იციპალიტეტისუმეტე

სსოფლებშიკვირაშიმხ

ოლოდ ერთხელ

ხდება;

• მოძველებულიავტოპარ

კი;

• მუნიციპალიტეტის ნარჩენების

შეგროვების კონტეინერული

სისტემით დაფარვის მიზნით

საჭიროა დამატებით 730 ერთეული

1,100 ლიტრიანი მეტალის

კონტეინერი;

• სამი ცალი ნაგავმზიდი (13კუბ.მ,

7კუბ.მ, 2 კუბ. მ)

• მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე

ნარჩენების გატანის სიხშირის

გაზრდა და ნარჩენების გატანა

კვირაში ორჯერ ყველა

ტერიტორიიდან;

• ავტოპარკის შემავალი

ავტოტრანპორტის მდგომარეობის

ამსახველი ბაზის შექმნა;

2018 წელს მოხდება 200

ერთეული კონტეინერის

შეძენა და ცენტრალური

მაგისტრალის მიმდებარედ

არსებულ სოფლებში და

დანარჩენი სოფლების

ცენტრალური გზები




ა(ა)იპ

,,ლაგოდეხის

სერვის ცენტრი“



განვითარებისა

და


ურის


180,000

ლარი

მუნიციპალიტეტის 40%

მოცვა ნარჩენების

შეგროვების

მომსახურებით 2018

წლისთვის;



შეძენა და ყველა სოფლის

შიდა სასოფლო/უბნების

დამაკავშირებელ გზებზე

270,000

ლარი


ივი


მუნიციპალიტეტის 60%

მოცვა ნარჩენების


მომსახურებით

2019წლისთვის;



შეძენა და ყველა სოფლის

შიდა სასოფლო/უბნების

დამაკავშირებელ გზებზე

207,000

ლარი


ივი



100% მოცვა ნარჩენების


მომსახურებით


2018 წელს 2 მ3

ნაგავმზიდის შეძენა და

ჩართვა ნარჩენების

შეგროვების პროცესში

57,000 ლარი


ივი




გატანის ეფექტიანი


მიწოდება როგორც

მოსახლეობისათვის, ისე

საწარმოებისათვის


მთელს

ტერიტორიაზე2020წლი

სთვის.



გატანის მომსახურების

2019 წელს 7 მ3




192,150

ლარი


ივი


234,443

ლარი


ივი


2020 წელს 13 მ3




29



2018 წლის ნოემბერი ლაგოდეხის



ა(ა)იპ


სერვის-ცენტრი“

---- ამსახველი რუკების

არსებობა 2018

წლისათვის

• ნარჩენების შეგროვებისა და გატანის

მომსახურების ამსახველი რუკების

შემუშავება (მარშრუტებისა და

კონტეინერების მდებარეობის დატანა

რუკებზე).


ტერიტორიაზეარსებ

ულისტიქიურინაგავ

საყრელებისდახურვ

ა/რემედიაცია

2018წლისთვის

• მუნიციპალიტეტისტერი

ტორიაზე სტიქიური

ნაგავსაყრელების

არსებობა და გარემოს

დაბინძურება

• მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე

არსებული ნარჩენების განთავსების

არალეგალური ადგილების ზუსტი

აღრიცხვა;

• ნარჩენების განთავსების

არალეგალური ადგილების დახურვისა

და რემიდიაციის დროში გაწერილი

გეგმის შემუშავება;

• ნარჩენების განთავსების

არალეგალური ადგილების დახურვისა

და რემიდიაციის გეგმის

განხორციელება და მონიტორინგი.

2018 წელს მოხდება


ტერიტორიაზე არსებული

ნარჩენების განთავსების

არალეგალური ადგილების

ზუსტი აღრიცხვა და

შესაბამისი ბაზის შექმნა;

არალეგალური ადგილების

დახურვისა და

რემიდიაციის დროში

გაწერილი გეგმის

შემუშავება;

ა(ა)იპ


სერვის -ცენტრი“



განვითარების

და


ურის


არასამთავრობო

ორგანიზაციები

3,000 ლარი

ადგილობრი

ვი ბიუჯეტი

2018 წელს დაიხურება 5

არალეგალური

ნაგავსაყრელი, იმ

სოფლებში, სადაც

მომსახურების სრულად

მიწოდება ხდება და ის

ნაგავსაყრელები,

რომლებიც ჩამდინარე

50,000 ლარი


ივი




არსებული სტიქიური

ნაგავსაყრელების 70%

დახურულია 2018


30



წყლებთან ახლოს არის

განალგებული






მიწოდება ხდება

50,000 ლარი


ივი





სტიქიურინაგავსაყრელე

ბის 80% დახურულია

2019 წლისთვის






მიწოდება ხდება

50,000 ლარი


ივი





სტიქიურინაგავსაყრელე

ბის 100% დახურულია


• გაწმენდილ ადგილებზე ნარჩენების

შემგროვებელი კონტეინერების და

საინფორმაციო ბანერების განლაგება

(საჭიროებისამებრ, არალეგალურის

მასშტაბიდან და

ადგილმდებარეობიდან გამომდინარე)

და მონიტორინგის განხორციელება10

2018 წლიდან





ა(ა)იპ



WMTR II

პროგრამა,

არასამთავრობ

ო

ორგანიზაციებ

ი

3,000 ლარი

წელიწადში


ივი


4. ნაგავსაყრელებზემ

უნიციპალურიბიო

დეგრადირებადინა

რჩენებისგანთავსებ

ისშემცირებისხელშ

ეწყობისსაქმიანობებ

ნაგავსაყრელზე

განთავსებულ ნარჩენში

ორგანული (ხის

ნახერხის, ბაღის და

ქუჩების დასუფთავების)

ნარჩენის დიდი

კომპოსტირების საკითხებზე

ტრენინიგების ჩატარება

მუნიციპალიტეტის სოფლების

რწმუნებულებთან და მსხვილ

ფერმერებთან

2018 წლის ოქტომბრის

თვის ბოლოს(მინიმუმ სამი

ტრენინგის მოწყობა, ისეთ

სოფლებში, სადაც არიან

მსხვილი ფერმერები)




WMTR II




2,000 ლარი


ივი


2018 წლის ბოლოსთვის


მასშტაბით 2 ფერმერს

მოწყობილი აქვს

საკომპოსტე უბანი

თავის ფერმაში

10დახურული ადგილების მონიტორინგი საველე გასვლების მეშვეობით მოხდება თავდაპირველად თვეში ერთხელ, შემდგომ კვარტალურად და მონიტორინგის ანგარიშები ხელმისწვდომი

იქნება.

31



ისგანხორციელება

(კომპოსტირებისპრ

აქტიკისფართოდანე

რგვა);

რაოდენობა 2019 წლის აგვისტო

(მინიმუმ სამი ტრენინგის

მოწყობა, ისეთ სოფლებში,

სადაც არიან მსხვილი

ფერმერები)

2,000 ლარი


ივი







თავის ფერმაში

სადემონსტრაციო საკომპოსტე

ადგილების მოწყობა სასწავლო

დაწესებულებების და/ან აქტიური

ფერმერების ტერიტორიებზე (ერთი

საკომპოსტე ადგილის მოწყობა) (კოლეჯი

აისის ლაგოდეხის ფილიალთან)

2019 წელი 5,000 ლარი


ივი


2019 მუნიციპალიტეტის




2020 წელი მოწყობილია

სულ მცირე ერთი

სათემო საკომპოსტე

უბანი


ნაგავსაყრელზე

განთავსებულ ნარჩენში

ორგანული ნარჩენი

შემიცირებულია 5%–ით

(2017 წლის

მონაცემებთან

მიმართებაში)

32



5. ქაღალდის და

პლასტიკის

წარმოქმნის

წყაროსთან

სეპარირების


ჩამოყალიბება 2019



ნარჩენების წყაროსთან

სეპარაციის პრაქტიკის არ

არსებობა.

• იმ კომპანიებთან თანამშრომლობის

აწყობა, რომლებიც ნარჩენების

შეგროვებას და/ან გადამუშავებას

ახდენენ რეგიონის ან ქვეყნის

მასშტაბით (ქაღალდის და პლასტიკის

კუთხით11)

• სეპარირებული ნარჩენების

გასხვისების პროცესის იურიდიული

მხარის მოგვარება12


მუნიციპალიტეტ

ის მერია

ა(ა)იპ



საქართველოსგა

რემოსადაბუნებ

რივირესურსები

სდაცვისსამინის

ტრო,

აქტივობების


მიზნით



---------- მუნიციპალიტეტს აქვს

სია იმ კომპანიების,

რომლებიც მზად არიან


სეპარირებულად

შეგროვებელი ნარჩენი

გაიტანონ

• 2019 წელს სეპარირების დანერგვა

2კუბიანი ნაგავზმიდის შეძენისთანავე

ტრასაზე ნარჩენების სეპარირებული

შეგროვება მუშახელის მიერ

2019 წლიდან ნაგავმზიდის

შეძენისთანავე

200,000

ლარი


სეპარირებება მუშაობს

ტრასაზე

• მუნიციპალიტეტის მიერ საცავის

გამოყოფა მუნიციპალიტეტის

ტერიტორიაზე სეპარირებული

ნარჩენის დროებითი დასაწყობების

მიზნით (პრესების საკითხის გადაჭრა

კომპანიასთან მოლაპარაკების გზით)

2018 წლიდან ივლისში ––– 2018 წლის ივნისი თვის

ბოლოსთვის

გამოყოფილია საცავი

• ავტოტრანსპორტის გამოყოფა/შეძენა,

რომელიც სეპარირებულ ნარჩენს

წაიღბებს, 13კუბური მეტრის

2020 წლიდან 234,4450

ლარი


ივი


2020 წლის ივლისის

თვის ბოლოსთვის

გამოყოფილია

ავტოტრანსპროტი

სეპარირებული

ნარჩენების შეგროვების

მიზნით

11WMTR II პროგრამა დაეხმარება მუნიციპალიტეტს ამ მიმარუთლებით 12WMTR II პროგრამა დაეხმარება მუნიციპალიტეტს ამ მიმარუთლებით

33



• ნარჩენების სეპარირებული

შეგროვების პუნქტების მოწყობა.

აქცენტი უნდა გაკეთდეს იმ ნაკადებზე

(ქაღალდი, პლასტიკი), რომლებიც

გამოიყო ნარჩენების შემადგენლობის

კვლევის დროს;

• ნარჩენების სეპარირებული

შეგროვების პროცესის მონიტორინგი,

ააიპ „კეთილმოწყობის სამსახურის”

რეგულარულად ნარჩენების გატანის

დროს მაოხდენს პუნქტების

მონიტორინგს და პრობლემების

არსებობის შემთხვევაში13 აცნობებს

ეკონომიკური განვითარების

სამსახური

2020 წელის აგვისტოში

სეპარირებული ნარჩენების

შეგროვების პუნქტების

მოეწყობა ქ. ლაგოდეხის

და სოფ. კაბალში დიდ

მაღაზიებთან, სკოლებთან

და ა/ან გამგეობის

შენობასთან (სულ მცირე 2

ადგილის მოწყობა თით

ადგილას)

7,200 ლარი


ივი


სეპარირებული


სულ მცირე ორი

პუნქტია მოწყობილი

2020 წლის

სექტემბრისთვის

ქაღალდისადა


რეციკლირების შემდეგი

მინიმალური

ეროვნული


o ქაღალდი25%


o პლასტიკი25%


2021 წელს სეპარირებული


პუნქტების მოეწყობა

შემდეგ მსხვილ

დასახლემულ პუნქტებში

აფენის, კართუბანი და

ლელიანის თემები დიდ



შენობასთან (12

კონტეინერი)

10,800 ლარი სეპარირებული


სულ მცირე ოთხი

პუნქტია მოწყობილი

2021 წლის

სექტემბრისთვის

ქაღალდისადა










13(დაბინძურებული ნარჩენების განთავსება ურნებში, არევა ნარჩენების სხვ)

34



2022 წელს სეპარირებული


პუნქტების მოეწყობა

შემდეგ მსხვილ

დასახლემულ პუნქტებში

ვარდისუბანი, ცოდნისკარი

და ნინიკორის თემები დიდ



შენობასთან (12

კონტეინერი)

10,800 ლარი ქაღალდისადა










6. ლაგოდეხი


მოსახლეობიდანნარ

ჩენებისმართვისხარ

ჯებისსრულადამოღ

ებისსისტემისშემუშ

ავება 2020


• ნარჩენების შეგროვებისა

და გატანის

მომსახურების სისტემის

ნაკლოვანებები;

• ხარჯებისა და ტარიფის სწორი

კალკულაცია WMTR II–თან

თანამშრომლობით

2018 წელი იანვარი ლაგოდეხის



სემეკ–თან


მიზნით

WMTR II

პროგრამა



---- ტარიფი გამოთვლილია

და დამტკიცებულია


მიერ 2018 წლის

თებერვლის

ბოლოსთვის

• მოსახლეობიდან ნარჩენების მართვის

ხარჯების სრულად ამოღების

სისტემის შემუშავება, WMTR II–თან


2018 წელი მარტიდან 5,000

ლარიადგი

ლობრივი

ბიუეჯტი

წელიწადში

მოსახლეობიდან

ნარჩენების მართვის

ხარჯების სრულად

ამოღების სისტემა

შემუშავებულია 2018

წლის ბოლოსთვის

• მოსახლეობასთან ნარჩენების მართვის

ხარჯების ამოღებასთან დაკავშირებით

საინფორმაციო სემინარების ჩატარება

2018 წელს მინიმუმ 4

საინფორმაციო შეხვედრის

ორგანიზება

1,000 ლარი,


ივი

ბიუეჯტი

ყოველწლი

ურად

4 შეხვედრა

ორგანიზებულია,

ხელმისაწვდომია

რეგისტრაციის

ფურცლები

• მოსახლეობიდან ნარჩენების მართვის


შემუშავებული სისტემის ამოქმედება,

გადაუხდელობის შემთხვევებზე

რეაგირება

2018 წელი აპრილიდან ––– მოსახლეობიდან


ხარჯების 70% ამოღების

მაჩვენებლის მიღწევა


მოსახლეობიდან


35






7. ნარჩენებისმართვის

კოდექსითგათვალი

სწინებულიმუნიციპ

ალურინარჩენებით

გარემოსდანაგვიანე

ბისშემთხვევებზეეფ

ექტიანირეაგირება,

საჯარიმოსანქციები

სსისტემისაქტიური

ამუშავება

• მუნიციპალური

ნარჩენებით გარემოს

დანაგვიანების

შემთხვევები

• კონსულტაციების გავლა,

(საჭიროებისამებრ ტრენინგი,

სემინარების ჩატარება, საინფორმაციო

მასალების მომზადება,

ზედამხედველობის სამსახურის

წარმომადგენლებისთვის)

გარემოსაცვითი ზედამხედველობის

დეპარტამენტთან დაჯარიმების

პროცესის აქტიური ამოქმედების

მიზნით14



ტის

ზედამხედველო

ბის სამსახური

WMTR II




გარემოსაცვითი

ზედამხედველ

ობის

დეპარტამენტი

1,000 ლარი


ივი


სულ მცირე 1

საკონსულტაციო

შეხვედრა არის

ჩატარებული 2018 წლის

მარტის ბოლოსთვის

• საინფორმაციო შეხვედრების ჩატარება

მოსახლოებასთან, განსაკუთრებით

ახალგაზრდებთან, სკოლებში,

ნარჩენებით გარემოს დაბინძურების

საკითხზე და საჯარიმო სისტემაზე

2018 წლის აპრილი (სულ

მცირე ოთხი შეხვდრის

ჩატარება, აქცენტი უნდა

გაკეთდეს იმ დასახლებულ

პუნქტებზე, სადაც დიდი

რაოდენობით უკანონო

ნაგავსაყრელებია)

1,000 ლარი


ივი


2018 წლის აპრილის

ბოლოსთვის სულ

მცირე ოთხი შეხვდრაა

ჩატარებული

2019–2020 წლებში

მინიუმუმ სამი შეხვედრის

ორგანიზება ყოველ წელს

600–600

ლარი


ივი

ბიუჯეტი,

ჯამში 1,200

ლარი


სულ მცირე ექვსი

შეხვდრაა ჩატარებული

(3–3 2019 და 2020

წლებში)

14WMTR II პროგრამა ამ მიმართულებით დახმარებას გაუწევს მუნიციპალიტეტს.

36



• დაჯარიმების სისტემის ამოქმედება15 2018 წლის აპრილიდან


---- მუნიციპალური



შემთხვევების 30%

შემცირება 2019

წლისათვის 2016 წლის


შედარებით

ინდიკატორები წლების

მიხედვით

მუნიციპალური



შემთხვევების 50%

შემცირება 2020

წლისათვის 2016 წლის





მუნიციპალური



შემთხვევების 60%–70%

შემცირება 2021–2022

წლისათვის,

შესაბამისად 2016 წლის







მდებარე კერძო

• მუნიციპალიტეტის


არსებული საწარმოების

• ხარჯებისა და ტარიფის სწორი

კალკულაცია WMTR II–თან


2018 წლის იანვარი ლაგოდეხის




ფინანსთა და

ეკონომიკისა

---- კერძო სექტორიდან



15საჭიროებისამებრ პერიოდული კონსულტაციების გავლა ზედამხედვლობის სამსახურთან, განსაკუთრებით პრობლემურ საკითხებთან დაკავშირებით.

37



სექტორიდან

ხარჯების სრულად

ამოღების სისტემის

შემუშავება


11,7 % არ მიეწოდება

ნარჩენების შეგროვებისა


მომსახურება.

• საწარმოებიდან ნარჩენების მართვის


ეფექტიანი სისტემის გადახედვა /

შემუშავება და ამოქმედება , WMTR II–

თან თანამშრომლობით

2018 წლის აპრილი–მაისი

2018 წლის მაისიდან


(ამოქმედება)

და მდგრადი

განვითარების

სამინისტრ.

აქტივობის


მიზნით

WMTR II


არასამთავ.

ორგანიზ.

5,000


ივი


ყოველწლი

ურად



კერძო სექტორიდან





კერძო სექტორიდან


ხარჯების 100%

ამოღების მაჩვენებლის

მიღწევა 2022 წლისთვის


მოსახლეობის

ცნობიერების

ამაღლება



საკითხებზე;

• მოსახლების დაბალი

ინფორმირებულობა

ნარჩენების ადამიანის

ჯანმრთელობასა და

გარემოზე ნეგატიური

ზემოქმედების შესახებ;

• ნარჩენების შეგროვებისა



საფასურის გადახდის

დაბალი მაჩვენებელი.

• სხვადასხვა სახალისო

აქტივოებების/კამპანიების

განხორციელება საბავშვო ბაღებსა და

სკოლებში საკითხის აქტუალიზაციის

მიზნით (განსაკუთრებით იმ უბნებში,

სადაც ნარჩენების სეპარირებული

შეგროვება დაიწყება)

მუნიციპალიტეტის საზოგადოებასთან

ურთიერთობის სამსახურის მიერ.

მინიმუმ 4 კამპანიის

ჩატარება 2018–2020 წელს,

ყოველწლიურად





განათლებისა

და მეცნიერების


აქტივობების

კოორდინირები

ს მიზნით

WMTR II




5,000 ლარი


ივი


მინიმუმ 4 კამპანია

ჩატარებულია


ფარგლებში

• იმ პროქტებთან და პროგრამებთან

აქტიური თანამშრომლობა, რომლებიც

რეგონში მუშაობენ გარემოსდაცვის

საკითხრბზე და მათთან

თანამშრომლობა საზოგადოების

ცნობიერების ამაღლების კუთხით

სემინარების მოწყობა

სკოლებში რეგულარულად

პროექტებთან მჭიდრო

თანაშრომლობით 2018

წლიდან რეგულარულად

---- ნარჩენების

შეგრვოებისა და

რეციკლირების



მაჩვენებლების მიღწევა

(იხ. ზემოთ)

38



10. მუნიციპაიტეტის

თანამშრომლების

უნარ–

შესაძლებლობების

გაძლიერება



ეფექტიანი


დანერგვის

კუთხით

ნარჩენების შეგროვებისა

და გატანის არაეფექტიანი

მომსახურების მიწოდება.

• მუნიციპალიტეტის თანამშრომლების

კვალიფიკაციის ამაღლების კურსებზე

დასწრების წახალისება და

უზრუნველყოფა16

2018–2022 მინიმუმ 3

კვალიფიკაციის ამაღლების

ტრენინგზე მოხდა

თანამშრომლების გაშვება

ყოველწლიურად




WMTR II


არასამთავ.

ორგანიზაც.

2,000


ივი









11. გეგმის

განხორციელების

მონიტორინგი

ნარჩენების სრული ციკლის

მართვის არაეფექტიანი

მონიტორინგი

• გეგმის განხორციელებაზე

პასუხისმგებელი ჯგუფის შექმნა;

2018 წლის თებერვალი ლაგოდეხის







დაცვის



ა და

რეკომენდაციე

ბის მოწოდების

კუთხით

WMTR II


არასამთავრობი

სექტორი

---- ნარჩენების






• ჯგუფი პერიოდულად, წელიწადში

ერთხელ მოახდენს იმის შეფასებას თუ

რა ეტაპზეა გეგმის განხორციელება,

მოხდა თუ არა გეგმით

განხორციელებული აქტივობების

განხორციელება და სად არის

პრობლემა გეგმის განხორციელებაში,

ასეთის არსებობის შემთხვევაში;

2018–2022 წლებში მინიმუმ

ერთი შეხვედრის

ორგანიზება და


მენეჯმენტის/მერი და

მაოდგილეები

ინფორმირება გეგმის

მიმდინარეობის შესახებ

მონიტორინგის ანგარიშის

გეგმის მომზადება

---- მონიტორინგის

ანგარიშის გეგმის

არსებობა

16(შესაბამისი შესაძლებლობების მოძიება მუნიციპალიტეტის კადრების განყოფილების მიერ).

39



• გეგმაში შესწორებების შეტანა

საჭიროებისამებრ

საჭიროებისამებრ

მონიტორინგის ანგარიშის

გეგმის საფუძველზე

--- ნარჩენების













აღნიშნული სამოქმედო გეგმის განხორციელებაზე პასუხისმგებელი ჯგუფი მოახდენს გეგმის განხორციელების მონიტორინგს

მითითებული ინდიკატორების მიხედვით წელიწადში ერთხელ და წარადგენს შედეგებს მუნიციპალიტეტის საკრებულოზე.

ანგარიშში ასახული იქნება ინფორმაცია იმაზე თუ რა ეტაპზეა თითოეული აქტივობის მიმდინარეობა, რა სირთულეები იყო

გეგმის განხორციელების დროს. თუ ადგილი იქნება მნიშვნელოვან სირთულეებს/ პრობლემებს გეგმის განხორციელების

ეტაპზე ჯგუფი ვალდებული იქნება შეიტანოს მასში ცვლილებები საჭიროებისამებრ და მოახდინოს ამ ცვლილებების

შეთანხმება საკრებულოსთან.

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის მუნიციპალური ნარჩენებისმართვისგეგმა

40

დანართები

დანართი 1.კანონის “ნარჩენებისმართვისკოდექსი”მე-

13მუხლისტექსტიკანონითგანსაზღვრულიკონკრეტულიმოთხოვნებისშესახებ:

მუხლი 13. მუნიციპალურინარჩენებისმართვისგეგმა

1. თითოეულმა მუნიციპალიტეტმა უნდა მიიღოს საკუთარ ტერიტორიაზე წარმოქმნილი

მუნიციპალური ნარჩენების მართვის 5 წლიანი გეგმა. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის

გეგმა შესაძლოა შემუშავდეს მოსაზღვრე მუნიციპალიტეტების მიერ ერთობლივად.

2. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა უნდა შეესაბამებოდეს ნარჩენების მართვის

ეროვნულ გეგმას და ამ კოდექსის მე-12 მუხლის მე-7 ნაწილით განსაზღვრულ სხვა გეგმებს.

3. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმის მიღებამდე უნდა გაიმართოს საჯარო

განხილვები, რომელშიც მონაწილეობას მიიღებენ დაინტერესებული პირები და მოსაზღვრე

მუნიციპალიტეტები. საჯარო განხილვები უნდა მოაწყოს შესაბამისმა მუნიციპალიტეტ(ებ)მა.

4. მუნიციპალური ნარჩენების მართვის გეგმა უნდა მოიცავდეს:

ა) ინფორმაციას მოსახლეობისგან ნარჩენების შეგროვების არსებული სისტემის შესახებ;

ბ) მონაცემებს შეგროვებული, აღდგენილი და განთავსებული არასახიფათო ნარჩენების

რაოდენობისა და სახეობების შესახებ;

გ) მონაცემებს მოსახლეობისგან შეგროვებული, აღდგენილი და განთავსებული სახიფათო

ნარჩენების რაოდენობისა და სახეობების შესახებ;

დ) ნარჩენების დამუშავების საწარმოების ადგილმდებარეობას;

ე) ინფორმაციას მუნიციპალური ნარჩენების, მათ შორის ბიოდეგრადირებადი ნარჩენებისა და

შეფუთვის ნარჩენების სეპარირებული შეგროვებისა და აღდგენის სისტემის დანერგვის მიზნით

დაგეგმილი ღონისძიებების შესახებ;

ვ) ნარჩენების დამუშავების ახალი ობიექტების მშენებლობის გეგმებს;

ზ) ნარჩენების მართვის საკითხებზე საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების პროგრამებს;

თ) ნარჩენების მართვის სფეროში სხვა მუნიციპალიტეტებთან თანამშრომლობის არსებულ და

დაგეგმილ ღონისძიებებს;

ი) გეგმით გათალისწინებულ ღონისძიებების განხორციელების გზებს და ვადებს, პასუხისმგებელ

პირებს, სავარაუდო ხარჯებს და დაფინანსების წყაროებს;

წყარო: საქართველოს კანონი “ნარჩენების მართვის კოდექსი “

დანართი 2.ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დადგენილება

ლაგოდეხის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ადგილობრივი მოსაკრებლების

შემოღებისა და მისი ოდენობის დადგენის შესახებ.


41


42


43


44


45

დანართი 4.საკონსულტაციო შეხვედრების რეგისტრაციის ფურცელი.


46


47


48

დანართი 5. ნარჩენების შეგროვების მარშუტები და შეგროვების კონტეინერების განთავსების

ადგილები.

Documents

#24 2017-2022 · 2018. 7. 25. · 4 ნაწილი 1 - რეზიუმე 1.1 დაგეგმვის საფუძველი საქართველოს კანონის