18
T LEZOKO HEZKUNTZA PUBLIKOA (0 -16) 22. zenbakia _ maiatza

22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

TLEZOKO HEZKUNTZA PUBLIKOA (0 -16)

22. zenbakia _ maiatza

Page 2: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

editoRiAla

YA LLEGAEL NÚMERO 22DE LA REVISTAHEZIKUNTZA, OTRO AÑO MÁS Y YA TENEMOS LA REVISTAEN NUESTRAS MANOS CON LOS TRABAJOSDE NUESTROS TXIKIS Y GAZTES, Y ESAS FOTOSDONDE VEMOS CÓMO CRECEN Y CRECEN. Nofaltarán los artículos de los más mayores sobre la 2ºparte de lo que podemos hacer en nuestro tiempo libreen Lezo, o de la plataforma contra la LOMCE, elBehatoki, el diagnóstico del euskara...

Tenemos que agradecer desde estas lineas a todas lasmadres y padres que participan en esas tareas, y encarnavales, Santotomas, Korrika, fiestas, marchasmontañeras... y a todas y todos los que habéis traído airefresco y nuevas ideas a la Asociación.

Para acabar queremos seguir denunciando la situación quevive Haurtxo haurtzaindegia, y que a pesar de las promesasde hace años por parte del gobierno municipal, siguen en elmismo local de siempre. ¿Para cuándo la nuevaHaurtzandegi pública de Lezo?

Todos remamos en la misma txalupa, y a pesar de lastrabas y leyes que nos pongan las diferentes

Administraciones, seguiremos defendiendo la escuelapública, participativa, laica y euskaldun para

todas y todos.

>>

BADATOR HEZIKUNTZAALDIZKARIA…

BESTE URTE BATEZ ESKU ARTEAN DUZUE HEZIKUNTZA ALDIZKARIA.Aurtengo alean ere ez dira faltako gure txiki eta gaztetxoen lanak, baita ere

hainbestetan begiratzen ditugun argazkiak, zenbat aldatu diren guregana txiki-txiki etorri zirenak eta gazte joango zaizkigunak.

Helduen lanak ere irakurgai izango ditugu, inposatu nahi zaigun LOMCE dela,euskararen inguruko kezkak direla, Behatokiaren lanak direla, eta baita aurreko urtean

hasitakoaren aisialdiaren jarraipena ere.

Lerro hauen bidez eskerrak eman nahi dizkizuegu gure hezkuntza proiektua hobetzenlaguntzen ari zareten guraso guztiei, euskararen diagnostikoan aritu zaretenoi, LOMCEren

aurkako plataforman zabiltzanoi, Behatokian zaudetenoi, inauterietan dantzan, Allerrukinigandetan mendira, Santomas, Gabonak, Korrikan, jaietan eta laguntzen duzuenoi... Eta, nola

ez, baita azken boladan Guraso Elkartera hurbildu zareten eta haize fresko, goxo eta eragileaekarri duzuen aita eta amei.

Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko.Badira legealdi batzuk, udal gobernuek baieztatu zigutela Haurtxo haurtzaindegi publikoak

egoitza berri eta egoki bat izango zuela baina, oraingoz, aspaldi zaharkitutako egoitzaberdinean mantentzen da. Noizko urteetan agindutako egoitza berria?

Txalupa berean goaz, egin dezagun arraun elkarrekin, aprobetxa ditzagun olatuak,helduko gara portura. Nahiz eta gobernu eta agintari desberdinek oztopoak

jarri, sinesten dugu hezkuntza publikoan, denentzat irekia dagoenhezkuntza ez baztertzailean, parte hartzailean, laikoan,

euskaldunean. Eutsi diezaiogun hezkuntza publikoari!

> > > > >

2202 EDITORIALA04 GURE TXIKIEN ELKARBIZITZA06 ERREPORTAJEA: AISIORRATZA, AISIALDIARI PISTA JARRAITZEKO10 LOMCEREN AURKAKO PLATAFORMA11 HEZIKUNTZA GURASO ELKARTEA12 WHATSAPP-EAN ERE, IRAINIK EZ!13 EUSKARAREN BOTILA BETETZEKO HAUSNARKETA PROZESUA/ ESKOLAKO IKASLEEN

LANAK:14 AISIOLA XXXXXXX XXXXXXXX!16 HH 5. XIBARTA BALEA17 LH 1., 2. ETA 3. TERNUARA18 LH 4. BALEAREN BILA20 LH 5. ESTROPADAK21 HH 4. EUSKALDUNAK ETA BALEAK22 LH 6. ANE MIREN MIRALLESEKIN SOLASEAN24 LH 3. EGUNEKO ZENTRORA

BIXITA25 HH 2. GU BETI FESTARAKO PREST!/ INSTITUTUKO IKASLEEN

LANAK:24 DBH 1-4. KOMIKIA-PLASTIKA26 INSTI-TXARANGA, GORA!28 DBH 1-2-3-4. LEZO INSTITUTUKO MAITASUN MEZUEN 1. LEHIAKETA30 DBH 4. AGUR INSTITUTUARI!32 DBH 4. MI VIDA CON 30 AÑOS / TREINTA AÑOS, UN ANORAK GRIS, VAQUEROS Y DEPORTIVAS/ 2013-14 IKASTURTEKO IKASLEAK

ARGAZKITAN:35 HAURTXO HAURRESKOLA37 LEZO HERRI ESKOLA 48 LEZO INSTITUTUA

hezikuntza Lezoko hezkuntza publikoa

maiatza 2015

Page 3: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

Gure txikienelKarbiZitZaGuraso berriak garenean hainbat kezka, beldur eta galdera

izaten ditugu. Esparru eta gai ezberdinei burukoak badira ere,hauetako asko guztion buruetan daude eta behin eta berriro

agertzen dira haurraren bizitzako une desberdinetan, aregehiago lehenengo hiru urteetan.

Haurren elikadura, harreman sozialak, esfinterren kontrola atsedena eta loa…izan daitezke hauetako batzuk. Hori dela eta, aldizkariko orrialde hau aprobetxatu

nahi dugu gai hauetako bati buruzko zertzelada batzuk emateko.

Helduok gaizki biziditugu une hauek, bainaonartuz, pazientziaz etalasaitasunez jokatzen ikasibeharko genuke, haurraren jarreraulertu eta enpatiaz jokatuz. Helduakeredu egokiak eskaintzea ezinbestekoada, izan ere haurrek ereduakimitatuz ikasten baitute (ezbadugu jostailuak kentzeanahi guk ere ez dizkioguberari kendukoadibidez).

Haurren gatazkenaurrean helduak ez dubeti esku hartu behar,gai dira bere moduanegiteko, behar dutendenbora eskaintzenbadiegu. Hori bai, inori minegin gabe. Zerbait debekatubehar bazaie, debekua hasieratik etabeti mantendu behar da. Haurrak ez duulertzen orain arte egin duen zerbaitaurrerantzean egin ez dezakeenik.Adibidez, haurrak ez du ulertzen unejakin batera arte ileetatik tira etahelduaren irribarrea sortzen zuena, bat-batean debekatua izatea.

Eroso baten aurrean, erasotzailea ez daerrudun sentitu arazi behar, ez eta

Hiru urte inguru arte haurrak ezdu taldean bizitzeko beharriksentitzen, ez da bere beharra.

Taldean bizitzeak hainbat ikasketasuposatzen ditu, hala nola, itxarotenikastea, gauzak eta helduakelkarbanatzea, arauak errespetatzea…eta ikasketa prozesu guztien moduanhau prozesu bat da eta ikasteak beredenbora eskatzen du.

Bi urte inguruko haurren artean, “neubakarrik” eta “ezetz garaia” bizitzenhasten diren unean, taldean bizi direnhaurren arteko gatazkak areagotuegiten dira. Askotan haurreielkarbanatzea eskatzen diogu bainaadin horretako haurrek ez dute hori zerden ulertzen. Guk, helduok, ulertzen aldugu? Ez al zaigu helduei ere, gauzakkonpartitzea kostatzen?

Elkarbizitza zaila da guztientzat, arezailago haur txikietan, ez dute nahi, ezzaie gustatzen eta gainera denaberaiena dela eta bere inguruanmugitzen dela sentitzen dute.

Hau horrela izanik, haur hauen artekogatazkak eta erasoak ekidinezinak,ezinbestekoak eta “osasuntsuak” direlaesan behar dugu. Gatazkak ezezkorrak

bezain eraikitzaileak izan daitezke.Haurrak gatazka baten aurrean bestehaur bat, objektu bat heldu bat erasodezake, baina haurrak ez du erasoahelduak ulertzen duen moduanentenditzen, ez du amorrua eragitekoegiten. Besteekin bizitzen ikasten ari da.

Haurra berekoia da eta desio duenamomentuan lortzen ez dueneanfrustrazioa sentitzen du, beresentimenduak kanporatzen ditu etaerantzuna erasoa (haginkada,bultzadak, iletik tiratzea…) izandaiteke.

erasotua biktimatzat jobehar, ez badugu behintzat

erasotzera bultzatu nahi. Biakmodu berean tratatu behar ditugu.

Ez ditugu haurrak epaitu behar,ekintzak baizik.

Helduak ez dugu inola ere jarreraerasokorra agertu behar, arauak

erakusten saiatu behar duguhau une batetik bestera ez

dela lortzen kontutanizanik eta heldua eredudela jakinik.

Helduek haurrengaitasunekikokonfiantza izan

behar dugu, honeklagunduko dio bere

autoestimua garatzen etaarazoei aurre egiten.

Funtsezkoa izango da, halaber,haurra taldeko partaide delasentiaraztea.

Azken finean, haurren gatazkak ematendirenean helduak egin behar duengauza bakarra inork mina hartzeaekiditea da, gainontzekoa gure txikiekegingo dute.•

54 hezikuntza 2014 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

Page 4: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

KIROLA ATSEGIN BADU

ZUE, ALLERRU KIROLELKARTEA DA ZUENTXOKOA. Seguru sarritanentzun duzuela allerruta-

rren ereserkia Plazetako futbol zelaia-ren bozgorailuetatik. Garai batean,Atotxa zaharrean etxafuegoak jaurti-tzen zituzten gol baten abisua emate-ko. Etxafuego bakarra bazen, seinalekanpoko taldeak sartu zuela gola. Bietxafuego baziren, ordea, orduan zale-ok bagenekien Realarena zela gola. Le-zon antzeko zerbait gertatzen da. “Gol-gol-gol Allerru gol” entzutean, badaki-gu Allerruk arerioaren atea zulatu due-la. Azken batean, Allerru ez da kirol tal-de bat bakarrik, zerbait gehiago erebada. Izan ere, jende askok osatzen du

elkartea; zuzendaritza-batzordeaz etajokalariez gainera (egun, 250 neska-mutil daude izena emanda) beste hain-bat pertsonek ere parte hartzen dutebolondres gisa. Gainera, askok jakingoduzuenez, iaz urte berezia izan zen alle-rrutarrentzat, elkartea sortu zenetik be-rrogeita hamar urte bete baitziren.Oihartzun handia izan zuen urteurre-nak. Esaterako, Realeko jokalariak Pla-zetan izan genituen entrenamendubat egiten. Eta, pentsa, Manchesterrenere jakin zuten albistea, eta Manches-ter City taldeko jokalariek bideo bat gra-batu zuten Allerru zoriontzeko. YayaTourek, Kun Agüerok, Demichelisek, Sil-vak edota Pablo Zabaletak beren zorion-agurra bidali zuten Ingalaterratik. Hu-

rrengo urteurrenerako baietz CitykoakLezora ekarri! Nolanahi ere, urteurre-nak alde batera utzi, eta eguneroko jar-dunari dagokionez, egun, zortzi eta ha-maika urte bitarteko haurrentzat fut-bol-eskola eskaintzen du elkarteak.Hamaika urtetik aurrera, berriz, fut-bolari federatu-ofiziala izatea. Beraz,zortzi urtetik aurrera has zaitezkete tal-dean baloiari ostikoak jotzen. BainaAllerrun ez dira baloiaz bakarrik kez-katzen. Baloreak transmititzea ere el-kartearen zereginaren zati garrantzitsuada. Berekoikeriak eta izar-nahikeriakalde batera utzi, eta gazteei elkarrekikoerrespetuz eta egokitasunez jokatzenerakusten diete. Elkarteko lehendaka-ri den Jose Ramon Salaberriak jakiteraeman digunez, gazteen artean ez da ilu-sio edo gogorik falta izaten. Ondo pa-satzea eta onena ematea, bi horiek uz-tartzea da gakoa. Urte osoan zehar,

lehiaketa federatu-ofizia-letan parte hartzen dute, eta, horrezgain, baita Realak antolatzen dituenikastaro eta torneotan. Gustura askoparte hartu ere! Allerrukoekin harre-manetan jarri nahi izanez gero, errazenazuzenean Plazeta futbol zelaira joateada. Astean zehar han izaten dira arra-tsaldez. Edo, bestela, 943511856 tele-fono zenbakira dei dezakezue, edo alle-rru.ke@ hotmail.com helbidera elek-tronikoa e-posta bat bidali. Animatu!

Gazteagoentzat aisialdi bilazabiltzatela? Lagun berriak egin nahidituzue edo koadrilarekin planberriak egin? Bada, Kuadrillategineskaintza zabala aurkituko duzue:tailerrak, jolasak, txangoak,jaialdiak… Hamar urtetik gora badituegitasmoak, eta, azken hiruikasturteotan Ttakun KulturElkartea arduratu da hurakudeatzeaz. DBHko1, 2 3 eta 4kogazteek parte har dezakete. Izenaematea doakoa da, eta ostiraletanarratsaldeko 19:00etatik 21:00etarabiltzen dira Lezoko Herri eskolan etaAEK euskaltegian. Kuadillategin

balore hezitzaileak lantzen dituzte,eta egitasmoaren helburu nagusiaeuskara sustatzea da, gazteek, berenkoadriletan edota beren betikolagunekin nahiz berriekin, berenhizkuntza harremana euskarazmanten dezaten edota bestehizkuntza batetik euskarara aldadezaten. Antolatzen dituztenekintzetan euskararen erabilerasustatzeko tresnak eta estrategiakerabiltzen dituzte. Kuadrillateginastero elkartzen dira ekintza eta jolasezberdinak egiteko: ginkanak,txantxa jolasak, musika ekintzak…

7

Oi

ERR

EPO

RTA

JEA •

hezikuntza 2014 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua6

AiSiALDiARi PiSTA JARRAiTZEKOIazko alean Lezon aisialdirako dauden aukera ugarien berri eman

genizuen. Hala ere, ez zitzaizkigun ale hartan denak kabitu.Aurten, aisialdirako zerrenda osatze aldera, asmakizun berri batbururatu zaigu: aisiorratza. Iparrorratzak mendian ez galtzekobalio badu, aisiorratzak Lezoko aisialdi aukerak non daudenjakiteko balio du. Ahaztu GPSak eta satelite bidezko gailu

sofistikatuak. Aisiorratzak ez du ez pilarik ez entxuferik behar.Begiak erne edukitzea nahikoa da. Segi aisiorratzaren pista, eta ez

zarete galduko. Dena, herritik urrundu gabe, esku-eskura.

Page 5: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

Gaztetxoentzat interesgarriak etaerakargarriak izan daitezkeentailerrak ere eskaintzen dituzte:sexualitatea, Zumba, argazkilaritza…Horrez gain, Kuadrillategin arretaberezia jartzen diote herrikoegutegiari, eta Lezoko data nagusiakospatzen dituzte: San Tomasak,Gabonak, inauteriak… Ohikoekintzez gain, ekintza bereziak ereantolatzen dituzte: urteberri festa,udaberri festa, irteerak (eskiatzera,Zuhatzara, ur harrobiak egitera…),Ktg eguna eta asteburu pasa (azkenbi horiek beste herrietakoKuadrillategikoekin). Haiekinharremanetan jarri nahi baduzue,688 680 053 telefono zenbakira deidezakezue, edo e-postaz informazioaeskatu honako helbide honetan:[email protected] arduraduna denNerea Gonzalezek behar duzueninformazio guztia emango dizue.

Euskara ikas nahi baduzue, AEKkoOroitzene euskaltegira jo dezakezue.Euskaltegia Donibane kaleko 12-behea zenbakian dago. Ikastaroakastelehenetik ostegunera bitarteizaten dira, goizez (09:00etatik11:00tara), arratsaldez (15:30etatik17:30tara) nahiz gauez (18:15etik20:15etara). Bertako [email protected] da, eta telefonozenbakiak, berriz, honako hauek:943519144 edo 607598871. Harahurbiltzen bazarete, EdurneLizarazu, Idurre López eta ElenaVazquez irakasleek atsegin handiz

emango dizuete informazioa.Matrikulazioa irailean egiten da, etaautoikaskuntza egiteko aukera ereematen dute, astean lau ordukoetxeko lanak eginez eta asteroeuskaltegian ordubeteko tutoretzaeta bi orduko mintzamena eginez.Oroitzenen 45 ikasle baino gehiagodauzkate egun, eta Lezon, 70.hamarkadatik hona, beti izan daeuskaraz ikasteko aukera.Euskaltegian izena emateko hamaseiurte baino gehiago izan behar dira,eta, Lezon erroldatuta egonez geroeta asistentzia ona izanez gero,Udalak urte hasieran ikasleakordaindutako kuota oso-osorikbueltatzen du. Euskara ikastaroezgain, urtean zehar tailerrak, afariak,barrikotea, barnetegitxoa, irteerakedota bideo emanaldiak izatendituzte. Eta bi urtean behin, Korrika.Izan ere, euskaltegia aukera ona daez bakarrik euskara ikasteko, baitaLezon jende berria ezagutzeko ere.Gainera, ikasleak oso gusturadabiltza. Ikasleen esanetan,euskaltegian hastea ona da seme-

alabak laguntzeko, euskarazkokartelak irakurtzeko, postontzietaneuskaraz jasotzen duguna ulertzeko,kaleko eta dendetako jendeaulertzeko”. Alegia, egunerokobizitzarako.

Euskararekin batera, hitza etadoinua, errima eta oina, irudimenaeta buru-azkartasuna landu nahibadituzue, Mañontzi bertso-eskolakoateak zabalik dituzue. Urte asko diraLezoko Mañontzi Bertso Eskolasortu zenetik, baina, zehazki,2009an sinatu zen lehenengozMañontzi Bertso eskolaren eta

Lezoko Udalaren arteko hitzarmenahaur eta gaztetxoei bertso eskolaeskaini ahal izateko. Era berean,hitzarmen berberaren baitan, urteanpare bat bertso saio antolatzendituzte mañontzitarrek, orokorrean,publiko guztiarentzat irekiakdirenak. Hitzarmenaren bidezhonako helburu hauek bete nahi izandituzte bai bertso eskolak bai udalakazken urteotan: bertsolaritzasustatzea, ahozkotasuna lantzea,hizkuntzaren kalitatea zaintzea,komunikazio eta jende aurrean hitzegiteko trebetasunak lantzekogaitasuna garatzea, hizkuntza etaerabilera erreferentziak sortzea eta,azkenik, aisialdi eta kultura eremuanproposamen berriak eskaintzea.Bestalde, ikasturte osoan zeharbertso eskolak izaten dituzte haureta gazteentzat. Asier Sarasuak,Gipuzkoako Bertsozale Elkartearenlaguntzarekin, kudeatzen duMañontzi Bertso Eskola, eta harkazaldu digunez, ez da ezagutzaberezirik behar bertso eskolarahurreratzeko. Irailean izaten damatrikula garaia, eta orduan

finkatzen dituzte hitzorduen egunaeta ordua guztien artean. Behinfinkatuta, astero biltzen dirabertsolaritzaren munduansakontzeko eta bertsoez gozatzeko.Gazteen talde bat eta haurren bestebat abian dituzte une honetan, etafamilia handitzeko itxaropena erebadute. Gainera, inguruko bertsoeskolekin harremanak sustatzeko etaherritik bertatik harago joateko,meriendak ere egiten dituzte urteanbi bider, eta Gipuzkoa mailanantolatzen diren ekimenetan ereparte hartzen dute: Eskolartekoa,Bertso Eskolen Eguna, BertsoMeriendak eta antzekoak. Ez izanpottoaren beldur; ez larritu txirrinaeta gurpila atzekoz aurreraerrimatzen badituzue edotahankaluzearen ondorioz zapatahanditzen bazaizue. Horretarakodaude bertso eskolan, irakasteko etabertsoekin gozatzen ikasteko.

Esan bezala, aisiorratzarekin aisaldiguneak errazago topatuko dituzue.Hori bai, aisiorratza eskutanbazoazte, aurrera ere begiratu,bestela farola baten kontra txoke jo

dezakezue. �

9

8 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

Page 6: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

Eskolako baratzak

Bi asteburu eman ditugu Lezoko eskolakoikasleentzat baratzak prestatzen eskolazaharrak zeuden orubean. Hamaikaguraso auzolanean larunbata etaigandean! Polita izan da, etaederragoa izango da guretxikiak baratzean hastendirenean.

10 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

LOMCEren aurkakoplataformaLezon ere (Oiartzun, Irun, Zarautz, Lasarte, urretxu, Eibar… bezala), jaio berri da LEZOKO HEZKUNTZA BILGUNEA. Bilgunean, Lezon hezkuntza esparru ezberdinetan (herrieskola, institutua, haur eskola, ikastola…) lanean ari garen subjektu ezberdinek parte hartzendugu eta hezkuntza komunitate guztiaren artean zabaltzea eta indartzea dugu helburu. Guztionparte hartzea ezinbestekoa da bilera ireki hauetan; familia, irakasle, ikasle, herritar,…norberaren ekarpenez, herri mailako dinamika aurrera eramateko helburuarekin. Berazzu oraindik animatu ez bazara, ez izan zalantzarik… zu ere beharrezkoa zara.

ETA ZER DA BATZEN GAITUENA? ARGI DUGU.

Inposaketa ororen kontra gaude.

LOMCE ez aplikatzeko konpromiso irmoa dugu

Gure hezkuntza sistema propioaren aldelanean ari gara.

ZERGATIK INPOSAKETENKONTRA? Ez dugulako nahiinork esan diezagula zernolako hezkuntza izango dengurea. Euskal herritarrakgara eta gure hezkuntzakoerabakiak guk hartu nahiditugu.

ZERGATIK LOMCE EZAPLIKATZEKO KONPROMISOA?LOMCE azken urteetan pairatuko dugun erasorikhandiena delako eta gure seme alaben ikasketa

prozesuabaldintzatzeazgain, harenondorioak erabatkaltegarriak izangodirelako. Etazergatik? Irakurri adi!

Bazenekien “euskara”3.mailako irakasgai gisasailkatua izango dela?Bazenekien egun batean egindakoerrebalida batzuen arabera zure semealabari ibilbide akademiko zehatz batetarabideratuko zaiola, ikasturte osoan egindako lanakontutan hartu barik? Bazenekien errebalida horiekkanpo ebaluatzaileek egingo dituztela? BazenekienDBH eta batxilergoko errebalidak gainditzen ezbaditu, nahiz eta maila gainditu, ezin izango duelahurrengo mailara pasatu? Bazenekien gero eta“master” urte gehiago izango direla eta familiaaskok ezin izango dituztela horrek dakarren gastu

ekonomikoei aurre egin?…adibide batzuk besterik ez dira.

Txikiak gara, bai, bainasinistuta gaude gure egunerokolanarekin gauza asko aldatukoditugula eta aldaketa horihandia izango dela.Horrexegatik ezinbestekoakzarete, irakasle, ikasle, guraso,herritarrak… Guztionekarpenez, norbanakotikkolektibora doan dinamikaeraikitzera goaz eta herriezberdinetan egiten ari denbezala, gu ere gure ikasleak etaseme/alabak babestera gatoz!Zuk ere asko duzu esateko!

Bete dezagun zurekin baterakolorez eta alaitasunez, hainbategunetan egingo diren ekimenezberdinak. Batera indarradugu. Animatu eta parte hartu!ateak irekiak dituzu, zatozgurekin batera, hilabeteanbehin egiten dugun deialdira.•

OTRO AÑO MÁS LOS PADRES-MADRES DE HEZIKUNTZA GU-RASO ELKARTEA hemos dedicado parte de nuestro tiempo a las labores que re-quiere ser miembro de esta asociación: reparto de libros del instituto, organización del“goiz txoko” en la escuela, colaboración en la comisión de deporte escolar, pertenenciaal consejo escolar de la escuela y el instituto, charlas para adolescentes, organizaciónde actividades y fiestas de Lezo (Santo Tomás, Olentzero, Carnavales, Korrika, Pente-costés… ya que formamos parte de la comisión de fiestas) Y como colofón de fin de cur-so, la fiesta de la escuela: su organización, el taller de serigrafía, los juegos, la comida,la música…; todo ello sin olvidar, por supuesto, la organización y elaboración de la re-vista que tenéis en las manos…

¡Vaya! ¿la cuota de 20 € que aporta cada familia da para tanto? Pues, aunque parez-ca mentira, así es. Cada euro recaudado se reinvierte en actividades para nuestra co-munidad escolar, por lo queremos agradeceros vuestra colaboración y apoyo.

Ahora bien, como todos los años tenemos que insistir (ya sentimos ser tan pesados) enque para que la asociación siga existiendo tiene que haber gente que quiera traba-jar=implicarse en ella. Es cierto que en los últimos años ha habido nuevas incorpora-ciones, pero también es cierto que es un sitio donde “estamos de paso”. Cuando nues-tros hijos crecen y terminan el instituto los padres-madres nos vamos con ellos y es ne-cesario cubrir esos huecos. Por ello os animamos a formar parte de HEZIKUNTZA GU-RASO ELKARTEA.

En nuestras manos está hacer una escuela pública mejor.

Podéis consultar las noticias relacionadas con Hezikuntza G.E. en la página web de laescuela o en http://www.lezoherrieskola.eus/gurasoelkartea y podéis contactar con no-sotros y enviarnos cualquier inquietud o sugerencia al correo [email protected]

GURASO ELKARTEAN ARITZEAK MEREZI DU!

Mila, Mila esker!

Page 7: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

NOLA DAGO EUSKARARENBOTILA? ERDI BETERIK

ALA ERDI HUTSIK? Jon Sarasuakgaldera hori luzatu zuen UdakoUnibertsitateko ikastaro batean.

12 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

WHATSAPP-EAN ERE,IRAINIK EZ!

Elkarbizitza Behatokia ha desarrollado durante las últimas semanasuna campaña de sensibilización sobre las relaciones virtuales, que se

ha centrado sobre todo en el uso de las aplicaciones móviles(whatsapp) por parte de las y los alumnos de LEZO Herri Eskola, así

como por sus padres/madres o tutores.

Berriro ikasturte honetan Elkarbizitza Behatokitikabian jarri dute sentsibilizazio kanpaina bat eskolako

giroa hobetzeko eta ikasle, guraso eta eskolakoprofesionalen artean harremanak sendotzeko.

Joan den ikasturteko kanpainaren ildotik, jarduerekharreman birtualak izan dituzte helburu, batez ere,whatsapp-en bidez ematen direnak. Horrexegatik,kanpainaren leloa hauxe izan da: “Whatsapp-ean ere,irainik ez!!!”.

Egindako jarduerak bai ikasleentzat baita gurasoentzatere zuzenduak izan dira. Ikasleek sortutako materialekineskolako jai egunean erakusketa bat antolatu da etaegindako pankarta erraldoian kanpainaren logoa ikustekoaukera ere egon da. Bestalde, kale hezitzaileen laguntzaz6. mailako ikasleekin whatsap-en erabileraren inguruanhausnarketa saioak egin dira eta ondoren AnderLizarraga bertsolariaren laguntzaz bertso saioa gaihonetaz prestatu dute eskolako jai egunerako.

Bukatzeko, aipatu behar da mundu digitalean sortzen aridiren harreman birtual berrien aurrean helduok ditugunkezkak eta zalantzak kafe-tertulian konpartitu ditugula.

ELKARBIZITZA BEHATOKIA

EUSKARARENBOTILA BETETZEKO

HAUSNARKETAPROZESUA

13

GUTXI GARA EUSKALDUNOK,gutxiago gara euskaraz dagigunok.

Isilduz goaz euskaldunoketa euskara isilduz doa

erderak itota.Alferrik gara euskaldun

euskararik ez badarabilgu.Alferrik gara euskaldun

euskaraz ez bagara baliatzen.Alferrik gara mintzatzen

euskara goratuz erdara ederrean.Gezurti gara,ziniko gara

ezertarako ez dugun euskaralaudatzen dugunean.

Nor nahi dugu engainatu.

Bitoriano Gandiaga, Denbora galdu alde liburua

Euskararen KORRIKAldia Urepelenhasi den urte honetan Xalbadorartzai/bertsolariaren herria eta

hizkuntzaz oroituz, Arantzazuko parajeespiritual ezin ederragotan urteak

eman zituen Gandiagaren poematxoaerreskatatu dugu ohar gaitezengehiegitan nola jokatzen dugun.

Page 8: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

14 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

h e LAikasleen lanak

Zuekin konpartitu nahi dugu gure bidaiaren xarma, 2014-15 zeharkaldiaren nondik norakoaklankide zaituztegun guztioi adierazi. • Abiatu genuen gure abentura, elkarlanean eta batera,

traineruko arraunlarien edo bale-txalupako marinelen antzera. Ez zen bide itsua, garbi genuenhelburua, balea. • Balea? Baleaz , luze eta zabal, ikastea (Haur Hezkuntza-1.zikloa), bidaia

antolatzea, prestatzea, xehetasun guztiei beha (2. zikloa). Ez da izan eta ez da lan makala, bai ,ordea, aberatsa. Besteen jakintza guretzat izan da argi, itsas argi, haiei izan gara adi, elkarrizketa

bidez jaso dugu hainbat jakinduri (3. zikloa). • Hizkuntza izan dugu bide eta lokarri, euskaragurea, ingelesa Ternuarako zubi, gaztelaniarekin batera, indiarren hainbat hitz. • Bidaia izan

dugu gozagarri eta hezgarri, denon saiakera eredugarri. Ez da bukatu, egundaino ez dabukatuko, bidea ireki dugu eta hor da zabalik. • Mila esker guztioi zuen laguntzagatik. Albaolako

txokoan ere badute piztutako sugar honen ardurarik. >

15

Page 9: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

16 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

hh3

hh5

Irakurketa – idazketa txokoan,

balearen txostena prestatu dugu.

Zenbat ikasi dugun!

Plastika txokoan ere modu askotan

margotu ditugu baleak!

Balea gaiaren inguruangeletan izan ditugun erakusketak

izugarriak izan dira!

Xibarta balea naiz. Jaizkibel atzean ikusten

banauzu, otoi, ez arpoirik bota! eta goza

ezazu nire dantzak kantaurian sortzen

dituen olatuen ikusmiraz!

Aingurak gora! Zabal oihalak! Haizea

nora, haruntza goaz HH-5eko

baleazaleak, gure haur hezkuntzako

bidaiaren azken geldiunerantz.

AURTEN

ESKOLA OSOAN EUSKAL BALEARI

BURUZ GAUZA ASKO IKASI DITUGU.

GUK, LEHENENGO ZIKLOAN, EUSKAL BALEAREN EHIZAN

MURGILDU GINEN. GAIAREKIN HASTEKO ALBAOLAKO ITSAS

MUSEORA BISITA EGIN GENUEN ETA JASOTAKO INFORMAZIOAREKIN

LANEAN JO ETA KE HASI GINEN. • LEHENENGO, EUSKAL BALEAREN

EZAUGARRIAK IKUSI GENITUEN ETA JARRAIAN EHIZA NOLA EGITEN ZUTEN

ETA ZEIN ETEKIN ATERATZEN ZITUZTEN IKASI GENUEN. • IKASTEN GENUEN

ADINA, GURE ZIKLOKO KORRIDOREKO KORTXOAN, ZIKLOKO GUZTIEN ARTEAN

HORMA-IRUDI POLIT BAT OSATZEN JOAN GINEN NON IKASITAKO GUZTIA BEGI BISTAN

GELDITZEN ZEN. • BADAKIZUE ZER ERABILI GENUEN EHIZARI BURUZ HAINBESTE

GAUZA IKASTEKO? ARGAZKIETAN IKUS DEZAKEZUE... BAI! BENITO LERTXUNDIREN ORIOKO

BALEAREN BERTSOAK. • OSO GUSTURA ARITU GARA ETA ASKO IKASI DUGU!

lh12

LH3ko ikasleak Albaolara bixita egin

ondoren plastikako saioetan txalupa

hauek egin genituen.

Ternuara iritsiko ote ginen

gure txalupekin?

lh317

Page 10: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

lh4

18 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 19

ESKOLA OSOA MURGILDURIK EGONGARA BALEAREN MUNDUAN ETA 4.MAILAKO IKASLEAK HORRETAN IBILIGARA ERE.

Duela 500 bat urte gure arbasoenbizimodua, bereziki baleazaleena eta

ITSASONTZIA ETA MASTAKGu 4.Bko ikasle batzuk gara, gureasmoa zuei gure lana esplikatzea da.Gure lana itsasontzi bat egitea da.

Guri itsasontzia eta mastak egitekobehar den materiala, nondik ekartzen

zuten,zenbat behar zen,nola egitenzituzten eta zertarako erabiltzen zirenazaltzea da.

Itsasontzi bat egiteko egur desberdinakerabiltzen zituzten. Izeia mastak egitekoerabiltzen ziren eta Iratiko basotik ekartzenzuten. Pagoa gila egiteko erabiltzen zuten

HERRIAREN BIZIMODUA: SANJUAN XVI. MENDEANGizonak, balea ehizatzeko asmoz, Ternuaaldera joaten zirenean, San Juanen batezere umeak, gaixoak eta emakumeakgeratzen ziren.

Emakumeen papera oso garrantzitsua izanzen, herrian gaixoak, umeak, baratzak,errotak eta animaliak zaindu behar zirelako.

Bestetik, aipatu behar dira ere, badian lanegiten zuten emakume batelerak. Horiekbadiaren gertu, etxe txikietan bizi ziren etaekaitzei beldurrik izan gabe itsasoan lanegiten zuten. Txalupetan, herri batetikbestera garraiatzen zituzten pertsonak etaportuan sartzen zituzten beste tokibatzuetatik etortzen ziren itsasontziak.

beraien ingurukoena aztertzen ibili gara.Bizimodu gogorra benetan gizon etaemakume horiena!

Gure lana Albaola faktoriara bisitarekinhasi genuen.

Gauza pila ikasi genituen: norainojoaten ziren XVI. mendean baleen bila,nola egiten zituzten baleontziak, zereramaten zuten jateko, baleak zertarakoehizatzen zituzten... eta politena izanzen nola eraikitzen ari diren San Juanbaleontziaren erreplika ikustea.

Eskolara bueltatuta gu lanean hasteko

garaia iritsi zitzaigun, ez dugu baleazalehorien tamainako lanik egin, eztaberaien arrisku egoerak bizi izan. Bainabai aitortu behar dugu lan handia egindugula eta gauza asko ikasi ditugula.

Taldeka egin dugu lan, denon arteanardurak banatuz. Baleontzia nola egitenzuten hasi ginen aztertzen.

Red Bay is in Newfoundland and Labrador, Canada.

Beothuks are Indians who lived in Newfoundland. People called them red Indians

because they coloured their bodies with red ochre.

The school in Red Bay is called Basque

Memorial, and there are thirteen students.

The average temperature in winter is –10º C

and in summer 16º C.

The official language in Red Bay is English.

Beste batzuk oihalak, sokak, teilak, kupelak, fitxa, jakiak eta abar nola lortzen zituzten landudugu, baleontzia erabat osatua izan arte.

Udaberrian abiatzen ziren Ternua aldera, ez zen ez bidai errazaizango garai horietako tresneria eta mapekin!

Eta bitartean herrian.

Garai hartako eta gaurkoRed Bay-ren inguruan aritugara ere, bertakoeskolarekin harremanetanegon gara eta osolagungarria izan zaiguberaien informazioa.

Behin Red Bay-n instalatuta zeudela baleak arrantzatzen hasi behar zuten,lan gogorra eta arriskutsua zen hura. Baina zertarako hartzen zutenhainbeste arrisku? Balearen koipea urtu egiten zuten lumera edo sainalortzeko. Lumera garai horietako petrolioa zen, kaleak eta etxeakargiztatzeko erabiltzen zuten.

Salmenta guztia egin ondoren marinelenartean banatzen zuten. Dirutza ederra izangozen, zeren eta, kupel bat oraingo diruan 4.000euro dira eta 800 kupel ekartzen zituzten,imajinatu zenbat dirutza kobratuko zuenbakoitza.

Lehorrean zeudenean armadoreak, hau da, itsasontziaren jabea ekarritakoproduktu guztiak saldu egiten zituen.

Gero Europa eta Espainiatik erosleak etortzen ziren, beraien gurdi eta idiekin.Gurdibideak erabiliz beraien herrira eramaten zuten erositako guztia.Baina, badakizue zer ziren gurdibideak? Ba garai horretako autopistak ziren. Bederatzi hilabete etxetik kanpo

eta ezin zuten oporrak hartu.

Beno, hau izan da gureabenturaren laburpen bat. Esperodugu irakurketarekin disfrutatuizana, guk disfrutatu dugun bezainbeste behintzat.•

Udazkenean, inguruhorietako itsasoa izoztubaino lehen etabaleontzia erabat betetazutela bueltako bidaiahasten ziren

Korronteak aprobetxatuz eta ekaitzei aurre eginez Donibanerabueltatzen hasten ziren. Egindako lan guztien ondoren etaitzelezko arriskuei aurre eginez etekinak lortzeko garaia zen.

ITSASONTZIAREN ANTOLAKETA ETA BIDAIADonibanetik atera ondoren bidaia luzeaegingo dugu. Atlantiko Ozeanoan zehar6300 km inguru egingo ditugu etaLabrador penintsulara iritsiko gara, RedBayra hain zuzen ere. Bi hilabetenabegatuz ibiliko gara, haizearen menpeeta ekaitzei aurre egiten.

eta Iratiko basotik ere ekartzen zuten.Donibanetik Iratiko basora 82,1km daude.

Haritzak mastak eta bergak egitekoerabiltzen ziren eta Sakanatik ekartzenzituzten. Horretarako, 200 haritz eta 20

izei behar zituzten, Sakana PasaiDonibanetik 55, 1 kmtara dago.

Egurra zaldiz eta astoz ekartzen zuten etaegun asko behar izaten zituzten PasaiDonibanera iristeko.

BALEAREN BILA

Distantzia itsas milietan neurtukodugu (itsas milia 1852 m dira).Oso eroso ez dugu lorik egingo,baina moldatuko gara; gainera,antzinako mapak eta tresnakerabiliko ditugu, hala nola,astrolabioa (orientatzeko tresnahonek eguzkiaren altuera zeruertzarekiko ematen du).

Abiadura, berriz, korapiloorduko kalkulatu behardugu. Horretarako, sokabatean 15 metrorokorapilo bat egin ondoren,mutur batean egur puska batlotu behar da. Itsasontziarenabiadura neurtzeko asmoz, popaaldetik egur puska botatzen da

eta area erlojuaribegiratzen zaio eazenbat korapiloateratzen diren

minutuko, ordukoedota abar. Aldeko

haizeak lagunduta,itsasontzi batek lau korapilo eginditzake (7km/h).

Tripulazioaren antolaketa osogarrantzitsua dugu, besteakbeste hurrengo ardurak hartukoditugu: kapitaina, kronista,sukaldariak, garbitzaileak,arpoilariak, etxe eta labeeraikitzaileak, mediku etapetrikiloren bat, kupelgileak,marinelak eta lemazaina.

Baina baleetatik ez zuten bakarriklumera ateratzen, baizik eta osoosorik aprobetxatzen zuten

Page 11: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

5. mailakook proiektu honetan sartu ginen eta sortu

ditugun power pointen artean honako hau aukeratu dugu.

Donostia 2016, Albaola museoa eta ESTROPADAK lotzen

dituen lana da. Ea zuen gustukoa den.

20 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

lh5 hh4 LAU URTEKO IKASLEOK EUSKALDUNAK ETA BALEAREN EHIZARENINGURUKO GAUZA ASKO IKASI DUGU. LIBURUXKA BAT ERE OSATU DUGU

DENON ARTEAN, BEGIRA , BEGIRA EZAZUE!

LAN ASKO EGIN ONDOREN, INAUTERIETAN ARRAUN EGIN GENUEN!

21

Page 12: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

Zer iruditu zitzaizun taldekoneska bakarra izatea?Ni oso ondo eta gusturanengoen. Taldeko bat gehiagonintzen, bakoitzak lan batzeukan.

Ondo moldatzen al zineten zuenartean, zu emakume bakarraizanik?Oso ondo moldatzen ginen,lagunak ginelako eta taldekobeste bat bezala tratatzennindutelako.

Uretan ibiltzen hasi zinetenean,txalupak lan handia ematen alzizuen?Egia esan, hasieran nahiko laneman zigun ontziak, baina geroitsasoratzean, ondo moldatu etadenboraren poderioz ohitu eginginen.

Zer janari mota eramanzenuten?Ogi zaharra, sagarrak, olotxikiak, gazta, intxaurrak etaurdaiazpikoa eraman genituen;

batzuetan jatetxeetara edoberaien etxeetara gonbidatzengintuzten.

Hizkuntzarik ikasi behar alzenuten?Ez, gure artean euskaraz egitengenuen; batzuetan hangoekinfrantsesez mintzatzen ginen eta,beste batzuetan, ingelesez.Mikmaken hizkuntza eta euskaraelkarri irakasten ere saiatu ginen.

Zer-nolako esperientzia izanzenuen?Izugarria, oso gogorra,desberdina izan zen, egunguztietan arropa beraz janztenginen, aire zabalean lo egiten

genuen; baina errepikatzekomoduko esperientzia izan zen.

Zer izan zen bidaiako gauzarikgogorrena?Askotan, ibaian korronte handiakzeudenez, lehorrean zain egonbehar genuen itsasoratzeko uneegokia heldu arte; bestalde,ekaitzak eta marea txarrakzeuden.

Ternutik itzultzean bidaiakzerbaiterako balio izan al zuen,zuen ustez?Bai, balio izan zuen mailapertsonalean esperientzia handiaizan zelako, oso zaila da hauazaltzea, baina hala izan zen.

Gustatzen al zaizu abenturakbizitzea?Bai, asko gustatzen zaizkit, ilusiohandia pizten didalako etabidaian zehar gauzak ikastenditudalako.•

22 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 23

Zergatik erabaki zenutenTernura joatea?Gure arbasoen bizipenaksentitzeko, haien abenturakezagutzeko eta euskaldunenistorioa hobeto ikasteko modurikegokiena espedizio horierrepikatzea izango zelairuditzen zitzaigulako.

Zein izan zen zuen helburuabidaia hau egitean?Gure arbasoek zituztenjantziekin, janariarekin,teknikekin eta itsasontzienerreplikarekin bidaia egitea.

Ez al zizun beldurrik edokezkarik sortu bidaia hauegiteak?

Kezka asko eta handiak sortuzizkidan, batez ere, San Lorenzoibaiarengatik. Oso zabala denez,hainbat tokitan zurrunbilo etahaize bortitz asko zeuden.

Zer sentitu zenuten bidaian?Gauza asko eta desberdinaksentitu genituen: poza, beldurra,zalantzak, ilusioak…

Bidaia egin aurretik, arrauneanibili al zinen?Bai, Albaola taldearekin joannintzen: Galiziara bi aldiz,Irlanda irlari bira osoa emangenion arraunean...

Ze sentsazio izan zenuten baleahain gertutik ikustean? Beldurrapasatu al zenuten?Balea ikustea kostatzenzitzaigun, baina momentuaailegatu zenean, oso sentsazioona eta lasaia eduki genuen.Errepikatzeko modukoa.

Hurrengo urtean Donostia Europako Kultur Hiria izango denez, Albaola elkarteaSan Joan baleontziaren erreplika egiten ari da. Orain dela urte batzuk, Albaola

elkarteak Ternurainoko “Apaizac obeto” espedizioa burutu zuen. Espediziohonetan Ane Miren Mirallesek parte hartu zuenez, elkarrizketa hau hari egitea

bururatu zitzaigun eta halaxe egin dugu.

Ane Miren MIRALLES

lh6

Page 13: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

2524 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

Ikasturte honen hasieran 3. mailako ikasleek gonbidapen polit bat jasogenuen herriko eguneko zentroko arduradunen eskutik. Proposamenari

baiezkoa emanda, herriko aitona-amonekin konpartitu ditugu goizbatzuk.Eskulanak egin ditugu elkarrekin eta egun berezietan bisita egin

diegu: gabon kantak abestera joan ginen eta baita Agate Deunaren koplakabestera ere. Oso esperientzi polita izan da, errepikatzeko modukoa.

EGUNEKO ZENTRORA

BIXITA

GU BETI FESTARAKO

PREST!

lh3 hh2

Page 14: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

DBH 1

26 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 27

insTiTuTuAikasleen lanak

Aurten ere denetatik egiten ari dira Institutuko ikasleak, klasean bertan zein gelatik kanpo. Horidena orrialde batzuetan sartzea ezinezkoa da, noski, baina saiatuko gara hainbat gauza herrikoplazara ateratzen. Ikusiko duzuenez, komiki, musika, poemak… edozein gauzarekin ausartzen

dira instikoak. Hor goian baratzerik ez dugu, mahastirik ere ez, baina aurtengo uzta ereprimerakoa da. Dasta eta goza ezazue irakurriko duzuenarekin. > > >

Page 15: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

2014ko ABENDUAREN 3AN OHI BEZALAESKOLAN ERE EUSKARAREN

NAZIOARTEKO EGUNA OSPATU GENUEN, BAINAORAINGO HONETAN INOIZ EGIN EZ DUGUNALDARRIKAPENIK MARTXOSOENA PRESTATUGENUEN. Izan ere, hip hop doinuaz eta dantzaztailerra egin genuen honako lagunekin: EndikaLahaine, MC-a eta Rufoh beatboxerrak (121 Krew),Malaka breakdancerra eta Aitor dj-a (Norte Apache)Ezkerraldean bizi dira eta egunero lan egiten dute RAP kultura euskaraz ere zabaltzeko. Oso ondo pasagenuen eta gure euskara zaharra XXI. menderako tresnabaliagarria eta gazteen hizkuntza ere badela ikusi eta ikasigenuen. Haiek erakutsi digute zein den euskararendefentsarik onena… erabilpena, noski!

28 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua 29

EUSKARAREN EGUNA

Page 16: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

QUERIDO DESPERTADOR:

He decidido escribirte esta carta, deamor por supuesto, ya que el amor quesentimos el uno por el otro esterriblemente grande. Nos queremoscorno el mar a la orilla, como el dedal aldedo, como la nariz al pañuelo en un díade invierno... en resumen, te quieromucho, como la trucha al trucho.

Me encanta cuando no puedo dormir yescucho el tic tac de tus agujas. Cuandome despiertas con esa suave melodía,que tú sabes que me encanta y que merepites mil veces todas las mañanas. Laalegría que me invade al escuchar tu voz,ver tus preciosas agujas bien temprano,nada más salir el sol... es indescriptible.

Tú eres la razón por la que me levantotodos los días, por eso quiero decirteque, por favor, no tengas en cuantacuando te apago bruscamente y te tiro alsuelo. Dicen que quien te quiere teaporrea y quien bien te quiere te harállorar. Lo siento mucho y te prometo queno volverá a suceder.

Gracias por todo el cariño incondicional.Besos y pilas, Janire.

Janire de Felipe, 4.A

•••••• ••

MI PRINCESA

Te quiero mucho, como la trucha al trucho.Que te quiero mazo,como la cuchara al cazo!Te quiero, princesa,como el fresero a la fresa.Te quiero, mi amor,como la pizarra al borrador.Te quiero todo, desde el pie hasta el codo.Te quiero, Marta,como el pastelero a su tarta.Te quiero mogollón,como la Real a su afición.Yo te esperaréPorque siempre te amaré.

Enaitz Arrizubieta, Imanol Moreno etaOihan Espina. 2.C

••• • • •••

EGUNON MAITEA,

Beste egun bat igaro da goizean esnatu etanire hanketan etzanda sentitzen ezzaitudala.

Jadanik bi hilabete igaro dira eta egunhorietan guztietan zure esperoan egon naiz.Badakit ez zarela etorriko, auskalo nonzauden!... Auskalo nora eraman zintuenzure zazpigarren bizitzaren amaierak!

Baina jakizu edonon zaudela ere, betirakogogoan izango zaitudala. Minutu bakoitzekosegundo oro zuregatik aprobetxatuko

ditudala eta ez dela beste malko tristeriknire masailetatik behera eroriko…

Agur bero bat… MIAU!

Udane Cienfuegos, 4.A

••••••• •

NADA ES COMO UN CUENTO DEHADAS (kanta da)

Me senté al borde de la camapensando en lo que iba a hacermañana. Miré por la ventanay observé cómo brillaba la lunareflejada en tu mirada, pensandoen los recuerdos como ninguna.Había viento que se llevabamis sentimientos y me dispuse a arrojar la caja de mis recuerdos, donde guardaba nuestrossecretos.Abandoné la causa de mi sonrisa porque me hacías sufrir como si no fuese nadaimportante en tu vida. Mientras yo te perdonaba una y otra vez para que estuvierasen la mía. Yo no quería que fuera perfecto, pero sí verdadero y tú siempre supiste que nunca dejé de intentarlo.Porque sólo tú me hacías sentir diferente llenándome con caricias la mente.Y después de todo no era nadie para ti, cuando me disponía adarte lo mejor de mí. Podíasentir tu silencio, podía sentirque estabas junto a mí y entonces desapareció tu rostro en mi mirada y todo dejó de ser un cuento de hadas.

Magali Pikabea eta Maddi Azkue, 2. A

31

••••••• •• •

KAIXO,

Egia esan, ez dakit zergatik idaztendizudan hau, baina gauza bat jakinbehar duzu. Hobe da honelakoakaurpegira esatea , baina zure aurreannagoenean beldurtu egiten naiz, txikiasentitzen naiz. Zure begiak nire aurreanditudanean galdu egiten naiz, sentsazioarraroak izaten ditut, hotzikarak etaguzti! Egia esan, ez dakit oso ondo zergertatzen zaidan, ez dakit esplikatzen.Dakidana da besteak bezain polita eznaizela, ezta azkarra ere, badakit akats asko ditudala… bainamaite zaitut esaten dudanean bene-benetan esaten dut.

Maialen Perez, 2.B

••• • • • ••••

KAIXO MAITEA,

Atzo niretzako zer zaren galdetu zenidaneta ez nuen erantzuten jakin… Bainagauean pentsatzen jarrita erantzunaaurkitu nuen:

Zuk nire lagunik onena, baita nirekonfiantzazko laguna zara. Goizean alaijaikitzeko zergatia, zu ikustean irribarretentel hori sortzeko arrazoia. Niremotibazioa, nire sostengua. Zurekinnagoenean denbora gelditzea eragitenduena, eta beste guztia ahaztekozergatia. Klasean nagoenean galdutaibiltzearen arrazoia; ohera joatean zuremuxu beroekin amesteko arrazoia; nireexistentziaren arrazoia… Hodei bateanbizi naizela sinesteko zergatia.

Milaka muxu, laztana. June Compañón, 2.B

••• •• • •

TWIT MEZUAK

Gaur ikasi dut zu bezalako izarrakukiezinak direla. Iker Belintxon, 1.A

Zure begirada, nire bihotzeko taupadak.Inaki Lasa, 1.C

••••••• •••

KAIXO MAITEA:

Ez dakit noizbait iritsiko zaren, edo inoizezagutuko zaitudan, nik badakit horzaudela, munduko lekuren bateanezkutatuta edo ni ezagutu nahian agian,nork daki. Orain arte ez dut zure berririkizan, ez dakit nolakoa zaren, agian nikorain argi dudanaren desberdina zara,nork daki. Etorkizunean (zein urrutikoetorkizunean, agian), ezagutukozaitudala eta orduantxe jakingo dudalazu zarela hainbeste denboraz itxarondakopertsona argi daukat eta hori, nikbadakit.

Badakit, jakingo ez banu ezingonukeelako sentitu zugan pentsatzendudan bakoitzean oinetako behatzpuntetatik buruko azken ilera zabaltzenzaidan zirrara hori, magikoa dirudien etaedozein momentutan ager daitekeenpoztasuna edo egun goibel etaastunenetan ostadar distira agertzen delaere ezingo nuke sentitu.

Badakit, oraindik zu ezagutu gabe,mendi tontorrean sentitzen denaskatasunean itsaspeko edertasuna etaetxeko sutondoaren goxotasuna sentituzbesarkatuko zaitudalako, erortzekobeldurrik gabe, zure alboan egondasegurtasuna nagusi izango dela sentidezakedalako. Zurrunbilo sakon bateansartuko garelako biok batera eta handikirteten ez bagara ere zoriontsu izangogarela senti dezakedalako.

Ezagutu ez arren, badakit elkartukogarela, eta zurekin hori dena baterasentituko dudala, horretan datzamaitasunak ezta? Hainbeste sentimendubatera sentiarazten digu maitasunak,hainbeste min sorraraz diezaguke...baina gu beti goaz haren atzetik, gurebizitza bera gabe osaturik ez balegobezala bilatzen dugu, min eskean.

Baina nik badakit horretarako prestnagoela, zurrunbilo bortitz horretan sartunahi dut, zirrara magiko distiratsuasentitu nahi dut barrenean, askatasuneder eta goxoa gozatu nahi dut, itsaspekomendi tontorraren sutondoan. Hori denabatera nahi dut, baina zurekin.

Utz iezadazu zurekin nire maitasunapartekatzen, eskain iezadazu zureirribarre apala, har ezazu nire bihotza,jolas dezagun nahi duguna izatera, izangaitezen nahi duguna!

Aurkituko zaitut, eta aurkitu ordukozoriontsuak izango gara, zin egiten dizut.Denok baitugu zoriontsu eta maitatuizateko aukera.

Maiteko zaitut,

zure etorkizuneko maitalea. AmaiaResende, 4.A

• •• •• ••••••

UN SALUDO, UN INICIO, una puertaque se abre y deja salir todos lossentimientos por ti. Eso, eso es lo queharé mientras escribo, y mientras tú leesesta carta de amor.

No quiero reprimir nada, no quieroguardarme nada, y si por alguna razónno logro decirlo todo, es porque no todolo que quiero decirte se dice conpalabras.

Hoy la puerta de mi corazón se abre anteti de una manera única. Te quiero. Tequiero y mi único deseo es que entiendasque no me importa lo que el resto puedapensar respecto a esto. Cariño mío, túeres la única persona, la másespectacular que he conocido en estavida. Cada espacio en mi mente, estáocupado por ti. Puedo perderme en tumirada y trascender cada vez queescucho tu voz. Puedo soñarte estandodespierta y pensarte sin fin en missueños. Suspiro con sólo saber quecaminas hacia mí, aunque con los ojosno te visualice.

Tú eres mi ternura. Tú eres quien hatraído felicidad a mis días y perfección amis noches. Tal vez suene tonto esto quedigo, pero contigo todo es perfecto. Nopuedo evitar sonreír o suspirar cuandosiento tu mano en la mía formando esaunión entrelazando nuestros dedos. Alunirse nuestras manos, parecen dospiezas de un puzle que encajanperfectamente bien.

Cariño mío, tú eres mi estrella y, como túdices, yo soy tu luna.

Danery Saavedra

HALA DIO KANTAK ETA HALA PENTSATZEN DUGU GUK ERE. Beraz, udaberria ate joka dugula eta hormonak ohi

baino dantzariago izaten ditugula aprobetxaturik, otsailaren 14ko eguna aitzakiatzat hartuta, aurten berriz ere

antolatu dugu amodiozko mezuen lehiaketa. Eskolako txikienei twitter erabiltzea eskatu diegu; 2. mailakoei e-

maila idatz dezaten; 3. mailakoek poesian murgiltzea eskatu diegu eta 4. mailakoei gutun bat idaztea. Maitasuna

modu irekian lantzeko esan zaie, zer/nor maite duten pentsa dezaten, nori/zeri idatziko lioketen liluraz, esker onez… azken

finean, maitasunez beteriko mezua. Ondorioz, norberaren azukre koxkorraren / bikotekidearen betiko erreferentziaz aparte,

hortxe agertzen zaizkigu bestelako objektu maitatuak ere: ama, aitona, etxeko abereak, hainbat tresna… • Oso gauza

interesgarriak eta politak irakurri ditugu , hona hemen batzuk (denak jartzeko nahikoa lekurik ez dugulako, a zer pena!):

OH, MON AMOUR!mundu hontan

mon merveilleux amour!

30 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

Page 17: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

IAZ HASI GINEN, LEHENALDIZ, PROIEKTU HAU

LANTZEN. Aurten, DBHko 3.mailako ikasleak harremanetanjarri dira gabonak aurretikbideokonferentzien bidez etaelkarri mezuak, zorion agurrak…trukatuz. Institutukook apirilaren13tik 17ra Archidona aldean ibiligara; Archidonako ikasle etairakasleak justu aste honetan,4tik 8ra, ibili dira gurean.

Zoritxarrez, ez dugu aukerarik izanhan eta hemen landutakoa aurtengoaldizkarian argitaratzeko denboraarazoak medio. Hurrengoan izangoda. Ole, ole ta ole.

Tenemos muchas ganas de ir aMálaga y que vosotros vengáisaquí. Muchos de nosotros nohemos estado en Málaga ytenemos curiosidad por vercómo es aquello. Tambiénqueremos probar el intercambioya que nunca lo hemos hechoantes. Nos veremos en abril enMálaga, hasta pronto. Nerea

Estoy deseando que lleguepronto abril para estar convosotros y pasarlo bien. Aitor

Soy de Renteria, que está muycerca de Lezo. Tenemos

muchas ganas de conocer Málagapero sobre todo de conoceros avosotros.

Un fuerte abrazo y hasta pronto.

ARCHIDONAKO IKASLEENMEZUAK ETA ARGAZKIAHola chicos y chicas de Lezo soyEmilio,un chico amante deldeporte y que está deseandoveros pronto,soy de Villanueva de

Tapia,un pueblo cercanoa Archidona pero estudioen este instituto ya queen Tapia solo hay hasta2º de ESO.

Hola, me llamo Antonio.Soy un chico de 14 añosque vive en Villanuevade Tapia. Me gustanmucho los videojuegos yhacer deporte como

fútbol o pádel. Mi pueblo esbastante pequeño, solo tiene1.700 habitantes.

AMIGOS! Que tenemos muchasganas de conoceros y ya mismonos veremos.

Hola me llamo Sara, tengomuchas ganas de conoceros yespero que nos llevemos muy bien.

B e s o s

“PAISAIA ETA GAITASUN LINGUISTIKOAK” da Archidonako eta Lezoko Institutuko irakasleek jarri dugun helburu

nagusia DBHko 3. mailako proiektuan. Gizarte-Geografia eta Lengua ikasgaiak lotu ditugu ikasleek hizkuntza tresna

egoki erabil dezaten Paisaian ikusten dutena adierazteko eta etorkizunean, bai euren lurraldea, bai beste lurraldeak,

gehiago senti ditzaten begiez, hizkuntzez eta bihotzaz. Jaizkibel mendia, gure Lezo herriko bazterrak, Pasaiako

portuko garabiak, Archidonako mendiak, olibondoak... Hainbeste leku eta pertsona.

LEZOTIK ARCHIDONARA,HAUXE DUK/N HAUXE, GURE DESTINUMUNDIALA, HAUXE!

3332 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

Aurten berriz ere 3. mailako ikasleok Zuberoara joan gara. Igande goizean atera eta bazkaria Donibane

Garazin egin ondoren Ürrüstoiko maskarada ikusi genuen. Biharamunean elurretan eman genuen

eguna eta afaria eta gero Niko Etxarten kantaldi hunkigarria entzun genuen. Azkeneko egunean

Holtzarteko zubira igo ginen. Eguraldi zoragarria lagun, primeran pasa genuen.

Joan baino lehen maskarada zertan den gelan ikasi ohi dugu; bertan parte hartzeko dantzak ere ia kurtso hasieratik prestatzen

ditugu. Xiberua Euskal Herriko harribitxia den hori ezagutzeko egiten da txangoa, bertako paisaiaren, bizimoduaren eta hizkuntzaren

berezitasunaz jabetzeko eta gozatzeko. Agur Xiberua!, bazter guztietako txokorik ederrena…

Page 18: 22. zenbakia maiatza - lezoherrieskola.eus · Eta editorial hau ere aprobetxatu nahi dugu Haurtxo haurtzaindegiak bizi duen egoera salatzeko. Badira legealdi batzuk, udal gobernuek

GU 4. MAILAKO ZENBAITIKASLE GARA ETA

KANPOAN INGELESAIKASTEN IZAN DUGUNESPERIENTZIA KONTATUKODIZUEGU.

Ilusioarengatik animatu ginen,izan ere, esperientzia berriazen guretzat. Batzuei euskojaurlaritzaren beka bategokitu zitzaigun eta besteokordea, enpresa baten bidezburutu genuen bidaia.

Udaran joan ginen 3 edo 4asteko egonaldian, gehienetandatak udaran izan ohi diraeguraldi eta oporrengatik.Irlanda eta Erresuma Batuaizan dira gure helmugak.

Lehenengo egunean osourduri ginen, izan ere, gauzagehiegi ziren berriak guretzat:hegazkin bidaia, jendea,bakarrik gindoazela… Bainalaster giroan murgildu etalasaitu egin ginen.

Residentzia batean lagunenartean zaudenez, ez duzuhainbeste etxeminik sentitzen.Familia batean gelditzenbazara ordea, egunean zeharondo egoten zara lagunekin..Baina gauean pentsatzenhasita, zure familiaz etalagunez oroitzen zara.

Goizean klaseak genituen etaarratsaldeetan ekintzaezberdinak taldearekin.Asteburuetan berriz, egunosoko irteerak egitengenituen: Puenting (bungeejumping), kanpaldia, ondokoherriak eta hiriak bisitatu…

Janaria da gure ustez zailenahango bizimoduari heltzeko.Ordutegia ere nahiko arraroadela esan behar dugu, osogoiz direlako otorduak.

Kultura berri bat ezagutzeaere aberasgarria iruditu

zitzaigun, jendea oso adeitsuaizan ohi da adibidez.

Esandako guztia kontuanhartuta, bizitako momentuonek hasierako momentutxarrak gainditzen dituzte,dudarik gabe! Ingeleseanentzumena eta ahozkokomunikazioa hobetu egindugu eta etxetik urrun, zure

kabuz ibili behar izateakheldutasun puntu bat emandigu, gure buruarekikoindependentzia lortu dugu.Benetan merezi du,gomendagarria da eta gukesperentzia berriroerrepikatzeko asmoa dugu!•

THE ADVENTURE OF LEARNING ENGLISH ABROAD!

3534 hezikuntza 2015 · guraso elkartea / haurreskola / herri eskola / institutua

GU 4. MAILAKO ZENBAIT IKASLE GARA ETA KANPOAN INGELESA IKASTEN IZAN DUGUN ESPERIENTZIA KONTATUKO DIZUEGU.Ilusioarengatik animatu ginen, izan ere, esperientzia berria zen guretzat. Batzuei eusko jaurlaritzaren beka bat egokitu zitzaigun eta besteok ordea, enpresa baten bidez burutu genuen bidaia.