1

z

11

z

Z TYM NUMEREM GAZETKI

WIELKANOCNY ZAJĄCZEK!

219 / IV / 2014 r.

7 kwietnia – Światowym Dniem Zdrowia. Na zdjęciu – uczniowie młodszych klas wraz z

wychowawcami tuż przed konsumpcją zdrowych przekąsek, przygotowanych właśnie z tej

okazji.

Drodzy Czytelnicy! Życzymy Wam radosnych Świąt

Wielkanocnych, wspaniałego odpoczynku,

smacznego jajka, szalonego Śmigusa Dyngusa oraz samych słonecznych,

spokojnych i cudownych dni – - Redakcja

W numerze:

- Laureaci konkursu „Moje miasto Płońsk” - Aktualności z życia szkoły - Wielkanoc w Europie - Światowy Dzień Zdrowia - Uwaga – kleszcze! - Sztuka odżywiania - Kim jesteś? - test - Jak piłka ręczna zmieniła mój świat - English Page - School fiction - Szczęśliwe numery - Zbieraj puzzle!

2

z

22

z

Finał konkursu „Moje miasto Płońsk”

VIII, niezwykle uroczysty, finał Międzyszkolnego

Konkursu „Moje miasto Płońsk” odbył się

21 marca 2014 r. o godz. 9.30 w sali gimnastycznej

naszej szkoły. Konkurs organizowany jest od 2007 roku

przez p. Annę Gębarowską i p. Joannę Cieplak. Każdej

edycji towarzyszy myśl przewodnia – tematem

tegorocznej była „Płońsk miasto orędownik pokoju”. Na

finałowej gali obecni byli przedstawiciele władz

Płońska, w tym burmistrz Andrzej Pietrasik, dyrektorzy

szkół i przedszkoli oraz uczestniczące w konkursie dzieci i młodzież. Po zaprezentowaniu pokazu

artystycznego i sportowego laureatom wręczono pamiątkowe dyplomy oraz nagrody. Poniżej

prezentujemy listę nagrodzonych, którym serdecznie gratulujemy.

Kategoria-przedszkola: 1.Maja Kubasińska (0a, SP

nr 3) i ex aequo Julia Krzemińska (P nr 2),

2. Patrycja Ciarka (0b, SP nr 3), 3. Załęska Kinga (P nr

5); wyróżnienia: Sandra Klękowicz (P nr 1),

Natalia Antosik (P nr 4), Jan Ziółkowski (P nr 3),

Grupa 0b (SP nr 2), Grupa 6-latków (P nr 4).

Klasy 1-3, kategoria muzyczna

Zespoły: 1. Maria Maraszek, Aleksandra Zuba,

Weronika Jankowska (kl. 3d, SP nr 3),

2. Dominika Pachla, Karolina Czarnecka, Maciej

Kostun, Maciej Szczepański (kl. 3d, SP nr 3), 3. Kacper

Szymańczyk, Kamil Cybulski, Mateusz Matusiewicz

(kl. 3c, SP nr 2).

Soliści: 1. Nikola Przybysz (kl. 2c, SP nr 2), 2. Julia Sybicka (kl. 2c, SP nr 2), ex aequo Zuzanna Koper

(kl. 3c, SP nr 2) i ex aequo Natalia Tarkowska (kl. 1d, SP nr 2), 3. Julia Antoszkiewicz (kl.1a, SP nr 2);

wyróżnienia: Martyna Sielczak (kl. 2b, SP nr 2), Joanna Sakolska (kl. 2d, SP nr 2), Magda Ambroziak

(kl.3a, SP nr 3), Pola Dąbrowska (kl. 2a, SP nr 3), Bartosz Piechocki (kl. 2d, SP nr 2).

Nagroda Specjalna Dyrektora Szkoły Muzyki i Tańca NUTKA:

Julia Antoszkiewicz (kl.1a, SP nr 2), Nikola Przybysz (kl. 2c, SP nr 2), Martyna Sielczak (kl. 2b, SP nr

2).

Klasy 4-6, kategoria literacka: 1. Martyna

Cendrowska (kl. 5e, SP nr 2) ex aequo Nicole

Maria Akpang (kl. 5c, SP nr 3)

2. Alicja Liberadzka (kl. 5c, SP nr 3) ex

aequo Adam Koźniewski (kl. 4f, SP nr 2), 3.

Daria Wilk (kl. 5f, SP nr 2) i ex aequo Alicja

Liberek (kl. 4f, SP nr 2); wyróżnienia:

Patrycja Machnacka (kl. 5f, SP nr 2),

Ciulińska Aleksandra (kl. 4f, SP nr 2), Jakub

Idzikowski (kl. 4f, SP nr 2),

Dobrowolska Anna (kl. 4a, SP nr 3), Natalia

Kirylczuk (kl. 4a, SP nr 3), Marta Grossman (kl.

4d, SP nr 3), Krzysztof Skibiński (kl.5c, SP nr 3).

Klasy 4-6, kategoria – prezentacje

multimedialne: 1. Patrycja Golas (kl. 5c, SP nr 2), 2. Zofia Zientarska (kl. 4e, SP nr 2)

ex aequo Mikołaj Ciesielski (kl. 4c, SP nr 2), 3. Oliwia Koper (kl. 4a, SP nr 3)

ex aequo Jakub Szcześniak (kl. 4b, SP nr 2); wyróżnienie: Natalia Koper (kl. 5a, SP nr 3).

3

z

33

z

Konkurs wiedzy dotyczący postaci Jana Pawła II

2 kwietnia, w dziewiątą rocznicę

śmierci Jana Pawła II, odbył się w naszej

szkole konkurs wiedzy o Jego życiu

i pontyfikacie. W turnieju udział wzięły klasy

drugie i czwarte. Każdą klasę reprezentowały

trzyosobowe drużyny. Rywalizacja była

bardzo wyrównana. Uczniowie wykazali się

ogromną znajomością postaci błogosławionego papieża.

Wśród klas drugich najlepsza okazała się 2e reprezentowana przez Zosię Sokołowską,

Agnieszkę Ziółkowską i Bartosza Woźnickiego. Pozostałe klasy zajęły równorzędne

miejsce II. Natomiast wśród klas czwartych I miejsce ex aequo zajęły klasy 4a i 4d. Składy

zwycięskich zespołów to: 4a – Amelia Gościcka, Wiktoria Siejbik i Łukasz Brzeszkiewicz,

4d – Natalia Bednarska, Ilona Klonowska oraz Alicja Pospieszyńska. Na II miejscu znalazły

się klasy 4b i 4e, miejsce III zdobyła klasa 4f, a IV klasa 4c.

Konkurs był jednym z punktów naszego przygotowania się do ważnego wydarzenia

jakim będzie kanonizacja Jana Pawła II w dniu 27 kwietnia. p. J. Jędruszczak

ZŁOŻYLIŚMY HOŁD

10 kwietnia odbyły się płońskie obchody 74 rocznicy Zbrodni Katyńskiej i rocznicy katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem. Uroczystości rozpoczęły się o godz. 10.00 mszą św. w kościele św. Michała Archanioła w Płońsku z udziałem Młodzieżowej Orkiestry Dętej „Con Grazia” . Następnie pomaszerowano ulicami miasta do parku przy ul. Kolejowej, miejsca posadzenia „Dębów Katyńskich”, gdzie miały miejsce przemówienia okolicznościowe, modlitwa przy Krzyżu Katyńskim, złożenie kwiatów oraz zapalenie zniczy.

W tak ważnych uroczystościach nie zabrakło również przedstawicieli naszej społeczności szkolnej. Naszą szkołę reprezentowały panie dyrektor Katarzyna Tarasiuk-Wasilewska oraz Joanna Ostrowska, uczniowie klasy 6g wraz z wychowawcą i poczet sztandarowy.

Uczniowie kl. 6g

4

z

44

z

Wielkanoc w Europie!

Wielkanoc to najważniejsze święto religii chrześcijańskiej. Zmartwychwstanie Chrystusa jest

zapowiedzią jego ponownego przyjścia z końcem świata, a także nadzieją wiernych na odkupienie.

Choć wiele tradycji wielkanocnych się powiela, to jednak każdy kraj ma swoje własne obrządki.

W Czechach tylko jeden z dni naszego Wielkiego Tygodnia nazywa się Wielkim - piątek. Środa,

czwartek i sobota natomiast odpowiednio noszą nazwy czarna, zielony i biała. Dzielimy

z Czechami tradycję Palmowej Niedzieli, choć u nich jest to Niedziela Kwiatowa. W tygodniu,

poprzedzającym Wielkanoc organizowane są jarmarki świąteczne, na których można kupić pisanki,

figurki, wypieki. W Poniedziałek Wielkanocny tradycją jest smaganie rózgą, uplecioną z gałązek

wierzbowych.

Słowacka Wielkanoc wygląda niemal identycznie jak w Polsce. Różnicą jest klekotanie kołatek,

które słychać od czwartku aż do soboty. W tym czasie milkną dzwony. Do koszyczka wkłada się

natomiast rózgę, która ma chronić domowników przed złem.

W Hiszpanii i we Włoszech organizowane są Passo - procesje, podczas których wierni, ubrani na

czarno, pielgrzymują od kościoła do kościoła. W krajach tych Wielkanoc tratowana jest z ogromną

powagą - brak jest tradycji składania życzeń świątecznych.

Święta Wielkiej Nocy hucznie obchodzone są u naszych zachodnich sąsiadów. Niemcy otrzymują

niewielkie podarunki, które przynosi wielkanocny króliczek. Budzącą największe emocje wśród

najmłodszych jest tradycja szukania ukrytych przez króliczka czekoladowych jajeczek. W Wielką

Sobotę przed każdym kościołem rozpala się ognisko. Ogień zostaje poświęcony, a wszyscy zebrani

mogą zapalić małą świeczkę i zabrać do domu.

Najważniejszym dniem świątecznym w Wielkiej Brytanii jest Wielki Piątek. Tego dnia odbywa

się uroczysta msza, podczas której królowa obmywa stopy poddanym.

Niezmiennie we wszystkich krajach ze świętami Wielkiej Nocy kojarzy się jajko - symbol życia.

A oto przykładowe tłumaczenia życzeń świątecznych:

po niemiecku – Frohe Ostern

po czesku – Veselé Velikonoce

po francusku – Joyeuses Pâques

po włosku – Buona Pasqua

po hiszpańsku – Felices Pascuas

po chorwacku – Sretan Uskrs

Wyszukała: Dominika Sokołowska, kl. 5e

Wielkanocne zwyczaje

Każdy ma swoje wielkanocne zwyczaje. Na pewno większość z was lubi pomagać mamie w

barwieniu jajek. :) Moja mama chowa czekoladowe jajka w ogródku, a później ja z siostrą

je szukamy. Ta, która znajdzie więcej, dostaje wielkanocnego, czekoladowego zajączka. :)

Gramy także z całą rodziną w wyścigi z jajkami. Polega to na tym, że każdy bierze łyżkę

i na niej kładzie jajko! Ta osoba, która najszybciej dojdzie do mety bez zbicia jajka,

wygrywa! :)

Oczywiście na stole nie może zabraknąć

wielkanocnych potraw takich jak:

-jajka (można przyrządzić je na różne sposoby, np.

z farszem lub majonezem),

-chleb lub bułki,

-mięso,

Każdy lubi te święta spędzone w rodzinnym gronie. :)

Katarzyna Osmańska, Alicja Krajewska, kl. 6f

5

z

55

z

„Pajacyk Bim - Bam - Bom poszukuje wiosny”

W czwartek – 20. 03.2014 r. klasa 3a wraz

z wychowawcą Dorotą Dominiak uczestniczyła

w warsztatach pt.: „Pajacyk Bim – Bam – Bom

poszukuje wiosny”,

organizowanych przez

Miejskie Centrum Kultury

w Płońsku. Podczas zajęć

dzieci miały możliwość

współpracy z rówieśnikami

z innych szkół. Uczniowie podzieleni według kolorów

projektowały stroje zgodnie z wylosowanym kolorem,

tworzyły hymn i godło swojego kraju, prezentowały wykonane

stroje w pokazie mody. Nie zabrakło również menu zgodnego z

barwami danego kraju. Integracji dopełniły wspólne zabawy

wszystkich uczestników niniejszego projektu. p. Dorota Dominiak

Rekolekcje – czas przygotowań do świąt

31 marca i 2 kwietnia odbyły się w naszej szkole

rekolekcje wielkopostne. W poniedziałkowe

przedpołudnie dzieci wykonywały plakaty

o tematyce „Bezpieczeństwo w sieci”. Natomiast

ostatniego

dnia

rekolekcji

projektowały kartki świąteczne, spośród których

część przeznaczona została na życzenia dla

emerytowanych pracowników szkoły. Po zajęciach

plastycznych uczniowie wraz z nauczycielami

udawali się do kościoła parafialnego, by wspólnie

uczestniczyć we mszy świętej. P. M. Marchel

UKS PRYMUS

11.04.2014 r. zagraliśmy w powiatowym turnieju tenisa stołowego w Sarbiewie.

Wywalczyliśmy tytuły trzech mistrzów i dwa wicemistrzostwa powiatu płońskiego.

Dzięki temu pięcioosobowa grupa w składzie: Marcelina Wronka, Patrycja Wronka,

Katarzyna Więcław, Kacper Karwowski i Łukasz Brzeszkiewicz reprezentować nas

będzie na mistrzostwach rejonu. Więcej informacji i zdjęcia na stronie internetowej

szkoły: UKS PRYMUS/ Tenis Stołowy. p. Z. Chełmicki

6

z

66

z

Okiem szóstoklasistki

W dniu 7 kwietnia 2014 r. w Gimnazjum nr 1 odbyło się rozstrzygnięcie konkursu ekologicznego. Wśród nagrodzonych znalazła się uczennica kl. 6a Paulina Rajkowska – koleżanka z naszej klasy. Inne prace również były piękne. Podczas pobytu w szkole, do której po wakacjach będziemy uczęszczać, mieliśmy okazję obejrzeć prezentację i wysłuchać wykładu na temat ekologii. Warto, by każdy z nas segregował śmieci i dbał o czystość naszej planety.

Zuzanna Drążkiewicz, kl. 6a

Migawki z „eko – konferencji” zorganizowanej w Gimnazjum nr 1, w której uczestniczyli uczniowie klasy 6a i 6e.

Jak piłka ręczna zmieniła mój szkolny świat...

Od kilku miesięcy należę do drużyny piłki ręcznej dziewcząt. W naszym składzie są bardzo utalentowane dziewczyny, które zawsze walczą do końca. Są to: na ataku – Martyna Sobczyńska, na obronie (lewe skrzydło) – Olga Stańczak, środek – ja, czyli Ola, prawe skrzydło – Gosia Piotrowska, na bramce stoi bardzo wytrwała dziewczyna – Ania Kozłowska. W polu grają pozostałe dziewczyny: Natalka Antonowska, Martyna Szcześniak, Alicja Unierzyska, Zuzia Bronowska i Natalka Domagalska. Niestety Zuzia od jakiegoś czasu nie jeździ z nami na zawody. Naszą drużynę założył pan Mariusz Bukmakowski wraz z panem Darkiem Kowalskim. To im zawdzięczamy wszystkie zwycięstwa, m. in. z Baboszewem, Czerwińskiem, SP nr 3 w Płońsku. Ciągłe mobilizowanie przez naszych trenerów pomagało nam wygrywać. Nie mogę nie wspomnieć o panu Bartoszu Kaczorze, z którym pojechałyśmy na zawody do Baboszewa – gdzie, jak już wspomniałam – odniosłyśmy sukces. Każda drużyna, z którą grałyśmy, miała zawsze jakieś treningi. Niestety my nie możemy ich mieć, ponieważ większości dziewcząt nie pasuje godzina lub dzień, w którym miałyby się odbywać. Można powiedzieć, że gramy zawsze „na żywioł”. Niestety z powodu zawodów opuściłam kilka lekcji, ale w ogóle nie żałuję. Właściwie od zawsze oglądałam z tatą mecze piłki ręcznej i wyobrażałam sobie, że to właśnie ja zostanę kiedyś sławną szczypiornistką. Teraz pomalutku realizuję swoje marzenia. Dlatego każdy, kto marzy o tym, żeby zostać jakimś sławnym sportowcem czy może kimś innym, niech nie porzuca marzeń, bo kiedyś przyjdzie taki dzień, w którym będą miały szansę się spełnić.

Aleksandra Sienkiewicz, kl. 6f

7

z

77

z

Ś W I A T OW Y D ZI E Ń ZD R O W I A W N A S ZE J S ZKOL E

Uwaga! Kleszcze! Dowiedzmy się więcej o chorobach wektorowych

Co roku 7 kwietnia –w rocznicę powstania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, 1948) obchodzimy ŚWIATOWY DZIEO ZDROWIA. Tematem przewodnim w tym roku są choroby przenoszone przez wektory. Terminem wektory określa się organizmy np. komary, nicienie , muchy tse-tse, meszki, ślimaki, moskity, kleszcze, które są źródłem zakażenia , czyli są nosicielami bakterii, wirusów czy pierwotniaków chorobotwórczych. Przenoszenie choroby odbywa się poprzez ssanie krwi człowieka przez zarażony organizm. Do chorób wektorowych występujących na terenie Polski należą : borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Obie przenoszone są przez kleszcze.

Co to są kleszcze?

Kleszcz pospolity jest pajęczakiem, który przechodzi trzy fazy cyklu rozwojowego od larwy po nimfę aż do postaci dorosłej w ciągu 2-3 lat. Kleszcz, aby mógł się przekształcid w kolejną postad, musi napid się krwi zwierzęcia lub człowieka.

Dorosły kleszcz jest wielkości główki od szpilki ale po nassaniu zwiększa swój rozmiar kilkakrotnie.

Kleszcze mogą atakowad człowieka we wszystkich aktywnych stadiach rozwojowych, przy czym w każdym kolejnym stadium żerują coraz dłużej i pobierają coraz więcej krwi. Kleszcze w czasie ukłucia przekazują do krwi ludzi i zwierząt bakterie oraz wirusy, które mogą wywoływad groźne choroby zakaźne. Ukąszenie jest bezbolesne, ponieważ ślina kleszcza zawiera wiele substancji biochemicznych, w tym substancje łagodzące ból, które powodują,

że nie czujemy ukłucia.

Gdzie żyją kleszcze? Kleszcze bytują głównie w obszarach zalesionych, trawiastych, w gęstych zaroślach, paprociach, na leszczynie, również w parkach miejskich i na obrzeżach osiedli mieszkaniowych otoczonych terenami zielonymi. Co zrobid, aby uniknąd ukąszenia przez kleszcza? Należy: - w miejscach szczególnie narażonych na występowanie kleszczy nosid odpowiednią odzież, która zakrywa jak najwięcej ciała, - stosowad środki odstraszające kleszcze i insekty, - unikad wysokich traw, zarośli i poszycia lasu, - zawsze po powrocie do domu z wycieczki w tereny zielone dokładnie obejrzed swoje ciało. Usuwanie kleszczy

Jeśli dostrzeżemy kleszcza wczepionego w skórę, należy go jak najszybciej usunąd za pomocą pęsety z cienkimi koocami, kleszczołapki lub pompki próżniowej (można je kupid w aptece). Trzeba

mocno chwycid kleszcza jak najbliżej miejsca wbicia, podważyd, a następnie zdecydowanym ruchem wyciągnąd go. Potem trzeba to miejsce zdezynfekowad wodą

utlenioną lub spirytusem. Należy usunąd kleszcza w całości. W razie problemów można udad się do punktu medycznego.

8

z

88

z

Pamiętaj! Nie wolno smarowad kleszcza kremem lub innym tłuszczem ani przypalad zapałką. Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) Choroba wywoływana jest przez wirusa przenoszonego z kleszcza na człowieka. Z reguły przebiega dwufazowo. Pierwsza faza pojawia się po 7-14 dniach od kontaktu z kleszczem i trwa około tygodnia. Objawy są podobne do grypy: ogólna niedyspozycja, gorączka, ból głowy, mięśni. Po kilku dniach lepszego samopoczucia występuje druga faza choroby, która ma następujące objawy: nagły skok gorączki, bóle głowy, wymioty, nudności, utrata przytomności oraz zespół zapalenia opon mózgowo- rdzeniowych lub zapalenia mózgu. Objawy zwykle ustępują po 2-3 tygodniach. Uwaga! Przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu warto się zaszczepid, skutecznie chroni przed zachorowaniem. Borelioza Choroba ta wywoływana jest przez bakterie. Podczas ssania krwi przedostają się do organizmu człowieka poprzez ślinę kleszcza. Pierwsze objawy chorobowe mogą pojawid się po około 10-14 dniach. W pierwszym stadium objawem boreliozy są zmiany skórne w postaci pierścieniowatego rumienia wędrującego. Typowa zmiana ma początkowo formę czerwonej plamy, która szybko się powiększa. Rumieo przekracza najczęściej średnicę 5 cm. Zmianie skórnej towarzyszą często takie objawy jak: zmęczenie, bóle mięśni, gorączka, ból głowy czy sztywnośd karku. Drugie stadium związane jest najczęściej z zakażeniem układu nerwowego (neuroborelioza), układu kostno-stawowego lub układu krążenia. Z przebiegiem przewlekłej boreliozy wiążą się m.in. następujące objawy: niedowład, porażenie nerwu twarzowego i zapalenie nerwów obwodowych, zapalenie stawów, przewlekłe zanikowe zapalenie skóry. Każde podejrzenie zakażenia należy skonsultowad z lekarzem. Boreliozę leczy się terapią antybiotykową. Uwaga! Nie ma szczepieo ochronnych przeciw boreliozie!

p. A. Jabłońska

A teraz sprawdź, ile już wiesz i rozwiąż krzyżówkę!

9

z

99

z

Sport to zdrowie! Dlaczego – oto argumenty...

Sport wspomaga odchudzanie, czyli utratę tkanki tłuszczowej i utrzymanie niskiej wagi.

Sport obniża ryzyko ataku serca wzmacniając jego wydajność,

umacnia naczynia krwionośne.

Wysiłek fizyczny poprawia samopoczucie, dzięki temu wzrasta

samoocena, poczucie satysfakcji i dobry nastrój.

Ćwiczenia podnoszą sprawność i wydajność umysłową – myślenie jest szybsze, a fakty lepiej kojarzone oraz

zapamiętywane.

Regularne ćwiczenia redukują nagromadzony stres, organizm dotlenia

się i relaksuje.

Ruszając się, wzmacniamy kości i

stawy.

Ruch powoduje obniżenie poziomu cukru

we krwi.

Ćwiczenia fizyczne budują

mięśnie, które same w sobie spalają bardzo dużo kalorii.

10

z

10

10

By jedzenie przynosiło zdrowie – sztuka odżywiania

Aby prawidłowo się rozwijać i żyć w pełnym zdrowiu, powinno się codziennie spożywać żywność

dostarczającą potrzebnej ilości energii oraz zawierającą około 60 różnych składników odżywczych.

Piramida żywienia to praktyczne zalecenia zestawienia porcji żywieniowych produktów

spożywczych w codziennej, zrównoważonej diecie. Zestawienie przedstawiane jest w postaci

graficznej piramidy, której poziomy określają grupy produktów i ich ilości. Oczywiście przy

planowaniu racji pokarmowej należy dostosować ilość tych produktów do zapotrzebowania na

składniki odżywcze i energię.

Piramida żywienia według Instytutu Żywności i Żywienia

Podstawą codziennego pożywienia

powinny być produkty zbożowe z pełnego

przemiału (pieczywo pełnoziarniste, najlepiej

z nasionami roślin oleistych, makaron z mąki

razowej, musli, płatki) oraz nieoczyszczony

ryż i kasze. Do dozwolonych

węglowodanów należy także makaron z

pszenicy durum, krótko gotowany i

podawany bez ciężkiego, tłustego, mięsnego

sosu. Produkty zbożowe są źródłem energii

uwalnianej w miarę potrzeb oraz błonnika.

W pożywieniu nie powinno również

zabraknąć tłuszczów roślinnych, które dostarczają sercu leczniczą dawkę kwasów tłuszczowych

oraz są źródłem energii. Powinny występować w każdym posiłku. Najzdrowsza jest

oliwa z oliwek, ale godne polecenia są także oleje: rzepakowy, słonecznikowy, sojowy. Powinno

się je spożywać przede wszystkim na surowo (np. jako dodatek do sałatek).

W każdym posiłku powinny występować warzywa. Ich rolą jest zwiększanie objętości posiłku

oraz dostarczanie witamin, minerałów, flawonoidów i błonnika. Należną ilość witamin

zwalczających wolne rodniki należy uzupełnić owocami.

Kolejnym zaleceniem jest wprowadzenie do jadłospisu roślin strączkowych i orzechów. Rośliny

strączkowe to zastrzyk witamin z grupy B oraz tzw. folianów, redukujących homocysteinę (sprawca

miażdżycy), potasu obniżającego ciśnienie tętnicze, wapnia wzmacniającego kości, żelaza

potrzebnego do tworzenia czerwonych krwinek oraz białka. Natomiast orzechy to źródło witaminy

E oraz dobrych dla serca kwasów tłuszczowych.

W racji pokarmowej co najmniej dwa razy dziennie powinno występować chude mięso, drób,

ryby albo jaja jako źródło pełnowartościowego białka. Kwasy tłuszczowe z ryb obniżają poziom

cholesterolu i trójglicerydów we krwi, a jaja dostarczają lecytyny, pomagającej poprawić pamięć

oraz zapobiec chorobom wątroby. Należy ograniczyć spożycie mięsa tłustego.

Mleko i jego przetwory to również źródło białka, wapnia, witamin rozpuszczalnych w

tłuszczach i przyjaznych bakterii. Niestety, ze względu na powszechność alergii oraz zawartość

tłuszczu zwierzęcego, zalecane są niewielkie ilości produktów mlecznych. Mleko i jego

przetwory powinny występować w jadłospisie 1-2 razy dziennie głównie w postaci jogurtów,

kefirów, serów twarogowych i podpuszczkowych.

Szczyt piramidy to produkty przyczyniające się do powstawania chorób cywilizacyjnych, dlatego

powinny występować w jadłospisie sporadycznie (1 raz w tygodniu) albo wcale. Należą do nich

cukier, słodycze i tłuszcze zwierzęce. Należy również ograniczyć dodawanie soli podczas

sporządzania potraw oraz w trakcie jedzenia. Nadmierne spożycie soli wpływa niekorzystnie na

organizm, zwiększa częstotliwość występowania nadciśnienia tętniczego oraz udarów mózgu.

11

z

11

11

Przy dużym wysiłku fizycznym oraz w czasie letnich upałów należy zwiększyć ilość wypijanych

płynów. Powinno się wykluczyć z jadłospisu wszelkie napoje słodzone

i gazowane, a włączyć przede wszystkim wodę mineralną, Wody mineralne nie tylko uzupełniają

stratę wody w organizmie, ale dostarczają również składników mineralnych.

Ogólne zalecenia żywieniowe

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wciąż bada i opracowuje nowe metody żywienia. Ustala

też podstawowe zasady prawidłowego żywienia. W Polsce zalecenia takie są również

opracowywane przez Komitet Żywienia Człowieka PAN, Instytut Żywności i Żywienia oraz

Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych. Te ogólne zasady są następujące:

należy jeść co najmniej trzy posiłki dziennie, każdego dnia, w regularnych odstępach czasu

pożywienie codzienne powinno zawierać zarówno produkty roślinne, jak i zwierzęce

w codziennej diecie powinny znaleźć się produkty zbożowe oraz owoce i warzywa -

najlepiej surowe lub krótko gotowane

kilkakrotnie w ciągu dnia należy spożywać mleko lub jego przetwory oraz biały ser

o niskiej zawartości tłuszczu

mięso nie powinno być spożywane codziennie, lecz kilka razy w ciągu tygodnia, w

pozostałe dni może być zastępowane rybami lub roślinami strączkowymi; spożywane mięso

powinno być chude

należy ograniczać ilość spożywanego tłuszczu, szczególnie zwierzęcego; znacznie zdrowsze

są oleje roślinne lub oliwa z oliwek

należy ograniczać spożywanie soli i nie dosalać zbytnio potraw; jedna płaska łyżeczka to

wystarczająca dzienna porcja

nie należy przesadzać ze spożywaniem cukru i słodyczy, cukier znajduje się też w

owocach, którymi powinno się zastępować słodycze.

W żadnym wypadku nie należy jeść mniej niż trzy posiłki dziennie! Optymalna ilość to 4-5

posiłków, co jest szczególnie ważne w przypadku dzieci i młodzieży. W codziennym menu

powinny znaleźć się więc: śniadanie, drugie śniadanie, obiad, podwieczorek i kolacja. Zbyt rzadkie

12

z

12

12

jedzenie i długie odstępy między posiłkami powodują większy spadek poziomu glukozy we krwi,

co zwiększa późniejsze odczucie głodu. Metabolizm i cała regulacja przyjmowania pokarmu

ulegają zaburzeniu. Sprzyja to gromadzeniu się tkanki tłuszczowej. Wbrew pozorom więc osoby

otyłe powinny jeść często, ale niewiele. W ich przypadku rzadkie posiłki jedynie pogarszają

sytuację.

W przypadku przyjmowania tylko trzech głównych posiłków, rozkład dziennej dawki pokarmu

powinien wyglądać następująco: śniadanie 30-35%, obiad 35-40%, kolacja 25%. W

przypadku pięciu posiłków wygląda to trochę inaczej: śniadanie 25-30%, drugie śniadanie 5-10%,

obiad 35-40%, podwieczorek 5-10%, kolacja 15-20%.

Jak wybrać zdrową żywność

Zasady prawidłowego żywienia są proste jeśli tylko pamiętamy o kilku sprawach. Najpierw

wybierz świeże, nieprzetworzone produkty. To obejmuje świeże owoce i warzywa, produkty

pełnoziarniste, rośliny strączkowe, orzechy i nasiona, świeże pędy. Surowe, nieprzetworzone

pokarmy są żywymi pokarmami. Zawierają największą ilość witamin, minerałów oraz enzymów.

Wybieraj mięso zwierząt najwyższej jakości, hodowane w sposób humanitarny, karmione trawą, a

nie hormonami i antybiotykami. Wybierz rybę z najmniejszą ilością skażenia rtęcią.

Wybieraj zdrową żywność ekologiczną jeśli to możliwe. Taka żywność jest najczystsza i

najzdrowsza. Na ogół nie jest skażona pestycydami i posiada wyższą wartość odżywczą. Co więcej,

nie jest genetycznie modyfikowana.

Żywność ekologiczna często jest określania jako naturalny pokarm, ale „naturalny” nie oznacza,

że jest ekologiczny.

Kiedy kupujesz pakowaną żywność ważne jest, aby zawsze czytać etykiety. Nawet opakowanie

może oznajmiać, że jest „zdrowo”, „naturalnie” czy „niskotłuszczowo”. Pewny jednak będziesz

tylko po przeczytaniu etykiety. Fakty żywieniowe zawierające ilość białka, cukrów, tłuszczów w

produkcie nie powiedzą nic na temat dodatków chemicznych w produkcie. Musisz

poszukać ich w składzie

Co jeść?

Owoce:

świeże

suszone – bez siarki, konserwantów, dodatków, słodzików

zamrożone – bez konserwantów, dodatków, słodzików

Warzywa:

świeże – surowe, lekko parzone, pieczone

suszone – bez siarki, konserwantów, dodatków, słodzików

zamrożone – bez konserwantów, dodatków, słodzików

kiełki – koniczyna czerwona, rzodkiewka, brokuły, fasola mung, soczewica, groch

Ziarna:

produkty pełnoziarniste powinny być:

nieprzetworzone

niezmodyfikowane genetycznie

bez cukru

bez dodatków chemicznych

bez konserwantów

pełnoziarniste – jęczmień, brązowy ryż, gryka, owies, proso, żyto, pszenica, dziki ryż

pełnoziarniste i kiełkujące produkty zbożowe – chleb, tortille, zboża, makarony

Rośliny strączkowe:

fasola, groszek, soczewica, ciecierzyca

puszki strączkowe przygotowane bez – tłuszczu zwierzęcego,

dodatków chemicznych, słodzików

13

z

13

13

Orzechy i nasiona:

orzechy – migdały, orzechy laskowe, orzechy nerkowca

surowe nasiona – słonecznik, dynia, sezam

surowe masło orzechowe – migdałowe, słonecznikowe, nerkowca

(oszczędnie), sezamowe.

Skutki niewłaściwego odżywiania się

Według lekarzy niewłaściwe odżywianie się jest przyczyną większości współczesnych chorób

cywilizacyjnych, od otyłości poczynając, na nowotworach kończąc. W 1999 roku wyszczególniono

(prace ekspertów WHO) grupę chorób przewlekłych, rozwijających się jako skutek niewłaściwego

żywienia. Są to:

1. Otyłość. Według raportu WHO z 1997 roku główną przyczyną otyłości jest nadmierne spożycie

tłuszczów. Otyłość typu brzusznego przeważnie przyczynia się do rozwoju chorób takich jak

miażdżyca, nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca i cukrzyca oraz kamica żółciowa.

2. Choroby układu sercowo-naczyniowego. Do tej grupy chorób należą: choroba niedokrwienna

serca, miażdżyca i nadciśnienie tętnicze. Rozwijają się zwykle jako skutek nadmiernej otyłości.

Czynnikami sprzyjającymi są zbyt duże ilości tłuszczów (szczególnie zwierzęcych), cholesterolu,

alkoholu i soli w pokarmie oraz zbyt mała ilość błonnika.

3. Cukrzyca insulino-niezależna. Choroba ta spowodowana jest nadmierną podażą

węglowodanów.

4. Nienowotworowe choroby jelita grubego.

5. Kamica żółciowa. Choroba ta powstaje wskutek otyłości, kiedy to nadmierna ilość cholesterolu

w żółci odkłada się, tworząc kamienie. Dodatkowo rozwojowy kamicy sprzyja niedobór błonnika w

pokarmie.

6. Próchnica zębów. Choroba rozwijająca się w wyniku nadmiernego spożycia węglowodanów,

szczególnie szkodliwe są słodycze.

7. Osteoporoza. Choroba ta rozwija się u osób starszych, w wyniku niedoboru wapnia

w organizmie. Zapobiegać jej można poprzez spożywanie już w młodości odpowiedniej ilości

produktów zawierających ten pierwiastek - głównie jest to mleko i jego przetwory.

8. Alkoholowe uszkodzenia mózgu i wątroby.

9. Nowotwory.

Czego unikać?

Owoce:

w puszkach

suszone zawierające dwutlenek siarki, słodziki, konserwanty, dodatki

zamrożone zawierające konserwanty, słodziki, dodatki

Warzywa:

w puszkach

zamrożone zawierające konserwanty, słodziki, dodatki

smażone

rozgotowane

Ziarna:

wszystkie produkty ze zboża – biała, niebielona, wzbogacona mąka,

dodatki chemiczne

rafinowane i przetworzone zboża – biały ryż, szybki owies,

błyskawiczne płatki owsiane

rafinowane i przetworzone produkty zbożowe – pieczywo białe, pszenny chleb (jeśli nie jest

„razowy”), miękkie pieczywo, ciasta, wypieki, płatki śniadaniowe

14

z

14

14

Rośliny strączkowe:

przetwory przygotowane z dodatkiem: tłuszczu zwierzęcego,

słodzików, dodatków chemicznych

soja

Orzechy i nasiona:

pieczone orzechy, nasiona

palone orzechy, nasiona

orzeszki ziemne, masło orzechowe

Przygotowali: wychowawcy i uczniowie klas III

Migawki z obchodów Światowego Dnia Zdrowia w klasach młodszych

HOROSKOP: Co „mówią” kwiaty? DALIA ur. 1 - 30 KWIETNIA

Puk, puk! To świat puka do Ciebie i prosi, żebyś wyszła / wyszedł ze swojej skorupki. Zbyt mocno skupiasz się na sobie i zamykasz we własnym świecie. Nie ufasz obcym, boisz się odtrącenia. Wkrótce nadarzy się dobra okazja, by trochę pozmieniać w życiu. Nie bój się wyzwań, one Cię rozwijają! Cechy charakteru: masz ogromny potencjał, tylko brak Ci wiary w siebie. Znajdź w sobie odwagę, a wszystko się uda. Marta Kurkowska, kl. 5e

15

z

15

15

Odpowiedzi do zadań dla klas IV

Zadanie 1.

1 5

3 6

+ 4 7 9 8

+ 2 1 0 0

Zadanie 2.

5 • 5 + 5 = 30

33 – 3 = 30

30 + 30 – 30 = 30

10 + 10 + 10 = 30

Zadanie 3.

8 cm

Zadanie 4.

▲ ● █ ■

■ █ ● ▲

● ▲ ■ █

█ ■ ▲ ●

Odpowiedzi do zadań dla klas V

Zadanie 1.

Np. 273, 546,

819,

192, 384, 576,

219, 438, 657

Zadanie 2.

Np. 11 + 1 lub 11 + 1 • 1 lub (11+1) • 1

1

Zadanie 3.

3 • 3 lub 3 : 3 • 3

3

Zadanie 4.

40 m

Lista uczestników konkursu, którzy udzielili poprawnych odpowiedzi do zadań marcowych:

Klasy 4: Klasy 5:

4d 5b

Imię i nazwisko Ilość poprawnych

rozwiązanych zadań

Niepodpisana praca 3

Bednarska Natalia 4

Pośpieszyńska Alicja 4

Drzewiecka Alicja 3

5d

5c Imię i nazwisko Ilość poprawnych

rozwiązanych zadań

Lewicki Adrian 4

Łukaszewska Anna 4

Rutkowska Wioletta 2

Imię i nazwisko Ilość poprawnych

rozwiązanych zadań

Kamiński Szymon 4

Zaniewska Katarzyna 4

Imię i nazwisko Ilość

poprawnych

rozwiązanych

zadań

Miazga Zofia 3

Łazarska Marta 4

Jędrzejewski Paweł 2

Kapitan Jakub 4

Chudzyński Jakub 4

Nowicka Julia 2

Kozłowska Julia 4

16

z

16

16

Zadania konkursowe dla klasy IV

Zadanie 1.

„Adam ma co najmniej 3 rowery” – mówi Bolek. „Nie, on ma mniej niż 3

rowery” – mówi Lolek. „Możliwe, ale jest właścicielem co najmniej

jednego roweru” – mówi Tolek. Ile rowerów ma Adam, jeśli tylko jeden z

chłopców mówi prawdę?

Zadanie 2.

Podaj trzy liczby, które przy dzieleniu przez 3 oraz przez 4 dają resztę 1.

Zadanie 3.

Jaka jest najmniejsza możliwa liczba kaczek, które pływają po stawie w

następującym szyku: dwie kaczki przed jedną kaczką, dwie kaczki za jedną

kaczką i jedna kaczka między dwiema kaczkami?

Zadanie 4.

W jakiej sklali należy narysować prostokąt o wymiarach 3 cm i 7 cm, aby jego obwód na

otrzymanym rysunku wynosił 1600 cm?

Zadania konkursowe dla klasy V

Zadanie 1.

Podaj najmniejszą liczbę naturalną podzielną przez 1, 2, 3, 4, 5 i 6.

Zadanie 2.

Jeśli liczbę 13 podzielimy przez 2 i 3, to otrzymamy resztę 1. Znajdź pięć innych liczb większych

od 13, które po podzieleniu ich przez 2 i przez 3 dają resztę 1.

Zadanie 3.

Podaj ułamek, który jest większy od ⅔, ale

mniejszy od ¾.

Zadanie 4.

Gazeta składająca się z 16 stronic ma wymiary 33 cm i 50 cm jest wydawana w nakładzie 100000

egzemplarzy. Jaka jest powierzchnia papieru użytego przez wydawcę każdego dnia?

Rozwiązania zadań należy w ciągu dwóch tygodni od

ukazania się numeru oddać do p. Ewy Andrychowskiej

(s. 9). Znajdą się one także w kolejnym numerze wraz z

informacją o osobach, które udzieliły poprawnych

odpowiedzi.

Życzymy powodzenia i wytrwałości.

17

z

17

17

Kim jesteś? - test

1. Każdy ma jakieś wyjątkowe zdolności. A co jest Twoim największym talentem? a) Jestem urodzoną stylistką /urodzonym stylistą ;)!

b) Mam smykałkę do przedmiotów ścisłych. c) Jestem uzdolniona artystycznie /uzdolniony artystycznie.

2. Wybierz jedną pozytywną cechę, która Cię charakteryzuje: a) Spryt.

b) Ciekawość świata. c) Sprawność fizyczna.

3. Wyobraź sobie siebie za dziesięć lat. Jak będzie wyglądało Twoje życie? a) Widzę się w świecie mody. b) Najważniejsza będzie rodzina i przyjaciele.

c) Będę podróżować i zmieniać świat.

4. Czy chodzisz na zajęcia pozalekcyjne? Jeśli tak, to jakie?

a) Nie chodzę na żadne zajęcia. To nie dla mnie! b) Pomagam w schronisku dla zwierząt. c) Inne.

5. Jak najchętniej się ubierasz? Wybierz opis Twojego stylu. a) Twórczy miks!

b) Stylowo. c) Na luzie.

6. Pod którym z tych zdań podpisałabyś/podpisałbyś się dwiema rękami? a) Jak Cię widzą, tak Cię piszą.

b) Zawsze należy bronić słabszych. c) Nie mogę żyć bez adrenaliny!

Najwięcej odpowiedzi A

Masz subtelny charakter, co sprawia, że nie każdy Cię docenia. Kochasz ubrania i

potajemnie piszesz blog modowy. Masz na głowie ratowanie świata i nie wiesz, jak to połączyć z nauką. Lubisz współzawodnictwo i zawsze Twoje marzenia się spełniają. Najwięcej odpowiedzi B

Jesteś ciekawą świata osobą. W szkole zgarniasz same piątki i masz głowę do wynalazków. Pod warstwą spokoju i pozornej nieśmiałości czai się dzielna i

zdecydowana osobowość, która bez względu na wszystko, w każdej chwili jest gotowa stanąć w obronie swoich bliskich. Najwięcej odpowiedzi C Jesteś uzależniona/-ny od adrenaliny - Twoje życie kręci się wokół sportów ekstremalnych. Twoje uzdolnienia artystyczne przydadzą Ci się w życiu. Chodzą

Ci po głowie myśli, żeby zostać kreatorką/kreatorem mody. Potajemnie piszesz swoje opowiadania i niezwykłe historie.

Marta Kurkowska, kl. 5e

18

z

18

18

Co wiesz o symbolice świąt Wielkanocy? Sprawdź!

1. Kilkudniowy okres

poświęcony odnowie duchowej

poprzez modlitwę.

2. Święto przypadające siedem

dni przed Wielkanocą.

3. Inaczej powstanie z martwych.

4. Zielony krzew, którego gałązki

wkładamy do święconki.

5. Jest symbolem Chrystusa

zwyciężającego.

6. Święto przypadające w

Wielkim Tygodniu, trzy dni przed Wielkanocą.

7. Symbol zwycięstwa nad śmiercią.

8. Potrawa wielkanocna. 9. Symbol zmartwychwstania i odrodzenia.

10. Jajko zdobione różnymi technikami.

Łukasz Stefanowski, kl. 6f

CO WŁOŻYMY

DO KOSZYCZKA

W WIELKĄ SOBOTĘ?

Ada Jankowska, kl. 5e

Żółwiu, graba - jestem żaba!

Żaba po....uciła sw....j wygodny dom na ......wirowisku, gdzie

......yły ró....ne inne stwo.....enia : ż...ki,ba...anty, g.....egż....łki,

du...e ....ubry i małe, ż...łte b....ęczyki. P....echodziła właśnie t...ż

p...y zielonych wie....bach, gdy zobaczyła zap....yjaźnionego ż....łwia.

- Czego mo...na Ci ...yczyć? - zapytał ją ż....łw.

- Mo....e zamo...nego ...ycia? - zastanowiła się nasza ....aba.

- Dob...e - rzekł ż...łw. - W takim razie ...yczę Ci powodzeniawe wszystkich

p....edsięwzięciach. I ....eby nie zaskoczyła Cię w bo....e duża bu....a.

- Tak. To bardzo wa...ne - od....ekła mu .....aba. - Dziękuję. - I podą...yła w dalszą podr..ż do

p....epieknych, pełnych c....dów krain.

Marta Kurkowska, kl. 5e

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

19

z

19

19

Easter activities

Przetłumacz wyrazy w tabelce na język polski.

(Jesus) Christ = the son of God =

Christians = people who believe in

Christ

=

Christianity = religion =

Christian = related to Christianity =

–Połącz wyrazy z obrazkami i uzupełnij nimi

oraz wyrazami z ćw.1 tekst.

egg Resurrection world bunny

On Easter, Christ………… around the __________ celebrate the __________

(= the coming to life again) of Jesus Christ, the founder of Christ………… .

According to Christ………… beliefs, he was the Son of God. Easter is always on a

Sunday, but the date varies from year to year. Symbols of rebirth, new life, and

fertility are common Easter decorations. These include the Easter __________ and

decorated __________. It’s also traditional to wear new spring clothes on Easter, and

many communities have an Easter parade. Easter has also become a very popular

time for holidays, since many schools close for several days or more.

–Przeczytaj informacje o Wielkanocy. Wykreśl niepotrzebne wyrazy.

Easter marks the [beginning / end] of the [fourteen / forty] days of Lent. Lent is a

period when we prepare for Easter. It begins on Ash Wednesday and ends on Easter

Sunday.

Palm Sunday is the Sunday [before / after] Easter. On this day Christians

celebrate Jesus’ arrival in [Jerusalem / Bethlehem], when people spread palm leaves

on the ground for his [donkey / elephant].

Holy Thursday commemorates the [First / Last] Supper, when Jesus washed the

[feet / clothes] of his Apostles. In the UK, this day

is known as Maundy Thursday. The Queen

traditionally distributes Maundy money.

Good Friday is the Friday before Easter, when

Christians remember the crucifiction of Christ. It is a [public / private] holiday in the

UK.

Holy Saturday is also known as [Silent / Loud] Saturday because churches are

very quiet, as there are no masses on this day.

On Easter Sunday people celebrate the [resurrection / birth] of Christ.

In some countries, Easter lasts [three / two] days. The second day is called Easter

Monday.

HAPPY EASTER! p. Katarzyna Matusiewicz

Glossary:

founder – a person

who started

something

(założyciel, twórca)

vary – to be

different (zmieniać

się, być różnym)

community – a

group of people

living in one place

(społeczność)

several – a few

(kilka)

20

z

20

20

Pierwsze próby pisarskie – school fiction

Mój pamiętniku!

No i niedługo testy szóstoklasistów. Młodszych klas pewnie nie bardzo to obchodzi...

Chociaż trochę tak, bo muszą wiedzieć, kiedy nie przyjść do szkoły. Ale do rzeczy...

W tym roku ta "uroczystość" przypada w... prima aprilis! Nasz kolega zaplanował już

sobie cały dzień. Powiedział, że przyjdzie zaraz

po teście i spyta się jakiegoś nauczyciela, gdzie są

wszyscy. Kiedy ten powie, że sprawdzian już się

skończył, odpowie: "To chyba jakieś żarty!"

Wszyscy mieliśmy z niego ubaw, ale mamy

nadzieję, że jednak przyjdzie na czas.

Była jeszcze inna wersja. Kiedy nadzorujący rozda

sprawdziany, nasza koleżanka powie: "Ten test jest źle wydrukowany!". Kiedy

nauczyciel podejdzie i sprawdzi, ta powie: "Prima aprilis!". Chociaż... może lepiej nie

żartować z takich rzeczy, aby nie wywołać jakiegoś nieszczęścia...

Szóstoklasiści – połamania piór! Powodzenia "prymusy"!

Katarzyna Osmańska, Alicja Krajewska, kl. 6f

PUZZEL NR 7

SZCZĘŚLIWE NUMERY ! Każdy egzemplarz „Prymuska” będzie opatrzony trzycyfrowym numerem, np. 054. Po sprzedaniu nakładu każdy właściciel gazetki weźmie udział w losowaniu trzech szczęśliwych numerów. Jeśli zobaczysz je na swoim egzemplarzu pisma, przyjdź z nim do opiekuna periodyku, a otrzymasz nagrodę. Numery będą umieszczone na tablicy ogłoszeo Parlamentu Szkoły (koło pokoju nauczycielskiego). Zgłaszad można się tylko do momentu ukazania nowego numeru pisma. Do tego czasu zostaną również wręczone nagrody. Powodzenia!

Przypominamy, że „Prymusek” jest również dostępny na stronie internetowej naszej szkoły: www.spnr2.no-1.pl

Opiekunowie gazetki: p. Marzanna Masiak, p. Małgorzata Marchel Współpraca: p. Karina Godlewska-Sobótka

Zachęcamy do współpracy z gazetką szkolną!

DROGI CZYTELNIKU! W każdym numerze gazetki umieszczamy jeden kawałek układanki. Czytaj systematycznie „Prymuska” i zbierz komplet ośmiu puzzli. Ułóż je i naklej na kartkę. Zebrane przez Ciebie puzzle wezmą udział w dwóch konkursach: pierwszy dotyczy zebrania wszystkich fragmentów układanki (losowanie nagrody), w drugim pomalowany przez Ciebie rysunek weźmie udział w konkursie plastycznym. Wraz ze swoimi danymi (imię, nazwisko, klasa) dostarcz pracę do p. M. Masiak, do 20 czerwca 2014 roku. Może się zdarzyć, że zostaniesz posiadaczem dwóch nagród. Powodzenia!