Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Haziran 2019
Ankara
2019 Yılı Mayıs Ayı Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesi
T.C.
TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
2019 YILI MAYIS AYI SICAKLIK VE YAĞIŞ
DEĞERLENDİRMESİ
Haziran 2019
Ankara
~ i ~
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ…………………..………….………………………………………………..…….…..1
1. 2019 MAYIS AYI SICAKLIKLIK DEĞERLENDİRMESİ ................................................. 2
1.1 Genel Değerlendirme ....................................................................................................... 2
1.2 Bölgesel Sıcaklık Değerlendirmesi .................................................................................. 5
1.3 2019 Yılı Mayıs Ayı Ekstrem Sıcaklık Değerlendirmesi ................................................ 6
2. 2019 MAYIS AYI YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ .............................................................. 8
2.1 Genel Değerlendirme ....................................................................................................... 8
2.2 Bölgesel Yağış Değerlendirmesi ……………………………………………………….10
2.3. Havzalara Göre Yağışlar………………………………… …………………….. ....... .14
2.4 Yağışlı Gün Sayısı ......................................................................................................... 15
Referanslar ............................................................................................................................... 15
~ 1 ~
ÖNSÖZ
Meteoroloji Genel Müdürlüğü olarak halkımızın ve kamuoyunun
bilinçlendirilmesi amacıyla aylık, mevsimlik ve yıllık sıcaklık ve
yağış değerlendirmelerinden oluşan iklim analizleri
hazırlamaktayız.
Bilindiği üzere iklim başta tarım, su kaynakları, enerji ve
ulaştırma olmak üzere hemen hemen tüm sektörlerin
faaliyetlerine etki eden belirleyici bir faktördür. İklimdeki değişimlerin izlenmesi bu
sektörlerin gelecekteki planlamalarında önemli bir yer tutmaktadır. Akdeniz Havzasında
yer alan Türkiye iklim değişikliğinin sıcak hava dalgaları, orman yangınları, kuraklık, sel,
fırtına ve hortum gibi olumsuz etkilerinden en fazla etkilenen bir bölgede yer almaktadır.
Değişen iklime bağlı olarak ekstrem hava olaylarının sayısı ve şiddeti her geçen ay ve yıl
artmaktadır.
Bu bültende geçtiğimiz Mayıs ayı ile ilgili sıcaklık ve yağış gözlemlerinin 1981-2010 iklim
periyodundaki normalleri ile karşılaştırmaları, Türkiye genelinde gerçekleşen ekstrem
sıcaklık ve yağış durumları, bölgesel sıcaklık ve yağış değerlendirmeleri ile havzalara göre
yağış değerlendirmeleri ve yağışlı gün sayıları ile ilgili değerlendirmeler mevcuttur.
Hazırladığımız iklim raporlarına tüm kamuoyunun ve ilgili sektörlerin
https://www.mgm.gov.tr web sitemizin “Analizler” başlığı altından erişmesi mümkündür.
Bu rapor ve değerlendirmelerin halkımızın ve kamuoyunun bilinçlendirilmesi, hava ve
iklim olayları konusunda hazırlıklı olmaları, başta enerji ve su sektörü olmak üzere
sektörel planlama faaliyetlerinde iklim faktörünün dikkate alınması, bununla birlikte
tarım ve gıda güvenliği ile afet risklerinin azaltılmasına yönelik uyum ve zarar azaltma
çalışmalarında karar alıcılara faydalı olmasını diliyoruz.
En derin saygılarımla.
Volkan Mutlu COŞKUN
Meteoroloji Genel Müdürü
~ 2 ~
1. 2019 MAYIS AYI SICAKLIKLIK DEĞERLENDİRMESİ
1.1 Genel Değerlendirme
2019 yılı Mayıs ayı ortalama sıcaklıkları yurdumuzun büyük bir bölümünde mevsim normallerinin
üzerinde gerçekleşirken; Edirne, Kırklareli, Uzunköprü, Lüleburgaz, İpsala, Malkara, Gökçeada,
Balıkesir, Edremit, Ayvalık, Manisa, Uşak, İzmir, Aydın, Bodrum, Muğla, Marmaris, Ödemiş, Selçuk,
Nazilli, Milas, Dalaman, Anamur, Kaş, Acıpayam, Köyceğiz, Erdemle, Kale, Bolu, Kastamonu,
Karabük, Nallıhan, Beypazarı, Tunceli, Bitlis, Ergani, Diyarbakır, Batman ve Cizre çevrelerinde ise
mevsim normalleri civarında gerçekleşmiştir (Şekil 1).
Şekil 1. 2019 yılı Mayıs ayı ortalama sıcaklık anomalileri
Uzun yıllar Mayıs ayı ortalama sıcaklığı 16.7°C iken, 2019 Mayıs ayı 18.6°C olarak gerçekleşmiştir
(Şekil 2).
Şekil 2. Türkiye Mayıs ayı ortalama sıcaklık sapması
~ 3 ~
1981-2010 ortalamasından sapmalar dikkate alındığında ise, 2019 yılı Mayıs ayı ortalama
sıcaklıkları, batı Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da belirgin olmak üzere uzun yıllık
ortalamaların üzerinde seyretmiştir (Şekil 3).
Şekil 3. 2019 yılı Mayıs ayı ortalama sıcaklık farkları
Uzun yıllar Mayıs ayı sıcaklıkları dikkate alındığında 2019 Mayıs ayı, son 49 yıldaki en sıcak
üçüncü Mayıs olarak yerini almıştır (Şekil 4).
Şekil 4. Uzun Yıllar Mayıs ayı Ortalama Sıcaklık Sıralaması
2019 yılı Mayıs ayında Türkiye geneli ortalama sıcaklıklarda alt ve üst limit 10.2-25.2°C ile
uzun yıllık üst limit değerlerinin (7.8-23.7°C) üzerinde gerçekleşmiştir. (Şekil 5-6). 2019 yılı
Mayıs ayında ortalama sıcaklıklar Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde en
~ 4 ~
yüksek değerlerine ulaşırken Ardahan ve Kars en düşük ortalama sıcaklıkların gerçekleştiği
yerler olmuştur (Şekil 6).
Şekil 5. Mayıs ayı uzun yıllar ortalama sıcaklık dağılımı
Şekil 6. 2019 yılı Mayıs ayı ortalama sıcaklıkları
~ 5 ~
1.2 Bölgesel Sıcaklık Değerlendirmesi
Marmara Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Edirne, Kırklareli, Uzunköprü, Lüleburgaz, İpsala,
Malkara, Gökçeada ve Balıkesir çevrelerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşirken,
bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs
ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 16.9°C iken, 2019 Mayıs ayı 18.8°C olarak gerçekleşmiştir.
En düşük ortalama sıcaklık 17.3°C olarak Lüleburgaz’da, en yüksek ortalama sıcaklık ise
20.2°C olarak Kocaeli’nde gerçekleşmiştir.
Ege Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar Edremit, Ayvalık, Manisa, Uşak, İzmir, Aydın, Bodrum,
Muğla, Marmaris, Ödemiş, Selçuk, Nazilli, Milas ve Yatağan çevrelerinde mevsim normalleri
civarında gerçekleşirken, bölgenin diğer kesimlerinde mevsim normallerinin üzerinde
gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 18.6°C iken, 2019 Mayıs
ayı 19.7°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 16.4°C olarak Kütahya’da, en
yüksek ortalama sıcaklık ise 22.1°C olarak Salihli’de gerçekleşmiştir.
Akdeniz Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Dalaman, Anamur, Kaş, Acıpayam, Köyceğiz,
Erdemli ve Kale çevrelerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşirken, bölgenin diğer
kesimlerinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs ayı uzun yıllar
ortalama sıcaklığı 19.3°C iken, 2019 Mayıs ayı 21.0°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük
ortalama sıcaklık 15.1°C olarak Göksun’da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 24.7°C olarak
Kozan’da gerçekleşmiştir.
İç Anadolu Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, bölgenin tamamında mevsim normallerinin
üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 14.6°C iken, 2019
Mayıs ayı 17.1°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 13.1°C olarak
Kangal’da, en yüksek ortalama sıcaklık ise 19.3°C olarak Kırıkkale’de gerçekleşmiştir.
Karadeniz Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Bolu, Kastamonu, Karabük, Boyabat, Osmancık,
Nallıhan ve Beypazarı çevrelerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşirken, bölgenin
diğer kesimlerinde mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs ayı uzun
yıllar ortalama sıcaklığı 15.2°C iken, 2019 Mayıs ayı 17.3°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük
ortalama sıcaklık 14.0°C olarak Bayburt’ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise 19.9°C olarak
Amasya’da gerçekleşmiştir.
Doğu Anadolu Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Tunceli, Bitlis, Karakoçan ve Ergani
çevrelerinde mevsim normalleri civarında gerçekleşirken bölgenin diğer kesimlerinde mevsim
normallerinin üzerinde gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı
13.6°C iken, 2019 Mayıs ayı 15.8°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık
10.2°C olarak Sarıkamış’ta, en yüksek ortalama sıcaklık ise 20.7°C olarak Ergani’de
gerçekleşmiştir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Ortalama sıcaklıklar, Diyarbakır, Batman ve Cizre
çevrelerinde mevsim normalleri civarında, diğer yerlerde mevsim normallerinin üzerinde
~ 6 ~
gerçekleşmiştir. Bölgenin Mayıs ayı uzun yıllar ortalama sıcaklığı 20.7°C iken, 2019 Mayıs
ayı 22.7°C olarak gerçekleşmiştir. En düşük ortalama sıcaklık 20.1°C olarak Diyarbakır’da,
en yüksek ortalama sıcaklık ise 25.2°C olarak Şanlıurfa’da gerçekleşmiştir.
2019 yılı Mayıs ayında tüm bölgelerde ortalama sıcaklıklar uzun yıllar normallerinin üzerinde
gerçekleşmiştir (Şekil 7).
Şekil 7. 2019 yılı Mayıs ayı Bölgesel sıcaklık ortalamalarının uzun yıllar ortalamaları ile karşılaştırılması
1.3 2019 Yılı Mayıs Ayı Ekstrem Sıcaklık Değerlendirmesi
Mayıs ayında en düşük sıcaklık -3.2ºC ile Kangal’da, en yüksek sıcaklık ise 40.7ºC ile Birecik’te tespit
edilmiştir.
Çizelge 1. 2019 Mayıs ayı bazı indis değerleri
2019 İndisler Mayıs İstasyon
Maksimum sıcaklık (TXx) (°C) 40.7 Birecik
Minimum sıcaklık (TNn) (°C) -3.2 Kangal
Maksimum Sıcaklıkların Minimumu (TXn) (°C) 6.8 Sarıkamış
Minimum Sıcaklıkların Maksimumu (TNx) (°C) 25.8 Datça
Günlük sıcaklık farkı (en büyük) (DTR) (°C) 20.2 Batman
Donlu günler Tmin <0°C gün sayısı (FD0) 6 Kangal
Tropik Geceler Tmin > 20°C gün sayısı (TR20) 19 İskenderun
Yaz Günleri Tmax > 25°C gün sayısı (SU25) 29 Şanlıurfa, Birecik, Ceylanpınar
Buz Günleri Tmax < 0°C gün sayısı (ID0) 0 -
~ 7 ~
2019 Mayıs ayında 32 merkezde yeni ekstrem sıcaklık gerçekleşmiştir.
Çizelge 2. Mayıs ayı yeni ekstrem maksimum sıcaklık değerleri
Gün Ay İstasyon 2019 Uzun Yıl
28 MAYIS UŞAK 33.2 32.1
28 MAYIS DENİZLİ 37.8 37.0
28 MAYIS SİMAV 33.6 33.0
28 MAYIS GEDİZ 35.8 35.2
28 MAYIS BURDUR 34.6 34.5
29 MAYIS ISPARTA 33.6 33.0
30 MAYIS KAHRAMANMARAŞ 39.3 38.0
29 MAYIS SENİRKENT 33.6 32.8
30 MAYIS GÖKSUN 31.2 30.4
29 MAYIS EĞİRDİR 32.9 31.7
29 MAYIS TEFENNİ 33.1 32.8
28 MAYIS ELMALI 33.8 32.8
30 MAYIS ISLAHIYE 40.5 39.4
29 MAYIS KALE-DEMRE 37.7 35.6
29 MAYIS KIRIKKALE 36.0 34.4
30 MAYIS YOZGAT 31.4 30.9
29 MAYIS AKSARAY 34.1 33.8
30 MAYIS KAYSERİ 34.2 33.6
30 MAYIS EREĞLİ 35.0 34.4
29 MAYIS POLATLI 35.8 33.4
29 MAYIS ÇİÇEKDAĞI 34.9 33.1
29 MAYIS KULU 34.1 32.8
29 MAYIS ILGIN 33.1 32.8
29 MAYIS SEYDİŞEHİR 33.4 31.8
29 MAYIS ÇUMRA 34.6 33.8
31 MAYIS GÜMÜŞHANE 32.6 32.5
29 MAYIS BEYPAZARI 35.6 35.1
18 MAYIS ARDAHAN 26.6 26.4
30 MAYIS DİVRİĞİ 33.1 32.8
30 MAYIS ELBİSTAN 33.7 33.2
30 MAYIS DOĞANŞEHİR 33.0 31.2
30 MAYIS ŞANLIURFA 40.3 40.0
~ 8 ~
2. YAĞIŞ DEĞERLENDİRMESİ
Türkiye geneli 2019 yılı Mayıs ayı yağışlarında normaline göre %28, geçen yıl yağışlarına
göre %60 azalma meydana geldi (Çizelge 3, Şekil 8).
Çizelge 3. 2019 Yılı Mayıs ayı Türkiye geneli yağış
2019 MAYIS YAĞIŞ
Türkiye
Geneli
Yağış (mm) Normali 1981-2010 (mm) Normalden Sapma (%)
35.4 49.3 28.2 AZALMA
Şekil 8. 2019 Mayıs ayı yağışlarının uzun yıllar normallerinden sapması
2.1.Genel Değerlendirme
Yağışlar ülke genelinde normali ve geçen yıl yağışlarının altında gerçekleşti. Mayıs ayında
Antalya, Balıkesir, İstanbul, Mardin ve Diyarbakır’ın kuzey kesimleri ile Batı ve Orta
Karadeniz yer yer %40’ın üzerinde yağış aldı. İzmir’in kuzey ve batı kesimleri, Çanakkale,
Muğla, Finike, Kaş kıyı kesimleri, Orta ve Doğu Akdeniz, Adıyaman, Elazığ ve Malatya
civarlarında ise %80’den fazla azalma meydana geldi. Mayıs ayında Kıyı Ege, Batı ve Orta
Akdeniz, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Malatya civarlarında 5 günden daha az yağışlı gün
görüldü (Şekil 9).
Türkiye geneli Mayıs ayı yağışı 35.4 mm olarak gerçekleşirken, uzun yıllar normali 49.3 mm
ve geçen yıl yağış ortalaması ise 88.6 mm’dir. Yağışlarda normale göre %28 ve geçen yıla
göre %60 azalma meydana gelirken, yurdumuz son 20 yılın en düşük ikinci mayıs yağışını
almıştır.
~ 9 ~
Şekil 9. 2019 Mayıs ayı yağışları, normalleri ve normallerinden sapması
~ 10 ~
2.2. Bölgesel Yağışlar
Mayıs ayında normaline göre en fazla azalma gösteren bölge %67 azalma ile Akdeniz Bölgesi
oldu, bölgede yağışlar son 20 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti (Çizelge 4; Şekil 10).
Çizelge 4. 2019 Yılı Mayıs ayı bölgesel yağış
Şekil 10. 2019 Yılı Mayıs ayı bölgesel yağışlar ve normalleri
Bölgelerimizde Marmara ve Karadeniz hariç diğer bölgelerde normallerinin altında yağış
kaydedildi (Çizelge 4).
Yağış Normal Normale Göre
BÖLGELER (mm) (mm) Değişim (%)
Marmara 40.8 39.6 3.0 ARTMA
Ege 23.6 36.7 -35.7 AZALMA
Akdeniz 13.2 39.8 -66.8 AZALMA
İç Anadolu 24.5 48.1 -49.1 AZALMA
Karadeniz 65.0 59.2 9.8 ARTMA
Doğu Anadolu 43.2 65.0 -33.5 AZALMA
Güneydoğu Anadolu 29.3 36.5 -19.7 AZALMA
BÖLGELERİN ALANSAL YAĞIŞ DURUMLARI
(1 Mayıs 2019 - 31 Mayıs 2019)
~ 11 ~
Marmara Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 52.9 mm ile İstanbul, en az yağış 17.8 mm ile
Çanakkale oldu (Şekil 11).
Şekil 11. Marmara Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
Ege Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 35.3 mm ile Uşak, en az yağış 7.8 mm ile Muğla oldu
(Şekil 12).
Şekil 12. Ege Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
~ 12 ~
Akdeniz Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 28.8 mm ile Isparta, en az yağış 1.9 mm ile Hatay
oldu (Şekil 13).
Şekil 13. Akdeniz Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
İç Anadolu Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 63.1 mm ile Çankırı, en az yağış 6.2 mm ile
Karaman oldu (Şekil 14).
Şekil 14. İç Anadolu Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
~ 13 ~
Karadeniz Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 108.3 mm ile Düzce, en az yağış 41.8 mm ile
Gümüşhane oldu (Şekil 15).
Şekil 15. Karadeniz Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
Doğu Anadolu Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 72.1 mm ile Bingöl, en az yağış 12.6 mm ile
Malatya oldu (Şekil 16).
Şekil 16. Doğu Anadolu Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
~ 14 ~
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde en fazla yağış alan il 61.8 mm ile Batman, en az yağış 2.4
mm ile Kilis oldu (Şekil 17).
Şekil 17. Güneydoğu Anadolu Bölgesi illeri 2019 Mayıs ayı yağışları ve normalleri
2.3. Havzalara göre yağışlar
2019 yılı Mayıs ayında 25 su havzasından sadece Meriç-Ergene, Susurluk ve Batı Karadeniz
havzaları normallerine göre artış gösterdi. Marmara Havzası ise normali civarında yağış aldı.
En fazla yağış 92.3 mm ile Batı Karadeniz, en az yağış 2.2 mm ile Asi Havzası’nda
gerçekleşti. Normale göre en çok azalmayı %95.8 azalma ile Asi, en fazla artışı %75.8 artma
ile Batı Karadeniz Havzası gösterdi (Şekil 18).
Şekil 18. 2019 Mayıs ayı havzalara göre yağış anomalileri
~ 15 ~
2.4. Yağışlı gün sayısı
2019 Yılı Mayıs ayında Kıyı Ege, Batı ve Orta Akdeniz, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile
Malatya civarlarında 5 günden daha az yağışlı gün görülürken, Batı ve Orta Karadeniz,
Bilecik, Bursa civarları ile Ordu çevrelerinde yağışlı gün sayısı yer yer 15 günün üzerine
çıkmıştır (Şekil 19).
Şekil 19. 2019 Mayıs ayı yağışlı günler sayısı
Referanslar
https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/sicaklik-analizi.aspx
https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/yagis-raporu.aspx
https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/havzalara-gore-yagis.aspx
https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik-analizi.aspx