16
13 งการยา ประจ�ำเดือนพฤศจิกายน 2560 หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง สําหรับผู้ประกอบวิชาชีพ เภสัชกรรม วัตถุประสงค์ 1. เข้าใจหลักการตอบค�าถามทางยาให้ตรงประเด็นโดยวาจา และ/หรือการเขียนอย่างสั้น เรื่อง การตอบคําถามทางยาให้ตรงประเด็น โดยวาจา และ/หรือการเขียนอย่างสั้น รหัส 0001-1-000-016-11-2560 จํานวน 1 หน่วยกิตการศึกษาต่อเนื่อง วันที่รับรอง 1 พฤศจิกายน 2560 วันที่หมดอายุ 31 ตุลาคม 2561 โดย ดร.ภก.ประยุทธ ภูวรัตนาวิวิธ ภาควิชาเภสัชกรรมปฏิบัติ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร บทคัดย่อ การตอบค�าถามไม่ใช่การไปหาค�าตอบซึ่งถูกระบุอยู ่ ณ ที่ใดที่หนึ่งแล้วน�ามาตอบ แต่เป็นการสร้างค�าตอบทีเฉพาะเจาะจงกับข้อมูลภูมิหลังของค�าถาม และสถานการณ์ที่จ�ากัดการน�าไปใช้จากหลักฐานที่ถูกต้อง เหมาะสม สามารถ ท�าซ�้าได้จริง และรูปแบบการตอบค�าถามจะต้องเหมาะสมกับผู้ถามค�าถามแบบเฉพาะราย บทน�ำ ในการบริบาลทางเภสัชกรรม เภสัชกรจะพบค�าถาม ทางคลินิกในระหว่างการปฏิบัติงานเป็นจ�านวนมาก และจะต้อง ตอบค�าถามเหล่านั้นเพื่อน�าไปสู ่การบริบาลทางเภสัชกรรมทีถูกต้องเหมาะสมส�าหรับผู ้ป่วยเฉพาะราย 1-3 ซึ่งในขั้นแรกเภสัชกร จะต้องระบุปัญหาจากผู้ป่วยเฉพาะรายก่อน 1-3 (ซึ่งแต่ละปัญหา จะมีภูมิหลังที่แตกต่างกัน และอยู่ในสถานการณ์ทางคลินิกที่มี ข้อจ�ากัดแตกต่างกัน) จากนั้นจึงรวบรวมข้อมูลทั้งหมดเพื่อสร้าง ค�าถามทางคลินิกที่มีความเฉพาะเจาะจงมากขึ้น เรียกว่า “ค�ำถำมที่แท้จริง” แล้วจึงวิเคราะห์องค์ประกอบของค�าถาม ทางคลินิก (ระบุ PICO และระบุรูปแบบการวิจัยทางคลินิกทีเหมาะสมส�าหรับใช้วางแผนการสร้างค�าตอบ) สืบค้นอย่างเป็น ระบบจากแหล่งข้อมูลทางการแพทย์ที่เหมาะสม (หนังสืออ้างอิง ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก) ประเมินคุณภาพของข้อมูลที่ได้ สร้าง ค�าตอบให้สามารถน�าไปปฏิบัติได้จริง และต้องตอบค�าถาม ให้เหมาะสมกับลักษณะเฉพาะของผู้ถามค�าถาม 1-3 นอกจากนีเมื่อพิจารณาให้ลึกลงไปในบริบทของการถามค�าถามจะพบว่า “มีควำมคำดหวัง” ต่อค�าตอบที่ได้จากผู้ถามค�าถามอยู ่เสมอ และค�าตอบที่ได้จะน�าไปสู ่ “การปฏิบัติอย่างใดอย่างหนึ่ง” ซึ่งจะ ท�าให้เกิดผลจากการปฏิบัติ และน�าไปสู “ควำมเชื่อมั่น” ต่อผู ้ตอบ ค�าถามในที่สุด ดังนั้น คุณลักษณะของผู ้ที่จะสามารถตอบค�าถาม ทางคลินิกได้ดี ได้แก่ 1. มีความรู้เป็นอย่างดีในเรื่องที่ถูกถาม 2. มีประสบการณ์การท�างานเกี่ยวกับเรื่องที่ถูกถามมาก่อนหน้า แต่หากไม่มีทั้งความรู ้และประสบการณ์ใด ๆ เลย อย่างน้อย จะต้องทราบแนวทางการได้มาซึ่งความรู้ดังกล่าว เช่น สามารถ พิจารณาได้ว่าเป็นค�าถามประเภทใด ต้องสืบค้นจากแหล่งข้อมูลใด เป็นต้น เพื่อให้ทราบรายละเอียดของค�าถามในเบื้องต้นก่อน และคุณลักษณะที่ส�าคัญที่สุดคือ 3. มีทัศนคติที่ดีต่อการปฏิบัติงาน เนื่องจากการตอบค�าถามใด ๆ จะต้องมีการรวบรวมข้อมูล วงการยา CPE232 www.wongkarnpat.com

CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

13วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

หนวยกตการศกษาตอเนองสาหรบผประกอบวชาชพ

เภสชกรรม

วตถประสงค

1. เขาใจหลกการตอบค�าถามทางยาใหตรงประเดนโดยวาจาและ/หรอการเขยนอยางสน

เรอง

การตอบคาถามทางยาใหตรงประเดนโดยวาจา และ/หรอการเขยนอยางสน

รหส 0001-1-000-016-11-2560

จานวน 1 หนวยกตการศกษาตอเนอง

วนทรบรอง 1 พฤศจกายน 2560

วนทหมดอาย 31 ตลาคม 2561

โดย ดร.ภก.ประยทธ ภวรตนาววธ

ภาควชาเภสชกรรมปฏบต คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

บทคดยอ

การตอบค�าถามไมใชการไปหาค�าตอบซงถกระบอย ณ ทใดทหนงแลวน�ามาตอบ แตเปนการสรางค�าตอบท

เฉพาะเจาะจงกบขอมลภมหลงของค�าถามและสถานการณทจ�ากดการน�าไปใชจากหลกฐานทถกตองเหมาะสมสามารถ

ท�าซ�าไดจรงและรปแบบการตอบค�าถามจะตองเหมาะสมกบผถามค�าถามแบบเฉพาะราย

บทน�ำ

ในการบรบาลทางเภสชกรรม เภสชกรจะพบค�าถาม

ทางคลนกในระหวางการปฏบตงานเปนจ�านวนมากและจะตอง

ตอบค�าถามเหลานนเพอน�าไปสการบรบาลทางเภสชกรรมท

ถกตองเหมาะสมส�าหรบผปวยเฉพาะราย1-3ซงในขนแรกเภสชกร

จะตองระบปญหาจากผปวยเฉพาะรายกอน1-3(ซงแตละปญหา

จะมภมหลงทแตกตางกน และอยในสถานการณทางคลนกทม

ขอจ�ากดแตกตางกน)จากนนจงรวบรวมขอมลทงหมดเพอสราง

ค�าถามทางคลนกทมความเฉพาะเจาะจงมากขน เรยกวา

“ค�ำถำมทแทจรง” แลวจงวเคราะหองคประกอบของค�าถาม

ทางคลนก (ระบ PICO และระบรปแบบการวจยทางคลนกท

เหมาะสมส�าหรบใชวางแผนการสรางค�าตอบ) สบคนอยางเปน

ระบบจากแหลงขอมลทางการแพทยทเหมาะสม(หนงสออางอง

ทางยาหนงสออางองทางการแพทยฐานขอมลออนไลนและ

บทความวจยทางคลนก)ประเมนคณภาพของขอมลทไดสราง

ค�าตอบใหสามารถน�าไปปฏบตไดจรง และตองตอบค�าถาม

ใหเหมาะสมกบลกษณะเฉพาะของผถามค�าถาม1-3 นอกจากน

เมอพจารณาใหลกลงไปในบรบทของการถามค�าถามจะพบวา

“มควำมคำดหวง” ตอค�าตอบทไดจากผถามค�าถามอยเสมอ

และค�าตอบทไดจะน�าไปส“การปฏบตอยางใดอยางหนง”ซงจะ

ท�าใหเกดผลจากการปฏบตและน�าไปส“ควำมเชอมน”ตอผตอบ

ค�าถามในทสดดงนนคณลกษณะของผทจะสามารถตอบค�าถาม

ทางคลนกไดด ไดแก 1. มความรเปนอยางดในเรองทถกถาม

2. มประสบการณการท�างานเกยวกบเรองทถกถามมากอนหนา

แตหากไมมทงความรและประสบการณใด ๆ เลย อยางนอย

จะตองทราบแนวทางการไดมาซงความรดงกลาวเชนสามารถ

พจารณาไดวาเปนค�าถามประเภทใดตองสบคนจากแหลงขอมลใด

เปนตน เพอใหทราบรายละเอยดของค�าถามในเบองตนกอน

และคณลกษณะทส�าคญทสดคอ3.มทศนคตทดตอการปฏบตงาน

เนองจากการตอบค�าถามใด ๆ จะตองมการรวบรวมขอมล

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 2: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

14 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ภมหลงของค�าถาม“ใหลกจนถงรำกของปญหำ”กอนเสมอ4

ซงหากผตอบค�าถามมทศนคตบางอยางทไมดตอการปฏบตงาน

เชนขเกยจทอถอยกบปญหาหรอไมรสกวาตองรบผดชอบใดๆ

ตอค�าตอบ อาจสงผลใหคณภาพของการระบค�าถามทแทจรง

ออนดอยลงไปไดมากหรอบางครงเมอไดรบค�าถามทยากหรอ

ตนเองไมมความร ไมมประสบการณในเรองดงกลาวมากอน

กจะทอถอยและบนทอนความมงมนในการปฏบตงานในทสด

ค�ำถำมทำงคลนก องคประกอบของค�ำถำม และภมหลงของค�ำถำม

ค�าถามทางคลนกคอค�าถามทระบไดจากปญหาทพบ

จากการปฏบตงานทางคลนก มองคประกอบคอ “ตวค�าถาม”

“ภมหลงของค�าถาม” และ “สถานการณ หรอขอจ�ากดท

ก�าหนดการปฏบตเพอแกปญหานนๆ”1,4 ขอสงเกตทส�ำคญคอ

ถงแมวำจะเปนค�ำถำมเดยวกน แตหำกถกถำมจำกตำงคน

ตำงเวลำ ตำงสถำนกำรณ จะมภมหลงของค�ำถำม และขอจ�ำกดท

ก�ำหนดกำรปฏบตเพอแกปญหำนน ๆ ทแตกตำงกนออกไป

แสดงดงภาพท1

จะเหนไดวาการระบ “ภมหลงของค�าถาม” และ

“สถานการณหรอขอจ�ากดทก�าหนดการปฏบตเพอแกปญหานนๆ ”

มความส�าคญมาก เนองจากจะใชเปนขอมลส�าหรบก�าหนด

ทศทางการสรางค�าตอบทถกตอง และสามารถน�าไปใชไดจรง

แตสงทส�ำคญมำกกวำคอ กระบวนกำรกอนทจะไดมำซง

ขอมลดงกลำวซงควรเกดจากกระบวนการคดอยางเปนระบบ

โดยอาศยควำมร ประสบกำรณ กำรใชทกษะกำรสอสำรเพอ

ซกประวตสบคนขอมลภมหลง และกำรประเมนทรพยำกรทมอย

อยำงจ�ำกดในสถำนพยำบำล หรอสถำนกำรณนน ๆ ของผตอบ

ค�าถามเปนตน

ภำพท 1 ตวอยำงค�ำถำมทำงคลนก

หมำยเหต:ผปวยAสามารถใชvitaminKIVinfusionไดและเนองจากโรงพยาบาลไมมfreshfrozenplasmaดงนนจะตองใชvitaminKIVinfusionอยางระมดระวงโดยตองมแผนการจดการในกรณทผปวยไมตอบสนองตอการใชvitaminKส�าหรบผปวยBพบวาไมสามารถใชvitaminKIVinfusionได เนองจากมการเปลยนลนหวใจชนดโลหะทต�าแหนงไมตรลซงมความเสยงสงมากตอการเกดภาวะลมเลอดอดตนการใช vitaminKจะยงท�าใหเกดภาวะwarfarin resistanceอยางตอเนองยาวนานและเสยงตอการเกดsystemicbloodclotทางเลอกอนทสามารถใชไดซงในโรงพยาบาลทผปวยเขารบการรกษามไดแกfreshfrozenplasma

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 3: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

15วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ภำพรวมกำรตอบค�ำถำมใหตรงประเดน1-3

เปาหมายของการตอบค�าถามคอไดค�าตอบทถกตอง

และสามารถน�าไปใชไดจรงหมายความวาผตอบค�าถามจะตอง

“ตอบใหตรงประเดน”ค�าวาตรงประเดนในทนหมายถงตรงกบ

สงทผถามค�าถามตองการทราบมากทสด และเมอน�าค�าตอบ

ไปใชจะตองสามารถปฏบตไดจรงโดยอาศยทรพยากรเทาท

มอยภาพรวมการตอบค�าถามใหตรงประเดนแสดงดงภาพท2

หลกของกำรตอบค�ำถำมดำนยำใหตรงประเดน1-3,5

การตอบค�าถามดานยาใหตรงประเดนมหลกการ

โดยรวมคลายกบการตอบค�าถามโดยทวไปแตสงทแตกตางอยาง

ชดเจนคอการตอบค�าถามดานยาจะแฝง“ควำมรบผดชอบตอ

ผปวย”อยในค�าตอบดวยซงค�าตอบทผดหรอไมสามารถปฏบต

ไดจรงจะกอใหเกดอนตรายตอผปวยไดไมมากกนอยในกรณท

เลวรายทสดอาจน�าไปสความพการหรอเสยชวตไดเชนผปวย

มขอหามใชยา แตแนะน�าใหใชยาทผปวยมขอหามใช เปนตน

ดงนนทกครงเมอตอบค�ำถำมดำนยำ หรอเกยวของกบ

กำรรกษำผปวย เภสชกรจะตองกระท�ำอยำงระวงและรดกม

อยำงมำก โดยค�ำนงถง IESAC (I = indication, E = efficacy,

S = safety, A = adherence, C = cost) และประเมน risk

and benefit ทผปวยจะไดรบเสมอ ภาพรวมการตอบค�าถาม

ดานยาใหตรงประเดนแสดงดงภาพท3

ภำพท 2 ภำพรวมกำรตอบค�ำถำมโดยทวไปใหตรงประเดน1-3

หมำยเหต:วาดโดยใชแนวคดจากเอกสารอางองหมายเลข1-3ภาพรวมการตอบค�าถามใหตรงประเดนแบงออกเปน3สวนไดแก1.การเตรยมขอมลเพอใชสรางค�าตอบ2.การสรางค�าตอบและ3.การประเมนผลโดยขนตอนทส�าคญทสดคอการเตรยมขอมลเพอใชสรางค�าตอบโดยการระบค�าถามทแทจรงออกมา และใชเพอก�าหนดทศทางการสรางค�าตอบตอไป ตวอยางค�าถาม และค�าถามทแทจรง เชนค�ำถำม “กำรจดกำรทเหมำะสมส�ำหรบผปวยทม INR เทำกบ 9.5 คออะไร” ค�ำถำมทแทจรง “กำรจดกำรทเหมำะสมส�ำหรบผปวยทม INR เทำกบ 9.5 แตไมสำมำรถใช vitamin K IV infusion ได และโรงพยำบำลทผปวยเขำรบกำรรกษำม fresh frozen plasma คออะไร”

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 4: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

16 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ภำพท 3 ภำพรวมกำรตอบค�ำถำมดำนยำใหตรงประเดน1-3,5

หมำยเหต:วาดโดยใชแนวคดจากเอกสารอางองหมายเลข1-3และ5

ภำพท 4 แนวทำงกำรเลอกรปแบบงำนวจยทเหมำะสมเพอใชสรำงค�ำตอบทำงคลนก1-3

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 5: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

17วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

การระบค�าถามเพอเลอกแหลงขอมลทเหมาะสมเชน

หากตองการทราบแนวทางการรกษาใหเลอกใชเวชปฏบตทาง

คลนก(clinicalpracticeguideline)ทไดรบการยอมรบในวงกวาง

และมความนาเชอถอ หรอหากตองการทราบขอมลการเกด

อนตรกรยาระหวางยาใหเปดหนงสอ Drug interaction facts,

Drug interaction analysis หรอสบคนจาก Micromedex,

ค�ำตอบทตองกำร หนงสอ ฐำนขอมลออนไลน

การเลอกแนวทางการรกษา Pharmacotherapyhandbook,Applied

therapeutics,Clinicalpractice

guidelines

UpToDate

ขอมลการใชยา Druginformationhandbook,Drugfact

andcomparison,AFHS,

คมอบญชยาหลกแหงชาต

Micromedex,UpToDate

ขอมลชอการคารปแบบทมจ�าหนาย

ในประเทศไทย

MIMs MIMsonline

ขอมลสตรมครรภหรอใหนมบตร Drugusedinpregnancyandlactation Micromedex,UpToDate,LactMed

ขอมลอนตรกรยาระหวางยา Druginteractionsfacts,Drug

interactionsanalysis

Micromedex,Medscapedrug

interactionchecker,UpToDate

ขอมลยาฉดสารน�าการผสมยาฉด

หรอสารน�า

Handbookofinjectabledrug Interactivehandbookoninjectable

drugs(online),UpToDate,Micromedex

ตำรำงท 1 ตวอยำงแนวทำงกำรเลอกแหลงขอมลทเหมำะสมเพอใชในกำรสรำงค�ำตอบทำงคลนก1,3

UpToDateเปนตนหรอหากตองการทราบวาสาเหตใดๆ ท�าให

เกดเหตการณทสนใจหรอไม อาจเลอกแหลงขอมลทเหมาะสม

จากงานวจยทางคลนกรปแบบcohortstudyเปนตน1,3ตวอยาง

แนวทางการเลอกแหลงขอมลและแนวทางเลอกรปแบบงานวจย

ทเหมาะสมเพอใชสรางค�าตอบทางคลนก แสดงดงตารางท 1

และภาพท4ตามล�าดบ

ในทศนะของผนพนธขอน�ำเสนอเกยวกบกำรสรำงค�ำตอบและกำรตอบค�ำถำมดงน

กำรสรำงค�ำตอบ คอ การเรยบเรยงขอมลทมอย

ท งหมดอยางเป นระบบ ซงข อมลดงกล าวจะต องผ าน

การคดกรองความถกตอง ความครบถวน และประเมน

ความนาเชอถอแลวจากนนจง“สรปออกมาเปนค�าตอบ”

กำรตอบค�ำถำมคอ“การน�าเสนอค�าตอบ”ทสรางขน

แกผถามค�าถามในรปแบบทจะสามารถสอสารไดอยางเขาใจได

มากทสดแบงออกเปนการตอบค�าถามโดยวาจาและการเขยน

ตารางท2แสดงเกยวกบลกษณะส�าคญและหลกการตอบค�าถาม

โดยวาจาและการเขยน

ในทางปฏบตอาจพบปญหาในการตอบค�าถามทาง

คลนกไดหลายประการ จากมมมองและประสบการณของ

ผนพนธพบวาค�าถามทมกพบ ไดแก จ�าเปนตองคนขอมล

จากหลายแหลงอางองหรอไม ในกรณมหลายแหลงอางอง

ใหขอมลทสอดคลองกนจะตอบค�าถามอยางไร และในกรณ

มความขดแย งกนของข อมลจากแต ละแหล งอ างองจะ

ตอบค�าถามอยางไร ซงผนพนธขอเสนอแนวทางการพจารณา

แสดงดงตารางท3

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 6: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

18 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

กำรตอบค�ำถำมโดยวำจำ กำรตอบค�ำถำมโดยกำรเขยน

ลกษณะส�ำคญ

- เปนการสอสารทางตรงเชนการพดตอหนาหรอการพด

ทางโทรศพท

- บางครงอาจเปนแบบปจจบนทนดวนมเวลาจ�ากดในการตอบ

-มปจจยแวดลอมดานอารมณและความรสกของผถาม

ค�าถามเขามาเกยวของ

หลกกำรตอบค�ำถำม

-ตองเรยบเรยงค�าตอบมาเปนอยางดมทกษะการฟง

การจดจ�า และการตอบสนองตอความเปลยนแปลง

ของปญหาเฉพาะหนาไดด

-ตองมความรและประสบการณในเรองทถกถามเพอให

สามารถประมวลผลและสรางค�าตอบออกมาไดทนทและ

ตองมทกษะการสอสารทดเชนการใชค�าชดค�าพดน�าเสยง

การควบคมอารมณสหนาทาทาง

-วางโครงสรางการพดตอบค�าถามประกอบดวย

■ ตอบเปนขอ ๆเรมจากประเดนหลกไปหาประเดน

รองเชนหากถามวาใชหรอไมกตองตอบวาใช

หรอไมใชกอนแตหากถามวาใครอะไรทไหน

ท�าไมใหตอบค�าถามนนกอนแลวคอยอธบายเพมเตม

โดยระบแหลงทมาของค�าตอบและความนาเชอถอ

ดวยทกครง

■ ตอบใหน�ำไปใชไดจรง กบลกษณะงานและ

ทรพยากรทมอย

-สงเกตการตอบสนองและทวนความเขาใจใหตรงกน

-สรปประเดนและระบความเขาใจของผรบสาร

- เปดรบขอสงสยอนๆและปรบใหตรงกนแตอยางไรกตาม

อาจพบวาบางค�าถามอาจตอบไมไดในทนทจะตองทดลอง

ปฏบตจรงบางสวนกอนจงจะเหนแนวทางของค�าตอบ

ทงหมด

ลกษณะส�ำคญ

-แมวาจะไมเปนการสอสารแบบเผชญหนาแตกนบเปน

การสอสารทางตรง

- เปนทางการแตมตดานอารมณไมชดเจนเทาการตอบ

ค�าถามโดยวาจาซงมทงขอดและขอเสย

- ไมสามารถทราบการตอบสนองหรอตรวจสอบความเขาใจ

ของผรบสารไดทนทจ�าเปนตองมการตดตามและประเมนผล

หลกกำรตอบค�ำถำม

-แยกวเคราะหโครงสรางค�าถามเพอการสบคนและวางแผน

การสรางค�าตอบ

-วางโครงสรางการเขยนประกอบดวย

■ บทน�ำ เรมดวยความรพนฐานของเรองทตองการ

ตอบกวางๆและคอยๆเนนสงทตองการตอบ

หรอใหนยามของสงทตองการตอบ

■ ค�ำตอบทตรงประเดนตามหลกฐานเชงประจกษท

มอย(เลอกอยางเหมาะสม)และผานการประเมน

ความถกตองและความนาเชอถอของขอมลมาแลว

ในกรณทเปนขอเทจจรงกใหตอบแบบตรงไปตรงมา

แตในบางกรณกตองมการสรางค�าตอบขนมาจาก

ขอเทจจรงทมอย

■ บทสรปเพอกำรน�ำไปใช โดยตองตอบใหสามารถ

น�าไปใชไดจรงกบลกษณะงานและทรพยากรทมอย

■ เอกสำรอำงองตองเหมาะสมกบการน�ามาสราง

ค�าตอบและมความเปนปจจบน

- ใชภาษาเขยนทเปนทางการ

- ระบชองทางการแลกเปลยนกลบหรอขอรบขอมลเพมเตม

ตำรำงท 2 ลกษณะส�ำคญ และหลกกำรตอบค�ำถำมโดยวำจำและกำรเขยน1,6

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 7: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

19วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ค�ำถำมทมกพบในกำรตอบค�ำถำมทำงคลนก แนวทำงกำรพจำรณำ

1. จ�าเปนตองคนขอมลจากหลายแหลง

อางองหรอไม

ขนกบประเภทค�าถาม

- หากเกยวกบการเลอกวธการรกษาขนาดการใชยาอาการอนไมพง

ประสงคจากการใชยาอาจตองคนจากหลายแหลงอางองเพอยนยน

ขอมลและรวบรวมใหครอบคลมมากทสด

- หากเปนขอเทจจรงเชนยาAอยในpregnancycategoryใดหรอ

กลไกการออกฤทธของยาใดๆอาจคนจากหนงสออางองทางยาท

นาเชอถอเลมใดเลมหนงกได

ขนกบความยากความลกของค�าถาม

- หากค�าถามมความซบซอนมากหรอแตละแหลงขอมลใหรายละเอยด

ไมตรงกนหรอตรงกนเพยงบางสวนกควรตองสบคนจากหลายแหลง

อางอง

ขนกบวาตองใชหลกฐานใดมาตอบ

- หากตองใชการวจยทางคลนกมาตอบอาจจะตองสบคนหลายฉบบหรอ

เลอกงานวจยทเปนsystematicreviewหรอmeta-analysisในกรณท

พบวางานวจยหลายฉบบใหขอสรปไมตรงกน

2. ในกรณมหลายแหลงอางองใหขอมลท

สอดคลองกนจะตอบค�าถามอยางไร

สงทสอดคลองกนเปนprimaryoutcomeหรอไม

- หากใชแสดงวาสามารถน�าขอมลนนไปสรางค�าตอบได

สงทสอดคลองกนไดมาจากการศกษาทมจ�านวนผเขารวมการศกษามากพอ

หรอไม

- หากใชจะท�าใหค�าตอบทไดมความหนกแนนมากขน

สงทสอดคลองกนไดมาจากPICOทตรงกบPICOของค�าถามหรอปญหา

หรอไม

- หากใชแสดงวาเลอกงานวจยอางองไดเหมาะสม

สงทสอดคลองกนไดมาจากเงอนไข(ระเบยบวธวจย)ทเหมอนกนหรอไม

และเปนวธวจยทมอคตนอยหรอไม

- หากใชแสดงวาเลอกแหลงขอมลทมความถกตองภายในสงมาใช

ในการสรางค�าตอบดแลว

ตำรำงท 3 แนวทำงกำรพจำรณำค�ำถำมทมกพบในกำรตอบค�ำถำมทำงคลนก1,6

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 8: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

20 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ค�ำถำมทมกพบในกำรตอบค�ำถำมทำงคลนก แนวทำงกำรพจำรณำ

สงทสอดคลองกนไดมาจากการวเคราะหทางสถตทถกตองในระดบ

ความเชอมนเดยวกนหรอไม- หากใชแสดงวาเลอกแหลงขอมลทมความถกตองภายในสงมาใช

ในการสรางค�าตอบไดดแลว

สรป

ในกรณมหลายแหลงอางองใหค�าตอบทสอดคลองกนสามารถน�ามา

สรปรวมกนไดแตจะยงไมใชค�าตอบทแทจรงในทางปฏบตจะตองพจารณา

ขอจ�ากดเรองการน�าไปใชดวยเชนทรพยากรทมกฎระเบยบขอบงคบ

ตางๆของสถานพยาบาลปจจยภายในของผปวยเชนความรวมมอ

ในการใชยาความสามารถในการดแลตนเองและปจจยภายนอกของ

ผปวยเชนการมผดแลความสะดวกในการเขาถงบรการทางการแพทย

เปนตนจงจะสรางค�าตอบทเฉพาะเจาะจงได

3. ในกรณมความขดแยงกนของขอมลจาก

แตละแหลงอางองจะตอบค�าถามอยางไร

ใหพจารณาเชนเดยวกบขอ2ซงหากตอบวา“ไมใช”หลายขอ

จะแสดงใหเหนวาอาจไมสามารถน�าค�าตอบมาสรปรวมกนได

สรป

ในกรณมหลายแหลงอางองใหค�าตอบขดแยงกนใหพจารณาวา

ขดแยงกนในเรองใดหากเปนเรองPICOและความตรงภายในจะไมสามารถ

น�าค�าตอบมารวมกนไดดงนนผนพนธเสนอใหจดแบงกลมความขดแยง

โดยใชPICOเปนหลกและกรองโดยระดบความนาเชอถอของหลกฐาน

ทางคลนกจากนนเลอกการวจยทมPICOตรงทสดระเบยบวธวจย

นาเชอถอทสดจากนนจงสรปและระบขอจ�ากดการน�าไปใชตางๆและ

ในขนตอนสดทายผตอบค�าถามจะตองพจารณาขอจ�ากดเรองการน�าไปใช

รวมดวยเสมอ

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 9: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

21วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

โรงพ

ยำบ

ำลรห

ส 0

2วน

ทเก

บเข

ำฐำน

ขอมล

เกยว

กบผถ

ำม

ชอผถ

ำมภก

.XX

XXXX

XXXX

XXXX

XXXX

X (ค�าถ

ามฝา

กจาก

ผปวย

ทมาซ

อยาณราน

ยา)

ทอย

สถำน

บรก

ำร คณะเภส

ชศาส

ตรมหา

วทยา

ลยนเรศ

วรอ�ำ

เภอ

เมอง

พษณ

โลก

จงห

วด พษณ

โลก

☎Fa

xe-

mai

l

ประ

เภท

01แพ

ทยทว

ไป02

แพ

ทยเฉพาะ

ทาง

03ทน

ตแพทย

04

เภสช

กร05

พยา

บาล

06นก

วทยฯ

07นก

สาธารณ

สข08

นก

ศกษา

วทยฯ

09ปร

ะชาช

น10

อน

วธถำ

ม01

วาจา

02แบ

บขอร

บบรก

าร03

โทรศ

พท

04โทรส

าร05

e-mail

06ไป

รษณย

07อน

จดประ

สงคข

องกำ

รถำม

01เพอแ

กปญหา

ผปวย

02เพอป

ระโยชน

ในกา

รปฏบ

ตงาน

03เพอเพมเตม

ความ

04เพอก

ารศก

ษา/วจย

05อน

วนท

/เวลำ

ทถำ

ม15

/5/60(9.00น.)

ควำม

รบดว

น01

<15

นาท

02

15

-60นา

ท03

1วน

047วน

05อน

เกยว

กบค�ำ

ถำม

ผรบ

ค�ำถำ

ม นสภ

.ปรย

านารถพชย

ยารหส

นสต55

2108

86

ค�ำถำ

มยา

แกเมารถเมา

เรอต

วใดท

รบปร

ะทาน

แลวไมง

วงนอ

นแล

ะสาม

ารถใชไดอ

ยางป

ลอดภ

ชอยำ

กล

มยำ*

ชอ

กำรค

หวข

อสบ

คน (k

eyw

ords

) motionsic

kness,treatm

ent,prevention,effic

acy,sed

ation,drowsin

ess,dizz

iness,ped

iatric,p

regn

ancy

ประ

เภท

ค�ำถำ

ม01

Identification

02Av

ailab

ility

03Ph

armacokinetics

04Preg

nancy/Lactation

05Interactions

06Fo

rmulation

07AD

R/Side

effects

08Toxic

ity/Poisoning

09Do

sage

/Adm

inistration

10Th

erap

euticuse/Dise

ase

11Co

mpa

tibility/Stab

ility

12He

rbal/Co

nventionalm

edicine

13อน

ขอมล

ผปวย

M

Fอา

ย35

น�าหน

ก-กก.

LBW-กก.

สง-ซม

.

ตวอย

ำงกำ

รเขย

นตอบ

คำ ถ

ำมใน

รปแบ

บฟอร

มกำร

ตอบค

ำ ถำม

ทำงย

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 10: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

22 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ขอมล

อน ๆ

ขอมลผ

ปวย

-หญ

งไทย

อาย

35ปมา

ขอซอ

ยาแก

เมารถเมา

เรอท

รานย

าเนอง

จากต

องกา

รไปเทย

วทะเลก

บลกช

ายอาย

10ปแล

ะนอง

สาวอา

ย25

ปซงต

งครรภ3เดอน

-ปก

ตเปน

คนเมารถง

ายเม

อขนร

ถแลว

มกมอ

าการเวยน

ศรษะ

คลน

ไสอาเจย

นโดยเฉพ

าะเวลา

รถสน

หรอเลย

วโคง

(มอา

การท

งตนเอง

ลกช

ายและ

นองส

าว)

-เคยร

บประทา

นยาDimenhydrinateเมอม

อากา

รแต

อากา

รไมด

ขนนอก

จากน

ยงมอ

าการปา

กแหง

คอแ

หงมนง

งตลอ

ดเวล

าหล

งรบป

ระทา

นยา

-ไมมโรค

ประจ

�าตวไมมย

าทใชปร

ะจ�า(ยกเวน

นองส

าวรบ

ประท

านfo

licacid

อย)และ

ไมแพ

ยา-ตอ

งการยา

แกเมารถเมา

เรอท

สามา

รถใชไดส�า

หรบท

ง3คน

ค�ำถำ

มทป

รบแล

วยา

แกเมารถเมา

เรอต

วใดท

รบปร

ะทาน

แลวไมง

วงนอ

นแล

ะสาม

ารถใชไดอ

ยางป

ลอดภ

ยในเดก

และห

ญงต

งครรภไตร

มาสแ

รก

หมาย

เหต*กล

มยาต

ามบญ

ชยาห

ลกแห

งชาต

กำรส

บคน

แหลง

ขอมล

01ปฐ

มภม

02ทต

ยภม

03ตต

ยภม

04อน

ๆDatab

ase

รปแบ

บขอ

มล01

เอกส

าร02

DISDa

taba

se03

CD

-ROM

04Internet/www

05Drug

file

06อน

ๆDatab

ase

ค�ำตอ

บอา

การเมา

รถเมาเรอ

(motion

sick

ness,travelsick

ness)เปน

กลมอ

าการไมสบ

ายทเกด

จากก

ารตอ

บสนอ

งตอก

ารรบ

รความเคล

อนไหวท

ผดปก

ตทเกดข

นของ

รางกาย

(diso

rdersofbala

nce)

1 ซงม

สาเหตม

าจาก

การท

�างาน

ทไมส

อดปร

ะสาน

กนขอ

งระบ

บการทร

งตว(ve

stibularsystem)ร

ะบบก

ารมอ

งเหน

(visu

alsystem

)แล

ะระบ

บรบค

วามร

สกทก

ลามเนอ

เอนแล

ะขอต

อ(proprioc

eptivesystem

)ทเกยว

ของกบก

ารรบ

รต�าแหน

งแล

ะการเคลอ

นไหว

ของรางกา

ยเมอร

ะบบเหล

านท�า

งาน

ไมสอ

ดคลอ

งกนจ

ะท�าใหส

มองไมส

ามารถป

ระมว

ลผลส

ญญาณ

ทสงม

าไดจงกอ

ใหเกดอ

าการเวยน

ศรษะ

คลน

ไสอาเจย

นตาม

มา2 อ

าการเมารถเมา

เรอม

กเกด

ขนในขณ

ะเดน

ทางโดย

รถยน

ตเรอเครอ

งบนหร

อรถไฟจงท

�าใหม

ชอเรยก

แตกต

างกน

ไปเช

นเมารถเมาเรอ

หรอ

เมาเคร

องบน

เปนต

นโดยป

จจยเสย

งทท�า

ใหเกด

อากา

รเมา

รถเมาเรอ

ไดแ

กปจ

จยจา

กตวผ

ปวยเอง

2 เชน

-เพศ:เพ

ศหญงเกด

ไดมา

กกวาเพศช

ายโดย

เฉพาะ

หญงต

งครรภผท

มประจ�า

เดอน

หรอ

ผทรบ

ประท

านยา

เมดค

มก�าเนด

-อา

ย:เด

กเกด

ไดมา

กกวาผใหญ

โดย

เฉพาะ

เดกอ

าย2-12ป

-ผท

มระบ

บการทร

งตวห

รอระบบ

การม

องเหนผ

ดปกต

เชนโรคห

ชนใน

อกเสบ(labyrinthitis

)-ผท

มอาก

ารปว

ดศรษ

ะไมเกร

น-ผท

รบปร

ะทาน

ยาทส

ามารถเพมอ

าการคล

นไสอา

เจยน

ได

และป

จจยจ

ากสง

แวดล

อม2 เชน

-ชน

ดของ

การเคล

อนไห

วเชนกา

รเคล

อนไห

วแบบ

หมนกา

รเคล

อนไห

วในแ

นวตง

และ

การเคล

อนไห

วแบบ

ความ

ถต�า

-ต�า

แหนง

ของรางกา

ยเชนกา

รนงบ

รเวณ

ดานห

ลงรถ

ยนตห

รอรถ

บสบรเวณ

หวเรอห

รอทา

ยเรอ

-อา

หารท

รบปร

ะทาน

เชนกา

รรบป

ระทา

นอาห

ารไขมน

สงอาห

ารรส

จดหรอ

การด

มเคร

องดม

ทมแอ

ลกอฮ

อล

การรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอท

มประสท

ธภาพ

คอการปอ

งกนอ

าการทจ

ะเกด

ขนมา

กกวากา

รรกษ

าอาก

ารทเกด

ขนแล

วดงนน

การรบ

ประท

านยา

แกเมารถเมา

เรอ

จงคว

รรบป

ระทา

นกอน

ทจะเกด

อากา

รหรอ

กอนอ

อกเดนท

างเพอป

องกน

อากา

รทจะ

เกดข

นเนอง

จากห

ากรบ

ประท

านยา

ภายห

ลงจา

กทอา

การเกด

ขนแล

วยา

จะม

ประส

ทธภา

พในกา

รบรรเทาอ

าการลด

ลง2 ย

าทแน

ะน�าใหใชเปน

อนดบ

แรกค

อยา

ในกล

มantihistam

inic-anticholinergic

agents1-

5 เนอ

งจาก

มประสท

ธภาพ

ในกา

รปอง

กนหร

อรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอสา

มารถ

ผานbloo

dbrain

barrierไ

ดสา

มารถ

ยบยง

การท

�างาน

ของเสน

ประส

าทvestibularnucleiซงเปน

สวนท

ระบบ

การท

รงตว

และ

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 11: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

23วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ขอมล

อน ๆ

ขอมล

ผปวย

-หญ

งไทย

อาย

35ปมา

ขอซอ

ยาแก

เมารถเมา

เรอท

รานย

าเนอง

จากต

องกา

รไปเทย

วทะเลก

บลกช

ายอาย

10ปแล

ะนอง

สาวอา

ย25

ปซงต

งครรภ3เดอน

-ปก

ตเปน

คนเมารถง

ายเม

อขนร

ถแลว

มกมอ

าการเวยน

ศรษะ

คลน

ไสอาเจย

นโดยเฉพ

าะเวลา

รถสน

หรอเลย

วโคง

(มอา

การท

งตนเอง

ลกช

ายและ

นองส

าว)

-เคยร

บประทา

นยาDimenhydrinateเมอม

อากา

รแต

อากา

รไมด

ขนนอก

จากน

ยงมอ

าการปา

กแหง

คอแ

หงมนง

งตลอ

ดเวล

าหล

งรบป

ระทา

นยา

-ไมมโรค

ประจ

�าตวไมมย

าทใชปร

ะจ�า(ยกเวน

นองส

าวรบ

ประท

านfo

licacid

อย)และ

ไมแพ

ยา-ตอ

งการยา

แกเมารถเมา

เรอท

สามา

รถใชไดส�า

หรบท

ง3คน

ค�ำถำ

มทป

รบแล

วยา

แกเมารถเมา

เรอต

วใดท

รบปร

ะทาน

แลวไมง

วงนอ

นแล

ะสาม

ารถใชไดอ

ยางป

ลอดภ

ยในเดก

และห

ญงต

งครรภไตร

มาสแ

รก

หมาย

เหต*กล

มยาต

ามบญ

ชยาห

ลกแห

งชาต

กำรส

บคน

แหลง

ขอมล

01ปฐ

มภม

02ทต

ยภม

03ตต

ยภม

04อน

ๆDatab

ase

รปแบ

บขอ

มล01

เอกส

าร02

DISDa

taba

se03

CD

-ROM

04Internet/www

05Drug

file

06อน

ๆDatab

ase

ค�ำตอ

บอา

การเมา

รถเมาเรอ

(motion

sick

ness,travelsick

ness)เปน

กลมอ

าการไมสบ

ายทเกด

จากก

ารตอ

บสนอ

งตอก

ารรบ

รความเคล

อนไหวท

ผดปก

ตทเกดข

นของ

รางกาย

(diso

rdersofbala

nce)

1 ซงม

สาเหตม

าจาก

การท

�างาน

ทไมส

อดปร

ะสาน

กนขอ

งระบ

บการทร

งตว(ve

stibularsystem)ร

ะบบก

ารมอ

งเหน

(visu

alsystem

)แล

ะระบ

บรบค

วามร

สกทก

ลามเนอ

เอนแล

ะขอต

อ(proprioc

eptivesystem

)ทเกยว

ของกบก

ารรบ

รต�าแหน

งแล

ะการเคลอ

นไหว

ของรางกา

ยเมอร

ะบบเหล

านท�า

งาน

ไมสอ

ดคลอ

งกนจ

ะท�าใหส

มองไมส

ามารถป

ระมว

ลผลส

ญญาณ

ทสงม

าไดจงกอ

ใหเกดอ

าการเวยน

ศรษะ

คลน

ไสอาเจย

นตาม

มา2 อ

าการเมารถเมา

เรอม

กเกด

ขนในขณ

ะเดน

ทางโดย

รถยน

ตเรอเครอ

งบนหร

อรถไฟจงท

�าใหม

ชอเรยก

แตกต

างกน

ไปเช

นเมารถเมาเรอ

หรอ

เมาเคร

องบน

เปนต

นโดยป

จจยเสย

งทท�า

ใหเกด

อากา

รเมา

รถเมาเรอ

ไดแ

กปจ

จยจา

กตวผ

ปวยเอง

2 เชน

-เพศ:เพ

ศหญงเกด

ไดมา

กกวาเพศช

ายโดย

เฉพาะ

หญงต

งครรภผท

มประจ�า

เดอน

หรอ

ผทรบ

ประท

านยา

เมดค

มก�าเนด

-อา

ย:เด

กเกด

ไดมา

กกวาผใหญ

โดย

เฉพาะ

เดกอ

าย2-12ป

-ผท

มระบ

บการทร

งตวห

รอระบบ

การม

องเหนผ

ดปกต

เชนโรคห

ชนใน

อกเสบ(labyrinthitis

)-ผท

มอาก

ารปว

ดศรษ

ะไมเกร

น-ผท

รบปร

ะทาน

ยาทส

ามารถเพมอ

าการคล

นไสอา

เจยน

ได

และป

จจยจ

ากสง

แวดล

อม2 เชน

-ชน

ดของ

การเคล

อนไห

วเชนกา

รเคล

อนไห

วแบบ

หมนกา

รเคล

อนไห

วในแ

นวตง

และ

การเคล

อนไห

วแบบ

ความ

ถต�า

-ต�า

แหนง

ของรางกา

ยเชนกา

รนงบ

รเวณ

ดานห

ลงรถ

ยนตห

รอรถ

บสบรเวณ

หวเรอห

รอทา

ยเรอ

-อา

หารท

รบปร

ะทาน

เชนกา

รรบป

ระทา

นอาห

ารไขมน

สงอาห

ารรส

จดหรอ

การด

มเคร

องดม

ทมแอ

ลกอฮ

อล

การรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอท

มประสท

ธภาพ

คอการปอ

งกนอ

าการทจ

ะเกด

ขนมา

กกวากา

รรกษ

าอาก

ารทเกด

ขนแล

วดงนน

การรบ

ประท

านยา

แกเมารถเมา

เรอ

จงคว

รรบป

ระทา

นกอน

ทจะเกด

อากา

รหรอ

กอนอ

อกเดนท

างเพอป

องกน

อากา

รทจะ

เกดข

นเนอง

จากห

ากรบ

ประท

านยา

ภายห

ลงจา

กทอา

การเกด

ขนแล

วยา

จะม

ประส

ทธภา

พในกา

รบรรเทาอ

าการลด

ลง2 ย

าทแน

ะน�าใหใชเปน

อนดบ

แรกค

อยา

ในกล

มantihistam

inic-anticholinergic

agents1-

5 เนอ

งจาก

มประสท

ธภาพ

ในกา

รปอง

กนหร

อรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอสา

มารถ

ผานbloo

dbrain

barrierไ

ดสา

มารถ

ยบยง

การท

�างาน

ของเสน

ประส

าทvestibularnucleiซงเปน

สวนท

ระบบ

การท

รงตว

และ

ค�ำตอ

บระบบ

การม

องเหนม

ารวม

ตวกน

แลวส

งสญญาณ

การเคล

อนไหวแล

ะต�าแหน

งของ

รางกาย

ไปยงสว

นตางๆ

เพอค

วบคม

การท

รงตว

ใหสม

ดลขณ

ะเคล

อนไหวนอ

กจาก

นยง

สามา

รถยบ

ยงเสนท

างทก

ระตน

ใหเกดอ

าการคล

นไสอา

เจยน

ไดจงท

�าใหย

ากลม

นมปร

ะสทธ

ภาพใน

การป

องกน

หรอร

กษาอ

าการเมารถเมา

เรอแล

ะอาก

ารคล

นไส

อาเจยน

ทเกด

จากก

ารเมารถเมา

เรอได1-

3 โดย

ยาใน

กลมantihistam

inic-

anticho

linergicag

entsทแน

ะน�าใหใชแส

ดงดง

ตารางท

4

ตำรำ

งท 4

ยำใ

นกลม

ant

ihis

tam

inic

-ant

icho

liner

gic

agen

ts ท

ใชรก

ษำอ

ำกำร

เมำร

ถเมำเ

รอ1-

5

จากก

ารสบ

คนขอ

มลในเรอง

ประส

ทธภา

พและ

อากา

รงวงซม

ของย

าในก

ลมantihistam

inic-

anticho

linergicag

entsพ

บวา

-ปร

ะสทธ

ภาพ:s

copo

lamine(patch)ม

ประส

ทธภา

พมา

กทสด

ในกล

มanticho

linergicag

entsสวน

cinnarizineมป

ระสท

ธภาพ

มากท

สดในกล

มantihistam

inicag

ents

โดยเรย

งล�าด

บประสท

ธภาพ

จากม

ากไป

หานอ

ยไดดง

scop

olam

ine(patch)>

sco

polam

ine(oral)=cin

narizine=prom

ethazin

e>cyclizin

e=dimenhydrinate=diph

enhydram

ine=meclizine2,

6

-อา

การงวงซม

:sco

polam

ine(patch)ม

อากา

รงวงซม

นอยท

สดใน

กลมanticho

linergicag

entsสวน

cinnarizineมอ

าการงวงซ

มนอย

ทสดในก

ลมantihistam

inicag

ents

โดยเรย

งล�าด

บอาก

ารงวงซ

มจาก

นอยไปห

ามาก

ไดด

งน

scop

olam

ine(patch)<

sco

polam

ine(oral)<cin

narizine<cyclizin

e<dimenhydrinate<diph

enhydram

ine<prom

ethazin

e<meclizine2,

6

จะเหนไ

ดวาน

อกจา

กscop

olam

ineแล

ะcin

narizineจะ

เปนย

าทมป

ระสท

ธภาพ

ในกา

รรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอแ

ลวยงท

�าใหเกด

อากา

รงวงซม

ไดนอ

ยอกด

วย

แตเนอง

จากscop

olam

ineยง

ไมมจ

�าหนา

ยในร

านยา

ประเทศ

ไทยดง

นนcinnarizineจงเปนต

วเลอ

กทนา

สนใจในกา

รรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอโดยร

ายละ

เอยด

ของย

าทแ

นะน�า

ใหใชในกา

รรกษ

าอาก

ารเมารถเมา

เรอแส

ดงดง

ตารางท

5

ตำรำ

งท 5

รำย

ละเอ

ยดขอ

งยำท

แนะน

�ำให

ใชใน

กำรร

กษำอ

ำกำร

เมำร

ถเมำ

เรอ

antih

ista

min

ic a

gent

s (fi

rst g

ener

atio

n)an

ticho

liner

gic

agen

ts

dimenhydrinate

diph

enhydram

ine

prom

ethazin

emeclizine

cyclizin

ecin

narizine2,

6

scop

olam

ine(patch)

scop

olam

ine

ยำป

ระสท

ธภำพ

6อำ

กำรง

วงซม

6เด

ก1,5,

7ตง

ครรภ

7Ti

me

of o

nset

(h

ours

)9Dur

atio

n of

ac

tion

(hou

rs)9

มขำ

ยใน

รำนย

antih

ista

min

ic a

gent

s

cinnarizine

mod

erate

least

/(ไมใชใน

เดกอ

ายนอ

ยกวา5ป)6

C84

8/

cyclizin

elea

stlea

st/(ไมใชใน

เดกอ

ายนอ

ยกวา6ป)5

B2

6X

dimenhydrinate

least

mod

erate

/(ไมใชใน

เดกอ

ายนอ

ยกวา2ป)5

B2

8/

diph

enhydram

ine

least

mod

erate

/(ไมใชใน

เดกอ

ายนอ

ยกวา2ป)5

B210

1210

/

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 12: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

24 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

ค�ำตอ

ดงนน

แนว

ทำง

กำรจ

ดกำร

คอ

- เด

กอำย

5-1

2 ป

:รบป

ระทา

นยาcin

narizine15

mgกอ

นออก

เดนท

างเปนเวล

า2ชว

โมงจา

กนนร

บประทา

น7.5-15

mgทก

8ชวโมง

เมอต

องกา

ร6

- ผใ

หญ

และ

เดกอ

ำยมำก

กวำ

12 ป

:รบป

ระทา

นยาcin

narizine30

mgกอ

นออก

เดนท

างเปนเวล

า2ชว

โมงจา

กนนร

บประทา

น15

mgทก

8ชวโมง

เมอต

องกา

ร6

- หญ

งตงค

รรภ:รบป

ระทา

นยาdimenhydrina

te50-10

0mgกอ

นออก

เดนท

างเปนเวล

า1ชว

โมงจากน

นรบป

ระทา

นทก4-6ชว

โมงเมอต

องกา

ร(ไม

เกน40

0mg/day)5

-แต

อยางไรกต

ามการปอ

งกนแ

ละรก

ษาอา

การเมา

รถเมาเรอ

ทมปร

ะสทธ

ภาพแล

ะท�าใหเกด

อากา

รขางเคยง

นอยท

สดคอ

การรก

ษาโดยไมใชย

าเชนดม

น�ารบป

ระทา

นอา

หารม

อนอย

ๆอมล

กอมฟงเพลง

หลบ

ตาพ

ยายา

มมอง

ไปขา

งหนา

ไมม

องสง

ทเคล

อนไห

วเปนต

เอกส

ำรอำ

งอง

1.

DipiroJT,Talb

ertR

L,YeeG

C,M

atzkeGR,W

ellsBG

,PoseyLM.P

harm

acotherapyapatho

physiologicap

proa

ch.9

thed.New

York:M

cGraw-H

illEd

ucation;c20

14.

2.

UpToDa

te[D

atab

aseon

theinternet].Waltham,M

A:UpT

oDate,In

c.;c

2017

[cited20

17M

ay15].A

vailablefro

m:h

ttps://w

ww.uptod

ate.co

m/con

tents/motion-sic

kness#H8

3.

Alldredg

eBK

,CorelliR

L,ErnstM

E,G

uglielmoBJ

,Jacob

sonPA

,KradjanW

A,eta

l.Ap

plied

therap

euticstheclinicalu

seofd

rugs.1

0th e

d.Philad

elphia:LippincottW

illiam

s&Wilkins;

c201

3.4.

KasperDL,HauserS

L,Jam

eson

JL,FauciAS

,Lon

goDL,Loscalzo

J.H

arrison

’sprincip

lesofinternalm

edicine.1

9th e

d.New

York:M

cGraw-H

illEd

ucation;c20

15.

5.

BerardiR

R,M

cDermottJ

H,New

tonGD,O

szkoM

A,Pop

ovich

NG,R

ollinsCJ

,eta

l.Ha

ndbo

okofn

onprescriptiondrug

s:aninteractive

app

roachtoself-care.14t

h ed.W

ashing

ton

DC:T

heAmerica

nPh

armacisy

Assoc

iation;c20

04.

6.

Brain

ardA,G

resham

C.P

reventionandtre

atmento

fmotionsic

kness.AmFam

Physic

ian.2

014Jul1

;90(1):41-6.

7.

LacyCF,Arm

strong

LL,G

oldm

anM

P,LanceLL.Druginform

ationhand

bookw

ithin

ternationaltrade

nam

esin

dex.21s

t ed.O

hio:Lexi-c

omp;c20

12.

8.

MIMS[internet].Th

ailand:c20

17.C

innarizine[cited20

17M

ay15].A

vailablefro

m:h

ttp://www.m

ims.co

m/th

ailand/drug

/info/cinnarizine/?type=

brief&m

type

=generic

9.

Aminoff

MJ,BollerF,S

waabDF

.Handb

ookofclinica

lneurology.3

rded.Amsterda

m:E

lsevie

r;c2

016.

10.Simon

sFE

.AdvancesinH1-antihistam

ines.N

Eng

lJM

ed.2

004No

v18

;351

(21):220

3-17

.

วธสง

ค�ำตอ

บ01

สน

ทนา

02น�า

สงดว

ยตนเอง

03โทรศ

พท

04โทรส

าร

05e-mail

06ไป

รษณย

07อน

วนท

/เวลำ

ทตอ

บกล

บ 16

/5/60 9.00

น.

ระยะ

เวลำ

ทสบ

คน เร

ยบเร

ยง 1วน

ผสบ

คน นสภ

.XXX

XXXX

XXXX

XXXX

XXX

ผตรว

จทำน

วนท

ตรวจ

ทำน

กำรต

ดตำม

ผล

กำรต

ดตำม

ผล-

ตดตา

มอาก

ารเมารถเมา

เรอแล

ะอาก

ารคล

นไสอา

เจยน

ภายห

ลงจา

กการรบ

ประท

านยา

กำรป

รบค�ำ

ตอบ

ครงท

1วนท

คร

งท2วนท

ยำป

ระสท

ธภำพ

6อำ

กำรง

วงซม

6เด

ก1,5,

7ตง

ครรภ

7Ti

me

of o

nset

(h

ours

)9Dur

atio

n of

ac

tion

(hou

rs)9

มขำ

ยใน

รำนย

prom

ethazin

emod

erate

mod

erate

/(ไมใชใน

เดกอ

ายนอ

ยกวา2ป)1

C2

15X

meclizine

least

mod

erate

/(ไมใชใน

เดกอ

ายนอ

ยกวา12ป)

5B

28

X

antic

holin

ergi

c ag

ents

scop

olam

ine(patch)

high

least

X(ไม

ใชใน

เดก)

2C

6-8

72X

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 13: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

25วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

1. ค�ำถำมทแทจรงคออะไรA. ค�าถามทถกปรบใหเฉพาะเจาะจงกบภมหลงและ

ขอจ�ากดในทางปฏบตB. ค�าถามในครงแรกทผถามระบขนมาC. ค�าถามทสามารถตอบไดอยางชดเจนD. ค�าถามทสามารถตอบไดอยางรวดเรว

2. ขอใดไมใชเปำหมำยของกำรตอบค�ำถำมทำงยำA. การตอบใหสามารถน�าไปใชไดจรงB. การตอบใหทนเวลาC. การตอบไดอยางถกตองD. การตอบกวาง ๆ เพอสามารถน�าค�าตอบไปใชไดกบ

ทกสถานการณ

3. ขอใดไมใชควำมส�ำคญของ “สถำนกำรณ หรอขอจ�ำกดทก�ำหนดกำรปฏบต” ส�ำหรบกำรตอบค�ำถำมทำงคลนก

A. เปนตวก�าหนดแหลงขอมลส�าหรบการสบคนB. เปนตวก�าหนดความเฉพาะเจาะจงของค�าตอบC. เพอใหค�าตอบทไดถกน�าไปใชไดจรงD. เพอใหค�าตอบทไดตรงกบความตองการของผถาม

ค�าถามมากทสด

4. ขอใดไมใชคณลกษณะส�ำคญของผทจะสำมำรถตอบค�ำถำมทำงยำไดด

A. มความรทางคลนก

B. มความพยายามสงC. มประสบการณการท�างานทางคลนกD. มความมนใจในตวเองสง

5. ขอใดคอแหลงขอมลทเหมำะสมน�ำมำใชสรำงค�ำตอบส�ำหรบค�ำถำมวำ “กำรใชยำคมก�ำเนดตดตอกนเปนระยะเวลำนำน ๆ เปนปจจยเสยงของกำรเกดโรคลมเลอดอดตนหรอไม”

A. MIMsB. DruginteractionfactsC. DrugusedinpregnancyandlactationhandbookD. งานวจยทางคลนกรปแบบcohortstudyหรอcase-

controlstudy

6. ขอใดคอแหลงขอมลทเหมำะสมน�ำมำใชสรำงค�ำตอบส�ำหรบค�ำถำมวำ “ยำใหม A มประสทธภำพในกำรลดระดบน�ำตำลในเลอดมำกกวำยำหลอกหรอไม อยำงไร”

A. RandomizedcontrolledtrialB. CaseseriesC. Case-controlstudyD. Descriptivestudy

7. ขอใดคอแหลงขอมลทเหมำะสมน�ำมำใชสรำงค�ำตอบส�ำหรบค�ำถำมวำ “ตองกำรทรำบรำยกำรยำทคลำยกบ Kenacomb® เพรำะหำซอไมไดเลยจะใชยำอะไรไดบำง”

A. MIMsB. DruginteractionfactsC. DrugfactandcomparisonD. Handbookofappliedtherapeutics

เอกสำรอำงอง1. มงกรประพนธวฒนะ.ระบบยาเพอความปลอดภย.พมพครงท1.กรงเทพมหานคร:ปรมตถการพมพ;2553.2. JeffreyM,KateF.Howtoansweryourclinicalquestionsmoreefficiently.[On-line].RetrievedSeptember27,2017.fromWebsite:http://

www.aafp.org/fpm/2005/0700/p37.pdf3. EllenF,DonnaR,SheilaH,JuliaS.Findingrelevantevidencetoanswerclinicalquestions.[On-line].RetrievedSeptember27,2017.from

Website:http://downloads.lww.com/wolterskluwer_vitalstream_com/sample-content/9781605477787_melnyk/samples/chapter03.pdf4. YangL,PeterC.Answeringelementarysciencequestionsbyconstructingcoherentscenesusingbackgroundknowledge.Proceedingsof

the2015conferenceonempiricalmethodsinnaturallanguageprocessing,pages2007-2012,Lisbon,Portugal,17-21September2015.5. YunN,GregoryM,PatriciaR.Answeringclinicalquestionswithroleidentification.[On-line].RetrievedNovember17,2017.fromWebsite:

ftp://ftp.cs.toronto.edu/pub/gh/Niu-etal-2003.pdf6. DeanR.Howtowriteaneffectivediscussion.RespirCare2004;49:1238-41.

สรปการตอบค�าถามทางยาจะม“ควำมรบผดชอบตอผปวย

แฝงมำดวยเสมอ” เมอรบค�าถาม ใหมสต และสบคนขอมล

ภมหลงเสมอการตอบค�าถามใหไดดจะตองรจรงในเรองทตอบ

ดงนน จะตองทบทวนความรหรอหาความรใหม ๆ อยเสมอ

เพอใหมประสบการณในการเจอปญหาตาง ๆ ทหลากหลาย

นอกจากนจะตองมทกษะในการรบรปญหาวเคราะหแยกแยะ

สบคน เลอกขอมลทนาเชอถอ และตองมทกษะในการสอสาร

ฟงพดอานเขยนและสงทส�าคญทสดคอจะตองมทศนคตทด

ในการท�างาน มงมน ไมทอถอยยอมรบขอผดพลาดพรอมรบ

ค�าแนะน�าเพอพฒนาตนเองใหดขนอยางตอเนอง

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 14: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

26 วงการยา ประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

8. ขอใดคอแหลงขอมลทเหมำะสมน�ำมำใชสรำงค�ำตอบส�ำหรบค�ำถำมวำ “warfarin เกดอนตรกรยำกบยำ dicloxacillin หรอไม อยำงไร และควรใหกำรจดกำรอยำงไร”

A. MIMsB. DruginteractionfactsC. DrugusedinpregnancyandlactationhandbookD. Handbookofinjectabledrug

9. ขอใดไมใชแหลงขอมลทเหมำะสมน�ำมำใชสรำงค�ำตอบส�ำหรบค�ำถำมวำ “ขนำดยำทเหมำะสมของ ibuprofen ส�ำหรบใชแกปวดฟนคอเทำใด”

A. MIMsB. MicromedexC. DruginformationhandbookD. UpToDate

10. ขอใดคอแหลงขอมลทเหมำะสมน�ำมำใชสรำงค�ำตอบส�ำหรบค�ำถำมวำ “ยำฉด A และ B สำมำรถใหรวมกนทำง Y-site ไดหรอไม อยำงไร”

A. MIMsB. DruginteractionfactsC. DrugusedinpregnancyandlactationhandbookD. Handbookofinjectabledrug

11. ขอใดอำจไมใชสงทตองกระท�ำทกครงเมอตอบค�ำถำมดำนยำ หรอค�ำถำมทเกยวของกบกำรรกษำผปวย

A. การถามขอมลภมหลงโดยละเอยดB. การระบชอผถามC. การประเมนขอจ�ากดการน�าค�าตอบไปใชในทางปฏบตD. การประเมนIESACและriskandbenefit

12. ขอใดถกตองA.เฉพาะการตอบค�าถามโดยวาจาเท านนท เป น

การสอสารทางตรงB. ขอจ�ากดทส�าคญของการสอสารดวยการเขยนคอ

ไมสามารถทราบการตอบสนอง หรอตรวจสอบความเขาใจของผรบสารไดทนท

C. การตอบค�าถามทางยาทดควรตอบใหสามารถน�าไปใชไดกบหลากหลายสถานการณ

D. การเขยนตอบค�าถามทางยาควรใช ส�านวนทมความเปนกนเองกบผถามใหมากทสด

13. ขอใดผดA. ค�าถามเกยวกบขนาดการใชยาควรเลอกจากการศกษา

ทางคลนกรปแบบrandomizedcontrolledtrialเทานน

B. หากค�าถามซบซอนมาก หรอแตละแหลงขอมลใหรายละเอยดไมตรงกนจะตองสบคนจากหลายแหลงอางอง

C. หากตองใชการศกษาทางคลนกมาตอบอาจจะตองสบคนหลายฉบบ หรอเลอกงานวจยทเปน meta-analysisในกรณทพบวางานวจยหลายฉบบใหขอสรปไมตรงกน

D. สามารถสบคนขอมลยาฉดสารน�าการผสมยาฉดหรอสารน�าจากฐานขอมลMicromedexได

14. ขอใดถกตองA.แหลงค�าตอบส�าหรบการระบประสทธภาพจากการ

ใชยาอาจไมจ�าเปนตองมาจากการศกษาทมจ�านวนผเขารวมการศกษาจ�านวนมากกได

B. ในกรณมหลายแหลงอางองใหขอมลทสอดคลองกนและสงทสอดคลองกนเปน primary outcome ชนดเดยวกนแสดงวาสามารถน�าขอมลนนไปสรางค�าตอบได

C. ในกรณทพบวาการศกษาตาง ๆ ใหผลสอดคลองกนผ ตอบค�าถามสามารถน�าค�าตอบมารวมกนไดเลยโดยไมจ�าเปนตองพจารณาPICOของแตละการศกษากได

D. ในกรณทพบวาการศกษาตาง ๆ ใหผลสอดคลองกนผ ตอบค�าถามสามารถน�าค�าตอบมารวมกนไดเลยโดยไมจ�าเปนตองพจารณารายละเอยดของระเบยบวธวจยของแตละการศกษากได

15. ขอใดผดA. ในกรณทพบวาการศกษาตาง ๆ ใหผลสอดคลองกน

และเปนผลทไดมาจากการวเคราะหทางสถตทถกตองในระดบความเชอมนเดยวกนแสดงวาเลอกแหลงขอมลทมความถกตองภายในสงมาใชในการสรางค�าตอบไดดแลว

B. ในกรณมหลายแหลงอางองใหค�าตอบทสอดคลองกนสามารถน�ามาสรปรวมกนได แตจะยงไมใชค�าตอบทแทจรง ในทางปฏบตจะตองพจารณาขอจ�ากดเรองการน�าไปใชดวย

C. ในกรณมหลายแหลงอางองใหค�าตอบขดแยงกนใหพจารณาวาขดแยงกนในเรองใดหากเปนเรองPICOและความตรงภายในจะไมสามารถน�าค�าตอบมารวมกนได

D. ในกรณมหลายแหลงอางองใหค�าตอบขดแยงกนใหพจารณาวาผวจยมผลประโยชนทบซอนกบบรษทยาหรอไม หากมใหตดแหลงอางองเหลานนออกไปจากการพจารณาสรางค�าตอบ

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 15: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

27วงการยาประจ�ำเดอนพฤศจกายน 2560

เรอง ..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................................

รหส ..............................................................................

ใหขดเครองหมาย หรอ หนาขอทถกตองทสดเพยงคำตอบเดยว✓ ✗

ชอ.....................................................................................นามสกล..................................................................................อาย....................ป

ร.พ.รฐบาล ร.พ.เอกชน รานขายยา อนๆ.............................................................เลขทสมาชก..............................................

ทอยเลขท...............................หม.............ซอย...................................................ถนน....................................................................................

อาคาร...................................................................ชนท......................แขวง/ตำบล.........................................................................................

เขต/อำเภอ................................................................................จงหวด.........................................................รหสไปรษณย............................

โทรศพท..............................................มอถอ.........................................................E-mail..............................................................................

เลขทใบประกอบวชาชพ

ภก. ภญ.

¡ Ã Ð ´ Ò É ¤ Ó µ Í º

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

ขอเสนอแนะในการจดทำ CPE PLUS ......................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................................

บรษท วงการแพทย พลส มเดย จำกด 71/16 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร เขตบางกอกนอย กทม. 10700 โทร. 0-2435-8111, 0-2435-8444 E-mail: [email protected] หรอแฟกซ: 0-2423-2286

โปรด!! สงกระดาษคำตอบของทานมาท

หมายเหต1. ขอสงวนสทธในการตรวจนบและใหคะแนน CPE PLUS เฉพาะกระดาษคำตอบของผเปนสมาชกเทานน2. บทความนมอาย 1 ป นบจากฉบบทลงตพมพ 3. ผทเคยรวมตอบคำถามกบแบบทดสอบนแลว ไมตองสงซำ4. สามารถตรวจสอบคะแนนหลงจากไดรบกระดาษคำตอบ 60 วน

1 หนวยกตการศกษาตอเนอง

การตอบค�าถามทางยาใหตรงประเดนโดยวาจา

และ/หรอการเขยนอยางสน

0001-1-000-016-11-2560

ฉบบประจำ�เดอนพฤศจก�ยน 2560

วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com

Page 16: CPE232 · 2017-12-28 · ทางยา หนังสืออ้างอิงทางการแพทย์ ฐานข้อมูลออนไลน์ และ บทความวิจัยทางคลินิก)

PLUS

PLUS

CONTI

NUIN

G P

HARM

ACEUTI

CAL

EDUCATI

ON

กรณาสง

บรษท วงการแพทย พลส มเดย จำกด (ศนยขอมล CPE)

71/16 ถ.บรมราชชนน แขวงอรณอมรนทร

เขตบางกอกนอย กทม. 10700 วงการยา C

PE232

www.wongka

rnpat.

com