1

Editie2014 - 2015

The taste of one year

2

3

01. Voorwoord

02. Over F

oodsquad

03. Partners

aan het w

oord

04. Tijdlijn

05. Facts

& Figures

06. Foodsq

uad in

het nieuws

07. Foodsq

uad eve

nt 2015

08. Verhogen va

n voedingsw

aarde

09. Forti

fied Food Coati

ngs

10. FooDS

11. Service

conce

pt voor o

uderen

12. Nudging

13. FoodChall

enge

14. Oncologie

15. Ove

rLekk

er / Fo

od2Food

16. Slimste

schoolre

stauran

t

17. Vitalite

itsbonus

18. Beste Sp

ortresta

urant

19. Bernhove

n@Home

20. Nawoord / v

ooruitblik

2015-2016

The Taste

OF FOODSQUAD

4

5

Naam FoodsquadOpgericht 6 mei 2014

Visie Goede voeding moet bijdragen aan een beter leven.Missie Ontwikkelen en testen van nieuwe voeding en voeding-

gerelateerde diensten die bijdragen aan een beter leven.

Voorwoord

Innoveren doe je samen!’ Dit zou zomaar één kreet kunnen zij van een

of andere hoogleraar of innovatiegoeroe. Vaak gepaard met kreten

als ‘bedrijven moeten over de grenzen van de eigen organisatie

heenkijken’ of ‘organisaties moeten op zoek naar nieuwe samenwerk-

ingsverbanden’. Het duurt dan vaak niet lang of ook de term keten-

verantwoordelijkheid valt. In de agrifood sector hebben marketeers

inmiddels verzonnen dat catering ‘van grond tot mond’ moet, telen

‘van boer tot bord’, melk ‘van gras tot glas’ en, jawel, varkensvlees van

‘zaadje tot karbonaadje’.

Klinkt natuurlijk makkelijker dan het is, want hoeveel problemen en

risico’s komen er niet kijken bij iets samen doen? Je verzandt bijvoor-

beeld snel in een afschuifmechanisme, waarbij de één de ander de

schuld geeft. Het is niet de schuld van Coca-Cola dat kinderen te veel

frisdranken drinken, dat is de verantwoordelijkheid van de ouders. Als

je niet oplet ontstaat er zomaar een situatie waarbij iedereen het eens

is over een probleem en de bijbehorende oplossing, maar voelt nie-

mand zich geroepen er ook echt wat aan te doen. Wat te denken ook

van free-rider gedrag. Je zit samen in een project en terwijl de één

zich uit de naad werkt, leunt de ander lekker achterover. Of gesteggel

wie met de eer gaat strijken, nog zo’n heikel punt bij samenwerken.

Om dan nog maar niet te zwijgen over alle verschillende, soms tegen-

strijdige, belangen van de partners die gaan samenwerken. Allemaal

zaken waar je totaal geen last van hebt als je alles lekker zelf doet.

Maar uiteraard heb je de ander nodig. Innoveren gaat per definitie

over nieuwe combinaties en je bezighouden met iets dat niet direct

bij de huidige activiteiten hoort. Je mist daar kennis, ervaring, mank-

racht of financiering. Om dan samen te werken, zul je het eens moe-

ten zijn over het gemeenschappelijke belang. Binnen Foodsquad is

dat de kracht van duurzame en gezonde voeding en de voordelen en

kansen die hiermee samenhangen.

Om die kansen van duurzame en gezonde voeding te verkennen,

is vanuit Hutten een jaar geleden Foodsquad gestart. Inderdaad

om dat, ondanks alle uitdagingen, juist toch samen met anderen te

gaan doen. Dat blijft lastig, maar we mogen vol trots terugkijken op

een succesvol eerste jaar. Projecten zijn afgerond, nieuwe projecten

zijn opgestart en de samenwerking tussen alle partners krijgt steeds

beter vorm. Dat smaakt naar meer!

6

Foodsquad

7

Open innovatienetwerk FoodsquadFoodsquad

Ons voedselsysteem schreeuwt om vernieuwing. Foodsquad streeft

naar de realisatie van een nieuw voedselsysteem, waarin voeding

daadwerkelijk bijdraagt aan een beter leven. Foodsquad is ontstaan

door de samenwerking tussen bedrijven en instellingen waarbij

innovaties, nieuwe producten en andere voedinggerelateerde

diensten worden ontwikkeld en getest. Wij richten ons op vers, puur,

ambachtelijk en zoveel mogelijk onbewerkt eten. Niet door actie te

voeren of anderen te inspireren, maar door het ‘gewoon’ samen

te doen. En daarmee onderscheiden wij ons van andere organisaties.

VisieGoede voeding moet bijdragen aan een beter leven.

Missie Ontwikkelen en testen van nieuwe voeding en voeding gerelateerde

diensten die bijdragen aan een beter leven.

Kernthema's en focusDe kernthema’s van de projecten zijn: duurzame ketens,

specialistische voeding en vitaal gedrag. Per kernthema zijn enkele

focusgebieden aangewezen om meer richting te geven aan de

innovatie-agenda:

Duurzame ketens: reduceren voedselverspilling, eerlijke

verwaarding.

Specialistische voeding: extramurale zorg, ontwikkelen recepturen

en personaliseren voeding.

Vitaal gedrag: verbeteren van de context, ontwikkelen eet- en leef-

stijlprogramma’s.

Focus voedingVanuit een geloof in de kracht van vers, puur en onbewerkt voedsel

zullen binnen Foodsquad geen projecten gestart worden die

betrekking hebben op het intensief bewerken van producten.

8

Partners

9

Partners aan het woordHoe kijk je als partner van Foodsquad terug op het afgelopen jaar?

Martijn van Beek - Stichting Voeding Leeft: "Er is een mooie start

gemaakt met dit unieke initiatief in de regio. Wij als Amsterdamse

stichting voelen ons vereerd onderdeel te zijn van dit veelbeloven-

de Brabantse platform. Er is al veel tot stand gekomen binnen het

platform met veel potentie. De FoodChallenge, een acht-weeks eet-

en ontdekprogramma. En de Diabetes Challenge met een speciaal

Voeding Leeft Pre-diabetes groepsprogramma is eveneens als veel-

belovend en uniek project gestart in mei 2015. Beide projecten

hebben zowel regionaal als landelijk veel potentie in kwaliteit van

leven, exposure en business."

Daniëlla Corijn - Agrifood Capital: "Naast het realiseren van projecten

als de Verspillingsfabriek, FoodChallenge en het testen van het con-

cept van Fortified Food Coatings en diverse andere innovatieproject-

en is een enorme stap voorwaarts gemaakt in het neerzetten van de

ambitie, het stroomlijnen van de intenties van de partners, de infra-

structuur en organisatie van Foodsquad, alsmede de financiering van

Foodsquad en haar projecten."

Annet J.C. Roodenburg - HAS Hogeschool: "Foodsquad is voor de HAS

Hogeschool een samenwerking waarin het food bedrijfsleven actief

betrokken is bij het onderwijs en kennisontwikkeling. Voor de HAS

sluit het innovatie netwerk goed aan bij het Centre of Expertise Food,

waarin wij als HAS Hogeschool, met het food bedrijfsleven en andere

kennisinstellingen langlopende onderzoeksprogramma’s uitvoeren."

“Voeding maakt ziek én beter. Vele gezondheidsklachten zijn niet alleen te voorkomen maar ook te herstellen door niet minder, maar anders te eten, veelal smaakvoller en vaak niet eens duurder!”-

Martijn van Beek

Wat is de meerwaarde voor jullie van een innovatie netwerk als Foodsquad?

Daniëlla Corijn - Agrifood Capital: "Foodsquad is van enorme meer-

waarde voor de regio als test- en ontwikkelcentrum op het gebied

van gezonde en duurzame voeding. Startende ondernemers en

MKB-ers met innovatieve vraagstukken op het gebied van voeding

en gezondheid die producten en diensten willen testen en ontwik-

kelen kunnen we voor een praktische aanpak doorverwijzen naar

Foodsquad."

'Foodsquad is een geweldig initiatief dat bijdraagt aan een beter leven van ons allen! Als regio zijn wij trots op dit test- en

ontwikkelcentrum waar we ideeën samen testen en ontwikkelen en waar we vooral doen. Dit leidt tot betere innovaties die sneller op

de markt komen.' - Daniëlla Corijn

Martijn van Beek - Stichting Voeding Leeft: "Via Foodsquad komen wij

als relatief jonge stichting met vooral een groot netwerk in de Rand-

stad in contact met grote regionale spelers die echt iets in de wereld

willen betekenen op het gebied van voeding en gezondheid."

Wat zou je richting 2016 met Foodsquad willen realiseren?

Martijn van Beek - Stichting Voeding Leeft: "Succesvol met elkaar de

Food Challenge en de Diabetes Challenge uitrollen."

Daniëlla Corijn - Agrifood Capital: Verder professionaliseren van de

organisatie Foodsquad en het actief participeren en ontwikkelen van

project- ideeën en projecten vanuit alle aangesloten partners. Mini-

maal drie nieuwe voeding- en leefstijlprojecten op het gebied van

voeding en gezondheid starten.

10

tijdlijn

VAN HIC NAARFOODSQUAD

MEI2014

FORTIFIED FOODCOATING

VOEDINGS-WAARDE FOODS

FOODCHALLENGE

NUDGING

SERVICE CONCEPT

FEB2014

APR2014

JUL2014

AUG2014

JUN2014

FEB2014

11

Wat er allemaal is gebeurd in één jaar Foodsquad?

ONCOLOGIE

OVERLEKKER

SCHOOLRESTAURANT

VITALITEITSBONUS

BESTE SPORTRESTAURANT

BERNHOVEN@HOME

SEP2014

OKT2014

NOV2014

DEC2014

FEB2015

APR2015

MEI2015

1 JAAR FOODSQUAD

12

Facts &

Figures

13

14

onder de

aandacht

15

Foodsquad onder de aandacht

16

Foodsquad

eVent 2015

17

Foodsquad Event 2015

Waarom dit event?

Naast het opzetten van verschillende projecten, wil Foodsquad ook

extern communiceren over haar activiteiten. Het organiseren van een

Foodsquad evenement is hierbij een centrale pijler. Op 19 maart 2015

organiseerde Foodsquad dan ook een evenement in nauwe samen-

werking met de HAS Hogeschool. Doel van het Foodsquad evene-

ment was bekendheid creëren voor Foodsquad en haar thema’s bij

de HAS studenten en het stimuleren van nieuwe ideeën, projecten

en stageplaatsen.

Het event

De dag bestond uit een plenair gedeelte, waarbij Kris Verburgh sprak

over zijn boek De Voedselzandloper en Maarten Schellekens meer uit

de doeken deed over Foodsquad en haar projecten. Na het

plenaire stuk werden de ruim 100 aanwezigen opgedeeld in 10

kleinere groepjes voor de workshops, die begeleid werden door

studenten van Avans. De workshops waren in samenwerking met

Agrifood Capital uitgedacht en Hutten zorgde ondertussen voor een

walking dinner vol vitale hapjes. De dag werd samengevat door een

cabaretier en gepresenteerd door Lex Uiting.

Wat hebben we bereikt?

Door het evenement heeft Foodsquad nieuwe inzichten gekregen

voor projecten en heeft Foodsquad zich gepresenteerd bij een grote

groep studenten: de volgende generatie werknemers en werkgevers.

Waar zijn we nu?

Er is een after-movie gemaakt van het evenement die gebruikt kan

worden voor communicatie doeleinden. Het Foodsquad event zal

jaarlijks terugkomen.

Wie werkten er mee?

Het evenement werd mede georganiseerd door drie studenten van

de HAS en door Daniëlla Corijn van Agrifood Capital.

18

Februari 2014

19

Verhogen van voedingswaardeWaarom dit project?

Groenten en fruit vormen voor de mens een belangrijke bron van vi-

taminen, mineralen, en antioxidanten. De gehalten van sommige van

deze stoffen zijn de afgelopen decennia gedaald in groente en fruit.

Tegelijkertijd blijkt dat de voeding van de Nederlandse bevolking

soms te weinig van deze stoffen bevat. Dit gegeven maakt het inter-

essant om na te gaan hoe het zit met de voedingswaarde van groen-

te en fruit van de telers van Vers van Hier. Bevatten hun regionaal en

duurzaam geteelde verse producten een hoge voedingswaarde?

Het project

Om dit te bepalen heeft adviesbureau CLM de literatuur onderzocht

welke stoffen in opvallende gehalten voorkomen in de producten

van de Vers van Hier telers. Adviesbureau CLM heeft zich gericht op

tomaat, komkommer, champignon en appel. Deze opvallende stoffen

zijn geanalyseerd in cherrytomaten, komkommers en champignons

en appels. Bij de tomaten en komkommers is de mate van versheid

meegenomen in de bemonstering en analyse. In cherrytomaten zijn

rijp geoogste vruchten (die langer aan de plant hangen en via de

korte lijn van Vers van Hier aan Hutten worden afgezet) vergeleken

met minder rijpe vruchten die via de gangbare lijn worden afgezet.

Wat hebben we bereikt?

De analyses leveren interessante resultaten op. Zo valt het op dat

de rijper geoogste tomaten hogere gehaltes hebben ten aanzien

van sommige nutriënten (kalium, koper en ijzer) en vitaminen en in-

houdsstoffen (vitamine B6, C , E en β-caroteen).

Meest opvallend is het hoge gehalte vitamine E in de rijper geoog-

ste tomaten (een factor 2,2 hoger dan in de minder rijp geoogste

tomaten) en het hogere lycopeen gehalte in de rijpere tomaten (19%

hoger dan de minder rijp geoogste tomaten). De Vers van Hier

tomaten zijn ‘rijker’ aan stoffen zoals koper en ijzer, diverse vitamines

en lycopeen. Ook valt op dat de cherrytomaten soms hogere

gehalten bevatten dan de referenties uit de literatuur. Dit geldt voor

kalium, ijzer en koper en voor vitamine C, B6, β-caroteen en retinol.

In komkommers valt op dat de eerder geoogste vruchten een hoger

gehalte aan voedingsvezel bevatten. Ten aanzien van micro-

nutriënten, vitaminen en inhoudsstoffen zijn in komkommers geen

opvallende verschillen gevonden. Bij champignons valt het hoge

gehalte aan selenium en vitamine B6 op. Ook andere vitamines, zoals

B1, B2 en B9 zijn hoog ten opzichte van literatuurreferenties.

Waar zijn we nu?

Centraal staat het versterken van de duurzaamheid van de bedrijven

en tegelijkertijd het analyseren en stimuleren van de voedingswaarde

van de producten. De duurzaamheid van de groente en fruitteelt van

de betrokken telers is versterkt door aan de hand van het boven-

wettelijke duurzaamheidscertificaat van Milieukeur de duurzaam-

heid op een scala aan thema’s te toetsen. Na toetsing en aanpassing

zijn de vier betrokken telers officieel Milieukeur gecertificeerd in april

2013. Groenten en fruit vormen voor de mens een belangrijke bron

van vitaminen, mineralen, en antioxidanten.

Wie werkten er mee?

Groente- en fruittelers van Vers van Hier

Adviesbureau CLM

Hutten

20

Februari 2014

21

Waarom dit project?

Thuiszorgmaaltijden zijn voor "verbetering vatbaar". Er zitten bijvoor-

beeld te veel koolhydraten in en te weinig vlees en groenten, terwijl

dat juist is wat de mensen nodig hebben. De maaltijden die ouderen

nu eten, volstaan wellicht nog bij de huidige generatie, maar de

mensen die binnenkort met pensioen gaan zullen deze niet accept-

eren. Het toevoegen van extra vitaminen en mineralen gaat vaak ten

koste van smaak en/of consistentie. Fortified Food Coatings, Rous-

selot en DSM presenteren op de beurs Hi Europe in Amsterdam een

speciale coating met extra voedingsstoffen die op verse maaltijden

gesproeid kan worden, speciaal voor ouderen en sporters. Dit smaak-

loze laagje ligt op de maaltijd maar wordt vloeibaar als de maaltijd

wordt verwarmd, waardoor het in de maaltijd of de saus terechtkomt

en dus verder onzichtbaar blijft.

Het project

Met het prototype coatingmachine van Marel is het project begin

2014 van start gegaan. In de pilot zijn twee groepen cliënten geïn-

cludeerd. Hiervan kreeg één groep de maaltijden met de coating en

de andere groep kreeg maaltijden zonder de coating. De cliënten

werden twee weken lang van de maaltijden voorzien.

Wat hebben we bereikt?

In twee weken is het niet mogelijk om te meten of men zich vitaler of

beter voelde na het consumeren van de maaltijden. Het belangrijkste

wat uit deze pilot is gebleken is dat de gelatinelaag geen nadelig

effect heeft op de maaltijd. En de voedingswaarden, die zitten erin.

De gelatinelaag is zowel samen te stellen voor senioren maar ook

voor bijvoorbeeld sporters.

Waar zijn we nu?

Na de pilot heeft oprichter Diederik Bruins het project verder

uitgebouwd en is aan de hand van het prototype de huidige coating

machine ontwikkeld. Diederik verwacht over vijf jaar in staat te zijn

om met foodrobots gepersonaliseerde voeding te brengen waaraan

de voor die persoon juiste nutriënten zijn toegevoegd. Dit kan

bijvoorbeeld nuttig zijn voor kinderen die bepaalde dingen moeilijk

eten, of voor mensen die om gezondheidsredenen iets extra’s nodig

hebben.

Wie werkten er mee?

Fortified Food Coatings

Zuidzorg

Hutten

Fortified Food Coatings

22

april 2014

23

FooDS

Waarom dit project?

De groep zelfstandig wonende ouderen (65+) in Nederland groeit

de komende jaren drastisch. Veel ouderen krijgen vaak niet de juiste

voeding. Dit komt omdat ze minder mobiel zijn of omdat de

voorzieningen in de dorpskernen verdwijnen. Veel ouderen zijn

aangewezen op mantelzorg, echter hebben de mantelzorgers niet

altijd voldoende tijd om de juiste zorg te kunnen bieden. De ouderen

en de mantelzorgers moeten worden gefaciliteerd en ontlast.

Het project

FooDS is begin 2014 gestart met een pilot van drie maanden begin.

FooDS staat voor het bundelen van diverse diensten met als doel de

logistieke kosten te drukken. In de pilot is begonnen met het leveren

van maaltijden. Recepturen zijn speciaal ontwikkeld op basis van de

behoeften en klachten van de ouderen in samenwerking met

Universiteit Maastricht. Denk bijvoorbeeld aan Sarcopeni. Daarnaast

is er gefocust op de beleving van de ouderen; aandacht voor materi-

alen, opmaak van de borden en gebruiksgemak.

Wat hebben we bereikt?

De eerste zichtbare resultaten waren gewichtstoename en dat men

zich vitaler voelde dan voorheen. Aan het einde van het jaar komt

Universiteit Maastricht met de officiële resultaten verwerkt in het

wetenschappelijk artikel.

Waar zijn we nu?

Na aanleiding van dit succes zijn een aantal partners vanuit de pilot

begonnen met het opzetten van een FooDS bedrijf. Hierin worden

diverse diensten gebundeld te denken aan bijvoorbeeld: maaltijden,

medicijnen, wasgoed, boodschappen en personenvervoer.

Wie werken er mee?

Rendiz

Janssen

Munckhof

Universiteit Maastricht

Proteion

LIOF

Hutten

24

juni 2014

25

Service concept voor ouderen

Waarom dit project?

De groep ouderen in Nederland groeit de komende jaren drastisch.

Veel ouderen krijgen vaak niet de juiste voeding binnen of zijn zelfs

ondervoed. Dit geldt voor zowel de thuissituatie als de situatie in het

ziekenhuis.

Het project

Om deze ondervoeding tegen te gaan zijn er twee verschillende

pilots opgezet: Bernhoven@Home en JBZ@Home. In deze pilots

krijgen patiënten van Bernhoven en JBZ respectievelijk drie of vier

weken lang, iedere middag een versbereide, eiwit verrijkte maaltijd

aangeboden.

Wat hebben we bereikt?

In samenwerking met studenten van Avans en Eet met je Hart is ook

de sociale component meegenomen in het onderzoek. Een groep

deelnemers van Eet met je Hart heeft, gedurende de maand april,

twee dagen per week een maaltijd genuttigd in het bedrijfsrestau-

rant van Ricoh en drie dagen per week een maaltijd thuis ont-

vangen. Hierdoor zijn er, naast gezondheidsvoordelen, ook

successen geboekt op sociaal gebied.

Waar zijn we nu?

De aanpak wordt momenteel in een kleine setting gepilot alvorens

het project wordt opgeschaald.

Wie werken er mee?

Bernhoven Ziekenhuis

Jeroen Bosch Ziekenhuis

Eet met je Hart

Ricoh

Avans

Weener XL

Hutten

26

27

Nudging

juli 2014

Waarom dit project?

Het doel van het inzetten van Nudges (Nudge is Engels voor een

‘duwtje’ in de rug) bij Eneco is direct het stimuleren van gezonde

keuzes en indirect daarmee het verhogen van de vitaliteit van de

medewerkers, iets wat bij Foodsquad hoog in het vaandel staat.

Het project

Om deze maatregelen door te voeren is specialistische kennis nodig

over psychologische keuzepatronen van consumenten. Om deze

reden werkt Foodsquad ook samen met Wageningen University and

Research Centre (WUR), waar informatie ingewonnen is over het

begrip Nudging. Na een nulmeting werden aanpassingen zoals geur,

licht, presentatiemateriaal en presentatiehoogte doorgevoerd. Na

een periode van drie weken werden de verkoopgegevens tijdens de

nulmeting en de periode na de interventie met elkaar vergeleken.

Wat hebben we bereikt?

Er zijn significante verschillen in de afname van gezonde producten

tussen de nul situatie en de situatie na de interventie. Er werd dus

gezonder gekozen zonder dat de medewerkers er zelf bewust van

waren:

- 30% meer water

- 10% minder frisdrank

- 16% meer verse sappen

- 18% meer verse broodjes

- 7% meer verse salades

- 10 % minder friet

Waar zijn we nu?

De lessen die uit de eerste nudging pilot zijn getrokken worden nu

doorgevoerd in de bedrijfsvoering van Hutten. Bij Eneco wordt nog

altijd gewerkt met geursensoren en aangepaste presentatie hoogtes

voor bijvoorbeeld water.

Wie werken er mee?

Universiteit Wageningen

Eneco

Hutten

28

Ingrediënten voor één persoon

1 zalmmoot

1 el kokosolie

75 g quinoa

50 g taugé

1/2 wortel

1/5 paksoi

2 stengels lente-ui

1 snufje peper en zout

100ml dressing

1/2 teentje geperste knofl ook

2 el rijstazijn

6 el sojasaus

1/2 tl gembersiroop

augustus 2014

Aziatische zalm met quinoa

Bereidingswijze

• Verwarm de oven voor op 160 graden °C

• Was de paksoi en snij deze in stukken van ±1 cm

• Was de lente-ui en snij deze in ringetjes

• Snij de wortel in dunne reepjes (julienne)

• Bereid de quinoa volgens de verpakking

• Laat de zalm op een ovenplaat ongeveer 15 minuten garen

• Wok de groenten met kokosolie

• Maak ondertussen de dressing van sojasaus, gembersiroop,

geperste knoflook en rijstazijn

• Meng de dressing en de groenten door de quinoa

• Breng het geheel op smaak met peper en zout

29

FoodChallenge

Waarom dit project?

Er is veel en vaak tegenstrijdige informatie: wel vet of niet,

koolhydraat arm of rijk. Vegetarisch, of juist wel vlees? Wat is nou het

verhaal over brood en suiker? Voeding heeft invloed op je vitaliteit en

productiviteit en daarom heeft Foodsquad afgelopen jaar de Food-

Challenge ontwikkeld. Een nieuw eet en ontdekprogramma dat

medewerkers van een bedrijf begeleidt, uitdaagt en faciliteert om

hun eetgedrag op een duurzame manier te verbeteren.

Het project

Bij Rabobank Uden Veghel hebben we een pilot gedraaid en hebben

we laten zien wat vitale voeding voor hun medewerkers kon doen.

Met workshops, persoonlijke begeleiding, ontbijtpakketten en ready-

to cook maaltijden zijn de medewerkers van Rabobank zowel geïn-

formeerd als gefaciliteerd op het gebied van vitale voeding.

Wat hebben we bereikt?

De deelnemers ervaren minder energiedips, voelen zich beter en het

assortiment is blijvend aangepast.

Waar zijn we nu?

De FoodChallenge is nu getest en klaar om uitgerold te worden bij

nieuwe bedrijven.

Wie werken er mee?

Stichting Voeding Leeft

ADDAM

Rabobank Uden-Veghel

Hutten

30

september 2014

31

Oncologie

Waarom dit project?

Er valt nog wel wat te verbeteren aan ondersteuning rond voeding

voor patiënten met een oncologische aandoening. Veel patiënten die

last hebben van smaakverandering weten niet hoe ze hiermee om

moeten gaan en missen een inspiratiebron.

Het project

Aan de website www.voedingenkankerinfo.nl heeft Foodsquad een

extra functionaliteit toegevoegd: een receptenpagina met instruc-

tievideo’s. Deze recepturen zijn ontwikkeld na een analyse van de

zintuigveranderingen bij behandelingen met chemotherapie. Eind

maart 2015 zijn de eerste recepten geüpload en er komt iedere week

een nieuw recept bij.

Wat hebben we bereikt?

De receptenpagina wordt zo’n 30 keer per dag bekeken en is een

duidelijke vertaalslag van de informatie die op de website staat, naar

de keuken van de patiënten.

Waar zijn we nu?

Momenteel worden voorbereidingen getroffen om de digitale Food

Buddy te ontwikkelen: een digitale dienst waarbij een oncologisch

diëtist en patiënt digitaal contact met elkaar kunnen maken. Door

deze

dienst te digitaliseren, kan informatie makkelijker worden

uitgewisseld.

Wie werken er mee?

Voeding en kanker info

Sligro

Hutten

32

oktober 2014

33

OverLekker

Waarom dit project?

Producenten, tussenhandel, horeca en supermarkten verspillen zo'n

2,5 miljard aan voedsel. Dit kost niet alleen geld, maar ook energie. En

het levert extra uitstoot van het broeikasgas CO2 op bij transport en

afvalverwerking. Daarom wil de overheid de voedselverspilling eind

2015 met 20% verminderd hebben. Hierbij spelen consumenten en

het bedrijfsleven een grote rol. Bedrijven en consumenten in de hele

voedselketen moeten gaan samenwerken. De consumenten moeten

bewuster omgaan met voedsel en bedrijven kunnen bijvoorbeeld

initiatieven in het leven roepen waarin het verspilde voedsel een

tweede leven krijgt. Dan gaan we samen het verschil maken.

Het project

Het project is gestart met een pilot van 15 weken waarin tomaten-

soep en tomatensaus wordt geproduceerd. De tomaten en uien die

over zijn komen wekelijks uit 12 PLUS supermarkten aangevuld met

producten van tomatenteler Redstar. Bij Hutten worden de tomaten

en uien verwerkt tot verse tomatensoep en tomatensaus.

De producten worden vervolgens verkocht in dezelfde 12 PLUS

supermarkten onder de nieuwe merknaam van Hutten Overlekker.

Voor deze pilot heeft Hutten een aparte productieruimte ingericht

waar de koks alleen de producten voor het merk ‘Overlekker’

bereiden. De soep en de saus bestaan voor minimaal tweederde uit

tomaten.

Wat hebben we bereikt?

Na de introductie heeft OverLekker de nodige media-aandacht

gekregen. Social media, diverse kranten, blogs, NOS radio 1 en het

NOS journaal op televisie. Dit heeft er voor gezorgd dat OverLekker

in een sneltreinvaart bekendheid kreeg. En dat is terug te zien in de

oplopende verkoopaantallen.

Waar zijn we nu?

De pilot is op 7 mei 2015 van start gegaan en OverLekker vliegt de

winkels uit. De reacties van de consumenten zijn lovend. Enerzijds

door het goede verhaal en anderzijds door de pure eerlijke smaak.

Na de pilotperiode wil Hutten gaan opschalen naar in ieder geval 270

supermarkten. De productie zal dan ook niet langer in de huidige

keuken plaatsvinden maar zal gebeuren vanuit de ‘verspillingsfabriek’

die eind 2015 gerealiseerd moet zijn.

Wie werken er mee?

PLUS Retail

Wageningen Universiteit

Redstar

Hutten

34

november 2014

35

Het Slimsteschoolrestaurant

Waarom dit project?

Ondanks vele initiatieven zijn nog altijd niet alle schoolkantines hele-

maal gezond. Daarnaast wordt er vooral gekeken naar het aanbod

van gezonde producten en niet zozeer naar de afname ervan. Daar-

om is dit project gericht op het ontwikkelen van een voorbeeldmod-

el voor een gezonder en slimmer schoolrestaurant, juist door te kijken

hoe we de vraag van de studenten kunnen beïnvloeden.

Het project

Door de co-creatie met studenten, het gebruik van nieuwe technolo-

gieën zoals een applicatie en 3D bril en het aanpassen van de

restaurant-omgeving worden de studenten getriggerd om gezon-

dere keuzes te maken. Een schoolrestaurant voor en door studenten.

Wat hebben we bereikt?

Door gebruik te maken van studenten van verschillende disciplines

en onderwijsinstellingen is er een mooie synergie ontstaan waaruit

veel bruikbare ideeën komen. Deze synergie heeft bottom-up

gezorgd voor aandacht en interesse van het schoolbestuur naar dit

project.

Zo komt een goed en gezond schoolrestaurant daadwerkelijk op de

agenda. Daarbij komen de ideeën van de studenten zelf, zodat ze ook

beter aanslaan bij de uiteindelijke doelgroep.

Waar zijn we nu?

Het vooronderzoek is gedaan en momenteel worden er verschillende

onderdelen van een gezond schoolrestaurant ontwikkelt door de

studenten. De app wordt gefinetuned tijdens een hackathon, het

concept is in ontwikkeling en ook de randvoorwaarden voor het

assortiment worden opgesteld. De ideale inrichting en looproute

worden test met de Oculus Rift, een 3D bril, die de doelgroep de kans

geeft om daadwerkelijk in het toekomstige schoolrestaurant rond te

wandelen en hun mening te geven.

Wie werken er mee?

Studio DOON

Sint Lucas

Sligro

Hutten

36

december 2014

37

Vitaliteitsbonus

Persoonlijke zelfmonitoring heeft de afgelopen jaren een opkomst

meegemaakt en wearables en apps om de eigen gezondheid te

monitoren zijn hot. De ‘quantified self’ is goed op de hoogte van

alle data over zijn/haar gezondheid en weet hierop te sturen. Voor-

beelden zijn de wearables van Jawbone, Fitbit en de Nike Fuelband;

gezondheidsapps zitten inmiddels standaard in ieders iPhone.

Jammer genoeg vormt voeding nog vaak een grote uitdaging, om-

dat het dieet lastig geregistreerd wordt. Handmatig invoeren via

selecteren, scannen of fotograferen vormen een (te) groot struikel-

blok voor veel consumenten.

De vanuit Foodsquad ontwikkelde programma’s op het gebied van

vitaliteit waren vaak op groepsniveau georganiseerd; hele groepen

of bedrijven werden gezamenlijk begeleid en geadviseerd. Om nog

persoonlijker adviezen en begeleiding rond voeding en leefstijl te

kunnen geven is een project gestart dat voedingsdata automatisch

invoert in digitale zelfmonitoring.

Hutten en de uit Stichting Voeding Leeft ontstane start-up Addam

ontwikkelden een systeem, waarbij kassagegevens geexporteerd

worden naar een server, alwaar een puntensysteem gekoppeld wordt

aan de individuele afnames. Aan ieder product zit namelijk een goed

onderbouw puntensysteem dat uitgaat van de kernwaarden ‘vers en

onbewerkt’, ‘minder suikers en snelle koolhydraten’, ‘goede vetten’ en

‘groenten en fruit’. Dit puntensysteem wordt vervolgens in iemands

persoonlijk account in beeld gebracht en gekoppeld met voeding-

sadviezen. Dit systeem is gedurende zes weken getest bij het bedrijf

ES Elektro in Raamdsonkveer. De reacties waren erg positief.

Partners Sligro en Hutten zullen de komende periode inventariseren

in hoeverre data die verzameld wordt in loyaliteitssystemen te kop-

pelen is aan individuele coaching en begeleiding van mensen op het

gebied van voeding.

38

Februari 2015

39

Het BesteSportrestaurantWaarom dit project?

In de afgelopen dertig jaar is het aandeel mensen met overgewicht

in Nederland toegenomen, zowel bij volwassenen als bij twee- tot

twintig jarigen. Gemiddeld genomen is het percentage overgewicht

onder volwassenen met ruim 50% gestegen en onder jongeren is een

stijging van 40% te zien. Hoe kun je nog beweren dat je gezond bezig

bent als je na het sporten de sportkantine in duikt? En hoe kun je

als sportclub nog hard maken dat jouw leden niet bij bovenstaande

onderzoeksresultaten horen?

Het project

Het concept van het Beste Sportrestaurant van Nederland sluit naad-

loos aan bij de missie van Hutten om bij te dragen aan een beter,

gezonder, comfortabeler, eenvoudiger, leuker en vooral duurzamer

leven. De sportkantine van nu voldoet maar aan één van deze

waarden; eenvoudiger. Een snelle vette hap typeert de huidige

sportkantine. Een gemiste kans, want wekelijks komen er miljoenen

mensen sporten bij ruim 25.000 sportkantines in Nederland. Sporten

is naast ontspanning en plezier ook onderdeel van een gezonde leef-

stijl. Maar alleen sporten is niet voldoende, ook een gezond voeding-

spatroon is heel belangrijk.

Wat hebben we bereikt?

De 7 beloftes van het Beste sportrestaurant van Nederland:

1. Altijd een duurzaam en gezond alternatief voorhanden;

2. Iedere sporter een e-learning en foodcoach;

3. Altijd gratis water;

4. Altijd vers fruit aanwezig;

5. Altijd de laatste kennis van gezonde voeding;

6. Ongezonde producten worden verhoogd met snack-tax;

7. Gezondere keuzes worden beloond.

De 8 regels voor het assortiment:

1. Vers, puur en onbewerkt;

2. Geen kunstmatige additieven;

3. Lokaal en seizoensgebonden;

4. Niet gefrituurd;

5. Herbruikbare verpakking;

6. Met een duurzaamheidskeurmerk;

7. Geen transvetten;

8. Niet te veel suiker.

Waar zijn we nu?

De bouw van het nieuwe complex heeft de nodige vertraging op-

gelopen. Volgens de planning is in februari 2016 de tribune gereali-

seerd en word in tussentijd begonnen met de verbouwing van het

clubhuis en daarmee de bouw van het Beste Sportrestaurant van

Nederland.

Wie werken er mee?

Hockeyclub Den Bosch

Sligro

Stichting Voeding Leeft

Hutten

40

april 2015

41

Bernhoven @ Home

Waarom dit project?

Zorg verschuift steeds meer van zorginstellingen naar een thuis-

situatie, van intra- naar extramuraal. Daarnaast ondervinden (thuis)

zorg organisaties een druk naar efficiëntie en kostenbesparing, waar-

door minder zorg geleverd kan worden. Gecombineerd met een

toenemende vergrijzing is de verwachting dat een groep ouderen

en/of hulpbehoevende behoefte heeft in de thuissituatie beter ge-

faciliteerd te worden. Het sec aanleveren van maaltijden aan huis

blijkt voor veel maaltijdleveranciers een te grote uitdaging, gezien de

hoge logistieke kosten die gepaard gaan met het aan huis leveren.

Veel ouderen en/of hulpbehoevenden die gebruik maken van aan

huis geleverde maaltijden klagen daarom over de prijs-kwaliteitver-

houding. Het idee om meerdere facilitaire diensten aan huis te

leveren is beschreven in een visiestuk ‘ Bernhoven@Home’.

Het project

Meerdere facilitaire diensten worden gekoppeld en aangeboden in

de thuissituatie. Niet alleen de maaltijd wordt geleverd, maar er kan

ook een bloemetje besteld worden voor op tafel, de vuile was kan

mee opgehaald worden, etc. Daarnaast biedt het bestelsysteem wat

‘sociale functies’. Zo is een alarmknop geïntegreerd die in geval van

nood gebruikt kan worden, worden mantelzorgers op de hoogte ge-

houden, kan een agenda bijgehouden worden met alle verjaardagen

en evenementen, reacties kunnen worden gegeven, etc. Het idee is

dat ouderen een abonnement nemen op de dienst en zelf bepalen in

hoeverre zij gebruik maken van de verschillende aangeboden

diensten. Omdat veel ouderen geen ervaring hebben met computers

of tablets, zal het systeem enorm simplistisch opgezet worden.

Grote knoppen, overzichtelijke menu’s en duidelijke taal dus.

De cliënt heeft meer zelfstandigheid en en controle over zijn/haar

leven, mantelzorgers kunnen beter op de hoogte gehouden worden

van de status van de cliënt en zorgprofessionals gebruiken het

systeem om contact te houden met de cliënt.

Wat hebben we bereikt?

In de periode feb-mrt 2015 is het idee getoetst op haalbaarheid en in

mei zijn eerste ontwerpen gemaakt tijdens een IT-battle.

Waar zijn we nu?

De projectgroep zal bestaan uit mensen van Brabantzorg en van

Hutten. Zij ontwikkelen en bouwen het systeem en zullen de pilot

draaien. De pilot zal aangeboden worden bij de (ex)cliënten van

Brabantzorg en uitgevoerd worden door Hutten. De pilot vindt plaats

in de regio Uden. In de opschaling zal IBN betrokken worden voor de

logistieke invulling en van Hoeckel (Sligro) voor de distributie.

Wie werken er mee?

Bernhoven

Brabantzorg

IBN

Sligro

Hutten

42

2015 - 2016

43

Vooruitblik 2015 - 2016

Terugkijken, evalueren en successen vieren met elkaar is belangrijk en

zorgt voor energie in ieder project. Laten we echter vooral ook verder

vooruit kijken. We zijn natuurlijk pas net begonnen!

Allereerst zullen we met de partners van Foodsquad wat vaker bij

elkaar gaan komen. Niet alleen om de gehele voortgang te evalu-

eren, maar juist ook om regelmatig met elkaar lopende projecten af

te stemmen en te kijken of we nieuwe projecten kunnen starten. Het

komend jaar zullen we experimenteren met een digitaal systeem om

kennis en informatie nog makkelijker uit te wisselen tussen partners.

In afstemming met alle partners kan gekozen gaan worden voor een

vaste kerngroep en een groep aan perifere partners.

Daarnaast hebben we met een deel van de partners van Foodsquad

een OP-Zuid subsidieaanvraag gedaan, waarvan we goede hoop

hebben dat deze gehonoreerd zal worden. Hierin staan enkele in-

houdelijke programma’s beschreven. Zo zal nog sterker ingezet

worden op leefstijlprogramma’s voor chronisch zieken. Steeds vaker

wordt duidelijk dat met name welvaartsziekten als kanker, diabetes

type II en hart- en vaatziekten vragen om een integrale leefstijlin-

terventie. Te vaak krijgen patiënten nu het advies van behandelaars

verantwoordelijker te gaan leven, wordt van hen verwacht dat zelf

maar invulling te geven en vindt er geen verschil in leefstijl plaats.

Daarnaast zullen logistieke en communicatiesystemen voor ouderen

en chronisch zieken verder ontwikkeld worden en zal persoonlijke

voedingscoaching steeds meer gedigitaliseerd worden.

Ook als innovatietuin zal Foodsquad een flinke ontwikkeling gaan

doormaken het komende jaar. Zo zal gezocht worden naar een ex-

terne locatie, waardoor partners nog gemakkelijker kunnen aanslu-

iten en kennis en inspiratie nog meer op één locatie gebundeld

kan worden. Wellicht kan dit gekoppeld worden met de te starten

‘verspillingsfabriek’. Met de partners zullen ook afspraken gemaakt

worden over hoe externe ondernemers geholpen kunnen worden in

hun zoektocht naar duurzame en gezonde voeding.

Innovatie is niet exact te plannen of te sturen en dat willen we vanuit

Foodsquad daarom zeker ook niet doen. Ik hoop erop dat de samen-

werking zo hecht wordt, dat komende jaren nog meer baanbrekende

projecten ontstaan en we met elkaar grote stappen gaan zetten naar

een duurzamer en gezonder voedselsysteem.