Upload
nowy-dziennik-polish-weekly
View
231
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
1/40
SPORTSTRONA 39 POLECAMY POSTACIESTRONA 24 HISTORIASTRONA 22
Lewandowski egnasiz Borussi
Wpodr!
Kobietykrla Stasia
Ojczyzna w potrzebie Konstytucja 3 maja 1791
3 MAJA W METROPOLII | ODZNACZENIA DLA POLONII | NAADUJ TELEFON W 30 SEKUND | INTERNET W BUDKACH TELEFONICZNYCH
W!a"ciciel polskiej agencji pracy wNowym Jorku, ktry nie chce poda-wa#swojego imienia, przyznaje, $eszczeglnie w maju i czerwcu zg!a-sza si%do niego wiele osb, ktre niemaj&dokumentw. "Sytuacja na ryn-ku pracy bardzo si%zmieni!a. Typo-wo polskie dzielnice znikaj&w oczach,a razem z nimi polskie sklepy, bary,restauracje. Efekt, nasi rodacy nie mo-g&znale'#zatrudnienia. Kolejnym po-wodem 'bezrobotnej imigracji' jest to,$e Polacy otwieraj&c biznesy, na
przyk!ad na Greenpoincie, szukaj&dopracy Amerykanw, bo dzielnica sta-je si%coraz bardziej ameryka(ska".
Bez wa$nych dokumentw prac%mo$na dosta#mi%dzy innymi w ser-
wisach sprz&taj&cych, p!aca od 9 do14 dolarw za godzin%, w o"rodkachturystycznych od 9 do 11 dolarw
za godzin%za sprz&tanie domkw. Na-tomiast za godzin%pracy jako pomockuchenna w takich o"rodkach mo$-na zarobi#oko!o 7 dolarw. Opiekun-ka dla starszej osoby dostaje od 100do 150 dolarw za dob%. Niania za-rabia w Nowym Jorku, w zale$no"ciod do"wiadczenia, od 8 do 12 dola-rw za godzin%, kelnerka i barman-ka od 3 do 5 dolarw za godzin%
plus napiwki. Pracownicy budowla-ni w zale$no"ci od do"wiadczenia od 10 do 18 dolarw za godzin%.
Szacuje si%, $e w Stanach Zjedno-czonych mieszka oko!o 12 milionwnielegalnych imigrantw. Jak&cz%"#stanowi&Polacy? Tego dok!adnie niewiadomo, bo nasi rodacy nie widnie-
j&w oficjalnych statystykach USA.AAWicej na temat nielegalnej imigracji STR. 14
Do wykolejenia si%sze"ciu z o"miu
wagonw poci&gu dosz!o w tuneluniedaleko stacji przy 65 Ulicy iBroadwayu, przez ktr&poci&gi li-nii F je$d$&po ekspresowym torze.Ludzie przebywaj&cy nad tunelemmwi&, $e odczuli jakby trz%sienieziemi, a z poci&gu wydobywa! si%dym. "Poczuli"my t&pni%cie, po-
przewracali"my si%, wsz%dzie zaczy-na!unosi#si%dym i iskry" powie-dzia!a jedna z pasa$erek poci&gu ja-d&ca do Rockefeller Center.
Stra$acy t!umaczyli podczas kon-ferencji prasowej, $e z poci&gu niewydobywa!si%dym pochodz&cy zognia, ale by!y to tumany kurzu.
Inna pasa$erka pochwali!a obs!u-g%poci&gu za profesjonalne podej-"cie do problemu. "Kierownik poci&-
gu przyszed!i wyja"ni!co si%sta!o.Profesjonalnie i szybko. Nic nie ukry-wa!" powiedzia!a.
Na miejsce wypadku zjecha!y si%
dziesi&tki wozw stra$ackich i am-bulansw, a nosze dla chorych po-kry!y ca!&przecznic%mi%dzy 60 Uli-c& a Broadwayem. Pasa$erowiemusieli si%wydostawa#z wykole-
jonego poci&gu i z tunelu po drabi-nie, przez wyj"cia awaryjne i kratychodnikowe. Niektrzy wychodzi-li o w!asnych si!ach, innych wyno-sili ratownicy. Ze wst%pnych donie-sie(wynika, $e 19 osb odnios!o ra-ny i obra$enia, w tym 15 drobne, a4 powa$ne.
"Staramy si%szybko i sprawnie wy-dosta#wszystkich pasa$erw. W po-ci&gu jest oko!o 1000 osb. Staramysi%przy tym panowa#nad sytuacj&,aby nie wywo!ywa#paniki" powie-dzieli przedstawiciele stra$y po$ar-
nej, dodaj&c, $e wykolejeniu uleg!ywagony od drugiego do sidmego. STR. 2
AMERYKA
Biznesmenie,skorzystaj z pomocy!
Polsko-S!owia(ska FederalnaUnia Kredytowa oraz TD Bank
przygotowali specjalne progra-my maj&ce wspomc dzia!alno"#
polonijnych firm. Akcja opartajest na wsp!pracy ze Small Bu-siness Administration. Propozy-cje tych instytucji finansowychzostan&zaprezentowane we wto-rek, 6 maja, na Greenpoincie.
STRONA 2
Propozycja, przedstawiona przezBia!y Dom w formie projektu usta-wy, odwrci!aby obowi&zuj&cy oddawna zakaz pobierania op!at nawi%kszo"ci drg mi%dzystanowych.
Z wyj&tkiem najstarszych fragmen-tw sieci drg w tym Pensylwaniai New Jersey Turnpike, Interstate 95w Maryland i Interstate 495 w Wir-ginii korzystanie z wi%kszo"ci z nie-mal 47 tysi%cy mil drg nie podlegaop!acie.
"Naszym zdaniem ten obszar gospo-darki powinien podlega#jurysdykcjistanowej powiedzia!federalny sekre-tarz transportu Anthony Foxx. Chce-my da#mo$liwo"#w!adzom stanowymzdecydowania, czy chc&wprowadzi#
op!aty za korzystanie z drg, czy nie".Kwestia sfinansowania sieci drg
i systemu transportowego wybudo-wanego w erze powojennej sta!a si%obecnie centralnym tematem dysku-sji, bo s&obawy, $e tradycyjny spo-sb finansowania napraw w sekto-rze transportowym d!ugo nie podo-!a wyzwaniom.
Obecnie fundusze na remont drgpochodz&z Highway Trust Fund, kt-ry opiera si%na podatku federalnym
od benzyny, wynosz&cym 18.4 pro-cent. Fundusz ten jednak si%wyczer-
puje, bo coraz wi%cej pojawi!o si%narynku energooszcz%dnych pojazdw,nie potrzebuj&cych tak wiele paliwa,
jak te starsze. STR. 2
!W pitek okoo 10:30 rano jadcy w stronBrooklynu pocig F wy-koleisiw tunelu w rejonie Woodside na Queensie. W pocigu byookoo 1000 osb.
! Administracja Baracka Obamy chce pozwolilokalnym
wadzom na pobieranie opat od kierowcw za korzysta-nie z autostrad midzystanowych, ktre w wikszoci steraz bezpatne. Chce w ten sposb zyskapienidze nanaprawinfrastruktury drogowej.
NOWY DZIENNIK $1.50
8 80 8 8 0 5 9 3 2 8 9
1 8 6 1 4 >
ROKX
LI
Nr12
101
Nowy pomysadministracji Baracka Obamy
Opaty na autostradach
SATURDAY SUNDAY, MAY 3-4, 2014
Zachmurzenieczciowe 22C (72F)
www.dziennik.com $1.50
"To byo jak trzsienie ziemi"
Pocig F wypadz szyn!W maju rozpoczyna siokres sezonowej pracy dla tysicy imigran-tw z Polski. Mimo e od kilku lat nasi rodacy moglegalnie praco-waw krajach UE, to i tak wielu z nich wybiera "nielegaln" imigra-cjzarobkow. Tymczasem, jak wynika z danych nowojorskich pored-niakw, rynek pracy dla osb bez odpowiednich dokumentw z rokuna rok sikurczy.
F O T O E P A / M A T T C
A M P B E L L
Ciki chleb nielegalnych
Juwkrtce na drogach midzystanowych moe bypobierane myto
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
2/40
2
nowy dziennikSobota niedziela 3-4 maja 2014
Ameryka
Strony redaguje: Tomasz Deptua
tel: (212) 267-0201 (718) 609-0300
Adwokat licencjonowany w Stanach:
NY, NJ, PA, CT, MA, IL, FL, CA, DC, HI
POLSKI ADWOKAT
Darius Marzec, Esq. Rozwody i sprawy rodzinne
Sprawy cywilne
Sprawy spadkowe
Podziamajtku
Wypadki - upadki z wysokoci, itd.
Sprawy kryminalne
Sprzedai kupno nieruchomoci
Sprawy w Polsce
(rozwody, podziamajtku, itd.)
www.AdwokatMarzec.com
MANHATTAN: 225 Brodway,Suite 3000,New York, NY 10007tel: (212) 267-0201
GREENPOINT:776 A Manhattan Ave.Suite 104Brooklyn, NY 11222
tel: (718) 609-0300
NEW JERSEY:1000 Clifton Ave.,Clifton, NJ 07013,tel: (973) 920-7925
PENSYLVANIA:4 North 6th StreetStroudsburg, PA 18360,tel: (973) 920-7925
Spotkaniapo pracy i
w weekendy
Adwokatmwi
po polsku
NY 11222
09-0300
niacy indy
ati
sku
JAK WITUJEMY 3 MAJASOBOTA, 3 MAJA 2014
!Wallington, NJ Bieg "Polonia 5KRun" na 5 kilometrw, z udziaem mi-strza olimpijskiego z Soczi Zbignie-wa Brdki. Linia startu na ParkviewDrive przy Samuel Nelkin County Parkw Wallington. Biegacze startuj ogodz. 10 rano. Impreza zorganizowa-na jest przez Polish American SportsAssociation.
NIEDZIELA 4 MAJA 2014
! Queens, NY"Polski bieg" dla uczcze-nia Konstytucji 3 maja w Forest Par-ku na dystansie 5 mil. Start o godzi-nie 9 rano.
!Manhattan, NY Instytut Pisudskie-go, 180 Second Ave (pomidzy Uli-cami 11 i 12), zaprasza na wykad dr.Tomasza Pudockiego pt. "Znaczenie
Konstytucji 3 maja w yciu Polakwna emigracji w latach 1918-1939". Po-
cztek o godz. 5 ppo. Inf. (212) 505-9077, e-mail [email protected]
! Greenpoint. Godz. 11.30 msza zaojczyznw kociekle w. StanisawaKostki. Godz. 13.00, Polski Dom Na-rodowy, 261 Driggs Ave. uroczy-ste obchody 223. rocznicy uchwale-nia Konstytucji 3 maja
! Greenpoint, NY, 245 Russell St. wicenie motocykli i otwarcie se-zonu w klubie Unknown Biker's.
! Glen Cove, NY, 10 Henrick Ave. Zarzd Polskiego Domu Narodowe-go zaprasza na uroczyste obchodykolejnej rocznicy uchwalenia Kon-stytucji 3 maja, z udziaem przed-stawicieli konsulatu RP, burmistrzaGlen Cove, czonkw organizacji po-lonijnych.
Chciawysadziw powietrze kolegw ze szkoy
Internet w budkach telefonicznych!Administracja Nowego Jorku chce, aby budki telefoniczne na terenie caego miasta zostay przerobione na punkty z darmowym dostpem do internet
Biznesmenie,
skorzystaj z pomocy!
"By!w pe!ni przygotowany i goto-wy do zbrodni" powiedzieli pod-czas specjalnej konferencji prasowej"ledczy zajmuj#cy si$t#spraw#. Oka-za!o si$, %e nastolatek planowa!zbrodnie od wielu miesi$cy. W spe-cjalnej przybudwce, znajduj#cejsi$za jego domem, gromadzi!strzel-
by, pistolety, naboje i elementy po-trzebne do zmontowania bomby.
O dziwnym zachowaniu ch!opa-ka poinformowa!policj$jeden z s#-siadw. Gdy funkcjonariusze przy-
jechali na miejsce, David Ladue za-chowywa! si$ bardzo agresywnie.
"Chcia!nas zastrzeli&, ale mia!przysobie tylko n%i nie zd#%y!wej"&do"rodka po bro'" powiedzia!jeden
z policjantw."Trudno nawet uwierzy&w to, co
funkcjonariusze znale(li w domuch!opaka. Przez niego mog!y zgin#&setki niewinnych dzieci" powiedzia!kapitan Kris Markeson z policji wWaseca.
"Nastolatek nie tylko zapisa!szcze-g!owo swj plan w specjalnym ze-szycie, ale zgromadzi!ca!y zapas bro-ni. Najpierw chcia!zastrzeli&rodzi-cw i siostr$, p(niej mia!pod!o%y&co najmniej trzy bomby zrobione zszybkowarw na placu zabaw, na-st$pnie chcia!wrzuci&kilka koktaj-
li Mo!otowa do swojej szko!y "red-niej, a nast$pnie planowa!zastrzeli&tyle osb, ile mu si$uda. Liczy!si$
z tym, %e sam zginie, ale w ogle si$tym nie przejmowa!" doda!Kris
Markeson.Ch!opak przyzna!si$do planowa-
nej zbrodni, a nawet opowiada!o swo-ich zamiarach z dum#. Od dawna by!zafascynowany broni#, a szczeglniemasakrami w szko!ach, mi$dzy in-nymi w Sandy Hook i ColumbineHigh School w Kolorado. Podczas tejostatniej masakry dwch nastolatkwzastrzeli!o 12 osb, a rani!o 24.
17-latek z Minnesoty planowa!zbrodnie dok!adnie w 15. rocznic$tamtych wydarze', czyli 20 kwiet-nia. Na komisariacie zezna!, %e"przesun#!dat$ze wzgl$du na Wiel-kanoc, ale chcia!to zrobi&na pew-no w najbli%szym czasie".
"S#siad, ktry by!na tyle czujny,by zawiadomi&policj$, mo%e czu&
si$bohaterem, uratowa!%ycie setkomniewinnych dzieci" powiedzia!ka-pitan Kris Markeson. AA, (R)
!17-letni John David Ladue z Minnesoty, zafascynowany strzelaninmidzy in-nymi w Sandy Hook, sam chciazamordowaswoich kolegw ze szkoy. Ale tonie wszystko, chopak planowatezabiswoich rodzicw i podoykilka bombna placu zabaw przed szkopodstawow. Na szczcie zostaschwytany.
Spotkanie na temat pomocy dla pol-skich biznesw, organizowane przezPulaski Association of Business andProfessional Men, odb$dzie si$w naj-
bli%szy wtorek, o godzinie 8 wieczo-rem, w American Legion przy 519
Leonard Street na Greenpoincie.Prcz przedstawicieli Polsko-S!o-wia'skej Federalnej Unii Kredyto-wej oraz TD Banku w dyskusji udzia!wezm#specjali"ci ds. rozwoju go-spodarczego z nowojorskiego okr$-gu Small Business Administration,m.in. Teresa Detejl.
Na spotkanie zaproszeni s#wszy-scy zainteresowani prowadzeniemoraz rozwojem swojej dzia!alno"cigospodarczej. Uczestnicy b$d#mo-
gli zapozna&si$z preferencyjnymipropozycjami finansowania biznesw,opracowanymi przez P-SFUK orazTD Bank i opartymi na programachSmall Business Administration. Pol-sko-S!owia'sk#Federaln#Uni$Kre-
dytow#b$dzie reprezentowa&jej pre-zes i dyrektor wykonawczy BogdanChmielewski wraz z przedstawicie-lami i szefami dzia!w kredytowo--biznesowych: Williamem Arnoldem,Dorot#Podgrski, Bo%en#Koc-Te-nenbaum oraz Paw!em Burdzym, me-ned%erem ds. Public Relations. Z ko-lei TD Bank b$dzie reprezentowa!m.in. Robert Dworniczak, mened%ernowo otwartego oddzia!u na Maspeth."Nasi przedstawiciele przygotowali
prezentacj$dotycz#c#prowadzeniama!ego i du%ego biznesu, w szcze-glno"ci uwzgl$dniaj#c# warunkiotrzymania i korzystania z r%nychform finansowania mwi RobertDworniczak. Przeka%emy informa-cje, na co zwraca&uwag$przy wy-
borze po%yczek oraz jak dostosowa&odpowiedni typ po%yczki do potrzeb
przedsi$biorstwa".Wtorkowe spotkanie to konty-
nuacja podobnej dyskusji, jak#po-lonijna organizacja zrzeszaj#ca biz-nesmenw zorganizowa!a 1 kwiet-
nia br. "Wtedy specjali"ci ze SmallBusiness Administration przedsta-wili biznesmenom oraz wszystkimzainteresowanym swoje programy
pomocowe, natomiast teraz tema-tem g!wnym b$dzie finansowaniedzia!alno"ci gospodarczej oraz spra-wa jej kredytowania" wyja"niaZygmunt Bielski, prezes Pulaski As-sociation of Business and Profes-sional Men.
WueM
!Polsko-Sowiaska Federalna Unia Kredytowa oraz TD Bank przy-gotowali specjalne programy majce wspomc dziaalnopolo-nijnych firm. Akcja oparta jest na wsppracy ze Small BusinessAdministration. Propozycje tych instytucji finansowych zostanza-prezentowane we wtorek, 6 maja, na Greenpoincie.
Teri Coaxum,
specjalistka ds.
rozwoju gospo-
darczego z no-
wojorskiego
okrgu Small
Business Ad-
ministration,
zaprezentowa-
a 1 kwietnia
polonijnym biz-
nesmenom r-
ne programy
pomocoweFOTO:WOJTEKMA
LANKA/NOWYDZIENNIK
Takie hot spoty maj#by&za!o%one w
sumie w 7000 miejscach we wszyst-kich pi$ciu dzielnicach Nowego Jorku.
Administracja de Blasio poinfor-mowa!a w czwartek, %e jest otwartana propozycje tego, w jaki sposbmo%na zrealizowa&pomys!zamie-nienia publicznych budek telefonicz-nych w punkty miejskiej darmowejsieci internetowej. Najlepszy plan zo-stanie wprowadzony w %ycie w ci#-gu czterech lat.
De Blasio powiedzia!,%e nowy pro-jekt, ktry b$dzie nadzorowany przezNew York City Department of Infor-
mation Technology and Telecomun
cation, rozwi#%e problem przestarza!ych i nieu%ywanych ju% miejskicaparatw telefonicznych. Ka%dy punk
b$dzie oferowa! darmowy interneprzez 24 godziny, 7 dni w tygodniw promieniu 85 stp od nadajnika.
Punkty te wci#% b$d# dawa!mo%liwo"&wykonywania po!#czetelefonicznych, w tym z numeramalarmowymi 911 i 311.
Je"li plany te uda si$zrealizowaw Nowym Jorku powstanie najwi$ksza darmowa miejska sie&internetowa w USA. AT, (R
DOK. ZE STR. 1 Ponadto federalnypodatek od benzyny nie by!podno-szony od 1993 r., ani korygowany podwzgl$dem inflacji.
"Fundusz ten mo%e si$sko'czy&ju%w sierpniu. Z tego powodu nie-ktre stany ju%odwo!uj#albo prze-k!adaj#projekty naprawy infrastruk-tury drogowej, bo boj#si$, %e nie b$-dzie pieni$dzy na ich realizacj$".
W swoim projekcie, otwieraj#cmo%liwo"& pobierania przez po-szczeglne stany op!at za drogi, Bia-
!y Dom proponuje te%przeprowadzenie kilku reform podatku kor
poracyjnego, z ktrego mo%na bczerpa& fundusze na napraw$utrzymanie drg.
Propozycja reformy podatku korporacyjnego spotka!a si$z ch!odnymi reakcjami ze strony demokratww Kongresie. Sekretarz transportFoxx powiedzia!, %e administracjBaracka Obamy jest otwarta na ka%de inne rozwi#zanie, ktre zyska!o
by poparcie obu partii. AS, (R
OPATY NA AUTOSTRADACH
DOK. ZE STR. 1 Wykolejenie si$F-kispowodowa!o utrudnienia w ruchu in-nych poci#gw. Odwo!ano kursowa-nie poci#gw linii E w obu kierunkachmi$dzy Jamaica Center -Parsons Archera Queens Plaza; poci#gw linii F rw-nie%w obu kierunkach mi$dzy Jama-ica-179 Street i 21 St.-Queensbridge;
poci#gw linii M mi$dzy 71 Ave-Fo-
rest Hills i Essex St. oraz poci#gw lnii R mi$dzy 71 Ave-Forest Hills i 5St.-7 Avenue w obu kierunkach.
Na czas zawieszenia tych linii, podr%ni mogli korzysta&z poci#gu n7 lub linii J i Z na Manhattan oraz Long Island Rail Road mi$dzy PenStation i Jamaic#, gdzie honorowana by!a karta na metro. AS, (R
POCIG F WYPADZ SZYN
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
3/40
d i i k S t d
S d M 3 4
2 0 1 4
3
Garfield Urgent Care &Walk-In Medical Center
Poniedziaek-Pitek 9AM-9PM, Sobota 9AM-5PM, Niedziela 9AM-4PM
210 Passiac Street, Garfield NJ 07026 (Pomidzy Walmart i Marshalls)
Website: GarfieldUCC.com, email: [email protected],
Tel:(973) 733-3800, Fax: (973)773-3600
wszechstronne badania lekarskie badania pracownicze i dla kierowcw badania szkolne szczepienia ochronne
Proszte
lefonowa
DZISIAJ
ebysiu
mwi.
OFERUJ
EMY
PHYSICA
L
THERAP
Y
opieka prewencyjna drobne zabiegi chirurgiczne przewietlenia rentgenowskie
(X-ray) badania krwi
wsz
FLUVACC
INE
TODAY
GetYour
U nas nie musisz umawiasina wizyt. Mwimy po polsku.
Obecnie wiele mln. ludzi cierpi z powodu reumatyzmu, artretyzmu. Na myl o umierzeniu blu
wikszoz nas bierze rodki przeciwblowe. Niestety nie wszyscy mogje przyjmowa. Istnieje
wiele przeciwskazadotyczcych uywania tabletk m.in. choroba wrzodowa, niewydolnno
wtroby, choroba pcherza ciowego. Przyjmowanie rodkw przeciwblowych w dugim
okresie czasu powoduje uodpornienie organizmu na te subsancje i przestajone likwidowabl.
Z pomoccierpicym na ble reumatyczne prz ychodza nasze produkty. Przy nakadaniu opasek
na chore miejsce przenika energia rolin i mineraw w gb ciaa ludzkiego na gbokood 3- 5 cm
i dalej na zasadzie rezonansu. W rezultaccie zwiksza sipotencjalna energia naszych komrek,
organizm oczyszcza siz wszelkich zanieczyszcze, zaczyna siregenerowa( zaczyna produkowa
maw kaletkach maziowych) i wzrasta nasza odporno.
HUASHEN
NASZ DOMOWY
DOKTORwww.huashenamerica.com
Wracamy do zdrowia z pomoca natury. Unikalna biorezonansowa produkcja stworzona w/gstarozytnej chinskiej medycyny i wspolczesnej nanotechnologii. Rezonans z napylonych roslinskutecznie likwiduje bol i regeneruje nasz organizm.
BLE REUMATYCZNE i...co dalej?
Pamitaj rwnie, e szybki efekt terapeutyczny zapewni Wapno Huashenagodzc skutecznie
ble mini i staww i usuwajc skurcze mini. Pomocna jest rwniewoda strukturalna(kubek
Huashen).
Zapraszamy w godzinach 10.00-18.00,1684 E18St. Brooklyn, (347) 645-2838, (917) 597-3049
- przy reumatycznym blu krgosupa, plecw (pas i czapeczka)
- przy reumatycznym blu staww okciowych (opaski na okcie)
- przy reumatycznym blu kolan(opaski na kolana)
- przy reumatycnym blu rdstopia (opaski na kostki)
- przy zapaleniu krgw szyjnych (opaska na szyje)
- przy reumatoidalnym artretymie (piama)
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
4/40
Ruszaj"Przemiany" na Greenpoincie! W najbliszniedzielbdzie miaa inauguracja specjalnego projektu kuturalno-spoecznego "Greenpoint. Przemiany". Imprezy i spotkania organizowane w jej ramach potrwajdo koca roku.
Pierwsz!imprez!organizowan!wramach projektu "Greenpoint. Prze-miany" b"dzie dyskusja pt. "Green-
point dawniej i dzi# historia iprzemiany widziane naszy-mi oczami". Spotkanie, naktre wst"p jest bezp$at-ny, odb"dzie si" w nie-dziel"w Pracowni Focu-singu, znajduj!cej si"przy190 North 10 Street na Wil-liamsburgu, przy granicy z
Greenpointem. Dwugodzinnadyskusj!rozpocznie si"o godz. 4 po
po$udniu.Projekt "Greenpoint. Przemiany"
realizuje Culture Shock Foundationprzy wsp$udziale Brooklyn PublicLibrary, klubu Videology oraz Oppor-
tunity Music Project. Jest wsp$finansowany ze #rodkw otrzymanych Ministerstwa Spraw Zagranicznyc
w ramach konkursu na realizacj" zadania "Wsp$praca
Poloni!i Polakami za granic!". Program zwi!zanjest z promocj!polskiekultury i, prcz r%nycspotka&i dyskusji, b"dzi
obejmowa$warsztaty, koncerty, projekcje filmowe ora
akcje s!siedzkie. Jego g$wnymcelem jest pokazanie szerokiego wachlarza nowatorskiej oferty kulturanej i edukacyjnej. Wi"cej informacjna temat akcji "Greenpoint. Przemiany" mo%na znale'(na stroniewww.cutureshock.pl WueM
4
nowy dziennikSobota niedziela 3-4 maja 2014
Ameryka
REKLAMA
Brudniejsze powietrze
w Nowym Jorku
245 nowych fotoradarw w Nowym Jorku
Kierowco, zwolnij!!Posowie stanowi zatwierdzili ustaw, dajcwadzom miast moliwoinstalacji dodatkowych kamer na ulicach stanu Nowy Jork. Urzdzenia te po
jawisi
w s
siedztwie szk
. Kierowcom przekraczaj
cym dozwolon
pr
dkobdgrozimandaty w wysokoci 50 dolarw.
Jak czytamy w American Lung As-sociation's 2014 State of the Air Re-
port, ka%da z nowojorskich dzielnicotrzyma$a nisk!kategori"F, oprcz
Brooklynu, ktry nie zosta$obj"ty ba-daniem, poniewa%nie ma tam urz!-dze&kontroluj!cych zawarto#(ozo-nu w powietrzu.
Stowarzyszenie analizowa$o jako#(powietrza mi"dzy 2010 a 2012 rokiem.Z raportu wynika,%e najbardziej wzro-
s$o zanieczyszczenie na Queensie,podczas gdy powietrze na Manhat-tanie i na Bronksie poprawi$o si".
Staten Island natomiast ma naj-
wi"kszy poziom st"%enia ozonu w po-wietrzu w ca$ym stanie Nowy Jork.
Wzrs$on tak%e w innych obsza-rach metropolii. Przyczyn!takiego sta-nu rzeczy by$y cieple lata pomi"dzyrokiem 2010 i 2012. To dlatego ma-my teraz wi"cej dni o zwi"kszonej ilo-
#ci st"%enia ozonu w powietrzu.W raporcie region nowojorski
wraz z cz"#ciami New Jersey, Con-necticut i Pensylwanii znalaz$si"na12. miejscu w#rd terenw najbar-dziej zanieczyszczonych ozonem.
Nowojorczycy mog!natomiast ode-tchn!(, je#li chodzi o inne zanieczysz-czenia. Obni%y$si"poziom substan-
cji mog!cych powodowa(atak ser-ca czy astm".
Burmistrz Bill de Blasio og$osi$wDniu Ziemi nowe zasady, maj!ce zre-dukowa(zanieczyszczenia pochodz!-ce z procesu spalania w kominkach,kuchenkach czy grillach. AT, (R)
!Zanieczyszczenie powietrza w Nowym Jorku zwikszyo siwcigu ostatnich dwch lat. Miasto znalazo sina niechlubnym 15.miejscu najbrudniejszych miejsc w USA.
Zwolennicy projektu, z burmistrzemBilem de Blasio na czele, mwi!, %edzi"ki nowym fotoradarom znacznie
poprawi si"bezpiecze&stwo na drogach.Przeciwnicy ustawy twierdz!, %e
jej podstawow!ide!nie jest bezpie-cze&stwo, a reperowanie bud%etwlokalnych samorz!dw. "W$adze
prbuj!z$apa(w pu$apk"obywate-li. To jest podst"p. W tej ustawie cho-dzi wy$!cznie o pieni!dze" skomen-towa$wynik g$osowania pose$sta-nowy z Partii Republika&skiej Mi-chael Fitzpatrick.
W mie#cie Nowy Jork od po$owy
stycznia dzia$a ju%pilota%owy programw ramach ktrego zainstalowanych zosta$o 20 kamer. Efekt to ponad 12 tysi"cy ukaranych kierowcw i 600 tysi"cy dolarw wi"cej w kasie miast
Tylko w nowojorskich dzielnicaczostanie zamontowanych 120 nowych fotoradarw, w Suffolk County 69, a w Nassau County 56. W sumie, w ci!gu najbli%szych kilkudziesi"ciu miesi"cy, na ulicach stanu po
jawi si"245 kamer bezpiecze&stwMandaty w wysoko#ci 50 dol. b"
d!trafia(do kierowcw, ktrzy przekraczaj!dozwolon!pr"dko#(. AA, (R
FOTO:EPA/JUSTINL
ANE
Nowy Jork czsto tonie w smogu
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
5/40
5
nowy dziennikSaturday Sunday, May 3-4, 2014
Polska
REKLAMA
Ka!dy biskup ordynariusz, zgodniez prawem kanonicznym, po sko"cze-niu 75. roku !ycia, zobowi#zany jestz$o!y%oficjaln#rezygnacj&z pe$nio-nego urz&du. Kardyna$Stanis$aw Dzi-wisz osi#gn#$wiek emerytalny w dniu
kanonizacji Jana Paw$a II i Jana XXIII,czyli 27 kwietnia br. Metropolita kra-kowski z$o!y$stosowne pismo od-daj#c si&tym samym do dyspozycji
papie!a Franciszka. Decyzja o przy-j&ciu rezygnacji nale!y do StolicyApostolskiej. !
Rzecznik Bia$ego Domu Jay Carneypoinformowa$, !e wizyta b&dziecz&'ci#europejskiej podr!y Barac-ka Obamy, podczas ktrej odwiedzitrzy kraje: Polsk&, Belgi&i Francj&.Pos$u!y ona do konsultacji z sojusz-nikami.
Do Polski ameryka"ski prezydentprzyleci 3 czerwca. "W Warszawieodb&dzie bilateralne spotkania orazdo$#czy do'wiatowych przywdcww 'wi&towaniu dnia wolno'ci Polski,czyli 25-lecia uwolnienia si&Polskiz komunizmu" mwi$Jay Carney.
Szefowa biura prasowego Kance-larii Prezydenta KomorowskiegoJoanna Trzaska-Wieczorek powie-dzia$a, !e Obama przyj#$zaprosze-nie prezydenta Bronis$awa Komo-rowskiego na uroczysto'ci rocznicywyborw 6 czerwca 1989 roku. "Zkilkunastoma przywdcami Europyi 'wiata b&dzie 'wi&towa$z nami t&
radosn#okoliczno'%" powiedzia$aTrzaska-Wieczorek.4 czerwca po po$udniu Barack
Obama uda si&do Brukseli na spo-tkanie grupy G7 siedmiu najbar-dziej uprzemys$owionych pa"stw'wiata. Pierwotnie mia$o si&odby%w Soczi w Rosji, ale w zwi#zku zokupacj#i aneksj#Krymu zosta$oodwo$ane i przeniesione do Bruk-seli. Szczyt G7 jak si&oczekuje
b&dzie po'wi&cony sytuacji naUkrainie. Szczyt potrwa dwa dni. Ponim Barack Obama poleci na ob-chody 70-rocznicy l#dowania wojskalianckich w Normandii. Uroczy-sto'ci we Francji zaplanowano na6 czerwca.
Barack Obama, ktry by$w Eu-ropie w ko"cu marca, odwiedzi Sta-ry Kontynent jeszcze raz we wrze-'niu by wzi#%udzia$w szczycie
NATO. !
Bronis$aw Komorowski wr&czaj#codznaczenia podkre'la$,!e jest to dlaniego niezwykle wa!ne, by mc oso-bi'cie podzi&kowa%Polakom, ktrzyza granicami dbaj#o polsko'%. "Towa!na chwila, gdy mo!na podzi&ko-wa%, w imieniu ojczyzny, rodakomrozsianym po ca$ym 'wiecie, nie tyl-ko za utrzymywanie polsko'ci w$a-snej, ale te!za dzia$ania na rzecz pol-sko'ci, kultury polskiej, promocji Pol-
ski na 'wiecie" powiedzia$prezy-dent podczas pi#tkowej uroczysto'ci.
W'rd Polonii zamieszka$ej na te-renie USA, za wybitne zas$ugi w dzia-$alno'ci na rzecz 'rodowisk polonij-
nych, za popularyzowanie i promo-wanie polskiej kultury, Krzy!em Ka-walerskim Orderu Zas$ugi Rzeczy-
pospolitej Polskiej zosta$a odznaczo-na Bo!ena Kami"ski dzia$aczkaKongresu Polonii Ameryka"skiej(aktualnie wiceprezes ds. kontaktwz Polsk#) oraz prezes Centrum Pol-sko-S$owia"skiego na Greenpoincie.
Za wybitne zas$ugi w rozwijaniupolsko-ameryka"skiej wsp$pracy
naukowo-badawczej i za dzia$alno'%polonijn#Krzy!em Oficerskim Or-deru Odrodzenia Polski odznaczenizostali Piotr Moncarz i Andrzej No-wak prezes i wiceprezes Rady Pol-
skich In!ynierw w Ameryce P$noc-nej, organizacji, ktra skupia i koor-dynuje dzia$alno'%polonijnych sto-warzysze" naukowo-technicznychw Nowym Jorku, Chicago, Kalifor-nii i Toronto.
Z$otym Krzy!em Zas$ugi za dzia-$alno'ci na rzecz polskich 'rodowiskkombatanckich i popularyzowaniedokona"2. Korpusu Polskiego zo-sta$a odznaczona Anna Maria Anders.Tym samym odznaczeniem zostaliwyr!nieni Agnieszka Ptasznik orazArtur Orkisz.
Bronis$aw Komorowski wyrazi$przekonanie,!e z sumy osi#gni&%ka!-dego z odznaczonych powstaje do-
bry obraz Polski w oczach 'wiata.Dzi&kowa$, !e buduj#c w$asne !ycienie zapominali oni, !e to tak!e jestkawa$ek mozaiki obrazu Polski, Po-lakw w oczach ca$ego 'wiata. !
Odznaczenia dla Polonii
!W pitek, z okazji Dnia Polonii i Polakw za Granic, BronisawKomorowski wziudziaw spotkaniu z przedstawicielami Poloniiz caego wiata, podczas ktrego odznaczy21 dziaaczy polonij-nych, w tym szeosb dziaajcych na terenie USA.
Stronna podstawie informacji wasnych, IAR, doniesie korespondentw i prasy redaguje: Przemysaw Cebula
KardynaDziwisz rezygnuje! Z racji ukoczenia 75. roku ycia, zgodnie z prawem kanonicznym, metro-polita krakowski zoystosowne pismo na rce Ojca witego Franciszka ioddasido jego dyspozycji.
Szczegy wizyty Obamy!Amerykaski prezydent Barack Obama bdzie w Warszawie na obchodach25. rocznicy pierwszych wolnych wyborw w powojennej Polsce. Podczas wi-zyty zaplanowano rwnierozmowy polityczne.
KardynaDziwisz oddasido dyspo-
zycji papiea Franciszka
F O T O E P A / M A S S I M O P E R C O S S I
Uroczystoodbya siw Paacu PrezydenckimFOTO:WWW.PREZYDENT.PL
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
6/40
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
7/40
d i i k S t d
S d M 3 4
2 0 1 4
7
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
8/40
! Shell nie planuje w krtkookreso-wej perspektywie angaowania siwnowe projekty inwestycyjne w Rosji poinformowapodczas prezentacjiwynikw spki dyrektor ds. finanso-wych Simon Henry.Henry przyzna!, "e pki co sp!kanie odczu!a skutkw sankcji na!o"o-nych na Rosj#po aneksji Krymu.
Zamro"enie nowych projektw in-westycyjnych nie oznacza jednak, "esp!ka nie b#dzie inwestowa$w ju"realizowane projekty, w tym w trzecietap projektu gazowego Sachalin, wktrym brytyjsko-holenderski kon-cern ma 27 proc. udzia!w.
Koncern zaskoczy!rynek pozy-tywnymi wynikami finansowymi zaI kwarta!t ego roku, pomimo po-nad 2,5 mld dolarw odpisw z ty-tu!u spadaj%cej warto&ci aktywwrafineryjnych w Europie i Azji.
Sp!ka zanotowa!a w I kwartale
7,3 mld dolarw zysku, o 3 proc.mniej ni"przed rokiem, ale powy-"ej prognoz analitykw, ktrzy
spodziewali si#zysku na poziomieoko!o 5 mld dolarw.
Najwi#kszy wzrost zyskw przy-nis!sp!ce sektor gazowy (o 30 proc.w stosunku do tego samego okresuw poprzednim roku). Zyski w tym
sektorze wynios!y 3,28 mld dolarw.Tak dobry wynik, to skutek akwizy-
cji sektora LNG od koncernu Repsol i powrt zyskw z dzia!alno&cw USA, gdzie rok temu sp!ka zanotowa!a prawie 800 mln dolarwstrat. W I kwartale tego roku zysk wydobycia gazu w USA wynis!ju
prawie 700 mln dolarw.DET, (R
! Na warszawskim lotniskuChopina wyldowaw czwartekszsty boeing 787 dreamliner w
barwach PLL LOT.Wkrtce po wyl%dowaniu nowy dre-amliner otrzyma!imi#Franek, wy-
brane spo&rd 1,3 tys. propozycjizg!oszonych we wsplnym konkur-sie LOT-u i portalu Gazeta.pl.
Szsty dreamliner przylecia!prostoz fabryki w Everett ko!o Seattle. PLLLOT od sierpnia ub. roku, kiedy dofloty do!%czy!pi%ty boeing 787, reali-zuje wszystkie po!%czenia d!ugody-stansowe, wy!%cznie dreamlinerami.
Szsty B787 od po!owy maja za-cznie lata$w ramach regularnej siat-ki po!%cze'd!ugodystansowych pol-skiego przewo(nika. Samolot b#dziemo"na zobaczy$na lotniskach w No-wym Jorku, Chicago, Toronto i Pe-kinie. Natomiast ju"od ko'ca pa(-dziernika, kiedy to rozpoczyna si#se-zon zimowy, maszyna b#dziewykonywa$ rejsy czarterowe dladwch najwi#kszych biur podr"y w
Polsce mwi rzeczniczka przewo(-nika Barbara Pijanowska-Kuras.Oznacza to, "e B787 b#dzie realizo-wa!loty czarterowe m.in. do Wiet-namu, Meksyku, RPA czy na Kub#.
Jak przypomnia!a rzeczniczka, wzwi%zku z tym, "e LOT otrzyma!po-moc publiczn%, ktr%obecnie badaKomisja Europejska, linia nie mo"eotwiera$nowych po!%cze'. Jednakzamierza efektywnie wykorzystywa$szstego dreamlinera. Efektywniewykorzystujemy swoj%flot#, spe!nia-
j%c jednocze&nie wymogi Komisji Europejskiej zaznaczy!a.
Rzeczniczka przypomnia!a,"e porwnuj%c wyniki finansowe LOT-rok do roku, w 2013 r. dzi#ki dreamlinerom LOT zyska!95 mln z!. Tyko dlatego, "e od po!owy 2013 rokrejsy d!ugodystansowe wykonywane by!y dreamlinerem, LOT zaoszcz#dzi!kilkana&cie milionw z!otycz powodu mniejszego zu"ycia paliwa powiedzia!a.
DET, (R
8
nowy dziennikSobota niedziela 3-4 maja 2014
Gospodarka5 DNI NA WALL STREET
Czas rekordw
na Wall Street
W rodw ostatniej kwiet-
niowej sesji Dow Jones za-
mknsina rekordowym po-
ziomie 16 580 punktw. By-
o to pierwsze rekordowe
zamknicie od koca grud-
nia. Dla porwnania w ubie-
gym roku statystycy zano-
towali 52 sesje, kiedy blue
chips koczyy dziena re-
kordowym poziomie.
Systematycznie, niemal"e ka"degotygodnia, Dow Jones osi%ga!nowyrekord zamkni#cia. Analitycy jako
jedn%z przyczyn zatrzymania dalsze-go wzrostu akcji w tym roku dopa-truj%si#w spowolnieniu wzrostu zy-skw najwi#kszych korporacji. Dotej pory nieco ponad 60 proc. sp!-
ek z!o"y!o swoje raporty kwartalneza pierwsze trzy miesi%ce roku. We-d!ug wylicze'FactSet, zarobki wzro-sn%przeci#tnie o nieca!y 1 proc. w
porwnaniu z analogicznym okresemw 2013 roku.
Naturalnie bardzo niewielu inwe-storw oczekiwa!o powtrki z ubie-g!ego roku, kiedy indeks zyska!po-nad 30 proc. Oczekiwania s%znacz-nie stonowane. Bior%c pod uwag#wygrowan%wycen#akcji i ile in-deksy wzros!y w ostatnich kilku la-
tach, zysk rz#du 8-10 proc. wielu in-westorw przyj#!oby w ciemno. To,co nadal trzyma inwestorw przy ak-cjach, to wiara we wzrost gospodar-czy Stanw Zjednoczonych, rekor-dowo niskie stopy procentowe i set-ki miliardw dolarwkorporacyjnych zyskw, ktre w ci%-gu kilku ostatnich lat zgromadzi!ynajwi#ksze firmy. Nale"y doda$, "ew ostatnich kilkunastu miesi%cachwiele sp!ek, cz#sto pod presj%ak-cjonariuszy, dzieli si#kapita!em. Wtym tygodniu IBM zwi#kszy!swo-
j%dywidend#o 16 proc. W ubieg!%&rod#Apple poinformowa!, "e do-celowo do ko'ca 2015 roku zwrciinwestorom 130 miliardw dolarw.
LinkedIn Corp. jest portalemspo!eczno&ciowym, ktry w czwar-tek poda!swoje wyniki kwartalne.W przeciwie'stwie do bardziej po-
pularnego Facebooka, firma nie sku-pia si#na aspekcie rozrywkowymsocjalnej interakcji. Poprzez swoj%stron#internetow%LinkedIn !%czy
pracodawcw z potencjalnymi pra-cownikami. W ci%gu ostatniej de-kady sp!ka sta!a si#jednym z g!w-nych miejsc, gdzie ameryka'skiekorporacje rekrutuj%pracownikw,
przy okazji sowicie p!ac%c za tenprzywilej LinkedIn.
Sp!ka zadebiutowa!a na gie!dziepod koniec 2011 roku. Od tego cza-
su warto&$firmy niemal si#podwo-i!a. Jeszcze cztery lata temu, w 2010roku, zarobek, przy obrotach rz#du243 milionw dol., wynis!ponad 15milionw dol. Obecnie w trzech
pierwszych miesi%cach roku sprze-da"osi%gn#!a niemal p!miliarda do-larw. LinkedIn zako'czy!pierwszykwarta!pod kresk%, trac%c 13 milio-nw dolarw. Zarz%d stwierdzi!, "e
by!o to g!wnie podyktowane kosz-tami zwi%zanymi z agresywn%eks-
pansj%w Chinach. !
DOMINIK
PRZYBYO
PROC.Polakw byo w kwietniu przeciwnych wprowadzeniu euro w Polsce, co ozna-cza, e odsetek Polakw negatywnie nastawionych do przyjcia wsplnej walutynie zmienisiw porwnaniu z marcem poinformowaInstytut GfK Polonia.74
NBP: kurs redni: dolar 3,0289 euro 4,1990
KANTORY: DOLAR EURO
k up no s pr z. k up no s pr z.
K rak w, ul. Wiel opo le 3 3,01 3,0 5 4, 18 4, 22
K ro sn o, u l. S ie nk ie wi cz a 4 2 ,9 6 3, 06 4 ,1 3 4 ,2 1
d, ul. Kociuszki 22 2,98 3,08 4,15 4,25
Pozna, ul. Gogowska 29 3,02 3,04 4,19 4,21
S zc ze ci n, u l. K r. j Ja dw ig i 12 3 ,0 1 3 ,0 5 4 ,1 8 4 ,2 2
Wroca w, ul . S ze ws ka 22 3 3 3, 02 3 ,0 5 4 ,1 9 4 ,2 1
Zgorzelec, ul. Koc ius zk i 52 2,97 3,0 8 4 ,1 3 4, 23
R ze sz w , I NS YG NI A 3 ,0 0 3 ,0 5 4 ,1 7 4 ,2 2
Warszawa, M arymont 3,03 3,05 4,19 4,21
Warszawa, PKO BP 2,94 3,12 4,07 4,32
Warszawa Centrum 3,03 3,04 4,19 4,17
Warszawa, K&K 3,00 3,06 4,17 4,23
! Stron redaguje: Tomasz Deptua
KURSY WALUT W POLSCE 2 MAJA 2014
! Gazprom gwarantuje nieprzerwa-ne dostawy gazu do Europy i na Ukra-indo koca maja. To skutek rozmwprzedstawicieli Unii Europejskiej, Ukra-iny i Rosji w Warszawie.
Komisarz UE do spraw energii Gu-enther Oettinger zapewni!, "e Bruk-
sela udzieli wsparcia finansowegoukrai'skiemu Naftohazowi. Poinfor-mowa!, "e za dwa tygodnie odb#dziesi#kolejna runda negocjacji.Dobr%wol%wszystkich jest to, by
nie dopu&ci$do eskalacji konfliktu wsektorze gazowym, by nie u"ywa$go
jako narz#dzia politycznego, lecz by
znale($rozwi%zanie tej sytuacji. Spo-tkamy si#za dwa tygodnie oraz za czte-ry, by dopracowa$porozumienie za
pomoc%&rodkw prawnych i gospo-darczych powiedzia!komisarz.
Guenther Oettinger by!pytany wWarszawie o atmosfer#rozmw, wkontek&cie tego, co si#aktualnie naUkrainie dzieje. Wszyscy jeste&my
doros!ymi lud(mi. Rozmawiali&mydzi& bardzo powa"nie i rzeczowo.Chcieli&my wykorzysta$ten czas, byskoncentrowa$si#na kwestiach ga-zu. Wymienili&my powa"ne i w!a&ci-we argumenty, wyja&nili&my kilkaspraw i postawili&my kilka otwartych
pyta' mwi!po spotkaniu.
Minister energetyki Ukrainy JurProdan o&wiadczy!,"e Kijw jest gotw zap!aci$uczciw%rynkow%cen# za gaz, jednak nie cen#, ktr%pro
ponuje Gazprom. Jednocze&nie Prodan zaznaczy!, "e je&li nie uda sidoj&$do porozumienia z Moskw%wtej sprawie, Kijw odda spraw#ds%du arbitra"owego.
Przedstawiciel Rosji, ministeenergetyki Aleksander Nowak poinformowa!, "e gazowy d!ug Ukrainwynosi ju"3 miliardy 500 milionwdolarw. O&wiadczy!te","e Gazpromograniczy dostawy od czerwca, je&li nie otrzyma przedp!aty za gaz.
DET, (IAR
Natomiast liczba miejsc pracy w sek-torach pozarolniczych w StanachZjednoczonych w kwietniu wzros!ao 288 tys., podczas gdy w marcu o203 tys., po korekcie w gr#ze 192tys. poda!ameryka'ski Departa-ment Pracy. To najwi#kszy wzrost odstycznia 2012 r.
Analitycy, ankietowani przez agen-cj#Bloomberg, spodziewali si#sto-
py bezrobocia w USA na poziomie6,6 proc. oraz tego, "e liczba miejsc
pracy w sektorach pozarolniczychwzro&nie o 218 tys. wobec 192 tys.w marcu przed korekt%, a w sektorze
prywatnym o 215 tys. wobec 192 tys.miesi%c wcze&niej, przed korekt%.
Wska(nik zatrudnienia, okre&laj%-cy, jaki odsetek ludno&ci w wieku pro-dukcyjnym pracuje zawodowo, wy-
nis!w kwietniu 62,8 proc. wobec63,2 proc. miesi%c wcze&niej.Rynek zatrudnienia okaza!zaska-
kuj%co mocny uwa"a Bart van Ark,g!wny ekonomista Conference Bo-ard. Do kwietniowej kumulacji no-wych miejsc pracy przyczyni!o si#tak"e zjawisko odrabiania strat poci#"kiej zimie. Cze&$tych miejsc pra-cy powsta!aby wcze&niej, gdyby niefatalna pogoda. To jednak tylko jed-na strona medalu. Du"o wa"niejsze
jest,"e ameryka'ska gospodarka na-biera si!ju"od d!u"szego czasu. Dotej pory czynnikami hamuj%cymi by-!y pogoda, ci#cia bud"etowe i nagro-madzenie zapasw. Znikni#cie tych
czynnikw pozwoli gospodarce roz-wija$si#jeszcze szybciej mwivan Ark. DET, (R)
Franek szsty dreamliner LOT-u
Ukraina dostanie gaz w maju
Shell zamraa rosyjskie projekty
Wicej miejsc pracy w USA! Stopa bezrobocia w USA w kwietniu wyniosa 6,3 proc. wobec 6,7 proc.
w marcu 2014 r. To najniszy odczyt stopy bezrobocia od sierpnia 2008 r.
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
9/40
d i i k S t d
S d M 3 4
2 0 1 4
9
Specjalista Urolog
GREENPOINT/BORO PARK - NOWOCZESNA PRZYCHODNIA SPECJALISTYCZNAMEDYKDowiadczeni lekarze (Board Certified) wszystkich specjalnoci * wszelkie badania i testy medyczne na miejscu
115 Nassau Ave,(rg Eckford St.) Tel. (718) 389-2121, Fax (718) 389-2111
HENRYK CIOCZEK M.D. Ph.D. Visiting Professor LMU- Specjalista chorb wewntrznych i nowotworowych (onkolog), medycyna rodzinnaleczenie chorbodka, serca, puc, nadcinnienie, EKG, endokrynologia. Wczesne
wykrywanie i leczenie chorb nowotworowych
Dr ANNA CIOCZEK- Specjalista Ginekologii i Poonictwaleczenie niepodnoci, opieka prenatalna, chirurgia ginekologiczna, leczeniemenopauzy, stanw przedrakowych, zaburzehormonalnych.
Na miejscu (USG) sonografia ginekologiczna i kolposkopia
Boro Park/Bay Ridge 6718 13th Ave. (rg 67th St.),Brooklyn, NY 11228 Tel.(718) 256-5656BOENA
BASEWICZ-SOKOL, M.D.- Specjalista schorzeiblu krgosupa
(plecw, szyi), wypadnite dyski, rwa kulszowa,ble mini, staww, cigien
Blokady terapeutyczne Testy EMG oraz NCVDiagnoza i leczenie carpal tunnel syndrome
ALEXANDER SHVARTS, M.D.
ADAM BUDZIKOWSKI, M.D., Ph.D.
SIMON BARKAGAN, M.D.
GASTROLOG,Specjalista schorzewtroby, odka i jelit
Dodatkowe lokalizacje:
ROBERT A. TOWNER JR., M.D.SPECJALISTA LARYNGOLOG (ENT)Leczenie chorb uszu, nosa i garda chirurgia plastyczna
Dodatkowa lokalizacja Boro Park7102 13th Ave., Brooklyn, NY 11228
Tel. (718) 492-5656
NOWOOTWARTA/NOWOCZESNA PRZYCHODNIA
Leczenie i chirurgia: nerek, drg moczowych, prostaty,kamieni nerkowych, leczenie bezpodnoci u mczyzn
Manhattan 232 East 12th St.
(212) 460-5622
Greenpoint, 115 Nassau Ave.
(718) 389-2121Rego Park, 65-36 99th St.
(718) 830-3611
Greenpoint 71 Newell Street
(718) 383-6840
Nowa LokalizacjaBoro Park/Bay Ridge
Zapraszamy!
Nowoczesna Pracownia Kardiologiczna
Assistant Professor SUNY- DOWNSTATESpecjalista kardiolog,
choroby serca i naczy, nadcinienie,Holter, leczenie arytmii serca,
echokardiografia (2DECHO)test wysikowy serca z uyciem aparatu
2DECHO
Williamsburgh Medical Imaging 762 Bedford Ave.Tel. (718) 947-2570 Wykonuje po najniszych cenach badania
radiologiczne, CT, MRI, Dexa, Mamografi
DZIAOGOSZE Tel.: (212) 594-2266 ext. 303NAPISZ DO NAS: [email protected]
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
10/40
10
nowy dziennik Sobota niedziela, 3-4 maja 2014
Opinie
223 lata temu, 3 maja 1791 roku, p-nym wieczorem, wrd okrzykwrozentuzjazmowanego tumu "Wiwat
konstytucja!" ruszypochd do war-szawskiej katedry witego Jana.Tam krl Polski Stanisaw August Po-niatowski uroczycie zaprzysigwieo uchwalony dokument. Kon-stytucja 3 maja pierwszy akt no-woytnej Polski i zarazem jedno zostatnich dzie RzeczypospolitejObojga Narodw staa sifaktem.
Uchwalenie ustawy zasadniczejbyo efektem prac Sejmu Czterolet-niego, zwanego take Wielkim. Naczas obrad zawieszono zasadlibe-rum veto, co pozwalao na podejmo-wanie decyzji wikszoci gosw.Prace nad samkonstytucjz 1791roku prowadzikrl Stanisaw Au-gust wsplnie z Ignacym Potockimi Hugonem Kotajem. Ustawa rz-
dowa, czyli wanie Konstytucja 3maja, zostaa zostaa zaprojektowa-na w celu zlikwidowania obecnychod dawna wad systemu polityczne-go Rzeczypospolitej Obojga Naro-dw i jej zotej wolnoci. Z ustrojo-wego punktu widzenia jej przyjcieodbyo siw drodze zamachu stanu.Obz reformatorski wykorzystafakt,e wielu konserwatywnie nastawio-nych posw znajdowao si pozaWarszaw. Zwolennicy konstytucji,w obawie przed grobuycia siy
przez stronnictwo moskiewskie, przy-spieszyli termin obrad nad dokumen-tem o dwa dni. Wielu posw przy-
byo wczeniej w tajemnicy, a miej-scem obrad byzamek krlewski wWarszawie strzeony przez Gwardi
Krlewski oddziay wojskowe poddowdztwem ksicia Jzefa Ponia-towskiego, ktry wraz z grupofi-
cerw znalazsiw izbie sejmowejw pobliu tronu. Projekt uchwalenianowej ustawy wywoaywe prote-
sty opozycji sejmowej.O przyjciu konstytucji bez czy-
tania przesdziprzypadek. PosezInflant MichaZabieo wezwado
przyjcia konstytucji, a krla do jejzaprzysienia. Wadca podnisr-kna znak, e chce przemwi, cozwolennicy konstytucji poczytali zagotowoStanisawa Augusta do zo-enia przysigi. Krl zoyprzysi-gna rce biskupa krakowskiego Fe-liksa Turskiego, na-stpnie wezwazebra-nych do przejcia dokolegiaty w. Jana nanaboestwo dzik-czynne. Konstytucjazostaa przyjta przy-taczajc wikszo-
cigosw, co zosta-o owacyjnie przyj-te przez tum zgroma-dzony przed zamkiem.
Jej autorzy juw chwili jej uchwa-lenia zdawali sobie sprawz donio-soci przeprowadzanych reform."Ojczyzna nasza ju jest ocalona.Swobody nasze zabezpieczone. Je-stemy odtd narodem wolnym i nie-
podlegym. Opady pta niewoli i nie-rzdu" napisali marszakowie sej-mowi w uniwersale, ogaszajcym
przyjcie konstytucji. Zachwycanosinitake za granic. Thomas Pa-ine uznawaKonstytucj3 maja zawielki przeom. Edmund Burke opi-sywajjako "najszlachetniejsze do-
bro otrzymane kiedykolwiek przez
jakikolwiek nard".Do uchwalenia Ustawy Rzdowej jak wwczas nazywano konstytu-
cj doszo w szczeglnym momen-cie. Patrzc z zewntrz Rzeczpospo-lita Obojga Narodw, osabiona iokrojona po pierwszym rozbiorze, zkadubow armi, liberum weto izwalczajcymi simagnackimi ko-teriami, wydawaa sibybezradnym
pionkiem przesuwanym na szachow-nicy przez trzy mocarstwa zaborcze
Rosj, Austrii Prusy. Jednocze-nie jednak gwnie za sprawobo-zu patriotycznego prbowano prze-
prowadzareformy. Ostatnie wier-wiecze niepodlegej Polski byo teokresem niezwykego rozkwitu kul-tury, nauki i sztuki. To jeden z para-doksw naszej historii, gdy politycz-nej klsce towarzyszyczas intelek-tualnego oywienia.
Historycy prawa wielokrotnieporwnywali Konstytucj3 maja dokonstytucji amerykaskiej. Od po-rwnanie stronili take wspcze-
ni. Krl StanisawAugust opisaKon-stytucj3 maja, we-dug wspczesnegomu zapisu, jako"opart w gwnejmierze na konstytu-cji Stanw Zjedno-
czonych, lecz bezbdw w nich za-wartych, zaadapto-wando warunkw
panujcych w Polsce". Analogiimona rzeczywicie dopatrzysisporo. Polska przyznawaa przywi-leje polityczne mieszczanom iszlachcie, co razem dawao okoo10 procent populacji kraju. Takiudzia procentowy odpowiadamniej wicej dostpowi do praw po-litycznych w wczesnej Ameryce,gdzie prawa obywatelskie przysu-giway wycznie mczyznom b-dcym wacicielami ziemskimi.
Pisano tewiele o wpywie rewo-lucji francuskiej i myli owieceniana ksztat Ustawy Rzdowej. Bez
wtpienia czynniki te odegray swo-jrolprzy pracach nad konstytucj,ale podkreli naley, e bya ona
przede wszystkim dzieem rodzimym,a nie prbprzeszczepienia na grunt
polski obcych wzorcw. Nie zmie-niaa w sposb rewolucyjny charak-teru pastwa i staraa sidostosowado moliwoci chwili. Ustawa rz-dowa miaa w zamyle twrcw by
pomostem midzy Polskszlachec-ka Polskowiecon. Ten ewolu-cyjny duch stanowi o wartoci wy-sikw podjtych przez Polakw po-nad dwa wieki temu. Widzimy go
chociaby w strategii samoogranicza-jcej sirewolucji z okresu pierw-szej Solidarnoci czy w transforma-cji ustrojowej po upadku komunizmu.Polska posza wasndrog, czerpicze swoich tradycji.
Historycy rnili siw ocenie wa-noci tego wydarzenia dla Polski iEuropy, jednak nikt nie podwaa do-niosoci Konstytucji 3 maja dla pol-skiej tradycji narodowej. W pami-ci Polakw niewiele wydarzeutrwa-lio sitak, jak dzie3 maja 1791roku. Do Konstytucji 3 maja nawi-zywali przedstawiciele rnych kie-runkw politycznych, dodowol-nie interpretujc jej idee. Do ustawyodwoywali sitetwrcy konsty-tucji polskich w XX wieku. Nie zmie-
nio to jednak faktu, e przeciwsta-wiona zdradzie targowickiej, staa sisymbolem patriotycznego zrywuPolakw, prbujcych wyrwaswjkraj z matni. Jest wsplnwasno-cinarodu, ktry przez dwa kolej-ne wieki walczyo wasntosamoi niepodlego.
Konstytucja trafia do kanonu pol-skiej literatury wspomnijmy cho-
by synny koncert Jankiela z Mickie-wiczowskiego "Pana Tadeusza". Po-zostaa symbolem polskiej suweren-noci do tego stopnia,e podczas 45lat komunistycznych rzdw robio-no wszystko, aby zatrzepamiotym wydarzeniu. Nie zapomnieli otym jednak Polacy zarwno w Pol-sce, jak i w Ameryce. I dlatego 3 ma-
ja bdzie zawsze dla nas dniem pa-mici o jednym z najmdrzejszychzryww Polakw w historii. TD
FOTO:ARCHIWUM
Akt narodowej mdroci
Konstytucja 3 maja uchwalona w 1791 roku staa sisymbolem trady-
cji niepodlegociowych pastwa polskiego. Mimoe obowizywaa za-
ledwie 14 miesicy, odegraa ogromnrolw ksztatowaniu wiadomo-
ci narodowej Polakw. Stworzya mit, ktry pomagaPolakom wybi-
jasina niepodlegow caym XIX wieku i dwukrotnie jodzyski-
waw nastpnym stuleciu.
Published by Outwater Media Group
Edward K. Nowakowski: PresidentLeszek (Nick) Sadowski: Executive Vice President
Bart Sadowski: Vice President
Jolanta Wysocka: Managing EditorTomasz Deptua: Senior Editor
Aleksandra Sabisz: Senior EditorJan Latus: Editor, WeekeND
Adrian Szefke: BakcylJolanta Wysocka: Przegld PolskiAnna Tarnawska: Jupitek
Zuzanna Ducka-Lubas, Wojciech Malanka,Janusz M. Szlechta, Mirosaw Walu
Wojciech Zibowicz: New JerseyRegina Gorzkowska-Rossi: Philadelphia, PA,
Elbieta Popawska: Long Island, NYMarek Michalski: Washington D.C.
Anna Navas: Florida
Eliza Sarnacka-Mahoney: Chicago, IL.Paweepkowski: PolandWodzimierz Knap: PolandAndrzej widlicki: LondonAndrzej Feszczyn: Kiev
Tel.: (212) 594-2266, Fax: (212) 594-2383Roland Boguszewski (Advertising Manager) ext. 302
Aniela Chmielewska (Classified) ext. 303Katarzyna Bussey (Classified) ext. 304
[email protected]@dziennik.com
Stanisaw Psyk, Grzegorz Rzekos, Adrian Szefke
Jerzy Gieruszczak
Czesawa Szymaski
Dorota Tylutki (Accounting)
Publikowane materiay nadesane nie zawsz
odpowiadajpogldom Redakcji. Materia
niezamwionych nie zwracamy. Przedruk be
zezwolenia wzbroniony. Redakcja nie pono
odpowiedzialnoci za trepatnych ogosze
Published materials from outside sources d
not always reflect the opinion of the newspper. Unsolicited material will not be returne
to the sender. Reprints without consent are fo
bidden. We are not responsible for opinion
expressed in paid advertisements.
OUTWATER MEDIA GROUP, PUBLISHER
EDITORS / REPORTERS
CORRESPONDENTS
ADVERTISING & MARKETING
PRODUCTION
PROOFREADING
SUBSCRIPTION & DISTRIBUTION
BOOK KEEPING
FOUNDER: BOLESAW WIERZBIASKI
Nowy DziennikUSPS: 399-260 ISSN: 1064-8402
Published daily except Sundays and Holidaysby Outwater Media Group, LLC
Main Office
Editorial, Advertising,and Business Offices
70 Outwater Lane, Garfield, NJ 07026Business hours: 9 am 5 pm
Tel.: (212) 594-2266, Fax: (212) 594-2383
Ridgewood Office65-02 Fresh Pond Road, Ridgewood, NY 11385
Tel.: (212) 594-2266 ext. 116, 121
Greenpoint OfficePolish Home Service
176 Java St. pokj # 5, Brooklyn NY 11222Tel. (718) 389-6117, fax (718) 389-8134
E-mail Editorial: [email protected]
Subscription & Distribution:Tel. (212 ) 594-2266 ext. 202
E-mail: [email protected]
www.dziennik.com
Copyright 2012, Outwater Media Group, LLC
Periodicals postage paid at Newark, NJand Additional Offices.
POSTMASTER: Send address changes to:Nowy Dziennik
70 Outwater Lane, Suite 402Garfield, NJ 07026
facebook.com/nowydziennik
twitter.com/nowydziennik
youtube.com/nowydziennikndPOLISH DAILY
Konstytucja 3 maja bya
przede wszystkim dzieem
rodzimym, a nie prb
przeszczepienia na grunt
polski obcych wzorcw.
Kazimierz
Wojniakowski
"Konstytucja
3 maja 1791 r."
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
11/40
d i i k S t d
S d M 3 4
2 0 1 4
1
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
12/40
12
nowy dziennik Sobota niedziela, 3-4 maja 2014
To i owo
Poziomo:8. Bstwo burzy i piorunw, Bg si witalnych9. Nowochrzczecy - radykalny nurt
w reformacji XVI wieku10. Model Reunalta11. Substancja biorca udziaw reakcji chemicznej
w wyniku ktrej przechodzi w produkt12. Jego ojczyznPendab13. Trafia siw wykopalisku17. Kananejska bogini podnoci i wojny18. Rozum, pojcie u Arystotelesa19. Ryba o biaym misie20. Twarzy - blizn22. Mityczny statek uczestnikw wyprawy po
zote runo23. Kurczak we wasnym sosie27. Cierpiaw tatarze28. Sprzt kocielny do przechowywania
szcztkw witych
29. Popularna marka mydaPionowo:
1. Przemysrozrywkowy2. Nieyt oskrzeli3. Osoba bez reszty pochonita pasj4. Kry za ziemi5. piewali "Obok siebie"6. Gra strategiczno-planszowa dla dwch
osb7. Element uprzy14. Rasa psa15. Sprawozdanie o wynikach
przeprowadzonego ledztwa16. Koci to kolegiata19. Minialpinarium21. Stronnictwo polityczne24. May Aleksander25. Soneczne radio26. Staroytne pastwo semickie
KRZYWKA ROZWIZANIE Z DNIA POPRZEDNIEGO STR. 34
3 maja 123. dzierokuImieniny obchodz: Antonina, Maria
4 maja 124. dzierokuImieniny obchodz: Florian, Monika
Sobota Niedziela Poniedziaek
NOWY JORK
Premiera dokumentu
o naszym papieu
FOTO:ARCHIWUM
FOTO:ARCHIWUM
Twrcy filmu wraz z postulatoremprocesu kanonizacyjnego polskiegopapiea ksidzem Sawomirem Ode-rem spotykali siz ludmi w dzie-wiciu czciach wiata. KsidzOder wspomina m.in. spotkanie z mi-sjonarzami i z rzeczywistociKo-cioa afrykaskiego w Rwandzie."Bardzo mocno (jest tam) obecne
przesanie Boego Miosierdzia.Wanie w takim kontekcie, w ja-kim to dojrzewao w sercu Jana Paw-a II, kiedy dowiadczyBoego Mi-osierdzia i przeywa jako odpo-wiedBoga na to, co jest przepacigrzechu ludzkiego" zaznaczaksidz Oder.
Postulator procesu kanonizacyjne-go Jana Pawa II dodaje, e w ka-dym zaktku wiata Jan PaweII by
postrzegany jako "nasz papie". By-o tak zarwno podczas wizyty uEskimosw, jak i w czasie spotka-nia z mieszkacami Rwandy.
Twrca filmu Piotr Dziubak pod-krela, e przygotowanie dokumen-tu wymagao cikiej pracy caej eki-
py, w tym take postulatora procesukanonizacyjnego. Zdjcia do doku-mentu wykonano w cigu dwch mie-sicy. Filmowcy odwiedzili midzy
innymi Kanad, Francj, IslandiiJaponi.
Dokument bdzie mona zobaczyw ponad 100 kinach w caej Polsce.Patronem medialnym filmu jest ra-diowa Jedynka.
AT, (IAR)
Kanada, Japonia i Meksyk. Midzy innymi w tych miejscach toczy siakcja filmu dokumentalnegoo Janie Pawle II. Zwykli ludzie opowiadajo tym, jak spotkanie z polskim papieem zmienio ichycie.
W kinach w caej Polsce mona ogldafilm "Jan PaweII Santo Subito.wiadectwawitoci".
Stan Borys powraca"Stokrocie" to piosenka, w ktrej artysta, w przekorny
i dowcipny sposb, oddaje hod kobiecie. W tekcie ar-tysta raz wychwala ji twierdzi, e nie moe bez niejy, a za chwil, e jest "zgrozi mimoz". To piknemiosne wyznanie na rockownut. Sowa napisaStanBorys. Autorami muzyki sAdam Abramek i PaweSot.
Piosenka singlowa jest zapowiedzinajnowszego al-bumu artysty pt. "Ikona", ktrego premiera odbdzie si21 maja 2014 roku. To pierwsza po 30 latach pyta ar-tysty wydana w Polsce. Czutworw to klasyki Sta-na Borysa w nowych, "urockowionych" wersjach, jakchociaby "Szukam przyjaciela", "Krzyczprzez sen","Kyrie". Czstanowinowe piosenki. "Stokrocie" jestwanie jednz nowych kompozycji, obok midzy in-nymi piknej koysanki "Przeliczna Zuzanna", do kt-rej Stan Borys napisamuzyk.
Nagradokonano w Stanach Zjednoczonych (Fila-delfia, Asbury Park w New Jersey) i Polsce (IzabelinStudio). Odpowiedzialnym za produkcj, realizacjna-grai aranacje byMariusz Dubrawski, z ktrym Stan
Borys juwczeniej wsppracowa.Oprcz niego w pracach nad rejestracji brzmieniemudziawzili Grzegorz Stpie, Sawomir Regulski, Piotr
Zygo i wspomniany Adam Abramek.Masteringu dokonaJacek Gawowski. Na uwagza-
sugujpikne kompozycje Mariusza Dubrawskiego "Bajdary" i "Tworzywo".
Albumem "Ikona" artysta daje nam do zrozumienia,e symfoniczny oraz energetyczny gitarowy rock, to mu-zyka najblisza jego sercu.
Podkrela tewraliwona poezj, ktrz wielkmaestriinterpretuje. Inspirujgo m.in. Mickiewicz, Le-cho, Jan PaweII. AT, (mat.prom.)
Ikona polskiej muzyki wraca po 30 latach! StanBorys oddaje hod kobiecie w piosence "Stokrocie".
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
13/40
d i i k S t d
S d M 3 4
2 0 1 4
1
Mwimy po polsku
David Byron Broyna M.D.
Leczenie: depresji
85 Orient Way, Rutherford, NJ 07070
tel. 201.939.5500Fax: 201.939.1599
Diplomate of American Board of Psychiatry and NeurologyAbsolwent Akademii Medycznej w Krakowie
PSYCHIATRA
nerwicy
lkw
uzalenie
stresu pourazowegoWizyty prosimy
zamawia telefonicznie:
DENTYSTADr Eugene Burbacki, DDS
Wszystkie zabiegi dentystyczne: mosty, korony,protezy, leczenie kanaowe, leczenie dzise,
plomby, kosmetyka, etc.Nowy zmodernizowany gabinet
1601 W 6th. Str. (rg P Ave.) Brooklyn, NY 11223Tel. (718) 339-8856
Przyjmujemy rnego rodzaju ubezpieczenia dentystyczne.
MMwwiimmyyppooppoollsskkuu.
SSPPEECCJJAALLIISSTTAAGGIINNEEKKOOLLOOGGIIIIIPPOOOONNIICCTTWWAASS.NNIINNIIKKIIEEWWIICCZZ
M.D.,F.A.C.O.G.
Przyjmuje w gabinetach:
BROOKLYN, NY
146 Norman Ave.
tel. 718.349.1221
WESTCHESTER
351 Harrison Avenue,
Harrison, NY
tel. 914.777.1300
serwis: 914.777.1300
UWAGA!
NOWY ADRES NA
GREENPOINCIE
MEDICAL
MULTI
IMAGING
ULTRASONOGRAFIA
Specjalista
psychiatriioglnej i psychiatriiuzalenienia od alkoholui narkotykw.
MAREK BELZ M.D.
65 North Maple Avenue, Suite 302-B, Ridgewood, NJ 07450
Telefon:(201) 957-5582, e-mail: [email protected]
LEKARZALERGOLOG
dr Violetta Zaleska, M.D.Diplomate of the American Board of Allergy, Asthma & Immunology.
SPECJALISTYCZNE LECZENIE
DOROSYCH I DZIECINAJNOWSZA DIAGNOSTYKA
CHOROB UKADU ODDECHOWEGO
kontrola kataru siennego
choroby ukadu oddechowego: astma, chroniczny kaszel,
katar, zapalenia ucha i zatok
szczegowe testy alergiczne
choroby skry
alergie pokarmowe, uczulenia na leki badania wydolnoci puc
zaburzenia ukadu odpornociowego
skuteczne odczulanie alergii na pyki rolin, kurz i zwierzta
Tel.: 718.349.6160 134 Greenpoint Ave., Brooklyn, NY
Tel.: 973.474.2505 970 Clifton Ave., Clifton, NJ 07013
UBEZPIECZENIA HONOROWANE
WANDA ARDEN, DDS59-77 58thAve, Maspeth, NY 11378
718-894-1516Szczliwe oraz dugie ycie, w ktrym nie musimy borykasiz
chorobami to chyba marzenie praktycznie kadego z nas. Podczas
wykonywania codziennych obowizkw zapominamy jednak o tym,
jak wane jest cige dbanie o nasze zeby. Wielu z nas n ie zdaje sobie
sprawy jak kondycja jamy ustnej wpywa na zdrowie caego
organizmu, jego wytrzymao oraz odporno. Badania statystyc-
zne wyrniy trzy grupy: osoby ze zdrowymi zebami, chorymi
zbami oraz ci ktorzy nosz protezy. Pacjenci byli obserwowani
przez okres 10 lat. Wynikiem obserwacji bylo to, i osoby ze
zdrowymi zbami byy bardziej odporne na wszelkie choroby, stress
i cieszyy si lepszym yciem towarzyskim. Co waniejsze,
wykazyway o wiele wikszy optymizm yciowy ni osoby nie
dbajce o higien jamy ustnej. Kociowym rezultatem badaby o
stwierdzenie, iwiksza jest umieralnow grupie osb z chorobami
dzisei zbw.
Codziennie mamy kontakt ze stwierdzeniami, ilepiej zapobiega
nileczy czy Polak mdry po szkodzie. Czy stosujemy ich znacze-
nie w praktyce? Kiedy ostanio byeu dentysty a kiedy u fryzjera?
Chcielibymy pastwu zaoferowanowprocedur: LASEROW
TECHNOLOGI PERIODONTALNEGO CZYSZCZENIA ZBOW.
Zapobiega ona postpowaniu paradontozy i obsuwaniu sidzise, z
uplywem lat powodujcego utrat koci uchwy. Podstaw
wikszoci problemw w obrbie jamy ustnej s bakterie
doprowadzajace do zapalenia dzisa wolnego. Brak mechanicznego
lub chemicznego usunicia bakterii skutkuje zaawansowaniem
procesu zapalnego.
Czym soce jest dla kwiatw, tym twj pikny umiech dla
drugiego czowieka
Laser & CosmeticDentistry
Wszystkie zabiegi dentystyczneLeczymy laserem bez uycia igie bezpatne przegldy stanu jamy ustnej i konsultacje
stomatologia laserowa
stomatologia dziecica
stomatologia estetyczna
leczenie w znieczuleniu
wybielanie zbw OPALESCENCE
biuteria nazbna
profilaktyka: profesjonalne czyszczenie zbw
endodoncja (leczenie kanaowe)
protetyka: korony i mosty porcelanowe, licwki,
wkady koronowo-korzeniowe
ORTODONCJA - INVISALIGN
periodontologia: leczenie dziselaserowo
chirurgia: usuwanie zbw
Lepiej
zapobiega
nileczy!
www.queenslaserdentist.com
Botox & Juvederm
WIKSZOUBEZPIECZEAKCEPTOWANA
ZDROWE ZBY TO DUSZE YCIE
Doktor mwi po polskuWanda Arden, DDS 59-77 58th Ave, Maspeth, NY 11378
FREE CLEANING
WITH VISIT & X-RAYSexpires 07-1-14
Wanda Arden, DDS 69-40 Yellowstone Blvd.
FOREST HILLS
(718) 896-3082
POLSKOJZYCZNY LEKARZ DENTYSTA
WSZECHSTRONNA OPIEKA DENTYSTYCZNA PIERWSZY PRZEGLD BEZPATNY
Dojazd metrem E, F, G, R do przystanku 71 Continental Ave.
Wikszoubezpieczehonorowana Kontakt e-mailowy:
Wizyty proszumawiatelefonicznie
DR IZABELA DODOR IZ BEL DODO
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
14/40
14
nowy dziennikSobota niedziela 3-4 maja 2014
Polacy w USA
! Zarobi, odoy, a jak siuda,to trochpozwiedza to gw-
ne powody przyjazdu milionwemigrantw do Stanw Zjedno-czonych. Mimo e od kilku lat Po-lacy moglegalnie pracowawkrajach Unii Europejskiej, to i takwielu z nas wybiera nielegalnemigracj. Skazujc sinie tylkona brak podstawowychwiadcze,na przykad ubezpieczenia zdro-wotnego czy patnego urlopu, aleprzede wszystkim na dugroz-kz najbliszymi w Polsce.
Anna Arciszewska
Monika ma 23 lata i pochodzi z ma-!ej miejscowo"ci po!o#onej na Pod-karpaciu. Do Nowego Jorku przyle-cia!a po to, by zarobi$na studia. Mia-!a tu zosta$p!roku w kwietniumin%!y trzy lata.Uwierzy!am w to, #e mimo kry-
zysu mo#na tu zarobi$w miar%do-bre pieni&dze. Ju# po kilku tygo-dniach wiedzia!am, #e nie do ko'ca
jest to prawda, a #ycie tu jest bardzo,ale to bardzo trudne.
Monika zatrzyma!a si%u swojej ku-zynki Eweliny, w jednopokojowymmieszkaniu. Jedna z dziewczyn spa-!a na !#ku, druga na materacu. Ju#drugiego dnia, zaledwie kilkana"ciegodzin po wyl&dowaniu na lotniskuJFK, Monika musia!a rozpocz&$szukanie pracy.Nie mia!am innego wyj"cia, wie-
dzia!am, #e u kuzynki mog%zosta$najwy#ej kilka tygodni, w portfelumia!am 400 dolarw. Kupi!am pol-sk&gazet%, znalaz!am strony w in-ternecie z og!oszeniami i zacz%!amdzwoni$. W Polsce dorabia!am jakokasjerka, wi%c jakie"do"wiadczenie
ju#mia!am. Pami%tam,#e wypali!am
chyba p!paczki papierosw przedpierwszym telefonem. Polski sklepna Greenpoincie szuka!osb do pra-cy. Mile widziane do"wiadczenie opowiada Monika.
Jeszcze tego samego dnia umwi-!a si%na rozmow%. Na start zapro-
ponowano jej 7 dolarw. Praca od po-niedzia!ku do soboty od 5 rano do 1
po po!udniu. Tygodniwka wynosi-!a 336 dolarw... Kolejna prba toserwis sprz&taj&cy za 9 dolarw nagodzin%. Na koniec polski bar 3 do-lary plus napiwki.Za!ama!am si%. A ten bar i smrd
spalonego oleju by!tak&wisienk&na torcie. Spodziewa!am si%mega-zarobkw, a okaza!o si%,#e ledwo b%-dzie mnie sta$na zap!acenie rachun-kw mwi Marta. Po dwch ty-godniach znalaz!a zatrudnienie wsklepie z warzywami w dzielnicy Bo-rough Park. Wydawa!o mi si%, #e
z!apa!am pana Boga za nogi. Szefo-wie, Egipcjanie, byli bardzo sympa-tyczni i p!acili 9 dolarw za godzi-n%. Razem ze mn&przyj%li do pracyinn&Polk%, Ka"k% opowiada Mar-ta. Po kilku dniach zorientowa!amsi%, dlaczego bossowie byli tak mi-li. Powiem tak, jeden z nich cz%stoznika!w bejsmencie z Ka"k&. Ja zo-sta!am zwolniona po tygodniu, bo niechcia!am znika$.
Ostatecznie dziewczyna zosta!a za-trudniona jako opiekunka 78-letniej
Amerykanki. Praca jest z zamiesz-kaniem i wy#ywieniem, sze"$dni wtygodniu. Jestem tam do dzisiaj, po
pierwsze ze wzgl%du na dobre zarob-ki, bo 700 dolarw tygodniowo, a podrugie dlatego, #e bardzo si%polu-
bi!y"my. Jestem w stanie od!o#y$pie-ni&dze, co na pewno bardzo mnie cie-szy. Mo#e w niedalekiej przysz!o"ciuda mi si%zapisa$na uczelni%, w ko'-cu przylecia!am do Stanw Zjedno-czonych po to, #eby zarobi$na stu-dia mwi Monika.
Pani Jolanta mieszka w NowymJorku od 15 lat. W Polsce ma dwojedoros!ych wnukw, 22-letniego Wojt-ka i 23-letni&Ani%. Od pewnego cza-su przylatuj&do mnie na ka#de wa-kacje. Wiadomo, jak to m!odzi, chc&
sobie dorobi$. 10-letni&wiz% tury-styczn&dostali bez #adnego proble-mu, na lotnisku wbijaj&im p!rocz-ny pobyt. Pracy dla nich zaczynamszuka$ju#nawet dwa miesi&ce przedich przylotem mwi pani Jolanta.
Kobieta przyznaje,#e z ka#dym ro-kiem jest coraz trudniej. Przedewszystkim dlatego,#e wiele polskichfirm zosta!o zamkni%tych. Niech pa-ni zobaczy, co si%dzieje na Green-
poincie. Trudno nawet pozna$to miej-sce. Kiedy"na ka#dym kroku, a to
polski sklep, a to polska piekarnia, ato polski bar, a teraz? Przesz!am si%kilka dni temu wybada$ teren, tookaza!o si%, #e w takich ameryka'-skich kafejkach przede wszystkim py-taj&o pozwolenie na prac%. Jedyna
praca dla nielegalnych to zmywanienaczy' za 7 dolarw na godzin%.Szkoda mi wnuczki na tak ci%#kie za-
j%cie twierdzi pani Jolanta.Rok temu wnuczka pani Jolanty
mia!a pracowa$w#ydowskim o"rod-ku wakacyjnym, po!o#onym 2 godzi-ny jazdy samochodem od NowegoJorku. Razem z synem zawioz!amtam Ani%. Pierwsze wra#enie nie by-!o za ciekawe, pe!no "mieci i bardzodu#o ludzi. A jak Ania zobaczy!a do-mek, w ktrym mia!a mieszka$w ci&-gu najbli#szych dwch miesi%cy, tosi%za!ama!a. Jaka"pani, ktra mia-!a by$jej prze!o#on&, powiedzia!a,#e
przez kilka dni dziewczyna mo#e spa$w kuchni, a p(niej postaraj&si%co"
poprzesuwa$w tym rozwalaj&cymsi%domku, #eby wesz!o tam jeszcze
jedno !#ko.23-latka mia!a pracowa$jako po-
moc w kuchni, a w weekendy jakosprz&taczka w prywatnych domach.Mog!a mie$dzie'wolny, ale w codrug&niedziel%. Za prace na zmy-waku mia!a dostawa$8 dolarw nagodzin%, za sprz&tanie 9 dolarw.Liczba godzin w zale#no"ci od po-trzeby, ale jak zapewnia!a prze!o-#ona, na pewno nie mniej ni# 10dziennie. Plusem tego miejsca by-!o to, #e nie pytali o dokumenty, noi faktycznie po"wi%caj&c dwa mie-si&ce #ycia mo#na zarobi$w miar%
dobre pieniki. Zagadn%!am jedn&z dziewczyn, ktra tam pracowa!a, iona mi powiedzia!a, #e jest na obo-zie ju#drugi rok z rz%du i dzi%ki te-mu przywozi do Polski kilka tysi%-cy dolarw. Ja chcia!am,#eby wnucz-ka cho$sprbowa!a, ale ona uciek!ado samochodu i powiedzia!a, #e za#adne skarby "wiata tutaj nie zosta-nie opowiada pani Jolanta.
W!a"ciciel jednej z polskich agen-cji pracy, ktry nie chce podawa$swo-
jego imienia, przyznaje, #e zg!aszasi%do niego bardzo du#o osb, kt-re nie maj&dokumentw, a nawet nieznaj&dobrze j%zyka. Sytuacja na ryn-ku pracy bardzo si%zmieni!a w ci&-gu ostatnich lat. Kiedy"o prac%bez
papierw z minimaln&znajomo"ci&
j%zyka by!o kilkakrotnie !atwiej ni#teraz. Przede wszystkim w wi%kszo-"ci restauracji i pubw na Manhatta-
nie, gdzie mo#na zarobi$dobre pieni&dze, wymagany jest numer SociaSecurity. Du#o Amerykanw nie m
pracy i ch%tnie zatrudniaj&si%jakbarmani czy kelnerzy, wi%c po co w!a"ciciel lokalu ma ryzykowa$? Wozatrudni$kogo"legalnie. Po drugi
mnstwo rodakw zamkn%!o biznesy i wrci!o do Polski wyja"niw!a"ciciel agencji.
Na pytanie, gdzie mog&znale($zatrudnienie kobiety, a gdzie m%#czy(ni, ktrzy nie posiadaj&legalnego po
bytu, odpowiada: Kobiety przedwszystkim na sprz&taniu, mam obecnin oferty pracy na przyk!ad wo"rodkach turystycznych za 9, 10 11 dolarw na godzin%. Oprcz tegopieka do osb starszych, z zamieszkaniem, 7 dni w tygodniu, jest to mi%dzy 550 a 700 dolarw na tydzie'. Ni praca w restauracji jako kelnerka lu
barmanka. W!a"ciciele p!ac&oko!o dolarw za godzin% plus napiwkMia!em ofert%z Brooklynu, w!a"ccielka szuka!a dziewczyny na trzy dnod pi&tku do niedzieli i proponowa!a 8 dolarw na godzin%plus napiwki. Z pozoru fajna oferta, ale okaza!o si%, #e to jest jaki"obskurny bar, napiwki by!y do podzia!u pomi%dzwszystkich pracownikw, nawet mi%
dzy kucharki, i w sumie tych napiwkw zostawa!o oko!o 10 dolarw ndzie'. )mieszna kwota. Je"li chodzo m%#czyzn, to wcinajbardziej po
pularnym miejscem pracy w"rnielegalnych imigrantw z Polski jes
budowa. Stawka godzinowa wynos"rednio 12 dolarw.
Prawnicy zwracaj&uwag%na to, bpomimo tego, #e jest si%zatrudnionym nielegalnie, dba$o swoje prawa. Zdarza si%, #e w!a"ciciele firmwykorzystuj&c niewiedz%lub strac
przed urz%dnikami, oszukuj&pracownikw, na przyk!ad nie wyp!acaj&c imodpowiednich poborw lub nale#no"ci za przepracowane nadgodziny.
Obron&pracownikw zajmuje sistanowy Departament Pracy. Mo#n
tu zadzwoni$i poprosi$o rozmow%osob&, ktra mwi w j%zyku polskimnumer telefonu: 888- 469-7365. !
Nielegalny chleb, czyli Ameryka dla byka
Przykadowe oferty i pocztkowe wynagrodzenia:
! praca w serwisie sprztajcym w NY i NJ od 9 do 14 dolarw za godzin! praca w orodkach turystycznych sprztanie od 9 do 11 dolarw za godzin! praca w orodkach turystycznych w kuchni od 7 do 10 dolarw za godzin! opiekunka dla starszej osoby 100 do 150 dolarw za dob! niania, w zalenoci od dowiadczenia od 8 do 12 dolarw za godzin! ekspedientka w sklepie spoywczym od 8 do 10 dolarw za godzin
! kelnerka i barmanka od 3 do 5 dolarw za godzinplus napiwki! praca na budowie, w zalenoci od dowiadczenia od 10 do 18 dol. na godzin.
Nie kady, kto lduje w Nowym Jorku, zdaje sobie sprawz tego, co tak naprawdgo czeka
FOTO:ARCHIWUM
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
15/40
d i i k S t d
S d M 3 4
2 0 1 4
1
TED S. STECZKO, D.D.S.
GabinetDentystyczny
adne zby = adny umie ch
Implanty i miniimplanty Profilaktyka Laminaty porcelanowe Ortodoncja Zabiegi chirurgiczne Programy edukacyjne Najnowsze metody leczenia
Biae wypenienia Wybielanie zbw Leczenie kanaowe Korony i mostki Protezy Cyfrowy Rentgen Nowoczesny sprzt Wieloletnie dowiadczenie
85-20 Elmhurst Ave., Elmhurst (Queens)
tel: 1-718-426-1212Dojazd metrem R, G, V do Elmhurst Ave. lub #7 do 90 St.
www.steczko.com
cise przestrzeganie standardw sterylnoci i higieny Moliwo finansowania
LEON NITKIN, MDPOONIK -GINEKOLOG
Leczenie: zaburze hormonalnych niepodnoci kobiecych i mskichchorb wenerycznych stanw przedrakowych narzdw rodnych
prowadzenie ci y prawidowej i powikanej kontrola urodze wstawienie
spirali kosmetyczna chirurgia
Ginekologiczne zabiegi wykonujemy w gabineciez ogln narkoz w obecnoci anestezjologa
mwimy po polsku
375 Jay St., Brooklyn, NY 11201 718-243-010037 Murray St., New York, NY 10007
212-732-60061120 Brighton Beach Ave, Brooklyn, NY 11235
Tel. 718-646-8808
DR. ELBIETA KOPACZWszechstronna opieka dentystyczna.
Implanty, wybielanie zbw, mostki, protezy, etc.
65-48 Grand Ave.
tel. 718.326.8982
Dojazd autobusami: Q18,Q58,Q59,Q67
MASPETH DENTYSTKA
N O W O C Z E S N Y G A B I N E T
DERMATOLOGPP..EE..LLEEBBOOVVITTSS, MM..DD..,PP..CC..M. PALIWODA, RPA-C
Metro Manhattan: A, AA, D, B, CC i 1 do 59 St. (Columbus Circle) lub N, R do 57 St.
SSPPEECCJA LLIISSTTA CCH OOR BBSSK R N Y CCH IIW EEN EER YCCZ N Y CCHOPERACJE SKRY LASEREM ZABIEGI KOSMETYCZNE
Medicare i wikszoinnych ubezpieczeakceptowane.
200 W. 58 Street (rg 7 Ave.)MANHATTAN
Dogodne godziny przyj, rwnierano, wieczorem i w soboty.
158 Noble st. (rg Manhattan Ave.)GREENPOINT
tel. 212.757.7010(mwimy po polsku)laserowe usuwanie wosw, botox, wypenianie zmarszczek, glycolic acid peels.
OCZYSZCZAJC CAE CIAO POZBYWASZ SICHORB
PIJAWKIJ WKJ WKSTAWIANE NA WSZELKIE SCHORZENIA
TERAPIA ODMADZAJCA TWARZ PAWKI POCHODZZ HODOWLI UYWANE JEDNORAZOWO
DZWOABY UMWISINA WIZYT (646) 460-4212
GABINETY NA GREENPOINCIEW CONNECTICUT I NEW JERSEY
R B
LI NOWOOTWATY
GABINETWGARFIELD
DIPLOMATE OF THE AMERICAN ACADEMY OF OPHTHALMOLOGY
- kompletne badanie oczu
- operacje katarakty- operacje jaskry
- operacje laserowe w gabinecie
- operacje oczu przy cukrzycy
- badanie pola widzeniaDoktor wsppracuje z New York Eye and Ear Hospital
i Beth Israel Hospital na Manhattanie.Pacjenci z caego wiata przyjedzajdo dr. Dworeckiego na operacje.
Wikszoubezpieczehonorowana, lekarz naley do unii 32B-J
ROMAN DWORECKI, M.D.P.C.
OKULISTA
Manhattan
409 East 14 Street(rg 1 Ave.)
NYC, NY 10009
212.677.3200OD PONIEDZIAKU DO PITKU
metro L do 1 Ave.
Zamw
wizyt
przez
intern
et
www.Z
ocDoc.com
Roma
nDwo
reckiMD
Creative Dental DDS, P.C.63-58 Wetherole Street
Rego Park, NY 11374
Tel. 718.459.4700
Nowoczesna Stomatologia Oglno-Rodzinna
Dr. Mark PolanskiKosmetyka i protetyka
Leczenie kanaowe
Laminaty, korony i mostki
Biae wypenienia
Czyszczenie i wybielanie
Zdjcia metodkomputerow
Akceptujemy wikszoplanw
ubezpieczeniowych
jako caociowe lub czciowe patnoci
pierwszakonsultacja
BEZPATNA
Dojazd metrem V i R (do stacji 63 Drive)
lub autobusem Q38 i Q60
Blisko centrum handlowego: Sears, Marshall
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
16/40
16
nowy dziennikSobota niedziela 3-4 maja 2014
Wywiad
Jak i dlaczego zrodzisipomysstworzenia Muzeum Emigracji wGdyni?Wsp!czesne emigracje to temat
niezwykle aktualny, cz"sto pojawia-j#cy si"w mediach, a jednak rzad-ko mamy szans"spojrze$na to zja-wisko z szerszej perspektywy. A zde-cydowanie powinni%my, poniewa&
je%li we'miemy pod uwag", &e bli-sko 20 milionw osb o polskich ko-rzeniach &yje poza granicami ojczy-zny, to okazuje si", &e jeste%my jed-nym z najbardziej rozproszonychnarodw na %wiecie. Polska to kraj,w ktrym musi powsta$refleksja nadgenez#, skal#i znaczeniem tego zja-wiska. Bo tylko poprzez wierne
przedstawienie historii polsko%ci,ktra toczy!a si"poza granicami, je-ste%my w stanie w pe!ni zrozumie$nasz#to&samo%$narodow#.
Jaka zatem misja przywieca Mu-zeum Emigracji w Gdyni?Chcemy, aby muzeum by!o miej-
scem spotkania przesz!o%ci z tera'niej-szo%ci#, Polakw z kraju z tymi z za-granicy. Bardzo d!ugo historia polskichemigrantw istnia!a w spo!ecznej%wiadomo%ci jedynie we fragmentachi na marginesie. Bez dokona(rodzi-mej emigracji nie by!oby pi"knych kart
polskiej kultury i nauki. Zas!ugi, ja-kie odda!a ona dla walki o suweren-n#i niepodleg!#Polsk", s#rwnie&nie-ocenione. Zbyt d!ugo te dwie historie
ta znad Wis!y i ta pisana we wszyst-kich miejscach, do ktrych trafiali na-si rodacy rozdzielano. W rzeczywi-sto%ci bowiem zawsze by!y %ci%le zesob#zwi#zane, zale&ne od siebie i g!"-
boko na siebie oddzia!uj#ce.Historia polskiej emigracji to przede
wszystkim opowie%$o cz!owieku; totak&e opowie%$o pozostawaniu sob#na ka&dym kontynencie i w ka&dymczasie. Ka&da niesie wiele m#dro%cio specyfice polskiego do%wiadczeniahistorycznego i wsp!czesnego, ale te&s#one zadziwiaj#co bliskie do%wiad-
czeniu dzisiejszego cz!owieka &y-j#cego w globalnym %wiecie, w kt-rym kolejne granice zanikaj#i w kt-rym to&samo%$nie jest czym%danymraz na zawsze, lecz cz"sto jest %wia-domym wyborem. Z pewno%ci#mo-g#stanowi$przyk!ad pewnego oby-watelskiego wymiaru patriotyzmu nastawionego na pami"$o wsplno-cie i jednocze%nie realizacj"najbar-dziej osobistych ambicji.
Proszpowiedzie, co muzeum jestw stanie zaoferowa swoim go-ciom?Niezwyk!a ranga zagadnienia wy-
maga silnego oparcia w nowoczesnej,wielofunkcyjnej instytucji kulturalnej.Powstaj#ce Muzeum Emigracji w
Gdyni oprcz dzia!alno%ci ekspo-zycyjnej, popularyzatorskiej i eduka-cyjno-badawczej b"dzie tak&e pr"&-
nie dzia!aj#cym w"z!em kultury i roz-rywki. Po!#czenie wszystkich tychfunkcji w jednym obiekcie mo&liwe
jest zarwno dzi"ki szerokiemu spek-trum programowemu, jak i ogromnej
przestrzeni b"d#cej do dyspozycji in-stytucji to blisko 6000 metrw kwa-dratowych. W dworcumie%ci$si"b"-dzie kino studyjne, przestrze(do dzia-!a( koncertowych, czytelnia,restauracja i kawiarnia z widokiem namorze i statki niemal&e na wyci#gnie-cie r"ki. Instytucja o tak szerokiej ofer-cie programowej, ulokowana w post-industrialnym, portowym otoczeniu,daje realne szanse na wykreowaniemiejsca, ktre wykroczy poza dzia-!ania tradycyjnego muzeum i stanie
si"wa&nym o%rodkiem na kultural-nej i turystycznej mapie Polski.
Wybr siedziby tej unikalnej pla-cwki nie bychyba przypadkowy?Rzeczywi%cie, Muzeum Emigracji
w Gdyni znalaz!o swoj#siedzib"wzabytkowym Dworcu Morskim gmachu nie tylko przepi"knym,zw!aszcza teraz po odnowieniu, ale sta-nowi#cym w przesz!o%ci centralny
punkt na mapie polskiej emigracji. Tow!a%nie w tym, wzniesionym w b!y-skawicznym tempie w 1933 roku, bu-dynku skupia!y si"wszystkie szlakiwyjazdw Polakw z kraju. To tu cu-mowa!y i st#d odp!ywa!y polskie trans-atlantyki m.in. s!ynny Batory. Wswoim czasie by!a to placwka prze-
wy&szaj#ca standardem wi"kszo%$podobnych o%rodkw na ca!ym%wie-cie. Decydowa!y o tym nie tylko spra-
wy presti&owe. W ten sposb bowiemwyra&ano g!"boki szacunek odrodzo-nego pa(stwa polskiego dla wszyst-kich obywateli, tak&e tych, ktrzy zr&nych powodw zdecydowali si"wyjecha$z kraju. Trudno by!oby zna-le'$w ca!ej Polsce miejsce lepiej na-daj#ce si"do opowiedzenia historii mi-lionw polskich emigrantw.
Czyli w muzeum jest miejsce na opo-wieoyciu nie tylko samych emi-
grantw, ale take ich potomkwyjcych juza granic?Naturalnie, to cz"%$naszej wspl-
nej historii. Dla samych potomkwemigrantw jest to cz"%$ich rodzin-nego dziedzictwa jak wa&nego, wi-
da$to w wielu domach w StanachZjednoczonych, ale rwnie&w Ka-nadzie, Argentynie czy Brazylii.
Dla nas jest to przede wszystkim nie-zwykle wa&na cz"%$ wsplnegodziedzictwa narodowego. Dokona-nia Polonii budz#szacunek i podziw.Mam tu na my%li nie tylko wielkie
postacie, jak gen. Kazimierz Pu!a-ski czy Maria Curie-Sk!odowska, alemiliony anonimowych ludzi, ktrzy
budowali swoje &ycie od podstaww zupe!nie obcym cz"sto kraju. S#oni w pewnym stopniu ambasado-rami polsko%ci, bo w!a%nie przezspotkania z nimi inni ludzie cz"sto
poznaj#Polsk", jej histori", kultu-r"i zwyczaje.
W jaki sposb MEG kontaktuje size spoecznociemigracyjn, roz-proszonprzeciepo caymwiecie?Ju&od pocz#tku starali%my si"na-
wi#za$wsp!prac"ze %rodowiska-mi polonijnymi poprzez spotkania,
prezentacje oraz korespondencyjnie.Bardzo wa&na jest dla nas praca pol-skich mediw i dziennikarzy za gra-nic#. Jeste%my zaanga&owani w pra-ce jury Nagrody im. Macieja P!a&y(-skiego, honoruj#cej ich prac"na wielu
polach, cho$by zachowania pami"-ci o wsplnym dziedzictwie, ale i wdziedzinie obrony praw Polakw wr&nych krajach.
Realizujemy ambitny projekt Ar-chiwum Emigranta, w ramach ktre-go gromadzimy osobiste wspomnie-nia zwi#zane z wyjazdem i &yciem naemigracji. Przedsi"wzi"cie to spotka-!o si"z ogromnym i&ywym odzewemz ca!ego%wiata. Podobnie jest z innymnaszym projektem gromadzenia pa-mi#tek, dokumentw, filmw i foto-grafii pod nazw#Emigracja w Rze-czy Samej. )wiadczy to o wielkiej idotychczas niezrealizowanej potrzebie
z jednej strony opowiedzenia o lo-sach w!asnych i swojej rodziny, a z dru-giej o ch"ci lepszego poznania histo-rii Polakw i osb polskiego pocho-dzenia rozproszonych po ca!ym%wiecie.
Jak dziw Polsce patrzy sina emi-
grantw?Przede wszystkim emigranci prze-
stali by$kim%nieznanym, o kim s!y-
sza!o si"jedynie w opowie%ciach rodziny czy znajomych. Dzi%chyba ka&dy ma kogo%bliskiego za granic#, jednak sama emigracja wci#&jest postrzegana bardziej jako problem ni&pewienaturalny proces. Z pewno%ci#potrzebna jest znacznie intensywniejsza wymiana my%li mi"dzy Polakami z kra
ju i zagranicy. Wci#&funkcjonuje wiele stereotypw na temat emigracjdlatego trzeba o niej rozmawia$ najlepiej ze%wiadomo%ci#, jak mocno tzjawisko osadzone jest w polskiej kuturze i historii. Dialog jest niezb"dndla wzajemnego zrozumienia.
Do kogo adresowana jest ofertMuzeum Emigracji w Gdyni cztylko do emigrantw i ich rodziczy smoe inni adresaci?Muzeum Emigracji w Gdyni po
wstaje g!wnie z my%l#o odbiorcy krajowym, ktry cz"sto mo&e nie zdawa$sobie sprawy z tego, jak z!o&one i istotne by!o w naszej historzjawisko emigracji. Jednak od pocz#tku organizowania naszej placwki za
praszamy Poloni"i emigrantw dwsp!tworzenia tej opowie%ci. Bo t
jest ich historia. Realizacja wielu naszych projektw jest mo&liwa tylkdzi"ki &yczliwemu przyj"ciu ze strony %rodowisk polonijnych. To dzi"knim stale powi"kszaj#si"nasze zbiory, sp!ywaj#do nas kolejne emigracyjne relacje, a temat Polakw &yj#cych na ca!ym %wiecie zyskuje zainteresowanie i rang"na jak#zas!uguj
Czy wiadomo jujak bdzie wygldaa staa ekspozycja?Prace nad jej przygotowaniem to
cz#si"od roku, obecnie powoli wkraczamy w etap realizacji. Nasza wystawa poka&e emigracj"z ziem polskicod XIX wieku po wsp!czesno%$, uwzgl"dnieniem szerokiego t!a gospodarczego, spo!ecznego i kulturalnegChcemy, aby go%cie muzeum mieli okazj"zobaczy$, zrozumie$, ale i poczu
jak trudna dla mieszka(ca polskiej ws
sprzed stu lat musia!a by$decyzja wyje'dzie za ocean, z jak wieloma trudno%ciami musia!si"zmaga$, jak wie
Historia polskiej emigracji
to opowieo czowieku! Rozmowa z KarolinGrabowicz-Matyjas, dyrektorkpowstajcego Muzeum Emigracji w Gdyni
MUZEUM EMIGRACJI W GDYNIal. Marszaka Pisudskiego 1881-378 Gdyniatel. +48 58 623-3593fax +48 58 623-3179www.muzeumemigracji.pl
FOTO:TOMASZZEREK
Dworzec Morski przysza siedziba muzeum
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
17/40
ka musia!a by"si!a, nadzieja i deter-minacja, ktra mu towarzyszy!a. Niezabraknie najwa#niejszych kierun-kw emigracji, w$rd ktrych znajd%si& oczywi$cie Stany Zjednoczone.Chcemy na wystawie pokaza"ogrom-n%skal&zjawiska zarwno je$li cho-dzi o ilo$"uczestnicz%cych w nim lu-
dzi, jak i zasi&g geograficzny, obejmu-j%cy ca!y $wiat. Pokazanie takuniwersalnego do$wiadczenia jak emi-gracja, to wielkie wyzwanie, jednak ma-my ambicj&przekaza"go$ciom nie tyl-ko potn%ilo$"wiedzy, ale i da"szan-s&prze#ycia czego$niezwyk!ego.
Ile miejsca w Muzeum Emigracjibdzie powicone emigracji doAmeryki?Stany Zjednoczone to niezwyk!e
miejsce na mapie polskiej emigracji.USA to dzi$najwi&ksze skupisko osbpolskiego pochodzenia poza sam%Polsk%. Ich osobiste historie i relacjerodzinne to niezwyk!a panorama lo-sw ludzi, ktrzy do wszystkiego do-chodzili w!asn%prac%. Na Ellis Islandka#dy rozpoczyna!swoje #ycie nie-jako na nowo, jednak jest to napraw-d&niezwyk!e i godne podziwu, jakwielu emigrantw i ich potomkw za-chowuje pami&"o kraju pochodze-nia. Ta wi&'sprawi!a,#e nie tylko bu-dowali dobrobyt i pot&g&USA, aleaktywnie wspierali rodziny i rodakww Polsce, a nawet czynnie w!%czalisi&w walk&o niepodleg!o$"pa(stwapolskiego w wielu krytycznych mo-mentach naszej historii. Wszystkie teaspekty postaramy si&poruszy"oma-wiaj%c temat Ameryki P!nocnej.
Muzeum zostanie oficjalnie otwar-te na przeomie 2014 i 2015 roku,ale jurealizuje wiele projektw, or-
ganizuje konkursy, animuje wyda-rzenia kulturalne w przestrzeni
miasta. Co uwaa pani za najwik-sze osignicie w dotychczasowejdziaalnoci placwki?Przygotowanie nowoczesnej pla-
cwki muzealnej to ogromne i cza-soch!onne przedsi&wzi&cie. Chcemyten czas potrzebny na jego organiza-cj&wykorzysta"jak najpe!niej. Dla-tego od samego niemal pocz%tku re-alizujemy projekty maj%ce z jednejstrony s!u#y"gromadzeniu przez naswiedzy i materia!w, ale z drugiej popularyzowaniu ju#teraz wiedzy ohistorii emigracji, skali tego zjawiskai wielkich dokonaniach Polakw naca!ym $wiecie. Organizujemy w tymcelu wiele imprez cyklicznych, jak na
przyk!ad Stacja Emigracja Za gra-nic%sztuki; jest to cykl wyk!adw o
polskich artystach emigracyjnych.Natomiast projekt Migracje/Kre-acje pokazuje migracje jako uniwer-salne do$wiadczenie wsp!czesnego$wiata. Ka#dego 2 maja w Dzie(Polonii i Polakw za Granic% za-
praszamy go$ci na specjalnie wyda-rzenia, ktre prezentuj%wielki doro-bek Polonii na najr#niejszych polach.
Za nasze najistotniejsze osi%gni&-cie uzna!abym jednak inicjowanierozmowy o emigracji w przestrzeni
publicznej. Potrzebujemy dialogu,ktry pozwala inaczej spojrze"na sa-mo zjawisko emigracji, na ktre trze-
ba patrze"w szerokiej perspektywiehistorycznej, ale i dostrzega"funda-mentalny wp!yw, jaki ma na nasz, jaknajbardziej tera'niejszy, sposb #y-cia. I Muzeum Emigracji w Gdyni
jest w!a$nie t%instytucj%, ktra ini-cjuje ten dialog z po#ytkiem dlaPolakw w kraju i za granic%.
adna placwka kultury nie jestsamotnwysp. Z jakimi organi-zacjami wsppracujecie? Jak wy-glda nawizywanie kontaktwprzez organizacje muzealne?Rzeczywi$cie, budowa nowoczesnej
placwki muzealnej wymaga wsp!-pracy z ju#istniej%cymi placwkami.Jednym z naszych partnerw jest Mu-zeum Powstania Warszawskiego wy-
j%tkowa instytucja, jak ma!o ktra po-trafi%ca o historii mwi" j&zykiemwsp!czesnego odbiorcy. Wymiana do-$wiadcze(by!a cenn%pomoc%rwnie#
przy organizacji naszego programu wo-lontariatu [U]czynni kulturalnie.
Od 2013 roku jeste$my cz!onkamiAEMI (Association of European Mi-gration Institutions) stowarzyszeniaskupiaj%cego europejskie instytucje po-dejmuj%ce temat migracji. Taka przy-
nale#no$"to wyr#nienie, ale i skutecz-na platforma wymiany do$wiadcze(.Muzeum Emigracji w Gdyni to jedy-na taka placwka w Polsce, st%d kon-takty z zagranicznymi partnerami todla nas szansa na budow&instytucji nawysokim poziomie. Uczymy si&od naj-lepszych, a jednocze$nie mo#emy by"dumni z tego, co ju#dzi$mamy samido zaoferowania. Chyba#adna inna in-stytucja nie mo#e pochwali"si&tak uni-katow%siedzib% !%cz%c%pi&kno ar-chitektury i bogat%histori& jak Dwo-rzec Morski w Gdyni.
Dzikujpani za rozmow.ROZMAWIA: JANUSZ M. SZLECHTA
Powitanie statku pasaerskiego m.s. Pisudski w 1935 roku
FOTO
:HENRYKPODDBSKI/MUZEUMM
IASTAGDYNI
7/27/2019 2014.05.03 Nowy Dziennik
18/40
18
nowy dziennikSobota niedziela 3-4 maja 2014
Felieton
Eliza SarnackaMahoney
Ledwie oczy!ci"am dom z wielka-nocnych min typu "roztopiony cze-koladowy zaj#czek za grzejnikiem"oraz "chlebek z pasztetem pod ka-nap#" (wci!ni$ty tam przez ewident-nego wroga pasztetu, obstawiam, %emocno ma"oletniego), a ju%przysz"a
pora na podejmowanie czeredy ko-lejnych go!ci przyby"ych na "Ame-rican Girl Samantha's Mystery Par-ty Game". Obja!niaj#c po ludzku, tourz#dza"y!my z M"odsz#tematycz-n# imprez$, w czasie ktrej osiemdziewcz#tek w wieku 9-10 lat ode-gra, na podstawie scenariusza, role
bohaterek pewnej ckliwej sztuki z ta-jemnic# do rozwik"ania po drodze.Ksi#%eczki ze scenariuszem, rekwi-zyty i wskazwki, jak zorganizowa&to party z teatrem, przysz"y do nasw pude"ku wielko!ci gry planszowej,wysy"ka z amazon.com.
Wiem, %e jestem nawiedzona odpowiedzia"am. Ale to ju%ostat-ni dzwonek.
Ostatni dzwonek, bo za miesi#c ko-niec szko"y. Nie wiem, naturalnie, jakto w ogle mo%liwe, skoro ledwiewczoraj by"y miko"ajki, a przedwczo-raj je'dzili!my na grzyby, tylko %e taniewiedza nic nie zmienia. O grzeM"odsza dowiedzia"a si$w ubieg"ewakacje. Naby"y!my niewiele p'niej,ciesz#c si$, jaka to b$dzie frajda zro-
bi&party w klimacie pocz#tkw XX
wieku, dla kole%anek i ich lalek, i zulubionymi ksi#%kami z serii "Ame-rican Girl Mystery", ktrymi gronoma"oletnich przyjaci"ek b$dzie mo-g"o przy okazji si$wymieni&. Partymia"o by&jeszcze przed Halloweenem,
potem przed Dzi$kczynieniem, przedprzerw# !wi#teczn#, przed feriamiwiosennymi itd. Trzeba nam jednak
by"o na plecach oddechu wakacji, byrozes"a&zaproszenia.
Ale ostatni dzwonek tak%e dlate-go,%e widz$to niemal ka%dego dnia
ko(czy si$pewna pi$kna, magicz-na faza w %yciu mojej crki. Dobie-ga kresu czas mitycznej wyobra'ni,ktra tak cudnie w"ada pierwszymokresem dzieci(stwa naszych pociech.Jeszcze tylko kilka chwil, w czasie
ktrych dziecko, nieustannie roze-!miane od ucha do ucha, szcz$!liwez tego tylko powodu, %e !wieci s"o(-ce, zazieleni"a si$trawa, a do ogrd-ka przyby"w go!ci rudy kot s#sia-dw wpadnie zdyszane i szarpi#cnas za r$kaw, nie bacz#c przy tymna %adne okoliczno!ci zewn$trzne(rozmawiamy przez telefon, mamygo!cia, trzymamy w r$kach wie%$zeszklanek), zacznie opowiada& bez
jednego znaku przestankowego:... %e znalaz"o w agre!cie biedron-
k$, pierwsz#tej wiosny, tak#maciup-k# jeszcze, ledwie umie porusza&skrzyd"ami, co za szcz$!cie jednak,%e akurat ko"o naszego domu, tutajnic z"ego jej si$nie stanie, tutaj przy-
jaci"ka zaraz urz#dzi jej domek w
pude"ku po butach i nasypie tamkwiatkw z jab"onki, %eby "adniepachnia"o.
Zwariowa"a!? Nie obrywaj kwiatw z jab"onki, bo nie b$dzie jab"e
jak ka%dy