42
1 მიზანმიმართული ოპტიმალური მედიკამენტოზური მკურნალობის რეკომენდაციები კარდიოლოგიაში განახლებული ვერსია (2012-2013) Guidelinedirected medical therapy in cardiology Updated version (2012-2013 ) ამერიკის კარდიოლოგთა კოლეჯი ამერიკის კარდიოლოგთა ასოციაცია ამერიკის გულის ასოციაცია ევროპის კარდიოლოგთა საზოგადოება Source: American College of Cardiology American Cardiology Association American Heart Association European Society of Cardiology თბილისი -2014

(2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

1

მიზანმიმართული ოპტიმალური მედიკამენტოზური

მკურნალობის რეკომენდაციები კარდიოლოგიაში

განახლებული ვერსია (2012-2013)

Guideline–directed medical therapy in cardiology

Updated version (2012-2013 )

ამერიკის კარდიოლოგთა კოლეჯი

ამერიკის კარდიოლოგთა ასოციაცია

ამერიკის გულის ასოციაცია

ევროპის კარდიოლოგთა საზოგადოება Source:

American College of Cardiology

American Cardiology Association

American Heart Association

European Society of Cardiology

თბილისი -2014

Page 2: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

2

პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის ხიდების" პროექტის

ფარგლებში, რომელიც ხორციელდება აშშ-ის მთავრობის პოპულაციის,

ლტოლვილთა და მიგრაციის ბიუროს ფინანსური მხარდაჭერით, ამქორ-

საქართველოს მიერ.

The publication is prepared within the framework of the "Expanding Health

Bridges" Project funded by U.S. Government's the Bureau of Population,

Refugees, and Migration financial support, being implemented by UMCOR-

Georgia

პუბლიკაცია შედგენილია მსოფლიო ჯანმრთელობის ორგანიზაციის, აშშ-ს

ჯანდაცვის ეროვნული ინსტიტუტებისა და ევროპის კარდიოლოგთა საზოგადოების

რეკომენდაციების მიხედვით.

შემდგენელი შურა ავალიანი, მედიცინის დოქტორი

The publication is composed by Shura Avaliani, MD, PhD in accordance

with the recommendations of the World Health Organization (WHO),

U.S. National Institutes of Health &European Society of Cardiology

აქ გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და არ ასახავს „ამქორის“

შეხედულებებს

The opinions expressed herein are those of the author(s) and do not necessarily

reflect the views of UMCOR

Page 3: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

3

სარჩევი

არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობის რეკომენდაციები -----------------

სტაბილური კორონალური არტერიების დაავადების (კად) მკურნალობის

რეკომენდაციები ----------------------------------------------------------------------

გულის ქრონიკული უკმარისობის მკურნალობის რეკომენდაციები ---------

რეკომენდაციები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მკურნალობაში ST ელევაციით

(STEMI ) --------------------------------------------------------------------------------------

რეკომენდაციები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მკურნალობაში ST ელევაციის

გარეშე (nSTEMI ) --------------------------------------------------------------------------------

ორსულებში გულ-სისხლძარღვთა დაავადების მკურნალობის რეკომენდაციები -----

რეკომენდაციები უნდა დაეხმარონ კლინიცისტებს სწორი გადაწყვეტილებას

მიღებას სხვადასხვა კლინიკურ სიტუაციებში. ამისათვის მნიშვნელოვანია

ორიენტირება რეკომენდაციების კლასებისა (I, II, III) და მტკიცებულებების

დონეების (A, B, C) საკითხებში.

რეკომენდაციების კლასები

კლასი I

სარგებელი >>> რისკი

მტკიცებულება და/ან ზოგადი

შეთანხმება, რომ მოცემული

რეკომენდებულია /

ნაჩვენებია

Page 4: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

4

სამკურნალო მეთოდი ან პროცედურა

სასარგებლო და ეფექტურია..

კლასი II

წინააღმდეგობრივი მტკიცებულებები

ან/და აზრთა სხვადასხვაობა

მოცემული სამკურნალო მეთოდის ან

პროცედურის სარგებლობის /

ეფექტურობის შესახებ

კლასი IIа

სარგებელი >> რისკი

მტკიცებულებათა/აზრთა

უმრაველესობა

სარგებელის/ეფექტურობის

დამადასტურებელია

უნდა იყოს

განხილული

კლასი IIb

სარგებლელი ≥ რისკი

სარგებელი/ეფექტურობა ნაკლებად

არის დადასტურებული

/გაზიარებული

შეიძლება იყოს

განხილული

კლასი III

სარგებლი არ არის

ან ზიანის მომტანია

მტკიცებულება და/ან zogadi

SeTanxmeba რომ მოცემული

მკურნალობა ან პროცედურა არ არის

სასარგებლო/ეფექტური, ზოგ

შემთხვევაში კი ზიანის მომტანი

შეიძლება იყოს

არ არის

რეკომენდებული

მტკიცებულების დონე

არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობის რეკომენდაციები

მტკიცებულების

დონე А

მონაცემები მიღებულია მრავალი რანდომული კლინიკური

კვლევებისა ან მეტა-ანალიზის შედეგად

მტკიცებულების

დონე В

მონაცემები მიღებულია ერთი რანდომული კლინიკური

კვლევის ან ფართო არარანდომული კვლევების შედეგად

მტკიცებულების

დონე С

ექსპერტთა ურთიერთშეთანმხებული აზრი ან/და

მცირერიცხოვანი რეტროსპექტული ან რეგისტრული

კვლევების შედეგად მიღებული გადაწყვეტილება

Page 5: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

5

ახალი ასპექტები:

სახლში არტერიული წნევის მონიტორირების პროგნოზული მნიშვნელობის

გაზრდა

მონაცემების განახლება „თეთრი ხალათის ჰიპერტენზიაზე“, შენიღბული ჰიპერტონიასა და ახალგაზრდა ასაკში არტერიული ჰიპერტენზიაზე.

მონაცემების განახლება სუბკლინიკური ორგანული დაზიანების

პროგნოზული მნიშვნელობაზე.

სამიზნე არტერიული წნევის მაჩვენებლების გადახედვა.

თავისუფალი მიდგომა საწყისი მონოთერაპიისადმი

ორი პრეპარატის კომბინაციის საზოგადოებაში მიღებული სქემების

გადახედვა.

ახალი ალგორითმები მკურნალობაში სამიზნე არტერიული წნევის

მისაღწევად.

განსაკუთრებულ სიტუაციებში მკურნალობის ტაქტიკაში მოქმედების

სპექტრის გაფართოება.

არტერიული ჰიპერტენზიის განსაზღვრა და კლასიფიკაცია

კატეგორია სისტოლური დიასტოლური

ოპტიმალური < 120 და < 80

ნორმალური 120-129 და/ან 80-84

მაღალი ნორმალური 130-139 და/ან 84-89

არტერიული ჰიპერტრზია

1 ხარისხის

140-159 და/ან 90-99

არტერიული ჰიპერტრზია

2 ხარისხის

160-179 და/ან 100-109

არტერიული ჰიპერტრზია

3 ხარისხის

≥ 180 და/ან ≥ 110

იზოლირებული სისტოლური

არტერიული ჰიპერტრნზია

1, 2 და 3 ხარისხის

≥ 140 და < 90

Page 6: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

6

საერთო გულ-სისხლძარღვთა რისკის შეფასება

სხვა რისკ-ფაქტორი,

სუბკლინიკური

ორგანული

დაზიანება ან

დადგენილი

დაავადება

არტერიული წნევა

მაღალი

ნორმალური

არტერიული

ჰიპერტრზია

1 ხარისხის

არტერიული

ჰიპერტრზია

2 ხარისხის

არტერიული

ჰიპერტრზია

3 ხარისხის

სხვა რისკ-ფაქტორი

არ არსებობს

დაბალი რისკი საშუალო

რისკი

მაღალი

რისკი

1-2 რისკ-ფაქტორი დაბალი

რისკი

საშუალო

რისკი

საშუალო და

მაღალი რისკი

მაღალი

რისკი

3 და მეტი რისკ-

ფაქტორი

დაბალი და

საშუალო

რისკი

საშუალო და

მაღალი რისკი

მაღალი რისკი მაღალი

რისკი

სამიზნე ორგანოების

დაზიანება,

თირკმლის

პათოლოგია ან

დიაბეტი

საშუალო და

მაღალი

რისკი

მაღალი რისკი

მაღალი რისკი

მაღალი და

ძალიან

მაღალი

რისკი

დადგენილი

გულსისხლძარღვთა

დაავადება,

თირკმლის

პათოლოგია ან

დიაბეტი

ძალიან

მაღალი

რისკი

ძალიან

მაღალი

რისკი

ძალიან

მაღალი

რისკი

ძალიან

მაღალი

რისკი

Page 7: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

7

მედიკამენტოზური თერაპიის პრინციპები

რეკომენდაციები კლასი დონე

არტერიული ჰიპერტენზიის II-III ხარისხის დროს

მედიკამენტოზური თერაპიის სასწრაფოდ დაწყება -

რამდენიმე კვირის შემდეგ ან ერთდროულად ცხოვრების

წესის შეცვლასთან ერთად.

I

A

მედიკამენტოზური თერაპია I ხარისხის არტერიული

ჰიპერტენზიის და დადგენილი დაავადების დროს.

I B

მოხუცებულ პაციენტებში მედიკამენტოზური თერაპიის

დაწყების ჩვენებაა სისტ. არტერიული წნევა ≥160 მმ. ვწყ.სვ

I A

ხანდაზმულ პაციენტებში (80 წლამდე) მედიკამენტოზური

თერაპიის დაწყების ჩვენებაა სისტ. არტერიული წნევა 140–

159 მმ. ვწყ.სვ, იმ შემთხვევაში თუ კარგად იტანენ მის

მკურნალობას

IIb

C

მაღალი ნორმალური არტერიული წნევის

მედიკამენტოზური თერაპია არაა რეკომენდირებული.

III

A

ახალგაზრდა ასაკში იზოლირებული სისტოლური

ჰიპერტენზიის დროს მედიკამენტოზური თერაპია არაა

რეკომენდირებული, აუცილებელია ცხოვრების წესის

შეცვლა და დაკვირვება.

III

A

სამიზნე არტერიული წნევა

რეკომენდაციები კლასი დონე

სამიზნე სისტოლური წნევა <140 მმ. ვწყ.სვ

ა) დაბალი და საშუალო გულსისხლძარღვთა რისკი I B

ბ) დიაბეტი I A

გ) გადატანილი ინსულტი ან ტრანზიტორული იშემიური

შეტევა

IIa B

დ) დიაბეტური ან არადიაბეტური ეტიოლოგიის თირკმლის

დაავადება

IIa B

დიასტოლური არტერიული წნევის სამიზნე დონე <90 მმ.

ვწყ.სვ, გარდა დიაბეტით დაავადებული პაციენტებისა (<85

მმ. ვწყ.სვ.)

I A

Page 8: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

8

კონკრეტულ შემთხვევებში უპირატესად რეკომენდირებული პრეპარატები

კლინიკური სიტუაცია პრეპარატი

სუბკლინიკური ორგანული დაზიანება

მარცხენა პარკუჭის ჰიპერტროფია აგფ-ინჰიბიტორი, არბ, Ca-ანტაგონისტი

უსიმპტომო ათეროსკლეროზი აგფ-ინჰიბიტორი, Ca-ანტაგონისტი

მიკროალბუმინურია აგფ-ინჰიბიტორი, არბ

თირკმლის დისფუნქცია აგფ-ინჰიბიტორი, არბ

გულ-სისხლძარღვთა პათოლოგია

ანამნეზში ინსულტი ნებისმიერი პრეპერატი

ანამნეზში მიოკარდიუმის ინფარქტი ბეტა-ბლოკერი, აგფ-ინჰიბიტორი, არბ,

Ca-ანტაგონისტი

სტენოკარდია ბეტა-ბლოკერი, Ca-ანტაგონისტი

გულის უკარისობა დიურეტიკი, ბეტა-ბლოკატორი, აგფ-

ინჰიბიტორი, არბ, მრა

აორტის ანევრიზმა ბეტა - ბლოკატორი

წინაგულების ფიბრილაცია, პრევენცია არბ, აგფ-ინჰიბიტორი, ბეტა-

ბლოკატორი, ან მრა

წინაგულების ფიბრილაცია, პარკუჭების

რითმის კონტროლი

ბეტა-ბლოკატორი, ვერაპამილი ან

დილტიაზემი

თირკმლის ქრ. დაავადების

ტერმინალური სტადია/პროტეინურია

აგფ-ინჰიბიტორი, არბ,

პერიფერიული არტერიების დაავადებები აგფ-ინჰიბიტორი, Ca-ანტაგონისტი

სხვა

იზოლირებული სისტოლური

არტერიული ჰიპერტენზია (მოხუცებში)

დიურეტიკი, Ca-ანტაგონისტი

მეტაბოლური სინდრომი აგფ-ინჰიბიტორი, არბ, Ca-ანტაგონისტი

შაქრიანი დიაბეტი აგფ-ინჰიბიტორი, არბ

ორსულობა მეტილდოპა, ბეტა-ბლოკატორი, Ca-

ანტაგონისტი

ნეგროიდული დიურეტიკი, Ca-ანტაგონისტი

Page 9: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

9

ჰიპოტენზიური პრეპარატების გამოყენების აბსოლუტური და შედარებითი

უკუჩვენებები

პრეპარატი აბსოლუტური

უკუჩვენებები

შედარებითი

უკუჩვენებები

აგფ-ინჰიბიტორები

ორსულობა,

ჰიპერკალიემია,

თირკმლის არტერიების

ორმხრივი სტენოზი,

ანგიონევროზული

შეშუპება

რეპროდუქციული

ასაკის ქალები

არბ

ორსულობა,

ჰიპერკალიემია,

თირკმლის არტერიების

ორმხრივი სტენოზი

რეპროდუქციული

ასაკის ქალები

თიაზიდური შარდმდენები

პოდაგრა

მეტაბოლური სინდრომი,

გლუკოზის ტოლერანტობის

დაქვეითება,

ორსულობა,ჰიპერკალციემია,

ჰიპოკალიემია

ბეტა-ბლოკატორები

ბრონქიალური ასტმა,

ატრიოვენტრიკულური

ბლოკადა II-III

ხარისხის

მეტაბოლური სინდრომი,

გლუკოზისადმი

ტოლერანტობის დარღვევა,

სპორტსმენები და

ფიზიკურად აქტიური

პაციენტები,

ფქოდ

Ca-ანტაგონისტები

(დიჰიდროპირიდინები)

ტაქიარითმია,

გულის უკმარისობა

Page 10: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

10

Ca-ანტაგონისტები

(ვერაპამილი,

დილთიაზემი)

ატრიოვენტრიკულური

ბლოკადა II-III

ხარისხის, გულის

უკმარისობა

მინერალოკორტიკოიდების

რეცეპტორების

ანტაგონისტები

თირკმლის უკმარისობა,

ჰიპერკალიემია

ანტიჰიპერტენზიული პრეპარატების შესაძლო კომბინაციები

უპირატესად რეკომენდირებული კომბინაციები:

აგფ ინჰიბიტორები და თიაზიდური შარდმდენები

არბ და თიაზიდური შარდმდენები

კალციუმის ანტაგონისტები და თიაზიდური შარდმდენები

აგფ ინჰიბიტორები და კალციუმის ანტაგონისტები

არბ და კალციუმის ანტაგონისტები

მიზანშეწონილი კომბინაციები (შეზღუდული გამოყენებით):

ბეტა - ბლოკერები და თიაზიდური შარდმდენები

შესაძლო კომბინაციები, თუმცა ნაკლებად შესწავლილი:

აგფ ინჰიბიტორები და ბეტა- ბლოკერები

არბ და ბეტა-ბლოკერები

კალციუმის ანტაგონისტები და ბეტა-ბლოკერები

კომბინაციები, რომელიც არაა რეკომედირებული:

აგფ და არბ

მკურნალობის მიდგომები განსაკუთრებულ შემთხვევებში

„თეთრი ხალათის ჰიპერტენზია“: მაღალი არტერიული წნევა ექიმთან ვიზიტისას,

მაგრამ ნორმალური წნევის მაჩვენებლები სახლში მონიტორინგის დროს

შენიღბული ჰიპერტენზია: მაღალი ნორმალური არტერიული წნევა ექიმთან

ვიზიტის დროს, მაგრამ მომატებული არტერიული წნევა სახლის მონიტორინგის

პირობებში. ამ ტიპის არტერიული წნევა გულ-სისხლძარღვთა სისტემის მხრიდან

მაღალ რისკს წარმოადგენს.

Page 11: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

11

მკურნალობის ტაქტიკა „ თეთრი ხალათის ჰიპერტონიისა“ და შენიღბული

ჰიპერტონიის დროს

რეკომენდაციები კლასი დონე

ცხოვრების წესის შეცვლა და დინამიური დაკვირვება IIa

С

მედიკამენტოზური თერაპია, დამატებით ცხოვრების წესის

ცვლილება მეტობოლური დარღვევების ან ორგანოების

სუბკლინიკური დაზიანების შემთხვევაში

IIb

С

შენიღბული ჰიპერტენზია- ცხოვრების წესის ცვლილება და

მედიკამენტოზური თერაპია

IIa

С

მოხუცებსა და ხანდაზმულ ასაკში არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობის

ტაქტიკა

რეკომენდაციები კლასი დონე

სისტ.არტ.წნევის დონე ≥ 160 მმ.ვწყ.სვ. საჭიროა

შემცირდეს 140 – 150 მმ.ვწყ.სვ-მდე.

I А

80 წელზე ნაკლები ასაკის პირებში, რომელთა

საერთო მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია,

ანტიჰიპერტენზიული თერაპია იწყება ≥140 მმ.ვწყ.სვ-

ს დროს, სამიზნე დონეა <140 მმ.ვწყ.სვ,

IIb

С

80 წელზე მეტ პირებში, როდესაც სისტ.არტერიული

წნევა არის ≥160 მმ.ვწყ.სვ. აუცილებელია მისი

შემცირება 140 - 150 მმ.ვწყ.სვ-ს დონეზე.

I

В

Page 12: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

12

რეკომენდაციები კლასი დონე

დასუსტებულ ხანდაზმულ და მოხუცებულ

პაციენტებში ანტიჰიპერტენზიული მკურნალობის

ჩატარება მკურნალი ექიმის პრეროგატივაა.

I

С

ავადმყოფები რომლებიც იმყოფებიან

ანტიჰიპერტენზიულ თერაპიაზე და აღწევენ 80

წელს უნდა გააგრძელონ შემდგომაც მკურნალობა

კარგად შეგუების შემთხვევაში.

IIa

С

შესაძლებელია ნებისმიერი ანტიჰიპერტენზიული

პრეპარატის გამოყენება. ხოლო იზოლირებული

სისტოლური არტერიული ჰიპერტენზიის დროს

უმჯობესია დიურეტიკები და კალციუმის

ანტაგონისტების მიღება.

I

А

მკურნალობის ტაქტიკა დიაბეტით დაავადებულ პაციენტებში

რეკომენდაციები კლასი დონე

ფარმაკოთერაპია ≥140 მმ.ვწყ.სვ. I А

სამიზნე სისტოლური არტერიული წნევა <140

მმ.ვწყ.სვ., დიასტოლური არტერიული წნევა <85

მმ.ვწყ.სვ.

I А

ანტიჰიპერტენზიული პრეპარატების ყველა კლასი.

არბ უმჯობესია პროტეინურიის ან

მიკროალბუმინურიის შემთხვევაში.

I

А

არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობის ტაქტიკა მეტაბოლური სინდრომის დროს

რეკომენდაციები კლასი დონე

ცხოვრების წესის ცვლილება, სხეულის მასის

დაქვეითება და ფიზიკური აქტივობა.

I В

არბ და კალციუმის ანტაგონისტები. ბეტა

ბლოკატორები (გარდა ვაზოდილატაციური

ეფექტით) და შარდმდენები; მხოლოდ როგორც

IIa

С

Page 13: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

13

რეკომენდაციები კლასი დონე

დამატებითი პრეპარატები, უმჯობესია კომბინაცია

კალიუმის შემნახველ დიურეტიკებთან ერთად.

ცხოვრების წესის ცვლილების შემდეგ

ანტიჰიპერეტნზიული თერაპიის დაწყება, როდესაც

აწ რჩება ≥140/90 მმ.ვწყ.სვ., სამიზნე წნევაა <140/90

მმ.ვწყ.სვ.

I

В

მეტაბოლური სინდრომით დაავადებულ

პაციენტებში მაღალი ნორმალური არტერიული

წნევით ანტიჰიპერტენზიული მკურნალობა არაა

რეკომენდირებული.

III

А

არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობის ტაქტიკა გულსისხლძარღვთა

დაავადებების დროს

რეკომენდაცია კლასი დონე

არტერიული ჰიპერტენზიის და კად-ის დროს

სამიზნე სისტ.არტერიული წნევა არის <140 მმ.ვწყ.სვ.

IIa

В

გადატანილი მმი-ბეტა-ბლოკატორები. კად-ის სხვა

გამოვლინებების დროს ნებისმიერი პრეპარატი,

მაგრამ სტენოკარდიის შემთხვევაში უმჯობესია

ბეტა-ბლოკატორები და კალციუმის ანტაგონისტები.

I

А

გულის უკმარისობის ან მარცხენა პარკუჭის

გამოხატული დისფუნქციის დროს-დიურეტიკები,

ბეტა-ბლოკატორები, აგფ, არბ და/ან

მინერალოკორტიკოიდების რეცეპტორების

ანტაგონისტები.

I

А

წინაგულების ფიბრილაცია: აგფ და არბ (ასევე ბეტა-

ბლოკატორები და მინერალოკორტიკოიდების

რეცეპტორების ანტაგონისტები, თუ თან ახლავს

გულის უკმარისობა)

IIa

С

ანტიჰიპერტენზიული თერაპია ყველა პაციენტებში

მარცხენა პარკუჭის ჰიპერტროფიით.

I

В

მარცხენა პარკუჭის ჰიპერტროფიის დროს აგფ ან არბ

ან კალციუმის ანტაგონისტები.

IIa

В

Page 14: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

14

მკურნალობის ტაქტიკა რეზისტენტული ჰიპერტენზიის დროს

რეკომენდაციები კლასი ხარისხი

უკუჩვენების არარსებობის დროს გამოიყენება

მინერალოკორტიკოიდების რეცეპტორების

ანტაგონისტები, ამილორიდი და ალფა-ბლოკატორი

დოკსაზოზინი.

IIa

В

მედიკამენტოზური თერაპიის უეფექტობისას

აუცილებელია გადაიხედოს ინვაზიური ჩარევის

აუცილებლობა, როგორიცაა თირკმელების

დენერვაცია ან ბარორეცეპტორების სტიმულაცია.

IIb

С

ინვაზიური ჩარევის აუცილებლობა დგება მაშინ,

როდესაც ავადმყოფს აქვს ჭეშმარიტი

რეზისტენტული არტერიული ჰიპერტენზია, ოფისის

მაჩვენებლებით სისტ.აწ ≥160 მმ.ვწყ.სვ. ან დიასტ.აწ

≥110 მმ.ვწყ.სვ. და არტ.წნევის მომატება

დადასტურებულია 24სთ-იანი არტერიული წნევის

მონიტორირების შედეგად.

I

С

არტერიული ჰიპერტენზიის ფონზე განვითარებული

გადაუდებელი მდგომარეობები

• ჰიპერტონული ენცეფალოპათია

• ჰიპერტენზიის ფონზე განვითარებული მწვავე მარცხენაპარკუჭოვანი უკმარისობა

• ჰიპერტენზიის თანმხლები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი ST სეგმენტის

ელევაციით

• ჰიპერტენზიის ფონზე გავითარებული მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი ST

სეგმენტის ელევაციის გარეშე ან არასტაბილური სტენოკარდია

• ჰიპერტენზია და აორტის განშრევებადი ანევრიზმა

• სუბარაქნოიდული სისხლჩაქცევით ან ინსულტით მიმდინარე მძიმე არტერიული

ჰიპერტენზია

• ფეოქრომოციტომით გამოწვეული ჰიპერტონული კრიზი

• პერიოპერაციული არტერიული ჰიპერტენზია

• მძიმე პრე-ეკლამფსია ან ეკლმაფსია

Page 15: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

15

გართულებული ჰიპერტონული კრიზის მკურნალობისათვის რეკომენდირებული

პრეპარატები

პრეპერეტი დოზა მოქმედების

დაწყება

ხანგრძლივობა ჩვენება

ნიტროპრუსიდი

0.25-10

მკგ /კგ/წთ

წამები

1-2 წუთი

მომატებული ქალას

შიდა

წნევა,აზოტემია

ნიკარდიპინი 5-15

მგ/სთ ი/ვ

5-15 წთ 15-30 წთ გულის მწვავე

უკმარისობის გარდა

ნიტროგლიცერინი 5-100 მკგ/

წთ

2-5 წთ 5-10 წთ მწვავე

კორონარული

სინდრომი

ენალაპრილი 1,25-5 მგ 15-30 წთ 6-12 სთ მწვავე გულის

უკმარისობა

მიოკარდიუმის

ინფარქტის გარდა

ჰიდრალაზინი 10-20 მგ 10-20 წთ 1-2 სთ ეკლამფსია

ლაბეტალოლი 20-80 მგ 5-10 წთ 3-6 სთ გულის მწვავე

უკმარისობის გარდა

ფენტოლამინი 5-15 მგ 1-2 წთ 10-30 წთ ფეოქრომოციტომა

გართულებული ჰიპერტონული კრიზის მკურნალობისათვის რეკომენდირებული

პრეპარატები სხვადასხვა კლინიკურ სიტუაციებში

Page 16: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

16

კლინიკური

მდგომარეობა

რეკომენდირებული

პრეპარატები

არარეკომენდირებული

პრეპარატები

ჰიპერტონული

ენცეფალოპათია

ნიტროპრუსიდი მეტილდოფა

რეზერპინი

ფიტვების შეშუპება ენალაპრილატი

ნიტროგლიცერინი

ნიტროპრუსიდი

ფუროსემიდი

მეტილდოფა

ალფა-ბლოკერები

ნიფედიპინი

მწვავე კორონარული

სინდრომი

ნიტროგლიცერინი

ჰიდრალაზინი

ნიტროპრუსიდი

ნიფედიპინი

გაურთულებული ჰიპერტონული კრიზის მკურნალობისათვის რეკომენდირებული

პრეპარატები

პრეპარატი დოზა, მგ მოქმედების

დაწყება, წთ

კლონიდინი 0,075-0,15 30-60

კაპტოპრილი 12,5-25 15-60 (per os)

15-30 (ენის ქვეშ)

კარვედილოლი 12,5-25 30-60

ფუროსემიდი 40-80 30-60

სტაბილური კორონალური არტერიების დაავადების (კად)

მკურნალობის რეკომენდაციები

Page 17: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

17

ახალი ასპექტები:

სტრატეგიული თერაპია სტაბილური კად-ის დროს სიკვდილიანობის

შესამცირებლად და მიმდინარეობის გასაუმჯობესებლად.

თანამედროვე მიდგომა ანტიიშემიური თერაპიის გამოყენებისადმი.

ანტიანგინალური პრეპარატები, რომლებიც ახალი რეკომენდაციებით ნება

დართულია სტაბილური კად-ის დროს.

გადახედვა პრეპარატებისა (III კლასი), რომლებიც არ იწვევენ სტაბილური

კად-ის მიმდინარეობისას სიმპტომების შემსუბუქებას და პროგნოზის

გაუმჯობესებას.

რევასკულარიზაციის მეთოდის არჩევის პრინციპები.

მიკროვასკულური დისფუნქცია და კორონარული ვაზოსპაზმი.

სტენოკარდიის სიმძიმის კლასიფიკაცია

კლასი I. ყოველდღიური აქტვობა არ იწვევს სტენოკარდიის შეტევებს.

კლასი II. ყოველდღიური აქტივობის მსუბუქი შეზღუდვა.

კლასი III. ყოველდღიური ფიზიკური აქტივობის მნიშვნელოვანი შეზღუდვა..

კლასი IV. ყოველდღიური ფიზიკური აქტივობის სრული შეუძლებლობა

დისკომფორტის გამო ან მოსვენების სტენოკარდია.

სტენოკარდიის შეფასებისა და დიაგნოსტიკის მიზანი:

1. სტაბილური სტენოკარდიაზე ეჭვის შემთხვევაში იშემიის არსებობის

დადასტურება.

2. ასოცირებული მდგომარეობების ან მაპროვოცირებელი ფაქტორების გამოვლენა ან

გამორიცხვა.

3. რისკის სტრატიფიკაცია

4. მკურნალობის დაგეგმვა

5.მკურნალობის ეფექტურობის შეფასება

მკურნალობის პირველადი მიზანი: სიკვდილიანობის ალბათობის შემცირება

შენახული ჯანმრთელობისა და გულის ფუნქციის დროს.

სპეციფიური მიზანი: გულის პათოლოგიით გამოწვეული ნაადრევი

სიკვდილიანობის შემცირება, სტაბილური კად-ის გართულებების თავიდან აცილება

Page 18: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

18

სტაბილური კად-ის მედიკამენტოზური მკურნალობა

რეკომენდაციები კლასი დონე

სტენოკარდიის მკურნალობა

ხანმოკლე მოქმედი ნიტრატები I B

პირველი რიგის პრეპარატები: ბეტა-ბლოკატორები,

ვერაპამილი ან დილთიაზემი; ბეტა-

ბლოკატორები+დიჰიდროპირიდინის ჯგუფის კალციუმის

არხების ბლოკატორები დაბალი გშს-ს დროს.

I

A

მეორე რიგის პრეპარატები: ხანგრძლივი მოქმედების

ნიტრატები ან ივაბრადინი ან ნიკორანდილი ან

რანოლაზინი ან ტრიმეტაზიდინი.

IIa

B

ვაზოსპასტიური სტენოკარდიის დროს

რეკომენდირებულია კალციუმის ანტაგონისტები და

ნიტრატები.

IIa B

გართულებების პრევენცია

ასპირინი I A

კლოპიდოგრელი, როგორც ასპირინის ალტერნატივა I B

სტატინები I A

აგფ ან არბ, როდესაც თან ახლავს გულის უკმარისობა,

არტერიული ჰიპერტენზია ან შაქრიანი დიაბეტი.

I

A

ანტითრომბული პრეპარატების თანამედროვე კლასიფიკაცია

თრომბინის პირდაპირი ინჰიბიტორები

დაბიგატრანი

ბივალირუდინი

თრომბინის არაპირდაპირი ინჰიბიტორები

არაფრაქციული ჰეპარინი

დაბალმოლეკულური ჰეპარინები

ფონდაპარინუქსი

К ვიტამინის ანტაგონისტი

ვარფარინი

Ха ფაქტორის ინჰიბიტორები

რივაროქსაბანი

აპიქსაბანი

ანტიაგრეგანტები

Page 19: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

19

ციკლოოკსიგენაზის ინჰიბიტორი: ასპირინი

თრომბოციტების ადფ რეცეპტორების ინჰიბიტორები:

კლოპიდოგრელი,პრასუგრელი, ტიკაგრელორი

გლიკოპროტეინის IIb/IIIa ინჰიბიტორები: აბსციქსიმაბი, ეპტიფიბატიდი,

ტიროფიბანი

რეკომენდაციები რევასკულარიზაციის შესახებ

ჩვენება

პროგმოზი სომპტომები

ლას

დო

ნე

კლას

დო

ნე

კორონარული ანგიოპლასტიკა

სტენოკარდია I-IV ფკ, მედიკამენტური

თერაპიის მიუხედავად 1 კორონარის

დაზიანებისას

I A

სტენოკარდია I-IV ფკ, მედიკამენტური

თერაპიის მიუხედავად რამდენიმე

კორონარის დაზიანებისას

I A

სტაბილური სტენოკარდია მინიმალური

სიმპტომებით ( I ფკ) მედიკამენტური

თერაპიის ფონზე 1.2 ან 3 კორონარის

დაზიანებისას, მაგრამ ობიექტური

მონაცემებით დიდი ზომის იშემიის

არსებობა

IIb C

აორტო-კორონარული შუნტირება

სტენოკარდია და მარცხენა კორონარის

ღეროს დაზიანება I A I A

სტენოკარდია, 3 კორონარის დაზიანება და

ობიექტური მონაცემები დიდი ზომის

იშემიის არსებობისა

I A I A

სტენოკარდია, 3 კორონარის დაზიანება და

მპ ფუნქციის დაქვეითება I A I A

Page 20: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

20

სტენოკარდია, 2 ან 3 კორონარის

დაზიანება და მარცხენა წინა დასწვრივი

არტერიის პროქსიმალური ნაწილის მძიმე

დაზიანება

I A I A

სტენოკარდია I-IV ფკ, რამდენიმე

არტერიის დაზიანებით (დიაბეტი) IIa B I B

სტენოკარდია I-IV ფკ, რამდენიმე

არტერიის დაზიანებით (დიაბეტის

გარეშე)

I A

სტენოკარდია I-IV ფკ, მიუხედავად

მედიკამენტური მკურნალობისა და 1

კორონარის დაზიანება, მარცხენა წინა

დასწვრივი არტერიის პროქსიმალური

ნაწილის დაზიანების ჩათვლით

I B

სტენოკარდია I-IV ფკ, მიუხედავად

მედიკამენტური მკურნალობისა და 1

კორონარის დაზიანება, მარცხენა წინა

დასწვრივი არტერიის პროქსიმალური

ნაწილის დაზიანების გარეშე

IIb B

სტაბილური სტენოკარდია მინიმალური

სიმპტომებით ( I ფკ) მედიკამენტური

თერაპიის ფონზე 1.2 ან 3 კორონარის

დაზიანებისას, მაგრამ ობიექტური

მონაცემებით დიდი ზომის იშემიის

არსებობა

IIb C

სტენტირება და პერიპროცედურული ანტიაგრეგაციული თერაპია კორონარული

არტერიების სტაბილური დაავადების დროს

რეკომენდაციები კლასი დონე

წამლით დაფარული სტენტი, თუ არ არსებობს უკუჩვენება

ორმაგი ანტიაგრეგანტული თერაპიისა.

I A

ასპირინი I B

კლოპიდოგრელი I A

პრასუგრელი ან ტიკაგრელორი გეგმიური სტენტირებისას

მაღალი რისკის ჯგუფებში (მარცხენა კორონალური

IIa

C

Page 21: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

21

არტერიის ღეროს სტენტირება,სტენტის თრომბოზის

მაღალი რისკი, დიაბეტი)

გლიკოპროტეინის ინჰიბიტორები IIb/IIIa განსაკუთრებულ

სიტუაციებში

IIb C

მიკროვასკულური სტენოკარდიის მკურნალობა

რეკომენდაციები კლასი დონე

ასპირინი და სტატინი მეორადი პრევენციის მიზნით I B

ბეტა-ბლოკატორები, როგორც პირველი დონის

პრეპარატები

I B

კალციუმის ანტაგონისტები, როგორც ბეტა-ბლოკატორების

ალტერნატივა

I

B

აგფ ან ნიკორანდილი რეფრაქტერული სტენოკარდიის

შემთხვევაში.

IIb B

გულის ქრონიკული უკმარისობის მკურნალობის რეკომენდაციები

პრინციპული ცვლილებები :

მინერალოკორტიკოიდების რეცეპტორების ანტაგონისტების გამოყენების

ჩვენებების გაფართოება.

სინუსის კვანძის ინჰიბიტორის ივაბრადინის გამოყენების ახალი ჩვენებები.

რესინქრონიზაციული თერაპიის ჩვენებების გაფართოება

ახალი ინფორმაცია კორონალურ რევასკულარიზაციაზე გულის უკმარისობის

დროს.

გულის ქრონიკული უკმარისობის კლასიფიკაცია (NYHA)

Iფ.კლ

არ არსებობს შეზღუდვა ფიზიკური აქტივობის მხრივ

II ფ.კლ

ფიზიკური აქტივობის ზომიერი შეზღუდვა

III ფ.კლ

ფიზიკური აქტივობის გამოხატული შეზღუდვა

Page 22: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

22

IV ფ.კლ

გულის უკმარისობის ნიშნები მოსვენებულ მდგომარეობაში

მედიკამენტები, რომელთა გამოყენება თავიდან უნდა ავიცილოთ ან მათი მიღებისას

სიფრთხილე უნდა გამოვიჩინოთ.

არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო საშუალებები

ანტიარითმული პრეპარატები

კალციუმის ანტაგონისტები

ტრიციკლური ანტიდეპრესანტები

კორტიკოსტეროიდები

გულის სისტოლური უკმარისობის მედიკამენტოზური მკურნალობა

პრეპარატები, რომელიც ყველა პაციენტისთვის არის ნაჩვებები (II – IV ფკ NYHA)

რეკომენდაციები კლასი დონე

აგფ ინჰიბიტორები თუ განდევნის ფრაქცია ≤ 40% I А

ბეტა-ბლოკერები აგფ ინჰიბიტორებთან ერთად (ან

ანგიოტენზინის რეცეპტორების ბლოკერებთან ერთად)

I

А

მინერალოკორტიკოიდების რეცეპტორების ანტაგონისტები

ყველა პაციენტს მდგრადი სიმპტომებით და განდევნის

ფრაქციით ≤ 35%

I А

პრეპარატები, ნაკლები ეფექტურობით (II – IV ფ.კლ NYHA)

რეკომენდაცია კლასი დონე

არბ

აგფ აუტანლობის დროს I А

მდგრადი სიმპტომატიკა (II – IV ფ.კ NYHA, EF ≤ 40% ).

მდგრადი სიმპტომატიკა მიუხედავად აგფ-ით და ბეტა-

ბლოკატორებით მკურნალობისა მრა-ს აუტანლობის

შემთხვევაში.

I

A

ივაბრადინი

მდგრადი სიმპტომატიკა (II – IV ფ.კ NYHA, EF ≤ 35% )

მიუხედავად აგფ-ით, ბეტა-ბლოკატორებით და მრა-თი

მკურნალობისა

IIa B

პაციენტებში, რომელთა გშს არის ≥ 70/წთ ბეტა-

ბლოკატორების აუტანლობის დროს.

IIb C

Page 23: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

23

დიგოქსინი

მდგრადი სიმპტომატიკა (II – IV ფ.კ NYHA, EF ≤ 45% )

მიუხედავად აგფ-ით, ბეტა-ბლოკატორებით და მრა-თი

მკურნალობისა

IIb B

პაციენტებში, რომელთა გშს არის ≥ 70/ წთ, EF ≤ 45% ბეტა-

ბლოკატორების აუტანლობის დროს.

IIb B

ჰიდრალაზინი და იზოსორბიდ დინიტრატი

აგფ-ისა და არბ-ს ალტერნატივა მათი აუტანლობის დროს IIb B

პრეპარატების დადასტურებული დოზები (II – IV ფკ NYHA)

საწყისი დოზა (მგ) სამიზნე დოზა (მგ)

აგფ ინჰიბიტორი

კაპტოპრილი 6.25 (3 / დღეში) 50 (3 / დღეში)

ენალაპრილი 2.5 (2 / დღეში) 10 – 20 (2 დღეში)

ლიზინოპრილი 2.5 – 5 (1 / დღეში) 20 – 35 (1 / დღეში)

რამიპრილი 2.5 (1 / დღეში) 5 (2 / დღეში)

ტრანდოლაპრილი 0.5 (1 / დღეში) 4 (1 დღეში)

ბეტა-ბლოკერი

ბისოპროლოლი 1.25 (1 / დღეში) 10 (1 / დღეში)

კარვედილოლი 3.125 (2 / დღეში) 25 - 50 (2 / დღეში)

მეტოპროლოლის

სუქცინატი

12.5/25 (1 / დღეში) 200 (1 / დღეში)

ნებივოლოლი 1.25 (1 / დღეში) 10 (1 / დღეში)

ანგიოტენზინის რეცეპტორების ბლოკერები

კანდესარტანი 4 - 8 (1 / დღეში) 32 (1 / დღეში)

ვალსარტანი 40 (2 / დღეში) 160 (2 / დღეში)

ლოზარტანი 50 (1 / დღეში) 150 (1 / დღეში)

ალდოსტერონის ანტაგონისტები

ეპლერენონი 25 (1 / დღეში) 50 (1 / დღეში)

სპირონოლაქტონი 25 (1 / დღეში) 25 - 50 (1 / დღეში)

Page 24: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

24

აგფ-ინჰიბიტორების ან ანგიოტენზინის რეცეპტორების ბლოკერების მკურნალობის

საწყისი ეტაპი

არ უნდა მოხდეს დიურეზის მომატება მკურნალობის დაწყებამდე.

დიურეტიკების შემცირება მკურნალობის დაწყებამდე 24 სთ-ით ადრე.

დოზის ტიტრაცია საწყისი დოზიდან სამიზნე დოზამდე.

თირკმლის უკმარისობის განვითარებისთანავე მკურნალობის შეწყვეტა.

მკურნალობის საწყის ეტაპზე არ უნდა დაინიშნოს კალიუმის შემნახველი

დიურეტიკები.

არტერიული წნევის, თირკმლის ფუნქციისა და ელექტროლიტური ბალანსის

მუდმივი კონტროლი ყოველი მომატებული დოზიდან 1-2 კვირის შემდეგ,

შემდეგ 3 თვეში, საბოლოოდ 6 თვეში ერთჯერ.

ბეტა-ბლოკერების მკურნალობის საწყისი ეტაპი.

აგფ-ინჰიბიტორებთან ერთად კომბინაციაში

პაციენტის სტაბილური მდგომარეობა (არ უნდა იყოს საჭიროება ინტრავენურად

ინოტროპების გამოყენებისა).

სითხის შეკავების ნიშნების არარსებობა.

დოზის ტიტრაცია უმცირესი დოზიდან შემანარჩუნებელ დოზამდე.

ყოველ 1-2 კვირაში დოზის გაორმაგება.

სიმპტომების გაუარესებისას: აგფ-ინჰიბიტორებისა და დიურეტიკების დოზის

გაზრდა; ბეტა-ბლოკერის დოზის დროებით შემცირება.

არტერიული ჰიპოტენზია: ვაზოდილატატორის დოზის შემცირება, აუცილებლობის

შემთხვევაში ბეტა-ბლოკერისაც.

ბრადიკარდია: დოზის შემცირება და სრული შეწყვეტა აუცილებლობის მიხედვით.

მდგომარეობის სტაბილიზაციის შემდეგ: ხელახლა გადახედვა ბეტა-ბლოკერის

გაგრძელების და/ან დოზის მომატებისა.

დიურეტიკების დადასტურებული დოზები

საწყისი დოზა (მგ) ყოველდღიური დოზა

მარყუჟის დიურეტიკები

ფუროსემიდი 20 - 40 40 - 240

ბუმეტანიდი 0.5 - 1 1 - 5

ტორასემიდი 5 - 10 10 - 20

თიაზიდები

ჰიდროქლორთიაზიდი 25 12.5 - 100

ინდაპამიდი 2.5 2.5 - 5

Page 25: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

25

კალიუმის დამზოგველი პრეპარატები

საწყისი დოზა (მგ) ყოველდღიური დოზა

(მგ)

+ აგფი/არბ - აგფი/არბ + აგფი/არბ - აგფი/არბ

სპირონოლაქტონი/ეპლერენონი 12.5 - 25 50 50 100 - 200

ამილორიდი 2.5 5 5 - 10 10 - 20

ტრიამტერენი 25 50 100 200

დიურეტიკების მკურნალობის საწყისი ეტაპი (ყოველთვის აგფ-ინჰიბიტორებთან

კომბინაციაში)

არადამაკმაყოფილებელი კლინიკური პასუხისას:

დიურეტიკის დოზის გაზრდა.

მარყუჟის დიურეტიკი დაინიშნოს დღეში 2-ჯერ.

მარყუჟის დიურეტიკი თიაზიდდთან კომბინაციაში.

გულის მძიმე ქრონიკული უკმარისობის დროს მეტოლაზონი.

აუცილებელია კრეატინინისა და ელექტროლიტების კონტროლი სისხლის პლაზმაში.

ანტითრომბული მკურნალობა

ანტიკოაგულაციური თერაპიის აბსოლუტური ჩვენება : მოციმციმე არითმიის ფონზე

გულის ქრონიკული უკმარისობა, თრომბოემბოლიის წინა ეპიზოდი ან მარცხენა

პარკუჭის მოძრავი თრომბი.

ასპირინი ან პერორალური ანტიკოაგულანტები, როგორც მიოკარდიუმის ინფარქტის

მეორადი პროფილაქტიკა

ასპირინის დანიშვნიდან თავი უნდა შევიკავოთ გულის უკმარისობის გამწვავებით

განმეორებითი ჰოსპიტალიზაციისას

ანტიარითმული საშუალებები:

გულის ქრონიკული უკმარისობის მქონე პაციენტებში ანტიარითმული

საშუალებების მიღება არაა რეკომენდირებული

პაციენტებში წინაგულების ფიბრილაციით მდგრადი ან არამდგრადი პარკუჭოვანი

ექტრასისტოლებით შესაძლებელია ამიოდარონის გამოყენება

რითმის წამყვანი:

ბრადიკარდია

რესინქრონიზაციული თერაპია ბივენტრიკულური

ელექტროკარდიოსტიმულაციით განდევნის ფრაქცია<35%, QRS>120მწმ, III-IV ფ.კლ

(NYHA) მედიკამენტოზური თერაპიის არაეფექტურობის დროს

კარდიოვერტერ-დეფიბრილატორის იმპლანტაციის ჩვენებები:

პაციენტებში პარკუჭოვანი ტაქიკარდიის შემდეგ

Page 26: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

26

ჰემოდინამიკურად არასტაბილური პარკუჭოვანი ტაქიკარდია

პარკუჭოვანი ტაქიკარდია გონების კარგვის ეპიზოდით

პაციენტები განდევნის ფრაქციით <40%, ოპტიმალური მკურნალობით და კარგი

ფუნქციური სტატუსით აქვთ გადარჩენის დადებითი პროგნოზი ≥ ერთი წელი

პაციენტები განდევნის ფრაქციით <30-35%, II-III ფ.კლ NYHA

პაციენტები განდევნის ფრაქციით <35%, QRS>120მწმ, III-IV ფ.კლ (NYHA) )

მედიკამენტოზური თერაპიის არაეფექტურობის დროს

რეკომენდაციები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მკურნალობაში ST

ელევაციით (STEMI ) და ელევაციის გარეშე (nSTEMI ).

ახალი ასპექტები:

პირველადი კორონალური ანგიოპლასტიკის პროცედურული ასპექტების

გადახედვა.

ორმაგი ანტიაგრეგაციული თერაპიის პრინციპი.

ახალი პერორალური ანტიაგრეგანტებისა და Ха ფაქტორის ინჰიბიტორების

ჩართვა.

მათი შედარებითი გამოყენების პრინციპები სხვადასხვა კლინიკურ

სიტუაციებში.

დამატებითი ანტიაგრეგაციული და ანტიაკოაგულაციური თერაპიის

რეკომენდაციები

მკურნალობის ტაქტიკის განახლება პაციენტთა სპეციალურ ჯგუფში.

რეკომენდაციები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მკურნალობაში ST ელევაციით

(STEMI )

მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მესამე უნივერსალური დეფინიცია

ტიპი 1 მიოკარდიუმის სპონტანური ინფარქტი ფოლაქის ეროზიით და/ან

გასკდომით, ნახეთქის ან დაწყლულების შედეგად განვითარებული

ტიპი 2

მიოკარდიუმის ინფარქტი, იშემიის შედეგად განვითარებული,

რომელიც განპირობებულია ან ჟანგბადისადმი მოთხოვნილების

გაზრდით ან მიწოდების დაქვეითებით. მაგ: კორონარული სპაზმი,

კორონარული ემბოლია, ანემია, ჰიპერტონია ან ჰიპოტონია.

ტიპი 3 უეცარი კარდიული სიკვდილი, მათ შორის გულის გაჩერება, რომელსაც

Page 27: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

27

თან ახლავს იშემიისათვის დამახასიათებელი სიმპტომები, ST სეგმენტის

ახლად განვითარებულ ელევაცია ან ახლად განვითარებული ჰისის

კონის მარცხენა ფეხის სრული ბლოკადა ან ახალი თრომბის არსებობა,

რომელიც დასტურდება ანგიოგრაფიისას და/ან აუტოფსიაზე, მაშინ

როცა უეცარ კარდიულ სიკვდილამდე ჯერ კიდევ ვერ მოესწრო

სისხლის აღება ან ბიომარკერების დონე არ იყო მომატებული

ტიპი 4ა მიოკარდიუმის ინფარქტი დაკავშირებული კორონარულ

ანგიოპლასტიკასთან.

ტიპი 4ბ

მიოკარდიუმის ინფარქტი - განპირობებული სტენტის თრომბოზით,

რაც ვლინდება ანგიოგრაფიისას ან აუტოფსიაზე

ტიპი 5

მიოკარდიუმის ინფარქტი - დაკავშირებული კორონალურ

შუნტირებასთან.

რეკომენდაციები რეპერფუზიული თერაპიის დროს

რეკომენდაცია კლასი დონე

რეპერფუზიული თერაპია ნაჩვენებია სიმპტომების

გამოვლენიდან 12 სთ-ზე ნაკლებ დროში ST სგემენტის

მდგრადი ელევაციის ან ახალი (სავარაუდოდ ახალი) ჰისის

კონის მარცხენა ფეხის სრული ბლოკადის დროს.

I

А

რეპერფუზიული თერაპია (პირველადი ანგიოპლასტიკის

შემთხვევაში) ნაჩვენებია როცა იშემიური ცვლილებები

გრძელდება სიმპტომების დაწყებიდან 12სთ-ზე მეტ დროს.

I

С

რეპერფუზიული თერაპიისგან პირველადი კორონარული

ანგიოპლასტიკის შემთხვევაში შეიძლება იყოს განხილული

სტაბილურ პაციენტებში, რომლებიც კლინიკაში მოხვდნენ

სიმპტომების დაწყებიდან 12-24სთ-ის განმავლობაში.

IIb

В

რუტინული პირველადი კორონარული ანგიოპლასტიკა

ტოტალურად ოკლუზირებულ არტერიაში, როდესაც

სიმპტომების გამოვლენიდან გასულია > 24სთ-ზე, არ არის

რეკომედირებული სტაბილურ პაციენტებში იშემიის

გამოვლინების გარეშე.

III

А

Page 28: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

28

პირველადი კორონარული ანგიოპლასტიკაის ჩვენება და პროცედურული ასპექტები

რეკომენდაცია კლასი დონე

ჩვენება

უმჯობესია ფიბრინოლიზი ექიმთან პირველი

კონტაქტიდან 120 წუთის განმავლობაში

I

А

ნაჩვენებია პაციენტებში გულის მძიმე უკმარისობის ან

კარდიოგენული შოკის დროს მხოლოდ იმ შემთხვევაში თუ

ავადმყოფი კლინიკაში მოხვდა სიმპტომების გამოვლენის

ადრეულ სტადიაში.

I

В

პროცედურული ასპექტები

პირველადი კორონალური ანგიოპლასტიკის დროს

უმჯობესია სტენტირება.

I А

პირველადი კორონალური ანგიოპლასტიკა უნდა

შემოიფარგლოს ინფარქტის გამომწვევი სისხლძარღვის

სტენტირებით, გარდა იმ შემთხვევებისა როდესაც

ვლინდება კარდიოგენული შოკი ან მდგრადი იშემია

IIа

В

ორმაგი ანტითრომბული თერაპიის უკუჩვენების

არარსებობისას ანგიოპლასტიკის დროს უპირატესობა

ენიჭება წამლით დაფარულ სტენტს.

IIа

А

ფიბრინოლიზური თერაპიის რეჟიმები მწვავე ინფარქტის დროს

საწყისი თერაპია

თანმდევი ანტითრომბული

თერაპია

წაიშალოს ეს სვეტი!

განსაკუთრებული

უკუჩვენებები

სტრეპტოკინაზა

(СК)

1.5მლნ. ერთეული 100 მლ.

5%-იან დექსტროზაში ან

0.9 % იან ფიზიოლოგიურ

ხსნარში 30-60 წუთის

განმავლობაში

არ საჭიროებს ან ივ

ჰეპარინის ინფუზია 24-48

სთ-ის განმავლობაში

СК წინასწარ მიღება

Page 29: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

29

ალტეპლაზა

(tРА)

15 მგ. ივ ბოლუსით, შემდეგ

0.75 მგ/კგ 30 წთ-ის

განმავლობაში

ივ ჰეპარინის ინფუზია 24-48

სთ-ის განმავლობაში

რეტეპლაზა (r-

PA)

10 ერთეული+ 10 ერთეული

ივ ბოლუსით 30 წთ-იანი

ინტერვალით

ივ ჰეპარინის ინფუზია 24-48

სთ-ის განმავლობაში

ტენექტეპლაზა

(TNK-tPA)

ბოლუსით: 30მგ < 60კგ

სხეულის წონაზე,

35 მგ - 60-70კგ-ზე,

40მგ - 70-80კგ-ზე,

45მგ - 80-90კგ-ზე,

50მგ >90კგ-ზე

ივ ჰეპარინის ინფუზია 24-48

სთ-ის განმავლობაში

პერიპროცედურული ანტიაგრეგაციული თერაპია

რეკომენდაცია კლასი დონე

ანტიაგრეგაციული თერაპია

ასპირინი I B

ადფ–რეცეპტორების ბლოკერები_ ასპირინიზე დამატებით,

შემდეგი ვარიანტები:

I

A

პრასუგრელი, იმ პაცინეტებში, რომლთაც ადრე არ მიუღიათ

კლოპიდოგრელი, ანამნეზში არ აქვთ ინსულტი ან

გარდამავალი იშემიური შეტევა ან ასაკი <75.

I

B

ტიკაგრელორი I B

კლოპიდოგრელი, როდესაც პრასუგრელი და

ტიკაგრელორი უკუნაჩვენებია ან არაა ხელმისაწვდომი.

I

C

გლიკოპროტეინ IIb/IIIa ინჰიბიტორები , როდესაც

ანგიოგრაფიულად დადასტურებულია მასიური

თრომბოზი, შენელებული ან არაა აღდგენილი

სისხლისმიმოქცევა, ან არსებობს თრომბოემბოლიური

გართულებები.

IIа

C

ანტიკოაგულანტები

ანტიკოაგულანტები პირველადი კორონალური

ანგიოპლასტიკის დროს

I

C

გლიკოპროტეინ IIb/IIIa ინჰიბიტორებთან ერთად

Page 30: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

30

უმჯობესია ბივალირუდინი, ვიდრე არაფრაქციონირებადი

ჰეპარინი

I

B

ენოქსიპარინი უმჯობესია, ვიდრე არაფრაქციული

ჰეპარინი.

IIb

B

პაციენტები, რომლებიც არ იღებენ ბივალირუდინს ან

ენოქსიპარინს უნდა იყოს გამოყენებული არაფრაქციული

ჰეპარინის გამოყენება.

I

C

ფონდაპარინუქსი არაა რეკომენდირებული პირველადი

კორონალური ანგიოპლასიკის დროს.

III B

ფიბრინოლიზის ჩატარება გეგმიურ პირველად

კორონალურ ანგიოპლასტიკამდე არაა რეკომენდირებული

III A

STEMI– ს მწვავე და ქვემწვავე სტადიების რუტინული თერაპია და მეორადი

პრევენცია

რეკომენდაცია კლასი დონე

სიგარეტის მოწევის შეწყვეტის პროგრამაში ჩართვა I B

STEMI–ით დაავადებული პაციენტების ფიზიკური

რეაბილიტაცია

I C

STEMI–ის შემდეგ ხანგრძლივი დროით ანტიაგრეგანტული

პრეპარატების დაბალი დოზების გამოყენება (75–100მგ).

I

A

კლოპიდოგრელი, ასპირინის აუტანლობის დროს I B

ორმაგი ანტიაგრეგაციული თერაპია–ასპირინის და

პრასუგრელის ან ასპირინის და ტიკაგრელორის კომბინაცია

(უფრო მეტად ვიდრე ასპირინისა და კლოპიდოგრელის

კომბინაცია) კორონარული სტენტირებისას

I

A

კორონარული ანგიოპლასტიკის შემდეგ ორმაგი

ანტიაგრეგაციული თერაპია უნდა გამოყენებულ იქნეს

დაახლოებით 12 თვემდე, მინიმუმ შემდეგი პირობების

დაცვით:

I

C

წამლით დაუფარავი ლითონის სტენტი–1 თვე. I C

წამლით დაფარული სტენტი–6 თვე. IIb B

მარცხენა პარკუჭის თრომბოზის შემთხვევაში

ანტიკოაგულაციური თერაპია მინიმუმ 3 თვე.

IIa B

ანტითრომბოზულ თერაპიას ემატება პერორალური

Page 31: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

31

ანტიკოაგულანტები გარკვეული ჩვენებების დროს

(წინაგულების ფირბრილაცია ან სარქველების

პროთეზირება)

I

C

სამმაგი ანტითრომბული თერაპიის დროს ორმაგი

ანტიაგრეგაციული თერაპიის ხანგრძლივობა უნდა იყოს

მინიმუმამდე შეზღუდული.

I

C

პაციენტებში, რომელთაც სისხლდენის დაბალი რისკი აქვთ

და იღებენ ასპირინსა და კლოპიდოგრელს, შეიძლება იყოს

განხილული დაბალი დოზით რივაროქსაბანის დანიშვნა

(2,5 მგ 2–ჯერ დღეში)

IIb

B

პაციენტებში STEMI–ით სტენტირების გარეშე ნაჩვენებია

ორმაგი ანტიაგრეგაციული თერაპია 1 წლის განმავლობაში.

IIa C

სისხლდენის განვითარების მაღალი რისკის დროს

ნაჩვენებია გასტროპროტექტორული თერაპია პროტონული

ტუმბოს ინჰიბიტორებით ორმაგ ანტიაგრეგაციულ

თერაპიასთან ერთად.

IIa

C

პაციენტებში STEMI –ით ბეტა–ბლოკატორების

პერორალური მიღება ნაჩვენებია ჰოსპიტალიზაციიდან და

უნდა გაგრძელდეს შემდგომშიც, მისი უკუჩვენების

არარსებობის დროს.

IIa

B

პერორალური ბეტა–ბლოკატორების მიღება ნაჩვენებია

პაციენტებში გულის უკმარისობით და მარცხენა პარკუჭის

დისფუნქციით.

I

A

პაციენტებში ჰიპოტენზიით და გულის უკმარისობით ბეტა–

ბლოკატორები ი/ვ არ გამოიყენება.

III B

კლინიკაში მოხვედრისას ი/ვ ბეტა–ბლოკატორები

ნაჩვენებია თუ პაციენტს აღენიშნება მაღალი არტერიული

წნევა, ტაქიკარდია და არ არის გამოვლენილი გულის

უკმარისობა.

IIa

B

პაციენტებში STEMI–ით უნდა მოხდეს ლიპიდური

სპექტრის განსაზღვრა კლინიკაში მოხვედრისთანავე.

I

C

პაციენტებში STEMI–ით მიუხედავად ქოლესტერინის

საწყისი დონისა რეკომენდებულია სტატინების მაღალ

დოზებში დაწყება ან გაგრძელება უკუჩვენებების

არარსებობის დროს .

I

A

განმეორებითი ანალიზის ჩატარება LDL-ზე ყოველ 4–6

კვირაში, სამიზნე დონე არის ≤ 1.8 მმოლ/ლ (70 მგ/დლ).

IIa

C

ვერაპამილი გამოიყენება მეორადი პროფილაქტიკისათვის,

Page 32: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

32

როდესაც წინააღმდეგ ნაჩვენებია ბეტა–ბლოკატორები და

არ ვლინდება გულის უკმარისობის მოვლენები.

IIb B

პაციენტებში STEMI–ით რეკომენდირებულია აგფ

ინჰიბიტორების დანიშვნა პირველ 24სთ–ში გულის

უკმარისობის, მარცხენა პარკუჭის სისტოლური

დისფუნქციის, დიაბეტის და მიოკარდიუმის წინა კედლის

ინფარქტის დროს.

I

A

არბ (უმჯობესია ვალსარტანი), არის აგფ ინჰიბიტორების

ალტერნატივა გულის უკმარისობის და მარცხენა პარკუჭის

სისტოლური დისფუნქციის დროს.

I

B

აგფ ინჰიბიტორები უნდა დაინიშნოს ყველა პაციენტებში

თუ არ არსებობს უკუჩვენება

IIa A

მინერალოკორტიკოიდების ინჰიბიტორები მაგ:

ეპლერენონი ნაჩვენებია როცა EF≤40%, გულის

უკმარისობის, დიაბეტის დროს , როდესაც არ ვლინდება

თირკმლის უკმარისობა ან ჰიპერკალემია.

I

B

გულის უკმარისობის კლასიფიკაცია Killip-ით მმი-ს დროს: • კლასი I - შეგუბება არ არის სისხლის მიმოქცევის არც მცირე და არც დიდ წრეში;

• კლასი II - მსუბუქი შეგუბება ფილტვებში (სველი ხიხინი ქვემო წილებში ან

მარჯვენა პარკუჭოვანი უკმარისობის ნიშნები);

• კლასი III - მძიმე გულის უკმარისობა, ფილტვების შეშუპება;

• კლასი IV - კარდიოგენული შოკი;

რეკომენდაცია კლასი დონე

გულის უკმარისობის მკურნალობა მსუბუქი სტადიის

დროს (Killip კლასი II)

ოქსიგენოთერაპია I C

მარყუჟის დიურეტიკები (ი/ვ ფუროსემიდი 20-40 მგ),

საჭიროების დროს 1–4 სთ–ში განმეორებით შეიყვანება.

I

C

მაღალი სისტოლური წნევის დროს ნიტრატის ან

ნიტროპრუსიდის ი/ვ ინფუზია.

IIa C

აგფ ინჰიბიტორები – ჰიპოტენზიის, ჰიპოვოლემიის ან

თირკმლის უკმარისობის არარსებობის დროს

I A

არბ (ვალსარტანი) –ალტერნატივა აგფ ინჰიბიტორებისა

მათი აუტანლობის შემთხვევაში.

I B

მინერალოკორტიკოიდების ინჰიბიტორები (ეპლერენონი) I B

Page 33: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

33

ყველა პაციენტებში გარდა თირკმლის უკმარისობისა და

ჰიპერკალემიისა.

ჰიდრალიზინი და იზოსორბიდ დინიტრატი აგფ

ინჰიბიტორებისა და არბ–ს აუტანლობის დროს.

IIa C

გულის უკმარისობის მკურნალობა საშუალო სტადიის

დროს (Killip კლასი III)

ჟანგბადი

I

C

მარყუჟის დიურეტიკები (ი/ვ ფუროსემიდი 20-40 მგ),

საჭიროების დროს 1–4 სთ–ში განმეორებით შეიყვანება.

I C

მორფინის დაბალი დოზების შეყვანა I C

ნიტრატები ჰიპოტენზიის არარსებობის დროს. I C

ინოტროპული პრეპარატები:

დოფამინი

IIa

C

დობუტამინი IIa C

ლევოსიმენდანი (ინოტროპული/ვაზოდილატატორი) IIb C

მინერალოკორტიკოიდების ინჰიბიტორები

(სპირონოლაქტონი ან ეპლერენონი) როდესაც EF≤ 40%

I B

ადრეული რევასკულარიზაცია (თუ არაა ჩატარებული

ადრე)

I C

კარდიოგენული შოკის მკურნალობა ( Killip კლასი IV)

კლასი დონე

ჟანგბადი I C

გადაუდებელი კორონარული სტენტირება ან აორტო-

კორონარული შუნტირება

I

B

ფიბრინოლიზი რევასკულარიზაციის ალტერნატივად IIa C

ინტრააორტალური ბალონური კონტრპულსაცია IIb B

ჰემოდინამიკის შეფასება მცურავი ბალონური კათეტერის

მეშვეობით

IIb B

დოპამინი IIa C

დობუტამინი IIa C

ნორადრენალინი დოპამინის ნაცვლად დაბალი

არტერიული წნევის დროს

IIb B

Page 34: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

34

სიმპატომიმეტიკების საშუალო დოზები ივ წვეთოვანი ინფუზიისას

პრეპარატი დოზა (მკგ/კგ/წთ)

ნორადრენალინი 0,01-0,07

ადრენალინი 0,06 - 0,18

იზოპროტერენოლი 0,02-0,18

დოფამინი:

დოფამინერგული *თირკმლის* ეფექტი

β ეფექტი

α ეფექტი

1-5

5-10

>10

დობუტამინი 2 - 40

წინაგულების ფიბრილაციის მართვა

რეკომენდაციები კლასი დონე

რითმის სიხშირის კონტროლი

ბეტა-ბლოკერები ან არადიჰიდროპირიდინის ჯგუფის

კალციუმის ანტაგონისტები (დილთიაზემი, ვერაპამილი)

ი/ვ გულის მწვავე უკმარისობის კლინიკური ნიშნების

არარსებობისას

I

A

ამიოდარონი ან დიგოქსინი გულისცემის მაღალი სიხშირის,

გულის მწვავე უკმარისობის და ჰიპოტენზიის დროს.

I

B

კარდიოვერსია

გადაუდებელი ელექტრული კარდიოვერსია: გულის

რითმის მაღალი სიხშირე, იშემია, ჰემოდინამიკის მძიმე

დარღვევა.

I C

ამიოდარონი ი/ვ სტაბილურ პაციენტებში ახლად

აღმოცენებული ფიბრილაციით

I A

დიგოქსინი( А), ვერაპამილი, სოტალოლი, მეტოპროლოლი

(B) და სხვა ბეტა-ბლოკერები (С) არაეფექტურია

კარდიოვერსიისთვის ახლად აღმოცენებული

ფიბრილაციის დროს და არ უნდა იქნეს გამოყენებული.

III

A,B,C

რეკომენდაციები მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტის მკურნალობაში ST ელევაციის

გარეშე (nSTEMI )

რეკომენდაციები ანტიიშემიური თერაპიის შესახებ

Page 35: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

35

რეკომენდაციები კლასი დონე

ბეტა-ბლოკერები I А

ნიტრატები ი/ვ ან per os I C

კალციუმის არხების ბლოკერები როგორც ალტერნატივა

ბეტა-ბლოკერების და ვაზოსპასტიური სტენოკარდიის

დროს

I B

დიჰიდროპირიდინის ჯგუფის კალციუმის არხების

ბლოკერები მხოლოდ ბეტა-ბლოკერებთან კომბინაციაში

IIa B

პაციენტების მართვის სტრატეგიები

კონსერვატიული

გულმკერდის არეში განმეორებითი ტკივილის არარსებობა.

გულის უკმარისობის ნიშნების არარსებობა.

ეკგ-ზე ცვლილებების არარსებობა (კლინიკაში შესვლიდან 6-12სთ-ის შემდეგ)

ტროპონინის დონის მომატების არარსებობა (კლინიკაში შესვლისას და შესვლიდან

6-12სთ-ის შემდეგ).

მკურნალობის მომავალი ტაქტიკის განსაზღვრისათვის გაწერისას საჭიროა სტრეს-

ტესტის ჩატარება.

გადაუდებელი ინვაზიური (პირველი 2 სთ-ის განმავლობაში)

ანტიანგინური მკურნალობისადმი მდგრადი სტენოკარდია

განმეორებითი ტკივილი გულმკერდის არეში ინტენსიური ანტიანგინური

მკურნალობის მიუხედავად ST სეგმენტის დეპრესიით (≥2მმ) ან ღრმა, უარყოფითი

Tკბილით.

გულის უკმარისობის კლინიკური ნიშნები ან არასტაბილური ჰემოდინამიკა

(კარდიოგენული შოკი)

სიცოცხლისათვის საშიში არითმია (პარკუჭოვანი ტაქიკარდია, პარკუჭების

ფიბრილაცია).

ადრეული ინვაზიური სტრატეგია ხორციელდება პირველი 72სთ-ის განმავლობაში

ზომიერი და მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში

ტროპონინის რაოდენობის მომატება.

ST სეგმენტის ან T კბილის დინამიური ცვლილებები ≥0,5მმ (დამახასიათებელი

კლინიკური ნიშნებით ან მის გარეშე).

დიაბეტი, თირკმლის ფუნქციის დაქვეითება

მარცხენა პარკუჭის ფუნქციის დაქვეითება (<40%)

გადატანილი მიოკარდიუმის ინფარქტი

ნაადრევი პოსტინფარქტული სტენოკარდია.

გადატანილი კორონარული სტენტირება 6თვის განმავლობაში

Page 36: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

36

გადატანილი აორტო-კორონარული შუნტირება

კათეტერიზაციის ჩატარების ვადების კორექცია კლინიკური ნიშნების გამოვლენის

მიხედვით

რეკომენდაციები ანტიაგრეგაციული თერაპიის დროს

რეკომენდაციები კლასი დონე

ასპირინი I А

კლოპიდოგრელი, ან პრასუგრელი, ან ტიკაგრელორი

როგორც ალტერნატივა ასპირინის

I

В

ორმაგი ანტიაგრეგაციული თერაპია საშუალო ან მაღალი

რისკის ჯგუფში (მეორე ანტიაგრეგანტი ემატება ასპირინს)

I

А

კორონარული სტენტირების წინ

კლოპიდოგრელი ან I B

ტიკაგრელორი ან I B

გლიკოპროტეინ IIb/IIIa ინჰიბიტორები I B

კორონარული სტენტირების დროს

კლოპიდოგრელი ან I A

პრასუგრელი ან I B

ტიკაგრელორი ან I B

გლიკოპროტეინ IIb/IIIa ინჰიბიტორები I A

არაინვაზიური სტრატეგიის დროს ასპირინის და

კლოპიდოგრელის ან ტიკაგრელორის კომბინაცია 12 თვის

განმავლობაში.

I

B

პერორალური ანტიაგრეგაციული პრეპარატები

ასპირინი: დატვირთვის დოზა 160-325მგ (ნაწლავში უხსნადი ფორმა), შემდეგ

75-100მგ დღეში 1-ჯერ

კლოპიდოგრელი: დატვირთვის დოზა 300მგ (600მგ მოქმედების სწრაფი

დადგომისთვის) 75მგ/დღეში

პრასუგრელი: დატვირთვის დოზა 60 მგ, შემდეგ 10მგ/დღეში

ტიკაგრელორი: დატვირთვის დოზა 180 მგ, შემდეგ 90 მგ დღეში 2-ჯერ

ანტიკოაგულანტები

ფონდაპარინუქსი 2.5მგ კანქვეშ დღეში 1-ჯერ

ენოქსიპარინი 1მგ/კგ კანქვეშ 12სთ-ში ერთხელ.

დალტეპარინი 12 ერთ/კგ 12სთ-ში ერთხელ.

Page 37: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

37

ნადროპარინი 86ერთ/კგ 12სთ-ში ერთხელ

არაფრაქციული ჰეპარინი ი/ვ ბოლუსით 60-70ერთ/კგ (მაქსიმალური დოზა

5000ერთ), შემდეგ ინფუზიის სახით 12-15ერთ/კგ/სთ (მაქს.1000ერთ/სთ) დოზის

ტიტრაციით, სანამ aPTT საწყის მაჩვენებლთან შედარებით 1.5-2.5ჯერ არ

მოიმატებს

ბივალირუდინი ი/ვ ბოლუსით 0.1მგ/კგ და ინფუზიის სახით 0.25მგ/კგ/სთ.

ინვაზიური ჩარევის წინ დამატებით ი/ვ ბოლუსით 0.5მგ/კგ და ინფუზიის

სიჩქარის გაზრდა 1.75მგ/კგ/სთ-მდე

თრომბოციტების რეცეპტორების გლიკოპროტეინ IIb/IIa ინჰიბიტორები

აბსციქსიმაბი 0.25მგ/კგ ი/ვ ბოლუსით, შემდეგ ინფუზიის სახით 0.125მკგ/კგ/წთ

12-24სთ-ის განმავლობაში

ეპტიფიბატიდი ი/ვ ბოლუსით 180მკგ/კგ (ანგიოპლასტიკის წინ მეორედ 10წთ-ში

საწყისი დოზის გამეორება ბოლუსით), შემდეგ ინფუზიის სახით 2.0მკგ/კგ/წთ

72-96 სთ-ის განმავლობაში

ტიროფიბანი 0.4მკგ/კგ/წთ ი/ვ ბოლუსით 30წთ-ის განმავლობაში, შემდეგ

0.10მკგ/კგ/წთ ინფუზიის სახით 48-96სთ-ის განმავლობაში.

ხანგრძლივი ანტიაგრეგაციული თერაპიის რეკომენდაციები

რეკომენდაციები კლასი დონე

სტენტირების გარეშე

ასპირინი I А

კლოპიდოგრელი ან ტიკაგრელორი 12 თვით I B

სტენტირება

ასპირინი I A

კლოპიდოგრელი ან ტიკაგრელორი , ან პრასუგრელი 12

თვე წამლით დაფარული სტენტით და 12 თვემდე

სტანდარტული ლითონის სტენტით

I

A

ანტიკოაგულაციური თერაპიის საჭიროების დროს

ვარფარინი ( INR 2.0 – 3.0)

IIb

B

nSTEMI - ის კონსერვატიული და ხანგრძლივი თერაპია

რეკომენდაციები კლასი დონე

სიგარეტის მოწევის შეწყვეტის პროგრამაში ჩართვა I B

დაავადებული პაციენტების ფიზიკური რეაბილიტაცია I C

ასპირინი I A

Page 38: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

38

კლოპიდოგრელი - ასპირინის ალტერნატივა I B

ორმაგი ანტიაგრეგაციული თერაპია 1 წლის მანძილზე

პაციენტებში სტენტირების გარეშე

IIa C

ბეტა-ბლოკერები I A

ქოლესტერინის საწყისი დონის მიუხედავად -სტატინების

მაღალი დოზები

I B

დაბალი სიმკრივის ლიპოპროტეინის ქოლესტეროლის

სამიზნე დონე ≤ 1.8 მმოლ/ლ (70 მგ/დლ).

I B

ყველა პაციენტს უკუჩვენებების არარსებობის დროს - აგფ

ინჰიბიტორები

IIa B

აგფ ინჰიბიტორების ხანგრძლივი მიღება მარცხენა

პარკუჭის სისტოლური დისფუნქციის, დიაბეტისა ან

არტერიული ჰიპერტენზიის დროს

I A

ბრა აგფ ინჰიბიტორების აუტანლობის გამო I B

ორსულებში გულ-სისხლძარღვთა დაავადების მკურნალობის

რეკომენდაციები ორსულებში ატერიული ჰიპერტენზია

ორსულობამდე დიაგნოსტირებული არტერიული ჰიპერტენზია

გესტაციური ჰიპერტენზია ( ჰიპერტენზია დიაგნოსტირებული ორსულობის

მე-20 კვირიდან მშობიარობის შემდეგ 42-ე დღემდე)

არტერიული ჰიპერტენზია, დიაგნოსტირებული ორსულობამდე და

შერწყმული გესტაციურ ჰიპერტენზიასა და პროტეინურიასთან.

არაკლასიფიცირებული ჰიპერტენზია

თუ არტერიული წნევის მაღალი რიცხვები პირველად დიაგნოსტირდება

ორსულობის მეოცე კვირაზე, განისაზღვრება როგორც არაკლასიფიცირებული.

ასეთ სიტუაციაში რეკომენდებულია არტერიული წნევის კონტროლი

მშობიარობიდან 42 დღის განმავლობაში და უფრო გვიანაც.

არტერიული ჰიპერტენზიის მკურნალობა

რეკომენდაციები კლასი დონე

აწ 140–150 / 90–99 მმ.ვწყ.სვ. – არამედიკამენტოზური

მკურნალობა

I С

აწ ≥140/90 მმ.ვწყ.სვ – მედიკამენტოზური მკურნალობა I С

დადგენილი დაავადების ან სუბკლინიკური ორგანული I С

Page 39: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

39

დაზიანების დროს - მედიკამენტოზური მკურნალობა თუ

აწ ≥150 / 95 მმ.ვწყ.სვ

აწ ≥170 / 110 მმ.ვწყ.სვ - ჰოსპიტალიზაცია I B

პაციენტებში გესტაციური ჰიპერტენზიითა და

პროტეინურიით, რომელსაც თან ახლავს მხედველობის

გაუარესება, კოაგულაციის დარღვევა ან ნაყოფის დისტრესი,

რეკომენდირებულია ნაადრევი მშობიარობა.

I

C

პრეეკლამფსიის დროს ფილტვების შეშუპების თანხლებით ი/ვ

ნაჩვენებია ნიტროგლიცერინი

I C

მძიმე ჰიპერტენზიის დროს ი/ვ ლაბეტოლოლი ან

მეთილდოფა ან ნიფედიპინი პერორალურად

I

C

ქალებში ესენციური ჰიპერტენზიით რეკომენდირებულია

გაგრძელდეს ადრე დაწყებული მკურნალობა (გარდა აგფ

ინჰიბიტორებისა და არბ )

IIa

C

მწვავე კორონარული სინდრომის მკურნალობა

რეკომენაციები კლასი დონე

STEMI-ის დროს - კორონარული ანგიოპლასტიკა I

C

NSTEMI-ის დროს - კონსერვატული მიდგომა I

C

კარდიომიოპათიის და გულის უკმარისობის მკურნალობა

რეკომენდაციები კლასი დონე

ანტიკოაგულაცია გულშიდა თრომბის ან სისტემური

ემბოლიის არსებობისას

I

A

გულის უკმარისობის მკურნალობა საერთო

რეკომენდაციების გათვალისწინებით

I B

წინაგულების ფიბრილაციის დროს დმჰ და ვარფარინი

I

C

ჰიპერტროფიული კარდიომიოპათიის დროს - II A

Page 40: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

40

მშობიარობა ბეტა-ბლოკერების ფონზე

ტაქიარითმიების მკურნალობა

სუპრავენტრიკულური ტაქიკარდიის მკურნალობა

რეკომენდაციები კლასი დონე

ვაგუსური მანევრები, შემდეგ ადენოზინი ი/ვ.

გადაუდებელი ელექტრული კარდიოვერსია.

დიგოქსინი.

მეტოპროლოლი/პროპრანოლოლი.

ვერაპამილი.

I

С

ატენოლოლი ნებისმიერი არითმიის დროს არ არის

რეკომენდებული

III С

პარკუჭოვანი ტაქიკარდიის მკურნალობა

იმპლანტაცია იკდ.

მეტოპროლოლი/პროპრანოლოლი.

ვერაპამილი.

გადაუდებელი ელექტრული კარდიოვერსია.

I

С

წამლების კატეგორიები FDA-ის კლასიფიკაციის მიხედვით

კატეგორია А — ყველაზე უსაფრთხო

კატეგორია B:

ცხოველებზე კვლევებით ფეტოტოქსიურობა არ გამოვლენილა , თუმცა ორსულებში

კონტროლირებადი კვლევები არ ჩატარებულა.

ან ცხოველებში კვლევებით გამოვლინდა არასასურველი ეფექტი, რომელიც არ იყო

დადასტურებული კლინიკურ კვლევებში.

ასპირინი

არაფრაქციული და დაბალმოლეკულური ჰეპარინი

ჰიდროქლორტიაზიდი

ნიტრატები

ნიტროგლიცერინი

მეტილდოფა

სოტალოლი

Page 41: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

41

კატეგორია C:

ცხოველებში კვლევებით გამოვლინდა ფეტოტოქსიურობა. კონტროლირებადი

კლინიკური და ცხოველებში ჩატარებული კვლევები არ არსებობს.

პრეპარატების დანიშვნა შესაძლებელია, როდესაც პოტენციური სარგებელი

აღემატება ნაყოფისათვის მიყენებულ შესაძლო რისკს.

ადენოზინი

ბეტა-ბლოკერები

კლოპიდოგრელი

დიგოქსინი

კალციუმის ანტაგონისტები

ფუროსემიდი

ლაბეტალოლი

ლიდოკაინი

პროკაინამიდი

პროპაფენონი

კატეგორია D:

ნაყოფისათვის ზიანის მიყენების რისკის არსებობა. გამოყენება შესაძლებელია

მხოლოდ როდესაც ორსულის სიცოცხლე საფრთხის წინაშეა.

ამიოდარონი

ატენოლოლი

აგფ ინჰიბიტორები

ბრა

სპირონოლაქტონი

ვარფარინი

კატეგორია Х — დადგენილი საფრთხე — დაუშვებელია გამოყენება!

სტატინები

შემოკლებების ნუსხა

ადფ ადენოზინდიფოსფატი

ავ ატრიოვენტრიკულური

აჰ არტერიული ჰიპერტენზია

აწ არტერიული წნევა

Page 42: (2012-2013) - buildinghealthbridges · 2014-06-12 · 2 პუბლიკაცია მომზადებულია "გაფართოებული ჯანმრთელობის

42

აგფ ანგიოტენზინ გარდაქმნელი ფერმენტი

აკშ აორტო - კორონარული შუნტირება

არბ ანგიოტენზინის რეცეპტორების ბლოკერები

გუ გულის უკმარისობა

გფ განდევნის ფრაქცია

დსლპ დაბალი სიმკვრივის ლიპოპროტეინები

თქდტს თირკმლის ქრონიკული დაავადებების ტერმინალური სტადია

ი/ვ ინტრავენურად

იკდ იმპლანტირებული კარდიოვერტერ - დეფიბრილატორი

ისაჰ იზოლირებული სისტოლური არტერიული ჰიპერტენზია

კად კორონალური არტერიების დაავადება

მმი მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი

მრა მინერალოკორტიკოიდების რეცეპტორების ანტაგონისტები

პტ პარკუჭოვანი ტაქიკარდია

პფ პარკუეჭების ფიბრილაცია

ფ.კლ. ფუნქციური კლასი

წფ წინაგულების ფიბრილაცია

FDA საკვები პროდუქტებისა და წამლების კონტროლის

ამერიკული ადმინისტრაცია