1o plano

Αλέξανδρος Αβρανάς: «Τελικά δεν ξέρω ποια είναι η Miss Violence καιθέλω οι θεατές να δουν την ταινία και να το ανακαλύψουν.

Η βία είναι εκεί. Και ειδικά σε εποχές που όλοι είναι πολύ πιεσμένοι, στενοχωρημένοι, ζορισμένοι και απελπισμένοι, είναι πολύ

εύκολο κανείς να καταφύγει στη βία. Είναι καθαράπροσωπική απόφαση του καθενός αν θα χρησιμοποιήσει βία ή όχι».

ΣΕΛΙΔΕΣ 12-13

ι γίνεται με τον κινηματογράφο όταν τελειώνουν οιμύθοι του; μπορεί να επιβιώσει μια σοβαρήβιομηχανία του οπτικοακουστικού που να μηντρέφεται από τιη μυθολογία του; οι απαντήσεις είναιόλες εδώ, στη θεσσαλονίκη, αλλά πριν δοθούν, αςδούμε με ποιον τρόπο μπαίνουν τα ερωτήματα.

Ένα πράγμα που ποτέ δεν θα ζήλευα στη δουλειά τωνεπαγγελματιών του κινηματογράφου, ιδίως εκείνων πουδεν φτιάχνουν έργα, αλλά εκείνων που είναι υποχρεωμένοινα τα βλέπουν (από τον διευθυντή ενός φεστιβάλ μέχριτους συστηματικούς, τους επαγγελματίες κριτικούς) είναι ηυποχρέωσή τους να περνάνε ατελείωτες ώρες για ναβλέπουν ταινίες, να τις αναλύουν, να μιλάνε με καλλιτέχνεςκαι παραγωγούς, να πρέπει να εξηγήσουν το πώς και τογιατί των γούστων και των επιλογών τους... Πολλή δουλειάκαι πολύ άγονο μπλα μπλα, αδελφέ. Έχοντας κάνει το «στρατιωτικό» μου σε δύσκολους καιρούς,τότε που για να δεις ταινίες έπρεπε να είσαι κλεισμένος απότο πρωί ώς τα μεσάνυχτα σε ένα σινεμά, βιδωμένος σε μιακαρέκλα, χωρίς να έχεις τη δυνατότητα να γυρίσεις πίσω ναξαναδείς μια σκηνή στην οποία αφαιρέθηκες, χωρίς ναμπορείς να τρέξεις «στο γρήγορο» κάτι που σε αφήνειαδιάφορο, έβαλα νωρίς στόχο της ζωής μου να αλλάξωεκείνη την προσωπική συνθήκη. το σινεμά έγινε, έτσι,πρωτίστως ευχαρίστηση και δευτερευόντως δουλειά. Έγινε,δηλαδή, χαρά από τη δημιουργική συνάντηση με ό,τι μουμιλάει, κάτι με πολύ υποκειμενισμό και με πολλή ελευθερία,κι ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να μου συμβεί. Χάθηκεβεβαίως η σχέση εξάρτησης με ό,τι συνέβαινε στοοπτικοακουστικό, αλλά έγινε ελεύθερη σχέση που κρατάεισε διάρκεια μέσα στο χρόνο. Πώς αλλιώς θα μπορούσες ναμείνεις σε μια σχέση, που την ξεκίνησες όταν είχεςμαλλούρα και τρυφερά κόκκινα μάγουλα, την εποχή της

φαλάκρας και της γκρίζας γενειάδας;Γράφω σε πρώτο πρόσωπο, όχι επειδή πιστεύω ότι είστευποχρεωμένες και υποχρεωμένοι να τρώτε στη μάπα ταπροσωπικά απομνημονεύματα ενός αδιάφορου μεσήλικου,αλλά, κυρίως, επειδή κάπως έτσι επινοώ προσιτά παραμύθιαμέσω των οποίων μπορεί να καταλάβει κανείς τη λειτουργίαμιας δουλειάς που, ακόμα και σε φεστιβάλ που στηρίζονταιστην απομυθοποίηση, που δίνουν δηλαδή έμφαση στηνκοινωνική διάσταση ή στις πρωτοποριακές γραφές τουκινηματογράφου, συνεχίζει να είναι γοητευτική και μυθική. Η μυθολογία κάθε πράγματος που αξίζει τον κόπο είναι,πάντα, κάτι χρήσιμο για τη γνωριμία, τη μύηση, την εισαγωγήσε κάτι καινούργιο. Όσο περνάει ο καιρός, όμως, τόσο οιστιβάδες του μύθου απομακρύνονται – και αν αυτό που μένειδεν συνεχίζει να είναι γοητευτικό, άσ’ τα βράστα. το Φεστιβάλ θεσσαλονίκης, πάντως, είναι από τουςθεσμούς που αντέχουν στο χρόνο, κι ας βρίσκεται στοεπίκεντρο μιας πόλης και μιας κοινωνίας που έμαθε μεσκληρό τρόπο, στη δίνη της πιο άγριας ύφεσης πουβρέθηκε ποτέ η χώρα από την κατοχή, να μην εμπιστεύεταιτο μυθολογικό περίβλημα των πραγμάτων. από μια άποψη,καλύτερα. οι εικόνες γυμνές – κι εμείς με το υποψιασμένομας βλέμμα. κάποιοι δούλεψαν για μας, που είδαν τόνουςταινίες για να φτιάξουν το πρόγραμμα. εικόνες πουανοίγουν διάλογο, ισότιμα, ούτε χειραγωγούν ούτε μαςπαρασέρνουν σε παρηγορητικά ψέματα.και πραγματικοί μύθοι, πρόσωπα που θα μπορούσαν να μαςδανείζουν μόνο την εικόνα και τη φήμη τους, αλλά αυτάεισβάλλουν με όλες τους τις αισθήσεις στην ζωή και στηνκαθημερινότητα, κάνοντας κοινό κτήμα μόνο την εμπειρίατους, τη γοητεία τους και τη διάθεσή τους να συνυπάρξουνμαζί μας στο πιο γόνιμο παιχνίδι της καλλιτεχνικήςδραστηριότητας: το παιχνίδι της απομυθοποίησης.

EDITORIALτο παιχνίδι της απομυθοποίησης

τ

Η ΜΥΘΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑΗ Λουίζ Μπρουκς, από τη Λούλου (To κουτί τηςΠανδώρας (1929) του Παμπστ. Σταρ σε μιαεποχή (και ένα παραγωγικό σύστημα) όπου οσκηνοθέτης στηριζόταν στη λιτότητα τουβερισμού και στην ερμηνεία, αλλά ήδη οκινηματογράφος μονοπωλούσε τους μύθους.

H εφημερίδα του Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Eιδική έκδοση για το 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Nο 274 [3/11/2013]

Διευθυντής σύνταξης: Hλίας KανέλληςAρχισυντάκτρια: Δήμητρα NικολοπούλουΣυντονισμός ύλης: Γκέλυ ΜαδεμλήΣύνταξη: Eλένη Aνδρουτσοπούλου, Δημήτρης Κερκινός, Αλεξάνδρα Κόλια, Γιώργος Κρασσακόπουλος, Χριστίνα Λιάτα, Aγγελική Πέτρου, Tζωρτίνα Σερπιέρη, Θάνος Σταυρόπουλος, Έλενα Χρηστοπούλου

Yπεύθυνη αγγλικών σελίδων: Λίλυ ΠαπαγιάννηΦωτογράφος: Βασίλης Βερβερίδης (MOTIONTEAM)

Εξώφυλλο: Μαρία ΠαπαδάκηEκτύπωση: TYPO-MOUGOS | COMMUNICATION IN PRINT

Φεστιβάλ Kινηματογράφου ΘεσσαλονίκηςYπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο: Δημήτρης Εϊπίδης

O διευθυντής σύνταξης, η αρχισυντάκτρια και οι συντάκτες της εφημερίδαςτου Φεστιβάλ εργάζονται χωρίς αμοιβή.

ΠΕ ΡΙΦΕΡΕΙΑ Κ ΕΝΤΡ ΙΚΗΣ ΜΑΚ Ε ∆ΟΝΙΑΣ

του Ηλία κανέλλη

3 54th TIFF πρώτο πλάνο #274 [2013]

@filmfestivalgrακολοyθhστε μασστο twitter

54th TIFF πρώτο πλάνο #274 [2013]

METαναςτΕΥτικο

τα πρόσφατα ναυάγια στη λαμπεντούζα της ιταλίας, με θύματα εκατοντάδες μετανάστεςοι οποίοι προσπαθούσαν να περάσουν στην ευρώπη, ανέδειξε ξανά ένα μείζονανθρωπιστικό πρόβλημα. μη γελιόμαστε. είναι πρόβλημα με πολλές πτυχές. Πολιτική,οικονομική, πολιτιστική. μερικά μόνον ερωτήματα: Γεννάει η μετανάστευση ρατσισμό;κινδυνεύει το πολυπολιτισμικό μοντέλο της ανοχής;

ίναι κοινό μυστικό ότι η μεταναστευτική πολιτική και η κατά-σταση των μεταναστών στην ελλάδα έχουν σοβαρά προ-βλήματα. ο προτεινόμενος κώδικας μετανάστευσης και κοι-νωνικής Ένταξης φαίνεται ότι δεν μπορεί να ανταποκριθείικανοποιητικά στις προκλήσεις. θα πρέπει να γίνει κατανοητόαπό τους έλληνες πολίτες και τους πολιτικούς ότι ένα πλει-οψηφικό τμήμα των μεταναστών που βρίσκονται στην ελ-

λάδα έχει ήδη μπει σε οριστική διαδικασία κοινωνικής και πολιτικήςενσωμάτωσης με τελική εκβολή στην ελληνική ιθαγένεια. Ένα άλλοτμήμα μπορεί να εισέλθει σε τέτοια δυναμική με τη συμβολή τουνομοθέτη και της διοίκησης διότι βρίσκεται στο μεταίχμιο του απο-κλεισμού και της ένταξης. με δεδομένο πως οι άνθρωποι αυτοίέχουν αναπότρεπτα μεταφέρει τις βιοτικές τους σχέσεις στη χώρα,η ενσωμάτωση είναι μονόδρομος. Ένα άλλο τμήμα παράνομα ευ-ρισκόμενων μεταναστών ζει σε συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμούχωρίς ορατές πιθανότητες κοινωνικής ένταξης και ειδικά στις ση-μερινές συνθήκες της κρίσης. Η δημόσια συζήτηση που διεξά-γεται προεκλογικά σήμερα αφορά αποκλειστικά αυτό το τμήμα,μολονότι με ανεύθυνο και αγοραίο τρόπο στοχοποιούνται όλοιοι μετανάστες.

είναι γνωστό πως απελάσεις στις χώρες προέλευσης τωνπαράνομα διαμενόντων μεταναστών δεν πραγματοποιούν-ται, για λόγους που υπερβαίνουν τη βούληση τόσο του ελ-ληνικού κράτους, όσο και συχνά των ιδίων. οι μετανάστεςαυτοί, από τη στιγμή που δεν μπορεί να απελαθούν, πρέπει

να καταγραφούν για να βγουν από την αφάνεια. Όταν καιαν η απέλαση γίνει εφικτή, τότε μπορεί να πραγματο-

ποιηθεί. αν από την άλλη, η απέλαση δεν πραγματο-ποιείται για ένα ικανό χρονικό διάστημα, το κράτοςοφείλει να τακτοποιήσει το καθεστώς διαμονής τωνανθρώπων αυτών. είναι επιτακτική λοιπόν ανάγκη,το ελληνικό κράτος να υλοποιήσει μηχανισμούς

ώστε ο πληθυσμός αυτός να μπορεί στοιχειωδώςνα ζει σε συνθήκες που δεν τροφοδοτούν ούτε

το έγκλημα ούτε, κυρίως, το φόβο του εγκλή-ματος, της απειλής και της απόγνωσης τόσοστους ίδιους όσο και στον ελληνικό λαό.

Η δυνατότητα του ελληνικού κράτους ναμπορέσει στοιχειωδώς να ανταποκριθεί στηνεπείγουσα ανάγκη συσσωμάτωσης της πλει-οψηφίας των μεταναστών στη χώρα δεν είναικαθόλου δεδομένη, κυρίως στη σημερινή συγ-κυρία όπου ένα μεγάλο ποσοστό ελλήνωνωθείται με δραστικό τρόπο στη φτώχεια καιτον κοινωνικό αποκλεισμό. το δίλημμα «ενσω-μάτωση – αποκλεισμός» είναι δίλημμα που τίθεται με εμφατικό τρόπογια όλους, Έλληνες και μετανάστες. εκ πρώτης όψεως παραδόξως, ο γη-γενής πληθυσμός μπορεί να εξωθηθεί προς το περιθώριο εξ ίσου ή καιπερισσότερο εύκολα από τους μετανάστες, καθώς οι τελευταίοι, λόγωτων συγκριτικά περισσότερων δυσκολιών και αδικιών που έχουν αντι-μετωπίσει στην ελληνική αγορά εργασίας, έχουν αναπτύξει αντοχές πουφαίνεται πως λείπουν από ένα μεγάλο τμήμα ελλήνων εργαζομένων.με αυτήν την έννοια, η κρίση παρουσιάζει αμφίσημα αποτελέσματα σεσχέση με τους μετανάστες: ναι μεν ωθεί ένα τμήμα τους στην περιχαρά-κωση και τον αποκλεισμό, ωστόσο εξαιτίας των οξυμένων αντανακλα-στικών αυτοσυντήρησης, η απόσταση που χωρίζει ένα άλλο τμήμα τουμεταναστευτικού πληθυσμού από γηγενείς δείχνει να μικραίνει. οι αν-τίρροπες αυτές διεργασίες δείχνουν πόσο σύνθετο είναι το ζήτημα τηςδιαχείρισης της μετανάστευσης σήμερα, αλλά και ταυτόχρονα πόσοεπείγον και απαραίτητο είναι για το ελληνικό κράτος να σκεφτεί –σοβαράεπιτέλους– μια στρατηγική το μεταναστευτικό. μπορεί να διερωτηθείκανείς: «μα σ’αυτήν τη συγκυρία;» Η απάντηση είναι δυστυχώς: «ειδικάσε αυτήν τη συγκυρία».

Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα ΒαλκανικώνΣλαβικών & Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και μέλος της Ελ-ληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που θα συμμετάσχει στο πάνελτης ανοιχτής συζήτησης «Λάθος προορισμός».

του Κωνσταντίνου Τσιτσελίκη

e

στο μεταiΧμιο του αΠοκλεισμου και της Ενταξης

Για ποιο λόγο κάνατε το συγκεκρι-μένο ντοκιμαντέρ; Αντιμετωπίσατεπροβλήματα στα γυρίσματα;είμαι σκηνοθέτης ταινιών με υπό-θεση. Για την ακρίβεια, είχα κάνειμόνο ένα μικρού μήκους ντοκιμαντέρπριν τον Ενδιάμεσο σταθμό. Ήμουναποφασισμένος να γράψω το πρώτομου σενάριο για μια μεγάλου μήκουςταινία με θέμα τη μετανάστευση,όταν με προσκάλεσαν να παρου-σιάσω το μικρού μήκους φιξιόν μουThe Suitcase σ’ ένα μικρό φεστιβάλστην ελλάδα. δεδομένου ότι το Suit-case είχε ήδη προβληθεί σε αρκετάφεστιβάλ ανά τον κόσμο, μού πήρεπερισσότερο από ένα χρόνο ν’ απο-φασίσω να πάω. Ωστόσο, την ίδιαμέρα έμαθα ότι ο εξάδελφός μουήταν κρατούμενος στην ελλάδα,επειδή επιχείρησε να περάσει από τηχώρα λαθραία με σκοπό να φτάσεισε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. εμέναμε είχαν προσκαλέσει σε μια χώρα,εκείνος ήταν στην ίδια χώρα φυλακή.από τη μια κάτι επιθυμητό, κι από τηνάλλη κάτι ανεπιθύμητο. Έτσι, ήρθαστην ελλάδα για να τον βοηθήσω καιεπίσης για να δω αν υπάρχει υλικό γιατο σενάριο που είχα σκοπό να γράψω.Όμως, τη στιγμή που έφτασα εκεί,αμέσως αντιλήφθηκα ότι το σωστόκινηματογραφικό είδος που έπρεπενα προτιμήσω ήταν το ντοκιμαντέρ,δεδομένης της θέσης μου τόσο ωςσκηνοθέτη, όσο και ως μέλους τηςομάδας των μεταναστών που κινη-ματογραφούσα. αντιμετώπισα πολλάπροβλήματα στην ελλάδα, και αιτίαήταν η κάμερα που είχα μαζί μου. Γι’αυτό και τελικά πήρα μια μικρή κά-μερα σαν αυτή που έχουν οι τουρί-στες και προσπάθησα να προσποι-

ηθώ ότι ήμουν όντως τουρίστας. μεεξέπληξε ιδιαίτερα ο φόβος πουυπάρχει στην ελληνική κοινωνία ότανκάποιος βρίσκεται μπροστά σε κά-μερα. ακόμη και τα καταστήματαέκλειναν τις πόρτες τους όταν μεέβλεπαν στο δρόμο μαζί με την κά-μερά μου. δεν ξέρω ακριβώς το λόγογι’ αυτό και από πού πηγάζει αυτός οφόβος.

Τι σας έκανε τη μεγαλύτερη εντύ-πωση στα άτομα που κινηματογρα-φήσατε; αυτό που μου έκανε τη μεγαλύτερηεντύπωση στους ανθρώπους αυτούςήταν η αλληλεγγύη και το θάρροςτους. μια τέτοια αλληλεγγύη αναμ-φίβολα δεν υπάρχει πλέον στις δυτι-κές κοινωνίες, όπου όλα περιστρέ-φονται γύρω από τον ατομισμό καιτο κέρδος και όπου οι τράπεζες δί-νουν ελέγχους καλής διαγωγής στακράτη... επιπλέον, συνειδητοποίησακάποια στιγμή ότι κι εγώ ο ίδιος είχαεπηρεαστεί από αυτό το αίσθημα αλ-ληλεγγύης, έχοντας γίνει μάρτυραςαυτής της γενναιοδωρίας που συν-δέει τα άτομα μια ομάδας όπως αυτοίοι μετανάστες.

Ποια ήταν η συνολική εντύπωσηπου αποκομίσατε για τη σύγχρονηΕλλάδα μέσα από την εμπειρία σας,όσον αφορά την κοινωνία, τους νό-μους, κ.λπ.;Πέρασα μεγάλο χρονικό διάστημαστην ελλάδα και έζησα έντονες εμ-πειρίες, αξέχαστες, που με άλλαξαναμετάκλητα. δυο φορές πίστεψα ότιεπρόκειτο να πεθάνω, αλλά από τηνάλλη μεριά έζησα και στιγμές χαράςπου δεν τις ξεχνώ. επομένως έχω

έναν δεσμό πολύ ξεχωριστό με τηνελλάδα και ανησυχώ για την πορείατης. Η άνοδος των ακραίων δυνά-μεων δεν είναι και τόσο καθησυχα-στική για μια κοινωνία. ιδιαίτερα, μά-λιστα, όταν μαζί με αυτή υπάρχει καιμια αδυσώπητη οικονομική κρίση.Όλο αυτό συνιστά ένα επικίνδυνομείγμα, όπως έχει ήδη δείξει η ιστο-ρία. Ωστόσο, η ελλάδα βρίσκεται σεένα σταυροδρόμι, έχει τη δυνατότητανα βρει μια λύση και να χαράξει μιανέα πορεία, χωρίς να παραδοθεί στονεθνικισμό, δίνοντας μάλιστα το πα-ράδειγμα και σε άλλες χώρες πουακολουθούν παρόμοια τροχιά.

Πώς βλέπετε την κατάσταση σή-μερα στην Ευρώπη, ως προς τα αν-θρώπινα δικαιώματα; δεν είμαι πολύ αισιόδοξος, μια και οκόσμος είναι πιο περίπλοκος από τοβαθμό κατανόησης που θα μπο-ρούσα να ισχυριστώ ότι έχω γι’ αυτόν.Η άνοδος της ακροδεξιάς στις ευρω-παϊκές χώρες είναι ανησυχητικό φαι-νόμενο σε παγκόσμια κλίμακα. ο λό-γος είναι ότι αυτά τα λαϊκιστικάκόμματα δεν θα μπορούσαν να υπάρ-ξουν χωρίς τα σκοτεινά σημεία και τηδιαστρέβλωση στον δημόσιο λόγοτους. ισχυρίζονται ότι όλα τα προβλή-ματα θα λυθούν εάν στραφεί ο κό-σμος εναντίον των μεταναστών καιτων ξένων. Ωστόσο, όλοι ξέρουμε ότιαυτό είναι λάθος και ότι ο κόσμος εί-ναι πιο περίπλοκος. Όπως και να έχει,ο ρόλος μου ως κινηματογραφιστήείναι να αναδείξω τις συνέπειες στοεπίπεδο του ατόμου που υφίσταταιτην αδικία, και όχι με τρόπο θεωρη-τικό ή στατιστικό. ελπίζω ότι κάποιεςφορές το καταφέρνω...


η ΕλλAΔα βρισκεται ςΕ Ενα σταυροδρομι, ΕχΕι τη δυνατοτΗτα να βρΕι Μια λυσΗ και να χαραξΕι Μια νεα Πορεια, χωρις να Παραδοθει στον ΕΘνικιςΜο, δινοντασ μαλιστα το παραΔΕιγΜα και σε αλλεσ χωρΕς ποΥ ακολουθουν παροΜοια τροΧια

ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝΜετανάστης κοιτάζει την πόλη από την ταράτσα του παλιού

Εφετείου της Αθήνας. Πριν από μερικά χρόνια, τα προβλήματα τηςμετανάστευσης αναδείχθηκαν από την κατάληψη του κτιρίου μιας

υπηρεσίας που μεταφέρθηκε αλλού, και η αλλαγή χρήσης τουκτιρίου της άλλαξε τον κοινωνικό ιστό του κέντρου της

πρωτεύουσας, αναδεικνύοντας προβλήματα όπως η συνύπαρξη μεδιαφορετικούς, η παραβατικότητα, η υποβάθμιση του εμπορικού

κέντρου της πόλης, ακόμα και η δημόσια υγεία...

ςτο ςταΥροΔροΜι©

Αλε

ξία

Τσαγ

γάρη

ΕνΔιαΜΕςος ςταΘΜοςΚαβέ Μπαχτιαρί

το δράμα χιλιάδων μεταναστών που, στην προσπάθειά τους να βρουν καταφύγιο στην ευρώπη,ξεμένουν στην πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που συναντούν, είναι το θέμα του ντοκιμαντέρ ενός(πολιτογραφημένου ελβετού) ιρανού σκηνοθέτη, και η αφορμή για την ανοιχτή συζήτηση «λάθοςπροορισμός», (κυριακή 3/11, στις 12:45 στην αίθουσα τζον κασσαβέτης), αμέσως μετά τηνπροβολή της ταινίας).

συνέντευξη στην αλεξάνδρα κόλια


ΔιΕΘνΕς διαΓΩνιστικο #2

το γαλαΖιο ποΥλιΛανς Έντμαντς

Ως γνωστόν, στο διεθνές διαγωνιστικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης παρουσιάζονται πρώτες και δεύτερες ταινίες μυ-θοπλασίας νέων σκηνοθετών απ’ όλο τον κόσμο. Κοινωνικά και υπαρξιακά δράματα, αλλά και μια ιστορία που εστιάζει στις βαθύ-τερες αιτίες και στις κοινωνικές επιπτώσεις της μετανάστευσης, επιχειρούν να ενώσουν τις κινηματογραφικές παραδόσεις με τιςπροσδοκίες των θεατών από μια νέα γενιά κινηματογραφιστών.

l Η ταινια Κελί από χρυσάφι είναι ηιστορία τριών εφήβων που μετα-ναστεύουν από τη Γουατεμάλαστις Ηνωμένες Πολιτείες, μέσωΜεξικού. Σ’ αυτό το δραματικό τα-ξιδι, πρέπει να αντιμετωπίσουντην απώλεια της αθωότητάς τους.

lΟ Διέγο Κεμάδα-Δίες έχει δουλέψειστο παρελθόν με τους Κεν Λόουτς,Αλεχάνδρο Γκονσάλες Ινιαρίτου καιΣπάικ Λι. Για τον πρώτο, λέει ότιδούλεψε σε τρεις ταινίες του (Γη κιελευθερία, Το τραγούδι της Κάρλακαι Ψωμί και τριαντάφυλλα), έμαθεέτσι τη μέθοδό του, και επηρεά-στηκε σημαντικά απ’ αυτόν.

l Ο σκηνοθέτης γύρισε την ταινία μεχρονολογικη σειρά, έτσι ώστε οιηθοποιοί να ανακαλύπτουν τηνιστορία κατά τη διάρκεια των γυρι-σμάτων. Δεν γνώριζαν τι θα ακο-λουθούσε την επόμενη μέρα. Αυτόκάνει και τις ερμηνείες τους τόσοφυσικές!

του ΠανΩ κοσμου οι ΦΥλακΕς

κΕλι απο χρΥςαΦιΔιέγο Κεμάδα-Δίες

ιχνη στο Χιονι

lΈνα τραγικό συμβάν επηρεάζειτη ζωή διάφορων ανθρώπωνσε μια μικρή πόλη του Μέιν.

l Πολλοί γνωστοί ηθοποιοί κά-νουν το πέρασμά τους από τηνταινία, όπως ο Τζον Σλάτεριαπό το Mad Men, η Έιμι Μόρτοναπό το Up in the Air και η καρα-τερίστα Μάργκο Μάρτιντεϊλ,την οποία έχουμε δει σε αμέ-τρητες ταινίες και αμερικανικέςσειρές.

l H ταινία χρηματοδοτήθηκε μετη συμβολή του ΙνστιτούτουSundance, του San FranciscoFilm Society και του ΣουηδικούΙνστιτούτου Κινηματογράφου.Είναι η πρώτη ταινία του ΛανςΈντμαντς.

l O διευθυντής φωτογραφίαςτης ταινίας, Τζόντι Λι Λάιπς, εί-ναι υπεύθυνος και για τη φω-τογραφία του Μάρθα ΜάρσιΜέι Μαρλίν, καθώς και πολλώνάλλων ανεξάρτητων ταινιών.


ο ηλικιωμένος ελάδιο ζει μόνοςτου στο ρημαγμένο τουεργοστάσιο, φτιάχνοντας καιδιακινώντας ένα ποτό, που τοονομάζει το «ποτό του διαβόλου».βγαλμένο από το παρελθόν τηςχιλιανής ιστορίας, το όνομα τουποτού προκύπτει από την εποχήπου έδιναν στους 18χρονουςστρατιώτες ένα μείγμα απόαλκοόλ και μπαρούτι που τους έκανε ατρόμητουςστους πολέμους. ο πρωτοεμφανιζόμενος Χιλιανόςσκηνοθέτης αφηγείται με λιτότητατην εσωτερική σύγκρουση μιαςοικογένειας τριών γενεών.

συνέντευξη στην Dumitrita Pacicovschi

Η κάμερα στην ταινία σας, αεικίνητη, πα-ραπέμπει στην αισθητική ενός ντοκιμαν-τέρ. Για ποιον λόγο;επιλέξαμε να γυρίσουμε την ταινία σε στυλντοκυμαντέρ γιατί θέλαμε να δημιουργή-σουμε συνθήκες που θα επέτρεπαν τον αυ-τοσχεδιασμό των ηθοποιών, τον οποίο ενθαρ-ρύναμε στις πρόβες. Η κάμερα παίζει το ρόλοτου ουδέτερου παρατηρητή, σαν σιωπηλός«εκτός πεδίου» χαρακτήρας της ταινίας. εάνμας ενδιέφερε περισσότερο η «καλλιέπεια»,

δεν θα μπορούσαμε να δουλέψουμε τόσοελεύθερα με τους ηθοποιούς στο γύρισμα,αφού θα έπρεπε να γίνουν όλα με μεγαλύτερηακρίβεια, περισσότερη σχολαστικότητα, μεπιο περιορισμένη κίνηση και με λιγότεροχώρο.

Χρησιμοποιείτε στοιχεία που θα τα λέγαμε«του παραλόγου», που σε πολλές περιπτώ-σεις αφήουν μετέωρες κάποιες σκηνές – εί-ναι κωμικές ή είναι δραματικές; Τι επιδιώ-κατε επιλέγοντας αυτόν τον τρόπο;αυτός είναι ο τρόπος που σκέπτομαι ως Χι-λιανός. στην κοινωνία μας ή, τουλάχιστον, σ’ένα τμήμα της, πολύ συχνά, γίνεσαι μάρτυραςπαράλογων γεγονότων, ενδέχεται κιόλας νασυμμετάσχεις σ’ αυτά. σε μας μοιάζει σαν κάτιφυσιολογικό, ενώ δεν είναι. μπορείς να μιλή-σεις για μικρές δόσεις παραλογισμού, ή καιόχι και τόσο μικρές, σε δημόσια πράγματαόπως η πολιτική ή και στην καθημερινότητα.είναι παντού και είναι μέρος της ιδιοσυγκρα-σίας μας. Πιστεύω, επίσης, ότι έχει να κάνει μετη μελαγχολία, που την αντιλαμβανόμαστεσαν «χαρά της λύπης», όπως κάποτε είπε οραούλ ρουίς. h μελαγχολία είναι χαρακτηρι-στικό της Χιλής. οι κωμικοτραγικές σκηνέςδεν γίνονται σκόπιμα για να περιγράψουν κάτισυγκεκριμένο, αντικατοπτρίζουν απλώς αυτόπου είμαστε, τη φυσικότητα των συναναστρο-φών μας. Φαίνεται να είναι λίγο προσποιητό,αλλά στ’ αλήθεια είναι μια λεπτομέρεια τουδιαφορετικού τρόπου ζωής μας.

Ακολουθώντας την παραδοσιακή συνταγή,ο νεαρός Χαβιέ, ένα από τα κεντρικά πρό-σωπα της ταινίας σας, ανακατεύει μπα-

ρούτι με αλκοόλ, ώστε να αποκτήσει δύ-ναμη για να βοηθήσει τον παππού του, Ελά-διο. Είναι, προφανώς, μια συμβολικήσκηνή. Τι, στην πραγματικότητα, συμβολί-ζει;ο Χαβιέ αντιλαμβάνεται ότι η επιχείρηση τουελάδιο έχει τελειώσει, δεν έχει λόγο ύπαρξηςσε μια κοινωνία που δεν έχει ανάγκη τα προ-ϊόντα της. θα ήθελε βέβαια να μην είναι έτσι,για να μην πληγωθεί ο παππούς. Γι’ αυτό επι-χειρεί να μιμηθεί τη μυθική συνταγή, εμμέσωςπιστεύει ότι ο παππούς θα καταλάβει ότι ταπράγματα έχουν αλλάξει. ταυτόχρονα, όμως,ο συμβολισμός αφορά και τον ίδιο, η πράξητου υπαινίσσεται ότι το μέλλον δεν υπάρχειγια κανέναν αν δεν ενσωματώνει στη ζωή τουτα χαρακτηριστικά του παρελθόντος του, τουπροσωπικού και του ιστορικού παρελθόντος,ως παράγοντα αυτογνωσίας. ο Χαβιέ αντιλή-φθηκε ότι η ζωή του χρειάζεται αλλαγές, ιδίωςόταν έμαθε την ιστορία του παππού του. ομύθος για το «ποτό του διαβόλου» ξεκινάειαπό τον πόλεμο του ειρηνικού, μεταξύ Χιλής,Περού και βολιβίας. ο μύθος λέει ότι οι νεαροίστρατιώτες της Χιλής έπιναν πυρίτιδα μαζί μεαλκοόλ για να αποκτήσουν περισσότερο κου-ράγιο και ορμητικότητα, προκειμένου να είναιπιο αποτελεσματικοί στον πόλεμο. με αυτήτη λογική, η απόπειρα του Χαβιέ μπορεί με-ταφορικά να σηματοδοτεί την αλλαγή, ώστεν’ αποκτήσει δύναμη να φύγει από αυτή τηνκατάσταση και να ξεκινήσει κάτι νέο.

Η πώληση του ποδηλάτου έχω την εντυ-πωση ότι επισφραγίζει την οριστική απο-μάκρυνση του Ελάδιο από την οικογένειάτου και το παρελθόν του... Ή, τελικά, μ’

αυτό τον τρόπο παραδίνεται ο ίδιος στημοίρα του;Η αλήθεια είναι ότι η πώληση του ποδηλάτουδεν λύνει το οικονομικό πρόβλημα του ελά-διο, αν και έχει ανάγκη τα χρήματα λόγω τηςεπερχόμενης κατάρρευσης της επιχείρησήςτου. Πουλάει το ποδήλατό του για κάποιονάλλο λόγο, που περισσότερο έχει να κάνει μετα συναισθήματα και τις αναμνήσεις από τηνοικογένειά του. σε κάποιο σημείο της αφήγη-σής μου, ο ελάδιο λέει στον Χαβιέ ότι συνήθιζενα πηγαίνει μ’ αυτό το ποδήλατο στην παραλίαμαζί με την πρώην σύζυγό του, όταν ήταν νέοι,στην αρχή της σχέσης τους. εδώ και καιρό,όμως, το ποδήλατο μένει αχρησιμοποίητο.στην τελευταία επίσκεψη του Χαβιέ στην οι-κογένεια του, ρωτά με ενδιαφέρον τον ελάδιογια το ποδήλατο, αυτός όμως αρνείται να τουδώσει πληροφορίες, γιατί δεν θέλει να τον φέ-ρει κοντά στο παρελθόν και στις προσωικέςαναμνήσεις του. Όταν ο Χαβιέ αφήνει τον ελά-διο, το ποδήλατο είναι το τελευταίο σύμβολοπου απομένει, η τελευταία ανάμνηση πουκρατά από την οικογένειά του. δεν ξέρουμετι θα συμβεί με τον ελάδιο και ποια ακριβώςχαρακτηριστικά θα έχει η επερχόμενη, μοι-ραία, «αναπόφευκτη» κατάσταση που θα αν-τιμετωπίσει. Γνωρίζουμε, όμως, με σιγουριάότι αποφάσισε να κόψει τους δεσμούς του μετον Χαβιέ και την οικογένειά του. και γι’ αυτόν,η πράξη του έχει συμβολική σημασία. Η επι-λογή του, τώρα, να ζήσει απολύτως απομο-νωμένος στο τέλος, στην πραγματικότητα ορί-ζει την επιλογή του να απορρίψει το παρελθόντου, ορίζει δηλαδή την επιθυμία του να ξεχά-σει. στη συγκρότηση των ανθρώπων, όπωςέχει σημασία η μνήμη, έχει και η λήθη.

το ποτο τοΥ ΔιαβολοΥΙγνάσιο Ροδρίγες

ΦανταςΜατατοΥ παρΕλΘοντος


ανοιχτοι οριζοντεσ #1ανοιχτοι οριζοντεσ #2Η εγκληματικότητα, η κρίση της πολυπολιτισμικότητας των δυτικών κοινωνιών, οι άνθρωποι στη δίνη της πολιτικής, οι κατευθύνσειςτης σεξουαλικότητας, η ανοχή του διαφορετικού είναι μερικά από τα πολιτικά και τα κοινωνικά ζητήματα που αναδεικνύει τοπρόγραμμα των Ανοιχτών Οριζόντων – εκεί όπου μπορεί κανείς να συναντήσει από πειραματικές γραφές μέχρι γουέστερν!

βορΕιοΔΥτικA Μίκαελ Νόερ

ταΞιδι στον

Υπ

οκο

ςΜο

Όπως και στην προηγούμενη ταινία σας, τοR, έτσι και στο Βορειοδυτικά εισβάλλετεστον σκοτεινό κόσμο ανθρώπων που ζουνεκτός νόμου. Τι σας ελκύει σε τέτοιους χα-ρακτήρες, όταν πρόκειται για σινεμά;μου αρέσει να κάνω ταινίες είδους με θέμα τοέγκλημα, επειδή βλέπω τους εγκληματίεςόμοια με τους αναρχικούς της κοινωνίας – υπότην έννοια ότι δεν προσαρμόζονται στην κοι-νωνία, αλλά η κοινωνία πρέπει να προσαρμο-

στεί σε αυτούς. επομένως, το έγκλημα είναιένας καλός τρόπος προκειμένου να κάνω ένασχόλιο για την κοινωνία. Ωστόσο, να διευκρι-νίσω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό για εμέναοι ταινίες μου να μη θεοποιούν ή να μην ωραι-οποιούν το έγκλημα.

Πώς η πρότερη ενασχόλησή σας με το ντο-κιμαντέρ επηρεάζει τις ταινίες μυθοπλασίαςσας;

κάνω ενδελεχή έρευνα, με στόχο να κάνω τηνταινία μου να μοιάζει με την πραγματικότητα.

Πόσο εύκολο ήταν να σκηνοθετήσετε τουςπρωταγωνιστές της ταινίας – ερασιτέχνεςηθοποιούς και μάλιστα αληθινά αδέλφια;Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποια ταμειονεκτήματα τού να δουλεύει κανείς μεερασιτέχνες ή με επαγγελματίες ηθοποιούς; λατρεύω να δουλεύω με ερασιτέχνες ηθοποι-

ούς, αλλά ουσιαστικά δεν βλέπω τη διαφοράανάμεσα σε έμπειρους και ερασιτέχνες: όλοιπρέπει να βρουν το δρόμο τους στην καρδιάτου χαρακτήρα. επίσης, πάντα προσπαθώ νααναγάγω τους ηθοποιούς αλλά και τη διαδι-κασία της κινηματογράφησης, σε ένα προσω-πικό ταξίδι. Γι’ αυτό και κάτι τέτοιο λειτουργείθαυμάσια όταν έχω να κάνω με πραγματικάαδέλφια, επειδή ήδη έχουν ξεκινήσει μαζί ένακοινό ταξίδι.

σε μια υποβαθμισμένη περιοχή της κοπεγχάγης, με υπόβαθρο παραβατικότητας, εισβάλλει το οργανωμένο έγκλημα - ένας κόσμος ναρκωτικών, βίας καιπορνείας. Η νέα κατάσταση αλλάζει άρδην τις ισορροπίες. υπάρχει, λοιπόν, διαβάθμιση και στη εγκληματική δραστηριότητα;



Πέρασαν αρκετά χρόνια από την πρώτη σαςταινία. Κι αν στο μεταξύ γράψατε μερικάεξαιρετικά σενάρια, αναρωτιόμουν γιατίχρειάστηκε τόσος καιρός για να επιστρέ-ψετε στη σκηνοθεσία. δούλευα ένα σενάριο για δύο χρόνια, ξεκινώ-νας αμέσως μετά το Les Revenants, αλλά όταντο τελείωσα ανακάλυψα ότι δεν ήθελα πια νατο γυρίσω. Ίσως αν δεν δούλευα με τον λοράνκαντέ στο Ανάμεσα στους Τοίχους να το είχαξαναγράψει, αλλά σαν να μη με ενδιέφερε πια.δεν εξαφανίστηκε εντελώς, όμως. κάποια απότα θέματα εκείνου του σεναρίου επιβιώνουνστα Αγόρια: η σχέση του σεξ με το χρήμα, ημπερδεμένη ατμόσφαιρα μεταξύ επιθυμίας καιαπειλής.

Η ατμόσφαιρα μεταξύ επιθυμίας και φόβου,αγάπης και ανάγκης, ερωτικής επιθυμίαςκαι οικονομικής συναλλαγής δίνει τον τόνο

στο φιλμ. Και οι ηθοποιοί σας παίζουν με-γάλο ρόλο στο χτίσιμο αυτής της ατμόσφαι-ρας. Πώς δουλεύετε με τους ηθοποιούς;Για τον βασικό ρόλο του ντανιέλ, ο ολιβιέ ραμ-πουρντέν θα έπρεπε να πετύχει μια καλή ισορ-ροπία ανάμεσα στην αδυναμία, την επιθυμίακαι την τόλμη. Έμοιαζε δύσκολο, αλλά όλαβρήκαν την θέση τους στο γύρισμα, ακόμη κιαν δεν είχαμε προγραμματίσει σχεδόν τίποτα.μπροστά στον μάρεκ, ήθελα να αντιδρά «μετον τρόπο που μπορούσε», όπως θα έκανεστην κίνηση ενός αντιπάλου σε ένα παιχνίδισκάκι, όπου δεν θα ήξερε τι να περιμένει. ο κί-ριλ εμελιάνοφ που υποδύεται τον μάρεκ είναιενστικτώδης ηθοποιός, το πώς κατόρθωσε ναχτίσει τον χαρακτήρα του στη διάρκεια του γυ-ρίσματος παραμένει μυστήριο για μένα. δενμιλάει ούτε αγγλικά ούτε γαλλικά, οπότε η επι-κοινωνία ανάμεσα στους δυο ηθοποιούς ήτανδύσκολη, αλλά το ότι γυρίσαμε με δυο ψηφια-

κές κάμερες τούς επέτρεψε να βρουν οι χα-ρακτήρες τους έναν δικό τους τόπο. με εξέ-πληξε η τρυφερότητα που είχαν οι δυο τουςστις ερωτικές σκηνές. Ήταν λες και η ιστορίαείχε μια δική της δυναμική και λογική. Για τονχαρακτήρα του αφεντικού, ζήτησα από τονντανιίλ βορόμπιεφ, έναν εξαιρετικό ηθοποιό,να συμπεριφέρεται σαν τον Πίτερ Παν με ταχαμένα του παιδιά. ταξιδεύει στις χώρες τηςευρώπης σαν να θέλει να ξεφύγει από τονχρόνο. δεν θέλει να γεράσει σαν τον ντάνιελούτε να ριζώσει πουθενά. Ξεχνάμε ότι το ναείσαι κλέφτης, ή ληστής, είναι ένα παιδικόόνειρο. ακριβώς γι’ αυτό το αφεντικό μπορείνα είναι την ίδια στιγμή φιλικός και απειλητικός.Γιατί είναι ένα ατίθασο, χαμένο παιδί.

Πόσο προσωπική και πόσο πολιτική είναι ηταινία σας; με ενδιέφεραν πάντα οι συχνά αντικρουόμε-

νες σχέσεις ανάμεσα στο προσωπικό και τοσυλλογικό. το προσωπικό συνδέεται συνήθωςμε το ρομάντζο, την μυθοπλασία, και το συλ-λογικό με την πολιτική ή τα ντοκιμαντέρ. στηνπροηγούμενη ταινία μου προσπάθησα ναδείξω πως ο θάνατος θεωρείται περισσότεροένα προσωπικό ζήτημα ακόμη κι αν είναι μιακοινή, συλλογική εμπειρία στην κοινωνία μας.εδώ, ο κεντρικός χαρακτήρας θέλει να ζήσειμια προσωπική εμπειρία με τον μάρεκ, σαν ναυπήρχαν οι δυο τους έξω από την κοινωνίαμας. αλλά, στην πραγματικότητα, πρέπει νααντιμετωπίσει την βία του κόσμου, κάτι πουαντιπροσωπεύει η ομάδα των χωρίς χαρτιά με-ταναστών που εισβάλλουν στο διαμέρισμάτου. ο ντάνιελ γίνεται «ξένος» εξαιτίας αυτώντων απρόσκλητων επισκεπτών του. Ξένος στονίδιο τον εαυτό του. κάτι που είναι την ίδιαστιγμή απειλή αλλά και ευκαιρία γι’ αυτόν. μιαυπόσχεση αλλαγής.

το γουέστερν, το κατά αντρέ μπαζέν, απόλυτοαμερικανικό κινηματογραφικό είδος, δενεξακολουθεί να εμπνέει μόνο το Χόλιγουντ αλλάκαι το ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά. Πώς; ο κρις Έσκα έχει τις απαντήσεις.


Γιατί επιλέξατε τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο καιτη δουλεία εν προκειμένω, ως φόντο της ταινίας σας; καθώς πλησίαζε η επέτειος για τα 150 χρόνια από τον αμε-ρικανικό εμφύλιο, συγκινήθηκα από τις ιστορίες για τουςαγώνες και τις θυσίες που οδήγησαν στην διακήρυξη τηςανεξαρτησίας. σκέφτηκα όμως και την γκρίζα περίοδο μετάτη δουλεία και τα περισσότερα από 100 χρόνια δυσκολιώνπου αντιμετώπισαν οι αφροαμερικανοί στις ΗΠα. μ’ ενδιέ-φερε να δείξω κάτι που σπάνια αποτυπώνεται σε ταινία.επιπλέον, πάντοτε προσπαθώ να βρω το κατάλληλο σκηνικόκαι τους χαρακτήρες, για να ρίξω φως σε θέματα και συναι-σθήματα που με ενδιαφέρουν – ακόμη κι αν οι χαρακτήρεςαυτοί είναι ξένοι προς εμένα. επίσης, σε όλες τις ταινίες μουδιερευνώ τη σημασία των παρένθετων οικογενειών, τηνανάγκη να συνδεόμαστε μεταξύ μας σε έναν κόσμο πουδιαρκώς οδεύει σε ολοένα και μεγαλύτερη απομόνωση.στην ταινία μου, το επιμύθιο της δουλείας, το χάος του πο-λέμου και το ερημωμένο περιβάλλον, όλα οδηγούν τουςχαρακτήρες σε ένα χωνευτήρι μέσα στο οποίο πρέπει να

πλησιάσουν ο ένας τον άλλο και να πάρουν κρίσιμες απο-φάσεις.

Ποιο είναι το πρωταρχικό μήνυμα που επιθυμείτε ναστείλετε στο κοινό μέσα από την ταινία σας; ελπίζω η ταινία να ενθαρρύνει τους θεατές να επανεκτιμή-σουν την πορεία της ζωής τους και να αναρωτηθούν τοεξής: «Άραγε κάνω πραγματικά το καλύτερο για μένα καιτους ανθρώπους για τους οποίους νοιάζομαι; Ή απλά ακο-λουθώ τους κοινωνικούς κανόνες και ακούω αυτό που μουλένε οι άλλοι να κάνω;».

H ταινία βασίζεται κατά πολύ και στις ερμηνείες τωντριών πρωταγωνιστών σας (σ.σ. ο Τίσουαν Σκοτ απέ-σπασε βραβείο ερμηνείας πρωτοεμφανιζόμενου στοφεστιβάλ SXSW). Πώς δουλεύετε με τους ηθοποιούς;διαφορετικά με τον καθένα. με τους πρωτάρηδες, είμαιπολύ συγκεκριμένος στην παραμικρή τους κίνηση, προκα-θορίζω ακόμη και το πού θα κάνουν παύση σε μια ατάκα.με τους πιο έμπειρους θεατρικούς ηθοποιούς, δημιουρ-γούμε μια πιο χαλαρή ατμόσφαιρα, ενώ με τους τηλεοπτι-κούς εμπιστευόμαστε απόλυτα την ιστορία, προκειμένουνα προσελκύσουμε την προσοχή του κοινού.

Τι είδους ικανοποίηση σάς δίνει ο ανεξάρτητος κινημα-τογράφος; Η μεγαλύτερη ανταμοιβή είναι οι δεσμοί που δημιουργούμεμε τους θεατές και το ότι ακούμε πώς οι ταινίες επηρέασαντους ίδιους και τις ζωές τους.

Ξενοι αναμεσα σε ξΕνοΥςΣτην δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, μέσα από την ιστορίατης σχέσης ενός πενηντάρη άντρα κι ενός νεαρού αγοριού από τηνανατολική Ευρώπη, ο Γάλλος σκηνοθέτης μιλά χωρίς ηθικολογίεςκαι πολιτική ορθότητα για τις σχέσεις που διαμορφώνει στιςδυτικές κοινωνίες η εκτεταμένη μετανάστευση. Ο σκηνοθέτης πουέχει υπογράψει στο παρελθόν το Les Revenants και τα σενάρια τωνταινιών του Λοράν Καντέ, μεταξύ των οποίων και το βραβευμένομε τον Χρυσό Φοίνικα, Ανάμεσα στους Τοίχους, αναμετριέται με έναμείζον πρόβλημα των δυτικών κοινωνιών: το μεταναστευτικό καιτην πολυπολιτισμικότητα.

Συνέντευξη στον Γιώργο Κρασσακόπουλοαγορια απ’ τα ανατολικα

Ρομπέν Καμπιγιό

η ανακτηςηΚρις Έσκα

καΠοτε στΗναΜΕρικη


η Φωνη των αΦωνωνΜαξιμόν Μόνιχαν

Πώς επηρέασε η σχέση σας με το σκέιτ τοντρόπο που κάνετε σινεμά;λένε πως μου έμαθε σινεμά το σκέιτ. Γυρίζον-τας βίντεο για σκεϊτάδες (κάτι που είναι πολύσημαντικό γι’ αυτούς, μια που άλλοι μηχανισμοίπροώθησης έχουν κατά καιρούς υποβαθμίσειτο σκέιτ σ’ ένα ακόμη άθλημα), έμαθα να χει-ρίζομαι κάμερα, να μοντάρω, να συνθέτω, κ.λπ.επίσης, μου χάρισε την αυτοπεποίθηση πωςμπορώ να είμαι τόσο καλός στο αντικείμενο,όσο άλλοι νέοι σκηνοθέτες που πληρώνουνπεριουσίες σε σχολές κινηματογράφου. και πιοσυγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τη Φωνή, μουέμαθε πώς να γυρίζω παράνομα – χωρίς άδεια,ασφάλιση ή συμβιβασμούς, με ελεύθεροβλέμμα προς την εξουσία. κάποτε, η κουλ-τούρα του σκέιτ ήταν μια κουλτούρα εναντίω-σης. σήμερα, βέβαια, με όλες αυτές τις πρω-τοβουλίες των εταιρειών, οι περισσότεροισκέιτερς μοιάζουν να έχουν το δικό τους σπόν-

σορα, με όλα αυτά τα ισοτονικά ποτά που πί-νουν και τις μάρκες στα γελοία κοστούμια πουφορούν.

Στη δεκαετία του 1920, η έλευση του ήχουείχε σηκώσει κύμα αντιδράσεων και συζητή-σεων για το «τέλος του κινηματογράφου».Εσείς πάλι, με την ταινία σας, προτείνετε μιαεντελώς διαφορετική προσέγγιση, όπωςλέτε. Τι πιστεύετε για τους αλλεπάλληλους«θανάτους» του μέσου;Φοβόμαστε πως οι ζωές μας είναι κενές νοή-ματος, αλλά φοβόμαστε και τις αλλαγές, κιέτσι έχουμε εμμονή με το θάνατο. είναι φυ-σιολογικό, και γι’ αυτό λέμε διαρκώς πως ταπράγματα «πεθαίνουν». είναι όμως ανόητο,τα μέσα δημιουργίας δεν «πεθαίνουν» τόσοεύκολα. Για να αναστήσεις τα λεγόμενα «νε-κρά» μέσα, αρκεί να τα αξιοποιήσεις. Προσω-πικά, μ’ ενδιαφέρει περισσότερο η συζήτηση

για τον λεγόμενο «εκδημοκρατισμό» του κι-νηματογράφου στην ψηφιακή εποχή, όλοαυτό το παιχνιδάκι με τις φτηνές κάμερες καιτο εύκολο μοντάζ, που οδηγεί στην αντίληψηπως οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει σκηνοθέ-της. δεν συμφωνώ καθόλου. Η σκηνοθεσίαπαραμένει προνόμιο μιας ελίτ. το γύρισμαμιας ταινίας είναι μπελάς, κι όσο μικρότερομπάτζετ έχεις, τόσο μεγαλύτερα προβλήματαθ’ αντιμετωπίσεις. Γι’ αυτό μου τη δίνουν αυτέςοι αηδίες, πως τάχα τώρα όλα είναι «δίκαια».δεν θα γυρίζαμε την ταινία αν το συνεργείοδεν απαρτιζόταν από φίλους που, αν και άνερ-γοι, δέχτηκαν να δουλέψουν αφιλοκερδώς.α, κι η κάμερα ήταν κλεμμένη.

Η Φωνή παρουσιάζεται ως βωβή ταινία, αλλάστην μπάντα του ήχου περιλαμβάνονταιπολλά διηγητικά και μη-διηγητικά στοιχεία.Δεν νομίζετε πως στο σημερινό, οπτικοκεν-τρικό πολιτισμό μας λίγοι παρατηρούν τονήχο στο σινεμά; σίγουρα ο ήχος υποσκελίζεται. αλλά νομζωπως περισσότερο ο ήχος και η εικόνα είναιστοιχεία στενά συνδεδεμένα –δύσκολα φαν-τάζεται κανείς το μεν χωρίς το δε. στη Φωνήθέλαμε να πετύχουμε κάτι παράδοξο, να δεί-ξουμε πόσο σημαντικός είναι ο ήχος, στε-ρώντας τον από το κοινό, αντικαθιστώνταςτον με μια εντύπωση του ήχου, με δονήσειςπου προσομοιάζουν, όσο το δυνατόν, με τιςσυχνότητες που πιάνουν οι κωφοί. Για να τοπετύχουμε αυτό, όμως, έπρεπε να είμαστεσίγουροι πως η ταινία θα λειτουργούσε, θαμπορούσε δηλαδή κανείς να την παρακολου-θήσει, και με τον ήχο στο OFF. αυτός ήταν ο

μόνος τρόπος για να μπορέσει να απομονώ-σει (και να εκτιμήσει) ο θεατής και τις δύο αι-σθήσεις.

Οι τίτλοι αρχής της ταινίας σας μού θύμισαντην αρχή του Αινίγματος του Κάσπαρ Χάουζερ,όπου ο Χέρτζογκ παραθέτει ένα κομμάτι απότον Βόιτσεκ του Μπίχνερ: «Δεν ακούτε αυτήντη φοβερή κραυγή γύρω σας που ονομάζεταισιωπή;»...είναι απίστευτο που το αναφέρετε! ο σόχο, ομοντέρ μας, είχε προτείνει να βάλουμε ένα μότοστην αρχή, κάτι σαν: «λοιπόν, για την υπόλοιπημιάμιση ώρα θα καταλάβετε τι εστί να είσαι κω-φός». Έτσι έψαχνα ασταμάτητα, αν και με μισήκαρδιά, την τέλεια ατάκα, κάτι που θα μπορούσενα αποδώσει αυτήν την αντίθεση σιωπής καιήχου. Ωστόσο, τα περισσότερα διάσημα μότοπερί του θέματος δεν έχουν ίχνος ποιητικότητας.τότε, ο πιο παλιός μου φίλος στον κόσμο, ο Πί-τρε, μού πρότεινε τη ρήση του μπίχνερ. κι εν-θουσιάστηκα, νόμισα πως η αναζήτηση είχε τε-λειώσει. Ώσπου τον ρώτησα: «πώς σου ‘ρθε;». κιαπάντησε, «α, είναι στο ξεκίνημα εκείνης τηςταινίας με τον τρελάρα, τον μπρούνο σ.». δενθα μπορούσα λοιπόν να τα βάλω με τον Χέρ-τσογκ...

Υπάρχουν περιπτώσεις που η σιωπή ακού-γεται πιο δυνατά απ’ τα λόγια;Έτσι νομίζω. Όταν έχεις την ανάγκη ν’ ακούσειςκάτι και δεν ακούς τίποτα, όπως όταν μαλώνειςμε κάποιον που αγαπάς, ή όταν περιμένεις γιασημαντικά νέα – σε τέτοιες στιγμές η σιωπή μπο-ρεί να γίνει εκκωφαντική. και κάτι τέτοιο είναιστους στόχους της ταινίας μας.

ο μαξιμόν μόνιχαν μεγάλωσε πάνω σε μια σανίδα και τέσσερις ρόδες, βαθιάμέσα στην κουλτούρα του σκέιτ, που τη δεκαετία του 1990 αφορούσε μόνοτους «απόκληρους, τα παιδιά που δεν χωρούσαν πουθενά, παράξενους τύπουςπου ήθελαν να είναι δημιουργικοί με έναν επικίνδυνο, παραβατικό τρόπο»,όπως λέει. τέτοιες φιγούρες βρίσκουν τη δική τους φωνή στην πρώτη τουμεγάλου μήκους ταινία, ένα ασπρόμαυρο φιλμ χωρίς διαλόγους κι αποχρώσειςτου γκρίζου, που κάνει την ευρωπαϊκή του πρεμιέρα στο 54ο Φεστιβάλ.

συνέντευξη στην Γκέλυ μαδεμλή

χωρις λογια


το Παλαιστινιακό είναι ένα ζήτημα μετο οποίο η ελληνική κοινή γνώμηταυτίζεται, λίγοι όμως γνωρίζουνστοιχεία για την ιστορία τηςΠαλαιστίνης και, με ακρίβεια, τοπολιτικό πρόβλημά της. μια όψημέρους αυτής της ιστορίας δίνει ηπρώτη Παλαιστίνιακινηματογραφίστρια που μεταφέρειτους θεατές στην ιορδανία το 1967,όταν χιλιάδες πρόσφυγες από τηνΠαλαιστίνη πέρασαν τα σύνορα καικατέλυσαν σε «προσωρινά»στρατόπεδα συγκέντρωσης. ανάμεσάτους, κι ο 11χρονος τάρεκ με τημητέρα του, σε μια ευαίσθητηπερίοδο της ζωής του, στη δίνη ενόςπροβλήματος με μια εύθραυστηπατρίδα.


Ποιες είναι οι απόψεις σας για το μέλλον τηςΠαλαιστίνης, τις ιστορίες των κατοίκων τηςοποίας αφηγείστε τόσο ζωντανά στην ται-νία σας;

είμαι άνθρωπος που ελπίζει, ακόμη κι όταν ταπράγματα είναι δυσοίωνα. Γι’ αυτό και έκανατο Όταν σε είδα: γιατί αγαπώ και θαυμάζω τοανθρώπινο πνεύμα και ξέρω πως ό,τι κι αν γί-νει, οι άνθρωποι που αγαπιούνται μεταξύ τουςκαι που ονειρεύονται, θα βρουν το δρόμο τους.μιλώντας με πολιτικούς όρους, η κατάστασηστην Παλαιστίνη δεν θα μπορούσε να ήταν χει-ρότερη, παρ’ όλα αυτά, ο λαός της Παλαιστίνηςέχει επιβιώσει για παραπάνω από εξήντα χρό-νια, βρίσκοντας πάντα έναν τρόπο να ζει, νααγαπά και να δημιουργεί. αισθάνομαι επίσηςπως ό,τι κι αν γίνει, θα επιστρέψουμε στα σπίτιαμας. το τίμημα που πλήρωσαν αυτοί οι άνθρω-ποι ήταν βαρύ αλλά όσο έχουν ελπίδα οι Πα-λαιστίνιοι, όλοι θα πρέπει να έχουν ελπίδα.

Η ερμηνεία του πρωταγωνιστή σας, Μαχ-μούντ Ασφά, ο οποίος ζει σε καταυλισμόπροσφύγων όπως και ο ήρωας που υποδύε-ται, είναι εκπληκτική. Μπορείτε να μας πείτεμερικά λόγια για εκείνον (πώς τον ανακα-λύψατε, πώς δουλέψατε μαζί του); κάναμε μια τεράστια έρευνα για το κάστινγκ,τόσο στην ιορδανία όσο και στην Παλαιστίνη,βλέποντας πάνω από 200 αγόρια, μέχρι πουβρήκα τον μαχμούντ. μου έκλεψε την καρδιάαπό την αρχή. Η αλήθεια είναι ότι μοιάζει πολύμε τον χαρακτήρα που υποδύεται, τον τάρεκ.στη συνέχεια, περάσαμε αρκετούς μήνες δου-λεύοντας μαζί με σκοπό να τον προετοιμάσουμε

για την ταινία. οι γονείς του, πρόσφυγες απότην Παλαιστίνη, μας στήριξαν πολύ σε όλο αυτό.Ήταν μια πολύ προσωπική ταινία για τον μαχ-μούντ και τους δικούς του, όπως και για εμένακαι τους υπόλοιπους συντελεστές της ταινίας.ενώ βρισκόμασταν στην ιορδανία, μπορούσαμενα δούμε την πατρίδα μας πάνω από τη συνο-ριακή γραμμή, αλλά δεν μας επιτρέπεται ναπάμε εκεί. Όταν κάναμε τα γυρίσματα, ορισμέ-νες φορές ήμασταν τόσο κοντά στα σύνορα καιτη νύχτα μπορούσαμε να διακρίνουμε τα φώτατων παλαιστινιακών σπιτιών – αντιλαμβάνεστεπόσο έντονο ήταν όλο αυτό για εμάς.

Έχετε κερδίσει πολλά βραβεία. Το Όταν σεείδα είχε διακριθεί στο τμήμα Works inProgress της Αγοράς του 52ου ΦΚΘ, προτούολοκληρωθεί ως ταινία. Τι σημαίνουν γιαεσάς προσωπικά τα βραβεία και πώς βοη-θούν το έργο σας; Και τι σας λέει η συμμε-τοχή σας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης;από την αρχή, η ελλάδα και το Φεστιβάλ κινη-ματογράφου θεσσαλονίκης με στήριξαν πολύ.Ήδη από το ξεκίνημα, εντόπισαν το project στηναρχική του φάση και μας προσκάλεσαν να τοπαρο υσιάσουμε στο τμήμα Crossroads της αγο-ράς. Ήταν σημαντικό να έχουμε τη δυνατότητανα παρουσιάσουμε το project μας και να συναν-τήσουμε κι άλλους επαγγελματίες του χώρου.στη συνέχεια, επιστρέψαμε για να παρουσιά-σουμε την ταινία στο τμήμα works in Progress

της αγοράς. αυτό έγινε σε ένα χρονικό σημείο–κλειδί για εμάς, καθώς είχαμε γυρίσει την ταινία,αλλά δεν είχαμε χρήματα για να την ολοκληρώ-σουμε. Ήμουν πολύ απογοητευμένη! στην ιορ-δανία τρέχαμε σαν τρελοί μόνο και μόνο για ναβρούμε έναν υπολογιστή και να μοντάρουμεένα rough cut για την προβολή στα works inProgress. Όταν πήραμε το βραβείο του τμήμα-τος, ήταν σαν ένα όνειρο που έγινε πραγματικό-τητα. Ξαφνικά μπορούσαμε να ολοκληρώσουμετην ταινία, καθώς χάρη στο βραβείο εξασφαλί-σαμε υπηρεσίες post production από τις εται-ρείες Graal και Kodak Cinelabs Greece. Ήρθαμεστην αθήνα για να μείνουμε κανα δυο μήνες καιτελικά μείναμε έξι! «μετακομίσαμε» στην Graal,γνωρίσαμε υπέροχους ανθρώπους, δουλέψαμεμε Έλληνα μοντέρ και καταλήξαμε να κάνουμεόλο το post production στην ελλάδα, συνεργα-ζόμενοι με μια θαυμάσια ομάδα. το κερασάκιστην όλη υπόθεση ήταν ότι γνωρίσαμε επίσηςκαι τον Έλληνα συμπαραγωγό μας, την εταιρείαFaliro house, και όχι μόνο νιώσαμε καλοδεχού-μενοι στην ελλάδα, αλλά επίσης βρήκαμε αυ-θεντικούς σινεφίλ που πρόσφεραν τόσα πολλάστο έργο μας. τώρα λέμε ότι η ελλάδα είναι τοδεύτερο σπίτι μας, δεν θέλαμε να φύγουμε.Πάντα συγκινούμαι πολύ όταν σκέφτομαι πώςμια εύθραυστη χώρα υπήρξε τόσο γενναιόδωρηκαι κατόρθωσε να σώσει μια τόσο «εύθραυστη»ταινία όπως η δική μας, η οποία προέρχεται απόμια άλλη, επίσης εύθραυστη χώρα!

οταν ςΕ ΕιΔαΑνμαρί Τζασίρ

ενασ κοσμοσ χωριςτα

Το πολυσυζητημένοMiss Violence του Αλέξανδρου Αβρανά, έχονταςήδη αποσπάσει δύο σημαντικέςδιακρίσεις στο πρόσφατοφεστιβάλ Βενετίας –ΑργυρόΛιοντάρι καλύτερηςσκηνοθεσίας και Κύπελλο Βόλπιανδρικής ερμηνείας για τονπρωταγωνιστή, Θέμη Πάνου– συνθέτει μιαρεαλιστική σπουδή για τη βία,δομημένη επάνω στα σκοτεινάμυστικά μιας οικογένειας.

κατΩ αΠ’ τΗν ακινΗτΗ ΕπιΦανΕιασυνέντευξη του αλέξανδρου αβρανά στην ελένη ανδρουτσοπούλου


όλοι στραμμένοι στον ίδιο σκοπό. τα παιδιά αποδέ-χτηκαν την ιστορία, παρασύρθηκαν από το γύρισμακαι τη διαδικασία, καθώς όλοι στο συνεργείο ήτανεστιασμένοι σ’ αυτά. τους έκανε πολύ καλό που μπή-καν σε μια διαδικασία δουλειάς που προϋποθέτεικάποια ευθύνη και την ίδια στιγμή καμία ευθύνη καιόλο αυτό ήταν πολύ γλυκό.

Τι δυσκολίες αντιμετωπίσατε στην υλοποίησητης ταινίας, τόσο σε δημιουργικό επίπεδο όσοκαι στο επίπεδο της παραγωγής της;αυτό που κυρίως με ενδιέφερε ήταν να πείσω ότι ηοικογένεια της ταινίας είναι αντλημένη από την πραγ-ματικότητα, ότι υπάρχει δίπλα μας – ο χαρακτήραςτου πατέρα, π.χ., είναι ο χαρακτήρας ενός προσώπουπου το βλέπεις στο δρόμο και δεν καταλαβαίνεις τικρύβει. Για μένα ήταν σημαντικό να αποκρύψω τηνπραγματική πλευρά του πατέρα και να τον δω με ταμάτια της κοινωνίας, την οποία ενδιαφέρει να είναικαλόβολος, ευγενικός και να δείχνει ότι ενδιαφέρεταιγια την οικογένεια. Η ταινία κινήθηκε σε έναν διπλόάξονα, καθώς η οικογένεια υποστηρίζει ότι ο χαμόςτου παιδιού οφείλεται σε δυστύχημα, ενώ ο θεατήςξέρει ότι είναι αυτοκτονία. αυτό, σε συνδυασμό μεόσα συμβαίνουν στην εξέλιξη της ιστορίας μου, είναιένα στοιχείο που κρατά σε εγρήγορση τον θεατή.επιπλέον, η ταινία έχει στοιχεία αστυνομικού θρίλερ,καθώς συνεχώς εντείνεται το σασπένς – καταλα-βαίνω, συνεπώς, εκείνους που χαρακτήρισαν τηνταινία ως την άλλη πλευρά του Χίτσκοκ. Ως προςτη συνθήκη της παραγωγής, αν δεν ήταν ο Χρήστοςκωνσταντακόπουλος και η Faliro house η ταινία,απλώς, δεν θα είχε γίνει. είχα αποταθεί σε διάφο-ρους παραγωγούς οι οποίοι μου είχαν αρνηθεί, άλ-λοι γιατί δεν είχαν χρήματα, άλλοι γιατί έβρισκαντην ταινία πολύ σκληρή. στη Faliro house έστειλατο σενάριο και τις προηγούμενες ταινίες μου και,χωρίς να τους ξέρω προσωπικά, μέσα σε πολύ μι-κρό χρονικό διάστημα, αξιοκρατικά, συμφωνή-σαμε, με έναν επαγγελματισμό και μια συνέπειαπου μου θύμισε ευρώπη. ο επαγγελματισμός αυτός,νομίζω, απουσιάζει από την ελλάδα.

Ποια είναι τελικά η Miss Violence και τι ρόλο πι-στεύετε ότι παίζει η βία στη ζωή του σύγχρονουανθρώπου;τελικά δεν ξέρω ποια είναι η Miss Violence και θέλωοι θεατές να δουν την ταινία και να το ανακαλύψουν.Η βία είναι εκεί. και ειδικά σε εποχές που όλοι είναιπολύ πιεσμένοι, στενοχωρημένοι, ζορισμένοι καιαπελπισμένοι, είναι πολύ εύκολο κανείς να καταφύγειστη βία. είναι καθαρά προσωπική απόφαση του κα-θενός αν θα χρησιμοποιήσει βία ή όχι.

Ποιοι είναι οι επόμενοι σταθμοί της διαδρομήςτης ταινίας;τώρα η ταινία συμμετέχει στο Φεστιβάλ του σάοΠάολο και θα συμμετάσχει στο Φεστιβάλ της στοκ-χόλμης. στην ιταλία βγήκε στις αίθουσες στις 31οκτωβρίου και πηγαίνει ήδη πολύ καλά. επόμενοςσταθμός για να βγει στη διανομή είναι η αγγλία, ενώθα ακολουθήσουν και άλλες χώρες. την Πέμπτη 7νοεμβρίου θα βγει στις αίθουσες στην αθήνα απότη Feelgood entertainment.

Ποια τα επόμενα καλλιτεχνικά σχέδιά σας;ετοιμάζω μια παράσταση στο θέατρο βασιλάκου,το έργο Η ιστορία του ζωολογικού κήπου του αμερι-κανού Έντουαρντ Άλμπι, το οποίο πλέον λέγεται Στοσπίτι στο ζωολογικό κήπο, γιατί ο αλμπι, μετά από 46χρόνια, έγραψε μια καινούρια πράξη πάνω στο μο-νόπρακτο που είχε ήδη γράψει. Παράλληλα, ετοι-μάζω καινούριο σενάριο και έχω κάποιες προτάσειςαπό το εξωτερικό.

ανάδειξη της ταινίας Miss Violence τουαλέξανδρου αβρανά, ενός Έλληνα σκη-νοθέτη, σε μείζον γεγονός του Φεστιβάλβενετίας, και τα δύο βραβεία που απο-κόμισε, ήταν μια από τις πιο ευχάριστεςεκπλήξεις του περασμένου καλοκαιριού.

στις συζητήσεις που ακολούθησαν, πολλοί μίλησανγια την επιβεβαίωση μιας τάσης, για ένα νέο ελλη-νικό κινηματογραφικό ρεύμα που διεισδύει κάτωαπό την ακίνητη επιφάνεια των δυτικών κοινωνιών,αναδεικνύοντας τους λόγους που τροφοδοτούνμια βία που, συχνά, εκφράζεται υποδόρια, στα έγ-κατα της ψυχής των ανθρώπων.

το Φεστιβάλ θεσσαλονίκης παρουσιάζει το πο-λυσυζητημένο έργο του αλέξανδρου αβρανά, σεδύο προβολές, σήμερα 3 νοεμβρίου, ώρα 20:30στο ολύμπιον, και αύριο, δευτέρα 4 νοεμβρίου,στις 22:00 στην αίθουσα τώνια μαρκετάκη. μεαυτή την ευκαιρία, συναντήσαμε τον βραβευμένοσκηνοθέτη και συνομιλήσαμε μαζί του, για την ται-νία, τις θεματικές της, τη σχέση της με τα κοινωνικάδρώμενα στη χώρα μας και στο δυτικό κόσμο, αλλάκαι για τις συνθήκες της παραγωγής της, για τορόλο σ’ αυτή του Χρήστου κωνσταντακόπουλουκαι για το ρόλο που έχουν να παίξουν οι ενεργοίκαι κοινωνικά ευαίσθητοι κινηματογραφιστές. ολό-κληρη η συνομιλία μας έχει ως εξής:

Η κεντρική ιστορία της ταινίας σας στηρίζεται σεαληθινά γεγονότα. Μιλήστε μας για την αρχικήιδέα σας, την επεξεργασία της και το πώς προ-σεγγίσατε το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας.Η κεντρική ιδέα της ταινίας βασίζεται σε μια πραγ-ματική ιστορία που συνέβη στη Γερμανία το 2010.εγώ την άκουσα στο βερολίνο και είχα σοκαριστείπολύ με την αυτοκτονία μικρών παιδιών, πράγμαπου στην αμερική συμβαίνει και από την ηλικία των5 ετών. κάνοντας έρευνα για τα αίτια, ανακάλυψαότι σε γενικές γραμμές είναι τα ίδια: ενδοοικογενει-ακή βία, εκφοβισμός, καταπίεση. ταυτόχρονα δια-πίστωσα ότι τα παιδιά ήταν κακομαθημένα και μόλιςτους έλεγες «όχι» αντιδρούσαν αυτοκτονώντας! τοθέμα της ενδοοικογενειακής βίας είναι μεγάλο καιπροσπάθησα να το κατανοήσω μέσα από μια με-γάλη έρευνα που πραγματοποιήσαμε με τον συν-σεναριογράφο της ταινίας, κώστα Περούλη. Προ-σπαθήσαμε να διερευνήσουμε γιατί οι άνθρωποιπου βιώνουν τέτοιες καταστάσεις δεν ανοίγουν τηνπόρτα να φύγουν, κάτι το οποίο μεταφορικά το κά-νουμε όλοι σε μια μεγαλύτερη οικογένεια που είναιη κοινωνία. με αυτό το ερώτημα ξεκίνησα την ταινία– και δεν βρήκα σχεδόν ποτέ απάντηση. Πιστεύωότι αυτό το «γιατί» το αισθάνεται ο θεατής. Η σκη-νοθεσία βασίστηκε στην παραδοχή ότι, όταν ακούςμια ιστορία, ακούς πάντα ένα κομμάτι της αλήθειας.αν πλησιάσεις άλλο πρόσωπο, ίσως να σου αφηγη-θεί ένα άλλο κομμάτι της. Προσπαθώντας να ανα-

λύσω τη συγκεκριμένη οικογένεια, και γενικότερατην ελληνική οικογένεια, άντλησα πολλά στοιχείααπό ιστορίες φίλων και γνωστών. κι αυτό γιατί ηταινία δεν εμπεριέχει μόνο το ακραίο στοιχείο, αλλάκαι χαρακτηριστικά που υπάρχουν σε όλες τις ελ-ληνικές οικογένειες. Πολλές φορές, πέρα από τιςακραίες περιπτώσεις, μέσα στο οικογενειακό κύτ-ταρο δημιουργούνται ενοχικά σύνδρομα και κόμ-πλεξ, ενώ σημαντικό παράγοντα παίζει η ψυχολο-γική βία. στη διάρκεια της έρευνας, συνάντησαπολλούς ανθρώπους και όλοι είχαν κάτι να μου αφη-γηθούν. Πολλές σκηνές από την ταινία βασίζονταισε πραγματικά περιστατικά.

Το Miss Violence, λοιπόν, επιχειρεί να διεισδύσειερμηνεύοντας κατά κάποιον τρόπο και την Ελ-λάδα της κρίσης; Αν ναι, υπό ποίο πρίσμα;Όταν ξεκίνησα να γράφω το σενάριο της ταινίας, το2010, η κρίση δεν ήταν μέσα στα ζητούμενα. Όμωςείμαι ενεργός πολίτης, ζω στην ελλάδα, κινούμαιστην αθήνα και συναναστρέφομαι συμπολίτες μου,επομένως είναι φυσικό η κρίση να εισρέει πολύύπουλα μέσα στην ιστορία της ταινίας, χωρίς απα-ραίτητα να θέλω να κάνω μια ταινία για την κρίση.Παρ’ όλα αυτά, σε ορισμένες σκηνές, προσπαθώνταςνα προσδιορίσουμε τον έξω κόσμο και το κρατικόσύστημα, λάβαμε υπόψη μας τις συνθήκες που γέν-νησε η κρίση – η οποία, θεωρώ, είναι περισσότεροκρίση αξιών, κάτι που γίνεται πιο ορατό σε δύσκολεςοικονομικές καταστάσεις.

Πώς συνεργαστήκατε με τους ηθοποιούς σας;Πώς προσεγγίσατε, επίσης, τα δύο παιδιά πουενσαρκώνουν βασικούς χαρακτήρες της ταινίας,πώς τα καθοδηγήσατε σκηνοθετικά;με τους ηθοποιούς κάναμε ενάμιση χρόνο πρόβεςκαι, πριν ολοκληρωθεί η τελική μορφή του σεναρίου,είχα ήδη επιλέξει την ελένη ρουσσινού, τη ρένη Πιτ-τακή και τον θέμη Πάνου. στάθηκα τυχερός επειδή,τελικά, οι ηθοποιοί που επέλεξα ήταν οι ίδιοι πουέπαιξαν στην ταινία. Ξεκινήσαμε να διαβάζουμε καινα συζητάμε το σενάριο, και αποδείχθηκε πολύ σω-στή διαδικασία καθώς υπήρχαν ενστάσεις για τοστόρι της ταινίας τις οποίες έπρεπε να απαντήσω.το σημαντικό είναι ότι μέσα από τη συστηματικήκαι μεθοδική δουλειά που έγινε με τους ηθοποιούς,προσάρμοσα στοιχεία στο σενάριο και στους χαρα-κτήρες. τα παιδιά δυσκολεύτηκα παρά πολύ να ταβρω κάνοντας οντισιόν, μέσω γνωστών αλλά καιμέσω πρακτορείων. θεωρούσα υποχρέωσή μου, ηοικογένεια της ταινίας να παραπέμπει στην πραγ-ματικότητα, κάτι που πιστεύω ότι το καταφέραμε.Ήμουν πολύ ειλικρινής με τα παιδιά. τους εξήγησαπερί τινός πρόκειται και οι γονείς τους ήταν πολύυποστηρικτικοί. διάβασαν το σενάριο, το συζητή-σαμε πολύ και αισθάνονταν ότι κάνουν κάτι καλόγια τον κόσμο, οπότε σ’ αυτό το πλαίσιο ήμασταν

προςπα-Θωντας να Προσ-διορι-σουμετον Εξω κοσμοκαι το κρατικο ςΥςτηΜα, λαβαμεΥποψημασ τις συνθΗκεσ ποΥ γΕν-νηςΕ Η κρισΗ – η οποια,θεΩρΩ, Ειναι Περισσο-τερο κριςηαΞιΩν, κατι ποΥΓινεται πιο ορατο σε ΔΥςκολΕς οικονομι-κεσ καταςτα-ςΕις

τAe

π

mκ

n οη


ΕλληνικΕς ταινιεσ #2

η αιωνια ΕπιςτροΦη τοΥ αντωνη παραςκΕΥαΕλίνα Ψύκου

Ένας δημοσιογράφος εξαφανίζεται από τουςτηλεοπτικούς δέκτες κι από προσώπου γης, κι ηαστυνομία βγαίνει στο κατόπι του. μια άσκησηστυλ, που οφείλει πολλά στην ερμηνευτική γκάματου Χρήστου στέργιογλου.

συνέντευξη στην ελένη ανδρουτσοπούλου και στην τζωρτίνα σερπιέρη

Το θέμα της χαμένης ταυτότητας στην ταινία σας ξεκινάειαπό την προσωπική αναζήτηση του ήρωα αλλά μοιάζει καιμε σχόλιο για την Ελλάδα του σήμερα. Πώς ξεκίνησε η ιδέαγια την ταινία και σε ποιο επίπεδο την επηρέασε η οικονο-μική κρίση; Η ιδέα της ταινίας ξεκίνησε από μια είδηση που άκουσα το κα-λοκαίρι του 2009 στην τηλεόραση. Ένας βραζιλιάνος δημοσιο-γράφος συνελήφθη με την κατηγορία ότι έστηνε δολοφονίες.οι ρεπόρτερ του ήταν πάντα πρώτοι στο μέρος του εγκλήματος,και με αυτό τον τρόπο (της αποκλειστικής είδησης που, όμως,είχε ο ίδιος δημιουργήσει), ο Γουάλας σόουζα εξασφάλιζε γιατην εκπομπή του υψηλά νούμερα τηλεθέασης. αμέσως έφτιαξαστο κεφάλι μου τον χαρακτήρα του αντώνη Παρασκευά. Ήτανένας συνδυασμός του σόουζα και κάποιων ελλήνων, ξεπεσμένωνπια, δημοσιογράφων. Πάντα μου κέντριζαν το ενδιαφέρον οισταρ, οι διάσημοι. αναρωτιόμουν για τις αγωνίες, τις αδυναμίες,τις φοβίες τους, το πραγματικό πρόσωπό τους. ο αντώνης Πα-ρασκευάς γεννήθηκε πριν από την οικονομική κρίση αλλά μέσασ’ αυτήν απέκτησε συνείδηση του κοινωνικού ρόλου του. μέχριτο σενάριο να γίνει ταινία, άλλαξαν τόσα πολλά γύρω μου, πουήταν αδύνατον να μην επηρεαστώ από αυτά. Η ταινία δεν είναιμια ταινία για την κρίση, σίγουρα όμως είναι μια ταινία που το

περιβάλλον της είναι η κρίση. Η κοινωνική, η πνευματική και τε-λικά η οικονομική.

Πώς επιλέξατε για πρωταγωνιστή τον Χρήστο Στέργιογλου;Γνωριστήκαμε το 2007 στη διάρκεια των γυρισμάτων της τηλεο-πτικής σειράς Το 10, που βασιζόταν στο βιβλίο του καραγάτση –σκηνοθετούσε η Πηγή δημητρακοπούλου κι εγώ ήμουν βοηθόςτης. ο Χρήστος έπαιζε εκεί ένα χασάπη. τον συμπάθησα ως άν-θρωπο και τον γνώρισα καλύτερα ως ηθοποιό. Όταν άρχισα ναγράφω τον αντώνη Παρασκευά, ήταν από τους πρώτους πουσκέφτηκα. κι όταν αποφάσισα να κάνω την ταινία, μπήκα σε δί-λημμα αν έπρεπε να επιλέξω έναν αμιγώς θεατρικό και κινημα-τογραφικό ηθοποιό –όπως ο Χρήστος– ή έναν τηλεαστέρα (όχιαπαραίτητα ηθοποιό) που θα γνώριζε βιωματικά τον Παρασκευά.κατέληξα στην πρώτη επιλογή και του τηλεφώνησα...

Πώς θα ορίζατε το είδος της ταινίας σας; Ποια είναι η αφη-γημαική σας πρόταση;στη διάρκεια της ταινίας, ο ήρωας αλλάζει πρόσωπο, αλλάζειδρόμο, αλλάζει... Ξεκινάει ως επώνυμος δημοσιογράφος και κα-ταλήγει ένας ανώνυμος περιπλανώμενος. αντιστοίχως, λοιπόν,και η ταινία ξεκινάει κάπως και στην πορεία γίνεται κάτι άλλο,αλλάζει επίσης. Ήταν μονόδορομος. Ήθελα τα εκφραστικά μέσατης ταινίας να ακολουθήσουν την πορεία, την αλλαγή του ήρωα.καταλαβαίνω πως αυτό μπορεί κάποιους να τους ξενίζει, να τουςφαίνεται παράξενο, ακόμη και λάθος. καταλαβαίνω πως κάποιοιέχουν ανάγκη να κατηγοριοποιούν τις ταινίες, μια και αυτό κάνειπιο εύκολη την ανάγνωση τους. κωμωδία, θρίλερ, υπαρξιακόδράμα, μιούζικαλ... και πιο πρόσφατα «New Greek wave»,«weird». Όμως εμένα δεν με ενδιαφέρουν αυτές οι κατηγοριο-ποιήσεις. Η ταινία εμπεριέχει όλα αυτά τα στοιχεία και άλλα τόσα.Προσπάθησα να λειτουργήσω ελεύθερα, έχοντας απόλυτη

γνώση πως η ταινία είναι δύο ταινίες, όπως και ο Παρασκευάςείναι δύο ήρωες. και προσπάθησα να χρησιμοποιήσω τα διά-φορα κινηματογραφικά είδη προς όφελος της αφήγησης, απλώςπαίζοντας μερικές φορές με αυτά...

Είστε συμπαραγωγός της ταινίας σας. Θα μπορούσατε ναμας μιλήσετε για τους τρόπους χρηματοδότησής της; Η οικονομική συγκυρία και η δυσπιστία παραγωγών και κρατικώνφορέων απέναντι σε πρωτοεμφανιζόμενους σκηνοθέτες δενμου άφηνε πολλά περιθώρια. Έτσι η ταινία γυρίστηκε χάρη στουςγονείς μου (που μου έδωσαν κάποια χρήματα, μέρος των οποίωνπροσπάθησα να εντάξω στον εξαιρετικά κακογραμμένο, και γι’αυτό αποτυχημένο, νόμο περί φορολογικών κινήτρων), χάρηστην κεφαλαιοποίηση των αμοιβών των συνεργατών μου, χάρηστους ιδιώτες συμπαραγωγούς μου και χάρη στην υπομονή μουνα παλέψω το τέρας της γραφειοκρατίας της ερτ. Η ταινία τελεί-ωσε χάρη στο βραβείο που πήρε ως work in progress στο κάρ-λοβι βάρι και στην υποστήριξη του ελληνικού κέντρου κινημα-τογράφου. δεν είμαι περήφανη γι’ αυτό τον τρόπο, δεν τονσυνιστώ και δεν θέλω να τον επαναλάβω. δυστυχώς ήταν ο μό-νος που είχα τη δεδομένη στιγμή.

Ύστερα από μια διαδρομή στο εξωτερικό, η ταινία κάνειπρεμιέρα και στην Ελλάδα. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις στοεξωτερικό και πώς περιμένετε να την υποδεχτεί το ελληνικόκοινό;Όπου προβλήθηκε, η ταινία είχε θερμή υποδοχή. αυτό μουέδωσε χαρά και θάρρος. συχνά, στο εξωτερικό, με ρωτούνπώς υποδέχτηκαν την ταινία οι Έλληνες. απαντούσα το προ-φανές, δεν την έχουν υποδεχθεί επειδή δεν έχει προβληθεί.από εδώ και πέρα θα έχω απάντηση και σ’ αυτή την ερώτηση.ελπίζω θετική.

κατασκευαζονταστην αληΘΕια



ματιεσ στα βαλκανια #2

το αδιέξοδο δυο γενεών. Η μία έχεικάνει σημαία της το «όχι πια εδώ»,χωρίς να ξέρει πού πηγαίνει. Η άλληέχει καρφωμένο το βλέμμα της στοχώμα που πατά. Η δεύτερη μεγάλουμήκους ταινία ενός σκηνοθέτη από τησερβία εκθέτει ένα ζήτημα που δενείναι ξένο ούτε στη δική μαςκοινωνία.

συνέντευξη στον δημήτρη κερκινό

Πόσο σημαντικό ζήτημα είναι η μετανά-στευση των νέων της Σερβίας;Έχω την αίσθηση πως όλοι οι νέοι άνθρωποιπου ξέρω σκέφτονται να φύγουν από τη χώρα.ορισμένοι έχουν παθητική στάση, αλλά πολλοίκάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για ναπάνε στο εξωτερικό. συνήθως δεν έχουν ιδέαγια το πού και για το τι θέλουν να κάνουν, αλλά

αισθάνονται ότι στη σερβία δεν υπάρχει μέλ-λον γι’ αυτούς. κι εγώ ο ίδιος αισθάνομαι συχνάέτσι, αυτός ήταν ο λόγος που θέλησα να γυ-ρίσω αυτήν την ταινία.

Η ταινία σας εξερευνά έναν κόσμο που ζειστην ύπαιθρο, την οποία βαθμιαία εγκατα-λείπει. Πώς το σχολιάζετε;Χάνουμε την επαφή μας με τη φύση. οι άν-θρωποι μετακομίζουν στις πόλεις, ζουν σ’αυτά τα άβολα, μικρά διαμερίσματα, αλλά βρί-σκονται πιο κοντά στις πηγές του χρήματος.Όμως σε σύγκριση με τη ζωή μέσα στα πανέ-μορφα επαρχιακά τοπία, είναι φανερό ότιυποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής. τηνίδια στιγμή μπορώ να καταλάβω γιατί συμ-βαίνει ό,τι συμβαίνει: ο κόσμος της υπαίθρουείναι ξεχασμένος από το κράτος και την κοι-νωνία. συνέχεια τούς αφαιρούνται πράγματαχωρίς να δίνεται κάτι. κατά συνέπεια, οι άν-θρωποι φεύγουν ελπίζοντας να γίνουν εκείνοιπου παίρνουν – αντί να παραμείνουν εκείνοιπου συνεχώς δίνουν.

Αναπαριστάτε μια σύγκρουση γενεών, απο-φεύγετε όμως να λάβετε θεση. Πώς πι-στεύετε ότι θα μπορούσαν να γεφυρωθούνοι διαφορές;Χρειάζεται να ξεκινήσουν να σκέφτονται οένας τον άλλον. το πρώτο και πιο σημαντικόζήτημα είναι αυτό. στην ταινία όλοι οι ήρωεςσκέφτονται μόνο τον εαυτό τους. εκεί βρί-σκονται οι ρίζες του προβλήματος. σκέφτηκαότι το να πάρω θέση θα ήταν, σεναριακά, κάτιεύκολο. στην ταινία, και οι δύο γενιές μοιρά-ζονται το δίκιο, αλλά η τραγωδία είναι ότι κα-νείς δεν δέχεται να κάνει μια υποχώρηση, ένανσυμβιβασμό. θα ήμουν ευχαριστημένος εάνο θεατής, έχοντας δει την ταινία, έφευγε μεκατανόηση, τόσο για τους γονείς όσο και γιατα παιδιά.

Εντοπίζετε κοινά στοιχεία στις εξελίξεις στηχώρα σας και στις υπόλοιπες βαλκανικέςχώρες;ναι, αλλά δεν το περιορίζω στα βαλκάνια.βλέπω κοινά σημεία μεταξύ όλων των «φτω-

χών» και οικονομικά ασταθών χωρών του κό-σμου. Η ψαλίδα ανάμεσα στους πλούσιους καιστους φτωχούς μεγαλώνει και το να είναι κα-νείς πλούσιος, ή εύπορος σερβίρεται από ταmedia ως η μοναδική αξία της ζωής.

Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο στηνατμόσφαιρα της ταινίας. Ποια ήταν τα κρι-τήριά σας στην επιλογή της;λατρεύω τη μουσική στις ταινίες. Όλα τα τρα-γούδια είναι λαϊκά σερβικά ή βοσνιακά πουκυκλοφόρησαν απ’ τη δεκαετία του 1970 καιστο εξής, κι έγιναν μεγάλες επιτυχίες. ορι-σμένα είναι σήμερα ξεχασμένα, ενώ άλλαεξακολουθούν να είναι πολύ αγαπητά στονκόσμο. στην ταινία ορισμένα έχουν και αφη-γηματικό ρόλο, αλλά το βασικό μου κριτήριοήταν να διαλέξω τραγούδια που οι χαρακτή-ρες μου θα άκουγαν – τραγούδια που καθρε-φτίζουν τα συναισθήματά τους, τις ελπίδεςκαι τους προβληματισμούς τους, που στοάκουσμά τους θα μπορούσαν να κλάψουν ήνα χορέψουν.

ΕξαΦανιςηΜίλος Πούσιτς

Χάρη σε μια νεότερη γενιά, γαλουχημένη με τον παγκόσμιο κινηματογράφο αλλά και την εγχώρια λογοτεχνική παράδοση, η σύγ-χρονη τουρκική σκηνή είναι δυναμικά παρεμβατική και πολύμορφη. Αντιστοίχως, η Σερβία κινείται ακόμα με ορατές τις πληγέςτου γιουγκοσλαβικού εμφυλίου, κι οι καινούργιες εικόνες της αναμετρώνται με τα προβλήματα μιας κοινωνίας σε μετάβαση. ΟιΜατιές στα Βαλκάνια καθρεφτίζουν τις εξελίξεις.

Μια Ζωη σε θυμαμαινα ΦΕΥγΕις


τΖιν / το πΕραςΜα τοΥ χρονοΥΡεχά Ερντέν

Η ταινία σας έχει τη δομή ενός παραμυθιού. Γιατί επι-λέξατε να μιλήσετε αλληγορικά;Όντως, είναι ένα παραμύθι με νεράιδες. Για ν’ αγγίξει κα-νείς την τρομερή αλήθεια της ζωής δεν πρέπει να γίνεται,με κινηματογραφικούς όρους μιλώντας, ρεαλιστικός. μετο ρεαλισμό στις τέχνες, δεν καταφέρνουμε παρά να κα-τασκευάζουμε «θεάματα».

Πώς καταφέρατε να εντάξετε στη δράση ζώα; Είχεδυσκολίες;αγαπώ τα ζώα, καθώς είμαι κι εγώ ένα ταπεινό ανθρώπινοπλάσμα. Η ύπαρξή τους μου υπενθυμίζει τη δική μαςαπλή, αλλά και θαυμαστή ύπαρξη. οπότε, το γύρισμα μεζώα μου φαίνεται πάντοτε συναρπαστικό. με ορισμένααπ’ αυτά δουλέψαμε στο πραγματικό ντεκόρ της ταινίας,ενώ με άλλα, το γύρισμα έγινε αλλού και έπειτα ενσωμα-τώσαμε τις σκηνές.

Σε ποια περιοχή της Τουρκίας κάνατε τα γυρίσματακαι πόσο εύκολο ήταν να κινηματογραφήσετε σταβουνά;κάναμε γυρίσματα σε δύο διαφορετικές περιοχές, πουέχουν απόσταση μεταξύ τους χιλιάδες χιλιόμετρα. Ηπρώτη είναι στα βουνά της Ίντα, ακριβώς απέναντι απότη λέσβο, στο βόρειο αιγαίο. Η δεύτερη στα βουνά τουταύρου, κοντά στη μερσίνα, στην νοτιοανατολική ανα-τολία. Ήμασταν σαν κούρδοι αντάρτες, μέσα σε δύσκολες

συνθήκες, αλλά γεμάτοι ενθουσιασμό.

Συγκαταλέγεστε στους σκηνοθέτες που ανανέωσαντον τουρκικό κινηματογράφο τη δεκαετία του 1990,και μαζί με τον Νούρι Μπιλγκέ Τζεϊλάν και τον ΖέκιΝτεμίρκουμπουζ είστε σήμερα απ’ τους βασικούς εκ-προσώπους αυτού του ανανεωτικού ρεύματος. Θαθέλατε να μας μιλήσετε για τις επιρροές σας, αλλάκαι για τον τουρκικό κινηματογράφο σήμερα;Η γενιά μας δεν είχε μια πραγματική κληρονομιά τουρκικούκινηματογράφου (εκτός από κάποιες ταινίες του Γκιουνέικαι του ερκσάν). Προσωπικώς, μεγάλωσα μέσα στο παγ-κόσμιο σινεμά, η τουρκική μου πλευρά προέρχεται κυρίωςαπό τη λογοτεχνία και την ποίηση. σήμερα είμαι μάλλοναισιόδοξος για το σινεμά της χώρας μου, χάρη στην ποικι-λομορφία του, η οποία οφείλεται κυρίως στην παραγωγήτης γενιάς μου. ελπίζω να τη διατηρήσει.

Το Πέρασμα του χρόνου –που προβάλλεται στο Φε-στιβάλ Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του αφιερώματοςγια τα 20 χρόνια του βαλκανικού τμήματος– θεωρείταιη ταινία που σας καθιέρωσε διεθνώς. Ποια ήταν η αν-ταπόκριση του κοινού στην Τουρκία και τι θέση κα-τέχει για σας στη φιλμογραφία σας;Η υποδοχή ήταν ενθαρρυντική. Προσωπικώς, βεβαίως,τη θεωρώ μια από τις ταινίες μου, κατ’ αναλογίαν σαν ένααπό τα ζωτικά όργανα του σώματός μου. τΩν ανθρΩΠΩν

η αγρια πλΕΥρα η αγρια πλΕΥρα

Η τζιν, παγιδευμένη σε μια ένοπλη ομάδα που μάχεται στο βουνό, δραπετεύει και κρύβεταιστο δάσος, προσπαθώντας να μην την ανακαλύψουν. στόχος της είναι να διαφύγει οριστικάαπό αυτή τη ζωή, να χαθεί ανάμεσα στους ανθρώπους της μεγάλης πόλης. Όμως η πόλη θααποδειχθεί πιο άγρια κι από την εμπόλεμη ζώνη... μια πολιτική αλληγορία με τη μορφήπαραμυθιού; ο ρεχά ερντέν, που υπογράφει την ταινία, είναι ένα από τα πρόσωπα πουανανέωσαν τον τουρκικό κινηματογράφο – γι’ αυτό δεν έχει αβασάνιστες απαντήσεις.

συνέντευξη στον δημήτρη κερκινό

τιFF MOMENTS

ΕΙΚΟΝΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΑ1. Ο Τζιμ Τζάρμους απευθύνεται στο κοινό τωνταινιών του, στην έναρξη του φετινού, 54ουΦεστιβάλ Κινηματογράφου, όπου προβλήθηκε, σεπανελλήνια πρεμιέρα, η νέα ταινία του Μόνο οιεραστές μένουν ζωντανοί.

2. Η Ελένη Ρουσσινού, πρωταγωνίστρια τηςβραβευμένης ταινίας του Αλέξανδρου Αβρανά, MissViolence, ήταν η οικοδέσποινα της τελετης έναρξης,με τον αέρα μιας κυρίας που κατακτά βήμα βήμα τηδημοσιότητα και με τη χάρη και την κομψότητα μιαςηθοποιού που έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της.

3. Ο σκηνοθέτης Αλεξάντερ Πέιν, τακινηματογραφικά βήματα του οποίου είναισυνυφασμένα με την πορεία του ΦεστιβάλΘεσσαλονίκης, με τον διευθυντή Δημήτρη Εϊπίδη,τον «godfather of interesting cinema», όπως τοναποκάλεσε ο Τζιμ Τζάρμους.

4. Μόνο για ειδωλολάτρες: Αλεξάντερ Πέιν, ΤζιμΤζάρμους.

5. Ολύμπιον: Ακόμα μια χρονιά, το κέντρο τουκόσμου.

1

3

4

2

5



ίναι εκείνη η σκηνή στο Coffee and Cigarettes όπου Ίγκι Ποπ καιτομ Γουέιτς έχουν κόψει το κάπνισμα και λέει ο Γουέιτς «το καλότού να έχεις κόψεις το κάπνισμα είναι ότι μπορείς να καπνίζεις πούκαι πού κανένα τσιγάρο». ανάβει ένα και ο Ίγκι τον ακολουθεί, κα-θότι επιτρέπεται, αφού το έχει «κόψει» κι αυτός.

στην Παγίδα του Νόμου, ο τζον λούρι και ο τομ Γουέιτς είναι στηφυλακή. ο λούρι ρωτάει τον Γουέιτς τι έκανε πριν βρεθεί πίσω από

τα σίδερα. «ντιτζέι στο ραδιόφωνο», λέει εκείνος.«νo kidding?» Έκπληκτος ολούρι, τον πείθει να κάνει πρόγραμμα, όπως τότε, να πει δυο κουβέντες γιατον καιρό και την κίνηση στους δρόμους, να κάνει ότι βάζει μουσική.

κι άλλη σκηνή. με τον τζο στράμερ στο Mystery Train. είναι στο μπαρ όπουπετάει και σπάει ένα ποτήρι. «Έι, τι τρέχει; τι πρόβλημα έχει ο Έλβις;», του φω-νάζει ένας τύπος (μαλλί στράμερ α λά Έλβις – κλάσικ!). «μη με λες Έλβις, ανδεν θες να λες το όνομά μου μπορείς να με φωνάζεις καρλ Πέρκινς τζούνιορ»,του απαντάει ο στράμερ. ο σκρίμιν τζέι Χόκινκς με το κόκκινο σακάκι-γραβάταστην ρεσεψιόν του ξενοδοχείου. ι put a spell on you. Kαι το φάντασμα τουΠρίσλεϊ του ίδιου.

Ή εκείνη η μουσική που έγραψε ο νιλ Γιανγκ στον Νεκρό, μια ιστορία ολό-κληρη μέσα στην ιστορία – ή τα beats και pieces με την ηχηρή υπογραφή τουrZa στο Ghost Dog - Ο τρόπος των Σαμουράι. ο τζιμ τζάρμους το έχει πει, ότιαπό τη μουσική έρχεται το μεγαλύτερο κομμάτι της έμπνευσής του. Γιατί είναι,λέει, η μουσική μια καθαρή φόρμα, μια άλλη γλώσσα. μπορεί να «μιλάει» αι-θιοπική τζαζ (μουλάτου αστάτκε στο Τσακισμένα λουλούδια), dance electronicaκαι ψυχεδελικό ροκ (LCD soundsystem, τhe Black angels στο The Limits ofControl).

Η μουσική, οι μουσικοί-ηθοποιοί του και οι χαρακτήρες της ιστορίας. Πίσωαπό την κάμερα, ροκ (αντι-σταρ) παλιάς κοπής. μουσικός ο ίδιος, από ταπρώτα χρόνια με τους Del-Byzanteens στη νέα υόρκη και πρόσφατα με τοάλμπουμ The Mystery of Heaven, συνεργασία με τον Jozef Van wissem.

Έχω (κάτι σαν) εξήγηση: νέα υόρκη, τέλος ‘70ς, αρχές ‘80ς, πανκ ροκ - ή τοκαλύτερο ροκ που έγινε ποτέ (ramones, television, Patti smith, richard hell,talking heads...), το CBGB, η underground σκηνή και ο τζιμ τζάρμους, κομμάτιτης ίδιας αυτής άγρια μεθυστικής ιστορίας. σας αφήνω με το «Funnel of Love»και τη φωνή της wanda Jackson, έτσι όπως μας υποδέχεται στο Μόνο οι εραστέςμένουν ζωντανοί...

ο 54ο Φεστιβάλ κινηματογράφουθεσσαλονίκης διευρύνει φέτος τηνπολιτιστική συνεισφορά του στηνπόλη, προσφέροντας μια σπάνια κι-νηματογραφική εμπειρία στους σι-νεφίλ, τόσο της παλιάς όσο και της

νέας γενιάς. ο αριστουργηματικός Δεκάλογοςτου κριστόφ κισλόφσκι θα προβληθεί στο σύ-νολό του, σε μια ειδική προβολή της φετινήςδιοργάνωσης, έπειτα από 18 χρόνια από τηνπρώτη προβολή του. Πρόκειται για τα δέκαεπεισόδια που απαρτίζουν αυτό το εμβληματικόέργο του σπουδαίου Πολωνού δημιουργού,αυτό το φιλοσοφικό δοκίμιο-σταθμό για τη ζωή,την ηθική, τον έρωτα και το θάνατο. από εκείκαι στο εξής, ο Δεκάλογος θα ανήκει στην μό-νιμη συλλογή του μουσείου κινηματογράφου– ταινιοθήκης θεσσαλονίκης, ως πολύτιμη προ-σφορά του Φεστιβάλ στο κινηματογραφόφιλοκοινό της πόλης.

ο Δεκάλογος είναι το έργο που εδραίωσε ορι-στικά τη διεθνή φήμη του κισλόφσκι. αυτή ηπρωτότυπη σειρά αναπαριστά τις βιβλικές δέκαεντολές. κάθε μία από τις ιστορίες είναι συνδε-δεμένη με το θέμα κάποιας εντολής. εξαιτίαςτης φόρμας του, όλοι οι θεατές συγκινούνταιαπό την ταινία, ανεξαρτήτως της κοσμοθεωρίαςτους ή των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.κάθε φορά που τον ρωτούσαν για την επιλογήτου θέματος, ο σκηνοθέτης απαντούσε κοφτά:«αξίζει να θυμόμαστε αυτές τις δέκα τόσο κα-λογραμμένες προτάσεις. Πρέπει να υπάρχει κά-ποιο σημείο αναφοράς, κάποιο αντικειμενικόκριτήριο...». ο Δεκάλογος έχει αξιολογηθεί ωςταινία που πραγματεύεται τις υψηλότερες ηθικέςαξίες μας.

τΖιΜ τΖαρΜοΥς μusiC μaN από τη μαρία μαρκουλή

τAe

π

mκ

n ο ΗΣ

η

τAe

π

mκ

n ο ΗΣ

η

Ο Jozef Van Wissem και ο Τζιμ Τζάρμους που συνεργάστηκαν στο άλμπουμ Τhe Mystery of Heaven.

Ο Κριστόφ Κισλόφσκι. Ο Δεκάλογός του, δέκα ωριαίες τηλεοπτικές ταινίες

που στηρίζονται στις βιβλικές Δέκα Εντολές, τον έκανε ευρύτερα γνωστό, πριν

σκηνοθετήσει τη Διπλή ζωή της Βερόνικα.

O δεκαλογοσστο μουσειο κινΗματοΓραΦου


the 54th tiFF is well under way, and thelove of film is evident everywhere in thecity, audiences filling the theaters to ca-pacity.

l Jim Jarmusch enchanted the audi-ences with his film and his personality;he will not be forgotten any time soon!

l in the thessaloniki Cinémathèque, aparallel program of experimental film,“art Projections”, with works fromfilmmakers such as eve sussman andLucas samaras, attracts those who arelooking for the most cutting-edge ofcinematic works.

l On Monday at 12:00 in warehouse C,the international Jury will discuss what

they look for in a winning film. On thesame night, Film Music will be heardin the thessaloniki Concert hall, wherethe state Orchestra will perform piecesfrom composers such as those twogreat Georges, Gershwin and Delerue.

iN their OWN WORDS:Elina Psykou, The Eternal Return OfAntonis Paraskevas – InternationalCompetitionFamous people intrigue me. i wonderabout their weaknesses, their fears,their human sides. antonis Paraskevaswas born before the crisis, but grew up

in it. until the screenplay turned into afilm, so many things changed that itwas impossible to not be affected. thisis not a film about the crisis, but it isdefinitely one whose context is the cri-sis: financial, social and moral.

Ignacio RodriguezThe Devil’s Liquor – International Competitionthe way i think about being Chilean isthat absurdity is very common; it’s partof our idiosyncrasy. i think it also has todo with “the joy of being sad,” as raulruiz said once. Melancholy is also a veryChilean thing. so these situations withhumor and sadness at the same time, isjust the way i think we are, how we nat-urally relate to each other.

Robin CampilloEastern Boys – Open Horizonsi’m interested in the relations, often con-tradictory, between the intimate and thecollective. the intimate is usually con-nected to romance & fiction and the col-lective to politics and documentary. inmy film, the main character wants to livea personal experience with Marek as ifthey were out of society. But in fact, hehas to deal with a certain violence of theworld represented by the illegal mi-grants who have invited themselves intohis apartment.

Miloš PušićWithering – Balkan Survey immigration among the youth in to-day’s serbia is a never-ending story; ihave the impression that all the youngpeople i know are thinking about leav-ing. some of them are passive, but alot are doing everything they can togo abroad. they feel that in there is nofuture for them. i often feel like thismyself; that is why i wanted to make

FOR THE LOVE OF FiLMby Lilly Papagianni

Jim Jarmusch, Alexander Payne: The Stranglers

Documents

1o plano