1. Aşağıda verilen görsellerin hatırlattığı tarihe geçmiş sözleri bulunuz.

a)

b)

1. ÜNİTE: DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ (1595-1774)

11.1.1. 1595-1700 yılları arasındaki süreçte meydana gelen başlıca siyasi gelişmeleri tarih şeridi ve

haritalar üzerinde gösterir.

Uyvar önlerinde…

Haçova’da kaybedilen savaşın gidişatını değiştiren iki önemli olay olmuştur. Birincisi; geri

çekilmek üzere atına binmiş olan III. Mehmed'in atının dizginlerinden tutarak gitmesine mani

olan hocası Hoca Sadeddin Efendi'nin gazileriyle ve Kırım atlılarıyla Avusturya ordusunu şaşırtan

bir taarruza kalkışması, ikincisi ise Osmanlı ordusunun merkezine kadar gelmiş Avusturya

ordusunun askerlerinin yağmaya girişmesi üzerine ordunun geri hizmetlileri olan oduncular,

çadırcılar ve aşçıların ellerine geçirdikleri kazma, odun, balta, tırpan, kazan ve kepçeleri ile

düşmana karşı saldırmaya başlamalarıdır.

1596 Haçova Muharebesinde ordu geri hizmet birliklerinin göstermiş olduğu başarıdan dolayı

bu savaş, “………………………………………………. Savaşı” olarak da bilinir.

1.

Yukarıda 1640 yılında Osmanlı Devleti’nin sahip olduğu sınırlar gösterilmektedir. Bu derece geniş

sınırlara sahip olan bir devletin XVII. yüzyıl teknolojisi ve şartları düşünüldüğünde ne gibi zorluklar

yaşayabileceği ile ilgili örnekleri, aşağıdaki boşluklara yerleştiriniz.

11.1.2. XVII. yüzyılda değişen siyasi rekabet içerisinde Osmanlı Devleti’nin ittifak girişimlerini açıklar.

Devlet Yönetimi

Toplumsal Yapı

Diplomatik İlişkiler

1. ÜNİTE: DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ (1595-1774)

2.

1606 yılında Avusturya ile imzalanan

Zitvatorok Antlaşması ile Osmanlı

Devleti’nde diplomatik ilişkilerde

yeni bir dönem başlar.

2017 yılında ABD'nin Ankara Büyükelçiliği Türkiye'den

yapılan vize başvurularını askıya almıştı. Bunun üzerine

hemen o gün Türkiye'nin Washington Büyükelçiliği de

ABD vatandaşlarının vize başvurularını askıya alır.

Yukarıdaki görsel ve metinlerde anlatılan diplomatik esas nedir? Kısaca açıklayınız.

3.

Doğu Akdeniz’de Yunanistan,

Güney Kıbrıs, Mısır, İsrail, İtalya,

Ürdün ve Fransa arasında oluşan

ittifaka karşı Türkiye Libya ile bir

kalkan oluşturarak denizden

komşusu Libya ile 27 Kasım 2019’

da "Güvenlik ve Askeri İşbirliği

Mutabakat Muhtırası" ile "Deniz

Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına

İlişkin Mutabakat Muhtırası"

imzaladı.

Bu mutabakat Akdeniz’de tüm

dengeleri değiştirdi. Mutabakatla

Yunanistan’ın ileride GKRY ve Mısır

ile yapabileceği olası anlaşmaların

da önüne geçildi.

Türkiye’nin bu tavrına

Azerbaycan ve Pakistan destek

vermiştir.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Libya ile imzalanan mutabakatla ilgili, “İki egemen ülke olarak

imzaladığımız mutabakat zaptı uluslararası hukuka uygun şekilde yapılmıştır. Türkiye ve Libya’nın

uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarının korunması sağlanmıştır.” dedi. Çavuşoğlu, şunları

söyledi: “Akdeniz’de Rum kesimi hariç tüm ülkelerle benzer anlaşmalar, mutabakatlar imzalayabiliriz.

Herkesle iş birliği yaparız. Kıta sahanlığımızın batı sınırlarını bu şekilde belirlemiş olduk. Libya eğer

bizimle iş birliği yapmak isterse, onların şu anda belirlediği kıta sahanlığı içinde de ortak çalışmalar

yapabiliriz. Sismik araştırma, sondaj çalışmaları yapabiliriz. Türkiye kendi kıta sahanlığında istediği

çalışmayı yapacaktır. Kıta sahanlığımızın içinde bizden izinsiz kimse bu tür çalışma yapamaz. Olursa

engelleriz.” açıklamasında bulundu.

1. Tarih boyunca Türk devletlerine karşı ittifaklar kurulduğu gibi Türk Devletleri de bazı

devletlerle ittifaklar kurmuştur. Yukarıda geçen haber metnine benzeyen Karlofça

Antlaşması (1699) imzalanana kadar 16 yıl boyunca Osmanlı Devleti ile mücadele eden

devletler topluluğunun adı nedir ve kimlerden oluşmaktadır?

2. Karlofça sonrası Osmanlı’nın ittifak kurduğu batı devletleri hangileridir? Hangi sebeplerle

bu ittifaklar kurulmuştur?

Türkiye'nin 2021 yılında sahip olacağı TCG-Anadolu adlı

uçak gemisi, dünyada yalnızca 11 ülkede bulunuyor.

Bir tabur komando (Yaklaşık 1000 kişi)...

50'ye yakın tank…

60'tan fazla zırhlı araç…

En az 7 savaş uçağı…

10'dan fazla ATAK helikopteri…

Çok sayıda insansız hava aracı…

1450 kişilik barınma imkanı…

34 yataklı tam teşekküllü hastane ve ameliyathane…

Bütün bunların hepsi Türkiye'nin ilk uçak gemisinde

olacak. 2021 yılında tamamlandığında Türk

Donanması'nın en büyük deniz aracı olacak 'Havuzlu

Çıkarma Gemisi LPD' (Landing Platform Dock), Türk

Silahlı Kuvvetleri'ne denizlerde yeni ufuklar açacak.

Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, son yıllarda

dünyanın en gelişmiş teknolojilerini kullanarak

Akdeniz çanağının en büyük denizaltı

filolarından birini oluşturdu. Komutanlığa bağlı

Gür, Preveze ve Ay sınıfından 14 denizaltı,

modern teknolojileri ve harekat imkanları ile

dünyanın önde gelen filoları arasında yer

alıyor. Filoda son yıllarda sadece birkaç ülkenin

erişebildiği bir iletişim teknolojisi de

kullanılmaya başlandı.TCG-Çanakkale

denizaltısı suyun altında 1600 ton ağırlığa

erişirken, derinde bile 21 knots (yaklaşık 40

km) hız yapabiliyor. Suyun altından çıkmadan

yani hiç satıh yapmadan 60 gün yol alabilen

denizaltıda; 9 subay, 31 astsubay, 2 uzman ve

3 er görev yapacak.

Kanuni döneminde doruk noktasına ulaşan Osmanlı deniz gücü XVI. yüzyılın sonlarından itibaren eski

gücünü kaybetmeye başlamıştır. XVII. yüzyılda denizlerdeki hakimiyetini güçlendirmek isteyen Osmanlı

Devleti teknik donanıma sahip yeni bir donanma oluşturmuştur. Bu dönemde oluşturulan donanma

hangi sınıf gemilerden oluşmaktaydı ve özellikleri nelerdir?

1. ÜNİTE: DEĞİŞEN DÜNYA DENGELERİ KARŞISINDA OSMANLI SİYASETİ (1595-1774)

11.1.4. Denizcilik faaliyetlerinin içdenizlerden okyanuslara taşınmasının dünya siyasetine ve ticaretine

etkilerini analiz eder.

Yukarıdaki boşlukları uygun kelime/kelime gurupları ile doldurunuz.

2. ÜNİTE:

DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA VE OSMANLI

11.2.2. Avrupa’daki gelişmelere bağlı olarak Osmanlı idari, askerî ve ekonomik yapısında meydana

gelen değişimleri analiz eder.

Osmanlı’da Askerî Dönüşüm

Avrupa’nın ordu sisteminde ve savaş yöntemlerinde

ateşli silahlara dayalı değişiklikler yapması, “Askerî

Devrim” olarak adlandırılmıştır. Avrupa’da feodal

sistemin çökmesiyle birlikte orduların yapısı da

değişmiştir. Monarşik devletler, feodal lordların

kullandığı şövalyeler yerine çok sayıda ücretli,

mızraklı piyade kullanmaya başlamıştır.

Avrupa’nın 1598-1648 yılları arasında sürekli savaş

durumunda olması, Askerî Devrim’in gelişimine

önemli katkı sağlamıştır.

Osmanlı Devleti ise, Avrupa’nın ateş gücü ve askerî

etkinliğini iki yolla dengelemeye çalışmıştır. Bunlar;

1. ……………

2. ……………

Günümüzdeki askerî operasyonlarda

istihbarat, harekât ve kamu diplomasisindeki

etkinlik önemli bir yere sahiptir.

Özellikle harekâtın, uzaktan kontrollü araçlarla

ve düşmana farkettirmeden yapılması böylece

can kaybı verilmemesi ayrıca yüksek değerli

hedeflerin başarılı bir şekilde etkisiz hâle

getirilerek, stratejik sonuçlar üretmesi

ülkemizin de bu alanda yatırım yapmasını

kaçınılmaz kılmıştı.

Son yıllarda yapılan yatırım ve verilen destekle

Türk ordusu bu gücünü

1……………………………….,

2………………………………..

topraklarında göstermiştir.

11.2.3. Osmanlı devlet idaresi ve toplum düzenindeki çözülmeleri önleme çabalarını analiz eder.

2. ÜNİTE:

DEĞİŞİM ÇAĞINDA AVRUPA VE OSMANLI

*Paris, Londra ve Viyana gibi

Avrupa başkentlerinde geçici

elçilikler açıldı.

*Said Efendi ve İbrahim

Müteferrika matbaayı

kullanmaya başladı.

*Yalova’da kâğıt fabrikası açıldı.

*Hatayî kumaş üreten dokuma

fabrikası açıldı.

*Tulumbacı Ocağı kuruldu.

*Ordunun mühendis ihtiyacı

gidermek için Hendesehane

açıldı.

Nedim, dönemin en önemli

şairidir.

Yukarıdaki görselleri, ilgili Lale Devri yenilikleri ile örnekteki gibi eşleştiriniz.