60
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : Η οικονομική επιστήμη και το οικονομικό πρόβλημα Το αντικείμενο της οικονομικής επιστήμης. Βασικές οικονομικές έννοιες π.χ. οικονομικά αγαθά, ΠΣ, παραγωγική διαδικασία, μακρο/μικροοικονομική θεωρία. Το οικονομικό πρόβλημα. Το ζήτημα της «επιλογής του καταναλωτή».

1 2

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 :

Η οικονομική επιστήμη και το οικονομικό πρόβλημα

Το αντικείμενο της οικονομικής επιστήμης.

Βασικές οικονομικές έννοιες π.χ. οικονομικά αγαθά, ΠΣ, παραγωγική διαδικασία, μακρο/μικροοικονομική θεωρία.

Το οικονομικό πρόβλημα.

Το ζήτημα της «επιλογής του καταναλωτή».

Page 2: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιο είναι το αντικείμενο της Οικονομικής Επιστήμης ;

Είναι η μελέτη των οικονομικών προβλημάτων που δημιουργούνται σε μια κοινωνία.

Page 3: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Παρουσιάστε με την μορφή ερωτημάτων τα βασικά οικονομικά προβλήματα που δημιουργούνται σε μια κοινωνία ;

 

Τα ερωτήματα που απεικονίζουν τα βασικά οικονομικά προβλήματα σε μια κοινωνία και σε μια ορισμένη χρονική περίοδο είναι :

  Ποια είναι τα προϊόντα που παράγονται και σε τι ποσότητες . Πως παράγονται αυτά τα προϊόντα(τρόπο) . Πως γίνεται η διανομή των προϊόντων . Με ποιους τρόπους μπορεί να αναπτυχθεί η οικονομία της κοινωνίας. (Αύξηση ποσοτήτων , βελτίωση ποιότητας) .

Page 4: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Να εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο απαντώνται τα τέσσερα οικονομικά προβλήματα που μελετά η Πολιτική Οικονομία στην απλή οικονομία του Ροβινσώνα Κρούσου ;

 

Είναι γνωστή η περίπτωση του Ροβινσώνα Κρούσου που ναυάγησε σε ένα ερημικό νησί .Στην προσπάθειά του να επιβιώσει έδωσε απαντήσεις στα τέσσερα ερωτήματα ως εξής :

1ο ερώτημα→απάντηση :Ενέργειες που έπρεπε να κάνει ο Κρούσος για να επιβιώσει εξασφαλίζοντας τροφή , ένδυση και στέγη π.χ. συλλογή καρπών , ψάρεμα , κυνήγι, κατασκευή καλύβας .

2ο ερώτημα→ : Ο τρόπος κατασκευής της καλύβας δηλ. διαθέσιμα υλικά και ο συνδυασμός τους , σε ποιο σημείο του νησιού θα την κατασκευάσει .(τεχνολογία της παραγωγικής διαδικασίας) .

3ο ερώτημα→ : Δεν υφίσταται αυτό το πρόβλημα γιατί έχουμε την ύπαρξη ενός μόνο ατόμου επομένως όλα τα προϊόντα πηγαίνουν σε αυτόν .

4ο ερώτημα →: σημαίνει δημιουργικότητα , φαντασία , καινοτομία σε οικονομικές εφαρμογές π.χ. δίχτυ ψαρέματος , παγίδες ζώων , σκάλες για την συλλογή καρπών , εργαλεία για το σκάλισμα της γης .

Page 5: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποια είναι η σχέση ανάγκης-αγαθού ;

 

Η ικανοποίηση των αναγκών προέρχεται από την χρησιμοποίηση των αγαθών.

Page 6: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

 Ποια αγαθά ονομάζονται :α)ελεύθερα , β)οικονομικά , γ)διαρκή , δ)καταναλωτά , ε)κεφαλαιουχικά , στ)καταναλωτικά ,ζ)υλικά , η)άυλα. Παραδείγματα ;

 

α)είναι ελεύθερα στη φύση και δεν αποτελούν αντικείμενο της Πολιτικής Οικονομίας π.χ. φως , νερό , θερμότητα ηλίου .

 

β)είναι το αποτέλεσμα της παραγωγικής προσπάθειας των ανθρώπων και αποτελούν αντικείμενο της Πολιτικής Οικονομίας . Βρίσκονται σε περιορισμένες ποσότητες σε σχέση με τις ανάγκες που ικανοποιούν π.χ. μηχανήματα , εργαλεία κτλ.

 

γ)είναι τα αγαθά που μπορεί να χρησιμοποιηθούν πολλές φορές για τον ίδιο σκοπό χωρίς να μεταβληθεί η φυσική τους υπόσταση. Π.χ. έπιπλα , αυτοκίνητα , ρούχα κτλ.

 

δ)είναι αυτά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μια φορά για τον σκοπό που έχουν παραχθεί. Π.χ. τρόφιμα , καύσιμα , τσιγάρα κτλ.

 

Page 7: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

 

ε)είναι εκείνα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία συμβάλλοντας στην παραγωγή άλλων αγαθών. Π.χ. τρακτέρ , εργοστασιακό κτίριο κτλ.

 

στ)είναι εκείνα που χρησιμοποιούνται για την άμεση ικανοποίηση των αναγκών δηλ. για κατανάλωση . π.χ. μήλα , πουκάμισο κτλ.

 

ζ)είναι τα αγαθά που έχουν μορφή(ύλη). Π.χ. τρόφιμα , έπιπλα κτλ .

 

η)είναι τα αγαθά που δεν έχουν μορφή. Π.χ. υπηρεσίες .

Page 8: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Συμφωνείτε με την παρακάτω κατηγοριοποίηση των αγαθών του πίνακα:

  υλικά άϋλα

διαρκή καταναλωτά κεφαλαιουχικά Καταναλω-τικά

1 αυτοκίνητο

♫   ♫   ♫ ♫

2 πατάτες 

♫     ♫   ♫

3 ψυγείο 

♫   ♫   ♫ ♫

4 βιβλίο 

♫   ♫ ♫ ♫

5 κιν. τηλέφωνο

♫   ♫   ♫ ♫

6 τραγούδι   ♫ ♫   ♫ ♫

Page 9: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Το πρόβλημα της Επιλογής του Καταναλωτή;

Page 10: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τι περιλαμβάνει η έννοια της αγοράς ;

 

Περιλαμβάνει όλα τα μέσα με τα οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί μια αγοραπωλησία και όλους τους σχετικούς χώρους. Π.χ. λαϊκή αγορά , αγορά ομολόγων ή μετοχών κτλ.

Ανάλυση και παραδείγματα για τη σύγχρονη διάσταση της «αγοράς».

Page 11: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Δώστε την έννοια του «καταμερισμού των έργων» ;

 

Όταν κάθε άτομο απασχολείται στην παραγωγή ενός μόνο προϊόντος ή μέρος αυτού ενώ ταυτόχρονα καταναλώνει πολλά προϊόντα χωρίς να συμμετέχει στην παραγωγή τους .

Page 12: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποια είναι η σημασία του «καταμερισμού των έργων» στην σύγχρονη οργάνωση της παραγωγής ;

 

Η ενασχόληση του ατόμου με μία μόνο εργασία και μάλιστα αυτή που του ταιριάζει περισσότερο , οδηγεί το άτομο αυτό σε πολύ υψηλότερα επίπεδα αποδοτικότητάς , παραγωγικότητας , δεξιοτεχνίας , καινοτομίας με τελικό αποτέλεσμα την δημιουργία του τεράστιου πλούτου των σημερινών οικονομιών .

Page 13: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του «καταμερισμού των έργων» ;

 

 

Πλεονεκτήματα :

α)Κάθε άτομο απασχολείται στη θέση που αποδίδει περισσότερο .

β)Αναπτύσσει σιγά σιγά μεγάλη δεξιοτεχνία , ικανότητα και αυξάνει την απόδοσή του.

γ)Οδηγεί σε βελτιώσεις του τρόπου παραγωγής(εφευρέσεις) και αύξηση της παραγωγής.

Μειονεκτήματα :

Η ενασχόληση του ατόμου με ένα αντικείμενο μετατρέπει την εργασία σε ανιαρή απασχόληση(ρουτίνα) .

Page 14: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιος είναι ο ρόλος του χρήματος στην σύγχρονη οικονομία ;

 

Χρήμα είναι οτιδήποτε η κοινωνία αποδέχεται ως γενικό μέσο ανταλλαγής και διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό τις διάφορες οικονομικές συναλλαγές .

Page 15: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποια είναι η σχέση χρήματος και καταμερισμού των έργων ;

 

Το χρήμα βοηθάει σε σημαντικό βαθμό τις διάφορες συναλλαγές και κατά επέκταση την καλύτερη δυνατή ικανοποίηση των αναγκών σε μια οικονομία που οφείλει πολλά στο καταμερισμό των έργων .

Page 16: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Να εξηγήσετε γιατί ο τεράστιος πλούτος των σημερινών οικονομιών δεν θα ήταν δυνατό να δημιουργηθεί χωρίς τον καταμερισμό των έργων ;

 

Εάν δεν υπήρχε ο καταμερισμός των έργων , τότε η παραγωγικότητα , αποδοτικότητα της οικονομίας θα ήταν σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα ,Έτσι σε τελική ανάλυση θα ήταν αδύνατο να δημιουργηθεί ο τεράστιος πλούτος των σημερινών οικονομιών.

Page 17: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιο είναι το βασικό οικονομικό πρόβλημα στις υπό ανάπτυξη χώρες;

 

Ανεπάρκεια κεφαλαίου χαμηλή παραγωγικότητα χαμηλό εισόδημα χαμηλή αποταμίευση ανεπάρκεια κεφαλαίου(ανάδραση)

Στρατηγική οικονομικής ανάπτυξης

Page 18: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιο είναι το βασικό οικονομικό πρόβλημα στις βιομηχανικές χώρες;

 

Ζητούμενα : σταθερότητα, πλήρης απασχόληση, αποφυγή παρατεταμένης οικονομικής ύφεσης.

Δημοσιονομική και νομισματική πολιτική

Page 19: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιο είναι το βασικό οικονομικό πρόβλημα ;

 

Ο όγκος των διάφορων αγαθών που υπάρχουν για την ικανοποίηση του πλήθους των ανθρώπινων αναγκών σε μια κοινωνία δεν είναι αρκετός(δεν επαρκεί) .

Page 20: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Πως επηρεάζει η αβεβαιότητα την οικονομική ζωή ;

 

Σαφέστατα , τα στοιχεία της αβεβαιότητας , του κινδύνου(ρίσκου) αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σήμερα , έχουν αναπτυχθεί σύγχρονες μέθοδοι τόσο για τον προσδιορισμό του μεγέθους της αβεβαιότητας όσο και για την μερική ή ολική ασφαλιστική κάλυψής τους.

Ακόμη μπορούμε να πούμε ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός αβεβαιότητας μιας επιχειρηματικής ενέργειας , τόσο μεγαλύτερη είναι και η προσδοκία του κέρδους που θα προέλθει από αυτή την ενέργεια.

 

Page 21: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Σχολιάστε την φράση : «Η λήψη των αποφάσεων των ατόμων δεν βασίζεται στην βεβαιότητα του αποτελέσματος , αλλά στις προσδοκίες που τα άτομα διαμορφώνουν για τα αποτελέσματα των πράξεών τους».

 

Το ιδανικό θα ήταν , ότι μεταξύ των διαφορετικών εναλλακτικών λύσεων που έχει να επιλέξει η Διοίκηση του οικονομικού οργανισμού για την επίλυση ενός οικονομικού θέματος , είναι η επιλογή της καλύτερης δυνατής λύσης αυτού . Αυτό στην πράξη, πολλές φορές σημαίνει ότι το αποτέλεσμα που περιμέναμε αρχικά να έρθει δεν ταυτίζεται με το πραγματικό(υπάρχει απόκλιση).Αυτό βέβαια οφείλεται σε πολλούς και διάφορους παράγοντες (εσωτερικούς και εξωτερικούς).Έτσι εξηγείτε η παραπάνω φράση.

Page 22: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Σχολιάστε τις σχέσεις :α)πληροφορίες-αβεβαιότητα , β)αβεβαιότητα-ρίσκο , γ)ασφάλεια-αβεβαιότητα , δ)κίνδυνος-αβεβαιότητα , ε)κίνδυνος-προσδοκώμενο αποτέλεσμα .

 

α)αρνητική σχέση , β)θετική σχέση , γ)αρνητική σχέση ,

δ) θετική σχέση , ε) θετική σχέση .

Page 23: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιος είναι ο ρόλος των πληροφοριών στην οικονομία ;

 

Η σωστή πληροφόρηση (ποιοτική & ποσοτική) πρέπει να αποτελεί βασική επιδίωξη των ατόμων που παίρνουν οικονομικές αποφάσεις γιατί συμβάλλει στη σωστή λήψη των αποφάσεων τόσο στο επίπεδο της επιχείρησης όσο και της οικονομίας γενικότερα.(η σωστή πληροφόρηση είναι αποτέλεσμα της σωστής έρευνας).

Page 24: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποια είναι η υπόθεση που κάνουμε για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις ως αναφορά την πληροφόρηση ; Σχολιάστε την ;

 

Η υπόθεση αυτή είναι ότι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις έχουν πλήρη γνώση των δεδομένων που επικρατούν στην αγορά. Π.χ. οι επιχειρηματίες γνωρίζουν τις τιμές των παραγωγικών συντελεστών , οι καταναλωτές γνωρίζουν τα προϊόντα και τις τιμές τους που προσφέρονται στην αγορά κτλ.

Είναι σχεδόν αδύνατο αλλά και επικίνδυνο να ισχυριστούμε κάτι τέτοιο .Δεν είναι δυνατό να έχουμε την απόλυτη πληροφόρηση πάνω σε διάφορα θέματα γιατί υπάρχούν αρκετοί περιορισμοί π.χ. χρόνος , χρήματα κτλ. . Έτσι μπορούμε να πούμε ότι η υπόθεση αυτή γίνεται για λόγους απλουστευμένης εξέτασης του οικονομικού συστήματος και της λειτουργίας της αγοράς .

Page 25: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τι είναι το οικονομικό κύκλωμα και τι είδους ροές αναπτύσσονται μεταξύ των βασικών μονάδων ενός οικονομικού συστήματος ;

 

Οικονομικό κύκλωμα είναι το σύνολο των σχέσεων που δημιουργούνται μεταξύ των βασικών μονάδων ενός οικονομικού συστήματος(επιχειρήσεις , νοικοκυριά , κράτος) και δείχνει τις ροές αγαθών , παραγωγικών συντελεστών και χρήματος που παρατηρούνται σε μια οικονομία.

Τα είδη ροών που αναπτύσσονται φαίνονται στο παρακάτω σχήμα :

Page 26: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Το οικονομικό κύκλωμα και οι ροές στην απλή μορφή του

ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΧΡΗΜΑ

ΣΠ

Υ Χ Χ

Υ

ΕΠΙΧΕΙΡΗ-ΣΕΙΣ

ΝΟΙΚΟ-ΚΥΡΙΑ

ΚΡΑΤΟΣ

Page 27: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τι είναι το κράτος και ποια η βασική επιδίωξή του ;

 

Το Κράτος είναι η ισχυρότερη συλλογική οντότητα και οι ενέργειές του επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την οικονομική ζωή της χώρας. Παρεμβαίνει στην οικονομική ζωή τόσο των νοικοκυριών με την επιβολή φόρων , παροχή επιδομάτων κτλ όσο και στην οικονομική ζωή των επιχειρήσεων με την επιβολή φόρων και παροχή διευκολύνσεων. Ορισμένες από τις παραγωγικές λειτουργίες του είναι : η «δωρεάν» παροχή αγαθών-υπηρεσιών (προστασία , παιδεία , περίθαλψη κτλ.).

Η βασική επιδίωξη του Κράτους είναι η διατήρηση οικονομικής ευημερίας και κοινωνικής ισορροπίας , ώστε να ελαχιστοποιούνται ή και να μηδενίζονται οι δυνάμεις που θα μπορούσαν να ανατρέψουν το κοινωνικο- πολιτικό σύστημα που το ίδιο το Κράτος εκφράζει.

Page 28: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

α)Τι είναι το νοικοκυριό ;β) Ποιες είναι οι αποφάσεις που παίρνει το νοικοκυριό ως αναφορά τη διάθεση του εισοδήματος του(σχήμα) και ποιοι παράγοντες τις επηρεάζουν ;

 

α)Αποτελείται από ένα ή και περισσότερα άτομα που ζούνε μαζί και αποφασίζουν από κοινού για τα οικονομικά θέματα. Έχει κάποιο συνολικό εισόδημα που βραχυπρόθεσμα δεν μεταβάλλεται σημαντικά.

β)Οι αποφάσεις αυτές φαίνονται στο παρακάτω σχήμα :

 

Page 29: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ΕΙΣΟΔΗΜΑΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ

ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ

ΑΓΟΡΑΑΓΑΘΩΝ

ΜΕΛ.ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣΓ Γ

Γ

Page 30: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Οι Παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις αυτές είναι :

     Το μέγεθος του εισοδήματος.

     Το μέγεθος του νοικοκυριού και η ηλικία των μελών του.

     Η γεωγραφική θέση του νοικοκυριού.

     Το κοινωνικό περιβάλλον του νοικοκυριού.

 

Σημείωση :Βασικός σκοπός του νοικοκυριού είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη ικανοποίηση των αναγκών του σε συνάρτηση με το διαθέσιμο εισόδημα του.

Page 31: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τι εννοούμε με την φράση : «παραγωγικές δυνατότητες μιας οικονομίας».

 

Είναι το σύνολο των προϊόντων που έχει την δυνατότητα να παράγει μια οικονομία σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Page 32: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Δώστε τους ορισμούς :ι)παραγωγική διαδικασία , ιι)παραχθέντα μέσα παραγωγής.

 

ι)είναι όλοι οι τρόποι με τους οποίους ο άνθρωπος μετασχηματίζει την ύλη σε χρήσιμα γι΄αυτόν προϊόντα.(συνδυασμός των παραγωγικών συντελεστών με αποτέλεσμα την παραγωγή προϊόντων).

ιι)είναι προϊόντα παραγωγής και χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή άλλων προϊόντων.

Page 33: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ποιοι είναι οι συντελεστές παραγωγής(ορισμοί και παραδείγματα) και ποια είναι η χρησιμότητά τους;

 

Αυτοί είναι :

α)εργασία(είναι η καταβολή ανθρώπινης προσπάθειας, σωματικής και πνευματικής, με σκοπό την παραγωγή κάποιου προϊόντος

π.χ. ο οικοδόμος που χτίζει ένα σπίτι , ο οικονομολόγος με τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που παρέχει κτλ).

β)φυσικοί πόροι(περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία : γεωγραφική έκταση , επιφάνεια , υπέδαφος , λίμνες , ποτάμια , θάλασσες και τις ιδιότητες του εδάφους που είναι χρήσιμες στην παραγωγική διαδικασία

π.χ. το οικόπεδο που είναι κτισμένο ένα εργοστάσιο).

γ)κεφάλαιο(είναι όλα τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία για την παραγωγή άλλων προϊόντων

π.χ. μηχανήματα , εργαλεία , κτίρια , εγκαταστάσεις κτλ).

Page 34: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

δ)επιχειρηματικότητα(είναι η ικανότητα που έχουν ορισμένοι να «μυρίζουν» το κέρδος υλοποιώντας κάποιες οικονομικές δραστηριότητες, συνδυάζοντας τους άλλους συντελεστές παραγωγής

π.χ. η εφαρμογή μιας επιχειρηματικής ιδέας).

ε)Μάνατζμεντ

στ)Τεχνολογία

Page 35: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Σημείωση 1 : Τα στοιχεία που αποτελούν τους συντελεστές παραγωγής μετατρέπονται σε συντελεστές παραγωγής μόνο όταν χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία διαφορετικά ονομάζονται εν δυνάμει συντελεστές παραγωγής. Π.χ. ένα χωράφι το οποίο καλλιεργείτε είναι συντελεστής παραγωγής , ενώ στην αντίθετη περίπτωση είναι εν δυνάμει συντελεστής παραγωγής.

 

Σημείωση 2 : Οι συντελεστές παραγωγής δεν μεταβάλλονται βραχυπρόθεσμα.

Page 36: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Είναι η επιχειρηματικότητα συντελεστής παραγωγής ;

Υπάρχουν 2 απόψεις :

       Συμπεριλαμβάνεται στο συντελεστή παραγωγής «εργασία» γιατί αποτελεί ένα είδος εργασίας.

Ναι αποτελεί ένα ξεχωριστό συντελεστή παραγωγής λόγω της αυξημένης σημασίας του και τον ρόλο που επιτελεί στην οικονομία.

Page 37: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τι είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο ;

 

Είναι το σύνολο των γνώσεων και ικανοτήτων που αποκτά ο άνθρωπος με την μόρφωση και την εμπειρία του δηλ.

 

Ανθρώπινο κεφάλαιο = γνώσεις + ικανότητες

 

 

 

 

 

Page 38: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Η καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων (ΚΠΔ) :

  έννοια.

     Δείχνει τις μεγαλύτερες ποσότητες ενός προϊόντος που είναι δυνατόν να παραχθούν σε μια οικονομία για κάθε δεδομένη ποσότητα του άλλου προϊόντος.

   

Page 39: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Υποθέσεις :

       η ορθολογική χρησιμοποίηση όλων των παραγωγικών συντελεστών μιας οικονομίας.

       Η τεχνολογία της παραγωγής είναι δεδομένη.

       Η οικονομία παράγει μόνο 2 προϊόντα π.χ. τροφή και ύφασμα.

Page 40: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Παράδειγμα (πάνω, μέσα και έξω από την ΚΠΔ, τι γίνεται ; Έστω ότι ισχύουν οι παραπάνω υποθέσεις και έχουμε την παραγωγή 2 προϊόντων : τροφή και ύφασμα.

       1η περίπτωση : πάνω στην ΚΠΔ , έχουμε :

Μας δείχνουν όλους τους δυνατούς συνδυασμούς

ποσοτήτων των 2 προϊόντων τροφή και ύφασμα.

Παρατηρούμε ότι :

-οι συντελεστές παραγωγής(Σ.Π) είναι πλήρως

απασχολημένοι πάνω στην ΚΠΔ.

-αύξηση της ποσότητας τροφής οδηγεί στην

μείωση της ποσότητας υφάσματος.

ΚΠΔ

0

Page 41: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

2η περίπτωση :Στο σημείο …. σημαίνει ότι είναι μέσα(κάτω) από την ΚΠΔ , και οι ΣΠ είναι υποαπασχολούμενοι(μερικώς ή όλοι).

 

3η περίπτωση :Στο σημείο ….. σημαίνει ότι είναι έξω(πάνω) από την ΚΠΔ , και ο συνδυασμός ΣΠ είναι ανέφικτος(πέρα από τις δυνατότητες του).

Σημείωση : Για να γίνει εφικτός ο συνδυασμός στην 3η περίπτωση και να παραχθούν οι ποσότητες στο σημείο ….. , πρέπει :

       να αυξηθούν οι ποσότητες των ΠΣ.

       Να βελτιωθεί η τεχνολογία της παραγωγής.

       Και τα 2 παραπάνω.

Οικονομική μεγέθυνση

Page 42: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Δώστε τον ορισμό και τον τύπο:

       Πραγματικό κόστος - Κόστος ευκαιρίας - Εναλλακτικό κόστος:

Σημαίνει ότι η παραγωγή κάποιου αγαθού απασχολεί κάποιους ΠΣ , που σε διαφορετική περίπτωση θα μπορούσαν οι ίδιοι ΠΣ να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή κάποιων άλλων αγαθών(δηλ. θυσιάζονται).

Page 43: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Δηλ. σημαίνει , οι μονάδες του Ψ που θυσιάστηκαν για την παραγωγή μιας επιπλέον μονάδας του Χ.

Κόστος ευκαιρίας Μονάδες του Ψ που θυσιάζονταιτου αγαθού Χ σε = όρους του Ψ Μονάδες του Χ που παράγονται

ΔΨΚεχ = ΔΧ

Page 44: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Γιατί το κόστος ευκαιρίας είναι συνήθως αυξανόμενο ;

Διότι καθώς αυξάνεται η παραγωγή ενός αγαθού(π.χ. του χ) , σημαίνει ότι αποσπώνται από την παραγωγή άλλων αγαθών (π.χ. του ψ) περισσότεροι ΣΠ λόγω ότι αυτοί οι ΣΠ είναι όλο και λιγότερο κατάλληλοι για την παραγωγή του χ.

Page 45: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τι είναι το χρηματικό κόστος και ποια η σχέση του με το κόστος ευκαιρίας ;

Είναι το κόστος ευκαιρίας εκφρασμένο σε χρήμα.

Π.χ. Ένα ποδήλατο στοιχίζει 150 € .Ποιο είναι το χρηματικό κόστος και ποιο το κόστος ευκαιρίας ;

Χρηματικό κόστος = 150 €

Κόστος ευκαιρίας = τα άλλα προϊόντα που θυσιάστηκαν ή θα μπορούσαν να αγοραστούν αντί του ποδηλάτου.

Page 46: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ανάλυση κόστους – οφέλους :

Στάδιο 1 : εντοπισμός κόστους & οφέλους

Στάδιο 2 : σύγκριση κόστους & οφέλους

Στάδιο 3 : αποτέλεσμα

Page 47: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Σύνδεση με τα πολιτικοοικονομικά συστήματα.(κριτήρια : οικονομικής

ελευθερίας, ατομικής ιδιοκτησίας, ελεύθερης αγοράς, ανταγωνισμός)

Ποιο σύστημα θα επικρατήσει ;;;

Page 48: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ

    Αντικείμενο της Χρηματοοικονομικής Διοίκησης :

Είναι η ορθολογική λήψη αποφάσεων που οδηγεί στον προσδιορισμό του ύψους ,των πηγών και τον τρόπο αποδοτικής επένδυσης των κεφαλαίων αυτών που σε τελική ανάλυση να είναι πλήρως εναρμονισμένο με τους αντικειμενικούς στόχους της επιχ/σης.

Page 49: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Βασικές Χρηματοοικονομικές Αποφάσεις :

Ι)απόφαση επένδυσης :

σημαίνει Τι ενεργητικά πρέπει να αποκτήσει η επιχ/ση,το μέγεθος και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης αυτής.

ΙΙ)απόφαση χρηματοδότησης :

σημαίνει το ύψος ,το είδος και η % σύνθεση των κεφαλαίων που πρέπει να δεσμευτούν στην επιχ/ση.

ΙΙΙ)μερισματική πολιτική :

σημαίνει ο τρόπος διανομής των κερδών(μερίσματα & αποθεματικά) στο πλαίσιο άντλησης των απαιτούμενων κεφαλαίων προς επένδυση και την σύνθεση του παθητικού.

Page 50: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Αντίκτυποι Χρηματοοικονομικής Απόφασης :

Στα έσοδα(ενδιαφέρονται:Ιδιοκτήτες-Δανειστές-Εταιρεία-Πολιτεία).

Στον έλεγχο(σε περίπτωση άντλησης κεφαλαίων με πώληση μετοχών(ιδιοκτησίας) αλλάζουν οι ισορροπίες ελέγχου του Δ.Σ της Επιχ/σης.

Στο ρίσκο(κάθε επένδυση υποθάλπει το κίνδυνο να μη πραγματοποιηθούν τα προσδοκώμενα).

Page 51: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Σκοπός της Επιχείρησης :

-είναι η Μεγιστοποίηση του Κέρδους μέσα από την καλύτερη δυνατή ικανοποίηση των αναγκών των αγοραστών καθώς και την μέριμνα για την κοινωνική ευθύνη. Επίσης, η εφαρμοσμένη πολιτική κερδών οδηγεί στο άριστο μίγμα διανομής των κερδών για να έχουμε μεγιστοποίηση του πλούτου των μετόχων.

-Αν όλα τα κέρδη διανεμηθούν στους Μετόχους τότε θα έχουμε αποθεματικά για επενδυτικούς σκοπούς = 0 άρα περισσότερα Ξένα Κεφάλαια.

-Αν όλα τα κέρδη παρακρατηθούν για αποθεματικά τότε οι Μέτοχοι θα δυραρεστηθούν(όχι μέρισμα) και θα πουλήσουν τις μετοχές τους.Η πώληση θα συμπιέσει την τιμή της μετοχής προς τα κάτω με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους άντλησης κεφαλαίων από το επενδυτικό κοινό.

Page 52: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Διαφοροποίηση Σκοπών μεταξύ :Ιδιοκτησίας-Μάνατζμεντ ;;;;

Page 53: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ

Έννοια του Χρηματιστηρίου :

οικονομικό θεσμό οργανωμένη αγορά κανόνες λειτουργίας διαπραγμάτευση και αγοραπωλησία όργανα λειτουργίας,διοίκησης και εποπτείας

Page 54: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Λόγοι δημιουργίας των Χ.Α :

πηγή κεφαλαίων. πραγματοποίηση κερδών. ταχύτητα συν/γών(κλείσιμο συναλλαγών σε ελάχιστο

χρόνο). αμεσότητα(κατευθείαν εντολές αγοράς-πώλησης). δημοσιότητα(διαφάνεια). καθαρότητα(συνέχεια των προηγουμένων).

Page 55: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Ρόλος των Χρηματιστηρίων:

διευκολύνουν τις συναλλαγές. ελεύθερη διαμόρφωση των τιμών. εύρεση κεφαλαίων για την επιχ/ση & προσδοκία κέρδους

για τους επενδυτές. τόνωση της παραγωγής και γενικότερα της

οικονομίας(πρόοδος,ανάπτυξη της χώρας).

Page 56: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Χρηματοοικονομικές Δημόσιες Σχέσεις : 1.      Γενικά :

      Στόχος η δημιουργία, διατήρηση,ανάπτυξη της εμπιστοσύνης του επενδυτή.

      Χτίζουν θετικές σχέσεις με την χρηματοοικονομική κοινότητα.

      Παρέχουν :τακτική-ειλικρινή επικοινωνία-πληροφόρηση με τους επενδυτές.

      Μειώνουν το κόστος του κεφαλαίου της επιχ/σης.

      Ταχεία διάδοση των εταιρικών ειδήσεων.

Συνδρομή στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των κρίσεων(χρηματοοικονομικών σχέσεων) π.χ. επιθετική εξαγορά.

      Ευκολύνουν την προσέλκυση νέων κεφαλαίων.

      Υψηλότερες χρημ/κές τιμές.

      Σχέση με νομικό-λογιστικό-μάρκετινγκ-υπαλλήλους κτλ.

Page 57: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

     Επιμέρους στόχοι :

πρόκληση ενδιαφέροντος για την εταιρία.κλίμα κατανόησης προς την εταιρία.πώληση προϊόντων της εταιρίας.αύξηση μετόχων-επενδυτών.σταθεροποίηση των τιμών των μετοχών.ταύτιση μετόχων-μάνατζμέντ.αύξηση του κύρους της εταιρίας.δημιουργία ευνοϊκών διαθέσεων στη χρημ/κή κοινότητα.βελτίωση των σχέσεων με τους υπαλλήλους.οικοδόμηση εμπιστοσύνης των μετόχων προς την εταιρία.

Page 58: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Μελέτη περίπτωσης οικονομικών στοιχείων από την αρχαία Ελληνική οικονομική θεωρία.

Ξενοφών(430-355 π.χ.)

Συγγράμματα : Οικονομικός Αντικείμενο : ορθή οικονομική διαχείριση του οίκου, θέματα παραγωγής και κατανάλωσης καθώς και δημόσια οικονομικά.

Ιδέες : Καταμερισμός της εργασίας και αποτελέσματαΟργάνωση και διοίκηση παραγωγήςΤρόποι αύξησης δημοσίων εσόδων

Page 59: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Οργάνωση και διοίκηση παραγωγής μειωμένη αξία του κέρδους….γενική ευημερία ατομική ιδιοκτησία οργάνωση και έλεγχο της παραγωγής διεύθυνση επιλογή και εκπαίδευση εργατών κοινωνική ηθική καταμερισμό εργασίας με κριτήρια(γνώσεις, ικανότητες) ανθρώπινες εργασιακές συνθήκες και σχέσεις εποπτεία παραγωγής θέματα χρηματοδότησης σωστή οργάνωση παραγωγής…..αύξηση της. σύνδεση επιχειρηματικού ρίσκου με μορφές επιχείρησης(μετοχικές)

Page 60: 1 2

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Τρόποι αύξησης δημοσίων εσόδων

αλλαγή νοοτροπίας του δημοσίου(επιχειρηματική σκέψη)

συγκέντρωση και αξιοποίηση δημόσιων επιχειρηματικών κεφαλαίων : παροχή δανείων σε ιδιώτες επιχειρηματίες αγορά δούλων και ενοικίασης τους έρευνα και εκμετάλλευση μεταλλείων κατασκευή και εκμετάλλευση πλοίων, ξενοδοχείων, αποθηκών ανάπτυξη του Πειραιά ως κυρίαρχου εμπορικού λιμανιού.