İnsan ve çevre sağlığına zarar vermeyecek şekilde uzaklaştırılması gereken, sıvı

içermeyen maddelere katı atık yani çöp denir. Bütün Dünyada olduğu gibi ülkemizde de

özellikle büyük yerleşim birimlerinde insanların karşılaştığı en büyük çevre sorunu

çöplerdir.

Katı Atık yani Çöp Nedir?

Katı Atık (çöp) Çeşitleri Nelerdir?

1- Evsel Atıklar

2- Tehlikeli Atıklar

3- Özel Atıklar

Günlük faaliyetler sonucunda, ev ortamında üretilebilecek her türlü katı atıklardır.

Örneğin; yiyecek atıkları, ev eşyası atıkları, cam şişeler, kağıt, karton, teneke kutular,

yakacak atıkları ve benzeri atıklardır

Evsel katı atık (çöp) nedir?

Boya vernik kutuları,

kimyasal kapları,

yağ teneke ve varilleri v.b.

kısacası, üzerinde tehlikelilik işareti (yanıcı, parlayıcı, toksik çevreye zararlı gibi)

bulunan ambalajlar)

Tehlikeli Atık Nedir?

Tıbbi Atıklar:

Hastane, dispanser, sağlık ocağı ve muayenehane gibi tedavi merkezlerinde oluşan, kullanılmış ilaç ve enjektör atıkları ile ameliyat ve tedavi sırasında oluşan atıklar “ tıbbi atık ” sınıfına girer.

• Tıbbi atıklar bulaşıcı hastalıklara neden olabilirler.

• Bu nedenle diğer atıklardan ayrı toplanmalı ve kontrollü bir şekilde zararsız hale getirilmelidirler.

Tıbbi Atık İşareti Tıbbi Atık Aracı

PİLLERİN İÇERİĞİ

• Piller, kadmiyum, nikel, cıva, çinko, mangan, demir, lityum, kobalt vb. metalleri ve çeşitli kimyasal bileşimleri içermektedir.

• NEDİR,NERELERDE KULLANILIR?

• Radyolardan bilgisayarlara, telefonlardan el fenerlerine ve fotoğraf makinelerinden saatlere ve oyuncaklara kadar piller günlük yaşantımızın hep içerisinde yer alırlar.

10

MARKETLER HASTANELER MUHTARLIKLAR

http://www.tap.org.tr/atik_pil_toplama_noktalari_nerede-123.html

OKULLAR

BERTARAF DEPOLARI İHRACAT

Şarjlı grup piller, çalışılan geri dönüşüm firmalarının aldığı ihracat izni

vasıtasıyla yurtdışına gönderilmektedir. 2007’de yaklaşık 50 ton, 2008’ de

25 ton şarjlı grup pil geri kazanım için yurtdışına gönderilmiştir. Diğer

piller ise bertaraf edilmek üzere TAP’a teslim edilmektedir.

Lokanta,

Fast Food,

Yemekhane,

Hazır Yemek Fabrikası,

Otel,

Kantin,

Hastane,

Turistik Tesisler,

Evler

Kızartmalık Atık Yağ

Gıda maddelerini kızartmak amacıyla kullanılan

yağlar, 2 kullanımdan sonra atık haline gelir.

Bitkisel Atık Yağlar;

BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN ÇEVREYE ETKİLERİ

İnsan sağlığına zarar verir.

İçme sularına zarar verir.

Akarsuları, gölleri ve denizleri kirletir.

Evdeki atık su borularını tıkar.

Şehir kanalizasyon sistemini tahrip eder.

Lavaboya dökülen yağlar

birikerek kanalizasyon

borularını tıkar.

ATIK YAĞLARIN ÇEVREYE ETKİLERİ

Çöpe atıldığında, önce toprağa ardında da yağmur suları ile yeraltı temiz su kaynaklarına ulaşarak kirliliğe neden olmaktadır. Yeraltı suları her ülke için önemli bir içme suyu kaynağıdır. Kullanılmış bitkisel atık yağlar, su kirliliğinin %25’ini oluşturmaktadır. Evsel atık suların içinde bulunan yağları, biyolojik olarak arıtmak mümkün değildir.

ATIK YAĞLARIN ÇEVREYE ETKİLERİ

Yağlar suların yüzeyini

kaplar ve havadan suya

oksijen transferini önler.

Zamanla suda bozularak,

oksijenin tükenmesini

Hızlandır, suda yaşayan

canlıların ölmesine sebep

olurlar.

NEDEN DÖKMEMELİYİZ?

• Su kaynaklarımızı korumak için,

• Canlı hayatın devamlılığını sağlamak için,

• Şehrimizin su ve kanalizasyon sistemine

zarar vermemek için.

• Ülke ekonomisine katkı için.

Toplanan bitkisel atık yağlar fiziksel ve

kimyasal işlemlerden geçirilerek biyodizel

yakıta dönüştürülmektedir.

Biodizelin karbon monoksit egzoz

emisyonu ve kirli hava oluşturma

potansiyeli dizele göre %50 daha az

oranda tespit edilmiştir.

Toplanan Bitkisel Atık Yağlar Ne Olmaktadır ?

444 99 24 nolu çağrı hattından ve www.temizcevresagliklihayat.com web adresinden

toplama noktası oluşturmak isteyen konut sitelerinin

bidon talepleri karşılanmaktadır.

Kullanılmış Kızartmalık Yağların Geri Kazanımı İçin Neler Yapmalıyız?

• Lavaboya, çöpe, suya ve toprağa dökmeyin, ayrı

biriktirin.

• Kullanılmış kızartmalık yağların biriktirilmesi için

mümkünse toplama bidonları bu mümkün değilse kendi

ambalajında biriktirin.

• Size hizmet veren belediye ile kullanılmış kızartmalık

yağlarınızın toplanması konusunda iletişime geçin

ATIK AKÜMÜLATÖRLER

NE YAPILMALI!

Sızdırmaz tavalar içinde, yağmura

korunaklı bir şekilde geçici olarak

depolanır.

Yeni akü alınırken satıcıya teslim edilir

veya atık akü toplayan yetkili kuruluşlara

verilir.

ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLER

Lastikler araç altından söküldükten sonra ya "kullanılmış lastik" ya da

"ömrünü tamamlamış lastik" olurlar.

Lastiklerin diş derinliği belirli bir milimetreye düştüğü zaman lastiklerin

araç altında kullanımı tehlikelidir. Fakat bazı lastikler araç altından

söküldükten sonra, kaplanarak yeniden araç altında kullanıma uygun hale

getirilebilir.

Kaplamaya uygun olmayan ve ömrünü tamamlamış lastik statüsünde

değerlendirebileceğimiz lastikler, ya enerji geri kazanımı veya malzeme geri

dönüşümü için kullanılırlar.

Bu tür lastikler her ne sebeple olur ise olsun kesinlikle vadi veya çukurlara

gömülmemelidir.

Her yıl Türkiye'de yaklaşık olarak 180.000 ton lastik ömrünü tamamlamış

lastik oluştuğu için bu lastiklerin geri kazanım/geri dönüşümünün

sağlanması çok önemlidir.

Yeni lastik satın alınması durumunda, kullanmaktan vazgeçilen lastiklerin

ücretsiz olarak satın alınan bayiine iade edilmesi gerekmektedir. Kullanılmış

lastiklerin bunun dışında bir yöntemle ortadan kaldırılmaya çalışılması

yasaktır.

Kullanılmış ambalajların ve değerlendirilebilir diğer atıkların genel çöpten ayrı, temiz

olarak toplanması ve ekonomiye yeniden kazandırılmasına Geri Dönüşüm denir.

Geri dönüşüm nedir?

Bunları 4 grupta toplayabiliriz;

1- Cam Ambalajlar,

2- Metal Ambalajlar,

3- Plastik Ambalajlar,

4- Kağıt-Karton Ambalajlar.

Geri dönüştürülebilir nitelikli ambalaj malzemeleri

nelerdir?

Evde biriken cam, metal, plastik ve kağıt çöplerimizi ayrı ayrı poşetlerde biriktirirsek

ekonomiye çok büyük katkımız olacaktır.

1- Cam Ambalajlar: En sağlıklı ambalaj çeşidi olup, geri dönüşüm oranı en yüksek

olanıdır.

2- Metal Ambalajlar: En önemlileri yağ tenekeleri ve meşrubat kutularıdır. Geri

dönüştürüldüğünde pencere çerçevesi gibi malzemeler üretilmektedir.

3- Plastik Ambalajlar: Özellikle gıda, meşrubat, deterjan ve kozmetik ürünlerin

ambalajlarıdır. Geri dönüştürülmesi sonucunda; plastik torba, marley, pis su borusu,

elyaf, dolgu malzemesi, sera örtüsü imalatı ve otomotiv sektöründe kullanılmaktadır.

4- Kağıt-Karton Ambalajlar: En önemli

kısmı gazete kağıtları, süt ve meyve suyu

kutuları oluşturmaktadır. Geri

dönüştürülmesi sonucunda; önemli ölçü

de tekrar kağıt olarak değerlendirilirler.

1-Cam,metal,plastik,kağıt ve karton atıklar diğer çöpe karıştırılmadan biriktirilir.

Geri dönüşüm uygulamasında sırayla yapılması gereken işlemler

nelerdir?

2- Ayrı biriktirilen bu atıklar çöpe karıştırılmadan temiz bir şekilde toplanır.

3- Her malzeme tür, cins ve niteliğine göre, geri dönüşüm tesislerinde değişik işlemlere

tabi tutularak, yeniden hammadde veya bir ürün yapımında kullanılır.

4-Geri dönüştürülen ve ekonomiye kazandırılan ürün, yeniden kullanıma sunulur.

Doğal kaynaklar korunur.

Enerji tasarrufu sağlanır.

Atık miktarı azalır.

Ekonomiye katkı sağlanır.

Geri dönüşümün yararları nelerdir?

Türkiye’de çöp miktarının yaklaşık %15-

20’si geri kazanılabilir niteliktedir. Herhangi

bir ürünü alırken geri dönüşümlü olmasına

dikkat edelim. Kullan-at piller yerine

doldurulabilir pilleri kullanalım.

Bir cam şişe doğada 4000 yıl, plastik

1000 yıl süre ile yok olmamaktadır. Geri

dönen her bir ton cam için yaklaşık 100

litre petrol tasarruf edilmiş olacaktır.

Bir ton kullanılmış kağıdın geri kazanılması;

16 adet çam ağacının kesilmesini önler.

4100 KW/saat enerjinin kullanılmasını önler.

25.900 litre suyun harcanmasını önler.

30 kg. hava kirleticisinin atmosfere

bırakılmasını önler.

TEŞEKKÜRLER