090319 Zabezpieczenia Finansowe-werner

5/25/2018 090319 Zabezpieczenia Finansowe-werner

1/44

Zabezpieczenia finansowe i prawne

dr Aleksander Werner


2/44

Plan wykadu

1. Zabezpieczanie nalenoci od klientw2. Zabezpieczanie transakcji

3. Zabezpieczenia umowne

Depozyty

Rachunki powiernicze Weksle

Hipoteka

Egzekucja komornicza


3/44

ZABEZPIECZENIE NALENOCI

dokadna ocena odpowiedzialnocimajtkowej potencjalnych

kredytobiorcw oraz ocena efektywnocii charakteru kredytowych przedsiwzi ioperacji w celu minimalizacji ryzyka.


4/44

Przykadowe zabezpieczenia umowne

Depozyt Kara umowna Zastrzeenie wasnoci rzeczy sprzedanej Hipoteka

Zastaw zwyky i rejestrowy Przewaszczenie na zabezpieczenie Zabezpieczenia zwizane z rachunkiem bankowym Weksel Porczenie cywilne

Gwarancja bankowa Przelew wierzytelnoci na zabezpieczenia Poddanie si egzekucji w akcie notarialnym


5/44

Kara umowna

Mona zastrzec w umowie, e naprawienie szkody wynikej z niewykonanialub nienaleytego wykonania zobowizania niepieninego nastpi przezzapat okrelonej sumy

Dunik nie moe bez zgody wierzyciela zwolni si z zobowizania przezzapat kary umownej

W razie niewykonania lub nienaleytego wykonania zobowizania karaumowna naley si wierzycielowi w zastrzeonej na ten wypadek wysokocibez wzgldu na wysoko poniesionej szkody

danie odszkodowania przenoszcego wysoko zastrzeonej kary niejest dopuszczalne, chyba e strony inaczej postanowiy

Jeeli zobowizanie zostao w znacznej czci wykonane, dunik moe

da zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy karaumowna jest raco wygrowana niedopuszczalno zastrzeenia kary umownej co do zobowizania

pieninego


6/44

Zastrzeenie wasnoci rzeczy sprzedanej

wierzyciel, sprzedajc rzecz /ruchom/, na pimie zastrzega sobie,e to on jest wacicielem tej rzeczy a do chwili uiszczenia przeznabywc okrelonej ceny

Jeeli sprzedawca zastrzeg sobie wasno sprzedanej rzeczy

ruchomej a do uiszczenia ceny, poczytuje si w razie wtpliwoci,e przeniesienie wasnoci rzeczy nastpio pod warunkiemzawieszajcym

jeeli rzecz zostaje kupujcemu wydana, zastrzeenie wasnocipowinno by stwierdzone pismem. Jest ono skuteczne wzgldemwierzycieli kupujcego, jeeli pismo ma dat pewn


7/44

Hipoteka

W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelnoci mona nieruchomoobciy prawem, na mocy ktrego wierzyciel moe dochodzizaspokojenia z nieruchomoci bez wzgldu na to, czyj staa siwasnoci, i z pierwszestwem przed wierzycielami osobistymi wacicielanieruchomoci (hipoteka).

Przedmiotem zabezpieczenia hipotecznego mog by

uytkowanie wieczyste-gdzie hipoteka obcia take budynki i urzdzeniaznajdujce si na uytkowanym terenie

wasnociowe spdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego

spdzielcze prawo do lokalu uytkowego prawo do domu jednorodzinnego

wierzytelno zabezpieczona wierzytelnoci


8/44

Zastaw zwyky i rejestrowy

W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelnoci mona rzecz ruchomobciy prawem, na mocy ktrego wierzyciel bdzie mg dochodzizaspokojenia z rzeczy bez wzgldu na to, czyj staa si wasnoci, i zpierwszestwem przed wierzycielami osobistymi waciciela rzeczy,wyjwszy tych, ktrym z mocy ustawy przysuguje pierwszestwo

szczeglne Do ustanowienia zastawu potrzebna jest umowa midzy wacicielem a

wierzycielem oraz, z zastrzeeniem wyjtkw w ustawie przewidzianych,wydanie rzeczy wierzycielowi albo osobie trzeciej, na ktr strony sizgodziy


9/44

Zastaw rejestrowy

Zastaw rejestrowy moe by ustanowiony w celu zabezpieczenia wierzytelnoci:

1) Skarbu Pastwa i innej pastwowej osoby prawnej,2) jednostki samorzdu terytorialnego, zwizku jednostek samorzdu terytorialnego i

innej gminnej, powiatowej i wojewdzkiej osoby prawnej,

3) banku krajowego,

4) banku zagranicznego,

5) osoby prawnej, ktrej celem okrelonym w ustawie jest udzielanie poyczek i

kredytw,6) midzynarodowej organizacji finansowej, ktrej czonkiem jest Rzeczpospolita Polska,7) innego podmiotu prowadzcego dziaalno gospodarcz na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej,

8) posiadaczy obligacji wyemitowanych na podstawie ustawy o obligacjach oraz innychpapierw dunych wyemitowanych na podstawie odpowiednich aktw prawnychobowizujcych w krajach nalecych do Organizacji Wsppracy Gospodarczej i

Rozwoju (OECD).9) funduszu sekurytyzacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o

funduszach inwestycyjnych


10/44

Zastaw rejestrowy

Przedmiotem zastawu rejestrowego mog by rzeczy ruchome, z wyjtkiem statkwmorskich wpisanych do rejestru okrtowego, a take prawa majtkowe, jeeli szbywalne

Zastawem rejestrowym mona w szczeglnoci obciy:1) rzeczy oznaczone co do tosamoci,2) rzeczy oznaczone co do gatunku, jeeli w umowie zastawniczej okrelona zostanie

ich ilo oraz sposb wyodrbnienia od innych rzeczy tego samego gatunku,3) zbir rzeczy ruchomych lub praw, stanowicy cao gospodarcz, choby jego skad

by zmienny,4) wierzytelnoci,5) prawa na dobrach niematerialnych,

6) prawa z papierw wartociowych.7) prawa z niebdcych papierami wartociowymi instrumentw finansowych w

rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi


11/44

Rejestr zastaww prowadz sdy rejonowe(sdy gospodarcze), ktre maj siedzib wmiastach bdcych siedzib wojewodw iobejmuj swoj waciwoci obszar

wojewdztwa.

Sdem miejscowo waciwym dla dokonaniawpisu jest sd, w ktrego okrgu znajduje simiejsce zamieszkania (siedziba) zastawcy


12/44

Przewaszczenie na zabezpieczenie

zobowizania polegajce na tym, e np. dunikbdcy wacicielem rzeczy ruchomej przenosina koszt waciciela prawo wasnoci tej rzeczy.W przypadku gdy dug zostanie w terminiespacony to wwczas przeniesienie wasnoci

traci moc i w tym wypadku dunik na powrtstaje wacicielem rzeczy


13/44

Depozytumowa przechowania

Przechowawca (depozytariusz) zobowizuje sizachowa za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia wstanie niepogorszonym rzecz ruchom oddan mu przez

skadajcego (deponenta) na przechowanie

Depozyt nieprawidowy - przechowawcy przysugujeprawo rozporzdzania oddanymi mu na przechowanie

pienidzmi albo innymi rzeczami oznaczonymi tylko codo gatunku.


14/44

Depozyt bankowy

1. powierzenie rodkw finansowych bankowi przezinwestora (zwanego depozytariuszem) na pewien

okres

2. lokata bankowa, wkad oszczdnociowy, rachunekbankowy

3. mona uzna, e nastpuje udzielenie kredytubankowi przez depozytariusza (instrument

wierzycielski)


15/44

Rachunek powierniczy

(ang. escrow account)

specjalny rachunek bankowy sucy dozabezpieczenia wykonania zobowiza pieninychPosiadacza (Sprzedajcego) wobec Kontrahenta(Kupujcego)

przydatny zwaszcza przy transakcjach kupna lubsprzeday nieruchomoci


16/44

Cechy

1. Rachunek powierniczy otwarty jest zwykle na podstawie umowy,

zawieranej midzy Bankiem, Posiadaczem (Sprzedajcym) orazKontrahentem (Kupujcym)

2. Umowa rachunku powierniczego ma charakter indywidualny

uzaleniony od warunkw zawartych w umowie podstawowej

zawartej pomidzy Posiadaczem a Kontrahentem3. Posiadaczem (Sprzedajcym) Rachunku powierniczego mog by

przedsibiorcy/jednostki krajowe i zagraniczne4. Kontrahentem (Kupujcym) Rachunku powierniczego mog by

przedsibiorcy/jednostki/osoby fizyczne krajowe i zagraniczne

5. Rachunek powierniczy jest rachunkiem nieoprocentowanym,prowadzonym w zotych lub w walutach obcych (USD, EURO, GBP,CHF)


17/44

Zgodnie art. 58 prawa bankowego rachunek powierniczy

to rachunek, na ktrym mog by gromadzone wycznierodki pienine powierzone posiadaczowi rachunku - napodstawie odrbnej umowy - przez osob trzeci.

Zastrzeenie takie konieczne jest ze wzgldu naszczeglne wyczenia dotyczce rodkw znajdujcychsi na rachunku w przypadku upadoci posiadacza

rachunku, jego mierci bd wszczcia przeciwko niemupostpowania egzekucyjnego.


18/44

1. Stronami umowy rachunku powierniczego s bank i posiadacz rachunku(powiernik)

2. Umowa rachunku powierniczego okrela warunki, jakie powinny by spenione,aby rodki pienine osb trzecich wpacone na rachunek mogy bywypacone posiadaczowi rachunku lub aby jego dyspozycje w zakresiewykorzystania tych rodkw mogy by zrealizowane.

3. Zastrzeenie, i w razie wszczcia postpowania egzekucyjnego przeciwkoposiadaczowi rachunku powierniczego - rodki znajdujce si na rachunku niepodlegaj zajciu

4. W razie ogoszenia upadoci posiadacza rachunku powierniczego - rodkipienine znajdujce si na tym rachunku podlegaj wyczeniu z masy

upadoci.5. Jeli posiadaczem rachunku powierniczego jest osoba fizyczna, to wprzypadku jej mierci rodki zgromadzone na tym rachunku nie wchodz dospadku po posiadaczu rachunku.


19/44

Weksel

Papier wartociowy, sporzdzony w formie cileokrelonej przepisami prawa wekslowego,zawierajcy bezwarunkowe przyrzeczenie lub

bezwarunkowe polecenie wystawcy zapaceniacile okrelonej sumy pieninej, stwarzajcybezwarunkow odpowiedzialno osb na nimpodpisanych


20/44

Weksel

Weksel wasny - to dokument, w ktrym wystawca (czylidunik wekslowy) zobowizuje si bezwarunkowo dozapacenia sumy wekslowej na rzecz lub na zlecenieremitenta (czyli wierzyciela wekslowego).

Weksel trasowany - to dokument, w ktrym wystawcaweksla poleca drugiej osobie (zwanej trasatem) zapacisum wekslow na rzecz lub na zlecenie osoby trzeciej

(remitenta), zgodnie z treci weksla


21/44

FORMA

Weksel musi by sporzdzony wformie pisemnej

Prawo wekslowe nie przewiduje

bardziej surowych wymogw

dotyczcych formy (nie jestwymagane opatrzenie weksla dat

pewn itd.)


22/44

Zobowizanie wekslowe

Charakter bezwarunkowy

SamodzielnoSolidarnoAbstrakcyjno

1


23/44

1 23

4

5

67

8

9

10

1112

1. Miejsce wystawienia

2. Data wystawienia3. Suma wekslowa cyfrowo

4. Oznaczenie terminu patnoci

5. Bezwarunkowe przyrzeczenie zapaty

okrelonejsumy pieninej

6. Oznaczenie rodzaju weksla7. Nazwa weksel w treci

8. Remitent9. Suma wekslowa sownie

10. Domicyliat

11. Miejsce patnoci weksla

12. Podpis wystawcy weksla

wasnego

brak terminu patnoci

=

weksel patny za okazaniem

brak miejsca patnoci=

miejsce wystawienia weksla

uwaa si za miejsce patnoci

brak miejsca wystawienia

=

weksel uwaa si za wystawionyw miejscu podanym

obok nazwiska wystawcy


24/44

Obligatoryjnymi elementami treciowymi weksla trasowanego s:

1.nazwa weksel w samym tekcie dokumentu, w jzyku , w jakim gowystawiono;2.polecenie bezwarunkowe zapacenia oznaczonej sumy pieninej;3.nazwisko osoby, ktra ma zapaci (trasata);4.oznaczenie terminu patnoci;5.oznaczenie miejsca patnoci;

6.nazwisko osoby, na ktrej rzecz lub na ktrej zlecenie zapata ma bydokonana (remitenta);

7.oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla;

8.podpis wystawcy weksla.


25/44

weksel moe by patny:

i. za okazaniemii. w pewien czas po okazaniu,

iii. w pewien czas po dacie,

iv. w oznaczonym dniu

Termin patnoci weksla


26/44

Weksel in blanco

Dokument zaopatrzony bd w sam tylkopodpis wystawcy weksla

lub akceptanta, bd take w niektre inneelementy weksla. Podpis na

wekslu in blanco musi by zoony wzamiarze zacignicia zobowizaniawekslowego


27/44

Weksel gwarancyjny

weksel in blanco zoony nazabezpieczenie zachodzcego

miedzy wystawc weksla, a osob,ktrej jest wrczany stosunkuumownego, np. udzielonegokredytu, udzielonej poyczki


28/44

Weksel kaucyjny

weksel in blanco zoony nazabezpieczenie odszkodowania

wskutek ewentualnych czynwniedozwolonych wystawcyweksla, np. z tytuu manka


29/44

cznie z wekslem in blancoskadana jest zazwyczaj deklaracjawekslowa.Stwierdza ona tre porozumienia midzy osob

zobowizana z weksla a osob, ktra jest wierzycielem z tego

weksla, co do wypenienia weksla

Deklaracja powinna okrela w szczeglnoci:(i) warunki, od spenienia ktrych zaley prawo wypenienia weksla,(ii) okrelenie kwoty, na ktr weksel moe by wypeniony poprzez wskazanie

konkretnej kwoty maksymalnej bd opisowe okrelenie jej wysokoci,(iii) okrelenie rodzaju terminu, jakim weksel moe by opatrzony lub upowanienie

posiadacza weksla do wpisania terminu wedug jego uznania


30/44


31/44

Uzupenienie weksla in blanco

musi nastpi najpniej przed zoeniem weksla do protestumusi nastpi najpniej w chwili dochodzenia roszcze zweksla

jeeli weksel zosta uzupeniony niezgodnie z porozumieniemwystawca moe broni si zarzutem, e weksel wypeniono wsposb niezgodny z ustaleniami zawartymi w deklaracji

wekslowej


32/44

zarzut niezgodnego wypenienia

Wystawca moe go podnosi jedynie wobec:1) osoby, ktrej bezporednio weksel wrczy,2) osb, na ktre osoba wymieniona w pkt 1 przeniosa weksel jeszcze przed

jego wypenieniem (uzupenieniem)3) osb, ktre nabyy weksel ju wypeniony, ktre wiedziay, e weksel ten

zosta wypeniony niezgodnie z zawartym porozumieniem

nie mona podnosi zarzutu wobec osb trzecich, ktreweksel ten nabyy ju po jego wypenieniu i nie znaytreci porozumienia nie wiedziay wic, e wekselwypeniono niezgodnie z zawartym porozumieniem, aninie mogy si o tym dowiedzie, mimo dooenianaleytej starannoci


33/44

Przeniesienie praw wekslowych

1. Indos

2. Przelew wierzytelnoci (pisemna umowa,

wydanie weksla nabywcy)3. Dziedziczenie

4. Wrczenie (jeeli posiadacz naby napodstawie indosu in blanco lub na okaziciela)


34/44

INDOS

pisemne owiadczenie posiadacza weksla umieszczony na wekslu (tj. papierzewartociowym na zlecenie) i zawierajcym co najmniej podpis zbywcy, oznaczajcymprzeniesienie wszystkich praw z weksla na inn osob (osob trzeci lub trasata)Co do zasady, kady weksel mona przenie przez indos, nawet jeli nie by wyraniewystawiony na zleceniegdy wystawca umieci w wekslu sformuowanie: nie na zlecenielub innerwnoznaczne (np. bez indosowania, na zlecenie tylko jakie osoby), weksel moeby przeniesiony tylko w formie i ze skutkami zwykego przelewuw przypadku indosu po proteciez powodu niezapacenia lub po upywie terminuustanowionego dla protestu, ma on tylko skutki zwykego przelewu

STRONY:przenoszcy weksel: INDOSANT (yrant)

nabywca praw z weksla: INDOSATARIUSZ (yratariusz)

weksel zaopatrzony w chocia jeden indos i przeniesiony na inn osob nazywa siRYMES


35/44

Indos powinien by:

bezwarunkowywarunki, od ktrych uzaleniono indos,uwaa si za nienapisane;

cakowityindos czciowy jest niewany;integralnynie moe wskazywa wicej ni jednego

indosatariusza,cignionyprawa kadego indosanta do przenoszeniaweksla powinny wynika z umocowania otrzymanegona podstawie indosu swojego poprzednika,

zgodny z oznaczeniem remitenta na awersie weksla

(dot. pierwszego indosanta) lub z brzmieniemkolejnych indosw.


36/44

Porczenie wekslowe (AWAL)

zapat weksla mona zabezpieczy awalem co do caocisumy wekslowej lub co do jej czci

w jaki sposb(?): zoenie podpisu na przedniej stronieweksla, wyjwszy, gdy jest to podpis wystawcy lub trasata,bd umieszczenie wyraenia np.: rcz, porczam,gwarantuj, awal, per awal i podpisanie przezporczenia

porczyciel (awalista)osoba, ktra porcza zapat

sumy wekslowej za okrelonego uczestnika stosunkuwekslowego;


37/44

Protest wekslowy

akt urzdowy o okrelonej cile przez prawo weksloweformie, stanowicy dowd co do stwierdzonych w nimokolicznoci (faktu niewypenienia zobowizaprzyjtych przez dunika)

Fakt, ktry ma by stwierdzony protestem, nie moe byudowodniony adnym innym rodkiem dowodowymProtest stanowi niezbity dowd w procesie wekslowym,a take jest niezbdnym warunkiem utrzymania

odpowiedzialnoci wszystkich osb podpisanych nawekslu.


38/44

Kto sporzdza protest

Protest sporzdzany jest1. przez notariusza (zgodnie z rozporzdzeniem

Ministra Sprawiedliwoci z dnia 9 padziernika 1965r. w sprawie sporzdzania protestw weksliwydanego na podstawie art. 95 Prawa wekslowego

2. przez urzdy pocztowe (jednake wiadczenie takiejusugi nie jest przewidziane w prawie pocztowym,przez co upowanienie pozostaje martwe)


39/44

Dochodzenie roszcze z weksla

Wszczcie postpowania

sdowego w trybiepostpowania nakazowego


40/44

Porczenie cywilne

Przez umow porczenia porczycielzobowizuje si wzgldem wierzyciela wykona

zobowizanie na wypadek, gdyby dunikzobowizania nie wykona.

Owiadczenie porczyciela powinno by podrygorem niewanoci zoone na pimie


41/44

Gwarancja bankowa

Gwarancj bankow jest jednostronne zobowizanie banku-gwaranta, e po spenieniu przez podmiot uprawniony (beneficjentagwarancji) okrelonych warunkw zapaty, ktre mog bystwierdzone okrelonymi w tym zapewnieniu dokumentami, jakiebeneficjent zaczy do sporzdzonego we wskazanej formie dania

zapaty, bank ten wykona wiadczenie pienine na rzeczbeneficjenta gwarancji - bezporednio albo za porednictweminnego banku.

Udzielenie i potwierdzenie gwarancji bankowej nastpuje na pimiepod rygorem niewanoci


42/44

Przelew wierzytelnoci na zabezpieczenie

Wierzyciel moe bez zgody dunika przenie wierzytelno naosob trzeci (przelew), chyba e sprzeciwiaoby si to ustawie,zastrzeeniu umownemu albo waciwoci zobowizania.

Wraz z wierzytelnoci przechodz na nabywc wszelkie zwizanez ni prawa, w szczeglnoci roszczenie o zalege odsetki

W przypadku terminowej spaty nalenoci przez wierzycielapierwotnego powinna by dokonana tzw. cesja zwrotna , czyliprzelew wierzytelnoci z powrotem na rzecz wierzyciela

pierwotnego


43/44

Poddanie si egzekucji w akcie notarialnym

Akt notarialny w ktrym dunik poddaje si egzekucjiobejmuje obowizek zapaty sumy pieninej lubuiszczenia innych rzeczy zamiennych, ilociowo w akcie

oznaczonych, albo te obowizek wydania rzeczyindywidualnie oznaczonej, gdy termin zapaty, uiszczenialub wydania jest w akcie wskazany

Taki akt jest tytuem egzekucyjnym


44/44

Dzikuj za uwag

Documents

090319 Zabezpieczenia Finansowe-werner