010- Basit Makinalar - FIZIKCI COZER Basit Makinalar.pdf · laylık sağlayan aletlere basit makinalar denir. Basit makinalar kuvvetten veya yoldan kazanç sağlarlar, fakat işten

Günlük hayatta el ile yaptığımız işlerde bize ko-

laylık sağlayan aletlere basit makinalar denir.

Basit makinalar kuvvetten veya yoldan kazanç

sağlarlar, fakat işten kazanç veya kayıp olmaz.

KALDIRAÇLAR

Destek noktası ortada olan kaldıraçta;

d1 > d2 ise kuvvetten kazanç vardır.

d2 > d1 ise kuvvetten kayıp vardır.

Bu kaldıraca örnek, tahterevalli, makas, pense,

kerpeten gibi araçlardır.

Destek noktası ve kuvvet uçta olan kaldıraçta her

zaman kuvvetten kazanç vardır.

Bu kaldıraca örnek, el arabası

Destek noktası ve yük uçta olan kaldıraçta, her

zaman kuvvetten kayıp vardır.

Bu kaldıraca örnek, cımbız, maşa,

MAKARALAR

1. Sabit Makara:

Sabit makaralarda, kuvvetten ve yoldan kazanç

sağlanmaz. Kuvvetin yönünü değiştirir. Yük ve

kuvvet aynı ipe bağlıdır. Bir ipin her noktasındaki

gerilmeler eşittir. P yükü, F kuvvetiyle dengede

tutulduğundan, aynı ipte aynı gerilme oluşur.

F = P

Kuvvet = Yük

İp kuvvet yardımıyla h kadar çekilirse yükte h ka-

dar yükselir.

Sabit makaralar-

dan oluşan yan-

daki sistem den-

gede ise, F kuvveti

kaç N'dur?

P yükü ile F kuvveti aynı ipe bağlı olduğundan,

aynı ipteki gerilmeler eşittir.

F= 20N

d1 d2F P

PF

P F

P

F

P

F

Bölüm -1 BASİT MAKİNALAR

P= 20N

F

BASİT MAKİNALAR

KARA F İZ İK 11 . S IN I F 228

Şekildeki sistem dengededir. İpteki gerilme T

kaç Newtondur?

Şekildeki makaralardan aynı ip dolaştığından ay-

nı ipte aynı gerilme oluşur. T= 30N olur.

2. Hareketli Makara:

Yük hareketli makaraya bağlıdır

ve hareketli makara yük ile birlik-

te hareket eder.

Makaralarda, bir ipin her nokta-

sında aynı gerilme vardır. Maka-

ra ağırlıksız olduğuna göre, 2F =

P dir.

� Hareketli makaranın ipi ne ka-

dar çekilirse, makara çekilen

ipin yarısı kadar yükselir. İp

4πr çekilirse, makara ve maka-

raya bağlı yük 2πr yükselir.

� Hareketli makaraya dolanan

ip 8πr çekilirse, makara 4πr

yükselir. Çekilen kalan 4πr'lik

kısmı makarayı döndürür.

Haraketli makarada, çekilen

ipin yarısı makarayı yüksel-

tir. Yarısı makarayı döndü-

rür.

tur2r2

r4n

ÇevresiMakaranın

YarısıİpinÇekilenSayısıTurMakaranın

=π

π=

=

PALANGALAR:

Sabit ve hareketli makaraların bağlanması ile

oluşturulan sisteme palanga denir.

� Şekildeki palanga sisteminde, yük

hareketli makaraya bağlı olduğu

için, yükün değeri hareketli maka-

rayı tutan ip sayısına eşittir.

3F = P'dir

♦ Kuvvetten kazanç oranı 3'tür.

♦ İp h kadar çekilirse yük 3

h yük-

selir.

P= 30N

Tİp

30N

T

3030

30

3030

P

F

P

F F

2F

2nr

8nr

r

r

P

F

P

F

2nr

4nr

BASİT MAKİNALAR

11 . S IN I F KARA F İZ İK 229

� Şekildeki palanga sisteminde,

2F = P'dir.

♦ Kuvvetten kazanç oranı 2'dir.

♦ İp h kadar çekilirse, yük 2

h yük-

selir.

� Şekildeki palanga sisteminde,

3F = P'dir.


♦ İp h çekilirse, yük 3

h yükselir.

� Şekildeki palanga sisteminde

4F = P'dir.


♦ İp h kadar çekilirse yük 4

h yük-

selir.

EĞİK DÜZLEM

P: Cismin ağırlığı

l: Eğik düzlemin boyu

F: Cismi tutan kuvvet

h: Eğik düzlemin yüksekliği

Şekildeki sürtün-

mesiz eğik düz-

lemde P cismini

tutan F kuvveti

kaç Newton'dur?

100.1= F.2

F= 50N

Sürtünmesiz eğik

düzlemde 3

2

l

h=

olduğuna göre,

F

P oranı kaçtır?

Kuvvetlerin göste-

rim şekildeki gibi-

dir.

P.h = 2F.l 3

2

l

h= olduğuna göre,

P.2 = 2F.3 ⇒ 3F

P= olur.

α

FP

h

Ph = F.l

l

F = P.sinα

l

hP

F

l

hP

F

2F 2F

F

l = 2mh= 1m

P= 100F= ?

P

F

P

F

P

F

BASİT MAKİNALAR


Şekildeki sür-

tünmesiz eğik

düzlem denge-

dedir. F kuvveti

kaç N.dur?

Palanganın iple-

rinde aynı geril-

me vardır.

120.1= 3F.2

6F = 120 ⇒ F=

20N

Şekildeki sürtünmesiz eğik düzlem 5N'luk F kuv-

vetiyle dengede tutulmaktadır. 2h

l= olduğuna

göre, P yükü kaç N'dur?

2h

l= ise,

P.h = 20.l

l = 2

h = 1

P.1 = 20.2

P = 40N

ÇIKRIK

Kuvvetle yük arasındaki ilişki,

P.r = F.R

F: Kuvvet

P: Yük

R: Kuvvetin uyguladığı kolun uzunluğu,

r: Yükün bağlı olduğu silindirin yarıçapı.

Şekildeki çıkrıkta R = 3r

olduğuna göre, P yükü

kaç N'dur?

P.r = F.R ⇒ R = 3r olduğundan,

P.r = F.3r ⇒ P = 5.3 = 15N

Şekildeki çıkrık siste-

minde kuvvet kazancı

kaçtır?

F.4r = P.r

F

P4 = kuvvet kazancı 4'tür.

h

P= ?

F=5N

l

h

P= ?

5

l

5

1010

rR F

P

R

F

r1m

P=120N F

2m

P

R

F= 5N

r

1mP=120N F

2m

FF

3F 3F

PF

r

4r

BASİT MAKİNALAR


KASNAK VE DİŞLİLER

KASNAK

a) Eş Merkezli Kasnaklar

Ortak eksen etrafında dö-

nen kasnakların dönüş yön-

leri ve devir sayıları aynıdır.

İçteki kasnak kaç tur atar-

sa, dıştaki kasnak aynı sa-

yıda tur atar.

b) Farklı Eksenli Kasnaklar

Kasnakların tur sayıları ve yarıçapları arasındaki

bağıntı:

Tur sayısı X Yarıçapı = Tur Sayısı X Yarıçapı

K kasnağı 5

tur atarsa, L

kasnağı kaç

tur atar?

Tur sayısı X Yarıçapı = Tur Sayısı X Yarıçapı

fK.3r = fL.r

5.3r = fL.r

fL = 15 tur

K kasnağı ok

yönünde 3 tur

atarsa, M kas-

nağı hangi yön-

de kaç tur atar?

K kasnağına bağlı kayış L kasnağını döndürüyor.

L ve M kasnakları eş merkezlidir ve tur sayıları

eşittir.

2r.3 = r.n2 L kasnağı 6 tur atar

nL = 6 tur M de 6 tur atar.

(1 yönünde)

DİŞLİ ÇARK

Şekildeki ortak

eksen etrafında

dönen dişli çarkla-

rın devir sayıları

ve dönüş yönleri

aynıdır.

Şekildeki, farklı eksenli dişlilerin diş sayılarıyla tur

sayıları ters orantılıdır.

Tur sayısı X diş sayısı = Tur sayısı X diş sayısı

36 dişli K dişli

çarkı, 2 tur

atarsa, 8 dişli

L dişli çarkı

kaç tur atar?

Tur sayısı X diş sayısı = Tur sayısı X diş sayısı

2.32 = 8.x

88

64X == tur atar.

K dişlisi ok

yönünde 4

tur atarsa,

L dişlisi

hangi yön-

de kaç tur

atar?

Dişliler, birbirleriyle aynı yönde dönerler. L dişlisi

de 1 yönünde döner. Tur sayısını bulmak için,

24.4 = 6.x ⇒ x= 16 tur ⇒ 1 yönünde…

r1 r2

3r r

K L

24 diş 6 diş2

1

KL

32 diş 8 diş

1

2

3 tur

2r

KL

K

r

3r

r1

4r

r2

BASİT MAKİNALAR


K dişlisi ok yönünde 1 tur atarsa, M dişlisi

hangi yönde kaç tur atar?

Dişlilerin dönüş yönü şekildeki gibidir. Her iki dişli

de ortak L dişlisine takılı olduğundan L dişlisi

yokmuş gibi düşünebiliriz.

K dişlisi ve M dişlilerinin devir sayıları arasındaki

ilişki;

12.1 = 36.x ⇒ 3

1X = tur atar.

(2 yönde 3

1tur atar.)

2r yarıçaplı kasnak ok yönünde 6 tur atarsa, 3r

yarıçaplı dişli hangi yönde kaç tur atar?

2r yarıçaplı kasnak, kayışla r yarıçaplı kasnağa

bağlandığından, r yarıçaplı kasnak,

2r.6 = r.x

x= 12 tur atar.

r yarıçaplı kasnak ile 3r yarıçaplı dişli eş merkezli

olduğundan, 3r yarıçaplı dişli de 1 yönünde 12 tur

atar.

12

M

LK

36 diş

12 diş

4 diş

M

L

K

36 diş

12 diş

4 diş

12

6 tur

2r r

3r

BASİT MAKİNALAR


VİDA:

Vida, b uzunluklu kol

ile F kuvveti etkisinde

döndürülüyor. Vidanın

zeminde ilerlemesine

karşı koyan tepki

R'dir.

F.2πb = R.a

Vida bir tur döndürül-

düğünde, zeminde "a"

kadar ilerler.

Vidanın zeminde iler-

leme miktarı h, vida

adımı ve tur sayısına

bağlıdır.

h = n.a n= tursayısı, a= vida adımı

Vida adımı küçüldükçe, vida daha yararlı olur.

Şekildeki vidalar bi-

rer tur attığında,

zeminin tepki kuv-

vetleri oranı kaçtır?

F.2πb = R1.2a

2F.2π2b = R2.3a

8

3

R

R

2

1 =

Vida atımı a olan vida

F kuvveti ile R uzunluk-

lu kol yardımıyla dön-

dürüldüğünde h kadar

ilerliyor. Tur sayısı sa-

bit kalmak şartıyla h

ilerleme miktarını ar-

tırmak için, h = n.a olduğundan

a artarsa h artar, n artarsa h artar.

Başı dişli şek-

linde olan vi-

dalardan 3r

yarıçaplı dişli

bir tur attığın-

da ilerleme

miktarları eşit

oluyor. 2

1

a

a oranı kaçtır?

3r yarıçaplı 1 tur attığında, 2r yarıçaplı 2

3tur atar.

h = na ⇒ a1.1 = 2

3

a

a

2

3.a

2

12 =

Hareketli ve sabit makara-

dan oluşan yandaki sistem

dengede olduğuna göre, F

kaç P'dir?

(Makaralar ağırlıksız.)

Aynı ipte aynı gerilme ol-

duğundan, ipin her nokta-

sındaki gerilme F kadar-

dır. P yükünü 2F kuvveti

dengede tuttuğundan,

2F = P ve 2

PF = olur.

3r r 2r

a2a1

1 tur

} 3a

R2

2b 2F

{2a

R1

bF

} a

b

h

R

a

h

P

F

P

FF

F

BASİT MAKİNALAR


Şekildeki sistemler dengededir. Makaralar ağır-

lıksız olduğuna göre, F1/F2 oranı kaçtır?

Aynı ipte aynı gerilme olduğundan, iplerde oluşan

gerilmeler şekildeki gibidir.

P2

F

2

F 11 =+ 2F2 + 2F2 = P

F1 = P 4F2 = P ⇒ 4

PF2 =

4F

F

4

PP

F

F

2

1

2

1 =⇒=

Şekildeki sistemde kuvvet ka-

zancı kaçtır?

4F = 10N Kuvvet kazancı

F = 2,5N 4F = P F

P4 =

10N'luk yük 2,5N ile dengeleniyor.

4 kat kazanç var.

Şekil –I, II, III, IV'teki sistemlerin hangisinde

kuvvet kazancı en büyüktür?

F4 = P, F3 = P, 4F2 = P, 2F1 = P

Kuvvet kazancı en büyük şekil –III'tedir.

Şekildeki makara sistemi

dengededir. Herbir makara-

nın ağırlığı 2N olduğuna gö-

re, F kuvveti kaç Newton-

dur?

A) 4 B) 6 C) 10 D) 15 E) 19

Makaralarının ağırlıkları

şekildeki gibidir. Yükü ve

makaraları 4F kuvveti den-

gede tutmaktadır.

4F = 20+2+2 = 24

F = N64

24= Cevap B

F2

P

F1

P

F2

P

F1

P

F2

F2

2F2

2F2

F1

F1

2F1

2 F1

2

P F4

Şekil -IP

F3

Şekil -II

F2

P

Şekil -III

F1

P

Şekil -IV

P= 10N

F

F

P= 20N

F

20N

FFFF

2N 2N

BASİT MAKİNALAR


Şekildeki çubuk dengededir. Çubuğun ağırlığı

P, kaç F'dir?

(Makaralar ağırlıksız)

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

Çubuğun ağırlığı, ortasındadır. Kuvvetleri şekil-

deki gibi gösterdiğimizde,

4F.4 = P.2 olur.

P = 8F Cevap D

Şekildeki çubuk ve makara ağırlıksız ve sistem

dengededir. P1/P2 oranı kaçtır?

A) 2

1 B) 2 C)

2

3 D)

3

4 E)

3

2

Kuvvetlerin gösterimi şekildeki gibidir. İpin bulun-

duğu noktada destek varmış gibi düşünebiliriz.

P1.1 = 3.2

P2

2

3

P

P

2

1 = Cevap C

Şekildeki eşit bölmeli ve homojen çubuk denge-

dedir. F kuvveti 10N olduğuna göre, P yükü

kaç N'dur?


A) 10 B) 15 C) 20 D) 30 E) 35

Çubuğa uygulanan kuvvetler şekildeki gibidir.

2P.3 = 30.2 P = 10N

6P = 60N Cevap A

F

F

P

4F

2F2F

F

P1

P2

P1

P2

P2

2

P2

2

PF= 10N

P10

P

2P

1010

30

BASİT MAKİNALAR


r

2r

X

Y

P

F

Ağırlıksız makaralardan oluşan

yandaki sistem dengededir. F kuv-

veti kaç N'dur?

A) 20 B) 25 C) 40 D) 50 E) 55

Sistem dengede olduğuna göre,

aynı ipte aynı gerilme bulunur. P

yükünü 4F kuvveti dengede tut-

maktadır.

4F = 100

F = 25N Cevap B

r yarıçaplı kasnak ok yönünde 4 tur atarsa, r ya-

rıçaplı dişli hangi yönde kaç tur atar?

Dişlilerde, diş sayısı, yarıçap ile doğru orantılıdır.

r yarıçaplı kasnak, 2r yarıçaplı kasnağa bağlı ol-

duğundan;

r.4 = 2r.X

X = 2 tur.

2r yarıçaplı kasnak 2 tur atar.

2r yarıçaplı kasnak ile 3r yarıçaplı dişli eşmerkezli

olduğundan, 3r yarıçaplı dişli de 2 tur atar.

r yarıçaplı dişli, 3r yarıçaplı dişliye bağlı olduğun-

dan,

3r.2 = r.X

X = 6 tur.

r yarıçaplı dişli 2 yönünde 6 tur atar.

Çıkrık 0 noktası etra-

fında dönebiliyor. Y

çıkrığı F kuvveti ile

bir tur döndürüldü-

ğünde X silindirine

bağlı P yükü kaç πr

yükselir?

X ve Y'nin tur sayıları eşittir. X silindiri de bir tur

atar.

P yükü 2πr yükselir. X'in çevresi kadar.

10N'luk cisim F kuvveti

ile dengededir. F kuv-

veti kaç N.'dur?

F.r = 5.5r F = 25N

10N'luk yükü tutan hareketli makaraya bağlı ip-

lerde 5N'luk gerilme oluşur.

Herbir makara ağırlığı P olan

şekildeki sistem dengededir. İp

F kuvveti ile 8πr çekilirse X

cismi kaç πr yer değiştirir?πr

1

2 4 tur

rr r

F

P = 100N

F

P = 100N

F

FF

2F 2F

r

5r

0

10N

F

X P

P

P

P

F

2r

3r

BASİT MAKİNALAR


♦ Çekilen ipin yarısı makarayı

yükseltir.

♦ Yükselme miktarında makara

ağırlığı önemli değildir.

♦ F kuvveti ile ip 8πr çekilirse, X

cismi πr kadar yer değiştirir.

İki makara arası uzaklık h olan

özdeş makaralar dengededir.

İp F kuvveti ile h kadar çeki-

lirse, iki makara arası uzaklık

kaç h olur?

Üstteki makara 2

hyükselir,

alttaki makara 4

h yükselir.

Son durumda iki makara arası

uzaklık H olsun.

h4

4H

h4

5

4

h

2

h3H

4

h

2

hhH

=

=−=

−+=

P ağırlıklı özdeş makaralar şe-

kildeki gibi dengededir. F kuv-

veti kaç P'dir?

Kuvvetler şekildeki gibi gös-

terilmiştir. F Kuvveti 1,5P'dir.

Ağırlıksız makaralardan

oluşan sistem dengede-

dir. F kuvveti kaç

N.'dur?

(Sin37°=0,6–Sin53°=0,8)

Palanga ipinin her nok-

tasında aynı gerilme olu-

şur. Eğik olan F kuvvetini

bileşenlerine ayırıp dü-

şey kuvvetler eşitleyelim.

2,6F = 26

F= 10N

Eşmerkezli çıkrıklar 0 noktasın-

da dönebiliyor. Şekildeki ko-

numdan X ve Y cisimlerinin

yanyana gelmesi için çıkrık

kaç tur dönmelidir?

37

26N

0,8F

F0,6F F F

X

8πr

4πr

2πr

πr

F

h

Y

X

10πr

r

2r

h

hh2

h2

P

P

F

P

P

F

P

P

PP

2PP

1,5P1,5P

1,5P

37

P= 26N

F

BASİT MAKİNALAR


İpler çıkrıkların çevresi ve tur sayısı kadar yerde-

ğiştirir.

10πr = (2π2r+2πr).n

10πr = 6πr.n

3

5n = tur.

0 noktası etrafında döne-

bilen çıkrık ok yönünde bir

tur atarsa, K makarası kaç

tur atar?

İpler çıkrıkların çevresi kadar

yerdeğiştirir. İçteki çıkrığa

bağlı ip 2πr yükselir. Dıştaki

çıkrığa bağlı ip 2π3r = 6πr al-

çalır.

1r4

r4

r22

r3rSayısıTur =

π

π=

π

π+π= tur.

Şekildeki 0 nok-

tası etrafında

dönebilen çıkrık

dengededir.

P1/P2 oranı kaç-

tır?

(Sin 37°= 0,6 –

Sin53°= 0,8)

Sistem dengede ol-

duğuna göre, 0'ya

göre torkları eşittir.

0,6P1.r= 0,8P2.3r

0,6P1=2,4P2

P1=4P2

4P

P

2

1 =

Çıkrık 0 noktası etrafında ok

yönünde bir tur atıyor. P yükü

kaç πr yükselir?

Dıştaki çıkrık bir tur dönerse, içteki çıkrıkta bir tur

döner. İp çıkrıkların çevresi kadar dolanır.

Dıştaki ip = 2πr3r = 6πr yükselir.

İçteki ip = 2π2r = 4πr yükselir.

Çekilen ipin yarısı makarayı döndürür, yarısı yük-

seltir.

P = 3πr + 2πr = 5πr yükselir.

Ağırlıksız makaradan olu-

şan şekildeki sistem denge-

dedir. Sürtünme yoktur. F

Kaç P'dir?

(Sin37°= 0,6)

P.Sin37°= 0,6P

2F = 0,6P

P3,0P10

3F

P5

3F2

==

=

P

2r

3rr0

1 tur

37

533r

r0

P1

P1

0,6P1

0,8P2

0,6P2

0,8P2

r3r

2r

3r

1 tur

0

P

0,6P

F

37

F2F

P

P

2r

πr 3πr

2πr

6πr

P

F

37

BASİT MAKİNALAR


Ağırlıksız makara-

lardan şekildeki sis-

tem dengededir. F

kuvveti kaç P'dir?

2F.4l = P.l

8F = P

F=8

P

Şekildeki sürtünmesiz

sistem dengededir. P1

ve P2 cisimlerinin

ağırlıkları oranı P1/P2

kaçtır?

(Sin37°= 0,6 – Sin53° = 0,8)

0,6P1=0,8P2

0,6P1=8P2

=2

1

P

P

3

4

Dişli çarklar şekildeki gibi-

dir. X dişlisi ok yönünde 2

3

tur atarsa, dişlilerin ko-

numu nasıldır?

== nn.r32

3.r

2

1

tur.

Y dişlisi 2

1tur (

2

11 ) atarsa;

1 tur ve 2

1 atmış. Tam turda aynı şeklini, yarım

turda şeklinin tersini alır.

Y, 2

1 tur attığında, görünümü aynı olur.

X dişlisi bir tur atarsa K ve L arası mesafe kaç

πr olur?

X bir tur atarsa,

Y2

1tur atar.

2r.1 = 4r.n

2

1n = tur.

K cismi = 2πr kadar iner,

L cismi = 2π3r.2

1 kadar iner.

Fark = 3πr - 2πr = πr olur.

P1 P2

37 53

P1 P2

P1sin37 P2sin530,6P1 0,8P2

r

2r

3r

4r

K L

Y

X

l

P

Fl

4

P1 P2

37 53

X Y

X Y

r 3r

l

P

F

l

4F

2F2F

BASİT MAKİNALAR


Şekildeki sistem

dengededir. P1 ve

P2 yükleri oranı

P1/P2 kaçtır?

Dişlilerin birbirine

temas ettiği yerde

kuvvetler eşittir.

Dişlilerin merkezle-

rine göre tork ala-

lım.

r2.P

r.P

r4.F

r2.F

2

1= ⇒ 2

1

P2

P

2

1= ⇒ 1

P

P

2

1 =

Sistem serbest bırakıldığında X, 1 tur atıyor. K

makarası kaç tur atar? P yükü ne kadar yer-

değiştirir?

Dişliler ters yönlü döndüğü için P yükü aşağı doğ-

ru iner.

Hareketli makara ipinin yarısı döndürür,

Yarısı makarayı yer değiştirir.

Salınan ipler ⇒ 1 yönünde = 2πr

2 yönünde = 2π2r.3

8

3

2= πr

K'nın tur sayısı = 6

1

43

2

r2.2

r2r3

8

==π

π−π

tur.

P yükü = r3

7r

6

14

.2

r2r3

8

π=π=

π−π

P yükü r3

7π yer değiştirir.

r

2r

2r

3r

K

P

X

r1 1

r

2r

2r

4r

P1 P2

r

2r

2r

4r

P1 P2F

F

BASİT MAKİNALAR


1. Yeterince uzun ipten oluşan

yandaki şekilde, F kuvveti 2

metre çekildiğinde, X cismi

kaç metre yükselir?

A) 1 B) 2 C) 4 D) 2

1 E) 3

2. Ağırlıksız makaralardan oluşan

şekildeki sistem dengededir. F

kuvveti kaç P1'dir?

A) 3

4 B)

5

4 C)

5

3 D)

3

2 E)

4

1

3. Şekildeki

sistemler F

kuvvetleri

ile denge-

dedir. Ma-

karalar ağır-

lıksızdır. P1,

P2, P3 yük-

leri arasın-

daki ilişki

nedir?

A) P1>P2>P3 B) P3>P1>P2 C) P1=P2=P3

D) P3=P2>P1 E) P2>P3>P1

4. G yükünü şekildeki gibi F

kuvveti dengelemektedir.

G yükü F kuvvetinin kaç

katıdır?


A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

5. Ağırlıksız makaralardan

oluşan, şekildeki sistem

dengededir. P1/P2 oranı

kaçtır?

A) 7

2 B)

3

1 C)

2

1 D)

4

1 E) 2

6. Yandaki şekilde P yükü

10N'luk F kuvvetiyle denge-

de tutuluyor. Makaralar

ağırlıksız olduğuna göre P

yükü kaç N'dur?

A) 30 B) 25 C) 15 D) 10 E) 5

TEST - 1

F

P

P1

F

X

F

G

P2P1

P3

F

P2

F

P1

F

BASİT MAKİNALAR


7.

Ağırlıksız makaralardan oluşan yandaki şekiller

dengede olduğuna göre P1/P2 oranı kaçtır?

A) 4

3 B)

2

1 C) 1 D)

3

2 E)

3

1

8.

Şekildeki sistem dengede ve F= 10N'dur. Maka-

ralar ağırlıksız olduğuna göre, dinamometrenin

gösterdiği değer kaç N'dur?

A) 60 B) 40 C) 20 D) 10 E) 5

9. Şekildeki sistemi denge-

de tutan F kuvvetinin P

cinsinden değeri nedir?

(Makaralar ve ipler ağırlık-

sız.)

A) 3 B) 1 C) 2

1 D)

3

1 E)

4

1

10. Şekildeki palanga sis-

teminde, D1 dinamo-

metresinin gösterdiği

değerin D2 dinamo-

metrenin gösterdiği

değere oranı kaçtır?


A) 9

8 B)

3

1 C)

2

1 D)

3

2 E)

11. Şekildeki sistem dengede

olduğuna göre P/F oranı

kaçtır?


A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15

12. Şekildeki sistem denge-

dedir.

Makaralar P ağırlıklı ol-

duğuna göre sistemin

verimi yüzde kaçtır?

A) 50 B) 60 C) 75 D) 80 E) 90

1.B 2.E 3.D 4.C 5.A 6.C

7.A 8.C 9.D 10.A 11.C 12.D

F

P2

F

P1

P

F

P

F

F

P

P

D2

P

D1

4P

P F

BASİT MAKİNALAR


1. Ağırlıksız makaralarla

kurulan sistemlerde

P1 ve P2 yükleri F

kuvveti ile dengede

tutuluyor. P1/P2 oranı

kaçtır?

A) 2 B) 1 C) 3

2 D)

4

3 E)

3

4

2.

Şekildeki sistemlerde makara ağırlıkları ihmal

edilmiştir. F1, F2, F3 kuvvetleri ile P yükleri den-

gede tutuluyor. F1, F2, F3 arasındaki ilişki nasıl-

dır?

A) F1=F2=F3 B)F3>F2>F1 C)F2>F1>F3

D) F1>F2=F3 E) F1>F2>F3

3.

Makaralar ağırlıksız. P1, P2, P3 yükleri F kuvveti

ile dengededir. P1, P2, P3 yüklerinin büyüklük

sırası nasıldır?

A) P1=P2=P3 B) P1>P2>P3 C) P2>P3>P1

D) P3>P1>P2 E) P2=P3>P1

4. Sürtünmesiz, ağırlıksız

makaralardan oluşan sis-

tem dengededir.

Buna göre;

I. PX = PY

II. PY = 4PZ

III. PX = 6PZ

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

5. Ağırlıksız, sürtünmesiz ma-

karalardan oluşan sistem

dengededir.

Buna göre;

I. PZ = 2PY

II. PX = 4PZ

III. 2PY = PX

yargılarından hangileri

doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

6. F kuvveti şekildeki konum-

dan h kadar çekildiğinde X

makarası, K seviyesinden

M seviyesine geliyor. İp

kaç L çekilmiştir?

A) L B) 2L C) 4L D) 6L E) 8L

TEST - 2

F1

P

P

F2

P

F3

P1

F

F

P2

P3

F

P1

F

P2

F

X

Y

Z

X Y Z

L

2L

X

FK

M

BASİT MAKİNALAR


7.

Şekildeki sistemde herbir makaranın ağırlıkları P

kadardır. F1/F2 oranı kaçtır?

A) 4

3 B)

2

1 C) 1 D)

3

2 E)

4

5

8. Şekildeki sürtünmesiz sis-

tem serbest bırakıldığında K

makarası ok yönünde dönü-

yor.

Buna göre;

I. P yükü yükselmektedir.

II. X ve P'nin yer değiştir-

meleri eşittir.

III. M makarasının ağırlığı

P'dir.

Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?


D) I ve III E) II ve III

9. Ağırlıksız makaralarla kurulan sür-

tünmesiz sistem 6N'luk F kuvveti ile

dengededir. P yükü kaç N.'dur?

A) 3 B) 12 C) 24 D) 30 E) 36

10.

K makarası hareketli, diğer makaralar sabit. İp F

kuvveti yardımı ile çekilip, M bir tur yaptığında, K,

K'ye kadar çıkıyor. M'nin çevresi kaç cm'dir?

A) 60 B) 45 C) 30 D) 20 E) 15

11.

Şekildeki sistemde F1 ve F2 kuvvetleri h kadar

aşağı çekilirse, P1 ve P2 yükleri arası düşey

uzaklık kaç h olur?

A) 2 B) 2

3 C) 1 D)

2

1 E) 0

12. Makaralar P ağırlıklıdır. F kuv-

veti 12 cm yukarı yönde çekilir-

se, 3P yükü kaç cm yükselir?

(F3= 0)

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8

1.B 2.D 3.C 4.B 5.D 6.C

7.E 8.A 9.C 10.A 11.E 12.B

P

30

F1

P

30

F2F

K

K’30cm

30cm

M

F

F1

F2h

P1 P2

h

F

2P

P

P

3P

F

P

X

P

K

L

M

Ok

BASİT MAKİNALAR


1.

Yarıçapları r, 2r, 3r olan ağırlıksız makaralar X, Y,

Z cisimleri ile dengededir.

İpler F kuvvetleri ile sabit hızla h kadar çekilir-

se;

I. X, Y, Z cisimlerinin yer değiştirmeleri eşittir.

II. M makarasının tur sayısı en fazladır.

III. X, Y, Z cisimlerinin ağırlıkları eşittir.


A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

2. Makaralar özdeş. F kuvveti bir

miktar çekildiğinde X, Y, Z

makaralarının tur sayıları nx,

nY, nZ arasındaki ilişki nasıl-

dır?

A) nX>nY=nZ B) nX=nY>nZ C) nX>nY>nZ

D) nX=nY=nZ E) nZ>nY>nX

3.

Ağırlıksız çubuk dengededir. T ip gerilmesi kaç

P'dir?

A) 6 B) 9 C) 12 D) 14 E) 15

4.

Vidalar verilen yönlerde birer tur döndürülürse,

tahtada yer değiştirme miktarları oranı h1/h2 kaç-

tır?

A) 1 B) 2 C) 2

5 D) 3 E)

2

7

5. F kuvveti ok yönünde h

kadar çekilirse, X maka-

rasının tur sayısı nX, Y

makarasının tur sayısı

nY'dir. nX/nY oranı kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8

TEST - 3

F

Z

3r

F

Y

2r

F

X

rK L M

T= ?

X= 2P Y Z

a2a

h1 h2

4r3rFFr 2r

Z

Y

X

F

r

3r Y

X

F

h

BASİT MAKİNALAR


6. Şekildeki makara sistemi

dengededir.

Buna göre;

I. L makarasının ağırlığı

P'dir.

II. K makarasının ağırlığı

4P'dir.

III. 3P yükü bir miktar aşağı

çekilirse h artar.

Yargılarından hangisi kesinlikle doğrudur?


D) I ve III E) I, II ve III

7.

F kuvveti ile çevrelin vidalara yerin tepki kuvveti

R1 ve R2'dir. R1/R2 oranı kaçtır?

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

8. Şekildeki sistem den-

gededir.

Buna göre;

I. Z makarasının

ağırlığı 2P'dir.

II. X makarasının

ağırlığı Y makara-

sının ağırlığına

eşittir.

III. Y makarasının ağırlığı 2P'dir.




9. Şekildeki sistem özdeş K

ve L cisimleri ile denge-

dedir. X makarasının

ağırlığı K cisminin ağırlı-

ğına eşit olduğuna göre;

I. Y makarasının ağırlığı

L'nin ağırlığına eşittir.

II. Y makarasının ağırlığı

K'nın ağırlığının 5 ka-

tına eşittir.

III. T gerilme kuvveti K'nın ağırlığının 6 katına

eşittir.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III


10. K, L, M cisimleri özdeş olup,

X ve Y makaraları ağırlıklı-

dır.

Sistem dengede olduğuna

göre;

I. X'in ağırlığı K'nın ağırlı-

ğına eşittir.

II. T ip gerilmesi M'nin ağır-

lığının iki katı kadardır.

III. Y'nin ağırlığı L'nin ağırlığı kadardır.



D) I ve III E) I, II ve III

1.E 2.C 3.E 4.B 5.D 6.D

7.C 8.A 9.B 10.C

2a

R2

2rF

r

a

R1

6rF

2r

2P

4P

X Y

Z

T

X

Y

K

L

M

3P

10P

h

K

L

Y

X

Z

K L

BASİT MAKİNALAR


1.

Ağırlıksız ve sürtünmesiz makaralardan oluşan

sistemler dengededir. P1, P2, P3 yükleri arasın-

daki ilişki nasıldır?

A) P1=P2=P3 B) P1>P2>P3 C) P3>P2>P1

D) P2>P1>P3 E) P1=P3>P2

2.

Ağırlıksız ve sürtünmesiz makaralarla kurulu sis-

tem dengededir. F1, F2, F3 kuvvetleri arasındaki

ilişki nasıldır?

A) F1=F2=F3 B) F1>F2>F3 C) F2>F1>F3

D) F1>F2=F3 E) F3>F2>F1

3. Şekildeki sistem dengede-

dir. K ve L makaraları ağır-

lıksız. T ip gerilmesi kaç

P'dir?

(Sistem sürtünmesiz.)

A) 8 B) 7 C) 6 D) 5 E) 3

4. Şekildeki sistemde sa-

dece X makarası ağırlıklı

ve sistem sürtünmesiz.

T ip gerilmesi P'dir. X

makarasının ağırlığının

Y cisminin ağırlığına

oranı, GX/GY kaçtır?

A) 5

11 B)

3

7 C)

6

11 D)

2

9 E)

3

8

5.

Ağırlığı 22N olan eşit bölmeli çubuk G ağırlığı ile

dengededir. Makaraların ağırlıkları ve sürtünme-

ler önemsizdir. G ağırlığı kaç N'dur?

A) 4 B) 8 C) 11 D) 14 E) 16

TEST - 4

P1

F

P2

F

P3F

F1

P

F2

P

PF3

P

P

G

T

L

K

P

4P

X

Y

T=P

BASİT MAKİNALAR


6. F kuvveti yukarı yönde 4 cm

çekilirse, r ve 2r yarıçaplı ma-

kalaranı tur sayıları nX ve nY'dir.

nX/nY oranı kaçtır?

A) 5

2 B)

4

3 C) 3 D) 4 E) 5

7. Şekildeki sistem dengede-

dir. K, L, M makaraları

ağırlıksızdır. N makarası-

nın ağırlığı kaç P'dir?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 9

8. Şekildeki sistem dengede ve

makaralar ağırlıksızdır.

X Cisminin ağırlığı kaç

P'dir?

(Fs= 0, F= 2P'dir)

A) 2 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10

9. r ve 2r yarıçaplı makaralar

arası uzaklık h'dir. F kuvve-

ti yardımı ile ip h kadar

aşağı çekilirse, makaralar

arası uzaklık kaç h olur?

A) 2

5 B)

4

5 C)

5

6 D)

5

7 E)

2

7

10. F kuvveti aşağı 8πr

çekilirse, X makarası

kaç tur atar?

A) 1 B) 2

3 C) 2 D)

2

5 E) 3

11. Şekildeki sistemde F

kuvveti ile ip bir miktar

aşağı bırakılırsa h1 ve h2

yükseklikleri nasıl deği-

şir?

A) h1 ve h2 değişmez.

B) h1 ve h2 artar.

C) h1 ve h2 azalır.

D) h1 değişir, h2 artar.

E) h1 azalır, h2 artar.

1.B 2.E 3.D 4.C 5.A 6.D

7.E 8.B 9.B 10.A 11.C

Xr

F

8πr

F

L

M

N

P

2P

4P

K

T

F= 2P

2P

X

r

2r

h2

F

P

h1

2r

r

Y

X

F

P

r

2r

4cm

r

2rh

hF

P

BASİT MAKİNALAR


1. 20N ağırlıklı X cismi sür-

tünmesiz eğik düzlem

üzerinde şekildeki gibi

dengededir. T ip gerilme-

si kaç N.'dur?

A) 4 B) 8 C) 10 D) 12 E) 15

2.

Sürtünmesiz eğik düzlem üzerinde P ağırlıklı X ve

Y cisimleri şekildeki gibi dengededir. T1 ve T2 ip

gerilmeleri oranı T1/T2 kaçtır?

(Sin37°= 0,6 – Sin53°= 0,8)

A) 5

3 B)

5

4 C)

2

3 D)

4

3 E) 1

3. Sürtünmesiz eğik

düzlem üzerinde 4P

ve 2P ağırlıklı X ve Y

cisimleri şekildeki gi-

bi dengededir. T1 ve

T2 ip gerilmeleri

oranı T1/T2 kaçtır?

(Sin30°= 0,5)

A)2

1 B)

4

3 C)

5

2 D)

3

1 E)

3

2

4. Sürtünmesiz eğik

düzlem üzerinde S

ve R cisimleri şekil-

deki gibi dengede-

dir. Eğik düzlemin uzunluğu 4b, yük-

sekliği 2b olduğuna göre, cisimlerin kütleleri

oranı MS/MR kaçtır?

A) 2 B) 1 C) 3 D) 4 E) 6

5. Sürtünmesiz

eğik düzlem

üzerinde 2P ve

8P ağırlıklı ci-

simler şekilde-

ki gibi denge-

dedir. T1 ve T2

ip gerilmeleri

oranı 1

2

T

Tkaç-

tır?

(Sin30°= 0,5)

A) 8 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

6.

Sürtünmesiz sistem şekildeki gibi dengededir. X

cismin ağırlığı 15N olduğuna göre, Y cisminin

ağırlığı kaç N.'dur?

(Sin37°= 0,6 – Sin53°= 0,8)

A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 25

TEST - 5

T1 T2

X Y

P P

37 53

53 37

X Y

15N

T

20N

5h2h

X

2P

8P

T1

T2

30

4P

2P

T1

T2

30

X

Y

S

4l2l

R

BASİT MAKİNALAR


7. Bir P cismi sürtünmesiz

eğik düzlemde dengede-

dir.

Buna göre;

I. P > T'dir.

II. α artarsa T artar.

III. α açısı değiştirilmeden b artarsa, T artar.


A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

8. Şekildeki sistemde

makara ağırlıksız,

sürtünme yok.

Sistem dengede

olduğuna göre, F

kuvveti kaç

N.'dur?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 12 E) 16

9. Şekildeki sistem den-

gede, makaralar ağır-

lıksız. Sürtünme ol-

madığına göre, P1/P2

oranı kaçtır?

A) 2 B) 2

5 C) 3 D) 4 E) 1

10. Şekildeki sis-

temde maka-

ralar ağırlık-

sız ve sistem

dengede.

=L

h

3

2 dir.

F= 60N. ise P kaç N.'dur?

A) 30 B) 90 C) 120 D) 270 E) 300

11.

Şekildeki sürtünmesiz sistem dengededir. F kuv-

veti 100N ise, P kaç N'dur?

A) 50 B) 200 C) 400 D) 600 E) 800

12. Sürtünmesiz sis-

tem dengededir.

F kuvveti kaç

N.'dur?

A) 4 B) 5 C) 10 D) 20 E) 40

13. Şekildeki sis-

tem dengede

ise X yükü P

cisminin kaç

katıdır?

(Makaralar

ağırlıksız, sürtünme yok.)

A) 1 B) 2 C 4 D) 2

5 E) 6

1.B 2.D 3.E 4.A 5.E 6.D

7.B 8.A 9.D 10.D 11.E 12.B

13.B

F=100NP

30

P1

2m1m

P2

24N

3m1m

F

F

P

Lh

P

4m2m

X

F

4m1m

T

Pl

h

α

BASİT MAKİNALAR


1. Şekildeki sistem

dengede olduğuna

göre P yükü kaç

N.'dur?

(Sürtünme yok, maka-

ralar ağırlıksız.)

A) 30 B) 20 C) 15 D) 5 E) 2

2.

Yandaki sistem dengede ve 3h

S= 'tür. Özdeş

Makaraların ağırlıkları 8N ve sürtünme olma-

dığına göre, F kaç N.'dur?

A) 4 B) 8 C) 12 D) 16 E) 22

3.

Sürtünmesiz ve ağırlıksız makaralardan oluşan

şekilde 2h

S= 'dir. G cismi 160N olduğuna göre

P cisminin ağırlığı kaç N.'dur?

A) 20 B) 25 C) 35 D) 40 E) 50

4.

Şekildeki sürtünmesiz sistemde 3h=

l'tür ve ma-

karalar ağırlıksızdır.

Buna göre;

I. T= F

II. T > P

III. P = F

yargılarından hangileri doğrudur?



5.

Şekildeki sistem dengededir. P1/P2 oranı kaçtır?

(Sistem sürtünmesiz, makaralar ağırlıksız.)

A) 12

5 B)

8

5 C

11

3 D)

5

4 E)

2

3

6.

Şekildeki sürtünmesiz sistem dengededir. Kuvvet

kazancı kaçtır?


A) 1 B) 2 C) 3 D) 2

5 E)

3

8

TEST - 6

F

S

hP= 120N

P

hS

F

hl

P

T

P1

37P2

P

30

F

P

3m1m 10N

BASİT MAKİNALAR


7.

Şekildeki sürtünmesiz sistem dengededir. F, kaç

P'dir?

A) 4 B) 1 C)2

1 D)

4

1 E)

8

1

8.

Sürtünmesiz eğik düzlemde P ağırlıklı cisimler, P1

ve P2 yükleri ile dengededir. P1/P2 oranı kaçtır?

(Makaralar ağırlıksız ve sürtünmesiz.)

A) 2

1 B) 1 C) 3 D)

2

3 E)

3

4

9.

Şekildeki eğik düzlemde F= 4P, P1= 6P olduğuna

göre P2 kaç P'dir?

A) 20 B) 16 C) 14 D) 12 E) 10

10.

Şekildeki sürtünmesiz sistem dengededir. Maka-

ralar ağırlıksız olduğuna göre, P1/P2 oranı kaç-

tır?

A) 5

1 B)

9

2 C)

10

3 D)

20

3 E)

25

4

11.

Şekildeki sürtünmesiz sistem dengededir. X cis-

minin ağırlığı kaç P'dir?

(Sin37°= 0,6 – Sin53°= 0,8)

A) 2

9 B) 4 C) 2 D) 1 E)

2

1

12.

Sürtünmesiz sistem dengededir. Makaralar ağır-

lıksız. T1/T2 oranı kaçtır?

(Sin30°= 0,5 – Cos30= 2

3)

A) 3

8 B)

5

2 C)

4

35 D)

3

3 E)

9

32

1.C 2.A 3.A 4.A 5.A 6.B

7.E 8.C 9.A 10.E 11.C 12.E

P

2m

1m

F

P

30

P

P1

P2

30

F

P2P1

53

P1

P2

37 53

P

P X

3030

T1

T210N

10N

BASİT MAKİNALAR


1. Çıkrık sistemi dengede-

dir. R= 5r olduğuna gö-

re, P yükü kaç N.'dur?

A) 20 B) 30 C) 40 D) 60 E) 80

2.

10r

R= olan çıkrık O noktası etrafında dönebil-

mektedir ve sistem dengededir. P= 40N ise, F

kaç N.'dur?

A) 4 B) 20 C) 40 D) 200 E) 400

3. Şekildeki çıkrık denge-

dedir. R= 8 cm, r= 2cm

olduğuna göre, F kuvve-

ti kaç N.'dur?

A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4

4. 0 noktası etrafında dö-

nebilen çıkrık F kuvveti

ile dengededir.

F kuvveti h kadar aşağıya çekilirse;

I. X makarası ok yönünde döner.

II. P yükü h4

3 yükselir.

III. X makarası dönmez.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

5.

3r, r, 2r yarıçaplı dişliler 0 noktası etrafında döne-

bilmektedir. X dişlisi 1 tur attığında Z dişlisi


A) Zıt yönde 2

3 tur.

B) Aynı yönde 1 tur

C) Zıt yönde 3

2 tur.

D) Aynı yönde 2

3 tur.

E) Aynı yönde 3

2tur.

TEST - 7

R

r

F

P

O

0 0 0

3rr

2r

X Y Z

P

Rr

F= 8N

O

R

r

F

6N 8N

O

0r

F

2r

P

Xh

BASİT MAKİNALAR


6. K ve L dişli-

leri eş mer-

kezli olup

şekildeki gi-

bi yerleştiri-

liyor. Dişli

sayıları şe-

kilde verilmiştir. K, 2

1 tur atarsa, M kaç tur

atar?

A) 8

1 B)

4

1 C) 1 D) 2 E) 4

7.

L dişlisine bağlı 4r uzunluklu kol F kuvveti ile ok

yönünde 1 tur döndürülüyor. K ve M'nin tur sayı-

larını bulunuz?

A) nK = 1, nM = 1 B) 2

1nK = , =Mn

3

1

C) nK = 2, nM = 3 D) nK = 4, 3

4nM =

E) nK = 2, 3

2nM =

8.

K kasnağı ok yönünde 2 tur atarsa L dişlisi kaç

tur atar?

A) 4

1 B) 4 C) 8 D) 16 E) 1

9.

L ve M eş merkezli olup L'nin yarıçapı 3r, M'nin

yarıçapı 4r'dir. K ok yönünde bir tur attığında N

dişlisi hangi yönde kaç tur atar?

A) Aynı yönde 3

2 tur.

B) Zıt yönde 3

2tur.

C) Aynı yönde 2

1tur.

D) Zıt yönde 2

3 tur.

E) Zıt yönde 2 tur.

10.

Şekildeki çıkrık sisteminde 5r yarıçaplı kol ok yö-

nünde bir tur atarsa, X ile Y cisimleri arası dü-

şey uzaklık kaç πr olur?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 20

00 3rr 2r

MLK

4r

F

2rr2r

K

4r

2 tur

L

2r

3r

r

K

L

NM

4r

X Y

rr 4r

4r5r

F

K

L

M12

tur

0r

8r

2r

BASİT MAKİNALAR


11. Şekildeki çıkrık 0 nok-

tası etrafında dönebili-

yor. K ve L cisimleri

aynı seviyededir. Çık-

rık ok yönünde iki tur

döndürüldüğünde K

ve L arası düşey

uzaklık kaç πr'dur?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

12.

K, L, M dişlileri şekildeki konumda dengededir. K

dişlisi ok yönünde 2

1 tam tur attığında, L ve

M'nin görünümü nasıldır?

13. K dişlisi ok yönün-

de 4 tur atarsa, L

dişlisi hangi yönde

kaç tur atar?

A) (+)2 tur B) (-)1 tur C) (-) 4 tur

D) (+) 1 tur E) (-) 8 tur

14.

K dişlisi ok yönünde 1 tur atarsa, M dişlisi hangi

yönde kaç tur atar?

A) (+) 1 tur B) (-)2

1 tur C) (+) 3 tur

D) (-)3

1tur E) (+)

3

2 tur.

15. r, 2r, 4r ve 3r

yarıçaplı dişli-

lerden K dişlisi

ok yönünde 3

tur atarsa, L

dişlisi hangi


A) (+) 2 tur B) (+) 1 tur C) (-) 3

4 tur.

D) (-) 2

1 tur E) (+)

2

1 tur.

1.C 2.A 3.D 4.D 5.D 6.B

7.E 8.C 9.B 10.D 11.C 12.A

13.B 14.D 15.E

4rr

KL M

6r

L MA) B)

C) D)

E)

4r

L M

4r

L M

4r

L M

4r

L M

3r

M

r 2r

LK

(+) (-)

0r

3r

K L

r 4r

K L

(+)(-)

r 2r

4r

3r

LK (+)

(-)

BASİT MAKİNALAR


1. K kasnağı ok

yönünde 3

1 tur

atarsa, L kas-

nağı kaç tur

atar?

A) 3

1 B) 1 C) 2 D) 3 E) 6

2.

K kasnağı ok yönünde 2

3 tur atarsa, M kasnağı


A) (+) 1 tur B) (-) 2 tur C) (+) 2 tur

D) (+) 3 tur E) (-) 3 tur

3.

K kasnağı ok yönünde 1 tur atarsa, L kasnağı

kaç tur atar?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8

4.

K kasnağı ok yönünde 4

1 tur attığında, L dişlisi-

nin görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi-

dir?

5.

K kasnağı ok yönünde 1 tur atarsa, L dişlisi kaç

tur atar?

A) 4

1 B)

2

1 C)

2

3 D)

3

4 E)

8

3

6.

K dişlisi ok yönünde 2 tur atarsa, L dişlisi hangi


A) (+) 2

1tur B) (-)

4

1tur C) (+)

4

1 tur

D) (+) 1 tur E) (-)1 tur

TEST - 8

4r 2r

K

L

3rM

(+) (-)

4r

r

KL

2r

1 tur

3r

3r r

K L

4r

2r

A) B) C)

D) E)

3r

K

L

2r

4r

r

1 tur

r 2r 3r 4r

LK (-)

(+)

3r

01

r02

K

L

BASİT MAKİNALAR


7.

K, L, M dişlileri şekildeki konumda iken, K dişlisi

ok yönünde n1 devir atarsa, M dişlisi n2 devir atı-

yor. n1 devir atarsa, M dişlisi n2 devir atıyor.

n1 devir sayısı değiştirilmeden, n2 devir sayı-

sının artması için;

I. r1 yarıçapı artırılmalı

II. r2 yarıçapı artırılmalı

III. r3 yarıçapı azaltılmalı

ifadelerinden hangileri tek başına yapılmalı-

dır?



8. b uzunluklu kol ok

yönünde bir tur dö-

nerse, K dişlisi n1,

M dişlisi n2 tur atı-

yor.

Buna göre kolun

tur sayısı değişti-

rilmeden;

I. b artarsa n1 artar.

II. b artarsa n2 değişmez.

III. r1 artarsa n2 azalır.

yargılarından hangileri doğrudur?



9.

K ve L dişlileri merkezleri etrafında dönebilmek-

tedir. Şekil –I'de K dişlisi ok yönünde en az

kaç tur atarsa, L'nin görünümü ilk kez şekil –

II'deki gibi olur?

A) 2

3 B)

2

1 C)

3

1 D)

4

1 E)

8

1

10.

K ve L dişlileri şekil –I'deki konumda iken K dişlisi

ok yönünde döndüğünde dişliler ilk kez şekil –

II'deki görünümü alıyorlar. Dişlilerin yarıçapları

oranı r1/r2 kaçtır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 2

3 E)

2

5

1.B 2.C 3.D 4.C 5.E 6.A

7.D 8.B 9.D 10.B

M

r1

LK

r2

r3

n1

n2

3r r

LK Şekil -I

3r rr

LK

Şekil -II

LK

Şekil -I

r2r1

LK

Şekil -II

r2r1

r1

l

K

BASİT MAKİNALAR


1.

O noktası etrafında dönebilen dişliler şekildeki gi-

bi dengededir. X cisminin ağırlığı kaç P'dir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6

2. K ve N dişli-

leri 2r, L diş-

lisi 4r, M diş-

lisi r yarıçap-

lı olup L ve

M dişlileri eş

merkezlidir.

K dişlisi ok

yönünde 8

1tur atarsa, N dişlisinin görünümü

aşağıdakilerden hangisi gibidir?

3.

K, L, M dişlileri şekil –I'deki konumda iken, K diş-

lisi bir attığında F noktasının konumu ilk kez şekil

–II'deki durumu alıyor. K ve M dişlilerinin yarı-

çapları oranı r1/r3 kaçtır?

A) 4

3 B)

2

3 C)

2

1 D)

2

5 E)

3

4

4.

L dişlisi ve M kasnağı eş merkezlidir. K kasnağı

ok yönünde 4

1 tur artarsa, N dişlisinin görü-

nümü nasıldır?

TEST - 9

r

3r

4r

2r

X

O O

P

A) B) C)

D) E)

M

L

K

r3

r2r1

1 tur

45

45

F

Şekil -I

M

LK

r3

r2r1

45

45

F

Şekil -II

3r

r

K L

4r

2r

N

A) B) C)

D) E)

r2r 2rM

KL

N

4r

BASİT MAKİNALAR


5.

L ve M dişlileri eş merkezlidir K dişlisi 1 tur dön-

düğünde, N dişlisi 6 tur dönüyor. K ve N dişlile-

rinin yarıçapları oranı r1/r2 kaçtır?

A) 3 B) 2

1 C)

2

3 D)

3

4 E) 4

6. Kasnak ve

dişliler şekil-

deki konumda

dengededir. X

ve Y cisimle-

rinin ağırlık-

ları oranı X/Y

kaçtır?

A) 3

2 B)

2

1 C)

3

4 D)

2

3 E) 4

7. L dişlisi M kasna-

ğı eş merkezlidir.

K dişlisi ok yö-

nünde 2

1 tur

atarsa, N kasna-

ğı hangi yönde

kaç tur atar?

A) (+)2 tur B) (-)2

3turC) (-)

4

3tur

D) (-)8

3tur E) (+)

3

4tur

8.

K dişlisi ok yönünde bir devir yaparsa, M dişlisi-

nin görünümü aşağıdakilerden hangisi gibi-

dir?

9.

r1 ve r2 yarıçaplı X ve Y dişlileri şekil –I'deki ko-

numda iken, X dişlisi 2

1 tur attığında Y dişlisinin

görünümü ilk kez şekil –II'deki gibi oluyor.

r1 ve r2 yarıçapları oranı r1/r2 kaçtır?

(α= 45°)

A) 2 B) 8

3 C)

4

1 D)

4

3 E)

5

4

1.E 2.B 3.A 4.E 5.C 6.A

7.C 8.C 9.D

r

r1

MK

L

N

4r

r2r2r 2r

KL

M

1 tur

4r

B) C)

D) E)

A)

2r

r1

r2

12

tur

X

Y

α

α

r1

r2X

Y

αα

2r

L

4r

4r3r

X Y

r

2r

L

4r

4r3r

r

(+) (-)

L

N

BASİT MAKİNALAR


1.

Eş merkezli kasnaklar şekildeki gibi dengededir.

P1/P2 oranı kaçtır?


A) 3

1 B)

6

1 C)

9

2 D)

10

3 E)

11

4

2. L dişlisi ok yö-

nünde 1 tur atar-

sa, K cismi kaç

πr yerdeğiştirir?

A) 1 B) 2 C) 2

3 D) 3 E)

2

5

3.

Şekildeki kasnaklar ortadaki mile bağlıdır. Kas-

naklara takılı kütleler F kuvveti ile dengededir.

Sistem sürtünmesiz. F kuvveti kaç P'dir?

A) 12 B) 8 C) 5 D) 3 E) 2

4. X ve Y dişli-

leri özdeş ve

4r yarıçaplı-

dır. X dişlisi

ok yönünde

bir devir

atarsa, K

yükü kaç πr

yerdeğişti-

rir?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 4 E) 8

5. K ve L dişlileri

özdeş ve 3r

yarıçaplıdır. K

dişlisi ok yö-

nünde bir de-

vir atarsa, X

makarası kaç

devir atar?

A) 1 B) 2 C) 2

3 D) 3 E)

2

1

TEST - 10

r

3r

2r

4r

P1P2

3r 2r r

F

4r

3P 2P P

r2r

L

4r

K

P

2r

3r

2r3r

4rX

L

K

2r

2r

4r

K

4r

X

Y

BASİT MAKİNALAR


6. K ve L dişli-

leri özdeş-

tir. K dişlisi

ok yönünde

bir tur atar-

sa, P yükü

kaç πr yer

değiştirir?

A) 1 B) 2 C) 2

3 D)

3

4 E)

4

3

7.

Şekildeki konumdan K dişlisi ok yönünde 4

1 tur

atarsa, M makarası kaç tur atar?

A) 3

1 B)

3

2 C) 1 D)

4

3 E)

2

1

8. K ve L kasnakları r ve 3r ya-

rıçaplı olup eş merkezlidir. L,

ok yönünde 1 tur atarsa X ve

Y cisimleri arası düşey

uzaklık kaç πr olur?

A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

9.

2r ve 4r yarıçaplı kasnaklar eş merkezlidir. r, 3r

ve 5r yarıçaplı kasnaklarda eş merkezli olup sis-

temde dengededir. X cismi kaç P ağırlıklıdır?

(Sistem sürtünmesiz, makara ağırlıksız.)

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6

10.

r ve 3r yarıçaplı silindir ok yönünde dönerek ilerli-

yor. Silindir 2 tur atarsa P1 ve P2 yükleri arası dü-

şey uzaklık kaç πr olur?

A) 12 B) 16 C) 22 D) 28 E) 32

4r

K

r

3r

14

tur

L

2rM

2r

4r

r

2r

2r

4P

X

P1 P2

3r

r

2 tur

r

2r

1 tur

P

3r

K

X

3r

2r

L

r

2r

X Y

3r

L

K

BASİT MAKİNALAR


11. r ve 3r yarı-

çaplı dişli ile,

2r ve 4r yarı-

çaplı dişliler eş

merkezlidir. 3r

yarıçaplı dişli

ok yönünde bir

tur atarsa X

makarası kaç

tur atar?

Dişliler mer-

kezleri etrafın-

da dönebil-

mektedir?

A) 3

2 B)

5

3 C)

3

4 D)

6

5 E)

8

5

12. Şekildeki sistem

dengededir. r ve

5r yarıçaplı kas-

naklar eş mer-

kezlidir. Makara

ağırlıkları ve sür-

tünmeler önem-

sizdir. X cismin

ağırlığı kaç

N.'dur?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10

13.

Dişli ve kasnakların yarıçapları üzerinde yazılmış-

tır. 4r yarıçaplı dişli ok yönünde bir tur atarsa X

ve Y arası düşey uzaklık kaç πr olur?

A) 24 B) 38 C) 46 D) 52 E) 56

14.

4r ve r yarıçaplı kasnak ile, r ve 2r yarıçaplı kas-

nak eş merkezlidir. Kasnaklar ok yönünde bir tur

atarak ilerlerse P yükü kaç πr yerdeğiştirir?

A) 2 B) 3 C) 6 D) 8 E) 10

15.

Şekildeki sistem F kuvveti ile dengededir. F kuv-

veti kaç P'dir?


A) 3

10 B)

5

8 C)

2

7 D)

2

3 E) 1

16.

r ve 3r yarıçaplı silindirler eş merkezlidir. Kol F

kuvveti yardımı ile bir tur döndürülürse, X ve Y

cisimleri arası düşey uzaklık kaç πr olur?

A) 2 B) 4 C) 8 D) 12 E) 16

1.B 2.A 3.D 4.A 5.E 6.A

7.A 8.C 9.B 10.E 11.E 12.A

13.D 14.A 15.A 16.C

4r3r

2r

2r r r

X Y

1 tur

4r

r

1 tur

P

r

2r

1 tur

F

3r

2P 4P

2rr

X Y

r

3r

8r

F

P

r

3r

2r

4r

2rX

L

1 tur

r

3r

20N

5r

X

10r

Documents

010- Basit Makinalar - FIZIKCI COZER Basit Makinalar.pdf · laylık sağlayan aletlere basit makinalar denir. Basit makinalar kuvvetten veya yoldan kazanç sağlarlar, fakat işten