01 Vandya Vande Mataram - Target Publications · SAMPLE CONTENT J³eekeÀjCe efJeYeeie 1 Meyoeb®³ee peeleer 254 2. DeuebkeÀej 258 3. jmeefJe®eej 260 4. Je=lleefJe®eej 262 5

SAMPLE C

ONTENT

SAMPLE C

ONTENT

F³ellee veJeJeer cejeþer kegÀceejYeejleer

12594_JUP

Printed at: Repro India Ltd., Mumbai

P.O. No. 111737

© Target Publications Pvt. Ltd. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, C.D. ROM/Audio Video Cassettes or electronic, mechanical

including photocopying; recording or by any information storage and retrieval system without permission in writing from the Publisher.

ceneje<ì^ jep³e HeeþîeHegmlekeÀ efveefce&leer Je DeY³eeme¬eÀce mebMeesOeve ceb[U, HegCes - 41104 ³eeb®³eeodJeejs efve³eesefpele DeY³eeme¬eÀceeJej DeeOeeefjle

• veJeerve Heeþîe¬eÀceeJej DeeOeeefjle.

• Òel³eskeÀ Heeþe®es Heefj®ísoevegmeej efJeYeepeve. • DeeoMe& Gllejebmeefnle mejeJeemeeþer YejHetj ke=Àleer.

• meJe& keÀefJeleebJejerue jmeûenCeelcekeÀ ke=Àleer meceeefJe<ì. • J³eekeÀjCeeJej DeeOeeefjle cegyeuekeÀ ÒeMve.

• uesKeve Je DeefYeJ³ekeÌleer ke=ÀleeR®ee DeefOekeÀeefOekeÀ mejeJe.

• mJe³ebcetu³eceeHeveemeeþer GHe³egkeÌle.

þUkeÀ JewefMe<ìîes :

SAMPLE C

ONTENTÒemleeJevee

vecemkeÀej, efJeoîeeLeea efce$e-cewef$eCeeRvees ! veJeJeer®es Je<e& cnCepes oneJeer®ee Hee³ee Demelees, l³eecegUs veJeJeeruee JesieUs cenllJe Deens. HeeþîeHegmlekeÀ efveefce&leer ceb[Ueves efveOee&efjle kesÀuesuee DeY³eeme¬eÀce ne %eevej®eveeJeeoeJej DeeOeeefjle Deens. cnCepes®e DeY³eeme ne Deelee kesÀJeU ÒeMveesllejebHegjlee®e ce³ee&efole ve jenlee cegueeb®es %eeve, DeekeÀueve, GHe³eespeve Je DeefYeJ³ekeÌleer #ecelee efJekeÀefmele keÀjCeeje Deens. DeefYeJ³ekeÌleerJej Yej osCeeN³ee ³ee DeY³eeme¬eÀcee®es yeejkeÀeF&ves efJeMues<eCe keÀªve le³eej kesÀuesues `ìeiexì ÒekeÀeMevee®es cejeþer kegÀceejYeejleer F³ellee veJeJeer' ns HegmlekeÀ legce®³ee neleer osleevee Deecnebuee Deevebo nesle Deens. Heeþe®es DeekeÀueve menpe Je meesHes JneJes ³eemeeþer Òel³eskeÀ Heeþele keÀþerCe Meyoeb®es DeLe& efoues Deensle. Heeþe®eer, keÀefJeles®eer ceO³eJeleea keÀuHevee mHe<ì JneJeer ³eemeeþer Heeþe®eer HeeMJe&Yetceer, keÀefJeles®ee DeeMe³e Je YeeJeeLe& efouee Deens. Òel³eskeÀ Heeþ Heefj®ísoele efJeYeeietve l³eeJej efJeefJeOe DeekeÀueveke=Àleer le³eej kesÀu³ee Deensle. l³ee®eyejesyej MeyomebHeoe Jee{JeCeeN³ee Yeeef<ekeÀ ke=Àleer Je J³eekeÀjCeeOeeefjle ke=ÀleeR®eener meceeJesMe kesÀuee Deens. meJe& keÀefJeleebJejerue jmeûenCeelcekeÀ ke=ÀleeR®eener meceeJesMe keÀjC³eele Deeuee Deens. DeeJeM³ekeÀ lesLes HeeþeKeeueer efouesues GHe¬eÀce mees[Jetve efoues Deensle. Heeþe®³ee ceeb[Ceer®³ee ¬eÀceevegmeej ke=ÀleeR®eer ceeb[Ceer ns ìeiexì®³ee HegmlekeÀeb®es JewefMe<ìîe Deens. Òel³eskeÀ ke=ÀleeR®ee ¬eÀce Heeþe®³ee ceeb[Ceer®³ee ¬eÀceevegmeej þsJeuesuee Deens, l³eecegUs ke=Àleer mees[Jeleevee Heeþeleerue Ieìvee¬eÀce Hegvne SkeÀJeej mHe<ì nesTve efJe<e³ee®es %eeve HekeÌkesÀ nesles. DeHeefþle ieoîe DeekeÀuevee®ee mejeJe JneJee ³eemeeþer HeeþîeHegmlekeÀeleerue GleeN³eebmen Heeþîeslej Gleejs efoues Deensle. Meyoeb®³ee peeleer, DeuebkeÀej, Je=lleefJe®eej, jmeefJe®eej, efJejeceef®evns, uesKeveefve³ece, JeekeÌ³eªHeeblej DeMee J³eekeÀjefCekeÀ mebkeÀuHeveebefJe<e³eer meefJemlej ceeefnleer Je mejeJe `J³eekeÀjCe' ³ee mJeleb$e efJeYeeieele osC³eele Deeuee Deens. ³eeuee cnCeer Je DevegJeeouesKevee®eerner pees[ osC³eele Deeueer Deens. Yeeef<ekeÀ Je GHe³eesefpele uesKevekeÀewMeu³eeb®ee DeefOekeÀeefOekeÀ mejeJe nesC³eekeÀjlee DeeoMe& Gllejebmeefnle mJeleb$e GHe³eesefpele uesKeveefJeYeeie efouee Deens. ne DeY³eeme¬eÀce legce®es Heeþe®es DeekeÀueve Je DeefYeJ³ekeÌleer keÀewMeu³e peesKeCeeje Deens. ³ee DeY³eemeÒeef¬eÀ³esle ns HegmlekeÀ Gllece ceeie&oMe&keÀ þjsue ³ee®eer Deecnebuee Kee$eer Jeeìles. ns HegmlekeÀ HeefjHetCe& keÀjC³eemeeþer Deecner meJe&leesHejer Òe³elve kesÀues Deensle, lejer les DeefOekeÀeefOekeÀ Glke=À<ì JneJes ³eemeeþer DeeHeu³ee met®evee mJeeieleen& Deensle. ³eekeÀjlee DeeHeuee DeefYeÒee³e [email protected] ³ee Fcesue Hell³eeJej HeeþJeeJee ner vece´ efJevebleer. Oev³eJeeo!

DeefYeveJe DeY³eemeemeeþer ceve:HetJe&keÀ MegYes®íe ! ÒekeÀeMekeÀ DeeJe=Êeer: odefJeleer³e

Disclaimer This reference book is transformative work based on textual contents published by Bureau of Textbook. We the publishers are making this reference book which constitutes as fair use of textual contents which are transformed by adding and elaborating, with a view to simplify the same to enable the students to understand, memorize and reproduce the same in examinations. This work is purely inspired upon the course work as prescribed by the Maharashtra State Bureau of Textbook Production and Curriculum Research, Pune. Every care has been taken in the publication of this reference book by the Authors while creating the contents, the Authors and the Publishers shall not be responsible for any loss or damages caused to any person on account of errors or omissions which might have crept in or disagreement of any third party on the point of view expressed in the reference book. © reserved with the Publisher for all the contents created by our Authors. No copyright is claimed in the textual contents which are presented as part of fair dealing with a view to provide best supplementary study material for the benefit of students.

SAMPLE C

ONTENT

¬eÀ. Heeþe®es veeJe uesKekeÀ / uesefKekeÀe He=<þ ¬eÀ.

1. Jeboîe `Jevos ceelejced' (ieerle) ie. efo. cee[ietUkeÀj 1

2. mebleJeeCeer (De) pewmee Je=#e vesCes meble veeceosJe 4

(Dee) Oeefjuee Heb{jer®ee ®eesj meble peveeyeeF& 11

3. keÀerleea keÀþer³ee®ee ¢<ìevle cneFbYeì 17

4. veel³eeb®eer Ieìdì JeerCe ceerje efMebos 23

5 SkeÀ nesleer meceF& Gllece keÀebyeUs 32

nem³eef®e$eebleueer cegueb (mLetueJee®eve) ceOegkeÀj Oecee&HegjerkeÀj 42

6. ³ee PeesHe[erle ceeP³ee (keÀefJelee) je<ì^meble Þeer legkeÀ[espeer cenejepe 46

7. ogHeej jepeerJe yeJex 52

8. DeefYe³ebl³eeb®es owJele – [e@. efJeMJesMJej³³ee [e@. ³eMeJeble HeeìCes 68

9. ceer Jee®eJelees³e (keÀefJelee) meleerMe keÀeUmeskeÀj 82

10. ³eb$eebveer kesÀueb yeb[ Yeeueyee kesÀUkeÀj 91

Fbiueb[®ee efnJeeUe (mLetueJee®eve) FjeJeleer keÀJex 107

11. ceeleer®eer meeJeueer mì@vueer ieesvemeeequJeme 112

12. ceneje<ìêJeªveer ìekeÀ DeesJeeUtve keÀe³ee (HeesJee[e) DeCCee YeeT meeþs 131

13. Lees[b `Dee' Yeejefve³eceve keÀª³ee cebieuee iees[yeesues 142

14. DeeoMe&Jeeoer cegUieeJekeÀj ieesefJebo leUJeuekeÀj 155

15. efvejesHe (keÀefJelee) Heodcee ieesUs 167

èfyeie 5' ®³ee menJeemeele (mLetueJee®eve) pe³eÒekeÀeMe ÒeOeeve 175

16. JeveJeemeer (keÀefJelee) legkeÀejece Oeeb[s 180

17. Dee@efuebefHekeÀ Jeleg&Ueb®ee ieesHeÀ yeeU pe. Hebef[le 188

18. nmejs og:Ke Yee. o. Kesj 198

19. Òeerlece ceeOegjer MeeveYeeie 214

20. DeeHegues peieCes... DeeHegueer DeesUKe ! (keÀefJelee) meboerHe Kejs 226

efJeMJekeÀesMe (mLetueJee®eve) 234

21. DeHeefþle ieoîe DeekeÀueve 238

22. cew$eer leb$e%eeveeMeer 253

SAMPLE C

ONTENT J³eekeÀjCe efJeYeeie 1 Meyoeb®³ee peeleer 254 2. DeuebkeÀej 258 3. jmeefJe®eej 260 4. Je=lleefJe®eej 262 5. efJejeceef®evns 264

6. uesKeveefve³ece 265

7. JeekeÌ³eªHeeblej 268

8. cnCeer 270

9. DevegJeeouesKeve 272

GHe³eesefpele uesKeve

1. He$euesKeve 273 2. meejebMeuesKeve 282 3. yeesueerYee<eeb®ee Heefj®e³e 284 4. keÀLeeuesKeve 287 5. peeefnjeleuesKeve 292 6. cegueeKele 296

7. mebJeeouesKeve 298

8. Je=lleevleuesKeve 301

9. uesKevekeÀewMeu³e 304

ìerHe: HeeþeKeeueer efouesues ÒeMve * ³ee ef®evneves oMe&efJeues Deensle.

SAMPLE C

ONTENT

23

ceerje efMebos ³ee efJeefJeOe efve³elekeÀeefuekeÀebceO³es, lemes®e ceeefmekeÀebletve keÀLee, keÀefJeleeb®es uesKeve keÀjleele. `DeeJeece' 2010 ³ee ceeefmekeÀeletve Òemlegle Heeþ Iesleuee Deens. ceeCemes ner veel³eebcegUs SkeÀceskeÀebvee pees[ueer peeleele. veel³eeb®ee ne ÒeJeeme pevceeHeemetve DeKesjHe³e¥le melele ®eeuet jenlees. ³ee Heeþele uesefKekesÀves pevceeHeemetve peer efJeefJeOe veeleer pees[ueer peeleele, l³eeb®es menpe Je ÒeYeeJeer JeCe&ve kesÀues Deens. DeHeefjne³e& DeìU Denbieb[ DenbkeÀej DeefYevve SkeÀªHe keÀmeesìer Hejer#ee kegbÀ®euee ef®e$e jbieJeleevee JeeHejC³ee®ee ye´Me iet{ jnm³ece³e lejue veepetkeÀ efvekeÀesHe efvejesieer, efvece&U efveKeU efvece&U yengjbieer efJeefJeOe jbiee®es YeJemeeiej ³esLes- Dee³eg<³e JeeOe&keÌ³e cneleejHeCe efJeMJeelcekeÀ mebHetCe& efJeMJee®ee meceeJesMe DemeCeejs JeerCe iegbHeÀCe meslet Hetue mJekeÀer³e DeeHeues efnleef®eblekeÀ DeeHeu³ee efnleeefJe<e³eer keÀeUpeer DemeCeeje

keÀele ìekeÀCes. veJeerve ªHe OeejCe keÀjCes. keÀeveceb$e osCes. cenllJeHetCe& %eeve osCes. efpeJee®eer GueIeeue nesCes. keÀeUpeerves DemJemLe nesCes. [esUîeele HeeCeer ³esCes. [esUîeeble DeÞet ³esCes.

leejsJej®eer keÀmejle keÀjCes. DeefleMe³e DeJeIe[ keÀece keÀjCes.HeeþerMeer GYes jenCes. Heeefþbyee osCes.

HeeueJeer HegÀìCes. SKeeoîee veJeerve keÀe³ee&®eer efkebÀJee efJe®eejeb®eer meg©Jeele nesCes.

ceele keÀjCes. HejeYetle keÀjCes. ngjngj ueeieCes. efpeJeeuee ®egìHegì ueeieCes.

GHejCeb DebieeJej IesC³ee®es Jem$e efívveer oie[eHeemetve efMeuHe Ie[Jeleevee nelees[îeemeesyele

JeeHejues peeCeejs DeJepeej veeU ieYee&JemLesle ieYe& Je ieYee&Me³eeleerue Jeej ³eebvee

pees[Ceeje oesjermeejKee DeJe³eJe HeesjkesÀ DeeF&-Je[erue vemeuesueer cegues / J³ekeÌleer ef#eeflepe He=LJeer DeeefCe DeekeÀeMe efpeLes SkeÀ$e Deeues Deensle,

Demee DeeYeeme efvecee&Ce neslees les efþkeÀeCe. ke=À.1. Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. i. Gllej: 1. menJeemeeletve 2. JeeleeJejCeeletve ii. Gllej: 1. cegueiee 2. cegueieer 3. yenerCe 4. veelet

*iii. Gllej: 1. veepetkeÀ 2. YekeÌkeÀce 3. ceguee³ece 4. Oeejoej

MeyoeLe&

JeekedÀÒe®eej Je l³eeb®es DeLe&

efìHee

Heefj®íso 1

ke=Àleer 1 DeekeÀueve

1 2 3 4

veel³ee®³ee efJeCeermeeþer ³eespeuesueer efJeMes<eCes

1 2

veeleer ³eeletve efvecee&Ce nesleele

pevceeHeemetve

1 2 3 4

pevceemeesyele pees[ueer peeCeejer veeleer

YeeT

ceerje efMebos

veel³eeb®eer Ieìdì JeerCe4

Heeþe®eer HeeMJe&Yetceer

uesefKekesÀ®ee Heefj®e³e

SAMPLE C

ONTENT

24

F³ellee 9 Jeer: cejeþer kegÀceejYeejleer

24

*iv. Gllej: 1. meJee¥YeesJeleer vekeÀUle efJeCeueer peeles. 2. YesìCeeN³ee Òel³eskeÀ veel³eeves DeefOekeÀeefOekeÀ cepeyetle

nesles. 3. jsMecee®³ee Oeei³eemeejKeer SkeÀe®e JesUer veepetkeÀ,

YekeÌkeÀce, ceguee³ece Je Oeejoej Demeles. 4. yengjbieer Demetve veel³eeb®es SkeÀ-SkeÀ Heoj Gueie[les. ke=À.2. ³eesi³e He³ee&³e efveJe[tve efJeOeeves HetCe& keÀje. i. pevceeuee Deeuesuee Òel³eskeÀ ceeCetme pevceeyejesyej®e efkebÀJee

veeUsyejesyej®e De. `veeleb' veeJee®eer SkeÀ Yeueerceesþer `ceeU' uesTve ³eslees. ye. DeveskeÀ veeleer pees[tve ³eslees. keÀ. efJeefJeOe veel³eeb®eer iegbHeÀCe IesTve ³eslees. [. Dee³eg<³eeuee DeLe& osCeejer veeleer IesTve ³eslees. ii. ns ceesleer ceie SkeÀ megboj _______ De. ceeU iegbHeÀleele. ye. Dee³eg<³e efvecee&Ce keÀjleele. keÀ. JeerCe iegbHeÀle peeleele. [. Dee³eg<³e osleele. Gllej: i. `veeleb' veeJee®eer SkeÀ Yeueerceesþer `ceeU' uesTve ³eslees. ii. JeerCe iegbHeÀle peeleele. ke=À.1. ®etkeÀ keÀer yejesyej les efuene. i. veeleer pevceeHeemetve, menJeemeeletve Je JeeleeJejCeeletve efvecee&Ce

nesleele. ii. meieUer veeleer DeeHeu³eeuee®e efvecee&Ce keÀjeJeer ueeieleele. iii. pevceecegUs efvecee&Ce Peeuesueer veeleer®e Dee³eg<³e megboj keÀjleele. Gllej: i. yejesyej ii. ®etkeÀ iii. ®etkeÀ

ke=À.2. i. `veeleb' ns Gllej ³esF&ue Demee ÒeMve le³eej keÀje. Gllej: Òel³eskeÀ ceeCetme pevceeyejesyej kegÀþu³ee veeJee®eer ceeU uesTve

³eslees? ii. `jsMeerce' ns Gllej ³esF&ue Demee ÒeMve le³eej

keÀje. Gllej: veel³ee®eer JeerCe keÀMee®³ee Oeei³eemeejKeer Demeles? Òe.3. Keeueerue Ieìveeb®es HeefjCeece efuene. i. Dee³eg<³eele veJeerve veeleer efvecee&Ce nesCes. HeefjCeece: veel³eeb®eer JeerCe mece=odOe Je megboj nesTve peeles. ii. veel³eeb®eer DeeþJeCe nesCes. HeefjCeece: keÀOeer [esUîeeble HeeCeer peceleb, lej keÀOeer l³ee DeeþJeCeermen

Ëo³eele veeleer keÀe³ece®eer peHeueer peeleele. ke=À.1. Keeueerue Meyoeb®es meceeveeLeea Meyo efuene. i. cegueieer ii. megboj iii. YekeÌkeÀce iv. ceguee³ece Gllej: i. keÀv³ee ii. megjsKe iii. cepeyetle iv. ceT ke=À.2. Keeueerue Meyoeb®es efJe©odOeeLeea Meyo efuene. i. pevce ii. megboj iii. mJekeÀer³e iv. peJeUerkeÀ Gllej: i. ce=l³et ii. kegÀªHe iii. HejkeÀer³e iv. ogjeJee ke=À.3. Keeueerue Meyoeb®es efuebie yeouee. i. yenerCe ii. veelet Gllej: i. YeeT ii. veele ke=À.4. Keeueerue JeekeÌ³eebleerue DeOeesjsefKele Meyoeb®es Je®eve

yeouetve JeekeÌ³e Hegvne efuene. i. ns ceesleer ceie SkeÀ megboj JeerCe iegbHeÀle peeleele. Gllej: ne ceesleer ceie SkeÀ megboj JeerCe iegbHeÀle peelees. ii. l³ee DeeþJeCeermen Ëo³eele veeleer peHeueer peeleele. Gllej: l³ee DeeþJeCeermen Ëo³eele veeles peHeues peeles. ke=À.5. Keeueerue Meyoeble ueHeuesues Meyo MeesOetve efuene. menJeemeeletve – Gllej: men, meenme, nJee, nJeemee, meelet, veme, menve, nme,

Jeenve, Jeeme, Jeemee, veJee, meeve

HeeþîeHegmlekeÀeleerue He=<þ ¬eÀ. 10 Jejerue (DeesU 1 les 20) Jee®ee Je ÒeMveeb®eer Gllejs oîee.

[pevceeuee Deeuesuee ...................... ...................... peHeueer peeleele leer keÀe³ece®eer®e!]


ke=Àleer 3 MeyomebHeoe

1 2 3 4

veel³ee®³ee efJeCeer®eer Heeþeleerue JewefMe<ìîes

SAMPLE C

ONTENT

25

Heeþ 4: veel³eeb®eer Ieìdì JeerCe

ke=À.1. legce®³ee Dee³eg<³eele vekeÀUle pees[u³ee iesuesu³ee

SKeeoîee veel³eeyeodoue legce®³ee Meyoeble ceeefnleer oîee. Gllej: ojJesUer pees[ueer peeCeejer veeleer ner ceeCemeeb®eer®e Demeleele,

Demes veener. keÀOeer SKeeoîee JemletMeer, lej keÀOeer cegkeÌ³ee ÒeeC³eebMeer DeeHeueer veeleer pegUleele. veel³eebceO³es peeCeJeCeeje DeeHeuesHeCee, cecelJe keÀesCeeMeerner pegUt MekeÀles. ceer F³ellee meeleJeerle Demeleevee SkeÀoe MeeUsletve Deeu³eeJej Heenles, lej yeeyeebveer SkeÀ ieeW[me kegÀ$³ee®es efHeuuet DeeCeues nesles! l³eebvee Jeeìsle Leb[erves kegÀ[kegÀ[le Demeuesues meeHe[uesues les! ³eeHetJeea ceer ÒeeC³eebMeer keÀOeer peJeUtve KesUuees veJnlees. Heefnu³eeboe l³ee efHeuueeuee nele ueeJeuee, lees YeerleYeerle®e; HeCe Lees[îee®e efoJemeeble Deece®eer oesIeeb®eer ieìdìer Peeueer. ceer l³ee®es veeJe yebìer þsJeues. yebìer DeeefCe ceer peCet SkeÀceskeÀeb®es efpeJeueie efce$e Peeuees. SkeÀ$e KesUCes®e veJns, lej PeesHeleeveener lees DeeHeuee efyeíevee mees[tve ceeP³eepeJeU, Hee³eeMeer ³esTve PeesHelees. l³eeuee yejs vemeues, keÀer ceer DemJemLe neslees DeeefCe ceer Deepeejer Demeuees, keÀer leesner MeebleHeCes ceeP³eepeJeU yemetve jenlees. DeMeeÒekeÀejs, oesve efpeJeueie efce$eebmeejKes efveKeU Je Ieefve<ì cew$eer®es veeles Deece®³eele efvecee&Ce Peeues Deens.

ke=À.1. Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. i. Gllej: 1. kegbÀ®eu³ee®³ee nUgJeejHeCes jbie jsKele. 2. efívveer®es keÀþesjHeCes IeeJe Ieeuele. ii. Gllej: 1. SkeÀ iet{ 2. Gyeoej Meeue 3. keÀCeKej {eue 4. yeeueHeCeer®³ee DebieeF&uee ueeieuesueer megboj ®eeue

iii. Gllej: 1. peyeeyeoejer®³ee cegKeJeìîeeceeies o[Jeleele. 2. ieUîeeleu³ee GHejC³eeves Hegmeleele. ke=À.2. Heefj®ísoe®³ee DeeOeejs keÀesCe les efuene. i. ceguee®eer peieC³ee®eer Jeeì keÀceer Ke[lej JneJeer ³eemeeþer

Oe[He[Ceeje ii. HebKe Hemeªve meeleemecegêeHeej PesHe IesCeejs Gllej: i. yeeHe ii. cetue ke=À.1. mel³e efJeOeeve DeesUKetve efuene. i. cetue Ie[JeC³eemeeþer efívveer®es keÀþesj IeeJe, Je[erue®e Ieeuet

MekeÀleele. ii. `yeeHe' veeJee®eb `Jeunb' neleele Oeªve YeJemeeiej Heej kesÀuee

peelees. iii. DeeF&-Jeef[ueeb®³ee efpeJee®eer GueIeeue cegueebvee®e mecepeles. iv. veJeerve veeleer pegUCeb ner oesvner yeepetbkeÀ[tve Ie[Ceejer Òeef¬eÀ³ee

Demeles. Gllej: ii. `yeeHe' veeJee®eb `Jeunb' neleele Oeªve YeJemeeiej Heej

kesÀuee peelees. iv. veJeerve veeleer pegUCeb ner oesvner yeepetbkeÀ[tve Ie[Ceejer

Òeef¬eÀ³ee Demeles.

*ke=À.2. Keeueerue JeekeÌ³eebmeeþer meceeve DeeMe³ee®³ee DeesUer Heeþeletve MeesOetve efuene.

i. `Heeefjleesef<ekeÀ DeeefCe efMe#ee' ³ee leb$ee®ee GHe³eesie DeeF& cegueeuee Ie[Jeleevee keÀjles.

Gllej: DeeF& cegueeuee Ie[Jeleevee keÀOeer kegbÀ®eu³ee®³ee nUgJeejHeCes jbie jsKele, lej keÀOeer efívveer®es keÀþesjHeCes IeeJe Ieeuele efle®es keÀece ®eeuet®e Demeles.

ii. peerJevee®³ee ÒeJeemeele Jeef[ueeb®es ceeie&oMe&ve Iesleues peeles. Gllej: ceguee®eer peieC³ee®eer Jeeì Lees[er keÀceer Ke[lej JneJeer, cnCetve

`yeeHe' veeJee®eb Jeunb neleele Oeªve YeJemeeiej Heej keÀjC³ee®ee Òe³elvener kesÀuee peelees.

Heefj®íso 2

ke=Àleer 4 mJecele


HeeþîeHegmlekeÀeleerue He=<þ ¬eÀ. 10 Je 11 Jejerue (DeesU 21 les 43) Jee®ee Je ÒeMveeb®eer Gllejs oîee.

[Òel³eskeÀ DeeF& ceguee®³ee ...................... ...................... veel³eeletve efveKeUtve peeleele.]


1 2

Je[erue DeeHeues DeÞet Demes ueHeJeleele

1 2

ceguee®³ee pevceeveblej DeeF& l³eeuee DeMeer Ie[Jeles.

DeeHeu³eeuee Ie[JeCeejer DeeF& DeeHeu³eemeeþer DeMeer Demeles

2 3 4 1

SAMPLE C

ONTENT

26


26

ke=À.3. Keeueerue Ieìveeb®es HeefjCeece efuene. i. mebJeeo veecekeÀ meslet yeebOeuee peeCes. HeefjCeece: mebJeeoeletve yeeHee®eb yeeHe DemeCeb þUkeÀHeCes peeCeJele jenleb. ii. cetue meeleemecegêeHeej peeCes. HeefjCeece: legìCeeN³ee veel³ee®eer Jesovee DeeF&Jeef[ueebvee Demenîe nesles. ke=À.1. Keeueerue Meyoebmeeþer Heefj®ísoeleerue meceeveeLeea Meyo

MeesOetve efuene. i. jnm³e ii. cepeyetle iii. cecelJe iv. ³eelevee Gllej: i. iet{ ii. keÀCeKej iii. Jeelmeu³e iv. Jesovee ke=À.2. Keeueerue Meyoeb®es efJe©odOeeLeea Meyo efuene. i. keÀþesj ii. þUkeÀ iii. Ke[lej Gllej: i. ce=ot ii. Hegmeì iii. meesHes ke=À.3. Keeueerue Meyoeb®es Je®eve yeouee. i. {eue ii. meslet iii. He[os iv. ogJes Gllej: i. {eueer ii. meslet iii. He[oe iv. ogJee ke=À.4. Keeueerue Meyoeble ueHeuesues Meyo MeesOetve efuene. peyeeyeoejer®ee – Gllej: peyeeyeoejer, peyeeye, oejer, oeye, pejer, yeeye, yeepejer, yejer ke=À.1. Je[erue DeeHeues DeÞet FlejebHeemetve keÀe ueHeJele

Demeleerue, Demes legcnebuee Jeeìles? Gllej: SKeeoîee keÀmeesìer®³ee efkebÀJee og:Keo Òemebieer Iejeleerue meom³e

DeÞetbJeeìs DeeHeu³ee YeeJevee J³ekeÌle keÀjleele; cee$e Je[erue DeeHeues DeÞet FlejebHeemetve ueHeJeleele. mebHetCe& Ieje®eer peyeeyeoejer l³eeb®³eeJej Demeles, l³eecegUs Je[erue keÀcekegÀJele He[u³eeme mebHetCe& Iej keÀesuece[tve peeles. Jeef[ueeb®³ee [esUîeeble DeÞet Heentve Flejeb®eener Oeerj megìt MekeÀlees, cnCetve®e mebHetCe& kegÀìgbyeeuee DeeOeej osC³eemeeþer keÀþerCe Òemebieeuee leeW[ osC³eemeeþer, l³eebvee þece GYes jeneJes ueeieles. [esUîeeble DeÞet Deeues, lejer les l³eeb®es l³eebvee®e HegmeeJes ueeieleele. lesner keÀesCee®³eener vekeÀUle! ceggueeb®³ee Yeu³eemeeþer DeveskeÀJesUe Jeef[ueebvee keÀþesj JneJes

ueeieles DeeefCe ³ee keÀþesj Je peyeeyeoejer®³ee cegKeJeìîeeceeies Jeef[ueeb®eer cee³ee ueHeueer peeles.

ke=À.1. Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. i. Gllej: 1. ieg©oef#eCee 2. keÀeveceb$e ii. Gllej: 1. mvesne®³ee ce³ee&oe Deesueeb[lees. 2. Jewje®³ee ce³ee&oe Deesueeb[lees. ke=À.2. Heefj®ísoe®³ee DeeOeejs keÀesCe les efuene. i. keÀmeesìer®³ee keÀeUele HeefjefmLeleerJej keÀMeer ceele keÀje³e®eer ner

efMekeÀJeCe osCeeje ii. PeesHeleevee jespe veJeer iees<ì meebieCeejer Gllej: i. iegª ii. Deepeer ke=À.1. ®etkeÀ keÀer yejesyej les efuene. i. cew$eermeejKeer YeeJevee KetHe met#ce Je lejue Demeles. ii. efce$e meceesj efomeuee, keÀer cew$eerner efomeles®e. iii. peieC³eemeeþer efnleef®eblekeÀe®eer, ceeie&oMe&keÀe®eer, iegª®eer iejpe

Yeemeles. iv. Deepeeruee MeesOeC³eemeeþer Hee³e DeeHeesDeeHe IejekeÀ[s JeUleele. Gllej: i. yejesyej ii. ®etkeÀ iii. yejesyej iv. ®etkeÀ


ke=Àleer 4 mJecele

Heefj®íso 3



1 2

efMe#eCe Iesleu³eeveblej

efMe<³e iegªuee ns oslees iegª efMe<³eeuee ns oslees

1 2

MespeejOece&

Oeeiee pegUuee Demeu³eeme Oeeiee legìu³eeme

HeeþîeHegmlekeÀeleerue He=<þ ¬eÀ. 11 Jejerue (DeesU 44 les 55) Jee®ee Je ÒeMveeb®eer Gllejs oîee.

[`cew$eer' ns SkeÀ Demeb®e ...................... ...................... ceveb og:Keer keÀªve peeleele.]

SAMPLE C

ONTENT

27


ke=À.2. i. `cew$eer' ns Gllej ³esF&ue Demee ÒeMve le³eej keÀje. Gllej: `Deveeefo Deveblee®eb, veJ³ee DeefYeveJe me=pevee®eb' nesCeejb

veeleb keÀesCeleb? ii. `Je=odOeeÞece' ns Gllej ³esF&ue Demee ÒeMve le³eej

keÀje. Gllej: Deepeeruee MeesOeC³eemeeþer Deelee keÀesCel³ee peeieskeÀ[s

JeUeJes ueeieles? ke=À.1. meceeveeLeea Meyoeb®³ee pees[îee pegUJee.

`De' ieì `ye' ieì i. efce$e De. efMe#ekeÀ ii. efMe<³e ye. Deble:keÀjCe iii. ceve keÀ. efJeoîeeLeea iv. iegª [. meKee

Gllej: (i – [), (ii – keÀ), (iii – ye), (iv – De) ke=À.2. Keeueerue Meyoeb®es efJe©odOeeLeea Meyo efuene. i. cew$eer ii. DeefYeveJe iii. mel³e iv. met#ce Gllej: i. Jewj ii. Hegjeleve iii. Demel³e iv. Òe®eb[ ke=À.3. Keeueerue JeekeÌ³eebleerue DeOeesjsefKele Meyoeb®es efuebie

yeouetve JeekeÌ³e Hegvne efuene. i. efce$e pejer meceesj efomeuee, lejer cew$eer keÀOeer efomele vemeles. Gllej: cew$eerCe pejer meceesj efomeueer, lejer cew$eer keÀOeer efomele vemeles. ii. jespe veJeer iees<ì meebieCeejer Deepeer, Deelee DeeþJeCeerle®e

peHeeJeer ueeieles. Gllej: jespe veJeer iees<ì meebieCeejs Deepeesyee, Deelee DeeþJeCeerle®e

peHeeJes ueeieleele. ke=À.4. Keeueerue Meyoeb®es Je®eve yeouee. i. mJeHve ii. keÀmeesìer iii. iees<ì iv. HejbHeje Gllej: i. mJeHves ii. keÀmeesìîee iii. iees<ìer iv. HejbHeje ke=À.5. Keeueerue Meyoeble ueHeuesues Meyo MeesOetve efuene. JeeleeJejCeele – Gllej: JeeJe, Jeej, Jeele, leeJe, leele, Jej, JeeJej, jJe, jle,

jCeele, lej, leJee

*ke=À.1. legce®³ee meJee¥le peJeU®³ee efce$ee®es / cewef$eCeer®es veeJe keÀe³e? cew$eer®eb veeleb legcner keÀmes efveYeJelee, les meefJemlej efuene.

Gllej: ceeP³ee meJee¥le peJeU®³ee cewef$eCeer®es veeJe cesIevee. cew$eer ³ee Meyoeb®ee DeLe& veerìmee Gceielener veJnlee lesJneHeemetve, cnCepes F³ellee HeefnueerHeemetve®eer Deece®eer cew$eer. l³ee Je³eele SkeÀ$e KesUCes, [yee KeeCes Je SkeÀe®e yeekeÀeJej yeepet-yeepetuee yemeCes ner®e Deece®³eemeeþer cew$eer®eer J³eeK³ee nesleer. oesIeeRHewkeÀer SkeÀ MeeUsle Deeueer veener, lej ogmejeruee ®egkeÀ®egkeÀu³eemeejKes Jeeìs. Heg{s Je³eemeesyele Deece®eer cew$eerner ¢{ nesle iesueer. ceeP³eemeeþer cew$eer efveYeeJeCes cnCepes ceeP³ee efce$e-cewef$eCeeRvee, l³eeb®³ee megKe-og:Keele efvejHes#eHeCes meeLe osCes; efkebÀyengvee cew$eer ns SkeÀ®e veeleb Demeb Deens, efpeLes meceesj®³ee ceeCemee®³ee DeHes#eeb®eb DeesPeb DeeHeu³eeJej vemeleb. ns veeleb jkeÌlee®³ee veel³eemeejKeb pevceecegUs pees[ueb peele veener, les DeeHeu³ee DeeJe[er-efveJe[er, mJeYeeJe pegUu³eeJej pees[ueb peeleb. l³eecegUs®e KeN³ee efce$e-cewef$eCeeRvee SkeÀceskeÀeb®eer ceveesJemLee, mecem³ee, og:Keb ner ve meebielee®e mecepeleele. SkeÀJesU efce$ee®³ee Deeveboele menYeeieer neslee Deeues veener lejer l³eeuee ceoleer®eer iejpe Demeleevee l³eeuee meeLe osCes ner®e ceeP³eemeeþer Kejer cew$eer Deens.

*ke=À.2. èfce$e efomeuee, lejer cew$eer®eb veeleb efomele veener' ³ee

efJeOeeveeyeeyele legce®es cele mHe<ì keÀje.

Gllej: cew$eer ner Decetle& YeeJevee Deens. les SkeÀ veeles Deens. YeeweflekeÀ JemletbÒeceeCes leer DeeHeu³eeuee vepejsuee efomele veener; Hejbleg Demes Demeues, lejerner DeeHeCe efle®es DeefmlelJe veekeÀeª MekeÀle veener. DeeHeu³ee efce$eeuee mebkeÀìmece³eer meeLe osCes, l³ee®³eemeesyele leemevedleeme ieHHee ceejCes, Òel³eskeÀ iees<ì l³eeuee meebieC³ee®eer F®íe nesCes ³ee meJee¥letve®e cew$eer peeCeJele Demeles. efce$e Deieoer jespe menJeemeele vemeuee, efkeÀl³eskeÀ ceefnves Yesì Peeueer vemeueer, lejer l³ee®³eeefJe<e³eer JeeìCeeN³ee mvesneletve, keÀeUpeerletve cew$eer®es veeles peeCeJele Demeles, cnCepes®e cew$eer ner vescekeÀer oeKeJelee ³esle veener; Hejbleg efle®es DeefmlelJe cee$e peeCeJele jenles.


ke=Àleer 4 mJecele

SAMPLE C

ONTENT

28


28

ke=À.1. Deeke=ÀefleyebOe HetCe& keÀje. Gllej: 1. ceeve-DeHeceeve 2. Òeefle<þe ke=À.2. efjkeÀec³ee peeieer ³eesi³e He³ee&³e efuentve JeekeÌ³e HetCe& keÀje. i. pevceeHeemetve megª Peeuesuee ne _______ ÒeJeeme! (DeeHeuee, veel³eeb®ee, cee³es®ee, ceeCemeeb®ee) ii. l³eeuee Meyoeb®eb _______ keÀe³e; HeCe Meyoeb®eb DeeYeeUner

DeHegjb He[sue. (veeleb®e, uesCeb®e, meeceL³e&®e, ef#eeflepe®e) Gllej: i. veel³eeb®ee ii. ef#eeflepe®e ke=À.1. Demel³e efJeOeeve DeesUKee. i. lee©C³e mebHeJetve JeeOe&keÌ³eekeÀ[s peeleevee ceeies HeenCes

DeHeefjne³e& Demeles. ii. pevceeHeemetve megª Peeuesuee veel³eeb®ee ne ÒeJeeme keÀOeer®e

efveCee&³ekeÀ GbyejþîeeJej ³esle veener. iii. veel³eeb®eer JeerCe Ieìdì HekeÀ[tve þsJeCeejer vemeles. iv. efHekeÀueb Heeve ieUCes ne mebmeeje®ee efve³ece Deens. Gllej: ii. pevceeHeemetve megª Peeuesuee veel³eeb®ee ne ÒeJeeme keÀOeer®e

efveCee&³ekeÀ GbyejþîeeJej ³esle veener. iii. veel³eeb®eer JeerCe Ieìdì HekeÀ[tve þsJeCeejer vemeles. ke=À.2. keÀejCes efuene. Dee³eg<³ee®³ee Debeflece ìHH³eeJej ceeies JeUtve Heeefnu³eeJej

DeeHeCe meeN³ee iees<ìer ceev³e keÀjlees. Gllej: ceeCetme pesJne JeeOe&keÌ³eekeÀ[s PegkeÀlees, lesJne keÀesCel³eener #eCeer

³ee peiee®ee Gbyejþe Deesueeb[tve HeueerkeÀ[®³ee peieele peeJes ueeiesue, ³ee®eer l³eeuee peeCeerJe nesles. efHekeÀueb Heeve ieUCeej®e ne peiee®ee efve³ece Demeu³eecegUs ³ee mel³eeuee meeceesjb peeJeb®e

ueeieleb. DeMee ceveefmLeleerle ceeCetme DeeHeu³ee DeeleeHe³e¥le®³ee ÒeJeemeekeÀ[s JesieUîee vepejsves Heent ueeielees. DeeleeHe³e¥le OeejCe kesÀuesues ceeve-DeHeceeve, Òeefleÿe, DenbkeÀej ns meJe& cegKeJeìs ³ee #eCeer efyevecenllJee®es Jeeìleele Je ieUtve He[leele. ³ee efJekeÀejebHeemetve ceve cegkeÌle nesleb Je l³eecegUs®e ³ee ìHH³eeJej DeeHeCe meeN³ee iees<ìer ceev³e keÀjlees.

*ke=À.3. Keeueer efouesu³ee cegodoîeeb®³ee DeeOeejs HeÀjkeÀ mHe<ì

keÀje.

lee©C³eeleerue veel³ee®ee ÒeJeeme

JeeOe&keÌ³eeleerue veel³ee®ee ÒeJeeme

Gllej:

lee©C³eeleerue veel³ee®ee ÒeJeeme

JeeOe&keÌ³eeleerue veel³ee®ee ÒeJeeme

i. Denbieb[, ceeve-DeHeceeve, Òeefle<þe ³eebmeejK³ee YeeJevee veel³eeb®³ee Dee[ ³esleele.

DenbkeÀej, ceeve-DeHeceeve, Òeefle<þe F. cegKeJeìs ieUtve ceve efvekeÀesHe nesles Je veJ³eeves veel³eebkeÀ[s Heent ueeieles.

ii. lee©C³eele veel³eebkeÀ[s ceeies JeUtve Heeefnues peele veener.

JeeOe&keÌ³eele ceeies JeUtve HeenCes DeHeefjne³e& Demeles. DeMeeJesUer leesHe³e¥le®ee ÒeJeeme JesieUîee mJeªHeele peeCeJelees.

ke=À.1. Keeueerue Meyoebvee Heefj®ísoeleerue meceeveeLeea Meyo MeesOetve

efuene. i. ³eewJeve ii. cneleejHeCe iii. efvece&U iv. DenbkeÀej Gllej: i. lee©C³e ii. JeeOe&keÌ³e iii. efvekeÀesHe iv. Denbieb[ ke=À.2. Heefj®ísoele Deeuesu³ee efJe©odOeeLeea Meyoeb®³ee pees[îee

MeesOetve efuene. Gllej: i. lee©C³e JeeOe&keÌ³e ii. ceeve DeHeceeve iii. ceeies Heg{s iv. MesJeì meg©Jeele ke=À.3. Keeueerue Meyoeb®es Je®eve yeouee. i. cegKeJeìe ii. Gbyejþe Gllej: i. cegKeJeìs ii. Gbyejþs

Heefj®íso 4



1 2

efveKeU, efvekeÀesHe ceve meceesj ³esleevee³ee meeN³eeb®eer keÀele ieUtve He[les

Denbieb[

HeeþîeHegmlekeÀeleerue He=<þ ¬eÀ. 11 Jejerue (DeesU 56 les 66)Jee®ee Je ÒeMveeb®eer Gllejs oîee.

[pevceeHeemetve megª Peeuesuee ...................... ...................... Ieìdì HekeÀ[tve þsJeCeejer!]


SAMPLE C

ONTENT

29


ke=À.4. Keeueerue Meyoeble ueHeuesues Meyo MeesOetve efuene.

DeepeHe³e¥le®ee – Gllej: Deepe, He³e¥le, Hele, leHe, Deele, peHe, ®eeHe, Deepe®ee. ke=À.1. JeeOe&keÌ³eelener ceeCetme veJeerve veel³eeb®eer JeerCe iegbHetÀ

MekeÀlees, Demes legcnebuee Jeeìles keÀe?

Gllej: Òesce, efpeJneUe ³ee YeeJevee ceeCemeemeeþer vesnceer®e KetHe cenllJee®³ee Demeleele. JeeOe&keÌ³eeceO³es lej ceeCetme nUJee, YeeJeveeÒeOeeve neslees, l³eecegUs ³ee ìHH³eeJejner ceeCetme vekeÌkeÀer®e veJeerve veeleer pees[t MekeÀlees. JeeOe&keÌ³eele meJe&meeOeejCeHeCes Dee³eg<³eele ³esCeejs veJes veeles cnCepes veeleJeb[e®es veeles. ³ee ìHH³eeJej J³ekeÌleer ³ee ogOeeJej®³ee meeF&®es-veeleJeb[eb®es-efpeJeeHee[ keÀewlegkeÀ keÀªve veJeerve veel³eeb®eer JeerCe iegbHeÀleele. veeleJeb[ebJej cee³ee, Jeelmeu³e ³eeb®ee Je<ee&Je keÀjle l³eebvee mebmkeÀejªHeer DeeMeerJee&oner osleele. ³ee®e ìHH³eeJej cew$eer®es veJes veelesner iegbHeÀlee ³esles. Dee³eg<³eYej peyeeyeoeN³eeble iegbleuesuee ceeCetme ³ee ìHH³eeJej Lees[e efveJeeble Demelees, l³eecegUs veJeerve efce$e-cewef$eCeer pees[Ces, l³eeb®³eemeesyele JesU IeeueJeCes, ³eeletve cew$eer®ee DevegYeJe Ieslee ³eslees®e. l³ee®eyejesyej DeveskeÀJesUe Demes efometve ³esles, keÀer ³ee keÀeUele HeÀeJeu³ee JesUe®ee meogHe³eesie keÀjC³eemeeþer DeveskeÀ Je=odOe ceb[Uer meceepekeÀe³e& keÀjleele. ³eeletve les p³eebvee ceole keÀjleele, l³eeb®³eeMeer l³eeb®es KetHe Ieìdì veeles efJeCeues peeles- ceeCegmekeÀer®es.

DeMeejerleerves, JeeOe&keÌ³eelener ceeCemes veJeerve veel³eeb®eer JeerCe iegbHetÀ MekeÀleele.

*ke=À.1. JeieeakeÀjCe keÀje.

Gllej:

pevceeves ÒeeHle

veeleer meeefvveO³eeves ÒeeHle

veeleer 1. DeeF& 1. iegª 2. Je[erue 2. efce$e 3. Deepeer 3. cew$eerCe 4. YeeT 4. efnleef®eblekeÀ 5. yenerCe 5. Mespeejer

*ke=À.2. `veeleb' ³ee Decetle& mebkeÀuHevesletve J³ekeÌle nesCeeN³ee efJeefJeOe

YeeJevee efuene. Gllej: ceveg<³e ne DeveskeÀ veel³eeb®³ee yebOeveele iegbHeÀuee iesuesuee

Demelees. `veeleb' ner ¢M³e Jemlet veener, lej SkeÀ yeebefOeuekeÀer®eer YeeJevee Deens. SkeÀ®e YeeJevee Demeueer lejer Òel³eskeÀ veel³eeHejer l³eeuee efJeefJeOe íìe ÒeeHle nesleele. DeeF&®es Òesce, Deepeer®es Jeelmeu³e, Jeef[ueeb®eer cee³ee ner meJe& Òescee®eer, mvesne®eer JesieJesieUer ªHes ³ee efJeefJeOe veel³eebletve DevegYeJelee ³esleele. efce$e-cewef$eCeeRmeesyele®³ee veel³eeletve peeCeJeCeejer cew$eer®eer, oesmleer®eer YeeJevee p³eeuee DevegYeJeeme ³esles, l³ee®eb Dee³eg<³e SkeÀe efveKeU Deeveboeveb Yeªve peeleb. YeeT-yenerCe ³eeb®³eeyejesyej®³ee veel³eeletve mvesn, keÀewlegkeÀ, DeeHeuesHeCee ³ee YeeJevee peeCeJetve ³esleele. ieggª-efMe<³ee®³ee veel³eele Deeoj³egkeÌle Òescee®ee DevegYeJe ³eslees. ner meJe& veeleer Decetle& Demeueer, cnCepes®e [esUîeebvee efomele vemeueer, lejer ceveeuee peeCeJeleele, DevegYeJelee ³esleele. Òel³eskeÀ veel³eeletve peeCeJeCeejer YeeJeves®eer SkeÀ SkeÀ íìe DeeHeu³ee Dee³eg<³eele jbie Yejle peeles, l³eecegUs veeleb ner mebkeÀuHevee SKeeoîee DeieefCele HeekeÀUîee Demeuesu³ee HegÀueeÒeceeCes yengjbieer Deens.

*ke=À.3. mJecele ceeCemee®³ee pe[CeIe[Ceerle Demeuesueb veel³ee®eb cenllJe

meesoenjCe mHe<ì keÀje. Gllej: ceeCetme pevceeuee Deeu³eeHeemetve DeveskeÀ veeleer pees[le Demelees.

³ee veel³eeb®ee, l³eecegUs pees[u³ee peeCeeN³ee ceeCemeeb®ee DeeHeu³eeJej ÒeYeeJe He[lees. DeeHeu³ee keÀUle vekeÀUle DeJeleerYeJeleer®³ee ceeCemeebceOeerue iegCe, l³eeb®es mebmkeÀej DeeHeCe Iesle Demelees. ³ee®es Gllece Je meJee¥vee Heefjef®ele GoenjCe cnCepes meeves ieg©peer. DeeF&ves efouesu³ee mebmkeÀeje®³ee efMeoesjerJej®e M³eece®ee Heg{s SkeÀ DeeoMe& efMe#ekeÀ Je meceepemesJekeÀ nesT MekeÀuee. ueneveHeCeer DeeF&ves ©peJeuesues mesJeeYeeJe, YesoeYeso ve keÀjCes, Òesce, cecelee ns meJe& iegCe M³eece®³ee J³eeqkeÌlecellJee®ee Yeeie Peeues. Deieoer meeceev³e ceeCetmemegodOee DeeF&-Je[erue, efce$e Fl³eeoer veel³eebletve keÀener

HeeþeOeeefjle ÒeMveesllejs

ke=Àleer 4 mJecele

Mespeejer efnleef®eblekeÀ

Deepeer

efce$e

cew$eerCe

Je[erue

yenerCe

YeeT

iegª DeeF&

SAMPLE C

ONTENT

30


30

vee keÀener efMekeÀle®e Demelees. iegªkeÀ[tve %eeve ÒeeHle nesles, lej DeeF&-Jeef[ueebkeÀ[tve efveJ³ee&pe Òesce keÀjC³ee®eer keÀuee DeeHeCe efMekeÀlees. l³eeb®³ee menJeemeele l³eeb®es iegCe DeeHeCe efMekeÀlees®e; HeCe l³eebveer peeieªkeÀHeCes DeeHeu³eeuee efMekeÀJeuesu³ee DeveskeÀ iees<ìer DeeHeCe Dee³eg<³eYej DeeHeu³ee J³eeqkeÌlecellJeele yeeCeJelees. Deieoer GleejJe³eelener Deepeer-Deepeesyee DeeHeu³ee veeleJeb[ebvee mebmkeÀejeb®eer efMeoesjer osleele, l³eecegUs Dee³eg<³ee®³ee Òel³eskeÀ ìHH³eeJej veeleer ner ceeCemee®es peerJeve DevegYeJemece=odOe keÀjle Demeleele.

ke=À.1. Heeþeleerue GHemeie&Ieefìle Je Òel³e³eIeefìle Meyo MeesOetve

efuene. Gllej:

GHemeie&Ieefìle Òel³e³eIeefìle Òel³eskeÀ, mJekeÀer³e, HejkeÀer³e, efvekeÀesHe, efveKeU, efveefJe&Jeeo, DeefYevve, DeHegjb, DeefYeveJe, DeefleMe³e, Deveeefo, Deveble

veecekeÀ, efnleef®eblekeÀ, ceeie&oMe&keÀ, keÀewìgbefyekeÀ efveCee&³ekeÀ, þsJeCeejer

ke=À.2. Keeueerue Meyoeb®ee efJeûen keÀªve meceemee®es veeJe

efuene. i. DeefYevve ii. ieg©oef#eCee Gllej: Meyo efJeûen meceeme i. DeefYevve efYevve vemeuesues ve_e lelHeg©<e meceeme ii. ieg©oef#eCee ieg©uee oîeeJe³ee®eer

oef#eCee ceO³eceHeoueesHeer meceeme

ke=À.3. Keeueerue Meyoeb®es mebOeer keÀje. i. [esUe + Deele ii. Deved + Deeefo Gllej: i. [esUîeele ii. Deveeefo ke=À.4. Keeueerue Meyoebleerue uesKeveefve³eceebvegmeej De®etkeÀ Meyo

efuene. i. efíefvve / íervveer / efívveer / efíCveer ii. efnleef®eblekeÀ / nerleef®eblekeÀ / nerleef®elebkeÀ / nerle®eeRlekeÀ iii. Denbie[ / Debnbie[ / Denbieb[ / Debnieb[ iv. HeefjmLeerleer / HejerefmLeleer / HejermLeerleer / HeefjefmLeleer Gllej: i. efívveer ii. efnleef®eblekeÀ iii. Denbieb[ iv. HeefjefmLeleer

ke=À.5. Keeueerue JeekeÌ³eeble ³eesi³e efþkeÀeCeer efJejeceef®evneb®ee JeeHej keÀªve JeekeÌ³es Hegvne efuene.

i. DeMeer ner yengjbieer JeerCe DeueieoHeCes veel³eeb®es SkeÀ SkeÀ Heoj DeeHeu³eemeceesj Gueie[le peeles

ii. lesJne®e les veeleb Deveeefo Deveblee®eb veJ³ee DeefYeveJe me=pevee®eb nesleb ns cee$e efveefJe&Jeeo mel³e

iii. ³eeuee Meyoeb®eb ef#eeflepe®e keÀe³e HeCe Meyoeb®eb DeeYeeUner DeHegjb He[sue

iv. cew$eer ns SkeÀ Demeb®e veeleb Deens Gllej: i. DeMeer ner yengjbieer JeerCe DeueieoHeCes veel³eeb®es SkeÀ-

SkeÀ Heoj DeeHeu³eemeceesj Gueie[le peeles. ii. lesJne®e les veeleb `Deveeefo Deveblee®eb, veJ³ee DeefYeveJe

me=pevee®eb' nesleb ns cee$e efveefJe&Jeeo mel³e ! iii. ³eeuee Meyoeb®eb ef#eeflepe®e keÀe³e; HeCe Meyoeb®eb

DeeYeeUner DeHegjb He[sue. iv. `cew$eer' ns SkeÀ Demeb®e veeleb Deens. ke=À.6.Keeueerue Meyoeb®³ee peeleer DeesUKetve l³eeb®ee ÒekeÀej

efuene. ceeCetme, peeleele, ne, lejue, yengjbieer, Jeelmeu³e meeOeles, l³ee Gllej:

veece meJe&veece efJeMes<eCe ef¬eÀ³eeHeo

ceeCetme ne lejue peeleele

Jeelmeu³e l³ee yengjbieer meeOeles

ke=À.7. Keeueerue JeekeÌ³eeleerue keÀeU DeesUKee. i. Òel³eskeÀ DeeF& ceguee®³ee pevceeveblejner l³eeuee Ie[Jele®e jenles. Gllej: jerefle Jele&ceevekeÀeU ke=À.8. Keeueerue JeekeÌ³eeb®ee ÒekeÀej DeesUKee. (Dee%eeLeea / efJeOeeveeLeea / ÒeMveeLeea / GodieejeLeea /

vekeÀejeLeea) i. Deeveboe®ee cegKeJeìe OeejCe kesÀuesu³ee DeeF&-Jeef[ueeb®eb og:Ke

cegueebvee keÀUCeej keÀmeb Deved keÀOeer? ii. veel³eeb®eer JeerCe ner DeMeer®e Demeles, Ieìdì HekeÀ[tve þsJeCeejer ! iii. DeeF&®³ee [esUîeebletve PejCeeN³ee DeÞetb®eer keÀLee meeN³eebvee®e

ceeefnleer Deens. iv. cew$eer keÀOeer efomele vemeles. Gllej: i. ÒeMveeLeea ii. GodieejeLeea iii. efJeOeeveeLeea iv. vekeÀejeLeea

J³eekeÀjCe efJeYeeie

SAMPLE C

ONTENT

31


ke=À.9. DeuebkeÀej DeesUKee. i. osn osJee®es cebefoj ~ Deele Deelcee HejcesMJej~~ ii. kegÀìgbyeJelmeue FLes HeÀCeme ne~ keÀefìKeeboîeeJej IesTefve yeeUs~ keÀefLeles l³eeuee kegÀMeue cegueeb®es~ iebieepeefU®es yesle DeeieUs~~ Gllej: i. ªHekeÀ DeuebkeÀej ii. ®esleveiegCeeskeÌleer DeuebkeÀej ke=À.10. veeJes efuene. i. m$eer-Heg©<eebvee SkeÀceskeÀebefJe<e³eer JeeìCeejs DeekeÀ<e&Ce, Òesce,

Yesìer®eer leUceU, efJejn ³eeb®es JeCe&ve keÀjCeeje jme

ii. Ye³eevekeÀ, Yeerefleoe³ekeÀ JeCe&ves, ce=l³et, YetleÒesle, mceMeeve, nl³ee ³eeb®es JeCe&ve keÀjCeeje jme

iii. YeeqkeÌleYeeJe Je Meeble mJeªHeeleerue efvemeiee&®es JeCe&ve keÀjCeeje jme

Gllej: i. Me=bieej jme ii. Ye³eevekeÀ jme iii. Meeble jme ke=À.11.JeekedÀÒe®eej Je l³eeb®³ee DeLee&®³ee pees[îee pegUJee.

`De' ieì `ye' ieì i. keÀele ìekeÀCes. De. [esUîeeble DeÞet ³esCes. ii. HeeueJeer HegÀìCes. ye. veJeerve ªHe OeejCe keÀjCes. iii. [esUîeeble HeeCeer ³esCes. keÀ. Heeefþbyee osCes. iv. HeeþerMeer GYes jenCes. [. veJeerve meg©Jeele nesCes.

Gllej: (i – ye), (ii – [), (iii – De), (iv – keÀ) ke=À.12.Keeueerue JeekedÀÒe®eejeb®ee DeLe& meebbietve JeekeÌ³eele

GHe³eesie keÀje. i. ngjngj ueeieCes – efpeJeeuee ®egìHegì ueeieCes. JeekeÌ³e: jespe mebO³eekeÀeUer Iejer Hejle ³esCeeje DeeHeuee cegueiee

je$eerHe³e¥le Iejer ve Deeuesuee Heentve JeemebleeryeeF¥®³ee ceveeuee ngjngj ueeieueer.

ii. efpeJee®eer GueIeeue nesCes – keÀeUpeerves DemJemLe nesCes. JeekeÌ³e:DeeHeu³ee ieeJeele Hetj Deeu³ee®es mecepeu³eeJej keÀeceeefveefcelle

cegbyeF&uee Deeuesu³ee meceerj®³ee efpeJee®eer GueIeeue nesT ueeieueer.

iii. leejsJej®eer keÀmejle keÀjCes – DeefleMe³e DeJeIe[ keÀece

keÀjCes. JeekeÌ³e:jespe mekeÀeUer Iejeleerue keÀeces DeeìHetve keÀeceeJej peeC³eemeeþer

JesUsle ìs^ve HekeÀ[leevee DeeF&uee leejsJej®eer keÀmejle keÀjeJeer ueeieles.

iv. keÀeveceb$e osCes – cenllJeHetCe& %eeve osCes. JeekeÌ³e: Jeef[ueebveer ueneveHeCeer®e Goîeesie ®eeueJeC³eeefJe<e³eer®ee

keÀeveceb$e efou³eecegUs meleerMeuee l³eeb®ee Goîeesie Heg{s vesCes menpe MekeÌ³e Peeues.

v. ceele keÀjCes – HejeYetle keÀjCes. JeekeÌ³e: Hene[emeejK³ee De[®eCeeRJej ceele keÀjle efMeJeje³eebveer

mJejep³ee®eer mLeeHevee kesÀueer.

*ke=À.1. Heeþele HejmHejefJejesOeer Meyo JeeHeªve keÀener JeekeÌ³eeb®eer j®evee kesÀueer Deens.

Goe. keÀOeer DeeF& DeeHeu³eemeeþer Gyeoej Meeue Demeles, lej keÀOeer keÀCeKej {eue Demeles. DeMee ÒekeÀej®eer JeekeÌ³es mJele: le³eej keÀje.

Gllej: efJeoîeeL³ee¥veer ne GHe¬eÀce mJele: mees[JeCes DeHesef#ele Deens. GoenjCeeoeKeue Keeueer keÀener JeekeÌ³es osC³eele Deeueer Deensle.

i. og:Kee®³ee keÀeUîeekegÀìdì je$eerletve meewK³ee®eer meesvesjer Heneì Gpee[les.

ii. l³ee ueneveMee PeesHe[erle jenCeeN³ee ceeCemeeb®eer ceveb cee$e ÒeemeeoemeejKeer efJeMeeue nesleer.

iii. DeJe³eJeoevee®³ee mebkeÀuHeeletve SkeÀ efJePelee efoJee ogmeN³ee efoJ³eeuee ÒekeÀeMeceeve keÀª MekeÀlees.

GHe¬eÀce

SAMPLE C

ONTENT

https://www.targetpublications.org/std-9th-perfect-marathi-kumarbharati-notes-marathi-medium-mh-board.html

Documents

01 Vandya Vande Mataram - Target Publications · SAMPLE CONTENT J³eekeÀjCe efJeYeeie 1 Meyoeb®³ee peeleer 254 2. DeuebkeÀej 258 3. jmeefJe®eej 260 4. Je=lleefJe®eej 262 5