Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գ ԱԱ Ա Ա Ա Ա Ա Ա

Ա Ա Ա

Ա ԱԳ

Ա Ա Գ Գ

Ա Ա ԱԳ

Գ

ԱԳ

Ա

Ա Գ Ա

Ա Ա

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Գ ց

Գ

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների

կրթության միջոցով ր եկոր րատ ջ

Գրանիշեր եռնարկի րատարակման նպատակն աջակցել առցանց տիրույթում մարդու իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող խոսքին շար ման երիտասարդական քարո արշավին եռնարկը նախատեսված ին պես որմալ այնպես լ ո որմալ կրթության ոլորտի այն մասնա ետների ամար ովքեր ատելություն տարածող առցանց խոսքի խնդրի լուծումը տեսնում են մարդու իրավունքների կրթության տեսանկյունից եռնարկը նախատեսված ից տարիքային խմ ի ամար սակայն ընդ րկված վար ությունները կարող են արմարեցվել նա այլ տարիքային խմ երին

Գ ց

եռնարկում արտա այտված տեսակետները կարող են արտացոլել վրոպայի խոր րդի տեսակետները

Այս րատարակության եղինակային իրավունքները պատկանում են աղաքացիական որում ա սարակական կա մակերպությանը Այս րատարակության ո մի մաս ի կարող վերար տադրվել կամ տարածվել առ տրային նպատակներով որ լեկտրոնային լա երային կրի ներ ամացանց այլն կամ մեխանիկական այդ թվում պատ ենա անման այնա րման կամ տեղեկատվության պա պանման կամ տարածման որ ամակար ի միջոցով առանց կա մակերպության նախնական րավոր թույլտվության լ ասցե Այս րատարակության նյութերի վերարտադրությունը թույլատրելի միայն շա ույթ ետապնդող կրթա կան նպատակներով սկ նաղ յուրին շ րիտ ղում տալու պայմանով

Այս աստաթղթի ետ կապված ոլոր մյուս արցերով նամակա րությունը պետք ասցեա րվի վրոպայի խոր րդի րիտասարդական արցերի դեպարտամենտ ետ յալ ասցեով

տրաս ուր ի վրոպական երիտասարդական կենտրոն

լ ասցե

ար մանությունն իրականացվել աղաքացիական որում կողմից վրոպայի խոր րդի թիվ ուշա րի իման վրա

այերեն րատարակության աշխատանքը կատարել են ար մանի խմ ա իր ոնա ով աննիսյան ր ա րի աթենիկ աղդասարյան այերեն րատարակության իտական խմ ա իր արինե անու արյան որ ա իտությունը աթ իկ ար արյանի ջադրումը վ ենիա վանովա

աղաքացիական որում անուն քաղաքացիական ասարակության ար ացման երի տասարդական ամա ործակցության ասարակական կա մա

կերպություն Գ Ա Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրա

վունքների կրթության միջոցով եռնարկի սույն թար մանությունն իրականացվել րատարակվել վրոպայի խոր րդի թույլտվությամ այաստանում ու րաստա նում իդերլանդների ա ավորության դեսպանության ինանսական

աջակցությամ

վրոպայի խոր ուրդ պա րված այաստանում

Գ

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 3

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼԱԿԱՆ ԽՈՍՔ

եր երախտա իտությունն ենք այտնում ոլոր նրանց ովքեր իրենց առաջարկություններով ար ա անքներով նպաստեցին

այս եռնարկի ստեղծմանը ասնավորապես

ատելություն տարածող խոսքին շար ման քարոարշավի ետա ա աշխատանքները կանոնակար ող

խմ ի ան դա եր երջիո ել որին ո րան ւնի սին ենոն տե ենսին րիտասարդության ար ցե րով

խոր րդատվական խոր ուրդ ոուրենս եր մանդին Ալեքսանդրա իտրովի նե եվի ին իկ լե Ակին ցիին րիտասարդական արցերով եվրո պական ղեկավար կո տե իեն ան րա անթին վրո պական երիտասարդական տեղեկատվական խոր րդա տվական ործակալություն ե ի ոկուպիլովային վրոպական եիտասարդական որում

արիուշ Գր ե իին թրեյներ րիստինա ին ին վրոպական երիտասարդական քարտերի ություն

լաուդիա ենցին եր ելանդի եվրոպական կենտրոն Ան նի իլտանենին իտոր ո ին խոր րդական

Անն ե երին արդու իրավունքների ան նակատարի րասենյակ Գորդանա երջանին րեխաների ծրաիր ի ի արդին լվանա ա իին եյմս ոուսոնին ամացանցի կառավարման ստորա ա անում ոլա ք ոլթերսին ասի ան անդուր ողականության

դեմ եվրո պական ան նա ողովի քարտուղարություն ո ե ու երին ուլիա երերվային րթության

դե պար տա նտ Անկա ուքսանդեր անդեա ենո տեմա յին յլին ոնե անին լեր ւ ինսկիին ոդ ո մա նին ոյվինին րիտասարդության արցերով

դե պար տա նտ ին պես նա վրոպայի խոր րդի

ոլոր անդա երին

ենք արել ենք նարավոր ամեն ան որպես ի ներառենք տեքստե րի վար ությունների ոլոր եղինակներին ըստ ար

ան վույն նա ատենք նրանց կատարած աշխատանքը այցում ենք ո լոր նրանց ներողամտությունը ովքեր են ընդ րկվել ուրախ կլի նենք կատարել ան րա եշտ ուղղումները աջորդ րատարակության մեջ

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով4

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ՆԱ ԽԱ ԲԱ Ն

Գրանիշեր կո վող այս եռնարկը ար եքավոր ործիք ին պես ատելություն պարունակող քարո ող խոսքի դեմ պայքարում այնպես լ մարդու իրավունքների ամրապնդման ործում ուք ի արկե կարող եք արցնել սկ ին ու մենք պետք ընդ անրապես ան ան ստանանք այդ

կապակցությամ որ ողովրդավարական ասարակությունում մար դիկ ա ատ արտա այտվելու իրավունք ունեն Այո իսկապես արտա այտման ա ատությունը մարդու իմնարար իրավունքներից մեկն որը տարածվում նա այն աղա արների վրա որոնք կարող են վիրավորել ցնցել

կամ ան ան ստացնել մարդկանց ակայն ատելություն պարունակող տարածող խոսքը կարող դառնալ ատելության իմքով իրական անցա ործություն ների

պատ առ նման անցա ործությունները արդեն իսկ կործանել են ա մաթիվ մարդկանց խլել ա ում կյանքեր

Ատելություն պարունակող տարածող խոսքը դար ել ամանակակից վրոպայում ան ան դուրողա կանության այլատյացության ամենատարածված երից մեկը ատկապես մտա ո ի

ատելություն տարածող խոսքի առկայությունը քաղաքական խոսույթում այն թե որքան սովորական են դար ել նման դրս որումները անրային ոլորտում մասնավորապես ամացանցում Այն որ անընդունելին դառնում ընդունելի վերածվում նորմի իրական սպառնալիք մարդու իրավունքների ամար վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող խոսքին շար ումը եռնարկվել առավելապես նպատակ ունենալով ակա դել ատելություն քարո ող պարունակող

խոսքի որպես սովորական եր ույթ ընկալելու ընդունելու միտմանը կասեցնել դրա նորմի վերածվելու ործընթացը ատկապես առցանց տիրույթում

Անառարկելի այն աստը որ ամացանցը մե տալիս ապես նոր ործիքներ աղորդակցության ամերաշխության արտա այտման սոցիալական ո ոխություններին նպաստելու

ամանցի ամար ակայն մենք պետք թույլ տանք որ այն դառնա առցանց ալածանքների քարո ու թյան ործիք ատելություն քարո ող արտադրող աղա արախոսությունների ամար Առցանց արտա այտման ա ատությունը պետք նա նշանակի առցանց վախի ացակայություն

վրոպայի խոր ուրդը առաջինն ր որ սա մանեց ատելություն տարածող խոսք ե րույթը կո արեց դատապարտել ամացանցում տարածվող այլատյածությունը ռասի մը րավական միջոցները ա ա անց կար որ են սակայն դրանք ավարար են իակ երկարա ամկետ լուծումը կրթությունն քանի որ միայն կրթության միջոցով կարելի կանխար ելել ատելություն տարա ծող խոսքը սովորեցնել ացա այտել դատապարտել այն ին պես նա խթանել նման դրս որումների ո երի նկատմամ ամերաշխության ացողության ավորումը

արդու իրավունքների մասին միջոցով ամար սովորելը առանցքային նշանակություն ունի մարդու իրավունքների նկատմամ ար անքի պաշտպանության ործուն մթնոլորտի ավորման պա պանման ամար ատկապես աշվի առնելով այն սրընթաց ո ոխությունները որ ծավալվում են մեր ասարակություններում ա առավելապես վերա երում երեխաներին երիտասարդներին ամանակակից աշխար ում անկասկած պետք ներառվի մեդիա ոլորտի

ամացանցային րա իտության վերա երյալ կրթական ծրա րերի մեջ

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 5

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող խոսքին շար ման քարո արշավը իրականացնում են ենց երիտասարդները նրանք են եղել այս շար ման նախա եռնողները նրանք են որոշում թե ին պես այն պետք իրականացվի ա ա ա անց կար որ նա աշվի առնելով որ ամացանցում ատելություն տարածող պարունակող խոսքի ին պես նա ծաղրի ա ա եկման նվաստացման միջոցով մարդու իրավունքների ոտնա արման իմնական ո երն ու թիրախները ենց նրանք են

ույս ունեմ որ այս ուղեցույցը կսկսեն կիրառել դպրոցներում երիտասարդական կա մա կերպություններում կենտրոններում որ այն կտարածվի նա ամացանցում ս կո եմ անում ուսանողներին աշակերտներին ուսուցի ներին ոլոր մյուս շա ա ր իռ կողմերին ա ատորեն

տա ործել այն միանալ մեր քարո արշավին կեք տա ոծենք Գրանիշեր ը ատելությանը դիմակայելու ամար

որ յորն ա լանդ

վրոպայի խոր րդի Գլխավոր քարտուղար

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով6

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

անուն ողովրդավարության վրոպայի խոր րդի կողմից տարվող աշխատանքի իմքում ընկած կրթությունը ա ավասարապես վերա երում ին պես դպրոցական կրթությանը այնպես լ ողովրդավարությունը ործադրելուն միտված ցկյանս ուսումնառությանը ո որմալ կրթական ործունեության շրջանակներում արդու իրավունքների ողովրդավարական քաղաքացիության

կրթությունը կայուն ողովրդավարություն ապա ովելու ամենա ործուն ան ոխարինելի աղադրի ներից

Ատելություն պարունակող տարածող խոսքը ռասի մի խտրականության ամենաան ան ստացնող երից մեկն որը ա ա նացող տարածում տնում վրոպայի ողջ տարածքով մեկ ատկապես ամացանցի սոցիալական մեդիայի միջոցով Ատելություն պարունակող տարածող առ ցանց խոսքը ընդամենը անդուր ողականության ացակայության թնոցենտրի մի սառ ցա լեռան տեսանելի ա աթն ա ուղղակիորեն ա դում ենց երիտասարդների վրա քանի որ ենց նրանք են դառնում առցանց տիրույթում մարդու իրավունքների ոտնա արման

ործիքը ո ը ին դեռ վրոպային ան րա եշտ որպես ի երիտասարդները խնամքով սրտացավությամ վերա երվեն մարդու իրավունքներին որոնք ողովրդավարության կյանքի ապա ովա րությունն են

«Գրանիշեր» եռնարկի րատարակման նպատակն աջակցել առցանց տիրույթում մարդու իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող խոսքին շար ման երիտասարդական քարո արշավին եռնարկը նախատեսված ին պես

որմալ այնպես լ ո որմալ կրթության ոլորտի այն մասնա ետների ամար ովքեր ատելություն տարածող առցանց խոսքի խնդրի լուծումը տեսնում են մարդու իրավունքների կրթության տեսանկյունից Ձեռնարկը նախատեսված ից տարիքային խմ ի ամար սակայն ընդ րկված վար ությունները կարող են արմարեցվել նա այլ տարիքային խմ երին

«Գրանիշեր» եռնարկը աղկացած վար ություններից որոնք մշակվել են ատելություն պարունակող տարածող խոսքի մարդու իրավունքների կրթությանը անդակելու ամար

ացի նշված վար ություններից եռնարկում ետեղված են նա ացատրական տեքստեր ընդ անուր տեղեկություններ որոնք կ նեն ուսուցի ներին կամ ո որմալ ոլորտում աշխատող ուսուցանողներին կիրառել տվյալ եռնարկը Գրքում ներառված վար ությունները միավորող ինը իմնական թեմաներից են կի եր ալածանքը արտա այտման ա ատությունը ատելություն տարածող խոսքը մարդու իրավունքները եռնարկում նա կան տակար խոր ուրդներ թե ին պես կարելի երիտասարդներին խրախուսել որպես ի նրանք մասնակցեն քարո արշավին

նախա եռնելով սե ական ործողությունները

Եվրոպայի խորհուրդը բաղկացած է 47 անդամ-պետություններից, ինչը փաստացիորեն նշանակում է, որ այն ներառում է գրեթե ողջ եվրոպական մայրցամաքը: Եվրոպայի խորհրդի հիմնական նպատակներից մեկը համընդհանուր ժողովրդավարական և իրավական սկզբունքների մշակումն է ՝ Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի և անհատի պաշտպանությանը վերաբերող այլ կից փաստաթղթերի հիման վրա:

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 7

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ԲովանդակությունԳԼՈՒԽ 1 – ՁԵՌՆԱՐԿԻ ՄԱՍԻՆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

երածություն

Ատելություն տարածող առցանց խոսքի խնդիրը

ԳԼՈՒԽ 2 – «ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ» ՇԱՐԺՈՒՄ . . . . . . 13 արո արշավի մասին

ն կարող են անել երիտասարդները

ԳԼՈՒԽ 3 – ՁԵՌՆԱՐԿԻ ԿԻՐԱՌՈՒԹՅՈՒՆԸ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 եռնարկի ան րա եշտությունը

եռնարկի կառուցվածքը

ար ությունների անցկացումը

ն անել ի ն անել

եմաներ արցեր

ԳԼՈՒԽ 4 – 21 ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25ար ությունների ամ ո աղյուսակ

ար ություն

ԳԼՈՒԽ 5 – ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

արդու իրավունքներ

Արտա այտման ա ատություն

ասի մ խտրականություն

Ան նական կյանք անվտան ություն

ողովրդավարություն մասնակցություն

արո արշավի ռա մավարություններ

ամացանցային րա իտություն

ի երնվաստացում

վրոպայի խոր ուրդը ատելություն տարածող առցանց խոսքը

ԳԼՈՒԽ 6 – ՀԱՎԵԼՎԱԾՆԵՐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա իր ամ ո տար երակ

արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիա դրա ար անա րություններ

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի խնդրին անդրադառնալու ամար այլ

ռեսուրսներ

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով8

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գ Լ Ո Ւ Խ 1

Ա Ա1 .1 ՆԵՐԱԾՈՒ Թ ՅՈՒ Ն

եռնարկը մշակվել վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող

խոսքին երիտասարդական շար ման քարո արշավի շրջանակնե

րում նպաս տելու ամար ատելության առցանց դրս որու երի դեմ

պայ քարին ա տակար ործիք այս խնդրին անդրադառնալ

ցանկացող ուսուցի ների ամար ին պես որմալ այնպես լ ո որմալ

կրթական ամակար ի շրջանակներում եռնարկը նախատեսված

ից տարեկան երիտասարդների ամար սակայն այստեղ

ետեղված վար ությունները կարող են արմարեցվել նա այլ տարիքային թեմատիկ խմ երին

ի երատելությունը թիրախավորող կրթական նախա եռնությունների պա անջարկը մասամ

պայմանավորված ամացանցում ծաղրի ա ա եկման ետ ետե ա ող ծավալներով րենց

նույթով այդ դրս որու երը ռասիստական են ունեն ծայրա եղական տոնայնություն այդիսկ

պատ առով ողովրդավարական ասարակության ի արար ար եքների տեսանկյունից կարող են

դիտարկվել որպես վտան ակայն կի երատելությունը ո այն ռասի ն խտրականու թյանը

վերա երող խնդիր այլ նա սերտորեն առն վում նրան թե ին պես են մարդիկ տա ործումը

ամացանցը Այդիսկ պատ առով սա կարելի ամարել ա մատա ար նոր եր ույթ որի վտան ները

իրենց ողջ ծավալով դեռ ս են իտակցվում իմաստավորվում Այն որ ատելության քարո ի առցանց

դրս որու երը ա մատա ար վերջերս են ակերպվել որպես խնդիր ենթադրում որ աշխար ը

դեռ ս ի պատկերացնում թե ին պետք անել ստեղծված իրավի ակում

ի երատելության դեմ պայքարի ա մաթիվ որ երը կարծես թե ի ականում ի ված են

վերա սկողական մեխանի մների ստեղծման տրամա անության վրա այն ջնջել եռացնել

ատելություն պարունակող խոսքը եր այն արդեն ի այտ եկել ին դեռ այս եռնարկում որդե րված

մոտեցումը ենթադրում որ ատելության քարո ը պետք դիտարկվի որպես ավելի իմքային խնդրի

ախտանիշ Գրքում ներառված վար ությունները մշակվել են այնպես որպես ի թիրախավորեն

ատելության դրս որու երի իմքային պատ առները նույն ամանակ սովորեցնելով թե ին

պետք անել նման իրավի ակում այտնվելու պարա այում

Համաձա՞յն եք, որ «փայ­տե­րով­և­քարերով­կարելի­է­ջար­­

դու­խուրդ­անել­մարմինս,­բայց­

բառերը­ինձ­երբեք­չեն­կարող­

վնասել»

Ատելություն տարածող առցանց դրսևորումները ընդամենը շատ վնասակար մի բույսի տերևներ են, իսկ այդ բույսի արմատները հասարակության մեջ են: Տերևները էտելը խնդրի խորքային պատճառները չի վերացնի:

եռնարկի մասին

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 9

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՍԿԶԲՈՒՆՔԻ ՎՐԱ ՀԻՄ ՆՎԱԾ ՄՈՏԵՑՈՒՄ

եռնարկում ընդ րկված վար ությունները կ նեն երիտասարդներին եռք երել այնպիսի իտե լիք

մտություններ վերա երմունք որոնք նրանց ան րա եշտ կլինեն ապա ովելու ամար որպես ի

վիրտուալ տարածքում նույնպես ործեն այն ոլոր ի արար սկ ունքները որոնք ստեղծվել

աստատվել են իրական կյանքի ամար Այդ սկ ունքները մշակվել ամա այնեցվել են ավելի քան

տարի առաջ այտնի են որպես մարդու իրավունքներ րանց իմքում ընկած են յուրա քան յուր

ան ատի ար անապատվության իրավա ավասարության ա ատության սկ ունքները ին պես նա

ամրա րված մարդու իրավունքների առանցքային դերը ր ա ն րյա ոյությունը կա մակեր պե լու

կառավարելու վերա երյալ որոշու եր ընդունելու առումով

ն պես ամ ողջ երիտասարդական քարո արշավը այնպես լ այս եռնարկը մշակելիս ատելու

թյուն պարունակող խոսքը դիտարկվել որպես մարդու իրավունքները վտան ող եր ույթ իսկ

վար ությունները կա մելուց առանցքային են եղել մարդու իրավունքների սկ ունքներն ու

ստանդարտները Այդիսկ պատ առով եռնարկը տակար ո միայն ատելության առցանց

դրս որու երի դեմ պայքարի տեսանկյունից այլ նա ենց մարդու իրավունքները դրանց ին պես

առ ցանց այնպես լ իրական կյանքում կիրառությունը ասկանալու ամար րթական մոտեցումը

առավել մանրամասն ներկայացված Գլուխ ում իսկ մարդու իրավուքների մասին ընդ անուր

տեղեկությունները լուխ ում

ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ՔԱՂԱՔԱՑԻՈՒԹՅՈՒՆԸ. . . ԱՌՑԱՆՑ

եռնարկի իմքում ընկած այն խոր ամո ումը որ առցանց տարածքը անրային տարածք ետ ա

ար ողովրդավարական ասարակության ոլոր սկ ունքները կարող­են պետք­է­կիրառվեն նա

առ ցանց Այս ամատեքստում ատելություն տարածող խոսքի դեմ պայքարի ջ ա ա անց կար որ

ենց երիտասարդների դերը

րիտասարդները քաղաքացի են նա առցանց տարածքում իսկ դա նշանակում որ նրանք կարող են

արտա այտել իրենց տու երն մտա ո ությունները առցանց կարող են ջոցներ եռնարկել

պատասխանատվության կո ել նրանց ովքեր ոտնա արում են մարդու իրավունքները նա վիր տուալ

տարածքում Ավելին նրանք կարող են ստան նել մարդու իրավունքների առցանց պաշտպանների դերը

իրտուալ տարածքը նա ա ա անց մասնակցային ներառյալ նա ամացանցային կառավար

ման ործընթացների մասին իրա եկ լինելը եռնարկում տար եր վար ությունների առցանց

աղորդակցության տար եր երի ջոցով դիտարկվում թե ին պես են կարող երիտասարդները

քայլեր եռնարկել քարո արշավ իրականացնել առցանց ամացանցը ավելի լավ անվտան տարածք

դար նելու ամար

ողովրդավարության առցանց քարո արշա երի ամացանցային րա իտության մասին ընդ անուր

տեղեկությունները ներառված են Գլուխ ում

եռնարկի մասին

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով10

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Ա Ա Ա Ա Ա

ՆՈՐ ՀՆԱՐԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՆՈՐ ՎՏԱՆԳՆԵՐ

ամացանցի ի այտ ալու ետ մարդկանց ջ աղորդակցման նարավորությունները վիթխարի

ո ոխությունների ենթարկվեցին եսականորեն ամացանցը

նարավորություն ըն եռեց աղորդակցվել րեթե ցանկացած այլ

մար դու ետ աշխար ի ցանկացած կետում Այ մ ամացանցի շնոր իվ

աշխար ի ցանկացած շատերի ամար ան այտ ոքր անկյու նում

ծա ած ավորված տքը կարող ասանելի դառնալ ոլորի

ամար ամացանցից տվելու նարավորություն ունեցող յուրա

քան յուր ոք այ մ րատարակի անախոս վում թե շատ ք երը կարող են խան արել

արտա այտել ր ասելիքը

ա նորամուծություն որից ք երը կցանկանային րա արվել ակայն նույն ամանակ

պետք արմացնի այն ան ամանքը որ մշտապես ընդլայնվող առցանց աղորդակցության

ոլորտը արտացոլում այն ոլոր խնդիրները ար ա անքում այն ոլոր արդություններին

որ մար դիկ մշտապես ար անա րել են իրենց իրական կյանքում Ան իշելի ամանակներից

ան անդուր ողականությունն ու ատելությունը մարդկային անրույթի կենսակերպի մասն են եղել

ամա այն որոշ ետա ոտությունների վերջին տարիներին նման դրս որու երի ա ար անա րվել

նդիրն այն որ եթե տար երվողի նկատմամ անդուր ողականությունը նվա ում այդ ան

ան դուր ողականությունը սպող ջոցները են վերա սկվում ապա անխուսա ելիորեն կ տնվեն

եղանակներ այդ ան անդուր ողականությունն ու ատելությունը արտա այտելու ամար ին պես

մարդկանց արարքների այնպես լ խոսքի ջոցով

ամացանցը արտա այտվելու նոր եր ստեղծեց ին պես նա նոր անապար ներ այդ ասե լիքը

ավելի ծ քանակությամ մարդկանց ասանելի դար նելու ամար ի նույն ամանակ վիրտուալ

խոսքը սպող ան ամանքները շատ ավելի քի են քան ո վիրտուալ խոսքը ա ախ մար դիկ

առցանց իրենց թույլ են տալիս ասել աներ որոնք իրական կյանքում եր եք ին անդ նի ասել

Եթե իրական կյանքում ատելություն պարունակող և տարածող խոսքը հասարակությունների կողմից դիտարկվում է որպես խնդիր, որը անհրաժեշտ է լուծել, արդյոք նույնօրինակ առցանց խոսքը կարելի՞ է անտեսել:

Գիտե՞ք, թե այնտեղ ինչ կա: Օրինակների­համար­տե՛ս­էջ­166:­

Կամ­ինքնու­րույն­կատարեք­առ­

ցանց­հետազոտություն:

Ո՞րն է ավելի վատ:

Հանրային քննարկման ժամանակ ասված

«Եթե­գեյ­ես՝­բուժվիր,­նոր­հետո­­­­­­­

միացիր­մարդկությանը»­

Համացանցային ֆորումում

գրված

«Եթե­գեյ­ես՝­բուժվիր,­նոր­հետո­­­­­­­

միացիր­մարդկությանը»­

եռնարկի մասին

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 11

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ԽՆԴՐԻ ԾԱՎԱԼԸ

Ատելություն պարունակող տարածող առցանց խոսքի մշտադիտարկում իրականցնելը ա ա անց

դ վար րականում ենց սա պատ առը որ նրանք ովքեր նպատակ ունեն ատելություն տարածել

քարո ել դա եշտությամ կարող են իրականացնել առցանց նույն պատ առով լ պետական

կամ այլ իրավասու մար նների ամար ա ա անց արդ այդ ործընթացը վերա սկելը րոշ

կա մակերպություններ որ ել են նա ատել խնդրի ծավալները ոլորը ակարծիք են որ նկատվում

ատելություն տարածող խոսքի ա ի տում

Այլ ետա ոտությունների շրջանակներում որ կատարվել ուսու ասիրել թե առցանց լինելու

ընթացքում երիտասարդները որքանով ա ախ են անդիպում ատելության դրս որու եր

տելա աք րի իին որ րդարանի անդամ ուղարկված թվիթ աղորդա որություն

եյս ուքյան ջից

«Վաղը­9­ին­քեզ­բռնաբարելու­եմ:­Քո­տան­մոտ­ե՞նք­հանդիպում»։1­

«Քեզ­ստեղ­տեսնել­չենք­ուզում,­մնա­քո­երկրում,­քո­երկիրը­քանդի,­ոչ­թե՝­մերը»:2­

«Դու­հիմար­****­մեկն­ես:­Մայրդ՝­նեգռ,­հայրդ՝­այլասերված:»3

Ատելություն քարոզող կայքերի քանակի աճ

այմոն ի ենթալի կենտրոնի իրտուալ ա ա եկ ության ատելություն տարածող խոսքի մասին

թ տարեկան աշվետվության ջ նշվում ա ին ը նշանակում որ սոցիալական դիայի

կայքերի որու երի լո երի թվիթերի խնդրա արույց ատելության ենթամշակույթի արդյունքում

ավորված կայքերի քանակը ասել ի նախորդ տարվա ի ոխարեն

ամացանցային անվտան ության ե սենս ամակար ը ար անա րում որ ոյություն ունեն

ատելություն ռա մատեն ություն քարո ող կայքեր ռասի մ ատելություն ռա մատեն ու

թյուն քարո ող կայքերի թիվը թ ընթացքում եռապատկվել

Երիտասարդները և ատելության առցանց դրսևորումները

վրոպայի ողջ տարածքով տարեկան ամացանցի տատերերի ը այտնել են որ ենթարկվել

են առցանց ա ա եկման ծաղրի իսկ ը խոստովանել են որ իրենք են ա ա եկել կամ ծաղրել այլ

տատերերի

անադայում ամացանցի երիտասարդ տատերերի ը խոստովանում են որ տեղադրել են

կնա անություններ որոնք պարունակում ին ատելություն այլ ան ի կամ խմ ի նկատմամ

Առցանց արցման մասնակիցների ը պատասխանել են որ ա ախ են անդիպել ատելության

առցանց դրս որու երի Ատելություն պարունակող խոսքի երեք ի ական թիրախներն ին Գ

մա դականները կանայք

եռնարկի մասին

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով12

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

թվիթ աղորդա որություն ուղարկված եր ծա ումով ոն ոյի ողովրդավարական անրա պե

տությունից ուտ ոլիստ ա րիս ուա ան մա ացավ խաղի ամանակ

րեխաներն առցանց անցկացրած ետա ոտությունից ww

րիտասարդ կանադացիները մալուխապատ աշխար ում ամա ային դպրոցական

ետա ոտություն որին մասնակցել են րդից րդ դասարանների երեխա երիտասարդ

որակական ետա ոտության ե րակացությունները որոնք անց են կացվել ծնողների ից

տարեկան երեխաների ոկուս խմ երում թթ

վրոպայի խոր րդի առցանց ետա ոտությունը ատելություն տարածող խոսքին շար ման

կնարկից առաջ

եռնարկի մասին

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 13

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ԳԼՈՒԽ 2

Ա Ա Ա Ա

Ե Վ ՐՈՊԱՅԻ Խ ՈՐ Հ Ր Դ Ի ՀԱ ՆՈ Ւ Ն Մ Ա Ր Դ Ո Ւ ԻՐԱՎ Ո Ւ Ն Ք ՆԵ ՐԻ Ա Ռ ՑԱ Ն Ց ՊԱՇ ՏՊԱ ՆՈ Ւ Թ ՅԱ Ն Ե ՐԻ ՏԱՍԱ Ր Դ ԱԿԱ Ն ՔԱ ՐՈԶԱ Ր ՇԱՎ

2 .1 ՔԱ ՐՈԶԱ ՐՇԱՎ Ի Մ ԱՍԻՆ

Ատելություն տարածող պարունակող առցանց խոսքի դեմ վրոպայի խոր րդի քարո ար շա վի առանցքային նպատակներն են ար րացնել այս խնդրի վերա երյալ իրա եկության աստի անը ոխել դրա նկատ մամ վերա երմունքը մո իլի ացնել երիտասարդներին որպես ի նրանք պայքարեն այդ դրս որու երի դեմ արո արշավը կնարկել թ մարտի ին կշարունակվի ն

թ Այս քարո արշավը վրոպայի խոր րդի կի երտարածքում մարդու իրավունքները խթանելու ուղղությամ ավելի լայնածավալ ջանքերի մասն

վրոպայի խոր ուրդը դիտարկում ատելություն պարունակող տարածող խոսքը որպես իրական վտան ողովրդավարության ու մարդու իրավունքների ամար ատելություն տարածող խոսքին շար ման առանցքում ենց մարդու իրավունքներն են սակայն այն ի ենթադրում կի երատելության դեմ պայքարում այն իրավական խանի երի կիրառումը ի ենթադրում նա սա մանա ակ

ամա այն վրոպայի խոր րդի նախարարների կո տեի սա մանման ատելություն քարո ող պարու

նա կող սերմանող խոսքը ներառում արտա այտման ոլոր այն երը որոնք տարածում րա րում

խրախու սում կամ արդարացնում են ռասայական ատելությունը այլատյացությունը րեատյացությունը

կամ ատելության այլ երը որոնք ի ված են ան անդուր ողականության վրա ներառյալ ա րեսիվ

ա այ նականու թյան թնոկենտրոնության ջոցով արտա այտվող ան անդուր ողականությունը

ոք րամասնությունների ին պես նա ներ աղթյալների ներ աղթյալների ընտանիքից սերող ան անց

նկատ մամա թշնամանքի խտրականության դրս որու երը

լնելով քարո արշավի նպատակներից խտրականության նախապաշարու երի այլ տեսակները ին

պես րի նակ ակա ն ուականությունը քրիստոնյա ո իան իսլամո ո իան կնատյացությունը սեք սի մը

ին պես նա սեռական կող որոշման ենդերային ինքնության իմքով խտրականությունը նույնպես

մտնում են ատելություն քարո ող խոսք սա մանման ջ

Հատված­Քարոզարշավի­մասին­պատմող­նյութից­­­www.nohatespeechmovement.org

ատելություն տարածող խոսքին շար ում

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով14

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

վել ընդա նը արդեն արտա այտված ատելություն պարունակող խոսքը ջնջելու մոտեցմամ արո արշավի նպատակներից են արտա այտման ա ատության նկատմամ ար անքի խթա նումը

ատելություն պարունակող քարո ող խոսքին ի պատասխան այլընտրանքային պատասխան ների վերա երմունքի մշակումը ներառյալ կանխար ելումը կրթությունը իրա եկումը տատերի

ինքնակառավարման մտությունների ար ացումը ո երի նկատմամ ամերաշխության դրս որումը արո արշա ըստ ության մարդու իրավունքների խթանու առցանց ամացանցը ոլորի ամար ավելի անվտան տարածք դար նելը

ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ

արո արշավի նպատակներն են

ար րացնել իրա եկության աստի անը ատելություն տարածող առցանց խոսքի արցի վերա երյալ ին պես նա այն վտան ների որոնք իրենց ջ պարունակում են այդ դրս որու երը

ողովրդավարության երիտասարդների ամար Աջակցել երիտասարդներին ին պես առցանց այնպես լ իրական կյանքում մարդու իրավունքնե

րի ամար պայքարում վա եցնել առցանց ատելության դրս որուների նկատմամ անդուր ողականության աստի անը ասկանալ դասակար ել առցանց ատելության դրս որու երի տեսակները մշակել դրանց

դեմ պայքարելու ամար ան րա եշտ ործիքներ Աջակցել որակցություն այտնել առցանց ատելության դրս որու երի թիրախ անդիսա ցող

ան անց խմ երին թանել ատելություն տարածող պարունակող խոսքի դեմ պայքարի ամար ան րա եշտ

եվրոպական քաղաքականության իրականացման ործիքների մշակումը ու դրանց շուրջ ամա այնության եռք երումը

արելավել երիտասարդների առցանց ներկայության որակը ար ացնել նրանց առ ցանց քաղաքացիությունը

եր րավել երիտասարդներին ամացանցի կառավարման ործընթացներում

ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐԸ

ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՆՁՆԱԽՄԲԵՐԸ

արո արշավի ի ական աջակիցը վրոպայի խոր ուրդն նրա եվրոպական ործընկերները Անդամ երկրներում այն իրա ործվում քարո արշավի ա ային ան նախմ երի կող ց

ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԸ ՀԱՄԱԿԱՐԳՈՂ ԿԱՅՔԸ

ա ին պես ա ային այնպես լ եվրոպական մակարդակում քարո արշավի կա մակերպի ների պորտալն Այստեղ կարելի տնել մշտապես թարմացվող տեղեկատվություն քարո արշավի նախապատրաստական աշխատանքների մասին ին պես նա ա ային քարո արշավների ան նախմ երի ամակար ողների կոնտակտային տվյալները

ատելություն տարածող խոսքին շար ում

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 15

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ» ՇԱՐԺՄԱՆ ԱՌՑԱՆՑ ՀԱՐԹԱԿԸ

Առցանց արթակը քարո արշավի անրային դեմքն ստեղծվել շար մանն աջակցելու նպատակով

Այստեղ ետեղված են երիտասարդների կող ց պատրաստված նյութեր լուսանկարներ տեսա իլ ր

ուրաքան յուրը կարող րանցվել որպես կայքի տատեր անալ շար մանը Այս առցանց

արթակի ամակար ու իրականացնում են կամավորները ակտիվիստները

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ ԴԻՏԱԽՈՒՄԲ

արո արշավի կայքի այս ատվածում ներկայացված են տատերերի կողմից ներ եռնված

ատելության առցանց դրս որու երի րինակներ Այստեղ երիտասարդները կարող են քննարկել նա

րավոր մոտեցու երը կա մակերպել ակցիաներ ատելություն պարունակող տարածող խոսքի դեմ

ԲԼՈԳ «ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ԸՆԹԱՑՔԸ»

այքում կա նա լո որտեղ քարո արշավի ակտիվիստները

ործընկերները կարող են տեղեկատվություն տեղադրել վրոպայի ողջ տարածքով իրականացվող

ործողությունների նախա եռնությունների մասին Այստեղ կարելի նա քննարկել ատելություն

պարունակող տարածող խոսքի քարո արշավի ետ առն վող ընթացիկ արցեր

«ՄԻԱՑԻՐ ՔՆՆԱՐԿՄԱՆԸ» ՖՈՐՈՒՄ

Այստեղ յուրաքան յուր ոք կարող անալ ատելության

վիրտուալ ո վիրտուալ դրս որու երի քարո արշավի ետ կապված ա մաթիվ այլ արցերի

մասին քննարկու երին որումը առցանց ամակար ում են կամավորներն ու ակտիվիստները

ՄԻՋՈՑԱՌՈՒՄՆԵՐ

նայած քարո արշավի շրջանակներում իրականացվող ործողությունները իմանկանում իրա

կա նացվում են առցանց այնուա նայնիվ կան նա ո վիրտուալ տարածքում իրականաց վող

ործողություններ ին պես րինակ ուսուցողական դասընթացներ սե նարներ ամա ողո եր

երիտասարդական ջոցառու եր առատոններ լեշմո եր ի արկե ա մաթիվ կրթա կան

ջոցառու եր ին պես որմալ այպես լ ո որմալ կրթական ջավայրերում

ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ԱԿՑԻԱՆԵՐԻ ՕՐԵՐ

րանք նախապես պլանավորված ակցիաներ միջոցառումներ են որոնք իրականցվում են

քարո արշավի ողջ ընթացքում որոնց մասնակցում են ին պես ա ային այնպես լ եվրոպա կան քա

րո արշա երի ակտիվիստները Ակցիաների րերից յուրաքան յուրն ունի թեմատիկ ուղղվածու թյուն

անդրադառնում ատելություն պարունակող տարածող խոսքի տար եր դրս որու երին այդ

թվում խրախուսում որ կոնկրետ թիրախային խմ ի աջակցությանն ուղղված ործողություն ներ

Ակցիաների րերն ունեն որոշակի ծրա իր որի շրջանակներում նախատեսվում են տար եր առ ցանց

ատելություն տարածող խոսքին շար ում

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով16

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

ջոցառու եր իջոցառու երի ամակար ու իրականացնում են կամավորները Ակցիաների

րերի ամանակացույցն ու թեմաները մշտապես թարմացվում են դրանց ծանոթանալու ամար

այցելեք քարո արշավի կայք

ՈՒՍՈՒՑԱՆՄԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐԸ

ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ԳՈՐԾԻՔԱՇԱՐՔԸ

Այս ործիքաշարքը պարունակում տեղեկատվություն քարո արշավի մասին ին պես նա ործնա

կան թոդական աջակցություն ոլոր նրանց ովքեր աղվում են առցանց քարո արշավով

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԵՎ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻ ՄԱՍԻՆ ՈՒՍՈՒՑԱՆՈՒՄԸ

Առցանց ուսուցողական մոդուլն արա ասանելի մատ ելի ակնարկ ատելություն պարունակող

տարածող խոսքի մասին ընդ անրապես դրա առցանց դրս որու երի մասին մասնավորապես

ԳՐԱՆԻՇԵՐ

Այս եռնարկը քարո արշավի ա նակար որ ործիքներից կն Այն նախատեսված ուսուցի ների

կրթական ործունեությամ աղվող այլ մասնա ետների ամար եռնարկի ի ական նպատակ

ներից կը երիտասարդների շրջանում քարո արշավի մասին տեղեկացվածության ար րացու

ին պես նա խրախուսելն ավելի ծ թվով երիտասարդների անալու շար մանը

ՔԱՐՈԶՉԱԿԱՆ ՏԵՍԱՖԻԼՄԵՐ

եսա իլ րում ներկայացվում ատելության առցանց դրս որու երի խնդիրը ատելություն

Ստորև ներկայացվում են նախատեսված ակցիաներից մի քանիսը՝

ետրվարի Ավելի անվտան ամացանցի ր

արտի նատյացության սեքսի դեմ պայքարի ր

արտ ռասի այլատյացության դեմ պայքարի ր

Ապրիլի ակա ն ուականության դեմ ռոմա ն ու ողովրդի ետ ա րաշխության ր

այիսի ոմո ո իայի տրանս ո իայի դեմ պայքարի ր

ունիսի ախստականների ապաստան այցողների աջակցության ր

ուլիսի իսլամո ո իայի ան անդուր ողականության դեմ պայքարի ր

ուլիսի ատելության իմքով կատարված անցա ործությունների ո երի ետ ա րաշխության ր

եպտեմ երի աղաղության ամար պայքարի ր

ոյեմ երի աշի րեատյացության դեմ պայքարի ր

եկտեմ երի արդու իրավունքների առցանց պաշտպանության ր

Ակցիաների­օրերի­թարմացվող­ցուցակին­կարելի­է­ծանոթանալ­այստեղ՝­www.coe.int/youthcampaign­

ատելություն տարածող խոսքին շար ում

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 17

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

տարածող խոսքին շար ման ործիքներն ու մոտեցումները եսա իլմերը կարելի դիտել

արո արշավի ի ական ջում

2.2 ���� ����� �� ���� �������������

տոր ներկայացված եղանակներից ացի ոյություն ունեն քա րո արշավին ա նա լու ա ում այլ

նարավորություններ րոշ ավելյալ առաջարկություններ ընդ րկված են այս եռնարկում ներկայաց

ված վար ությունների վերջում Գաղա արներ ետա ա ործողությունների ամար ենթավերնա րի

ներքո տոր ներկայացված արո արշավին անալու եղանակների ամառոտ ցանկը

իացեք շար մանը

արո արշավի պաշտոնական կայքում րանցվե ք արո արշավի լրա իրը ստանալու լու

սանկարներ տեսա իլ ր ներ եռնելու աղորդակցվելու ամար

ետ եք ատելության դրս որու երին առցանց տեղեկացրեք դրանց մասին Ատելություն

տարածող առցանց խոսքը վերա սկող դիտախմ ին

ետ եք Ակցիաների եվրոպական րերին կա մակերպեք ակցիաներ ա ային մակարդակում

Այցելեք քարո արշավը ամակար ող կայքը ար եք թե ով եր

ա ային ամակար ողը ին պես կարող եք ուք կամ եր խում ը մասնակցել քարո արշավին

եր երկրում

արո արշավի ընթացքը լո ում պատ ք եր ործունեության մասին տեղեկացեք այլ

խմ երի իրականացրած ջոցառու երի մասին

իացե ք ատելության առցանց դրս որու երի քարո արշավի մասին քննարկու երին

որումում

արածեք քարո արշավի մասին տեղեկատվությունը եյս ուքում

վիթերում

իացեք առցանց իրական կյանքում մարդու իրավունքների ամար ատելություն պարունա

կող տարածող խոսքի դեմ պայքարին

նոր իվ վիրտուալ ո վիրտուալ կամավորների ակտիվիստների նվիրու արո արշավը նա լով

ավելի ու ավելի ծավալվում ենց սա պատ առը որ քարո արշավի մշտապես թարմացվող կայքում

կարելի տնել շատ ավելի ծ քանակությամ նյութեր այդ թվում աղա արներ ռեսուրսներ

ստորա րա ավաքներ առաջիկայում նախատեսված ջոցառու երի մանրամասները ամանակ

տվեք եր խմ ին ծանոթանալ կայքին իսկ այնու ետ քննարկեք թե ին պես կարող եք անալ

արո արշավին

ատելություն տարածող խոսքին շար ում

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով18

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գ Լ Ո Ւ Խ 3

Ա ԱԱյս լխում ամառոտ ներկայացված եռնարկի ընդ անուր կառուցվածքը նպատակները

թոդա անությունը Այն կ նի ե ասկանալ որդե րված կրթական մոտեցումը ին պես նա եր խմ ում վար ությունների խաղերի պլանավորու ու անցկացումը

3 .1 ՁԵՌՆԱ ՐԿ Ի Ա ՆՀՐԱԺ ԵՇ ՏՈՒ Թ ՅՈՒ ՆԸ

Ատելություն պարունակող տարածող խոսքը որպես կանոն ուղղված այն մարդկանց որոնք

արդեն խոցելի են ման դրս որու երն ավելի են սաստկացնում լարումը ան ավասարությունը

ա ախ պարարտ ող նախապատրաստում ռնությունների ամար վրոպայի խոր ուրդը դիտար

կում ատելություն պարունակող տարածող խոսքը որպես վտան ողովրդավարության մարդու

իրավունքների ամար

ատելություն տարածող խոսքին շար ման քարո արշավի նախա եռնողները իտակցում են որ

այս խնդիրը լուծելու ամար ան րա եշտ աշխատել քանի տար եր մակարդակներում իշտ

որ խնդիրը դրա լուծու երն ուղղակիորեն կապված են իրար ետ Այս եռնարկը մշակվել աջակ

ցելու ամար այն կրթական ործունեությանը որն ան րա եշտ երիտասարդներին սովորեց նե լու

ամար թե ին պես նրանք կարող են ինքնուրույն լուծել այս խնդիրը դրա ետ առն վելու պարա այում

եռնարկի նպատակներից կն տալ երիտասարդներին ան րա եշտ իտելիք ար ացնել նրանց

մտությունները շա ա ր ռել նրանց ակտիվորեն մասնակցել քարո արշավին ին պես նա

ամացանցն այնպիսի ջավայրի վերածելուն որտեղ ար վում են մարդու իրավունքները

մասնակցայնության սկ ունքը

րիտասարդներն ատելության առցանց դրս որու երին ընդա նը պասիվ ետ ողներ են նրանցից

ոմանք արդենիսկ վերածվել են այդ եր ույթի ո երի իսկ ոմանք լ անցել են ալածողների շարքերը

րթական նախա եռնությունները մշակելիս ան րա եշտ աշվի առնել ոլոր այս երեք խմ երը

Այսպիսով այս եռնարկում ետեղված վար ությունները կա մվել մշակվել են յոթ առանցքային

նպատակների ասնելու ամար

ՁԵՌՆԱՐԿԻ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ

որմալ ո որալ կրթական ամակար երի ներկայացուցի ներին տալ ան րա եշտ իտե

լիք մտություններ սովորեցնելու երիտասարդներին թե ին պես նրանք կարող են պայքարել

ատելություն տարածող խոսքի դեմ ներ րավել դպրոցական անրույթը ատելություն

տարածող խոսքին շար ման քարո արշավի ջ

ար ացնել երիտասարդների մտություններն ատելության առցանց դրս որու երը ացա այ

եռնարկի կիրառությունը

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 19

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

տելու ամար շա ա ր ռել նրանց դառնալ մարդու իրավունքների ամար պայքարող առցանց

ակտիվիստներ

ար րացնել տեղեկացվածությունը մարդու իրավունքների սկ ունքների մասին խթանել

ամացանցի որպես այդ սկ ուքները արտացոլող ջավայրի աղա արը

Աջակցել ո որմալ կրթական մոտեցու երի ջոցով մարդու իրավունքներին վերա երող

կրթական ծրա րերի իրականացմանը նպաստել երեխաների երիտասարդների մոտ

քննադատական մտքի ար ացմանը

այքարելու դիմակայելու մտություններ տալ նրանց ովքեր արդեն դար ել են կամ կարող են

դառնալ ատելության առցանց դրս որու երի ո

րախուսել ատելության առցանց դրս որու երի ո դար ած ան անց կամ խմ երի ետ

ամապրելու կարողությունը

անդել ատելության ա նատարածված թիրախ անդիսացող խմ երի մասին ոյություն ունե

ցող երն ու նախապաշարու երը

ՁԵՌՆԱՐԿԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ՄՈՏԵՑՈՒՄԸ

Այս եռնարկում որդե րվել են մարդու իրավունքների կրթության ջ կիրառվող կրթական մոտե ցում

ները ո ղովրդավարական քաղաքացիության մարդու իրավունքների ոլորտում կրթության մասին

վ րո պա յի խոր րդի խարտիան սա մանում մարդու իրավունքների կրթությունը որպես

րթություն ուսուցողական սե նարներ իրա եկում տեղեկատվություն ործնա

կան իտելիք ործունեություն որոնց նպատակն սովորողներին ինել իտելի

քով մտություններով ին պես նա նել նրանց ասկանալ մշակել վերա եր

մունք վարվելակերպ որպես ի նրանք ի որու լինեն իրենց ներդրու ունենալ

ասարակության ջ մարդու իրավունքների ամընդ անուր մշակույթի ավորման

պաշտպանության ործում նպատակ ունենալով խթանել պաշտպանել մարդու

իրավունքները ի արար ա ատությունները

արդու իրավունքների կրթությունը աղկացած երեք արթություններից

• Սովորել մարդու իրավունքների մասին եռք երել իտելիք դրանց ովանդակության

վերա երյալ ասկանալ թե ին նշանակում մարդու իրավունքներ ին պես են դրանք

երաշխավորվում պաշտպանվում

• Սովորել մարդու իրավունքների միջոցով. ասկանալ որ այն ամատեքստը եղանակը

որով կա մակերպված մարդու իրավունքների կրթությունը պետք ամա ուն լինի այն

ար եքներին որոնք ընկած են մարդու իրավունքների իմքում րինակ մասնակցայնություն

մտքի արտա այտման ա ատություն այլն ին պես նա այն կար որ ան ամանքը որ

մարդու իրավունքների կրթության ջ սովորելու ործընթացը նույնքան կար որ որքան

ովանդակությունը

• Սովորել մարդու իրավունքների համար, ար ացնելով մտություներ ավորելով

մոտեցու եր եռք երելով ար եքներ որոնք սովորողներն այնու ետ կկիրառեն իրենց

ա ն րյա կյանքում առան ին կամ մյուսների ետ ասին կ եռնարկեն քայլեր մարդու

իրավունքները խթանելու պաշտպանելու ամար

եռնարկի կիրառությունը

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով20

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

վ րոպայի խոր րդի երիտասարդների շրջանում մարդու իրավունքների կրթության ամար ստեղծված

«Կողմնացույց» եռնարկում ետեղված են տեղեկություններ նյութեր որոնք կարող են նել դա

սընթացները վարողներին ասկանալ կրթական մոտեցու երն ու ործնական առաջադրանքները

եռնարկին կարելի ծանոթանալ այստեղ

3 . 2 ՁԵՌՆԱ ՐԿ Ի ԿԱ Ռ ՈՒ ՑՎԱԾՔԸ

ՆԵՐԱԾԱԿԱՆ ԳԼՈՒԽՆԵՐ

Այս երկու նախորդ լուխները կար որ են վար ությունների խաղերի անցկացման ամար

ան րա եշտ ամատեքստը ներկայացնելու տեսանկյունից եռնարկի քարո արշավի ողջ ությունը

ամատեքստը ասկանալու ամար խոր ուրդ տրվում ծանոթանալ նա եռնարկի այս ատվածին

երածության ջ ներկայացված նյութի ծ մասն ավելի մանրամասն ներկայացված նա ա ին

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը Այստեղ ներկայացված տեղեկությունները կ նեն ե

ավելի լավ պատկերացում կա լ ատելության առցանց դրս որու երի ետ առն վող արցերի ողջ

ծավալի ին պես նա այս խնդրին անդրադառնալու րատապության մասին

Գլուխ ում ներկայացված վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ

քարո արշավի ամառոտ ակնարկ անի որ այս եռնարկը լխավորապես կառուցված քայլեր

ործողություններ եռնարկելու սկ ունքի վրա քարո արշավին անալն ապես կ ար րացնի

եռնարկի վար ությունների արդյունավետությունը ին պես նա ավելի մեծ թա կ աղորդի

քարո արշավին անկալի նա ծանոթանալ քարո արշավի կայքին

որտեղ կարելի տնել ավելի մանրամասն տեղեկություններ որտեղ երիտասարդները կ տնեն

ա մաթիվ նարավորություներ ործընթացում ներ րավվելու ամար

ՀԵՆԱԿԵՏԱՅԻՆ ԹԵՄԱՆԵՐԸ

եռնարկի իմքում ընկած են ութ թեմաներ որոնք ուղղակիորեն առն վում են ատելության առցանց դրս որու երի ետ վ թեմաները դրանց թիրախը անդիսացող խնդիրները ներկայացված են ջ ի աղյուսակում ակայն ընտրված խնդիրներն այդքանով են սպառվում այստեղ ներկայացված

են ընդա նը յուրաքան յուր թեմային առն վող ա նակար որ արցերը

ար ությունների ծ մասը անդրադառնում քանի տար եր թեմաներին վերա երող խնդիրների որոնցից յուրաքան յուրն ինքնին ա ա անց կար որ ենց այս պատ առով վար ություններից շատերը կարող են կիրառվել նա ռասայական խտրականության դեմ ամացանցային րա իտության քաղաքացիության մարդու իրավունքների այլ թեմաների շրջանակներում տարվող կրթական

ործունեության ամար

ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

եռնարկի առանցքային ովանդակությունը աղկացած վար ություններից որոնցից յուրաքան յուրը մշակվել մեկ կամ մեկից ավելի թեմաների լուծումները քննարկելու ամար

ար ությունները դասակար վել են նա ըստ արդության աստի անի րդ մակարդակի

եռնարկի կիրառությունը

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 21

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

արդության վար ությունը ենթադրում թեմայի մասին որոշակի նախնական որ ի կամ իտելիքի

առկայություն իսկ ին աստի անի արդության վար ությունները կարելի անցկացնել սկսնակ

խմ երում

ամապատասխան վար ությունները ըստ թեմայի պա անջվող ամանակի արդության աստի

անի ընտրելու ամար կարող եք տա ործել ջ ում ներկայացված աղյուսակը նայած նրան որ

ա նայն ավանականությամ ուսուցանողներից շատերը նարավորություն կամ ան րա եշտու թյուն

են ունենա անցկացնել ոլոր վար ությունները այնուա նայնիվ թեմաների ոխկապակցվածու

թյունը կար որ նա նրանով որ ոլոր վար ությունները կարող են տա ործվել ո այն ատելու

թյուն տարածող խոսքի խնդրին անդրադառնալու ամար այլ նա կիրառվել շարք այլ կար որ

թեմաների շրջանակներում

ար ություններից յուրաքան յուրի վերջում կա նա Գաղա արներ ետա ա ործողությունների

ամար ա ին ա կար որ ենթա ա ին քանի որ կ նի ի երել վար ության ջոցով եռք

երած իտելիքն ու մտությունները կխրախուսի երիտասարդներին անալ քարո արշավին

իտակցել որ իրենք նույնպես ի որու են ործել աջողություն երելով ընդ անուր ործին

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

րդ լխում ներկայացված ընդ անուր տեղեկությունները մշակվել են վար ությունների անցկացմանն

անդակելու նպատակով ա ինները որոնք վերա երում են ատելության առցանց

դրս որու երին մարդու իրավունքներին առանցքային նշանակություն ունեն ոլոր վար ությունների

ամար յուս տեքստերը կարող են տա ործվել ըստ ան րա եշտության որոշ վար ությունների

պա անջներից ելնելով

3 .3 ՎԱ ՐԺ ՈՒ Թ ՅՈՒ ՆՆԵՐԻ Ա Ն ՑԿԱՑՈՒ ՄԸ

ար ությունների անցկացման ցուցու երը նկարա րությունները ավականին մանրամասն են

ներառում են նա լրացուցի ուշու եր որ ուրդներ վարողներին ատվածում Այս որ ուրդներում

նա անդրադար արված նարավոր արդություններին ին ը

նշանակում որ դրանց ցանկալի ծանոթանալ նախապես

տոր ներկայացված ա ինը պարունակում ընդ անուր

առաջարկություններ վար ություններն առավել արդյունավետ

անցկացնելու ամար ին պես նա եռնարկում որդե րված

կրթական մոտեցման մասին ամառոտ ակնարկ երջում ծա

նոթացեք ին անել ին անել ցանկին ոլոր կար որ կե տերը

մտապա ելու ամար

ՎԱՐՈՂԻ ԴԵՐԸ

եռնարկում վար ություններն անցկացնողին անվանում ենք վարող արողը դա այն ան ն ով

ործընթացը նարավոր դար նում աջակցում ու խրախուսում մյուսներին սովորել ար ացնել

Մարդու­ իրավունքների­ վարժու­

թյուն­ների­անցկացման­վերաբերյալ­

լրացուցիչ­խորհուրդների­և­առա­

ջար­կու­թյունների­ համար­ ­ տե՛ս­

«Կողմնացույց»­ ձեռնարկի­ գլուխ­

1.4:­www.coe.int/compass.

եռնարկի կիրառությունը

Գրանիշեր Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով22

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

իրենց ներու ը Գործընթացի արդյունավետությունը կախված վարողից արդու իրավունքների

կրթության այս վար ությունները տեքստից ակտիվ ործընթացի վերածելու առումով վարողի դերն

ունի առանցքային նշանակություն

ի կարծեք որ այս թեմաներին անդրադառնալու ամար դուք պետք որ ա ետ լինեք ավ

վարողին պետք ին որ ատուկ իտելիք կամ որ ա իտական կարծիք ացառությամ եր ի թե

երիտասարդներին ասկանալու նրանց ետ աղորդակցվելու ոլորտում որ ա ետ լինելուց

եռնարկում ներկայացված վար ություններն ա նից արդյունավետ անցկացնելու ամար ան րա եշտ

ավորել ջավայր որում խմ ի անդա երն անկաշկանդ կուսու ասիրեն արդ իսկ ա ախ նա

ակասական արցերը կ որ են տնել իրենց սե ական մոտեցու երը ատ ր լինի եթե դուք

ցույց տայիք մասնակիցներին որ դուք լ եք նրանց պես ուսու ասիրում արցը րթական ործընթա

ցին ուսուցանողների ուղղակի մասնակցությունը ա ախ նպաստում նյութի ավելի արդյունաետ

որա կյալ յուրացմանը մարդու իրավունքների միջոցով սովորելու սկ ունքի անքակտելի մասն

Այսպիսով վարողը պետք լինի ոլոր արցերի մասնա ետ այց պետք կարողանա նել

մասնակիցներին տնել ան րա եշտ տեղեկատվությունը ինքնուրույն ասնել պատասխաններին

ու ավորել սե ական կարծիքը

ԱՊԱՀՈՎ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻ ՁԵՎԱՎՈՐՈՒՄԸ

եռնարկվում ներառված վար ություններից շոշա վող արցերից շատերը կարող են ուղղակիորեն

կապված լինել եր մասնակիցների ետ ասնակիցներից ոմանք կարող են ենթարկված լինել

ալածանքների ծաղրի կամ կի եր ալածանքների ծաղրի ուցե նույնիսկ խմ ի այլ անդա երի

կող ց մանք լ ուցե դար ել են ռասիստական կամ խտրական վարքա ծի թիրախ ա ա անց

կար որ որպես ի դուք իտակցեք նման ար ացու երի ավանականությունը նր անկատ

լինեք ուք պետք կարողանաք ասկացնել մասնակիցներին որ ան րա եշտության դեպքում

շտ կ նեք կաջակցեք նրանց ատրաստ եղեք ան րա եշտության դեպքում ապա ովել այդ

աջակցությունը կամ ինքնուրույն կամ ուղղորդելով նրանց այնտեղ որտեղ նրանց կկարողանան նել

ցանցերը շատ երկրներում տրամադրում

են տակար կոնտակտային տվյալներ առցանց ա ա եկման ար ակու երի մասին այտնելու

ամար Անդամ երկրներից շատերն ունեն իրենց սե ական ծառայությունները ողոքներ ընդունելու

աջակցելու ամար արողներին խոր ուրդ տրվում տեղեկանալ այդ ծառայությունների մասին

ան րա եշտության դեպքում այդ ծառայությունների ներկայացուցի ներին ներ րավել կրթական

ործընթացի ջ

նարավորության սա մաններում ան րա եշտ ապա ովել որպես ի մասնակիցները իրենց ապա

ով ան այս արցերը քննարկելիս արող եք խմ ի ետ ասին սա մանել որոշ ելակետային

կանոններ րինակ ամա այնության աք ուրիշի կարծիքը ար ելու որ տեսակի վիրավորանք

ներից ա ա եկու ց ծաղրուծանակից ան ին ուղղված քննադատությունից երծ ալու մասին

եռնարկի կիրառությունը

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 23

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

3 .4 ԻՆՉ Ա ՆԵԼ Ե Վ ԻՆՉ ՉԱ ՆԵԼ

1

րախուսեք մասնակիցներին արտա այտել իրենց

սե ական կարծիքը կիսվել աղա ար ներով

ին պես նա խոսել իրենց սե ական որ առության

մասին

ի քննադատեք որ առաջարկություն անվանելով այն

ան ուտ առն ություն ունեցող կամ իմար

2

Աշխատե ք ավորել ոխադար ար անքի

անվտան ապա ով ջավայր որտեղ ո ոք խնդիր

ի ունենա սե ական կարծիքը ար տա այ տելիս

ույլ մի տվեք որպես ի խում ը մեր ի անտեսի

կանխակալ վերա երմունք ցույց տա կամ ար անքով

վերա երվի որ կին Աշխատեք ենց սկ ից որոշ

ելակետային սկ ունքներ ար անա րել

3

րախուսեք քննարկումներն ու արցա դրում ները

իրենց կասկածներն ու անվստա ությունը արտա այ

տելով նրանք նույնպես սովորում են

ի արեք երկար ներկայացու եր Այդպես դուք այն

կկորցնեք մասնակիցների ուշադրությունը

4

Աշխատեք կապել նյութը մասնակիցներին շրջա պա

տող իրականության ետ իրենց կյան քում անդիպող

իրական խնդիրների ետ

ի ծանրա եռնեք նրանց ընդ անրացու երով որոնց

կապը իրենց իրական կյանքի ետ նրանք են տեսնի

5

րա արվեք դո մատիկ արտա այտություն ներից նա

րավորություն տվեք նրանց քննել անքննելի շմար

տությունները դուք լ ետ եք նրանց րինակին

ի քարո եք մի տա ործեք եր դիրքը վե ը

ակելու ամար

6Անկեղծ եղեք մասնակիցների ետ րանք ե ավելի

շատ կ ար են ավելի եշտությամ կ ացվեն

ի որ եք ցույց տալ որ դուք իտեք պատասխանը եթե

դա այդպես Ասեք նրանց որ կ որ եք պար ել կամ

որդորեք նրանց ինքնուրույն պար ել

7ստա ե ք մասնակիցներին րանք պետք կարո

ղանան ինքնուրույն տնել պատաս խան ները

ի վերա երվեք նրանց ար րից որ եք առաջ նոր

դել եթե նրանք դա են ու ում

8

ուրջ վերա երվեք նրանց առաջարկներին ավա

նա կանությունը որ նրանք կներ րավ վեն շատ

ավելի ծ կլինի եթե նրանք ան որ իրենց լուման

են ներդնում

ի որ եք անպայման ետ ել նախնական ծրա րին

արմարվեք նրանց ետաքրքրություններին եթե

ում եք որ ցանկանում են այլ ուղղությամ շար վել

9

որ եք ա դել նրանց նական մարդկային աց

մունքների վրա արցրե ք նրանց ին են նրանք

ում կամ ին կ աին եթե

ի ան նվեք եթե նրանց կարծիքները արակամ են

կամ ան տ ույց տվեք նրանց այլ տեսանկյուն

10

արվեք մասնակիցների ետ ին պես ավա սարը

ավասարի ետ ոլորը ավասար են դուք ո լորդ

ընդա նը սովորական մա կա նա ցուներ եք

ի անտեսեք որ մասնակցի նախապես կար ծիք

կա ք նրանց կարողությունների մասին արդիկ

անկանխատեսելի են

եռնարկի կիրառությունը

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով24

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

3 . 5 Թ ԵՄ Ա ՆԵՐ Ե Վ ՀԱ Ր ՑԵՐ

Ժողովրդավարությունմասնակցություն

Համացանցային գրագիտություն

Մասնավոր կյանք անվտանգություն

Կիբերհալածանք

ասի մ խտրականություն

Արտահայտման ազատություն

Մարդու իրավունքներ

Քարոզարշավի ռազմավարություն

րոնք են այն ի ական սկ ունքներն ու ար եքները որ պետք ընկած լինեն առցանց շ ու երի իքում

ն պես տնել այն ավասարակշռությունը որը կող ց թույլ կտա մարդկանց ա ատ արտա այտել իրենց կարծիքները մյուս կող ց աս ի տա

ն ու որոշ մարդկանց կամ խմ երի ատելության առցանց դրս որու երի թիրախ դառնալը ավելի ավանական

ն ու են որոշ մարդիկ թույլ տալիս որպես ի իրենց ներքաշեն ուրիշներին առցանց ալածելու ջ

ն պես կարող ենք պաշտպանել մարդկանց առցանց մասնավոր կյանքը մասնավոր տարածքը

ն պետք անել ամացանցում տած տեղեկությունների ետ

ն պես կարող ենք ա դել ամացանցի մթնոլորտի վրա

ն կարող ենք անել ասին ատելության առցանց դրս որու երի քանակը նվա եցնելու ամար

ն կարող ենք անել

եռնարկի կիրառությունը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 25

Գ

Ա ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ ԴԵՄ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ՄԻՋՈՑՈՎ ՊԱՅՔԱՐԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

եկ ր դատարանում 30լի վիլի քնած քաղաքի նոր մ կիթը 38

Գործողությունների քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ ոխում ենք խաղի կանոնները 61տու ում ենք աստերը 68

Ա ատությունների ախում իմակայում ենք կի երնվաստացմանը կի երա ա եկմանը 81

Անսա մանա ակ ա ատությու ն 85 ում ը 90կե ք նորից եմադրենք 96

Գուշակիր իրավունքը 100արդում ենք կանոնները 106

Արմատներ յուղեր րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը 119կե ք արտա այտվենք 125ն են նրանք պատմում 130սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը 135իրտուալ ործողություն անցային ար ակում ն կարծիք ունես իմ մասին 152ն պե ս ես ա նվում ցանց նալիս 157

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

26 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Ա Ա

Վերնագիր Թեմաներ Համառոտ նկարագիր Մա-կար-դակ

Ժամանակ

րոպեներով

Մեկ օր դատարանում

Արտա այտման ա ատություն

արդու իրավունքներ

ասայականություն խտրականություն

ասնակիցները իրականացնում են ոքր դատական նիստի եմակա

նաց ում արդու իրավունքների եվրոպա կան դատարանում քննված իրական դատական ործի իման վրա

Սլիփվիլի նոր մզկիթը

ողովրդավարություն մասնակցություն

ասի խտրականություն

ամացանցային րա իտություն

ա առցանց խոր րդակցությանքննարկման նմանակում

ննարկվում ավանդա ար քրիստոնեական թա ղա մասում նոր մ կիթի կառուցման արցը

ին ամ կամ րոպե տ ողությամ առան ին դասա ամ

Գործողու թյուն-ների և քարո զար-շավի պլանա վո-րումը քայլ առ քայլ

ասի մ խտրականություն

արո արշավի ռա մավարություններ

արդու իրավունքներ

ա մասից աղկացած ործողությունների շարք որի վերջնանպատակը ատելություն քարո ող խոսքի ատելության ողի վրա իրականացված անցա ործությունների դեմ

ակցիայի կա մակերպու ար ության մա սերից

յուրաքանրյուրը կարող անց կացվել ին պես առան ին այն պես լ րքում ետեղված այլ վար ությունների ետ ամադրվելով

րոպե տ ողությամ սեսիա

ին րդ րդ մասերի

ամար Ան րա եշտ

ամանակ նա ուն ակցիան

իրականացնելու ամար

ոխում ենք խաղի կանոնները

ասի մ խտրականություն

ամացանցային րա իտություն

արո արշավի ռա մավարություններ

ողովրդավարություն մասնակցություն

ասնակիցները ծանոթանում են արո արշավին նախա պատրաս

տում ոքր քարո արշավ առցանց խաղերում սեքսի դեմ

3 60

Ստուգում ենք փաստերը

ամացանցային րա իտություն

ասի մ խտրականություն

արո արշավի ռա մավարություններ

Այս դերային վար ության ամար մաս նակիցները պետք քաղաքական

որ ծի ների առաջադրանքով ետա ոտեն ասեռականների

նկատմամ ատելության տար եր դրս որու երի արցը րանք պետք ուսու ասիրեն առցանց տեղեկատվության ար ա նա ավատությունը մշա կեն ռա մա վարություն իրենց ործունեության ամար

60

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 27

Վերնագիր Թեմաներ Համառոտ նկարագիր Մա-կար-դակ

Ժամանակ

րոպեներով

Ազատությունների

բախում

ողովրդավարություն

մասնակցություն

Արտա այտման ա ատություն

ասի մ խտրականություն

ա իրավի ակի նմանակում վար ություն րկու ամայնք ունեն արտաայ տման ա ատության վերա երյալ ա կա դիր մոտեցու եր սակայն

ստիպ ված են ասին ապրել նույն կղ ու վրա

120

Դիմակայում ենք

կիբերնվաս տաց-

մանը և կիբե րա հա-

բեկ մանը

ի երա ա եկում

կի երնվաստացում

ողովրդավարություն

մասնակցություն

ամացանցային

րա իտություն

Այս վար ությունը կ նի մասնա կիցներին ասկանալ թե ին պես իրենք կար ա անքեին եթե այտնվեին ա լա ծանքների ա ա եկման ետ

առն վող տար եր իրավի ակներում ար ության ընթացքում նա

կքննարկվեն ործողությունների այլընտրանքային սցենարներ

1

Անսահմա նա փակ

ազատու թյու՞ն

Արտա այտման ա ատություն

ողովրդավարություն

մասնակցայնություն

արդու իրավունքներ

ասնակիցները ուսու ասիրում են արտա այտման ա ատության աղա արը շարք իրական դեպքերի ուսու ասիրությունների իման վրա րանք պետք որոշեն ին անել ակասական վիրավորական կամ նա րա վոր վտան պարունակող կնա անությունների աղոր

դա րու թյունների ետ

2

Խումբը ասի մ խտրականություն

արդու իրավունքներ

Ան նական կյանք

անվտան ություն

ասնակիցները պետք որոշեն թե արդու իրավունքների եվրոպական

կոնվենցիայի որ իրավունքների ոտնա արու երի ետ են ա նից ա ախ ախվում երիտասարդ ռոմա ն ուները

60

Եկե ք նորից

բեմադրենք

ի երնվաստացում

կի երծանակում

ողովրդավարություն

մասնակցություն

ասի մ խտրականություն

Այս վար ության իմքում ընկած դերային խաղը ստ սցենարի երեխա ներից կին նշու երով ներքաշում են կ այլ երեխայի նվաստացնելու ծանակելու

ջ ասնակիցները պետք վերա եմադրեն իրավի ակը այլ արդյունք ստանալու նպատակով

2 60

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

28 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Վերնագիր Թեմաներ Համառոտ նկարագիր Մա-կար-դակ

Ժամանակ

րոպեներով

Գուշակի ր իրավունքը

արդու իրավունքներ

ասի մ խտրականություն

Ան նական կյանք անվտան ություն

Այս վար ության ջոցով մասնա կիցները ընդ անուր պատկերացում են կա մում մարդու իրավունքների մասին թիմային խաղի ջոցով ասնակից ները պետք իրենց թի մյուս ան դա երին նկարա րեն տար եր իրավունքներ տա ործելով ին կցանկանան իակ անը որ են կարող անել խոսելն

1 60

Կարդում ենք կանոնները

արո արշավի ռա մավարություններ

ամացանցային րա իտություն

ողովրդավարություն մասնակցայնություն

ասնակիցները պետք տնեն վե կայքի տա ործողի կանոնները կամ ան րույթի ամար մշակված ուղե ցույց ները քայլեր եռնարկեն այդ կայքին անցանկալի ովանդակության մասին տեղեկացնելու ամար

ասնակիցները նա քննարկում են նման ովանդա կու թյան մասին այտնելու առավե լու թյուններն

ու թերությունները ատ կապես աշվի առնելով ե ի ըն եռած նարավորությունները

3 60

Արմատներ և ճյուղեր

ասի մ խտրականություն

արդու իրավունքներ

արո արշավի ռա մավարություններ

ասնակիցնեը ուսու ասիրում են ատե լություն տարածող առցանց խոս քի պատ առներն ու ետ անքները կիրառելով խնդիրների ծառ

թոդը Այս վար ությունը կարող տա ործվել որպես ում ը

վար ության շարունակություն առան ին

2

Որոշում ենք, որն է վատագույն տար-բերակը

ասի մ խտրականություն

ողովրդավարություն մասնակցություն

ա ատելություն տարածող առցանց խոս քին վերա երող ներածական վար ություն ասնակիցները պետք դասակար են նույնասեռականների դեմ ուղղված ատելություն պարու նակող խոսքի րինակները սկսելով ա նավատերից

1

Եկե ք արտա-հայտվենք

արո արշավի ռա մավարություններ

ասի մ խտրականություն

ամացանցային րա իտություն

ար ության ընթացքում կիրառվում ակվարիում քննարկում թոդը ասարակության որոշակի խմ երի

մասին տարածված նախա պաշա րումները քննարկելու ամար Այս թո դի կիրառումը նպաստում որպես ի մասնակիցները ավելի քննադատա ար մոտենան ընդունված աստատված ամո մունքներին

մշա կեն աստարկներ ատելություն պա րու նակող խոսքին ար ա անքելու ամար

1

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 29

Վերնագիր Թեմաներ Համառոտ նկարագիր Մա-կար-դակ

Ժամանակ

րոպեներով

Ի՞նչ են նրանք պատմում

ասի մ խտրականություն

արդու իրավունքներ

Արտա այտման ա ատություն

ասնակիցները ոքր խմ երով վերլուծում են լրատվական նյութ կենտրոնանալով նրա վրա թե ին լույսի ներքո են պատկերվում ներ աղթյալները ներ աղթը Արդյունքները ներկայացվում են կոլա ի տեսքով

2 60

Իսկ ի՞նչ է ատելություն պարունակող խոսքը

արդու իրավունքներ

ասի մ խտրականություն

ասնակիցներ ուսու ասիրում են ատե լություն պարունակող խոսքի րի նակ ներ քննարկում դրանց նա րա վոր ա դեցությունը ան ատ

ների ասարակության վրա

2 60

Վիրտուալ գործողություն

արո արշավի ռա մավարություններ

ասի մ խտրականություն

արդու իրավունքներ

Այս վար ության ընթացքում մասնակիցները կտեղեկանան ռասի դեմ

քանի ո որի ակցիաների մասին ասին կմտածեն թե ին նմանատիպ առցանց

ործողություններ կարելի իրականացնել

3 60

Ցանցային հարձակում

ամացանցային րա իտություն

արո արշավի ռա մավարություններ

ասի մ խտրականություն

ասնակիցները պետք վերա ոխեն մտացածին քարո արշավի կայքը որ պես ի կարողանան լուծել տեղական ամայնքի կող ց ռասիստական նույթի

կնա անությունների տեղատարա ի արցը

3 90

Ի՞նչ կարծիք ունես իմ մասին

ասի մ խտրականություն

ամացանցային րա իտություն

ողովրդավարություն մասնակցություն

ար ությունը տեղի ունենում եր ակայական ամացանցային

որումում ասնակիցները պետք ողջունեն մյանց որոշակի

խմ երի մասին առկա ընդունված կարծրատիպերի իման վրա Այս վար ության ընթացքում նրանք պետք մշակեն ուղեցույց առցանց աղորդակցույան ամար

1 աս րոպե

աս րոպե

Ինչպե՞ս ես «հագնվում» ցանց գնալիս

Ան նական կյանքանվտան ություն

ամացանցային րա իտություն

ի երնվաստացում

ասնակիցները լրացնում են սխեմա որի ջոցով ցույց են տալիս իրենց ան նական նախապատվությունները առցանց որոշակի տեղեկություններ տեղադրելու կիսելու առումով Այնու ետ քննարկում են ան նական նույթի տեղեկությունները առցանց

տեղադրելու արցում ավելի ուշավոր լինելու արցը

1

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

30 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Մասնակիցները բեմականացնում են փոքր դատական նիստ, որի համար հիմք է ծառայում Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում քննված իրական գործերից մեկը:

Ա Արտա այտման ա ատություն մարդու իրավունքներ ռասի մ խտրականություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ննարկել թե ին պես կարելի ավասարակշռել կող ց արտա այտման ա ատության իրավունքը մյուս կող ց ռասիստական վիրավորանքների ատելություն քարո ող խոսքի ո երին պաշտպանելու ան րա եշտությունը

ւսումնասիրել արտա այտման ա ատության իրավունքի արդու իրավունքների ի արար ա ատությունների եվրոպական կոնվենցիա ոդված

պաշտպանության ջոցները սա ա ակու երը ասկանալ վրոպական դատարանի դերը

ջ քարտերի քանի րինակ Գրի ներ թուղթ նշու երի ամար ոքր խմ երի ամար աշխատանքային տարածք ցանկալի տար եր սեն յակ

ներում

Ա Ա Ա

Ա Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք ջ ի քարտերը պատ ենելով կտրատելով դրանք ոլոր մասնակիցները պետք ունենան իրենց քարտը դատական ործի կ րինակ ուրաքան յուր ոքր աշխատանքային խմ ում պետք լինեն ավա սար

կամ նարավորինս ավասար թվով դատավորեր դանիական կառավարության պրն երսիլդի ներկայացուցի ներ

ամարակալե ք յուրաքան յուր խմ ի քարտերը այնպես որ յուրաքան յուր խմ ում լինի կ դատավոր կ պրն երսիլդ կ դանիական կառավարության ներկայացուցի Այսինքն նույն դերը կատարող մասնակիցները պետք ունենան աջորդական ամարներ տե ս ցուցու եր կետ

ե ան րա եշտ կլինի այնպիսի տարածք որտեղ խում դատարանները թվով ո ի կարողանան նստել մյուսներից առան ին

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ-15

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝120

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 31

Ասացեք խմ ին որ այս խաղը ընդդեմ դանիական կառավարության դատական ործի մասին որը քննվել արդու իրավունքների եվրոպական դատարանում ասնակիցները պետք խաղան այս դատական ործի տար եր մասնակիցների դերերը դատավորների դանիական կառավարության ռա սիստական տեսակետներ արտա այտող աղորդում պատրաստելու ամար դատապարտված լրա րող պրն երսիլդի թե կա ան րա եշտություն իշեցրեք մասնակիցներին թե ին արդու իրավունքների եվրոպական դատարանը արդու իրավունքների պաշտպանության մասին կոնվենցիան Ասեք նրանց որ ործը վերա երում արտա այտման ա ատությանը

արցրեք մասնակիցներին թե ին պես են նրանք ասկանում արտա այտման ա ատությունը երջում տվելով ստոր կամ լուխ ում ներկայացված նյութերից ամառոտ լրացու եր արեք

մ ի ամար կարդացեք ործի մասին նյութը ջ ամո վեք որ ործի ոլոր մանրամասները ասկանալի են խմ ի ոլոր մասնակիցների ամար

ա անեք մասնակիցներին երեք ավասար խմ ի ում Ա ն ներակայացնում պրն երսիլդին ում ն դանիական կառավարությանը ում Գ ն վրոպական դատարանի դատավորներին

ուրաքան յուր խմ ին տվեք իրենց դերաքարտը ործի մասին տեղեկություններ պարունա կող տեքստի րինակ ացատրեք նրանց որ ն մյուս խմ երի ներկայացուցի ներին անդիպելը

դատական նիստը սկսելը նրանք ունեն րոպե իրենց սե ական դիրքորոշումը քննարկելու ստակեցնելու ամար րանք պետք տա ործեն այս ամանակը իրենց աստարկները

նախապատրաստելու ամար կամ եթե դա դատավորների խում ն նախապատրաստեն կող րին տրվելիք արցերը

ր նախապատրաստական աշխատանքի ամար նախատեսված րոպեն կլրանա ասացե ք մասնակիցներին որ նրանք պետք տնեն մյուս երկու խմ երի նույն ամարը ունեցող անդա ե րին կա ն նոր աշխատանքային խմ եր Այսինքն Ա խմ ի ին ամարը պետք տնի Գ խմ երի

ին ամարներին նրանց ետ նոր խում կա ացատրեք որ այս նոր ոքր խմ երից յուրաքան յուրը ոքր դատարան Այնու ետ խմ երը

կունենան րոպե կող րի աստարկները լսելու դատավորների արցերին պատասխանելու ամար

Այս ամանակի լրանալուց ետո դատավորներից յուրաքան յուրը պետք վ ռի թե արդյոք ոդված ը ոտնա արվել թե ո ոլոր մասնակիցները այ մ անում են ծ խմ ի ջ որպես ի լսեն դատավորներից յուրաքան յուրի վ իռը այդ վ ռի ի ավորու երը

Ա ատ խոսքը կամ արտա այտման ա ատության իրավունքը մարդու ի արար իրավունքներից կն արդիկ պետք նարավորություն ունենան արտա այտել իրենց կարծիքները կամ

մտքերը քանի որ ր մտքերը կարծիքները ամո ու երը ր ինքնության կար որ մասն են Արտա այտման ա ատությունը պետք պաշտպանվի քանի որ այն առանցքային դերակատարում ունի ողովրդավարական ասարակության ջ ակայն եր ե եթե արտա այտման ա ատությունը կարող ասել ան ատներին կամ վտան ավոր լինել ասարակության ամար այդ իրավունքը կարող սա մանա ակվել

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

32 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

յուս երկու խմ երի ներկայացուցի ներին դանիական կառավարության պրն երսիլդի ներկայացուցի ներին առաջարկեք կնա անել կայացված վ իռը երջում ասեք նրանց թե ին պիսին եղել վրոպական դատարանի իրական վ իռը ջ արցրեք թե ին են կարծում մասնակիցները այս վ ռի մասին

Անցեք վերլուծության նա ատման տոր ներկայացված արցերը քննարկելուց առաջ ամո վեք որ մասնակիցները դուրս են եկել իրենց դերերից

z րո նք ին ործի ա նա արդ արցերը z ե դ վա ր ր խաղալ եր դերը z ամա ա յն եք այս ործի վերա երյալ դատավորի կայացրած վ ռի ետ րո նք ին վերջնա

կան որոշման վրա ներ ործած ա նակար որ ործոնները

ատ ք մասնակիցներին որ

նայած­նրան,­ որ­Եվրոպական­դատարանի­առջև­դրված­ չէր­խնդիր­որոշել­ «կանաչ­

բա կոնների»­մեկնաբանությունների­պատժելիության­հարցը,­այ­նուամե­­նայնիվ,­իրենց­

վերջնական­վ ռի­ մեջ­ նրանք­ նաև­դրա­վերաբերյալ­ մեկնաբանություն­ էին­ ներառել:­

ստ­դատավորների­կարծիքի՝­«կանաչ­բա կոնների»­մեկնաբանությունների­վրա­ չէր­

տարածվում­արտահայտման­ազատության­իրավունքը,­այլ­կերպ­ասած­նրանք­չպետք­

է­«ազատ»­լինեին­արտահայտել­նման­կարծիք:­

z ամա ա յն եք ն աստարկներ կարող եք երել ուտ ընդդեմ նրանց իրավունքները սա մանա ակելու

z ր անդիպե լ եք ռասի առցանց դրս որու եր ն պե ս կար ա անքեիք եթե անդիպեիք

z ն եք կարծում մարդիկ պե տք իրավունք ունենան ռասիստական կամ ատելություն արտա այտող կնա անություններ անել առցանց

z արո ղ եք առաջարկել ործողություններ որ դուք կարող եք անել նման դրս որու երի քանակը նվա եցնելու ամար

Ա

z անա ա կոնների որոշ կնա անություններ ներառված են առան ին առ եռն նյութի ջ ուք ինքներդ կարող եք որոշել թե որքանով տեղին կլինի այս նյութի տա ործումը ա ն

առան ին խմ ում z րդ կետը սկսելուց առաջ եր մասնակիցները աշխատում են նույն դերը ունեցողների ետ

նախա ուշացրեք մասնակիցներին որ յուրաքան յուրը պետք իր ամար անի իր սե ական նշու երը քանի որ եր ավորվեն դատարան խմ երը նրանք են կարողանա տվել մյուսների արած նշու երից

z որդորեք մասնակիցներին որպես ի նրանք ատկացված ամանակի մասը տա ործեն մյուսների ետ ործի մանրամասները քննարկելու իսկ մյուսը իրենց ացման խոսքին նախապատրաստվելու ամար ատավորները պետք ստակեցնեն ործի մանրամասները

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 33

մտածեն թե կող րից ին լրացուցի տեղեկությունների կարիք կարող են ունենալ որոշում կայացնելու ամար

z ացատրեք դատարանի երկու կող ն լ որ նույնիսկ եթե նրանք ամա այն են այն դիրքորոշ ման ետ որը պետք ներկայացնեն նրանք պետք անեն ա ն ին դատավորների առջ լավա ույն

պաշտպանությունը ապա ովելու ամար z ավ կլինի եթե դուք կարողանաք ապա ովել որպես ի տար եր դատարանները անդիպեն

առան ին սենյակներում կետ կամ նարավորինս եռու նստեն որպես ի ո իրենք կարողանան լսել մյուս խմ երի քննարկու երը ո լ մյուսները իրենցը

z ատական նիստի ընթացքում ամանակի կառավարումը ան նարարեք դատավորներին ի ուցե նրանք ցանկանան նախ րոք պլանավորել թե որքան ամանակ են ատկացնում արցերի որքան կող րից յուրաքան յուրի ամար ատուկ շեշտեք որ կող րից յուրա

քան յուրին պետք տրվի ավասար ամանակ ացի այդ պետք ապա ովել որպես ի վերջում ամանակ ա ան ասկանալի վի ելի արցերի պար ա անման ամար

z ի ուցե նա ար ե պար ա անել որ վրոպական դատարանը որոշում ր ընդունում ո թե պրն երսիլդի վարքա ծի վերա երյալ այլ քննում ր դանիական կառավարության վարվելակերպը

պրն երսիլդի նկատմամ վրոպայի խոր րդի անդամ երկրները պետք ապա ովեն որպես ի ներպետական րենքները պաշտպանեն մարդու իրավունքները ր վրոպական դատարանը պետք վ իռ կայացնի ապա այն քննում թե որքանով րենքը կամ դրա կնա անությունը ապա ովում այդ իրավունքների պաշտպանվածությունը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

արող եք նա անցկացնել այն որպես դերային խաղ որին կմասնակցի մասնակիցների ոքր խում իսկ մյուսները կլինեն անդիսատեսի դերում երային խաղի մասնակիցներին կարելի դերաքար տերը ա անել նախ րոք խնդրել որպես ի նրանք նախապատրաստեն իրենց աստարկները ն ուն ործընթացի սկսվելը անդիսատես մասնակիցները դերային խաղի վերջում պետք արտա այ տեն

իրենց կարծիքը վերա երմունքը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցները կարող են պար ել թե արդյոք այն կայքերը որ նրանք այցելում են ունեն ստակ քաղաքականություն ռասիստական ատելություն պարունակող այլ դրս որու երի վերա երյալ

z ասնակիցները կարող են ավաքել քանի րինակ արդեն խմ ում ա մատել տար եր կայքերի կող ց որդե րված քաղաքականությունները ննարկեք թե ըստ նրանց որքանով են դրանք կատարում տատերերին պաշտպանելու ործառույթը ին պես կարելի կլիներ դրանք ավելի արդյունավետ դար նել րանք կարող են այնու ետ տեղադրել իրենց առաջարկները ատելություն տարածող խոսքին շար ման կայքում խրախուսել մյուս առցանց ակտիվիստներին լո ին իրականացնել իրենց կող ց ընտրված կայքերի նկատմամ

z ասնակիցները կարող են նա ընտրել կ երկու այնպիսի կայք որոնք պնդում են որ ունեն ատելություն պարունակող խոսքի վերա երյալ քաղաքականություն ետ ել թե որքանով արդյունավետ կիրառվում այդ քաղաքականությունը Առցանց ատելության դրս որու երի րինակներ անդիպելիս մասնակիցները կարող են դրանց մասին տեղեկացնել Ատելություն

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

34 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

պարունակող խոսքը վերա սկող դիտախմ ին ին պես նա ողոքներ ուղարկել ղում անելով նշված քաղաքականությանը այդ առցանց ովանդակության ամար պատասխանատու կայքերին

ասնակիցների ետ ասին մշակեք այնպիսի ակա աստարկներ այս ործի ջ արտա այտված ռասիստական դիրքորոշու երին որոնք նրանք կկարողանան տա ործել նա ռասիստական կարծիքների արտա այտման այլ դրվա ների անդիպելիս

ասնակիցների ետ ասին պատրաստեք տեսա իլմ ողովրդավարական ասարակության ամար ա մա անության տար երվողը ընդունելու կար որության մասին

Ա

ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ԴԱՏԱՐԱՆԻ Վ ԻՌԸ

Այս ործը քննվել վրոպական դատարանի կող ց թ ատարանը ր ամա այնել դանիական դատարանի որոշման ետ վ ռել ր որ պրն երսիլդը պետք պատ վեր իլմը նկարա անելու ցուցադրելու ամար ատարանը տել ր որ իլմում ավականա ա ստակ ր որ ռասիստական

կնա անությունները իլ եղինակի ամար ո ընդունելի ին ո լ նախընտրելի ին պես նա որ կար վտան որ ասարակությունը կարող ր սխալ ընկալել իլ ուղեր ը րանք մասնավորապես նշել ին որ

«­ ­ իլմում ­փորձ­ էր­ կատարվել­ հարցազրույցի­միջոցով­ ի­ ցույց­ դնել,­ վերլուծել­և­ բացատրել­ երիտասարդների­ հենց­ այս­ խմբի­ վարքագիծը,­ որի­ անդամները­սահմանափակ­ են­ և­ դժգոհ­ իրենց­ սոցիալական­ կարգավի ակից,­ հակված­ են­բռնության­և­արդեն­ իսկ­ ունեն­ դատվածություններ:­ Այսպիսով,­ իլմում­փորձ­ էր­կատարվել­խոսել­մի­խնդրի­ մասին,­ որը­արդեն­այն­ժամանակ­հանրության­ լուրջ­մտահոգությունների­առիթ­էր:»

ատարանը նա առան նա ատուկ շեշտել ր լրատվության առանցքային կար որությունը ողովրդա վարական ասարակության ամար այն ան ամանքը որ այդպիսով լրատվա ջոցները նարավորություն են ստանում կատարելու անրության պա ակաշան ացառիկ դերը րանք նա

նշել ին որ այլ ան ի այտարարությունները անրայնացնելու ամար լրա րողին պատ ելու ամար պետք ա ա անց ու եղ իմքեր լինեն Ա ատ մամուլի ա նակար որ ործառույթներից կը դա այնպիսի արցերի շուրջ անրային քննարկու երի նարավոր դար նելն ու խրախուսելն որոնք կար որություն ունեն ողջ ասարակության ամար

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 35

ԳՈՐԾԸ

իմողը պրն ենս լա երսիլդը անիայի քաղաքացի աշխատում անիայի ռադիոյում որը եռար ակում նա եռուստա աղորդու եր րատվական ալիքը ունի լուրջ լրատվա ջոցի եղի

նակություն նախատեսված լավ տեղեկացված անդիսատեսի ամար րն երսիլդը ցանկանում ր եռար ակել աստա րական իլմ որը պատմում ր ծայրա եղ ռասիստական ուղղվածություն ունեցող

անա ա կոններ խմ ի մասնին ա կապվել ր խմ ի անդա երի ետ ծավալուն արցա րույց վերցրել նրանցից այնու ետ մոնտա ել ր նյութը դար նելով այն քանի րոպե տ ողությամ իլմ ավելացնելով իր սե ական կնա անությունները երջնա կան ար դյունքը ցուցադրվել ր լրատվական աղորդման ատվածներից կում եռար ակվել ա ային ե ռուստատեսությամ

եռար ակվող աղորդման ջ անա ա կոններ խմ ի անդա երը անդես ին ալիս անիայում նակ վող ներ աղթյալների թնիկ խմ երի ասցեին ա ա եկի վիրավորական այտարարություն նե

րով ա մատելով ս ամորթ մարդկանց որիլաների ետ ասելով որ նրանք մարդ են անիական դատարանը ղավոր ր անա ել կանա ա կոններին ռասիստական կնա անությունների ղադրանքով նա ղավոր ր անա ել պրն երսիլդին տնելով որ նա խրախուսել ր նրանց այնու ետ եռար ակել այդ կնա անությունները ասանելի դար նելով անրության ամար

րն երսիլդը ողոքարկել ր իր դատապարտման մասին որոշումը արդու իրավունքների եվրոպա կան դատարանում քանի որ ամարում ր որ դանիական դատարանի կող ց իր դատապարտումը ոտնա արում ր արտա այտման ա ատության իր իրավունքը ոդված

վրոպական դատարանը պետք որոշեր թե որքանով իրավա ա ր կնա անությունները եռարակելու նրա իրավունքի սա մանա ակումը ա ենթադրում ր որ ան րա եշտ ր ասկանալ թե որքանով ր տնվել ան րա եշտ ավասարակշռությունը ռասիստական կնա անությունների թիրախ դար ած

մարդկանց իրավունքների պաշտպաության նման խմ ի ոյության մասին անրությանը տեղեկացնելու ան րա եշտության ջ

Կամընտրական­նյութ

Հեռարձակված հաղորդման ընթացքում հնչած որոշ մեկնաբանություններ՝

յուսիսային նա ան ները Ա րիկայի ու ում ին որ նե րերը ա ատ մարդիկ լինեն այց դրանք մարդ են դրանք կենդանի են

ի ատ վերցրու որիլայի նկարին նայի ետո նայի նե րին լրիվ նույն մար ի կառուցվածքն ունեն տա ակ ակատ ան

ե րը մարդ ի կեդանի ա նույնը վերա երվում մյուս խոպան իներին թուրքերին արավսլավացիներին ու ացածներին իտեմ լ անունները ին են

իրենց մտածողությունը դուր ի ալիս դուր ի ալիս որ իրենց իմ ա վեական շորերով դուրս են ալիս ողոց ու խոսում են իրենց ան ասկանալի ուլա ուլա լե վով

ո կարծիքով ի ն են վա առում մրանյութ են վա առում եստրեի անտի կալանավորների կեսը թմրանյութերի պատ առով այնտեղ դրանք այն մարդիկ են որ անտում են թմրանյութերի վա առքի ամար

Ա

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

36 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՊՐՆ. ՅԵՐՍԻԼԴԻ ԴԵՐԱՔԱՐՏԸ

ուք լուրջ լրա րող եք ցանկանում իք իլմ նկարա անել ռասի այլատյացության մասին որը կաներ ան

ցույց կդներ խնդրի ծավալները ներառյալ անա ա կոնների տեսակետների ծայրա եղական նույթը

ույց կտար որ անա ա կոնները քրեականացված խում են որի անդա երից շատերը մոցիոնալ առումով ասուն են սոցիալապես անապա ով են

ուք տնում եք որ կար որ որպես ի ասարակությունը ասկանա այս երկու խնդիրը կարծում եք որ եր աղորդումը կարողացավ անդրադառնալ երկուսին լ մասամ աղորդման ջ ուղղակիորեն ներառելով արցա րույցին մասնակցած երիտասարդների ա նավատ կնա անությունները իսկ մասամ լ նկարա րելով նրանց կրթվածության ցածր մակարդակը նրանց ծա ումը այն սոցիալական խնդիրները որոնց ետ նրանք ախվում են ուք եք ամարում որ որ կը դիտելով եր աղորդումը կե րակացներ որ դուք ամա այն եք արտա այտված ռասիստական կարծիքների ետ

րպես լրա րող դուք շատ ար ր եք նա ատում արտա այտման ա ատությունը ա ից ավել սա մանա ակու երը լրա րողների ամար ան նար կդար նեն անրությանը իրական ո այնքան ա ելի խնդիրների մասին տեղեկատվություն տրամադրելը ուք ամո ված եք որ լրա րողի պար

տականությունն անրության ուշադրությունը րավել նման խնդիրների վրա որպես ի անրությունը իտակցի դրանց ոյությունը որ ի լուծու եր տնել

ԴԱՆԻԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԴԵՐԱՔԱՐՏԸ

ուք ամարում եք որ պրն երսիլդին դատապարտելով դանիական դատարանը կայացրել ր իշտ որոշում րա աղորդումը պարունակում ր ծայրա եղական ռասիստական կարծիքներ որոնք պետք ա սու դառնային ավելի լայն լսարանի ամար աղորդումը ուներ սենսացիոն նույթ ր պարունա կում

ան րա եշտ քանակությամ կնա անություն որից ասկանալի կդառնար արտա այտված կար ծիք ները անընդու նելի ին վտան ավոր ուք ամո ված եք որ լրա րողները պատասխանատվություն են կրում իրենց լսարանը մոլորեցնելու ա ից ավել ու ելու ամար ուք տնում եք որ այդ աղորդումը դիտած մարդիկ ին ասկանա որ լրա րողը ցնցված ր այդ ռասիստական արտա այտություններից ամա այն

ր դրանց ետ րանք ին ասկանա որ նման այտարարությունները վտան ավոր ան րինական տ իտության դրս որու եր ին

րն երսիլդը այնպես ր մոնտա ել իլմը որպես ի ներառվեն անա ա կոնների ա նավատ կնա անությունները ուք ամարում եք որ նա պետք արցա րույց անցկացներ այդ խմ ի անդա երի

ետ պետք խրախուսեր նրանց նման կարծիքներ արտա այտել վստա ա ար պետք անրայնացներ դրանք ներառելով աղորդման ջ ուք կարծում եք որ աղորդումը պետք պատրաստվեր պրն

երսիլդը պետք պատասխանատվություն կրի նման վտան ավոր կարծիքերը անրայանացնելու ամար

Եվրոպական կոնվենցիայի հոդված 10 պարզեցված

ուրաքան յուր ոք ունի ա ատ արտա այտվելու իրավունք Այս իրավունքը ներառում սե ական կարծիք ունենալը տեղեկություններ աղա արներ ստանալը տարածելը առանց որ

ջամտության

Արտա այտման ա ատությունը կարող սա մանա ակվել եթե սա մանա ակումը ան րա եշտ ողովրդական ասարակությունում մասնավորապես այլոց իրավունքները պաշտպանելու ամար

Ա

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 37

Ա

ԴԱՏԱՎՈՐՆԵՐԻ ԴԵՐԱՔԱՐՏԸ

եր առջ խնդիր դրված վարել ողջ դատական նիստը այնու ետ որոշել ղավոր ր թե ո պրն երսիլդը

Դատական նիստը

ախ իշեցրեք պրն երսիլդին դանիական կառավարության ներկայացուցի ներին որ կողմերից յուրաքան յուրին կտրվի քանի րոպե ամանակ ործի իրենց կողմը ներկայացնելու ամար այնու ետ դուք կտաք արցեր նրանք կպատասխանեն մյանց Ասացեք նրանց որ նրանք պետք ետ են սա մանված կար ին եր ցուցու երին

Ի՞նչ պետք է դուք որոշեք:

ուք պետք որորշեք թե արդյոք պրն երսիլդը պետք եթեր տար իր աղորդումը թե ո Արտա այտման ա ատության նրա իրավունքի ամա այն նա կարծես թե ուներ այդ իրավունքը սակայն արտա այտման ա ատության իրավունքը ացար ակ իրավունք այն պետք որոշակի ավասարակշռության ջ լինի սոցիալական այլ մտա ո ությունների մարդու մյուս իրավունքների ետ եր խնդիրն որոշել որքանով ր այս ործի շրջանականերում տնվել այդ ավասարակշռությունը

տոր այն առանցքային արցերն են որոնք դուք պետք կշռադատեք որոնց շուրջ պետք մտորեք կող րի աստարկները լսելուց ետո

Արդյոք ամա տ եք որ անրությունը կարող ր կնա անել իլմը որպես ռասիստական կարծիքներին աջակցող

Արդյոք կար անրությանը անա ա կոնների ռասիստական մոտեցու երի նրանց կենսա րության մասին տեղեկացնելու ան րա եշտություն թե ավելի կար որ ր որ նրանց կարծիքները ասանելի լինեին այդքան ծ լսարանի ամար

Եվրոպական կոնվենցիայի հոդված 10 պարզեցված

ուրաքան յուր ոք ունի ա ատ արտա այտվելու իրավունք Այս իրավունքը ներառում սե ական կարծիք ունենալը տեղեկություններ աղա արներ ստանալը տարածելը առանց որ

ջամտության

Արտա այտման ա ատությունը կարող սա մանա ակվել եթե սա մանա ակումը ան րա եշտ ողովրդական ասարակությունում մասնավորապես այլոց իրավունքները պաշտպանելու ամար

եկ ր դատարանում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

38 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Ա

Համառոտ նկարագիր

Սա առցանց խորհրդակցության/քննարկման նմանակում է: Քննարկվում է ավանդաբար քրիստոնեական թաղամասում նոր մզկիթի կառուցման հարցը:

Ա ողովրդավարություն մասնակցություն ռասի մ խտրականություն ամացանցային րա իտություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա ամ աջորդական ամ տ ողությամ դասա ամ կամ երեք առան ին յուրաքան յուրը րոպե տ ողությամ

Ա Ա ւսու ասիրել կրոնական ոքրամասնությունների իրավունքները պար ել թե որքա նով են դրանք կապված ատելության առցանց դրս որու երի արցի ետ

ար ացնել առցանց քննարկու երին մասնակցելու վերլուծելու մտու թյունները

իտարկել ողովրդավարական քննարկման մասնակցության տա ործումը այլ ա երի կամ այլ ավատքների նկատմամ անդուր ողականության աստի անը ար րացնելու ամար

ամացանցից տվելու նարավորություն առնվա ն ին ամակար ի արածք խմ երի աշխատանքային անդիպու երի ամար վարող վեաթերթիկներ որ րդի անդա երի ամար կամընտրական

Ա Ա Ա Ա Ա

Ա Ա Ա Ա

ոլոր մասնակիցների ամար նախապատրաստեք առ եռն նյութերի րի նակ ներ ամացանցում ստեղծեք ակ ընդ անուր տարածք արթակ Առաջարկու թյուն

ների ամար տե ս որ ուրդներ վարողներին ենթավերնա իրը ուրաքան յուր մասնակցի ամար ստեղծեք ծածկանուն կամ նախապես

ստու եք կարող են արդյո ք նրանք արդեն ոյություն ունեցող ասցեներով մուտք ործել այդ տարածք տե ս որ ուրդներ վարողներին

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ15-30

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝180

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 39

արդացեք խնդրի նկարա իրը ջ ացատրեք որ ոլոր մասնակիցները լի վիլից են

որ ոլորին ան ան ստացնում այն արցը թե արդյոք անրային ամայի տարածքներից կում

պետք կառուցվի նոր մ կիթ թե ո

ա անեք մասնակիցներին առ եռն նյութերը առաջարկեք որպես ի նրանք ընտրեն իրենց

դերերը ացատրեք որ րդակցության ընթացակար ը ամո վեք որ ոլորի ամար այն

ասկանալի

եղեկացրեք նրանց թե որտեղ մասնակիցները կարող են նախ րոք անդիպել որ կարող են

ամա կար ի ներից տվել վար ության ամար ամո վեք որ ոլորը ունեն ծածկանուն

աղտնա առ

իշեցրեք ոլոր նրանց ովքեր կարող են ներկայացնել նախնական այտարարություն որ դա

ան րա եշտ անել ն որ րդակցության անրության ամար ացվելը րախուսե ք

որպես ի ոլորը տա ործեն նախախոր րդակցական րոպեանոց ուլը ետ յալի ամար

ամա այնեցնել դիրքորոշու երը խմ ի ներսում աշխել դերերը աստարկները եթե

կա դրա ան րա եշտությունը

անդիպել այլ խմ երի ներկայացուցի ների ետ

տու ել կարողանում են մուտք ործել կայք թե ո

թե ամակար ի ներից տվելու նարավորությունը կամ ամանակը սա մանա ակ են

իշեքցրեք մասնակիցներին որ նրանք պետք շատ ակիր ներկայացնեն իրենց աստարկները

որ ուցե նրանք կունենան այն կ նարավորություն իրենց տեսակետը արտա այտելու

ամար

այտարարեք նախախոր րդակցական ուլի կնարկը ացատրեք որ ուն որ րդակցու

թյունը կ ացվի անրության ամար րոպեից

րոպե անց ա դարարեք անրային որ րդակցության կնարկը րավիրեք մասնակիցնե րին

ծա նոթանալ խմ երի նախնական այտարարություններին անել իրենց կնա անություն ները

որ րդակցության ավարտին քաղաքապետը այտարարում որ որ րդակցությունը ակ ված

Այնու ետ աղաքի խոր ուրդը քվեարկում թե ծամասնական կարծիք ի ավոր վում

ապա որոշի այնը քաղաքապետինն

աղաքապետը այտարարում որոշումը Ասացեք մասնակիցներին որպես ի շրջանով նստեն

սկսեք վերլուծությունը

կսեք ար ա անքների շրջանը ոլորին իրենց իրական անուններով դի լով ա կար որ մաս նա

կիցների ամար որպես ի իրենց դերերից դուրս ան

արցրեք մասնակիցներին թե ին են նրանք ում ենց նոր ավարտված ործընթացի կապակցությամ z ե արմացրե ց քվեարկության արդյունքը սկ այն մարդը ում դերը դուք խաղում իք ո

կ ա ր այդ որոշու ց

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

40 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z ն եք կարծում առցանց քննարկումը արդյունավետ նման արցերը որոշելիս րո նք են

առավելություններն ու թերություննեը

ՀԱՐՑԵՐ ՔՆՆԱՐԿԱՄԱՆ ԸՆԹԱՑՔՈՒՄ ԱՐՏԱՀԱՅՏՎԱԾ ԳԱՂԱ ԱՐՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ՝

z Արդյոք այլ մարդկանց կամ խմ երի ետ շ ումը ոխեց եր մոտեցումը կամ վերա երմունքը քննարկվող արցերից որ կի նկատմամ

z րքանո վ ր ե ամար եշտ խաղալ եր դերերը

z ն եք կարծում նման իրավի ակ կարո ղ առաջանալ իրական կյանքում արո ղ եք իշել որ նման իրավի ակ

z ն պես դուք կար ա անքեիք եթե նման արց ար րանար եր քաղաքում նակավայրում Արդյոք այս վար ությունը ին որ ա ով ոխեց եր վերա երմունքը

ԿԱՊԸ ԱՏԵԼՈՒԹՅԱՆ ԱՌՑԱՆՑ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻ ՀԵՏ

z ն կարծիք ունեք ռասիստական կամ վիրավորական կնա անությունները ջնջելու մա սին կանոնի վերա երյալ

z Արդյո ք այս կանոնի առկյությունը ստիպեց ե այլ կերպ վերա երվել եր կնա անությանը

z րքանո վ ր եշտ որոշում կայացնել կնա անությունները ջնջել ջնջելու վերա երյալ արցը նախատեսված կայքի կառավարի ների ադ նիստրատորների ամար

z ուք ամա ա յն իք մոդերատորների որոշման ետ արցը ոլոր մասնակիցների ամար

Ա

z ուք պետք ն վար ությունը սկսելը ստեղծեք անվտան կայք ա կարող լինել եյսուքյան ջ ասցե կամ որ այլ սոցիալական ցանց Այլ առաջարկներ կարող եք տնել այստեղ

ետք ապա ովեք որ ոլոր մասնակիցները կարողանան մուտք ործել այդ կայք

z ար ությունը անցկացնելու ամար ե պետք կլինի երկրորդ վարողի նությունը նայած խմ երը պետք նարավորություն ունենան առան ին աշխատելու այնուա նայնիվ ին պես նախապատրաստական ուլում այնպես լ ուն որ րդակցության ամանակ նրանք կարող ունենան աջակցության կամ ուղղորդման կարիք րինակ նախապատրաստական ուլում

ուցե ան րա եշտություն լինի ետ ել թե արդյոք նրանք տա ործում են այդ ամանակը մյուսների ետ անդիպելու կամ անդիպման ամանակ իրենց ասելիքը ստակեցնելու ամար

z թե ամակար ի ների քանակը սա մանա ակ ապա իշտ կլինի որպես ի դուք ստակ սա մանեք ամանակը կամ առերի քանակը այնպես որ ոլորը նարավորություն ունենան անել իրենց կնա անությունները

z երլուծության ամանակ շատ կար որ կարողանալ խուսա ել նմանակումը վերարտադրելու որ երից ասնակիցները պետք աշխատեն տարանջատվել վար ության ընթացքում իրենց

կատարած դերերից որպես ի կարողանան ին պես արկն վերլուծել այն որ առությունը որ

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 41

ունեցան ուք պետք նեք նրանց ետադար այացքով նայել նմանակում վար ությանը իրենց իրական ինքնությունների դիրքից ո թե դերային ինքնության որ նրանք ստան նել ին

Այս վար ության իմքում ընկած ող ացույց մարդու իրավունքների կրթության երիտասարդական եռնարկում ետեղված լի վիլի մ կիթը վար ությունը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ուք կարող եք նվա եցնել մասնակիցների կնա անությունների այտարարույունների առերի քանակը որ եք սա մանել կնա անությունների ա ա ը թվիթերի րինակով նիշ

ար ությունը կարելի նա անցկացնել քանի րերի ընթացքում նվա եցնելով կա մակերպ ված դասա ա րի քանակը նարավորություն տալով մասնակիցներին կնա անություններ անել նա տնից

թե դուք ունեք առցանց ործիքներից տվելու նարավորություն վար ությունը կարելի ամ ողջությամ իրականցնել առանց ամացանցի կիրառման Այս վար ությունը ող ացույց եռնարկի նույնանուն վար ության ա ոխված տար երակն Ավելի մանրամասն տեղեկու թյուն ներ կարող եք տնել այստեղ

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

րո նք են եր երկրի կրոնական ա ային ոքրամասնությունները ին պե ս են լրատվա ջոց ները րում դրանց մասին Ա ային կամ տեղական նորությունների կայքերում տեք պատմություններ

այն խմ երի մասին որոնց մասին սովորա ար րում են ացասական երան ավորումներով Այնու ետ րեք նյութի ամար պատասխանատու լրա րողներին կամ եթե կայքը տալիս նման նարավորություն կնա անություն թողեք ենց նյութի տակ

եր տեղական ինքնակառավարման մար նները կա մակերպում են նման առցանց խոր րդակցություն քննարկու եր ա արդյոք նարավորություն որպես ի տվելով առցանց ործիքներից երիտա սարդները կապ աստատեն տեղական իշխանությունների ընտրված ներկայացուցի ների ետ

ասնակիցների ետ ամացանցում նտրեք ոյություն ունեցող ործիքներ որոնք կարելի կլինի տա ործել դրանց առկայության պարա այում սկսեք դրանք տա ործել երիտասարդներին

մտա ո ող արցերը ար րացնելու ամար

անդիպեք ոքրամասնությունների տեղական կա մակերպությունների ետ պար ելու ամար թե ին պես են եր իսկ ամայնքում լուծում ա մա անության ետ առն վող խնդիրները

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

42 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա

ոլոր­մասնակիցների­համար:­ ա­կարելի­է­նաև­տեղադրել­խորհրդակցության­կայքում:­

ՍԼԻ ՎԻԼԻ ՄԶԿԻԹԸ

ուք ապրում եք մոտավորապես նակ ություն ունեցող եղատեսիլ լի վիլ քաղաքում երջին տարիների ընթացքում քաղաքի նակ ությունը ական ո ոխությունների ենթարկվել ասամ սա

պայմանավորված այն ան ամանքով որ աշխատանք տնելու ամար երիտասարդների ալի մասը տում տեղա ոխվել ավելի ծ քաղաքներ սակայն նա դեպի այս տարածաշրջան ի ականում

մա դական երկրներից ներ աղթյալների ներ ոսքով վ նայած ներ աղթյալների մասը արդեն քանի սերունդ ին այստեղ նակվում քաղաքի նակի ներից շատերը շարունկում են նայել նրանց որպես նորեկների Այ մ նրանք կա մում են քաղաքի նակ ության րեթե ը

աղաքի նակի ները կիսվել են երկու խմ ի այն անից ետո եր լի վիլի մա դականները ցանկու թյուն այտնեցին մ կիթ կառուցել անրային անդիսացող ան արեկար ողակտորի վրա Այս ողակտորը

որ անի ամար ի տա ործվում տարիներ շարունակ քաղաքի խոր ուրդը ա մաթիվ ողոքներ ստանում այդ կապակցությամ Այն տնվում ի ական առ տրային կենտրոնի մոտ տարածք որտեղ վանդալի մը թմրադեղերի տա ործումը ա ախ անդիպող խնդիրներ են

ա պատ առը որ եր արուստ ործարար առաջարկեց թեթ ացնել խոր րդի եռը լուծել այդ տարածքի խնդիրը քաղաքապետը դա ամարեց ծ աջողություն որ ուրդը ծ պատրաստակամությամ ամա այնեց ան նել այդ տարածքը ինանսավորել այնտեղ կառուցվելիք մ կիթի շինարարա կան ծախսերի ը ինարարության ծախսերի ս ը որ ործարարը ր կարող իր վրա վերցնել պետք ո ային մա դական ամայնքի անդա երը

ինարարությունը պետք սկսվեր այս շա աթ ակայն որոշումը ընդունելուց ետո ան իստ լի վիլ քաղաքը անկարծ արթնացավ եկ շա աթ առաջ քաղաքի խոր րդի վիթեր սոցիալական ցանցի ասցեն կոտրել ր ակա մուսուլմանական մի խում մի քանի վիրավորական ռասիստական թվիթաղորդա րություններ ուղարկել այդ ասցեից որոնցից քանիսը ան ամ կո եր ին դուրս ալ ողոց որսալ տարներին ասիստական ար ակումը մա դականների վրա ետ ետե սաստկացավ

որոշ դեպքերում ավարտվելով ռնությամ րվա ներից կի ո ը ան ամ ստացել ր ծանր մար ական ասվածքներ րոշ մա դական խմ եր անպատասխան թողեցին ար ակու երը այ մ տար եր

անդաների ջ ռնությունները ախու երը նալով սաստկանում են

լի վիլի քաղաքապետը կո արել ոլորին սպվածություն դրս որել այտարարել որ մ կիթի կառուցման մասին որոշումը կվերանայվի անրային խոր րդակցություններից ետո րանք որոշել են անցկացնել առցանց խոր րդակցական որում որպես ի քննարկա ը մասնակցեն նարավորինս ծ թվով մարդկիկ

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 43

Ա

ոլոր­մասնակիցների­համար

ԽՈՐՀՐԴԱԿՑՈՒԹՅԱՆ ԸՆԹԱՑԱԿԱՐԳԸ

որ րդակցությանը կարող մասնակցել տարին լրացած լի վիլի ցանկացած նակի

տոր նշված րանցված խմ երը ան ատները կարող են անդես ալ նախնական այտարարություններով ացատրելով իրենց դիրքորոշումը խնդրո առարկա մ կիթի վերա երյալ ախնական այտա րարու թյունները պետք ուղարկվեն ն անրության ամար որ րդակցությունների ացվելը

• Սլիփվիլի քաղաքապետը և փոխքաղաքապետը ամատեղ այտարարություն

• Քաղաքի Խորհրդի անդամները, որոնք ներկայացնում են Ավանդապաշտ ողովրդական ա մաանության կուսակցությունները ական այտարարություն յուրաքան յուր կուսակցությունից

• Հասարակական կազմակերպություններ՝ րիտասարդ լի իները անուն արդու րավունքների երիտասարդական նախա եռնությունների խում Անցյալը ներկան ություն լի վիլի մա դա կանների ություն կական այտարարություն յուրաքան յուր կա մակերպությունից

ախնական այտարարությունները կտեղադրվեն քաղաքի որ րդի կայքում այնու ետ 18-ը լրացած բոլոր բնակիչները հնարավորություն կունենան իրենց մեկնաբանությունները թողնել այդ հայտա-րարությունների տակ: Ցանկացած մեկնաբանություն, որը կգնահատվի որպես սպառնալիք պարու-նակող, ռասիստական կամ վիրավորական կջնջվի Խորհրդի կայքից:

որ րդակցությունը կ ակվի րոպե անց այնու ետ որ րդի անդա երը կքվեարկեն որշման ամար եթե քվեարկության արդյունքում ավորվի ծամասնական կարծիք քաղաքապետը կ տա ործի իր

որոշի քվեն

Խորհրդի որոշումը կլինի վերջնական:

Դերաքարտեր

ՍԼԻ ՎԻԼԻ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԸ

ուք քաղաքի լուխն եք շատ լավ եք իտակցում որ ան րա եշտ վերական նել քաղաքի անդորրը նակի ների ջ նականոն արա երությունները ուք ամո ված եք որ կար որ որպես ի ողջ որ

ծըն թացի ընթացքում ոլորը տեսնեն որ դուք անկող ակալ եք ե ամար կար որ ասարակության տար եր ատվածների ջ արդար ջնորդի եր ամ ավը ուք անկանում եք տնել լուծում որը ընդունելի կլինի նարավորինս ծ թվով մարդկանց ամար

ին անրության ամար որ րդակցության ացվելը դուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կ ացատրեք եր դիրքորոշումը ուք պետք քննարկեք սա ոխքաղաքապետի ետ թե ամանակը ավարար լինի պետք նա որ եք անդիպել այլ խմ երի կամ նակի երի ետ որ եք ասկանալ ընդ անուր տրամադրությունները նվա եցնել ռնությունների ավանականությունը

ուք կքվեարկեք այն այն պարա այում եթե այները ավասար աշխվեն թե իրավի ակը այդպես դասավորվի ապա եր այնը կլինի որոշի վերջնական արդյունքի ամար

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

44 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՈԽՔԱՂԱՔԱՊԵՏ

ուք աշխատում եք քաղաքապետի ետ պետք նեք նրան նախապատրաստել նախնական այտարարությունը ե նա կարող ան նարարվել անդիպել առավել ծայրա եղական խմ երի ետ ն որ րդակցության կնարկը որ ել ացատրել նրանց թե որքան կար որ ոլորի ամար

ընդունելի լուծում տնելը

ր խոր րդակցությունը արդեն սկսվի ուք պետք նեք քաղաքապետին անդիպելով տար եր խմ երի նակի ների ետ որ եք ասկանալ ընդ անուր տրամադրությունները նվա եցնել ռնությունների ավանականությունը

ուք եք քվեարկում

ԿԱՅՔԻ ԱԴՄԻՆԻՍՏՐԱՏՈՐՆԵՐ Ա Ա

ուք պետք ետ եք քննարկման ընթացքին ապա ովեք որ կնա անությունները լինեն ռասիստական կամ վիրավորական անկացած նման կնա անություն պետք ան ջապես եռացվի որ րդի կայքից ին որ րդակցության կնարկը տրված ամանակը տա ործեք որոշելու ամար թե ին պես եք որոշելու կնա անությունների ընդունելի կամ անընդունելի լինելը ի ուցե տակար կլինի ամառոտ ուղեցույց կա լը

ուք կարող եք նա կնա անություններ տեղադրել նախա ուշացնելով մասնակիցներին որ իրենց տա ործած լե ուն անընդունելի կամ խրախուսեք մասնակիցներին լինել ավելի քաղաքավարի

նր անկատ քննարկման մյուս մասնակիցների նկատմամ

ուք եք քվեարկում

ՔԱՂԱՔԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ԱՆԴԱՄՆԵՐ՝ ԱՎԱՆԴԱՊԱՇՏ

ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ Ա Ա Ա

աղաքաի որ րդում դուք ներկայացնում եք Ավանդապաշտ կուսակցությունը կտրականապես դեմ եք մ կիթի կառուցմանը ուք ամարում եք որ քաղաքին պատկանող ողը որ րդի ռեսուրսները պետք ծախսվեն պաշտանմունքի տեղի վրա որը ի ար ում եր երկրի քաղաքի ա դույթները ուք ա

մա րում եք որ ներ աղթյալների ընտանիքների ամար եր երկրում ապրելը արտոնություն որ նրանք պետք պարտադրեն ապրելակերպի այլ եր երկրում որտեղ նրանք յուր են

եր կուսակցության որոշ անդա եր ունեն խիստ ակամա նդական դիրքորոշում ամարում են որ նման վարքա իծ կարող ր դրս որել այն այդ րինակ ռնի կրոն ունեցող ամայնքը րականում դուք կցանկանայիք նվա եցնել մա դականների թիվը եր քաղաքում քանի որ ամո ված եք որ նրանք խարխլել են լի վիլի ավանդական ար եքները ուք նա ամո ված եք որ մ կիթը կվերածվի ա ա եկի ներ ավաքա րելու կենտրոնի

ուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կներկայացնեք եր դիրքորոշումը որը կտեղադրվի կայքում որ րդակցության կնակից առաջ ատրաստեք նարավորինս ամառոտ տեքստ

եր անդա երից յուրաքան յուրը ունի կ այն վերջանական որոշման քվեարկության ամանակ

Ա

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 45

ՔԱՂԱՔԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ԱՎԱԳԱՆՈՒ ԱՆԴԱՄՆԵՐ՝ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ

ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ Ա Ա Ա

աղաքաի որ րդում դուք ներկայացնում եք ողովրդական կուսակցությունը ուք ի սկ անե կողմ իք մ կիթի կառուցմանը քանի որ ասկանում եք որ մա դական ամայնքի առկայությունը շատ լավ անդրադար ել քաղաքի տնտեսության վրա դուք եք ցանկանում տարել նրանց ակայն նակի ների ողոքները վերջին շրջանում ռնության դրս որու երը ե շատ են մտա ո ում ուք նա մտածում

եք որ րդի աջորդ ընտրություններում եր կուսակցության տեղերը պա ելու մասին ամենայն ավանականությամ կսատարեք ա նա ո ակասական որոշմանը ուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կներկայացնեք եր դիրքորոշումը

որը կտե ղադրվի կայքում որ րդակցության կնակից առաջ ատրաստեք նարավորինս ամառոտ տեքստ եր անդա երից յուրաքան յուրը ունի կ այն վերջանական որոշման քվեարկության ամանակ

ՔԱՂԱՔԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ԱՎԱԳԱՆՈՒ ԱՆԴԱՄՆԵՐ՝ ԲԱԶՄԱԶԱՆՈՒԹՅԱՆ

ԿՈՒՍԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ Ա Ա Ա

աղաքաի որ րդում դուք ներկայացնում եք ա մա անության կուսակցությունը ուք ամո ված եք որ աշխար ի տար եր ծայրերից լի վիլ եկած ներ աղթյալների ա մատա ար ծ մասը ապես արստացրել եր քաղաքի մշակույթը ետաքրքրացրել այն ուք ամարում եք որ այն որ քաղաքը

այսքան երկար ամանակ նրանցից շատերին նարավորություն ի տվել ետ ել իրենց ավատքին արդար ուք կցանկանայիք ավելի ակտիվ երկխոսության տում տեսնել լի վիլի տար եր ամայնքների ջ դուք ներդրել եք եր ջանքերը որ ելով անդարտեցնել ռնության ալիքը ակադիր կող րին

ներ րավել երկխոսության ջ ուք նա տեսնում եք որ այդ ան արեկար տարածքը ա մաթիվ խնդիրներ առաջացնում քաղաքում որ ներկա պա ին քաղաքի որ ուրդը ունի ան րա եշտ դրամական

ջոցներ այն արեկար ելու ամար ուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կներկայացնեք եր դիրքորոշումը

որը կտեղադրվի կայքում որ րդակցության կնակից առաջ ատրաստեք նարավորինս ամառոտ տեքստ եր անդա երից յուրաքան յուրը ունի կ այն վերջանական որոշման քվեարկության ամանակ

«ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ ՍԼԻ ԻՆԵՐԸ ՀԱՆՈՒՆ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ»

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ՆԱԽԱՁԵՌՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԽՈՒՄԲ Ա Ա

եր խում ը ստեղծվել լի վիլի երիտասարդների ա նացավոտ խնդիրներին անդրադառնալու ամար ուք ամարում եք որ մ կիթի կառուցումը ա ամանակ կլուծի մա դական ամայնքի պաշտամունքի

վայրի արցը այն ա մաթիվ սոցիալական խնդիրները որոնք առաջացել ին այդ տարածքը այսքան երկար ամանակ ան արեկար ամայի թողնելու պատ առով ուք կողմ եք մ կիթի կառուցմանը այց մտա ո ված եք որ եթե քաղաքային խոր ուրդը ստիպված լինի իր ներդրումը կատարել շինարարության

ջ ապա մյուս սոցիալական արցերը կ ան լուծված ասնավորապես քաղաքի յուջեից երիտասարդությանը ատկացվող ումարը վերջին տարիների ընթացքում այնքան նվա ել որ այլ ս ի ավարարում քաղաքի կարիքները ո ալու ամար

ուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կներկայացնեք եր դիրքորո շումը առավելա ույնը առ որը կտեղադրվի կայքում որ րդակցության կնակից առաջ

Ա

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

46 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

«ԱՆՑՅԱԼԸ ԵՎ ՆԵՐԿԱՆ» ՄԻՈՒԹՅԱՆ ԱՆԴԱՄՆԵՐ Ա Ա

ուք մ կիթի կառուցմանը դեմ արտա այտվող ի ական խմ երից կն եք եր ության անդա երը

լի վիլի ավանդապաշտ ո մա դական ամայնքների ներկայացուցի ներն են դուք ամո ված եք

որ ա ա անց կար որ պա պանել այն քաղաքի ավանդական նկարա իրը որտեղ դուք ապրում եք եր

ողջ կյանքի ընթացքում Այն տարածքը որը առաջարկվում տրամադրել մ կիթի կառուցման ամար ունի

ա ա անց կենտրոնական դիրք եթե մ կիթը կառուցվի ապա տեսանելի կլինի քաղաքի կենտրոնի ոլոր

ծայրերից ասնավորապես մ կիթը կարող ակել քաղաքի կենտրոնական րապարակից ի ական

եկեղեցու տեսարանը ուք ունեք ացողություն որ եր արա ատ քաղաքի նկարա իրն ամ ողջովին

ոխվում ամայնքի պատ առով որը այստեղ նակություն աստատել ընդա նը վերջերս ուք եք

ասկանում թե ին ու այլ տեղերից եր երկիր եկած մարդիկ են կարող ապրել ամա այն այն կանոնների

որոնք կան

երջին տարիների ընթացքում եր ության անդա երի դիրքորոշու աստի անա ար դար ավ ավելի

արմատական եր կա մակերպությանը ղադրում են ացա այտ ռասիստական տեսակետներ ունե նալու

ողոցներում տեղի ունեցող ռնությունների մասնակիցը լինելու ջ ուք սերտ կապեր ունեք որ րդում

ներկայացված Ավանդապաշտ կուսակցության ետ

ուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կներկայացնեք եր դիրքորո շումը

որը կտեղադրվի կայքում որ րդակցության կնակից առաջ ատրաստեք նարավորինս ամառոտ

տեքստ

«ՍԼԻ ՎԻԼԻ ՄԱՀՄԵԴԱԿԱՆՆԵՐԻ ՄԻՈՒԹՅԱՆ» ԱՆԴԱՄՆԵՐ Ա Ա

Արդեն մի քանի տարի որ դուք դիմում եք քաղաքային խոր րդին խնդրելով տրամադրել տարածք

մ կիթ կառուցելու ամար սակայն միշտ մեր ում եք ստացել ինանսական պատ առա անություն

ներով ուք ամարում եք որ այն որ մա մեդական ամայնքից պա անջում են որպես ի նրանք

ապա ովեն շինարարական ծախսերի ը տնտեսական նման դ վարին իրավի ակում աշվի

առնելով որ քրիստոնեական ամայնքը ունի եկեղեցի որտեղ ա ախում են շատ ավելի քի մարդիկ

քան կ ա ախեն մ կիթ արդարացի ուք կարծում եք որ քաղաքի կյանքում եր ամայնքի ներդրումը

ի նա ատվում որ եր ամայնքի անդամները անարդարացիորեն ախվում են խտրականության

ետ իրենց կյանքի ամենատար եր իրավի ակներում որ մեր ելով մ կիթի կառուցումը խոր ուրդը

րկում եր ամայնքի անդամներին իրենց ավատքը դավանելու իմնարար իրավունքից

ուք իտեք որ եր միության որոշ անդամներ ունեն միության պաշտոնական դիրքորոշումից շատ

ավելի ծայրա եղական տեսակետներ ե ան ան ստացնում այն աստը որ որոշ մա մեդականներ

իրենց ամայնքի վրա ար ակումներին պատասխանել են ռնությամ ե մտա ո ում այն որ

եթե որոշումը ոխվի ապա դա ավելի շատ կ տարի մա մեդական ամայնքը կարող դառնալ

միջ ամայնքային ռնությունների նոր ալիքի պատ առ

ուք պետք նախապատրաստեք նախնական այտարարություն որում կներկայացնեք եր դիրքո

րո շումը որը կտեղադրվի կայքում որ րդակցության մեկնակից առաջ ատրաստեք նարավորինս

ամառոտ տեքստ

Ա

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 47

ՍԼԻ ՎԻԼԻ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԸ

ե ան ան ստացնում այն ընդ արումը որ ամակել ողջ լի վիլը ուք դեռ իտեք թե դիրքո րոշու երից որի կող ակիցն եք նախատեսում եք նախ ծանոթանալ ասարակական կա մա կեր պու թյուն ների խոր րդում ներկայացված կուսակցությունների դիրքորոշու երին դրանից ետո այն կա լ սե ական կարծիք

ուք եք կարող կնա անություն թողնել որ րդի կայքում ն որ րդակցության ացվելը կ նար կից րոպե անց այց կարող եք ծանոթանալ կայքում տեղադրված նախնական այտարարություններին

որ ել անդիպել այլ նակի ների ների որ րդում ներկայացված կուսակցությունների ներ կայացու ցի ների ետ նրանց աստարկներին ծանոթանալու ամար

տածեք թե ի ն կցանկանայիք ասել եր որ րդակցությունը կ ացվի անրության ամար իշեք որ մեկնա անություններում առերի քանակը պետք երա անցի ը ր ոլորը կ րեն իրենց

կնա անությունները եթե ամանակը ների կարող եք կատարել ս կ րառում

Ա

լի վիլի նոր մ կիթը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

48 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Գ Ա Ա Ա Ա Ա Ա

Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Սա 4 վարժություններից բաղկացած շարք է, որի արդյունքում կարելի է կազմակերպել ակցիա՝ ատելություն տարածող խոսքի և ատելության հիմքով հանցագործությունների դեմ: Շարքի տարբեր վարժությունները կարող են անցկացվել ինչպես առանձին-առանձին, այնպես էլ՝ ձեռնարկի այլ վարժությունների հետ համադրվելով:

ՄԱՍ 1 րոպե այացք պատմության ընթացքում ռոմա ն ուների տառապանքներին այդ թվում

նացիստների կող ց իրականացված ոլոքոստի ամանակ Այս վար ությունը կարող անցկացվել

առան ին ար ության նպատակն տեղեկացնել ացատրել մասնակիցներին ռոմա ն ուների դեմ

ատելությամ րա րված անցա ործությունների մասին որոնք այդպես լ են անա վել շարունակում

են ետ անքներ ունենալ նա այս ր

ՄԱՍ 2 րոպե նախատեսվում պլանավորել ակցիա ռոմա ն ուների տառապանքների մա սին

անրությանը իրա եկելու նրանց ա րաշխություն այտնելու նպատակով Այս ատվածը կա րող

կիրառվել արո արշավի շրջանակներում իրականացվող որ ործողություն պլանավորելու ա մար

ին պես նա որպես եռնարկում ընդ րկված այլ վար ությունների շարունակություն

ՄԱՍ 3-Ը ենց ուն ակցիան ուցու երը կա մում ենց խում ը

ՄԱՍ 4-Ը րոպե ակցիայի վերլուծությունն նա ատու Ավելի ընդ անրացված տեսքով

արցերը կարող են տա ործվել արո արշավի շրջանակներում եր խմ ի կող ց իրականացված

որ ործողություն վերլուծելու նա ատելու ամար

Ա ասի մ խտրականություն քարո արշավի ռա մավարություններ մարդու իրավունքներ

Ա ակարդակ

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝ՑԱՆԿԱԱԾ

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ՏԵՍ ՍՏՈՐԵՎ

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 49

Ա Ա

Ա Ա

անկացած

Ա Ա Ա րդ մասերի ամար րոպե տ ողությամ դասա ամ ա րո արշավի ակցիայի ամար նույնպես ամանակ պետք

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ար րացնել իրա եկության աստի անը նացիստների կող ց իրականացված ոլոքոստի ռոմա ն ու ո երի մասին նպաստել ռոմա ն ուներին որակ

ցություն այտնելու մշակույթի ավորմանը Գտնել արմատացած նախապաշարմունքի ատելություն տարածող քարո

ող խոսքի ծայրա եղ րինակ ուսու ասիրել դրա ետ անքները այս ր ար ացնել ռոմա ն ուների նկատմամ ամերաշխության ացումը

խրախուսել մասնակիցներին ործել ռասի խտրականության դեմ

Գրատախտակին ակցվող թղթեր մարկերներ Առ եռն նյութերի րիակներ ի ետապնդման ալածանքների ամառոտ

պատմություն կամընտրական

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախքան վար ությունը սկսելը ասեք մասնակիցներին որ պատրաստվում եք խոսել ոլոքոստի մասին առան ին խոսեք ոլոր նրանց ետ ովքեր ին որ պատ առով կդ վարանան դա անել

ախապատրաստեք առ եռն նյութերի րինակներ յուրաքան յուր ոքր խմ ին կական րինակ

նդրեք որպես ի մասնակիցները կա ն ո անոց խմ եր այն մարդկանց ետ ում ետ իրենց ինքնությունը ին որ կերպ ամընկնում ա կարող կապված լինել թնիկ կամ ա ային պատ կանելության ետ այց կարող նա պայամանավորվել սոցիալական կամ կրոնական խմ երի անդամակցությամ կամ նույնիսկ նույն ուտ ոլային թի երկրպա ու լինելով

վեք ավոր ված ոքր խմ երին րոպե քննարկելու ամար այս ընդ անուր ինքնության ետ կապված իրենց մտքերն ու ացողությունները

ա անեք մասնակիցներին ի ետապնդման ալածանքների ամառոտ պատմություն առ եռն նյութը կամ ներկայացրեք նրանց այն առան նա ատուկ դա ան վերա երմունքի որոշ

աստեր որին ենթարկվել ռոմա ն ու ողովուրդը ի ասեք նրանց թե կոնկրետ որ ողովրդի մասին խոսքը

ակիր քննարկեք նրանց ար ա անքները նարավորության դեպքում առանց մասնակիցնե րին իրենց արդեն ավորված խմ երից տեղա ոխելու Այնու ետ խնդրեք որպես ի խմ երից յուրաքան յուրը կ այլ խմ ի ետ րոպեի ընթացքում քննարկի ետ յալ արցերը

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

50 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ն կ ային իրենք եթե ո վաղ անցյալում իրենց ողովուրդը դառնար նման վերա երմունքի թիրախ Ասեք մասնակիցներին որպես ի քննարկեն այն խմ ի տեսանկյունից որը

ավորել ին կետ ում րը կլինի նման դա անության ջով անցած ամայնքի ամար աենա արդ խնդիրը սկ ի ն կլիներ եթե այս ր տնվեին մարդիկ ովքեր կ ր եին ոլոքոստը ն ն ր կարող ստիպել նրանց ր ել այս աստերը

ոլոր մասնակիցներին նորից ավորեք ծ խմ ի ջ խնդրեք որպես ի պատ ն իրենց քննարկման մասին Այնու ետ արցրեք մասնակիցներին կարող են արդյոք նրանք ուշակել թե որ ողովրդի մասին ր առ եռն նյութի պատմությունը թե նրանք ուշակեն ասացեք որ ռոմա ն ուների մասին ր արցրեք թե ի ն իտեն նրանք ն ուների այս րվա կյանքի մասին ն պիսի վերա երմունքի են նրանք ար անանում որքանո վ անրությունը տեղյակ ո վաղ անցյալում նրանց կրած տառապանքների մասին ն պե ս անդրադառնում ատելություն տարածող քարո ող խոսքը նրանց վրա այս ր

ատ ք նրանց որ արդու իրավունքների եվրոպական դատարանում եղել են ործեր որոնց քննությունը ցույց տվել այս խմ ի անդա երի մարդու իրավունքների ա մաթիվ խախտումներ վրոպայի րեթե ոլոր երկրներում իշեցրեք մասնակիցներին որ լրատվա ջոցները նակ ությունը ընդ անուր առմամ ա ա անց ան անդուր ողական վերա երմունք ունեն ն ուների նկատմամա վերջիններս ա ախ դառնում են ատելության իմքով անցա ործությունների վիրավորանքների թիրախ արցրեք արդյո ք նրանք եր ախվել

են նման րինակների ետ իրենց իրական կյանքում կամ ամացանցում թե դուք անց եք կացնում այս վար ությունը որպես արո արշավի ակցիաների նախա պատրաստական վար ություն ապա պատ ք մասնակիցներին ավական շար ման մասին Այնու ետ տեղեկացրեք նրանց որ աջորդ դասա ա ընթացքում դուք կքննարկեք թե ին ործողությունների են կարող դի լ մասնակիցները ռոմա ն ու ողովրդի նկատմամ խտրականության դեմ պայքարելու ամար

Ա

z ար ության մեջ ներառված ծայրա եղ նույթի ովանդակությունը կարող խմ ի որոշ մասնակիցների ամար ա ա անց այուն լինել նականա ար եթե խմ ում կան ն ուներ դուք պետք նախապես նախա ուշացնեք նրանց պատրաստ լինեք աջակցելու եթե լինի դրա կարիքը ի նույն ամանակ քանի որ ոլոքոստի ո են դար ել ա մաթիվ խմ եր թեման կարող այուն լինել նա այլ խմ երի ներկայացուցի ների ամար ա ուցե առավելապես վերա երում րեաներին քանի որ նրանց տառապանքների ծավալը քաջ այտնի

ախապես շտեք խմ ի կա մը որ եք ասկանալ թե մասնակիցները ին պես կար ա անքեն վար ությանը

z ուք կարող եք մասնակիցներին տրամադրել նա ավելյալ տեղեկություններ նացիստական ռե ի թիրախը դար ած այլ խմ երի մասին կամ խնդրեք որպես ի մասնակիցները իրենք թվարկեն Այդ խմ երի թվին են պատկանում

ե երը սպանվել են շուրջ լիոն թնիկ լե եր լավոնական այլ ա երը որ րդային ության քաղաքացիները մասնավորապես ռա մա երիները

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 51

ո եվրոպացիները մասնավորապես ա րիկյան կամ ասիական ծա ման ողովուրդները ո եկան իվանդություններից տառապողները կամ մտավոր խնդիրներ ունեցողները ուլ կամ ի իկական այլ աշմանդամություն ունեցողները ույնասեռականները տրանսսեքսուալները աղաքական ակառակորդները մասնավորապես կոմունիստները ախականները րոնական այլախո ները մասնավորապես ովայի վկաներըանրամասն տեղեկությունների ամար տե ս

z ննարկումը վարելիս դուք պետք դրս որեք առավելա ույն նր անկատություն կունություն պետք շտապեցնեք խմ ին եթե ում եք որ մասնակիցներին ավելի շատ ամանակ ան րա եշտ իրենց ացմունքները արտա այտելու ամար

z ոքր խմ երում աշխատանքի առումով իշտ կլինի եթե դուք նախ րոք մտածեք որոշ մասնա կիցների ամար նարավոր արդությունների մասին թե իրավի ակը խնդրա արույց

ապա ուցե ավելի դյուրին կլինի եթե դուք ինքներդ ա անեք մասնակիցներին ըստ ան նարարված ինքնությունների րինակ կանանց տղամարդկանց խմ երի կամ ըստ

նախընտրելի սպորտա ի ուտ ոլ թենիս կամ ըստ ուսու ասիրվող առարկաների z տոր ներկայացվող ոմա ցեղի ն ուների ցեղասպանության ամառոտ ամանակա րության

ջ ռոմա ն ուներ կամ ն ուներ առերը ոխարինվել են ով ր տա ործելիս լինեք այս նյութը կարող եք ասել խում ը կամ նույնիսկ ասել մասնակիցներին որ պատկերացնեն որ դա իրենց խում ն

z ասնակիցներին իրենց ամար կար որ ինքնություն ընտրելու առաջադրանքի նպատակն այն որ նրանք որ են պատկերացնել թե ին նշանակում եր թիրախավորում են ենց իրենց

խում ը ակայն եթե ռոմա ն ուների նկատմամ մասնակիցների նախապաշարմունքները շատ արմատացած են նրանք նույն կարող են խնդիր ունենալ ենց այս խմ ի խնդիրները ընկալելու ամար թե նման իրավի ակ ստեղծվի ապա դուք անպայման պետք որ եք ան ուցալուծել այն աս ի րդ կետի ամար ատկացրեք նարավորինս շատ ամանակ

որպես ի մասնակիցները կարողանան քննարկել իրենց ոլոր մտա ո ությունները եղեկացրեք նրանց որ ըստ որոշ նա ատականների ոլոքոստի ո են դար ել վրոպայի տարածքում նակվող ռոմա ն ուների ից ը իսկ որոշ երկրներում րեթե ը արող եք արցնել

նրանց ին կ ային իրենք եթե կորցնեին իրենց ողովրդի ը կամ ենց այս աշխատանքային խմ ի ը այդ դեպքում ո անոց խմ ից կենդանի կ ային այն ը

z Ան րա եշտ կլինի մասնակիցներին ացատրել նա թե ին ատելության իմքով կատարված անցա ործությունը որ ել ասկանալ դրանց կապը ատելություն տարածող քարո ող խոսքի ետ իրական կյանքում առցանց Ատելության իմքով կատարված անցա ործությունները

դրանք անցա ործություններ են ան ատների կամ խմ երի նկատմամ որոնց ամար իմք անդիսացել ատելությունը այդ ամ ողջ խմ ի նկատմամ ուք կարող եք ուսու ասիրել թե

ին պես կարող են ատելության թեթ արտա այտու երը ռասայական պատկանելությամ պայմանավորված վիրավորական մականունները եշտությամ վերա ել ավելի ծայրա եղ երի ստեղծել մոլորեցնող տպավորություն արդարացնել անցա ործությունները

z առը ռոմա ցեղի ն ուների լե վով նշանակում ավական նը իրա եկման քարո արշավ որի նպատակն ավելի սերտ արա երություններ աստատել ո ն ու ն ու քաղաքացիների ջ արո արշավի մասին կարող եք տեղեկանալ այստեղ ավ

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

52 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

կլինի եթե դուք կարողանաք ապա ովել ամացանցից տվելու նարավորություն որպես ի մասնակիցները կարողանան որոշ ամանակ տրամադրել այս կայքի նյութերին ծանոթանաու ամար Գն ուների ցեղասպանության մասին կան նա այլ կայքեր որոնք մասնակիցները

նույնպես կարող են տա ործել արցին ավելի լավ ծանոթանալու ամար

www.geocities.com/~Patrin/holcaust.htmhttp://isurvived.org/TOC-I.html#I-7_Romanieswww.preventgenocide.org/edu/pastgenocides/nazi/parajmos/resources/

Գ Ա Ա

վեք մասնակիցներին որոշ ամանակ քննարկելու ամար ստացված տեղեկությունների ուն վար ության արդյունքում առաջացած իրենց ացողությունները արելի սկսել կ առով իրենց

ացողությունները երթով նկարա րելու առաջադրանքից z Արդյո ք վար ության արդյունքում դուք ստացաք նոր տեղեկություններ կամ ավորեցիք ավելի

լավ պատկերացում խնդրի շուրջ z ար ությունը ոխե ց եր վերա երմունքը ռոմա ն ուների նկատմամ z ն եք կարծում ին ու այդքան քի այտնի նացիստական ռե ի ամանակ ռոմա ցեղի

ն ուների տառապանքների մասին z ն եք կարծում եթե դրա մասին ավելի շատ իմանային արդյո ք դա կ ոխեր ն ուների

նկատմամա վերա երմունքը այս ր z ն կարող եք դուք անել այս տեղեկությունները տարածելու ամար z ն դասեր նք քաղեցինք քաղեցի նք արդյոք նացիստների իրականացրած ոլոքոս

տից արող եք ացատրել թե ին պես եղավ որ ատելություն տարածող քարո ող խոսքը այնքան ծ տարածում տավ որ ա ռելի քանակությամ մարդկանց դեմ ործեցին ա ավոր անցա ործություններ արո ղ եք ու ա եռներ անցկացնել առցանց իրական կյանքում

ատելություն տարածող քարո ող խոսքի ետ այս րվա իրականության ջ

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

արող եք կիրառել այս վար ությունը ոլոքոստի ո դար ած մյուս այն խմ երը դիտարկելու ամար որոնց տառապանքների մասին անրությունը այդքան տեղեկացված Այդ խմ երից քա նիսը թվարկված են խոր ուրդներ վարողներին ա նում

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 53

Ա Ա Ա Գ Ա Ա Ա

Վարժության այս հատվածի հիմքում ընկած է «Կողմնացույց» ձեռնարկի՝ գլուխ 3-ը, որի վերնագիրն է «Դիմենք գործողությունների»: Ավելի մանրամասն գաղափարներին կարող եք ծանոթանալ միևնույն գլխի Արդյունքներ ենթավերնագիրը կրող բաժնում: Ձեռնարկին կարող եք ծանոթանալ այստեղ՝ www.coe.int/compass.

Ա Ա Ա ամ

Ա Ա ասկանալ թե ին պես կարելի պլանավորել արդյունավետ ործողություն տածել թե ին պես կարելի ամացանցը տա ործել որպես քարո ական

ործիք շակել ործողությունների պլան որը պետք կիրառի խում ը

խեմայի րինակներ կամընտրական Գրատախտակին ակցվող թղթեր մարկերներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք սխեմայի րինակներ կամ ծ թղթի վրա նկարեք դատարկ սխեմա

ացատրեք որ խում ը պետք պլանավորի ործողություն որի նպատակն անդրադառնալ ռոմա ցեղի ն ուների կամ որ այլ խմ ի նկատմամ ատելություն պարունակող քարո ող առցանց խոսքի խնդրին իշեցրեք նրանց ատելության առցանց դրս որու երի ծավալի ա դեցության մասին Ասեք մասնակիցներին որ րինակներ երեն իրենց ան նական որ ից

ա մակերպեք մտքերի րո ատելություն պարունակող քարո ող առցանց խոսքի ետ կապված որոշ խնդիրներ վեր անելու ամար մասնավորապես կենտրոնանալով այն խնդիրների վրա որոնց շուրջ նրանք կկարողանան աշխատել ուշեք նրանց որպես ի դիտարկեն ատելության տար եր աստի անի դրս որու եր թեթ վիավորանքից ն րա րում որը կարող դառնալ ատելության իմքով կատարված անցա ործության պատ առ ուշեք նրանց նա որպես ի դիտարկեն տար եր որու եր դերակատարների ովքեր նպաստում են ատելություն պարունակող քարո ող առցանց խոսքի ծավալի ա ին Գրեք առաջարկությունները

ծ թղթերի վրա ացատրեք որ նրանք պետք ընտրեն իրենց լուծու երից կը աշխատանքը շարունակելու

ամար իշեցրեք որ կար որ թե կոնկրետ որը նրանք կընտրեն այց այն պետք լինի իրականանալի պետք լինի ա ա անց ավակնոտ

ննարկեք ա նից շատ այներ ավաքած լուծու երը որ եք ամա այնության ալ այն լուծման շուրջ որի ուղղությամ ոլորը ուրախությամ կշարունակեն աշխատանքը

ա անեք ջ ի սխեման կամ տա ործեք դրա վատմանի վրա նկարված դատարկ տար երակը ետ ելով ջ ի սխեմայի վերնա րերին մասնակիցների ետ երթով լրացրեք դատարկ վանդակները ավաստիացեք որ

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

54 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

այն ործողությունը որ մասնակիցները որոշել են իրականցնել կնպաստի խնդրի լուծմանը ործողությունը իրատեսական աշվի առնելով խմ ի մոտ առկա ռեսուրսները այն խո ընդոտները որ նրանք կարող են անդիպել

լուծումը այնքանով ստակ որ նրանք կկարողանան ա ել դրա աջող կամ ան աջող լինելը

Գծեք րոշու երի երթիկ որպես ի ոլորը տեղյակ լինեն թե ին եր պետք անեն մուշը կա րող եք տնել ող ացույց ի ի նք ործողությունների լխի ա նավերջում

երլուծության նա ատման ջոցով ավաստիացեք որ ոլորին ո ացնում ընթացքը

արդյունքը որ նրանք պատրաստ են կիրառել պլանը

Ա

z րպես ի նեք խմ ին կենտրոնանալ խնդրի ընտրության վրա որի վրա նրանք այնու ետ պետք աշխատեն կարող եք անցկացնել Արմատներ յուղեր վար ությունը ա նրանց կտա ավելի մեծ պատկերի մեջ տեսնել իրենց խնդիրների ոխկապակցվածությունը նարավորություն կտա ավելի ամ ողջական ործողությունների պլան կա լ

z Աշխատեք նարավորինս շատ ա ատություն տալ խմ ին խնդրի ընտրության սխեմայի վրա աշխատելու ուլերում Գործողությունը շատ ավելի արդյունավետ կլինի եթե նրանք ամարեն որ պլանը իրենք ինքնուրույն են մշակել ի նույն ամանակ ավաստիացեք որ աշվի եք առել

ործողությունը իրականացնելու ետ առն ություն ունեցող ոլոր նարավոր արդությունները մտածեք թե ին պես կարող եք դրանք նվա եցնել

z նարավորության դեպքում խիստ ցանկալի կլինի եթե պլանավորման ուլում ն ուն որ ծո ղու թյունը իրականացնելը որ եք ներ րավել ռոմա ն ուների ամայնքի ներ կայա ցու

ցի ների կամ եթե եր ընտրած թիրախային խում ը այլ ամապատասխանա ար այդ խմ ի ներկայացուցի ների թե նարավորություն ունեք րավիրելու որ կին ով կկարողանա րուցել խմ ի ետ ապա դա վստա ա ար ավելի իրական կդար նի ողջ ործընթացը ացի այդ

խոսնակը կարող նա ետաքրքիր աղա արների աղ յուր դառնալ վա ա ույնը որ պետք անեք դա ամո վելն որ եր խմ ի կող ց իրականացվելիք ակցիան լավ կընդունվի ամայնքի կող ց ամ կարող եք կապվել տեղական այն կա մակերպության ետ որը աշխատում խնդրո առարկա խմ ի ետ

z խեմայով աշխատել եթե դուք եք ու ում մասնակիցներին տալ այն առաջարկությունները որ արդեն ընդ րկված են վանդակներում կարող եք տա ործել ող ացույց ի ի նք

ործողությունների լխում ընդ րկված ավելի ընդ անրական տար երակը կամ նկարեք եր սե ական տար երակը ծ թղթի վրա թե մասնակիցները դ վարանան լուծու եր առաջարկել ատելություն պարունակող քարո ող առցանց խոսքի խնդրի լուծման ամար կարող եք

տա ործել արո արշավի ռա մավարություններ ա նում ետեղված առաջարկությունները

Գ Ա Ա

z ն եք մտածում ում եր կա մած ործողության պլանի կապակցությամ z Արդյո ք ոլորն են իրենց ներ րավված ում եթե այո ապա ոլորին են ո ացնում այն

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 55

դերերը որ ստան նել են z ա արդյո ք որ այլ ան որ պետք աշվի առնել կամ որի մասին պետք տեղյակ լինել ն

ործողությունը իրականացնելը z ն պե ս նք կ ասկանանք ստացվեց ր ակցիան թե ո

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

նականա ար այս վար ությունը կարելի կիրառել նա ատելություն պարունակող քարո ող խոսքի թիրախ անդիսացող այլ խմ երին անդրադառնալու ամար անկալի որպես ի ն ուն ործողությունը պլանավորելը դուք անցկացնեք որ ներածական վար ություն որը կ նի

մասնակիցներին ավելի լավ ասկանալ խնդիրը կշա ա ր ռի նրանց աշխատել այն խնդիրների վրա որ առան նացրել են արող եք ընտրել եռնարկում ընդ րկված ա մաթիվ այլ վար ություններից

կը ին պես րինակ ոխում ենք խաղի կանոնները կարող կիրառվել սեռով պայամանվորված ատելություն տարածող խոսքի խնդիրը ուսու ասիրելու ամար

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը կարող տա ործվել ոմո ո իայի խնդրին անդրադառնալու ամար

անցային ա ակում ը կարող կիրառվել ապաստան խնդրողների ներ աղթյալների ընտանիքների նկատմամ ատելություն տարածող խոսքին անդրադառնալու ամար

Ատելության առցանց դրս որու երի խնդրին անդրադառնալ նականա ար կարելի ին պես առ ցանց այնպես լ ո վիրտուալ ործողությունների ջոցով ր քննարկելու լինեք թե ին ործողություն ներ կարելի իրականացրել դուք կարող եք առաջարկել որպես ի խում ը ի սկ անե դիտարկի այն

առցանց ործողությունների տար երակը

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

56 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Ա Գ

Ա Գ Ա

z ա ա անց կար որ վերլուծել նա ատել ործողությունը այն ավարտելուց ետո ին պես նա այդ ործողության նախապատրաստական ուլը ա շարունակական ընթացքի ջ

տնվող քարո արշավ դուք պետք ամանակ տրամադրեք ործընթացը վերլուծելու նա ատելու ամար դրա սկսվելուց կար ամանակ անց ա կար որ քանի որ կան ամյա

ակցիաները սովորա ար ծ ա դեցություն են ունենում խում ը կարող իասթա վել դրա պատ առով տա ործեք այս դասա ամը քննարկելու արատելու ամար ոլոր այն մտա ո ությունները որ նրանք կունենան մտածելով որ ընդ անրապես ար եր անել այդ ակցիան կամ որ այն վատ անցավ իշեցրեք նրանց որ քարո արշա երը սովորա ար ենթադրում են ա մաթիվ ակցիաներ ործողություններ որոնք ոլորը ասին են կարող երել վերա երմունքի վարվելակերպի ո ոխությունների

z Ամրա րեք վերլուծության արդյունքում նրանց ե րակացությունները որպես քաղված դասեր ապա ա ործողությունները պլանավորելու ամար

z կսեք դասա ամը խնդրելով մասնակիցներին նկարա րել իրենց ացողությունները ակ ցիայի րվա ավարտից ետո ասնակիցները երթով ամառոտ կարող են կիսվել իրենց կարծիք ներով

z ա անեք մասնակիցներին ո անոց խմ երի տվեք նրանց ետ յալ արցերը ոքր խմ երում քննարկելու ամար

ն ը ըստ ե լավ անցավ ային արդյոք ին որ աներ որ ավելի դ վար ին քան դուք ակնկալում իք կամ անսպասելի ին

ստ ե որո նք են ակցիայի ի ական եռք երու երը Արդյոք դրանք ամապատաս խանում են եր կոմղից նախապես սա մանված նպատակներին

ն եք կարծում կա ն արդյոք դասեր որ քաղեցիք որոնք տակար կլինեն ետա ա ործողությունների պլանավորման ամար

z որից ացրեք խում ը քննարկեք ացերին տրված տար եր պատասխանները Ավար տեք դասա ամը ործընթացի մասին որոշ ընդ անուր տպավորություններով

ուք ավարվա ծ եք ործողությունը պլանավորելու իրականացնելու ուլերում եր կատա րած աշխատանքից

ր ի ական ե րակացությունները դուք կ տա ործեք ապա ա ործողությունները պլանա վորելիս ցանկացած թեմայով

րո նք ին ան նապես ե ամար ա նակար որ արդյունքները Արդյո ք եր տեսակետ ները կամ վերա երմունքը ենթարկվեց որ ո ոխության

ն եք կարծում ին պես կարելի շարունակել եր նախա եռնած ակցիան ցանկանայի ք դա անել

ԱԳԱ Գ Ա Ա

րախուսեք որպես ի խում ը շարունակի աշխատանքը իրենց կող ց առան նացված խնդիրների շուրջ րանք կարող են վերցնել աս ի սկ ում կա մված ցանկի խնդիրներից կը կամ կարող են

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 57

այլ մոտեցու եր կիրառել արդեն ընտրված խնդրին ս կ ան ամ անդրադառնալու ամար Այն նախապատրաստական աշխատանքը որ նրանք արդեն կատարել են այս ակցիային պատրաստվելիս կարող տա ործվել նա այլ ործողությունները պլանավորելիս կարող նա լրացուցի խթան անդիսանալ քարո արշավի շրջանակներում աշխատանքը շարունակելու ամար ավաստիացեք որ մասնակիցները ատելություն տարածող խոսքին շար մանը ուղարկել են իրենց ործողության մասին տեղեկատվություն րանք կարող են նա կապ աստատել այլ խմ երի ետ այդ

թվում նա այլ երկրների խմ երի ետ ծրա րել արդեն իրականցված ակցիայի շարունակությունը

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

58 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

–Ի ՀԵՏԱՊՆԴՈՒՄՆԵՐԻ և ՀԱԼԱԾԱՆՔՆԵՐԻ ՀԱՄԱՌՈՏ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ

1890 Գերմանիայում անց կացում ամա ողով տականքը խորա րով ինվորականներին

ան նարարվում սկսել երի վերա նակեցումը վերա սկել տեղաշար ը

1909 ա մակերպվել երի արցը ամա ողով Առաջարկվում ոլոր երի ամար կիրառել

անա ելի տար երանշաններ

1920 րկու իտնականներ ներկայացնում են ար անի են ապրել աղա արը առաջարկելով

ստերիլի ացնել ո ն ացնել երին որպես ողովուրդ

1922 ականների ողջ ընթացքում Գերմանիայի տարածքում նակվող ոլոր երին

լուսանկարում են վերցնում նրանց մատնա ետքերը

1926 նդունվում րենք անտախտը վերա սկելու մասին ման վարվելակերպը

ա մանադրության դրույթների ակն այտ ոտնա արում ր

1927 ավարիայում ստեղծվում են երի ամար ատուկ ամ արներ Այդ ամ արներ են

տեղա ոխում ութ ա ար

1928 ոլոր երը տնվում են ոստիկանության մշտական վերա սկողության ներքո ի պրո եսոր

րատարակում ոդված որում պնդում որ ենց երն են տար արյուն ներմուծել

վրոպա երի ամար ստեղծվում են նոր ամակենտրոնացման ամ արներ

երին ենթարկում են ռնի ստերիլի ացիայի սրսկու երի կրտելու ջոցով Այնու ետ

ուղարկում են ա աուի ի ելշտրասեի աքսեն աու ենի այլ վայրերի ամ արներ

Այս նույն տարվա ընթացքում ընդունված երկու րենք ար ելում են երմանացիներին

ամուսնանալ րեաների երի ս ամորթների ետ

1938 ունիսի ից ը ընկած ամանակա ատվածում Գերմանիայի Ավստրիայի ողջ

տարածքում արյուրավոր եր եր ակալվում են ծեծի ենթարկվում անտարկվում

երը առաջին թիրախային խում ն ին որին ար ելվեց ա ախել դպրոցներ

1939 ասայական մաքրության րասենյակը անդես եկավ այտարարությամ որում ասվում ր

որ ոլոր երին պետք վերա երվել որպես առան ա ար իվանդների ակ լուծումը

ո ն ացու ետ ա ար նպատակը նակ ության այս արատավոր տարրի առանց

վարանման ո ն ացու

ոլոքոստի առաջին մասայական ցեղասպանությունը երեխաներ տա ործվում են

որպես որ ակենդանի ուխենվալդի ամակենտրոնացման ամ արում ցիանիդի ա ի

յուրեղների որ արկման ամար ույն տարում երին ար եվում աշխատել

ուլիսին ործարկվում նացիստների սպանել ոլոր րեաներին երին ո եկան

մտավոր իվանդներին երջնական լուծում պերացիան կսվում ոլոքոստը

եկտեմ երի ին րիմում կ իշերվա ընթացքում սպանվում ութ արյուր

ոստոսի ին Աուշվից իրկենաու ամակենտրոնացման ամ արում մասայա ար

ա ով թունավորելու ողջակի ելու ջոցով սպանվել են

Ա

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 59

ատերա ավարտին նակ ության ո ն ացվել ր նացիստների կող ց ր

ի ին կան ել վկայություններ տալու յուրն եր յան դատավարության ամանակ որ

կը վկայություններ ի տվել նրանց անունից ողովուրդը ի ստացել որ ոխ ատուցում

պատերա մական անցա ործությունների դիմաց

1950 Գերմանական կառավարության ա մաթիվ այտարարություններից առաջինն առ այն

որ նրանք ողովրդին որ ան պարտք են պատերա մական անցա ործությունների

ամար ոխ ատուցման առումով

1992 Գերմանիան ու նիային վերադար նում ապաստան այցողներին լիոն դոլ լարի

դիմաց նոյեմ երի ին սկսում նրանց եռնաշղթաներով ետ ուղարկել երից ոմանք

վերադառնալուն երադասում են ինքնասապանությունը Գերմանական լրատվական

ործակալություններից կը դիմում ար մտյան լրատվա ջոցներին խնդրելով խուսա ել

արտաքսում առից քանի որ այդ առը ունի տ ա պատմական ասոցիացիաներ

ան­ Հանքոքի՝­ ոմաների­ գնչուների ­ ղջակիզման­ Համառոտ­ ժամանակագրության­խմբագրված­տարբերակ­ ite ­version­o ­a­ rie ­ omani­ o ocaust­ hrono ogy,­ y­ an­ ancoc

Վարժությունը­ մշակվել­ է­ «Կողմնացույց»­ մարդու­ իրավունքների­ կրթության­ երիտասարդական­ձեռնարկում­­ Եվրոպայի­խորհուրդ,­ 1 ­ընդգրկված­ osta ­վարժության­հիման­վրա:

Ա

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

60 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Ա

արդիկ տեղեկացված են ն ուների ցեղասպանության մասին

Գն ուների մասին ոյություն ունեցող կարծրատիպերին

Գն ուների ցեղասպանությունը պաշտոնապես անա ված

րթական ամակար ը անտեսում ոլոքոսի ն ու ո երին

ատ ք երն են ստացել որ ոխ ատուցում

րն եր թիրախ լսարանը

եր ամայնքի անա երը

րիտասարդները

եր պետության քաղաքական ործի ները

եղական դպրոցների ուսուցի ները

ոլոքոստը վերապրածները

Գն ուները երիտասարդները

Ա Ա

Գն ուների ցեղասպանության անա ում

Ավելի իշտ ըմ ռնում անդուր ողականություն

ոլոքոստի ն ու ո երի ուշա ամալիր

Գն ուների ոլոքոստի մասին դպրոցական ջոցառում

Առնվա ն կ աջողությամ ավարտված ոխ ատուցման ործ

Գն ուական ամայնքի երիտասարդների ետ կապերի աստատում

Ա Ա

րանց կներկայացվեն ապացույցներ

րանք կտեղեկանան ն ուների տեսակետին

ամապետական նշում րապարակայնացում

պրոցներում երեխաների կող ց եկող պա անջներ արցեր

ոխ ատուցում ստանալու ամար պաշտոնական այցադիմու եր

իմյանց սովորույթների ու ետաքրքրությունների մասին ավելի

ամ ողջական տեղեկություն

Գ ԱԳ եր լսարանի վրա ա դելու ամար

Գրելու եք ոդված կկա մակերպեք անրային ջոցառում

ենդանի րադարան ռոմա ն ուների ամայնքի ներկայացուցի ների ետ

տա ործելու եք կապերը տեղական լրատվա ջոցներում կա մակերպելու եք ստորա րա ավաք առնվա ն անուններով

րա եկելու եք ամայնքի երիտասարդներին

րա եկելու եք ամայնքի ներկայացուցի ներին իրենց ասանելիք ոխ ատուցու երի վերա երյալ անդակելու եք այցադիու եր ներկայացնելու ործում

ամատեղ մշակութային ջոցառում

Ա

Գործողությունների եվ քարո արշավի պլանավորումը քայլ առ քայլ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 61

Ա Ա

Համառոտ նկարագիր

Մասնակիցները ծանոթանում են Քարոզարշավին և նախապատրաստում «փոքր քարոզարշավ»̀ առցանց խաղերում սեքսիզմի դեմ:

Ա ասիմ խտրականություն ամացանցային րա իտություն քարո արշավի ռամավարություններ ողովրդավարություն մասնակցություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

ավելի

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ւսու ասիրել առցանց տարածվող սեքսիստական վիրավորանքների խնդիրը ատկապես առցանց խաղերի մասնակիցների եյ րների անրույթում

ար ացնել առցանց քարո արշավ անցկացնելու մտությունները եր րավել մասնակիցներին ատելություն տարածող խոսքին շար ման ջ

Գրատախտակի ակցվող ծ թղթեր մարկերներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ատրաստեք ցուցու երի քարտեր ի րինակներ ջ ատելություն պարունակող քարո ող խոսքի րինակներ ջ կամ տա ործեք սլայդեր

անոթացեք ատելություն տարածող խոսքին շար ման ովանդակության ետ այս եռնարկի լուխ կամ այցելեք քարո արշավի արթակի կայքը

ույց տվեք մասնակիցներին ջ պատկերված առ եռն նյութը խնդրեք որ արտա այտեն իրենց տեսակետները թե կլինի դրա կարիքը ուղղորդեք նրանց արցերի ջոցով ին պես րինակ ն եք կարծում ին պես իրեն կ ար աղջիկը եթե նման ան ստանար ն եք կարծում վիրավորանքների այս տեսակը տարածված ն եք կարծում ին պես իրեն կ ար աղջիկ եթե ու եր անալ խաղին այց ա մա թիվ նման կնա անություններ տեսներ ուղղված այլ աղջիկխաղացողների

ացատրեք մասնակիցներին որ կանանց նկատմամ ռնությունը վիրավորանքները ա աանց տարածված եր ույթներ են ո այն առցանց խաղերին մասնակցողների եյ րների

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 3

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

15

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 60 ՐՈՊԵ

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

62 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

անրույ թում այլ նա առցանց այլ աղորդակցության ամանակ արող եք արցնել մասնակից ներին արդյոք իրենք իրենց առցանց ործունեության ամանակ եր ախվե լ են նման իրա վի ակների ետ արդյո ք խմ ի աղջիկները եր դար ել են նման վիրավորանքների ար ակու երի թիրախ

ացատրեք նրանց որ սրանք ոլորը ատելություն տարածող քարո ող առցանց խոսքի րինակներ են որ ատելություն տարածող քարո ող խոսքը մարդու իրավունքների ոտնա արում

թե նման այտարարություններով կանանց աղջիկներին դի ին իրական կյանքում ապա ա մաթիվ դեպքերում դա կարող ր ան րինական ամարվել

ատ ք մասնակիցներին որ վրոպայի խոր րդի նախա եռնությամ ամ ողջ վրոպայի տարած քով կնարկել քարո արշավ որի նպատակն ավորել երիտասարդներին որ պես ի նրանք ործեն ատելություն տարածող քարո ող առցանց խոսքի դեմ վեք մասնակիցներին ավելյալ տեղեկություններ քարո արշավի մասին տա ործելով ստոր ներկայացված կամ

այս եռնարկի լուխ րդում ներկայացված նյութը արող եք նա տվել քարո արշավի կայք ջից ետ յալ ասցեով

ացատրեք մասնակիցներին որ վար ության ջոցով կ որ եք ասկանալ թե ին պես կարող խում ը մասնակցել քարո արշավին դիտարկելով առցանց խաղերի աղջիկ մասնակիցների

նկատ մամա սեքսիստական վիրավորանքների մասնավոր խնդիրը ասնակիցները կմշակեն ի րենց սե ական ոքր քարո արշավը այս խնդրի կապակցությամ րանք կաշխատեն ոքր խմ երով կուսու ասիրեն այս խնդրի ետ այս կամ այն կերպ առն վող տար եր թիրախային խմ երի ետ աշխատելու եղանակները

ույց տվեք մասնակիցներին թիրախային լսարանների ցանկը ան նարարեք նրանց որպես ի ընտրեն կը վար ության ընթացքում դրա վրա աշխատելու ամար Աշխատեք ապա ովել որպես ի մասնակիցների քանակը ենթախմ երում լինի նարավորինս ավասար

– Խումբ 1: առցանց խաղերի աղջիկ մասնակիցներ

– Խումբ 2: նրանք ովքեր վիրավորում են կին խաղացողներին կամ ակված են վիրավորել

– Խումբ 3: այլ խաղացողներ նրանք ովքեր են մասնակցում առցանց ալածանքներին այց թույլ են տալիս որ դա տեղի ունենա

– Խումբ 4: քաղաքական ործի ներ տեղական կամ ա ային մակարդակում խոր րդարանական պատվիրակներ նախարարներ այլն

– Խումբ 5: առցանց ծառայություններ մատուցողներ ին պես րինակ կայքերի տերերը ամացանցայի ծառայություններ մատուցողները առցանց անրույթի կառավարի ները

վրոպայի խոր րդի ընդդեմ ատելություն տարածող քարո ող առցանց խոսքի քարո արշավը ստեղծվել ամացանցում ատելության դրս որու երի խնդրին լուծու եր տնելու նպատակով Այս խնդիրը ետ ե տե

ավելի ծ ծավալներ եռք երում ամացանցում կարող լուրջ աս ասցնել ին պես այդ դրս որումների ո երի այնպես լ ողջ ասարակության ամար արո արշավի ընթացքում կիրականցվեն տար եր տեսակի ործողություններ որոնք նպատակ կունենան րինակ ար րացնել խնդրի վերա երյալ իրա եկու թյան աստի անը նպաստել ատելության առցանց դրս որու երի պատ առ անդիսացող վերա երմունքի նախապաշարմունքների ո ոխության ործընթացին ներ րավել երիտասարդներին պայ քարի

ջ ամախմ վել ա րաշխություն այտնել ատելության առցանց դրս որու երի ո երին այլն ոլոր երիտասարդներին որդորում ենք անալ շար մանը

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 63

– Խումբ 6: անրությունը ընդ անրապես քանի որ կար որ որ մարդիկ ասկանան խնդրի

լրջությունը աջակցեն քարո արշավին

ուրաքան յուր խմ ին տվեք կական ծ թուղթ իրենց ցուցու երով քարտը Ասեք նրանց որ

ունեն րոպե որպես ի մտածեն թե ատկապես ին թոդներ են կիրառելու իրենց թիրա խա յին

լսարանը ներ րավելու ամար իշեցրեք որ ոլոր խմ երը աշխատում են տար եր թիրախային

լսարանների ետ նրանք պետք կենտրոնանան այն թոդների ուղեր ների վրա որոնք

ավելի արդյունավետ կլինեն իրենց լսարանի ուշադրությունը րավելու քարո արշավի վրա

դրական ա դեցություն թողնելու առումով աջողված քարո արշավը այն քարո արշա որի

արդյունքում նարավորինս ծ թվով մարդիկ են անում ընդ անուր ործին

ոտավորապես րոպե անց րավիրեք մասնակիցներին որպես ի ներկայացնեն իրենց

առա ջարկությունները երջում ամանակ ատկացրեք պար ա անող արցերի կ նա ա

նու թյունների ամար

ացատրեք մասնակիցներին որ իրական քարո արշավի ռա մավարությունը որոշելու ամար

ան րա եշտ շատ ավելի շատ ամանակ քան րոպեն ա ախ նախնական աղա ար

ները ո ոխվում են նույնիսկ ր վում ավելի արդյունավետ աղա արների ի այտ ալու

արդյունքում ավ ռա մավարություն մշակելու ամար ան րա եշտ որպես ի խում մար դիկ

ա սներ շարունակ աշխատեն այդ ուղղությամ ուցե նա որ արկեն այն ործադրելուց

առաջ երլուծության նա ատման ուլում ան րա եշտ կլինի քննարկել մասնակիցների

կարծիքները ռա մավարության իրենց մշակած առաջին տար երակը

Գ Ա Ա

ՀԱՐՑԵՐ ՄԱՐՏԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՌՑԱՆՑ ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎ ԱՆՑԿԱՑՆԵԼՈՒ

z Արդյո ք եշտ ր ե ամար մտածել առցանց ործողություններ իրականացնելու ուղղությամ

րո նք են առցանց ործելու առավելություններն ու թերությունները z ե ո ացրե ց եր առաջարկած ռա մավարությունը ստ ե ի ն խնդիրներ կարող են

առաջանալ իրականացման ուլում z ն եք կարծում քարո արշավը կշա եր եթե դուք ավելացնեիք նա ակցիաներ ո վիրտուալ

տարածքում արո ղ եք առաջարկել նման ործողությունների աղա արներ z ն եք կարծում ե աջողվեց րավել եր թիրախային լսարանի ուշադրությունը ն պե ս

ասաք այդ արդյունքին

ՀԱՐՑԵՐ ՍԵՔՍԻԶՄԻ ԵՎ ԱՌՑԱՆՑ ՎԻՐԱՎՈՐԱՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

z Արդյոք կար ո ր սեքսի առցանց վիրավորանքների խնդրին ադրադառնալը ամացան

ցային խաղերի ամատեքստում ն ու այո կամ ո z Արդյոք կար ո ր ընդ անրապես ատելություն պարունակող քարո ող առցանց խոսքի խնդրին

անդրառանալը ն ու այո կամ ո z ն եք կարծում ան ամ դուք կարո ղ եք ա դել այս իրավի ակի վրա ոխել այն րքա նո վ

եք շա ա ր ռված դա անել z ն եք կարծում ին որ ան սովորեցիք այս վար ությունից ոխվեց արդյո ք եր տեսակետը

կամ ուցե դուք ին որ անի մասին ավելի ամ ողջական պատկերացում կարողացաք կա լ

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

64 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա

z ի ուցե դուք տնեք որ այս վար ության ջ տա ործվող վիրավորանքների րինակները արմար են եր խմ ի ամար ուք կարող եք ո ոխել անել ա նից վիրավորականները

կամ կա լ նոր րինակներ նարավոր որ եր խմ ի աղջիկները ախվել են սեքսիստական վիրավորանքների ետ կարող եք խնդրել նրանց երել րինակներ սե ական որ ից

z ար ությունը շատ ավելի արդյունավետ կանցնի եթե դուք կարողանաք ավարար ամանակ ատ կացնել այն անցկացնելու ամար թե նարավոր իրենց ռա մավարությունները քննար

կելու ամար ոքր խմ երին տվեք րոպե նարավորություն տվեք նրանց տվել արոարշավի կայքից ին պես նա այլ առցանց քարո արշա երի րինակներից

z թե խում ը ոքր կարող եք ընդ րկել ոլոր թիրախային լսարանները ընտրեք այն այն խմ երը որոնք առավել կար որ են եր մասնակիցների ամար

z ար եր լսարանների ամար նախատեսված լինելով անդեր թոդներից ուղեր ներից շատերը կարող են կրկնվել այն կի վրա կենտրոնանալու նպատակը մասնակիցներին նարավորություն կտա ուշադրությունը կենտրոնացնել այնպիսի ուղեր մշակելու վրա որը իրենց թիրախային լսարանում ա նից շատ ար ա անքը կստանա

z ւշադիր եղեք որպես ի ենդերային ավասարակշռությունը խմ երում պա պանվի ավա ույն տար երակը կլինի եթե կանանց տղամարդկանց թիվը յուրաքան յուր խմ ում ավասար լինի

z ր մասնակիցները կներկայացնեն իրենց ռա մավարությունները թույլ տվեք որպես ի մյուս խմ երի մասնակիցները անդես ան կառուցողական քննադատությամ արող եք առաջարկել որ նախքան արելավման ետ կապված առաջարկությունները անելը նշեն քննարկվող ռա մավարության դրական կող րը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

արող եք նա խմ ային աշխատանքը տալ մասնակիցներին որպես նախա իծ որի վրա նրանք կկա րողանան աշխատել կ շա աթվա ընթացքում արող եք նա ան նարարել նրանց որպես ի ուսու ասիրեն այլ կայքեր որ են ասկանալ խնդրի ծավալը ծանոթանան առցանց սեքսիստական վիրավորենքներին առն վող րեքերին ու կանոնակար երին

ասնակիցները կարող են նա այլ թեմա ընտրել իրենց առաջադրանքի ամար ին պես րինակ ռասի մը ամացանցում կի եր ալածանքները կամ նույն սեքսի խնդիրը սակայն ամ ողջ ամացանցում մ երը կարող են նա ինքնուրույն ընտրել այն խնդիրը որի վրա ցանկանում են

աշխատել այց նույնիսկ այդ դեպքում նրանց ան րա եշտ կլինի ասկանալ թե որն իրենց թիրախային լսարանը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցները կարող են շարունակել աշխատանքը ամացանցային խաղերում սեքսի խնդրի ուղղությամ րինակ ինքնուրույն ետա ոտություն անցկացնելով ասկանալու ամար խնդրի իրա կան ծավալները ասնակիցները ոքր խմ երով կարող են ընտրել կոնկրետ առցանց խաղեր ար անա րել ատելություն պարունակող կամ քարո ող խոսքի դրվա ները Այնու ետ դրա մասին կարելի կլինի այտնել Ատելություն տարածող խոսքի դիտախմ ին ին պես նա եթե դա նպատակա ար մար

կայք ջի պատասխանատուներին ասնակիցները կարող են նա շարունակել ա նախոստու ալից ռա մավարությունների մշա

կումը այնու ետ կիրառեն դրանք րանք կարող են տա ործել սոցիալական ցանցերում իրենց

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 65

պրո իլները առցանց որու երը կամ այլ արթակները որտեղ կա կնա անություն թողնելու նարավորություն տեղեկատվությունը տարածելու անրությանը իրա եկելու նպատակով

թե մասնակիցները իրենք ամացանցայի խաղերի մասնակիցներ են նրանք նա կարող են քննար կել այս խնդիրը այդ խաղերի այլ առցանց մասնակիցների ետ ասնակիցները կարող են նա մշակել ատուկ աղորդա րություններ այն դեպքերի ամար եր նրանք մասնակցում են խաղի ախվում

են նման վիրավորանքների ետ Առաջարկեք մասնակիցներին որպես ի պատ ն այն խաղերի մասին որոնցից տեղյակ են քննարկեք ամացանցային խաղերում ատելություն տարածող խոսքի խնդիրը

Ա

ԽՈՒՄԲ 1: ԱՋԱԿՑՈՒՄ ԵՆՔ ՀԱՄԱՑԱՆՑԱՅԻՆ ԽԱՂԵՐԻ ԱՂՋԻԿ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐԻՆ

եր խում ը պետք կենտրոնանա աղջիկ խաղացողների վրա ընդ որում նրանց ովքեր արդեն ախվել են վիրավորանքների ետ նրանց ովքեր ունեն նման մտավախություններ

z րո նք են եր ի ական ուղեր ները z ն կարող եք անել որպես ի ամացանցային խաղերի կին մասնակիցները ան որ

աջակցություն ունեն z ն ործողություններ են կարող իրենք իրականացնել

տածեք այն ոլոր առցանց ործիքների տա ործման մասին որոնք կարող եք կիրառել կին խաղացողների մոտ ա րաշխության ացումը խթանելու ամար

ԽՈՒՄԲ 2: ՈՐՁԵՆՔ ԽՈՍԵԼ «ԱՆՊԱՏՎՈՂՆԵՐԻ» ՀԵՏ

եր խում ը կ որ ի դի լ նրանց ովքեր սովորա ար վիրավորում են աղջիկ խաղացողներին կամ նրանց ովքեր ակված են նման պա ելա ի

z րո նք են եր ի ական ուղեր ները z ն պե ս եք դուք կարող ամո ել նրանց ոխել իրենց պա ելա ը z ն տեղեկություններ են ե ան րա եշտ

տածեք այն ոլոր առցանց ործիքների տա ործման մասին որոնք տակար կլինեն եր թիրախային խմ ի նարավորինս շատ անդա երի դի լու ամար

ԽՈՒՄԲ 3: ԽՐԱԽՈՒՍՈՒՄ ԵՆՔ ՀԱՄԱՑԱՆՑԱՅԻՆ ԽԱՂԵՐԻ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐԻՆ ԴԻՄԵԼ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ

եր խմ ի թիրախային խում ը ամացանցային խաղերի այն մասնակիցներն են ովքեր ականտես են լինում մյուս խաղացողների նկատմամ ատելության դրս որու երի սակայն որ կերպ են մասնակցում կամ ջամտում

z ն պետք նրանք իմանան z ն եք դուք ցանկանում որ նրանք անեն z ն պե ս կարող եք ամո ել նրանց անել դա

տածեք այն ոլոր առցանց ործիքների տա ործման մասին որոնց ջոցով կկարողանաք նարավորինս շատ խաղացողների ներ րավել ործողությունների ջ

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

66 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԽՈՒՄԲ 4: ԴԻՄՈՒՄ ԵՆՔ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԻՐԱԿԱՆԱՑՆՈՂՆԵՐԻՆ

եր խում ը պետք կենտրոնանա նրանց վրա ովքեր կկարողանան լուծու եր տալ խնդրին որով ետ նրանք են քաղաքականություն իրականացնողները կամ եր երկրի կառավարության անդա երը

z րո նք են եր ի ական ուղեր ները z ն պե ս կարող եք դուք ամո ել եր թիրախային լսարանին ներ րավել խնդրի լուծման

ործընթացի ջ z ն ործողություններ դուք նրանց կառաջարկեիք

տածեք այն ոլոր այն ործիքների տա ործման մասին որոնց ջոցով կկարողանաք ներ րավել եր թիրախային խմ ի նարավորինս շատ անդա երի

ԽՈՒՄԲ 5: ԴԻՄՈՒՄ ԵՆՔ ՀԱՄԱՑԱՆՑԻ ՄԱՏԱԿԱՐԱՐՆԵՐԻՆ

եր խում ը պետք կենտրոնանա նրանց վրա ովքեր ի վի ակի են ուղղակիորեն ա դել խնդրի լուծման վրա րինակ կայքերի սե ականատերերը ամացանցի մատակարարները առցանց անրույթի կառավարի ները

z րո նք են եր ի ական ուղեր ները z ն պե ս կարող եք դուք ամո ել եր թիրախային լսարանին ներ րավել խնդրի լուծման

ործընթացի ջ z ն ործողություններ դուք նրանց կառաջարկեիք

տածեք այն ոլոր այն ործիքների տա ործման մասին որոնց ջոցով կկարողանաք ներ րավել եր թիրախային խմ ի նարավորինս շատ անդա երի

ԽՈՒՄԲ 6: ԲԱՐՁՐԱՑՆՈՒՄ ԵՆՔ ՀԱՆՐՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱԶԵԿՈՒԹՅԱՆ ԱՍՏԻ ԱՆԸ

եր խում ը պետք կենտրոնանա ասարակության անդա երին խնդրի լուծման ործընթացում ներ րավելու վրա

z րո նք են եր ի ական ուղեր ները z ն եք դուք ու ում որ մարդիկ անեն z ն տեղեկություններ են ե ան րա եշտ

տածեք այն ոլոր առցանց ործիքների տա ործման մասին որոնց ջոցով կկարողա նաք մարդկանց դար նել քարո արշավի մասնակից

Ա

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 67

ողատակ­տեքստերի­աղբյուրը:­http:// atug yors utty.com/­ վերցվել­է­­9­հոկտեմբեր,­ 1

Ա

ոխում ենք խաղի կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

68 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Գ Ա

Համառոտ նկարագիր

Այս դերային վարժության համար մասնակիցները պետք է քաղաքական գործիչների առաջադրանքով «հետազոտեն» նույնասեռականների նկատ մամբ ատելության տարբեր դրսևորումների հարցը: Նրանք պետք է ուսումնասիրեն առցանց տեղեկատվության արժանահավատությունը և մշակեն ռազմավարություն իրենց գործունեության համար:

Ա ամացանցային րա իտություն ռասի մ խտրականություն քարո արշավի

ռա մավարություններ

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա Գնա ատել ամացանցում առկա տեղեկությունների ար անա ավատությունը ւսու ասիրել շարք խնդիրներ որոնց ետ ախվում են երիտասարդ

նույ նասեռականները ատելություն պարունակող քարո ող առցանց խոսքի ետ անքով

ւսու ասիրել սե ական պա ելա ը առցանց ովանդակության առն ությամ

ամացանցից տվելու նարավորություն ղթեր րի ներ եծ թղթեր մարկերներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ավաստիացեք որ մասնակիցները ունեն ամացանցից տվելու նարավորություն

ախապատրաստեք ետա ոտողի առաջադրանքները իտորդի արցա թերթիկ աթղթի րինակներ ջ

ամընտրական նախապես արցրեք կան արդյոք կամավորներ դիտորդի դերը ստան նելու ամար մ ի րեթե կեսը պետք կատարի դիտորդների դերը ույց տվեք նրանց իտորդի աթուղթը ավաստիացեք որ նրանք ասկանում են թե կոնկրետ ին տիպի տեղեկատվություն պետք տնեն ին պես պետք լրացնեն աղյուսակը

տու ում ենք աստերը

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

10-20

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 69

տու ում ենք աստերը

ացատրեք որ վար ության նպատակն ուսու ասիրել ամացանցի կիրառությունը որպես տեղե կատվական աղ յուր արցրեք արդյոք ա ա խ են մասնակիցները տա ործում ամացանցը ենց այս նպատակով արդյոք նրանք ունեն նախընտրելի կայքեր

ա անեք նրանց ետ յալ սցենարը ամո վեք որ ոլորը ասկանում են առաջադրանքը

ացատրեք մասնակիցներին որ նրանք աշխատելու են ական մասնակիցներից աղկացած խմ երում որոնցից ը պետք կատարեն ետա ոտողների դերը իսկ մյուս ը պետք դիտարկեն նրանց կող ց կիրառվող թոդա անությունը իշեցրեք նրանց որ յուրա քանյուր ետա ոտություն պետք իրականացվի ստակ թոդա անության կիրառմամ արցրեք մասնակիցներին արդյո ք նրանք կարող են թվարկել որոշ նկատառու եր որոնք կար որ են ետա ոտությունը իրականացնելու ամար րառեք այդ առաջարկությունները ծ թղթի վրա

թե դեռ եք ա անել դերերը արցրեք թե ով կցանկանա անդես ալ դիտորդ ի դերում ա անեք նրանց իտորդի աթղթերը ավաստիացեք որ նրանք ասկա նում են առաջադրանքը աշխեք խմ ի մյուս մասնակիցների դերերը այնպես որ ավասար քանա կությամ մասնակիցներ աշխատեն կառավարության տար եր ընդդիմադիր կուսակցու թյունները տեսակետները ներկայացնող ենթախմ երում ա անեք ենթախմ երին իրենց առաջադրանքներով քարտերը

Ասեք մասնակիցերին որ ետա ոտությունը իրականացնելու ամար նրանք ունեն րոպե Առաջարկեք նրանց որպես ի առաջին րոպեն տա ործեն ան րա եշտ տեղեկատվու թյունը

տնելու ամար իսկ ացած րոպեն թողնեն խոր րդարանական իրենց ներկայացուց ի ելույթի ի ական կետերի շուրջ ամա այնության ալու ամար

ր խմ երը վերջացնեն առաջադրանքը ասեք նրանց որպես ի եռանան ամակար ի ներից տվեք նրանց ավելյալ րոպե որպես ի դիտորդները կարողանան ներկայացնել իրենց ի ական դիտարկու երը

րավիրեք ետա ոտողներին որպես ի ներկայացնեն այն ի ական կետերը որ առան նացրել են իրենց խոր րդարանական ներկայացուց ի ելույթի ամար ա կարելի ներկայացնել թվարկելով կետերը մասնակիցները պետք պատկերացնեն որ իրենք իրականում եկուցում են խոր րդարանական իրենց ներկայացուց ին այլ ո թե իրենք են ելույթ ունենում

ուրաքան յուր ետա ոտողից ետո ամանակ ատկացրեք դիտորդներին իրենց ար

Այն անից ետո եր տեղի ունեցան մի շարք ար ակումներ երիտասարդ նույնասեռականների վրա մասնավորապես ամացանցի որոշ կայքերում շրջանառվող տեսա ոլովակների ջ ին պես նա ների իրականացրած լո ին ի արդյունքում խոր րդարանում նախատեսվում կա մակերպել քննարկում այս արցի շուրջ առավարությունը նախապատրաստել րինա ծի նախա իծ ամա այն որի նախատեսվում ատկացու եր անել յուջեից ոմո ո վերա երմունքի խնդրի լուծմանն ուղղված կրթական ծրա րերի երիտասարդ նույնասեռականներին աջակցություն ցուցա երելու ամար ոլոր ի ական ընդդիմադիր

կուսակցությունները դեմ են նոր րինա ծին

ուք պետք պատկերացնեք որ աշխատում եք որպես այդ քննարկման մասնակից քաղաքական ործի նե րից մեկի նական պետք իրականացնեք ետա ոտություն ա խնդրել ե իր ելույթի ամար նախապատրաստել ակիր աստաթուղթ որը կներառի այն քանի ի ական կետերը որ ան րա եշտ ն եցնել քննարկման ամանակ ուք ունեք րոպե արցի նախնական ուսու ասիրության ամար

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

70 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

դյունք ները ներկայացնելու ին պես նա ներկայացված տեղեկությունների կիրառված ռամա վարության վերա երյալ մյուս խմ երի արցերի ամար Այնու ետ անցեք վերլուծու թյան

նա ատման ուլին

Գ Ա Ա

ՀԱՐՑԵՐ՝ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԱԿԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ ԿԱՏԱՐՎԱԾ

ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԴՐԱ ԱՐԴՅՈՒՆՔՆԵՐԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

z Արդյոք ե շտ ր ե ամար առաջադրանքը ն ն ր ա նից արդը z ն պե ս որոշեցիք թե որ կայքերից տվեք րքանո վ ր ե ան ան ստացնում այդ կայքերի

ար անա ավատության խնդիրը կամ եր ընտրած տեղեկությունների շմարտացիությունը z ետերը նախապատրաստելիս ին ի ն տվեցիք նախապատվությունը եր ներկայացուց ի

դիրքորոշումը աստատող տեղեկություններ տնելուն թե արցի վերա երյալ անա առ տեղեկություններին ստ ե ին պե ս պետք վարվի իրական ետա ոտողը

z Արդյոք նտրե լ եք նույնասեռականների նկատմամ ատելություն պարունակող խոսքի րինակներ թե կան խմ եր որ են նտրել արդյոք նրանք ե ն կարծում որ դա տեղին կլիներ

z ն եք կարծում եր ներկայացուց ին կ ո ացնե ր կատարված աշխատանքը սկ այն մարդիկ ում նա ներկայացնում խոր րդարանում ո կ ային

ՀԱՐՑԵՐ՝ ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ ՀԵՏԱԶՈՏԱԿԱՆ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐՈՎ

ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼՈՒ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

z ամացանցը ետա ոտական նպատակներով տա ործելու արցի շուրջ արդյո ք որ նոր կար որ ան ամանք պար եցիք ե ամար ցանկանայի ք որ լրացում անել վար ության սկ ում կա մված նկատառու երի ցանկին

z ե արմացրե ց այն որ տար եր մասնակիցներ տել ին տար եր տեղեկություններ ն պե ս կ ացատրեք դա

z ն պե ս ենք կարող շտել կայքի ար անա ավատությունը կամ տեղեկությունների վստա ե լիությունը ովորա ար դուք կիրառում եք այս մոտեցու երը

ՀԱՐՑԵՐ՝ ՀՈՄՈՖՈԲԻԱՅԻ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ

ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

z Արդյո ք տաք խտրականության վիրավորանքների որ րինակ z ն եք կարծում եր տած նյութերի ջ կային կեղծ կամ անարդար տեղեկություններ z ն ռիսկեր իր ջ պարունակում ցանկացած մարդու ամացանցում իրենց կարծիք ները

արտա այտելու նարավորություն տալը արող եք արդյոք առաջարկել ջոցներ որոնք կ նեն նվա եցնել կարծիքները որպես աստ ընկալելու վտան ավոր տումը

Ա

z ար ությունը ավելի արդյունավետ կլինի եթե դիտորդներին ցուցու եր տալ նախ րոք թե սա նարավոր ապա դուք կարող եք յուրաքան յուր ենթախմ ում ունենալ կ դիտորդ

տու ում ենք աստերը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 71

ավե լաց նել խմ երում ետա ոտողների քանակը

z ետա ոտողների մոտ պետք կարծիք ավորվի որ դիտորդները ստու ում են նրանց ուք կարող եք ացատրել որ դիտորդների առաջադրանքը ետա ոտական տար եր թոդաանությունները դիտարկելն որ այդ առաջադրանքը կատարելու ամար կան տար եր

եղանականեր

z ի ուցե իշտ կլինի որպես ի ետա ոտողները տեսնեն դիտորդների աթղթերը այդ դեպ քում նրանք տեղյակ են լինի այն ի ական ա անիշներից որոնք կկիրառվեն դիտարկման ամանակ արդյունքները ավելի ետաքրքիր կլինեն ակայն նույն ա մա նակ դա կարող լարվածություն առաջացնել ետա ոտողների մոտ թե ետա ոտող ները

դիտորդները տեղյակ լինեն աթղթի ովանդակությունից սա նրանց նարավորու թյուն կտա ավելի ամա ործակցային արա երություններ աստատել մյանց ետ

z երլուծության նա ատման ընթացքում կարող եք նա անդրադառնալ այն արցին թե որքանով ետա ոտությունը կող ակալ դառնում կախված նրանից թե ին արդյունքի ենք ու ում ասնել ասնավորապես դուք կարող եք արցնել մասնակիցներին թե ին պես են

նրանք վերա երվում այն տեղեկություններին որոնց են ու ում ավատալ

z ամացանցում ապատեղեկատվության երակայող կող ակալության վտան ներից կն այն որ նման տեղեկատվությունը տարածվում որպես աստ ար եք արդյոք մասնակիցները

կարծում են որ իրենք նույնպես մասնակցել են նման աստեր տարածելուն ամացանցում արդյոք նման տեղեկությունները նպաստում են որոշակի խմ ի կամ ան ատի մասին նախա

պաշարմունքների տարածմանը

z արող եք տա ործել ամացանցային րա իտության մասին նդ անուր տեղեկություններ ա նում ընդ րկված աթուղթը ամացանցում տեղադրված տեղեկությունների ար անա ա

վատությունը ստու ելու վերա երալ մասնակիցների առաջարկությունները ավելելու ամար ացատրեք որ ի ականում այն ին նք տեսնում ենք պարունակում կարծիքի տար

րեր ան ա մաթիվ եր տեղեկությունները այնպես ներկայացնելու որպես ի դրանք ա վել յալ ի ավորում դառնան ին որ տեսակետի ամար րինակ նույնասեռականներին

ուղղված ատելություն պարունակող քարո ող խոսքի րինակները ընդ րկելը ստեղծում տպավորություն նման խնդրի ացակայության մասին

z ուք կարող եք նտրել տեղեկատվություն այն մասին թե ին պես ացա այտել ամացանային խարդախությունները քննարկել մասնակիցների ետ թե ին պես են կեղծ լուրերը րա րում ատելություն պարունակող քարո ող խոսք

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

րպես ետա ոտվող թեմա կարող եք ընտրել այլ թիրախային խում րինակ կանայք ռոմա ն ուները կամ այլ ա ային ոքրամասնությունները ապաստան այցողները այլն արող եք անցկացնել վար ությունը նա առանց դիտորդների սակայն մասնակիցներից յուրա

քան ույուրը պետք ստան նի նա իր սե ական դիտորդի դերը Այս դեպքում ան րա եշտ կլինի որպես ի դուք ներկայացնեք մասնակիցներին դիտորդի աթուղթը նախքան վար ությունը սկսելը խնդրեք նրանց որպես ի իրենք նշեն այն թոդները որոնք կկիրառեն ետա ոտության ամանակ

տու ում ենք աստերը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

72 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա

ասնակիցները կարող են կատարելա ործել նկատառու երի այն ցանկը որը ան րա եշտ աշվի առնել առցանց ետա ոտություն իրականացնելիս ին պես նա կա լ իրենց սե ական ուղեցույցը

րանք կարող են նա կա լ անելիքների ցանկ որը կկարողանան տա ործել այլ մասնակիցներ ատելություն տարածող խոսքին շար ման կայք ջի ջոցով տրամադրել այն նա շար ման

ակտիվիստներին Ատելություն պարունակող խոսքը ա ախ ծավալվում այն մարդկանց պատ առով ովքեր առանց մտածելու տարածում են ուրիշների կող ակալ կամ վիավորական կարծիքները

ասնակիցները կարող են որ արկել ջ ի կամ իրենց իսկ կա մած արցաթերթիկ աղյուսակը որոշ անրա այտ կայքերի վրա ասարակության տար եր խմ երի մասին նախապաշարմունքներ տարածելու առումով ա ախ պատասխանատու են լրա րողները ման լրա րությունը կարող խրախուսել ընթերցողներին տպավորություն ստեղծելով որ այս խմ երի նկատմամա վիավորանքը ընդունելի թե ցանկանում եք եր խմ ում շարունակել աշխատանքը ապատեղեկատվության ետ վարվելու

տար եր ռա մավարությունների թեմայի վերա երյալ ապա այստեղ կարող եք տնել այլ վար ություններ

Առաջարկեք մասնակիցներին որպես ի նրանք ներկայացնեն իրենց կող ց ա նից շատ տա ործվող կայքերը առցանց տեղեկատվություն տնելու ամար ասին ստու եք թե որքանով անկող ակալ

վստա ելի են այդ կայքերը

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉ 1

եր քաղաքական ործի ը կառավարության անդամ ր ելույթում նա պետք ստակ կողմ արտա այտվի սատարի նոր րինա իծը որ եք ամացանցում տնել այնպիսի տեղեկատվություն որը կ նի նրան պատրաստվել իր ելույթին Այնու ետ կա ք ըստ ե ելույթի ամար առանցքային շուրջ ի ական կետերից աղկացած ցանկ

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉ

եր քաղաքական ործի ը ընդդիմության ներկայացուցի ա դեմ այս խնդրի լուծման ամար յուջեից ատկացու եր անելուն որ եք ամացանցում տնել այնպիսի տեղեկատվություն որը

կ նի նրան պատրաստվել իր ելույթին Այնու ետ կա ք ըստ ե ելույթի ամար առանցքային շուրջ ի ական կետերից աղկացած ցանկ

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉ 3

եր քաղաքական ործի ը խոր րդարանական ոքրամասնության անդամ եր կուսակցությունը դեռ ս ի որոշել կողմ թե դեմ րինա ծին որ եք ամացանցում տնել այնպիսի տեղեկատվություն որը կ նի նրան կող որոշվել պատրաստվել իր ելույթին Այնու ետ կա ք ըստ ե ելույթի ամար առանցքային շուրջ ի ական կետերից աղկացած ցանկ

Ա

տու ում ենք աստերը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 73

ԴԻՏՈՐԴՆԵՐ

եր առաջադրանքն որ ել վերլուծել ետա ոտողների կող ց կիրառվող մոտեցու երը որ եք նարավորինս շատ տեղեկություններ ավաքել իտորդի արցաթերթ աղյուսակը

լրացնելու ամար ուք կարող եք խնդրել ետա ոտողներին որպես ի ացատրեն ե թե ին են անում կամ ին ու են կիրառում այս կամ այն մոտեցումը աշխատելով շատ շեղել նրանց ուն աշխատանքից

ԴԻՏՈՐԴԻ ՀԱՐՑԱԹԵՐԹԻԿ-ԱՂՅՈՒՍԱԿԸ

Ան րա եշտ տեղեկատվությունը տնելու

ամար տա ործված որոնման առերը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա

այքի անվանումը

այքում անկացրած ա մանակը րո պե նե րով մոտավոր

ող որոշումը նույնասեռականա տ

ականույնասեռական ե ոք

ն սկ ունքով ընտրվել այդ կայքը

այքի ամ ավը ն ից ելնելով կարելի

վստա ել այդ կայքում ետեղված տեղե կատ վու թյանը Արդյոք խում ը դա ստու ել

այքից վերցված տեղեկությունները ունեի ն սկ նաղ յուր կամ ղում

ում ը դա շտե լ

Այլ կնա անություններ ետա ոտողերի կող ց

կրառված թոդա անության վերա երյալ

տու ում ենք աստերը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

74 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա

ԱՀամառոտ նկարագիր

Սա իրավիճակի նմանակում- վարժություն է: Երկու համայնք ունեն արտահայտման ազատության վերաբերյալ հակադիր մոտեցումներ, սակայն, ստիպված են միասին ապրել միևնույն կղզու վրա:

Ա ողովրդավարություն մասնակցություն արտա այտման ա ատություն ռասի մ խտրականություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ւսու ասիրել ա մա անության ա մակարծության ատելություն պարունակող տարածող խոսքի ետ առն վող արցեր

իտարկել թե ին պես արտա այտման ա ատությունը նպաստում ողովրդավարական ասարակության նականոն ործունեությանը

ննարկել արտա այտման անսա ամանա ակ ա ատության առավելությունները թերությունները

ար ացնել անակցային մտություններ

Ա Ա ուղթ րի ներ արածք երկու ամայնքների անդիպու երի ամար առան ին վարող նաընտրելի տար երակ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք երկու կղ իների մասին պատմող տեղեկատվական նյութի րինակներ ջ

ախապատրաստեք ուծման ենթակա խնդիրներ առ եռն նյութի րինակներ ջ

ացատրեք որ վար ությունը որոշակի իրավի ակի նմանակում ա անեք մասնակիցներին երկու ամայնքների քսպրատ ամայնքը պետք ավելի ծ լինի խմ ի րեթե երկու երրորդը

նացյած կ երրորդը կներկայացնեն պաստիկցիներին ար ա անեք որ վար ության առաջին ատվածում ամայնքները պետք առան ին առան ին աշխատեն րոպե անց խմ երը նորից

Ա ատությունների ախում

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

10-20

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 75

կ ացվեն մ երից կին պետք ուղեկցել այլ սենյակ ուրաքան յուր խմ ի վարողը պետք նախ ար

րա այն կարդա ամապատասխան ամայնքի մասին պատմող նյութը իսկ ետո կարող աանել նախապատրաստված րինակները մասնակիցներին ետա այում տա ործելու ա մար

մ ային քննարկումը սկսեք մասնակիցներին արցնելով թե ին պատկերացու եր ունեն կղ ում ապրելու վերա երյալ արցրեք կցանկանային նրանք այնտեղ ապրել թե ո նդ անուր քննարկմանը որոշ ամանակ տրամադրելուց ետո խմ երին տվեք ետ յալ արցերըՊաստիկների խումբ

ն ն ե ան ան ստացնում նոր կղ ի տեղա ոխվելու կապակցությամ

Իքսպրատ խումբն մտա ո ություններ ունեք եր կղ ի տեղա ոխվող ներ աղթյալների ծ խմ ի կապակ

ցությամ որոնք պատկերացում ունեն եր մշակույթի ավանդույթների մասին րոպե անց խմ երը պետք ացվեն նդրեք կղ ու նակի երին ներկայանալ եթե ցանկություն կունենան անդես ան ակիր այտարարություններով Աշխատեք րոպեից ավել տրամադրել վար ության այս ատվածին

ոտ րոպե անց մասնակիցներին տեղեկացրեք որ

ղջ ամայնքը ա անեք ոքր աշատանքային խմ երի այնպես որ յուրաքան յուր աշխատանքա յին խմ ում լինի մոտավորապես աստիկ ամայնքի ներակայացուցի քսպրատ ամայնքի ներկայացուցի ուրաքան յուր խմ ին տվեք ջ ի խնդիրներից կը

եղեկացրեք խմ երին որ նրանք ունեն րոպե խնդրի լուծման վերա երյալ որոշման ան ելու ամար ացատրեք որ ոլոր առաջարկությունները պետք դրվեն քվեարկության պետք ար անան ենթախմ ի անդա երի ծամասնության ավանությանը որպես ի ընդունվի իշեց րեք նրանց որ եթե նրանք ամա այնության ան նոր որոշման շուրջ ապա կպա պանվի

ն րոպե անց ացրեք խմ երը որպես ի ոլորը ներկայացնեն իրենց որոշու երը ուրաքան յուր խմ ին ատկացրեք րոպե իրենց որոշման մասին ընդ անուր կետերով պատ լու ամար ին պես նա ար ա անքների ակիր պատասխանների ամար Այնու ետ անցեք

վերլուծության նա ատման ուլին

Գ Ա Ա

ախ իշեցրեք մասնակիցներին որ իրենք այլ ս դերեր են խաղում պետք քննարկեն վար ու թյունը ընդ անուր առմամ րանք պետք որ են վերադառնալ նախորդ քննարկմանը

z ն կարծիք ունեք վար ության մասին ն ը ավանեցիք կամ ավանեցիք վար ության ջ z ե ամար ե շտ ր խաղալ եր դերը ատկապես ալ դերի ջ եր կղ ու ոլոր նակի ները

ավաքվեցին իրար ետ z ն կարծիք ունեք անակցային ործընթացի ին պես նա վար ության վերջում որոշու երի ըն

դուն ման ուլի մասին ն ն ր լուծու եր տնելու ընթացքում ե ամար ա նա ետաքրքիրը

Անցավ­մեկ­տարի­և­առաջ­եկան­մի­շարք­խնդիրներ:­Համայնքների­միջև­լարվածությունը­գնալով­սրվում­է­և­շատերին­անհանգստացնում­է­բուռն­սոցիալական­հուզումների­հավանականությունը:­ ախագահը­հրավիրել­է­ձեզ,­որպեսզի­դուք­ստեղծեք­աշխատանքային­խումբ­և­փորձեք­լուծումներ­գտնել­այս­խնդիրներին:

Ա ատությունների ախում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

76 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z ն եք կարծում արդար ր որ քսպրատ ամայնքը լինելով ծամասնություն ըստ ության վետոի իրավունք ուներ որ որոշման նկատմամ ն պե ս կարելի ապա ովել որպես ի իրական կյանքում ծամասնության ոքրամասնության կարծիքները արդարացիորեն

ներկայացված լինեն z Արդյո ք վար ության արդյունքում դուք ոխեցիք եր տեսակետները թե այո ապա ատկա

պես ո ր արցի վերա երյալ ին ու z ն եք կարծում վար ությունը արտացոլում ր իրականությունը Արդյոք այն ե իշեցրե ց

այս րվա ասարակության իրական խնդիրները z ն եք կարծում ին պես պետք վարվել եր մարդիկ ասում են ին որ աներ որոնք վի րա

վորական են նեղ տ եր ե նա վտան ավոր

Ա

z րպես ի մասնակիցները նարավորություն ունենան ալու թե ին պիսին կյանքը իրենց ամայնքներում երկու կղ իներում ապրելակերպի նկարա րությունները ա մատա ար եր կար են Այդ նկարա րությունները պետք կարդալ ո թե ուտ որպես տեղեկություններ պարունակող նյութ այլ որպես պատմվածք

z Այն աշխատանքային խում ը որին ա ին կ ասնի ամացանցում քարո արշավ անցկացնելու խնդիրը պետք կենտրոնանա խնդրի առցանց տար երակի վրա ա նայնդեպս նրանց պետք ուղղորդել այնպես որպես ի ո վիրտուալ տարածքում իրականացվելիք ործողություններից ացի դիտարկեն նա առցանց տար երակները

z նարավորություն տվեք մասնակիցներին որպես ի նրանք իրավի ակի նմանակումը անցկացնեն նարավորինս ինքնուրույն առանց եր ուղղորդման ավաստիացեք որ նրանք իշում են

ամանակային սա մանա ակու երի մասին ասկանում են առաջադրանքի ությունը այց թույլ տվեք որպես ի նրանք իրականացնեն առաջադրանքը այնպես ին պես իշտ կ ամարեն

նդ ատեք այն այն դեպքում եթե տեսնում եք որ առաջադրանքը սխալ ասկացվել կամ եթե լարվածության աստի անը ախու երը խան արում են ործընթացին

z ասնակիցների ամար տակար կլինեն արտա այտման ա ատության վերա երյալ տեղեկությունները թե ամանակը ների տա ործեք տեղեկությունների մասը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

թե ամանակը սա մանա ակ կարելի կր ատել նկարա րությունների ատվածը իսկ վերջնական անակցությունների ուլում ոլոր խմ երին քննարկման ամար տալ առաջին խնդիրը Այս պես անակցությունները ավելի արա կընթանան թե խմ երի առաջին առան ին անդիպու երի ուլի ամար դուք ունեք ավարար ամանակ կարող

եք արցնել մասնակիցներին արդյո ք կա որ ուղեր որ նրանք կու եին ղել մյուս մասնակիցներին եր ոլոր խմ երը անան Այս ուղեր ները այնու ետ կարող են իմք անդիսանալ այն ամառոտ ներկայացու երի ամար որոնք տեղի են ունենալու անդիպման առաջին րոպեների ամանակ թե խում ը ծ կարող ան րա եշտություն առաջանալ նոր ամայնքը ավելի ոքր խմ երի ա անել որպես ի ոլորը նարավորություն ունենան մասնակցել որ խմ երից յուրաքան յուրի կ

երրորդը պետք լինեն պաստիկցիներ իսկ երկու երրորդը իքսպրատցիներ մ երը նա կարող են կամ խոսնակ ընտրել իրենց ամայնքի ամար

Ա ատությունների ախում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 77

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցները իրենց խմ ի ամար կարող են մշակել առաջարկ անակցությունների արդյունքում ստացված կետերի րինակով Այդ առաջարկը կարելի դնել քվեարկության տա ործել որպես վիրտուալ ո վիրտուալ տարածքներում վարքա ծի ուղենիշ սկ ունքներ

ասնակիցները կարող են ուսու ասիրել իրենց երկրներ ներ աղթածների ի ական խմ երը արող են որ ել ասկանալ թե որոնք են այն պատ առները որ դրդել են նրանց տեղա ոխվել այլ երկիր արդյո ք նրանք ամարում են որ ասարակության մյուս անդա երը ար ում են իրենց իրավունքները

կարծիքը թե ին պես են նրանց պատկերում տպա իր լեկտրոնային լրատվա ջոցները արող եք նա տար եր ամայնքների ներկայացուցի ների րավիրել ելույթ ունենալ խմ ի ամար

թե եր երկիրը ի ամարվում ներ աղթի երկիր կարող եք ուսու ասիրել թե ին պես են եր երկրից արտա աղթածներին վերա երում ընդունող երկրներում

Ա ատությունների ախում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

78 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՊԱՍՏԻԿ ԿՂԶԻՆ

ուք ապրում եք ոքր կղ ում որի սա մանները ակ են որտեղ արդեն վաղուց ո ոք ի ներ աղթում որը եր ե այցելում են սակավաթիվ ոսաշրջիկներ եր անրությունը ան իստ խաղաղասեր

խաղաղությունը ախու երի ացակայությունը ամուր ավանդույթներ ունեն այստեղ ամարվում են ա ային առաջնայնություն ա մանադրության ջ կա նույնիսկ դրույթ որը մասնավորապես սա մանում որ

Որևէ մեկը չպետք է ասի կամ անի որևէ բան, որը կարող է ցավ պատճառել կամ վիրավորել մյուսներին:

Այս րենքի իրա ործումը լրջորեն վերա սկվում դրա խախտու երը պատ վում են րենքի ողջ խստությամ Այն շատ ա վադեպ խախտվում շատ ավելի եշտ ամա այնել մյուսների ետ Ան ամա այնությունը պաստիկցիների ամար դար ել տանջալից եր ույթ քանի որ այն խռովություն առաջացնում եր երկիրը իրեն ամարում ողովրդավարական երկիր նտրությունները անց են

կացվում ա ն տարի րեթե ոլորը մասնակցում են քվեարկությանը ակայն տարեց տարի ընտրվում են նույն մարդիկ քանի որ րեթե են քննարկվում որ այլընտրանքային քաղաքականություններ

նդ անուր առմամ րույցներում անրային ելույթներում նույնիսկ լրատվա ջոցներում են արտա այտվում կարծիքներ որոնք կտար երվեին ասարակական ընդունված կարծիքներից մարդիկ ի ականում դեմ են նման իրավի ակին քանի որ արդեն մոռացել են կամ ի վի ակի են պատկերացնել այլ տար երվող ործելաո եր նացած աշխար ի մասին լուրեր այստեղ րեթե են տարածվում մյուս մշակույթներում ստեղծված րականություն ի ընթերցվում րեթե կա որ

ո ոխություն քանի որ ամարվում որ ո ոխությունը նույնպես ան ան ստացնող եր ույթ

արիների ընթացքում մարդիկ նկատում ին թե ին պես ոխվում ջրա նյա իծը ծովի մակարդակը ար րանում ր երկրի շատ տարածքներ որոնք ն այդ նակեցված ին այ մ արդեն ջրի տակ ին կ ում սա ո կին ր ան ան ստացնում քանի որ ողատարածքները շատ ին ծովա նյա ամայնքների նակի ները պար ապես տեղա ոխվեցին երկրի ներքին շրջաններ ակայն վերջին

տարիներին խնդիրը եռք երեց ավելի ծ ծավալներ րոշ մարդիկ սկսեցին քննարկել սա իրենց մասնավոր րույցներում այց քանի որ սա ան ան ստացնող թեմա ր կառավարությունը այն ար ելեց

յանքը շարունակվում ր ի ականում ան իստ կանխատեսելի ախու երից ու ան ամա այնու թյունից երծ մթնոլորտում ն ա ավոր քամոտ ր սաստիկ ոթորիկը ավերեց կղ ին ինու թյունները քանդվեցին ո վեցին մարդիկ իսկ տարածքը եղեղվեց ր ալիքները նա անջեցին պար վեց որ երքի շատ ոքր մասն ր պա պանվել իսկ պա պանվածն լ անում ր աղաջրից Գրեթե ոլոր ենթակառուցվածքները շարքից դուրս ին եկել նունդը սկսեց ավարարել սկսե ցին տարածվել վարակներն ու իվանդությոնները դեղորայքը ր երիքում ղ ում քաոս ր տիրում

արդիկ նույնիսկ սկսեցին վի ել թե որն լավա ույն լուծումը

վ եր թվում ր թե լ ո ույս կա ար ան քսպրատ կղ ուց աղորդա րություն ստացվեց ա ղորդա րությունում ասվում ր որ քսպրատում խորապես ան ան ստացած են ոլոր պաս տիկ

ցիների ամար որ պատրաստ են ընդունել ոլոր նրանց ովքեր կցանկանան տեղա ոխվել քսպրատ ուք այն մարդկանց թվում եք ովքեր որոշեցին տեղա ոխվել

Ա

Ա ատությունների ախում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 79

ԻՔՍՊՐԱՏ ԿՂԶԻՆ

ուք ապրում եք քսպրատ կղ ում որը տնվում աղաղ վկիանոսում որի կողքով անցնում վկիա նոսը կտրող նա ույն առ տրային անապար ներից կը եր կղ ու ար ացման ի ական

ուղղությունները ավանդապես եղել են առ տուրը կապերը այլ երկրների ետ արդեն քանի արյուր տարի ին կղ ին վարում աց սա մանների քաղաքականություն ա ենթադրում որ

շատ տար եր մշակույթներից եկած անապար որդներն ու ներ աղթյալները շտ եղել են կղ ու կյանքի ան ա ան մասը Արդյունքում ավորվել շատ ա մա ան նակ ություն որի տար եր ատվածներն ունեն տար եր տեսակետներ ամո մունքներ ստեղծել են տար եր ենթամշակույթներ

եր ա ային մշակույթը եշտությամ ընդունում այս ա մա անությունը մարդկիկ ծ ետաքրքրությամ են վերա երում ոլոր տար երվող ործելաո երին տարատեսակ ավատքներին աղա ա րա խո սություններին նականա ար աշվի առնելով նման ա մա անությունը ոլոր աղա ար ները կամ աղա արախոսությունները որ ոլորին դուր են ալիս Ան ամա այնությունն ու ա խումը

քսպրատի ապրելաո ի մասն են րկու մտածող մարդկանց րեթե յուրաքան յուր ան դիպում ենթադրում մտքերի ամո մունքների աղա արների մանրակրկիտ քննարկում քննադատություն Ավելին րեթե յուրաքան յուր նման անդիպման կամ ընթացքում արտա այտվում ան ամա այնություն կամ այն այդպես լ ավարտվում առանց կող րի ամա այնության ալու

արելի ասել որ ան ամա այնության արտա այտումը վերածվել ամենասիրելի ա ային աղմունքի

ենց այս պատ առներից ելնելով կան րենքներ որոնք կսա մանա ակեն թե ին կարող կ ան ը կամ կ խում ը ասել կ այլ ան ատին կամ խմ ին կամ կ այլ ան ատի կամ խմ ի մասին րոշ մարդիկ իսկապես ա ավոր աներ են ասում ր ե դրա արդյունքում մարդիկ նա անում են ա ավոր աներ Անելը րենքով պատ ելի իսկ ասելը ո

յանքը քսպրատում ետաքրքիր դ վար մշտապես ո ոխվում ուք ար ր եք նա ատում մշակույթի արուստ լինելը այն ան ամանքը որ կարող եք ասել ին կցանկանաք ուք իտակցում եք որ անվերջ վե երը ան ամա այնությունը շտ որ երջանկություն են երում րականում դուք

տնում եք որ ան ամա այնությունը եր ե ա ա անց ո նեցուցի ցավոտ շտ որ եշտ լսել թե ին պես են մարդիկ ասում ին որ աներ որոնք սխալ են առավել ս եր դրանք դա ան

են ուք նա նկատում եք որ ասարակության որոշ խմ եր ավելի ա ախ են դառնում դա ան ան անդուր ողական արտա այտությունների ո քան մյուսները

վ նույնիսկ այդ ա նը աշվի առնելով դուք ամարում եք որ ա ա անց կար որ որպես ի ոլորը շտ նարավորություն ունենան արտա այտեու իրենց ամո ու երը

ի քամոտ ր եր կղ ի լուր եկավ որ ու եղ ոթորիկը ավերել աղաղ վկիանոսի կ այլ կղ ի ուք շատ քի ան իտեք այդ կղ ու մասին քանի որ նրանք շտ շատ կուսացած կյանքով են

ապրել ուք լսել եք եքիաթներ այն մասին որ այդ կղ ու նակի ները շատ իմար են ետա աց այց եր այդ կղ ու որ նակ ի ետ եք անդիպել ուք իտեք որ այդ կղ ին այցելելը րեթե

ան նար

առավարությունը որոշել որ քանի որ պաստիկցիները ծ րկանքներ են կրել այնտեղ տեղի ունեցած ոթորիկի պատ առով կենդանի մնացածներից շատերին նարավորություն կտրվի տեղա ոխվել քսպրատ րանց ամար տեղ կ տնվի այց դա կնշանակի որ ներկայիս նակի ները

ծ ջանքեր պետք ործադրեն նոր ան ամանքներին արմարվելու ամար ետք կլինի կիսվել նրանց ետ աշխատանքով ուցե նարավորություն լինի ոլորին ապա ովել նակարաններով

Ա

Ա ատությունների ախում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

80 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԽՆԴԻՐՆԵՐ ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ԽՄԲԵՐԻ ՀԱՄԱՐ

ԽՆԴԻՐ 1՝

ամացանցում կնարկել կայծակնային արա ությամ տարածում տնում Գտեք պաստկերեն լե ուն քարո արշավը արո արշավի կայքում կան այնպիսի կար ախոսներ ին պես րինակ

­ եղմեք­պաստիկ­տիկնիկի­փորին,­տեսեք՝­կծվծվա:­­ կա­լեզու,­չկա­ուղեղ:­­ Գտեք­լեզուն,­շահեք­սմարթ ոն:­

արդկանց խրախուսում են ուղարկել պաստիկցիների լե ուների լուսանկարներ ա լե ուների պատկերասրա որտեղ տեղադրված են լուսանկարներ տեսա իլ ր որոնցում պատկերված

թե ին պես են պաստիկներին ստիպում որպես ի ացեն իրենց երանը լամպով լույս ցում երանի ջ եռադիտակներով կան նած կամ լե ուներին մատնացույց անելով նկարվում

Արշավը ետ ետե ավելի ա ա նանում արդեն րանցվել են ա մաթիվ դեպքեր եր պաստիկցիները ողոցներում ռնության են ենթարկվել աստիկցիները իմնականում պատասխանում են ասելով որ րա արվում են վիրավորական երկխոսության ջ ներքաշվել այնպիսի մարդկանց ետ ում նրանք են ար ում

ԽՆԴԻՐ 2՝

աստիկ ամայնքից երիտասարդ աղջկա ետ ից իքսպրատցի տղաների խում ողոցում ոռ ռացել են վիրավորել ասելով որ նա աղ խո կեղտոտ քած որ նա ո լե ու ունի ո լ սե ական խելք Աղջիկը ա ավոր վի ակում արդեն երկու շա աթ ին տնից դուրս ի ալիս որ կի ետ ի խոսում րեք ր ան ի ուտում նողները ծայրա եղ ան ան ստացած են

ԽՆԴԻՐ 3՝

րապարակվել մի եկույց ամա այն որի պաստիկների շրջանում ործա րկության տոկոսը շատ ավելի ար ր քան նակ ության ջ ընդ անուր առմամ խոր րդարանում կան պաստիկցի ներկայացուցի ներ շատ ք երն են ղեկավար պաշտոն աղեցնում որ

կա մակերպությունում եկույցում նա աշվի են առնվել սոցիալական այլ ործոններ րինակ սթրեսը ո եկան ու մտավոր իվանդությունները կրթական որակավորու երը անցա ործությունները ոլոր ցուցանիշներով պաստիկցիները իջում են ասարակության ացած ոլոր խմ երին աստիկցիների նկատմամ վերա երմունքը ասարակության մյուս

անդա երի շրջանում նույնպես լխավորապես ացասական

Ա

Ա ատությունների ախում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 81

Ա Ա Ա Ա Ա

Ա Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Այս վարժությունը կօգնի մասնակիցներին հասկանալ, թե ինչպես կարձագանքեին, եթե հայտնվեին հալածանքների և ահաբեկման հետ առնչվող տարբեր իրավիճակներում: Վարժության ընթացքում նաև կքննարկվեն գործողությունների այլընտրանքային սցենարներ:

Ա ի երա ա եկում կի երնվաստացում ողովրդավարություն մասնակցություն ամացանցային րա իտություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ նվաստացման ա ա եկման տար եր երը ին պես նա վիրտուալ ո վիրտուալ տարածքներում նվաստացման տար եր տեսակների կապերը

շակել նվաստացմանը կի երնվաստացմանը ատելություն պարունակող առցանց խոսքին դիմակայելու տար եր եր

ար րացնել դիմակայելու պատասխան տալու կար որության մասին իրա եկությունը

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

թղթերի վրա նկարեք նշան ակցրեք սենյակի տար եր անկյուններում շանների վրա պետք րված լինի

ին ատասխանեք ալածանքին այտնեք նման վարքա ծի մասին ր այլ ան

ավաստիացեք որ մասնակիցները կարող են եշտությամ տեղաշար վել սենյակով կ

ախ արցրեք մասնակիցներին թե ին են ասկանում ալածել ասելով րպես ուշում ասեք մասնակիցներին որ մտածեն այն ոլոր երի մասին որոնց ջոցով իրականցվում ալածանքը

իմակայում ենք կի երնվաստացմանը կի երա ա եկմանը

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 1

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

10-20

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 45 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

82 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ույց տվեք նրանց սենյակի անկյուններում ակցված նշանները ացատրեք որ դուք նրանց ամար ար րա այն կկարդաք տար եր ար ացու երի սցենարներ ասնակիցները պետք ընտրեն թե սցենարներից յուրաքան յուրի ամանակ որ վարքա իծը կլինի նախընտրելի

նրանց ամար ին անել ատասխանել ալածողին ալածողներին րինակ մտնել վե ի մեջ պատասխանել վիրավորանքներին ետ արվածել կամ որ այլ ան թե դուք ան ամ եք անա ում ալածողին ապա այս տար երակը կիրառելի

այտնեք նման վարքա ծի մասին րինակ ուսուց ին ծնողներին կայքի ադ նիստրատորին կամ որ այլ իրավասու մար ի

ր այլ ան րինակ մյուսներին ներ րավեք քննարկման ջ ստեղծեք ա րաշխության խում այլն կարող եք խնդրել նրանց որպես ի անեն իրենց առաջարկները

ացատրեք որ յուրաքան յուր սեցենարն ընթերցելուց ետո մասնակիցները պետք նան այն անկյուն որի նշանը ա նից մոտն այն վարքա ծին որ նրանք կընտրեին նդրեք նրանց որպես ի ա նիվ լինեն իրենց տար երակը ընտրելիս

արդացեք առաջին սցենարը մասնակիցներին ամանակ տվեք որպես ի նան դեպի իրենց անկյուն ր ոլորը արդեն կկան նեն իրենց ընտրած անկյուններում յուրաքան յուր խմ ից քանի ո ու խնդրեք որպես ի ացատրեն իրենց ընտրությունը Այնու ետ կարդացեք աջորդ սցենարը արունակեք այնքան ամանակ ն կ աք որ քննարկված իրավի ակների քանակը ավարար

Գ Ա Ա

երլուծության նա ատման ամար տա ործեք ետ յալ արցերը z ե դուր եկա վ վար ությունը ցենարներից որո նց ամանակ դուք ա նից շատ դ վարացաք

պատասխան ընտրելիս ին ու z ն կարծում եք սրանք ոլո րն ին ալածանքների րինակներ z ուք ինքներդ եր դար ե լ եք կի եր ալածանքների թիրախ կամ ականատես եղե լ եք նման

իրավի ակի ն կարող եք ասել վիրտուալ ո վիրտուալ ալածանքների ջ կապի մասին Արդյոք կա ն ական տար երություններ

z ար ությունը ե նարավորություն տվե ց նորովի նայել ալածանքների կի եր ալածանքների թեմային ն եք կարծում ապա այում դուք այլ կերպ կպատասխանե ք եթե այտնվեք նման իրավի ակներում

z ն կարող եք անել կի եր ալածանքների դեմ պայքարելու ամար z վքեր պետք ործողությունների դի ն ատելություն պարունակող առցանց խոսքը կան խար

ե լելու ամար ն պիսի ն պետք լինի դիա ոլորտի ներկայացուցի ների ծառայություններ մատակարարողների ոստիկանության ծնողների դպրոցի ղեկավարության այլ ներ րավված կող րի դերը

Ա

z թե խում ը շատ ծ կամ սովոր ծ խմ ային քննարկու երին կարող եք կիրառել կախարդական այտիկի կամ եր ակայական խոսա ողի նարը որպես ի ոլոր նրանք ովքեր ասելիք ունենան սպասեն իրենց երթին

իմակայում ենք կի երնվաստացմանը կի երա ա եկմանը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 83

z ասնակիցները կարող ու ենան ընտրել ան ա ց երկու տար երակ րինակ պատասխանել ալածողին այտնել ռնության վիրավորանքների մասին թե ստեղծվի նման իրավի ակ

ասեք մասնակցին որպես ի ընտրի այն անկյունը որը ըստ իրեն ա նակար որն ետո նարավորություն տվեք այդ մասնակցին ացատրելու իր դիրքորոշումը

z իշեք որ մասնակիցներից ոմանք կարող են ենց իրենք ենթարկված լինել ալածանքների ուցե նույնիսկ խմ ի այլ մասնակիցների կող ց ուք պետք շատ նր անկատ լինեք տար եր

մասնակիցների իրավի ակների նկատմամա ոն նարավոր ախու երի առումով թե ում եք որ ին որ կը ի ցանկանում ներ րավվել ստիպեք

z թե կան մասնակիցներ որոնք ենթարկվում են ալածանքների ապա վար ությունը կ նի նրանց աս կանալ իրենց մտա ո ությունները իտակցել ետա ա աջակցության ան րա եշտու թյունը ուք պետք այդ մասնակիցների ետ առան ին րույցում ասեք նրանց որ կամ դուք ինքներդ կարող եք ապա ովել այդ աջակցությունը կամ պետք նախապես պար եք աջակցության այլընտրանքային նարավորությունների մասին ասեք մասնակիցներին դրանց մասին

արող եք նախքան վար ությունը սկսելը պար ել տեղական ա ային նման ծառայությունների առկայությունը րինակ թե ծեր կամ կա մակերպություններ որոնք աջակցություն են առաջարկում նման իրավի ակների ո երին

z թե մասնակիցները տեղյակ են թե ին կի եր ալածանքը կամ են ասկանում դրա քայքա յի ությունը դուք կարող եք տա ործել ընդ անուր տեղեկություններ ա նի նյութերը նրանց իրա եկելու ամար ին պես ուն արցի այնպես լ այլ մարդկանց կող ց կիրառ ված այլ մոտեցու երի մասին ոլոր այն դեպքերում եր դա տեղին ատելություն պարունա կող խոսքի ալածանքների ջ կապը պետք ցույց տալ ատկապես եր այս երկուսը ա սին են անդես ալիս

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ար ությունը կարելի պար եցնել ընտրության ամար թողնելով այն երկու տար երակ ին անել կամ ի ան անել րկու նշաները կարելի ակցնել սենյակի ակառակ կող րում

մասնակիցները կարող են կան նել երկու նշանները մյանցից ա անող ծի երկայնքով կախված իրենց ընտրությունից

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

անկացած ետա ա ործողություն ավելի արդյունավետ կլինի եթե մասնակիցները որոշեն այն խմ ով իրականացնել ուք կարող եք քննարկել տար եր եր ետա ա ործողություններ իրականացնելու ամար րինակ ար րացնել խմ ի մասին իրա եկության աստի անը առցանց իրական կյանքում

ստեղծել ամերաշխության խում մշակել ակա ալածանքների քաղաքականություն խմ իդասարանի դպրոցի ամար կամ առցանց ալածանքներին շար ում այլն

ուք նա կարող եք անալ ատելություն տարածող խոսքին շար մանը տա ործել քարո արշավի կայքը կի եր ալածանքների ո երին ա րաշխության տեսա աղորդա րություններ ուղղելու ամար ուք կարող եք տա ործել կայքը նա խոր ուրդներ տալու ամար ամացանցի ոլոր տատերերին թե ին պետք անել եր այտնվում եք նման իրավի ակներում

իմակայում ենք կի երնվաստացմանը կի երա ա եկմանը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

84 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՍՑԵՆԱՐՆԵՐ

ե ամար անծանոթ ամարներից ասցեներից ստացել եք շարք վիրավորական աղորդարու թյուններ լ նամակներ րանցից մասը պարունակում ին սպառնալիքներ պավորու թյուն

կա որ այդ տողերի եղինակները ե իտեն ն կանեք դուք

եր դպրոցի աշակերտներից քանիսը խմ ա րել են եր որոշ լուսանկարներ տեղադրել առ ցանց վելի կնա անություններով ուք ամո ված եք որ իտեք թե ովքեր են արել դա ն կանեք դուք

եր դասարան եկել տարերկրացի տղա եր ընկերները ծաղրում են նրան արդեն սկսել են ռասիստական նույթի կատակներ տեղադրել նրա մասին սոցիալական ցանցերում րանք ե լ են անընդ ատ ասում որպես ի թվիթերով կամ այլ սոց ցանցերով տարածեք դա ն կանեք դուք

եր դասարանի աշակերտների խում շատ վիրավորական ամ ասանք են տարածում եր մասին սոցիալական ցանցերի կայքերով ատ երեխաներ իմա ե ետ են խոսում են խաղում

ույնիսկ եր ընկերներն են սկսում ավատալ այդ ստին ն կանեք դուք

ւսուցի ը դասարանին տեղեկացնում որ որոշ երեխաների ալածում են երիտասարդի վրա նույ նիսկ ար ակվել են դպրոցից տուն նալու անապար ին ա խնդրում որպես ի ոլոր նրանք ով քեր որ ան իտեն այս ա նի մասին դասից ետո առան ին խոսեն իր ետ ուք կարծում եք որ իտեք թե դա ով անում այց վախենում եք այն անել քանի որ վերջերս ա մաթիվ աղորդա

րություններ եք ստացել որոնցում ե ուշացնում են որ այն անեք ն կանեք դուք

ուք տեսնում եք որ երեխաներից կը խաղա րապարակում նակ կան նած լաց լինում ուք ի տեք որ մյուս երեխաները ծաղրում են նրան քանի որ նա սովորելու խնդիրներ ունի ասելով նրան իվանդ ան ոռնի խո եր ընկերները ոլորից շատ են ծաղրում այդ երեխային ա ախ դա

անում են եր դուք ոլորդ ասին եք ն կանեք դուք

Այս­ վարժության­հիմքում­ ընկած­ է­ « աղրուծանակի­տեսարաններ»­վարժությունը,­ որը­ ընդգրկված­է­ մարդու­ իրավունքների­ կրթություն­ երեխաների­ համար­ «Կոմպազիտո»­ ձեռնարկում:­ www.coe.int/compass

Ա

իմակայում ենք կի երնվաստացմանը կի երա ա եկմանը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 85

Ա Ա Ա Ա Ա Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Մասնակիցները ուսումնասիրում են արտահայտման ազատության գաղափարը մի շարք իրական դեպքերի ուսումնասիրությունների հիման վրա: Նրանք պետք է որոշեն՝ ինչ անել հակասական, վիրավորական կամ հնարավոր վտանգ պարունակող մեկնաբանությունների և հաղոր-դագրությունների հետ:

Ա Արտա այտման ա ատություն ողովրդավարություն մասնակցայնություն մարդու իրավունքներ

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ւսու ասիրել արտա այտման ա ատություն աղա արը ասկանալ թե ին ու արտա այտման ա ատությունը կար որ ին պես

ան ատների այնպես լ ասարակության ամար իտարկել այն պատ առները որոնք կարող են իմք անդիսանալ

արտա այտման ա ատությունը սա մանա ակելու ամար մարդու իրավունքները պաշտպանելու նպատակով ատկապես այն դեպքերը եր խոսքը նում ատելություն պարունակող խոսքի մասին

Գրատախտակ լի արտ մարկերներ ջ ի քարտերի րինակներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք ի քարտերի րինակներ յուրաքան յուր ոքր աշխա տանքային խմ ի ամար

արցրեք մասնակիցներին ին են ասկանում արտա այտաման ա ատություն ասելով Գրանցեք պատասխանները րատախտակին Այնու ետ սկսեք քննարկում ետ յալ արցերի շուրջ եթե մասնակիցները դրանք են նշել

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 2

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

12-20

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 46 ՐՈՊԵ

Անսա մանա ակ ա ատությու ն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

86 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Արդյո ք արտա այտման ա ատությունը նշանակում որ նք կարող ենք ասել ին ցանկանանք

թե դուք կարծում եք որ որոշ արտա այտություններ պետք ար ելվեն ին պե ս եք որոշում թե ատկապես որոնք վ պետք դա որոշի

ացի անավոր րավոր խոսքից ի ն այլ երով ենք նք կարող արտա այտվել երա շտություն թատրոն նկարներ շար ու եր այլն

Այս ուլում որ եք ան ուցալուծել խնդիրը սեք կարծիքները ացատրեք որ այս արցերը ավականին ակասական են որ վար ության ջոցով դուք ավելի մանրամասն

կուսու ասիրեք դրանք արցրեք արդյոք նրանցից որ կին եր ար ելե լ են արտա այտել սե ական կարծիքը լինի դա դպրոցում տանը կամ անրային որ իրավի ակում ն պե ս դուք ե ացիք այդ պա ին ն ու ր ե ամար այդ պա ին կար որ արտա այտել եր կարծիքը

րամադրեք նրանց ամառոտ տեղեկություններ արտա այտման ա ատության մասին արող եք տա որ ծել ստոր կամ ընդ անուր տեղեկություններ ա նում ներկայացված տեղեկատվությունը ջ

Ասեք մասնակիցներին որ նրանք աշխատելու են ոքր խմ երում մասնակից քննարկեու են շարք իրավի ակներ եր մարդիկ առցանց տեղադրում են որ ան որը կարող

ասել այլ ան անց կամ ոտնա արել նրանց իրավունքները Ա ն առան ին իրավի ակի ամար խմ երը պետք որոշեն պետք արդյոք եռացնե լ նյութը թե ո Այլ կերպ ասած պե տք սա մանա ակվի արտա այտման ա ատությունը թե ո թե որոշեն որ պետք եռացվի ապա ատկապես ի ն ը ին ու թե ո ապա ին ու ն այլ ջոցներ կարելի եռնարկել ո վ պետք դա անի

ասնակիցներին ա անեք կամ ո անոց խմ երի յուրաքան յուր խմ ին տվեք ջ իրավի ակների նկարա րությունները վեք նրանց րոպե յուրաքան յուր րինակը քննար կելու ամար րանք պետք նա ի ավորեն իրենց որոշու ները

Գ Ա Ա

երթով անցեք ոլոր մասնավոր դեպքերի ուսու ասիրություններով արցրեք մասնակիցների պատասխանները ակիր քննարկեք նրանց որոշու երի ի ավորու երը տա ործեք ետ յալ

ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ

տքերը կամ կարծիքները արտա այտելու ա ատության իրավունքը մարդու կար որ իրավունքներից կն անդիսանում մարդու իրավունքների մասին ջա ային իրավունքի մաս Այս իրավունքը կար որ վում որով ետ մտքերը կարծիքները աղորդակցվելու կարողությունը ր մարդկային ության ան աան մասն են քանի որ աղորդակցությունը քննարկու երը առանցքային դեր ունեն արդյունա վետ ո ղովրդա վարական ասարակություն կառուցելու ործում յուսների ետ կողք կողքի ապրելը նրանց ասկանալը ուղիղ կախվածության ջ ա ատ աղորդակցվելու նարավորությունից նույնիսկ եթե եր ե նք ստիպված ենք լինում լսել կարծիքներ որոնց ետ ամա այն ենք

Այնուա նայնիվ արտա այտման ա ատությունը ացար ակ իրավունք որը կիրառվում շտ առանց որ սա մանա ակու երի ա իրավունք որը պետք ավասարակշռության ջ լինի մյուսների իրավունքների ետ կամ ասարակության ամընդ անուր շա ի ետ ր արտա այտումը ծայրա եղ ասակար որոշ ան ատների ամար կամ կարող աս ասցնել ասարակությանը ապա այն կարող սա ա ակել

Անսա մանա ակ ա ատությու ն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 87

արցերը այլ կար որ կետեր դուրս երելու ամար z ային արդյո ք իրավի ակներ եր դուք իք կարողանում ընդ անուր այտարարի ալ խմ ում

ն ի շուրջ ր ան ամա այնությունը z Արդյո ք նշանակություն ուներ թե ով ր պատասխանատու տեղադրված աղորդա րություն ների

ամար շանակություն ունե ր թե քանի ո ի ր ար ա անքել ին պե ս ին ար ա անքել z Արդյո ք դուք կարողացաք դուրս երել ընդ անուր սկ ունքներ ամա այն որոնց կարելի

որոշել թե եր կարելի կամ ան րա եշտ սա մանա ակել արտա այտման ա ատությունը րո նք են ա ից ավել սա մանա ակու եր մտցնելու վտան ները րո նք են ա ից ավել

ա ատություն թույլ տալու վտան ները z ն եք կարծում կայքը ակելը կամ վիրավորկան աղորդա րությունները եռացնելը որքանո վ

արդյունավետ ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարում z եր երկրում որ կերպ սա մանա ակվում այն թե մարդիկ ին կարող են ասել առցանց

իրական կյանքում Առցանց արտա այտությունների ամար կանոնները նու յնն են թե տար երվում են

Ա

z ր մասնակիցները քննարկեն մասնավոր դեպքերի րինակները իշեցրեք որ նրանք պետք որոշեն թե ին քան նյութ են ու ում եռացնել եթե որոշեն որ եռացնում են րինակ նրանք կարող են որոշել ակել ողջ կայքը կամ պրո իլը կամ կարող են եռացնել կ աղորդա րությունտեսա րություն ար ելել որ կոնկրետ մասնակցի մուտքը այլն

z Ար ե մասնակիցներին իշեցնել որ արդու իրավունքների եվրոպական դատարանը ա ա անց լուրջ քայլ ամարում արտա այտման ա ատության սա մանա ակման յուրաքան յուր

քայլ ա կարելի անել այն շատ լուրջ ի ավորու երի առկայության պարա այում z արող եք մասնակիցների ետ դիտարկել թե որքանով ին ենց իրենց քննարկու երը

կար որ իրենց սե ական կարծիքը կա լու ամար ին դա ցույց տալիս եթե նայենք դրան արտա այտման ա ատության տեսանկյունից

z թե կա ան րա եշտություն ամանակը ներում կարող եք ացատրել նրանց որ մարդու իրավունքների մասին րենքը արտա այտման ա ատությունը իրականում վերա երում են իշխանությունների վարքա ծին վարվելա երին Արտա այտման ա ատությունը ամա ցանցում սա մանա ակելը ա ախ արդ խնդիր նա որով ետ ամացանցը պատկանում մասնավոր ընկերություններին րինակ ոսթին տրամադրող մասնավոր ընկերություններ լրատվական կայքեր որոնք պատկանում են ընկերություններին այլն ան ա մաթիվ արցեր կապված նրա ետ թե արդյոք իշխանությունները կարող են կանոնակար ել ամացանցում այտնվող խոսքը թե ո եթե այո ապա որքանով Արտա այտման ա ատության վերա երյալ

տեղեկությունների ամար տե ս Գլուխ նդ անուր տեղեկություններ z ախքան վար ությունը անցկացնելը պար եք կան քննարկվող րինակների ջ դեպքեր որոնք

ամա այն եր երկրի ներպետական րենքների րենք են խախտում z տակար կլինի նա եթե վար ության վերջում դուք դիտարկեք նա նման իրավի ակներից այլ

ելքերի տար երակներ րոշ առաջարկություններ կարող եք տնել լուխ ի ատելություն տարածող խոսքին քարո արշավի մասին նյութերում իշեցրեք մասնակիցներին որ վիրավորական նյութը կամ կայքը եռացնելը կամ ակելը ակ նարավոր լուծումը ա

Անսա մանա ակ ա ատությու ն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

88 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

նա ավականին արդ կլինի ործնականում իրա ործելը աշվի առնելով ամացանցում տեղադրվող նյութի քանակը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ասնավոր դեպքերը որ ներկայացված են վար ության ջ կարող են անցկացվել նա որպես դերային խաղ ոքր խմ երից յուրաքան յուրը կարող ընտրել նկարա րվող դեպքերից կը եմականացնել այն մյուս մասնակիցների ամար Այնու ետ արդեն ծ խմ ով կարելի քննարկել թե որը կլիներ իրավի ակից ա նա իշտ լուծումը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

րքանո վ են մասնակիցները տեղյակ խոր րդարանում իրենց ներկայացուց ի ործունեությունից րանք կարող են ուսու ասիրել իրենց խոր րդարանական ներկայացուց ի անրային ելույթները ոքրամասնությունների կամ այլ խոցելի խմ երի մասին այնու ետ րեն նրան արտա այտելով

իրենց ան ամա այնությունը կամ աջակցությունը թե խմ ի ոլոր անդա երը առան ին առան ին նամակներ րեն ուցե նա ստանան պատասխան

ննարկեք այն նարավոր ործողությունները որոնց կարելի դի լ եթե մասնակիցներից որ կը ամացանցում անդիպի ռասիստական աղորդա րություն իասին մշակեք աստարկներ կար աղորդա րությունների տեքստեր որոնք մասնակիցները կարող են տա ործել եր ամացանցում անդիպեն ռասիստական նույթ ունեցող խոսքի րինակներ

ՄԱՍՆԱՎՈՐ ԴԵՊՔԵՐԻ ՕՐԻՆԱԿՆԵՐ ՔՆՆԱՐԿՄԱՆ ՀԱՄԱՐ

երական նենք ր ա ը խում ը ստեղծում կայք որում ովեր վում են ավանդական ար եքները Այստեղ տեղադրվող աղորդա րություններից շատերը ունեն ռասիստական նույթ

այքը ունի մեծ թվով այցելուներ այստեղ տեղի են ունենում թե քննարկումներ րոշ քննարկու երի ընթացքում տա ործվում են ա ա անց վիրավորական արտա այտություններ սակայն կա կնա անողների ծ անրություն որի անդա երը դեմ են կայքի ռասիստական

աղա արախոսությանը

Արդյոք պե տք ին որ աներ ջնջվեն եռացվեն թե այո ապա որքա նը ին ու

թե ո ապա ուրիշ ի ն կարելի անել

իկոլայը քաղաքական ործի տա ործում իր ան նական կայքը ռոմա ն ուների ամայնքը իր ընտրատարածքից վտարելու կո եր անելու ամար պատ առա անելով որ անցա ործությունների ար ր մակարդակի ղավորները ենց նրանք են ր կո երից ետո ամ ողջ երկրով տեղի են

ունենում ար ակու եր այս ամայնքի ներկայացուցի ների վրա րատվա ջոցների ծ մասը սկսում են նյութեր րապարակել որոնցում պատմում են ռոմա ն ուների կող ց կատարված անցա ործությունների մասին սակայն որ կերպ են լուսա անում նրանց դեմ կատարված անցա ործությունները

Արդյոք պե տք ին որ աներ ջնջվեն եռացվեն թե այո ապա որքա նը ին ու

թե ո ապա ուրիշ ի ն կարելի անել

Ա

Անսա մանա ակ ա ատությու ն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 89

ր ան նական լո ում որին տեղեդրել ծաղրանկար որում պատկերված այտնի քաղաքական ործի որի եռքերից արյուն կաթում շուրջ ոլորը դիակներ են Այս ծաղրանկարի տակ

կնա անություններ են թողնում շատերը ի ականում ավանություն տալով ծաղրանկարին

Արդյոք պետք ին որ աներ ջնջվեն եռացվեն թե այո ապա որքա նը ին ո ւ

թե ո ապա ուրիշ ի ն կարելի անել

լլան իր աց պրո իլով տեսա ոլովակ տեղադրում որում ծաղրուծանակի են ենթարկում աշմանդա երին պատկերելով նրանց որպես ա ն ին ից անտեղյակ այլմորակային ակներ այքի վի ակա րությունը ցույց տալիս որ րեթե ո ոք ի նայել տեսա ոլովակը այցելուները

են թողել կնա անություններ

Արդյոք պե տք ին որ աներ ջնջվեն եռացվեն թե այո ապա որքա նը ին ու

թե ո ապա ուրիշ ի ն կարելի անել

ի լրա րող տեսնում տեսանյութը րինակ քարո արշավ սկսում պա անջելով ակել լլայի պրո իլը սոցիալական կայքում Արդյուքում ա արավոր մարդիկ դիտում են տեսանյութը րոշ մարդիկ րում են սա ա նալավ տեսանյութն որ տեսել եմ պետք վերջապես իրատես

դառնանք աշմանդա երի արցում այլն

Արդյոք պե տք ին որ աներ ջնջվեն եռացվեն թե այո ապա որքա նը ին ու

թե ո ապա ուրիշ ի ն կարելի անել

ոու ի նեսի այտնի ներկայացուցի ներից կը իտան առցանց լրատվական կայքում տեղադրում ոդված որում ասվում որ տրանս ենդեր կանայք վիրավորանք են մարդկության ամար տեղծվում կայք որի նպատակն տապալել իտային որտեղ տեղադրվում են նյութեր նրա

ան նական կյանքի մասին ա մաթիվ մանրամասնություններով ա սկսում ստանալ արյուրավոր ան նական վիրավորանքներ պարունակող լեկտրոնային նամակներ թվիթ աղորդա րություններ որոնցից մասում պարունակվում են նա սպառնալիքներ

Արդյոք պե տք ին որ աներ ջնջվեն եռացվեն թե այո ապա որքա նը ին ու

թե ո ապա ուրիշ ի ն կարելի անել

Ա

Անսա մանա ակ ա ատությու ն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

90 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Համառոտ նկարագիր

Մասնակիցները պետք է որոշեն, թե Մարդու իրավունքների եվրո պա-կան կոնվենցիայի որ իրավունքների ոտնահարումների հետ են ամենից հաճախ բախվում երիտասարդ ռոմա գնչուները:

Ա ասի մ խտրականություն մարդու իրավունքներ մասնավոր կյանք անվտանություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ւսու ասիրել այն ան ամանքը որ ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ա ախ րկված են նա ա մաթիվ այլ մարդու իրավունքներից

ար րացնել իրա եկության աստի անը այն արցի շուրջ թե ին իրավունքներ ունեն ռոմա ն ուները մարդու իրավունքներից որոնց ոտնա արու երի ետ են նրանք ախվում ա նից ա ախ

ասկանալ թե իրավունքների ոտնա արու երի իրական րինակներից յուրա քան յուրում արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի որ իրավունքն խախտվում

խմ ի մասին տեղեկությունների րինակներ կական րինակ յուրաքան յուր ոքր խմ ին

ամառոտ տար երակը քանի րինակ ուրաքան յուր ոքր խմ ին ան րա եշտ կլինի րինակ

Գրատախտակին ակցվող թուղթ մարկերներ կրատ սոսին կամընտրական

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ուրաքան յուր խմ ի ամար նախապատրաստեք կական րատախտակին ակցվող թուղթ ակցրեք մ ի մասին պատմող տեղեկատվական թերթիկը

այդ թղթի ջտեղում

ար րա այն կարդացեք խմ ի մասին պատմող նյութը ջ ացատրեք որ նկարա րված

րինակները իրենց երկիրը ունեցող այց ա մաթիվ երկրներում նակություն աստատած

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

12-24

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 60 ՐՈՊԵ

ում ը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 91

որոշակի ա ային ոքրամասնության պատկանող մարդկանց ա ն րյա կյանքից երված րինակներ են ասնակիցներին նարավորություն տվեք ուշակել թե որ ոքրամասնության

մասին խոսքը այնու ետ ասեք որ ոլոր րինակները վերա երում են ռոմա ն ուներին որոնք ապրում են վրոպայի րեթե ոլոր երկրներում

ի ոքր ամանակ տրամադրեք խմ ին ընթերցված տեքստի վերա երյալ իրենց կարծիք ները արտա այտելու ամար ացատրեք որ երված րինակների ծ մասը մարդու իրավունքներին վերա երող ջա ային իրավունքի խախտու եր են ան րինական են վրո պայի ոլոր երկրներում թե կա ան րա եշտություն իշեցրեք մասնակիցներին թե ին են մար դու

իրավունքները ընդ անրապես արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան մասնավորապես տա ործեք ջ ի ընդ անուր տեղեկությունները

ացատրեք որ մասնակիցներն աշխատելու են ոքր մասնակից խմ երում տա որ ծե լու են ի ամ ո տար երակը որպես ի տեքստում նկարա րված րինակներից յուրա քանյուրի ամար ընտրեն ոնվենցիայի ամապատասխան իրավունքը

ոլորին ա անեք րինակը եթե կարիք կա իշեցնելու մասնակիցներին դրա ովան դակությունը ասին անցեք կոնվենցիայի ոլոր կետերով ատասխանեք իրավունքնե րի ովանդակության ետ կապված ոլոր արցերին

նդրեք մասնակիցներին որպես ի ա անվեն ոքր խմ երի յուրաքան յուր խմ ում ին ա կան մաս նա կից ուրաքան յուր խմ ին տվեք կական ծ թուղթ որի ջտեղում ակցված խմ ի մա սին պատմող տեքստը ան նարարեք նրանց որպես ի երեխայի պատմած պատմու թյան

խմ ի մասին պատմող տեքստը ա ն ատվածի կողքը նշեն կապը այն մարդու իրավունքի ետ որը խախտվել

կարա րված աշխատանքը ավարտելու ամար խմ երին տվեք րոպե Ավարտված աշ խատանքով ծ թղթերը ակցրեք պատին նարավորություն տվեք մասնակից ներին ծանոթա նալ այլ խմ երի աշխատանքին ուշադրություն դար նելով նմանություններին ու տար երություն ներին

Անցեք երլուծություն նա ատում ուլին

Գ Ա Ա

ասնակիցներին նորից ավաքեք ծ խմ ի ջ ար ությունը վերլուծելու ամար տա ործեք ետ յալ արցերը

z ե արմացրե ց ռոմա ն ուների ամայնքի անդա երի իրավունքների խախտման ա ախա կանությունն ու ա մա անությունը ն եք կարծում արդյոք նկարա րված ոլոր որոշ իրավունքների խախտու երը իսկապես տեղի են ունենում այս երկրում

z ուք եր լսել կամ ականատես եղե լ եք ռոմա ամայնքին ուղղված վիրավորական խոսքի րինակների անդիպե լ եք նման րինակների առցանց

z ատկերացրեք որ դուք սոցիալական ցանցում տեսնում եք ին որ մեկի վիրավորական կնա անությունը ռոմա ամայնքի ներկայացուցի ների ասցեին ն կանեք դուք ն եք

կարծում եթե մյուսները իրենց ան ամա այնությունը արտա այտեն նման կնա անությունների ետ կամ դրան ի պատասխան դրական պատմություններ տեղադրեն դա որ դրական

ո ոխության կ երի տա ործեք ետ յալ արցերը ասկանալու ամար թե արդյոք մասնակիցները ունեն նախա պա

շա րու եր ռոմա ն ուների վերա երյալ

ում ը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

92 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա րի եղինակները ամարում ին որ նք եր պետք դատողություններ անենք որ կի մասին ելնելով նրանց խմ ային

պատկանելությունից ամա ա յն եք z ն պե ս եք վերա երվում երեխայի այն կնա անությանը որ նայած յուրաքան յուր ամայն

քում կան անցա ործներ սակայն նք դրա իման վրա ենք ե րակացնում որ այդ ամայնքի ոլոր ներկայացուցի ներն են անցա ործներ ն ու ենք նք այդպես արտա այտվում ոլոր

ռոմա ն ուների մասին եթե նք իտենք ոլոր ռոմա ն ուներին z արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա րի եղինակները նա ամարում ին որ կան

որոշակի աներ որ նք պետք թույլ տանք որ կի նկատմամ անկախ նրանից թե ին են նրանք արել ամա ա յն եք

z ն եք կարծում ին պե ս դուք ե կ այիք եթե անընդ ատ ռնությունների ենթարկվեիք ամայնքի մյուս անդա երի կող ց ն պե ս դուք ե կպա եիք

z ն իտեք ռոմա ն ուների ամայնքի կյանքի մասին սկ ի ն իտեք նրանց խնդիրրների մասին

Ա

z ավանական որ դուք կպար եք որ մասնակիցներից շատերը ավականին արմատացած նախապաշարու եր ունենք ռոմա ն ուների մասին Աշխատեք խուսա ել դրա մասին խոսելուց

ն խմ երը ավարտեն տեքստի իրավունքների ետ իրենց աշխատանքը տա ործեք երլուծություն նա ատում ա նի արցերը վար ությունից ետո դրան անդրադառնալու

ամար z ր խմ երը սկսեն աշխատանքը ծ թղթերի վրա ացատրեք նրանց որ կարող են տար եր

երով ցույց տալ մարդու իրավունքների ետ կապերը րինակ կարող են կտրատել տեղեկատ վական թերթիկը կամ քարտերը ակցնել թղթի ամապատասխան ատվածնե րում

ամ կարող են մարկերներով րել ամապատասխան ոդվածները սլաքներով ցույց տալ կապերը այլն թե նրանց մոտ վերջանան իրավունքների մասին պատմող քարտերը ասեք նրանց որպես ի տա ործեն իրենց եր ակայությունը ացած կապերը ցույց տալու ամար

z ատմվածքը ռոմա ն ու երեխայի իրական պատմություն սակայն այնտեղ նկարա րվող իրավի ակները ակտուալ են րեթե ոլոր եվրոպական երկրներում արող եք տա ործել վերջում տրված ղու երը նկարա րված ռնությունների ոտնա արու երի մասին ավելի մանրամասն խոսելու ամար

z ի ուցե իմաստ ունի մասնակիցներին ացատրել որ ո ոլոր մարդու իրավունքներն են ընդ րկված քարտերում ը ներառում ր իրավունքների այն մասը քարտերում լ իրենց երթին ընդ րկված արդեն այն ում ներառված իրավունքների մասը

z տա ործեք ջ ի Առն ություն ունեցող իրավունքները նյութը խմ երի կատարած աշխատանքին ար ա անքելու ամար նկատի ունեցեք որ պատմվածքում նկարա րվող ոտնա արու երի ծ մասը առն վում են կից ավելի իրավունքների ետ րեթե ոլորը կապված են խտրականությունից երծ լինելու իրավունքի ետ

z ացատրեք մասնակիցներին որ մարդու իրավունքների ոտնա արու երը ոքր տար երվում են սովորական անցա ործություններից դրանք կիրառվում են կառավարությունների կամ պաշտոնական դիրք ունեցողների ին պես րինակ ուսուցի ները ոստիկանները կամ անտի աշխատակիցները վարքա ծի նկատմամ ետական պաշտոնյաները մի կոմից

ում ը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 93

պարտավոր են ոտնա արել մարդկանց իրավունքները մյուս կող ց ապա ովել որպես ի քաղաքացիների իրավունքները ոտնա արվեն այլոց կող ց թե ոտիկանությունը լուրջ ի ընդունում իրավունքների խախտման մասին ողոքը ապա նրանք ուցե են կատարում մարդու իրավւնքների պաշտպանության առումով իրենց ստան նած պարտականությունները

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ար ության անցկացման ամար արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի ոխարեն կարելի տա ործել արդու իրավունքների մասին ամընդ անուր ռ ակա իրը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ան նարարեք մասնակիցներին որպես ի ուսու ասիրեն ռոմա ն ուների վի ակը իրենց երկրում ար եր խմ եր կարող են աշխատել տար եր խնդիրների վրա ացի այդ մասնակիցները կարող են դիտարկել այն կայքերը որ ա նից շատ են այցելում ռոմա ն ու

ների մասին ացասական կնա անությունների առկայությունը ար անա րելու նպատակով ման կնա անությունների րինակները կարելի ուղարկել Ատելություն տարածող խոսքը վերա սկող

դի տախմ ին քարո արշավի կայքի ջոցով ասնակիցներին վրոպայի ողջ տարածքում ռոմա ն ուների անցյալ ներկա վի ակին ծանոթացնելու ամար կարող եք նա տա ործել վրոպայի խոր րդի պատրաստած տեղեկատվական թերթիկները րացուցի տեղեկությունների ամար այցելեք

ում ը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

94 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԽՈՒՄԲԸ

ս խմ ի երեխա եմ պրոցում ին ուղարկեցին ռոմա ն ու երեխաների ամար ատուկ դասարան ե թույլ են տալիս լինել նորմալ դասարաներում ն ա ախ են ծաղրում մյուս երեխաները

որով ետ ես ին պես իմ ոլոր ընկերները խմ ից եմ ւսուցի ները այդ կապակցությամ ո ին են անում ան նույնիսկ ուսուցի ներ որ նույնպես ծաղրում են րանք եր եք են պատ վում ս իտեմ որ երկրում ոլոր մ ի երեխաներին ուղարկում ին մտավոր խնդիրներ ունեցող

երեխաների դպրոցներ

արդիկ են ու ում որ նք ապրենք իրենց կողքին րանք նույնիսկ իտեն այց ոռում են վրա ու ծեծում այն նրա ամար թե նք ով ենք կամ թե իրենց կարծիքով նք ով ենք ենք ընդա նը երեխաներ ենք իրենց նման սկ ին պե ս նք պետք պա ենք եթե վրա ոռում են ու ծեծում ետք սիրե նք իրենց նման վերա երմունքի ամար

թե նում ենք ոստիկանություն ա ախ են լ լսում րանք ասում են որ եր ի ր ղքով եղել որով ետ նք ոլորս խնդիր ստեղծող ենք ու խառնակի այց իրենք որտեղի ց դա իտեն

ս կարծում ի թե դա դատարաններն են որոշում ստիկանները անընդ ատ առանց որ պատ առի ողոցում կան նեցնում են րանք ասում են որ կարծում են թե նք ան ենք

ողացել ու պետք խու արկեն ինում են շա աթներ որ ին վեց ան ամ կան նեցնում են այց ես եր եք ո ին եմ ողացել ս լսել եմ որ ր ամայնքի անդա երից եր անտում ին այտվել անտի վերակացուները նրանց ծեծել են այց ին ու մարդուն են պատ ում եթե նա ուրիշին ծեծում ույնիսկ անտի վերակացուները պետք ենթարկվեն րենքին

Անցած ամառ իրար նման ա նված մարդկանց խմ եր ր մասին վիրավորական եր եր եր ելով երթով անցան ր յուղով ենք ոլորս վախեցել ինք ակվել ր տներում րանք քարեր ին նետում ծեծում այն երիտասարդներին ովքեր որ ում ին իրենց ուղարկել մեր յուղից

ստիկանությունը ո ին արեց

առավարության անդա երը ա ախ վիրավորում են կարծես թե խմ ի ոլոր անդա երը իրար նման են ոլորը անցա ործ են իտեք դա այդպես ոլոր ամայնքներում կան մարդիկ որ րենք են խախտում այց կառավարությունը այդ ամայնքի ացած ոլոր անդա երին ի վիրավորում ան նրա ամար որ այդ ամայնքի անդա երից քանիսը րենք են խախտել ն ու ո ոք ո լավ ան ի պատմում խմ ի մարդկանց մասին որոնք ոլորի նման մարդիկ են

եռուստատեսությամ ամացանցում մարդիկ ր մասին ին ու ում ասում են ս ո նել եմ նրանից որ անընդ ատ ին որ վիրտուալ խմ եր ասում են որ կեղտոտ ենք իմար կամ նույնիսկ շատ ավելի վատ աներ րանք ասում են որ նանք երկրից նանք տուն ու ոլորի նման աշխատանք

տնենք այրիկս կերա եր աշխատանք ունենալ այց նրան ո ոք աշխատանքի ի վերցնում որով ետ նա խմ ից

այց նք ին պե ս ապրենք ն պե ս նք պետք անք եր ոլորը առանց իմանալու վելի աներ են ասում ր մասին ատ դ վար եկ կ ողոց լ եմ ու ում դուրս ալ որով ետ

վախենում եմ որ ին կծեծեն կամ կ ղավեն վրաս

Ա

ում ը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 95

ԱՌՆՉՎՈՂ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ

ոլոր­օրինակները,­ամենայն­հավանականությամբ,­կապված­են­նաև­խտրականությունը­բացառող­իրավունքի­հետ­ հոդված­1 ­կամ­արձանագրություն­1 :

ոմա ն ու երեխաների ամար ատուկ դպրոցներ կամ

դասարաններ

Ար անա րություն ոդված

ւսուցի ները ծաղրում են երեխաներին

արող լինել ոդված ան նական կյանք թե ավելի ծանր դեպք ապա կարող լինել ոդված ը թե ա դում կրթության ընթացքի վրա ապա կարող լինել նա ար անա րություն ոդված

ւսուցի ները են պատ վում թե որ կը ողոքները լուրջ ի ընդունում կարող լինել ոդված ը կամ ոդված ը եթե առավել ծանր դեպք ի ուցե նա

ար անա րություն ոդված

արդիկ ղավում են ռոմա ն ուների վրա երթով անցնում

են նրանց նակավայրերով

արող լինել ոդված ը եթե դեպքը առավել ծանր եթե տեղի ունենում ա ախ եթե ոստիկանությունը ո ին ի եռնարկում

րանց ծեծի են ենթարկում արող լինել ոդված ը եթե ոստիկանությունը ի ար ա անքում ողոքներին թե ծեծը առավել ծանր կամ ունի ա ախակի նույթ

կարող նա լինել ոդված

ստիկանությունը ի լսում ողոքները

ոդված կամ կախված ողոքի առիթ անդիսացած դեպքի ծանրությունից թե կան մարդու կյանքին սպառնացող վտան ներ ապա ոդված

ստիկանությունը կան նեցնում ողոցում խու արկում ռոմա

ն ուներին

արող լինել ոդված ը ա ատություն եթե մարդկանց կան նեցնում են շատ ա ախ առանց ի ավոր պատ առի ա ոդված

ը ան նական կյանք

անտի աշխատակիցները ծեծում են ռոմա ն ուներին

արող լինել ոդված ը եթե ծեծը առան նակի դա անությամ եղել ա ոդված ը

անտի աշխատակիցները են պատ վում

արող լինել ոդված ը եթե ծեծը առան նակի դա անությամ եղել ա ոդված ը

առավարության անդա երը վիրավորում են ռոմա ն ուներին

արող լինել ոդված ը եթե վիրավորանքը ծանր ա դում նրա վրա թե ին պես են մյուսները վերա երվում ռոմա ն ուներին

իրավորանքներ ամացանցում լրատվա ջոցներում

ա կարող ամարվել մարդու իրավունքների խախտում քանի որ պատասխանատու ան ը պետական պաշտոնյա րպես ի այն դիտարկվի որպես խախտում ան րա եշտ որպես ի վիրավորանքը լինի շատ ծանր որոնց վերա երյալ ողոք կերկայացվի որոնք լ իրենց երթին կանտեսվեն պետական պաշտոնյաների կող ց

Աշխատանքի տեղավորվել կարողանալը ռոմա ն ու լինելու

պատ առով

արող լինել ոդված ը ատկապես եթե ր ողը պետական աստատություն

ախենալը ողոց դուրս ալ թե ռոմա ն ու երեխաներին իսկապես վտան սպառնում ողոցում ոստիկանությունը որ ան ի եռնարկում ապա դա կարող լինել ոդված ը կամ ը կամ ը

ում ը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

96 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա

Համառոտ նկարագիր

Այս վարժության հիմքում ընկած է դերային խաղը: Ըստ սցենարի՝ երեխաներից մեկին ճնշումներով ներքաշում են մեկ այլ երեխայի նվաստացնելու և ծանակելու մեջ: Մասնակիցները պետք է վերա-բեմադրեն իրավիճակը այլ արդյունք ստանալու նպատակով:

Ա ի երնվաստացում կի երծանակում ողովրդավարություն մասնակցություն

ռասի մ խտրականություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ թե ին պես ոյանում նվաստացման ծանակելու եր ույթը

ար ացնել նվաստացման ծաղրի առարկա դար ած ո երի նկատմամ

ա րաշխության ացում

րախուսել մասնակիցներին քայլեր եռնարկել նվաստացումների

ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ին վար ությունը սկսելը ընտրեք կամավոր րանք պետք խաղան

կար եմա կանացում խմ ի ացած մասնակիցների ամար րոպեից ո

ավել վեք նրանց ջ ի սցենարը որպես ի նրանք կարողանան նախ րոք

պատրաստվել թե լինի դրա կարիքը նեք նրանց սկսել եմականացումը

ավաստիացեք որ դուք ավականա ա տարածք ունեք դերային խաղը

իրակա նացնելու ամար

Ասեք մասնակիցներին որ վար ությունը կսկսվի կար եմականացմամ ին եմականցման սկսվելը կարդացեք ետ յալ ընդ անուր տեղեկությունները Այնու ետ ներկայացրեք կամավորներին ասեք նրանց որպես ի սկսեն դերային խաղը

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 2

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

10-20

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝ 60 ՐՈՊԵ

կե ք նորից եմադրենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 97

Այ մ ցույց տվեք եմականացումը եմականացումից ետո արցրեք մասնակիցների կարծիքները նեք նրանց ետ յալ

արցերով եթե կա ան րա եշտություն ն եք կարծում նման սցենարը իրատեսակա ն ն եք կարծում Ալ երտի վարքա ծի մասին ն եք կարծում ին պե ս ր իրեն ում Ա դը

նդրեք մասնակիցներին որպես ի մտածեն թե ին պես իրենք իրենց կպա եին Ա դի ո խարեն Այնու ետ ասեք նրանց որ պետք նորից ցույց տան եմականացում այց այս ան ամ դա կա նեն այլ մաս նա կիցներ կ որ են Ա դի Ալ երտի ամար ավելի արենպաստ իրավի ակ ցույց տալ

որից սկսեք դերային խաղը նույն կամավորների մասնակցությամ այց ընդ ատեք նրանց որոշակի տեղերում խնդրեք որպես ի խմ ի մյուս անդա երը ստան նեն դերերից որ

կը ուք կարող եք անել սա քանի ան ամ որպես ի խմ ի ավելի շատ մասնակիցներ կարողանան մասնակցել

ր դերային խաղը ավարտվի ան նարարեք խմ ին որպես ի առաջարկեն այնպիսի նոր աղոր դա րության տար երակ որը տեղադրելով Ալ երտը կկարողանար ղմացել պատ առ

ված ասը ա կարող լինել թվիթ աղորդա րություն ան նական աղորդա րություն կ նա ա նություն կամ որ այլ ան Այնու ետ անցեք վերլուծություն նա ատում ուլին

Գ Ա Ա

ամո վեք որ մասնակիցները դուրս են եկել իրենց դերերից եթե ի արկե մասնակցել են դերային խաղին ատուկ շեշտեք որ ետ յալ արցերին նրանք պետք պատասխանեն իրենց սե ական դիրքորոշու ց ելնելով այլ ո թե այն դերի որ նրանք խաղում ին

z ն կարծիք ունեք այս վար ության մասին z րո նք ին այն ործոնները որ ստիպեցին Ալ երտին անալ ծաղրուծանակին z ե ամար ան ամ որքանո վ դ վար դիմակայել նման նշու երին z թե սա տեղի ունենար առցանց արդյո ք արդյունքը նույնը կլիներ ն ը կլիներ նույնը ի ն ը

կտար երվեր z ուք որ կի ան նական պրո իլում կամ որ այլ տեղ ամացանցում եր տեսե լ եք

աղորդա րություններ որոնք մարդկանց վիրավորում են այնպես ին պես դա արեց Ալ երտը այս սցենարում

z ա արդյոք որ ան որ դուք կարող եք անել որպես ի նման աղորդա րությունները այտնվեն առցանց կամ առնվա ն նվա եցնեք դրանց ա դեցությունը

z ուք որ նոր ան սովորեցի ք այս վար ությունից Արդյոք այն ստիպե ց ե այլ կերպ նայել նվաստացման խնդրին

կե ք նորից եմադրենք

ՍՑԵՆԱՐԱլ երտը ան իստ երեխա ընկալվում որպես տար ա շատ ընկերներ ունի ա ախ ան ան ստա նում որ դասարանի մյուս երեխաները նրան են սիրում եկ կ նա խեղկատակություն անում որպես ի մյուս երեխաներին ծիծաղեցնի դա իր մոտ շատ լավ ստացվում նույնիս եթե ուսուցի ը

շտ որ ո նրա վարքիցասերից կից ետո եր նրա կատակների վրա ռ ռում ր ամ ողջ դասարանը նրան մոտեցան

դասարանի ա նա եղինակավոր երկու տղաները երեքն ու արեդը րանք երեքով սկսեցին ծիծաղել Ալ երտի վար քա ծի վրա քայլեցին դեպի տուն Ալ երտը շատ պարտ ր քանի որ նրան թվաց որ իրեն վերջապես ընդունեցին

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

98 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա

z ին վար ությունը անցկացնելը ամո վեք որ դուք տեղյակ եք ոլոր այն նարավոր լարված իրավի ակներից որ կարող են լինել խմ ի անդա երի ջ ի ուցե կարիք լինի ո ոխել սցենարը որպես ի այն որ կերպ արտացոլի խմ ի անդա երից որ կի նկատմամ ընդ ծված ացասական վերա երմունքը ասնավորապես դուք կարող եք ոխել Ա դի ա ությունը կամ աղջիկ կերպարներ ներմուծեք սցենարի ջ

z ւշադիր եղեք կամավորներ ընտրելիս աշխատեք ընտրել այնպիսի մարդկանց որոնց պարա այում ավանականությունը որ սցենարում շոշա վող խնդիրները առն ություն ունեն ան ամ իրենց ետ ոքր ացատրեք կամավորներին որ դերային խաղը պետք կար լինի

z ամանակ ատկացրեք այն մարդկանց ովքեր նարավորություն ունեցան մասնակցելու դերային խաղին դրա ավարտից ետո կիսվել իրենց առաջարկություններով թե դուք դերային խաղը անցկացնեք երեք ան ա ց ավել ապա այն կսկսի կրկնվել րա ոխարեն մասնակիցներին կարելի խնդրել նկարա րել վերջնարդյունքը ոխելու այլ նարավոր տար երակներ

z թե դերային խաղը շատ ուռն ացմունքային ար ա անքներ առաջացնի խմ ի մասնակիցների մոտ տակար կլինի ն վերլուծության նա ատման ուլին անցնելը անցկացնել կ այլ կար վար ություն մասնակիցներին իրենց դերերից դուրս ալու նարավորություն տալու ամար ովորա ար լիովին ավարար եթե նրանք ար րա այն ասեն իրենց անունները կամ

կատարեն կ այլ շատ ամանակ պա անջող ի իկական վար ություն z Աշխատեք երծ ալ դերային խաղի ընթացքում տար եր վարքա ծերի վերա երյալ եր

դատողույթւոնները ար րա այնելուց դրա ոխարեն մասնակիցներին այլ տեսակետ ցույց տալու ամար տա ործեք արցերը ար որ որպես ի մասնակիցները ա ատ ան իրենց որպես ի իրենց սե ական վերա երմունքը կամ վարքա իծը նկարա րելիս լինեն նարավորինս ա նիվ ներառյալ ար րա այնելը այն արդությունները որոնց ետ նրանք կ ախվեին եթե որոշեին տեղի տալ ասակակիցների կամ ամադասարանցիների նշու երին

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

երային խաղի ոխարեն կարելի սցենարը տա ործել որպես մասնավոր դեպքի րինակ որը կարելի անցկացնել կամ որպես ոքր խմ երի աշխատանք կամ ծ խմ ային քննարկում րկու դեպքում լ մասնակիցները պետք այլ ավարտ մտածեն տրված իրավի ակի ամար

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ան նարարեք մասնակիցներին րել կի երնվաստացումների ո երի ետ ամերաշխության ուղեր կամ կա լ առաջարկությունների ցանկ այն ոլոր մարդկանց ամար ովքեր այտնվում են

նշու երի տակ նման նվաստացնող վարքա ծին ներքաշվելու նպատակով Այս ուղեր ները կարող են տեղադրվել ատելություն տարածող խոսքին շար ման կայքում ա ք ործողությունների պլան այն դեպքերի ամար եր մասնակիցները ախվում են կիերնվաս տացման ետ առցանց լինի դա ո ի թե ականատեսի կար ավի ակով ում ը կարող

խոր րդանշական պակտ կա լ առ այն որ ալածանքների որ դրվա եր առցանց անդիպելու

կե ք նորից եմադրենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 99

պարա այում նրանք կդի ն այդ ցանկում նշված ջոցներից կին ան ա մաթիվ կա մակերպություններ կայքեր որոնք աղվում են կի երնվաստացու երի ար

ցով ավաստիացեք որ մասնակիցները տեղյակ են աջացության նման րինակ ամակար երի մասին եթե վար ության արդյունքում կառաջանա նման ան րա եշտություն տա ործեք որոնողական ամակար երը նման տեղական նախա եռնություններ տնելու ամար կամ ծանոթացեք ավելի

ընդ անուր տեղեկությունների ետ յալ կայքերում

ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐ

ախապատրաստեք ոքր եմականացում ետ յալ սցենարի իման վրա եմականացված դրվա ը պետք սկսվի այն պա ից եր արեդը երեքը դասերից ետո մոտենում են Ալ երտին րոշեք թե ովքեր են խաղալու արեդի երեքի Ալ երտի Ա դի դերերը

z երեք արեդ դպրոցի եղինակավոր տղաներ աղրը նրանք են սկսում z Ալ երտ տղա ով ընկերներ դ վարությամ եռք երում րան նկարա րվող իրավի ակի

ջ ներքաշում են երեքն ու արեդը z Ա դ նոր տղա ծա ումով թովպիայից

ԱՅՍ ՊԱՀԻՑ ՍԿՍՎՈՒՄ ԲԵՄԱԿԱՆԱՑՈՒՄԸ

պրոցից տուն նալու անապար ին երեքը արեդը Ալ երտը տեսնում են որ իրենց առջ ից քայլում Ա դը Ա դը ուրիշ երկրից եկել վերջերս տեղա ոխվել իրենց դասարան յուս երեխաները ծաղրում են նրան որով ետ նա լավ ի խոսում այն լե վով որով խոսում են դպրոցում ավելի ոքրամար ն քան դասարանի մյուս երեխաները նամաշ շորեր ա նում

երեքն ու արեդը արա ացնում են քայլերը որ ասնեն Ա դին ետո սկսում են վիրավորական աներ ասել նրան քաշքշում են պայուսակը ծաղրելով արցնում թե արդյոք թովպիայում ոլորն

են նրա նման ա նվում ուցե ավելի լավ կլիներ որ նա մանկապարտե նար եթե ի կարողանում նորմալ խոսել իրենց լե վով

Ալ երտը շատ նեղվում ստեղծված իրավի ակից երեքն ու արեդը անընդ ատ նայում են նրան խրախուսում են որ ինքն լ անա իրենց սկսի ծաղրել Ա դին վերջո Ալ երտը ըստ իրեն սրա տ կատակ անում ասելով որ եթովպացիները ապրում են ծառերի վրա խոսում կապիկների լե վով երեքին ու արեդին դա շատ վար ացնում այց Ալ երտը տեսնում թե Ա դը որքան նեղվում որքան վախենում այդ երեք տղաներից

ր Ալ երտը տուն ասնում նա իրեն շատ վատ ում ա շատ լավ իտի թե ին նշանակում եր մյուս երեխաները քե ծաղրում են իսկ այն ին նա ասեց Ա դին շատ ավելի վիրավորական ր քան իրեն եր ասված որ ան այց մյուս կող ց այնքան ա ելի ր երեքի արեդի ետ

ասին ին որ անի վրա ուրախանալը նրանց ընկերությունը ա ն ին ար ի Ալ երտը ացնում ամակար ի ը սոցիալական ցանցում ընկերանում երեքի արեդի ետ իսկ ետո իր ջի վրա

տեղադրում եթովպացիների մասին իր կնա անությունը

Ա Ա Ա Ա Ա

կե ք նորից եմադրենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

100 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Գ Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Այս վարժության միջոցով մասնակիցները ընդհանուր պատկերացում են կազմում մարդու իրավունքների մասին թիմային խաղի միջոցով: Մասնակիցները պետք է իրենց թիմի մյուս անդամներին նկարագրեն տարբեր իրավունքներ՝ օգտագործելով ինչ կցանկանան:Միակ բանը, որ չեն կարող անել՝ խոսելն է:

Ա արդու իրավունքներ ռասի մ խտրականություն մասնավոր կյանք անվտանություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա րում ընդ րկված իրավունքները

տածել վիրտուալ աշխար ում մարդու իրավունքների պաշտպանության ջոցների մասին

ննարկել կապը մարդու իրավունքների ատելություն տարածող առցանց խոսքի ջ

րավունքների քարտերի րինակներ կական րինակ յուրաքան յուր խմ ին Գուշակելու քարտերի րինկաներ նախապատրաստեք ջ ի րինակ ամ ո տար երակ այնքան րինակներ որպես ի ոլորին ավարարի Գրատախտակին ակցվող ծ թղթեր մարկերներ կամընտրական ավականա ա տարածք որպես ի կամ ավելի խմ երը կարողանան

աշխատել առան ին ցանկալի տար եր սենյակներում վարող նախընտրելի տար երակ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

տրատեք իրավունքների ուշակելու քարտերը արելի նա ա մացնել ուցու եր ացատրողների ամար թերթիկը

կամ կարող եք րել այդ ցուցու երը րատախտակին կամ ցույց տալ սլայդով

ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ ՆԱԽՆԱԿԱՆ ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆ Ա Ա Ա

Ա Ա Ա Ա Ա

արցրեք մասնակիցներին թե ին են նրանք ասկանում մարդու իրավունքներ ասելով Գրեք նրանց արտա այտած կարծիքները րատախտակին կամ ակցված թղթի վրա եթե կա

Գուշակի ր իրավունքը

ՄԱԿԱՐԴԱԿ 1

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ

10-16

ԺԱՄԱՆԱԿԸ 60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 101

ան րա եշտություն նեք նրանց ետ յլա ուշող արցերով վքե ր ունեն մարդու իրավունքներ արո ղ եք թվարկել որ մարդու իրավունքներ վքե ր պետք ապա ովեն մարդու իրավունքների պաշտպանությունը ն պե ս են դրանք առաջացել

Այ մ մասնակիցներին տվեք ամ ո տեղեկություններ մարդու իրավունքների մասին րինակ

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆԸ

ացատրեք որ վար ությունը իրենից ներկայացնում թիմային խաղ որի նպատակն մասնակիցներին իշեցնել արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա րում ընդ րկված իրավունքները կարա րեք խաղի կանոնները նպատակը ջ մասնակիցներին ա անեք

ո անոց թի րի ուրաքան յուր խմ ին տվեք ետ յալ նյութերը ամ ո տար երակի րինակներ ուշակած տար երակների ամար քարտ ցուցու եր ացատրողի ամար արող եք նա այս ցուցու երը պար ապես րել րատախ տակին

րատախտակին ակցվող թղթեր մարկերներ կամընտրական թե մասնակիցները իտեն ովանդակությունը ապա տվեք նրանց ամանակ ոդվածնե րին ծանոթանալու եթե կան ոդվածներ որ նրանք են ասկանում արցեր տալու ամար

ացատրեք կանոնները ջ ամո վեք որ ոլորը դրանք ասկանում են Այնու ետ սկսեք խաղը

աղը ավարտվում եր թի րից կը ուշակում ոլոր իրավունքները կամ եթե խմ ի մոտ վերջանում են ուշակելու քարտերը նդրեք մասնակիցներին կիսվել իրենց տպավորություններով նարավորություն տվեք նրանց անդարտվել թե մրցու ց ետո տա ործեք ետ յալ արցերից քանիսը խաղը վերլուծելու ամար

Գ Ա Ա

ԿԱՐԾԻՔՆԵՐ ԽԱՂԻ ՄԱՍԻՆ

z ր իրավունքները նկարա րելն ր ա նից արդ ն ու z ն ե րակացությունների ան եցիք նման աղորդակցությունից ետո ն ու ա ախ

այդքան արդ իրար ասկանալը Արդյոք դա տեղեկությունը ոխանցողի թե ընկալողի ղքն ի ուցե երկուսինը

z ն ացողություններ ունեք եր թի նկատմամ այ մ սկ ակառակորդ թի z տածեք մրցակցային խաղերի մասին ին ից ելնելով ենք նք ընտրում այս կամ այն թիմը

արդու իրավունքները յուրաքանչյուրինն­են, դրանք րենքներ են կառավարությունների ամար

արդու իրավունքներ նշանակում որ իշխանությունները պարտավոր են ապա ովել որպես ի ի

թիվս այլ աների ան ատները ար անանան անարդար վերա երմունքի ծայրա եղ վիրավորանքների

ենթարկվեն ռնության արդու իրավունքները կար որ են որով ետ դրանք պաշտպանում

են քանի որ ենթադրում են որ նք պետք այլոց ետ վարվենք այնպես որ ոտնա արենք նրանց

իրավունքները

Գուշակի ր իրավունքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

102 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Արդյոք այդ ընտրությունը ունի պատ առ արո ղ եք տնել ու ա եռներ իրական կյանքում

ԿԱՐԾԻՔՆԵՐ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

z Արդյոք կայի ն իրավունքներ որ ավելի արդ ընկալելի ին z ն եք կարծում արդյոք այս ոլո ր իրավունքներն են ան րա եշտ թե ո ապա որոնցի ց

կ րա արվեիք z ն եք կարծում այս իրավունքները պե տք կիրառվեն նա վիրտուալ աշխար ում արող

եք երել րինակներ եր այս իրավունքները կիրառելի են առցանց որ ործունեության նկատմամ

z ն եք կարծում ամացանցում մարդու իրավունքները ար ում են

ԿԱՐԾԻՔՆԵՐ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՄԱՍԻՆ

z ակիր ացատրեք որ ատելություն պարունակող խոսքը դա խմ ի կամ խմ ի անդա երի նկատ մամ ատելության ցանկացած դրս որում որն ունի վիրավորական նույթ կարող ան եցնել ռնության այդ խմ ի անդա երի նկատմամ նդրեք նրանց երել րիակներ

պար ա անելու ամար z աղի ջ արծարծված ո ր իրավունքներն են կիրառելի ատելություն պարունակող տարա ծ ող

խոսքի նկատմամ ն ու z թե դուք դառնայիք ատելություն տարածող առցանց խոսքի թիրախ որ իրավունքների կարիքը

կունենայիք z ն կարելի անել ատելություն պարունակող առցանց խոսքի տարածումը կանխելու ամար

Ա z աղը ավելի արդյունավետ կանցնի եթե լինի երկու վարող արողները պետք ետ են

որպես ի ացատրողները ար ա անքեն պատասխանների ո պաշտոնական տար երակներին րինակ լխի շար ումով կամ դեմքի արտա այտությամ

z ասնակիցները կարող են ույ երով ցույց տալ իրավունքները ա նա կնպաստի որպես ի նրանք քննարկեն թե որն այս կամ այն իրավունքի իմաստը այց նա ավելի կերկարացնի խաղի ամար ան րա եշտ ամանակը

z ր ացատրողները մոտենում են որպես ի վերցնեն նոր րավունքի քարտ իշեցրեք նրանց որ պետք ան նեն տա ործված կռա ած տար երակների քարտերը տու եք թե ին

րված այդ քարտերի վրա տվեք նոր կռա ած պատասխանների քարտեր եթե կա դրա ան րաեշտությունը

z արծիքների քննարկման ամանակ կարող եք ավելի շատ կենտրոնանալ որոշ թեմաների վրա դրանք ավելի մանրամասն ուսու ասիրելու ամար ի որ եք ասցնել անդրադառնալ ոլոր արցերին

z ր խում ընտրելու ետ կապված արցերը կարելի տա ործել նա այլ խմ երի պատկանելության արցը քննարկելու ամար րինակ որ երկրի կամ թնիկ խմ ի մաս լինելը

արող եք քննարկել այն ացական կապվածությունը որ մարդիկ սովորա ար ունենում են իրենց խմ ի նկատմամ տա ործեք այս քննարկումը ռասի խտրականության ետ

կապված արցերին անդրադառնալու ամար

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ացատրելու ը կարելի սա մանա ակել այն նկարելով կամ այն պանտո մայով կամ երկուսը իրար ետ ին պես նկարա րված վերը ցուցու եր ա նում

Գուշակի ր իրավունքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 103

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ան նարարեք մասնակիցներին տնել առցանց լրա րողական որ նյութ որը պատմում մարդու իրավունքների ոտնա արման մասին իշեցրեք նրանց որ մարդու իրավունքների ոտնա արումը կարող լինել սովորական անցա ործություն այդ ոդվածում նրանք պետք ցույց տան թե ինում կառավարությունը­թերացել մարդկանց պաշտպանելու իր պարտականությունը կատարելիս

ԹԻՄԱՅԻՆ ԽԱՂ ԽԱՂԻ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ

Խաղի նպատակը՝ կռա ել ոլոր մարդու իրավունքների քարտերը մյուս թի րից շուտ կամ խաղի ավարտին ունենալ ոլորից շատ տա ործած պատասխանների տար երակների քարտեր

Կանոնները՝ ուրաքան յուր թիմից մեկական մասնակից ացատրողը վարողից ստանում մարդու իրավունքների իր քարտը րանք պետք քարտի վրա նշված մարդու իրավունքը նկարա րեն իրենց թի մյուս անդա երին առանց խոսելու րանք կարող են նկարել տա ործել եստեր կամ պանտո մա այց են կարող տա ործել որ այլ ան ան նարարված իրավունքը ացատրելու ամար

ի մյուս անդա երը ունեն րինակը տվելով դրանից պետք ուշակեն թե որ իրավունքն նկարա րվում ին պաշտոնական պատասխանը ար անա րելը խում ը պետք քննարկի ամա այնության ա իրենց տար երակի շուրջ ր նրանք ամա այնության կ ան

պատասխանի վերա երյալ պետք րանցեն այն պատասխանների քարտերի վրա ոխանցեն ացատրողին Այնու ետ ացատրողը ասում դա իշտ թե ո

ուրաքան յուր իրավունքի ամար կարելի տա ործել առավելա ույնը պատասխանի քարտ րանից ետո եթե պատասխանը իշտ այն ար անա րվում որպես ուշակված Այնու ետ աջորդ ացատրողի երթն վերցնել իր իրավունքի քարտը վարողից րանք նա պետք ան նեն

տա ործած պատասխանների քարտերը

թե ենց առաջին պատասխանը իշտ ապա թիմը ստանում նոր պատասխանի քարտ թե երկրորդ պատասխանն իշտ ապա թիմը ստանում նոր պատասխանի քարտ թե իրավունքը ի ուշակվում նարավորություններից ետո թիմը ի ստանում ավելյալ

պատասխանի քարտ ուրաքան յուր իրավունքի քարտ ցույց տալիս նոր ացատրող ր թի ոլոր անդա երը

ացատրում են կական իրավունքի քարտ սկսվում երկրորդ շրջանը

աղը ավարտվում եր թիմը իր ոլոր իրավունքի քարտերը իշտ ուշակում կամ եթե որ թի մոտ վերջանում են պատասխանների քարտերը

իշեք ոլոր իրավունքներն են ընդ րկված խաղի ջ ընդ րկում տար եր իրավունք իսկ խաղի ջ կա ընդա նը իրավունքի քարտ

աղի սկ ում թի րից յուրաքան յուրը ունի ական պատասխանի քարտ րանք պետք ուշադիր լինեն որպես ի ծախսեն պատասխանների ոլոր քարտերը թե նրանց պատասխանների քարտերը վերջանան նրանք կպարտվեն

Ա

Գուշակի ր իրավունքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

104 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՑՈՒՑՈՒՄՆԵՐ ԲԱՑԱՏՐՈՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ

ուք իրավունք ունեք խոսել եր ա ացատրելու եր երթը արող եք նկարել տա ործել եստեր կա ե ան նարարված իրավունքը թի ն ացատրելու ամար Աշխատեք տա ործել այլ

պարա աներ թե եր թիմը տա ո պաշտոնական պատասխան այսինքն պատասխանը րի ամապատասխան քարտի

վրա դուք պետք ար ա անքեք ուք կարող եք խրախուսել նրանց եթե իշտ ուղղությամ են շար վում լխի շար ումով դրական կամ ացասական պատասխան տվեք եթե նրանք արցեր են տալիս րինակ իմա ատա կն ես ավլում կամ անտու մ ես կամ դա պաղպաղա կ այց Ա

ՊԱՏԱՍԽԱՆՆԵՐԻ ՔԱՐՏԵՐ

ատասխանի քարտ ատասխանի քարտ

Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը

ատասխանի քարտ ատասխանի քարտ

Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը

ատասխանի քարտ ատասխանի քարտ

Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը

ատասխանի քարտ ատասխանի քարտ

Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը

ատասխանի քարտ ատասխանի քարտ

Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը

ատասխանի քարտ ատասխանի քարտ

Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը Այստեղ­գրեք­ձեր­պատասխանը

Ա

Գուշակի ր իրավունքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 105

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ ՔԱՐՏԵՐ

Հոդված 1 Հոդված 14

ոլոր մարդիկ ունեն նույն իրավունքները

ուրաքան յուր ոք ունի ետապնդու ց այլ երկրներում ապաստան նտրելու դրանից տվելու իրավունք

Հոդված 2 Հոդված 18

ոք պետք ենթարկվի խտրականության

ուրաքան յուր ոք ունի կրոնի ա ատություն

Հոդված 3 Հոդված 1

ուրաքան յուր ոք ունի կյանքի իրավունք ուրաքան յուր ոք ունի արտա այտման ա ատության իրավունք ասել ին ցանկանում են

Հոդված 5 Հոդված 20

ոք պետք ենթարկվի խոշտան ու երի

ուրաքան յուր ոք խաղաղ ավաքների ու ություններ կա լու իրավունք ունի

Հոդված 11 Հոդված 21

ուրաքան յուր ոք ունի ան ղ ամարվելու իրավունք քանի դեռ իր ղքը րինական կար ով ի ապացուցվել

ուրաքան յուր ոք ունի ընտրություններին քվեարկելու իր երկրի կառավարմանը մասնակցելու իրավունք

Հոդված 12 Հոդված 27

ուրաքան յուր ոք ունի ան նական ընտանեկան կյանքի պաշտպանության իրավունք

ուրաքան յուր ոք ունի իր ամայնքի մշակութային կյանքին մասնակցելու իրավունք

Ա

Գուշակի ր իրավունքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

106 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա

Համառոտ նկարագիր

Մասնակիցները պետք է գտնեն կայքի օգտագործողի կանոնները կամ հանրույթի համար մշակված ուղեցույցները և քայլեր ձեռնարկեն այդ կայքին անցանկալի բովանդակության մասին տեղեկացնելու համար: Մասնակիցները նաև քննարկում են նման բովանդակության մասին հայտնելու առավելություններն ու թերությունները, հատկապես հաշվի առնելով, Վեբ 2.0-ի ընձեռած հնարավորությունները:

Ա արո արշավի ռա մավարություններ ամացանցային րա իտություն ողովրդա վարություն մասնակցություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

անկացած

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ ամացանցում առկա ովանդակությունը կանոնակար ելու որոշ եր այդ թվում ատելություն տարածող առցանց խոսքը ար ելող կանոնները

սու ասիրել որոշ անրա այտ կայքերի տա ործողի կանոնները նաատել դրանց պիտանելիությունը

ննարկել խախտու երի մասին այտնելու առցանց խանի երի արդյունավե տու թյունը ատելություն տարածող խոսքի դեմ պայքարի տեսանկյունից

ամակար ի ներ ամացանցից տվելու նարավորություն Գրի ներ ջ ի արցաթերթիկները

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք ջ ի արցաթերթիկների րինակներ ե ան րա եշտ կլինի կական րինակ յուրաքան յուր ոքր մասնակից խմ ի ամար

արցրեք մասնակիցներին թե ո վ որոշում ամացանցում ործող կանոնները սկ կա ն

արդյոք նման կանոններ րտե ղ են դրանք րված

տա ործեք ջ ի տեղեկությունները մասնակիցներին ացատրելու ամար որ կան

կանոններ ամացանցի տար եր մակարդակների ամար կարող են լինել կանոններ որոնք

արդում ենք կանոնները

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 4

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝ՑԱՆԿԱԱԾ

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝՝60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 107

ստեղծել են կայքերի սե ականատերերը կամ ոսթին մատակարարողները կան կանոններ որ սա մանել են երկրների կառավարությունները կան կանոններ որոնք խում են ջա ային իրավունքից մասնավորապես մարդու իրավունքներից ար ության ընթացքում մասնակիցները կկենտրոնանան առաջին մակարդակի վրա այն ենց ուն կայքերի սա մանած կանոնները

արցրեք մասնակիցներից որ կը եր ծանոթացե լ այն կայքերի կանոնների ետ որ տա ործում սկ եր որ կը ործադրե լ այդ կանոնները ասենք վիրավորական նա անության կամ աղորդա րության մասին կայքի սե ականատերերին տեղեկացնելով

եթե նման պա ելա ը ար ելված եղել կայքի կանոններով ն որ կը եր ետաքրքրվե լ թե որքանո վ դա նարավոր ին պե ս պետք անել

ացատրեք որ կայքերի տատերերի ամար կանոնները սովորա ար այտնի են որպես կայքի կանոններ պայմաններ կայքերի ծամասնությունը ունի դա անոններն ու պայմանները ավականին տակար ործիք են ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարում

քանի որ ծ թվով կայքերի կանոններ ունեն նման վարքա իծը ար ելող դրույթ նդիրն այն որ մարդիկ արդյունավետորեն են ործադրում այդ կանոնները իսկ կայքերի տերերը ա ախ են վերա սկում իրենց կայքի ովանդակությունը սե ական կանոններին պայմաններին դրա ամապատասխանությունը ստու ելու ամար

ասնակիցներին ա անեք ո անոց խմ երի յուրաքան յուր խմ ին տվեք ջ ի արցաթերթիկի րինակ ացատրեք որ յուրաքան յուր խում պետք ընտրի ա ախ այցելվող

կայք որ ի լրացնել արցաթերթիկը այդ կայքի մասին տեղեկությունների իման վրա թե կա ան րա եշտություն խմ ի ետ արա անցեք արցաթերթիկի ոլոր արցերով որպես ի ամո վեք որ մասնակիցները իտեն թե ին տեղեկություններ պետք տնեն

վեք նրանց րոպե առաջադրանքը կատարելու ամար այնու ետ ավաքեք խում ը վերլուծություն նա ատում ուլին անցնելու ամար

Գ Ա Ա

կսեք արցաթերթիկի արցերին երթով անդրադառնալուց ա մատելով մասնակիցների տած տեղեկությունները

z Արդյո ք կային ալի տար երություններ խմ երի տած տեղեկությունների ջ րինակ թույլատրված ովանդակության խախտու երի մասին այտնելու երի ջ

z ր կը տե լ կանոնների պայմանների րինակելի տար երակ z Արդյոք խմ երից որ կի տած կանոնները պայմանները կարելի ամարել ացար ակ

ո պիտանի որով ետ դրանք կամ ին անդրադառնում ատելություն տարածող խոսքին կամ խախտու երի մասին այտնելու ընթացակար ը կանոնները ա ա անց արդ ին

z Այ մ եր դուք արդեն ուսու ասիրեցիք կանոններն ու պայմանները ի ն եք կարծում դուք ապա այում կ այտնե ք եթե այդ կայքում վիրավորական կնա անություններ անդիպեք ն ու

z սկ ի ն կլիներ եթե ո ոք եր այտներ վիրավորական աղորդա րությունների մասին z ն եք կարծում որպես այդ կայքի տատերեր դուք կկարողանայիք արելավել դրա կանոններն

ու պայմանները կամ ին որ կերպ ապա ովեիք որպես ի դրանց ործադրմանը ավելի խիստ ետ են ն պե ս կանեիք դա

z ն ուրիշ առաջարկներ կարող եք անել խախտումների մասին այտնելու ործընթացը ավելի արդյունավետ դար նելու ամար րինակ կա արդյո ք տար երություն մի ո ի

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

108 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

կ այտնի անցանկալի ովանդակության մասին թե տատեր ա ամանակ սկ ի ն կլիներ եթե այն ընկերությունը որը տա ործում այս կայքը ովա դային նպատակներով նախա ուշացներ որ եթե վիրավորական ովանդակությունը եռացվի ապա իրենք կ եռացնեն իրենց ովա դը

z արո ղ եք առաջարկել ատելություն տարածող առցանց խոսքին ակա դելու այլ թոդներ ացի նման ովանդակության մասին այտնելու ընթացակար ից Այլ թոդները ո ր դեպքերում

ավելի տեղին կլինեն

Ա

z ին մասնակիցներին ինքնուրույն աշխատանք ան նարարելը ուցե ավելի իշտ կլինի եթե դուք նրանց ետ ասին կատարեք վար ությունը կ րինակի վրա արող եք ընտրել որ կայք ցույց տալ թե ին պես կարելի տնել կանոններն ու պայմանները ին պես կարելի դրանց արա ծանոթանալ տնելով ան րա եշտ դրույթները իշեք որ ո ոլոր կայքերը ունեն նման ա ին իսկ եր ե այն կարող ունենալ այլ անվանում րինակ ուղեցույցեր տատերերի անրույթի ամար կամ նյութեր տեղադրելու ուղեցույցեր ասնակիցները պետք նշու եր

անեն եթե անդիպեն նման րինակներ z րպես ի ապա ովեք որ ոլոր խմ երը ուսու ասիրում են տար եր կայքեր կարող եք յուրա

քան յուր խմ ին դուք տալ որ կայքի անուն կամ ն վար ությունը սկսելը տվեք նրանց քանի րոպե որոշելու ամար թե որ կայքն են ընտրում Աշխատեք ապա ովել որպես ի

մաս նակիցները վար ության նպատակներից ելենլով իշտ կայքեր ընտրեն րի նակ տե սա ոլովակներ շրջանառելու կայքեր սոցիալական ցանցի կայք տարատեսակ նորությունների կայք խաղերի կայք այլն

z րված արցաթերթիկի նշու եր ա ինը կարելի տա ործել այլ կար որ աստեր ար անա րելու ամար րիակ կա արդյո ք ղում լխավոր ջի վրա կա արդյո ք ողոքների աթուղթ արդյո ք կայքը նշում որ կպատասխանի ողոքներին որոշակի նշված ամանա կա ատվա ծում թե ո այլն

z իշեցրեք մասնակիցներին որ եթե կանոններն ու պայմանները երկար են նրանք կարող են արա ացնել ործընթացը որոնման առերի ջոցով րինակ ատելություն տարածող խոսք վիրավորանք ռասի մ այլ նման առեր արտա այտություններ

z ոլորով արցաթերթիկին ծանոթանալու ուլը կարող լինել երկար որոշ մասնակիցների ամար ան րալի արող եք աշխատանքը ավարտելուց ետո նրանց տալ րոպե ամանակ կ

այլ խմ ի ետ ասին արդյունքները ա մատելու ամար ամ խմ երը կարող են ծանոթանալ մյանց արցաթերթիկներին ն ընդ անուր քննարկումը սկսելը

z ացատրեք մասնակիցներին որ թե նախքան ողոք ներկայացնելը կայքի կանոնները ասկանալը կար որ դա ի նշանակում որ նրանք են կարող ողոք ներկայացնել ին որ անի վերա երյալ որը նրանք ամարում են վիրավորական իսկ կայքը պատշա ով դրան ի

անդրադառնում կամ կանոններն ու պայմանները ունեն նման իրավի ակները կանոնակար ող դրույթներ րպես րինակ ծանոթացրեք մասնակիցներին եյս ուք սոց ցանցում սեքսի դեմ քարո արշավին ե ս

z ա մասնակիցներին իմաստ ունի իշեցնել որ խախտու երի մասին այտնելը ողոք

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 109

ներկայացնելը ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարելու ակ ռա մավարությունը Ավելին լինում են իրավի ակներ եր դա նա տար երակներից լավա ույնը ման

իրավի ակներում իշտ ար ա անքը տնելու արցում կող որոշվելու ամար կարելի ծանոթանալ Գլուխ ի քարո արշավի ռա մավարություններ ենթա ա նում ներկայացված տար երակներին

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ասնակիցները նա կարող են որոշ ամանակ տրամադրել իրենց ընտրած կայքերում ատելություն տարածող խոսքի րինակներ տնելու ամր ա նրանց նա որոշ պատկերացում կտա դրա մասին թե որքանով արդյունավետ են ործում կայքի կանոններն ու պայմանները րանք կարող են ետա ոտել կայքերը տա ործելով որոնողական առեր ին պես րինակ նե ր պեդիկ քած այլ վիրավորական առեր ա ոքր ամանակատար կլինի այց տակար նյութ կլինի կայքին ողոք ներկայացնելու ընթացակար ը որ արկելու ամար

Անցանկալի ովանդակության վերա երյալ կայքին ողոք ներկայացնելը այն առաջին քայլն նարավոր այլ ործողությունների ցանկից եկ այլ տար երակ նման ովանդակության մասին

խտրականության արցերով աղվող պետական ործակալությանը կամ ոստիկանությանը այտնելը րպես վար ությունը անցկացնելու այլ տար երակ կարող եք մասնակիցներին ան նարարել կայ

քում վիրավորական ովանդակության վերա երյալ նախապատրաստել ներկայացնել ողոք ոստի կանությանը կամ իրավա ավասարության արցերով աղվող եր երկրի այլ մար ններին Այնպիսի ներ ին պես րինակ ը ործում են որոշ երկրներում ունեն ողոքներ ընդու նելու ընթացակար արող եք նա երել իացյալ ա ավորությունում ործող ի րինակը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

թե վերը նշված անցկացման այլընտրանքային տար երակը եք կիրառում կարող եք մասնակիցներին ան նարարել շարունակել վար ության ընթացքում իրենց ընտրած կայքի ուսու ասիրությունը րանք կարող են իրականացնել այդ կայքում անդիպած ատելություն տարածող խոսքի րի նակների վերլուծություն նշելով նման դրվա ների քանակը թիրախային լսարանը որքան վատն

են այդ դեպքերը թե նրանք ար անա րեն որ նման դեպքերը ա ախակի են ապա վերլուծությունը ավարտելուց ետո առաջարկեք նրանց ործողությունների ետ յալ տար երակները

z տեղադրել րինակները վերլուծությունը ատելություն տարածող խոսքը վերա սկող դիտախմ ի կայքում քննարկել այլ ակտիվիստների ետ նարավոր ործողությունների պլանը

z ատա ույն րինակները դրանց վերլուծությունը ուղարկել կայքի սե ականատիրոջը տաոր ծելով կայքի կանոններն ու պայմանները ողոքը ավելի ի ավոր դար նելու ամար

z թե կայքը սոցիալական ցանց կարող են իրենց պրո իլը ացել այդ կայքում ան րայ նացնել իրենց ուսու ասիրության արդյունքները րինակների ամար տե ս

z ասակար եք րինակներ ըստ ովանդակության ծայրա եղության աստի անի որպես ուղե

ցույց տե ս Ասում ենք որն ա նավատը վար ությունը Այնու ետ տար եր րինակների

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

110 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ամար որոշեք ամապատասխան ռա մավարությունները րինակ պատասխանելը կնա անությանը կամ նյութին կամ դրանք տեղադրողին այն դեպքերում եր իմքում ընկած

են կեղծ տեղեկություններ z անոթացեք կո վող առցանց ործիքի ետ

որը նարավորություն տալիս տատերերին արա ընթերցել կանոններն ու պայմանները ընդ ծելով արտառոց ակերպու երն ու պայմանները ին պես նա ոլոր այն ի ական կետերը որոնց մասին տատերերը պետք տեղեկացված լինեն

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 111

ՀԱՄԱՑԱՆՑԻ ՕԳՏԱԳՈՐԾՈՒՄԸ ԿԱՆՈՆԱԿԱՐԳՈՂ ՕՐԵՆՔՆԵՐԸ

ամացանցը ի ականում պատկանում մասնավոր ընկերություններին ույնիսկ ին որ կի

ան նական լո ը սովորա ար տնվում մասնավոր սերվերի վրա Այն ընկերությունը որին պատկանում

սերվերը կարող որոշել սա մանա ակել կամ սա մանա ակել այն թե ին կարելի տեղադրել

ան նական լո ներում Այն կանոնները որոնց տատերերը պետք ետ են սովորա ար ընդ րկված

են կանոններ պայմաններ ա նում րանք կարող են շատ տար եր լինել տար եր կայքերի ամար

ացի կանոններից պայմաններից կարող են նա լինել կառավարության կող ց սա մանված

րենքներ որոնք կիրառվում են ամացանցի տատերերի կայքերի սե ականատերերի նկատմամ

րոշ դեպքերում դրանք րենքներ են որոնք կանոնակար ում են մասնավոր կյանքի անվտան ության

ետ առն վող արցեր կամ ատելություն պարունակող խոսքի ծայրա եղ դրս որու երին վերա երող

րենքներ ույնիսկ եթե կառավարությունը ունի ատուկ րենքներ մարդկանց անվտան ությունը

առցանց պաշտպանելու ամար սա ա ախ կանոնակար վում մարդու իրավունքները երաշխավորող

ջա ային րենսդրությամ տե ս ստոր երված րինակները

Այդիսկ պատ առով ամացանցը ծամասամ նման ծ առ տրի կենտրոնի կամ իշերային ակում ի

ույնիսկ եթե կա րենք որը ար ելում ջինս ա նել կամ նթի տեսք ունենալ ե նույն կարող

են թողնել մտնել իշերային ակում որով ետ ըստ կանոնների ջինսով մուտքը ար ելվում ույն կերպ

կայքերը կարող են մշակել սե ական կանոնները ամացանցում իրենց մասնավոր տարածքի ամար

ակայն նույն ամանակ նրանց կանոնները պետք ամադրելի լինեն այդ երկրի րենքների ետ

րինակ կառավարությունները պետք պաշտպանեն մարդկանց ին պես վիրտուալ այնպես լ ո վիրտուալ տարածքում

Կ. ՅՈՒ. ԸՆԴԴԵՄ ՖԻՆԼԱՆԴԻԱՅԻ

թ մարտին առցանց ծանոթությունների կայքում ի ր թե ամյա տղայի անունից տեղադրվել ր այտարարություն Այն ներառում ր ղում տղայի կայքին այտարարության ջ ասվում ր

որ նա ցանկանում ինտիմ արա երությունների ջ մտնել իր տարիքի կամ իրենից ծ տղայի ետ որպես ի իրեն սովորեցնեն երը ղան տեղեկացավ այդ այտարարության մասին այն այն անից ետո եր լ նամակ ստացավ ետաքրքրված տղամարդուց առայությունը տրամադրողը րա արվեց ացա այտել այն ան ի ինքնությունը ով պատասխանատու ր այտարարությունը

տեղադրելու ամար պնդելով որ դա կ անդիսանա աղտնիության մասին դրույթի ոտնա արում իննական դատարանները վ ռեցին որ ծառայություն մատակարարող ընկերությանը նարավոր ր րենքի ու ով պարտադրել ացա այտել այդ տեղեկությունները

Գործը ասավ արդու իրավունքների եվրոպական դատարան վրոպական դատարանը վ ռեց որ իննական պետությունը թերացել երեխաներին այլ խոցելի խմ երին պաշտպանելու իր պարտավորության ջ այտարարության պատ առով տղան վերածվել ր մանկապիղծների թիրախ

խախտվել ր նրա ան նական ընտանեկան կյանքի իրավունքը վրոպական կոնվենցիայի ոդված

Ա

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

112 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՕՐԵՆՔԻ ՏԱՐԲԵՐ ՄԱԿԱՐԴԱԿՆԵՐ

ՀԱՐՑԱԹԵՐԹԻԿ

րքանով եշտ կանոններն ու պայմանները տնելը

ատ եշտ ավականին եշտ դ վար շատ դ վար

Նշումներ՝

րքանո վ եշտ ն ասկանալը

ատ եշտ ավականին եշտ դ վար շատ դ վար

Նշումներ՝

Արդյոք պար թե ին պես պետք ողոք ներկայացնեք

շատ պար ավականին պար

շատ պար ացար ակապես

պար

Նշումներ՝

Արդյոք ասկանալի թե ին են նրանք անելու ողոքը ստանալուց ետո

ատ ստակ ավականին

ստակ ավականին արդ

ասկանալըշատ արդ

ասկանալը

Նշումներ՝

կայք որը պատկանում

մասնավոր ընկերության

իջա ային իրավունք ներառյալ մարդու իրավունքները

երպետական րենքներ որոնք վերա երվում են մասնավոր կյանքին անվտան ությանը այլն

այքի սա մանած կանոններ ու պայա ներ

Ա

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 113

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔ

Արդյոք ում կայի ն դրույթներ որոնք վերա երում ին ատելություն պարունակող խոսքին

այո ոամո ված եմ այլ

պատասխան

Նշումներ՝ Եթե­կայքում­թվարկվում­ են­տարբեր­տեսակի­վիրավորանքներ,­ օրինակ՝­ ռասիստական­

բնույթի­վիրավորանքներ,­հոմո ոբ­վիրավորանքներ­և­այլն,­ապա­կատարեք­համապատասխան­նշում:­

Արդյոք իշատակվու մ կի եր ալածանքը

այո ոամո ված եմ այլ

պատասխան

Նշումներ՝

ԱՆՑԱՆԿԱԼԻ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Արդյոք ում կա որ այլ ան անցանկալի ովանդակության մասին րինակ պորնո րա իան այդ կայքում թույլատրվու մ

այո ոամո ված եմ այլ

պատասխան

Նշումներ՝

ՈՒՂԵՑՈՒՅՑ ՕԳՏԱՏԵՐԵՐԻ ՀԱՆՐՈՒՅԹԻ ՀԱՄԱՐ

Արդյո ք կայքում կա որ ավելյալ տեղեկատվություն այն մասին թե ին պիսի ովանդակություն խրախուսվում այդ կայքում րինակ որ ակիր այտարարություն եշտ ասանելի տեղում ին պես րինակ եր մասին ա նում կամ ուղեցույց թույլատրելի նյութերի մասին կամ որ այլ ան

այո ոամո ված եմ այլ

պատասխան

Նշումներ՝

Ա

արդում ենք կանոնները

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

114 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Համառոտ նկարագիր

Մասնակիցնեը ուսումնասիրում են ատելություն տարածող առցանց խոսքի պատճառներն ու հետևանքները՝ կիրառելով «խնդիրների ծառ» մեթոդը: Այս վարժությունը կարող է օգտագործվել և՛ որպես «X Խումբը» վարժության շարունակություն, և՛ առանձին:

Ա ասի մ խտրականություն մարդու իրավունքներ քարո արշավի ռա մավարություններ

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ ատելություն տարածող առցանց խոսքի պատ առներն ու ե տեվանքները

իտարկել կապը ատելություն տարածող առցանց խոսքի իրական կյանքում վարքա ծի ջ որ ելով ասկանալ ատելություն տարածող առցանց խոսքի արմատները

Գատախտակին ակցվող թուղթ մարկերներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք ատելություն տարածող խոսքի ծառ ի րինակներ ոլոր մասնակիցների ամար ջ կամ նկարեք այն րատախտակին ակցվող թղթի վրա

ակիր ներկայացրեք ատելություն տարածող առցանց խոսքի խնդիրը վրոպայի խոր րդի քարո արշավը եթե սա առաջին վար ությունն որ դուք անց եք կացնում այդ խմ ում տա

ործեք րոշում ենք որն վատա ույն տար երակաը վար ության կետերը ատելություն պարունակող խոսքը ներակայացնելու ամար ին պես նա լուխ ում ընդ րկված նյութերը քարո արշավի մասին պատ լու ամար

ացատրեք որ ատելություն տարածող առցանց խոսքի խնդիրը ասկանալու դրան ար աանքելու ամար նք պետք կարողանանք տեսնել այն որպես խնդիր որը կապված ա մաթիվ այլ արցերի ետ իրական կյանքի ետ ասնավորապես ատելություն տարածող

խոսքի դեմ պայքարելիս ան րա եշտ ուսու ասիրել դրա իմքում ընկած պատ առները

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 2

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝12-20

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝՝45 ՐՈՊԵ

Արմատներ յուղեր

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 115

ա ախ այդ պատ առներին անդրադառնալը շատ ավելի արդյունավետ քան ենց ուն ատելություն տարածող խոսքի դրվա ներին ար ա անքելը

ույց տվեք մասնակիցներին ատելություն պարունակող խոսքի ծառը ացատրեք որ խմա ային աշխատանքի ջոցով նրանք պետք որ են տնել ատելություն տարածող առցանց խոսքի խնդրի իմքում ընկած որոշ պատ առներ ծառի արմատները ին պես նա ատելություն տարածող խոսքի ետ անքները յուղերը

ացատրեք թե ին պես պետք աշխատել ծառ սխեման լրացնելու ամար առի վրայի յուրաքան յուր դեպի վեր նացող աջորդական վանդակի ովանդակությունը պետք պա տասխանի ին ու արցին ույնը վերա երում նա յուղերին Ավելի ասկանալի դար նե լու ամար կարող եք ատելություն պարունակող կ րինակով ցույց տալ մասնակիցներին թե

ին պես պետք լրացնել վանդակները տե ս որ ուրդներ վարողներին ենթավերնա իրը 5. Արմատները լրացնելիս՝ եր մասնակիցները սկսելով ուն ատելություն պարունակող խոս

քից երթով լրացնում են վանդակները դեպի վար նրանք պետք պատասխանեն ին ու սա տեղի ունենում արցին րանք պետք արմատները լրացնեն նարավորինս շատ պատ առնե րով ույց տվեք մասնակիցներին թե ին պես կարող պատ առը ունենալ իր սե ական ա մաթիվ պատ առները րինակ արցրեք նրանց ն ու են ոլորը ացասական ա ներ

ասում որոշակի խմ երի մասին ուշեք արցնելով թե որտեղից ենք նք վերցնում այդ ացասական պատկերացու երը որոշակի խմ երի մասին որպես րինակ լրատվա ջոցնե

րից ասարակական ործի ներից ընդ անրապես ասարակությունում առկա արմատացած նախա պաշարու երից անտեղյակությունից

6. յուղերը լրացնելիս՝ մասնակիցները պետք որ են ասկանալ յուղի իմքում րված պատ առի ետ անքները արցրեք նրանց թե ըստ իրենց ի ն տեղի կունենա ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ անդիսացող ան ատի կամ խմ ի ետ Այնու ետ արցրեք թե իր եթին դա ի ն արդյունքի կարող երել

ա անեք մասնակիցներին խմ երին տվեք նրանց րատախտակին ակցվող թղթեր որպես ի վրան նկարեն իրենց ծառերը ան նարարեք որպես ի ծառի նի վրա րեն ետ յալ տեքստը կամ որ այլ նման տեքստ Այնու ետ մասնակիցները պետք լրացնեն նարավորինս շատ արմատներ յուղեր րանք պետք պատկերացնեն որ ստոր րված տեքստը այտնվել ամացանցում

« խումբը կեղտոտ հանցագործներ են: Նրանք անընդհատ գողություն են անում և ընդհանրապես այստեղ նրանց տեղը չէ: Ստիպեք նրանց, որ հեռանան»:

մ երին տվեք րոպե ծառը լրացելու ամար Այնու ետ ասեք մասնակիցներին որպես ի ներկայացնեն իրենց աշխատանքի արդյունքները կամ ակցնեն իրենց պլակատները սենյակի պատերին այնպես որ ոլորը կարողանան ծանոթանալ ոլորի աշխատանքներին

Գ Ա Ա

z Արդյոք խմ երի պլակատների ջ նկատում եք ուշա րավ տար երություններ արցեր ունե ք մյուս խմ երին

z ե ամար եշտ ր տնել ատելություն պարունակող խոսքի արմատները կարա րեք այն արդությունները որոնց ետ ախվեցիք խմ ի անդա երի ջ եղած տարակարծությունները

z եր արմատների կամ յուղերի ջ կան այնպիսիք որ կապված են իրական կյանքի ետ

Արմատներ յուղեր

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

116 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ն ե րակացություն կարող ենք անել ելնելով դրանից ատելություն տարածող առցանց խոսք առումով

z ար ությունը նե ց ե ավելի լավ ասկանալ խնդրի ությունը ն եք կարծում որքանով կար որ որ նք նտնենք ատելություն պարունակող խոսքի ամացանցում տարածվելը

կասեցնելու ջոցներ z Այս վար ությունը ե նե ց այդ առումով ն պե ս կարելի եր մշակած խնդրի ծառը

տա ործել եր թիրախային խմ ի դեմ ատելություն պարունակող խոսքի դրս որու երի ավանականությունը նվա եցնելու ամար

րպես ի վար ությունը ավելի ործնական նույթ ստանա կարող եք ընտրել արմատներից քանիսը խմ ային մտքի րո ի ջոցով որ եք տնել այդ խնդիրները լուծելու եղանակներ րինակ եթե

մաս նակիցները առան նացրել են նախապաշարումը կամ խմ ի մասին անտեղյակությունը որպես խնդրի իմքում ընկած պատ առ արցրեք թե ին պես կարելի անդրադառնալ այդ խնդիրներին

ացատրեք որ քարո արշավ պլանավորելիս ա ախ տա ործվում խնդիրների ծառ մոտեցումը ծ խնդիրը ոքր խնդիրների ա անելու արդեն դրանց անդրադառնալու եղանակները որոշելու

ամար

Ա

z նդիրների ծառը շատ տարածված թոդ որ տրված արց ավելի խորքային մակարդա կում ասկանալու ամար ատ ավելի եշտ ացատրել թե այն ին պես աշխատում րինակի իման վրա այնպես որ կարող եք ընտրել որ այլ րինակ վար ության ությունը ներկայաց նելու ամար ին պես րինակ րիտասարդները ան ան են եսասեր րանք պետք կուսաց վեն ասարակությունից ն ծանան դառնան նորմալ մարդ

z ր մասնակիցները սկսեն աշխատանքը իրենց սե ական ծառերի վրա կարող եք կամ տալ նրանց առ եռն նյութի րինակներ արտատպված թղթի վրա կամ ան նարարեք որպես ի նկարեն իրենց ծառը ծ թղթերի վրա րկրորդ տար երակը նրանց ավելի շատ նարավորություն կտա ավելացնել արմատներն ու յուղերը մի նույն ամանակ ավելի

կ արդացնի ան նարարությունը քանի որ տրված քանակությամ վանդակներ լրացնելը ավելի եշտ ավաստիացեք որ խմ երը դիտարկում են ետ անքները ին պես ան ատների այնպես լ ասարակության ամար

z ն վերա երում այն արտա այտությանը որի վրա մասնակիցները պետք աշխատեն ապա նպատակա արմար խում ը ոխարինել ասարակության կող ց ա նից շատ թիրախավորվող խմ ով արող եք նա վերցնել կի երնվաստացման տար երակը որպես թիրախ րեք որ եր ակայական կերպարի անուն

z թե մասնակիցները աց են թողել որ առանցքային պատ առ կամ ետ անք կարող եք ուշել նրանց որպես ի դիտարկեն նա այդ արցերը արող եք նա տրամադրել նրանց ետ յալ ցանկը որպես անդակ նյութ ծառը նկարելու ամար րանք կարող են որոշել ցանկում նշված

ործոնների կամ դերակատարների կապը իրենց խնդրի ետ դրանց տեղը ծառ սխեմայի ջ լրատվա ջոցներ քաղաքական ասարակական ործի ներ իրական կյանքում առկա ատելություն պարունակող խոսքը խմ ի ասարակության մյուս շերտերի ջ աղորդակցության շ ման պակասը

Արմատներ յուղեր

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 117

խմ ակիցների ասակակիցներ ա ակիցներ այլն կող ց ործադրվող նշումը խտրականությունը աշխատավայրում տնտեսական ործոնները դպրոցներ կրթություն

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցները կարող են ընտրել իրենց իսկ ացա այտած պատ առներից մեկը մշակել ռա մավարություն դրան անդրադառնալու ամար Այնու ետ որպես խում կարող են ընտրել կ առցանց կ ո վիրտուալ ակցիա իրականացնել դրանք

ար ելու ամար թե ին պես կարելի ործողությունների դի լ առցանց մարդու իրավունքների պաշտպանության ամար այցելեք ատելություն տարածող խոսքին շար ման կայք ջը կամ կապվեք արո արշավը իրականացնող ա ային ան նա ողովի ներկայացուցի ների ետ

թե ե ան րա եշտ են լրացուցի տեղեկություններ նրա մասին թե ին ործողությունների կարելի դի լ մարդու իրավունքների պաշտպանության ամար ծանոթացեք «Կողմնացույց» վրոպայի

խոր րդի մարդու իրավունքների կրթության երիտասարդական եռնարկին որտեղ ամ ողջ լուխ նվիրված այն քայլերին որ ան րա եշտ եռնարկել ործողություններ իրականացնելու ամար

Արմատներ յուղեր

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

118 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԽՆԴՐԻ ԾԱՌ

Ա

Ա

Ա

Ա

Ա

Ա

Ա

Ա

ԱԱ

ԱԱ

ԱԱ

Ա Ա

ԱԱ

ԱԱ

ԱԱ

ու ում են մարդիկ

Ատելություն պարունակող

առցանց խոսք

ն ու են մարդիկ

նման աներ ասում

ոլորը ացասական արտա այտություններ են իրենց թույլ տալիս

ոք ի պատ վում

ռնություններ խմ ի

նկատմամ

ն կլինի եթե մարդիկ իրենց նման արտա այ

տություններ թույլ տան

Ա

Արմատներ յուղեր

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 119

Ա ԱԳ

Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Սա ատելություն տարածող առցանց խոսքին վերաբերող ներա ծա-կան վարժություն է: Մասնակիցները պետք է դասակարգեն նույնա-սեռականների դեմ ուղղված ատելություն պարունակող խոսքի օրի-նակները՝ սկսելով «ամենավատերից»:

Ա ասի մ խտրականություն ողովրդավարություն մասնակցություն

Ա ակարդակ

Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ ատելություն պարունակող առցանց խոսքի տար եր տեսակները նա ատել դրանց ա դեցությունը

Անդրադառնալ ականույնասեռական կարծրատիպերին նախապաշարումներին

շակել ատելություն տարածող առցանց խոսքի դրս որման տար եր դր վաների պարա այում պատշա ար ա անքների տար երակներ

ջ ի քարտերը սեղան կամ այլ արմար տարածք խմ ային աշխատանքի ամանակ քարտերը

դասավորելու ամար

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք քարտերի կական րինակ յուրաքան յուր ոքր խմ ի ամար մասնակից

տրատեք քարտերի ջը այնպես որ ստացվի առան ին քարտ կը դուրս թողեք ա անեք խմ երին որպես ի նրանք սկսեն քննարկումը

արցրեք մասնակիցներին թե ի ն են ասկանում ատելություն տարածող առցանց խոսք ասե լով ար եք արդյոք որ կը ականատես եղե լ ատելություն տարածող առցանց խոսքի որ դրվա ի ուղ ղված ան ատների կամ որոշակի խմ ի ներակայցուցի ների դեմ րինակ նույնասեռական ների ս ամորթների մա դականների րեաների կանանց այլն ն են մարդիկ ում նման դրս որու երի անդիպելիս սկ ի ն են ում նման վերա երմունքի ո երը

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 1

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝10-25

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝45 ՐՈՊԵ

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

120 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ացատրեք որ ատելություն պարունակող խոսք սա մանումը ներառում եր ույթների շատ

ծ շրջանակ

նախ այն վերա երում ո այն խոսքին առի նեղ իմաստով այլ նա կարող տա

որ ծվել աղորդակցության այլ երը նկարա րելու ամար ին պես րինակ տեսանյութերը

նկարները երա շտությունը այլն

երկրորդը այս ե րույթը կարող տա ործվել ին պես ծայրա եղ վիրավորական նույնիսկ

սպառնալից վերա երմունքի պարա այում այնպես լ այն կնա անությունների որ ա իվ

թե կարելի վիրավորական ամարել նարավոր ամընդ անուր ամա այնության ալ

այն արցի շուրջ թե կոնկրետ ին ն ատելություն պարունակող խոսքը սակայն կասկած կա

որ ին պիսին լ այն լինի ենթադրում մարդու իրավունքների ոտնա արում վիրավորանք

ատ ք մասնակիցներին ատելություն տարածող խոսքին շար ման վրոպայի խոր րդի

ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ նախա եռնած քարո արշավի մասին շեք որ

քա րո արշավի ընթացքում նախատեսվում անդրադառնալ ատելություն տարածող պա րու

նա կող խոսքի ոլոր տեսակի դրս որու երին սկսած ա նաթեթ ներից ն ա նա ծայ

րա եղ ները ա ցատրեք որ ա ախ ատելություն պարունակող խոսքին պատշա պա տաս խան

տալու ա մար ան րա եշտ կարողանալ նա ատել թե որքանով ծանր կոնկրետ դեպքը ե

ատելու թյուն պարունակող խոսքի ոլոր դրս որու երն լ վատն են լինում են դեպքեր որոնք

ավելի վատն են քան մյուսները

թե մասնակիցները ծանոթ են շեղանկյուն դասակար ման ամակար ին ացատրեք թե

ին պես այն աշխատում սխեման ացատրությունը տե ս որ ուրդներ վարողներին ա

նում ացատրեք որ նրանց կտրվի նույնասեռականների դեմ ուղղված ատելություն պարու

նակող խոսքի քանի րինակ որոնք նրանք պետք դասակար են ա նա քի վատից

ն ա նա վատը Ա նավատ տար երակները պետք լինեն այն րինակները որ ըստ

մասնակիցների ընդ ան րա պես տեղ ունեն ապա այի ամացանցում

ա անեք մասնակիցներին խմ երի տվեք նրանց քարտերի րինակները ա քարտ

իսկ շեղանկյունը լրացնելու ամար ան րա եշտ են այն ը ին մասնակիցներին տալը

անեք քարտերից կը նտրեք այն կը որը ըստ ե ա նից ո պետքականն կամ որի

ովանդակությունը պատե

Ասեք նրանց որ ունեն րոպե քարտերը քննարկելու դրանք դասակար ելու շուրջ ամա այ

նության ալու ամար րոպե անց նարավորություն տվեք որպես ի խմ երը ծանոթանան

ոլոր շեղանկյուններին Այնու ետ անցեք վերլուծություն նա ատում ուլին

Գ Ա Ա

ՀԱՐՑԵՐ ՎԱՐԺՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

z ավանեցի ք վար ությունը Արդյոք ե շտ ր նա ատել տար եր րինակները z մ ում կային լուրջ տարա այնություններ եր մյուս խմ երի շեղանկյունների ջ նկատեցի ք

ական տար երություններ z ր ատում իք ա նավատ րինակները ին որ ա անիշներ կիրառե լ եք րինակ աշվի

առե լ եք թե ով աղորդա րության եղինակը կամ քանի ո ի կարող տեսնել այն

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 121

ՀԱՐՑԵՐ՝ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ

ԽՆԴԻՐԸ ԼՈՒԾԵԼՈՒ ԵՂԱՆԱԿՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ

z ն եք կարծում նման այտարարությունները պե տք թույլատրվեն ամացանցում թե ո ն

կողմ դեմ աստարկներ կարող եք երել z ն եք կարծում արդյոք ատելություն պարունակող ավելի վատ արտա այտությունների

նկատմամ պե տք ործեն այլ կանոններ ան արտա այտություններ որ ընդ անրապես

պետք ար ելվեն z թե ամարում եք որ պետք ար ելվեն ին պե ս կորոշեք թե որոնք z ն այլ թոդներ կարող եք առաջարկել ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայ

քարելու ամար z սկ ան ամ դուք ին պե ս ե կդրս որեք եթե անդիպեք ատելություն տարածող առ ցանց

խոսքի նման րինակներ

ՀԱՐՑԵՐ ՀՈՄՈՖՈԲԻԱՅԻ ՄԱՍԻՆ

z ն ու ատելություն պարունակող խոսքը այդքան ա ախ ուղղվում ենց նույնասեռական ների

դեմ ախապաշարու երի դեմ պայքարելու որ կարո ղ եք առաջարկել z ն եք կարծում որ կի նկատմամ նման վերա երմունքի արտա այտումը կարող արդա

րացի լինել անկախ ան նական վերա երմունքից

Ա

z ուք անպայման պետք նախ րոք պար եք կան արդյոք խմ ում խիստ ականույնասեռա կան

տրամադրություններ ին պես նա կան արդյոք խմ ում մարդիկ ում այս վար ությունը կամ

խմ ի մյուս անդա երը կարող են նեղացնել թե կարծում եք որ նման վտան կա ապա

նախ անցկացրեք այս նույն եռնարկի տու ում ենք աստերը վար ությունը կամ որ եք

Գենդերի արցեր կամ ոլորս տար եր ոլորս ավասար

եռնարկների վար ությունները z Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ քարո արշավի մասին ավելյալ տեղեկություն ներ

կարող եք տնել այս եռնարկի լուխ ում կամ քարո արշավի կայքում

Ատելություն տարածող առցանց խոսքի մասին ընդ անուր տեղեկությունները

ընդ րկված են այս եռնարկի լուխ ում z եղանկյունով դասակար ման ամակար ը դա թոդ որը կիրառվում տար եր իրա

վի ակները ա նալավից ա նավատ դասակար ելու ամար կամ ա նաքի վա տից

ա նավատ արտերը պետք դասավորվեն ստոր ներկայացված սխեմայի նման ետ յալ

սկ ունքով

Ա նաքի վատ րինակը պետք տեղադրվի սխեմայի ստորին ատվածում դիրք իսկ

ա նավատ րինակը ա նավերին ատվածում դիրք առաջին սխեմայում դիրք

երկրորդում նացած քարտերը պետք շարվեն մյուս շարքերում ընդ որում վերին շարքի

րինակները ավելի վատնն են քան ստորին շարքինը րդ շարքի քարտերը ավելի վատն են

քան րդ շարքինը

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

122 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z Ատելություն տարածող առցանց խոսքի մասին լուխ ում ներկայացված ընդ անուր տեղեկություններից կարելի ծանոթանալ ատելություն պարունակող խոսքի րինակները դասակար ելու ա անիշներին ն պես րինակ ետ յալները

արտա այտության բովանդակությունը կամ տոնայնությունը՝ սա նա ներառում ակեր պու երում կիրառված լե վի որակը

այտարարության եղինակի մտադրությունը՝ այլ կերպ ասած արդյոք եղինակը ցանկանում ր վիրավորել որ կին

– թիրախ լսարանը՝ այս վար ության դեպքում սա այնքան լ կիրառելի քանի որ թիրախ խում ը կն նույնասեռականները

արտա այտության համատեքստը՝ այս վար ության ջ դա կարող լինել րինակ այն ան ամանքը որ առաջարկվում ականույնասեռական րենսդրություն քարտ կամ

այն աստը որ երկրում ընդ անրապես երակայում նույնասեռականների նկատմամ ացասական վերա երմունքը

– ազդեցությունը՝ այսինքն ին ա դեցություն կարող թողնել այդ այտարարությունը ան ատների կամ ողջ ասարակության վրա

z ր մասնակիցները քննարկելիս լինեն թե ին կարելի անել այս րինակներում նկարա րված իրավի ակներում կարող եք նա տրամադրել նրանց որոշ տեղեկություններ արտա այտման ա ատության վերա երյալ նդ անուր տեղեկությունների ամար տե ս լուխ

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

եղանկյունը լրացնելու ոխարեն դասակար ումը կարելի անել ուղիղ ծով Այսինքն յու րաքան յուր շարքում կարող լինել այն կ քարտ ա ավելի արդ կարող պա անջել ավելի շատ ամա նակ

ա րող եք տա ործել ոլոր քարտերը այց դրա ամար ավելի շատ ամանակ պետք կլինի շեղանկյունը ոքր տ կստացվի ամ կարող եք ընտրել քարտ անելով նրանք որոնք

ըստ ե եր խմ ի ամար արմար են կամ պիտանի են եր ում պատկերված երկու սխեմաները

Սովորական շեղանկյուն

քարտերի կիրառմամբ

«Գեր» շեղանկյուն

12 քարտերի կիրառմամբ

5 6

4 4 5 5

3 3 3 4 4 4

2 2 3 3 3

1 2 2

1

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 123

նախատեսված են նկարա րված ոլոր տար երակների ամար

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ր քննարկելու լինեք ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարելու տար եր եղանակները կարող եք մասնակիցներին ցույց տալ երացնենք ոմո ո իան եյս ուքից ջը

որտեղ ի պատասխան ատելություն պարունակող խոսքի կիրառվում ումորը Այս կայքի ջոցով նույնասեռականների ետ ա րաշխության ավականին ու եղ առ ցանց շար ում ավորել

իացեք ատելություն տարածող խոսքին շար մանը ատելություն տարածող առցանց խոսքի րինակների մասին տեղեկացնելու ամար Այդ նպատակով կարող եք դի լ Ատելություն տարածող

խոսքը վերա սկող դիտախմ ին

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

124 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

կատակ ընկերոջը ուղարկված մասնավոր լ նամակից

Ուղղակի պետք է վերացնել գեյերին:

ստորա րա ավաք ից ավել ընկեր ունեցող եյս ուքյան ջում

Դուրս մղենք համասեռամոլենրին մեր հանրային կյանքից:

Ստորագրե ք այստեղ և դիմե ք ձեր քաղաքական ներկայացուցչին:

կնա անություն նեո նացիստական կայքում որին կողմ քվեարկել մարդ

Հիտլերը ճիշտ էր անում, որ գեյերին գազախցիկ էր ուղարկում:

ատված նույնասեռականների դեմ եր ի կրկներից Առցանց տեսա ոլովակը ունի դիտում

Ոչնչացնե նք գեյերին:

ատված վրոպական դատարանի որոշման դեմ լեկտրոնային թերթի խմ ա րականից

նույնասեռական լինելը «նորմալ» համարող հասարակությունը

հիվանդ է:

ջ երում նոր րենքի նախա ծի առաջարկի մասին լխավոր քարտուղարի արցա րույցից

Մենք պետք է կենտրոնանք նույնասեռականներին բուժելու վրա,

ոչ թե նրանց հանդուրժելու:

կնա անություն ոդվածի տակ որի եղինակը նույնասեռական

Քեզ էլ , մորդ էլ , հիվանդ ք :

նկարի տակ րված տեքստ որի վրա պատկերված շոու ի նեսի նույնասեռկան աստղերից կը

Գեյ ես, թե՝ մտավոր հետամնաց: Գեյերը հիմնականում մտավոր

հետամնաց են:

նույնասեռականներին ացա այտող ան րաայտ կայքում տեղադրված աղորդա րու թյուն

որին կցված նա դպրոցի նկարը անունը

Այս մարդը համասեռամոլ է: Եվ այդ-քա նից հետո, նա երեխա ների հետ է

աշխատում: Բողոքե ք այստեղ:

ջ երում նույնասեռկանների դեմ տեսա ոլովակ որում ասվում որ նույնասեռական լինելը ծխե լուց վտան ավոր Ա ի պատ առով

Դուք ավելի շուտ կմահանաք:

թվիթ աղորդա րություն որը քաղաքական ործի ուղարկել թվիթերի իր ավելի քան ետ որդներին

Իմ հին դպրոցի համասեռականներից որևէ մեկը այդպես էլ որևէ

հաջողության չհասավ կյանքում:

ծաղրանկար որի վրա պատկերված պո երով պո ով նույնասեռականի կարծրատիպային կեր

պար

Համասեռամոլները դիվահարված են:

Ա

րոշում ենք որն վատա ույն տար երակը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 125

Ա Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Վարժության ընթացքում կիրառվում է «ակվարիում-քննարկում» մեթոդը հասարակության որոշակի խմբերի մասին տարածված նա-խապաշարումները քննարկելու համար: Այս մեթոդի կիրառումը նպաս-տում է, որպեսզի մասնակիցները ավելի քննադատաբար մո տենան ընդունված և կայացած համոզմունքներին և մշակեն փաստարկներ ատելություն պարունակող խոսքին արձագանքելու համար:

Ա արո արշավի ռա մավարություններ ռասի մ խտրականություն ամացանցային րա իտություն

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

ավելի

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ մտորել որոշակի խմ երի նկատմամ ունեցած սե ական նախապաշարու երի ացասական կարծրատիպերի շուրջ

շակել աստարկներ տնել այլընտրանքային պատասխաններ առցանց ատելություն տարածող խոսքին ար ա անքելու ամար

որ ել ավելի լավ ասկանալ ավելի շատ իտելիք եռք երել ասարակության կող ց ա ախ սխալ ընկալվող խմ երի մասին սովորել կիսել այդ խմ ի ապրու երը

աթոռ ավականա ա տարածք որպես ի մասնակիցները կարողանան շրջանով

նստել շար վել ոքր թղթեր րի ներ Գլխարկ կամ որ տարա

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

տրատեք թուղթը ոքր կտորների այնպես որ ոլոր մասնակիցներին ա անեք երկուական ոքր թղթիկ քանի ատ պա եք ե մոտ

ախապես պար եք արդյոք խմ ում կան մարդիկ ովքեր պատկանում են թիրախ խմ երին թե կարծում եք որ արդություններ կառաջանան ապա այդ մասնակիցների ետ առան ին խոսեք ացատրեք վար ության ությունը

ացատրեք նրանց որ կարող են տեղեկությունների աղա արների արե քավոր աղ յուր դառնալ խմ ի ամար ամո վեք որ նրանք են նեղվում

վար ությունից տակար կլինի նա նախ րոք նախապատրաստել քանի պատասխան

այն իրավի ակների ամար եր խում ը կանդրադառնա ա նատարածված թյուրըմ ռնու երին մտա ո ություններին

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 1

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝12

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝45 ՐՈՊԵ

կե ք արտա այտվենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

126 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ ՆԱԽԱՎԱՐԺԱՆՔ

ետ յալ նարած այտարարությունները րեք րատախտակին սլայդի վրա իրական աստեր վերնա րի ներքո այնպես որ ոլոր մասնակիցները կարողանան կարդալ դրանք արող եք նա ավելացնել եր տար երակները

Այ մ խնդրեք մասնակիցներին արտա այտվել ի քանի կարծիք լսելուց ետո ասեք մասնակիցներին որ այս պնդու երը նարած են րականում դրանք ոլորը կեղծ են Այնու ետ խնդրեք որպես ի մասնակիցները նորից արտա այտվեն որ են ասկանալ թե ին ու ավատացին այդ պնդու երին եթե ավատացին

արցրեք մասնակիցներին նրանք եր կարդացե լ են առցանց որ նյութ որի մասին նրանք կամ իմացել են նախ րոք որ այն սուտ կամ կասկածել են որ այն կարող սուտ լինել ր քայլ եռնարե լ են այդ կապակցությամ

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆԸ

ացատրեք որ ատելություն պարունակող խոսքի ռասիստական վերա երմունքի ա մաթիվ դրվա ների իմքում ընկած անտեղյակությունը արդիկ ավատում են կամ նրանց ստիպում են ավատալ որոշակի խմ երի մասին ին որ պնդու երի այն դեպքում որ այդ խմ ի որ ներկայացուց ի ետ ան նական շ ում ի եղել ամ նրանք կարող են ողջ ամայնքի մասին կարծիք կա լ այդ ամայնքի ընդա նը կ անդա մասին տեղեկությունների իման վրա

ր նման ամո ու երը սկսում են ավելի անրայնորեն քննարկվել որ կը դրանք ի վի արկում ապա ամանակի ընթացքում դրանք սկսում են ընկալվել որպես աստ ենք կարող ենք մոռանալ թե որտեղ ենք լսել այս կամ այն պնդումը կամ մոռանանք որ այն կարող կեղծ լինել կամ ընդա նը կի կարծիքը լինել սկսենք ավատալ դրան ինքներս

ացատրեք մասնակիցներին որ ամացանցում յուրաքան յուր ոք կարող շատ կար որ դեր խաղալ արցականի տակ դնելով աստերը կամ կարծիքները որոնց նրանք անդիպում են արցնելը ին ու կամ ացատրելը թե ին ու ո ա նակար որ աներից որ նք ոլորս կարող

ենք անել կեղծ ասա եր աղա արների տարածումը կանխելու ամար ա նա լավա ույն ն ամար ար անա ավատ կարծիքի ան ելու ամար

ացատրեք որ վար ության ընթացքում դուք կուսու ասիրեք որոշակի խմ երի մասին ասարակության ջ լայնորեն ընդունված ացասական աստերը կարծիքները ասնակիցները

տա ործելով խմ ի իտելիքն ու որ ա իտական նա ատականները կ որ են մշակել աստարկներ ցրել ա նատարածված առասպելները րանք պետք դիտարկեն սա

Իրական փաստեր z թե ոլոր ներ աղթյալները վերադառնան իրենց երկրներ ապա ոլորի ամար աշխատանք

կլինի z Աղջիկները ամացանցային խաղեր տղաներից վատ են խաղում z Գիտական ետա ոտությունները ցույց են տվել որ եվրոպացիների ուղեղը ասիացիների

ուղեղից ոքր z ույնասեռական լինելը իվանդություն որը կարելի ու ել

կե ք արտա այտվենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 127

որպես ավելի լավ պատկերացում կա լու նարավորություն իրենց սե ական իտելիքն ու որ ա իտական նա ատականը մյուսների ետ կիսելու նարավորություն

ուրաքան յուր մասնակցին ա անեք երկուական ոքր թուղթ իսկ ացած թղթերը դրեք կ ընդ անուր տրցակի ջ ացատրեք որ ան րա եշտության դեպքում կարող են վերցնել

լրացուցի թղթեր նդրեք մասնակիցներին որպես ի թղթերի վրա րեն որոշակի խմ երի մասին իրենց անդիպած այն ացասական կարծիքներն ու աստերը որ նրանք կու եին քննարել

երեք քանի րինակ արդիկ պետք ապրեն իրենց սե ական երկրներում տեղաշար վեն աշխար ով կ նոջ տեղը տունն կանայք պետք դադարեն տղամարդկանցից ործ ախցնելը ոմա ն ուները պետք սկսեն ապրել այն երկրի սովորույթների ամա այն որում նակվում են

Ասեք մասնակիցներին որ անպայման որ նրանք ավատան այդ պնդու երին ուցե նրանք պար ապես ցանկանում են տնել ոլորի կող ց ընդունված ամո ու երի լավա ույն ակա աստարկները ղթերի վրա պետք րել եղինակի անունը ոլոր թղթերը լրացվել ուց ետո պետք դրվեն լխարկի կամ այլ տարայի ջ

րեք աթոռները շարեք կիսաշրջանով մասնակիցների դիմաց ննարկմանը մասնակ ցելու են այն այն մասնակիցները ովքեր նստած կլինեն աթոռներից կի վրա ացածները դիտորդներ են

կսեք քննարկումը րավիրելով երեք կամավորների աղեցնել աթոռները ացատրեք որ ոլորը կարող են մասնակցել քննարկմանը այց քանի որ ա ամանակ կարող են մասնակցել այն երեք մարդ դա նշանակում որ որ կը պետք իջի իր տեղը նոր մասնակցին ու

րա քան յուր ոք ով ցանկանում անալ քննարկմանը պետք մոտենա խոսնակներից կին թեթ թխկացնի ուսին Այս երկուսը ոխվում են տեղերով այն մասնակիցը որ ն այդ

մասնակցում ր քննարկա ը այ մ աղեցնում նորեկի տեղը դիտորդների շարքում րախուսեք մասնակիցներին արտա այտել իրենց սե ական կարծիքները երել այլ կարծիքների րնակներ Այս կերպ կարելի կլինի ար րա այնել նա ակասական քաղաքականապես ո կոռեկտ կամ անպատկերացնելի կարծիքները թեման կուսու ասիրվի ա մաթիվ տար եր տեսանկյուններից իր ողջ խորությամ մ ի մյուս անդա երին ուղղված վիրավորական կամ տ ա կնա անությունները անթույլատրելի են

նդրեք որպես ի որ կը անի լխարկից ցանկացած թուղթ սկսեք դրա շուրջ քննարկումը արունակեք քննարկումը այնքան ամանակ ն թեման կսպառվի աստարկները կսկսեն

կրկնվել Այնու ետ երեք նոր կամավորների խնդրեք աղեցնել աթոռները սկսեք նոր քննարկում ետ ելով նույն կանոններին ննարկեք այնքան արց որքան կների ամանակը երջում ատկացրեք ամանակ

անդարտվելու ամ ողջ վար ությունը քննարկելու ամար

Գ Ա Ա

ետ յալ արցերի ջոցով նարավորություն տվեք մասնակիցներին վելուծել թե արդյոք վար ության արդյունքում ոխվեցին իրենց տեսակետները թե ո կամ արդյոք այն ինեց մասնակիցներին նախապաշարու երին ար ա անքելու աստարկներով

z Արդյո ք որ կը իր ամար ին որ նոր ան պար եց

կե ք արտա այտվենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

128 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z ր կի կարծիքը ոխվե ց որոշակի խմ ի կամ արցի վերա երյալ z ուք իմա ե ավելի վստա պատրաստ ե ք ում նման կանխակալ տեսակետների շուրջ

քննարկու երին մասնակցելու ամար ն եք կարծում ե դա ավելի եշտ կլինի անել առցա նց թե իրական կյանքում ն ու

z ն պե ս կարող եք նմանատիպ քննարկմանը մասնակցել առցանց րո նք կլինեին նմանություններն ու տար երությունները

z ն կարելի անել եթե կասկածներ ունեք որ տարածված ամո մունքի վերա երյալ

Ա

z ուք պետք ստակ պատկերացում ունենաք խմ ի անդա երի տար եր խմ ային պատկանելությունների իրավի ակի ոլոր նր ությունների վերա երյալ իշեցնեք մասնակիցներին որպես ի քննարկման ամանակ աշվի առնեն ոլոր նման ան ամանքները

z արող են լինել մի շարք արցեր կամ պնդումներ որոնց պատասխանները կամ ակաաս տարկները ո դուք ո մասնակիցները ան ա ց կարողանաք տնել Գրեք դրանք րատախտակին կամ ինքներդ ուսումնասիրեք այդ արցերը ավելի ուշ այնու ետ

տրամադրելով մասնակիցներին պատասխանները կամ աշխեք դրանք մասնակիցների ջ որպես ի նրանք ուսու ասիրեն ետո տեղեկացնեն խմ ի մյուս անդա երին

z թե խոսնակներից ո կը ի կարողանում տնել որ աստարկ կանխակալ նախապաշարու երի վրա ի ված պնդու երի վերա երյալ կարող եք դուք անալ քննարկմանը

ուսա եք դա շատ ա ախ անելուց ամանակ առ ամանակ կարելի կան նեցնել քննարկումը խմ ի մյուս անդա երին խնդրել առաջարկել իրենց այլընտրանքային տար երակները կամ

տար երվող կարծիքները z ատ կար որ որպես ի քննարկումը ընթանա անկաշկանդ մթնոլորտում մասնակից

ները ա ատորեն արտա այտեն կամ իրենց սե ական կամ ակասական ամարվող այց ասարակության ջ լրատվա ջոցներում ծ տարածում ունեցող կարծիքները ի նույն ամանակ պետք ետ ել որպես ի քննարկումը վերածվի ացասական կարծրատիպերի

արամիտ արդարացված կրկնության որդորեք մասնակիցներին որպես ի խոսելիս ընտրեն այնպիսի տոնայնություն որ ասկանալի լինի որ իրենք որ ում են ասկանալ պար ել արցերը իսկ կարծիքներ արտա այտելիս ա ա անց նր անկատ տնվեն առերի

ակերպու երի ընտրության արցում նույնիսկ եթե որ խմ ի մասին ացասական կարծիք են արտա այտում Ան ար եշտության դեպքում կարող եք առաջարկել նրանց քանի արտա այտություն որ կ նեն մտքերը ակերպելիս րինակ

ս լսել եմ որ այնտեղ ասվում ր որ րոշ մարդիկ կարծում են որ արող եք նել ին ասկանալ սկ այս տեսակետը ին ու պետք սխալ լինի

z Աշխատեք ապա ովել որպես ի խմ ի ոլոր անդա երը այս կամ այն պա ին մասնակցեն քննարկմանը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ասնակիցներից լրացված թերթիկները ավաքելուց ետո կարող եք նրանց որոշ ամանակ

կե ք արտա այտվենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 129

ատ կացնել որպես ի նրանք ուսու ասիրեն արցերից քանիսը քննարկումը սկսելուց առաջ արցերը պնդու երը կարելի ա անել նրանց նախ րոք ան նարարել որպես ի այս արցերին

անդրադառնալու ամար ամառոտ աստարկներ մշակեն Այսպես ուն քննարկումը կսկսի արդեն ընդ անուր իրա եկության ավելի ար ր մակարդակի իման վրա Այս վար ությունը կարելի նա ա անել վար ությւնների շարքի րինակ յուրաքան յուր առան ին վար ության ամանակ ընտրել ասարակության որ կոնկրետ խմ ի նկատմամ նախապաշարումների ա դեցությունը վ ա ն ան ամ կարող եք կամավորների խմ ի ան նարարել տեղեկություններ ավաքել եր երկրում քննարկվող խմ ի վի ակի մասին

ասնակիցները կարող են տեղեկատվական տեսանյութեր պատրաստել որտեղ ի ակադրություն տարածված ամո ու երի կտրամադրեն այլընտրանքային տեղեկատվություն Այնու ետ կարելի ատեություն տարածող խոսքին շար ման կայքում տեղադրել այդ տեսանյութերը մյուսներին

նույնես տեղեկացնել թե ին պիսին իրականությունը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցներին կարելի որդորել որպես ի շարունակեն ուսու ասիրել այն արցերը որոնց նարավոր եղավ ամ ողջովին անդրադառնալ քննարկան ընթացքում ետո կիսվել խմ ի մյուս

անդա երի ետ ուսու ասիրության արդյունքներովարող են կա լ եր քանդող ցանկ Այն կարող աղկացած լինել ատելության թիրախ անդիսա

ցող խմ երի մասին ա նատարածված նախապաշարու երը դրանք երքող ակա աստարկ ների վի ակա րական տեղեկությունների լրացուցի տեղեկատվության ետ կտեղ անկը կարելի տղադրել ատելություն տարածող խոսքին շար ման կայքում մյուս առցանց ակտիվիստներին

նելու ամար արող եք նա խմ ի ետ սկսել մշակել ակա աստարկներ որոնք մասնակիցները կկարողանան տա ործել առցանց նախապաշարու եր պարունակող կամ ռասիստական խոսքի ականատես

լինելու պարա այում ար որ նա քննարկելը թե ին պես նրանք կարող են տա ործել այդ աստարկները առցանց ումորի տեղեկատվության ղու երի այլ նման երով

կե ք արտա այտվենք

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

130 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա

Համառոտ նկարագիր

Մասնակիցները փոքր խմբերով վերլուծում են լրատվական մի նյութ՝ կենտրոնանալով նրա վրա, թե ինչ լույսի ներքո են պատկերվում ներգաղթյալները և ներգաղթը: Արդյունքները ներկայացվում են կոլաժի տեսքով:

Ա ասի մ խտրականություն մարդու իրավունքներ արտա այտման ա ատություն

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ւսումնասիրել թե ին պես են ներ աղթյալները ներկայացվում տպա իր մամուլում քննարկել թե ին պես դա ա դում նրանց նկատմամ ասարակության վերա երմունքի վրա

այտնա երել ռասի ո շատ ակն այտ դրս որու երը ին պես րինակ թաքնված ուղեր ներ ընտրովի լուսա անում կամ նկարներ այն թե ին պես այդ ա նը սնուցում ատելություն պարունակող խոսքը

ննարկել ուսու ասիրել ներ աղթյալների ներ աղթի մասին դրական ոդվածները

տար եր թերթերի ամսա րերի երեքական րինակ կախված մասնակիցների քանակից

ի քանի ատ րատախտակին ակցվող թուղթ արկերներ սոսին մկրատ Այնքան տարածք որպես ի կամ խում կարողանան ան իստ աշխատել

ծ կոլա ներ պատրաստելու վրա ամացանցից տվելու նարավորություն կամընտրական

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ուրաքան յուր խմ ի ամար իրար ակցրեք ական րատախտակին ակցվող թուղթ

ոլոր խմ երին տվեք մարկերներ սոսին մկրատ ընտրված տպա իր մամուլի րինակներ

ուրաքան յուր խմ ին տվեք ջ ի արցաթերթիկի րինակ

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 2

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝20-25

ԺԱՄԱՆԱԿԸ՝60 ՐՈՊԵ

ն են նրանք պատմում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 131

արցրեք մասնակիցներին թե ին են նշանակում ետ յալ տեր ններըկարծրատիպ, ռասիզմ, խտրականություն

ակիր ացատրեք այդ ե րույթները ան րա եշտության դեպքում կարող եք տվել ջ ի ընդ անուր տեղեկություններից որպես ի ստակ լինի որ

արդկանց խմ երի մասին ընդ անրացու երը կարծրատիպերը ա վադեպ են շմա րիտ ոլորի ամար

ր նման ընդ անրացու երը ծ տարածում են տնում ընդունվում են ասարակության կող ց դրանք ա ախ տա ործվում են խտրականությունը ետապնդումը թիրախավորելը վիրավորանքը շատ ավելի վատ եր ույթներ արդարացնելու ամար

արցրեք մասնակիցներին կարո ղ են թվարկել խմ եր որոնց վերա երյալ շրջանառվում են անարդարացի կարծրատիպեր որոնք լ իրենց երթին իմք են դառնում այդ խմ ի նկատմամ խտրական վերա երմունքի ետապնդու երի ատելություն պարունակող խոսքի ամար

ացատրեք որ վար ության ընթացքում դուք կդիտարկեք թե ին պես են լրատվա ջոցները սովորա ար ներկայացնում այդպիսի խմ երից կին ներ աղթյալներին

ույց տվեք մասնակիցներին եր ընտրած լրատվա ջոցները ացատրեք որ նրանք իրենց խմ ային աշխատանքի ընթացքում պետք վերլուծեն թե այդ լրատվա ջոցներում ին պես են ներկայացված ներ աղթյալները Ասեք նրանց որ պետք որոշեն թե արդյոք տար եր լրատվա ջոցներում ներ աղթյալները ներկայացված են

ընդ անուր առմամ դրական լույսի ներքո ընդ անուր առմամ ացասական լույսի ներքո թե ե ոք

ասնակիցների ետ անցեք արցաթերթիկի ջ կետերով ամո վեք որ նրանք ասկանում են թե ատկապես ին ին պետք ուշադրություն դար նեն վերլուծության ամանակ որդորեք նրանց ներառել ցանկացած այլ տիպի տեղեկություններ եթե ամարեն որ դրանք

առն վում են արցին ա անեք մասնակիցներին կամ ո անոց խմ երի յուրաքան յուր խմ ին տվեք նույն թերթի կամ ամսա րի կամ րինակ րատախտակին ակցվող թղթերից պատրաստված ծ պաստառ րի ներ մկրատ այլն ացատրեք որ նրանք պետք տա ործեն արցաթերթիկը ցանկացած տեսակի կող ակալությունը ացա այտելու ամար իրենց վերլուծության արդյունքները պետք ներկայացնեն կոլա ի տեսքով արող են կտրատել թերթերը նշու եր անել ավելացնել իրենց սե ական նկարներն ու տեքստերը ար ա անեք որ կոլա ները կցուցադրվեն վար ության ավարտին

ր խմ երը ավարտեն տեղադրեք կոլա ները այնպես որպես ի տեսանելի լինեն ամանակ տվեք մասնակիցներին ծանոթանալ մյուս խմ երի աշխատանքին Այնու ետ անցեք եր լուծություն նա ատում ուլին

Գ Ա Ա

z նդրեք մասնակիցներին որպես ի կիսվեն վար ության մասին իրենց ընդ անուր տպա վորություններով տակա ր ր վար ությունը Արդյոք կայի ն անսպասելի ացա այտու եր

ն են նրանք պատմում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

132 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

րատվա ջոցներում ներ աղթյալների լուսա անման վերա երյալ ի ն կարծիք ունեն մասնակիցները արդյո ք նրանք ամարում են որ նման լուսա անումը արդար

z թե խում ը իր կոլա ի ջ դրան ի անդրադար ել ապա արցրեք թե իրենց կարծիքով ի ն տիպի դրական նյութեր պետք րվեն որպես ի ապա ովեն այլընտրանքային տեսակետ

րինակ կային դրական ոդվածներ ո ներ աղթյալների մասին z ն ո ւ են մասնակիցները ամարում որ ներ աղթյալները աշխար ի ոլոր երկրներում դար ել

են խտրականության ետապնդման ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ րքանով ական այն դերը որ խաղում են լրատվա ջոցները ացասական կարծրատիպերը լ ավելի

արմատավորելու առումով z ասնակիցները եր անդիպե լ են նման րինակ կող ակալ կամ ան անդուր ող վերա

երմունքի այն կայքերում որ նրանք են այցելում նդրեք նրանց րինակներ երել z ն պիսի ա դեցություն կարող ունենալ ներ աղթյալներին ասարակությունում առկա

խնդիրներից շատերի ամար ղավոր ամարելու մշակույթը ներ աղթյալների նրանց ըտանիքների երեխաների ին պես նա ողջ ասարակության վրա ն պե ս դա արտացոլվում ներ աղթյալների դեմ ուղված ատելություն պարունակող խոսքի ջ

z ա ն արդյոք որ ջոցներ որոնց դի լով երիտասարդները կարող են խթանել ներ աղթյալների մասին ավելի դրական պատկերացու երի ավորումը րանք եր անդիպե լ են կայքեր կամ ամացանցային ջեր որտեղ ներ աղթյալները նկարա րվում ին դրական լույսի ներքո

Ա

z Աշխատեք ընտրել այնպիսի թերթեր ամսա րեր որոնք կներկայացնեն քաղաքական մշակութային տար եր տեսակետների լայն շրջանակ ավանական որ նույնիսկ ներ աղթյալներին ա նից ամակրական ով անդրադար ող լրատվա ջոցներում կամ նյութերում նկատվի ասարակության մեջ առկա խիստ ացասական տրամադրությունները վի արկելու կամ ավասարկշռելու տում րինակ ներ աղթյալների ամայնքների կամ ան ատների մասին դրական նորություններ աղորդելու ջոցով

z ավանական որ խմ ի անդա երից շատերը կկիսեն րատարակուներում արտա այտված ացասական վերա երմունքը նրանք կարող են ամարել որ նման վերա երմունքը ար դա

րացված րախուսեք մասնակիցներին ար րա այնել իրենց կարծիքները որպես ի դրանք քննարկվեն խմ ի ներսում ե կարող նել եթե նախ րոք որ եք տնել քանի դրական ոդված որոնք կարող ին այտնված լինել այդ րատարակություններում կամ ուսու ասի

րեք այն երկրների պայմանները որտեղից եկել են ներ աղթյալները Ասեք մասնակիցներին որ պատկերացնեն որ նրանք պատերա պատ առով ավերված րաքի կամ Ա ղանստանի երիտասարդ նակի են

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

պա իր մամուլի ոխարեն վար ությունը կարելի իրականացնել առցանց մամուլում ետեղված նյութերի իման վրա նարավոր նյութի քանակը սա մանա ակելու ամար կարելի ան նարարել որպես ի մասնակիցները նայեն թերթի այն առաջին ջի րվա րապարակու երը ույն կերպ կարելի վարվել նա եռուստատեսային նորությունների ետ

ն են նրանք պատմում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 133

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

նեք մասնակիցներին ստեղծել կայք կամ պրո իլ սոցիալական ցանցերից կում որտեղ ներաղթյալների մասին դրական պատմություններ կտեղադրվեն րանք կարող են ուսու ասիրել

իրենց նակավայրում աստատված ներ աղթյալների ամայնքներից կը որ ելով ասկանալ թե ին պիսին իրավի ակը իրենց այրենի երկրում կամ տարածաշրջանում ներ աղթի պատ առները ին պես նա ծանոթանան նոր երկրում նակություն աստատած ներ աղթյալների ա ն րյա կյանքի պատմություններին ւղարկեք կայքի ղումը այն լրա րողներին որոնց թերթերը դուք դիտարկում իք վար ության շրջանակներում րեք նրանց որ այս կայքի ստեղծման պատ առ դար ել այն ացասական պատկերը որ նրանք ստեղծել ին իրենց ոդվածներում թե ունեք ամացանցից տվելու նարավորություն ապա կարելի դիտարկել ի ական լրա տ վական

կայքերը վար ությունը կատարել ենց առցանց Այս դեպքում կարող եք նա ար րացնել առցանց ոդվածներին կից որու երի արցը որտեղ տատերերը կարող են կնա անություններ թողնել ր ե այդ կնա անությունները ունենում են ռասիստական նույթ արող եք խմ ում քննարկել

ընդունելի են նման որու երը թե ո եթե այո ապա ին պայմաններով

ար ությունը անցկացնելու այլ տար երակ նա թիրախ խմ ի ո ոխությունը ամապա տասխանեցնելով այն եր ամատեքստին

ն են նրանք պատմում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

134 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՀԱՐՑԱԹԵՐԹԻԿ ԽՄԲԵՐԻ ՀԱՄԱՐ

ան արդյոք ներ աղթյալներին պատկերող նկարներ լուսանկարներ

րանց ջ կա ն դրականները

սկ ացասականնե րը

երթի նյութերից քանիսն են կապված ներ աղթյալների ետ

ան արդյո ք լավ նյութեր որոնք ներ աղթյալներին պատկերում են դրական լույսի ներքո

ա ն ացասական նյութեր

ն պիսի առեր են տա ործվում եր թերթում ներ աղթյալներին որ նութա րելու ամար

րանք ի ականում դրական են ացասական թե ե ոք

ա ն ացա այտ ռասիստական պնդու եր

թե այո ապա դրանք ասարակական ործի ների այտարարություններն են թե լրա րողների կարծիքները

նչպե՞ս­դուք­ձեզ­կզգայիք,­եթե­ լինեիք­ներգաղթյալ­և­կարդայիք­այս­թերթը:­ ­Կա՞­արդյոք­որևէ­բան,­որ­կուզեիք­ավելացնել­կամ­փոխել:­

Ա

ն են նրանք պատմում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 135

Ա

Ա Ա Համառոտ նկարագիր

Մասնակիցները ուսումնասիրում են ատելություն պարունակող խոսքի օրինակներ և քննարկում դրանց հնարավոր ազդեցությունը անհատների և հասարակության վրա:

Ա արդու իրավունքներ ռասի մ խտրականություն

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ թե ին պիսի տար եր դրս որու եր կարող ունենալ ատելու թյուն տարածող առցանց խոսքը դրանց ա դեցությունը ո երի ասարակության վրա

Գտնել ատելություն տարածող առցանց խոսքին ար ա անքելու նարավոր տար երակներ

Ատելություն պարունակող խոսքի րինակների պատ եներ ղթեր րի ներ Գրատախտակին ակցվող թուղթ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք ատելություն պարունակող խոսքի րինակների պատ ե ներ ախապատրաստեք րատախտակին ակցվող թուղթ որոնցից կի վե

ր ում րեք ետ անքներ ո երի ամար իսկ մյուսի ետ անքներ ա սարակության ամար

արցրեք մասնակիցներին ին են ասկանում ատելություն տարածող առցանց խոսք ասելով արցրեք արդյոք որ կը եր անդիպել ատելություն տարածող առցանց խոսքի րի

նակ ներ որոնք ուղղված կլինեին ան ատի կամ որոշակի խմ երի ներկայացուց ի դեմ րի նակ նույնասեռականների ս ամորթների մա դականների րեաների կանանց այլն ն են

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 2

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝10-25

ԺԱՄԱՆԱԿ՝60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

136 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

մասնակիցները ում նման արտա այտություններ տեսնելիս սկ ըստ իրենց ի ն են ում նման արտա այտությունների թիրախ անդիսացող մարդիկ

ացատրեք որ ատելություն պարունակող խոսք սա մանումը ներառում եր ույթների շատ ծ շրջանակ

նախ այն վերա երում ո այն խոսքին առի նեղ իմաստով այլ նա կարող տաործվել աղորդակցության այլ երը նկարա րելու ամար ին պես րինակ տեսանյութերը

նկարները երա շտությունը այլն երկրորդը այս ե րույթը կարող տա ործվել ին պես ծայրա եղ վիրավորական նույ նիսկ սպառնալից վերա երմունքի պարա այում այնպես լ այն կնա անությունների որ ա իվ թե կարելի վիրավորական ամարել

ացատրեք մասնակիցներին որ նրանք վերլուծելու են ատելություն տարածող առցանց խոսքի որոշ իրական րինակներ որ ելով ասկանալ թե ատկապես ին ա դեցություն են դրանք թողնում ին պես ո երի այնպես լ ողջ ասարակության վրա

ասնակիցներին ա անեք խմ երի յուրաքան յուր խմ ին տվեք ատելություն տարածող առցանց խոսքի կ րինակ ջ

ան նարարեք որպես ի քննարկեն իրենց տրված րինակը պատասխանեն արցերին Ասեք որ առաջադրանքը կատարելու ամար ունեն րոպե

Գ Ա Ա

երթով անդրադար եք ոլոր րինակներին արցրեք թե ին են պատասխանել խմ երը ատասխանները րանցեք րատախտակի վրա թե խմ երը տվել են նման պատասխաններ նշեք դա ար դեն

րանցված պատասխանը ընդ ծելով կամ պատասխանի կողքը նշելով թե քանի խում տվել նույն պատասխանը ր ոլոր խմ երը կներկայացնեն իրենց պատասխանները ս կ ան ամ անցեք պատասխանների երկու ցանկերով ետ յալ արցերի ջոցով վերլուծեք վար ությունը խմ ի ետ

z ն կարող եք ասել վար ության մասին ն ացողություններ ե մոտ առաջացրեցին վերլուծված րինակները

z Ատելություն պարունակող խոսքի ետ անքներից որո նք ին խմ երը ա նա ա ախը նշել z Արդյոք րինակներում առկա ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ անդիսացող խմ երը

ունե ն ընդ անրություններ z սկ կայի ն նմանություններ ետ անքների ջ անկախ նրանից թե ատելություն պարունա կող

խոսքի թիրախ անդիսացող որ խմ ի մասին խոսքը z ն պիսի ն կլինեն ետ անքները եթե նման վարքա իծը տարածվի առցանց որ կը

ջոցներ եռնարկի խնդրին լուծում տալու ամար z ն ործիքներ կամ թոդներ կարող եք առաջարկել ատելություն տարածող առցանց խոսքի

դեմ պայքարելու ամար z ն կարող ենք անել եթե առցանց անդիպենք նման րինակներ

Ա

z Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ քարո արշավի մասին լրացուցի տեղեկություններ կարող եք տնել Գլուխ ում կամ քարո արշավի կայքում

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 137

Ատելություն տարածող առցանց խոսքի մասին ընդ անուր տեղեկություններին կարող եք ծանոթնալ Գլուխ ում

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

թե ամանակը թույլ տա կարելի տա ործելով րինակները մասնակիցներին ան նարարել ա րաշխության ուղեր ներ րել նրանց ովքեր դար ել են ատելություն պարունակող խոսքի ո արող եք նա տա ործել նկարա րված իրավի ակները ուսումնասիրելու ամար կապերը

ատելություն տարածող խոսքի արտա այտման ա ատության ջ Այդ դեպքում կարելի մասնակիցների ետ քննարկել յուրաքան յուր դեպքի ամար սա աման ակու երի կիրառման նպատակա արմարությունը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ատ ք մասնակիցներին ատելություն տարածող խոսքին շար ման մասին առաջարկեք նրանց անալ այդ շար մանը ցույց տալու ամար որ դեմ են այդ եր ույթին րանք կարող են տա

որ ծել քարո արշավի կայքը ատելություն տարածող խոսքի ետ անքների դրա դեմ պայքարելու կար որության մասին այտարարություններ տարածելու ի նշան դրա ո երի ետ ա րաշխու թյան

թե մասնակիցները անդիպում են ատելություն տարածող առցանց խոսքի րինակներ կարող են քարո արշավի կայքի ջոցով դրանց մասին այտնել Ատելություն տարածող խոսքը վերա սկող դիտախմ ին քննարկել այդ րինակները այլ տատերերի ետ արող եք նա մասնակից ների ետ ուսու ասիրել Ատելություն տարածող խոսքը վերա սկող դիտախմ ի ջում ետեղված տեղեկու

թյունները քննարկել այլ տատերերի կող ց այնտեղ տեղադրված րինակները ասնակից ները կարող են մշակել ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ կանոնադրություն իրենց դպրոցի կամ երիտասարդական կենտրոնի ամար արելի նա դպրոցում կա մակերպել ատելու թյուն տարածող խոսքին խորա րով ր տվել արդեն ոյություն ունեցող տար եր մարդու իրավունքներին նվիրված րերը խնդրի մասին իրա եկությունը ար րացնելու ամար րինակ մարտի ը

ա սի խտրականության դեմ ջա ային ր կարելի տա ործել այդ առիթը ատելու թյուն տարածող առցանց խոսքի դեմ ջոցառու եր կա մակերպելու ամար

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

138

ՕՐԻՆԱԿ 1:

ի երիտասարդ սոցիալական ցանցի իր պրո իլում տեղադրում ա այնական կուսակցության ա ռելի դրոշ րում կնա անություններ որոնցում մասնավորապես ասվում սլամ կոր իր իմ երկրից պաշտպանենք ր ողովրդին ա նա տեղադրում կիսալուսնով աստղով նկարներ որոնց վրա պատկերված ար ելող նշան րիտասարդը տարածում այս տեղեկատվությունը սոցիալական դիայի իր ան նական կայքի ջոցով

z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դեցություն թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա

z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ 2:

Ա ն րում ոդված որում ո այն ցույց տալիս որ ոլոքոստը եր տեղի ի ունեցել այլ նա վիրավորական ռասիստական կնա անություններ անում րեա ողովրդի մասին Ա ն տեղադրում նյութը իր ան նական լո ում քանի ակա րեական կայքերում Ա ն նա ներառում այդ ովանդակությունը առցանց վիկիներում ներկայացնելով որպես իտական տեղեկություն ոլոքոստի մասին

z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո ը ն ա դեցություն թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա

z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ 3:

շխող քաղաքական կուսակցության ետ որոշակի առն ություն ունեցող թերթում այդ թերթի առաջատար լրա րողներից կը րում ոդված որում ռոմա ն ուներին անվանում կենդանի ներ կո անում ա ն նով ո ն ացնել նրանց երթի առցանց տար երակին կից ո րու քննարկման ընթացքում ա մաթիվ մարդիկ րում են կնա անություններ որոնցում իրենց ամա այնությունն են արտա այտում ոդվածի եղինակի ետ երթը ի որ ում ո ացատրել ո լ ներողություն խնդրել կնա անությունների ամար

ամացանցում այտնվում են այլ ոդվածներ որոնցում արտա այտվում նման րինակ դիրքորոշում նույնատիպ տոնայնությամ այդ ոդվածներին կից որու երում կնա անություններ

րողների թիվը ա ում z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դե

ցություն թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն

մարդկանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

Ա

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 139

ՕՐԻՆԱԿ 4:

ա մակերպվում առցանց քարո արշավ որի ի ական ուղեր ն այն որ երկրում առկա տնտեսական նա ամը առաջացել ներ աղթյալների ախստականների ղքով ոցիալական մեդիայի արթակներում սկսում են շրջանառվել տարատեսակ աղորդա րություններ լուսանկարներ որոնցում ախստականները ունեն ա րեսիվ տեսք ախստականներին տար եր նվաստացուցի իրավի ակներում պատկերող նկարներ ին պես նա կնա անություններ այն մասին որ նրանք ողանում են աշխատատեղերը տեղացիներից Ապատեղեկատվությունը ներառյալ կեղծ վի ակա րական տվյալները այն մասին որ ներ աղթյալները ակված են ռնության խնդիրներ են ստեղծում ի ականում տարածվում սոցիալական դիայի ջո ցով

z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո ը ն ա դեցություն թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա

z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ 5:

որությունների տար եր կայքերում շրջանառվում են վիրավորական կնա անություններ որոնցում ասվում որ տարերկրացիները իրավունք ունեն ապրել այդ երկրում եկնա անություննե րից քանիսում կան ո սպիտակամորթ տարերկրացիների նկատմամ ռնության կո եր

z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո ը ն ա դեցություն թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա

z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ 6:

անցում այտնվում են տեսանյութեր որոնցում ասվում որ Գ մարդիկ շեղու եր ունեն իվանդ են պետք կուսացվեն ասարակությունից քանի որ խարխլում են ավանդույթներն

ու վտան ում են ա ի շարունակելիությունը եսանյութերում ղու եր են արվում իտական ետա ոտությունների սակայն ղու երը ի ականում սխալ են ջ երված կամ ունեն շատ

ընտրովի նույթ եսնայութերից քանիսում կան Գ ընտանիքների նրանց երեխաների լուսանկարներ

z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո ը ն ա դեցություն թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա

z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

Ա

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

140 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա

ՕՐԻՆԱԿ 7:

ուտ ոլային խաղը ընդ ատվում ս խաղացողներից մեկի ասցեին ակառակորդ թիմի

երկրպա ուների վիրավորական վանկարկու երի պատ առով անկարկու երը ու խաղը դադարեց

նելը նկարա րող տեսանյութը այտնվում ցանցում ծ տարածում տնում ասիստական կ

նա անությունները տարածվում են նա այլ կայքերով ր ռասիստական դրս որու երի դեմ ո ղոքի

ալիք ար րանում այդ կնա անությունների ետ ամա այնվող մարդիկ պնդում են որ նրանք

դար ել են րաքննության ո z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դեցու թյուն

թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդ

կանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում

ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ 8:

Արդեն որոշ ամանակ ին ամացանցում այտնվել կապույտ ջինսերի ովա դ Գովա դում

պատ կերված տղամարդկանցով շրջապատված կին Այդ տեսարանը ունի սեքսուալ ենթատեքստ

սա կայն ընդ անուր տպավորությունը որ այն թողնում ավելի շատ իշեցնում ռնա արություն

սե ռա կան ոտն ություններ ի երկրում որոշ կա մակերպություններ ողոքի ալիք են ար րաց նում

դրա դեմ Այս դեպքի մասին լուրը տարածվում րավում ուշադրություն ին ի արդյունքում այտնվում

են ա մաթիվ կնա անություններ որոնց ծ մասը աջակցում այն դիրքորոշմանը որ կինը դա

ան որի ետ տղամարդը կարող խաղալ որի նկատմամ կարող ռնություն ործադրել z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դեցու թյուն

թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդ

կանց վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում

ամ ողջ ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ :

ի քաղաքական ործի ղադրում մա դականներին պնդելով որ սպիտակամորթ աղջիկների

դեմ ործած անցա ործությունների ի ական պատ առը նրանք են ա իր խոսքը ամրապնդում

ոլորին քաջ այտնի աստերով երում քանի խոսուն րինակ ոդվածին կցված տեսանյութը

դառնում ա մաթիվ կնա անությունների առիթ որոնց մասը ունի ռասիստական նույթ

պարունակում ռնության կո եր լույթը ջ երում են նա այլ աջակիցներ ներկայացվում որպես

ար անա ավատ ի ավոր կարծիք z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դեցություն

թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց

վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ

ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 141

ՕՐԻՆԱԿ 10:

րկու երկրների ջ անցյալում տեղի ունեցած պատերա մական ակամարտության մասին տե

սանյութերը շարունակում են ալ առցանց ալիքներից կի վրա եսա իլ րի տակ այտնվում են

ա մաթիվ ռասիստական նույթի կնա անություններ երկրներից կի նակի ների մասին րկու

երկրների ներկայացուցի ների ջ վիրավորանքները ռասիստական վերա երմունքը շաարունակ

վում ավականին երկար ամանակ z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դեցու թյուն

թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց

վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ

ա սարակության վրա ընդ անուր առմամ

ՕՐԻՆԱԿ 11:

Առցանց երա շտական ալիքներից կը տարածում ա այնական ովանդակությամ երա շտու թյուն

ր երի մասը տեղադրվում նախկինում ակամարտության կող ր անդիսացող երկու թնիկ

խմ երի ներկայացուցի ների կող ց ր երում ա ախ խրախուսվում ռնությունը մյուս թնիկ խմ ի

ներկայացուցի ների նկատմամ z կարա րված րինակում ովքե ր են ատելություն պարունակող խոսքի ո երը ն ա դեցություն

թողնում ատելություն պարունակող խոսքը նրանց վրա z ն ա դեցություն կարող ատելություն պարունակող խոսքի այս րինակը թողնել այն մարդկանց

վրա ովքեր ամարում են իրենց այն ամայնքների անդամ որտեղ սա տեղի ունենում ամ ողջ

ասարակության վրա ընդ անուր առմամ

Ա

սկ ի ն ատելություն պարունակող խոսքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

142 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա ԳՀամառոտ նկարագիր

Այս վարժության ընթացքում մասնակիցները կտեղեկանան ռասիզմի դեմ մի քանի ոգևորիչ ակցիաների մասին և միասին կմտածեն, թե ինչ նմանատիպ առցանց գործողություններ է կարելի իրականացնել:

Ա արո արշավի ռա մավարություններ ռասի մ խտրականություն մարդու իրավունքներ

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

վա ա ույնը

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ ամացանցի դերը որպես տարածք որտեղ երիտասարդները կարող են ործողություններ իրականացնել անուն ար անքի ա ատության

Գիտակցել որ ամացանցը ունի սա մաններ որ այն կապված նա իրական ի իկական տարածքների ետ ին ը կար որ անուն մարդու իրավունքների

ար եքների սկ ունքների երիտասարդների մո իլի ացիայի ամատեքստում

ղթեր րի ներ ամացանցից տվելու նարավորություն կամընտրական

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ին մասնակիցներին ան արարելը ուսու ասիրել ռասի դեմ որոշ երիտասարդական նախա եռնություններ այցելեք այդ նախա եռնությունների կայքեր ծանոթացեք դրանց ովանդակությանը

ասնակիցների ամար նախապատրաստեք առ եռն նյութերի րինակներ

արցրեք մասնակիցներին արդյոք նրանք իտե ն որ նախա եռնությունների կամ ործողություն ների մասին եր մարդիկ քայլեր են եռնարկել ռասի խտրականության դրս որու երի դեմ իրենց այնը ար րա այնելու ամար ակիր քննարկեք նրանց րինակները

ացատրեք մասնակիցներին որ վար ության ընթացքում նրանք ուսու ասիրելու են ռասի դեմ ործողությունների րինակներ մտածելու են թե ին պես կարելի դրանք վերածել առցանց

ործողությունների ա անեք մասնակիցներին ոքր խմ երի ն մասնակից յուրաքան յուր խմ ում

իրտուալ ործողություն

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 3

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝12

ԺԱՄԱՆԱԿ՝60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 143

յուրաքան յուր խմ ին տվեք առ եռն նյութերում ներառված առան ին դեպքերից որ կը ան նարարեք որպես ի կարդան իրենց րինակը քննարկեն ետ յալ արցերը ն խնդրի անդրադառնում ծրա րի նախա իծը րն այդ ծրա րի նպատակը ն թոդներ են առաջարկվում ծրա րի շրջանակներում նպատակին ասնելու ամար

մ երին տվեք րոպե արցերը քննարկելու ամար րոպե անց տվեք նրանց նոր առաջադրանք նրանք պետք քննարկեն թե ին պես կարող են անդրադառնալ նմանատիպ որ արցի այց ո թե իրական ի իկական տարածքում այլ ամացանցում ան նարարեք

որպեսի մտածեն այնպիսի առցանց ործողություններ որոնք կարտացոլեն րինակներում նկա րա րված ո վիրտուալ տարածքում իրականացվածը րանք պետք անդրադառնան ետ յալ արցերին ն առցանց թոդներ նրանք կարող են կիրառել սա մանված նպատակներին ասնելու

ամար րտե ղ են վերջանում այն նարավորությունները որ տրամադրում ամացանցը կոնկրետ այս դեպքում նախանշված արդյունքներին ասնելու ամար

Այս առաջադրանքի ամար տվեք րոպե այնու ետ րավիրեք մասնակիցներին որպես ի ընդ անուր նիստի ամանակ խմ ի մյուս անդա երի ետ կիսեն իրենց աղա արները

Գ Ա Ա

երլուծություն նա ատում ուլի ամանակ մասնակիցների ետ քննարկեք իրենց աշխա տանքի ար դյունքները ին պես նա ռասի խտրականության դեմ պայքարում ամացանցի տա ործ ման առավելություններն ու թերությունները ննարկեք ետ յալ արցերից քանիսը

z ն եք կարծում խմ երի առաջարկները կարելի աջողությամ իրականացնել z ն եք կարծում դրանք կնպաստե ն սա մանված նպատակին ասնելուն z րո նք են ամացանցը որպես քարո ական ործիք տա ործելու առավելությունները z րո նք են առցանց քարո արշա երի թերություններն ու սա մանա ակու երը z ուք տեղյա կ եք այլ առցանց ործիքների կամ նախա եռնությունների մասին որոնք կարող

ին րինակներում նկարա րված քարո արշա երի ամանակ տա ործվել դրանք ավելի արդյունավետ դար նելով

z ուք ունե ք տեղեկություններ ռասի խտրականության դեմ որ առցանց քարո արշավների մասին

z ն պե ս կարող եք տա ործել ամացանցը ռասի խտրականության դեմ քարո արշավ իրականացնելու ամար

Ա

z թե մասնակիցների պատկերացու երը ատելություն պարունակող խոսքի ռասի խտրականության վերա երյալ շատ ընդ անուր են կարող եք սկսել այդ աղա արների վերա երյալ մտքերի րո ից

z թե մասնակիցները դ վարանում են պատկերացնել թե ին պես կարելի նկարա րված ջո ցառու երը անցկացնել առցանց երեք առցանց ործողություններում ամացանցի տա ործման մասին որոշ րինակներ

իրտուալ ործողություն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

144 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

արող եք արմարեցնել րինակները այնպես որպես ի դրանք արտացոլեն եր տեղական կամ ներպետական իրականությունը ին պես նա կարող եք ընտրել եր խմ ի ամար ավելի արմար րինակներ իշեք որ կար որ որ ընտրված րինակները ա մա ան լինեն քանի որ այդպես մաս

նա կիցները կտեսնեն որ ործողությունների դի լու ամար կան տար եր եր արող եք նա վար ությունը ակառակ իրականացնել քննարկման ամար կարելի ընտրել

առցանց ործողությունների րինակներ ան նարարել մասնակիցներին ա ոխել դրանք վերածելով ի իկական աշխար ում իրականացվող ործողությւոնների

Ա

ապվեք ռասի դեմ աշխատանքներ իրականացնող տեղական կա մակերպությունների ետ րավիրեք նրանց որպես ի պատ ն մասնակիցներին իրենց աշխատանքի ի ովանդակության

մասին ննարկեք մասնակիցների ետ թե իրենց առաջարկած աղա արներից որոնք կարելի իրակա նաց

նել խրախուսեք նրանց անել դա արող եք նա եր խմ ի ամար լո ստեղծել առաջարկել որպես ի մասնակիցները այնտեղ տեղեկություններ րապարակեն ռասի ո անդիսացող խմ ե րի մասին ա կնպաստի այդ խմ երի մասին առկա նախապաշարու երի դեմ պայքարին ին պես նա ան րությանը կիրա եկի դրանց ասակար ա դեցության մասին րախուսեք նրանց անալ ատելություն տարածող խոսքին շար մանը ատելություն տարածող

առցանց խոսքի ո երին ա րաշխություն այտնելու ամար ա կարելի անել քարո արշավի կայքի ջոցով ասնակիցները նա կարող են ատելություն պարունակող խոսքի րինակներ տեղադրել այնտեղ այլ երկրների ակտիվիստներին տեղեկացնել դրական արդյունք տված ործողությունների րինակների մասին

իրտուալ ործողություն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 145

ՕՐԻՆԱԿ 1՝ ՌԱՍԻԶՄԸ ՍՊՈՐՏՈՒՄ

Ասես մղ ավանջ լիներ ին նալս մտքովս ր անցնում որ այդքան կա դվեմ

ուտ ոլի ամյա երկրպա ու

ուտ ոլի երմանացի երկրպա ուները ուտ ոլային խաղերի ամանակ ա ախ են վանկարկում ակա րեական լո ուն ներ նդակին կ թե իրեն ով կխ ի

նախա եռնության նպատակը ենց այս խնդրին անդրադառնալն ին ի ամար նրանք տար եր ուտ ոլային ակում ների երկրպա ուների ամար կա մակերպում են այցելություններ Աուշվից սվենցիմ նախկին ամակենտրոնացման ամ ար

ն ու Աուշվից ախա եռնության ամար պատ առ անդիսացել երկրպա ուների եր որում մասնավորապես կար այսպիսի տող ենք ստոր ետնյա նացք կկառուցենք

յոնխեն լադ ախից ն Աուշվից Աուշվիցի մասին եր ը այ մ ծ տարածում տել ողջ Գերմանիայի տարածքում այն կարելի լսել ուտ ոլային ոլոր մար ադաշտերում տար եր ակում ներում երկրի ողջ տարածքով կ

ա մակերպությունը նախա եռնեց որ նական ծրա իր որի շրջանակներում տար եր ակում ների ից տարեկան երկրպա ուները մասնակցում ին մա վան ամ արներ եռ րյա այցելություններին ին ի նպատակն ր խթանել լուրջ քննարկում ուտ ոլում րեատյացության ռասի արցերի շուրջ Այս որ առությունը ա ռելի ա դեցություն ր թողնում մասնակիցների վրա ետո նրանցից շատերը կիսվում ին այդ որ առությամ ավելի ծ լսարանի ետ Ակում ների կայքերի ամար մշակվել ին թռուցիկներ իսկ նախա եռնության ետ ամընթաց ծավալվել ր լայնամաշտա լրատվական քարո արշավ

ղում Ամադեու Անտոնիո նախա եռնության իման վրա

Ա Ա Ա Ա Գ Ա

րակովում տնվող Այլ ս եր եք ռասի դեմ պայքարող կա մակերպությունը կեք ներկենք

րակովի պատերը խորա րի ներքո կա մակերպել ր ատելություն արտա այտող րա իտիների

դեմ ակցիաների շարք եկ տարվա ընթացքում ամա ործակցելով տեղական ործընկեր

կա մակերպությունների ետ Այլ ս եր եք կա մակերպությունը ջոցներ ր եռնարկել ակցիաներին

նարավորինս շատ ակտիվիստներ քաղաքացիներ ներ րավելու ուղղությամ z րիտասարդները ավորել ին իրենց ջանքերը ռասիստական պաստառները րա իտին

պատերից եռացնելու ջնջելու ամար z ների սե ականատերերին ներ րավել ին պատերը լվանալու ակցիայի ջ z պրոցներում ուսուցի ները աշակերտները նկարում ին ռասի դեմ րա իտի z րա րողներին առաջարկվում ր լուսա անել քարո արշավը րապարակել ոդվածներ տե

ղական թերթերում ամսա րերում

Այսպես ա մաթիվ ոքր ակցիաներ ավորվեցին դար ան ծ ործողություն ին ի արդյունքում

նարավոր եղավ տեղ ասցնել շատ կար որ որեղ ուղեր Ա ատենք րակովը ատելություն

արտա այտող րա իտիից

ռասի մ տարիքը

Ա

իրտուալ ործողություն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

146 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա Գ Ա Ա Ա

ենդանի րադարանի աղա արը մշակվել վրոպայի խոր րդի կող ց Այս նախա եռնության նպատակն վի արկել նախապաշարու երն ու նվա եցնել առկա խտրականությունը ենդանի

րադարանը աշխատում սովորական րադարանի նման այցելուները կարող են կատալո ի ջոցով տնել ան րա եշտ վերնա իրը ընտրել Գիրքը որը ու ում են կարդալ վերցնել այն որոշակի

սա մանա ակ ամանակով արդալուց ետո Գիրքը վերադար վում րադարան որպես ի մյուս ցանկացողները նույնպես կարողանան այն կարդալ թե ցանկանում են կարող են այնու ետ նոր

իրք վերցնել իակ տար երությունը այս երկու տիպի րադարանների ջ այն որ կենդանի րադարանի րքերը

մարդիկ են իսկ ընթերցելը ենթադրում րույց այդ րքի ետ ենդանի րադարանը որ վի արկելու ոյություն ունեցող նախապաշարու երը երկու ո ու Գրքի նթերցողի ջ երկխոսության ջոցով Գրքերը դրանք այն կամավորներն են ովքեր կամ իրենք

են անդիսացել խտրականության ո կամ նրանք ներկայացնում են ասարակության այն խմ երը որոնք կարող են դառնալ վիրավորանքի խարանման նախապաշարու երի կամ խտրականու թյան ո Գրքերը սովորա ար ունենում են խտրական վերա երմունքի ասարակությունից կուսաց ման

ան նական որ առություն որի մասին պատրաստ են խոսել նթերցողների ետ Ա նակար որը Գրքերը ընթերցողներին թույլ են տալիս երկխոսել իրենց ետ այն ույսով որ իրենց ունեցած որ ն ու տեսակետները կարող են ոխել ընդունված ընկալու երն ու կարծրատիպերը արդյունքում նա ոխել ասարակության ջ առկա վերա երմունքն ու վարքա իծը on t­ u ge­a­ oo ­ y­ its­over Գրքի մասին շապիկով կարծիք կա ք կարելի ծանոթանալ այստեղ

Ա Ա Ա Ա

եր երա շտությունը կենդանի վկայությունն այն աստի որ մշակույթները կարող են խառնվել խառնվում են իրեք երաշ տություն ատեք ռասի մը Ա նախա եռնության նպատակն երա շտու

թյան ջոցով ստեղծել ռասի աշի դեմ շար ում Այն ստեղծվել թ այն անից ետո եր նկատ վեց ռասիստական տրամադրությունների տարածման տում իսկ ծայրա եղ աջ րի տանա կան ա ային կուսակցությունը Ա րանցեց ընտրական աջողություններ ա մակերպությունը տա ործում երա շտական եմականացու երի ու ը ա մա անությունը ովեր ելու մարդկանց ռասի աշի դեմ պայքարի ջ ներ րավելու ամար ին պես նա կո անելով մարդկանց ընտրությունների ամանակ քվեարկել աշիստ թեկնածուների դեմ

Ա ը արդեն իրականացրել արյուրավոր ջոցառու եր ծ աց թյա առատոններից ն ոքր տեղական ակում ային ա ր ներ րանց ջոցառու երին մասնակցել են այնպիսի

անրա այտ երա իշտներ ին պիսիք են ս այնա թ արդ այ աեյ իշամ լ Ակալա Գեթ եյպ եյր եյ լայ ստելլե յու եթալ ի լ ոլ դի ենդ եյս նթ աքս

ա մաթիվ խմ եր դիջեյներ նույնպես մասնակցել են նրանց ջոցառու երին կամ կա մա կեր

պել իրենց սե ական երա շտական երեկոները

Ա

իրտուալ ործողություն

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 147

Ա Ա Ա ԱՀամառոտ նկարագիր

Մասնակիցները պետք է վերափոխեն (մտացածին) քարոզարշավի կայքը, որպեսզի կարողանան լուծել տեղական համայնքի կողմից ռասիստական բնույթի մեկնաբանությունների տեղատարափի հարցը:

Ա ամացանցային րա իտություն քարո արշավի ռա մավարություններ ռասի մ խտրականություն

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

10–20

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ակերպել ռասի խնդրին անդրադառնալու ամար ան րա եշտ առանցքային ուղեր ներ

ւսու ասիրել ռասի մ ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ քարոարշավ իրականացնելու ռա մավարությունները

ար ացնել ներակայցնելու ամո ելու առցանց աղորդակցության մտություններ

Գրատախտակին ակցվող թուղթ ունավոր րի եր մարկերներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ախապատրաստեք առ եռն նյութերի ջ րինակներ նդրեք մասնակիցներին որպես ի նշեն լավա ույն վատա ույն կայքերի

իրենց տար երակները կամընտրական ամացանցից տվելու նարավորություն կամընտրական

ացատրեք որ վար ության ընթացքում մասնակիցները պետք վերա ոխեն դպրոցի կա մակերպած քարո արշավի կայքը անոթացրեք նրանց ետ յալ ընդ անուր տեղեկություն ներին

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 3

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝10-20

ԺԱՄԱՆԱԿ՝0 ՐՈՊԵ

եր դպրոցը տնվում ներ աղթյալների ծ ամայնք ունեցող շրջանում պրոցը պարտանում այն աշխատանքով որ կատարվել թնիկ խմ երի ջ արեկամական արա երություններ ստեղծելու առումով դպրոցի աշակերտների շրջանում շատ ա վադեպ են ռասի դրս որու երը ակայն դպրոցից դուրս արա երությունները շարունակում են ա ա անց մտա ո ի լինել

անցային ար ակում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

148 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ույց տվեք մասնակիցներին քարո արշավի ջը առաջարկեք որպես ի արտա այտեն դրա

մասին իրենց կարծիքները րպես ուշում կարող եք տա ործել ետ յալ արցերը

րքանո վ ասկանալի քարո արշավի ուղեր ը

ն կարող եք ասել կայքի ընդ անուր տեսքի տեղեկությունների ներկայացման ի մասին

ա քարո արշավի ամար աջողվա ծ ջ ն ո ւ

ացատրեք որ վար ության ընթացքում մասնակիցները պետք ստեղծեն նոր կայք մտա ծեն

թե ին պես կարելի ոխել առցանց որու քաղաքականությունը եթե կա նման ան րա

եշտություն վեք մասնակիցներին առաջադրանքների թերթիկը ջ ա անեք նրանց

խմ երի առավելա ույնը մասնակից յուրաքան յուր խմ ում

վեք մասնակիցներին րոպե արցերը քննարկելու ամար

րոպե անց խմ երից յուրաքան յուրին տվեք րատախտակին ակցվող թուղթ ունավոր

րի ներ Ասեք որ նրանք ունեն ս րոպե իրենց կայքի առաջին ջի մակետը ստեղծելու ա

մար Առաջարկեք որպես ի նրանք աշխեն առաջադրանքները ան նարարելով խմ ի որոշ

անդա երի աշխատել ովանդակության մյուսներին ավորման վրա տե ս որ ուրդներ

վարող ներին

ր խմ երը կավարտեն աշխատանքը ակցրեք նրանց կայքերը սենյակի պատերին որ պես ի

ոլորը կարողնան ծանոթանալ Անցեք վերլուծություն նա ատում ուլին

Գ Ա Ա

z Առաջադրանքը ե շտ ր եր խմ ի ամար ի ն ն ր ա նից դ վարը ի ն ը անցավ ա նա

եշտը z ե ո ացնում եր աշխատանքի արդյունքը z րքանո վ եք աշվի առել եր թիրախ լսարանը կայքը մշակելիս եր կող ց ընտրված թի րախ

լսարանին դի լու ամար դուք կիրառե լ եք որ ատուկ նարներ րինակ որոշակի ո ով րելը z ուք կարողացե լ եք տնել կայքի այցելուներին քարո արշավին ներ րավելու կամ կայքում

արտա այտվելու ամար ն եք կարծում որքանո վ դա կար որ ­z Համեմատեք­տարբեր­խմբերի­մշակած­ որումների­քաղաքականությունները:­ արցրեք ին ո վ

են պայմանավորված եղել նրանց որոշու երը րո նք ին ա նակար որ նկատառուները z ն եք կարծում եր ամայնքում կա ռասի խնդիր նդրեք որպես ի նշեն պատ առներ z ր անդիպե լ եք ռասիստական վիրավորանքներ ամացանցում ր ան կանե ք եթե

անդիպեք

Ա ային ոքրամասնությունները ա ախ դառնում են ծամասնություն կա մող սպիտակ նակ ության

կող ց վիրավորանքների ռնությունների ո իսկ նեո նացիստական խմ երը ավելի ծ տարածում են

տնում

պրոցի ղեկավարությունը որոշում որ ել պայքարել այս խնդրի դեմ սկսելով առցանց քարո արշավ որի

նպատակն տեղեկացնել անրությանը թե ին ու այդքան կար որ ներառել ամայնքի ոլոր անդա երին

տապ ստեղծվում կայք որը ունի որում անրության անդա երի կնա անությունների արցերի ամար

ակայն քանի որ կայքը ր պա անջում րանցվել որումում այն շատ արա լցվեց ծ քանակությամ

ռասիստական կնա անություններով

անցային ար ակում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 149

Ա

z Աշխատեք րանցել մասնակիցների տեսակետները կապված նրա ետ թե ըստ իրենց ին ն ացակայում դպրոցի քարո արշավի կայքում արող եք կետերով րանցել րատախտակին ակցվող թղթի վրա թղթի ջտեղով իծ անցկացրեք կողմում րանցեք առավելությունները

իսկ մյուս կողմում թերությունները z թե կարծիքները տար եր են ապա րանցեք նա այդ տար երությունը այքը կարող

մասին դուր ալ մյուսին ո ա կարելի նա քննարկել եր մասնակիցները որոշելիս կլինեն թե որն իրենց թիրախ լսարանը իրենց սե ական կայքերը ավորելիս

z մ ային աշխատանքի ամար կարելի ատկացնել ավելի շատ ամանակ ավորման ուլում կարող եք նրանց նարավորություն տալ տվել ամացանցից այլ իսկական կայ քերը ուսու ասիրելու ամար Այսպես նրանք կարող են աղա ար կա լ թե որքան ո վանդակություն կարելի տեղավորել կ ջում ին պես նա ովանդակությունը ներկայացնելու տար եր երի մասին

z ր խմ երը սկսեն աշխատել պաստառների վրա խոր ուրդ տվեք որպես ի աշխեն առաջադրանքները խմ ի տար եր անդա երի ջ րինակ մասը կարող աշխատել քա րոարշավի ուղեր ը արելավելու վրա մյուսները կարող են մտածել այլ կայքերի ջերի ղու եր

տալու մասին մասն լ կարող աշխատել ուն ավորման վրա իշեցրեք նրանց որ ովանդակությունն ու ո ը նույնքան կար որ են որքան ավորումը

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

արող եք ոխել քարո արշվի ուղղվածությունը ընտրելով այլ խում րինակ կանայք երիտասարդ աշմանդա եր կրոնական ոքրամասնություն ռոմա ն ուներ թե խմ ի անդա երը ունեն մտություններ տեղեկատվական տեխնոլո իաների ոլորտում ապա

կայքի ավորումը կարելի անել կամ ծրա րով կամ լո ստեղծելու ա ատ արթակներով ին պի սիք են ը կամ ը Այս դեպքում կպա անջվի ավելի շատ ամանակ

ախված նրանից թե որքան ամանակ ունեք կարելի նա վար ության ավարտին խնդրել մասնակիցներին թվարկել իրենց ա նասիրելի ա նա սիրած կայքերը ա կարող նել նրանց տեսնել նոր նր ություններ որոնք ըստ նրանց կար որ են քարո արշավի ջը ավորելու առումով

թե կա ամանակ ապա որու քաղաքականության վերա երյալ քննարկումը կարելի սկսել ն ոքր խմ երի ա անվելը արող եք քննարկել կետերով նշել թե որոնք են կնա անություն

թողնելու ամար որումում րանցվելու պա անջի առավելություններն ու թերությունները արող եք նա վար ության ընթացքում վերլուծել ատելություն տարածող խոսքին շար ման

կայքը պատկերացնելով որ այդ քարո արշավը իրականացնում ենց եր խում ը

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

երլուծություն նա ատում ուլից ետո պատ ք նրանց վրոպայի խոր րդի ատելություն տարածող խոսքին շար ման մասին խրախուսեք նրանց ուսու ասիրել կայքը մասնակցել

արո արշավին իրենց երկրում մ երի մշակած կայքերի նախա ծերը կարող են իմք ծառայել քարո արշավի իրական կայք ստեղ

ծելու ամար Ան րա եշտ կլինի ի երել ոլոր խմ երի առաջարկած աղա արները որպես ի

անցային ար ակում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

150 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

վերջնա կան արդյունքը լինի արդեն ամ ողջ խմ ի մշակած աշխատանքը մասնակիցները դրանից ետո կարող են աշխատել կայքի ովանդակության վրա ա կարող լինել երկարա ամկետ ծրա իր ան րա եշտ կլինի ներ րավել մարդկանց որոնք մասնա իտական առումով կկարողանան նել ովանդակությունը առցանց տեղադրելու արցում ասնակիցները կարող են նա ստեղծել իրենց

խմ ի ջը սոցիալական դիայի կայքերից կում ա մասնակիցները կարող են ուսու ասիրել իրենց սե ական ամայնքում տար եր թնիկ խմ ե

րի ջ ոխ արա երությունների ներկա վի ակը ա կարելի սկսել տեղական ների ետ անդիպելուց

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐԻ ԹԵՐԹԻԿ

ննարկեք ետ յալ արցերը եր խմ ում րն եր ի ական թիրախ լսարանը րինակ երիտասարդները ամայնքի ոլոր անդա երը սպիտակ ծամասնության ներկայացուցի ները աշխար ը

րն եր քարո արշավի նպատակը ին պե ս մարդիկ կարող են անալ քարո արշավին ն քաղաքականություն եք նախատեսում որդե րել կնա անություններ տեղադրելու

արցում z արդիկ պե տք անպայման րանցվեն ն կնա անություն թողնելը z ն պիսի ն եր որու քաղաքականությունը կարո ղ են արդյոք մարդիկ րել ին

կցանկանան թե որոշակի կնա անություններ անընդունելի են

Ա

անցային ար ակում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 151

ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ՋԸ

ՍԻԴԼՖԻԼԴԻ ԱՎԱԳ ԴՊՐՈՑՄասնակցեք էթնիկական տարբեր խմբերի միջև փոխըմբռնման հետագա

խորացմանը և մարդու իրավունքներին նվիրված քարոզարշավին

Մեր բլոգըիդլ իլդի ավա դպրոցը առան նա ատուկ

ուշադրություն դար նում առողջ կրթական ջա-վայրում ջմշակութային ոխըմ ռնման վրա

արդալ ավելինիդլ իլդի ջանկյալ եկույցը ասայական ա

վասարության ան նա ողովի ար րա ույն կրթա-կան աստատություններում դրական ործողու-թյունների վերա երյալ վերջին խոր րդակցության արդյունքներով

արդալ ավելին

Այլ բաժիններ Ավա ուսուց ի

այտարարությունը եղական իշխանությունների այտարարությունը

աշտոնական աստաթղթեր

նտեսական ցուցանիշներ ի ակա րություն

աստեր

Քարոզարշավի մասին

եր քարո արշավը մշակվել

դպրոցում ամայնքում թնի-

կական տար եր խմ երի ջ

ոխըմ ռնման ետա ա խո

րացմանը նպաստելու նպատա-

կով ենք որդե րել ենք

պրոակտիվ մոտեցում դրական

կրթական ջավայր ապա ո-

վելու ամար ոլոր աշա-

կերտների ամար անկախ

ռասայական թնիկ կրոնական

կամ մշակութային ինքնու-

թյունից պատկանելությունից

արդալ ավելին

ՖորումԱյստեղ­դուք­կարող­եք­ասել­ինչ­կցանկանաք:­Մենք­հավատում­ենք­ազատ­խոսքին:­

Ամենաակտիվ քննարկումները՝

ե դու ր ալիս այն ին նք անում ենք

աքրեք եր դպրոցները ստորա րեք այստեղ

ավաքվեք նացեք եր տները

պիտակներն ընդդեմ խառը կրթական ամակար ի

նոր ավորում ենք իդլ իլդ

եղեք ենք ե ինք կան ել

ն պես կարող եք սովորել եթե ուղեղ ունեք

նողների ստորա րա ավաքը ընդդեմ ռասի

եղ ք այստեղ քննարկմանը մասնակցելու ամար

Ա

անցային ար ակում

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

152 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ա Ա

Համառոտ նկարագիր

Վարժությունը տեղի է ունենում երևակայական համացանցային ֆորումում: Մասնակիցները պետք է ողջունեն միմյանց՝ որոշակի խմբերի մասին առկա ընդունված կարծրատիպերի հիման վրա: Այս վարժության ընթացքում նրանք պետք է մշակեն ուղեցույց առցանց հաղորդակցության համար:

Ա ասի մ խտրականություն ամացանցային րա իտություն ողովրդավարություն մասնակցություն

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա Ա աս րոպեաս րոպե

Ա Ա ննարկել որոշակի խմ երի մասին առկա նախապաշարու երը այդ խմ երի դեմ ուղղված ատելություն պարունակող խոսքը

իտարկել վիրտուալ ո վիրտուալ շ ու երի տար երությունները շակել ուղեցույց առցանց աղորդակցության ամար

պ ուն ապավեն ղթեր րի ներ րատախտակ կամ որ նման ան ին ին արելի

ակցնել թղթերը Գրատախտակ մարկերներ ավականա ա տարածք

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

մ ի ոլոր անդա երի ամար նախապատրաստեք առան ին պրո իլներ տա ործեք ջ ի պրո իլները կամ կա ք ինքնուրույն

Այդ պրո իլներից յուրաքան յուրի նկարա րությունը րեք առան ին թղթի վրա ա նախապատրաստեք կպ ուն ապավեն այդ թղթերը մասնակիցների

ջքին ակցնելու ամար ասնակիցներից յուրաքան յուրի ամար նախապատրաստեք ատելություն

պարունակող խոսքի վրոպայի խոր րդի սա մանումը ե պետք այնքան տարածք որպես ի մասնակիցները կարողանան անար ել

շրջել սենյակով

ն կարծիք ունես իմ մասին

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 1

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝10-20

ԺԱՄԱՆԱԿ՝60 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 153

Ա

Ասեք մասնակիցներին որ պատկերացնեն որ իրենք ուտ ոլի ոկեյի կամ որ այլ սպորտա ի ամացանցային որումում են ացատրեք որ ոլորին կտրվի նոր պրո իլ նրանք այդ որումում անդես են ալու ենց որպես այդ ան ը ակայն ո ոք ի իմանալու թե ինքը ով

Ասեք մասնակիցներին որ նրանք պետք ներկայանան ողջունեն մյուսներին ննարկումը պետք շատ կար լինի մասնակիցները պետք տրված ամանակում ողջունեն նարավորինս շատ որու այցելուի

ացատրեք որ վար ության նպատակն ուսու ասիրել ասարակության տար եր խմ երի մասին առկա ընկալու րն ու նախապաշարու երը ր անդիպում են մյուս այցելուներին մասնակիցները պետք մտածեն թե ին մարդիկ կարող ին ասել առցանց ա ն տրված ինքնությամ մարդուն րինակ սպորտի արցեր քննարկող որումում ին կասեին աշմանդա ն ս ամորթ ա րիկացուն տարեց կնոջը այլն Անպայման որ մասնակիցները շ վեն մյուսների ետ իրենց իրական ինքնության դիրքից րանք ավելի շուտ պետք մտածեն այն կարծիքների մասին որ երակայում են ամացանցում որ են ներկայացնել այդ կարծիք ները

ար նեն կնա անությունները թույլատրելի են ո կին են ղադրի վար ության ընթացքում ն եցրած կնա անությունների ամար

ան նարարեք մասնակիցներին որպես ի րանցեն այն առերը որոնցով իրենց դիմում ին մյուսները ողջունելիս

ուրաքան յուր մասնակցի ջքին ակցրեք իրենց պրո իլի նկարա իրը այց այնպես որ նա տեսնի ոլորին տվեք մատիտներ թղթեր որպես ի րանցեն այն առերը որոնցով իրենց

ողջունում ին որոնք կապված են իրենց նոր ինքնության ետ Ասեք որպես ի սկսեն շրջել սենյակով անդիպելու իրար ողջունելու ամար տրամադրեք րոպե ամանակ րոպե անց ասեք մասնակիցներին որպես ի դադարեցնեն վար ությունը անեն իրենց տրված ինքնություններով թղթերը Անցեք երլուծություն նա ատում ուլին

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԳՆԱՀԱՏՈՒՄ 20 ՐՈՊԵ

ին վերլուծության նա ատման ուլին անցնելը ամո վեք որ մասնակիցները դուրս են եկել իրենց դերերից կսեք խնդրելով որպես ի ոլորը ասեն իրենց իրական անունները ան իրենց մասին Այնու ետ անցեք ետ յալ արցերին

z ր կը կարողացա վ ուշակել իր ինքնության որ ասպեկտ նդրեք որպես ի ացատ րեն թե ին ից ելնելով են այդպես կարծում նշեն իրենց ասված առերից քանիսը

z վ ավանե ց ով ավանե ց վար ությունը ն ո ւ Ասեք մասնակիցներին որպես ի ծանոթանան իրենց տրված ինքնությունների ետ

z Արդյոք նրանց արմացրել են ողջունելիս իրենց ուղղված որ արտա այտություններ z ն եք կարծում պրո իլները մոտ ին իրականությանը Արդյոք մարդիկ նման տեղեկություններ

կդնե ն իրենց աց պրո իլի վրա z ե շտ ր մյուսներին վիրավորական աներ ասելը այի ն պրո իլներ որոնց մասին վիրավորա

կան ան տնելը ավելի եշտ ր մյուսների ա մատ z ն եք կարծում եթե սա իսկապես տեղի ունենար առցանց արդյոք ավելի եշտ ր լինի

ն կարծիք ունես իմ մասին

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

154 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

վիրավորկան աներ ասելը Այլ կերպ ասած եթե մարդը ի իկապես եր դիմացը կան նած լիներ վիրավորելը ավելի եշտ կլինե ր ն ո վ պայմանավորված այդ տար երությունը

Ա Ա Ա

ատ ք մասնակիցներին վրոպայի խոր րդի ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ նախա եռնած քարո արշավի մասին ներկայացրեք նրանց ստոր երված ատելություն պարունակող խոսքի սա մանումը

նդրեք նրանց արտա այտվել ետ յալ արցերի շուրջ ացատրեք որ դրանք ավելի մանրամասն կքննարկվեն խմ ային աշխատանքի ամանակ

ն եք կարծում ատելություն պարունակող խոսքը առցանց թույլատրելի պետք լինի թե ո ն ո ւ են մարդիկ մյուսներին ուղղված ատելություն պարունակող խոսք արտա այտում ն կարող եք առաջարկել դուք եր սե ական աղորդա րությունները վերա սկելու տեսանկյունից այնպես որ դրանք վիրավորական լինեն մյուսների ամար

ացատրեք որ մասնակիցները աշխատելու են ոքր խմ երում ո ի առցանց ործու նեությունը կանոնակար ելու ամար քանի ուղենիշ մշակելու ամար Առաջադրանքը կատարելու ամար տվեք նրանց րոպե այնու ետ ացրեք խմ երը ոլոր առաջարկները քննարկելու ամար

Գ Ա Ա

z անկանո ւմ եք կնա անել որ առաջարկ Արդյոք մյուսները նշե լ են ին որ աներ որ դուք մոռացել ինք

z ն եք կարծում կկարողանա ք ետ ել եր իսկ մշակած ուղենիշերին

Ա

z Այս վար ության ջ շատ կար որ ինքնությունների ընտրությունը կարող եք ամա պատաս խանեցնել անունները պրո իլները եր խմ ին ր աշխելու լինեք պրո իլները ավաստիացեք որ որ կին եք տվել ինքնություն որը մոտ իր իրական ինքնությանը

z ր ա անեք պրո իլները կարող եք մասնակիցներին ասել իրենց նոր անունները ր այլ ան նրանց ինքնությունների մասին ացա այտեք որդորեք որպես ի որ են պար ել

իրենց պիտակի վրա րվածը նա մյուս մասնակիցներից z ր ացատրելիս լինեք մասնակիցներին թե ին պետք անեն ուն որու ամանակ խոր ուրդ

Ատելություն քարո ող պարունակող սերմանող խոսքը ներառում արտա այտման ոլոր այն երը որոնք տարածում րա րում խրախուսում կամ արդարացնում են ռասայական ատելությունը այլատյացությունը րեատյացությունը կամ ատելության այլ երը որոնք ի ված են ան ան դուր

ողականության վրա ներառյալ ա րեսիվ ա այնականության թնոկենտրոնության միջոցով արտա այտվող ան անդուր ողականությունը ոքրամասնությունների ին պես նա ներ աղթյալների

ներ աղթյալների ընտանիքից սերող ան անց նկատմամա թշնամանքի խտրականության դրս որու երը

ախարարների կո տե վրոպայի խոր ուրդ

ն կարծիք ունես իմ մասին

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 155

տվեք որպես ի ացասական կնա անություններից ատ տա ործեն նա դրական ե ոք արտա այտություններ ար ա անեք որ կնա անությունները պետք ի ված լինեն այն պիտակների վրա րված նկարա րերի վրա ո դեպքում արտա այտեն իրական մարդու մասին իրենց իմացած տեղեկությունները ր ի թե տակար կլինի ն վար ությունը սկսելը տալ նրանց որոշ րինակներ

ղջույն սպորտս ն ատ տ ե ս ուտ ոլ խաղալու ամար սիր դու այ պանդուխտ ի ն ործ ունես այստեղ

z ար ությունից ետո ամո վեք որ որ կը իսկապես ի վիրավորվել կամ նեղացել վարության ընթացքում իր ասցեին ասված արտա այտություններից ի ուցե այս դեպքում ավելի իշտ կլինի ուղղակիորեն ջամտել արցնել վիրավորական արտա այտության եղինակին

արդյոք նա իսկապես այդպես կարծում z ավ կլինի եթե սենյակում լինեն սեղաններ որպես ի մասնակիցները կարողանան րառու եր

անել եթե դ վարանան դա անել շար վելու ընթացքում ա կարելի քանի դիտորդ ընտրել ովքեր են մասնակցի վար ությանը այց կ րանցեն արտա այտությունները դրանց ար ա անքները

z ր խմ երը կավարտեն ուղենիշեր մշակելը կարելի դրանք ակցնել սենյակով կ որպես ի ոլորը կարողանան ծանոթանալ մյուս խմ երի աշխատանքին

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

ար ությունը կարելի նա րավոր անցկացնել Այս դեպքում ան րա եշտ կլինի նախապատրաստել պրո իլների ջի ջ կամ րինակ կտրել դրանք դար նելով առան ին պրո իլներով ոքր քարտեր ուրաքան յուրին իր նոր ինքնությունը տալուց ետո ջքին ակցնելով տվեք նա ավելյալ կամ կամայական քարտ րանք պետք րեն իրենց ողջույնի տեքստերը դրանց ետ ում Այնու ետ արդեն րառումով քարտը կտրվի այդ քարտի վրա նշված պրո իլը կրող մասնակցին Այս թոդը ավելի լավ կարտացոլի այն արա երական անանունությունը որ մարդիկ ունեն առցանց սակայն ավելի երկար կտ ի

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցները կարող են շարունակել աշխատանքը ուղեցույցը մշակելու ուղղությամ ստեղ ծել կ ընդ անուր ուղեցույց ողջ խմ ի ամար Ավելի ուշ կարող եք անդրադառնալ ուղեցույցին արցնել թե ին պես անցնում ինքնավերա սկումը արող եք տեղադրել ուղեցույցը ատելություն պարունա կող խոսքին շար ման կայքում ա կարելի քարո արշավի կայքի իացեք քննարկմանը ա նում քննարկել ուղենիշերը այլ երիտասարդների ետ

թե որոշակի խմ երի նկատմամ դուք նկատում եք վառ արտա այտված արմատացած նախապաշարու եր կարելի այդ խնդիրներին անդրադառնալ ավելի թիրախային վար ությունների

ջոցով անոթացեք ucation­ ac րթական աթեթ ompass­ ող ացույց եռնարկներում նախապաշարու երի խտրականության խնդիրներին անդրադար ող վար ություններին րացուցի տեղեկությունների ամար տ ես

ն կարծիք ունես իմ մասին

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

156 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ալլա

արիքը

լես ու ի

իեր Ա

արիքը

իրում ամացանցային խաղեր

ի ել Ա

արիքը

աթեմատիկայի ա ային եմպիոն

տե ան Ա

արիքը

ուտ ոլի մար ի

ու ո Ա

արիքը

ենեսուելայից

րիս Ա

արիքը

անապար ային ոստիկան

ա նի

արիքը

ւնի իր սե ական ի նեսը

Ամլին Ա

արիքը

ոմալիից

ոնիա

արիքը

Գործա ուրկ

ան ի Ա

արիքը

ոմա ն ու

լավա Ա

արիքը

արսավիր

ի ա

արիքը

ո արար

ե եկա

արիքը

ւնի որոշակի մտավոր խնդիրներ

ո ան Ա

արիքը

ովայի վկա

տե ի

արիքը

ուլ

իանա

արիքը

աղում դպրոցի ուտոլի ավաքակա նում

իկարդո Ա

արիքը

ույնասեռական

եմ Ա

արիքը

րո եսիոնալ թենիսիստ

եվիդ Ա

արիքը

ատերա վետերան աշմանդամ

եոն Ա

արիքը

մամ ո որական իսլամում

ոուի Աարիքը

Աշխատում արեործական կա մա

կերպությունում

Ա

ն կարծիք ունես իմ մասին

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 157

ԱԳ Ա

Գ ԱՀամառոտ նկարագիր

Մասնակիցները լրացնում են սխեմա, որի միջոցով ցույց են տալիս իրենց անձնական նախապատվությունները՝ առցանց որոշակի տեղեկություններ տեղադրելու և կիսելու առումով: Այնուհետև քննարկում են, անձնական բնույթի տեղեկությունները առցանց տեղադրելու հարցում ավելի զգուշավոր լինելու հարցը:

Ա ասնավոր կյանք անվտան ություն ամացանցային րա իտություն կի երծանակում կի երնվաստացում

Ա ակարդակ

Ա Ա Ա Ա

անկացած

Ա Ա Ա րոպե

Ա Ա ասկանալ որ առցանց արա երությունները տար եր են լինում ա մանել ան նական նշա ող առցանց տեղեկություններ տեղադրելու

աղորդակցվելու ամար ար րացնել իրա եկությունը առցանց ան նական տվյալների մասնավոր

կյանքի պաշտպանությանը սպառնացող վտան ների վերա երյալ սովորել թե ին ջոցներ պետք եռնարկել ր մասնավոր կյանքը մարդու իրավունքները առցանց պաշտպանելու ամար

ջ ի սխեմայի րինակներ Գրատախտակին ակցվող թուղթ մարկերներ

Ա Ա Ա Ա

Ա Ա

Ա Ա Ա

ասնակիցներից յուրաքան յուրի ամար սխեմայի կական րինակ

արցրեք մասնակիցներին ին պես են նրանք պաշտպանում իրենց ան նական տվյալներն ու

մասնավոր կյանքը անծանոթների ետ շ վելիս րինակ առ տրի կենտրոնում Ան րա եշտու

թյան դեպքում տվեք ետ յալ ուշող արցերը

ն պես ես ա նվում ցանց նալիս

ՄԱԿԱՐԴԱԿԸ՝ 1

ՄԱՍՆԱԿԻՑ-ՆԵՐԻ

ՔԱՆԱԿԸ՝ՑԱՆԿԱՑԱԾ

ԺԱՄԱՆԱԿ՝40 ՐՈՊԵ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

158 Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ուք նույն կերպ եք ա նվում ին պես կ ա նվեիք եթե լողա նայիք ուք եր ջջայինի ամարը եր ակատին րո ւմ եք ուք մարդկանց ասում եք եր առցանց տարածք մուտք ործելու աղտնա առը

ացատրեք որ թե նման արցերի պատասխանները իրական կյանքի ամար ակն այտ են թվում առցանց նք նույն ուշավորությունը ենք դրս որում արցրեք մասնակիցներին ըստ իրենց նրանք առցանց նույնքան ուշադիր են ան նական տվյալները պաշտպանելու առումով որքան իրական կյանքում ացատրեք որ այս վար ությունը ցույց կտա թե ին տիպի տեղեկություններ ենք նք պատրաստակամորեն կիսում տար եր մարդկանց ետ ցանցում

ուցադրեք կամ նկարեք րատախտակին ջ ի սխեման մասնակիցների ետ քանի րինակի վրա դիտարկեք թե ին պես այն աշխատում որպես ի մասնակիցները այնու ետ

կարողանան կատարել առաջադրանքը ացատրեք որ պատասխանները պետք լինեն ան ատական քանի որ տար եր մարդիկ իրենց վերա երող տար եր տեղեկություններ են պատրաստ կիսել

վեք նրանց րոպե առաջադրանքը կատարելու ամար Այնու ետ ասեք որպես ի քննարկեն իրենց սխեման երկու երեք այլ մասնակիցների ետ րանք դա կարող են անել կամ պար ապես սենյակով շրջելով տար եր մարդկանց մոտենալով կամ դուք կարող եք նրանց ա անել ոքր խմ երի կախված ամանակից տարածքից մասնակիցների քանակից

խեմաները ա մատելուց ետո անցեք ընդ անուր խմ ային քննարկման

Գ Ա Ա

կսեք քանի ընդ անուր նույթի արցերից z այի ն արդյոք որ տեղեկություններ որ դուք պատրաստ իք կիսել ո կի ետ ն ու z այի ն տեղեկություններ որ դուք պատրաստ իք կիսել ոլորի ետ ննարկեք այս արցի

կապակցությամ խմ ում առկա տարա այնությունները եթե այդպիսիք կան z Արդյոք նկատեցի ք եր մյուսների սխեմաների ջ տար երություններ արո ղ եք ացատրել

այդ տար երությունները z ն եք կարծում ին ո ւ պետք ուշանալ եր մասին տեղեկությունները անծանոթներին

տրամադրելուց ն պիսի ետ անքներ դա կարող ունենալ z ն եք կարծում ին ո ւ պետք ուշանալ ուրիշների մասին տեղեկություններ տարածելուց z ր եղե լ որ եր մասին ուրիշները կիսեն որ տեղեկություն որ դուք իք ցանկանա արո ղ

դա դիտարկվել որպես եր մարդու իրավունքների ոտնա արում արո ղ դա տա ործվել առցանց ատելություն պարունակող խոսքը տարածելու ամար

ար ությունը ե րա ակեք մասնակիցներին արցնելով թե որքանով այն նեց նրանց ավելի լավ պատկերացում կա մել իրենց առցանց աղորդակցության մասին ն կետեր են կարող մասնակիցները առան նացնել որպես նկատառու եր որոնք պետք պարտադիր աշվի առնվեն առցանց տեղեկություններ տեղադրելուց առաջ

Ա

z խեման լրացնելու արդյունքում ավորված իրավի ակներից շատերը կարող են ունենալ իշտ պատասխաններ քանի որ մասամ կախված են ան նական նախասիրություններից

ն պես ես ա նվում ցանց նալիս

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով 159

ակայն կար որ տեղեկացնել մասնակիցներին այլ նարավոր վտան ների մասին որ կարող են ի այտ ալ եթե ան նական տվյալների առցանց պաշտպանության առումով եռնարկվեն ան րա եշտ ջոցներ թե իրենք ինքնուրույն ար րացնեն այդ արցը ապա դուք պետք նրանց ուշացնեք կի երնվաստացու երի ինանսական շա ա ործման վտան ների

մասին Ան նական տվյալների մասնավոր կյանքի անվտան ության նկատմամ անուշադիր վերա երմունքը ապես ծացնում այդ ռիսկերը ե ս Գլուխ ը կի երնվաստացու երի մասնավոր կյանք անվտան ություն թեմաների վերա երյալ ընդ անուր տեղեկություններին ծա նոթանալու ամար

z երլուծության նա ատման ամանակ կարող եք նշել որ առցանց ր մասնավոր կյանքի պաշտպանությունը կար որ մասամ անվտան ության նկատառու երից ելնելով այց նա ան ի ան եռն ելիության ար անապատվության տեսանկյունից ի ուցե եթե ախտը

պտա կիսա րկ ողոց դուրս ալով կամ ուրիշների մասին իմար արա տ կ նաանություններ անելով նք ուղղակիորեն ենք վտան ի սակայն ետո կարող ենք ղջալ դրա ամար Այն ովանդակությունը որ նք տեղադրում ենք ամացանցում շատ ավելի արատ քան ո վիրտուալ կյանքում ր կատարած քայլերը ա ախ այդ ովանդակությունը ջնջել նարավոր

Ա Ա Ա Ա Ա Ա

նայած վար ության ի ական շեշտադրումը սե ական ան նական տվյալների մասնավոր կյանքի պաշտպանությունն այնուա նայնիվ կարելի նա դիտարկել այլոց մասնավոր կյանքը ար ելու արցը րինակ կարող եք արցնել արդյոք մասնակիցները թույլտվություն վերցնում են ուրիշների

մասին տեղեկություններ տեղադրելուց առաջ ին ու դա կար որ Գլուխ ի ասնավոր կյանք անվտան ություն ա նի ընդ անուր տեղեկությունները կարող եք տա ործել այս արցը մարդու իրավունքների տեսանկյունից դիտարկելու ամար

ԳԱ Ա Ա ԱԳԱ Գ Ա Ա

ասնակիցները կարող են ար անա րել կ շա աթվա ընթացքում իրենց տեղադրած տարա ծած տեղեկությունները ի ն տիպի տեղեկություններ են նրանք տարածել որքա ն ծ ր նրանց լսարանը

արող են նշել ովանդակությունը ոլոր մանրամասներով ավելի շուտ կենտրոնանալով նրա վրա թե ին տիպի տեղեկություններ են կիսում սխեմայի ջ առան նացված տար եր խմ երի ետ ծնողներ ընկերներ ուսուցի ներ այլն րանք կարող են րանցել թե ին տիպի տեղեկություններ են տարածում իրենց մասին ին տիպի տեղեկություններ այլոց մասին

ն պես ես ա նվում ցանց նալիս

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

160

Ձեր ամենամոտ ընկերոջ

Առցանց «ընկերների»

Առցանց «ընկերների»

Մոր հոր խնամակալի

Որևէ մեկի, ում չեք վստահում կամ սիրում

Համացանցով «նավարկող» որևէ մեկի

Առցանց

խաղերի խմբի

Ան նական լուսանկարներ

լ ասցե

ոլոր այն կայքերը որ եր այցելել եք

Գաղտնա առ լո ին անկային աշի երի

տվյալները

Առցանց մականունը

Ամ ողջ այն ովանդակությունը որ եր տեղադրել եք րոնական քաղաքական

ամո մունքները

ջջայինի ամարը

եր արա երություններըսեռական կյանքը Այն մարդկանց անունները ում

դուք եք սիրում վստա ում

եր անվայելարարքները

ւ մ ետ եք կիսվում րինակներ

Ձեր ամենամոտ ընկերոջ

Առցանց «ընկերների»

Առցանց «ընկերների»

Մոր հոր խնամակալի

Որևէ մեկի, ում չեք վստահում կամ սիրում

Համացանցով «նավարկող» որևէ մեկի

Առցանց

խաղերի խմբի

Ան նական լուսանկարներ

լ ասցե

ոլոր այն կայքերը որ եր այցելել եք

Գաղտնա առ լո ին անկային աշի երի

տվյալները

Առցանց մականունը

Ամ ողջ այն ովանդակությունը որ եր տեղադրել եք րոնական քաղաքական

ամո մունքները

ջջայինի ամարը

եր արա երություններըսեռական կյանքը Այն մարդկանց անունները ում

դուք եք սիրում վստա ում

եր անվայելարարքները

Ա

ն պես ես ա նվում ցանց նալիս

161

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԳԼՈՒԽ 5

Ա

Ատելություն տարածող առցանց խոսք 162 արդու իրավունքներ 170 Արտա այտման ա ատություն 176 ասի մ խտրականություն 183 Ան նական կյանք անվտան ություն 189 ողովրդավարություն մասնակցություն 193 արո արշավի ռա մավարություններ 199 ամացանցային րա իտություն 203 ի երնվաստացում 213 վրոպայի խոր ուրդը ատելություն տարածող առցանց խոսքը 218

162

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.1 ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔ

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՍԱՀՄԱՆՈՒՄԸ

Ատելություն պարունակող խոսքը ա վադեպ կարելի նութա րել անշանակ նա ատական նե րով արծիքները տար եր են ին պես դրա դասակար ման այնպես լ լուծման եղանակների վերա երյալ արակարծությունները մասամ պայմանավորված են նրանով որ այս երկու արցերը ի ակում ասին են դիտարկվում եթե որ արտա այտություն դասակար վում որպես ատելություն պա

րու նակող խոսք ապա թվում թե դա ինքնըստինքյան ենթադրում դրա դեմ ուղղված որոշակի որ ծողություն սկ եթե այդպիսի ործողություն նախատեսված ապա նք ամարում ենք որ դա

ընդունելի կամ առնվա ն անդուր ելի ա նշանակում որ այն սա մանումը որ նք կիրառում ենք պետք ուշի թե եր ործելու ամանակը

ան մարդիկ ովքեր դեմ են ատելություն պարունակող խոսքի դեմ ործողություններ եռնարկելուն քանի որ ամարում են որ դա արտա այտման ա ատության անընդունելի սա մանա ակում

րա նից ելնելով նրանք կիրառում են ատելություն պարունակող խոսք ակերպումը այն դրա ա նածայրա եղ դրս որու երի նկատմամ րինակ եր նման արտա այտությունը պարու նակում ուղղակի սպառնալիք մարդու կյանքին կամ անվտան ությանը Այս եռնարկի շրջանակներում կիրառվում վրոպայի խոր րդի սա մանումը որը եր ույթների շատ ավելի լայն շրջանակ ներառում ատելություն պարունակող խոսք ակերպման ջ Այս եռնար կում որդե րված մոտեցու երի տրամա անությունը ուշում որ սա մանմանը ամապատասխանող ցանկացած դրս որման առն ությամ ան րա եշտ եռնարկել որ ործողություն ի նույն

ամանակ ան րա եշտ աշվի առնել որ որ ան եռնարկելը պետք նշանակի խոսքի սա մանա ակում կամ դրա ար ելում կան ար ա անքելու ա մաթիվ այլ եր արո արշավի ռա մա վարության մասին ընդ անուր տեղեկություններ ա նում մանրամասնորեն քննարկվում են ենց այդ եղանակները Այս լխի վերջին ա նում ներառված են ատելություն պարունակող խոսքի դրս որու երը դասակար ելու նա ատելու մոտեցու եր ակայն ն դրան անցնելը ան րա եշտ ասկանալ թե

Ատելություն քարո ող պարունակող սերմանող խոսքը ներառում արտա այտման ոլոր այն երը որոնք տարածում րա րում խրախուսում կամ արդարացնում են ռասայական ատելությունը այլատյացությունը րեատյացությունը կամ ատելության այլ երը որոնք ի ված են ան անդուր ողականության վրա ներառյալ ա րեսիվ ա այնականության թնոկենտրոնության միջոցով արտա այտվող ան անդուր ողականությունը ոքրամասնությունների ին պես նա ներ աղթյալների ներ աղթյալների ընտանիքից սերող ան անց նկատմամ թշնամանքի խտրականության դրս որու երը

Եվրոպայի­խորհուրդ,­ ախարարների­կոմիտե,­Առաջարկություն­ o.­ 9 ­

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

163

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ին ու պետք պայքարել ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ արդյոք կա նման ան րաեշտություն ստ որոշ կարծիքների ամացանցը կարող ինքնուրույն կար ավորել այս խնդիրները որ առնվա ն այս տարածքում պետք թույլ տալ որպես ի խոսքը դրս որվի անար ել

ԻՆՉՈՒ՞ ՊԵՏՔ ՊԱՅՔԱՐԵԼ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ ԴԵՄ

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԸ ՎԻՐԱՎՈՐՈՒՄ ԵՎ ՆԵՂԱՑՆՈՒՄ

առերը նեղացնում վիրավորում են իրավորում նեղացնում նա ատելությունը Ատելություն պարունակող խոսքը լուրջ խնդիր կարող դիտարկվել որպես մարդու իրավունքների ոտնա արում Ատե լություն պարունակող առցանց խոսքը դրա ո վիրտուալ դրս որու երից նվա մտա ո ի խնդիր

սակայն այն շատ ավելի դ վար ացա այտվում դրա դեմ շատ ավելի արդ պայքարելը

ՎԵՐԱԲԵՐՄՈՒՆՔԸ ՍՆՈՒՑՈՒՄ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Ատելություն պարունակող խոսքը վտան ավոր ո այն որով ետ ինքնին արդեն իսկ աս ասցնում այլ նա կարող երել մարդու իրավունքների ավելի լուրջ ոտնա արու երի ներառյալ ի իկական ռնությունը թե ատելություն պարունակող առցանց խոսքը վերա սկվի ստանա

ար ա անք ապա այն իր երթին կա դի ո վիրտուալ տարածքի վրա ավելի շատ րա րելով ռասայական լարու երը խտրականության ու վիրավորանքների այլ տեսակները Ատելության նարավոր ասների վտան ը ծանում նա վիրտուալ աշխար ում դրա արա տարածվելու ատկության աշվին

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԸ ԶՈՒՏ «ԲԱՌԵՐ» ՉԵՆ

ամացանցը նարավորություն տալիս արա տար եր ա ա երով աղորդակցվելու ամար այդ թվում սոցիալական դիայի առցանց խաղերի ջոցով Այդ շ ումը ա ախ անանուն Ատելությունը առցանց կարող արտա այտվել տեսանյութերի լուսանկարների ին պես նա դրա ա նից տարածված տեքստային տար երակներով եսալսողական տար եր ա ա երով կամ դրանց ամադրությամ արտա այտված ովանդակությունը շատ ավելի ծ ա դեցություն թողնում մարդկանց իտակցական ենթա իտակցական պատկերացու երի վրա

ԱՏԵԼՈՒԹՅԱՆ ԹԻՐԱԽԸ ԵՎ ԱՆՀԱՏՆԵՐՆ ԵՆ, ԵՎ ԽՄԲԵՐԸ

Ատելության առցանց դրս որու երի թիրախը կարող են լինել որոշակի խմ եր ովորա ար դրանք այն խմ երն են որոնք այս կամ այն պատ առով արդեն իսկ խոցելի են ին պես րինակ ապաստան

Ատելություն պարունակող խոսքի վրոպայի խոր րդի սա մանումը ներառում արտա այտման ոլոր երը այլ կերպ ասած ո այն ուն խոսքը այլ նկարները տեսանյութերը առցանց ործունեության այլ երը ետ ա ար կի երատելությունը դա նա ատելություն պարունակող

խոսքն

Քանի՞­ ձև­ կա­առցանց­«ատելու»­համար:

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

164

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

այցողները կրոնական ոքրամասնությունները աշմանդա երը ի նույն ամանակ ետ ետե շատանում են նա ան ատների

դեմ ուղղված ատելության դրս որու երը ր ե դա ունենում ա կա տա րական ավարտ ին պես կի երնվաստացման որոշ այտնի րի նակների դեպքում եր նման վերա երմունքի արդյուն քում ո երը ինքնասպանություն ործեցին Ատելություն պարունակող

խոսքը սպառնում նա այն ան ատների անվտան ությանն ու ինքնա վստա ությանը որոնք իրենց ամարում են թիրախավոր վող խմ երի անդա եր

ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ ԴԺՎԱՐ ՎԵՐԱՀՍԿԵԼ

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքը ավելի շատ են անդուր ում քան դրա ո վիրտուալ տարերակը այն շատ ավելի քի վերա սկվում ման վարքա իծ դրս որողների ամար շատ ավելի եշտ անվտան իրենց վիրավորանքները ասցնել առցանց որով ետ այդպես նրանք կարող

են թաքնվել իրենց ան այտ ինքնության դիմակի ետ ում

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ ԱՐՄԱՏՆԵՐԸ ՇԱՏ ԽՈՐՆ ԵՆ

Այն վերա երմունքը սոցիալական լարու երը որոնք պատ առ են անդիսանում ատելություն պարունակող առցանց խոսքի ամար խորը արմատներ ունեն ասարակության ջ սովորա ար նույնն են ին իրական կյանքում ատելություն պարունակող խոսքինը որ ելով լուծու եր տնել առցանց ատելության դրս որու երի դեմ նք նա նպաստում ենք իրական կյանքում արտա այտվող ատելության դրս որու երի նվա եցմանը

ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ ԿՂԶԻ Չ

Առցանց ակտիվությունը ա ռելի ծավալների ասնում ամանակակից ասարակության նորոշի ատկություններից կն սակայն այն պետք դիտարկվի որպես արթություն ուր նորմալ մարդկային վարքա ծի կանոնները պետք ործեն արդկանց վիրտուալ ոյությունը սերտորեն կապված նրանց իրական ոյության ետ րանց կյանքի այս երկու ոլորտները մյանցից անջատ են ընդա նը վիրտուալ աշխար ը դար ել իրական աշխար ի կար որ մասերից կը Ատելություն պարունակող առցանց խոսքը ա ախ ետ անքներ ունենում ա ն րյա կյանքում մարդիկ

ացմունքները որ առությունները դինա կան նույնն են առցանց իրական կյանքում

ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ ԴԵՌ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴ

ատ առու երով ր պատկերացու երը իտելիքը վիրտուալ աշխար ի մասին շատ ավելի թերի են քան իրական կյանքի մասին վ կար որ որ սա ավասարապես վերա երում նա րենքներին կանոնակար երին որոնք սովորա ար ստեղծվում են անընդունելին ընդունելին սա մանելու ամար Առցանց ործունեությունը պետք դիտարկվի նույն ամընդ անուր ար եքների լույսի ներքո որոնցով

նք առաջնորդվում ենք իրական կյանքում ացի այդ այդ ործունեությունը պետք կանոնակար վի նույն րենսդրությամ մասնավորաես այն պետք ենթարկվի արդեն ոյություն ունեցող մարդու

իրավունքները երաշխավորող րենքներին

Առցանց­ասե՞լ­եք­ինչ­որ­բա­ներ,­ որ­ իրական­ կյանքում­չէիք­ասի:­­սկ­եթե­ենթա­դրեիք,­որ­ձեր­ինքնությունը­անհայտ­կմնա,­կասե՞իք:

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

165

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ ԿԱՐՈՂ ԼԻՆԵԼ ԱՎԵԼԻ ԼԱՎԸ:

ամացանցը կլինի այնպիսին ին պիսին այն կդար նեն մարդիկ ո ավել ո պակաս վ ին պես իրական ասարակության մեջ այնպես լ ամացանցում երակայող են դառնում վարքա ծի այն տեսակները որոնք ընդունելի են այսինքն եռք են երում նոր կար ավի ակ ենք պետք կարողանանք ավորել առցանց վար քա ծի ընդունելի տեսակների տեսլական Ավելին պետք աշխա տենք անել այնպես որպես ի ընդունված դառնա ենց այդ տեսլականին ամապատասխանող վարքա իծը դուրս մղելով ան ցան կալի դրս որու երը ա նշանակում որ նք որպես քաղաքա ցի ներ երի տասարդներ պետք շա ա ր ռված լինենք մասնակցել ամացանցի կառավարման ին պես նա թույ լատրելին անթույլատրելին որոշելու ործընթացներին

ԱՆՊԱՏԺԵԼԻՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՆԱՆՈՒՆՈՒԹՅԱՆ ԱՌԱՍՊԵԼԸ

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքը տարածվում ծավալվում կող ց քանի որ թերանա ատվում մարդկանց վրա դրա կործանարար ա դեցությունը մյուս կող ց առցանց սոցիալական աղորդակցության մասին շրջանառվող երկու ի ական առասպելների անպատ ելիության

անանունության շնոր իվ Առցանց ցանկացած ործողության եղինակին կամ ջնորդին վաղ թե ուշ նարավոր այտնա երել ա ն ին կախված նրանից թե իրավապա մար նները որքանով ետ ողական կլինեն Այնուա նայնիվ այդ թյուր պատկերացումը թե նարավոր ատելություն

պարունակող ովանդակություն տեղադրել կամ ուրիշի տեղադրած նյութը տարածել առանց ետք թողնելու նպաստում նման վարքա ծի դրս որմանը իրավի ակը այլ կլիներ եթե րինա անցը իմանար որ իր անունը ոլորի ամար ասանելի կլինի Անանունության ետ ալիս նա անպատ ելիության ացումը Ատելություն պարունակող խոսք տարածողները ուցե տեղյակ են որ իրենց ործողությունները րինական են անարդար են կամ ան արոյական սակայն ամո ված են որ իրենց ո ին ի սպառնում Անպատ ելիությունը նույնպես առասպել քանի որ իրականում անդամ երկրներից շատերում ատելություն պարունակող խոսքը կարող ավարար իմք անդիսանալ ղադրանքներ ներկայացնելու ամար

վ անանության անպատ ելիության առասպելներին ան րա եշտ ար ա անքել նպաստել դրանց մասին շմարիտ պատկերացու երի ավորմանը

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ

ՎԱՏ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ, ԱՎԵԼԻ ՎԱՏ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ

Ատելություն պարունակող խոսքին ար ա անքելիս ան րա եշտ իտակցել որ այն ունի որոշակի աստի անակար նայած ատելության ոլոր արտա այտություններն լ որոշ առումով ացասական եր ույթ են այնուա նայնիվ դրանց որոշ տարատեսակները կարող են լինել մյուսներից վատը րինակ եթե դրանք ավելի վիրավորկան են ա դում են մարդկանց ավելի ծ խմ երի վրա ավելի սուր ար ա անք են առաջացնում աս ասցնելու ավելի ծ ավանականություն ունեն այլն

րոշ որու եր վե կայքեր ունեն իրենց սե ական մշակույթը

նչպե՞ս­ կարող­ են­ երի­տա­սար­դները­ օգնել­ ստեղծել­իրենց­ համար­ նախընտրելի­համացանցային­մշակույթ:­

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

166

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

Ատելություն պարունակող խոսքին ար ա անքելիս ան րա եշտ սա աշվի առնել քանի որ կախված արտա այտված ատելության աստի անից ոխվում նա ար ա անքը Ատելություն պարունակող խոսքի պատշա պատասխանը պետք լինի արտա այտման ա ատությունը ա ից ավել սա մանա ակող այց պետք լինի ամա ա այն ասին որ պատ առում կամ կարող պատ առել ետ յալ ցանկը ներառում որոշ կար որ ա անիշեր որոնք ան րա եշտ աշվի առնել դրս որու երից յուրաքան յուրը նա ատելիս

ԱՐՏԱՀԱՅՏՈՒԹՅԱՆ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ՏՈՆԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ատելության որոշ արտա այտություններ ավելի ծայրա եղ են ներառում են ավելի վիրավորական առեր եր ե կարող են նա

ործողության կո պարունակել Ատելություն արտա այտող խոսքի աստի անակար ի մյուս ծայրում թեթ վիրավորանքներն են ընդ անրացու երը որոնք որոշակի խմ երին կամ ան ատներին ներկայացնում են վատ լույսի ներքո կարող են կեղծ լինել

իայն ովանդակության տոնայնության իման վրա ետ յալ արտա այտությունները կարելի պայմանականորեն դասակար ել այսպես

Գործնականում շատ դ վար առան նացնել ովանդակությունն ու տոնայնությունը ընդ անուր ամատեքստից Այս արտա այտությունների դասակար ումը կարող ոխվել այլ ործոնները ստոր աշվի առնելու դեպքում րինակ ներ աղթյալների մասին կնա անության ա դեցությունը կարող շատ ավելի ասակար լինել ենց այն պատ առով որ խոսքը ա ավոր

ԱՐՏԱՀԱՅՏՈՒԹՅԱՆ ՀԵՂԻՆԱԿԻ ՄՏԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Արտահայտման­ ազատու­թյան­ և­այն­ սահմանափա­կելու ­ օրինական­ պատ­առների­ մասին­ հավելյալ­տեղեկություններ­ կարելի­ է­գտնել­էջ­1 6­ում:.

եր աղթյալները պատմականորեն վատ ա դեցություն են ունեցել

աշմանդա երը քամում են

պետությունը

ե րը մարդ կենդանի

ու քած ես ս քե վաղը ռնա արելու եմ

Ավելի վիրավորկան կամ սպառնալից

ատակ ընկերոջը րված ան նական

լ նամակից

Գրվել ին որ կի եյս ուքյան ջին

իմանալով որ այդ ան ը նույնասեռական

Վատ Ավելի վատ

Գեյերին պետք է

ոչնչացնել:

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

167

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ա ախ ատկապես առցանց մարդիկ ասում են ին որ աներ առանց ին պես արկն մտածելու ինում այնպես որ նք վիրավորում ենք որ կին առանց նման մտադրություն ունենալու ետո ղջում ենք նույնիսկ ետ ենք վերցնում ր խոսքերը երված րինակներում երկու

արտա այտություններն լ ան անդուր ող են վիրավորական սակայն դրանցից կն ասվել ենց վիրավորելու նպատակով Այս երկու դեպքերի ար ա անքը պետք տար երակված լինի

ԹԻՐԱԽՆԵՐԸ ԿԱՄ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԹԻՐԱԽՆԵՐԸ

ան խմ եր ան ատներ որոնք ավելի խոցելի են որոշակի քննադատության տեսակետից ա կարող պայմանավորված լինել մասնավորապես նրանով թե ին պես են նրանց վերա երվում ասարակության ջ ընդ անրապես ին պես են նրանց ներկայացնում լրատվա ջոցները կամ

ուցե որով ետ որոշ ան նական ան ամանքներից ելնելով նրանք այնքան լ են կարողանում պաշտպանվել րինակ մա դականներին ուղղված որ վիրավորական մականունը շատ ավելի վատ ա դեցություն կարող ունենալ այն երկրներում ուր նակ ության ծամասնությունը մա դականներ են նույն տրամա անությամ քրիստոնյաները ավելի վտան ված են ում իրենց եր իրենք են ոքրամասնությունը ամարվում որ երեխաները ատուկ ուշադրության պաշտպանության կարիք

ունեն րեթե ոլոր ասարակություններում Ատելություն պարունակող խոսքը ի ականում ուղղված այս ա նի սկ ում երված սա մանման

ջ ներառված խմ երի դեմ սակայն ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ կարող դառնալ ցանկացած մարդ նույնիսկ եթե նա ի մտնում թվարկված ան անդուր ողականության թիրախ խմ երից որ կի ջ

ետ յալ րինակը ցույց տալիս թե ին պես կարող տար եր խմ երի մասին ասված նույն արտա այտությունը ունենալ ոլորովին այլ ա դեցություն րկրորդը շատ ավելի վատ ա դեցություն կարող ունենալ

ՀԱՄԱՏԵՔՍՏԸ

րոշակի արտա այտության ամատեքստը դա այն պատմական մշակութային ան ամանքներն են որոնք շրջապատում են ատելության տվյալ արտա այտությունը Այն կարող ներառել նա այլ ործոններ ին պես րինակ ջոցը թիրախ լսարանը ոյություն ունեցող լարվածությունը նախապաշարու երը արտա այտության եղինակի եղինակությունը կար ավի ակը այլն

ոլոր րեաները լատ ողասեր

արա ործներ են

աղաքական ործի -ները լատ ողասեր

արա ործներ են

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

168

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ԿԱՄ ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ատելություն պարունակող արտա այտությունը նա ատելիս դրա նարավոր ար ա անքը որոշելիս ա նակար որ նկատառու երից կը դա այն իրական կամ նարավոր ա դեցությունն որ այդ արտա այտությունը կարող ունենալ ան ատների խմ երի կամ ընդ անրապես ասարակության վրա Այն թե ին պես արտա այտությունը իրականում ա դել ան ատի կամ խմ ի վրա ա ախ ավելի կար որ քան այն թե ին են մյուսները կարծում դրա ա դեցության մասին րինակ եթե երեխային ա ա անց ան ան ստացնում են ին որ կնա անություններ որոնք այդ կնա անությունների եղինակները նութա րում են որպես ընկերական կատակներ պատ առվող իրական ցավը շատ

ավելի կար որ քան նրանց թույլ տալը որպես ի ա ատ արտա այտվեն

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ, ԿԻԲԵՐԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔԸ

նայած այն ան ամանքին որ այս եռնարկի ի ական շեշտը իրավական ջոցների վրա այնուա նայնիվ ան րա եշտ նշել ատելություն պարունակող խոսքի որոշ իրավական ար ելքներ

z ամա այն Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին միջազգային դաշնագրի ոդված ի Ա ային ռասայական կամ կրոնական ատելության ցանկացած քարոություն որն իրենից ներկայացնում խտրականության թշնամանքի կամ ռնության րա րում ար ելվում րենքով

z ամա այն Ռասայական խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին միջազգային կոնվենցիայի ոդված ի ռասայական խտրականություն տարածող կամ րա րող որ քարո ական ործունեություն ան րինական

z Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի ոդված ը պաշտպանում արտա

Տեղադրվել է 16 ամյա մի երիտասարդի անձնական բլոգում, որը շատ քչերն են

ընթերցում :

Վարչապետի ելույթի ձայնագրությունը, որը տեղադրվել է բոլոր խոշոր լրատվամիջոցների կայքերում

եր աղթյալները պատմականորեն

ասակար ա դեցություն են ունեցել

եր աղթյալները պատմականորեն

ասակար ա դեցություն են ունեցել

Վատ Ավելի Վատ

արդու իրավունքների մար դու իրավունքները երաշխավորող րենսդրության վերա երյալ ավելյալ տեղեկություններ կարելի

տնել լուխ ում

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

169

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

այտման ա ատությունը սակայն նարավորություն տալիս այն սա մանա ակել այլոց եղինակությունը կամ մարդու իրավունքները պաշտպանելու ամար ին պես նա շարք այլ

պատ առներով Այս ոդվածը նարավորություն տալիս անդամ պետություններին իրենց երկրներում ար ելել ատելություն պարունակող խոսքի որոշակի դրս որուն ր

z ոնվենցիայի ոդված ը ար ելում ցանկացած ործողություն որի նպատակն կոնվենցիայով նախատեսված որ իրավունքի կամ ա ատու թյան ա րաշա ումը Այս ոդվածը նա կիրառվում ատե լու թյուն պարունակող խոսքի որոշ տարատեսակների նկատ մամ կառավարությունների կիրառած ար ելքները րինականացնելու ամար

վրոպայի խոր րդի կող ց մշակված այս արցի ետ առն վող ս կ ջա ային իրավունքի ործիք ի եր անցա ործությունների մասին կոնվենցիան նա այտնի որպես ուդապեշտի

կոնվենցիա թ ի եր անցա ործությունների մասին վրոպայի խոր րդի կոնվենցիան այս արցը կար ավորող ակ պարտավորեցնող ջա ային աստաթուղթն Այն ծառայում որպես

ուղեցույց ի եր անցա ործությունների դեմ յուրաքան յուր երկրում ամապար ակ ներպետական րենսդրության մշակման ամար ին պես նա ջա ային ամա ործակցության ա ա պայ

մանա իրը ստորա րած անդամ պետությունների ամար ի եր անցա ործությունների մասին կոնվենցիայի րացուցի ար անա րությունը վերա երում ամակար ային ամակար երի ջոցով ռասիստական կամ այլատյացության նութա իր ունե

ցող արարքները քրեականացնելուն անդիսանում կամընտրական ար անա րություն որը կարող են ստորա րել ոնվենցիայի կողմ անդիսացող պետությունները Այն սա մանում ռասիստական այլատյացական նյութը որպես րավոր նյութ որ նկար կամ աղա արներ տեսություններ ներկայացնող որ այլ ա ա որը խրախուսում խթանում րա րում

ատելություն խտրականություն կամ ռնություն ան երի կամ ան անց խմ երի նկատմամ ռասայական պատկանելության մաշկի ույնի ծա ման կամ ա ային թնիկ կամ կրոնական պատկանելության իման վրա եթե որպես շար առիթ տա ործվել իշյալ ործոններից որ

կը Ար անա րությունը անդամ պետություններից պա անջում որոշակի ջոցներ եռնարկել որոնց նպատակն ռասիստական կամ այլատյացության նույթ ունեցող ործողությունների ար

ելումը քրեականացումը ի եր անցա ործությունների արցերով աղվող ո տեն ոնվենցիայի կողմ անդիսացող պետությունների ներկայացուցի ներին պար երա ար ավա քում

անդամ պետություններում կոնվենցիայի կիրառման աջակցության միջոցառումների շուրջ խոր րդակցություններ անցկացնելու նպատակով

Դուք­գիտե՞ք,­թե­ձեր­երկրում­

ատելություն­ պարունակող­

խոսքի­ որ­ տեսակներն­ են­

արգելված:­

Ատելություն տարածող առցանց խոսքը

170

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.2 ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ

արդու իրավունքները առն վում են ատելություն պարունակող խոսքի ետ շարք երով րավական տեսանկյունից շարք մարդու իրավունքներ կապված են ին պես ատելություն պարունակող խոսքի որոշ տեսակների այնպես լ այն ար ելելու սա մանա ակելու որ երի ետ Ար եքների տեսանկյու նից ատելություն պարունակող խոսքի րեթե ոլոր դրս որու երը խում են ռասիստական կամ խտրա կան վերա երմունքից իսկ դրանք երկուսն լ մարդու իրավունքների տեսանկյունից մտա ո ի խնդիրներ են ն վերա երում կրթությանը դրա լայն իմաստով ապա այս դեպքում լ մարդու իրավունքները առաջարկում են ատելություն պարունակող խոսքը ասկանալու դրա դեմ առցանց պայքարելու ա նաարդյունավետ ա ա երից կը Այս ա նում ընդ րկված են որոշ ընդ անուր տեղեկություններ մարդու իրավունքների ի արար սկ ունքների մարդու իրավունքները երաշխավորող պաշտպանող րենսդրության ին պես նա այն արցի շուրջ թե ին պես կարելի կիրառել մարդու իրավունքները ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարում ի քանի կոնկրետ իրավունքներ որոնք ուղղակիորեն կապված են ատելու թյուն պարունակող առցանց խոսքի ետ ներկայացված են այլ ա իններում

Ի՞ՆՉ ԵՆ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ

ոլոր մարդիկ ծնվում են ա ատ ու ավասար իրենց ար անապատվությամ իրավունքներով

­­­­­­­­­­­­­­­Հոդված­1,­Մարդու­իրավունքների­համընդհանուր­հռչակագիր

Հիմնական փաստերը

արդու իրավունքները ջա այնորեն ընդունված ստանդարտներ են որոնց իմքում ընկած են շարք ամամարդկային ար եքներ որոնց շուրջ ամա այնության են եկել աշխար ի ոլոր կառավարությունները

արդու իրավունքների իմքում ընկած այն աղա արը որ ոլոր մարդիկ ար անի են ար անքի որ ո ոք պետք ենթարկվի անմարդկային տառապանքների Այս առումով ոլոր մարդիկ ավասար են նրանց արժանապատվությունը­պետք ամարվի ի արար ար եք

արդու իրավունքները առարկայացվել են միջազգային­իրավունքի ջոցով պարտավորություններ ստեղծելով աշխար ի ոլոր կառավարությունների ամար առավարությունները պարտավոր են ապա ովել որպես ի յուրաքան յուր ան ատի առաջնային պա անջները ավարավեն ներառյալ ան ի ար անապատվության պա անջը

արդու իրավունքները են ապա ովում ա ն տեսակի ասից ցավից երծ շռայլ կյանք րանք ապա ովում են ա ային նվազագույն­ստանդարտները, որոնք սա մանում են թե ին ան րա եշտ մարդուն ար անապատիվ ապրելու ամար

Գրեթե ոլոր մարդու իրավունքները կարող են սահամանփակվել­ որոշակի ան ամանքների պարա այում եթե դա ան րա եշտ մյուսների իրավունքները կամ ամ ողջ ասարակությունը պաշտպանելու ամար րոշ մարդու իրավունքներ րինակ կյանքի իրավունքը անմարդկային

ստորացուցի վերա երմունքից ա ատ ապրելու իրավունքը են կարող սա մանա ակվել որ պարա այում

արդու իրավունքներ

171

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ՕՐԵՆՔԸարդու իրավունքները ներմուծվել են տար եր իրավական ամակար երի ջ տար եր մակար

դակներում ստեղծելով պարտավորություններ կառավարությունների ամար արդու իրավունքների ի ական ործիքները դրանցով կար ավորվող շարք իրավունքներ ցուցադրված են ջ ի

սխեմայի ջոցով

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՄԱԿԱՐԴԱԿՈՒՄ

Միավորված ազգերի կազմակերպությունը Ա մշակել շարք մարդու իրավունքների ամաայնա րեր որոնք սա մանում են կառավարությունների պարտականությունները ան ատների

նկատմամ րանցից ա նակար որներն են z ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր ն ստեղծվել

թ ան ջապես րկրորդ ամաշխար ային պատերա ց ետո Այն ընդունվել աշխար ի ոլոր կառավարությունների կող ց ներառել այն ոլոր ի ական իրավունքներն ու ի արար սկ ունքները որոնք այնու ետ արտացոլվել են մարու իրավունքների մասին ոլոր ամա այնա րերում

z Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին միջազգային դաշնագիրը ընդունվել Ա ի Գլխավոր ասամ լեայի կող ց թ Այն ընդլայնել ում

սա մանված իրավունքներից շատերը ին պես եր ում ջ ի սխեմայի վրա z Տնտեսական, սոցիալական և մշակութային իրավունքների մասին միջազգային դաշնագիրը

ընդունվել Գլխավոր Ասամ լեայի կող ց ի ետ ա ամանակ Այս դաշնա իրը անդրադառնում ի մյուս իրավունքներին տե ս ջ սխեման

ոլոր եվրոպական կառավարությունները ամա այնել են ար ել պաշտպանել իրա ործել ար դու իրավունքների ջա ային այտարարա րում ներառված իրավունքները րանք նա ստորա րել են ա մաթիվ այլ մարդու իրավունքների մասին ջա ային ամա այնա րեր ներառյալ րեխա ների

իրավունքների մասին Ա ի կոնվենցիան

ՏԱՐԱԾԱՇՐՋԱՆԱՅԻՆ ՄԱԿԱՐԴԱԿՈՒՄ

արդու իրավունքների եվրոպական շրջանակը ստեղծվել վերա սկվում առաջին երթին վրոպայի խոր րդի ավելի քի վրա ության կող ց

վրոպական մակարդակում կան երկու ի ական ամա այնա րեր որոնք կիսում են իրա վունքները նույն կերպ ին պես երկու ջա ային դաշնա րերը ընդ որում եվրոպական ա մաայնա րերը ավելի շուտ են ընդունվել

z Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան ընդունվել թ ներառում րեթե նույն իրավունքները ին ն արդու իրավունքների եվրոպական դատարանը ստեղծվել

թ որպես ի վերա սկի վրոպայի խոր րդի անդամ պետությունների կող ց ոնվենցիայի պա պանումը

z Եվրոպական սոցիալական խարտիան ընդունվել թ րեթե նույնությամ ներառում ում սա մանված իրավունքները Այս իրավունքները վերա սկում ոցալական

իրավունքների եվրոպական կո տեն որը քննում կառավարությունների ներկայացրած աշվետվությունները իսկ եր ե նա այլ դերակատարների ին պես րինակ ար ությունների ների

արդու իրավունքներ

172

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱԶԳԱՅԻՆ ՄԱԿԱՐԴԱԿՈՒՄ

ա մաթիվ երկրներում մարդու իրավունքների պաշտպանությունը ներմուծվել նա սե ական աային րենսդրության ջ թե այդպես ապա մարդու իրավունքների նարավոր ոտնա արու երի ործերը կարող են քննվել ա ային դատարաններում

Ի՞ՆՉ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ ՄԵՆՔ ՈՒՆԵՆՔ:

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԸ

արդու իրավունքները առն վում են ատելություն պարունակող խոսքին շարք տար եր մակարդակ ներում

ԴՐԴԱՊԱՏ ԱՌՆԵՐԸ

Ատելություն պարունակող խոսքի դրդապատ առներից են ացասական կարծրատիպերը ամա այն որոնց որոշ խմ եր կամ ան ատներ դիտարկվում են որպես ստորադաս տար երվող ար անքի ո ար անի արդու իրավունքները ոլոր մարդկանց դիտարկում են որպես հավասար ար անքի ավասարապես ար անի տրականության ացառումը ի արար սկ ունք արդու իրավունքների նկատմամ ար անքի ավորումը անապար ներից կն որը կապա ովի

ՄԻԱՎՈՐՎԱԾ ԱԶԳԵՐԻ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆ

ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԴԱՇՆԱԳԻՐ

• ա ատություն • խտրականության ացառում • արդար դատավարություն • ավաքերի

ա ատություն • կյանք • ստրկության ացառում • արտա այտման ա ատություն • խղ ի

ա ատություն • խոշտան ու երի ացառում • մասնավոր կյանքի իրավունք •

ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ, ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԵՎ ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՄԱՍԻՆ ՄԻՋԱԶԳԱԻՆ ԴԱՇՆԱԳԻՐ

• կրթություն • ար ություններ • աշխատանք • խտրականության ացառում • սոցիալական

ապա ովություն • արդար վար ատրություն • ավարար կենսամակարդակ • աջակցություն

երեխաներին • առողջապա ություն • մշակութային կյանք • նակարանային ոնդ •

ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ՍՈՑԻԱԼԱԿԱՆ ԽԱՐՏԻԱՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ԿՈՆՎԵՆՑԻԱ

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՀԱՄԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ՀՌՉԱԿԱԳԻՐ

ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

արդու իրավունքներ

173

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

որպես ի այն վերա երմունքը որ ընկած ատելություն պարունակող խոսքի իմքում նարավորություն ունենա ար ավա ելու

ԱՆՄԻՋԱԿԱՆ ԱԶԴԵՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ատելություն պարունակող խոսքի ա նածայրա եղ դրս որու երը ինքնին արդեն խտրականություն են մարդու իրավունքների ոտնա արում Ատելություն պարունակող խոսքը տարում լուսանցքայնացնում խարխլում մարդու ար անապատվությունը ա ախ այն մարդկանց ովքեր ար դեն իսկ այս կամ այն պատ առով խոցելի են Այն դեպքերում եր ատելություն պարունակող խոսքը ուղղված կոնկրետ ան ի դեմ ին պես րինակ կի երնվաստացման պարա այում այն կարող նա խախտել ան նական կյանքի իրավունքը կարող նույնիսկ դասակար վել որպես անմարդկային

ստորացուցի վերա երմունք ակայն ատելություն պարունակող խոսքը նա խարխլում ան ի ինքնավստա ությունը ար անապատվությունը բոլոր այն մարդկանց անվտան ության ացումը ովքեր իրենց նույնականացնում են թիրախավորվող խմ ի ետ

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՀԵՏԵՎԱՆՔՆԵՐԸ

թե ատելություն պարունակող խոսքը ա անար ա անք այն կ րա րի մարդու իրավունքների ետա ա խախտու եր ացասական կարծրատիպերը սրընթաց տարածում կ տնեն ասարակության ջ խմ երը ետ ետե ավելի կ կուսանան կլուսանցքայնանան ախու երն ու ասարակության

տար եր խմ երի ջ անջրպետը կ ծանա իսկ վիրավորանքներն ու սպառնալիքները ավելի կսաստկանան քանի որ նախորդ որ ը անպատի ր ացել ատա ույն ար ացու երի դեպքում ուտ խոսքերը կվերածվեն ի իկական ռնության Ատելություն պարունակող խոսքը կարող ան եցնել ատելության իմքով կատարված անցա ործությունների որոնց պարա այում ործ

կունենանք արդեն ան ի ապա ովության անվտան ության ետ առն վող մարդու իրավունքների ետ Ատելության իմքով կատարված անցա ործությունները ներառյալ ցեղասպանությունը շտ ուղեկցվում են ատելություն պարունակող խոսքով արկե ո ոլոր դեպքերում ատելություն

պարունակող խոսքի արդյունքը լինում ատելության իմքով անցա ործությունը այց ատելության իմքով անցա ործությունը շտ ուղեկցվում ատելություն պարունակող խոսքով

ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒ՞Ն

Ատելություն պարունակող խոսքի դեմ պայքարելու ամար եռնարկվող ործողությունները կարող են առն վել որոշ մարդու իրավունքների ետ քանի որ արտա այտման ա ատությունը ի արար մարդու իրավունքներից կն ին պես մտքի խղ ի դավանանքի ա ատությունը րանք ում ա ախ

ղադրում են ատելություն տարածելու ջ վկայակո ում են հենց­այս իրավունքները արդու իրավունքների մասին ստակ պատկերացում ունենալը կարող նել լուծել այս

ակն այտ ակասությունը Ատելություն պարունակող խոսքի դեմ պայքարում ա նա ի ական մարտա րավերներից կը դա կարողանալն տնել այն լավա ույն ավասարակշռությունը կող ց նարավորություն տալով ա ատ արտա այտվել մյուս կող ց պաշտպանել այն իրավունքները որոնք կխախտվեն ա ատ արտա այտման ծայրա եղ դրս որու երի դեպքում

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ

ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐՈՒՄ

արդու իրավունքների կրթությունը ինքնին որ ործիք ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարում քանի որ երիտասարդներին ան րա եշտ իտելիք մտություններ տալով

արդու իրավունքներ

174

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ին պես նա որոշակի վեր երմունք ավորելով նարավորություն տալիս մոտենալ ատելություն պարունակող առցանց խոսքին մարդու իրավունքների տեսանկյունից արդու իրավունքների վրա ի ված մոտեցումը ո այն նպաստում այլոց նկատմամ ամապրու ար անքի ավորմանը

այլ նա խթանում ակտիվ մասնակցությունը որոշու եր ընդունող ինքնուրույն ավոր լինելու ացումը

արդու իրավունքների մասին ավելյալ տեղեկությունների կարող եք ծանոթանալ «Կողմնացույց»­եռնարկի լուխ ում

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ

ամացանցը ի ականում պատկանում վերա սկվում մասնավոր ընկերությունների կող ց ա ավելի արդացնում մարդու իրավունքների պաշտպանությունը քանի որ մարդու իրավունքները

իրականում կանոններ են կառավարությունների այլ ո թե մասնավոր ընկերությունների ամար թե առ տրի կենտրոնը կամ մասնավոր իշերային ակում ը որոշի ար ելել մարդկանց ջինս ա նել ողոքել կամ տեղեկություններ տարածել այլ ընկերության մասին որոնք ոլորն լ արտա այտման

տարատեսակներ են դուք եք կարող վկայակո ել արտա այտման ա ատությունը դի լ արդու իրավունքների եվրոպական դատարան ույն կերպ մասնավոր ընկերությունները ի ականում կարող են սա մանել կանոններ որոնց մարդիկ պետք ետ են եր տա ործում են ամացանցի այն ատվածը որ իրենց պատկանում թե մարդկանց դուր են ալիս այդ կանոնները նրանք կարող են ո ղո քել սակայն ա նաա դեցիկ պատ ա ջոցը կլինի ընդա նը նրանց ծառայություններից

տվելը ակայն սա ի նշանակում որ աշխար ի այն ոլորտները որոնք պատկանում են մասնավոր ընկե րու

թյուններին ներառյալ ամացանցը են ենթարկվում մարդու իրավունքներից խող րենսդրո թյանը արդու իրավունքները կառավարություններին պարտավորեցնում են ստան նել նվա ա ույնը երկու

տար եր տեսակի պարտավորություններ րանք սա մանա ակում են այն ակտիվ ործողությունները որոնք կառավարություն ները իրա վունք ունեն անելու րինակ կառավարությունները իրավունք ունեն ար ելել քաղաքա կան այ լա խո ությունը ներ րավվել խոշտան ու երի ջ կամ րկել որ կին ա ատու թյու նից առանց ի ավոր պատ առների

րանք պարտավորեցնում են կառավարություններին ակտիվ ործողությունների դի լ իրավունքների պատշա պաշտպանությունը ապա ովելու ամար ա կարող նշանակել այնպիսի րենքների ընդունում որոնք ար ելում են խտրականությունը ապա ովել որպես ի ռնի

արարքները ետապնդվեն պատ վեն կամ ապա ովելը որպես ի ո երը ստանան պատշա պաշտպանություն

Այլ կերպ ասած կառավարությունները նա պետք ապա ովեն որպես ի մասնավոր տարածքները կարողանան ոտնա արել մարդու իրավունքները եսականորեն ամացանցի մասնավոր տարած

քում ան ատների անվտան ությունը ապա ովելը կառավարությունների պարտականությունն նույնքան որքան իրական աշխար ում Գործնականում կառավարությունները վիրտուալ աշ խար ում շատ ավելի ա վադեպ են ջամտում քան իրական աշխար ում Ավելին մասնավոր անրային տարածքների սա մանու երը աղոտ են ար անի են ան ամանալից քննարկման ոլոր կայքերն են պատկանում մասնավոր ընկերություններին նույնիսկ եթե

արդու իրավունքներ

175

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

պատկանում են ոյություն ունի նա անրային պատասխանատվության արցը որը տվյալ դեպքում տեղին Արդյոք լիոն մարդկանց կտեղող սոցիալական ցանցը կարո ղ ամարվել ացառապես մասնավոր եռնարկություն վրոպայի խոր րդի երիտասարդության արցերով ներկայացուցի ները կո են արել ատելու

թյուն տարածող խոսքին շար մանը անդես ալ ամացանցը անրային տարածք այտարարելու նախա եռնությամ որի շա երը շատ ավելին են քան ամացանցային ի նեսների շա երը իշե ք իայն այն պատ առով որ ամացանցում արտա այտումը կանոնակար ող րենքները ա մատա ար քի են ի նշանակում որ մարդիկ պետք ասեն անեն ին կցանկանան ամացանցը

կդառնա այն ին տատերերը կնախընտրեն այն դար նել երիտասարդները նույնքան նա րավորություն ունեն ա դելու այս ործընթացների վրա որքան մյուսները

ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ

ՄԱՍՆԱՎՈՐ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԱՆՀԱՏՆԵՐնկերությունները պետք ապա ովեն մարդու

իրավունքների նկատմամ ար անքը այն դեպքերում եր դա նախատեսված

րենքներով

Ան ատները պետք ենթարկվեն ընկերությունների կանոնակար երին

Ան

ատ

ները պետ

ք ենթա

րկվեն կառա

վարու-

թյունների կողց սա

մանվա

ծ րենքներին

առա

վարությունը իր

ործունեությունը պետ

ք

ամա

պա

տա

սխա

նեցնի մարդու իրա

վունքները

երաշխ

ավորող

րենքներիննկ

երու

թյու

ններ

ը պ

ետք

որ

ծեն

ամա

այն

ներպ

ետա

կան

ջաա

յին

րե

նսդր

ությ

ան

առա

վարո

ւթյո

ւննե

րը պ

ետք

ապ

աով

են

որպ

եսի

մասն

ավո

ր ա

տվա

ծի

ործո

ւնեո

ւթյո

ւնը

երի

մարդ

ու ի

րավո

ւնքն

երի

ոտնա

արո

ւեր

ի

արդու իրավունքներ

176

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.3 ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ

ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔ

Արտա այտման ա ատությունը առանցքային կար որություն ունի մարդու իրավունքների պաշտպանու թյան ամար ատելություն պարունակող խոսքի դեմ որ նախա եռնության ամար նայած վիրա վորանքի ատելության արտա այտման ոլոր երն լ տ ա են դրանցից շատերը կարող են ունե նալ ռասիստական նույթ ատելության արտա այտումը սա մանա ակող կամ ար ելող որ որ եռ նարկելիս ան րա եշտ աշվի առնել երկու կող րի իրավունքները ա նա ներառում նրանց

իրավունքները ովքեր ատելություն են արտա այտում ա կարող տար րինակ թվալ սակայն մարդու իրավունքների նկատմամ ար անքը րեթե շտ

ենթադրում տնել ավասարակշռությունը կող րի տար եր իրավունքների ջ րքան լ նք սիրենք վիրավորանքներ ասցնող րինա անց մարդկանց կամ նույնիսկ նրանց ովքեր իրենց խոս քերով իրական աս են ասցնում մյուսներին մարդու իրավունքների պաշտպանությունը տարածվում նա նրանց վրա Ա ատ խոսքը կամ արտա այտման ա ատությունը ամարվում ի արար մարդու իրավունք երկու ի ական պատ առներով նախ որով ետ այն կար որ ան ատների երկրորդը ասարակության ամար Արտա այտման ա ատությունը այն ա ային պա անջմունքներից կն որոնք ական

նշանակություն ունեն մարդու ար անապատվության տեսանկյունից այն նա առանցքային դերակատարում ունի ողովրդավարական ասարակության ջ Առանց արտա այտման ա ատության ողովրդավարությունը ործել ի կարող իսկ առանց ողովրդավարություն մարդու իրավունքները պաշտպանված են

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԸ

Ա ն րյա խոսքի ջ մարդիկ սովորա ար կիրառում են ա ատ խոսքի իրավունք արտա այտությունը րականում արտա այտման ա ատությունը ներառում արտա այտման ոլոր երը ներառյալ րավոր խոսքը պատկերները եմականացու երը տեսանյութերը երա շտությունը այլն Այդիսկ

Ա ն ոք ունի ամո մունքներ ունենալու արտա այտվելու իրավունք այս իրավունքը ներառնում ամո մունքներին անար ել ավատարիմ ալու տեղեկություններ ու աղա արներ որոնելու

ստանալու ու տարածելու ա ատություն լրատվության ցանկացած ջոցներով անկախ պետական սա մաններից

Հոդված­19,­Մարդու­իրավունքների­համընդհանուր­հռչակագիր

Արտա այտվելու ա ատությունը ողովրդավարական ասարակության առանցքային ի ասյուներից եւ նրա առաջընթացի ին պես նաեւ յուրաքան յուր ան ատի ինքնադրսեւորման ի ական պայմաններից կը արդու իրավունքներ եվրոպական դատարան

ենդիսայդն ընդդեմ իացյալ ա ավորության

Արտա այտման ա ատություն

177

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

պատ առով այս իրավունքը ատկապես ակտուալ ենց առցանց ործունեության առումով քանի որ առցանց տեղադրվող որ ան ինքնին արդեն իսկ արտա այտում կարող կար ավորվել այս իրավունքով

ԻՆՉՈ՞Ւ ԿԱՐԵՎՈՐ ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ ՄԱՐԴ ԼԻՆԵԼՈՒ ԱԿԱՆ ԲԱՂԿԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԻՑ ՄԵԿՆ

արդկանց մտքերը կարծիքները ամո ու երը նրանց ինքնության ական աղկացուցի ն են վ եր որ կին թույլ են տալիս ինքնաարտա այտվել դրանից տու ում նրա ան ատականությունը ասես սեղմվում ոքրանում նրա ինքնությունը արդու իրավունքները ըստ ության դա ր սե ական կյանքի նկատմամ ան նական վերա սկողության ինքնավարության պա պանու

արդկանց արտա այտման ա ատությունը սա մանա ակելը նվա եցնում նա ասարակության կյանքին մասնակցելու նրանց նարավորությունները ասնակցությունը ինքնին կար որ մարդու իրավունք ին պես սոցիալական աղորդակցության այնպես լ եր անունից ընդունվող որո շու երի վրա ա դեցություն ունենալու նարավորության տեսանկյունից ասնակցայնությունը ո ղովրդավարության քաղաքացիության առանցքն

ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ ԿԱՐԵՎՈՐ ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ

անավե ն ու քննարկու երը ողովրդավարական ասարակության ական աղկացուցի ն են Գաղա արները ծնվում ավորվում են մյուսների ետ դրանք կիսելու ղկելու այլ աղա արների ետ ացնելու այլ կնա անությունների տեսանկյունից դրանց նայելու ջոցով տեղծա ործականությունը շմարտությունը կախված են աղա արների ոխանակու ց իսկ

աղա արների ա ատ ոխանակումը արստացնում ասարակությունը անավե ը քննարկու երը նա ջոց են մարդկանց ջ աղորդակցությունը արելավելու ամար ենք սկսում ենք ասկանալ մյուսներին եր լսում ենք նրանց աղա արները որոնց ետ

կարող ենք ամա այն լինել սակայն դա նում տնել ասին ապրելու ընդ անուր որը նա րավորություն տալիս ապա ովելու խաղաղ ամակեցությունը ա կար որ նա ամախմ ված ասարակության տեսանկյունից

Այսպիսով արտա այտման ա ատությունը կար որ ասարակության ան ատների ար ա նալու ար ավա ելու նարավորությունների տեսանկյունից Արտա այտվելու իրավունքը սա մանա ա

կելու ամար ան րա եշտ են շատ լուրջ ի ավոր պատ առներ

Արտա այտման ա ատություն

178

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԻՆՉ ԱՍՈՒՄ ՕՐԵՆՔԸ

ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆՆԵՐԸ

խեման ցույց տալիս արտա այտման այն տեսակները որոնք կարող են սա մանա ակվել կամ պետք սա մանա ակվեն ամա այն մարդու իրավունքների մասին ջա ային իրավունքի ամա ա յն

եք այս սա մանների սա մանա ակու երի ետ ն եք կարծում արտա այտումը պե տք ավելի շատ քի սա մանա ակվի

նայած ա ատ խոսքը պաշտպանելու ի ավոր պատ առներին մարդու իրավունքների մասին ամա այն րերը նա սա մանում են որ խոսքը ինքնին լինելով արարք ունի մյուսներին աս

պատ առելու ատկություն կարող նա վտան ել ողջ ասարակությանը Այս պատ առներից ելնելով արտա այտման ա ատությունը այն իրավունքներից որը որոշակի ան ամանքներում կարող սա ման ակվել որը ա վադեպ այց պետք սա մանա ակվի ետք կարողանալ տնել ավասարկշռություն մարդկանց իրենց մտքերը արտա այտելու նարավորություն տալու մյուսների

իրավունքները պաշտպանելու կամ ասարակությանը ավելի ծ մտան ներից պաշտպանելու ջ ոդված ը արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի ոդված ը երկուսն լ

պաշտպանում են արտա այտման ա ատությունը ոդված ը սա մանում այն պայմանները որոնք պետք առկա լինեն եթե կառավարությունը ցանկանում սա ման ակել ա ատ խոսքը կամ պատ ել

Անհատին հասցված վնաս

Ատելություն պարունակող խոսք

Արտա այտման ոլոր տեսակները

Չի կ

արո

ղ սա

հմանա

փակվել

Կա

րող

է սահմանափակվել

Ատելության ավելի «մեղմ» դրսևորումներ

անհանդուրժողականություն Ծայրահեղ ատելություն

ասանը թեր ար ացած

եյի կն

պանել ոլոր ն ուներին

ւսուցի ներից շան ոտ ում

Բռնություն պարունակող արտահայտություններ, որոնք ոտնահարում են այլ մարդու իրավունքները

Արտահայտություններ, որոնք վտանգում են անվտանգությունը, առողջությունը, բարոյականությունը, հեղինակությունը և այլն

Արտա այտման ա ատություն

179

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

անընդունելի արտա այտու երը թե նշված պայմանները լինեն ապա որ սա մանա ակում կ անդիսանա խախտում Այնուա նայնիվ այդ պայմանները որոշակի կունության նարավորություն են տալիս դրանք ավելի լայն կնա անելու տեսանկյունից ին ը նշանակում որ տար եր երկրներ կարող են տնել իրենց մտա ո ություններին անդրադառնալու ա նապատշա եղանակը

ԻՆՉ ԱՍՈՒՄ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԵՎՐՈՊԱԿԱՆ ԿՈՆՎԵՆՑԻԱՆ

ախ առաջ ոնվենցիան սա մանում որ արտա այտման ա ատությունը կար որ պետք պաշտպանվի

ացի այդ ըստ ոնվենցիայի արտա այտման ա ատությունը իր ջ ներառում z սե ական կարծիք ունենալու ա ատությունը z առանց պետության ջամտության տեղեկություններ ստանալու ա ատությունը z առանց պետության ջամտության տեղեկություններ տարածելու ա ատությունը

րրորդը որոշակի ան ամանքներում եթե կա ասարակության ամար րատապ ան րա եշտություն ոդված ը նարավորություն տալիս որոշակիորեն սա մանա ակել արտա այտման ա ատությունը ակայն ցանկացած սա մանա ակում պետք ան րա եշտ լինի որոշակի սոցիալական կարիքներից ելնելով պետք ամա ա լինի այդ կարիքին այլ կերպ ասած պետք լինի ան ամա ա

ամա ա ության պա անջը նշանակում որ րաքննությունը որը ամարվում ընդ անուր սամանա ակում ամատեղելի մարդկանց ա ատ արտա այտվելու իրավունքի ետ րավի ակները պետք նա ատվեն աշվի առնելով դրանց ոլոր ան ամանքները այն դեպքերում եր դա

ուրաքան յուր ոք ունի ա ատորեն արտա այտվելու իրավունք Այս իրավունքը ներառում սե ական կարծիք ունենալու տեղեկություններ աղա արներ ստանալու տարածելու ա ատությունը առանց պետական մար նների ջամտության անկախ սա մաններից

ոդված պար երություն

ՀՈԴՎԱԾ 10

երեթն­ընդդեմ­ ելգիայի­

ախընտրական քարո արշավի ամանակ տարածվում ին թռուցիկներ որոնցից մասը պարունակում ր ետ յալ կո երը տքի կան նեք ել իայի իսլամացման դեմ ադարեցրեք կեղծ ինտե րացիոն քաղաքականությունը ուն ուղարկեք ո եվրոպացի աշխատանք նտրող ներին

ա պատ առ անդիսացավ որպես ի ել իական պառլա նտի պատ ամավոր Ա ային ակատ կուսակցության նախա ա ը դատապարտվի ռասայական խտրականու թյուն րա

արելու ղադրանքով

ա ողոք ներկայացրեց արդու իրավունքների եվրոպական դատարան պնդելով որ ոտնա արվել իր արտա այտման ա ատության իրավունքը ատարանը վ ռեց որ արտա այտման ա ատությունը ի ոտնա արվել ատարանը նա որոշեց որ նրա ուղեր ը աշվի առնելով որ այն շրջանառության

ջ ր մտել նախընտրական քարո արշավի ամանակ ակն այտորեն պարունակում ր ռասայա կան ատելություն րա րելու ատկանիշներ

Արտա այտման ա ատություն

180

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

նարավոր արտա այտումը պետք թույլատրվի Ան րա եշտ տնել այլընտրանքային թոդներ այն մարդկանց պաշտպանելու ամար ում վրա կարող են ասակար ա դեցություն թողնել որոշակի առան ին վերցված դեպքեր

ՄԻԵԿ ՀՈԴՎԱԾ 17

ացի արտա այտման ա ատության իրավունքից ում կա նա ոդված որը ար ելում որ որ ծողություն որն ուղղված այս ոնվենցիայում շարադրված ցանկացած իրավունքի ա ատության

վերացմանը ա կարող ներառել նա ատելություն պարունակող խոսքի ատելություն պարունակող առցանց խոսքի ծայրա եղ դեպքերը ոդված ը նշանակում որ որոշակի խմ երի նկատմամ ռնության կո երով անդես եկող որ

ան ի կարող վկայակո ել արտա այտման ա ատության իրավունքը կա այնպիսի իրավունք որը նարավորություն կտա մարդկանց նկատմամ ռնություն կիրառելու կամ սպանելու կո անել

ՀՈԴՎԱԾ 17

որվուդն­ընդդեմ­Միացյալ­ ագավորության­

իացյալ ա ավորությունում քաղաքացի դատապարտվել ր կրոնական խմ ի նկատմամ թշնամանք դրս որելու ամար ա իր պատու անին ր ակցրել ծ պաստառ որի վրա պատկերված ր րիտանիայի Ա ային կուսակցության ծ դրոշը այրվող երկվորյակ աշ տարակները րված ր սլամը պետք կոր ի եծ րիտանիայից պաշտպանե նք րիտանացի ողովրդին կո ը ին պես նա կիսալուսնի աստղի խոր րդանշանները ար ելող նշանի տակ ա ողոք ր ներկայացրել արդու իրավունքների եվրոպական դատարան պնդելով որ ոտնա արվել իր արտա այտման ա ատության իրավունքը վրոպական դատարանը վ ռել ր ավարարել

նրա այցադիմումը տնելով որ նման րինակ ընդ անուր ա րեսիվ ար ակումը ամ ողջ կրոնական խմ ի վրա կապելով այդ խում ը ա ա եկ ության ա նավատ րինակներից կի ետ ան ամատեղելի ոնվենցիայով ռ ակված երաշխավորվող ար եքների ետ մասնավորապես

անդուր ողականության սոցիալական խաղաղության խտրականության ացառման որ այցորդը ի կարող պաշտպանվել ոդված ով արտա այտման ա ատություն

Գարոդին­ընդդեմ­ րանսիայի­

ամանակակից սրայելի ի արար երը րքի եղինակը դատապարտվել ր րանսիայում մարդկության դեմ անցա ործությունները խտելու մարդկանց ամ ողջ խմ ին տվյալ դեպքում

րեական ամայնքին անրայնորեն րպարտելու ռասայական ատելություն րա րելու ղադ րանքով ա պնդում ր որ խախտվել իր արտա այտման ա ատության իրավունքը վրոպական դատարանը ր ել ր այցադիմումը ամարելով որ այցորդի կնա անությունները ավասարա որ ին ոլոքոստի խտման նշել ր որ ստակորեն պար ված աստատված

պատմական իրադար ությունների շմարտացիությունը վի արկելը իտական կամ պատմական ետա ոտություն ամարվել ի կարող իրական մտադրությունը ացիոնալ սոցիալիստական

ռե ի արդարացու ր ո երին պատմական աստերի խեղաթյուրման ջ ղադրելը Այդպիսով նրա ործողությունները ակն այտորեն ան ամատեղելի ին այն ի արար ար եքների

ետ որոնք խթանում վրոպական կոնվենցիան ատարանը կիրառել ր ոդված ը իրավունքների արաշա ման ար ելում որոշել ր որ այցորդը ր կարող վկայակո ել ոդված

ը արտա այտման ա ատություն

Արտա այտման ա ատություն

181

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՈՎՔԵ՞Ր ԵՆ ԿԻՐԱՌՈՒՄ ՀՈԴՎԱԾ 10-Ը

ան իրավի ակներ եր կառավարությունները պարտավոր են սա մանա ակել արտա այտման ա ատությունը եթե այն աս ասցնում սակայն ոդված ը վկայակո ող վրոպական դատա րան ներկայացվող այցադիմու երը սովորա ար են վերա երում նրան որ կառավարություն ները թե րացել են նման իրավի ակներում իրենց պարտականությունները կատարելիս ակառակը դրանք իմնականում վերա երում են այն դեպքերին եր որոշակի խմ երին կամ ան ատներին պաշտպա նելու ի ա վորմամ կառավարությունը դի լ ործողությունների սա մանա ակելով արտա այտման

ա ա տությունը եր այդ սա մանա ակումը ենթադրա ար ան ամա ա Արտա այտման ա ա տության իրավունքը կար որ ատելություն պարունակող խոսքի տեսանկյունից քանի որ նախ նում ասկանալ թե ին ու ան անդուր ողականության որոշ թեթ եր այնուա նայ նիվ պետք անդուր վեն ողովրդավարական ասարակության ջ նա քանի որ այդ իրա վունքը ին որ ա ով սա մանում թե ին կարելի ասել իսկ ին ո

Ատելություն պարունակող խոսքի ո երը իրենց մտա ո ությունները ներկայացնելիս պետք որեն ի ավորել դրանք այլ ոդվածներով րինակ խտրականությունից երծ լինելու իրավունքը կամ

ան նական կյանքի իրավունքը

ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ

արդու իրավունքների նկատմամ վիրտուալ աշխար ում ար անքի ավորումը դեռ ս ար ացման ուլում ատելություն պարունակող առցանց խոսքի խնդիրը ավելի րատապ դար նում այս արցի

շուրջ անավե ի քննարկու երի ան րա եշտությունը արդու իրավունքները ամացանցը ջ ա նում կարող եք ծանոթանալ ավելյալ տեղեկությունների վիրտուալ տարածքում մարդու

իրավունքները պաշտպանող րեքների կիրառման մասին ն վերա երում արտա այտման ա ատությանը ստոր ներկայացված են որոշ առանցքային արցեր

ՀԱՄԱՑԱՆՑԻ «ՈՉ ԱՇԽԱՐՀԱԳՐԱԿԱՆ» ՈՒԹՅՈՒՆԸ

առայություններ տրամադրողների ա նա ծ տարածում ունեցող սոցիալական ցանցերի որոնողական ամակար երի կայքերը տնվում են Ա ում կամ իրավական տեսանկյունից ավելի քի վերա սկողական խանի եր ունեցող երկրներում Ա ի դիրքորոշումը արտա այտման ա ատության նկատմամ տար երվում արդու իրավունքների մասին եվրոպական րենքներում արտացոլված մոտեցու երից մասնավորապես այն կնա անություններից որ այս րենքներին տալիս վրոպական դատարանը Արտա այտման ա ատությունը սա մանա ակելը ամա այն Ա րենքների շատ ավելի դ վար նույնիսկ եթե արտա այտությունը ակն այտորեն ռասիստական կամ

պարունակում ռնության կո եր ա նշանակում որ ատելություն տարածող այն կայքերը որոնց սերվերները տեղակայված են Ա ում եռացնելը եշտ իսկ ատելություն քարո ողներին շտ որ նարավոր ետապնդել դատական կար ով

ԿԻԲԵՐՏԱՐԱԾՔԸ ՎԵՐԱՀՍԿԵԼՈՒ ԴԺՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

ամացանցը ա ռելի տարածք որի ծ մասը ուղղորդվում տատերերի պա անջներով ցանկություններով ենթակա արտաքին վերա սկողության կամ կառավարման ույնիսկ եր կա որ կայք եռացնելու ի ավոր պատ առ րինակ եթե այդ կայքը ռնություն քարո ում որոշակի

Արտա այտման ա ատություն

182

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ամայնքի նկատմամ կայքի սե ականատերերի կամ կառավարի ների ամար ա մատա ար եշտ այն վերաստեղծել նոր տեղում նորից տեղադրել նույն ովանդակությունը

ՀԱՄԱՑԱՆՑԻ ԱՌԱՎԵԼՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՊԱՀՊԱՆԵԼՈՒ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

ատերը ամարում են որ ամացանցի ա նա ծ առավելությունը այն թե որքան եշտությամ են մարդիկ կարող ցանկացած ով աղորդակցվել Ավելի խիստ վերա սկողությունն ու րաքննությունը

ուցե արդյունավետ լինեն վիրտուալ տարածքում ատելություն պարունակող խոսքի ծավալը նվա եցնելու առումով սակայն նման ամակար ի ներմուծումը ապես կա դի նրա վրա թե ին պես են մարդիկ արդեն սովորել տա ործել ամացանցը ա կթուլացնի ամացանցի կար որա ույն դերը որպես անավե ի քննարկու երի ա ատ արթակ

ՍԵ ԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԸ. ՄԱՍՆԱՎՈՐ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԴԵՐԸ

Այն ան ամանքը որ կայքերը ի ականում անդիսանում են ան ատների կամ մասնավոր ընկերությունների սե ականությունը նշանակում որ եթե լինեն ատելության դրս որու երին ռնության կո երին ար ա անքելը կանոնակար ող րենքներ նրանք ա մատա ար ա ատ կլինեն

թույլատրել ցանկացած ովանդակություն ըստ իրենց ցանկության արդու իրավունքները րենքներ են որոնց պետք ետ են կառավարությունները մասնավոր ընկերությունները պետք ենթարկվեն

այն այն րենքներին որոնց ան րա եշտությունը կորոշի կառավարությունըարկե մասնավոր ընկերությունները ենթարկվում են նա շուկայական րենքներին ենց

իրենց ծառայություններից տվողների նշու երն են որ կարող են երել նրանց որդե րած քաղաքականությունների ո ոխությունների Այդիսկ պատ առով ա ա անց կար որ որպես ի երի տասարդները կարողանան ասցնել իրենց տեսակետներն ու դիրքորոշումը ատելություն պարու նակող առցանց խոսքի վերա երյալ նրանց ովքեր պատասխանատու են իրենց կող ց տա ործվող կայ քերի ամար ի նույն ամանակ աջողված առցանց քարո արշա երի որ ը ին պես րի նակ թ շարք ների կող ց իրականացված քարո արշավը որի նպատակն ր եռացնել եյս ուքից

այն ովանդակությունը որը արդարացնում ր կանանց նկատմամ ռնությունը ցույց տվեց որ ամացանցում մասնավոր անրային տարածքների ջ սա մանները ետ ետե ավելի աղոտ են

դառնում Ավելին նման քարո արշա երը ցույց են տալիս որ պետությունները են կարող ապավինել այն ինքնակառավարմանը Առցանց տարածքը նույնպես անրային տարածք

Արտա այտման ա ատություն

183

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.4 ՌԱՍԻԶՄ ԵՎ ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

ԿԱՊԸ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՀԵՏ

Ատելություն պարունակող խոսքը րեթե շտ ռասիստական կամ խտրական վերա երմունքի արդյունք ացի այդ ինքնին այն շտ ունի խտրական նույթ տրականությունը ա նա իշտը կլինի դիտարկել որպես ավասարության ականիշ ամա այն

մարդու իրավունքների մասին րենքի ոլոր մարդիկ ունեն ավասար իրավունքներ ր որ կի իրավունքները ոտնա արվում են այն այն պատ առով թե ին պես են նրանց վեր երվում այլ

մարդիկ կամ ին պես են իրենք իրենց տեսնում դա խտրականություն ր կին առցանց կամ իրական կյանքում վիրավորելը որով ետ նրանք տար են աշմանդամ նույնասեռական կին կամ նմանատիպ որ այլ պատ առով ամարվում խտրականություն

տրականությունը ա ախ ունի ռասիստական նույթ ր ատելություն պարունակող խոսքը թիրախավորում որ կին ռասայական պատկանելության ա ային կամ թնիկ ծա ման իմքով սա ա ամանակ խտրականության ռասի րինակ

ՎԵՐԱԲԵՐՄՈՒՆՔԸ ԵՎ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

Ատելություն պարունակող խոսքին պետք անդրադառնալ ո այն այն ամանակ եր այն ար դեն արտա այտվում այլ դեռ ս ավորման ուլում այլ կերպ ասած վերա երմունքի մա կար դակում Ատելություն պարունակող խոսքը սնվում ռասիստական վերա երմունքից ացասական կարծրատիպերից ավելի ծ ծավալներ ընդունում իր երթին ավելի խորացնելով ացասական կարծրատիպերն ու վերա երմունքը թե ատելություն պարունակող խոսքը ստանա պատշա ար ա անք ապա այն ետադար ա դեցություն ունենում ասարակության վրա ավելի ար մա տավո րելով ացասական կարծրատիպերը ար րացնելով ետա այում վիավորական դրս որու երի ի այտ ալու ավանականությունը ներառյալ որոշ դեպքերում ի իկական ռնությունը ա ցս ար անա րվել որ մարդու իրավունքների լայնածավալ խախտու երին որոնց թվին են պատկա նում րինակ ցեղասպանությունը կամ թնիկ տու երը ա ախ նախորդում կամ ուղեկցում ատելու

թյուն պարունակող խոսքը

ասայական խտրականություն ասկացությունը նշանակում ռասայական մաշկի ույնի դասակար ային ա ային կամ թնիկ ծա ման ատկանիշների իմքով ցանկացած տար երակում ացառում սա մանա ակում կամ նախապատվություն որոնք ունեն քաղաքական տնտեսական

սոցիալական մշակութային կամ ասարակական կյանքի ցանկացած այլ նա ավառում մարդու իրավունքներն ու ի արար ա ատությունները եղյալ այտարարելու կամ դրանց անա ումը

տա ործումը կամ իրականացումը նվա եցնելու նպատակ կամ ան եցնում են նման ետ անքների

ասայական խտրականության ոլոր երի վերացման մասին կոնվենցիա ոդված

ասի մ խտրականություն

184

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՍԱՀՄԱՆՈՒՄՆԵՐԿԱՐԾՐԱՏԻՊԵՐ

արծրատիպերը որոշակի խմ երի մասին տարածված ամո ու երն են կամ պատկերացու երը որոնք կարող են լինել դրական կամ ացասական կամ ե ոք ե որոշ դեպքերում կարծրատիպերը

տակար են այնուա նայնիվ եթե դրանք առանց որ ամապատասխանեցու երի կիրառվում են ան ատների նկատմամ կամ եթե դրանցից ելնելով ավորվում որոշակիորեն տար երվող վերա երմունք կամ վարքա իծ ապա կարծրատիպերը կարող են աս ասցնել արծրատիպերը ընդ անրացու եր են են կարող ավասարապես իշտ լինել ոլոր առան ին դեպքերի ամար

ա րծրատիպերի րինակներ են տղամարդիկ կանանցից ու եղ են ուտ ոլիստները ավելի արա են վա ում քան ացած մարդիկ ոլոր կարապները սպիտակ են

Գեյերը այուն են

ա դականները ակված են ռնության

Ա րիկացիները ու եղ են սպորտի

ջ

աշմանդա երը իմար են

անայք արի են վրոպացիները ծույլ են

Գեյերը այուն են

ա դականները ակված են ռնության

անայք արի են

Ա րիկացիները ու եղ են սպորտի

ջ

վրոպացիները ծույլ են

աշմանդա երը իմար են

Նախապաշարումներ և կարծրատիպեր Ռասիստական կարծրատիպեր ռասիզմ

Խտրականություն

Ռասիստական նախապաշարումԴրական Բացասական Ոչ ռասիստական

նախապաշարում

վրոպացիները ծույլ են ես ո թուրքի

աշխատանք եմ տա

աշմանդա երը իմար են նրանք պետք նան ատուկ

աշմանդա երի դպրոցներ

Ա րիկացիները ու եղ են սպորտի ջ եր թիմում

նախապատվությունը նրանց կտանք

անայք արի ենա այս կինը լավ

ղեկավար առաջնորդ ր լինի

ա դականները ակված են ռնության

ուրեմը պետք վերա սկել նրանց ործունեությունը

ասի մ խտրականություն

185

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՆԱԽԱՊԱՇԱՐՄՈՒՆՔՆԵՐ

ախապաշարմունքները կարծրատիպերի տարատեսակ են որը իր ջ պարունակում նա ատական կամ կարծիք ե ոք ամարվող ա մաթիվ կարծրատիպեր իրականում պարունակում են կարծիքի տարր րինակ կանայք ամակար ային խաղեր լավ են խաղում արտա այտությունը թվում

թե աստի ար անա րում այց իրականում սա կանանց տեխնիկական կարողությունների նա ատական ույնիսկ եր թվում թե կարծրատիպը կամ նախապաշարումը դրական այն րեթե շտ ունի ացասական երան Ավստրալացիները աշխար ի ա նա ծա ո ի մարդիկ են պնդումը դրական

ավստրալացիների ամար այց այն նա կարծիք պարունակում որ մյուս երկրների մարդիկ այդքան ծա ո ի են Ա րիկացիները ու եղ են սպորտի ջ արտա այտությունը կարող կնա անվել

նա Ա րիկացիները այն սպորտի ջ են ու եղ Ա այնականությունն ու այրենասիրությունը կարող են իրենց ությամ դրական լինել սակայն դրանք եշտությամ կարող են վերածվել ռասի

ՌԱՍԻԶՄ

ր կարծրատիպի իմքում ընկած որ կի մաշկի ույնը կամ ա ային կամ թնիկ ծա ումը անկախ դրական կամ ացասական լինելուց նույն կարող ռասիստական լինել ասի մը

աղա արախոսություն որը ենթադրում խտրական վիրավորական վերա երմունք որոշակի մարդկանց նկատմամ նրանց եր ակայական ստորադասության իման վրա Ան րա եշտ շեշտել որ ռասան այ մ ամարվում ո թե կենսա անական այլ սոցիալական դասակար ում են ացա այտվել այնպիսի ի իկական կամ ենոտիպային ատկանիշներ որոնք ատուկ են կ ռասային ացակայում են մյուսներում

ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

ր որոշակի խմ ի նկատմամ ացասական վերա երմունքի արդյունքում այդ խում ը անկարող կամ ավելի քի կարող տվել իր մարդու իրավունքներից դա ամարվում խտրականու թյուն տրականությունը ինքնին մարդու իրավունքների ոտնա արում կարող լինել կամ ռասիստա

կան վերա երմունքի արդյունք կամ ռասիստական նույթ ունեցող սակայն ան ջական ո երի ասարակության ամար իրենց ետ անքների առումով նույնքան ացասական նախա պաշար

մունքների ետ անք

ասի մ խտրականություն

186

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱՏԵԼՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՔՈՎ ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ խմ ի կամ ան ի դեմ ապ րինի ործողություններն են որոնց իմքում ընկած են նրանց ինքնության վերա երյալ

ավորված նախապաշարու երը

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԸ՝ ացասական արտա այտություն ան ի կամ խմ ի մասին որի իմքում ա ախ ընկած են նախա պաշար մունքներ որոնք

տարածում են րա րում խրախուսում կամ արդարացնում ռասայական ատելությունը ան անդուր ողականությունը Առան ին վերցրած դրվա ները կարող են լինել կամ լինել

անցանք կախված տվյալ երկրի րենքներից արտա այտության ամատեքստից

ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ՝ ցանկացած այդ թվում ո ռասայական նույթի նախա պաշարմունքների արդյունքում անարդար վերա երմունքն

ՌԱՍԻԶՄԸ՝ ռասսայի թնիկ պատկանելության կամ դրանց ետ առն վող ցանկացած այլ նորոշման իման վրա նախա պաշար մունքն որի արդյունքում ա ախ դրս որվում

անարդար վերա երմունք

ՆԱԽԱՊԱՇԱՐՄՈՒՆՔԸ՝ ի ականում ացասական նա ատական պարունակող ընդ անրացու այլ մարդկանց կամ սոցիալական խմ երի մասին

ԿԱՐԾՐԱՏԻՊԵՐԸ՝ ընդ անրացու եր են մարդկանց խմ երի մասին որոնք կարող են պարունակել կամ պարունակել նա ատական

ասիստական վիրավո

րանքների սաստկացում շատանում են

ի իկական ռնության

ատելության իմքով

անցա ործությունների դեպքերը

Ա րեսիվ վիրավորանքները ավելի ընդունելի

են դառնում

թեթ ռասի ա ախակի

դրս որու եր

ացասական կարծրատիպ

նախապա

շարում

ասիստա կան նույթ

ունեցող ռնությունը ետադար

ա դեցություն ունենում

ընդ անուր վերա եր

մունքի վրա

ասի մ խտրականություն

187

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ԵՎ ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

տրականությունը ին պես ռասի մը մարդու իրավունքների խախտում ար ելված մարդու իրավունքների մասին րեթե ոլոր ի արար աստաթղթերով րոշ խմ եր կարող են նա

խտրականությունից պաշտպանված լինել ատուկ ա ային կամ ջա ային րենքներով

րո նք են եր երկրում խտրա կա

նու թյան դեմ ործող րեն քները

Արդյոք եր կա ռա վա րու թյունը

ստո րա րե լ րդ ար ա

նա րությունը

արդկային ընտանիքի ոլոր անդա երին ներ ատուկ ար անապատվությունը ավասար ու ան տարելի իրավունքները աշխար ի ա ատության արդարության ու խաղաղության իմքն են

արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա րի նախա ան

Ա ն ոք ունի այս ռ ակա րում երված ոլոր իրավունքներն ու ա ատությունները առանց որեւ խտրության ի ված ցեղային մաշկի ույնի սեռի լե վի կրոնի քաղաքական կամ այլ ա մոմունքների ա ային կամ սոցիալական ծա ման ունեցվածքի դասային պատկանելության կամ որեւ այլ կար ավի ակի վրա

արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա իր ոդված

ԱՏԵԼՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՔՈՎ ՀԱՆՑԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆԸ խմ ի կամ ան ի դեմ ապ րինի ործողություններն են որոնց իմքում ընկած են նրանց ինքնության վերա երյալ

ավորված նախապաշարու երը

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԸ՝ ացասական արտա այտություն ան ի կամ խմ ի մասին որի իմքում ա ախ ընկած են նախա պաշար մունքներ որոնք

տարածում են րա րում խրախուսում կամ արդարացնում ռասայական ատելությունը ան անդուր ողականությունը Առան ին վերցրած դրվա ները կարող են լինել կամ լինել

անցանք կախված տվյալ երկրի րենքներից արտա այտության ամատեքստից

ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ՝ ցանկացած այդ թվում ո ռասայական նույթի նախա պաշարմունքների արդյունքում անարդար վերա երմունքն

ՌԱՍԻԶՄԸ՝ ռասսայի թնիկ պատկանելության կամ դրանց ետ առն վող ցանկացած այլ նորոշման իման վրա նախա պաշար մունքն որի արդյունքում ա ախ դրս որվում

անարդար վերա երմունք

ՆԱԽԱՊԱՇԱՐՄՈՒՆՔԸ՝ ի ականում ացասական նա ատական պարունակող ընդ անրացու այլ մարդկանց կամ սոցիալական խմ երի մասին

ԿԱՐԾՐԱՏԻՊԵՐԸ՝ ընդ անրացու եր են մարդկանց խմ երի մասին որոնք կարող են պարունակել կամ պարունակել նա ատական

ասիստական վիրավո

րանքների սաստկացում շատանում են

ի իկական ռնության

ատելության իմքով

անցա ործությունների դեպքերը

Ա րեսիվ վիրավորանքները ավելի ընդունելի

են դառնում

թեթ ռասի ա ախակի

դրս որու եր

ացասական կարծրատիպ

նախապա

շարում

ասիստա կան նույթ

ունեցող ռնությունը ետադար

ա դեցություն ունենում

ընդ անուր վերա եր

մունքի վրա

ասի մ խտրականություն

188

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի ոդված ը ար ելում մյուս իրավունքների ետ կապված խտրականությունը պարտադիր կատարման ամար վրո պայի խոր րդի անդամ պետությունների ամար

z ա մաթիվ երկրներ նա ստորա րել են խտրականության ար ելքների ավելի լայն շրջանակ ներառող ար անա րությունը կամընտրական Ար անա րություն Այն ար ելում խտրականությունը ոլոր րենքների տեսանկյունից այլ ո այն նրանց որ կապված են ոնվենցիայում ներառված իրավունքների ետ

z ան նա մարդու իրավունքների մասին այլ ամա այնա րեր ին պես եվրոպական այնպես լ Ա ի մակարդակներում որոնք անդրադառնում են որոշակի խմ երի նկատմամ խտրա

կանության դրս որու երին քանի որ այդ խմ երը ավելի խոցելի են ին պես րինակ կանայք երեխաները աշմանդա երը տար եր ա ային թնիկ խմ երի ներկայացուցի ները

z ա մաթիվ երկրներ ունեն նա ա ային րենքներ որոնք որոշակի կամ ոլոր խմ երին պաշտպանում են խտրականությունից

ասի մ խտրականություն

189

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.5 ԱՆՁՆԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔ ԵՎ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ

ԿԱՊԸ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՀԵՏԱտելություն պարունակող խոսքը նյութականանում այն եր մարդիկ կարծում են որ ին որ ան

իտեն թիրախ խմ ի կամ ան ատի մասին ացար ակապես ան այտ մարդիկ են դառնում ատելու թյուն պարունակող խոսքի թիրախ ացառությամ այն դեպքերի եր այդ անանունությունը նույ նականացվում որոշակի ան նական մարդկային ատկանիշների ետ ա մաթիվ խմ երի ամար իրենց ինքնության մասին առանցքային նորոշու երի ացա այտ ներկայացումը եշտու թյամ վերածնում նրանց ատելություն պարունակող խոսքի թիրախների Այսպես լինում կանանց աշման դա երի թնիկ ոքրամասնությունների այլ խմ երի ներկայացուցի ների դեպքում թե որ

կը պատկանում նման թիրախային խմ ի իրենց մասին տեղեկությունների առցանց ացա այ տումը իրենց իրական ինքնության ետ կապերը աշվարկելի դար նելը կարող նա երել անվտան ու

թյան ետ կապված խնդիրների ասնավոր կամ ան նական տեղեկությունները կարող են վտան ավոր լինել կի երնվաստացում ատե լություն պարունակող առցանց խոսքի տեսանկյունից ա մաթիվ մարդիկ իրենց մասին

ան նա կան տեղեկություններ են րապարակում առցանց այդ թվում ան նական լուսանկարներ ա րա երությունների մասին տեղեկություններ կամ տեղեկություններ իրենց նակության կամ ուսում

նառության վայրերի մասին թե նրանք դառնան կի երնվաստացման կի երա ա եկման թիրախ նման տեղեկությունները կարող են տա ործվել նրանց աս պատ առելու ամար

ՄԱՍՆԱՎՈՐ ԿՅԱՆՔԸ ՎԻՐՏՈՒԱԼ ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

ամացանցը անրային տարածք Այն անրային այնպես ին պես ողոցը կամ առ տրի կենտրոնը շուրջը կան մարդիկ ովքեր տեսնում են թե նք ին ենք անում ի նույն ամանակ վիրտուալ աշխար ում կյանքը ունի որոշակի ատկություններ որոնց պատ առով մասնավոր կյանքի պաշտպանությունը վիրտուալ աշխար ում ավելի արդ քան ողոցում

ողոցում նք ի ականում տեղյակ ենք որ այլ մարդիկ տեսնում են կամ կարող են տեսնել եթե նայեն ն վերա երվում ամացանցին ապա այստեղ շատ ավելի արդ իտակցելը որ նայում են դրանից լ արդ ասկանալ թե ին ենք նք կարող անել այդ այացքներից պաշտպանվելու ամար Այդ թերի պատկերացումը թե ին իրականում տեղի ունենում ա ախ մարդկանց խոցելի

դար նում ին պես ի իկական այնպես լ ո ե անական սպառնալիքների շա ա ործման առումով վաստացնողների ա ա եկողների սպառնացողների կամ շա ա ործողների ամար շատ ավելի եշտ կլինի այդ ա նը իրականացնել եթե նրանք կարողանան տեղեկություններ այթայթել իրենց ո երի մասին ետ ա ար մասնավոր կյանքի պաշտպանության խնդիրները ատկապես կար որ

են կի երնվաստացման տեսանկյունից

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ՈՒՂԵՐՁՆԵՐԸ

z րիտասարդները պետք իշեն որ ամացանցը անրային տարածք որտեղ մարդիկ կարող են տեսնել թե իրենք ին են անում թե իրենք ին պիսին են նույնիսկ այն ամանկ եր իրենց

Ան նական կյանք անվտան ություն

190

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

թվում թե դա այդպես z ամացանցը ունի իր վտան ները կան մարդիկ ովքեր կարող են տա ործել ան նական

տվյալները կամ տեղեկությունները ասելու կամ վիրավորելու ամար րիտասարդները պետք որ են նվա եցնել դրա ավանականությունը ան րա եշտ ջոցներ եռնարկելով

z Այն ա նը ին ը այտնվում ամացանցում ում այնտեղ ընդ շտ րիտասարդները պետք իտակցեն դա մտածեն արդյոք նրանք ետա այում են ղջա իրենց մասնավոր կյանքի

մանրամասներ այս ր րապարակելու ամար z րիտասարդները պետք սովորեն ար ել մյուսների մասնավոր կյանքն ու անվտան ությունը

ա ո այն նշանակում որ նրանք պետք վիրավորական կամ աս ասցնող վարքա իծ դրս որեն այլ նա պետք ուշադիր լինեն եր տարածում են այլ մարդկանց վերա երող տեղեկություններ որոնք կարող են տա ործվել վերջիններիս աս ասցնելու ամար

z ան մարդու իրավունքների պաշտպանության որոշակի ջոցներ որոնք կիրառելի են այն իրա վիակներում եր այլ մարդիկ կամ տա ործում են ր մասին ան նական տե ղե կու թյուններ որի

իրավունքը նք նրանց ենք տալիս կամ ր մասին առցանց տեղադրվում են տեղեկություններ որոնք վտան ում են ան ի ան եռնա ելիությունը

z ան ա մաթիվ կա մակերպություններ պետական աստատություններ որոնք կարող են նել նման իրավի ակներում ատկապես եր խոսքը նում երիտասարդների մասին րի

տասարդները պետք վարանեն տեղեկացնեն ամապատասխան աստատություններին եթե նրանց վիրավորում կամ շա ա ործում են առցանց

z Անանունություն կա Առցանց կատարվող որ ործողության եղինակին նարավոր այտնաերել կա նա անպատ ելիություն ատելություն պարունակող առցանց խոսքի կի երնվաս

տացման ա մաթիվ դրս որու եր պատ վում են րենքով

ՄԱՍՆԱՎՈՐ ԿՅԱՆՔԸ ԵՎ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ

ԱՆՁՆԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔԸ

Ան նական կյանքի իրավունքը պաշտպանված շարք մարդու իրավունքների մասին ամաայնա րերով Ան նական կյանք ասկացությունը ըստ մարդու իրավունքների մասին րենքների

շատ ավելին քան ընդա նը ան նական տարածքը ներառում մարդու ան նական կյանքի այն ոլորտ ները որոնք առավել կար որ են նրա ինքնության ար անապատվության տեսանկյունից յանքի

ուրաքան յուր ոք ունի իր ան նական ու ընտանեկան կյանքի նակարանի նամակա րության նկատմամ ար անքի իրավունք

Հոդված­ ,­Մաս­1,­Մարդու­իրավունքների­եվրոպական­կոնվենցիա

երեխա պետք ենթարկվի իր ան նական կյանքի ընտանիքի կյանքի նակարանի կամ նամակա րության ան եռն ելիության կամայական կամ ապ րինի ջամտության կամ իր պատվի

եղինակության նկատմամ ապ րինի ոտն ության րեխան նման ջամտությունից կամ ոտն ությունից րենքի կող ց

պաշտպանության իրավունք ունի

Հոդված­16,­Երախայի­իրավունքների­մասին­ՄԱԿ­ի­կոնվենցիա

Ան նական կյանք անվտան ություն

191

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

այս ոլորտները պետք ա ատ լինեն պետական մար նների ջամտու թյու նից պետությունը նա պետք պաշտպանի այլ ան անց ջամտությունից ոդված ը վկայա կո ող այ ցա դի մու երի ծ մասը քննելիս արդու իրավունքների եվրոպական դատարանը առաջ նորդվում ան ի ի իկական

արոյական ան եռնա ելիության աղա արով առավարությունները պարտավոր են ապա ովել որպես ի մարդիկ կարողանան ան իստ ապրել

իրենց կյանքով առաջնորդվելով իրենց ան նական նախասիրություններով առանց ստիպելու նրանց ամապատասխանել ոլորի ամար անման կաղապարներին կամ ետապնդելու նրանց մյուսներից

տար երվող պա նաջմունքներ ունենալու ամար ար որն այն թե ին պես են կառավարության ործողությունները կամ թերացու եր անդրադառնում ան ատների վրա ր ան նական կյանքը ր ան նական խնդիրն

ի նույն ամանակ մասնավոր կյանքի իրավունքը ացար ակ իրավունք այլ կերպ ասած պետական մար նները պետք ավասարակշռեն կ ան ի ան նական կյանքի իրավունքը ասա րակության այլ պա անջների կամ այլ ան ատների իրավունքերի ետ ե ա վադեպ սակայն լինում են իրավի ակներ եր պետական մար նների կող ց մարդկանց ան նական տվյալների

տա ործումը կարող արդարացված լինել եթե դա արվում այլ ան անց պաշտպանելու ամար ր ե կառավարությունը կարող որոշել պաշտպանել որ կի ան նական կյանքի իրավունքը

կամ որով ետ վտան ը այդ ան ի ամար ական կամ որով ետ մյուսները դրա ամար շատ ար ր ին են վ արում

նդ անրապես ին պես ոլոր մյուս մարդու իրավունքների պարա այում ան ատների ան նա կան կյանքը ար անապատվությունը պետության կամ այլ կող րի ջամտությունից պաշտպանելու եռը պետկան մար նների վրա ա ավասարապես վերա երվում վիրտուալ ո վիրտուալ

տիրույթներին

ԳԱՂՏՆԻՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ

Գաղտնիությունը ան նական կյանքի առան նա ատուկ աղադրի ներից մեկն նույնպես պաշտպան ված ի ոդված ով Գաղտնիությունը տարածվում ր ի իկական սոցիալական

ա յական կյանքի այն ոլորտների վրա որոնք նք ենք ցանկանում կիսել անրության ետ վ եթե նք ենք տալիս ր ստակ արտա այտված թույլտվությունը կամ եթե կան այլ մարդկանց իրավունքները պաշտպանելու նպատակով պայմանավորված ի ավոր պատ առներ ապա այն ան նական տեղեկությունները որ նք ցանկանում ենք աղտնի պա ել պետք աղտնի ան

Այս երկու կող րի ջ ավասարակշված լուծում նտելը շտ որ եշտ ոպլանդն ընդդեմ իացյալ ա ավորության ործի շրջանակներում արդու իրավունքների եվրոպական դա տա

րանը պետք որոշեր թե արդյոք իր աշխատակիցների ոլոր լ նամակները եռախոսա յին խո սակցությունները վերա սկելու մասին որոշում կայացնելով ար րա ույն կրթական աս տատությունը ոտնա արել ոդված ը ատարանը որոշել ր որ մասնավոր կյանքի իրավունքը ոտնա արվել ր

ու ն ընդդեմ ինլանդիայի ործում դատարանը վ ռել ր որ երեխայի ան նական կյանքը անվտան ությունը ավելի կար որ ին քան այն մարդու ան նական կյանքի իրավունքի պաշտպանությունը ով այդ երեխայի անունից կեղծ այտարարություն ր րապարակել

Ան նական կյանք անվտան ություն

192

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ր կը կամ որ աստատություն ունեն իրավունք ր ան նական կյանքի մասին իմանալ այն ին նք ենք ցանկանում որ նրանք իմանան

ակայն ամացանցի որու երի կայքերի նախնական կար ավորու երը շտ որ ասկանալի են կամ այնպես են մշակված որպես ի առաջին երթին ապա ովեն տատերերի տվյալների

աղտնիու թյունը րպես ի կարողանանք ապա ովել որ ր ան նական տվյալները իսկապես աղտնի ան ան րա եշտ լինել ոն ուշադիր պետք ընդ անուր պատկերացում ունենալ նարավոր

վտան ների մասին Ան նական տվյալների աղտնիության ետ կապված արցերը կար որ են նա առցանց որոշակի ովանդակություն տարածելու տեսանկյունից րիտասարդները պետք իտակցեն որ կար որ

ին պես իրենց այնպես լ մյուսների ան նական տվյալների աղտնիությունը ուսանկարներ տեսանյութեր աղորդա րություններ այլ տեղեկություններ տարածելու դյուրինությունը կարող երել ան ո ության որը եր ե կարող աս պատ առել մյուսներին ի ական ուղեր ը որ երի

տասարդները պետք ասկանան այն որ կ այլ ան ի ետ ուղղակիորեն կապված նյութը կարելի տարածել այն եթե այն արդեն անրային տիրույթում ասակար կամ վիրավորական կամ

եթե այդ ան ը տվել իր թույլտվությունը նյութը տարածելու ամար Ան ար եշտ նա նշել որ առցանց աղորդակցության ամանակ նյութը իրականում եր եք աղտնի

լեկտրոնային նամակները կամ ցանցում տեղադրված որ այլ նյութ րեթե շտ ասանելի մյուսների ամար վ եթե որ նյութ արդեն տեղադրվել ապա այն այլ ս եր եք նարավոր ամ ողջությամ եռացնել վիրտուալ տարածքից

ույլ աղտնա առերը կամ անվտան ության ջոցների ո ադեկվատ կիառման պատ առով տատերերի պրո իլների աղտնի տարածքում կամ լեկտրոնային ոստարկղում տեղադրված նյութը կարող ասանելի դառնալ ուրիշների ամար ույնիսկ ու եղ աղտնա առերը ամ ողջու թյամ են ապա ովա րում ակերների կամ պետ կան անվտան ության ործակալությունների ներխու ու ց

րիտասարդները պետք իրա եկված լինեն այս ոլոր վտան ների մաին պետք սովորեն ա ալուրջ պատասխանատու վերա երմունք ցուցա երել իրենց ան նական կյանքի այն մանրամասները

պաշտպա նելու ամար որ նրանք են ցանկանում կիսել մյուսների ետ րանք նա պետք իմանան որ եթե եռնարկել են անվտան ությունը ապա ովելու ոլոր ան րա եշտ ջոցները սակայն ին որ կին այնուա նայնիվ աջողվել եռք երել իրենց ան նական տվյալներից տվելու նարավորություն ապա դա ա նայն ավանականությամ ապ րինի ոտնա արում նրանց ան նական կյանքի իրավունքը

ի երնվաստացումների մասին ա նում նկարա րվում են որոշ նախա ուշական միջոցներ որ երիտասարդները կարող են եռնարկել որպես ի թույլ տան որ իրենց ան նական կյանքին վերա երող տվյալները այտնվեն անրային տիրույթում

Ան նական կյանք անվտան ություն

193

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.6 ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ

ԿԱՊԸ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՀԵՏ

ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐԱԿԱՆ ԵՐԿԽՈՍՈՒԹՅՈՒՆԸ

ողովրդավարության ատելություն պարունակող խոսքի ջ կապը կարող դիտարկվել երկու տար եր տեսանկյուններից պավորություն ստեղծվում թե ողովրդավարությունը ավելի ավանական դար նում ատելություն պարունակող խոսքի ի այտ ալը կամ թեր ս դ վարացնում դրա դեմ պայքարելը ասկանալու ամար ա նա իշտ ը կլինի պատկերացնել խիստ րաքննությամ ո

ողովրդավարական ասարակություն տեսականորեն նման ասարակությունում կարող նարավոր լինել ատելություն պարունակող վիրտուալ ո վիրտուալ խոսքը վերացնելը ր ան որը կ ամարվի մյուսների ամար վիրավորական կարող պար ապես ար ելվել ցանկացած խախտում կարող պատ վել րենքի ողջ խստությամ ակայն արտա այտման ա ատության ացակայության պատ առով նման ասարակությունը կունենա ա մաթիվ այլ թերություններ

ողովրդավարական ասարակությունում որտեղ մարդիկ ա ատ են իրենց կարծիքները արտա այտելու առու մով ավանականությունը ծ որ նք կլսենք կարծիքներ որոնց ետ կարող ենք

ամա այնվել րանց մասը կնյարդայնացնի մասը կլինի կոպիտ ան ան ստացնող մասն լ կարող ատել թույլատրելիի սա մանը լինելով խիստ վիրավորական նույնիսկ վտան ավոր ա մանա ակ ծավալներով ատելություն պարունակող խոսքը ր կարծիքները ա ատորեն արտաայտելու նարավորության անխուսա ելի ետ անքն որը ան րա եշտ աշվի առնել կա

կատարյալ ողովրդավարություն

ՆԵՐԳՐԱՎՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ

ի նույն ամանակ ողովրդավարության ա ատ խոսքի առավելություններից կն լ ենց այն որ այն տալիս ործիքներ ուցե ավելի արդյունավետ կերպով վստա ա ար մյուս ա ա

տությունները պաշտպանելով անդրադառնալ ատելություն պարունակող խոսքի խնդրին Այնպես որ եթե արցին նայենք այս տեսանկյունից ապա ատելություն պարունակող խոսքի դեմ մարդու իրավունքերը ոտնա արելով պայքարելու ակ իրատեսական նարավորությունը առաջարկում ենց ողովրդավարությունը ատշա կերպով ործող ողովրդավարական ամակար երում որտեղ մարդիկ ակտիվ դերա կա

տարություն ունեն ոլորի կող ց ար որվող իրավունքներն ու ա ատությունները պաշտպանելու ործում ատելություն պարունակող խոսքից ասարակության պաշտպանական խանի երը

կարող են շատ ավելի կատարելա ործված ամապար ակ լինել քան խիստ րաքննության կիրառ ման պարա այում թե ատելություն պարունակող խոսքի վերա սկումը դրա վատա ույն դրս ո րու երին լուծու եր տալը դիտարկվի ացառապես որպես կառավարութան կամ ամա ցանցի ոստիկանության խնդիր եթե վերա սկողությունը վերածվի սե ական մյուսների վարքա իծը

ողովրդավարություն մասնակցություն

194

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

վերա սկելու նարավոր կլինի պա պանել արտա այտման ա ատությունը նույն ամանակ ապա ովելով որ ան ատները պաշտպանված լինեն վիրավորանքներից Ատելություն պարունակող խոսքին արդյունավետ ար ա անքը կախված ողովրդավարական ասա րա կության առավելությունները մարտա րավերները պա անջները իտակցելու խորությունից

այն մարդ կանց ակտիվ մասնակցությունից ովքեր ստեղծում են այդ ասարակությունը մտություն ներից շատերը որ ան րա եշտ են արդյունավետ ործող ողովրդավարության ամար նա այն մտու թյուն ներն են որոնք ան րա եշտ են ատելություն պարունակող խոսքի դեմ պայքարելու ա մար իսկ ա մա անու թյան ողովրդավարական երկխոսության ար եքի իտակցումը կ նի

նախապատրաստել մասնակիցներին ան անդուր ողականության կամ ատելության տար եր դրս որու երին

ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ, ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ

նայած այն ան ամանքին որ մարդու իրավունքների մասին ամա այնա րերը անման պարտավո րու թյուններ են ստեղծում աշխար ի ոլոր կառավարությունների ամար սա ի նշանակում որ այդ ոլոր երկրների րենսդրությունները կառավարման ամակար երը նույնպես պետք անման լինեն ի արար մարդու իրավունքների նկատմամ ար անքը ապա ովելու ամար մարդու իրավունքները

տրամադրում են շարք տար եր ամակար եր եղանակներ ի նույն ամանակ ոդված ը ամընտրական ին ար անա րությունը սա մա

նում են որ ո ոլոր կառավարման ամակար երն են ընդունելի ետությունները պարտավոր են ապա ովել որպես ի նրանք ովքեր ստեղծում են րենքները լինեն ողովրդի կամքը արտա այ տող ներակայացուցի ներ Այլ կերպ ասած մարդու իրավունքների ետ ամատեղելի այն ողովրդավարական ամակար ը

ա ծապես պայմանավորված մարդու իրավունքների ի արար ար եքների ամար ինքնա վարության մասնակցայնության կար որությամ

ԺՈՂՈՎՐԴԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

առավարման ողովրդավարական ամակար ը նարավորություն տալիս նրանց ովքեր ուղղակիորեն ներ րավված են րինաստեղծ ործունեության ջ որոշակի վերա սկողություն

ուրաքան յուր ոք իրավունք ունի մասնակցել իր երկրի կառավարմանը ան ջա ար կամ ա ատ ընտրված ներկայացուցի ների ջոցով

ողովրդի կամքը պետք լինի կառավարության իրավա որության իմքը

Հոդված­ 1,­Մ ՀՀ

ար ր պայմանավորվող կող րը պարտավորվում են անցկացնել ա ատ ընտրություններ ողջա տ պար երականությամ աղտնի քվեարկությամ այնպիսի պայմաններում որոնք կապա ովեն ողովրդի կամքի ա ատ արտա այտու րենսդիր իշխանություն ընտրելիս

Հոդված­ ,­Արձանագրություն­1,­Մ ԵԿ

ողովրդավարություն մասնակցություն

195

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ունենան այն րենքների նկատմամ ամա այն որոնց պետք ապրեն ապը մարդու իրավունքների ետ ակն այտ քանի որ մարդու իրավունքների ությունը ենց նարավորությունն կարողանալ

պա պանել ան ի ինքնավարությունը ին ը նշանակում ենթարկվել կամայական ջամտությունների ստիպված լինել ապրել ամակար ի ներքո որը նպաստավոր ր ի արար պա անջների ավարարման ամար

Այնուա նայնիվ նայած իր ոլոր առավելությունների ողովրդավարությունը որպես կառավարման ամակար շատ ավելի խստապա անջ քան կառավարման այլ երը Այն ունի սա մանված պա անջներ ին պես այն առումով թե նք ին պետք անենք թե ին ը պետք անդուր ենք այնպես լ թե ին պիսի վարքա իծ պետք դրս որենք եթե ամա այն ենք որոշակի որոշու երի կամ դիրքո րոշու երի ետ ա ավասարապես վերա երում ին պես պաշտոնատար ան անց այնպես լ առան ին ան ատների կող ց իրականացվող որոշու երին ործողություններին ո ղովրդա

վարական ամակար ի շրջանակներում նք ոլորս ին որ ա ով պատասխանատու ենք նրա ա մար թե ին պես աշխատում այդ ամակար ը ետ յալ ցանկը ներառում այն ի ական մտությունները իրա եկության ոլորտները որոնք

ան րա եշտ են ողովրդավարության արդյունավետ ործունեության ամար վարկված կետերից յուրաքան յուրը կար որ նա ատելություն պարունակող խոսքին անդրադառնալու ամար

ԱԿՏԻՎ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ

առավարությունը ի կարող ներկայացնել ողովրդի կամքը եթե ողովուրդը այն ի արտա այտում ենք կարող ենք ունենալ ներկայացուց ական կառավարություն այն այն պարա այում եր ոլորը արտա այտում են իրենց ցանկությունները ա նականա ար ի սա մանա ակվում այն

ընտրությունների ամանակ քվեարկելով այլ նա ենթադրում որ նք պետք ար ա անքենք նոր նախա եռնություններին տեղեկացնենք խոր րդարանի անդա երին կամ այլ պաշտոնյանե րին եր որ ան ի ավարարում անդես անք ո ոխությունների առաջարկներով լո ին իրա կանացնենք ավելի լավ պաշտպանության ամար պա անջենք ավելի աց ամակար այլն

թե քաղաքացիների դիրքից ողովրդավարության ամար կար որ մասնակցությունը ապա կա ռավարությունը պարտավորություն ունի ապա ովել որպես ի մարդկանց տեսակենտները կա րո ղանան լսելի լինել Այդ նպատակից ելենլով պետք երաշխավորվի արտա այտման ա ա տու թյունը առնվա ն այն ա ով որը ի խարխլի այլ ի արար իրավունքները կամ վտան ի ներկայացնի ան անց խմ երի կամ առան ին ան ատների ամար

ՏԵՂԵԿԱՑՎԱԾ ԼԻՆԵԼԸ

րենց անունից ընդունված որոշու երին ար ա անքելու ամար մարդիկ նա պետք տեղեկացված լինեն այդ որոշու երի մասին ին պես նա այն երի մասին որոնց ջոցով նրանք կարող են ար րա այնել իրենց վերա երմունքը այդ որոշու երի նկատմամ ա նույնպես պարտավորություն

ներ ստեղծում ին պես ան ատների այնպես լ կառավարությունների ամար կառավարությունները պետք ապա ովեն տեղեկությունների ասանելիությունը ին ը նա ացատրում թե ին ու տեղեկացված լինելու իրավունքը առանցքային արտա այտման ա ատության տեսանկյունից սկ ան ատները իրենց երթին պետք տվեն տեղեկությունների ասանելիությունից պարտադրեն իշխանություններին րապարակել ոլոր այն մանրամասները որոնք ին րապարակվել

լորտներից կը որտեղ ասարակության տեղեկացվածությունը առավել կար որ մարդու իրա

ողովրդավարություն մասնակցություն

196

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

վունքներն են արդու իրավունքների պա պանումը այն արցը որը պետք թողնել այն արեստա վար մարդու իրավունքների ակտիվիստներին կամ դրանց նկատմամ ար անքը շտ

վստա ել կառավարություններին ուրաքան յուր ան ատ պետք պատկերացում ունենա մարդու իրավունքների ի ական ստանդարտների մասին իր մասնակցությունը ունենա դրանց պաշտպանությունը ապա ովելու ջ

ՀԱՆԴՈՒՐԺՈՂԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

երկայացուց ական կառավարություն ի նշանակում որ ոլոր ան ատների ոլոր ցանկություններն ու պա անջները ավարարված են արդու իրավունքները պետք ապա ովեն որպես ի յուրաքան յուր ան ատի ի ական պա անջները ավարարված լինեն սակայն ակն այտ որ կլինեն ա մաթիվ տարակարծություններ կապված ո այն նրանց այլ պա անջմունքների ետ այց նա ի ականները ապա ովելու եղանակների վերա երյալ ողովրդավարական ասարակությունը ենթադրում ան ամա այնության առկայությունը

վար որոշել թե որտեղ պետք վերջանա ր անդուր ողականությունը եր արցը վերա երվում այն որոշու երին որոնց ետ ամա այն ենք ակայն եր ն արի վրա են մարդու իրավուքները անդուր ողականությունը ցանկալի ղավորները պետք ենթարկվեն պատասխանատվության ի նույն ամանակ կլինեն ա մաթիվ առիթներ ա մաթիվ րապարակայնորեն արտա այտված

տեսակետներ որոնք կարող են ո ացնել որոնք նք ի վերջո պետք անդուր ենք Այս ավասարակշռությունը տնելու արցը ավելի մանրամասն քննարկվում արտա այտման ա ատությանը վերա երող ա նում

ՀԱՄԱՑԱՆՑԻ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄ

րական կյանքում ր ոյությունը կանոնակար վում տար եր մակարդակների կանոններով րենքներով ի շարք կանոններ կան աշխատավայրերում կամ այն տարածքներում որոնք

կառավարվում են մասնավոր ընկերությունների կող ց տեղական պետական իշխանությունները սա մանում են իրենց րենքները կանոնակար երը իսկ ջա ային տարածաշրջանային կա մակերպությունները ին պես րինակ Ա ը կամ վրոպայի խոր ուրդը ստեղծել են իրենց րենքները որոնց արդեն պետք ետ են կառավարությունները արդկային կենսա ործունեության տար եր տեսակները աստի անա ար ավելի ու ավելի շատ են

տեղա ոխվում առցանց այդ ործընթացին ու ա եռ սկսում են արցեր առաջանալ այն արցի շուրջ թե ին կանոններով պետք կար ավորվի այս ործընթացը ուրաքան յուր վե կայք ունի իր սե ական ընդ անուր վարքա ծի կանոնները նույնը վերա երում նա ոսթին տրամադրող ըներություններին սրանք կարելի ա մատել իրական կյանքում մասնավոր ոլորտները կանոնակար ող կանոնների ետ րոշ կառավարություններ ստեղծել են նա րենքներ որոնք կանոնակար ում են առցանց ործունեությունը կան նա ջա ային իրավունքի մաս անդիսացող կար ավորու եր մասնավորապես մարդու իրավունքներին առն վող որոնք տարածվում են նա ամացանցի վրա ակայն ետ ետե ավելի ու ավելի իտակցվում ամացանցի տատերին

իրենց առցանց ործունեության ընթացքում ատշա կերպով պաշտպանելու ամար ան րա եշտ ընդ անուր սկ ունքների կանոնակար երի ան րա եշտությունը Այն թե իրենցից ին պետք ներկայացնեն այդ սկ ունքները ին պես պետք դրանք կիրառվեն ավելի մանրամասն քննարկվում ամացանցի կառավարում ա նում

ողովրդավարություն մասնակցություն

197

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ամացանցի կառավարումը ատկապես կար որ ատելություն պարունակող առցանց խոսքի առն ությամ քանի որ որոշ երկրներում մասնավորապես Ա ում ատելություն պարունակող առցանց խոսքի նույնիսկ ա նավիրավորական ռնի դեպքերը վի արկելը շատ դ վար

ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԽՈՐՀՐԴԻ ԱՇԽԱՏԱՆՔԸ ԿԱՊՎԱԾ ՀԱՄԱՑԱՆՑԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ՀԵՏ

վրոպայի խոր ուրդը լրջորեն աղվում ամացանցի կառավարման արցով թ ախարար ների կո տեն անդես եկավ ռաջարկություններով որոնցում մասնավորապես սա մանվում ր մարդկանց իրավացի ակնկալիքը որ ամացանցի ծառայությունները լինեն ասանելի մատ ելի ապա ով վստա ելի շարունակական Առաջարկություն թ վրոպայի խոր րդի անդամ պետությունները ընդունեցին ամացանցի կառավարման ռա մավարությունը որի նպատակն պաշտպանել խթանել մարդու իրավունքները րենքի երակայությունը ողովրդավարու թյունը

առցանց ա մավարությունը առաջարկում անդամ պետություններին ամա ործակցության շրջանակ լո ալ կայուն աց ամացանցի որպես արտա այտման ա ատությունը տեղե կատ վության ասանելիությունը երաշխավորող ջոցի պա պանության ամար ա մավարության ա իններից կը նվիրված երեխաների երիտասարդների պաշտպանու թյանն

ու մտություններով իտելիքով ինելու ան րա եշտությանը րեխաների երիտասարդների անվտան ությունը ար անապատվությունը ան նական կյանքի պաշտպանվածությունը ամա ցան ցում

ակերպվել են որպես առաջնային կար որության արցեր վրոպայի խոր ուրդը այս եռնարկի նախապատրաստման ամանակ նախապատրաստում ամացանցի տատերերի իրավունքների մասին ամառոտ տեղեկա իր որը ի թիվս այլ ար ցերի

կանդրադառնա ամացանցային ծառայությունների ասանելիության մատ ելիության անվտանության վստա ելիության շարունակականության արցերին Այն նա կներառի առցանց մարդու

իրա վունքների մասին ավելի լավ պատկերացում կա լու այդ իրավունքները իրացնելու արցերը ին պես նա պաշտպանության արդյունավետ ջոցների ասանելիության արցը

ՕԳՏԱՏԵՐԵՐԻ ԴԵՐԸ

տատերերի դերը նույնպես առանցքային նշանակություն ունի եր որոշվում թե ին պես պետք ործի ամացանցը ողովրդավարական ամացանց ունենալու ամար ան րա եշտ առցանց

քա ղա քացիներից աղկացած տատերերի անրույթ որը կմասնակցի աղորդակցության նոր րն ու կա նոն ները սա մանելու ործընթացին ին պես նա կներա դի ամացանցի ործելու կերպը որոշելու վրա ման ործունեության աջող րինակ ների քաղաքացիների շար ումը որի շնոր իվ

ամացանցը պաշտպանելը պա պանելը առանց դրա ործունելուն ասելու ա ա անց կար որ արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի ոդված ի ի առնցանց իրականացման տեսանկյունից ի նույն ամանակ ա ատության ետ կտեղ առաջանում նա քա ղաքացիներին պատշա կերպով տեղեկացնելու ան րա եշտությունը նրանց նարավորություն տալով պատասխանատվությամ տվել ամացանցի ջոցով իրենց տրամադրվող ծառա յություններից րպես ի մարդիկ կարողանան վստա ել ամացանցին ար անքը իրենց ան նական տվյալների ան նական տարածքի նկատմամ պետք լինի պարտադիր պայման

Եվրոպայի­խորհրդի­hամացանցի­կառավարման­ռազմավարությունից

ողովրդավարություն մասնակցություն

198

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

նարավոր դար ավ կանխել վրախոր րդարանի կող ց ի ընդունումը եղծ արտադրանքի դեմ ջա ային ամա այնա իր որը մտավոր սե ականության իրավունքները խստացնող ջա ային պայմանա իր ր ամա այնա իրը ընդունվեց այն իմքով որ վտան ում ա մաթիվ քաղաքացիական ա ատություններ մարդու իրավունքեր

ՈՒՂԵՐՁՆԵՐ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐԻՆ

ամացանցի կառավարմանը երիտասարդների ակտիվ մասնակցությունը ապա ովելու ամար կար որ են ետ յալ սկ ուքները

z ամացանցի տատերերը ավելին են քան սպառողներ րանք ունեն ա դելու նարավորություն կարող են ակտիվացնել այդ նարավորությունը ավելի ործուն դեր խաղալով ամացանցում

մարդու իրա վունքների պաշտպանությունը երաշխավորելու ործում ա կարելի իրականացնել քա րո ար շա երի ջոցով ին պես նա նրա թե ին պիսի վերա երմունք են երիտասարդները որպես ամացանցի տատերեր դրս որում մյանց նկատմամ առցանց

z արդու իրավուքնները ան րա եշտ են ամացանցի տատերերին առցանց պաշտպանված լինելու ամար ե ական իրավունքների մասին տեղեկացված լինելը դրանց ցանկացած արաշա ումը կանխելը կար որ այդ պաշտպանվածությունը ապա ովելու ամար

z ամացանցը տարածք որի անընդ ատ ո ոխվող կառուցվածքը դեռ ս կար ավորված դաշտ Այն կարող նարավորություն տալ մարդու իրավունքների ոտնա արման ամար այց

նույն ամանակ կարող նա անդիսանալ իրենց ավելի արդյունավետ պաշտպանելու նպատակով ամայնքները մո իլի ացնելու ործիք

z րեխաներին երիտասարդներին ինպես նա այլ տատերերին ան րա եշտ աջակցություն կրթական ծրա րերի միջոցով ամացանցը ավելի արդյունավետ տա ործելու ամար ան րա եշտ իտելիք մտություններ եռք երելու նպատակով

z նայած այն ան ամանքին որ ամացանցի ավորման ջ առանցքային դեր են խաղում որ տնտեսական քաղաքական ու երը նրանք ովքեր տա ործում են ամացանցը պետք

աստատեն առցանց աշխար ը անրային տարածքի վերածելու իրենց իրավունքը ընդ որում այնպիսի անրային տարածքի ուր կ ործեն մարդու իրավունքների սկ ունքները ար եքները

z ողովրդավարական քաղաքացիության մասին սովորելու ետ մեկտեղ երեխաները երիտասարդները պետք նա կարողանան իմանալ ասկանալ թե ին պես կառավարվում ամացանցը ովքեր են դա իրականացնում ամացանցի կառավարման թա անցիկությունն

ու աշվետվողականությունը ին պես նա այն եղանակները որոնցով երիտասարդները կարող են արդյունավետ կերպով ներ ործել ամացանցի կամ առնվա ն դրա անրային ատվածի կառավարման վրա այսպիսով ա ա անց կար որ են

ողովրդավարություն մասնակցություն

199

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.7 ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

վրոպայի խոր րդի ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ քարո արշավի ամար ա աանց կար որ որ դրան ներ րավվեն նարավորինս շատ երիտասարդներ ան ա մաթիվ եր

որոնցով դուք եր ընկերները կարող եք պայքարել ատելություն պարունակող խոսքի դեմ դառնալ քարո արշավի մասնակից րանցից մասը թվարկվում այս ա նում

անկը դասակար ված ըստ ետ յալ թեմաների րթություն իրա եկության ար րացում Արդեն առկա ատելություն պարունակող առցանց խոսքին ար ա անքելը յուսներին ներ րավելը ո երին կամ ի ական թիրախ խմ երին ա րաշխություն այտնելը Ավելի երկարա ամկետ ռա մավարություններ

Այս թեմաները ա ախ ամընկնում են այն դեպքերում եր են ամընկնում ա ախ նարավոր ավելի ա դեցիկ դար նել ործողությունը այլ ա իններից դրան ջոցառու եր ավելացնելով Օրինակ՝

z ւղղակիորեն ար ա անքել ատելություն պարունակող խոսքին այլընտրանքային մոտեցում ներ կայացնելով ին ը նա կունենա կրթական նշանակություն թե այդ այլընտրանքային տեսակետը կամ երկխոսությունը անրայնացվի սոցիալական դիայի ջոցով սա իր երթին կարող մո իլի ացնել ուրիշներին

z Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի խնդրի մասին իրա եկությունը ար րացնելու նպա տակով իրականացվող ործողությունը նա ատելություն պարունակող խոսքի ո երին ա րաշխություն այտնելու ա դեցիկ ջոց Այն կարող նա անցկացվել որպես ստո

րա րա ավաք կո անելով քաղաքական ործի ներին ներ րավվել խնդրի լուծմանը z Ատելություն պարունակող խոսքի կոնկրետ դեպքի առն ությամ իրավասու մար ններին

այտնելը այնու ետ կայքի կառավարի ների պատասխանի վերա երյալ լո ում րա պարա կում րելը կարող մյուսներին ստիպել ավելի ուշադիր լինել նման րինակների նկատմամ

ներկայացնել իրենց ողոքները տոր ներկայացված ցանկը ամ ողջական կարող դիտարկվել որպես նարավոր նոր ա ղաարների աղ յուր եր խում ը վստա ա ար կկարողանա առաջարկել նա այլ տար երակներ

Առաջարկությունների մասը կարող կիրառելի լինել ոլոր իրավի ակներում րինակ կնա ա նության կամ աղորդա րության վերա երյալ ողոք ներկայացնելը որոշ դեպքում կարող լինել ա ա անց խիստ ար ա անք ման իրավի ակներում շատ ավելի իշտ կլինի պար ապես աղորդա րության եղինակին դի լը խնդրելով ոխել կնա անության ո ը կամ ընդ անրապես եռացնել այն րոշ դեպքերում վիրավորական կնա անություն տեղադրած ան ի ետ ուղղակի աղորդակցության ջ մտնելը կարող իշտ լինել Ա նապատշա արդյունավետ ար ա անքը

ընտրելու ամար շտ պետք ին պես արկն կշռադատել ընտրությունը ուք կարող եք այս առաջարկությունները ավելել եռնարկում ետեղված վար ություններին

խրախուսել եր ընկերներին կամ խմ ին անալ ատելություն տարածող խոսքին շար մանը

արո արշավի ռա մավարություններ

200

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z եր խմ ին կամ ընկերներին ներ րավեք որ ործողության ընտրության պլանավորման ուլում ավանականությունը որ նրանք կմասնակցեն շատ ավելի ծ կլինի եթե նրանք

ինքնուրույն ընտրեն ործողության տեսակը թոդները z իշեցրեք նրանց որ ստեղծա ործական մոտեցումով կա մակերպված ակցիաները ավելի շատ

ուշադրություն են կարող րավել ամացանցում մարդկանց ուշադրությունը րավելը նման ամ ոխի ջ տար երվելուն

z իշեցրեք որ տեղեկատվությունը կարելի տարածել նկարների տեսանյութերի երա շտության ին պես նա միայն առերի միջոցով ւղեր ի ը ա ախ նույնքան կար որ որքան ովանդակությունը

z Անպայման ծանոթացեք ատելություն տարածող խոսքին շար ման կայքին քարո արշավին մասնակցելու ամար այլ եղանակներ տնելու ամար

ՀՆԱՐԱՎՈՐ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՑԱՆԿԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ԻՐԱԶԵԿՈՒԹՅԱՆ ԲԱՐՁՐԱՑՈՒՄ

z տա ործեք լո ները սոցիալական մեդիայի կայքերը մարդկանց իրա եկությունը ար րացնելու ամար այն արցի վերա երյալ թե ին կարելի անել եթե իրենք դառնում են

ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ կամ ականատես z Աշխատեք խոսել մարդու իրավունքների առապաշարով արածեք տեղեկություններ այն

իրավունքների մասին որոնք պաշտպանում են ամացանցում թե ին պես են մարդու իրավունքները կապված ատելություն պարունակող առցանց խոսքի ետ

z տեղծեք երը քանդող տեղեկա իր այն խմ երի ամար որոնք ա նից ա ախ են դառնում ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ եղադրեք այն սոցիալական դիայի կայքերում կամ պատրաստեք թռուցիկներ ո վիրտուալ աշխար ում ա անելու ամար

z արածեք այն կայքերը աղորդա րությունները որոնք ներկայացնում են ա նից ա ախ թիրախ դար ող խմ երի դրական ատկանիշները

z ատ ք այն մարդկանց մասին ովքեր եղել են ատելություն պարունակող առցանց խոսքի ո տա ործեք այդ պատմությունները այս խնդրի մասին տեղեկատվություն տարածելու ամար ինպես նա ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ դար ած մարդկանց նկատմամ ամապրու ացում ավորելու նպատակով

z տեղծեք եր սե ական կայքը կամ պրո իլը սոցիալական ցանցում տա ործեք այն թիրախ խմ երի մասին ար անա ավատ աղ յուրների կիրառմամ այլընտրանքային տեղեկատվություն տարածելու ամար

z ա մակերպեք ո վիրտուալ ակցիաներ ուսուցողական դասընթացներ կամ իրա եկման ջոցառու եր րանք կարող են նվիրված լինել

ատելություն պարունակող առցանց խոսքի խնդրին ընդ անրապես որոշակի թիրախ խմ երի մասին առկա նախապաշարու երին ատելություն պարունակող խոսքի ետ վարվելու թոդներին ատելություն պարունակող խոսքի ա դեցությանը սե ական ործողությունների ին պես նա այլ մարդկանց արարքների ամար պատասխանատվություն վերցնելու ան րա եշտությանը

արո արշավի ռա մավարություններ

201

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

այլ երիտասարդական խմ երի նախա եռնություններին ներառյալ ատելություն տարածող խոսքին շար մանը

ր այլ անի

ԱՐԴԵՆ ՑԱՆՑՈՒՄ ՀԱՅՏՆՎԱԾ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻՆ ԿԱՄ ՆԱԽԱՊԱՇԱՐՈՒՄՆԵՐԻՆ ԱՆԴՐԱԴԱՌՆԱԼԸ

z մ ա րեք իքիպեդիայի կամ այլ ա ատ ովանդակությամ կայքերի այն ոդվածները որոնք պարունակում են ո ադեկվատ կամ կեղծ տեղեկություններ ատելություն պարունակող խոսքի ա նա ի ական թիրախ խմ երի մասին

z եկնա անություններ թողեք այն կայքերում որտեղ կա ո շ րիտ կող ակալ կամ ռասիտական ովանդակություն արցեր կամ ողոքներ ուղարկեք ան անդուր ողականություն կամ ռա սիս

տական մոտեցու եր արտա այտող աղորդա րությունների եղինակներին z որ եք աղորդակցվել վիրավորական ովանդակության եղինակների ետ ցույց տվեք նրանց

թե ին պես իրենց վարվելակերպը ա դում մյուսների վրա z րախուսեք մյուսներին անտեսել թրոլերին եթե նրանք վիրավորական վարքա իծ են

դրս որում z իրառեք առցանց ողոքներ ներկայացնելու խանի երը կամ ընթացակար երը կայքերի

տերերին ատելություն պարունակող խոսքի րինակների մասին նախա ուշացնելու ամար z այտնեք ատելություն պարունակող խոսքի դրվա ների մասին այդ արցերով աղվող կա մա

կերպություններին կամ ատելություն պարունակող խոսքը վերա սկող դիտախմ ին z ոյկոտեք ատելություն տարածող կայքերը մյուսներին լ կո արեք ետ ել եր րինակին

այտնեք այդ կայքերի մասին կիրառելով եր երկրում առկա իրավական խանի երը կամ դի լով ի նման կա մակերպություններին

z ավաքեք տեղեկատվություն եր երկրում րանցված ատելություն տարածող կայքերի մասին ւղարկեք այդ տեղեկատվությունը եր խոր րդարանական ներկայացուց ին

ՄՈԲԻԼԻԶԱՑՐԵՔ ՄՅՈՒՍՆԵՐԻՆ

z ո արեք մյուսներին դատապարտել կամ այտնել ատելություն պարունակող խոսքի մասին ա րաշ խություն այտնել ո երին կամ ներա րավվել այլ ործողությունների ջ

z տա ործեք սոցիալական դիան տակար կայքերին քարո արշավի ետաքրքիր նախա եռնություններին մարդկանց ներ րավելու ամար

z անրայնացրեք ատելություն պարունակող խոսքը որոշակի կայքերից աջողությամ եռացնելու մասին պատմությունները

z րա եկեք ատելություն տարածող խոսքին շար ման մասին ղում դրեք այդ շար մանը եր պրո իլում կամ ավելացրեք շար ման խոր րդանիշը եր ստորա րությանը

z ա մակերպեք ուսուցողական կամ իրա եկման ջոցառու եր ա նատարածված թիրախ խմ երի ներ կայացուցի ների ամար ացատրեք նրանց թե ին պես են նրաք կարող պաշտպանել

իրենց մյուսներին ներ րավվելով քարո արշավին z Այլ ա իններից որ ործողություն իրականացնելիս տարածեք դրա մասին տեղեկատվությունը

ին պես վիրտուալ այնպես լ ո վիրտուալ ործողությունների ջոցով

արո արշավի ռա մավարություններ

202

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱՄԵՆԱՏԱՐԱԾՎԱԾ ԹԻՐԱԽ ԽՄԲԵՐԻ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԻՆ ՍԱՏԱՐԵԼԸ ԿԱՄ ՆՐԱՆՑ ՀԱՄԵՐԱՇԽՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՅՏՆԵԼԸ

z Ան նական աղորդա րություններ ուղարկեք այն ան ատներին ովքեր անրայնորեն դառնում են ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ այտնեք նրանց եր ա րաշխությունը ացատրեք թե ին են կարող անել

z նեք ցրել ի ական թիրախ խմ երի մասին տարածված նախապաշարու երը կամ կեղծ աղա արները Այլընտրանքային ովանդակություն ստեղծեք նարավորություն ունենալու

պարա այում անրայնացրեք այն z եղեկացրեք երիտասարդներին իրենց իրավունքների մասին այն թոդների որ նրանք կարող

են տա ործել դրանք պաշտպանելու ամար z ա մակերպեք անրային ակցիա ի ա րաշխություն ատելություն պարունակող խոսքի

թիրախ խմ երի z եղեկացրեք անրությանը քաղաքական կամ ասարակական ործքի ների կամ լրատվա

ջոցների կող ց արված ռասիտական կամ խտրական արտա այտությունների մասին ացատրություններ պա անջեք նրանցից

z Աշխատեք ատելություն պարունակող խոսքի իմնական թիրախ անդիսացող խմ երի ներկայացուցի ների ետ րախուսեք նրանց մասնակցել քարո արշավին

ԱՎԵԼԻ ԵՐԿԱՐԱԺԱՄԿԵՏ ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

z ա մակերպեք եր սե ական քարո արշավը տեղական մակարդակում կամ ամացանցում պատրաստեք քարո արշավի տեսա ոլովակ եր կամ որ վար ալի ջոցառում տեղադրեք առցանց

z ա մակերպեք ատելություն պարունակող առցանց խոսքի կամ դրա ետ կապված որոշակի վե կայքերի քաղաքականության դեմ առցանց ստորա րա ավաք

z ապվեք առցանց կա մակերպությունների ետ որոնք նույնպես աղվում են այս խնդրով ացատրեք նրանց թե ին ում եր ործունեության ությունը պար եք թե ին պես եք կարող

ներ րավվել իրենց աշխատանքներին z ապվեք ռասի խտրականության կամ արակից այլ արցերով աղվող տեղական կա

մակերպությունների ետ րա եկեք նրանց ատելություն պարունակող առցանց խոսքի խնդրի վերա երյալ կո արեք անալ քարո արշավին

z Անցկացրեք ետա ոտություն դիտարկելով կամ այս խնդրի տար եր դրս որու երը կ կայքում կամ թե ին պես այն ա դում որոշակի խմ երի վրա ւղարկեք արդյունքները Ատելու թյուն պարունակող խոսքը վերա սկող դիտախմ ին այդ խնդրով աղվող ներին քաղաքական

ործի ներին կամ այլ ա դեցիկ մարդկանց z ո արեք կառավարության պաշտոնյաներին անդրադառնալ այս խնդրին կապվեք խոր րդա

րա նում եր ներկայացուց ի ետ

արո արշավի ռա մավարություններ

203

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.8 ՀԱՄԱՑԱՆՑԱՅԻՆ ԳՐԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

ՀԱՄԱՑԱՆՑԱՅԻՆ ԳՐԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ

ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

ամացանցը եր ի թե վրոպայի երիտասարդների ամար տեղեկություններ ստանալու ի ական աղ յուրն ր ե այն կիրառվում ուղղակիորեն որպես տեղեկա իր իսկ եր ե տեղեկությունները ստացվում են ջնորդավորված սոցիալի ացվելու կամ այլ ործունեության ընթացքում րկու դեպքում լ կար որ որպես ի տատերերը կարողանան ասկանալ վերլուծել նա ատել ստու ել ին պես ացա այտ տեղեկությունները այնպես լ թաքնված ուղեր ները ա առավել առարկայանում

եր խոսքը վերա երում ատելության առցանց դրս որու երին ար ա անքելուն Այն իտելիքն ու մտությունները որ ան րա եշտ են երիտասարդներին տեղեկատվությունը տնելու

վերլուծելու ամար դիա րա իտության ոլորտներից կն են իսկ եթե խոսքը վերա երում առցանց աշխար ին ապա ամացանցային րա իտության

ակայն ամացանցային րա իտությունը ավելին քան ուտ տեղեկատվություն ավաքելն ու վերլու ծելը ան ա մաթիվ այլ մտություններ ործիքներ որոնք ատկապես կար որ են եր երիտա սարդներին պետք պատրաստել առցանց ատելության դրս որու երին ար ա անքելու ամար

րանց թվին են պատկանում մասնավորապես այն մտությունները որոնք կապված են ամացանցի ավելի տեխնիկական ոլորտի ետ կամ որոշակի ովանդակություն տեղադրելու կամ տարածելու խնդրի ետ

ՍՈՎՈՐՈՒՄ ԵՆՔ ՍԵ ԱԿԱՆ ՈՐՁԻՑ

նդ անուր առմամ յուրաքան յուր ոք ամացանցից տվելիս ընտրում իր առցանց ործունեու թյան ամար ան րա եշտ թոդներն ու կանոնները ամացանցի տատերերը եռք են երում այնքան ամացանցային րա իտություն որպես ի կարողանան անար ել նավարկել ավարարել իրենց

ի ական պա անջները ակայն եթե երիտասարդների առջ խնդիր դրվում ո թե վերարտադրել արդեն առկա վատ եր ույթները կամ կրկն րինակել վատ սովորությունները որոնց արդյունքում ի այտ ալիս ատելություն պարունակող առցանց խոսքը նրանք պետք սովորեն վի արկել

պատշա պատասխան տալ նման դրս որու երին ապա նրանց ան րա եշտ ամացանցային

ամացանցային րա իտությունը դա առցանց տեղեկատվական աղորդացական ովանդակություն ստեղծելու այն ասկանալու քննադատելու դրանից տվելու կարողությունն

ոնիա­ իվինգսթոն,­«Համացանցային­գրագիտություն.­Երիտասարդների­բանակցությունները­նոր­առցանց­հնարավորությունների­վերաբերյալ»:1

ամացանցային րա իտություն

1­ igita ­ outh,­ nnovation,­an ­the­ ne pecte ­ ,­ ­ ress

204

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

րա իտության ավելի ար ր մակարդակ Այս ա նում ներկայացված ցանկերում ներառված են այդ առաջադրանքը կատարելու ամար ան րա եշտ առավել տակար մտությունները իտելիքի ոլորտները

ՏԱՐԲԵՐ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ՝ ՏԱՐԲԵՐ ԴԵՐԵՐԻ ՀԱՄԱՐ

Ան րա եշտ նշել որ ատելություն պարունակող խոսքի առումով երիտասարդները տար եր ամանակ այտնվում են տար եր դերերում երերից յուրաքան յուրը պա անջում մտությունների իր շարքը ցանկացած կրթական ործունեություն իրականացնելիս ան րա եշտ դա իշել

ԿՈՂՔԻՑ ՆԱՅՈՂՆԵՐԸ ԴԻՏՈՐԴՆԵՐԸ

ր նք ականատես ենք դառնում որոշակի ա ով մյուսներին աս ասցնող ովանդակության նք դառնում ենք այդ երկխոսության մասնակիցներից կը ենք կարող ենք անտեսել այս

ովանդակությունը կարող ենք ինքներս լ տարածել այն կամ կարող ենք որոշել արտա այտվել դրա դեմ Այս եռնարկի վար ությունների ծ մասը տված են երիտասարդներին պասիվ տեսնում եմ այց ո ին եմ անում դիրքից տանել դեպի խնդրի կապակցությամ որ պատշա ով ար ա անք տալը րա ամար ան րա եշտ են սթա դատողության քննադատական վերլուծության մտություններ ին պես նա նարավոր ործողությունների մասին տեղեկացվածություն

ԶՈՀԵՐ

Այն մարդկանց ովքեր կամ ուղղակիորեն են դառնում ատելություն պարունակող խոսքի թիրախ կամ պատկանում են այն խմ երից կին որոնք անդիսանում են ռասիստական կամ վիրավորական արտա այտությունների կամ կի երնվաստացման ի ական թիրախ խմ երից որ կին ան րա եշտ են իրենց պաշտպանելու ատելության դրս որու երին ար ա անքելու ամար ռա մավարություններ

րանց նա պետք են մտություններ իտելիք որոնք կ նեն խնդրին անդրադառնալու ամար րինակ ղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու վիրավորական վարքա ծի մասին այտնելու մյուսներին դրա դեմ պայքարելու կո անելու նման այլ ործողությունների ամար

«ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՍԵՐՄԱՆՈՂՆԵՐԸ» ԵՎ ԱՏԵԼՈՒԹՅԱՆ ՊՈՏԵՆՑԻԱԼ ՍԵՐՄԱՆՈՂՆԵՐԸ

Այս խմ ի ջ են մտնում նրանք ովքեր կամ տարածում են ատելություն պարունակող առցանց խոսք կամ ավանական որ դա կանեն սե ական ովանդակությունը ստեղծելով կամ ուրիշներինը տարածելով ետք իշենք որ ին պես ատելություն պարունակող խոսքն կարելի ա անել նվա կամ առավել ասակարի այնպես լ մարդկանց որ այն տարածում են կարելի դասակար ել որպես ավելի ծ կամ ոքր վտան ներկայացնող րանք ովքեր տարածում են ին որ ա ով ռասիստական ովանդակություն նույնպես նպաստում են խնդրի ծավալմանը նույնիսկ եթե նրանց ործողությունը

ան րինական ի պարունակում ռնության ուղղակի կո եր ն պիսին լ այն լինի այն առաջին քայլն վիրավորական ասա եր դրս որու երի շղթայում

ատերը նպաստում են ատելություն պարունակող առցանց խոսքի տարածմանը ընդա նը տարածելով այն ովանդակությունը որի ասա եր վիրավորական կամ կեղծ լինելը են իտակցում րանից խուսա ելու ամար ան րա եշտ կարողանալ անա ել նախապաշարու ու կող ակալությունը առցանց ովանդակության ջ ցանկացած ովանդակություն ստեղծելիս կամ մյուսների ետ կիսելիս ավելի պատասխանատու վերա երմունք ցուցա երել

ամացանցային րա իտություն

205

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ամացանցային րա իտություն

ԱԿՏԻՎԻՍՏՆԵՐ ԵՎ ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻ ՄԱՍՆԱԿԻՑՆԵՐ

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ քարո արշավը դիտարկում ոլոր երիտասարդնե րին ամացանցի ոլոր տատերերին որպես քարո արշավի պոտենցիալ մասնակիցներ պատակնե րից կն այն որ ատելության դրս որու երի պասիվ դիտորդները նույնպես ար ա անքեն անան

աշխար ի ոլոր ծայրերում տնվող այն մարդկանց ովքեր իրենց այնն են ար րացնում ատելություն տա րածող խոսքի դեմ ամացանցում քարո արշավ իրականացնելու ամար ան րա եշտ են որո շակի մտություններ ներառյալ անրայնացնելը խթանելը աջակիցներ ներ րավելը տար եր այլընտրանքային ուղեր ների տեքստերի տարածումը

ՀԱՄԱՑԱՆՑԸ ՈՐՊԵՍ ԱՌՑԱՆՑ ԱՏԵԼՈՒԹՅԱՆ ԴՐՍԵՎՈՐՈՒՄՆԵՐԻ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՄԻՋՈՑ

ետ յալ ցանկը ներառում ամացանցային րա իտության այն ոլորտները որոնք առն վում են այս եռնարկում ետեղված վար ություններին քարո արշավին Այս ոլորտների մասին ավելի խորքային

պատկերացում կա լը կ նի երիտասարդներին ավելի ործուն դեր խաղալ քարո արշավում ա նա կ նի նրանց ոխել իրենց սե ական առցանց վարքա իծը

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԸ ԲԱՑԱՀԱՅՏԵԼԸ

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարում առաջին քայլը դա այն անա ելն եր անդիպում ենք ա ենթադրում որ նք պետք պատկերացում ունենանք այն մասին թե որոնք

են դրա աղադրի ները կարողանանք նա ատել դրա նարավոր ետ անքները սակայն ացի այդ ան րա եշտ նա կարողանալ անա ել թաքնված ուղեր ները ո ացա այտ կող ակալությունն ու նախապաշարու երը անա ելու կարողություն

ա ատելություն տարածող խոսքի րինակ

Այն ռասիստական կամ խտրական վքե ր են

ո երը

ետք անել ին որ ան

ն կարելի անել

րքանո վ վատն արտա այտությունը

Արդյո ք այն վիրավորական աս ասցնում

վտան ավոր

ն ն այն դար նում ատելություն

պարունակող խոսք

րն մտադրությունը

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ

ԽՈՍՔԸ ԱՆԱՉԵԼԸ

206

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՔՆՆԱԴԱՏԱԿԱՆ ՄՏԱԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅԱՆ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Առցանց տեղեկատվությունը ա ռելի ծավալների ասնում երիտասարդներին ան րա եշտ են մտություններ որպես ի նրանք սովորեն ընկալել տեսածը այն վերլուծելու ասկանալու

ջոցով ա ատկապես վերա երում կեղծ տեղեկություններին կամ առանց ի ավոր աղ յուրների տեղեկատվությանը որը սնում որոշակի խմ երի դեմ տարածված նախապաշարմունքները տատերերը պետք կարողանան տնել աստարկներում առկա նարավոր սխալները պետք իտակցեն աստերը ստու ելու մյուս կող ն լսելու կար որությունը առնվա ն այն դեպքերում եր այդ ա նը կարող որ կին աս ասցնել

ն այն ասում

ան արդյո ք թաքնված ուղեր ներ

ն աստարկներ են երվում

րո նք են աստերը

ն ավելյալ տեղեկությունների կարիք ունեմ ես

Այն ի շտ

Այն արտա այտում նախապաշարմունք կամ

կող ակալություն

ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆ

Օգտակար խորհուրդներ. ստուգում ենք փաստարկները:

Արդյո ք պնդու երի իմքում կային ի ավոր աղ յուրներ թե դրանք ի ված ին ողջախո ության

վրա

Արդյո ք նշված աղ յուրները այդ ոլորտում անա ված եղինակավոր են

Արդյո ք աստարկները ամո ի տրամա անական ին թե նարավոր ին նա այլ ե րա ան ու եր

աստարկների իմքում աստեր ին թե դրանք վկայակո ում ին ացմունքները ավանդական

ամո մունքները կամ այն նարավոր արդյունքները

նարավո ր ր ստու ել ներկայացված աստերը կամ աստարկները

Արդյո ք կային ընդ անրացու եր ան երի կամ խմ երի մասին

Այդ ընդ անրացու երը ունեի ն ռասիստական կամ խտրական նույթ

Արդյո ք նարավո ր են այլ տեսակետներ արդյո ք դրանք ցույց կտան որ աստարկները ան ի են

Արդյո ք պնդու երը տա ործում են աստարկներ այլ կերպ ասած աստարկներ

որոնք ակառակորդին վիրավորում են ո թե նրա ամար թե նրանք ին են ասում այլ թե նրանք ով են

Արդյո ք աստարկը ավելի ամո ի ներկայացման ո ի աշվին րինակ արտա այտի պատկերների

կամ մուլտի դիայի կիրառման շնոր իվ

ամացանցային րա իտություն

207

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԳՏՆԵԼԸ

Աղ յուրներ նտրելը իմանալը թե ին պես դա անել արդյունավետ կերպով աստերը ստու ելու մյուս կող ն լսելու կար որ տարրն են արդկանց ծ մասը իտի ին պես տա ործել որոնողական ամակար երը այց շատ ավելի ք երն են որ պատկերացում ունեն թե այդ ամակար երը ին պես

են աշ խատում ին պես կարելի լրացուցի ործիքների նութամ ավելի ստակեցնել որոնումը ստանալ որոնման այլ արդյունքներ

ՍՏՈՒԳՈՒՄ ԵՆՔ ԱՐԺԱՆԱՀԱՎԱՏՈՒԹՅՈՒՆԸ

արդիկ առցանց կարող են տեղադրել րեթե ա ն ին աշվի առնելով առցանց տեղեկատվության ծավալները ամացանցի լխավորապես կանոնակար ված նույթը ավականին եշտ կարծիքը ներկայացնել որպես աստ կեղծ պնդու եր անել առանց ացա այտվելու վտան ի Ատելու թյուն պարունակող խոսքի շատ դրս որու եր պատա ական ականատեսին կարող են թվալ ի ավոր ված

աստարկված տեսակետներ ացի աստերը աստարկները քննադատական մտածողության մտությունների նությամ ստու ելուց ատելություն պարունակող խոսքի նարավոր դրս որու երը անա ելու ամար երիտասարդներին կարող նել նա ստու ելը թե ին տեսակի կայքում ետեղված տեղեկատվությունը դրա եղինակի եղինակությունը ան ա արավոր կայքեր որոնք քարո ում են ռասի մ կամ խտրականության այլ եր ման ատե

լություն տարածող կայքերը ա ախ ոխկապակցված են կարող են մյուս կայքերի ե ղի նակությունը տա ործել իրենց ռասիստկան պնդու երը ի ավորելու ամար ա մաթիվ ռասիստական

կայքեր այս ր շատ ավելի քողարկված են կարող են նույնիսկ թաքցնել իրենց ռասիստական նույթը

Խորհուրդներ որոնելու համար

Աշխատեք տվել տար եր որոնողական ամակար երից այն կի ոխարեն Աշխատեք ար ելա ակել քուքիները մաքրել որոնման նախորդ պատմությունը ն նորը

սկսելը ովորա ար այս կերպ արդյունքը այլ լինում որով ետ որոնողական ամակար ե րից շատերը ցույց են տալիս այն ին իրենց կարծիքով տատերը ու ում տեսնել ի վելով նրա վրա թե ին արդեն իտեն տատիրոջ մասին

րականացրեք քանի որոնում տար եր որոնողական առերով նույնիսկ եթե կ արց եք ետա ոտում

որ եք ավելի արդ որոնում իրականացնել րինակ սա մանա ակեք որոնումը այն կ կայքով այնպես որ որոշակի առեր պարունակող ովանդակությունը այտնվի արդյունքնե րում կամ տա ործելով որոնողական առը որը կ նի որպես ի ոլոր որոնվող առերը ներառված լինեն ուրաքան յուր որոնողական ամակար ունի ցուցու եր որտեղ այս ա նը նկարա րվում

տու եք կայքերի ար անա ավատությունը ն որոնման ջոցով ան րա եշտ ովանդակությունը տնելը

իշեք թաքնված կայքերի մասին րանք այն կայքերն են որոնք որոնողական ամակար ում րանցված են որպես ան ն դեռ իրականում պարունակում են այլ տիպի ո վան դակություն

Այս կայքերը ա ախ տատերերին մոլորեցնելու նպատակ են ետապնդում տրամադրում են այն ին իրենք անվանում են իտելիք ին ը իրականում աղա արապես կող ակալ տեղեկատվություն

ամացանցային րա իտություն

208

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

պնդելով թե խթանում են ա ային ար եքները ն դեռ իրականում անդես են ալիս ռասիստական այտարարություններով տու ելու որոշ իմքային թոդներ կարող են նել ասկանալ թե որքանով

ար անա ավատ են կայքերը

ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅԱՆ ՍՏԵՂԾՈՒՄԸ ԵՎ ՏԱՐԱԾՈՒՄԸ

ոլորի ամար եշտ ասանելի առցանց ովանդակություն ստեղծելու նարավորությունները ամաթիվ առավելություններ ստեղծեցին սովորական տատերերի ամար այց դրա ետ կտեղ առաջ երեցին նա պարտավորություններ Ատելություն պարունակող խոսքի տեսանկյունից այդ պարտավորություններից ա նակար որներից առցանց տեղեկություններ տեղադրելու ամանակ ուշադիր լինելը ենց այստեղ որ տատերերը եշտությամ կարող են իտակցա ար կամ ան իտակցա ար ատելություն տարածել

արո արշավի նպատակներից ելնելով կան նա այլ կար որ նկատառու եր կապված առցանց նյու թեր րապարակելու ետ աջողության ասնելու ամար քարո արշավը պետք ունենա ա դեցիկ ուղեր ներ որոնք կ րավեն ծ քանակությամ մարդկանց կլինեն ասկանլի րիտասարդները պետք տեղյակ լինեն ծ քանակությամ մարդկանց իրենց ուղեր ները ասցնելու տեխնիկական նարավորությունների մասին մասնավորապես սոցիալական դիայի ջոցով դա պետք անեն

այնպես որպես ի այդ ուղեր ները լինեն այնքանով ամո ի որ մյուսները նույնպես շարունակեն տարածել դրանք ուլտի դիայի արդյունավետ տա ործումը կարող նել լուրջ ուղեր ը ավելի

րավի անրամատ ելի դար նելուն

Օգտակար խորհուրդներ: Ստուգում ենք արժանահավատությունը

Արդյո ք կայքը այտնի ար ված որպես տեղեկությունների կարծիքների աղ յուր Արդյոք այլ կայքեր դրան ղու եր տալիս են

ա ր թե ովքեր են կայքի սե ականատերերը կամ եղինակները ն ո ւ նրանց կարելի վստա ել

ն պե ս կայքը ակերպում իր նպատակը ն եք կարծում ելնելով տեղից եղինակի ինքնությունից կամ նրանից թե ին պես կայքը

ակերպում իր առաքելությունը կարող այն լինել կող ակալ Արդյո ք կայքում ներկայացված են կից ավելի տեսակետներ րքա ն ա ախ այն թարմացվում կա արդյոք այնտեղ թարմ ովանդակություն արո ղ եք նտել նման րինակ ովանդակություն այլ ար աա ավատ կայքերում ա արդյո ք նարավոր շա երի ախում րինակ կապված առ տրային շա երի կամ քա

ղաքական կող որոշման ետ Արդյո ք կայքում տեղ տած տեղեկությունների աղ յուրները ղու երը նշված են Արդյո ք կայքը ունի ռասիստական կամ խտրական ովանդակության վերա երյալ քաղա

քականություն ն պե ս կայքը վարվում նման ովանդակության կամ դրա ետ կապված ողոքների ետ

Օգտակար խորհուրդներ բովանդակություն տարածելու համար z ավաստիացեք որ եր տարածած ովանդակությունը երծ կողմնակալությունից

նախապաշարու երից ռասի ց ատելությունից z ավաստիացեք որ տեղեկությունը որը տարածում եք ար անա ավատ որ դուք ապատե

ղեկատվություն եք տարածում z ի տարածեք որ ան այլ մարդկանց մասին եթե դա կարող վտան ել նրանց ան նական

կյանքի աղտնիությունը կամ անվտան ությունը թե վստա եք շտ արցրեք z ւշադիր եղեք այնպիսի տեղեկատվություն տարածելիս որը կարող պաշտպանված լինեն

եղինակային իրավունքով z ր կայքում նյութեր տեղադրելիս ստու եք կայքի կանոններն ու պայմանները րանք

կարող են սա մանա ակու եր ունենալ այն տիպի տեղեկատվության ամար որ դուք ցանկանում եք տեղադրել կարող են նա իրավունքներ եռք երել եր տեղադրած ովանդակության կամ եր ան նական տվյալների նկատմամ

z տածեք արդյո ք մյուսները կարող են արաշա ել եր տեղադրած տեղեկությունները տա ործել դրանք կեղծ պատկեր ստեղծելու կամ ուրիշներին ասելու ամար ավաս

տիացեք որ եր տեղադրած նյութը լինի անշանակ տարընթերցու երի տեղիք տա z իշեք որ ամացանցում տեղադրված նյութը կարող եշտությամ սխալ ընկալվել կարող

վիրավորել որ կին եթե ստակ ակերպու եր են ընտրված որ եք կարդալ այն ին տեղադրել եք դրան ուրիշի ա քերով նայելով

ամացանցային րա իտություն

209

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

պնդելով թե խթանում են ա ային ար եքները ն դեռ իրականում անդես են ալիս ռասիստական այտարարություններով տու ելու որոշ իմքային թոդներ կարող են նել ասկանալ թե որքանով

ար անա ավատ են կայքերը

ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅԱՆ ՍՏԵՂԾՈՒՄԸ ԵՎ ՏԱՐԱԾՈՒՄԸ

ոլորի ամար եշտ ասանելի առցանց ովանդակություն ստեղծելու նարավորությունները ամաթիվ առավելություններ ստեղծեցին սովորական տատերերի ամար այց դրա ետ կտեղ առաջ երեցին նա պարտավորություններ Ատելություն պարունակող խոսքի տեսանկյունից այդ պարտավորություններից ա նակար որներից առցանց տեղեկություններ տեղադրելու ամանակ ուշադիր լինելը ենց այստեղ որ տատերերը եշտությամ կարող են իտակցա ար կամ ան իտակցա ար ատելություն տարածել

արո արշավի նպատակներից ելնելով կան նա այլ կար որ նկատառու եր կապված առցանց նյու թեր րապարակելու ետ աջողության ասնելու ամար քարո արշավը պետք ունենա ա դեցիկ ուղեր ներ որոնք կ րավեն ծ քանակությամ մարդկանց կլինեն ասկանլի րիտասարդները պետք տեղյակ լինեն ծ քանակությամ մարդկանց իրենց ուղեր ները ասցնելու տեխնիկական նարավորությունների մասին մասնավորապես սոցիալական դիայի ջոցով դա պետք անեն

այնպես որպես ի այդ ուղեր ները լինեն այնքանով ամո ի որ մյուսները նույնպես շարունակեն տարածել դրանք ուլտի դիայի արդյունավետ տա ործումը կարող նել լուրջ ուղեր ը ավելի

րավի անրամատ ելի դար նելուն

Օգտակար խորհուրդներ: Ստուգում ենք արժանահավատությունը

Արդյո ք կայքը այտնի ար ված որպես տեղեկությունների կարծիքների աղ յուր Արդյոք այլ կայքեր դրան ղու եր տալիս են

ա ր թե ովքեր են կայքի սե ականատերերը կամ եղինակները ն ո ւ նրանց կարելի վստա ել

ն պե ս կայքը ակերպում իր նպատակը ն եք կարծում ելնելով տեղից եղինակի ինքնությունից կամ նրանից թե ին պես կայքը

ակերպում իր առաքելությունը կարող այն լինել կող ակալ Արդյո ք կայքում ներկայացված են կից ավելի տեսակետներ րքա ն ա ախ այն թարմացվում կա արդյոք այնտեղ թարմ ովանդակություն արո ղ եք նտել նման րինակ ովանդակություն այլ ար աա ավատ կայքերում ա արդյո ք նարավոր շա երի ախում րինակ կապված առ տրային շա երի կամ քա

ղաքական կող որոշման ետ Արդյո ք կայքում տեղ տած տեղեկությունների աղ յուրները ղու երը նշված են Արդյո ք կայքը ունի ռասիստական կամ խտրական ովանդակության վերա երյալ քաղա

քականություն ն պե ս կայքը վարվում նման ովանդակության կամ դրա ետ կապված ողոքների ետ

Օգտակար խորհուրդներ բովանդակություն տարածելու համար z ավաստիացեք որ եր տարածած ովանդակությունը երծ կողմնակալությունից

նախապաշարու երից ռասի ց ատելությունից z ավաստիացեք որ տեղեկությունը որը տարածում եք ար անա ավատ որ դուք ապատե

ղեկատվություն եք տարածում z ի տարածեք որ ան այլ մարդկանց մասին եթե դա կարող վտան ել նրանց ան նական

կյանքի աղտնիությունը կամ անվտան ությունը թե վստա եք շտ արցրեք z ւշադիր եղեք այնպիսի տեղեկատվություն տարածելիս որը կարող պաշտպանված լինեն

եղինակային իրավունքով z ր կայքում նյութեր տեղադրելիս ստու եք կայքի կանոններն ու պայմանները րանք

կարող են սա մանա ակու եր ունենալ այն տիպի տեղեկատվության ամար որ դուք ցանկանում եք տեղադրել կարող են նա իրավունքներ եռք երել եր տեղադրած ովանդակության կամ եր ան նական տվյալների նկատմամ

z տածեք արդյո ք մյուսները կարող են արաշա ել եր տեղադրած տեղեկությունները տա ործել դրանք կեղծ պատկեր ստեղծելու կամ ուրիշներին ասելու ամար ավաս

տիացեք որ եր տեղադրած նյութը լինի անշանակ տարընթերցու երի տեղիք տա z իշեք որ ամացանցում տեղադրված նյութը կարող եշտությամ սխալ ընկալվել կարող

վիրավորել որ կին եթե ստակ ակերպու եր են ընտրված որ եք կարդալ այն ին տեղադրել եք դրան ուրիշի ա քերով նայելով

ամացանցային րա իտություն

ՈՐՁՈՒՄ ԵՆՔ ՀԱՍԿԱՆԱԼ ԿԱՆՈՆՆԵՐԸ

ամացանցում ործողությունները կանոնակար ող քաղաքականությունների րենքների մասին ավելի լավ տեղեկացված լինելը կարող նպաստել տատերերի սե ական վարքա իծը ամա պատասխանեցնելուն առանցքային դեր ունի ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարում ետ ա ար ամացանցի կառավարման ործընթացներին մասնակցելը դրանց մասին պատ կերացում ունենալը ին պես նա նրա թե ին պես են այդ ործընթացները ա դում ամացանցի

տա տերերի վրա ամացանցային րա իտության ին պես նա ընդ անրապես ողովրդավարական քա ղաքացիության կրթության մաս են կա մում ամացանցի դերը քաղաքացիության ամանակակից

երի մասնակցայնության ավորման ջ ի ցույց են դնում որ ամացանցի կառավարումը պետք վերապա վի այն մասնավոր ատվածին որ ա ետներին

ՏԱՐԲԵՐ ՄԱԿԱՐԴԱԿՆԵՐԻ ՕՐԵՆՔՆԵՐԸ

այք պատկանում ան ատի կամ

մասնավոր ընկերության

ոսթին տրամադրողի սա մանած կանոններն ու պայմանները

այքի սա մանած կանոններն ու պայմանները

ասնավոր կյանքի անվտան ության այլ արցերին առն վող ներպետական րենքներ

իջա ային իրավունք ներառյալ մարդու իրավունքների մասին րենքներ

210

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ա մա ցանցը ի ականում պատկանում մասնավոր ընկերություններին ույնիսկ ան նական լո ը սովորա ար տնվում մասնավոր սերվերի վրա Այն ընկերությունը որին պատկանում սերվերը կա րող որոշել սա մանա ակել կամ սա մանա ակել այն ին տեղադրվելու լո ում

ովորա ար այն կանոնները որոնց պետք ետ են կայքի տատերերը արտացոլված են կանոններ պայմաններ ա նում րանք կարող են շատ տար եր լինել տար եր կայքերի ամար

ակայն ացի կանոններից պայմաններից կարող են լինել նա կառավարությունների սա մանած րենքները որոնք տարածվում են ամացանցի տատերերի վե կայքերի սե ականատերերի

վրա ման րենքների թվին են պատկանում րինակ մասնավոր կյանքի անվտան ության մասին րենքները կամ ծայրա եղ ատելություն պարունակող խոսքին վերա երող րենքները ույնիսկ եթե

կառավարությունը ունի ատուկ րենք մարդկանց անվտան ությունը առցանց պաշտպանելու ամար սա ա ախ կանոնակար վում մարդու իրավունքների մասին ջա ային րենսդրությամ ին պես ետ յալ րինակում

Այդիսկ պատ առով ամացանցը ծամասամ նման ծ առ տրի կենտրոնի կամ իշերային ա կում ի ույնիսկ եթե կա րենք որը ար ելում ջինս ա նել կամ նթի տեսք ունենալ ե նույն կարող են

թողնել մտնել իշերային ակում որով ետ ըստ կանոնների ջինսով մուտքը ար ելվում ույն կերպ վե կայքերը կարող են մշակել սե ական կանոնները ամացանցում իրենց մասնավոր տարածքի ամար

ակայն նույն ամանակ նրանց կանոնները պետք ամադրելի լինեն այդ երկրի րենքների ետ

Օրինակ՝ Կառավարությունը պետք է պաշտպանի իր քաղաքացիների անվտանգությունը ինչպես վիրտուալ այնպես էլ ոչ վիրտուալ աշխարհում

Կ.­ ու.­ընդդեմ­ ինլանդիայի

թ մարտին առցանց ծանոթությունների կայքում ի ր թե ամյա տղայի անունից տեղադրվել ր այտարարություն Այն ներառում ր ղում տղայի կայքին այտարարության ջ ասվում ր

որ նա ցանկանում ինտիմ արա երությունների ջ մտնել իր տարիքի կամ իրենից ծ տղայի ետ որ պես ի իրեն սովորեցնեն երը ղան տեղեկացավ այդ այտարարության մասին այն այն անից ետո եր լ նամակ ստացավ ետաքրքրված տղամարդուց առայությունը տրամադրողը րա արվեց ացա այտել այն ան ի ինքնությունը ով պատասխանատու ր այտարարությունը

տեղադրելու ամար պնդելով որ դա կ անդիսանա աղտնիության մասին դրույթի ոտնա արում իննական դատարանները վ ռեցին որ ծառայություն մատակարարող ընկերությանը նարավոր ր րենքի ու ով պառտադրել ացա այտել այդ տեղեկությունները

Գործը ասավ արդու իրավունքների եվրոպական դատարան վրոպական դատարանը վ ռեց որ իննական պետությունը թերացել երեխաներին այլ խոցելի խմ երին պաշտպանելու իր պարտավորության ջ այտարարության պատ առով տղան վերածվել ր մանկապիղծների թիրախ

խախտվել ր նրա ան նական ընտանեկան կյանքի ան եռնա ելիության իրավունքը Եվրոպական­կոնվենցիայի­Հոդված­

Ինչ է սա նշանակում օգտատերերի համարրիտասարդները պետք տեղյակ լինեն այն կայքերի րենքներին քաղաքականություններին որ

նրանք տա ործում են ատկապես այն թե ին պես են դրանք առն վում ատելություն պարունակող առցանց խոսքի ետ ա ախ ատելություն պարունակող խոսքի դեմ կարելի պայքարել ենց այդ կայքի ուղեցույցերին ողոքներ ներկայացնելու ընթացակար երին ետ ելու ջոցով թե դրանք ավարար են ապա քարո արշավի մասնակիցները կարող են վի արկել ենց կայքի քաղաքականությունը

ամացանցային րա իտություն

211

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ՎԻՐԱՎՈՐԱԿԱՆ ՎԱՐՔԱԳԾԻ ՄԱՍԻՆ ՀԱՅՏՆԵԼԸ

ԱՐՁԱԳԱՆՔԵԼԸ ԵՎ ՔԱՐՈԶԱՐՇԱՎԻՆ ՄԱՍՆԱԿՑԵԼԸ

Ատելություն պարունակող խոսքի դրվա ի մասին այտնելը դրա դեմ պայքարելու ակ եղանակը ար որ որպես ի երիտասարդները տեղեկացված լինեն խնդրին այլ մոտեցու երի մասին նույնպես կարողանան նա ատել թե առան ին դեպքերում ար ա անքներից որը կլինի առավել արդյունավետ տոր երված առաջին սխեման ցույց տալիս ատելության առան ին դրս որու երի որոշ ար աանքների տեսակներ արո արշավի ռա մավարություններ ա նում ավելի մանրամասն քննարկվում

են նա խնդրին այլ մոտեցու երի րինակներ ր որոշում ենք թե որ ռա մավարությունը կամ ար ա անքը ընտրենք ա ն առան ին դեպքում

ա նապատշա պատասխանը պետք պայմանավորված լինի դեպքի լրջությամ ող ակալության կամ նախապաշարու թեթ րինակի դեպքում ա նա իշտը կլինի ուղղակիորեն կապվել դրանց եղինակի ետ ցույց տալ նրան իր արտա այտության նարավոր վտան ները իսկ եթե ատելություն

պարունակող խոսքի դեմ քարո արշավի կայքում այտնվում մշտական թրոլ ապա ա նա իշտը կլինի նրան ընդ անրապես անտեսելը կարա րվածի ակառակ իրավի ակում այսինքն եր ործ ունենք ատելություն քարո ող կայքի ետ որը րա րում ռնություն որոշակի խմ ի դեմ կարող կա րիք լինել այտնել դրա մասին ոստիկանությանը

ատշա պատասխանը ընտրելիս ա նակար որ նկատառումը որ պետք աշվի առնենք այն թե ին ա դեցություն կարող ունենալ տվյալ արտա այտությունը կամ ամ ողջ կայքը տոր ներկայացված սխեմայում ներառված են շարք արցեր որ ան րա եշտ աշվի առնել այդ ա դե ցությունը նա ատելիս

Արդյո ք այն ակասում կայքի

քաղաքականությանը

Այն ան րինակա ն

ն տեղեկատվություն

ին ան րա եշտ

ն պետք ներառեմ ողոքի ջ

ն պիսի ն ողոք ներկայացնելու ընթացակար ը

ւմ պետք այտնեմ դրա

մասին

Արդյո ք պետք դրա մասին այտնել

ՀԱՅՏՆՈՒՄ ԵՆՔ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՄԱՍԻՆ

ամացանցային րա իտություն

212

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՊԱՀՈՎԵԼԸ

րիտասարդները պետք տեղյակ լինեն առցանց լինելու նարավոր վտան ների մասին պետք եռնարկեն անվտան ության միջոցներ իրենց ան նական տվյալները մասնավոր կյանքը վտան ելու ամար ան նա որոշ ջոցներ որ նրանք կարող են եռնարկել որպես ի նվա եցնեն

իրենց կի երնվաստացման ո դառնալու ավանականությունը րանցից մասը նկարա րվում ի երնվաստացման մասին ա նում

Արդյո ք այն պետք անտեսել

Արդյո ք իշտ կլինի վե կայքի մասին

այտնելը

Արդյո ք պետք կապվել այլ

կա մակերպությունների ետ

Արդյո ք պետք ուրիշներին դի մ որ

ար ա անքեն

Արդյո ք իշտ կլինի եղինակի ետ

խոսելը

ն պե ս պետք ար ա անքեմ

Արդյո ք իշտ կլինի դրա մասին վե

կայքին այտնելը

ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ

ԽՈՍՔԻՆ ԱՐՁԱԳԱՆՔԵԼԸ

ն պե ս սա կարող ա դել

անի ո ի այն կտեսնի

ն պե ս են կարող ար ա անքել

ուրիշները նպիսի ն սրա ա դեցությունը

ասարակության վրա

Արդյո ք այն որ կին վտան ում

անի ո ու վրա կարող ա դել

ւմ վրա սա կարող ա դել

ԱԶԴԵՑՈՒԹՅԱՆ

ԳՆԱՀԱՏՈՒՄԸ

ամացանցային րա իտություն

213

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5. ԿԻԲԵՐՆՎԱՍՏԱՑՈՒՄ

վաստացումը տեղի ունենում եր կը կամ ան անց խում կանխամտածված դրս որում թշնամական կամ վիրավորական վարքա իծ կ այլ ան ի նկատմամ ովորա ար նման վերաերմունքը արտա այտվում տ ական ամանակ ո ն անընդ ատ ենթարկվում նվաստացման ի երնվաստացման պարա այում այդ նույն թիրախավորումը տեղի ունենում առցանց կամ լեկտրո նային տար երակով ի երնվաստացման ամանակ ործի են դրվում լ նամակները արա ա ղոր դա րությունները րուցասենյակները եյջերները ջջային եռախոսները կամ

տեղեկատվական տեխնոլո իայի այլ սարքերը Ա դեցությունը ան ատի վրա նվա նշող իրական նվաստացու ց ի երնվաստացումը նվաստացման երից կն

ի երնվաստացման դեպքերին շատ ավելի արդ ար ա անքելը քանի որ ամացանցը շատ ավելի ծ նարավորություններ ստեղծում անանուն աղորդակցության ամար ո վիրտուալ աղորդակցության ա մատ Այն կարող նա շատ ավելի ս եռուն լինել կամ շատ ավելի ամառորեն ս եռուն քանի

որ այն կարող տեղի ունենալ նույնիսկ եր նվաստացնողը ի իկապես ներկա ր նվաստացնողը արդեն իտի թե ին պես կարող կապվել իր ո ի ետ նվաստացումը կարող դառնալ մշտական

դրանից շատ դ վար կլինի խուսա ելը ենց այս պատ առով որ երիտասարդները պետք իրա եկված լինեն իրենց ան նական տվյալները տրամադրելու վտան ների մասին

ԿԻԲԵՐՆՎԱՍՏԱՑՄԱՆ ԾԱՎԱԼՆԵՐԸ

ի երնվաստացումը լուրջ մշտական խնդիր երիտասարդների ամար Այն կարող երել երկարատ ացասական ետ անքների նույնիսկ դար ել ինքնասպանության պատ առ ի շարք տար եր ետա ոտություններ ցույց են տվել որ այս խնդիրը ա դում ծ թվով դեռա ասների վրա

z եռա ասների կեսից ավելին ենթարկվել են կի երնվաստացման րեթե նույնքան դեռա ասներ ներ րավվել են մյուսներին կի երնվաստացման ենթարկելու ջ

z րիտասարդների ավելի քան կ երրորդը ստացել են կի երսպառնալիքներ առցանց

կի երնվաստացում նշանակում ցանկացած լեկտրոնային աղորդակցություն ներառյալ այց ո այն այն որի ամար դրդապատ առ են անդիսացել ուսանողի իրական կամ ենթադրյալ ռասայական

պատկանելությունը մաշկի ույնը կրոնական պատկանելությունը ա ային դասակար ային կամ թնիկ ծա ումը սեռական կող որոշումը ի իկական մտավոր ո ե անական կամ ուսու առության ետ կապված որ ատուկ կարիքները կամ խնդիրները ենդերային ենդերային ինքնության

արտա այտման կամ այլ տար երվող ան նական ատկանիշները կամ վերը նշված խմ երից որ կին պատկանող ան ի ետ կապը եթե րավոր անավոր կամ ի իկական ործունեությունը կամ լեկտրոնային աղորդակցությունը նպատակ ունեն

ի իկական աս պատ առել ուսանողին կամ նրան պատկանող ունեցվածքին կամ ապես ա դել ուսանողի կրթական նարավորությունների վրա կամ լինեն այնքան ծայրա եղ ամառ կամ ամատարած որ դա նշող սպառնալից կրթական

ջավայր ստեղծում կամ ապես խան արում դպրոցի նականոն ործունեությանը

Արձագանքում­ենք­Կիբերատելությանը,­Գործողությունների­գործիքաշարք­ րպարտության­դեմ­ իգա

ի երնվաստացում

214

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z եռա ասների ից ավելին ենթարկվել են ետ ողական նվաստացման իրենց եռախոսների կամ ամացանցի ջոցով

z րիտասարդների կեսից ավելին իրենց ծնողներին են տեղեկացնում եր ենթարկվում են կի երնվաստացման

Աղբյուրը՝­­i­ ­ nc.,­ y er­ u ying:­ tatistics­an ­ ips ­ Կիբեր­նվաստացում՝­վի ակագրություն­և­խորհուրդներ

ԿԻԲԵՐՆՎԱՍՏԱՑՈՒՄԸ ԵՎ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ

վ վիրտուալ ո վիտուալ նվաստացումը ռնության երից կն են ա մաթիվ դեպքեր կարող են պաշտպանվել տար եր մարդու իրավունքներով Ավելի թեթ դեպքերում ա ախ սա կանոնակար վում մասնավոր կյանքի իրավունքով որն լ վկայակո վում Ավելի ծանր դեպքերը առն վում են անմարդկային նվաստացուցի վերա երմունքից ա ատ լինելու իրավունքին իսկ եր ե նա կյանքի իրավունքին Անմարդկային նվաստացուցի վերա երմունքը կարող նա ներառել սեռական ռնությունը ո ե անական նշու երը շա ա ործումը ն վերա երում կյանքի իրավունքին ապա սա կապված այն դեպքերի ետ եր իրական կյանքում նվաստացու երը վտան են պարունակում ո ի կյանքի ամար այն դեպքերի եր տանջանքը այնքան անտանելի որ ո ը որոշում ինքնասպանություն ործել ր կին նման վտան ից պաշտպանել կարողանալը կարող ամարվել նրանց կյանքի

իրավունքի ոտնա արում

Ո՞ՐՆ ԿԻԲԵՐՆՎԱՍՏԱՑՄԱՆ ԵՎ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԽՈՍՔԻ ՄԻՋԵՎ ԿԱՊԸ

ի երնվաստացումը ան ատի դեմ ուղղված ու ի ցուցադրություն իսկ ատելություն պարունակող խոսքը սովորա ար մարդկանց խմ երի դեմ ուղղված ռնության թշնամանքի կո երն են ակայն ո ի տեսանկյունից երկուսն լ ռնության նվաստացման տեսակներ են Ատելություն պարունա

կող խոսքը կի երնվաստացումը տա ործում են նույն առցանց խողովակները րանք ա ախ ուղղված են ան ատների դեմ ովքեր իրենց ծա ման որ տեսակի անաշխատունակության թնիկ պատկանելության կամ նմանատիպ այլ պատ առով տար եր են ամարվում րկու դեպքում լ ործ ունենք վիրավորական նշու երի նպատակ ետապնդող աղորդակցության ետ ատ դեպքերում կի երնվաստացումը ատելություն պարունակող խոսքը ասին են անդես ալիս սա ա ա անց վատ անդրադառնում ան ատների խմ երի վրա րինակ նվաստացման ամար դրդապատ առ կարող են անդիսանալ ան ի ենդերային ինքնությունը սեռական կող որոշումը կամ թնիկ ծա ումը

ի նույն ամանակ ատելություն պարունակող խոսքի դեմ պայքարում երիտասարդների մոտ տոկու նություն ար ացնելը կարող նել նրանց տոկուն լինել նա կի երնվաստացման ամանակ ամացանցային րա իտությունը ա ա անց կար որ իտելիք քանի որ նում երիտասարդնե րին ասկանալ ամացանցում ծավալվող ործընթացները պաշտպանել իրենց վիրավորանքներից կամ

կարողանալ ար ա անքել եր դրանց ականատեսն են դառնում

ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՊԱՀՈՎԵԼԸ

րիտասարդները պետք տեղեկացված լինեն որ ստոր թվարկվող վարքա ծի տեսակները անընդունելի են կարող են լինել ան րինական ույնիսկ կ առան ին դրվա ը կարող դառնալ տ ական արշավի սկի կամ վիրավորանքի ավելի ծայրա եղ դրս որու երի նախանշան րի

ի երնվաստացում

215

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

տա սարդները պետք կարողանան անա ել նախա ուշական նշանները խո եմությամ արա անքել նման վիրավորական դրս որու երի դրվա ներին րանք պետք իմանան թե ին պիսի

նախա ուշական ջոցներ կարելի եռնարկել եր սպառնալիքները իրական են թվում րանք նա պետք տեղեկացված լինեն որ ոյություն ունեն կա մակերպություններ որոնք կարող են աջակցություն խոր րդատվություն առաջարկել կամ կարող են նել եթե առաջանա ավելի պաշտոնական քայլերի ան րա եշտություն ներառյալ տրամադրելով իրավական աջակցություն

ատելություն տարածող խոսքին շար ման ա ային քարո արշա երից քանիսը տրամադրում են նա տեղեկատվություն թե ծերի մասին որոնց ջոցով կարելի աղորդում տալ իրավապա մար ններին րինակ նսեյ ցանցը երիտասարդներին տրամադրում տեղեկություններ խոր րդատվություն աղորդում տալու կամ նության դի լու վեր երյալ ամացանց

նսեյ ը ատելություն պարունակող խոսքին շար ման եվրոպական ործընկեր վրոսքուլնեթ ի ծրա րերից կն

ԱՌՑԱՆՑ ԲՌՆՈՒԹՅԱՆ ՎԻՐԱՎՈՐԱՆՔՆԵՐԻ ՏԵՍԱԿՆԵՐ

z պառնալիքներ սադրող վիրավորանքներ կամ ռասայական կամ թնիկ վիրավորական մա կանուններ ուղարկելը

z ույնասեռականներին ուղղված վիրավորանքներն ու ալածանքը ենդերային նույթ ունեցող վիրավորանքներ կամ խտրականության այլ եր

z ո ի ամակար ի ը ամակար ային վիրուսով վարակելու որ ը z ոստարկղը վիրավորական նամակներող եղեղելը z Ան ի մասին նրան կամ նրա եղինակությանը ասելու նպատակով կեղծ տեղեկություններ

տեղադրելը կամ տարածելը z ր կին առան նացնելը ոլորին այդ կին վիրավորելու կամ ծաղրելու կո անելը z Այլ մարդու անունից կեղծ կամ ան ավատալի աներ ասելը z ր կի նկարները ատկապես ո այնքան պատե իրավի ակներում տարածելը առանց

այդ մարդու թույլտվության z ր կի նամակները առանց իր թույլտվության տարածելը z յուսներին նշելը որպես ի ին որ կին ամայնքից վիրտուալ կամ ո վիրտուալ դուրս անեն z ր կին ետ ողականորեն վիրավորական արակամ կամ տ ա աղորդա րություններ

ուղարկելը

ի երնվաստացում

216

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱՌՑԱՆՑ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ. Ի՞ՆՉ ՊԵՏՔ ԱՆԵՆ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐԸ

Վիրավորանքներ հասցնելու հնարավորությունները սահմանափակելը

z ար երա ար ստու եք թարմացրեք սոցիալական ցանցերում եր ան նական աղտնիության

կար ավորու երը z ի տվեք եր տվյալները րինակ ջջայինի ամարը լ ասցեն կամ նակության ասցեն անծանոթ

մարդկանց z ի կիսվեք եր մասին ան նական տեղեկություններով անծանոթ մարդկանց ետ րինակ առցանց

րուցասենյակներում որտեղ անծանոթների անդիպելու ավանականությունը շատ ծ z տածեք նկատի առեք թե որոնք են եր կող ց տա ործվող տարածքում ընդունված

վարքա ծի կանոնները ին տեսակի մարդիկ են այն տա ործում ն պես իրական կյանքում

որոշ տեղեր ավելի ծ ռիսկեր են պարունակում եր անվտան ության ամար քան մյուսները

Այնպես որ առցանց աշխար ում նք պետք ար ա անքենք ելնելով ամատեքստից z ար եք ն թիկետը թիկայի կանոնները ամացանցում մյուսների ետ առցանց վարվեք այնպես

ին պես կցանկանայիք որ վարվեին ե ետ z ն պես արկն պաշտպանեք եր պրո իլները լ ասցեները դուրս եկեք ջից եթե տա ործում

եք անրային տա ործման ամակար ի պար երա ար ոխեք աղտնա առերը z թե անդիպում կամ ենթարկվում եք առցանց վիրավորանքների այտնեք այդ ովանդակության

կամ կնա անությունների ոսթին ը ապա ովող ցանցերին կամ ոստիկանության ատուկ

այդ արցերով աղվող ա իններին կամ եր երկրի արդարադատություն ապա ովող

ծառայություններին որ ուրդների ամար տե ս ամացանց

Եթե ստանում եք վիրավորական հաղորդագրություններ կամ սպառնալիքներ

արող եք դի լ ետ յալ ործողություններին Ա ն առան ին դեպք տար եր կար որ որպես ի

երիտասարդները սովորեն խելամտորեն ընտրել իրենց պատասխան ործողությունները իշտ տակար

կլինի դեպքը քննարկել վստա ելի մարդկանց ետ

z ի պատասխանեք ա ախ ենց դրան լ սպասում վիրավորանքի եղինակը ր եք որ եք

պատասխան տալ քանի որ դա ընդա նը ավելի կթե ացնի իրավի ակը z իսվեք վստա ելի մարդկանց ետ խոր ուրդ արցրեք նրանցից z այտնեք խնդրի մասին երիտասարդների առցանց անվտան ությամ աղվող կա մակերպու

թյուններից որ կին տե ս ջ z այտնեք անցանկալի վարքա ծի մասին կայքի սե ականատիրոջը ոսթին տրամադրողին z Ար ելա ակեք այտնեք անցանկալի կապերը կամ իրենց ո պաշա պա ող մարդկանց z ոխեք եր լ ասցեն կամ ջջային եռախոսի ամարը եթե դրանցից որ կը տա ործվում

ե թիրախավորելու ամար z թե կա ան րա եշտություն այտնեք անցանկալի վարքա ծի մասին ոստիկանությանը կամ կապ

վեք աստա անի ետ Առցանց վիրավորանքները անօրինակն են, եթե ծանր հետևանքներ են ունենում որևէ մեկի առողջության, անվտանգության կամ հոգեկան հանգստության համար:

z իշտ պա եք ստացված վիրավորական աղորդա րությունները ներառյալ դրա եղինակի

լ ասցեն կամ պրո իլը Այս փաստերը ձեզ կարող են պետք գալ, եթե կարիք լինի պաշտոնական բողոք ներկայացնել:

ի երնվաստացում

217

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

ԱՌՑԱՆՑ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅՈՒՆ. ՑԱՆԿ ՈՒՍՈՒՑԱՆՈՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ

րթական ոլորտի աշխատակիցները ծնողները ընդ անրապես մարդիկ ովքեր աշխատում են երիտասարդների ետ կարող են եռնարկել ջոցներ նրանց կի երնվաստացու ց պաշտպանելու ամար

z Ավելի ակտիվ դիրքորոշում որդե րեք որքան նարավոր քննարկեք երիտասարդների ետ նարավոր վտան ները աջակցեք նրանց դրանցից խուսա ելու արցում աց

եղեք նման քննարկու երի ամար երեք րինակներ դասարանից խուսա եք այս արցերը ար րացնելուց թանեք եր դպրոցում կի երնվաստացու երի դեմ ետ ողական

քաղաքականության իրականացումը z եղեկացեք վիրտուալ ո վիրտուալ ատելություն պարունակող խոսքի ջ առկա կապի

մասին այս երկուսը շտ ոխկապակցված են z րեխաներին աջակցեք տեղեկացնելով նրանց քննարկելով այս արցը նրանց ետ թե ում

եք որ ունեք դա անելու ամար ան րա եշտ մտություններ ապա կապվեք ամապատասխան կա մակերպությունների ո երի աջակցության կենտրոնների ետ րիտասարդների ամար տեսանելի վայրերում տեղադրեք տեղեկատվություն այն կոնտակտային տվյալներով որ նրանց կարող են տակար լինել եթե նության կարիք ունենան

z նեք ծնողներին իրա եկելով նրանց կի երնվաստացման ոյության մասին տեղեկացնելով թե ին պիսի ործողությունների են նրանք կարող դի լ

ի երնվաստացում

218

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

5.10 ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ ԵՎ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԸ

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքին վերա երող վրոպայի խոր րդի կող ց իրականացվող աշխատանքները ընթանում են որս ի ական ուղղություններով

նդրի լուծու երը իրավական տեսանկյունից կիրառելով վրոպական կոնվենցիան արդու իրավունքների եվրոպական դատարանի նախադեպային իրավունքը

աղաքականության ործիքները ամացանցային կառավարման ոլորտում տարվող աշխատանքների ջոցով ին պես նա վրոպայի խոր րդի անդամ պետություններին ուղղված

շարք առաջարկությունների ոլորտի քաղաքականությանը վերա երող աստաթղթերի ջոցով

շտադիտարկամ վերա սկման ործունեություն ասի խտրականության դեմ եվրոպական ան նա ողովի արդու իրավունքների ան նակատարի կողմից իրականացվող աշխատանքի ջոցով

րթություն կանխար ելում կարողությունների ար ացում ասարակական տար եր ործի ների ամար ներառյալ լրա րողների ակտիվիստների ուսուցի ների երիտասարդների ամար

Ատելություն պարունակող առցանց խոսքը սերտորեն կապված շարք արցերի ետ ին ը նշանակում որ այս արցը ներառվել նա շարք այլ ոլորտների նախա եռնությունների ջ րանցից

քանիսը ներկայացված են ստոր

Այս ծավալուն ցանկը ցույց տալիս մտա ո ությունների արցերի այն ծ ա մա անությունը որ որ առն ություն ունի ատելություն պարունակող առցանց խոսքի ետ ա նա ցույց տալիս որ

րեխաների իրավունքներ ոքրամասնությունների պաշտպանություն

ատավորների վերապատրաստում

ի եր անցա ործությունների դեմ պայքարը

ի երնվաստացու երի դեմ պայքարը երեխաների պաշտպանությունը

եդիա ոլորտի րա իտություն

Արտա այտման ա ատություն

ա մակարծիք ասարակության խթանումը եդիա ոլորտի կրթություն

ասի դեմ ուղղված քաղաքականություն

իջմշակութային երկխոսության խթանում

ւսուցի ների վերապատրաստում

րիտասարդական քաղաքականութուններ

րիտասարդների մասնակցություն

որմալ կրթություն երիտասարդների կող ց

ամար իրականացվող աշխատանք

վրոպայի խոր ուրդը ատելություն տարածող առցանց խոսքը

219

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

արցին կարելի մոտենալ շարք տար եր կող րից տա ործելով ա մաթիվ տար եր թոդներ տոր ներկայացվող ակիր տեղեկությունները վերա երում են այն ատելություն պարունակող

առցանց խոսքի դեմ պայքարի ետ ա նաուղղակի կապ ունեցող ա նա ական ոլորտները

ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ

z արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիան վավերացվել վրոպայի խոր րդի ոլոր անդամ պետությունների կող ց Այն պաշտպանում շարք քաղաքացիական քաղաքական իրավունքներ ներառյալ մասնավոր կյանքի իրավունքը անմարդկային կամ նվաստացնող վերա երմունքից պաշտպանությունը վ նայած այն ան ամանքին որ կոնվենցիան նա պաշտպանում արտա այտման ա ատությունը այս իրավունքը կարող սա մանա ակվել եր արտա այտումը կարող ասել մյուսներին կամ ողջ ասարակությանը

z արդու իրավունքների եվրոպական դատարանը պատասխանատու վրոպական կոնվենցիայով ամրա րված իրավունքները պաշտպանելու ամար Այս դատարանի նախադեպային իրավունքը ապա ովել ատելություն պարունակող խոսքի կնա անություն որի շնոր իվ վիրավորանքների ա նածայրա եղ դեպքերը են պաշտպանվում արտա այտման ա ատության իրավունքով

z վրոպայի խոր րդի կող ց մշակված ի եր անցա ործությունների դեմ ոնվենցիան դրա լրացուցի ար անա րությունը այս թեմային վերա երող ակ պարտավորություններ ենթադրող ջա ային աստաթուղթն Այն ու ի ջ մտել թ ուլիսին պարունակում ուղեցույց ոլոր այն կառավարությունների ամար որոնք ցանկանում են մշակել կի եր անցա ործությունների դեմ պայքարելու ամար ան րա եշտ րենսդրություն

ՌԱԶՄԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ

z վրոպայի խոր րդի ամացանցային կառավարման ռա մավարության ջ ուրվա ծված են շարք առանցքային ոլորտներ որոնք մշակվել են ապա ովելու ամար որպես ի ամացանցը դառնա անվտան տարածք որտեղ պաշտպանված արտա այտման ա ատությունը որը ապա ովում տեղեկատվության ասանելիությունը

z վրոպայի խոր րդի ախարարների կո տեն որ րդարանական վե ա ողովը սա մանել են շարք առաջարկություններ Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարի ուղղությամ տարվող քաղաքականության ամար րանց թվին պատկանում ախարարների կոմիտեի թ թիվ Առաջարկությունը որը ներառում միջոցեր երեխաներին

ասակար ովանդակությունից վարքա ծից պաշտպանելու առցանց աշխար ում ակտիվ մասնակցությունը խթանելու ամար

ՄՇՏԱԴԻՏԱՐԿՄԱՆ ԵՎ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԻՔՆԵՐ

z ասի մի ան անդուր ողականության դեմ եվրոպական ան նա ողովը Ա վրոպայի խոր րդի մարդու իրավունքերի արցերով աղվող մարմիններից մեկն ան նա ողովի կա մի մեջ են մտնում անկախ որ ա ետներ ովքեր թողարկում են

մշտադիտարկման աշվետվություններ ներառյալ ատելություն պարունակող առցանց խոսքին վերա երող աշվետվություններ Ա ը անդրադար ել ատելություն պարունակող խոսքին նա ամացանցի ջոցով տարածվող ռասի մ այլատյացություն րեատյացություն

վրոպայի խոր ուրդը ատելություն տարածող առցանց խոսքը

220

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

պարունակող ովանդակության դեմ պայքարի քաղաքականության առաջարկության ջ լորտային քաղաքականության առաջարկություն Ա ը վերա սկում խնդիրը երկրներում

իրականացվող մշտադիտարկման թեմատիկ աշվետվությունների ջոցով z արդու իրավունքների ան նակատարը ատուկ ընդ ծել որ ատելություն պարունակող

խոսքը մտա ո ություն առաջացնող խնդիր մարդու իրավունքների տեսանկյունից րինակ ռոմա ն ուների ախստականների ապաստան այցողների առն ությամ ան նակատարը նա կո արել ջոցներ եռնարկել ատելություն պարունակող խոսքի դեմ

ԿՐԹՈՒԹՅՈՒՆ, ԿԱՆԽԱՐԳԵԼՈՒՄ ԵՎ ԿԱՐՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԶՈՐԱՑՈՒՄ

z վրոպայի խոր րդի եստալոցի ծրա իրը նախատեսված կրթության ոլորտի մասնա ետների ամար ներառում մոդուլներ մեդիա րա իտության միջմշակութային կրթության

վերա երյալ z անցի մութ անտառները առցանց խաղը ործիք որը երեխաներին

նում սովորել առցանց իրենց անվտան ությունը պաշտպանելու ի ական թոդները z ամացանցային րա իտություն եռնարկը առցանց ուսուցողական ործիք ծնողների

ուսուցի ների երիտասարդների ամար որի նպատակն ար ացնել նրանց մտություններն ու կարողությունները ամացանցը տա ործելու ամար

z վրոպայի խոր րդի երիտասարդական ատվածը կա մակերպում մարդու իրավունքների կրթական ծրա իր երիտասարդական կա մակերպությունների ակտիվիստների ամար

րա րերում կար որ տեղ են աղեցնում ռասի դեմ ուղղված աշխատանքը ջմշակութային երկխոսությունը Ակտիվիստների այն ուսուցի ների ամար ովքեր մասնա իտանում են մարդու իրավունքների ոլորտում կա մակերպվել են ա մաթիվ ուսուցողական ծրա րեր ին պես տեղական այնպես լ ջա ային մակարդակներում տեղծվել են ա մաթիվ կրթական նյութեր ին պես րինակ ող ացույց ող ացույցիկ Գենդերային արցեր

եռնարկները

ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈՒԹՅԱՆ ՀԱՐՑԵՐՈՎ ԶԲԱՂՎՈՂ ԴԵՊԱՐՏԱՄԵՆՏԻ ԿՈՂՄԻՑ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՊԱՐՈՒՆԱԿՈՂ ԱՌՑԱՆՑ ԽՈՍՔԻ ԴԵՄ ՊԱՅՔԱՐԻ ՇՐՋԱՆԱԿՆԵՐՈՒՄ ԻՐԱԿԱՆԱՑՎՈՂ ԱՅԼ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ

z Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի վերա երյալ ետա ոտություն Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարը սկսելու առաջին քայլերը վերնա րով րապարակում

երջինս անդրադառնում երիտասարդների ամար ատլեություն պարունակող խոսքի ետ անքներին ան ամանքներին նկարա րում խնդրին անդրադար ող շարք ծրա րեր քարո արշա եր

z թ իրականացվել երիտասարդները ատելություն պարունակող խոսքը ետա ոտություն որի նպատակն ր վերլուծել թե ին պես են երիտասարդները ընկալում ատելություն պարունակող խոսքը ին պես այն ա դում նրանց վրա

z վրոպական երիտասարդկան ի ադրամը դրամաշնոր ներ տրամադրել երիտասարդական կա մակերպություններին ատելություն պարունակող առցանց խոսքի վերա երյալ ծրա րեր իրականացնելու նպատակով

z Առցանց ակտիվիստների ամար ուսուցողական դասընթացներ

վրոպայի խոր ուրդը ատելություն տարածող առցանց խոսքը

221

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

Գրանիշեր - Ատելություն տարածող առցանց խոսքի դեմ պայքարը մարդու իրավունքների կրթության միջոցով

z ե նարներ քարո արշավի ակտիվիստների կա մակերպի ների ամար z ւսուցողական դասընթացներ ջա ային երիտասարդական կա մակերպությունների ետ

ՈՐՏԵՂ ԿԱՐԵԼԻ ԳՏՆԵԼ ՀԱՎԵԼՅԱԼ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

արդու իրավունքների եվրոպական դատարանի այն ործերը որոնք վերա երում են ատելություն պարունակող խոսքին

եդիա ոլորտում ախարարների կո տեի կող ց ընդունված Առաջարկությունների որոշու երի ռ ակա րերի ցանկ

եստալոցի ծրա իր

անցի ութ Անտառները

ող ացույց արդու իրավունքների կրթության երիտասարդական եռնարկ

ամացանցային րա իտության եռնարկ

Ատելություն պարունակող խոսքի մասին եռնարկ եղինակ Անն ե եր վրոպայի խոր րդի րատարակություն

տրաս ուր

վրոպայի խոր ուրդը ատելություն տարածող առցանց խոսքը

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

222

Գ

Ա Ա արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա իր ամ ո տար երակ 223 արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիա եվ դրա ար անա րություններ

ընտրված ոդվածների պար եցված տար երակ 224 Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի խնդրին անդրադառնալու ամար այլ

ռեսուրսներ 227

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

223

Ա Ա Ա Ա Ա ԱԳ

ԱՄ Ո ՏԱՐԲԵՐԱԿ

ոլոր մարդիկ ծնվում են ա ատ ու ավասար իրենց ար անապատվությամ ու իրավունքներով

Ա ն ոք ունի այս ռ ակա րում երված ոլոր իրավունքներն ու ա ատությունները առանց որ խտրության

ի ված ցեղային մաշկի ույնի սեռի լե վի կրոնի քաղաքական կամ այլ ամո մունքների ա ային

կամ սոցիալական ծա ման ունեցվածքի դասային պատկանելության կամ որ այլ կար ավի ակի վրա

ուրաքան յուր ոք ունի ապրելու ա ատության ու ան ի ան եռն ելիության իրավունք

ոք ունի իրավունք վարվել ե ետ ստրուկի պես ին պես դուք ունեք իրավունք ուրիշների ետ

վարվել ստրուկի պես

ոք պետք ենթարկվի կտտանքների դա ան անմարդկային կամ ստորացուցի վերա երմունքի

Ա ն ոք իրավունք ունի անա վել որպես իրավասու յեկտ

ոլորը ավասար են րենքի առջ Այն պետք ոլորի նկատմամ կիրառվի նույն կերպ

Ա ն ոք ունի իր իրավունքների արդյունավետ վերական նման իրավունք եթե խախտվում են նրա

ի ական իրավունքները

ոք ի կարող ենթարկվել կամայական կալանքի անտարկության կամ արտաքսման իր երկրից

ուրաքան յուր ոք ունի արդար րապարակային դատավարության իրավունք

ուրաքան յուր ոք պետք ամարվի ան ղ քանի դեռ ղավոր ի անա վել

ուրաքան յուր ոք ունի մասնավոր կյանքի ներառյալ տան ընտանեկան կյանքի նկատմամ ար անքի

իրավունք

ուրքան յուր ոք ունի պետական սա մաններում ա ատորեն ապրելու տեղաշար վելու իրավունք

ուրաքան յուր ոք ունի այլ երկիր նալու պաշտպանություն խնդրելու իրավունք եթե ենթարկվում

ետապնդու երի կամ կա ետապնդու երի ենթարկվելու վտան

ուրաքան յուր ոք ունի քաղաքացիության իրավունք

ուրաքան յուր ոք ունի ամուսնանալու ընտանիք ունենալու իրավունք

ուրաքան յուր ոք ունի սե ականություն ունենալու իրավունք

ուրաքան յուր ոք իրավունք ունի ավատալու ին ին կկա նա ներառյալ այց ո այն կրոնը

ուրաքան յուր ոք ունի իր կարծիքը ա ատորեն արտա այտելու տեղեկություններ տալու ստանալու

իրավունք

ուրաքան յուր ոք խաղաղ ավաքների ություններ կա լու իրավունք ունի

ուրաքան յուր ոք ունի իր երկրի կառավարության մաս կա լու իրավունք որը պետք ընտրվի ա ատ

արդար ընտրությունների ջոցով

ուրաքան յուր ոք ունի սոցիալական ապա ովության իրավունք

ուրաքան յուր ոք իրավունք ունի աշխատել արդարացի վար ատրության դիմաց անվտան

պայմաններում ուրաքան յուր ոք իրավունք ունի ար եստակցական ությանը անալու իրավունք

ուրաքան յուր ոք ունի ան ստի ամանցի իրավունք

ուրաքան յուր ոք այնպիսի կենսամակարդակի իրավունք ունի որը պատշա իր իր ընտանիքի

արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա իր

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

224

առողջության ու արեկեցության ամար ներառյալ սնունդը ա ուստը նակարանը առողջապա ությունը

ան րա եշտ սոցիալական ծառայությունները

ուրաքան յուր ոք ունի կրթության այդ թվում անվ ար ջնակար կրթության իրավունք

ուրաքան յուր ոք ունի իր ամայնքի մշակութային կյանքին մասնակցելու իրավունք

ուրաքան յուր ոք սոցիալական ու ջա ային այնպիսի կար երի իրավունք ունի որոնց առկայությամ

սույն ռ ակա րում շարադրված իրավունքներն ու ա ատությունները լիովին իրա ործելի են

ուրաքան յուր ոք պետք ար ի այլոց իրավունքները ամայնքը անրային սե ականությունը

ր կը ունի իրավունք այս ռ ակա րի որ իրավունք տարելու

Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա ԱԳ

ԸՆՏՐՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԻ ՊԱՐԶԵՑՎԱԾ ՏԱՐԲԵՐԱԿ

ՆԱԽԱԲԱՆԻ ԱՄ Ո ՏԱՐԲԵՐԱԿ

վրոպայի խոր րդի անդամ պետությունները աշխատում են խաղաղության ասնականության ասնելու ուղղությամ ի վելով մարդու իրավունքների ի արար ա ատությունների վրա Այս ռ ակա րով նրանք անում են իրենց առաջին քայլը արդու իրավունքների ամընդ անուր ռ ակա րի ա մաթիվ իրավունքները ործի դնելու ուղղությամ

ՀՈԴՎԱԾ 1 ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ ՀԱՐԳԵԼՈՒ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

ետությունները յուրաքան յուրի ամար ապա ովում են այն իրավունքներն ու ա ատությունները որոնք սա մանված են սույն ոնվենցիայում

ՀՈԴՎԱԾ 2 ԿՅԱՆՔԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք կյանքի իրավունք

ՀՈԴՎԱԾ 3 ԽՈՇՏԱՆԳՈՒՄՆԵՐԻ ԱՐԳԵԼՈՒՄ

ոք եր եք իրավունք ունի ե ասելու կամ խոշտան ելու ույնիսկ անա ատության ջ մարդկային ար անապատվությունը պետք ար վի

ՀՈԴՎԱԾ 4 ՍՏՐԿՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՀԱՐԿԱԴԻՐ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ԱՐԳԵԼՈՒՄ

Ար ելվում որ կի ետ ստրուկի պես վարվելը կամ նրանց աշխատել արկադրելը

ՀՈԴՎԱԾ 5 ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՆՁՆԱԿԱՆ ԱՆՁԵՌՆՄԽԵԼԻՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք ա ատության իրավունք թե ե եր ակալում են դուք ունեք պատ առը իմանալու իրավունք թե ե եր ակալել են դուք ունեք ողջա տ դատավարության իրավունք կամ ն դատավարությունը ա ատ ար ակվելու իրավունք

ՀՈԴՎԱԾ 6 ԱՐԴԱՐ ԴԱՏԱՔՆՆՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք արդար դատաքննության իրավունք անկող ակալ անկախ դատավորի կող ց թե ե ղադրում են անցա ործություն կատարելու ջ դուք ան ղ եք ն ապացուցվի եր ղավորությունը թե դուք ունեք ավարար ջո եր դուք իրավունք ունեք պետության կող վ

վ արվող դատապաշտպան ունենալ

արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիա

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

225

ՀՈԴՎԱԾ 7 ՊԱՏԻԺ՝ ԲԱՑԱՌԱՊԵՍ ՕՐԵՆՔԻ ՀԻՄԱՆ ՎՐԱ

ուք եք կարող ղավոր անա վել անցա ործության ամար եթե այն կատարելիս դրա դեմ րենք ի եղել

ՀՈԴՎԱԾ 8 ԱՆՁՆԱԿԱՆ ԵՎ ԸՆՏԱՆԵԿԱՆ ԿՅԱՆՔԸ ՀԱՐԳԵԼՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք եր ան նական ընտանեկան կյանքի տան նամակա րության նկտամամ ար անքի իրավունք

ՀՈԴՎԱԾ ՄՏՔԻ, ԽՂ Ի ԵՎ ԿՐՈՆԻ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ

ուք ունեք մտքի խղ ի կրոնի ա ատության իրավունք ուք ունեք իրավունք տանը կամ րապարակավ եր կրոնը դավանելու ցանկության դեպքում եր կրոնը ոխելու իրավունք

ՀՈԴՎԱԾ 10 ԱՐՏԱՀԱՅՏՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ

ուք ունեք իրավունք պատասխանատու կերպով ասելու կամ րելու այն ին մտածում եք ին պես նա մյուսներից տեղեկություններ ստանալու տալու իրավունք ա նա ներառում մամուլի ա ատությունը

ՀՈԴՎԱԾ 11 ՀԱՎԱՔՆԵՐԻ և ՄԻԱՎՈՐՄԱՆ ԱԶԱՏՈՒԹՅՈՒՆ

ուք ունեք խաղաղ ավաքների մասնակցելու իրավունք ին պես նա ություններ ստեղծելու կամ դրանց անալու իրավունք ներառյալ ար եստակցական ությունները

ՀՈԴՎԱԾ 12 ԱՄՈՒՍՆՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք ամուսնանալու ընտանիք ունենալու իրավունք

ՀՈԴՎԱԾ 13 ԻՐԱՎԱԿԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԴՅՈՒՆԱՎԵՏ ՄԻՋՈՑԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

թե եր իրավունքները ոտնա արվել են դուք կարող եք պաշտոնապես ողոք ներկայացնել այդ կապակցությամ դատարաններին կամ այլ պետական մար ններին

ՀՈԴՎԱԾ 14 ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄ

ուք ունեք այս ոլոր իրավունքները անկախ եր մաշկի ույնից սեռից լե վից քաղաքական կամ կրոնական ամո ու երից ծա ու ց

ՀՈԴՎԱԾ 15 ԱՐՏԱԿԱՐԳ ԻՐԱՎԻ ԱԿՆԵՐՈՒՄ ՊԱՐՏԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՑ ՇԵՂՈՒՄ

ատերա կամ այլ արտակար իրավի ակի ամանակ կառավարությունը կարող եռնարկել միջոցառումներ որոնք կարող են ակասել եր իրավունքներին սակայն միայն ծայրա եղ ան րա եշտության դեպքում ույնիսկ այդ պարա այում կառավարությունները իրավունք ունեն ե րինակ խոշտան ու երի ենթարկելու կամ կամայականորեն սպանելու

ՀՈԴՎԱԾ 16 ՕՏԱՐԵՐԿՐԱՑԻՆԵՐԻ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՍԱՀՄԱՆԱ ԱԿՈՒՄ

առավարությունները կարող են սա մանա ակել տարերկրացիների քաղաքական ործունեությունը նույնիսկ եթե սա ակասի ոդվածներ կամ ին

ՀՈԴՎԱԾ 17 ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՉԱՐԱՇԱՀՄԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄ

Այս ոնվենցիայի որ դրույթ ի կարող տա ործվել այնպես որ ասի սույն ոնվենցիայով սա մանվող իրավունքներն ու ա ատությունները

ՀՈԴՎԱԾ 18 ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ ՍԱՀՄԱՆԱ ԱԿՈՒՄՆԵՐԻ ԿԻՐԱՌՄԱՆ ՍԱՀՄԱՆՆԵՐԸ

Այս ոնվենցիայի իրավունքների ծ մասը կարող սա մանա ակվել ընդ անուր իրավունքի իման վրա որը կիրառելի ոլորի նկատմամ ման սա մանա ակու երը թույլատրելի են այն ծայրա եղ

արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիա

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

226

ան րա եշտության դեպքում

ՀՈԴՎԱԾ 1 -ԻՑ 51

Այս ոդվածները ացատրում են թե ին պես աշխատում արդու իրավունքների եվրոպական դատարանը

ՀՈԴՎԱԾ 34 ԱՆՀԱՏԱԿԱՆ ԳԱՆԳԱՏՆԵՐ

թե ոնվենցիայով սա մանված եր իրավունքները խախտվել են անդամ երկրներից որ կում դուք նախ պետք դի ք ոլոր իրավասու ա ային ատյաններին թե այդ եղանակով ե ամար խնդիրը լուծվի ապա դուք կարող եք դի լ արդու իրավունքների եվրոպական դատարանին տրաս ուր

ՀՈԴՎԱԾ 52 ԳԼԽԱՎՈՐ ՔԱՐՏՈՒՂԱՐԻ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ

թե վրոպայի խոր րդի Գլխավոր քարտուղարը պա անջի կառավարությունը պարտավոր ացատրել թե ին պես են ոնվենցիայով սա մանված իրավունքները պաշտպանվում ա ային րենսդրությամ

ԿՈՆՎԵՆՑԻԱՅԻ ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 1 ՀՈԴՎԱԾ 1 ՍԵ ԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

ուք ունեք սե ականություն ունենալու եր ույքից տվելու իրավունք

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 1 ՀՈԴՎԱԾ 2 ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք դպրոց ա ախելու իրավունք

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 1 ՀՈԴՎԱԾ 3 ԱԶԱՏ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք ունեք եր երկրի կառավարությունը աղտնի քվեարկության ջոցով ընտրելու իրավունք

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 4 ՀՈԴՎԱԾ 2 ՏԵՂԱՇԱՐԺԻ ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

թե դուք երկրում տնվում եք րինական կար ով դուք ունեք երկրի սա մաններում ցակացած տեղ նալու ցանկացած տեղ նակվելու իրավունք

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 6 ՀՈԴՎԱԾ 1 ՄԱՀԱՊԱՏԺԻ ՎՐԱՑՈՒՄԸ

ուք եք կարող դատապարտվել մա ապատ ի կամ մա ապատ ի ենթարկվել պետության կող ց

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 7ՀՈԴՎԱԾ 2 ՔՐԵԱԿԱՆ ԳՈՐԾԵՐՈՎ ԳԱՆԳԱՏԱՐԿՄԱՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

ուք կարող եք դի լ վերադաս դատական ատյանի եթե դատապարտվել եք անցա ործություն ործելու ամար

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 7ՀՈԴՎԱԾ 3 ՈԽՀԱՏՈՒՑՈՒՄԸ ՍԽԱԼ ԴԱՏԱՊԱՐՏՄԱՆ ԴԵՊՔՈՒՄ

ուք ունեք ոխ ատուցման իրավունք եթե ե դատապարտել ին անցա ործության ամար սակայն պար վել որ դուք ան ղ իք

ԱՐՁԱՆԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ ԹԻՎ 12 ՀՈԴՎԱԾ 1 ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆ ԱՐԳԵԼՈՒՄ

ուք եք կարող խտականության ենթարկվել պետկան իշխանությունների կող ց րինակ եր մաշկի ույնի սեռի լե վի քաղաքական կամ կրոնական ամո ու երի կամ ծա ման պատ առով

արդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիա

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

227

Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա Ա

թե ունեք ամանակ ցանկանում եք ավելի շատ ան սովորել ատելություն պարունակող առցանց

խոսքի մասին ին պես նա պատկերացում կա լ թե ին այլ կրթական նյութեր եք կարող տա ործել

եր խմ ում ստոր ներկայացված են որոշ ռեսուրսներ որոնցից կարելի սկսել Այս ցանկով են

սպառվում ոյություն ունեցող ոլոր նյութերը սրանք ընդա նը առաջարկներ են թե ին պես կարող

եք շարունակել նոր նյութերի եր որոնու երը

ԵՎՐՈՊԱՅԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴ

• «Կողմնացույց» ՝ արդու իրավունքների կրթության երիտասարդական եռնարկ «Կոմպազիտո»՝ արդու իրավունքների կրթության եռնարկ երեխաների ամար մարդու իրավունքների կրթության

ին պես նա ռ ակառասիստական կրթության այլ կրթական ռեսուրսներ երիտասարդների ամար

• Համացանցային գրագիտության ձեռնարկ՝ առցանց կրթական ռեսուրս ծնողների ուսուցի ների

երիտասարդների ամար ամացանցը տա ործելու մտությունները ար ացնելու ամար

• Ցանցի մութ անտառները երեխաների ամար նախատեսված առցանց խաղ

ամացանցում իրենց անվտան ությունը պաշտպանելու ի ական կանոնները սովորելու ամար

• Ատելություն պարունակող խոսքի մասին ձեռնարկ, եղինակ Անն ե եր վրոպայի խոսր րդի

րատարակություն տրաս ուր թ

• Ատելություն պարունակող առցանց խոսքի դեմ պայքարը սկսելու առաջին քայլեր՝ երեք

ետա ոտություն ատելություն պարունակող խոսքի խնդրի շուրջ այդ խնդրի դեմ պայքարելու

եղանակների մասին Գավան իթլի լլի ին ա լո յոլդի վրոպայի խոր րդի րատարակություն

տրաս ուր

• Եվրոպայի խորհրդի՝ մեդիային և արտահայտման ազատությանը նվիրված հիմնական էջը՝

• Եվրոպայի խորհրդի Պեստալոցի ծրագրի հիմնական էջը՝ նվիրված մեդիա գրագիտությանը՝

• Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի փաստերի թեմատիկ աղյուսակներ այդ թվում

նա ատելություն պարունակող խոսքի վերա երյալ

• Նախարարների կոմիտեի կողմից՝ մեդիա ոլորտի վերաբերյալ ընդունված առաջարկությունների, որոշումների և հռչակագրերի ցանկ՝

Այլ ռեսուրսներ եվ ղում ներ

«ՈՉ ԱՏԵԼՈՒԹՅՈՒՆ ՏԱՐԱԾՈՂ ԽՈՍՔԻՆ»

Ա

228

ԱՅԼ ՌԵՍՈՒՐՍՆԵՐ ԵՎ ՀՂՈՒՄ ՆԵՐ

• Ինսեյֆը իրա եկման կենտրոնների եվրոպական ցանց որի նպատակն խթանել երիտասարդների կող ց ամացանցի ջջային եռախոների անվտան պատասխանատու տա ործումը

• Ինսեյֆի աջողված որ ի ուղեցույց դեռա ասների ամար նախատեսված ռեսուրսների ետա ո տություն ամ ողջական աշվետվություն

• -ը պորտալ որտեղ ետեղված են տեղեկություններ խոր ուրդներ դպրոցների ամար նոր տեխնոլո իաները դրական պատասխանատու անվտան կերպով տա ործելու վերա երյալ

• -ի վե կայքը ներառում ա ում կրթական վար ություններ ընդ անուր տեղեկություններ ործիքներ ամացանցի տա ործման մասին

րեխաների ջա ային ցանցի -ը կրթական վե կայք երիտասարդնե րի ամար ինտերակտիվ առցանց ծառայություններում ին պիսիք են րուցարանները ակնթարթային աղորդա րությունները առցանց խաղերը լ նամակները ջջային եռախոսները առցանց անվտան ության մասին սովորելու ամար

անցը որ նք ցանկանում ենք ունենալ ից տարեկանների ամար նախատեսված եռնարկ որը մշակվել երիտասարդների կող ց նությամ վերա երում ամացանցային րա իտությանը

• Եվրոպական դպրոցկան ցանցը եվրոպական կրթության նախարարությունների ցանց որը ուսուցի ներին աշակերտներին առաջարկում իտելիքա են ասարակության

ամացանցի տա ործման վերա երյալ ռեսուրսներ

• Վերգելանդի եվրոպական կենտրոնը առաջարկում մարդու իրավունքների կրթության ամար կրթական տար եր ռեսուրսներ

• Զրպարտության դեմ լիգայի ործիքաշարքը ներառում առաջարկներ կի երատելության դեմ ործունեու թյուն իրականացնելու ամար

• ՝ Կիբեր ատելության դեմ միջազգային ցանցը ավորում անդակում կա մա կեր պություն ներին որպես ի դրանք կարողանան խթանել ամացանցում ար անքը պատասխա նատվությունը

քաղաքացիությունը կի երատելության դեմ պայքարելու առցանց խտրականության մասին իրա եկությունը ար րացնելու ջոցով

• թեժ գծերը անրությանը տրամադրում են նարավորություն առանց իրենց ինքնությունը ացա այտելու այտնել ամացանցում այտնված այնպիսի ովանդակության մասին որը կարող լինել

ան րինական ներառյալ երեխաների նկատամա սեռական ոտն ությունները