گواهي‌قرض‌الحسنه‌پس‌اندازSaving Qarzul-Hassaneh Certificate

(SQC)

از‌ابزارهای‌مالی‌بانکداری‌راستین

بیژن‌بیدآباد

همکاران‌طرح

عضو‌هيئت‌مديرهمدیر‌پروژه،‌طراح‌و‌مشاور‌اداره‌سازمان‌و‌تحقیقات‌اداره‌سازمان‌و‌تحقیقات‌اداره‌حسابداری‌و‌بودجه

اداره‌حوزه‌مدیریتاداره‌فن‌آوری‌اطالعات‌و‌

ارتباطاتشعبه‌کارگر‌جنوبی‌

شعبه‌شهید‌بهشتی‌کرج

ساسان‌گلبازبیژن‌بیدآبادامیرعباس‌

سیاهپوشمهتاب‌میرزایی‌

قاضیزینب‌غالمی

سمیه‌الجبوریشهرام‌اکبر‌زاده

امیر‌شمسامیر‌شریفی

اوراق قرضه بدون ربا با خريد اين اوراق فرد ذيحق مي گردد تا نسبت به

ميزان خريد اوراق پس از سررسيد اول به همان ميزان و براي همان مدت از وام بدون بهره استفاده نمايند و در پايان، وجه قرض گرفته شده را به صادر

كننده پرداخت نمايند.

اين اوراق به قيمت اسمي معين در سامانه بازارگواهی راستین )بازار اوليه( به منظور فروش به روش مزايده اي كه فاقد قيمت پايه باشد انتشار

مي يابد.

اشخاص حقیقی یا حقوقی مي توانند گواهی قرضالحسنه پس انداز را در بازار ثانویه گواهی راستین

خریداری و يا بفروشند.

اوراق‌قرضه‌بدون‌ربا

A×N

(A/k)×(k×N)

A

N kN+NN

k×N

A/k

تعريف گواهي قرض الحسنه پس انداز

اوراق ديجيتال بهاداري است که به درخواست سپرده گذار توسط بانك منتشر مي شود و

بموجب آن، ناشر اوراق بميزان ارزش اسمي آن به دارنده گواهي بدهکار است و بايد در سررسيد

به دارندة گواهي بپردازد. از طرف ديگر ناشر متعهد مي شود تا به همان ميزان و براي همان

مدت كه از خريدار گواهي، قرض گرفته است )يا تركيبي از زمان و مبلغ را اختيار كند كه حاصل ضرب زمان در مبلغ مساوي همين حاصلضرب

براي ميزان و مبلغ قرض در خريد گواهي باشد( به دارنده گواهي قرض بدهد.

خروج از مسئلة »سپرده وامخواه«

»قرض الحسنه عقدي آيين نامه عمليات بانكداري بدون ربا:است كه به موجب آن قرض دهنده مقدار معيني از مال خود را به قرض گيرنده تمليك مي كند كه قرض گيرنده مثل و يا در

صورت امكان قيمت آن را به قرض دهنده رد نمايد«در گواهي قرض الحسنه پس انداز هيچگونه منفعت مازادي

.از قرض گيرنده اخذ نخواهد شدگواهي قرض الحسنه پس انداز بيع شرط است و به تعبيري

ديگر نوعي معاوضة زماني است.سپرده پسانداز سپرده گذار براساس قرار داد و در قالب

، منابع مالی خود را نزد بانک قرار داده و گواهی قرض ویژهالحسنه پسانداز دریافت می نماید.

سررسيد اول و دوماز حق دریافت وام برخوردار سررسید اول دارنده گواهی در

می شود. بانiک برگردانiده می شiود و وجiه • بiه گواهی توسiط مشiتری

سiپرده خiود iو همزمiان وiام مربiوط iرا دریiافتi می کنiد. در iاین زمان وiثایق iو تضمیناiت الزم جهت اعطای وiام اخذ مiیشود.

در صiورت عiدم اخiذ وام گiواهی در سررسiید اول باطiل می •i امiه نiبi ديiجدی iیiواهiام گiق وiح iدنiوiبi وظiمحفi iمنiو ضi iودiش

دارنده صادر میگردد.

وام گیرنiده بiا پiرداخت قiرض خiود بiه بانiک و سررسiید دوم در •تسiوiیه حسiاiب نهiایiی، عمiلیiات گiواهiی قiرiض الحسiنه پس انiداز

راi خiاتمه میدiهد و وثiایقi و iتضمیiنات iخوiد را iآزاiد مینماید.

دوران فترت

دوران فترت از ابتدای سررسید اول شروع سال همچنان حق دارنده 5میگردد و به مدت

گواهی محفوظ مانده و می تواند ظرف این مدت به شعب بانک مراجعه و وام خود را

دریافت نماید.

دوره فترت در صورت درخواست مشتری و تائید بانک، در سال پنجم قابل تمدید خواهد بود.

كاربردهاي گواهي قرض الحسنه پس انداز

ابزار مالی جدید در سطوح بانکداری مرکزی، بانکداری تجاری و خرده بانکداری و جایگزین ابزار ربوی اوراق

قرضه

- تامین مالی بخش های مختلف دولتی و خصوصی1- تامین سرمایه خرد افراد کم درآمد2- فعالیت های افراد و موسسات خیریه 3- ابزار سیاست مالی 4- ابزار سیاست پولی 5- جایگزین ابزار ربوی در بازار سرمایه6- بعنوان ضمانت بانکی و وثیقه7- درجه باالی نقدینگی8

فرآيند گواهي قرض الحسنه پس انداز

سپرده گذار به یکی از شعب بانک یا پورتال اینترنتی مراجعه مي نمايد.•

کلیiه مiدارک الزم مشiابه مiدارك وام در قiرض الحسiنه پس انiداز ویiژه می باشد•

نوع تسهیالت، قرض الحسنه ضروری است.•

% تسiهیالت قiرض الحسنه است.4میزان کiارمزد هنگiام اعطiای تسiهیالت برابiر •

ماهiه و یکساله است. 6 میلیiون ریiال بiا دو نiوع سررسiید 10رقم اسiمی گiواهی •

دارنiده گiواهي می توانiد آن را بiه فiرد دیگiر واگiذار یiا در بiازار ثانویiه بفروشد. •

خریiد و فiروش گiواهی در بiازار ثانویiه در شiبکه اینترنiتی بانiک صiورت مي گيرد.•

% کiارمزد دریافت می نماید.0 /25بانiک از بiابت خریiد و فiروش گiواهی بiه مiیزان •

گزینه های بازپرداخت وام

نوع‌اقساط

مدتT

مبلغX

شرح‌

الفTXدفعتابT/22Xدفعتاج2TX/2دفعتا

اقساط‌مساوی

T2Xد

اقساط‌مساوی

2TXهـ

اقساط‌مساوی

T/24Xو

حدود‌قيمت‌گواهي‌قرض‌الحسنه‌پس‌انداز‌در‌بازار‌ثانويه

فروض%18نرخ بهره وام در شبكه بانكي: •%14نرخ بهره سپرده يكساله: •%8نرخ بهره سپرده كوتاه مدت )كمتر از يكسال(: • ميليون ريالي 10گواهي قرض الحسنه پس انداز: •گواهي قرض الحسنه پس انداز: يكساله•% 4نرخ كارمزد تسهيالت قرض الحسنه: •

سپرده گذاري در بانكهاي تجاري

سرمايه گذاري در گواهي قرض الحسنه پس انداز

تفاوت نرخهاي بازدهي در دو نوع

Dسرمايه گذاري

نرخ بازدهي ناشي از سپرده گذاري يكساله يا كوتاه

مدت

نرخ بازدهي قيمت گواهي قرض الحسنه پس انداز

زمان

1ماه 14.0%14.0%0.0%-

2ماه 6.2%7.3%1.2%-

3ماه 4.3%6.7%2.3%-

4ماه 2.5%6.0%3.5%-

5ماه 0.7%5.3%4.7%-

6ماه 1.2%4.7%5.8%

7ماه 3.0%4.0%7.0%

8ماه 4.8%3.3%8.2%

9ماه 6.7%2.7%9.3%

8.5%2.0%10.5%ماه

10

10.3%1.3%11.7%ماه

11

12.2%0.7%12.8%ماه

12

14.0%0%14%ماه

13

تفاوت قيمت گواهي قرض الحسنه پس انداز در بازار ثانويه با قيمت

اسمي )ريال(

قيمت گواهي قرض الحسنه پس انداز در بازار ثانويه

)ريال(

نرخ بازدهي قيمت گواهي قرض الحسنه

پس انداززمان

1ماه 010,000,0000.0%

2ماه 116,66710,116,6671.2%

3ماه 233,33310,233,3332.3%

4ماه 350,00010,350,0003.5%

5ماه 466,66710,466,6674.7%

6ماه 583,33310,583,3335.8%

7ماه 700,00010,700,0007.0%

8ماه 816,66710,816,6678.2%

9ماه 933,33310,933,3339.3%

1,050,00011,050,00010.5%ماه

10

1,166,66711,166,66711.7%ماه

11

1,283,33311,283,33312.8%ماه

12

1,400,00011,400,00014%ماه

13

جريان‌وجوه‌گواهي‌قرض‌الحسنه‌پس‌انداز‌

جريان‌وجوه‌گواهي‌قرض‌الحسنه‌پس‌انداز

‌با‌سرمايه‌گذاري‌مجدد‌

بازار‌اوليه‌و‌بازار‌ثانويه

پورتال اطالع رسانی•عضویت ام ونثبت •فروش گواهی پیشنهاد خرید/•ثبت و استعالم•

مراحل استعالم مالکیت گواهی قرض الحسنه پس انداز در

پورتالورود به بخش استعالم1.وارد نمودن شماره سریال گواهی2.وارد نمودن نام و کد کاربری مالک گواهي 3.

اجرا

از فصل اول اساسنامه بانك قرض 6 ماده 3با استناد به بند •الحسنه مهر ايران مصوب مجمع عمومي فوق العاده

در اداره ثبت شركتها 16/5/87 كه در تاريخ 20/3/1378ثبت شده و به تأييد بانك مركزي رسيده صراحت دارد كه بانك مي تواند اقدام به صدور گواهي و قبض دربارة انواع

.سپرده هاي قرض الحسنه بنمايد

همين ماده »ارائة انواع خدمات قرض الحسنه بانكي در 9بند •چارچوب قوانين و مقررات مربوطه« را براي بانك مجاز

دانسته

همين ماده »تأمين مالي در چارچوب تسهيالت 15بند •قرض الحسنه با رعايت ضوابط و مقررات مربوطه« را براي

بانك تجويز نموده است.

اجرا

تصويب نامة هيئت ٢٥بانك قرض الحسنه بر اساس ماده •وزيران »دستورالعمل تأسيس و فعاليت بانكهاي قرض

الحسنه و نظارت بر آنها« مي تواند در قالب افتتاح حساب قرض الحسنه ويژه طبق شرايط و ضوابط حساب قرض

الحسنه ويژه مصوب هفتصد و نهمين جلسه مورخ شوراي پول و اعتبار مبادرت نمايد.3/6/1369

12 ماده 9در ارتباط با ايجاد سامانه خريد و فروش بند •فصل چهارم بسته سياستي- نظارتي شبكه بانكي كشور در

»راه اندازي سامانه خريد و فروش اوراق 1389سال مشاركت و گواهي سپرده الكترونيكي، سيستم انتقال وجوه

بين بانكي و پرداخت چكهاي بين بانكي« پيش بيني شده است.

با تشكر

بيژن بيدآباد

http://www.bidabad.combijan@bidabad.com