İçindekilerœRESEL REKABETÇİLİK...Finlandiya 2 6,2 2 6,2 Amerika Birleşik Devletleri 3 6,1 2 6,1 Hollanda 4 6,1 3 6,0 İsviçre 5 6,1 4 6,0 Danimarka 6 6,0 6 5,9 Yeni Zelanda

İçindekiler GİRİŞ ........................................................................................................................................................ 2

REKABETÇİLİĞİN ON İKİ ALT ENDEKSİ ...................................................................................................... 3

RAPORDAKİ TEMEL BULGULAR ............................................................................................................. 10

EN REKABETÇİ İLK 10 ÜLKE VE ÜLKELERE İLİŞKİN BİLGİLER ................................................................... 11

1. İSVİÇRE....................................................................................................................................... 11

2. AMERKİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ ............................................................................................... 11

3. SİNGAPUR .................................................................................................................................. 11

4. HOLLANDA ................................................................................................................................. 12

5. ALMANYA .................................................................................................................................. 12

6. HONG KONG .............................................................................................................................. 12

7. İSVEÇ .......................................................................................................................................... 12

8. İNGİLTERE .................................................................................................................................. 12

9. JAPONYA .................................................................................................................................... 13

10. FİNLANDİYA ........................................................................................................................... 13

BÖLGELERE İLİŞKİN BİLGİLER VE GRAFİKLER ......................................................................................... 13

1. PASİFİK İTTİFAKI ..................................................................................................................... 13

2. GÜNEYDOĞU ASYA ÜLKELERİ BİRLİĞİ (ASEAN) ÜLKELERİ ..................................................... 14

3. BRICS ÜLKELERİ ...................................................................................................................... 15

4. ARAP ÜLKELERİ ...................................................................................................................... 15

5. DOĞU ASYA VE PASİFİK ÜLKELERİ ......................................................................................... 16

6. AVRASYA ................................................................................................................................ 16

7. AVRUPA VE KUZEY AMERİKA ................................................................................................. 18

8. LATİN AMERİKA VE KARAYİPLER ............................................................................................ 19

9. GÜNEY ASYA ÜLKELERİ .......................................................................................................... 20

10. SAHRA ALTI AFRİKA ÜLKELERİ ................................................................................................ 20

TÜRKİYE’NİN REKABET GÜCÜNE İLİŞKİN KARŞILAŞTIRMALAR .............................................................. 21

SONUÇ ................................................................................................................................................... 34

Kaynakça ................................................................................................................................................ 35

KÜRESEL REKABETÇİLİK ENDEKSİ RAPORU

2017 - 2018 BASKISI

GİRİŞ

Bir ülkenin rekabetçi olması ülke ekonomisinin serbest ticaret ve piyasa koşullarında, yerel ve

uluslararası piyasaların taleplerini karşılayan mal ve hizmetleri üretebilme gücüne sahip

olduğu anlamına gelmektedir. Rekabet edebilirlik ülkeler seviyesinde ekonomik bütünleşme

ve küreselleşme sürecinin yoğunlaştığı bu dönemde, ekonomilerin bu sürece ne derece uyum

sağlayabildikleri, vatandaşlarına sürdürülebilir gelir artışı yanında yüksek istihdamı hangi

ölçüde sağlayabildikleriyle ilgilidir. Ekonomilerin rekabet edebilirliği, üretim faktörlerinin etkin

ve verimli kullanılmasıyla belirlenir.

Özetle, rekabet edebilir olmak, ülkedeki firmaların kaliteli ve uygun maliyetli üretim yaparak

ürünlerini yerel ve uluslararası piyasalarda rekabet edebilir satabilmeleri demektir. Bununla

birlikte, ekonomideki üretim faktörlerinin etkin ve doğru alanlarda kullanılmasıyla verimliliğin

artması ülke gelirini ve vatandaşların satın alma gücünü artıracağı gibi, hayat standartlarının

da iyileşmesini destekleyecektir.

1979 yılında Clause Schwabs’ın fikrine dayanan ve Dünya Ekonomik Forumu ile işbirliği

çerçevesinde Xavier Salai Martin tarafından hazırlanan Küresel Rekabetçilik Raporu, 2005

yılından beri yayımlanmaktadır. Bu yılın raporu 137 ekonomiyi ve 114 kadar küresel göstergeyi

kapsamaktadır. Endeksin net yapısı her ülkenin ulusal rekabet gücünü, zayıf ve güçlü yönlerini

belirlemesinde yardımcı olarak politika reformları süreçlerinde yol gösterici olmaktadır.

REKABETÇİLİĞİN ON İKİ ALT ENDEKSİ

Üretkenliği ve rekabetçiliği belirleyen yatırım, altyapı, eğitim, teknolojik ilerleme,

makroekonomik istikrar, iyi yönetim, piyasa etkinliği gibi birçok faktör bulunmaktadır. Tüm bu

faktörler rekabetçilik ve büyüme için önemli olmakla birlikte, bunlardan ikisi veya daha fazlası

da aynı anda önemli olabilir. Bu nedenle Küresel Rekabetçilik Endeksi, üretkenliği kapsayan

114 kadar küresel göstergeyi bir araya getirerek ve bu unsurların ağırlıklı ortalamasını dikkate

alarak rekabet edebilirliğin 12 alt endeksini oluşturmuştur.

Bu bölümde, 2017-2018 Küresel Rekabetçilik Endeksinde kullanılan alt endeksler verilerin

daha iyi yorumlanabilmesi açısından kısaca açıklanmaktadır.

ALT ENDEKS 1: KURUMLAR

Bir ülkenin kurumsal ortamı kamu ve özel sektör paydaşlarının davranışlarına göre

şekillenmektedir. Bireylerin, firmaların ve hükümetlerin etkileşim içinde bulunduğu yasal ve

idari çerçeve, söz konusu ülkedeki kamu kurumlarının kalitesini belirler ve rekabet gücü

konusunda güçlü bir yere sahiptir. Bu çerçeve, yatırım kararlarını ve üretim örgütlenmesini

etkilemekte ve toplumların fayda dağıtma ve kalkınma stratejilerinin ve politikalarının

maliyetine katlanma şekillerinde önemli rol oynamaktadır. Özel kurumların gelişmişliği de bir

ekonomideki kalkınmanın sürdürülebilir olması için önemlidir.

Kurumlar Bileşeninde En Gelişmiş İlk 10 Ülke

ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Finlandiya 1 6,2 1 6,1

Singapur 2 6,1 2 6,1

Yeni Zelanda 3 6,1 3 6,0

İsviçre 4 5,9 6 5,9

BAE 5 5,9 7 5,9

Norveç 6 5,8 5 5,9

Hollanda 7 5,8 11 5,8

Lüksemburg 8 5,7 8 5,8

Hong Kong 9 5,7 9 5,7

Katar 10 5,6 10 5,7

TÜRKİYE 71 3,8 74 3,9

ALT ENDEKS 2: ALTYAPI

Kapsamlı ve etkin altyapı, ekonominin verimli işlemesi için kritik öneme sahiptir. Ekonomilerin

aynı zamanda işyerlerinin ve fabrikaların engelsiz şekilde çalışmasını sağlayacak olan

kesintiden ve kıtlıktan uzak elektrik arzını temin etmesi de hayati önem taşımaktadır. Bununla

beraber bütünleşik ve yaygın telekomünikasyon ağı iş dünyasına hızlı ve ucuz bilgi akışını

sağlayarak sahip olunabilecek tüm bilginin elde edilmesini mümkün kılarak ekonomik etkinliği

artıracaktır.

Alt Yapı Bakımından En Gelişmiş İlk 10 Ülke

ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Hong Kong 1 6,7 1 6,7


Hollanda 3 6,4 3 6,4

Japonya 4 6,3 5 6,3

BAE 5 6,3 4 6,3

İsviçre 6 6,3 6 6,2

Fransa 7 6,1 7 6,1

Kore 8 6,1 10 6,1

ABD 9 6,0 11 6,0

Almanya 10 6,0 8 6,0

TÜRKİYE 53 4,5 48 4,4

ALT ENDEKS 3: MAKROEKONOMİK ÇEVRE

Makroekonomik istikrar iş dünyası için önemli olduğu gibi, ülkenin rekabetçiliği açısından da

önemlidir. Makroekonomik istikrarın sağlanamaması ekonomiye ciddi zararlar vermektedir.

Hükümetler geçmiş borçlarına yüksek faizli ödemeler yapmak zorunda olduğunda hizmetleri

verimli bir biçimde sunamamaktadır. Enflasyon yükseldiğinde firmalar etkin çalışamamaktadır.

Sonuçta, makroekonomik ortam istikrarlı olmadığı sürece ekonomide sürdürebilir büyüme

gerçekleşememektedir.

Makroekonomik Çevre Bileşeninde En Gelişmiş İlk 10 Ülke

ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Norveç 1 6,6 1 6,8

Kore 2 6,6 3 6,7

İsviçre 3 6,6 4 6,6

İsveç 4 6,4 5 6,5

Tayvan 5 6,3 14 6,3

Hong Kong 6 6,3 9 6,3


Çek Cumhuriyeti 8 6,2 19 6,2 Tayland 9 6,2 13 6,2 Danimarka 10 6,2 18 6,2 TÜRKİYE 50 5,1 54 4,9

ALT ENDEKS 4: SAĞLIK VE TEMEL EĞİTİM

Sağlıklı bir işgücü bir ülkenin rekabetçiliği ve üretkenliği için hayati derecede önemlidir. Hasta

olan çalışanlar potansiyellerine göre verimsiz çalışmaktadır. Sağlık durumunun zayıf olması

işletmeler için maliyet unsurudur. Buna ilave olarak, bu alt endekste ülke insanına sağlanan

temel eğitimin niceliği ve niteliği de dikkate alınmıştır.

Sağlık Ve Temel Eğitim Bileşeninde En Gelişmiş İlk 10 Ülke

ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR


İsviçre 2 6,8 8 6,7



Belçika 5 6,6 3 6,6

Yeni Zelanda 6 6,6 6 6,6 Japonya 7 6,6 5 6,6 Kanada 8 6,6 9 6,6 Norveç 9 6,6 11 6,6 İzlanda 10 6,6 7 6,6 TÜRKİYE 84 5,6 79 5,6

ALT ENDEKS 5: YÜKSEK EĞİTİM VE ÖĞRETİM

Kaliteli yüksek eğitim ve öğretim, üretim performansını ve kalitesini arttırmak isteyen

ekonomiler için oldukça önemlidir. Bugünün küreselleşen dünyası, değişen şartlara ve üretim

sisteminin artan ihtiyaçlarına hızlı bir biçimde uyum sağlayan çalışanları gerekli kılmaktadır. Bu

alt endekste, orta ve yükseköğretime kayıt oranları ile verilen eğitimin kalitesinin iş dünyası

tarafından değerlendirilmesine yer verilmiştir. Birçok ülkede ihmal edilen sürdürülebilir

mesleki eğitim de çalışanların niteliklerini artırma yönünden ayrıca bu alt endekste de göz

önünde bulundurulmuştur.

Yüksek Eğitim Ve Öğretimde En Gelişmiş İlk 10 Ülke

ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR


Finlandiya 2 6,2 2 6,2 Amerika Birleşik Devletleri 3 6,1 2 6,1 Hollanda 4 6,1 3 6,0

İsviçre 5 6,1 4 6,0

Danimarka 6 6,0 6 5,9

Yeni Zelanda 7 6,0 10 5,9 Norveç 8 5,9 7 5,9

Avustralya 9 5,9 9 5,9 İrlanda 10 5,8 13 5,9 TÜRKİYE 48 4,8 50 4,7

ALT ENDEKS 6: MAL PİYASASI ETKİNLİĞİ

Etkin mal piyasasına sahip ülkeler, doğru ürün grubunu üretme ve özel arz ve talep

koşullarında hizmet verme alanında başarılıdır. Sağlıklı bir piyasa rekabeti, piyasa etkinliğini

ilerletme ve iş verimliliğini artırma açısından önem taşımaktadır ve söz konusu durum piyasa

tarafından talep edilen ürünleri üreten en etkin firmaların varlığı sayesinde mümkündür.

Kültürel ve tarihi nedenlerden dolayı, bazı ülkelerde talep potansiyeli diğer ülkelere göre daha

yüksektir. Bu durum, firmaları daha yaratıcı ve müşteri odaklı olmaya zorlayarak piyasada etkin

konuma getirmekte ve böylece rekabetçi bir üstünlük yaratmaktadır.

Mal Piyasasında En Gelişmiş İlk 10 Ekonomi ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR


Hong Kong 2 5,7 2 5,7 Birleşik Arap Emirlikleri 3 5,6 3 5,6 Lüksemburg 4 5,5 4 5,5


İsviçre 6 5,5 6 5,4

Amerika Birleşik Devletleri 7 5,5 14 5,4

İrlanda 8 5,3 5 5,4

Yeni Zelanda 9 5,3 10 5,3 Birleşik Krallık 10 5,3 9 5,3 TÜRKİYE 53 4,5 52 4,5

ALT ENDEKS 7: İŞGÜCÜ PİYASASI ETKİNLİĞİ

İşgücü piyasasının etkinliği ve esnekliği, işçileri en verimli oldukları alanlara sevk etmek

açısından önemlidir. Başarılı bir işgücü piyasasında; işçi ve işveren ilişkisinin sağlıklı olması,

kişilerin yeteneklerine uygun alanlarda çalıştırılması, iş ortamında kadın erkek eşitliğinin

sağlanması gibi faktörler de önem kazanmaktadır.

İşgücü piyasalarının verimliliği ve esnekliği, işgücünün ekonomide etkili bir şekilde

kullanabilmesi açısından önemlidir. Emek piyasalarının işgücünün esnek olarak hareket

edebilmesine ve sosyal kırılmalar yaratmadan maaş dalgalanmalarına açık olması tercih edilir.

(Dünya Ekonomik Forumu, 2016)

Özellikle genç işsizlik oranını artıran işgücüne giriş bariyerleri, liyakata dayalı olmayan

atamalar, işgücünde kadın-erkek hak eşitsizliği gibi unsurlar, emek piyasalarında verimsizlikle

sıkça bağdaştırılmaktadır.

İş Gücü Piyasasında En Gelişmiş İlk 10 Ekonomi

ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

İsviçre 1 5,9 1 5,9


ABD 3 5,6 4 5,5

Hong Kong 4 5,6 3 5,6


Birleşik Krallık 6 5,4 5 5,5

Kanada 7 5,4 8 5,3

Ruanda 8 5,4 7 5,4

İzlanda 9 5,2 10 5,2

Danimarka 10 5,2 13 5,1

TÜRKİYE 127 3,4 126 3,4

ALT ENDEKS 8: FİNANSAL PİYASA GELİŞİMİ

Etkin bir finans sektörü, bir ulus tarafından biriktirilen kaynakların en üretken biçimde

kullanımını ve dışarıdan sağlanan kaynakların en verimli alanlara yönlendirilmesini

sağlamaktadır. İş yatırımları verimlilik açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenle

ekonomilerin sağlam bankacılıktan gelen krediler, iyi düzenlenmiş menkul kıymet borsaları,

risk sermayesi ve diğer finansal ürünler gibi kaynaklardan özel sektör yatırımları için sermayeyi

kullanılabilir hale getirebilen sofistike finansal piyasalara ihtiyacı vardır. Tüm bu fonksiyonları

yerine getirmek için, bankacılık sektörünün güvenilir ve şeffaf olması ve finansal piyasaların

yatırımcılar ile diğer aktörleri koruyacak uygun düzenlemeleri yapması önem taşımaktadır.

Bir ekonominin iyi işleyen ve sağlam bir finansal sektöre sahip olması, büyüme potansiyelinin

kullanılmasında önemli bir role sahiptir. Ülkenin tasarruflarının verimliliği artıracak yatırımlara

yönlendirilmesi önemli olduğu gibi, bankacılık sektörünün şeffaf ve güvenilir olması rekabet

gücünü artırıcı unsurlardır (Ekonomi ve Dış Politikalar Araştırma Merkezi, 2016).

Bu endeksin hesaplanmasında; finansal hizmetlerin iş dünyasının ihtiyaçlarını karşılaması,

finansal hizmetlerin maliyetleri, yerel sermaye piyasası yoluyla finansman, kredilere erişim,

girişimci sermayesi gibi alt endeksler kullanılmıştır.

Finansal Piyasa Gelişiminde İlk 10 Ülke ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Yeni Zelenda 1 5,8 1 5,8

ABD 2 5,7 3 5,7



Hong Kong 5 5,5 4 5,5

Avusturalya 6 5,5 6 5,4

Kanada 7 5,4 7 5,3

İsviçre 8 5,3 8 5,3

Norveç 9 5,2 9 5,2

İsveç 10 5,1 10 5,2

TÜRKİYE 80 3,8 82 3,8

ALT ENDEKS 9: TEKNOLOJİK HAZIRLIK

Teknolojik hazırlık alt endeksi, bir ekonominin kendi sanayisinin verimliliğini artırmak için

mevcut teknolojileri benimseme becerisini ölçmektedir. Bu ölçüm sırasında, günlük

etkinliklerde bilgiyi ve bilgi iletişim teknolojilerinin (BİT), verimlilik artışı için üretim süreçlerinin

ve rekabetçilik için yeniliğin tam olarak kullanılabilme kapasitesinin üzerinde durulmaktadır.

Verimliliği artırmak açısından kullanılan teknolojinin ulusal sınırlar içinde geliştirilmesi ya da

tersi önem taşımamaktadır.

Asıl önemli nokta, söz konusu ülkede iş yapan firmaların gelişmiş ürünlere ve planlara erişim

imkânının bulunması ile bunları kullanma becerisine sahip olmalarının gerekliliğidir. Yabancı

teknolojinin başlıca kaynakları arasında, doğrudan yabancı yatırımlar (DYY), teknolojik

gelişmenin daha düşük düzeyindeki ülkeler için genellikle kilit rol oynamaktadır.

Teknolojik hazırlık, bir ekonominin bünyesindeki endüstrilerin üretkenliği artırmak

için mevcut teknolojilere ne kadar hızlı adapte olabildiğini ortaya koyuyor. Bilgi teknolojileri

imkânlarından günlük hayatta sonuna kadar yararlanma ve verimliliği artıran teknolojik üretim

süreçlerini olabildiğince devrede tutma bu konudaki en önemli iki faktör oluyor. Teknolojinin

ulusal sınırlar içinde geliştirilmiş olması veya olmaması önem taşımıyor.

Teknolojik hazırlık bileşeni sıralamasında en büyük atılımı İsrail ve ABD’nin yaptığı

görülmektedir. Bir önceki yıl 22. sırada olan İsrail ve 14. Sırada yer alan ABD bu yıl ilk 10 ülke

arasına girmeyi başarmıştır. İnovatif ülkeler sıralamasında ilk 3 ülke içinde yer alan bu iki ülke

teknolojik yatırımlar konusunda da oldukça ilerlemiştir.

Teknolojik Hazırlıkta İlk 10 Ülke ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR


İsviçre 2 6,4 1 6,4



İsveç 5 6,3 4 6,2

ABD 6 6,3 14 6,2

İsrail 7 6,2 22 6,2

Almanya 8 6,2 10 6,2

Hong Kong 9 6,2 5 6,1

İzlanda 10 6,2 8 6,1

TÜRKİYE 62 4,4 67 4,2

ALT ENDEKS 10: PİYASA BÜYÜKLÜĞÜ

Büyük piyasalar firmaların ölçek ekonomisinden yararlanmasına izin verdiği için, piyasanın

büyüklüğü üretkenliği etkilemektedir. Küreselleşme çağında uluslararası piyasalar, özellikle de

küçük ülkeler için, yerel piyasaların ikamesi haline gelmiştir. Piyasa büyüklüğünün ölçümünde

hem iç hem de dış talebe yer verilmiş olup, böylece ihracat çekişli ülkelerin ve coğrafi

bölgelerin (Avrupa Birliği gibi) de hakkı teslim edilmiştir.

Piyasa Büyüklüğünde En Gelişmiş İlk 10 Ekonomi ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Çin 1 7,0 1 7,0


Hindistan 3 6,4 3 6,4

Japonya 4 6,1 4 6,1

Almanya 5 6,0 5 6,0

Rusya Federasyonu 6 5,9 6 5,9


Fransa 8 5,7 7 5,7

Endonezya 9 5,7 10 5,7

Brezilya 10 5,7 8 5,7

TÜRKİYE 14 5,5 17 5,4

ALT ENDEKS 11: İŞ GELİŞMİŞLİĞİ

İş dünyası gelişmişliği birbiri ile ilişkili olan iki kavram ile ilgilenir: (a) ülkenin tüm iş ağlarının

kalitesi, (b) tek tek firmaların faaliyetleri ve stratejileri. Bu faktörler, ileri düzeyde gelişmiş

ülkelerde özellikle önem taşımaktadır. Yerel tedarikçilerin miktarı ve kalitesi ve etkileşimlerinin

kapsamı tarafından ölçülen ülkenin işletme ağlarının kalitesi ve destekleyici sanayiler çeşitli

nedenlerle önemlidir. Kümeler olarak tanımlanan belirli bir sektöre ait şirketlerin ve

tedarikçilerin coğrafi olarak en yakın gruplarla birbirine bağlı olduğu durumda verimlilik

artmakta, süreçler ve ürünler konusunda yenilik fırsatları yaratılmakta ve yeni firmaların

girişini engelleyen bariyerler azaltılmaktadır.

İş Gelişmişliğinde En Gelişmiş İlk 10 Ekonomi ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

İsviçre 1 5,9 1 5,8


Japonya 3 5,7 3 5,6


Almanya 5 5,6 5 5,6

İsveç 6 5,6 6 5,6


Avusturya 8 5,6 7 5,6

Belçika 9 5,4 10 5,4

Danimarka 10 5,4 8 5,4

TÜRKİYE 67 4,0 65 4,0

ALT ENDEKS 12: YENİLİKÇİLİK

Son endeks yenilikçiliğe odaklanmaktadır. Kurumların iyileştirilmesi, altyapının yapılması,

makroekonomik istikrarsızlığın azaltılması ya da beşeri sermayenin iyileştirilmesi sayesinde

ciddi kazanımlar elde edilebilir, ancak tüm bu faktörler nihayetinde azalan bir verim

sağlayacaktır. Uzun vadede yaşam kalitesi sadece teknolojik inovasyon sayesinde artırılabilir

(T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 2017).

Ülkelerin rekabet edebilmeleri için teknolojinin yaratıcı kullanımı gittikçe önem

kazanmaktadır. Bir teknolojinin o ülkenin sınırları içinde üretildiğinden daha çok teknolojinin

nasıl kullanıldığı ekonomilerin verimliliğini ve rekabet gücünü belirlemektedir (Dahlman, 2007)

Bu endeksin hesaplanmasında, yenilik kapasitesi, bilimsel araştırma kurumlarının kalitesi AR-

GE harcamaları, AR-GE’ de üniversite sanayi işbirliği, ileri teknoloji ürünler alımı, bilim insanı

ve mühendislerin varlığı, patent başvuruları gibi alt endeksler kullanılmıştır.

En İnovatif İlk 10 Ülke ÜLKE 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

İsviçre 1 5,8 1 5,8

ABD 2 5,8 4 5,7

İsrail 3 5,8 2 5,7


Almanya 5 5,6 5 5,6


İsveç 7 5,5 6 5,4

Japonya 8 5,4 8 5,4


Danimarka 10 5,1 10 5,1

TÜRKİYE 69 3,3 71 3,3

RAPORDAKİ TEMEL BULGULAR

Krizden 10 yıl sonra da, finansal sektör savunmasız kalmaya devam etmektedir.

Mevcut durumda daha fazla ülke inovasyon yapabiliyor, ancak bunun faydalarını

yayabilmek için daha fazlasının yapılması lazım. Çin, Hindistan ve Endonezya gibi

başlıca gelişmekte olan pazarlar, gelişmiş ekonomileri yakalayarak inovasyon

merkezleri haline gelmektedir. Ancak inovasyonun meyvelerin daha geniş bir biçimde

paylaşılabilmesi için kişi ve şirketlerin yeni teknoloji edinme kabiliyetlerinin artması

gerekli.

4. Sanayi Devrimi döneminde ortak refahı sağlamak için hem işgücü piyasalarını daha

esnek olması hem de çalışanların korunması gerekmektedir.

Dünya Ekonomik Forumu tarafından açıklanan 2017 -2018 Küresel Rekabetçilik Raporu’nun

sonuçlarına göre rekabet gücü sıralamasında yer alan 137 ülke arasında ilk üç sırayı bu sene

de İsviçre, ABD ve Singapur paylaştı. Rekabet gücünde ilk 10 sırayı paylaşan ülkeler şunlardır:

2017-2018 RAPORUNDAKİ EN REKABETÇİ İLK 10 ÜLKE

İlk 10 Ülke 2017- 2018 (137 ülke )

2016 - 2017 (138 ülke )

2015-2016 (140 ülke)

İsviçre 1 1 1

ABD 2 3 2

Singapur 3 2 3

Hollanda 4 4 5

Almanya 5 5 4

Hong Kong 6 9 7

İsveç 7 6 9

İngiltere 8 7 10

Japonya 9 8 6

Finlandiya 10 10 8

Raporun başlıca vurguları şöyle özetlenebilir:

Avrupa ülkeleri ekonomileri yeniden sıralamada ilk 10’a hâkim olmaya devam ederken,

İspanya iki puan düşüş göstererek 34. sırada, İtalya bir puan yükselerek 43. sırada, Yunanistan

ise geçtiğimiz seneye göre bir basamak geri giderek 87. sırada yer almıştır. Euro bölgesinin

ikinci büyük ekonomisi olan Fransa ise bir basamak düşerek 22. Sıraya

yerleşmiştir. İngiltere’nin bir basamaklık düşüşü (8.) henüz Brexit müzakerelerinin sonucunu

yansıtmamaktadır. Brexit müzakerelerinin ülkenin rekabet gücünü daha da zayıflatması

muhtemeldir.

Çin (27.) bir basamak yükselerek BRICS ülkesi ekonomilerinin en yükseği olarak sıralamada

yerini almıştır. Rusya beş, Brezilya bir basamak yükselerek sırasıyla 38. ve 80. olmuş, Güney

Afrika ise on dört sıra birden düşerek 61. sırada yer almıştır.

EN REKABETÇİ İLK 10 ÜLKE VE ÜLKELERE İLİŞKİN BİLGİLER

1. İSVİÇRE

İsviçre bu yıl da elde ettiği birincilikle 9 yıldır listenin en tepesindeki yerini korumayı

başarmıştır. Ülke, performans açısından geçen yıla göre büyük ölçüde aynı durumda olmasına

rağmen, puanındaki küçük bir ilerleme sayesinde endeksin ilk açıklandığı ilk yıldan itibaren

elde edilen en yüksek puana erişmiştir. İsviçre, işgücü piyasası etkinliği, iş gelişmişliği ve

inovasyon alanlarında ilk sırada yer almış ve Pazar büyüklüğü endeksi (39. Sıra) diğer 11 alanda

ilk 10 içerisinde yer almıştır. Ülke, tartışmasız biçimde dünyanın en verimli inovasyon

ekosistemlerinden birine sahiptir. Ülkede, elverişli bir politik ortam ve altyapı, akademik

mükemmellik, en iyi yetenekleri çekmek için eşsiz bir kapasite ve alanlarında genellikle dünya

lideri olan çokuluslu şirketler bulunmaktadır.

Ayrıca, akademi ile iş dünyası arasındaki yoğun işbirliği, ticari değeri de olan yenilikçi ürünler

ortaya çıkarmaktadır.

2. AMERKİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ

Amerika Birleşik Devletleri bu yıl bir önceki yıla göre bir basamak ilerleyerek 2. Sırada yer

almıştır. Ülke, artan bütçe açığının etkisi ile makroekonomik istikrar açısından bir önceki yıla

göre gerileme kaydetmiştir. En iyi 10 ülkeden biri olmasına ve gelirlerin tüm gelir gruplarında

artış göstermesine rağmen, ABD temel rekabet alanlarında (kurumlar, makroekonomik çevre

ile sağlık ve temel eğitim) ilk 10’da yer alamamıştır. Ülkenin yerini belirleyen ana unsurlar ise,

inovasyon, iş gelişmişliği, pazar büyüklüğü, finansal piyasa gelişimi, iş piyasası etkinliği ile

yüksek eğitim ve öğretim alanlarındaki iyi performansıdır. ABD, İsviçre’den sonra inovasyon

başlığında 2. Sırada yer almaktadır.

3. SİNGAPUR

Singapur, geçen yılki 2.’liğini bu yıl Amerika Birleşik Devletleri’ne bırakarak 3. Sıraya

gerilemiştir. Bununla beraber 8 alt endekste ilk onda yer almıştır. Yüksek eğitim ve öğretim ile

mal piyasası etkinliği alanlarında birinci sırada yer alan ülke, 3 alanda da ikinci sırada yer

almıştır. Singapur’un kamu kurumları şeffaf ve oldukça verimli çalışmaktadır. Ülke altyapı

alanında Hong Kong’un ardından dünyada ikinci sıradadır. Singapur istikrarlı bir

makroekonomik ortama ve sağlıklı bir kamu finansman yapısına sahiptir (bütçe 2010 yılından

beri fazla vermektedir). Ülke, iş gelişmişliği alanında 18. sırada ve yenilikçilik 9. sırada yer almış

ve böylece rekabete ilişkin en sofistike alanlarda diğer üst sıra ülkelerinin gerisinde kalmıştır.

4. HOLLANDA

Hollanda, önceki yıla göre yerini koruyarak 4. sırada yer almış ve endeksin zirvesine doğru

yükselişine devam etmiştir. Bu durum, 3 alt endekste de küçük ilerlemeler sağlamasının bir

sonucudur. Ülke özellikle, bilimsel araştırma kuruluşlarının kalitesi (4. sırada) ile üniversiteler

ve özel sektör arasındaki yakın ilişki (5. sırada) alanlarında yüksek performans ortaya

koymuştur. Ülkenin zayıf noktası ise finansal piyasa gelişiminde 28. sırada yer alıyor olmasıdır.

5. ALMANYA

Almanya, bu yıl da geçen yıl olduğu gibi 5. sırada yer almıştır. Ülkede makroekonomik ortam

genellikle istikrarlıdır ve çok küçük bir bütçe açığı vardır. Yine de, Avro Bölgesinin geri kalanında

olduğu gibi neredeyse %0 civarında olan bir düşük enflasyon durumu söz konusudur. Almanya,

teknolojik hazırlıkta 8. sırada, inovasyonda 5. sırada ve iş gelişmişliğinde 8. sırada yer alarak

geçen yıl ile benzer performans göstermiştir.

6. HONG KONG

Bu yıl 3 basamak ilerleyerek 6. sırada yer alan Hong Kong, üst üste 6 yıl ilk 10’da yer alarak

güçlü ve istikrarlı bir performans sergilemiştir. Ülke hiçbir alanda 33. sıradan daha kötü bir

sırada değildir. Ayrıca, 7 alanda ilk 10 içinde yer almayı başarmıştır. Ülke, hemen hemen tüm

taşıma yöntemlerinde olağanüstü kalitesini ortaya koyarak altyapı alanında zirvede yer

almıştır. Ülkenin finansal sektörü (5. sırada) çok gelişmiş, güvenilir ve istikrarlıdır. Ayrıca iç

piyasa çok rekabetçi, verimli ve dünyadaki en açık piyasalardan biridir. İşgücü piyasası

dünyadaki en esnek ve etkili piyasalar arasındadır (4. sırada). Pazar büyüklüğü ise ülkenin en

zayıf olduğu alandır (33. sırada).

7. İSVEÇ

İsveç 1 basamak gerileyerek bu yıl 7. sırada yer almıştır. 2016’da büyüme %3,6 ile oldukça

güçlü olmuştur. İsveç 7 alanda ilk 10 içinde yer alarak etkili bir performans sergilemiştir. İş

piyasası iyi çalışmaktadır ve yüksek kadın istihdamı ile birlikte yüksek bir istihdam oranına

sahiptir. Bununla beraber ülkenin en güçlü olduğu alan makroekonomik çevre (4. Sıra) iken,

en zayıf olduğu alan Pazar büyüklüğüdür. (40. Sıra)

8. İNGİLTERE

Ülke bir önceki yıla göre 1 basamak gerileyerek 8. sırada yer almış olsa da Birleşik Krallık hâlâ

dünyanın en rekabetçi ülkelerinden biridir. Bu yılın raporuna ilişkin veriler Brexit oylamasından

sonra toplanmış olsa da henüz Brexit ’in gerçek etkilerinin rapora yansıdığını söylemek

mümkün değildir. Brexit süreci ve şartlarına ilişkin belirsizlikler devam etmekle birlikte, Brexit

‘in ülkenin rekabetçiliği üzerinde negatif etki yapması beklenmektedir. Ülke, mal piyasası

etkinliğinde 10. sırada, işgücü piyasası etkinliğinde 6. sırada yer almaktadır. Ülke toplam 5

alanda ilk 10 içerisinde yer almaktadır. Ayrıca, gerek iş dünyası gerekse de tüketicilerin dijital

hazırlığı oldukça yüksek seviyededir.

9. JAPONYA

Bu yıl 1 basamak gerileyen Japonya 9. sırada yer almaktadır. Önceki yıla göre biraz düşse de

hala çok yüksek düzeydeki bütçe açığının etkisi de göz önünde bulundurulduğunda, ülkenin

makroekonomik durumu Japonya’nın rekabetçiliği üzerinde olumsuz etki eden bir faktör

olmaya devam etmektedir. Enflasyon yeniden %0’a yakın seyretmektedir. Biraz ilerleme

sağlamış olmasına rağmen, Japonya işe alma ve işten çıkarma kolaylığında 113. sırada yer

almaktadır. İç piyasa, yüksek giriş engelleri nedeniyle nispeten rekabetçi değil ve kapalıdır.

Olumlu alanlar ise şunlardır: Mükemmel altyapı (4. sırada), firmaların gelişmişlik seviyesi (3.

sırada) ve uluslararası dağıtım üzerindeki önemli kontrol (5. sırada), yüksek-kalite araştırma

kurumları (14. sırada), özel şirketlerin ARGE harcamaları (5. sırada) ve yeterli sayıda bilim

adamı ve mühendis (8. sırada).

10. FİNLANDİYA

Finlandiya, büyük ölçüde makroekonomik durumundaki zayıflama nedeniyle bu yıl geçen yıla

görü pozisyonunu korumuş ve 10. sırada yer almıştır. Özellikle Rusya’ya olan ihracatının ve

dünyada kâğıda olan talebin düşmesi yüzünden ülke küresel ekonomik krizden ciddi biçimde

olumsuz etkilenmiştir. Finlandiya, birinci-sınıf, etkili ve şeffaf kurumlarına ve çok iyi olan eğitim

sistemine dayalı bir rekabetçiliğe sahiptir. Ayrıca, ülkede üniversiteler ve sanayi arasındaki

yüksek işbirliği ve inovasyon öne çıkmaktadır. Ülke kurumlar ile sağlık ve ilköğretim alanında

ilk sırada yer alırken toplam 5 alanda ilk 10 içinde yer almıştır.

BÖLGELERE İLİŞKİN BİLGİLER VE GRAFİKLER

1. PASİFİK İTTİFAKI

Latin Amerika’da Pasifik Okyanusu'na kıyısı olan 4 ülke tarafından 28 Nisan 2011’de kurulan

ittifak, yasal süreçlerin tamamlanmasının ardından 6 Haziran 2012’de faaliyete başlamıştır.

Ortak kararlarla insan, hizmet, sermaye, malların serbest dolaşımının istikrarlı ve derin bir

entegrasyonla sağlanacağı bir bölge oluşturmak amacındaki Pasifik İttifakı, üyelerinin refahını,

ekonomik gelişimini, rekabet gücünü artırarak sosyoekonomik eşitsizlikleri ortadan kaldırmayı

hedeflemektedir. Toplam nüfusları 220 milyonu aşan Pasifik İttifakı, ekonomik çalışma modeli olarak

kıtanın, sürati, çevreye uyum sağlaması ve hızlı karar almasıyla ünlü yırtıcısı pumayı örnek alıyor.

Pasifik İttifakı ülkelerinin GSYH’si bütün Latin Amerika ve Karayip ülkelerinin GSYH

toplamlarının yaklaşık yüzde 38’ini oluşturuyor. İttifaka üye ülkeler kendi aralarında 2012 -

2017 yılları arasında 240 milyar dolara yakın bir tutarla gerçekleştirdikleri 3 bin 741 yatırım ile

819 bin kişiye iş imkânı sağlamışlardır. Latin Amerika’daki dış ticaretin yaklaşık yüzde 50’sine

sahip olan bu 4 ülke, 85 milyar dolarla yine bu bölge ve Karayip ülkelerindeki yabancı yatırımın

da yaklaşık yüzde 44’ünü ülkelerine çekmektedir.

Pasifik İttifakı ülkelerinin en rekabetçisi olan Şili’de piyasa ekonomisinin geçerlidir ve ihracat

gelirleri milli gelirin dörtte birini oluşturmaktadır. Ekonomik büyüme 2015 yılında %2,3 iken

2016 yılında %1,6 olmuştur. Başlıca ticaret partnerleri ile imzalanan Serbest Ticaret

Anlaşmaları neticesinde ticaret daha da liberal hale gelmiş ve doğrudan yabancı sermaye girişi

hızla artmıştır. 2010 yılında OECD’ye katılmasının ardından, yakın gelecekte G20 ülkelerine

arasına girme yönünde umut vadeden ülkelerden biri olan Şili, yaklaşık 23.000 Dolar

düzeyindeki kişi başı gelir düzeyi ile Latin Amerika’nın önde gelen ekonomilerindendir.

(Ekonomi Bakanlığı, 2017)

ÜLKELER 2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Şili 33 4,7 33 4,6

Meksika 51 4,6 51 4,4

Kolombiya 66 4,3 61 4,3

Peru 72 4,2 67 4,2

2. GÜNEYDOĞU ASYA ÜLKELERİ BİRLİĞİ (ASEAN) ÜLKELERİ

Son yıllarda ASEAN üye ülkelerinin ticaret hacimlerinde ciddi artışlar görülmüştür.

Bu yılın ilk çeyreğindeki hafif yavaşlamaya rağmen Gelişen Asya'da büyüme - 2015-19

süresince ortalama yıllık %6,5 tahmin edilmektedir. Çin ekonomisi yavaşlamakla beraber

büyük ASEAN ekonomileri toparlanma göstermekte ve büyüme son on yılla büyük ölçüde

benzerliğini korumaktadır (2015-19 süresince %5,6).

Son yıllarda ASEAN ülkelerinden en hızlı büyüyen ülkelerinden biri olan Filipinler, geçen gözden

geçirilmiş %5,6’lık üç aylık periyoddaki genişlemeden daha hızlı olarak 2014'ün ikinci yarsında

%6,4’lük yıllık bir büyüme göstermiştir. (OECD, 2017)

Bölgenin en rekabetçi ve 137 ülkenin en rekabetçi 3. ülkesi olan Singapur’un GSMH'si 2014'ün

ilk çeyreğinde yıllık %4,8 oranında artış göstermiş fakat ikinci çeyrekte imalat büyümesindeki

yavaşlama ve petrol dışı yurtiçi ihracattaki düşüş nedeniyle % 2,4’e gerilemiştir. Petrol dışı

yurtiçi ihracat nedeniyle Singapur mal ihracatı, Mayıs 2014'te %6,6’ya Haziran'da %4,6’ya

düşmüştür. Singapur'un sağlam ekonomisi işsizlik oranının istikrarlı bir seviyede seyretmesine

neden olmuştur. Yıllık ortalama işsizlik oranı 2012'de %2'den 2013'te %1,9'ye düşüş

göstermiştir. Singapur'un birkaç istisna dışında, büyük ölçüde teşvik edici bir iş çevresine sahip

olduğu bilinmektedir. Singapur'un öncelikleri iş kategorilerinde yetenek geliştirme ve

şirketlerin Asya'da iş imkânlarına kavuşmaları için yetenekleri arttırmaktır.

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR


Malezya 23 5,2 25 5,2

Tayland 32 4,7 34 4,6

Endonezya 36 4,7 41 4,5

Vietnam 55 4,4 60 4,3

Filipinler 56 4,4 57 4,4

Kamboçya 94 3,9 89 4,0

Laos 98 3,9 93 3,9

3. BRICS ÜLKELERİ

Dünya nüfusunun yüzde 42'sini ve küresel ekonominin yüzde 23'ünü oluşturan BRICS ülkeleri,

geniş bir piyasaya ve dev potansiyele sahip.

Rekabet gücü açısından BRICS ülkeleri arasında 1. ve dünya sıralamasında 27. olan Çin

ekonomisi 2016 yılının son çeyreğinde %6,8 ile beklentilerin üzerinde büyümüştür. Kredi

hacmindeki iyileşme ile kamu harcamalarındaki artış büyümenin olumlu performansında etkili

olmuştur. Ülke ekonomisi 2016 yılının tamamında ise beklentilere paralel olarak %6,7

oranında büyümüştür. IMF’ye göre Çin’de büyümenin 2017 yılında %6,6; 2018 yılında %6,2

olarak gerçekleşmesi beklenmektedir.

1.798.622 milyon Dolarlık GSYH’siyle rekabetçilik endeksinde 80. Sırada yer alan Brezilya

ekonomisi 2016 yılı dördüncü çeyreğinde %0,9 oranında daralmıştır. Yerel para birimi

Real’deki değer kaybı ile artan ihracat beklenen etkiyi gösteremezken; 2016 yılında yaşanan

siyasi krizin etkilerinin halen devam etmesi geleceğe dair görünümü olumsuz etkilemektedir.

IMF Brezilya’nın 2017 yılı büyüme beklentisini %0,2 ile sabit tutmuş; 2018 yılını ise 0,2 puan

artırarak %,1,7’ye yükseltmiştir.

Bölgenin 2. En rekabetçi ülkesi olan Rusya ekonomisi 2014 yılı son çeyreğinden bu yana ilk defa

büyümüştür. 2016 yılı üçüncü çeyrekte %0,4 oranında daralan Rusya ekonomisi, dördüncü

çeyrekte %0,3 oranında büyümüştür. Dış küresel talepteki artış Rusya ekonomisini olumlu

etkilemiştir. İhracat %3,7 artarken, ithalat %0,3 azalmıştır. (T.C. Kalkınma Bakanlığı, 2017)

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Çin 27 5,0 28 5,0


Hindistan 40 4,6 39 4,5

Güney Afrika 61 4,3 47 4,5

Brezilya 80 4,1 81 4,1

4. ARAP ÜLKELERİ

Libya, Suriye ve Yemen’deki karışıklıkların bölge ekonomisini zayıflatması sonucunda bölgede

jeopolitik ve ekonomik istikrarsızlık devam etmektedir.

Petrol ihraç eden ülkelerin rekabetçilik düzeyleri birbirinden farklı olsa da bu ülkelerde ortak

noktalar bulunmaktadır. Bölgede özelleştirme çalışmalarına rağmen, birçok ulusal ekonomi

özellikle doğal maddeleri işleme endüstrilerinde devlet egemendir ve yeterince heterojen

değildir. Örneğin, Suudi Arabistan’da devletin sahip olduğu kurumlar ülke gelirinin %19,8’ini,

BAE’de %21,8’ini, Katar’da %23,1’ini oluşturmaktadır. Petrol hala baskın sektördür; petrol

gelirlerini ülke gelirlerine oranı Yemen’de %19,5 iken Kuveyt’te bu oran %62,9 civarındadır.

Rekabetçilik bölgede kısıtlıdır. Birçok bölge ekonomisinde iç rekabetin düzeyi ile dış ticarete

ve yatırıma açıklık seviyesi OECD ülkelerinin seviyesinin altındadır.

Birleşik Arap Emirlikleri, bölgenin en iyi performans gösteren ülkesidir. Bunda, bölgedeki

ekonomik çeşitliliği en fazla olan ülke olması ve 2011 yılından beri teknolojik hazırlık ve

yenilikçilik başlıklarında yaptığı çalışmalar etkilidir.

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Birleşik Arap Emirlikleri 17 5,3 16 5,3

Katar 25 5,1 18 5,2

Suudi Arabistan 30 4,8 29 4,8

Bahreyn 44 4,5 48 4,5

Kuveyt 52 4,4 38 4,5

Umman 62 4,3 66 4,3

Ürdün 65 4,3 63 4,3

Fas 71 4,2 70 4,2

Cezayir 86 4,1 87 4,0

Tunus 95 3,9 95 3,9

5. DOĞU ASYA VE PASİFİK ÜLKELERİ

Doğu Asya ve Pasifik büyük bir çeşitlilikle karakterize edilebilir. Bölgede yer alan 18 ekonomi

kalkınmanın farklı aşamalarında bulunmaktadır. Dünyanın en büyük 10 ekonomisinden 3’ü bu

bölgededir. Bunlar; Çin, Japonya, Endonezya.

Küresel Rekabetçilik Endeksi bölgedeki zıtlıkları göstermektedir. Bölgenin gelişmiş ekonomileri

çok iyi performans göstererek ilk 30 ekonomi arasında yer almıştır. Singapur 3, Japonya 9,

Hong Kong 6, Yeni Zelanda 13, Tayvan 15, Avustralya 21 ve Kore 26. sırada yer almıştır

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR


Hong Kong 6 5,5 9 5,5

Japonya 9 5,5 8 5,5


Tayvan 15 5,3 14 5,3

Avustralya 21 5,2 22 5,2

Malezya 23 5,2 25 5,2

Kore 26 5,1 26 5,0

Çin 27 5,0 28 5,0

Tayland 32 4,7 34 4,6

6. AVRASYA

Bölgedeki birçok ekonomi emtia fiyatlarındaki düşüş, döviz kurlarındaki değişkenlik, Ukrayna

ve Rusya’daki durgunluk nedeniyle zorluklarla karşılaşsa da Avrasya’nın rekabetçilik genel

performansı istikrarını sürdürmektedir. Bu faktörler, rekabetçiliği iki yönde etkilemiştir:

Gürcistan dışındaki tüm Avrasya ülkelerinde ihracat düşmüş, piyasa büyüklüğü düşmüş ve

vergi ve telif gelirlerindeki düşüş kamu borçlarına ve bütçe açıklarına sebep olmuştur.

Bölgesel rekabetçilik farklılıkları oldukça fazladır. Bölgenin en iyi performans gösteren ülkeleri,

Azerbaycan (35. sıra) ve Rusya (38.sıra)’dır.

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Azerbaycan 35 4,7 37 4,6


Kazakistan 57 4,3 53 4,4

Gürcistan 67 4,3 59 4,3

Ermenistan 73 4,2 79 4,1

Tacikistan 79 4,1 77 4,1

Ukrayna 81 4,1 85 4,0

Moldova 89 4,0 100 3,9

Kırgızistan 102 3,9 111 3,7

TÜRKİYE 71 3,8 74 3,9

TÜRKİYE’NİN AVRASYA ÜLKELERİ İLE KARŞILAŞTIRMASI

Bu bölümde Türkiye, küresel rekabet endeksi raporunda da olduğu gibi Avrasya ülkeleri ile

karşılaştırılmıştır. Bu ülkeler; Rusya Federasyonu, İsviçre, Hollanda, Almanya, Birleşik Krallık,

İsveç, Finlandiya, Norveç, Fransa ve İtalya’dır.

Aşağıda yer alan grafikte endeksin 12 temel bileşeninde Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı

Avrasya ülkeleri ortalaması ile Türkiye’nin puanı karşılaştırılmıştır. Buna göre; genel görünüm

itibariyle ülkemiz Avrasya ülkeleri ortalamasının altında kalmıştır. Türkiye makroekonomik

çevre ve mal piyasası etkinliği bileşenlerinde ortalamaya yakın puan alarak iyi performans

göstermiştir. Ülkemiz piyasa büyüklüğü bileşeninde ortalamanın biraz üstünde puan almış

ancak bir ülkenin rekabetçi yapısında en önemli etken olan yenilikçilik ve teknolojik hazırlık

faktörlerinde sınıfta kalmıştır.

Avrasya ülkelerinin rekabetçilik performansı 2015 yılının durgunluğundan kurtularak yıllar

içinde adım adım yükselmiştir. 2017 sonunda GSYH’nin 1,7 civarında artması beklenmektedir.

Söz konusu ülkeler ortalama olarak neredeyse bütün alt bileşenlerde düşük enflasyonun da

etkisiyle ilerleme kaydetmiştir.

5,215,71 5,59

6,525,66

5,03 4,85 4,67

5,915,21 5,32 5,07

3,84,5

5,15,6

4,84,5

3,43,8

4,4

5,5

4,03,3

0

1

2

3

4

5

6

7

Avrasya Ülkeleri Ortalaması / Türkiye

Ortalama Türkiye

Bu olumlu gelişmelere rağmen tüm bileşenlerde iyileşme görüldüğünü söylemek mümkün

değildir. Örneğin iş gücü piyasası, yenilikçilik, makroekonomik çevre ve finansal piyasa

gelişiminde bölge küresel ortalamanın gerisinde kalmıştır.

7. AVRUPA VE KUZEY AMERİKA

Brexit ve bölgeye yayılan jeopolitik krizler neticesinde, Avrupa bölgesi birçok yönden kritik bir

konumdadır. Yine de Avrupa Birliği ülkeleri, İzlanda, Norveç, İsviçre, Balkanlar ve Türkiye’nin

içinde yer aldığı Avrupa bölgesi rekabetçilik anlamında ortalamanın üstünde performans

sergilemektedir. Bu durum daha çok, bölgesel şampiyonlardan, özellikle arka arkaya 9 yıldır 1.

olan İsviçre’den kaynaklanmaktadır. Yüksek performans gösteren diğer ülkeler ise, Hollanda

(4. sıra), Almanya (5. sıra), İsveç (7. sıra), İngiltere (8. sıra), Finlandiya (10. sıra), Norveç (11.

sıra) ve Danimarka (12. sıra)’dır.

Yüksek performans gösteren Avrupa ülkeleri birçok başlıkta en iyi performansı oluştururken,

bazı alt başlıklarda bölgesel performansta büyük farklar bulunmaktadır. En büyük fark,

makroekonomik çevre başlığında görülmektedir. Avrupa’nın ortalama olarak en zayıf olduğu

performans ise yenilikçilik göstergeleridir.

ToplamKurumla

rAltyapı

Makroekonomik

Çevre

Sağlık veTemelEğitim

YüksekEğitim

veÖğretim

MalPiyasasıEtkinliği

İş GücüPiyasasıEtkinliği

FinansalPiyasa

Gelişimi

Teknolojik

Hazırlık

PiyasaBüyüklü

ğü

İşGelişmiş

liği

Yenilikçilik

Seri 1 0,08 0,07 0,1 0,01 0,2 0,03 0,04 -0,07 0,08 0,18 0,1 0,11 0,05

0,08 0,070,1

0,01

0,2

0,03 0,04

-0,07

0,08

0,18

0,1 0,11

0,05

-0,1

-0,05

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

2016-2017 Raporundan Sonra Avrasya Ülkelerindeki Değişim

ToplamKurumla

rAltyapı

Makroekonomik Çevre

Sağlıkve

TemelEğitim

YüksekEğitim

veÖğretim

MalPiyasasıEtkinliği

İş GücüPiyasasıEtkinliği

FinansalPiyasa

Gelişimi

Teknolojik

Hazırlık

PiyasaBüyüklü

ğü

İşGelişmiş

liği

Yenilikçilik

Seri 1 -0,94 -0,2 -0,15 -0,28 0,22 0,14 -0,03 0,09 -0,46 -0,2 -0,25 -0,37 -0,33

-0,94

-0,2 -0,15-0,28

0,220,14

-0,03

0,09

-0,46

-0,2 -0,25-0,37 -0,33

-1

-0,8

-0,6

-0,4

-0,2

0

0,2

0,4

Avrasya Ülkeleri İle Dünya Ortalaması Arasındaki Fark

Hem ABD (2. Sıra) hem Kanada (14.sıra) birçok başlıkta OECD ülkelerinden çok daha iyi

performans göstermiştir. Sadece makroekonomik çevre, sağlık ve temel eğitim başlıklarında

OECD ülkeleri ortalamada ABD’den daha iyi performans sergilemiştir. ABD altyapı kalitesi,

makroekonomik çevre ile sağlık ve temel eğitim başlıklarında Kanada’nın gerisinde

kalmaktadır. ABD iç piyasasının büyüklüğü, diğer gelişmiş ekonomilere göre en avantajlı

olduğu rekabetçilik başlığıdır.

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

İsviçre 1 5,9 1 5,8



Almanya 5 5,7 5 5,6

İsveç 7 5,5 6 5,5



Norveç 11 5,4 11 5,4

Danimarka 12 5,4 12 5,3

Kanada 14 5,3 15 5,3

8. LATİN AMERİKA VE KARAYİPLER

Küresel krizi takip eden 10 yıllık süredeki güçlü büyüme sonrasında, bölgedeki büyüme

rakamları düşmüş, birçok ülke durgunluğa girmiştir. Emtia fiyatlarındaki düşüş birçok emtia

ihracatçısı ülke olan Brezilya, Venezuela, Kolombiya, Ekvator ve Arjantin’de ihracat

değerlerinin düşmesine neden olmuştur. Küresel ticaretteki düşüş imalat sektöründe talebi

azaltmış, bu durum bölgenin ihracatının daha da azalmasına neden olmuştur. Dış ticaret

hadlerindeki bu negatif şoklar dış ticaret açığının büyümesine, cari açığın oluşmasına ve bütçe

açıklarına sebep olmuştur.

Şili (33. sıra) bölgenin en iyi performans gösteren ülkesidir. Şili’yi 47. sırada yer alan Kosta Rika

takip etmektedir. Panama 50, Meksika 51. sırada yer almaktadır.

Bölge içerisinde endeks puanları arasındaki fark oldukça yüksektir. En kötü performans

gösteren ülke, 130 uncu sırada yer alırken en iyi performans gösteren ülke 33 üncü sırada yer

almıştır. Göstergeler içerisinde, bölge içinde farklılık en çok emtia ihraç eden ülkelerdeki

yatırım ve emtia şokunu ve yerel piyasanın büyüklüğünü yansıtan makroekonomik çevrede

kendini göstermektedir.

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Şile 33 4,7 33 4,6

Kosta Rika 47 5,5 54 4,4

Panama 50 4,4 42 4,5

Meksika 51 4,6 51 4,4

Kolombiya 66 4,3 61 4,3

Jamaika 70 4,2 75 4,1

Peru 72 4,2 67 4,2

Uruguay 76 4,1 73 4,2

Brezilya 80 4,1 81 4,1

Trinidad Tobago 83 4,1 94 3,9

9. GÜNEY ASYA ÜLKELERİ

Güney Asya’daki birçok ekonomide rekabetçilik gelişmeye devam etmektedir. 20 yıldan beri

ilk kez 2016 yılında bölgede Çin’den daha hızlı büyüme görülmüştür. Bölge ekonomilerinin

doğal kaynağa dayalı yapısı göz önünde bulundurulduğunda geçtiğimiz 10 yılda bölge

ekonomileri ekonomik çeşitlilik için önemli alanlar olan sağlık ve temel eğitim seviyelerini

iyileştirmeye ve altyapıyı geliştirmeye odaklanmıştır.

2007 yılından beri sağlık ve temel eğitim ile altyapı alanlarında sırasıyla 0,5 ve 0,3 puan artış

görülmekle birlikte, bölgenin teknolojik hazırlıktan sonra en kötü ikinci olduğu alan yine de

altyapı başlığıdır. Ekonomik büyümenin kilidini kırmak için bu alanlardaki yatırım hayati derece

önemlidir.

Bölge ekonomileri arasındaki fark açılmıştır. Özellikle Pakistan’da durumun kötüleşmesi

neticesinde rekabetçiliğin belli başlıklarında 2007 yılından beri bölgenin en iyi ve en kötü

performans gösteren ekonomileri arasındaki fark artmıştır. Altyapı kalitesi Hindistan,

Bangladeş ve Sri Lanka’da gelişme gösterirken, Nepal’de yavaş, Pakistan’da ise kötüye gidiş

görülmektedir.

Bölgenin en gelişmiş ekonomisi Hindistan 40. sıraya yükselmiştir. Diğer iki bölge ekonomisi,

Nepal (88. sıra) ve Bhutan (97. sıra) genel sıralamada ilerlemiştir. Altyapı ve bağlantı alanları

iki ekonomi için zorluk yaratsa da hidroelektrik güç alanında yapılan yatırımlar neticesinde

Bhutan yüksek kalite elektrik arzına kavuşmuştur. Nepal ise bölgenin makroekonomik çevre

başlığında en iyi performans gösteren ülkesidir.

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Hindistan 40 4,6 39 4,5

Butan 82 4,1 97 3,9

Sri Lanka 85 4,1 71 4,2

Nepal 88 4,0 98 3,9

Bangladeş 99 3,9 106 3,8

Pakistan 115 3,7 122 3,5

10. SAHRA ALTI AFRİKA ÜLKELERİ

Bölgenin rekabetçiliği makroekonomik dengelerdeki bozulma nedeniyle yıldan yıla

zayıflamıştır. Ticaret yapılan ekonomilerdeki ekonomik yavaşlama kamu finansmanını sıkıntıya

sokmuş ve fiyatlardaki düşüş emtia ihracatı yapan ülkeleri etkilemiştir.

Moritus 45, Ruanda 58 ve Güney Afrika 61. sırada yer alarak bölgenin en iyi performans

gösteren ülkeleri olmuşlardır. Güney Afrika finansal piyasalar, rekabetçilik, altyapı ve eğitim

başlıklarında bölgenin lideri konumundadır.

ÜLKELER

2017-2018 2016-2017

SIRA SKOR SIRA SKOR

Moritus 45 4,5 45 4,5

Ruanda 58 4,3 52 4,4

Güney Afrika 61 4,3 47 4,5

Botsvana 63 4,3 64 4,3

Namibya 90 4,0 84 4,0

Kenya 91 4,0 96 3,9

Senegal 106 3,8 112 3,7

Seyşeller 107 3,8 - -

Etiyopya 108 3,8 109 3,8

Yeşil Burun Adaları 110 3,8 110 3,8

TÜRKİYE’NİN REKABET GÜCÜNE İLİŞKİN KARŞILAŞTIRMALAR

A. TÜRKİYE EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ VE REKABET GÜCÜ

Türkiye bu yıl yayımlanan küresel rekabetçilik endeksi raporunda bir önceki yıla göre 2

basamak ilerleyerek 53. sıraya yerleşmiştir. Küresel rekabetçilik endeksi raporunun bir ülke

açısından doğru yorumlanabilmesi için öncelikle o ülkenin ekonomik görünümünü

değerlendirmekte fayda vardır. Bu nedenle bu bölümde öncelikle ülkemiz ekonomisi hakkında

bilgiler verilecek ardından bu bilgiler ışığında küresel rekabetçilik endeksi verileriyle birlikte

ülkemizin rekabet gücü değerlendirilecektir.

Türkiye 2016 itibariyle satın alma gücü paritesine göre 857,4 milyar ABD dolarlık bir GSYİH

büyüklüğüne, kişi başına 10.742,7 ABD dolarlık bir gelire ve GSYH bakımından dünya

toplamında %1.66’lık bir paya sahiptir.

Aşağıdaki tabloda Türkiye ekonomisine ilişkin başlıca makroekonomik göstergeleri 2016 ve

2017 yılları itibariyle sunulmaktadır. İkinci tablo ise Türkiye ekonomisinin dünya ekonomisi

içindeki yerini belirlemek amacıyla dünya göstergelerine yer verilmiştir.

TÜRKİYE 2016 2017 2018

GSYH (Milyar USD) 857 794 828

Kişi Başına Gelir (USD) 10.743 9.826 10.151

Büyüme (%) 2,9 2,5 3,3

Enflasyon (%) 8,5 10,0 8,8

İşsizlik Oranı (%) 10,8 11,5 11

Bütçe Dengesi / GSYH (%) -2,3 -3,0 -2,0

Cari Denge (%) -3,8 -4,7 -4,6

DÜNYA 2016 2017 2018

Dünya GSYH (milyar USD) 75.278 77.988 81.962

Dünyada Kişi Başına Gelir (USD) 10.296 10.560 10.991

Gelişmekte Olan Ekonomilerde Büyüme (%) 4,1 4,5 4,8

Gelişmekte Olan Ekonomilerde Enflasyon (%) 4,4 4,8 4,3

Gelişmekte Olan Ekonomilerde Bütçe Dengesi / GSYH (%) -4,8 -4,4 -3,9

Gelişmekte Olan Ekonomilerde Cari Denge / GSYH (%) -0,3 -0,3 -0,3

Aşağıdaki tablo, Küresel Rekabetçilik Endeksi’nin hesaplanmasında kullanılan ana bileşenlerde

Türkiye’nin yerini göstermektedir.

REKABETÇİLİK ENDEKSİ BİLEŞENİ

2017-2018

2016 - 2017

2015-2016

SIRA (137 Ülke)

SKOR (1-7

Puan)

SIRA (138 ülke)

SKOR (1-7

Puan)

SIRA (140 ülke)

SKOR (1-7

Puan)

Temel Gereksinimler 60 4,8 56 4,7 57 4,7

1. Kurumlar 71 3,8 74 3,9 75 3,8

2. Altyapı 53 4,5 48 4,4 53 4,4

3. Makroekonomik Ortam 50 5,1 54 4,9 68 4,7

4. Sağlık ve Temel Eğitim 84 5,6 79 5,6 73 5,7

Verimlilik Arttırıcı Faktörler 51 4,4 53 4,3 48 4,3

1. Yüksek Eğitim ve Öğretim 48 4,8 50 4,7 55 4,6

2. Mal Piyasası Etkinliği 53 4,5 52 4,5 45 4,5

3. İş Gücü Piyasaları 127 3,4 126 3,4 127 3,5

4. Finansal Piyasa Etkinliği 80 3,8 82 3,8 64 3,9

5. Teknolojik Hazırlık 62 4,4 67 4,2 64 4,1

6. Piyasa Büyüklüğü 14 5,5 17 5,4 16 5,4

Yenilikçilik ve Çeşitlilik 66 3,7 65 3,6 56 3,7

1. Yenilikçilik 69 3,3 71 3,3 60 3,4

2. İş Gelişmişliği 67 4,0 65 3,6 58 4,1

1. Temel Gereksinimler

Türkiye, ağırlığı %36 olan “Temel Gereksinimler” başlığındaki puanını 2015-2016’da

hesaplanan 4,7’den 2017 yılında 4,6’ya düşürmüş ve 57. sıradan 60. sıraya gerilemiştir. Bu

temel faktörün kapsadığı bileşenlerden “Kurumlar” bileşeninde Türkiye’nin 74. sıradan 71.

sıraya yükseltse de en düşük performansı sağlık ve temel eğitim ile birlikte bu bileşendedir.

Bununla beraber ülkemiz makroekonomik çevre ile altyapı bileşenlerinde diğerlerine göre

daha başarılıdır.

2. Verimlilik Arttırıcı Faktörler

Türkiye’nin rekabet gücü hesaplamasında ağırlığı %50 olan “Verimlilik Artırıcı Faktörler”

başlığındaki 4,3 olan puanı 4,4’e yükselmiş sıralamadaki yeri 53’den 51’e çıkmıştır. Bu

başlıktaki en avantajlı alt bileşen “Piyasanın Büyüklüğü” bileşeni olmuştur. Bu bileşende yıllar

itibariyle puanda ve sıralamada önemli değişiklikler gözlenmemekte olup son rapora göre

Türkiye 14. sıradadır. Piyasanın büyüklüğü, aynı zamanda tüm bileşenler içinde Türkiye’nin en

başarılı olduğu alan olmuştur. Bunu ülkenin 53. sırada yer aldığı “Mal Piyasasının Etkinliği”

bileşeni takip etmektedir. Türkiye’nin bu başlıktaki en başarısız olduğu bileşen ise “İşgücü

Piyasasının Etkinliğidir. Bu bileşende 127. sıra ile Türkiye dünya ülkeleri arasında son sıralarda

yer almakta ve bu başarısızlık hem “Verimlilik Arttırıcı Faktörler” ana başlığında hem de genel

olarak rekabet gücü endeksinin hesaplanmasında Türkiye’nin konumunu olumsuz

etkilemektedir.

3. Yenilikçilik ve Çeşitlilik

Türkiye’nin rekabet gücünün belirlenmesinde ağırlığı %14 olan “Yenilikçilik ve Çeşitlilik”

başlığında yıllar itibariyle sıralamasını düşürdüğü ve 3,7 puanla 66. sırada yer aldığı

görülmektedir. Ülkenin “İş Gelişmişliği” alt bileşeninde nispeten daha başarılı olduğu ancak bir

önceki yılda 65. sırada iken 20167-2018 Raporunda 67. sıraya gerilediği gözlenmektedir.

“Yenilikçilik” alt bileşeninde de bir önceki yıl 71. sırada olan Türkiye’nin iyileşme gösterdiği ve

69. sıraya yükseldiği görülmektedir.

Özetle; 2017-2018 dönemi Küresel Rekabetçilik Endeksi hesaplamalarına göre, Türkiye 137

ülke arasında 53. sıraya yükselmiştir. Türkiye, bir önceki yıl 138 ülke arasında 55, ondan önceki

yılda ise 140 ülke arasında 51. sırada konumlanmıştır. Son iki yılda olduğu gibi Küresel

Rekabetçilik Endeksi’nin içinde bulunan bileşenler arasında en iyi performans 14. sırada yerini

koruyan Pazar Büyüklüğü kaleminde gösterilmektedir. Son iki yılda en ağır düşüş Sağlık ve

İlköğretim ve Altyapı endekslerinde gerçekleşmiştir. Geçtiğimiz yıllara göre en belirgin

yükseliş ise Makroekonomik Ortam ve Teknolojik Hazırlık endekslerinde gerçekleşmiş olup,

diğer endekslerde 1-2 basamak artış meydana gelmiştir.

Türkiye bu yıl iki sıra yükselmiş olsa da tarihsel olarak hala düşük bir konumdadır (2012'de 43.

sıradaydı). Bu yıl, en güçlü gelişme son teknolojilerin kullanımında olduğu gibi mobil geniş bant

aboneliklerinde görülmüştür. Abonelerin nüfusa oranı 2015'te % 51 iken, 2016'da % 67’ye

yükselmiştir. Rapora göre gelecekte Türkiye, kurumsal çerçevesini iyileştirmeli, emek

piyasalarında var olan önemli katılıkları gidermeli ve finansal piyasaların etkinliğini ve

istikrarını sağlamlaştırmalıdır. (Sabancı Üniversitesi , 2017)

B. ALT BİLEŞENLERDE TÜRKİYE’NİN MUHTELİF ÜLKELERLE KARŞILAŞTIRILMASI

Bu bölümde 12 temel bileşenin alt bileşenleri ayrı ayrı incelenecek ve bu alt bileşenlerde en

başarılı 10 ülke ortalaması ve Türkiye’nin rekabet ettiği Polonya, Brezilya, Yunanistan ve

Almanya gibi muhtelif ülkelerle Türkiye’nin puanı karşılaştırılacaktır. Böylelikle ülkemizin

rekabet gücünü gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarmak için yapılabilecekler konusuna ışık

tutulmaya çalışılacaktır. Ayrıca bu bölümde Türkiye’nin ekonomik anlamda rekabet ettiği

ülkelere ait puanlara da yer verilecektir.

1. KURUMLAR

Kurumlar temel bileşeninde 6,1 puan ortalaması ile Finlandiya, Singapur ve Yeni Zelenda ilk 3

sırayı paylaşırken, Venezuela, Çad ve Haiti son sıralarda yer almıştır. Ülkemizin bu bileşendeki

ortalama puanı 3,8’dir ve sıralamada 71. sıraya yerleşmiştir.

Kurumlar bileşenini oluşturan kriterler bakımından karşılaştırma aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Tablodan da görüldüğü üzere Türkiye, özellikle Politikacılar Güven, Adil Yargılama, Devlet

Görevlilerinin Seçiminde Ayrımcılık, Firmaların Etik Davranışları gibi bir toplumun o ülkedeki

kurum ve kuruluşlara olan güvenini belirleyen kriterlerde sınıfta kalmıştır. “Kurumlar”

bileşenindeki en dezavantajlı alt bileşen Terörizmin İş Hayatına Maliyeti alt bileşenidir. Bu

bileşende Türkiye dünya ülkeleri arasında da 120. sırada olarak oldukça gerilerde yer

almaktadır. En avantajlı bileşen ise dünya sıralamasında da 21. sırada yer aldığı Yatırımcıları

Korumak İçin Alınan Tedbirler alt bileşenidir.

KURUMLAR

En Başarılı ilk 10 Ülke

Ort.

Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Polonya

Mülkiyet Hakları 6,3 4,4 4,3 4,6 5,6 3,9 4,4 3,8 5,6 4,0 4,1

Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması 6,0 3,7 4,2 4,5 5,7 4,3 4,4 3,5 5,9 4,4 4,0

Kamu Fonlarının Çevrimi 6,1 4,3 1,8 4,1 5,2 3,3 4,6 3,5 4,8 3,3 3,8

Politikacılara Güven 5,8 2,9 1,3 4,5 5,1 2,2 4,2 3,4 3,4 1,9 2,3

Usulsüz Ödemeler Ve Rüşvet 6,5 4,3 3,1 4,5 5,5 4,0 4,4 3,6 5,7 4,3 4,8

Adil Yargılama 6,4 3,1 4,1 4,5 5,5 3,8 4,4 3,6 6,1 4,0 3,2

Devlet Görevlilerinin Seçiminde Ayrımcılık

5,5 2,9 2,3 4,5 5,0 2,6 4,3 3,6 3,7 2,2 2,8

Devlet Harcamalarında İsraf 5,6 - 1,8 4,6 5,4 1,8 4,5 3,7 3,8 2,0 3,2

Hükümet Düzenlemelerinin Zorluğu 5,0 3,4 1,7 4,4 4,8 2,3 4,3 3,3 3,8 2,0 2,8

Uyuşmazlıkların Çözümünde Yasal Çerçevenin Etkinliği

5,8 3,1 2,8 4,1 5,3 2,2 4,5 3,5 4,6 2,1 2,9

Zorunlu Düzenlemelerde Yasal Çerçevenin Etkinliği

5,3 2,7 2,8 4,1 5,1 2,6 4,4 3,1 4,2 2,3 2,6

Devlet Politikalarının Şeffaflığı 6,0 4,5 3,1 4,5 5,5 3,2 4,4 3,5 4,8 3,1 3,3

Terörizmin İş Hayatına Maliyeti 6,3 4,1 6,2 5,0 5,1 5,3 4,2 4,7 3,9 4,9 5,3

Suç Ve Şiddetin İş Hayatına Maliyeti 6,1 4,5 2,7 4,8 5,0 4,9 4,4 4,4 5,0 4,0 4,9

Organize Suçlar 6,4 4,8 3,6 4,6 5,0 5,1 4,4 4,3 5,1 3,5 5,1

Polis Teşkilatının Güvenilirliği 6,5 4,3 3,6 4,6 5,3 4,4 4,6 4,4 5,1 4,5 4,1

Firmaların Etik Davranışları 6,1 3,6 2,9 4,2 5,3 3,7 4,6 3,7 4,9 3,5 3,9

Denetim Ve Raporlama Standartlarının Etkinliği

6,9 4,3 4,8 4,5 5,7 3,9 4,6 3,7 5,9 4,3 4,8

Kurumsal Yönetimlerin Etkinliği 6,1 5,0 4,8 4,0 5,6 4,4 4,5 4,0 5,6 4,2 5,0

Azınlık Payına Sahip Hissedarların Korunması

5,7 3,9 4,1 4,5 5,3 3,9 4,5 3,6 5,3 3,4 4,0

Yatırımcıları Korumak İçin Alınan Tedbirler (1-10 puan)

7,9 7,0 6,5 4,5 6,0 6,3 7,3 3,5 7,5 6,3 6,3

2. ALTYAPI

Altyapı temel bileşeninde 6,6 ortalama ile Hong Kong, Singapur ve Hollanda ilk 3 sırayı paylaşırken, Malavi, Haiti ve Yemen son sıralara

yerleşmiştir. Ülkemizin bu temel bileşende 4,5 puanla 53. sırada yer almıştır.

Bu bileşenin kapsadığı göstergeler açısından karşılaştırma yapıldığında Genel Olarak Altyapının Kalitesi ve Karayolları Altyapısının Kalitesi

bileşenlerinde iyi performans gösterirken liman ve demiryolları altyapısında ortalamanın çok gerisinde kalmıştır. Mobil Telefon Aboneliği

bakımından gruptaki ülkelerin ortalamasından oldukça geride olan Türkiye, Elektrik Arzının Kalitesi bakımından da, Dünya sıralamasında 88. sırada

yer alarak başarısız bir performans göstermektedir.

ALTYAPI

En Başarılı ilk 10 Ülke

Ort.

Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Polonya

Genel Olarak Alt Yapının Kalitesi

6,2 5 3,1 4,5 5,7 4,3 4,6 4,0 4,9 4,3 4,2

Karayolları Altyapısının Kalitesi

6,11 5 3,1 4,6 5,5 4,5 4,3 4,0 5,1 4,5 4,1

Demiryolu Altyapısının Kalitesi

5,93 3 2,0 4,8 5,5 2,8 4,4 3,7 3,8 4,1 3,6

Liman Altyapısının Kalitesi 6,21 4,5 3,1 4,6 5,5 4,5 4,6 4,0 4,7 4,4 4,2

Hava Taşımacılığı Altyapısının Kalitesi

6,36 5,4 3,9 4,9 5,8 4,8 4,6 3,7 5,4 4,6 4,5

Havayolu ile Taşınan Yolcu Sayısı (km/hafta) (Milyon)

10.276,65 2.834,6 3.563,4 19.341,9 5.574,0 828,5 4.888,9 422,2 685,6 2.733,4 558,1

Elektrik Arzının Kalitesi 6,8 4,4 4,5 5,0 6,2 5,4 4,7 5,0 6,4 5,9 5,5

Mobil Telefon Aboneliği (Her 100 milyon kişiye)

185,33 96,9 118,9 96,9 114,5 112,8 87,0 100,1 131,7 140,4 146,2

Sabit Hat (Her 100 milyon kişiye)

54,32 14,3 20,4 14,7 53,7 46,1 1,9 38,3 41,6 33,1 24,5

3. MAKROEKONOMİK ÇEVRE

Makroekonomik Çevre temel bileşeninde Norveç, Kore ve İsviçre 6,6 puan ortalaması ile 3 sırayı paylaşırken, bu bileşende en kötü performans

gösteren ülkeler Mozambik, Malavi ve Gambiya olmuştur. Ülkemiz 5,1 puan ve 50. sıra ile diğer temel bileşenlere nispeten daha iyi bir konumda

bulunmaktadır.

Ancak bu bileşende en başarılı 10 ülke ortalaması ile Türkiye’nin puanı karşılaştırıldığında Türkiye’nin oldukça gerilerde olduğu görülmektedir.

Enflasyon oranı bakımından Türkiye, karşılaştırma yapılan ülkeler arasından dezavantajlı durumda olup en yüksek enflasyon oranına sahiptir. Bu

gösterge ile Dünya sıralamasında da 116.sıra ile fiyat istikrarı bakımından oldukça gerilerde yer almaktadır. Türkiye’nin diğer göstergelere oranla

daha iyi bir durumda olduğu Devlet Borcu alt bileşeni açısından ise Türkiye gruptaki ülkelerin ortalamasına yakın bir performans göstermiş olup

dünya sıralamasında 23. sırada yer almaktadır.

MAKROEKONOMİK ÇEVRE

En Başarılı ilk 10 Ülke Ort.

Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Polonya

Bütçe Dengesi (%GSYİH) 2,89 -2,3 -9,0 -3,7 0,8 0,0 -6,6 -2,8 -2,5 -2,4 -2,4

Toplam Yurtiçi Tasarruflar (%GSYİH) 41,81 24,9 16,1 45,8 27,6 9,8 30,5 37,4 24,1 19,8 19,3

Enflasyon (%) 1,62 7,8 8,7 2,0 0,4 0,0 4,9 8,9 -0,5 -0,1 -0,6

Devlet Borcu (%GSYİH) 22,86 29,1 78,3 46,2 67,6 181,3 69,5 35,0 62,2 132,6 54,2

Ülke Kredi Notu(1-100) 93,13 52,6 55,5 76,0 94,7 27,9 61,4 29,2 71,0 68,4 73,8

4. SAĞLIK VE TEMEL EĞİTİM

Sağlık ve Temel Eğitim bileşeninde 6,8 puan ortalaması ile Finlandiya, İsviçre ve Singapur ilk 3 sırayı paylaşırken bu alanda en kötü durumda olan

ülkeler Nijerya, Mali ve Liberya’dır.

“Sağlık ve Temel Eğitim” bileşeninde Dünya ülkeleri arasında 5,6 puan ile 84. sırada olan Türkiye sağlık ile ilgili kriterlerde yeni doğan ölümleri

bileşeni hariç iyi durumdadır. Ülkemiz beklenen yaşam süresi bileşeninde gelişmiş ülkelerin gerisinde kalkmaktadır.

Temel eğitimin kalitesinde dünyada 105. ve Temel Eğitime Katılma Oranı açısından dünyada 83. sırada olan Türkiye tarihsel süreçte bu alanlardaki

pe4rformansını yüksek oranda düşürmüştür. (2014 sıralamasında 23.)

SAĞLIK VE TEMEL EĞİTİM


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Polonya

Sıtma Vakaları (100 milyon kişide) 0 0 90,3 0,0 s.l. s.l. 992,4 0,2 s.l. m.f. m.f.

Sıtmanın İş Yapabilirliğe Etkisi 5,89 - 5,9 4,4 6,3 6,5 4,3 5,3 6,9 6,6 6,6

Verem Vakaları (100 milyon kişide) 8,4 18 41,0 67,0 8,1 4,5 217,0 16,0 4,0 5,8 19,0

Veremin İş Yapabilirliğe Etkisi 6,85 3,7 6,2 4,6 5,7 6,4 4,3 5,2 6,7 6,4 6,2

AIDS'in Yaygınlığı (%Yetişkin Nüfus) 0,07 0 0,6 <0.1 0,1 0,3 0,3 0,1 0,2 0,3 0,1

AIDS'in İş Yapabilirliğe Etkisi 6,75 - 5,5 4,3 5,8 6,3 4,2 5,0 6,7 6,1 6,2

Yeni Doğan Ölümleri (Ölüm/1000 Canlı Doğum)

1,94 11,6 14,6 9,2 3,1 3,6 37,9 13,4 3,2 2,9 4,5

Beklenen Yaşam Süresi (Yıl) 83,15 75,4 74,7 76,0 81,1 81,6 68,3 75,6 82,1 83,5 78,2

Temel Eğitimin Kalitesi 5,9 3,1 2,6 4,7 5,3 3,9 4,5 4,0 4,7 4,8 4,6

Temel Eğitime Kayıt Oranı (%) 99,78 94,1 92,7 100,0 98,7 96,3 92,3 99,2 97,2 97,2 96,4

5. YÜKSEK EĞİTİM VE ÖĞRETİM

Yüksek Eğitim Ve Öğretim temel bileşeninde 6,2 puan ortalaması ile Singapur, Finlandiya ve Birleşik Devletler ilk 3 sırayı paylaşırken, Yemen,

Mozambik ve Çad bu alanda sınıfta kalmıştır.

Ülkemiz bu temel bileşende 4,8 puan ile dünyada 48. sırada yer almaktadır.

Türkiye Yüksek Eğitime katılma oranında 10 ülke ile beraber tam puan almış ancak eğitim kalitesinin ölçüldüğü bileşende 3,6 puanla 99. sırada

kalmıştır. Bu durum nicelik-nitelik çatışmasının en iyi örneğidir. Bir ülkedeki eğitim sistemi o ülkedeki kurumları sayısı ile doğru orantılı

olmamaktadır. Türkiye’nin özellikle matematik ve fen bilimleri alanlarına ciddi yatırımlar yapması gerekmektedir. Küresel dünyada eğitimin en

önemli destek unsuru olan okullarda internete erişim gelişmiş ülkeler ile kıyaslandığında oldukça geridedir.

Yüksek eğitimin yanı sıra çalışan eğitimleri de ülkemizde yetersizdir. İşletmelerin verimlilik ve rekabet kapasitelerini arttırabilmek için personel

eğitimlerine kaynak ayırmaları gerekmektedir.

YÜKSEK EĞİTİM VE ÖĞRETİM


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Polonya

Orta Öğretime Kayıt (Toplam %) 137,48 102,5 99,7 94,3 102,7 106,5 74,0 89,2 102,5 102,9 108,1

Yükseköğretim Kayıt (%) 91,96 94,7 50,6 43,4 68,3 113,9 26,9 71,9 64,7 62,5 68,1

Eğitim Sisteminin Kalitesi 5,9 3,2 2,6 4,5 5,4 3,0 4,6 3,3 4,6 3,7 3,6

Matematik ve Fen Bilimleri Eğitiminin Kalitesi

5,79 3,3 2,6 4,5 5,3 4,4 4,6 4,5 4,8 4,6 4,5

Yönetim Bilimleri Okullarının Kalitesi 5,91 3,6 3,8 4,5 5,3 4,1 4,6 3,9 5,4 5,3 4,2

Okullarda İnternete Erişim 6,05 4,1 3,7 4,6 5,2 3,6 4,6 3,7 5,4 4,2 4,6

Araştırma ve Eğitim Servislerinin Elverişliliği 6,03 4 3,7 4,6 5,6 4,0 4,7 4,2 5,4 5,1 4,9

Personel Eğitiminin Kapsamı 5,42 3,5 4,0 4,5 5,4 3,7 4,5 3,6 4,8 3,6 4,0

6. MAL PİYASASININ ETKİNLİĞİ

Mal Piyasasının Etkinliği temel bileşeninde Singapur, Hong Kong ve Birleşik Arap Emirlikleri 5,7 puan ile ilk 3 sırayı paylaşırken, Venezuela, Çad ve

Haiti en kötü performans gösteren ülkelerdir. Ülkemiz bu temel bileşende 4,5 puanla 53. sırada yer almaktadır.

Bu temel bileşenin alt bileşenleri incelendiğinde ülkemizin en avantajlı olduğu alanın Yerel Rekabetin Yoğunluğu bileşeni olduğu görülmektedir.

Türkiye bileşende en başarılı ilk 10 ülke arasındadır. Ancak ülkemizdeki yüksek vergi oranları, ticaret sınırlamaları, doğrudan yabancı yatırımların

gelişmiş ülkelere göre azlığı ve yetersiz tüketici bilinci mal piyasasının etkinliğini olumsuz etkilemektedir.

MAL PİYASASININ ETKİNLİĞİ


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Yerel Rekabetin Yoğunluğu 6,02 5,9 5,3 5,5 5,9 5,1 4,7 4,3 5,3 5,2

Pazar Hâkimiyetinin Boyutu 5,35 3,8 4,0 4,5 5,5 3,9 4,4 3,9 3,7 5,1

Anti-Tekel Politikaların Etkinliği 5,43 4,1 3,9 4,5 5,3 3,5 4,4 3,9 4,5 3,9

Vergilendirmenin Boyutu ve Etkisi 5,65 3,6 1,8 4,4 4,6 1,8 4,5 3,6 4,4 2,0

Toplam Vergi Oranı (%Kar) 14,52 41,1 68,4 68,0 48,9 50,7 60,6 44,1 28,1 62,0

İş Kurmak İçin Gereken Prosedürlerin Sayısı 2,3 7 11,0 9,0 9,0 5,0 13,0 8,0 4,0 6,0

İş Kurmak İçin Gereken Gün Sayısı 2,45 6,5 79,5 28,9 10,5 13,0 26,0 15,5 12,0 6,5

Tarımsal Politikaların Maliyeti 5,18 3,5 4,2 4,5 5,0 2,9 4,3 3,6 4,3 3,6

Ticaret Sınırlamalarının Yaygınlığı 5,51 4,6 3,4 4,5 5,1 4,9 4,5 4,0 4,6 4,8

Ticaret Tarifeleri (% Gümrük Vergisi) 0,82 5,9 12,1 11,6 1,1 1,1 12,9 29,5 3,0 1,1

Yabancı Payının Hâkimiyeti 5,91 4,1 4,2 4,5 5,1 4,2 4,5 3,0 5,2 3,8

Doğrudan Yabancı Yatırım 5,85 4,9 4,0 4,6 5,2 3,8 4,5 3,5 5,2 4,2

Uygulamalarının İş Yapabilirliğe Etkisi 5,84 3,9 3,0 4,6 5,3 4,1 4,6 3,6 4,7 4,3

İthalat/ % GSYİH 121,85 25,5 11,4 18,2 39,4 30,5 21,8 14,3 29,0 27,4

Müşteri Odağının Derecesi 5,89 5,1 4,4 4,6 5,7 4,9 4,6 3,9 4,9 5,1

Tüketici Bilinci 4,45 3,4 3,5 4,5 4,8 3,2 4,6 3,7 4,1 3,8

7. İŞGÜCÜ PİYASASININ ETKİNLİĞİ

İş Gücü Piyasası etkinliğinde ortalama 5,8 puanla İsviçre, Singapur ve Birleşik Devletler ilk 3 sırayı paylaşırken, Venezuela, Yemen ve Tunus son sıralarda kalmıştır. Ülkemiz bu temel bileşende 3,4 puan ile dünyada 127. sırada yer almaktadır. Ülkemizde kadınların işgücüne katılım oranının düşüklüğü, yüksek işsizlik maliyetleri, ücret ve verimlilik arasındaki negatif ilişki işgücü piyasasını olumsuz yönde etkilemekte ve gelişmiş ülkelerin gerisinde kalmamıza neden olmaktadır. Ülkemiz çalışma çağındaki genç nüfus açısından avantajlı konumda olsa da yukarıda açıklanan değişkenler bu avantajın etkin bir biçimde değerlendirilmediğini göstermektedir. Ülkenin Beyin Göçü Alma Kapasitesi bileşeninde aldığımız 2,6 puan (103. sıra) ülkemizin kaliteli iş gücü piyasasına sahip olmadığını göstermektedir.

İŞGÜCÜ PİYASASININ

ETKİNLİĞİ


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

İşveren-İşçi İlişkisinde İşbirliği 5,88 3,8 4,0 4,6 5,3 4,0 4,5 3,7 5,2 4,0

Ücret Belirlemede Esneklik 6,06 5,1 4,1 4,6 4,3 4,4 4,5 4,1 5,3 3,4

İşe Alma ve İşten Çıkarma Uygulamaları

5,36 3,5 1,8 4,5 4,6 3,5 4,6 3,7 4,5 2,8

İşsizliğin Maliyeti (Haftalık Ödeme)

2,38 29,8 15,4 27,4 21,6 15,9 15,8 23,1 27,4 4,5

Çalışmanın Teşvik Edilmesinde Vergilendirmenin Etkisi

5,61 3,9 2,2 4,3 4,4 2,2 4,4 3,7 4,5 2,8

Ücret ve Verimlilik 5,3 3,7 3,7 4,6 5,2 3,5 4,5 3,5 4,8 3,2

Profesyonel Yönetimlere Duyulan Güven

6,12 4 4,6 4,5 5,6 4,0 4,6 3,4 5,5 3,8

Ülke Yeteneklerin Değerlendirilmesi kapasitesi

5,46 3,2 3,8 4,3 5,1 2,5 4,6 2,9 4,8 2,9

Ülkenin Beyin Göçü Alma Kapasitesi

5,67 2,6 2,8 4,5 5,0 1,9 4,7 2,6 4,0 2,6

Kadınların İşgücü Piyasasındaki Yeri (Erkeklere Göre)

1,005 0,44 0,7 0,8 0,9 0,8 0,3 0,2 0,9 0,7

8. FİNANSAL PİYASALARIN GELİŞMİŞLİĞİ

Finansal Piyasaların Gelişmişliği temel bileşeninde 5,7 ortalama puan ile Yeni Zelenda, Birleşik Devletler ve Singapur ilk 3 sırayı paylaşırken ülkemiz 3,8 puan ile 80. sırada yer almıştır. Bu temel bileşende ülkemizin en iyi olduğu alan 5,2 puan (58. sıra) ile Bankaların İstikrarlılığı iken, en dezavantajlı olduğumuz alan 2,7 (82. sıra) puanla Risk Sermayesinin varlığıdır.

FİNANSAL PİYASALARIN GELİŞMİŞLİĞİ


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Finansal Hizmetlere Erişim 5,71 4,4 3,8 4,4 5,3 3,0 4,5 3,6 5,2 3,6

Finansal Hizmetlerin Karşılanabilirliği 5,48 3,4 2,6 4,5 5,2 2,5 4,4 3,3 4,5 3,4

Yerel Hisse Senedi Piyasası Aracılığı İle Finansman

5,51 3,8 3,5 4,5 5,4 2,2 4,3 3,1 5,0 3,3

Fonlara Erişimin Kolaylığı 5,38 4,1 3,6 4,5 5,2 1,8 4,5 2,8 4,8 3,0

Risk Sermayesinin Varlığı 4,71 2,7 2,5 4,4 4,6 1,8 4,3 2,7 5,1 2,0

Bankaların İstikrarlılığı 6,37 5,2 5,7 4,5 5,3 2,6 4,6 3,6 6,0 3,7

Menkul Kıymetler Borsası Düzenlemeleri 6,07 4,1 4,9 4,5 5,4 3,1 4,5 3,2 5,7 3,4

Yasal Haklar Endeksi (1-10) 11 3 2,0 4,0 6,0 3,0 6,0 2,0 6,0 2,0

9. TEKNOLOJİK HAZIRLIK

Teknolojik Hazırlık temel bileşeninde 6,4 puan ile Lüksemburg, İsviçre ve Hollanda ilk 3 sırayı paylaşırken, Çad, Yemen ve Burundi son sıralarda yer almaktadır. WEF’in Raporuna göre Türkiye’nin “Teknolojik Hazırlık” bileşeninde dünya sıralamasındaki yeri 4, 4 puan ile 62. sıradır. Bu başlıkta en avantajlı durum firmaların Teknolojiye Adaptasyon Seviyesidir (46.sıra). İnternet Kullanıcı Sayısı (70. sıra) ve Cep Telefonu Abonelikleri (60. sıra) bakımından ise pek başarılı sayılmamakta olup bu alanlar Türkiye’nin Teknolojik Hazırlık ana bileşenindeki konumunu aşağı çeken konulardır.

TEKNOLOJİK HAZIRLIK


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Son Teknolojinin Varlığı 6,45 4,9 4,5 4,5 6,1 4,9 4,7 4,1 6,5 5,1

Firmaların Teknolojiye Adaptasyon Seviyesi 5,86 4,8 4,6 4,6 5,7 4,3 4,4 3,8 5,8 4,5

Doğrudan Yabancı Yatırım ve Teknoloji Transferi 5,64 4,5 4,6 4,7 5,4 3,7 4,5 4,3 5,5 4,0

İnternet Kullanıcı Sayısı /100 kişi 95,33 58,3 59,7 53,2 89,6 69,1 29,5 53,2 79,8 61,3

Geniş Bantlı İnternet Abone Sayısı/100 kişi 41,01 13,6 13,0 22,9 38,1 32,5 1,4 11,6 28,1 25,4

İnternet Bant Genişliği (Kb/Kişi) 1909,14 68,1 66,2 14,7 107,5 68,7 16,0 15,2 158,7 82,3

Geniş bantlı Cep Telefonu Abone Sayısı/100 kişi 138,21 66,8 89,5 66,8 80,2 51,3 16,8 33,8 93,4 86,7

10. PİYASANIN BÜYÜKLÜĞÜ

Piyasanın Büyüklüğü temel bileşeninde Çin, Birleşik Devletler ve Hindistan 6,9 ortalama puan ile ilk 3 sırayı paylaşmaktadır. Ülkemiz ise 5,5 puan ile 14. sırada yer almaktadır. Bu performans ile Küresel Rekabetçilik Endeksi Raporunda en başarılı olduğumuz alanın piyasa büyüklüğü olduğunu söylemek mümkündür. İhracatın GSYİH içindeki payı açısından ise Türkiye’nin ortalamanın oldukça altında olduğu görülmektedir. Bu alanda en iyi performans %191,8 oranı ile Çin’e, en düşük performans ise %4,1 ile Yemen’e aittir.

PİYASANIN BÜYÜKLÜĞÜ


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

İç Pazar Büyüklüğü Endeksi (1-7) 6,07 5,4 5,7 7,0 5,8 4,1 6,4 5,2 4,1 5,5

Dış Pazar Büyüklüğü endeksi (1-7) 6,32 5,7 5,6 7,0 6,5 4,8 6,4 5,5 4,8 6,0

GSYİH (Milyar $) 7323,37 1988,3 3.141,3 21.291,8 3.980,3 289,4 8.662,3 1.454,5 300,6 2.234,5

İhracat (%GSYİH) 126,02 20,9 12,1 20,6 46,4 28,7 18,8 20,2 31,1 30,4

11. İŞ PİYASASININ GELİŞMİŞLİĞİ

İş Piyasasının Gelişmişliği temel bileşeninde İsviçre, Birleşik Devletler ve Japonya 5,8 ortalama ile ilk 3 sırayı paylaşmaktadır. Ülkemiz bu bileşende 4,0 puanla 67. sırada bulunmaktadır. Bu alandaki en başarısız olduğumuz alan 2,9 puan ve 106. sıra Rekabet Üstünlüğünün Yapısı alt bileşeni, en başarılı olduğumuz alan ise 4,7 puan ve 44. sıra ile İç Tedarikçi Miktarı alt bileşenidir. Genel görünüm olarak gelişmiş ülkeler ortalamasının altında bir performans gösterdiğimizi söylemek mümkündür.

İŞ PİYASASININ GELİŞMİŞLİĞİ


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

İç Tedarikçi Miktarı 5,57 4,7 4,8 4,7 5,7 4,2 4,6 4,6 4,8 5,2

İç Tedarikçi Kalitesi 5,72 4,6 4,3 4,5 5,8 4,4 4,3 3,8 5,1 5,2

Kümelenme Gelişiminin Durumu 5,34 3,8 4,1 4,6 5,4 3,0 4,4 3,7 4,4 5,3

Rekabet Üstünlüğünün Yapısı 5,51 2,9 2,8 4,4 5,8 4,0 4,4 3,2 6,2 5,8

Değer Zinciri Genişliği 5,68 3,8 3,9 4,5 5,6 3,8 4,5 3,7 5,2 5,3

Uluslararası Dağıtımın Kontrolü 5,39 3,8 3,8 4,4 5,5 3,8 4,5 3,4 5,0 4,3

Üretim Aşamalarının Gelişimi 6,14 4,2 3,9 4,5 5,9 4,0 4,5 3,7 5,7 5,2

Pazarlama Alanının Genişliği 5,63 4,1 4,8 4,6 5,5 4,2 4,5 3,7 5,5 4,6

Yetki Devrinde Gönüllülük 5,76 3,9 4,5 4,5 5,5 4,0 4,5 3,5 5,2 3,7

12. YENİLİKÇİLİK

Yenilikçilik temel bileşeninde İsviçre, Birleşik Devletler ve İsrail ilk 3 sırayı paylaşırken, ülkemiz 3,3 puanla dünyada 69. sırada yer almıştır. Bu temel bileşende özellikle Firmaların ve devlet kurumlarının Ar-Ge ve teknolojik ürün harcamaları değerlendirilmiştir. Ülkemiz gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında bilimsel araştırma enstitülerinin kalitesi ve firmaların Ar-Ge harcamaları konusunda düşük performans sergilemiştir. Bu bölümde en iyi olduğumuz alan ise 39. sıra ile patent başvuruları olsa da gelişmiş ülkelerdeki patent başvurularının ülkemizde yapılan başvuruların 25 katı olduğunu söyleyebilir.

YENİLİKÇİLİK


Türkiye

Brezilya

Çin

Almanya

Yunanistan

Hindistan

İran

İsrail

İtalya

Yaratıcılık Kapasitesi 5,2 4,1 4,1 4,5 5,8 3,9 4,5 3,9 5,9 4,9

Bilimsel Araştırma Enstitülerinin Kalitesi 6,0 3,3 3,7 4,6 5,7 3,9 4,7 4,0 6,3 4,8

Firmaların Ar-Ge Harcamaları 5,6 3,3 3,4 4,6 5,6 3,1 4,5 3,3 5,8 3,9

Ar-Ge’de Üniversite ve Endüstri İşbirliği 5,5 3,5 3,4 4,4 5,4 2,5 4,4 3,2 5,7 3,8

İleri Teknoloji Ürünlerin Devletçe Temini 4,9 3,4 2,7 4,5 4,9 2,5 4,7 3,5 4,4 3,0

Mühendis ve Bilim İnsanlarının Varlığı 5,4 4,3 3,6 4,7 5,2 5,2 4,6 4,5 5,3 4,5

Patent Başvuruları (milyon nüfus başına) 253,3 10 3,4 17,7 218,9 11,1 1,7 0,3 247,1 57,5

SONUÇ

Küreselleşme ile birlikte ekonominin tüm alanlarında rekabet baskıları ortaya çıkmış ve bu baskılar hükümetleri de kapsayacak şekilde genişlemiştir. Bununla birlikte ülkelerin uluslararası rekabet gücünün ölçülmesi gerekliliği de ortaya çıkmıştır. Dünya’da çeşitli kurumlar tarafından ülkelere ilişkin pek çok nitel ve nicel gösterge yardımıyla farklı yöntemler kullanılarak rekabet gücü ölçülmeye çalışılmaktadır. Böylece ülkelerin ekonomik büyüme kapasitelerini arttırma konusundaki performanslarının belirleyicilerinin ortaya koyulması ve böylece hem iş dünyasının yöneticileri hem de politika uygulayıcıları için bir fikir kaynağı sunulmaktadır. Çalışmada Dünya Ekonomik Forumu (WEF) ’nun ülkelerin rekabet gücünü ölçmek üzere kullandığı Küresel Gelişmiş Endeksi verileri ile Türkiye’nin rekabet gücü Dünya sıralamasındaki yeri açısından karşılaştırılmış ve Türkiye’nin rekabet gücü analiz edilerek zayıf ve güçlü yönleri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. WEF’in 2017 yılının Eylül ayında yayınladığı 2017-2018 Küresel Rekabet Edebilirlik Raporu’nda Türkiye 137 ülke içerisinde 53.sırada yer almış ve bir önceki yıla göre iki basamak ilerlemiştir. Türkiye’nin en avantajlı olduğu alan Piyasanın Büyüklüğüdür. Bunu Yüksek Eğitim ve Öğretim ile Makroekonomik Çevre takip etmektedir. Türkiye’nin en zayıf olduğu bileşen ise 137 ülke içinde 127. sırada yer alığı İşgücü Piyasasının Etkinliğidir. Bunu Sağlık ve Temel Eğitim takip etmektedir. Türkiye’nin zayıf olduğu ve geliştirmesi gereken başlıca alanlara detaylı olarak bakıldığında şu sonuçlar ortaya çıkmaktadır; Kurumlar bileşeni bakımından; Türkiye’nin yargının bağımsızlığı, kurumsal yönetimlerin etkinliği ve fikri mülkiyet haklarının korunması hususunda zayıf olduğu görülmekte, hukuki altyapıyı güçlendirerek kurumsal kapasitesini arttırması gerekmektedir. Altyapı bileşeni bakımından, özellikle demiryolu ve limanlar olmak üzere ulaştırma altyapısının ve enerji arzı kalitesinin iyileştirilmesi gerekmektedir Sağlık ve Eğitim alanında Türkiye’de okullaşma oranının ve eğitim kalitesinin arttırılması ve bebek ölüm oranlarını düşürerek beklenen yaşam süresinin arttırılması konusunda önlemler alınmalıdır. Yükseköğrenim ve Mesleki Eğitim alanında ise, eğitim sisteminin iyileştirilerek eğitimin kalitesinin arttırılması ve eğitimde teknolojiden faydalanma konusunda ilerleme kaydedilmesi gerekmektedir. Ayrıca çalışanların hizmet içi eğitimine de önem verilmelidir. Mal Piyasası bileşeninde Türkiye genel olarak başarılı görülmekle birlikte tüketicilerin bilinçlendirilmesi konusunda iyileştirmeye gereksinim vardır. İşgücü Piyasasının etkinliği bakımından ise özellikle kadınların işgücü piyasasındaki payı açısından oldukça zayıf durumda görünmektedir. Ayrıca genel olarak Türkiye’nin işgücü piyasası ile ilgili sorunu işsizlik ve kayıt dışı istihdamdır. Ülkede bu alanlarda iyileştirme sağlayacak politikalara öncelik verilmelidir. Teknolojik Hazırlık alanında geniş bant teknolojilerine erişim oranının arttırılması ve bilgi ve iletişim teknolojilerine etkin erişimin sağlanması gerekmektedir. Yenilikçilik alanında ise, Ar-Ge faaliyetlerine yönelik politikalar uygulanmalı, bu yönde sanayi ile üniversite işbirliği sağlanmalı ve yerli teknolojilerin gelişmesi teşvik edilmelidir.

Kaynakça

Dahlman, C. (2007). Technology, Innovation and International Competetiveness: Challenges for

Developing Countries, Industrial Development fort he 21st Century.

Dünya Ekonomik Forumu. (2016). Global Competitiveness Report, chapter 1. İsviçre.

Ekonomi Bakanlığı. (2017). Ekonomi Bakanlığı Ülke Masaları. Ankara.

Ekonomi ve Dış Politikalar Araştırma Merkezi. (2016). Türkiye İçin Bir Rekabet Endeksi.

OECD. (2017). Annual: Economic Outlook for Southeast Asia, China and India - Strengthening

Institutional Capacity.

Sabancı Üniversitesi . (2017). WEF, Küresel Rekabet Raporu Özet. İstanbul.

T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı. (2017). Küresel Rekabetçilik Raporu. Ankara.

T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2017). Dünya Ekonomisindeki Son Gelişmeler Bülteni. Ankara.

Documents

İçindekilerœRESEL REKABETÇİLİK...Finlandiya 2 6,2 2 6,2 Amerika Birleşik Devletleri 3 6,1 2 6,1 Hollanda 4 6,1 3 6,0 İsviçre 5 6,1 4 6,0 Danimarka 6 6,0 6 5,9 Yeni Zelanda