ػلی یػفی

ػض یبت ػلوی گش تػؼ سػتبیی داـگب كؼتی اكفبى

http://ayousefi.iut.ac.ir

ayousefi@cc.iut.ac.irEmail:

اصل ي فرآیىذ ارزیابی طرح بر ای مقذم

فؼبلیتب، دس ؿىؼت هفمیت تلوین گیشی ث هغمی آگبب .داسد ثؼتگی ثگبب افشاد

تالؽ ش دس آغبصیي مغ هغمی، تلوین گیشی ثشای آگبب

یبثی فشایذ حل هبػت ساىبس اتخبة هؼئل .اػت هؼئل یبثی، فشایذ دس ؿبخت هؼئل جوغ آسی اصعشیك هؼئل

تىیه ب اص آگبی هبػت، ساىبس اتخبة دس اعالػبت .اػت حبئضاویت ثؼیبس سؿب

( Project) عشح یب پشط

پشط تالؿی هلتی اػت و ث هظس ایجبد هحلل یب خذهتی یه .یىتب اجشا هی ؿد

ایذ یب پیـبدی اػت و ث كست هجوػ ای اص وبسب ػولیبت

.عشح هـخق هی ؿد فؼبلیتبی اص هتـىل هحلشثفشد، پیچیذ ػولیبت الذاهبت هجوػ

اجشائی ػبصهبى هذیشیت یه ظش صیش یىذیگش ث اثؼت هغمی چبسچة دس و ،هـخق ذفبی یب ذف تبهیي ثشای هـخق،

.ؿد هی اجشا ای ؿذ تؼییي پیؾ اص صهبی ثشبه ثدج

جبیگب هغبلؼبت اهىبؼجی دس دس حیبت6

جیهغبلؼبت اهىبؼ

هغبلؼ اهىبؼجی، اسصیبثی الی ای اػت و لجل اص ایى وبس الؼی عشح آغبصؿد، ثشای افضایؾ احتوبل هفمیت

.عشح اجبم هی ؿد

ایي هغبلؼ توبهی سا حلبی هوىي ثشای هؼبل سا دس ثش .هی گیشد

ضاثظ اتخبة ثتشیي پشط

دس اسصیبثی پشط ب غبلجب ضاثظ ریل دس ظش گشفت هی ؿذ :

•حذاوخش وشدى ػد •حذالل ودى ضی •حذاوخش وشدى ؼجت هبفغ ث ضی ب •حذالل ودى سیؼه •حذاوخش وشدى فشؽ •هتؼبدل ودى ضؼیت ؿشوت ثب تج ث ؿشایظ هتالعن التلبدی •استمبء اػتجبس ؿشوت •حذاوخش ودى سؿذ ؿشوت •حذاوخش ودى اذاف التلبدی سای وبسوبى •حذاوخش ودى ایوی

چشا هغبلؼبت اهىبؼجی اجبم هی

دین؟

آیب اجبم یه عشح، ث كشف /پشط

اػت یب خیش

1. وـتبسگب دام دس ؿشػتببی فبلذ وـتبسگب.

... هی جبت خـه، ػجضیجبت خـه .2

فشآسد بی لجی دس ؿشػتبى فبلذ وبسخب .3

.خویش پس هی ػجضیجبت .4

.ثؼت ثذی آثوی اص وؼبتش .5

.فشآسد بی ػیت صهیی هحلالت جبجی .6

(... گلوص )فشآسد بی ـبػت .7

ااع وؼبتش هی .8

.ااع پىتیي اص پػت هشوجبت .9

.سة گج فشگی دس ثؼت بی اػپتیه دس ؿشػتببی فبلذ وبسخب .10

.تخن هشؽ هبیغ .11

.غزای ودن ثش پبی هی جبت .12

.ااع هبلت هبءالـؼیش .13

.خسان دام عیس آثضیبى ثلست پلت .14

ؿیش اص ػیب .15

(... ؿیش، پیش، ثؼتی )ااع هحلالت ػیب .16

.یذسط وشدى سغي جبتی .17

.هشثبجبت دس ثؼت ثذی وچه .18

.چیپغ هی ػجضیجبت .19

ىتبس هی جبت .20

21. گبصداس هی آة.

ؿشثت هی جبت .22

.دسج ثذی ثؼت ثذی خشهب جت كبدسات .23

دوؼتشص .24

(ػفیذ صسد)پدس تخن هشؽ .25

.غزای ودن .26

.ثؼت ثذی ػؼل دس اذاص وچه .27

هبی خویش .28

فشآسد بی گؿتی .29

.ثؼت ثذی حجثبت وؼش حجثبت ثلغس .30

پدس غیش خساوی اص گؿت ضبیؼبت وـتبسگب .31

.ثؼت ثذی خـىجبس فشآسد بی آى .32

.تلیذ ثؼت ثذی تشؿیجبت ؿسیجبت هشثبجبت .33

.تلیذ فشآسد بی یج .34

.تلیذ فشآسد بی رست .35

.تلیذ خالل پیبص فشآسد بی آى .36

.تلیذ ػشلیبت اػبغ گیبی .37

.وؼش غزابی آهبد .38

.غزای آهبد .39

.ثؼت ثذی فشآسی هی جبت ػجضیجبت ث سؽ اجوبد .40

.تلیذ ػبوبسص، فشاوتص الوتص .41

چیؼت؟ ( BP)وبسثب عشح وؼت (FS)ػجی تفبتبی اهىبى

درBP قسمتایی يجد دارد ک درFS ويست مثل مشخصات تيم مذیریتی ي .مکان اجرای طرح

درFS قسمتایی يجد دارد ک درBP ويست مثل سىاریای مختلف .جایگسیه طرح

FS در مراحل ابتذایی پيشرفت ي تسع پريش تي می شد يلیBP مار .در طل پريش تغيير ي بريز رساوی می شد

FS چىذیه سىاریی اجرای پريش را بررسی می کىذ يBP فقط یک سىاری .را بررسی می کىذ

FS را ر تيم خارج پريش می تاوذ تي کىذ يلیBP تسط تيم مجری .پريش تي می شد

FS پريش را از دیذ کلی مرد ارزیابی قرار می دذ يلیBP تمرکس زیادی .بر جسیيات اجرای پريش دارد حتی مشخصات افراد کليذی ي مکان

يج ارزیابی یک طرح

مطالعات بازار1. ظرفيت طرحمطالعات 2. مطالعات تکىلشی طرح3. مطالعات مکان یابی4. مطالع مىذسی طرح ي مذیریت پريش5. ای فىیمطالع بررسی 6. مالی ي ارزیابی مالیمطالع تاميه 7. اقتصادیارزیابی مطالع 8. زیست محيطیمطالع ارزیابی 9. اجتماعیارزیابی مطالع 01.

ثخـبی هغبلؼ تجیی عشح

هغبلؼ ثبصاس هغبلؼ فی هغبلؼ هبلی هغبلؼ التلبدی

ػجی جج بی هغبلؼبت اهىبى

مطالع بازار. ...ثشآسد تمبضب، ػشض، وـؾ، سلجب ، داسدآیب هحلل خشیذاس

اذاص ثبصاس، ػن ثبصاس، ثبصاس ذف، تمؼین :ثبصاسیبثیتحمیمبت ...ثبصاس

عملياتی/مطالع فىی.

...ثشآسد ظشفیت، هغبلؼ فبسی، جد تجیضات، داؾ فی

مطالع مالی

دس ثبصگـت ؾ ثیی حؼبثبی هبلی، دسآهذب، ضی ب، پی .....ػشهبی

اقتصادیمطالع . آحبس هؼتمین غیش هؼتمین عشح ثش وـس، سفب اجتوبػی

اسصیبثی ثبصاس

اسصیبثی فی

اسصیبثی هبلی

اسصیبثی التلبدی

اعالػبتی و دس هشحل اهىبؼجی جوغ آسی تحلیل هی ؿذااع: ي تاریخچ پريشسابق -

بم ـبی ثبی پشط تؼییي ضؼیت پشط اص ظش اتىبء ث هاد الی

هلؼیت اص ظش ثبصاس داخلی یب كبدسات ػیبػتبی والى التلبدی

بازار ي ظرفيت کارخاو - تمبضب ثشای هحلل

پیؾ ثیی فشؽ چگگی ثش ثشداسی اص تلیذ

ظشفیت وبسخب ايلي ي يريدیای پريشماد -

...هاد خبم، لغؼبت، هلضهبت وبسخب، آة ثشق ػخت، مقعيت جغرافيائی ي محل ياحذ صىعتی -

دسی ضدیىی ث ثبصاس هاد الی یشی وبس دسی ضدیىی ث ثبصاس هلشف

21 یظگیبی آة ائی

:اعالػبتی و دس هشحل اهىبؼجی جوغ آسی تحلیل هی ؿذااع

هذػی پشطعشح - ػبخت سؿبی فی، تىلطی تلیذ، ع تجیضات، ػولیبت ػبختوبی هذػی

تـىیالتی وبسخبػبختبس - ػبصهبى

ػبختبس یشی اؼبی پشط

پشطاجشای - هذت صهبى لت ایجبد

هذت صهبى تلیذ آصهبیـی سد ث هشحل ثش ثشداسی بئی

بی ػشهبی گزاسیضی - ضی صهیي آهبد ػبصی هحل وبسخب ضی ػولیبت هذػی سا ػبختوبى

ضی تىلطی تجیضات ضی بی هبلی لجل اص تلیذ

ضی ػشهبی دس گشدؽ

22

تبهیي هبلی پشطهبثغ تبهیي هبلی ضی بی هشثط ث تبهیي هبلی ؼجتبی هبلی

(ثش ثشداسی)ول ضی بی تلیذ ػولیبت ضی بی ػشهبی گزاسی ضی بی ػشثبص اداسی ضی بی تصیغ فشؽ ضی بی هبلی ضی اػتالن

23

سذ ولی اهىبى ػجی .تؼییي یبص یب تمبضب: هشحل خؼت 1.ثذى هبثغ فیضیىى تؼییي همبدیش، ویفیت صهبى: هشحل دم 2.

.هسد یبص، هحلل عشحتؼییي لیوتبى هبثغ هحلل عشح ث هظس : هشحل ػم 3.

.ثشاسد ضی فبیذ آىتؼییي ػدهبلى یب ػد التلبدى تب ثشاػبع : هشحل چبسم 4.

:ثتاىآى عشح . 2. عشح سا ثب ن همبیؼ وشدهختلف یه بى گضی. 1 5.

.هسد هغبلؼ سا ثب ػبیش عشحب همبیؼ ود

24

هغبلؼ ثبصاس

اسصیبثی ثبصاس

تقاضابررسى وياز یا 1.

تحلیل یبص یب تمبضبى گزؿت وى هحلل. یبص یب تمبضبى آیذ هحللثشاسد. ثى اعویبى ث ثشاسدبى آیذ چگگى سفغ آىهؼأل. تلیذىذف تؼییي

27

هحللیبص یب تمبضبى گزؿت وى تحلیل 1-1

ثشاى تحلیل تمبضبى گزؿت وى هحلل، ثبیذ آهبس اعالػبت. هحلل هسد ظش، گشدآسى وشددسثبس ثبصاس ووى ویفى سا

:آیذ دس ایي هشحل د پشػؾ پیؾ هى ؿد ؟ ثذى هى آهبس اعالػبت هسد یبص چگ عجم -

تاى ث دػت آسد ؟ ایي آهبس اسلبم سا اص وجب هى -

28

ثبیذ ذف تحلیل سا هـخق وشد، تب ث ایي تشتیت ثى ( یىنو ث وبس تحلیل استجبعى ب هشثعى جت هجوػ اعالػبت

.ـدآسى ذاسد، جوغ

ثبیذ دس هضع گشدآسى اعالػبت، اص پیؾ هؼلم ( دم . ؿد

هبیت هحلل، ثش ؿی ثشسػى یبص یب ثبصاس آى تأحیش ( ػم . گزاسد هى

29

تلیذ، تمبضب، )ح جوغ آسی اعالػبت همذاس ...(اسدات، كبدسات

ثشسػی سؿبى تصیغ ثبصاسیبثى هحلل ب گشؽ هلشف سفتبس، توبیالت، اگیض)گشؽ هلشف وذگبى

اجتوبػى، دیي، وذگبى ثبلم ثشحؼت جؼیت، دسآهذ، ػي، ضغ (هحلى اػتمبدات، سػم

دلتػیبػت (ػشهبی ای، بیی) هحلالت « عیف»ثش حؼت تفىیه تفىیه جغشافیبیى وذتفىیه ثش حؼت ع هلشف

30

لیوتح جوغ آسی اعالػبت

گشددآسى جوغثب همذاس یض ػشى صهبى لیوتبى هتبظش. اص لیوت هحلل كبدساتى دس هحل تحیل ث خشیذاس اػتفبد

(یؼى لیوت فة) اسداتى اػتفبد اص لیوت ػیف لیوت هحلالت اػتفبد اص

،(لیوت ث اضبف ثیو ث اضبف ضی حول) .عى دس هسد هغبلؼ

اص لیوتبى ػوذ فشؿى عى دس هسد هغبلؼاػتفبد. اص لیوتبى خشد فشؿى عى دس هسد هغبلؼاػتفبد.

31

گواگن برايرد تقاضاى ريشاى 1-2 آیىذ

.سذتؼییي 1-2-1 .اص ضشیجبى فىاػتفبد 1-2-2 .الوللى بى ثیيهمبیؼ 1-2-3 .كبدسات یب جبـیى اسداتاهىبى 1-2-4 .التلبد ػجىسؿبى 1-2-5 .اص ثشسػیبى ثدج خباساػتفبد 1-2-6 .ثیى ثذى دس دػت داؿتي اعالػبت آهبسى پیؾ 1-2-7

37

ريوذتعييه 1-2-1

تش اػت كشفب ثبیذ خظ هیب همبدیش هلشف ایي سؽ، اص ػبیش سؿب ػبدؿد ػپغ، ایي خظ اهتذاد یبثذ تب هلشف ػبلبى پیؾ تؼییي ػبلبى

. آیذ هـخق گشدد آیذ هلشف ػبلبى تاى تمبضبى دس دػت ثدى فشهل خظ هیب، هىثب

.سا ثش هحس هختلبت تؼییي وشد وتب هذت هشثط تغییشات ثذیى اػت و ثشاى اجتبة اص تأحیش ب

اهىبى صیبدتش التلبدى ثش خظ سذ، ثبیذ ؿوبس ػبلبى هسد هالحظ تب حذ .اتخبة ؿد

فشم ضوى ایي سؽ، آى اػت و ػاهل هحش ثش شخ سؿذ تلیذ، وبى تأحیش سا دس ػبلبى آیذ یض خاذ داؿت ػبلبى لجلهلشف دس

ثش تمبضبى هحلل وچبى ػاهل یبدؿذ ث عس ولى، هیبگیي تبحیشات .اداه خاذ یبفت

تاى هىش حبل ایي سؽ اص دیذگب ػلوى چذاى هؼتجش یؼت، اهب ث .ثیى همذهبتى تمبضبى هحلل اص آى اػتفبد وشد ثشاى پیؾ

38

ضریباى فىىکاربرد 1-2-2

اص ایي سؽ ثشاى ثشاسد تمبضبى آیذ هحلالت اػغ، یؼى وبالبیى و ثشاى هلشفى هسد یبص اػت، هبذ آي، ػیوبى، هحلالت اػبػى ؿیویبیى تلیذ هحلالت

. ؿد ، اػتفبد هىود ؿیویبیى

ایي سؽ، ث یظ دس صهبى و ثشاى تلیذ هحلل هلشفىوبسثشد .بیى ث یه همذاس هؼیي وبالى اػغ یبص اػت، ثؼیبس ػدهذ اػت

جذیذ، تؼویش ػبختوببى هجد، عشحبى صیشثبیى، احذاث ػبختوببى هخبل، ثشاى

ػذ، احذاث پل ػبیش هلشف وذگبى پشاوذ وچه، دس ، احذاث ػبصى اص لجیل جبد هجوع همذاس تمبضبىبى آیذ ػبخت احذاث هاسد یبد آسد آگبى اص ثشبه ػیوبى سا ث جد هى

ػیوبى هسد اػتفبد دس ایي وبسب، هجبى اػبػى ثشاسد تؼییي تمبضبى ؿذ دسكذ . آسد فشان هىػیوبى سا آیذ

ضشیجبى فى لتى هیؼش اػت و همذاس هحلل هلشف بیىوبسثشد

. یبصهذ ث وبالبى اػغ، پیـبپیؾ اص عشیك ثشسػیبى خبف هـخق ؿذ ثبؿذ

39

المللى اى بيه مقایس 1-2-3

ایي همبیؼ، لتى ػدهذ خاذ ثد و وـس هسد ظش ثب دلت

ثشخى اص وبالب خذهبت، اػن اص سذ تمبضبى . ثشگضیذ ؿد، هؼوال ثب وـسبى هختلفاى دس اى یب ػشهبی هلشفى، اػغ

. یه فبكل صهبى، هـبث یىذیگش اػت همبیؼ وـسب ثب یىذیگش، گبهى لبثل لجل اػت و هتغیشبى

. ثبؿذثب یىذیگش لبثل همبیؼ ، الؼب هغشح دس ایي وـسب الوللى ثب جد هـىالت ضشست دلت دس بى ثیي سؽ همبیؼ

.گزاسد سا دس اختیبس هىاعالػبت ػدهذى وبسثشد،

40

صادراتامکان 1-2-4

سؿبیى و تب وى ثشاى ثشاسد تمبضب هسد اؿبس لشاسگیشد، لشاس هىهسد ثحج گشفت سؿبیى و دسآیذ

ثشاى ثشسػى تحلیل ثشاسد تمبضبى هحلل دس ػبیش . اػتلبثل اػتفبد وـسب یض

دس ایي هسد، هـىالت گشدآسى آهبس اسلبم تحلیل اهبهحلل، دچذاى خاذ فشؽ ػاهل هحش ثش تمبضب

. ؿذ

41

جاوشيىى کاالاى يارداتىامکان 1-2-4

ثشاى . هیضاى اسدات یه هحلل ث وـس، ـب جد ثبصاس ثشاى آى اػتهحللى و لشاس اػت ث جبـیى هحلل اسداتى همذاس تمبضبى تؼییي

ػاسم گوشوى اص اسصؽ وبالى خؼت حمق تلیذ ػشض ؿد، ثبیذ هجبى ثشاسد تمبضب ث ػاى اسداتى وؼش ؿد ػپغ، سلن ث دػت آهذ،

. هسد اػتفبد لشاس گیشد اسدات آى تجی ث جبـیى تمبضب، ث تبیى تلیذ هحللى سا جد

. وذ وى ضی تلیذ جبیذ . هغشح اػتثش تمبضب، هؼأل ضی تلیذ هحلل یض ػال

.وبالى هـبث ثبؿذاسداتى ث عس اكلى ثیؾ اص لیوت اص اوؾ تلیذ وذ خبسجى یض ثب خجش ثد، ثبیذ اص ػى دیگش .

42

استفاد از )سىجى اقتصاد ريشاى 1-2-5مذلای تک متغير ي چىذ متغير سری زماوی ي معاالت

(خاواراستفاد از بررسى بدج مقعی وظير

.ساثغ تمبضب لیوت - .ساثغ تمبضب دسآهذ - ساثغ وضهبى ثیي تمبضب دسآهذ لیوت -

43

تقاضاى آیىذ، بذين در دست برايرد 1-2-6 داشته اطالعات آمارى

کىىذمصرف وع بيىى براساس تحليل پيش ثب تج ث ع هحلل، ایي تحلیل ثش حؼت

ب، یب ثخؾ هلشف وذ، ثشاى هخبل ػفبسؽ احتوبلى صاستخب، یب تغییش شخ ؿشـیى داـجیبىآهصاى ؿوبس داؾ

خبف هسدى تاى ثب ثشسػیبى گب هى. هبذ آى، ث ػول آیذ .ثب ضی ون، جتبى ولى هلشف سا ث دػت آسد

44

ملىاى تسع مالحظ ذفاى بروام دس ثؼیبسى اص وـسبى دس حبل تػؼ، ظشفیت عشحبى

ػوشاى ث دالیل فى هؼوال ثثبثشایي، . ؿد بچبس ثیؾ اص تمبضبى هجد دس ظش گشفت هى

عجیؼى اػت و دس ایي ؿشایظ،آگبى اص ذفبى دلت اسصؿوذتش اص تحلیل ثشسػى ضغ

. ثبصاس اػتتاى ذفبى اػالم ؿذ دلت دس دس ثشخى هاسد، هى

وبال )یب تمبضبى هحلل ثشاسد یبص بى ػوشاى سا هجبى ثشبهثشاػبع لشاس داد دیگش یبصى ث تحلیل ثبصاس ( یب خذهت

دس ایي ؿشایظ، ػالل دلت ث ایي .بى هتفبت خاذ ثد ؿیهبذ وبالى ثذاؿتى خذهت خبكى و هشدم اص هحلل یب

ػبهل هذ ؿذ، خذهبت پیـگیشى اص ثیوبسیبى اگیشداس ثش . تؼییي وذ خاذثدفبئك

45

46

47

48

49

بى اطميىاوى ي چگوگى برخرد با آن -3

اتفبػى عشح اص وذ ثشداسى ثش هؤػؼ بیى ذف .ؿد هغوئي ثبس ایي دس ثبیذ اػت ػد تحلیل ػوشاى،

ثب اػت دسآهذ ایجبد سا یگب دسالغ هحلل فشؽ ثبصد یه ؿد ججشاى تلیذ بى ضی ثبیذ آى، اص اػتفبد

ایي غیش دس ؿد؛ حبكل ػد كست ث یض هغوئي هؼمل ایي ث پغ .ثد خاذ بهج هشثط گزاسى ػشهبی كست، ؿشایظ تشیي ثذثیب تحت و اػت آى ؿذ عشح پشػؾ تشتیت،

؟ خیش یب ؼت تجی لبثل اتفبػى ػوشاى عشح آیب

50

گسیىش ذف تليذى -4 ،پغ اص گشدآسى تحلیل ػاهل ووى ویفى هحش ثش یبص یب تمبضب

ؿد، سذ هسد ظش اسصیبثى هىوى هحلل ضغ تمبضبى یبص، تؼییي تمبضب یب تمبضبى آیذ آى ثب ػبیت ث ؿشایظ حبون ثش

.گشدد هـخق هى ثشایي تمبضب، هسد« سیذادب»گبم ثؼذى، آى اػت و تبحیش

اجبم ایي وبس، . هغبلؼ لشاس گیشد ذف تلیذى عشح اتخبة ؿدبى هختلف دس ثبس ثش پبی فشضیػاهل صیش هؼتلضم آى اػت و

لیوت هحلل ثش حؼت هیضاى تلیذبى هختلف، هسد :هالحظ لشاس گیشذ

بى داخلى ػشض؛ یؼى ضغ ؿذت سلبثت هؤػؼػبختبس . خبسجى

ب هحلل عشح هحلل ػبیش هؤػؼویفیت. تصیغ ثبصاسیبثى هسد ظشػیبػتبى.

51