Θρησκεία και Πνευματικότητα

ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ 1-2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014

www.ekirikas.com

a b

TH

E NATIONAL HERA

LD

Η παρούσα αφιερωματική έκδοση

«Θρησκεία και Πνευματικότητα» στηρίχθηκε μερικώς με χορηγίες

από τον Στέφανο Τσερπέλη, Aρχοντα του Οικουμενικού Πατριαρχείου

και από ομογενή φίλο του «Ε.Κ.» με μακρόχρονες και πολύτιμες υπηρεσίες

στην κοινότητα του και την Ομογένεια.

Του Θεοδώρου Καλμούκου

Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναιΕκκλησία των Αγίων. Κι ακόμαθα μπορούσαμε να πούμε πωςΕκκλησία είναι μία κοινωνίααγίων, ζώντων και τετελειωμέ-νων, αλλά αείζωων και απέθα-ντων λόγω της συνάφειας καιτης εγγύτητάς τους με τον αεί-ζωο και απέθαντο Χριστό.

Αυτός είναι και ο λόγος πουμέσα στον Ορθόδοξο ναό έχομετα εικονίσματα των αγίων πάνωστο εικονοστάσι, επειδή ακριβώςως πολιτεία του Θεού, Εκκλησίαδηλαδή, είμαστε κοινωνίααγίων. Από τα καθίσματα μέχριτο εικονοστάσι υπάρχει αυτήμία απόσταση. Αυτή είναι η πο-ρεία της ζωής μας, ο σκοπός καιο στόχος μας. Είμαστε στα στα-σίδια και πρέπει να φτάσουμεστο εικονοστάσι. Ολα τα άλλαείναι δευτερεύουσας σημασίας.Κι αυτός ο στόχος επιτυγχάνεταιμέσα στην Εκκλησία και δια τηςΕκκλησίας, διότι η Εκκλησία εί-ναι το εργαστήρι των αγίων. Εί-ναι η ιερή μήτρα η οποία γεννάατέλεστα τους αγίους, επειδήακριβώς η έκχυση του ΑγίουΠνεύματος είναι διηνεκής καιασταμάτητη μέσα στην Εκκλη-σία.

Οι άγιοι είναι η αύξηση τηςΕκκλησίας, η μαρτυρία και η φα-νέρωση της αλήθειας της. Καιγια να τοποθετούμε σωστά ταπράγματα από Θεολογικήςπλευράς, οι άγιοι δεν είναι μίαυπερεκκλησία πάνω και πέρααπό την Εκκλησία, αλλά είναικαι αυτοί μέλη της Εκκλησίας.

Οι άγιοι δεν θαυματουργούναυτενέργητα και αυτονομημένα,

εξ’ ιδίων τους δηλαδή, αλλά οΧριστός είναι η πηγή της χάρι-τος! Ο Χριστός είναι η πηγή τωνθαυμάτων. Ο Χριστός ενεργείδια των αγίων, κάνοντας απτήκαι φανερωματική την αγάπηΤου. Περιστέλλει και αναστέλλεικαι διαστέλλει τους νόμους τηςφύσεως δια των θαυμάτων οΧριστός, ο Οποίος δεν πρέπει ναξεχνούμε πως είναι ο Ενας Τριά-δος ή «ένας εν σαρκί περιπολώνΘεός».

Οι άγιοι δεν είναι κάποιεςαπόμακρες χαρισματικές παρου-σίες που ανήκουν σ’ ένα απόμα-κρο παρελθόν, αλλά είναι η μαρ-τυρία πως η Εκκλησία είναι ηδιαρκής έλευση του μέλλοντος,στο παρόν. Οι άγιοι είναι η κα-τάργηση της τραγωδίας της αν-θρώπινης ύπαρξης. Κι ακόμα, εί-ναι το θαύμα της ανάστασης τηςύπαρξης πριν από την ανάστασητων νεκρών. Και για να μπούμεσε λίγο βαθύτερο Θεολογικόστοχασμό, οι άγιοι είναι η με-ταϊστορική πραγματικότητασαρκωμένη όμως και απτή στοιστορικό σήμερα ή στο σήμερατης ιστορίας. Είναι η συντροφιάτου Θεού ή «οι αγαπητοί του Θε-ού» κατά την έκφραση του Απ.Παύλου (Ρωμ. 3, 9-23 - 1-7). Κιακόμα θα τολμούσα να πω πωςοι άγιοι είναι τα παράθυρα μέσααπό τα οποία βλέπουμε την αι-ωνιότητα, και η αιωνιότητα,όπως έχομε γράψει κι σ’ άλλοκείμενο του ανά χείρας αφιερώ-ματος δεν είναι κάτι, δεν είναιμία ατέλειωτη κατάσταση μακά-ριας τακτοποίησης, αλλά είναιΚάποιος, κι Αυτός ο Κάποιος εί-ναι ο Χριστός, η «Χώρα των ζώ-ντων».

Ο ναός αποτελεί ένα ευλογη-μένο, μοναδικό, άγιο και ιερόπεριβάλλον, το οποίο συνιστάτην τοπική εκκλησία, στηνοποία είμαστε συντροφιά με τονίδιο τον Χριστό, με την ΜητέραΤου και με τους αγίους. Σε πολ-λούς ναούς υπάρχουν ιερά λεί-ψανα αγίων, δηλαδή λείψαναμελών της Εκκλησίας τα οποίαέφτασαν σε τέτοιο σημείο τελει-ότητας και εγγύτητας με τον

Χριστό, που μέσω των λειψάνωντους θαυματουργεί, δηλαδή κά-νει απτή και φανερωματική τηναγάπη Του. Τα ιερά λείψανα καιτα εικονίσματα δεν είναι κάποιαιερά είδη τα οποία ενεργούν κα-τά τρόπο μαγικό ή ακαταλαβί-στικο. Είναι απαραίτητο ναέχουμε κατά νουν το εξής πολύσοβαρό και βασικό πίστευμά μαςπως τιμούμε τους αγίους, δεντους λατρεύουμε. Η λατρεία

ανήκει μόνο στο Θεό. Ασπαζό-μαστε τα εικονίσματα ή τα λεί-ψανά τους διότι ο ασπασμός μας«μεταβαίνει επί το πρωτότυπο»,όπως λέγει ο Αγιος Ιωάννης οΔαμασκηνός.

Ας το πούμε πιο απλά, εμείςκαι οι άγιοι είμαστε μέλη τηςίδιας οικογένειας, της Εκκλησίαςδηλαδή. Οταν ανταμώνουν δυομέλη της ίδιας οικογένειας ή κιακόμα δυο φίλοι ή δύο άνθρω-ποι γνωστοί δεν ασπάζεται οένας τον άλλον; Αλλωστε οασπασμός, το φιλί δηλαδή, είναιη πιο τρυφερή και αυθόρμητηεκδήλωση αγάπης, σεβασμούκαι στοργής.

Να πούμε και τούτο πως ταιερά λείψανα των αγίων είναικαι η μαρτυρία της ιερότηταςτου ανθρώπινου προσώπου, τουανθρώπινου σώματος, γι’ αυτόκαι η Εκκλησία μας δεν επιτρέ-πει την καύση των νεκρών. Βα-σική πίστη μας είναι πως εν τηαναστάσει θα έχομε είδος τι σώ-ματος, θα είμαστε τεθεωμένοι,δηλαδή το αναστημένο σώμαμας θα είναι όμοιο με το σώματου Αναστημένου Χριστού, ανεν-δεές, που σημαίνει απελεύθεροαπό κάθε αναγκαιοκρατική μέ-ριμνα για επιβίωση.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία μαςείναι Εκκλησία των αγίων καιμαρτύρων, νοτισμένη και πορ-φυρωμένη με τα τίμια αίματάτους. Η Εκκλησία είναι ο άλλοςτρόπος υπάρξεως, ο τρόποςυπάρξεως των αγίων των «ζώ-ντων και των τετελειωμένων». Ηπαρουσία της Εκκλησίας είναι ηίδια η καταδίκη του θανάτου μετο να είναι και να φέρει ζωή. ΗΕκκλησία είναι τόπος και τρόπος

αγάπης, διότι έτσι ενεργείται ηπαρουσία του Θεού, απτή, ζω-ντανή, πραγματική στις μορφέςτων αγίων.

Ο,τι ομολογεί ένας «εν-Χρι-στοποιημένος» άνθρωπος, δηλα-δή ένας άγιος είναι πάθος καιπόνος της Εκκλησίας για την Εκ-κλησία, ως τη σάρκα του Χρι-στού, η οποία είναι η μόνη σω-τηρία του κόσμου.

Και κάτι άλλο ακόμα, η Εκ-κλησία είναι η έκφραση τουαγαπητικού πάθους του Θεούγια τον άνθρωπο. Ας μου επι-τραπεί η λεκτική ακροβασία πωςΕκκλησία είναι η ωραιωθείσααγάπη. Ο τόπος και ο τρόποςσυνάντησης του Θεού με τον άν-θρωπο και του ανθρώπου με τονΘεό. Ο Θεός και ο άνθρωπος οιδυο μας, συναντώμενοι με κοινότρόπο υπάρξεως, το πρόσωπο,το οποίο ταυτοποιεί την Θεοεί-διά μας και μας καθιστά ανθρω-πόθεους ή μικρούς θεούς, όχι μετην έννοια του Νίτσε, αλλά μετην έννοια και αντιληπτική τηςκατά χάριν θέωσής μας, πουστοχάστηκαν οι Πατέρες της Εκ-κλησίας μας και πιο ξεχωριστάο Αγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς,Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης.

Δεν μπορεί κανείς να λογίζε-ται και να είναι Χριστιανός εκτόςΕκκλησίας, επειδή ακριβώς Εκ-κλησία είναι εμπειρία βιωματικήτου όλου Χριστού και της όληςαλήθειας Του, ψηλαφητή στιςμορφές των αγίων. Είναι μια σύ-ναψη σχέσης με τον Χριστό καιμεταξύ μας, η οποία είναι στη-ριγμένη στην αγάπη. Ο Ενας,δηλαδή ο Χριστός, είναι γιαόλους μας, και όλοι μας για τονΕναν.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 20142 Θρησκεία και Πνευματικότητα

Ιδρυτής ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΑΝΗΣ

ΑΝΤΩΝΗΣ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗΣΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ

ΒΕΤΑ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥΒοηθός Εκδότη

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΜΟΥΚΟΣΥπεύθυνος Υλης Ενθέτου

ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥΥπεύθυνη ΠαραγωγήςΑΝΝΑ ΑΓΓΕΛΙΔΑΚΗ

Marketing-Kαλλιτεχνική Διεύθυνση

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1915 FOUNDED 1915

[\NATIONAL�HERALD37-10 30th Street,

Long Island City, N.Y.11101-2614

ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: Δημοκρίτου 1 & Ακαδημίας

Τ.Κ. 106 71

Tel.: (718) 784-5255,

Fax: (718) 472-0510

e-mail: info@ekirikas.com

Του Θεοδώρου Καλμούκου

Το ανά χείρας ειδικό ένθετο με τίτλο«Θρησκεία και Πνευματικότητα» είναι ένα πολύβασικό αλφαβητάρι ή αν προτιμάτε μερικά«στοιχεία πίστης». Προσδοκία και ελπίδα του είναινα αποτελέσουν κεντρίσματα για περαιτέρωεντρύφηση «στου Θεού τα πράγματα καισπουδάγματα».

Να διευκρινίσουμε πως ο τίτλος «Θρησκεία»χρησιμοποιείται εδώ περισσότερο με την ερμηνείακαι την αντιληπτική της «πίστης» με την έννοιατης εμπειρίας της Εκκλησίας και λιγότερο με τηνέννοια της διδαχής ή διάδοσης και μετάδοσης ενόςείδους νοησιαρχικής θρησκευτικήςπληροφόρησης.

Η πίστη ως «σύναψη σχέσης» με τον Θεό κατάτρόπο υπαρκτικό, κι όχι απλά ως ένασυναισθηματικό ψυχολογικό ορμέφυτο για τηνικανοποίηση του νου ή της αναζήτησης για μιακάποια κατανοητή εξήγηση των εσχάτων, αυτούπου συνηθίζουμε να λέμε για «τα πέραν του

τάφου». Αλλωστε, η πίστη είναι εμπειρίαεκκλησιαστική κι όχι απλά ατομική υπόθεση.

Τα θέματα που περιέχονται σ’ αυτή τηναφιερωματική έκδοση ζητήθηκαν κατά καιρούς απόαναγνώστες του «Ε.Κ.» από διάφορα διαμερίσματατης χώρας. Πολλές από τις σκέψεις των άρθρωνεκείνων που είναι καρπός γραφής του υπογράφοντα,έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς σκόρπια σε διάφοραγραψίματα, κι εδώ απλά γίνεται μία απόπειρα πιοσυγκροτημένης και δομημένης παρουσίασης, μεστόχευση πάντοτε την εμπειρική προσέγγιση καικατά τρόπο απλό και εύληπτο.

Εχω την αίσθηση πως είναι sine qua none,δηλαδή εκ των ων ουκ άνευ, η ενσυνείδητηκατανόηση και άρα η υπαρκτική κοινωνία τωνθεμάτων της πίστης, τα οποία γίνονται ζωή.Βέβαια η Εκκλησία παραμένει πάντοτε η πηγή τηςεμπειρικής διδαχής της πίστης, διότι είναι «ο κατ’εξοχήν διδάσκαλος της αληθείας», καθότι ηέκχυση του Αγίου Πνεύματος είναι διηνεκής καιατέλεστη μέσα στην Εκκλησία, την οποία οδηγεί«εις πάσαν την αλήθειαν».

Του π. Αλέξανδρου Σμέμαν

Γιατί πιστεύω; Κοιτάζω μέσα μου, μέσα στις εμπειρίες και στααισθήματά μου και μολοταύτα δεν βρίσκω καμία απάντηση.

Τι σημαίνει ο Θεός για μένα; Ενας τρόπος να ερμηνεύσω τονκόσμο και τη ζωή; ΟΧΙ!

Πρώτον, μου είναι ξεκάθαροπως αυτή η εξήγηση δεν είναι ηπηγή της πίστεως μου σ’ αυτόνκαι δεύτερον πως η πίστη μουστον Θεό δεν «εξηγεί» ορθολο-γιστικά όλα τα μυστήρια και τααινίγματα του κόσμου.

Οχι μια και δύο φορές στηζωή μου έπρεπε να σταθώ στοπλευρό ενός ετοιμοθάνατου παι-διού που έπασχε φρικτά. Καιλοιπόν τι; Θα μπορούσα να υπε-ρασπιστώ ή να δικαιολογήσωαυτούς τους πόνους και τον ίδιοτο θάνατο «θρησκευτικά» καθώς λένε; ΟΧΙ! Μπορούσα μονάχα ναπω ο Θεός είναι εδώ, ο Θεός υπάρχει. Μπορούσα μονάχα να ομο-λογήσω πόσο αδύνατον είναι να μετρήσουμε αυτή την παρουσίαμε τις γεμάτες θλίψη γήινες ερωτήσεις μας.

Οχι φυσικά, η πίστη δεν είναι προϊόν της ανάγκης μου για εξη-γήσεις.

Τότε από πού προέρχεται ή μήπως προέρχεται από τον φόβομου για την τελική εκμηδένιση, από εκείνη την παράφορη και κατ’ουσία εγωιστική εσωτερική επιθυμία να μην εκμηδενιστώ; Οχι,αυτό δεν εξηγεί το γιατί πιστεύω γατί φαίνεται πως οι υποθέσειςγια την μετά θάνατο ζωή και την αθανασία -ακόμα και οι πιο ευ-φυείς φιλοσοφικές υποθέσεις- είναι παιδιάστικης φλυαρίες.

Δεν είναι ότι επιθυμώ την αιώνια ζωή μετά θάνατο ο λόγος πουπιστεύω στον Θεό, το αντίθετο, πιστεύω στην αιώνια ζωή γιατί πι-στεύω στον Θεό.

Προσαγορεύσεις κληρικών - ιερωμένων

Παναγιώτατος: Ο Οικουμενικός Πατριάρχης

Μακαριώτατος: Οι λοιποί Πατριάρχες και Αρχιεπίσκο-ποι Αρχηγοί Αυτοκέφαλων Εκκλησιών.

Σεβασμιώτατος: Οι Μητροπολίτες που διοικούν επαρ-χία.

Θεοφιλέστατος: Οι Επίσκοποι.

Πανοσιώτατος: Οι Αρχιμανδρίτες.

Πανοσιολογιώτατος: Οι Θεολόγοι και λόγιοι Αρχιμανδρίτες.

Οσιώτατος: Οι μοναχοί και ιερομόναχοι.

Οσιολογιώτατος: Οι λόγιοι μοναχοί και ιερομόναχοι.

Αιδεσιμώτατος: Οι έγγαμοι πρεσβύτεροι.

Αιδεσιμολογιώτατος: Οι λόγιοι έγγαμοι πρεσβύτεροι.

Ευλαβέστατος: Οι διάκονοι.

Ιερολογιώτατος: Οι λόγιοι διάκονοι.

Λόγος εισαγωγικός

Γιατί έχομε τους αγίους στην Εκκλησία;

Γιατί πιστεύω;

Το ΚαντήλιΗ λέξη καντήλι προέρχεται

από τη λατινική candela=κερί.Στη χριστιανική Εκκλησία το

Καντήλι τοποθετείται μπροστάστις άγιες εικόνες. Αυτό που το-ποθετείται μπροστά στον Εσταυ-ρωμένο, μέσα στο Ιερό Βήμα,διατηρείται πάντοτε αναμμένοκαι γι’ αυτό λέγεται «ακοίμητο»Καντήλι.

Ενα Καντήλι τοποθετείταιεπίσης στο εικονοστάσι του σπι-τιού και ανάβεται κάθε μέρα,σύμφωνα με την Ορθόδοξο πα-ράδοση.

Μια συνήθεια που διατηρείτον βαθύ χριστιανικό συμβολι-σμό της με το Φως του Χριστούπου φωτίζει κάθε άνθρωπο, πουθερμαίνει την ελπίδα και πουπαρηγορεί και συντροφεύει στιςατέλειωτες ώρες της μοναξιάς.

Το άναμμα του καντηλιούενέχει τον συμβολισμό ότι προ-σφέρεται ως θυσία σεβασμούκαι τιμής προς τον Θεό και τουςΑγίους του. Συμβολίζει επίσης,το φως του Χριστού που φωτίζεικάθε άνθρωπο, καθώς επίσηςσυμβολίζει και το γνωστό πα-ράγγελμα του Κυρίου μας ότιπρέπει να είμαστε, οι χριστιανοί,τα φώτα του κόσμου.

Το έλαιον, το λάδι δηλ. πουκαίει στα καντήλια μας, «τον τουΘεού υπεμφαίνει έλαιον» γρά-φει ο Αγ. Συμεών Θεσσαλονίκης,το έλεος του Θεού που φανερώ-θηκε όταν η περιστερά του Νώεεπέστρεψε στην Κιβωτό για νασημάνει την παύση του κατα-κλυσμού, έχοντας στο ράμφοςτης κλάδο ελαίας, ή όταν ο Ιη-σούς, καθώς επροσηύχετο εκτε-νώς, επότιζε με τους θρόμβουςτου ιδρώτος του την ελιά, κάτωαπό τα κλαδιά της οποίας γονά-τισε την μαρτυρική εκείνη νύ-χτα, στο Ορος των Ελαιών. Βέ-βαια, όλοι ξέρουμε πως απείρωςανώτερος του υλικού φωτισμούείναι ο εσωτερικός, αγιοπνευμα-τικός φωτισμός. Εγραφε λοιπόνο Θεοφόρος Πατήρ Γρηγόριος οΝαζιανζηνός: «Φωτίσωμεν...γλώσσαν» και συμπληρώνει οσχολιαστής του: Επετεύχθη τού-το;

Το λάδι συμβολίζει το άπειροέλεος του Θεού, αλλά και τακανδήλια συμβολίζουν την Εκ-κλησία που είναι μεταδοτικήΘείου ελέους και φωτιστική.Συμβολίζουν βέβαια τους ίδιουςτους αγίους που το Φως τουςέλαμψε, κατά το λόγο του Κυρί-ου, «έμπροσθεν των ανθρώπων,όπως ίδωσι τα καλά έργα και δο-ξάσωσι τον Πατέρα τον εν τοιςουρανοίς».

Υπάρχουν πολλοί λόγοι γιατους οποίους πρέπει οι Ορθόδο-ξοι να ανάβουμε το καντήλιόπως για παράδειγμα για να μαςθυμίζει την ανάγκη για προσευ-χή, για να φωτίζει το χώρο καινα διώκει το σκότος όπου επι-κρατούν οι δυνάμεις του κακού,για να μάς θυμίζει ότι ο Χριστόςείναι το μόνο αληθινό Φως καιη πίστη σε Αυτόν είναι Φως, γιανα μάς θυμίζει ότι η ζωή μαςπρέπει να είναι φωτεινή, για ναμάς θυμίζει ότι όπως το καντήλιαπαιτεί το δικό μας χέρι για ναανάψει έτσι και η ψυχή απαιτείτο χέρι του Θεού, τη Χάρη Τουδηλαδή, για να μάς θυμίζει ότιπρέπει το θέλημά μας να καείκαι να θυσιαστεί για την αγάπηπρος το Θεό κ.ά.

Εννοείται, βέβαια, ότι το λάδιτων καντηλιών πρέπει να είναιελαιόλαδο και μάλιστα όσο τοδυνατόν καλύτερης ποιότητος.Αλλωστε ο Κύριος προσευχήθη-κε στον κήπο των Ελαιών και οναός με τα κανδήλια μετατρέ-πεται σε νέο κήπο και ελέους(λαδιού) και Ελέους Θεϊκού Τολάδι τους μας θυμίζει την ευ-σπλαχνία του Θεού και το φωςτους στη ζωή μας, που πρέπεινα είναι φωτεινή και άγια.

Η φωτοχυσία του ναού συμ-βολίζει το θείο φως της παρου-σίας του Θεού που φωτίζει τιςκαρδιές όχι μόνο των νεοφώτι-στων αλλά και όλων των χρι-στιανών. Ο Κύριος φανέρωσεαυτή τη μεγάλη αλήθεια για τονεαυτό Του με τα ακόλουθα λό-για: «Εγώ ειμί το φως του κό-σμου» (Ιωάν.8/η: 12). Είναι φωςόχι μόνο λόγω της φωτεινής δι-δασκαλίας Του, αλλά κυρίως λό-γω της φωτεινής παρουσίας Του.Αυτό επιβεβαιώνεται κυρίως απότη θαυμαστή ΜεταμόρφωσήΤου, όπου «έλαμψε το πρόσω-πον αυτού ως ο ήλιος, τα δε ιμά-τια αυτού εγένετο λευκά ως τοφως» (Ματθ.17/ιζ: 2).

Στο Σύμβολο της Πίστεως οΥιός του Θεού παρουσιάζεται ως«φως εκ φωτός». Στην ακολου-θία του Εσπερινού επίσης ουμνογράφος παρουσιάζει τονΚύριο ως «φως ιλαρόν». Και οιχριστιανοί με τα μυστήρια τηςΕκκλησίας και τον πνευματικότους αγώνα μπορούν να δε-χθούν το φως της χάριτος τουΑγίου Πνεύματος και να το ακτι-νοβολούν με τη ζωή τους.

Στην «επί του όρους» ομιλίαο Κύριος συμβουλεύοντας τουςμαθητές Του είπε: «Υμείς έστετο φως του κόσμου.... ούτω λαμ-ψάτω το φως υμών έμπροσθεντων ανθρώπων, όπως ίδωσινυμών τα καλά έργα και δοξάσω-σι τον πατέρα υμών τον εν τοιςουρανοίς» (Ματθ 5/ε: 14-16).(Δηλαδή: Εσείς είστε το φως τουκόσμου... έτσι να λάμψει το φωςσας μπροστά στους ανθρώπουςγια να δουν τα καλά σας έργακαι να δοξάσουν τον πατέρα σαςτον επουράνιο). Εδώ φαίνεται

καθαρά ότι το φως των μαθητώντου Χριστού είναι τα καλά έργατης αγιοπνευματικής ζωής τους.Οι άγιοι στην άλλη ζωή θα ομοι-άσουν με τον Κύριο, θα γίνουν«θεοί κατά χάριν». Αυτό το εκ-φράζει ο Κύριος καθαρά με ταπροφητικά λόγια Του: «Τότε οιδίκαιοι εκλάμψουσιν ως ο ήλιοςεν τη βασιλεία του πατρός αυ-των» (Ματθ. 13/ιγ: 43).

Το ΚερίΚαι το κερί επίσης συμβολίζει

το Φως του Χριστού, τη φλόγατης πίστεως.

Πίσω από το άναμμα του κε-ριού κρύβεται βαθύτατος συμ-βολισμός. Ο Συμεών Θεσσαλο-νίκης μας λέγει ότι το κερί πουανάβουμε έχει έξι συμβολι-σμούς:

Συμβολίζει την καθαρότητατης ψυχής μας, γιατί είναι κατα-σκευασμένο από καθαρό κερίμέλισσας.

Επίσης την πλαστικότητα τηςψυχής μας, μια και εύκολα πάνωτου μπορούμε να χαράξουμεο,τιδήποτε.

Ακόμη την Θεία Χάρη, επει-δή το κερί προέρχεται από ταάνθη που ευωδιάζουν.

Επιπλέον συμβολίζει την θέ-ωση, στην οποία πρέπει να φθά-σουμε, επειδή το κερί ανακα-τεύεται με τη φωτιά και της δίνειτροφή.

Και το φως του Χριστού επί-σης δείχνει, καθώς καίει και φω-τίζει στο σκοτάδι.

Και τέλος συμβολίζει τηναγάπη και την ειρήνη που πρέ-πει να χαρακτηρίζουν κάθε χρι-στιανό, επειδή το κερί καίγεταιόταν φωτίζει, αλλά και παρηγο-ρεί τον άνθρωπο με το φως τουμέσα στο σκοτάδι.

Ανάβοντας κερί πρέπει να θυ-μόμαστε ότι πρέπει να ζούμε μέ-σα στο φως που πήραμε με τηνβάπτισή μας. Γι’ αυτό τη βάπτισητην ονομάζουμε και Φώτισμα.Γι’ αυτό και στη διάρκεια της βα-πτίσεως κρατάμε αναμμένες λα-μπάδες. Το φως αυτό είναι τοπυρ της Πεντηκοστής, το φωςτου Αγίου Πνεύματος. Και τοφως αυτό ανανεώνεται μέσα μαςστην ψυχή μας, κάθε φορά πουσυμμετέχουμε στη Θεία Λει-τουργία και κάθε φορά που κοι-νωνούμε και προσευχόμαστε. Γι’αυτό στο τέλος κάθε Θείας Λει-τουργίας ψάλλουμε: «Είδομεν τοφώς το αληθινόν, ελάβομενΠνεύμα επουράνιον, εύρομενπίστιν αληθή αδιαίρετον Τριάδαπροσκυνούντες».

Το φως του Ναού όμως, πρέ-πει να πούμε, σώζει καλύτερατους συμβολισμούς του και βοη-θεί και την ψυχή να κατανυχθείόταν είναι φυσικό, όπως στα πε-ρισσότερα από τα μοναστήριαμας, δηλαδή αποτελούμενο απόκεριά και κανδήλια που καίνεκαι όχι τεχνητό που προέρχεταιδηλ. από ηλεκτρικό ρεύμα.

Τα κ ε ρ ι ά όπως και το λ ά δι είναι μία προσφορά προς τονΘεό από αυτά τα υλικά αγαθάπου ο ίδιος μάς δίνει (τα Σα εκτων Σων) και συμβολίζουν ταμεν κεριά το εύπλαστο και μα-λακό της ψυχής αλλά και τηνενωτική δύναμη του αγίουΠνεύματος διότι τα κεριά κατα-σκευάζονται, έτσι τουλάχιστονθα έπρεπε, από το αγνό κερίπου φτιάχνει η μέλισσα, η οποίαγια να παρασκευάσει το κερί μα-ζεύει τη γύρη από διάφορα λου-λούδια. Για το λόγο αυτό το κερίμάς θυμίζει και την εργατικότη-τα της μέλισσας αλλά και το γε-γονός ότι μαζεύει ό,τι καλό καιαπορρίπτει ό,τι ρυπαρό. Θυμίζειεπίσης το κερί τον τρόπο με τονοποίο το Πυρ, η Θεότητα δηλα-δή, ενώνεται με την εύπλαστηψυχή και τη μαλακώνει αλλά καιτη φωτίζει και την ίδια και όλουςόσοι έρχονται σε κοινωνία μαζίτης.

Το κερί, καθώς καίγεται, φω-τίζει το περιβάλλον του. Ετσι καιο συνειδητός χριστιανός, ότανθυσιάζεται για την αγάπη τουΘεού, φωτίζει τους συνανθρώ-

πους του και τους δείχνει τονδρόμο της σωτηρίας.

Οταν ο πιστός εισέρχεταιστον ναό, πρέπει να ανάβει στομανουάλι ένα κερί για τους ζώ-ντες κι ένα κερί για τους τεθνε-ώτες συγγενείς και γνωστούςτου. Εάν όμως κάποιοι από τουςζώντες έχουν ιδιαίτερα προβλή-ματα, τότε καλό είναι να ανά-βουμε κερί για τον καθένα ξε-χωριστά. Το άναμμα του κεριούπρέπει πάντοτε να συνοδεύεταιμε λόγια προσευχής. Για τουςζώντες θα ζητάμε το έλεος καιτην προστασία του Θεού, ενώγια τους τεθνεώτες τη θεία ευ-σπλαχνία και αιώνια σωτηρίατους.

Το αγνό κερί που παράγεταιαπό παρθένες μέλισσες συμβο-λίζει την ανθρώπινη φύση τουΧριστού η οποία προήλθε απότην πάναγνη και παρθένο Μα-ριάμ. Το τρικέρι του επισκόπουσυμβολίζει την Αγία Τριάδα,ενώ το δικέρι τις δύο φύ-σεις του Χριστού. Τα κεριάή οι λαμπάδες που ανά-βουμε στη Βάπτιση συμ-βολίζουν το πνευματικόφως που λαμβάνει ο νεο-φώτιστος. Τα κεριά τηςκηδείας, του τάφου και τωνμνημοσύνων συμβολίζουντο φως του Χριστού, στοοποίο ευχόμεθα να εισέλθει οαποθανών. Ο Πολυέλαιος συμ-βολίζει την θριαμβεύουσα Εκ-κλησία των Ουρανών. Τα κεριάή τα κανδήλια του συμβολίζουντους αγίους. Στις μεγάλες γιορ-τές στις Ιερές Μονές σείουν τονΠολυέλαιο, για να φανε-ρώσουν ότι και οι άγιοιστα επουράνια συνεορ-τάζουν και συγχορεύ-ουν με την επίγεια Εκ-κλησία του Χριστού.

Το ΘυμίαμαΘυμίαμα καλείται από τα αρ-

χαία χρόνια το αρωματικό ρε-τσίνι ή το κόμμι που βγαίνει απότις τομές στον κορμό του δέ-ντρου λίβανος εξ ου και λιβάνι.Στο σπίτι καλό είναι να προσφέ-ρεται θυμίαμα τακτικά και νασυνοδεύεται πάντοτε με κάποιαπροσευχή. Οι πνευματικοί συμ-βολισμοί του θυμιάματος είναι:

1. Το θυμίαμα εν πρώτοιςσυμβολίζει την προσευχή, πουανεβαίνει προς τον θρόνον τουΘεού. «Κατευθυνθήτω η προ-σευχή μου ως θυμίαμα ενώπιόνΣου...».Είναι η ορμή της ψυχήςπρος τα άνω. Και ταυτόχρονασυμβολίζει και την ζέουσαν επι-θυμία μας να γίνει η προσευχήμας δεκτή «εις όσμήν ευωδίαςπνευματικής». Γράφει ο ιερόςΧρυσόστομος «Ωσπερ το θυμία-μα και καθ’ εαυτό καλόν και ευ-ώδες, τότε δε μάλιστα επιδεί-κνυται την ευωδίαν, όταν ομι-λήση τω πυρί. Ούτω δε και η ευ-χή καλή μεν καθ’ εαυτήν, καλ-λίων δε και ευωδεστέρα γίνεταιόταν μετά και ζεούσης ψυχήςαναφέρηται, όταν θυμιατήριονη ψυχή γένηται και πυρ ανάπτησφοδρόν». Γι’ αυτό και πρέπει,όταν προσεύχεται κανείς, καλόνείναι να καίει θυμίαμα στο σπί-τι.

2. Συμβολίζει ακόμη τιςγλώσσες πυρός της Αγ. Πεντη-κοστής, όταν ο Κύριος εξαπέ-στειλε στους Μαθητές Του τοΠανάγιό Του Πνεύμα «εν είδειπυρίνων γλωσσών». Στην ευχήπου λέγει ο ιερεύς, όταν ευλογείτο θυμίαμα στην Πρόθεση, ανα-φέρει «Θυμίαμά Σοι προσφέρο-μεν Χριστέ ο Θεός εις οσμήν ευ-ωδίας πνευματικής, ο προσδε-ξάμενος εις το υπερουράνιόνΣου θυσιαστήριον, αντικατάπεμ-ψον ημίν την χάριν του Παναγί-ου Σου Πνεύματος». Με το θυ-μίαμα δηλ. ζητούμε από τον Κύ-ριο να μάς στείλει την αγιοπνευ-ματικήν Του χάρι. Γι’ αυτό καιοι πιστοί, όταν τους θυμιάζει οΙερεύς, κλίνουν ελαφρώς την κε-φαλή σε δείγμα αποδοχής τηςχάριτος αυτής. Ο Αγ. ΣυμεώνΘεσσαλονίκης ερμηνεύει ωςεξής την σημασίαν του θυμιά-ματος: «Δηλοί την απ’ ουρανούχάριν και δωρεάν εκχυθείσαν τωκόσμω διά Ιησού Χριστού και ευ-ωδίαν του Πνεύματος και πάλινεις τον ουρανόν δι’ αυτού ανα-χθείσαν».

3. Το ευώδες θυμίαμα συμ-βολίζει εξ άλλου και τον αίνον,που απευθύνεται προς τον Θεό.Η καύση του θυμιάματος σημαί-νει τη λατρεία και τον εξιλασμό.Το δε ευχάριστο συναίσθημα,που δημιουργείται από το άρω-μα του θυμιάματος σε όλο τοχώρο του Ι. Ναού, σημαίνει τηνπλήρωση της καρδιάς μας απότη θεία ευαρέστηση, που είναιο καρπός της αγάπης μας προςτο Θεό. Στην περίπτωση αυτήκάθε πιστός μετατρέπεται σε

«ευωδίαν Χριστού».4. Το δε θυμιατήριον, όπου

καίγονται τα κάρβουνα και το-ποθετείται το θυμίαμα, συμβο-λίζει την κοιλίαν της Θεοτόκου,η οποία δέχθηκε στα σπλάχνατης σωματικώς την Θεότητα,που είναι «πυρ καταναλίσκον»χωρίς να υποστή φθοράν ή αλ-λοίωση. Κατά τον άγιο Γερμανό,Πατριάρχη Κων/λεως «Ο θυμια-

τήρ υποδεικνύει τηνανθρωπότητα του

Χριστού, το πυρτην θεότητακαι ο ευώ-δης καπνόςμηνύει την

ευωδία τουΑγίου Πνεύμα-τος προπορευ-

ομένην». Καιαλλού «Η

γα-

στήρ του θυμιατηρίου νοηθείηαν ημίν η ηγιασμένη μήτρα τηςΘεοτόκου φέρουσα τον θείονάνθρακα Χριστόν εν ώ κατοικείπαν το πλήρωμα της θεότητοςσωματικώς. Διό και την οσμήντης ευωδίας αναδίδωσιν ευωδιά-ζον τα σύμπαντα». Με απλά λό-για και ο Αγιος Κοσμάς ο Αιτω-λός περιγράφει αυτόν τον συμ-βολισμόν, λέγοντας «Το θυμιατόσημαίνει την Δέσποινα, την Θε-οτόκο. Οπως τα κάρβουνα είναιμέσα στο θυμιατό και δεν καίε-ται, έτσι και η Δέσποινα η Θεο-τόκος εδέχθηκε τον Χριστόν καιδεν εκάηκε, αλλά μάλιστα εφω-τίσθηκε.

Με το θυμίαμα που προσφέ-ρουμε την ώρα της προσευχήςυποβοηθείται η ανάταση τηςψυχής προς τα υψηλά «άνωσχώμεν τας καρδίας». Οπως τοθυμίαμα θερμαινόμενο στον άν-θρακα ανέρχεται προς τα άνωευωδιάζοντας το περιβάλλον,έτσι και η ψυχή του πιστού μεθερμή πίστη πρέπει να πτερου-γίζει προς τα άνω μυροβλύζου-σα, απαγγιστρωμένη από τις υλι-κές μέριμνες. Η βάση του θυμια-τηρίου υποδεικνύει την ανθρω-πότητα του Χριστού, η φωτιάτην θεότητά Του και ο ευώδηςκαπνός μάς «πληροφορεί» τηνπροπορευόμενη ευωδία του Αγί-ου Πνεύματος.

Ο Μωυσής υπακούονταςστον Θεό κατασκεύασε και το-ποθέτησε στη Σκηνή του Μαρ-τυρίου Θυσιαστήριο του Θυμιά-ματος (Εξοδ. 30: 1-10). Ο τρό-πος παρασκευής του Θυμιάμα-τος διδάχθηκε από τον ίδιο τονΚύριο (Εξοδ. 30: 34-36). Η προ-σφορά Θυμιάματος στην ΠαλαιάΔιαθήκη αποτελούσε εντολή τουΘεού. Επρεπε να προσφερθείΘυμίαμα στην αρχή της ημέρας

το πρωί και το βράδυ με τοάναμμα των Λύχνων (Εξοδ.30: 7-8).

Αυτή η καλή συνήθειαμεταφέρθηκε και στηχριστιανική λατρεία.Ιδιαίτερα προσφέρεταιΘυμίαμα στον Εσπερι-νό με το ιλαρό φως τηςδύσεως του Ηλίου και

στο ψάλσιμο του δεύτε-ρου στίχου του 140 Ψαλμού,

όπου ψάλλεται το «κατευθυν-θήτω η προσευχή μου ως θυ-μίαμα ενώπιόν σου». Παρα-καλούμε τον Κύριο να ανεβείη προσευχή μας προς τον θρό-

νο Του, όπως ανεβαίνει το ευ-ωδιαστό Θυμίαμα προς τον ου-ρανό.

Το λατρευτικό αυτό μέσο δη-μιουργεί κατανυκτικό κλίμα

προσευχής και ελκύει την αγια-στική χάρη του Θεού. Η ευλογίατου Θυμιάματος κατά την τελε-τή της Προσκομιδής δείχνει κα-θαρά τη μεγάλη ωφέλεια, πουπροξενείται στους εκκλησιαζό-μενους από την προσφορά τουΘυμιάματος. Λέει χαρακτηριστι-κά εκεί ο ευλογών λειτουργός:«Θυμίαμά σοι προσφέρομεν,Χριστέ ο Θεός ημών, εις οσμήνευωδίας πνευματικής ό προσδε-ξάμενος εις το υπερουράνιόνσου θυσιαστήριον, αντικατάπεμ-ψον ημίν την χάριν του παναγί-ου σου Πνεύματος». (Δηλαδή:Θυμίαμα σ’ Εσένα προσφέρου-με, Χριστέ Υψιστε Θεέ, ως οσμήευωδίας πνευματικής αυτό,αφού δέχθηκες στο υπερουρά-νιό Σου Θυσιαστήριο, στείλε πί-σω σε μας τη χάρη του παναγίουΣου Πνεύματος). Εκπληξη προ-καλεί το ότι τα ίδια λόγια περί-που χρησιμοποιεί ο λειτουργόςκαι για την προσφορά των Τι-μίων Δώρων στη Θεία Λειτουρ-γία: «Οπως ο φιλάνθρωπος Θεόςημών, ο προσδεξάμενος αυτά ειςτο άγιον και υπερουράνιον καινοερόν αυτού θυσιαστήριον ειςοσμήν ευωδίας πνευματικής,αντικαταπέμψη ημίν την θείανχάριν και την δωρεάν του ΑγίουΠνεύματος, δεηθώμεν». (Δηλα-δή: Με σκοπό ο φιλάνθρωποςΘεός μας, που δέχθηκε αυτά στοάγιο και υπερουράνιο και πνευ-ματικό Του Θυσιαστήριο ωςοσμή ευωδίας πνευματικής, ναστείλει πίσω σε μας τη θεία χάρηκαι τη δωρεά του Αγίου Πνεύ-ματος, ας παρακαλέσουμε).

Οταν ο λειτουργός θυμιάζειτους πιστούς, αυτοί πρέπει ναπροσκυνούν ευλαβικά προσδο-κώντας την ευλογία και τη χάρητου Θεού. Οταν ο λειτουργόςθυμιάζει τις εικόνες των αγίων,επιζητεί τις μεσιτικές προσευχέςτους προς τον Κύριο για βοήθειατων μελών της στρατευομένηςΕκκλησίας. Δυστυχώς Πολλοίχριστιανοί, όταν τους θυμιά οΙερεύς, παραμένουν ακίνητοι(σαν κολώνες). Και τούτο,ασφαλώς, λόγω άγνοιας! Η μι-κρή υπόκλιση είναι δείγμα ότισυμμετέχουμε στα τελούμενακαι μία ανταπόκριση στοιχειώ-δους ευγένειας προς τον λει-τουργό που προσεύχεται γιαμάς!

Πηγές άντλησης απάντησης:h t t p : / / w w w . a l o p s i s . g r / ,http://www.phys.uoa.gr/~nektar/, http://www.oodegr.com/, Εγκύ-κλιος Η’ Αρχιεπισκόπου Αθηνώνκαι πάσης Ελλάδος, Χριστοδούλου11/10/01

3ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2014 Θρησκεία και Πνευματικότητα

Ο Δημήτριος Ντάλιας δραστηριοποιείται στην τέχνη από μικρό

παιδί, πενήντα ολόκληρα χρόνια. Δημιουργεί αθάνατα καλλιτεχνικά

δημιουργήματα ορθόδοξης χριστιανικής λατρείας με ομορφιά και

πνευματικότητα τα οποία αποπνέουν το άρωμα της βυζαντινής

τέχνης και της ορθόδοξης βυζαντινής παράδοσης και σηματοδοτούν

την υψηλή τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας όπως ιερές λειψανοθήκες,

αρτοφόρια, κανδήλια, πολυελαίους, μανουάλια, ιερά δέντρα, άγια

ποτήρια, περίτεχνες επενδύσεις ιερών εικόνων, εγκόλπια, και

δεκάδες άλλα λειτουργικά σκεύη και αντικείμενα.

Η έκθεση του δημιουργού Δημ. Ντάλια είναι στην Αθήνα-

Σύνταγμα στην οδό Αγ. Φιλοθέης 4

τηλ.2103247001 web site www.dalias.gr

email: daliasart@yahoo.gr

Καντήλι, Κερί, Θυμίαμα: Ποια η σημασία και οι συμβολισμοί τους;

Του Θεοδώρου Καλμούκου

Ο Αγιος Νεκτάριος είναι απότους πλέον νεοφανείς Αγίους τηςΕκκλησίας μας. Εχει χαρακτηρι-στεί και σωστά θαρρώ ως ο Αγιοςτου εικοστού αιώνα. Είναι εξαι-ρετικά ενδιαφέρουσα ζωή τουΑγίου Νεκταρίου, δεν θα εκτα-θούμε πολύ αλλά απλά θα επι-χειρήσουμε ένα πολύ σύντομοιχνηλάτημα.

Γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίουτου 1846 και ονομαζόταν Ανα-στάσιος. Οι γονείς του ονομάζο-νταν Δήμος και Βασιλική Κεφα-λά. Ο Νεκτάριος από μικρόςήταν συνετός και πολύ γαλήνιοςκαι του άρεσε αντί να παίζει μετους συνομηλίκους του να μα-θαίνει απ’ έξω ψαλμούς καιύμνους. Στην ηλικία των 14 χρό-νων πήγε στην Κωνσταντινού-πολη όπου κάποιος συγγενήςτου τον προσέλαβε υπάλληλοστο κατάστημά του. Επειτα απόλίγο διάστημα προσελήφθη ωςπαιδονόμος σ’ ένα σχολείο πουλειτουργούσε στο Μετόχι τουΠαναγίου Τάφου. Εκεί δίδασκεστις μικρές τάξεις, ενώ ο ίδιοςδιδασκόταν στις μεγαλύτερες.

Σε ηλικία 20 ετών πήγε στη Χίοόπου διορίστηκε δάσκαλος στοχωριό Λυθί. Εμεινε εφτά χρόνιακαι δίδασκε μικρούς και μεγά-λους. Σε ηλικία 30 ετών, το έτος1876 έγινε Μοναχός και πήρετο όνομα Λάζαρος, στο Μονα-στήρι των Αγίων Πατέρων, όπουέμεινε τρία χρόνια διότι ο Μη-τροπολίτης Χίου Γρηγόριος τονχειροτόνησε Διάκονο και τουέδωσε το όνομα Νεκτάριος.

Διάβαζε μόνος του θεολογικάβιβλία, αλλά ο πόθος της καρδιάςτου ήταν να κάνει Θεολογικέςσπουδές, πλην όμως δεν υπήρ-χαν τα απαραίτητα οικονομικάμέσα. Μια μέρα τον κάλεσε ο Ιω-άννης Χωρέμης, ένας εκ των πλέ-ον πλουσίων της Χίου και του εί-πε ότι πληροφορήθηκα π. Νε-κτάριε ότι θέλεις να σπουδάσειςΘεολογία. Θέλω να σε συγχαρώγι’ αυτή σου την επιθυμία και νασου πω ότι θα αναλάβω όλα σουτα έξοδα. Πήγε στην Αθήνα λοι-πόν και ενώ είχε αποπερατώσειτις Γυμνασιακές του σπουδές καιετοιμαζόταν να μπει στη Θεολο-γική Σχολή, πέθανε ο ευεργέτηςτου ο Ιωάννης Χωρέμης, οπότεο Νεκτάριος βρήκε καταφύγιο

στο Πατριαρχείο της Αλεξανδρεί-ας στην Αίγυπτο, όπου ο Πα-τριάρχης Σωφρόνιος τον πήρευπό την προστασία του, εκτίμη-σε την φιλομάθεια και τα χαρί-σματά του και το 1882 τον έστει-λε στην Αθήνα για να σπουδάσειΘεολογία. Οταν τελείωσε επέ-στρεψε στην Αίγυπτο και χειρο-τονήθηκε σε Πρεσβύτερο, ενώμέσα σε τρία χρόνια έγινε Μη-τροπολίτης Πενταπόλεως καιδιορίσθηκε Πατριαρχικός Επί-τροπος στο Κάιρο.

Οι πάντες θαύμαζαν την ευ-ρυμάθεια και την δύναμη τουλόγου και της γραφίδας του Νε-κταρίου και άρχισαν να λέγουνπως ιδού ο πιο άξιος και κατάλ-ληλος να γίνει Πατριάρχης Αλε-ξανδρείας. Η φήμη του μεγάλω-νε καθημερινώς, αφού κάποιαχαρίσματα και στοιχεία δεν μπο-ρούν να αποκρυφτούν από τιςπροσωπικότητες των ανθρώπων.Οταν μιλούσε ο Νεκτάριος δενακουγόταν ούτε ανάσα, διότιόλοι ήταν απορροφημένοι απότα νοήματα, την δομή και τηνέκφραση του λόγου του. Η διαρ-κώς αυξανόμενη φήμη του Μη-τροπολίτη Νεκταρίου προκάλε-σε την ζήλια και τον φθόνο αρ-κετών αυλοκολάκων κληρικώνόλων των βαθμίδων, οι οποίοιπεριέβαλλαν τον υπέργηρο τότεΠατριάρχη Σωφρόνιο, τον οποί-ον έπεισαν ότι ο Νεκτάριος επο-φθαλμιούσε να πάρει το θρόνοτου, οπότε έδωσε εντολή να

απομακρυνθεί από την Εκκλη-σία της Αλεξάνδρειας στις 3Μαΐου του 1890.

Πρόκειται για τα ανθρώπινα,τα οποία υπήρχαν και υπάρχουνστο ιερατείο ακόμα και σήμερα.Απλά ας θυμηθούμε τον ιερόΧρυσόστομο, ο οποίος συνήθιζενα λέγει πως πιο πολύ από τουςεχθρούς φοβόταν τους συνεπι-σκόπους του. Ο Νεκτάριος ειρη-νικός και γαλήνιος καθώς ήτανπήγε αποχαιρέτησε τον Πα-τριάρχη και έφυγε για την Αθή-να, με απώτερο σκοπό να μετα-βεί στο Αγιο Ορος για να περά-σει εκεί την υπόλοιπη ζωή του.Πολλοί όμως τον παρακάλεσαννα μείνει μέσα στον κόσμο καινα ωφελήσει με το κήρυγμά του,ανάμεσά τους ήταν και ο Μη-τροπολίτης Πατρών Δαμασκη-νός.

Διορίστηκε ιεροκήρυκας στηνΕύβοια το 1891 όπου έμεινεδυόμισι χρόνια. Το 1894 τουπουργείο Παιδείας τον διόρισεΔιευθυντή στη Ριζάρειο ΙερατικήΣχολή στην Αθήνα, όπου κατά-κτησε την αγάπη και την εκτί-μηση όλων, σπουδαστών και κα-θηγητών. Η απλότητά του εντυ-πωσίαζε τους πάντες. Είχε αρ-ρωστήσει η κυρία η οποία κα-θάριζε τα κτίρια της Σχολής καιγια να μη χάσει την εργασία τηςόταν θα γινόταν καλά, σηκωνό-ταν τα μεσάνυχτα ο Νεκτάριοςόντας Επίσκοπος και Διευθυντήςτης Σχολής και καθάριζε ο ίδιος.

Το 1908 παραιτήθηκε από τηΡιζάρειο Σχολή, πήγε στο νησίτης Αίγινας και ανήγειρε Μονα-στήρι, όπου έμεινε εκεί ως πνευ-ματικός πατέρας. Αρρώστησεόμως και υπέφερε από πόνουςκυστίτιδας. Αρνιόταν να πάει σεγιατρό και νοσοκομείο, αλλά τε-λικά πείσθηκε και μπήκε στοΑρεταίειο Νοσοκομείο στηνΑθήνα όπου νοσηλεύθηκε πενή-ντα μέρες και τέλος στις 8 Νο-εμβρίου του 1920 έφυγε για τηνάλλη χώρα, σε ηλικία 74 ετών.Λίγη μόλις ώρα μετά την εκπνοήτου και ενώ το σκήνωμά τουήταν στο κρεβάτι του νοσοκο-μείου μία έντονη ευωδία προερ-χόταν από αυτό.

Ενταφιάσθηκε στο Μοναστή-ρι του στην Αίγινα. Επειτα απόπέντε μήνες που οι Μοναχές θέ-λησαν να οικοδομήσουν μαρμά-ρινο τάφο, όταν άνοιξαν τον τά-φο βρέθηκαν μπροστά στο εξαί-σιο θέαμα, το σκήνωμα του Νε-κταρίου ήταν ανέπαφο καιάφθαρτο, δηλαδή δεν είχε λιώ-σει, ενώ εξακολουθούσε να ευ-ωδιάζει, πράγμα το οποίο θεω-ρήθηκε ως πρώτο σημάδι αγιό-

τητας. Το ενταφίασαν και πάλι,αλλά και έπειτα από τρία χρόνιαπου άνοιξαν τον τάφο όπως μά-λιστα συνηθίζεται, και πάλι τοσώμα του Νεκταρίου ήταν ανέ-παφο. Ο τότε ΑρχιεπίσκοποςΑθηνών Χρυσόστομος είπε στιςΜοναχές να το ενταφιάσουν καιπάλι και να ανοίξουν τον τάφοέπειτα από εφτά χρόνια. Κι έτσιη ανακομιδή των λειψάνων τουέγινε στις 2 Σεπτεμβρίου του

1953.Ελαβε την προσωνυμία θαυ-

ματουργός λόγω ακριβώς τωνάπειρων θαυμάτων που έκανε οΧριστός μέσω εκείνου, διότι οΧριστός είναι η πηγή και ο εκτε-λεστής των θαυμάτων.

Οι αγιοποιήσεις και οι αγιο-φάνειες συνεχίζονται σε κάθεχρόνο και κάθε εποχή. Οπως εί-δαμε, ο Νεκτάριος είναι ο Αγιοςπου έζησε στον αιώνα μας.

ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 - ΚΥΡΙΑΚΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 20144 Θρησκεία και Πνευματικότητα

Του πατρός Λίβυου

Ανθρωπος του Θεού δεν δη-λώνεις αλλά φαίνεσαι. Εχουμεκουραστεί από τους δήθεν. Απόαυτούς που αυτοπροβάλλονταιέστω και «ταπεινώ τω τρόπω».Αυτούς που πίσω από το χαμό-γελο κρύβουν ακονισμένα γιακατάκριση και «ιερές» μάχες, δό-ντια.

Ολους αυτούς που χρησιμο-ποιούν την εκκλησία για να δια-μορφώσουν ένα προφίλ πνευ-ματικότητας ώστε να εξασφαλί-σουν την αίσθηση δύναμης πουδεν βρήκαν στον κόσμο.

Στην εκκλησία δεν σώζεται οισχυρός, ο τέλειος, ο καπάτσος,ο καταφερτζής, εκείνος που τακατάφερε, που νίκησε, που εξυ-ψώθηκε, αλλά εκείνος που τα-πεινώθηκε, που πόνεσε, που δυ-σκολεύτηκε, που ταλαιπωρήθη-κε, λαβώθηκε και στην αγάπηαναστήθηκε.

Η Εκκλησία ανήκει στους τα-πεινούς αυτού του κόσμου, σεαυτούς που ζουν στα αζήτητατης εξουσίας και της δύναμης.Των υπαρξιακά λαβωμένων, ψυ-χικά κουρελιασμένων, εκείνωνπου έγλειψαν τα πατώματα τηςπροσωπικής τους μοναξιάς καιοδύνης και αισθάνθηκαν τηνολική απογύμνωση της υπάρξε-ώς τους.

Κουραστήκαμε και πολλέςφορές λυγίσαμε, κλάψαμε καιπενθήσαμε για μια παραχάραξηκαι παραμόρφωση του εκκλη-σιαστικού ήθους και της χριστια-νικής κατανόησης, που κρατά τοπερικάλυμμα της παραδόσεωςκαι χάνει με υπαρξιακά εκκω-φαντικό ήχο την ουσία της χρι-στιανικής ζωής.

Για όλους εκείνους που βα-πτίζουν αρετές τα πάθη και τιςκακίες τους. Αυτούς που ζουντην κατά Χριστώ ζωή με σκοπόκαι στόχο, δίχως αγάπη, έρωτακαι ελευθερία. Που περιμένουνπάντα κάτι να πάρουν, που αι-σθάνονται ότι κάποιος πάντατους χρωστά.

Δεν είναι χριστιανικά στήθη

αυτά που μετρούν τι δίνουν καιτι παίρνουν, μα εκείνα που αγα-πούν δίχως να περιμένουν.

Δεν είναι χριστιανή ψυχήεκείνη που νιώθει αυτοδικαιω-μένη και ναρκισσιστικά ολοκλη-ρωμένη στην ζάλη της αρετήςκαι της θρησκευτικής δικαίωσήςτης. Ο χριστιανός δεν είναι δι-καιωμένος, αλλά αγαπητικά σω-σμένος. Η σωτηρία του, είναικαρπός αγάπης, και όχι κατορ-θωμάτων. Αίσθηση και εμπειρίαότι κάποιος με αγαπάει πολύ κιας έχω τα χάλια μου, κι ας είμαιαδύναμος και ας μην έχω τίποτενα καυχηθώ πέραν της αγάπηςτου Θεού.

Ο παράδεισος δεν είναι κα-τάκτηση αλλά δωρεά. Είναι καρ-πός σχέσης και όχι κατάκτησηισχυρών και υψηλών θρησκευ-τικών επιδόσεων.

Δεν σώζομαι επειδή κάτισπουδαίο έκανα, αλλά επειδήκάποιον αγάπησα και με αγάπη-σε.

Οσο και αν το δηλώσεις, άν-θρωπος του Θεού, δεν θα γίνεις,εάν η χαρά και η ειρήνη δεν κα-τακλύσουν την ύπαρξή σου. Αςκάνουμε όσες νηστείες θέλουμε,αγρυπνίες και προσευχές, αςέχουμε Γέροντα τον πιο γνωστόπνευματικό της Ορθοδοξίας, αςβγάλουμε όσες φωτογραφίες θέ-λουμε με στάρετς και οσίους, ηχάρις δεν θα έρθει εάν δεν στα-ματήσουμε να την ζητούμε μετην εσωτερική αδιάγνωστη πολ-λές φορές σκοπιμότητα, να κτί-σουμε την εικόνα μας, το αυτο-είδωλό μας, το εγωιστικό θρη-σκευτικό προφίλ μας. Για να αι-σθανθούμε ότι κάτι καταφέραμεκαι κάποιοι είμαστε.

Η χάρις δεν εκβιάζεται, ούτεεξαγοράζεται, δωρίζεται και εκ-χέεται αγαπητικά στους ταπει-νούς, αφανείς, πληγωμένους καιαγαπητικά στραμμένους προςτον Θεό. Εκείνους που απογυ-μνώθηκαν και ξαρματώθηκαναπό όλες τις αυταπάτες του κό-σμου, όλες τις δυνάμεις καιεξουσίες, από όλα τα είδωλαακόμη και το ίδιου τους του εαυ-τού.

Γνωριμία με τον Αγιο Νεκτάριο τον θαυματουργό

Ανθρωπος του Θεού δενδηλώνεις αλλά φαίνεσαι....

Κατασκευή και Εμπόριο

Ξυλόγλυπτων Εκκλησιαστικών Ειδών

28ης�ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ�67�ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ,�ΑΘΗΝΑ,�13231ΤΗΛΕΦΩΝΟ:�210.5025.190,�6978.519.619

www.leggas.gr�•�athanasios@leggas.gr

Αθανάσιος Γ. ΛέγγαςΕκκλησιαστικά Ξυλόγλυπτα