ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ - Hellenic Seaways...Τα καθαρά αποτελέσματα της Μητρικής διαμορφώθηκαν σε κέρδη ύψους €

Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις χρήσης 2016

ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ

Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία

Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις για τη χρήση 2016 (01/01/2016 – 31/12/2016)

Σε ενοποιημένη και ατομική βάση

Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ)

Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις χρήσης 2016 (ποσά σε χιλιάδες Ευρώ εκτός εάν αναφέρεται διαφορετικά)

2

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΕΛΙΔΑ Έκθεση Διαχείρισης Διοικητικού Συμβουλίου της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε. προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων για τη χρήση 2016 ..................................................................................................... 4 Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή ........................................................................................... 11 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ............................................................................................ 14 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ....................................................................................................... 15 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ .............................................................................................. 16 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ ....................................................................................................................... 17 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016............. 18 1. Γενικές πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όμιλο ................................................................................. 18 2. Βάση κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων ....................................................................... 19 3. Δυνατότητα συνέχισης δραστηριότητας (going concern) .......................................................................... 21 4. Βασικές λογιστικές πολιτικές ........................................................................................................................ 22 5. Άυλα και ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία ....................................................................................... 34 6. Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες ............................................................................................................. 35 7. Αποθέματα ....................................................................................................................................................... 36 8. Απαιτήσεις από πελάτες ................................................................................................................................ 36 9. Λοιπές απαιτήσεις .......................................................................................................................................... 37 10. Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία ..................................................... 38 11. Ταμιακά διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα ................................................................................................ 38 12. Μετοχικό Κεφάλαιο και διαφορά υπέρ το άρτιο ........................................................................................ 38 13. Λοιπά αποθεματικά....................................................................................................................................... 39 14. Διαχείριση κεφαλαίου ................................................................................................................................... 40 15. Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις ................................................................................................ 41 16. Προβλέψεις για παροχές σε εργαζόμενους ................................................................................................ 42 17. Λοιπές προβλέψεις ....................................................................................................................................... 43 18. Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις ....................................................................................................... 44 19. Δουλευμένα έξοδα χρήσης και έσοδα επομένων χρήσεων ..................................................................... 44 20. Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) ..................................................................................................................... 44 21. Κόστος πωληθέντων .................................................................................................................................... 45 22. Λοιπά έσοδα .................................................................................................................................................. 45 23. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας .................................................................................................................... 46 24. Έξοδα λειτουργίας διάθεσης ....................................................................................................................... 46 25. Αμοιβές προσωπικού ................................................................................................................................... 46 26. Λοιπά έξοδα ................................................................................................................................................... 47 27. Χρηματοοικονομικά έσοδα .......................................................................................................................... 47 28. Χρηματοοικονομικά έξοδα ........................................................................................................................... 47 29. Αποτελέσματα από πωλήσεις πλοίων, απομειώσεις πλωτών μέσων και αναστροφή απομειώσεων πλωτών μέσων ................................................................................................................................................... 48 30. Απομειώσεις θυγατρικών ............................................................................................................................. 48 31. Φόρος εισοδήματος ...................................................................................................................................... 49 32. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις ......................................................................................................................... 50 33. Δεσμεύσεις και λειτουργικές μισθώσεις ..................................................................................................... 50 34. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη .............................................................................................................. 51 35. Χρηματοοικονομικά μέσα – Εύλογες αξίες και Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου .................. 53 36. Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού ...................................................................................... 61


3

Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις (ατομικές και ενοποιημένες), σύμφωνα με τα

Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) για τη χρήση 2016 Βεβαιώνεται ότι οι συνημμένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις είναι εκείνες που εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας «ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε.» στη συνεδρίαση 13η Ιουνίου 2017. Κωνσταντίνος E. Κληρονόμος Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε.


4

Έκθεση Διαχείρισης Διοικητικού Συμβουλίου της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε. προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων για τη χρήση 2016

Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας παρουσιάζει και υποβάλλει στην κρίση σας τις ατομικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της διαχειριστικής χρήσης 2016, µε την παρούσα έκθεση να αναφέρεται ιδιαίτερα στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. 1. Η θέση της Εταιρείας στην αγορά Το 2016 η ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ δραστηριοποιήθηκε με 20 πλοία, εκ των οποίων τα 18 δρομολογήθηκαν στις ακτοπλοϊκές γραμμές των Κυκλάδων, του Β.Α. Αιγαίου, των Σποράδων και του Σαρωνικού ενώ 2 πλοία ήταν ναυλωμένα. Η συνολική ακτοπλοϊκή αγορά παρουσίασε μικρή μείωση σε σχέση με το 2015, αποτέλεσμα της διακοπής των προσφυγικών ροών και της συνεχιζόμενης οικονομικής ύφεσης. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο Όμιλος κατάφερε να αυξήσει σημαντικά τα μερίδια αγοράς του στις γραμμές των Κυκλάδων και του Β.Α. Αιγαίου μέσω νέων δρομολογήσεων. Τα συνολικά στοιχεία της μεταφορικής κίνησης του Ομίλου για το 2016 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα:

2016 2015 Διαφ.(%) Επιβάτες 3.098.393 3.269.958 (5,3%) Οχήματα και Δίκυκλα 309.230 269.638 14,7% Φορτηγά 61.762 62.425 (1,1%)

2. Οικονομικά Αποτελέσματα για τη χρήση 2016 Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου συντάσσονται σύμφωνα µε τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι λογιστικές πολιτικές που εφαρμόσθηκαν περιγράφονται αναλυτικά στις Σημειώσεις των Ετήσιων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος τους. Το 2016 παρατηρήθηκε μια μικρή βελτίωση του οικονομικού κλίματος με παράλληλη αποκλιμάκωση των αποπληθωριστικών τάσεων και μείωση της ανεργίας. Ο πληθωρισμός έκλεισε στο 0,3% έναντι του (1,7%) το 2015 και ο εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή παρουσίασε μηδενική μεταβολή έναντι του (1,1%) το 2015. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 22,6% το τρίτο τρίμηνο έτους έναντι του 24% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2015, παραμένοντας ωστόσο το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρά τη μικρή ανάκαμψη του ΑΕΠ που παρατηρήθηκε στο τρίτο τρίμηνο, σε ετήσια βάση σημείωσε μείωση (0,1%) βάσει των προσωρινών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ. Τα αποτελέσματα αυτών των υφεσιακών συνθηκών σε συνδυασμό με τις δύο διαδοχικές αυξήσεις του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια εξακολουθούν και επηρεάζουν αρνητικά την αγορά θαλασσίων μεταφορών.


5

Κύκλος εργασιών Παρά τη διακοπή των μεταναστευτικών ροών, την όξυνση του ανταγωνισμού στον ακτοπλοϊκό κλάδο, αλλά και την απόσυρση από τη γραμμή της Αδριατικής, ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα € 131,5 εκατ. παραμένοντας στα ίδια επίπεδα με το 2015 χάριν των πετυχημένων αναδιατάξεων δρομολογίων που πραγματοποιήθηκαν, ιδιαίτερα στην αγορά των ταχυπλόων. Μικτά Κέρδη και EBITDA Παρά τη μείωση των διεθνών τιμών των καυσίμων κατά 17% σε σχέση με το 2015, το κόστος πωληθέντων σημείωσε αύξηση κατά € 9,5 εκατ. (+9,3%) κυρίως λόγω της μεγαλύτερης περιόδου δραστηριοποίησης των πλοίων. Το μικτό αποτέλεσμα μεταβλήθηκε κατά (€ 9,9) εκατ. σε σχέση µε το 2015, και διαμορφώθηκε σε € 19,9 εκατ. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε € 18,4 εκατ. μειωμένα κατά € 6,2 εκατ. έναντι της προηγούμενης χρήσης. Χρηματοοικονομικά έξοδα Τα χρηματοοικονομικά έξοδα σημείωσαν μείωση και ανήλθαν σε € 5,8 εκατ. έναντι € 8,0 εκατ. την προηγούμενη χρήση. Η μείωση οφείλεται στην αναδιάρθρωση των δανείων που έγινε το Ιούνιο του 2015 και είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του επιτοκίου δανεισμού, καθώς και στη μείωση των δανείων κατά € 15,2 εκατ. σε σχέση με το 2015. Καθαρά αποτελέσματα Τα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους του Ομίλου παρουσίασαν σημαντική βελτίωση σε σχέση µε το 2015. Ο Όμιλος παρουσίασε για δεύτερο συνεχόμενο έτος καθαρή κερδοφορία ύψους € 6,7 εκατ. έναντι € 3,9 εκατ. το 2015. Τα καθαρά αποτελέσματα περιλαμβάνουν:

Έκτακτα κέρδη ύψους € 0,8 εκατ. που προήλθαν από την πώληση των πλοίων «Flyingcat 1» και «Απόλλων Ελλάς» έναντι αντίστοιχων ζημιών ύψους € 0,8 εκατ. το 2015 που προήλθαν από την πώληση του πλοίου «Ποσειδών Ελλάς»

Κέρδη από αναστροφή απομείωσης παγίων περιουσιακών στοιχείων ύψους € 5,9 εκατ. έναντι € 0,8 εκατ. ζημιάς το 2015

Τα καθαρά αποτελέσματα της Μητρικής διαμορφώθηκαν σε κέρδη ύψους € 6,3 εκατ. έναντι € 20,4 εκατ. ζημίων το 2015. 3. Στοιχεία Ισολογισμού και Ταμιακών Ροών για τη χρήση 2016 Η καθαρή θέση του Ομίλου ανήλθε σε € 81,1 εκατ. βελτιωμένη κατά € 9,9 εκατ. σε σχέση µε το 2015, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην κερδοφορία της χρήσης. Στη χρήση του 2016 υπήρξαν μεταβολές στην αξία των ενσώματων παγίων λόγω των επενδύσεων που έγιναν στα πλοία «Νήσος Σάμος», «Highspeed 7» και «Hellenic Highspeed», της πώλησης των πλοίων «Απόλλων Ελλάς» και «Flyingcat 1», της αναστροφής απομείωσης παγίων και των αποσβέσεων της χρήσης. Η καθαρή τους αξία διαμορφώθηκε σε € 252,5 εκατ. το 2016, συμπεριλαμβανομένου και του «Highspeed 6» που καταχωρήθηκε την 31/12/2016 ως προοριζόμενο για πώληση,


6

έναντι € 230,4 εκατ. το 2015. Η Εταιρεία ανταποκρίνεται πλήρως στις φορολογικές και ασφαλιστικές της υποχρεώσεις προς το Ελληνικό Δημόσιο καθώς επίσης και σε όλες τις υποχρεώσεις έναντι τρίτων. Ο τραπεζικός δανεισμός το 2016 διαμορφώθηκε σε € 164,4 εκατ. μειωμένος κατά € 15,2 εκατ. σε σχέση με € 179,6 εκατ. το 2015, κυρίως λόγω της αποπληρωμής τακτικών χρεολυσίων € 11,4 εκατ., αλλά και από τα έσοδα που προέκυψαν από την πώληση των πλοίων «Απόλλων Ελλάς» και «Flyingcat 1». Τα ταμιακά διαθέσιμα στη λήξη της χρήσης ανήλθαν σε € 6,8 εκατ. έναντι € 8,9 εκατ. την περυσινή χρήση. Όπως έχει προκύψει από τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της χρήσεως 2015 (1/1/2015-31/12/2015) το σύνολο του καθαρού ενεργητικού της Εταιρείας, δηλαδή των ιδίων κεφαλαίων αυτής ανερχόταν σε € 72.1 εκατ., ενώ το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου ανέρχεται στο ποσό των € 194 εκατ., με αποτέλεσμα το ήμισυ του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου ανερχόταν κατά την 31/12/2015 σε € 97 εκατ. περίπου. Εκ της αντιπαραθέσεως αυτής, προέκυπτε ότι το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της Εταιρείας, λόγω των κατά τα προηγούμενα έτη συσωρευμένων ζημιών, ανερχόταν σε € 72,1 εκατ. και ήταν κατώτερο του ημίσεως του μετοχικού κεφαλαίου, υπολειπόμενο κατά € 24,9 εκατ. για την Εταιρεία και € 25,9 εκατ. για τον ‘Ομιλο και κατά συνέπεια συνέτρεχε η περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 47 του νόμου 2190/1920, δηλαδή η λήψη πρόσφορου μέτρου προς αποκατάσταση των πραγμάτων. Μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου το θέμα εισήχθη στην Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της 24ης Ιουνίου 2016 και η οποία προς αντιμετώπιση του ζητήματος επέλεξε ως πλέον κατάλληλο και πρόσφορο μέτρο προς αποκατάσταση, τον συμψηφισμό των ζημιών με τα καθαρά κέρδη των επομένων πέντε οικονομικών χρήσεων. Ήδη μετά από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του μέτρου, στην χρήση 2016 το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της Εταιρείας κατά την 31/12/2016 ανερχόταν σε € 81,8 εκατ. και του Ομίλου σε € 81,1 εκατ., που σημαίνει μείωση της διαφοράς (βελτίωση) στον πρώτο χρόνο εφαρμογής για την Εταιρεία κατά € 9,6 εκατ. δηλαδή από € 24,9 εκατ. σε € 15,3 εκατ. προτεινομένης εκ τούτου της συνέχισης ισχύος του έχοντος κατά την προηγούμενη χρήση ληφθέντος κατ’ άρθρο 47 του νόμου 2190/1920 μέτρου, το οποίο, δεδομένων των σημερινών οικονομικών αποτελεσμάτων, εκτιμάται ότι θα επιφέρει την πλήρη θεραπεία του ζητήματος σε χρόνο μικρότερο του ήδη προβλεφθέντος. 4. Χρηματοοικονομικοί Δείκτες

Οι παρακάτω χρηματοοικονομικοί δείκτες έχουν υπολογιστεί επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων του Ομίλου.

Ο δείκτης κεφαλαιακής μόχλευσης «Ίδια Κεφάλαια / Ξένα Κεφάλαια» ανήλθε σε 0,40 στις 31/12/2016 έναντι 0,35 στις 31/12/2015.

Ο δείκτης γενικής ρευστότητας «Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις» στις 31/12/2016 ανήλθε στο 0,87 έναντι 1,18 στις 31/12/2015.

Σχετικά µε τους δείκτες δανειακής επιβάρυνσης, ο δείκτης «Υποχρεώσεις / Ίδια Κεφάλαια» διαμορφώθηκε στις 31/12/2016 σε 2,52 έναντι 2,85 στις 31/12/2015, ενώ ο δείκτης «Τραπεζικές Υποχρεώσεις / Ίδια Κεφάλαια» ανήλθε σε 2,03 στις 31/12/2016 από 2,53 στις 31/12/2015.


7

5. Σημαντικά γεγονότα χρήσης 2016

Τον Φεβρουάριο η εταιρεία «ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Ν.Ε», ο δεύτερος μεγαλύτερος

μέτοχος της Εταιρείας με ποσοστό 33,4% εκείνη την χρονική περίοδο, εκδήλωσε το ενδιαφέρον του και προχώρησε στην εξαγορά μετοχών από άλλους μετόχους της Εταιρείας με στόχο την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής της στην «Hellenic Seaways Α.Ν.Ε.». Στις 31 Δεκέμβριου 2016, το ποσοστό της εταιρείας «ΜΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ Α.Ν.Ε» ανέρχεται σε 47,99% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας.

Τον Απρίλιο δρομολογήθηκε στη γραμμή της Ραφήνας – Κυκλάδες το πλοίο «Hellenic Highspeed» (πρώην «Hellenic Wind») μετά την ολοκλήρωση της μετασκευής του. Το συγκεκριμένο πλοίο ήταν τα προηγούμενα 6 χρόνια ναυλωμένο σε γραμμές του εξωτερικού.

Τον Ιούνιο επανήλθε στα δρομολόγια του στην γραμμή Κρήτη – Κυκλάδες το πλοίο «Highspeed 7» μετά τo πέρας της επισκευής και μετασκευής του στα ναυπηγεία της Fincantieri στην Ιταλία μετά την πυρκαγιά που είχε εκδηλωθεί το Μάρτιο του 2015.

Τον Ιούνιο η «Hellenic Seaways Α.Ν.Ε.» πιστοποιήθηκε από τη Lloyd’s Register Quality Assurance με ISO 50001:2011 για ενεργειακή διαχείριση. Πρόκειται για την πρώτη ελληνική ακτοπλοϊκή εταιρεία που πιστοποιείται με το συγκεκριμένο πρότυπο μετά από κύκλο επιθεωρήσεων στα γραφεία και στα πλοία της Εταιρείας. Αφορά σε μετρήσεις κατανάλωσης καυσίμων και κατανάλωσης ηλεκτρισμού στα πλοία και στα γραφεία της Εταιρείας καθώς και για την σχετική εκπαίδευση του προσωπικού.

Στις 24 Ιουνίου 2016 η Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων που πραγματοποιήθηκε εξέλεξε νέο Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο αποτελούν οι εξής σύμβουλοι:

- Κληρονόμος Κωνσταντίνος Πρόεδρος - Αγαπητός Αντώνιος Α' Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος - Παπαϊωάννου Γεώργιος Β' Αντιπρόεδρος - Αγγελιδάκης Σταύρος Μέλος - Βασιλοκωνσταντάκης Γεώργιος Μέλος - Κορρές Αλκιβιάδης – Ιωάννης Μέλος - Κληρίδης Τάκης Μέλος - Λιακόπουλος Κωνσταντίνος Μέλος - Λοϊζίδης Κωνσταντίνος Μέλος - Σαρλής Μιχαήλ Μέλος - Καλλίτση - Στεργιώτη Θεώνη Μέλος

Τον Ιούλιο εντάχθηκε στο στόλο της Εταιρείας το «Νήσος Σάμος» (ex «Ionian Queen») που είχε αγοραστεί το Δεκέμβριο του 2015 και μετασκευάστηκε πλήρως συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση της εμπορικής παρουσίας της Εταιρείας.

Κατά τη διάρκεια της χρήσης η Εταιρεία προέβη στην πώληση των πλοίων «Flyingcat 1» και «Απόλλων Ελλάς» τα οποία δεν εντάσσονται πλέον στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της. Τα έσοδα που προήλθαν από την πώληση τους συνέβαλαν εξ ολοκλήρου στην μείωση του τραπεζικού δανεισμού.

6. Κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες Οι σημαντικότεροι επιχειρηματικοί κίνδυνοι και αβεβαιότητες αφορούν: Πιστωτικός κίνδυνος Η Εταιρεία και ο Όμιλος εκτιμούν ότι ο πιστωτικός κίνδυνος κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα


8

δεδομένου ότι όσον αφορά την ακτοπλοΐα υφίσταται ικανοποιητική διασπορά των απαιτήσεων από πελάτες. Επιπρόσθετα, οι διοικητικές υπηρεσίες εφαρμόζουν αυστηρές διαδικασίες πιστωτικού ελέγχου, οι οποίες περιλαμβάνουν ορισμό συγκεκριμένου πιστωτικού ορίου και όρων πληρωμής ανά πελάτη, ενώ επίσης έχουν ληφθεί εγγυητικές επιστολές τραπέζης ως εξασφάλιση των σημαντικότερων απαιτήσεων. Κίνδυνος διακύμανσης τιμών καυσίμων Η Εταιρεία και ο Όμιλος εκτίθενται στον κίνδυνο αύξησης των τιμών των καυσίμων, δεδομένης της σημαντικής συμμετοχής του κόστους καυσίμων στο κόστος εκμετάλλευσης. Μια αύξηση ή μείωση κατά 1% στην τιμή των καυσίμων σε ετήσια βάση θα είχε επίδραση στα αποτελέσματα και στην καθαρή θέση του Ομίλου κατά € 0,2 εκατ. συνυπολογιζόμενης και της επίδρασης από τα παράγωγα αντιστάθμισης πετρελαίου. Κατά συνέπεια, ενδεχόμενη αύξηση στις τιμές των καυσίμων αναμένεται να επιφέρει ουσιωδώς δυσμενείς επιδράσεις στα οικονομικά αποτελέσματα, τις ταμιακές ροές και τη χρηματοοικονομική κατάσταση του Ομίλου. Για τη διαχείριση αυτού του κινδύνου ο Όμιλος συνάπτει συμβόλαια αντιστάθμισης κινδύνου σε προϊόντα πετρελαίου που καλύπτουν ορισμένο ποσοστό των εκτιμώμενων επιχειρησιακών αναγκών του. Κίνδυνος διακύμανσης επιτοκίων Τα μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα δάνεια του Ομίλου είναι σε Ευρώ (€) µε κυμαινόμενο επιτόκιο EURIBOR πλέον περιθωρίου. Κατά συνέπεια ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε κίνδυνο διακύμανσης επιτοκίων, αφού σε περίπτωση ανόδου αυτών, θα επιβαρυνθεί µε υψηλότερους χρεωστικούς τόκους. Ενδεικτικά, µια μεταβολή σε ετήσια βάση κατά 1% στο επιτόκιο δανεισμού θα είχε επίδραση στα αποτελέσματα και στα ίδια κεφάλαια του Ομίλου κατά € 1,7 εκατ. Κίνδυνος συναλλαγματικών διακυμάνσεων Το βασικό νόμισμα συναλλαγών του Ομίλου είναι το Ευρώ (€). Ο Όμιλος επηρεάζεται σημαντικά από την ισοτιμία του Ευρώ (€) με το Δολάριο ΗΠΑ ($) λόγω του ότι οι τιμές των ναυτιλιακών καυσίμων διαπραγματεύονται διεθνώς σε Δολάρια ΗΠΑ ($). Εποχικότητα δραστηριοτήτων Η δραστηριοποίηση του Ομίλου σε ένα κλάδο µε πολύ έντονο το στοιχείο της εποχικότητας συνεπάγεται ότι μια τυχόν αύξηση ή μείωση της τουριστικής κίνησης προς την χώρα µας κατά τους θερινούς μήνες, δύναται να επηρεάσει σημαντικά τα αποτελέσματα του Ομίλου. Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας έχει μειωθεί λόγω της βελτίωσης των οικονομικών μεγεθών αλλά και της συμφωνίας αναδιάρθρωσης του τραπεζικού δανεισμού. Η συνεχής και συστηματική παρακολούθηση των υποχρεώσεων και των απαιτήσεων από την διοίκηση διασφαλίζει την επάρκεια ρευστότητας. Επιπρόσθετα η διοίκηση της Εταιρείας φροντίζει να υπάρχουν διαθέσιμες τραπεζικές πιστώσεις για την κάλυψη έκτακτων αναγκών σε περιόδους χαμηλής ρευστότητας. Μακροοικονομικό περιβάλλον Η μακροοικονομική κατάσταση που συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά την Ελλάδα, η στασιμότητα της Ελληνικής οικονομίας, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών και οι συνεχιζόμενοι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων μπορούν να:

• Επηρεάσουν δυσμενώς τα μεγέθη της μεταφορικής κίνησης του Ομίλου • Επηρεάσουν αρνητικά τις σχέσεις και τους όρους πληρωμής του Ομίλου με προμηθευτές

του εξωτερικού • Δημιουργήσουν καθυστερήσεις στις συναλλαγές με προμηθευτές του εξωτερικού λόγω


9

των γραφειοκρατικών διαδικασιών που έχουν καθιερωθεί από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα

Η Διοίκηση του Ομίλου παρακολουθεί και εκτιμάει διαρκώς την μακροοικονομική κατάσταση και τις πιθανές επιπτώσεις της, προκειμένου να διασφαλίσει ότι λαμβάνονται έγκαιρα όλα τα αναγκαία και δυνατά μέτρα για την ελαχιστοποίηση τυχόν επιπτώσεων στις δραστηριότητες του Ομίλου. 7. Σημαντικά γεγονότα από τη λήξη της χρήσης μέχρι την ημερομηνία της παρούσας έκθεσης

Τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν μετά την λήξη της χρήσης 2016, παρουσιάζονται παρακάτω:

Τον Ιανουάριο του 2017 η Εταιρεία προχώρησε στην πώληση του «HIGHSPEED 6». Τα έσοδα της πώλησης συνέβαλαν εξ ολοκλήρου στη μείωση του τραπεζικού δανεισμού, ενώ το κέρδος που προέκυψε, ύψους € 5,2 εκατ., θα επηρεάσει τα αποτελέσματα της τρέχουσας χρήσης

Στις 16 Μαΐου 2017 η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων που πραγματοποιήθηκε εξέλεξε νέο Διοικητικό Συμβούλιο το οποίο αποτελούν οι εξής σύμβουλοι: - Κληρονόμος Κωνσταντίνος Πρόεδρος - Αγαπητός Αντώνιος Α' Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος - Παπαϊωάννου Γεώργιος Β' Αντιπρόεδρος - Αγγελιδάκης Σταύρος Μέλος - Βασιλοκωνσταντάκης Γεώργιος Μέλος - Βαβουράκης Μιχαήλ Μέλος - Κορρές Αλκιβιάδης – Ιωάννης Μέλος - Κληρίδης Τάκης Μέλος - Λοϊζίδης Κωνσταντίνος Μέλος - Σαρλής Μιχαήλ Μέλος - Τρίγκας Ηλίας Μέλος

Επιπρόσθετα, η Εταιρεία βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με τους δανειστές της για την έγκριση βραχυπρόθεσμου δανεισμού ύψους μέχρι € 5 εκατ. προκειμένου να αντιμετωπίσει πιθανή στενότητα ρευστότητας λόγω της εποχικότητας του ακτοπλοϊκού κλάδου.

8. Εταιρική κοινωνική ευθύνη H Ηellenic Seaways αποτελεί όχι μόνο τη νούμερο ένα εταιρεία στον κλάδο των θαλάσσιων μεταφορών αλλά και τον ουσιαστικό συμπαραστάτη της ελληνικής κοινωνίας σε κάθε έκφανση του δημόσιου βίου. Ως αυθεντικός Έλληνας ακτοπλόος και καταγράφοντας διαρκώς επιτυχημένους δείκτες λειτουργίας, η Hellenic Seaways βρίσκεται καθημερινά στο πλευρό των κοινωνιών ακόμη και στο πιο απομακρυσμένο νησί που προσεγγίζει. Η εταιρεία δείχνει έμπρακτα το κοινωνικό της πρόσωπο στηρίζοντας τους ανθρώπους στις βασικές τους ανάγκες, τόσο σε αυτές που αφορούν ζητήματα υγείας και εκπαίδευσης, όσο και σε άλλες που σχετίζονται με ποικιλία κοινωνικών θεμάτων. Με αυτό τον τρόπο, η Hellenic Seaways ενισχύει ταυτόχρονα την εθνική νησιωτική πολιτική σε μια περίοδο όπου οι προκλήσεις για τους κατοίκους των νησιών μας είναι πολλαπλές και αυξανόμενες. Τα 18 χρόνια αδιάλειπτης και υπεύθυνης παρουσίας στις ελληνικές θάλασσες, η Hellenic Seaways έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των επιβατών και των τοπικών κοινωνιών, την οποία ανταποδίδει με ουσιαστικές ενέργειες στήριξης που βασίζονται σε τρεις πυλώνες: πολιτισμός, τοπικές κοινωνίες, περιβάλλον.


10

Σε αυτές τις δύσκολες εποχές η Hellenic Seaways αποτελεί αρωγό και συμπαραστάτη, προωθώντας κάθε πρωτοβουλία για την ανάδειξη και την προστασία των πολιτιστικών µας µνηµείων, καθώς και των αθλητικών αλλά και ψυχαγωγικών διοργανώσεων σε όλη τη χώρα. H Hellenic Seaways διαπνεόμενη από τις αξίες και τις παραδοσιακές αρχές που είχε από την αρχή της λειτουργίας της, στέκεται στο πλευρό των ευπαθών κοινωνικών ομάδων. Με αίσθημα ευθύνης και σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και τις αντίστοιχες Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ), η Εταιρεία επέδειξε κοινωνική υπευθυνότητα και με τη στάση της στη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών. Παράλληλα, η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και η τήρηση όλων των σχετικών κανονισμών είναι αυτονόητες πρακτικές για τη Hellenic Seaways. Στόχος της Εταιρείας είναι αφενός η ενίσχυση του πράσινου αποτυπώματος της και αφετέρου η διαρκής βελτίωση της περιβαλλοντικής της απόδοσης. Η αναγνωρισμένη οικολογική λειτουργία της και τα Πιστοποιητικά Προστασίας Περιβάλλοντος από νηογνώμονες παγκόσμιας εμβέλειας που διαθέτει η Εταιρεία αποδεικνύουν τη στάση αυτή. 9. Προοπτικές της Εταιρείας και του Ομίλου Η εξέλιξη του ακτοπλοϊκού κλάδου και του Ομίλου για το 2017 θα εξαρτηθεί κυρίως από:

• Tην οικονομική κατάσταση της Ελληνικής οικονομίας μετά και από τα νέα μέτρα που συνοδεύουν την δεύτερη αξιολόγηση των θεσμών στα πλαίσια του Μνημονίου

• Την πορεία των διεθνών τιμών καυσίμων που το πρώτο πεντάμηνο της χρήσης παρουσιάζει αύξηση κατά 50%

• Τις επιδόσεις του εισερχόμενου τουρισμού για τον οποίο υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις • Tον ανταγωνισμό που προβλέπεται να είναι έντονος λόγω αυξημένης προσφοράς

χωρητικότητας μέσω της δρομολόγησης επιπλέον πλοίων Μέσα σε αυτά τα πλαίσια η Διοίκηση λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου η Εταιρεία να ανταπεξέλθει με επιτυχία στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει και στους στόχους που θέτει.

Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Από τα στοιχεία που σας εκθέσαμε παραπάνω αλλά και από τις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις που συνοδεύουν την παρούσα Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου, μπορείτε να διαμορφώσετε πλήρη εικόνα σε ότι αφορά τις εργασίες και την πορεία τόσο της Εταιρείας όσο και του Ομίλου για τη χρήση του 2016.

Πειραιάς, 13η Ιουνίου 2017

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ και κατ’ εντολή αυτού

Ο Πρόεδρος

Κωνσταντίνος Κληρονόμος

KPMG Ορκωτοί Ελεγκτές ΑΕ Στρατηγού Τόμπρα 3 153 42 Αγία Παρασκευή Ελλάδα Τηλέφωνο: +30 210 60 62 100 Φαξ: +30 210 60 62 111

KPMG Ορκωτοί Ελεγκτές, Ελληνική Aνώνυμη Εταιρεία και μέλος του δικτύου ανεξάρτητων εταιρειών-μελών της KPMG συνδεδεμένων με την KPMG International Cooperative ("KPMG International"), ενός Ελβετικού νομικού προσώπου. Με την επιφύλαξη κάθε δικαιώματος. Document Classification: KPMG Confidential

Ορκωτοί Ελεγκτές ΓΕΜΗ 001352601000 www.kpmg.com/gr

Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Προς τους Μετόχους της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Έκθεση Ελέγχου επί των Ατομικών και Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες Ατομικές και Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (η «Εταιρεία») που αποτελούνται από την Ατομική και Ενοποιημένη Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης της 31 Δεκεμβρίου 2016, τις Ατομικές και Ενοποιημένες Καταστάσεις Συνολικού Εισοδήματος, Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων και Ταμειακών Ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών πολιτικών και λοιπές επεξηγηματικές Σημειώσεις.

Ευθύνη της Διοίκησης για τις Ατομικές και Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Η Διοίκηση είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των Ατομικών και Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η Διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση ατομικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος.

Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των Ατομικών και Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα της Ελεγκτικής, που έχουν ενσωματωθεί στην Ελληνική Νομοθεσία. Τα Πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και να διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι ατομικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις ατομικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της

Document Classification: KPMG Confidential 2

εκτίμησης του κινδύνου ουσιώδους ανακρίβειας των ατομικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των ατομικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό τον σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών πολιτικών που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των ατομικών και ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης.

Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες Ατομικές και Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις απεικονίζουν ακριβοδίκαια την οικονομική θέση της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016 και τη χρηματοοικονομική της επίδοση και τις ταμειακές της ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θέμα Έμφασης Χωρίς να διατυπώνουμε επιφύλαξη στη γνώμη μας, εφιστούμε την προσοχή σας στη σημείωση 3 επί των Ατομικών και Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων όπου γίνεται αναφορά στο γεγονός ότι κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016 το Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων της Εταιρείας έχει καταστεί μικρότερο του ημίσεως του καταβλημένου Μετοχικού Κεφαλαίου με συνέπεια να εξακολουθούν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 47 του Κ.Ν. 2190/1920 και επεξηγούνται οι λόγοι σύνταξης των Ατομικών και Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων με βάση την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας της Εταιρείας.

Έκθεση επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 5 του Άρθρου 2 (μέρος Β) του Ν. 4336/2015, σημειώνουμε ότι: (α) Κατά τη γνώμη μας η Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου

έχει καταρτισθεί σύμφωνα με τις ισχύουσες νομικές απαιτήσεις των Άρθρων 43α και 107Α του Κ. Ν. 2190/1920 και το περιεχόμενο αυτής αντιστοιχεί με τις συνημμένες Ατομικές και Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της χρήσης που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2016.

Document Classification: KPMG Confidential 3

(β) Με βάση τη γνώση που αποκτήσαμε κατά τον έλεγχό μας, για την Εταιρεία και το περιβάλλον της, δεν έχουμε εντοπίσει ουσιώδεις ανακρίβειες στην Έκθεση Διαχείρισης του Διοικητικού της Συμβουλίου.

Αθήνα, 14 Ιουνίου 2017 KPMG Ορκωτοί Ελεγκτές ΑΕ

ΑΜ ΣΟΕΛ 114

Χαράλαμπος Συρούνης, Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής ΑΜ ΣΟΕΛ 19071


14

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ

Οι επισυναπτόμενες σημειώσεις που αναφέρονται στις σελ. 18 έως 61 αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων.

Ο Όμιλος Η Εταιρεία

Σημ. 31.12.2016 31.12.2015 31.12.2016 31.12.2015 ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ (ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ) Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Άυλα περιουσιακά στοιχεία 5 60 65 60 62 Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία 5 238.514 230.356 239.421 231.632 Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες 6 0 0 0 0 Απαιτήσεις από πελάτες 8 0 1.004 0 1.004 Λοιπά μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία 658 152 657 150 Σύνολο μη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων 239.232 231.577 240.138 232.848 Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέματα 7 1.215 856 1.215 856 Απαιτήσεις από πελάτες 8 8.612 9.342 8.612 9.263 Λοιπές απαιτήσεις 9 15.852 23.336 15.643 23.796 Ταμιακά διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα 11 6.778 8.858 6.645 8.048 Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία προοριζόμενα προς πώληση 5 14.034 0 14.034 0 Σύνολο κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων 46.491 42.392 46.149 41.963 ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ) 285.723 273.969 286.287 274.811 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ίδια κεφάλαια Μετοχικό κεφάλαιο 12 194.038 194.038 194.038 194.038 Διαφορά υπέρ το άρτιο 12 9.376 9.376 9.376 9.376 Λοιπά αποθεματικά 13 4.626 1.203 4.626 1.203 Αποτελέσματα εις νέο (126.964) (133.529) (126.285) (132.508) Ίδια κεφάλαια αποδιδόμενα στους μετόχους της μητρικής εταιρείας 81.076 71.088 81.755 72.109 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 81.076 71.088 81.755 72.109 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις 15 149.958 165.924 149.958 165.924 Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους 16 926 781 908 741 Λοιπές προβλέψεις 17 183 153 183 153 Σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων 151.067 166.858 151.049 166.818 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 18 36.064 18.823 35.967 18.710 Βραχυπρόθεσμες τραπεζικές υποχρεώσεις 15 14.426 13.660 14.426 13.660 Δουλευμένα έξοδα χρήσης και έσοδα επομένων χρήσεων 19 3.090 3.540 3.090 3.514 Σύνολο βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων 53.580 36.023 53.483 35.884 Σύνολο Υποχρεώσεων 204.647 202.881 204.532 202.702 ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ)

285.723 273.969 286.287 274.811


15

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ Ο Όμιλος Η Εταιρεία

Σημ. 01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) 20 131.542 131.901 131.542 128.896 Κόστος πωληθέντων 21 (111.618) (102.118) (111.987) (98.061) Μικτά κέρδη 19.924 29.783 19.555 30.835 Λοιπά έσοδα 22 4.694 22.583 4.651 22.457 Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 23 (7.128) (6.337) (6.810) (6.205) Έξοδα λειτουργίας ερευνών - ανάπτυξης (6) (2) (6) (2) Έξοδα λειτουργίας διάθεσης 24 (8.760) (8.323) (8.760) (7.899) Λοιπά έξοδα 26 (3.074) (24.166) (2.848) (22.886) Κέρδη / (Ζημίες) - Λειτουργικά αποτελέσματα 5.650 13.538 5.782 16.300 Χρηματοοικονομικά έσοδα 27 135 192 132 172 Χρηματοοικονομικά έξοδα 28 (5.759) (8.003) (5.756) (7.989) Αποτελέσματα από πωλήσεις πλοίων 5,29 792 (820) 792 (820) Απομειώσεις θυγατρικών 30 0 0 (484) (26.994) Απομειώσεις πλωτών μέσων 5,29 (134) (800) (134) (800) Αναστροφές απομειώσεων πλωτών μέσων 5,29 6.060 0 6.060 0 Κέρδη / (Ζημίες) προ φόρων 6.744 4.107 6.392 (20.131) Φόρος εισοδήματος 31 (44) (229) (44) (229) Κέρδη / (Ζημίες) μετά από φόρους 6.700 3.878 6.348 (20.360) Αποδίδονται σε: Μετόχους της μητρικής 6.700 3.878 6.348 (20.360) Δικαιώματα μειοψηφίας 0 0 0 0 Σύνολο 6.700 3.878 6.348 (20.360) Λοιπά συνολικά έσοδα Λοιπά στοιχεία Συνολικού Εισοδήματος που δε θα μεταφερθούν στα αποτελέσματα σε μελλοντικές περιόδους Αναλογιστικά κέρδη / (ζημίες) υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών 16 (134) 49 (124) 54 Λοιπά στοιχεία Συνολικού Εισοδήματος που ενδέχεται να μεταφερθούν στα αποτελέσματα σε μελλοντικές περιόδους Κέρδη / (Ζημίες) αποτίμησης παραγώγων χρηματοοικονομικών μέσων 9 3.423 (1.484) 3.423 (1.484) Σύνολο Λοιπών Συνολικών Εσόδων 3.289 (1.435) 3.299 (1.430) Συγκεντρωτικά Συνολικά Εισοδήματα 9.989 2.443 9.646 (21.790) Αποδίδονται σε: Μετόχους της μητρικής 9.989 2.443 9.646 (21.790) Δικαιώματα μειοψηφίας 0 0 0 0 ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 9.989 2.443 9.646 (21.790)



16

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

Ο Όμιλος Μετοχικό κεφάλαιο

Διαφορά υπέρ το

άρτιο

Λοιπά αποθεματικά

Αποτελέσματα εις νέο

Σύνολα ιδίων

κεφαλαίων Υπόλοιπο 01.01.2015 194.038 9.376 2.687 (137.456) 68.645 Αποτελέσματα χρήσεως 01.01.2015 έως 31.12.2015 0 0 0 3.878 3.878 Αναλογιστικά κέρδη υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών 0 0 0 49 49 Ζημίες από αποτίμηση παραγώγων χρηματοοικονομικών μέσων 0 0 (1.484) 0 (1.484) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήματα χρήσης 0 0 (1.484) 3.927 2.443 Υπόλοιπο την 31.12.2015 194.038 9.376 1.203 (133.529) 71.088 Αποτελέσματα χρήσεως 01.01.2016 έως 31.12.2016 0 0 0 6.700 6.700 Αναλογιστικές ζημίες υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών 0 0 0 (134) (134) Κέρδη από αποτίμηση παραγώγων χρηματοοικονομικών μέσων 0 0 3.423 0 3.423 Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήματα χρήσης 0 0 3.423 6.566 9.989 Υπόλοιπο την 31.12.2016 194.038 9.376 4.626 (126.964) 81.076 Η Εταιρεία Υπόλοιπο 01.01.2015 194.038 9.376 2.687 (112.202) 93.899 Αποτελέσματα χρήσεως 01.01.2015 έως 31.12.2015 0 0 0 (20.360) (20.360) Αναλογιστικά κέρδη υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών (IAS 19) 0 0 0 54 54 Ζημίες από αποτίμηση παραγώγων χρηματοοικονομικών μέσων 0 0 (1.484) 0 (1.484) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήματα χρήσης 0 0 (1.484) (20.306) (21.790) Υπόλοιπο την 31.12.2015 194.038 9.376 1.203 (132.508) 72.109 Αποτελέσματα χρήσεως 01.01.2016 έως 31.12.2016 0 0 0 6.348 6.348 Αναλογιστικές ζημίες υποχρεώσεων καθορισμένων παροχών (IAS 19) 0 0 0 (124) (124) Κέρδη από αποτίμηση παραγώγων χρηματοοικονομικών μέσων 0 0 3.423 0 3.423 Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήματα χρήσης 0 0 3.423 6.223 9.646 Υπόλοιπο την 31.12.2016 194.038 9.376 4.626 (126.285) 81.755



ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Ταμιακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Κέρδη / (ζημίες) προ φόρων 6.744 4.107 6.392 (20.131) Πλέον / (Μείον) προσαρμογές για: Αποσβέσεις 12.716 11.041 13.079 10.955 Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων 103 1.410 34 383 Προβλέψεις αποζημίωσης προσωπικού 45 62 43 60 Λοιπές προβλέψεις 30 69 30 69 Αντιστροφή πρόβλεψης πελατών 0 (2) 0 (2) Χρησιμοποιηθείσες προβλέψεις πελατών και αποζημίωσης προσωπικού (34) (27) 0 (27) Απομειώσεις απαιτήσεων από θυγατρικές 0 0 484 26.994 Απομειώσεις πλοίων 134 800 134 800 Αναστροφές απομειώσειων πλοίων (6.060) 0 (6.060) 0 Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα 5.519 7.839 5.519 7.834 Ζημία από καταστροφή παγίων 3 18.841 3 18.841 Πιστωτικοί τόκοι (15) (20) (15) (20) Έσοδα από ασφαλιστική αποζημίωση καταστροφής πλοίου (3.164) (21.090) (3.164) (21.090) (Κέρδη) / ζημίες από πώληση παγίων (792) 820 (792) 820

15.229 23.850 15.687 25.486 Μεταβολές του κεφαλαίου κίνησης Αύξηση: Αποθεμάτων (359) (13) (359) (171) (Αύξηση) /Μείωση : Απαιτήσεων από πελάτες 1.629 1.360 1.621 (979) (Αύξηση) / Μείωση: Λοιπών απαιτήσεων 912 (5.759) 1.096 (6.082) Αύξηση: Προκαταβολών (507) (8) (507) (8) Αύξηση /(Μείωση): Προμηθευτών και λοιπών υποχρεώσεων 18.904 (9.291) 18.921 (8.611) Αύξηση /(Μείωση): Δουλευμένων εξόδων - εσόδων επομένων χρήσεων (1.073) 712 (1.047) 752

34.735 10.851 35.412 10.387 Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβλημένα (4.896) (5.467) (4.896) (5.463) Καταβλημένοι φόροι εισοδήματος (27) (243) (27) (243) Σύνολο εισροών από λειτουργικές δραστηριότητες (α) 29.813 5.141 30.489 4.681 Ταμιακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες Αγορές ενσώματων πάγιων και άυλων περιουσιακών στοιχείων (31.939) (15.951) (31.939) (15.951) Εισπράξεις από ασφαλιστική αποζημίωση καταστροφής πλοίου 11.676 10.059 11.676 10.059 Εισπράξεις από πωλήσεις παγίων 3.754 2.901 3.754 2.901 Τόκοι εισπραχθέντες 15 20 15 20 Σύνολο εκροών από επενδυτικές δραστηριότητες (β) (16.494) (2.971) (16.494) (2.971) Ταμιακές ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από εκδοθέντα / αναληφθέντα δάνεια 0 13.072 0 13.072 Εξοφλήσεις δανειακών υποχρεώσεων (15.199) (8.215) (15.199) (8.215) Μερίσματα πληρωθέντα (199) (5) (199) (5) Σύνολο εισροών / (εκροών) από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ) (15.398) 4.852 (15.398) 4.852 Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα (2.080) 7.022 (1.403) 6.562 χρήσης (α)+(β)+(γ) Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στην έναρξη της χρήσεως 8.858 1.836 8.048 1.486 Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στη λήξη της χρήσεως 6.778 8.858 6.645 8.048



18

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ 31ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2016

1. Γενικές πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όμιλο Η μητρική Εταιρεία ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε. (εφεξής «Εταιρεία» ή «Μητρική») είναι ανώνυμη ναυτιλιακή Εταιρεία, με διακριτικό τίτλο HELLENIC SEAWAYS, η οποία στις διεθνείς συναλλαγές φέρει την επωνυμία HELLENIC SEAWAYS MARITIME S.A. Η προηγούμενη ονομασία της Εταιρείας ήταν ΕΛΛΑΣ ΦΛΑΪΝΓΚ ΝΤΟΛΦΙΝΣ Α.Ν.Ε. και η προηγούμενη αυτής ήταν ΜΙΝΩΑΝ ΦΛΑΪΝΓΚ ΝΤΟΛΦΙΝΣ Α.Ν.Ε. Η Εταιρεία προήλθε από τη μετονομασία, την αλλαγή σκοπού και αντικειμένου δραστηριότητας της Εταιρείας ΣΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. (ΦΕΚ 1118/26.2.1999 τεύχος Α.Ε. και Ε.Π.Ε.). Η έδρα της Εταιρείας ευρίσκεται στο δήμο Πειραιά (οδός Άστιγγος 6, Πλατεία Καραϊσκάκη, Πειραιάς, Τ.Κ. 185 31). Σύμφωνα με το Καταστατικό της, η Εταιρεία έχει διάρκεια 50 έτη έως το Μάρτιο 2034.

Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας διαιρείται σε 77.615.000 ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας € 2,50 εκάστης, οι οποίες κατέχονται κατά την 31/12/16 από περισσότερα των 1.000 φυσικών και νομικών προσώπων. Οι παρούσες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις (οι «χρηματοοικονομικές καταστάσεις») της χρήσης που έληξε στις 31/12/2016 περιλαμβάνουν τις ατομικές και ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας (μαζί αναφερόμενες ως ο «Όμιλος»). Στον Όμιλο, πέραν της Μητρικής, περιλαμβάνονται και οι ακόλουθες θυγατρικές εταιρείες, οι οποίες ελέγχονται καθ’ ολοκληρία (ποσοστό συμμετοχής 100%) από τη Μητρική:

Επωνυμία Ποσοστό

Συμμετοχής Μητρικής

Έδρα

Hellenic Seaways Cargo N.E. (α) 100% Ελλάδα Hellenic Seaways Management S.A. (α) 100% Λιβερία World Cruises Holdings Ltd (α) 100% Λιβερία Helcat Lines S.A. (α) 100% Νήσοι Marshall Alpha Ferries Ltd (α) 100% Λιβερία Betta Ferries Ltd (α) 100% Λιβερία Vertino Shipping Company Limited (α) 100% Κύπρος

(α): Εταιρείες σε αδράνεια Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας, παρέχοντας υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών επιβατών και εμπορευμάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η Μητρική Εταιρεία δραστηριοποιείται κυρίως στην ελληνική ακτοπλοΐα με την εκμετάλλευση ιδιόκτητων επιβατηγών και επιβατηγών – οχηματαγωγών πλοίων με ελληνική σημαία. Οι ανωτέρω θυγατρικές εταιρείες δεν έχουν δραστηριοποιηθεί κατά τη χρήση 2016. Τα οικονομικά μεγέθη των παραπάνω θυγατρικών έχουν συμπεριληφθεί στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας με τη μέθοδο της ολικής ενοποίησης. Ο αριθμός του απασχολούμενου προσωπικού κατά την 31η Δεκεμβρίου 2016 ανερχόταν σε 489 άτομα (2015: 663 άτομα) για την Εταιρεία (εκ των οποίων τα 379 (2015: 554) απασχολούνταν ως πληρώματα στα πλοία της) και σε 493 άτομα (2015: 670) για τον Όμιλο (πληρώματα πλοίων 379 (2015: 554) άτομα).


19

2. Βάση κατάρτισης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων

2.1 Γενικό πλαίσιο και βάση επιμέτρησης Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις της 31ης Δεκεμβρίου 2016 έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (εφεξής «ΔΠΧΑ»), όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις συντάχθηκαν σύμφωνα με την αρχή του ιστορικού κόστους με εξαίρεση τα παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα, τα οποία αποτιμώνται σε εύλογες αξίες. Οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της 31 Δεκεμβρίου 2016 έχουν εγκριθεί προς δημοσίευση από το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας την 13η Ιουνίου 2017.

2.2 Λειτουργικό νόμισμα και νόμισμα παρουσίασης Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ (€), το οποίο είναι το λειτουργικό νόμισμα της Εταιρείας. Τα ποσά που αναφέρονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις είναι σε Ευρώ (€), στρογγυλοποιημένα στην πλησιέστερη χιλιάδα.

2.3 Χρήση κρίσεων και εκτιμήσεων της Διοίκησης Η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων, σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ, απαιτεί όπως η Διοίκηση προβαίνει στη διενέργεια αξιολογικών κρίσεων και εκτιμήσεων που επηρεάζουν τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις, τα ποσά εσόδων και εξόδων καθώς και τη γνωστοποίηση ενδεχόμενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Οι εν λόγω αξιολογικές κρίσεις και εκτιμήσεις βασίζονται στην πληρέστερη πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της η Διοίκηση για τον Όμιλο και τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται, καθώς και στην εμπειρία της σε σχέση με συναφείς συναλλαγές ή γεγονότα και θεωρούνται λογικές κάτω από τις παρούσες συνθήκες. Μεταγενέστερες πιθανές αλλαγές στις υπάρχουσες συνθήκες λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να αναθεωρηθούν, εάν είναι αναγκαίο, οι εν λόγω κρίσεις και εκτιμήσεις. Τα πραγματικά αποτελέσματα ενδέχεται να διαφέρουν από αυτές τις εκτιμήσεις. Οι εκτιμήσεις και οι σχετικές με αυτές υποθέσεις αναθεωρούνται σε συνεχή βάση. Πληροφορίες σχετικά με τις σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και παραδοχές που ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνονται στις εξής σημειώσεις: α) Ωφέλιμες ζωές πλοίων και υπολειμματικές αξίες: ο Όμιλος εκτιμά τη διάρκεια ωφέλιμης ζωής των πλοίων και τις υπολειμματικές τους αξίες βάσει των οποίων υπολογίζει τις αποσβέσεις τους τα οποία επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις (βλ. Σημείωση 4.4) β) Απομείωση των απαιτήσεων: ο Όμιλος προβαίνει σε εκτιμήσεις σχετικά με την εισπραξιμότητα των απαιτήσεων από πελάτες και συνδεδεμένα μέρη βάσει των οποίων σχηματίζει προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 8, 9 και 34. γ) Υποχρεώσεις καθορισμένων παροχών: η παρούσα αξία των υποχρεώσεων για παροχές προσωπικού βασίζεται σε αναλογιστικές παραδοχές, τυχόν αλλαγές στις οποίες θα επηρεάσουν τη λογιστική αξία της σχετικής υποχρέωσης (βλ. Σημείωση 16). δ) Ενδεχόμενες υποχρεώσεις για δικαστικές υποθέσεις: ο Όμιλος εμπλέκεται σε διάφορες δικαστικές υποθέσεις, ο καθορισμός των υποχρεώσεων ή ενδεχόμενων υποχρεώσεων για τις οποίες απαιτεί εκτιμήσεις


20

που είναι σημαντικές, δεδομένου ότι μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 32. ε) Απομείωση πλοίων: τα πλοία του Ομίλου ελέγχονται για σκοπούς απομείωσης όταν γεγονότα ή αλλαγές στις συνθήκες υποδηλώνουν ότι η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Η ανακτήσιμη αξία προσδιορίζεται ως η μεγαλύτερη αξία μεταξύ της εύλογης αξίας μείον τυχόν έξοδα διάθεσης και της αξίας λόγω χρήσης τους. Ο προσδιορισμός της ανακτήσιμης αξίας των πλοίων περιλαμβάνει εκτιμήσεις που ενδέχεται να επηρεάσουν σημαντικά τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 4.5 και 5. στ) Αποτίμηση επενδύσεων σε θυγατρικές εταιρείες: η Εταιρεία εκτιμά το ανακτήσιμο ποσό από τις επενδύσεις της στις θυγατρικές της εταιρείες και προβαίνει σε προβλέψεις απομείωσης της αξίας τους όταν απαιτείται βάσει εκτιμήσεων της Διοίκησης, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάζουν σημαντικά τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Μητρικής Eταιρείας. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 6. Κρίσεις και παραδοχές που γίνονται κατά την εφαρμογή των λογιστικών πολιτικών που έχουν την σημαντικότερη επίδραση στα κονδύλια των χρηματοοικονομικών καταστάσεων αφορούν το εξής: Από κοινού συμφωνία: η Εταιρεία κατέταξε τη συμμετοχή της στην από κοινού συμφωνία για τη συμμετοχή της στην Κοινοπραξία Πλοίων Σαρωνικού, ως από κοινού εκμετάλλευση και αξιολόγησε τη δομή της συμφωνίας, καθώς και ορισμένα δεδομένα και περιστάσεις, αναφορικά με την απόφαση αυτή. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 4.16 και 20. Η συμμετοχή έληξε την 31.10.2016, μετά την πώληση του πλοίου ΕΓ/ΟΓ «ΑΠΟΛΛΩΝ ΕΛΛΑΣ». Επιμέτρηση εύλογων αξιών Ορισμένες από τις λογιστικές πολιτικές του Ομίλου και οι σχετικές γνωστοποιήσεις απαιτούν τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας, τόσο των χρηματοοικονομικών όσο και των μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων. Ο Όμιλος έχει θεσπίσει ένα πλαίσιο ελέγχου αναφορικά με την επιμέτρηση των εύλογων αξιών, που περιλαμβάνει μία ομάδα αποτιμήσεων που έχει τη συνολική ευθύνη και εποπτεία όλων των σημαντικών αποτιμήσεων σε εύλογες αξίες, περιλαμβανομένων αυτών που εντάσσονται στο Επίπεδο 3 και αναφέρεται απευθείας στον Οικονομικό Διευθυντή. Η ομάδα αποτίμησης εξετάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα τα σημαντικά δεδομένα που δε βασίζονται σε παρατηρήσιμες μετρήσεις της αγοράς, καθώς και τις προσαρμογές που διενεργούνται για σκοπούς αποτίμησης. Κατά τη μέτρηση της εύλογης αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου ή υποχρέωσης, ο Όμιλος χρησιμοποιεί μετρήσιμα μεγέθη της αγοράς, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό. Οι εύλογες αξίες κατατάσσονται σε διαφορετικά επίπεδα σύμφωνα με τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται στις τεχνικές μεθόδους αποτίμησης, ως εξής: Επίπεδο 1: τιμές (χωρίς προσαρμογές) ενεργού αγοράς για πανομοιότυπα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις Επίπεδο 2: δεδομένα, εκτός των τιμών αγοράς που περιλαμβάνονται στο Επίπεδο 1 και είναι παρατηρήσιμα για το περιουσιακό στοιχείο ή την υποχρέωση, είτε άμεσα (π.χ. τιμές) είτε έμμεσα (π.χ. εξαχθέντα από τιμές) Επίπεδο 3: δεδομένα για το περιουσιακό στοιχείο ή την υποχρέωση που δε βασίζονται σε παρατηρήσιμα δεδομένα της αγοράς (μη παρατηρήσιμες μετρήσεις)


21

Εάν τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την επιμέτρηση της εύλογης αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου ή μιας υποχρέωσης μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε διαφορετικά επίπεδα της ιεράρχησης εύλογων αξιών, τότε η επιμέτρηση της εύλογης αξίας κατατάσσεται στο σύνολό της στο ίδιο επίπεδο της ιεράρχησης με το χαμηλότερου επιπέδου δεδομένο που είναι σημαντικό για ολόκληρη την επιμέτρηση. Ο Όμιλος αναγνωρίζει μεταφορές μεταξύ των επιπέδων της ιεράρχησης εύλογων αξιών στο τέλος της περιόδου σύνταξης οικονομικών καταστάσεων, εντός της οποίας συντελέστηκε η αλλαγή. Δεν έχουν πραγματοποιηθεί μεταφορές μεταξύ επιπέδων της ιεράρχησης εύλογων αξιών κατά την 31/12/2016. Επιπλέον πληροφορίες αναφορικά με τις παραδοχές που πραγματοποιήθηκαν κατά την επιμέτρηση των εύλογων αξιών περιλαμβάνονται στη Σημείωση 35 – Χρηματοοικονομικά μέσα, συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης από παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα. 3. Δυνατότητα συνέχισης δραστηριότητας (going concern) Ο Όμιλος για τη χρήση 2016 παρουσίασε κέρδη μετά από φόρους ποσού € 6,7 εκατ. έναντι κερδών € 3,9 εκατ. τη χρήση 2015 και αντίστοιχα η Εταιρεία παρουσίασε κέρδη € 6,3 εκατ. για το 2016 έναντι ζημιών € 20,4 εκατ. το 2015. Το σύνολο των σωρευμένων ζημιών ανέρχεται σε ποσό € 127 εκατ. περίπου για τον Όμιλο και σε ποσό € 126,3 εκατ. περίπου για την Εταιρεία στις 31/12/2016. Κατά την 31/12/2016, το Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων της Μητρικής εταιρείας ήταν μικρότερο του 50% του καταβλημένου μετοχικού της κεφαλαίου και ως εκ τούτου εξακολουθούν να συντρέχουν οι διατάξεις του άρθρου 47 του Ν2190/20, ενώ το σύνολο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ομίλου υπερβαίνει το σύνολο των κυκλοφορούντων στοιχείων του ενεργητικού κατά ποσό € 7,1 εκατ. περίπου (Εταιρεία: ποσό € 7,3 εκατ. περίπου). Η Διοίκηση του Ομίλου συνεχίζει απρόσκοπτα να εξυπηρετεί τον τραπεζικό δανεισμό της σύμφωνα με το πρόγραμμα δανειακής αναχρηματοδότησης που επιτεύχθηκε το 2015. Συνεχίζει να εξυπηρετεί πλήρως τα τακτικά τοκοχρεολύσιά της καθώς και έχει καταφέρει να μειώσει ακόμα περισσότερο τον δανεισμό της μέσω εκτάκτων χρεολυσίων λόγω πωλήσεων πλοίων. Έτσι έχει επιτύχει και μείωση των μελλοντικών τοκοχρεωλυσίων απελευθερώνοντας μελλοντική ρευστότητα για την Eταιρεία. Ο Όμιλος έχει προβεί σε μια σειρά ενεργειών όπως: Σημαντική ενίσχυση της παρουσίας και δραστηριοποίησης της Eταιρείας στις Κυκλάδες η οποία θα

συμβάλλει στην αύξηση των μεριδίων αγοράς και εξασφαλίζει ρευστότητα καθ’όλη την διάρκεια του έτους

Διατήρηση της δραστηριοποίησης της Eταιρείας στις επιδοτούμενες γραμμές του Αιγαίου που συμβάλλουν στην αύξηση των μεριδίων αγοράς και εξασφαλίζουν σταθερή χρήση των πλοίων σε δωδεκάμηνη βάση

Συνέχιση των ναυλώσεων πλοίων οι οποίες εξασφαλίζουν ρευστότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους Η Eταιρεία έχει την δυνατότητα να προχωρήσει σε χρηματοδότηση μέσω τραπεζικής ανακυκλούμενης

πίστωσης και να ενισχύσει περαιτέρω την ρευστότητά της μέσω προσφοράς διαθέσιμων ενεχύρων / εξασφαλίσεων

Βάσει των ανωτέρω η Διοίκηση της Εταιρείας αναμένει κερδοφορία και για το προσεχές έτος και λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την βελτίωση των λειτουργικών της αποτελεσμάτων. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω γεγονότα, οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου και της Εταιρείας καταρτίσθηκαν βάσει της αρχής της συνέχισης της δραστηριότητας (going concern). Ως εκ τούτου, οι συνημμένες ατομικές και ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν περιλαμβάνουν προσαρμογές σχετικές με την ανακτησιμότητα και την ταξινόμηση των περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού, τα ποσά και την ταξινόμηση


22

των υποχρεώσεων ή άλλες προσαρμογές οι οποίες τυχόν θα απαιτούνταν αν η Εταιρεία και ο Όμιλος δεν ήταν σε θέση να συνεχίσουν ομαλά τη δραστηριότητά τους. 4. Βασικές λογιστικές πολιτικές Οι βασικές λογιστικές πολιτικές οι οποίες έχουν υιοθετηθεί στην κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων της χρήσης 2016, έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια από όλες τις εταιρείες του Ομίλου και κατά τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων της προηγούμενης χρήσης 2015 και έχουν ως ακολούθως:

4.1 Βάση Ενοποίησης

4.1.1 Θυγατρικές Οι ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας περιλαμβάνουν τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Μητρικής, καθώς και όλων των θυγατρικών εταιρειών της. Αυτές ελέγχονται, άμεσα ή έμμεσα, από τη Μητρική, μέσω της κατοχής της πλειοψηφίας των μετοχών τους (βλ. σημείωση 1) και του ελέγχου των διοικητικών συμβουλίων τους. Οι θυγατρικές ενοποιούνται πλήρως με την μέθοδο της ολικής ενοποίησης, από την ημερομηνία που αποκτάται ο έλεγχος επ’ αυτών και παύουν να ενοποιούνται όταν τέτοιος έλεγχος δεν υφίσταται. Στις ατομικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Μητρικής, οι θυγατρικές αποτιμώνται στο κόστος κτήσης τους, μείον τις τυχόν ζημίες απομείωσης.

4.1.2 Διεταιρικές συναλλαγές Οι διεταιρικές (μεταξύ των εταιρειών του Ομίλου) συναλλαγές, τα διεταιρικά υπόλοιπα καθώς και τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη και ζημίες από διεταιρικές συναλλαγές περιουσιακών στοιχείων απαλείφονται κατά τη σύνταξη των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων.

4.2 Μετατροπή στοιχείων σε ξένο νόμισμα Οι συναλλαγές σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται σε Ευρώ, με τη χρήση των ισοτιμιών που ήταν σε ισχύ κατά την ημερομηνία των συναλλαγών αυτών. Κατά την ημερομηνία του ισολογισμού, τα νομισματικά στοιχεία του ενεργητικού και παθητικού που είναι εκφρασμένα σε ξένα νομίσματα, αποτιμώνται στο λειτουργικό νόμισμα με τις συναλλαγματικές ισοτιμίες της ημερομηνίας αυτής. Τα μη νομισματικά στοιχεία σε ξένο νόμισμα που αποτιμώνται στο ιστορικό κόστος μεταφράζονται στο λειτουργικό νόμισμα, χρησιμοποιώντας τη συναλλαγματική ισοτιμία της ημερομηνίας της συναλλαγής. Τα κέρδη και ζημίες από συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν, καταχωρούνται στα χρηματοοικονομικά έσοδα ή έξοδα της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης αναλόγως της φύσης τους (πιστωτικές ή χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές αντίστοιχα).

4.3 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στα άυλα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνονται: (α) οι άδειες χρήσεως λογισμικών προγραμμάτων και (β) το κόστος κατοχύρωσης του εμπορικού σήματος της Εταιρείας. Οι άδειες λογισμικών προγραμμάτων και το εμπορικό σήμα αποτιμώνται στο κόστος κτήσης τους, μειωμένο κατά τις σωρευμένες αποσβέσεις τους και τις τυχόν απομειώσεις τους. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με τη σταθερή μέθοδο, καθ’ όλη την ωφέλιμη διάρκεια ζωής τους, η οποία έχει ορισθεί σε τρία (3) έτη για τα λογισμικά προγράμματα και δέκα (10) έτη για το εμπορικό σήμα. Οι εκτιμήσεις αυτές, επανεξετάζονται σε κάθε ημερομηνία σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και αναπροσαρμόζονται εάν χρειασθεί.


23

4.4 Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία Τα ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις στις αξίες κόστους κτήσης τους, πλέον τόκων κατασκευαστικής περιόδου, μειωμένες κατά τις σωρευμένες αποσβέσεις και τις τυχόν απομειώσεις της αξίας τους. Οι επισκευές και συντηρήσεις καταχωρούνται στα αποτελέσματα χρήσης κατά την πραγματοποίηση τους. Σημαντικές προσθήκες και βελτιώσεις κεφαλαιοποιούνται στο κόστος των αντίστοιχων ενσώματων παγίων περιουσιακών στοιχείων εάν είναι πιθανό ότι τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη που ενσωματώνονται στο περιουσιακό στοιχείο θα εισρεύσουν στην Εταιρεία. Κατά την πώληση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου, η διαφορά μεταξύ του τιμήματος πώλησης και της αναπόσβεστης αξίας αυτού, μετά την αφαίρεση τυχόν εξόδων της πώλησης, καταχωρείται στα αποτελέσματα της χρήσης κατά την οποία πραγματοποιείται η πώληση ως κέρδος ή ζημία από την πώληση παγίων. Αποσβέσεις Οι αποσβέσεις είναι η διαγραφή του κόστους των ενσώματων περιουσιακών στοιχείων μείον την υπολειμματική αξία του. Οι αποσβέσεις των παγίων περιουσιακών στοιχείων διενεργούνται με βάση τη σταθερή μέθοδο απόσβεσης και επιβαρύνουν τα αποτελέσματα χρήσης, καθ’ όλη τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής των παγίων περιουσιακών στοιχείων. Η Διοίκηση της Εταιρείας προέβη σε εκτιμήσεις για την ωφέλιμη διάρκεια ζωής και την υπολειμματική αξία των πάγιων περιουσιακών στοιχείων, οι οποίες έχουν ως εξής: α) Εκτιμώμενη ωφέλιμη διάρκεια ζωής

Κατηγορία περιουσιακών στοιχείων Έτη Πλοία συμβατικά (επιβατηγά – οχηματαγωγά) 35 Πλοία ταχύπλοα τύπου catamaran (επιβατηγά ή επιβατηγά – οχηματαγωγά) 25 Πλοία υδροπτέρυγα – ιπτάμενα δελφίνια (επιβατηγά) 35 Εγκαταστάσεις κτιρίων σε ακίνητα τρίτων 9 Μηχανήματα 6,67 Επιβατικά αυτοκίνητα 6,67 Φορτηγά αυτοκίνητα 5 Μοτοποδήλατα 6,67 Έπιπλα, λοιπός εξοπλισμός, ηλεκτρονικοί υπολογιστές 5

β) Υπολειμματική αξία Ορίσθηκε μόνο για τα πλοία σε ποσοστό 20% επί του κόστους κτήσης. Οι εκτιμήσεις αυτές, επανεξετάζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα και αναπροσαρμόζονται εάν χρειασθεί, αλλά δεν αναμένεται να διαφοροποιηθούν τους επόμενους δώδεκα (12) μήνες.


24

4.5 Απομείωση αξίας μη χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων Τα μη κυκλοφορούντα μη χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία (ενσώματα πάγια και άυλα περιουσιακά στοιχεία) ελέγχονται για σκοπούς απομείωσης, όταν γεγονότα ή αλλαγές στις συνθήκες υποδηλώνουν ότι η λογιστική αξία τους (αναπόσβεστο κόστος) μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Η ζημία απομείωσης αναγνωρίζεται κατά το ποσό που η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει την ανακτήσιμη αξία του και καταχωρείται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Η ανακτήσιμη αξία προσδιορίζεται ως η μεγαλύτερη αξία μεταξύ της εύλογης αξίας μειωμένης κατά τα έξοδα πώλησης και της αξίας χρήσης. Η εύλογη αξία είναι το ποσό που μπορεί να ληφθεί από την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου στα πλαίσια μιας συναλλαγής, στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, μετά την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άμεσου κόστους διάθεσης του περιουσιακού στοιχείου, ενώ αξία χρήσης είναι η καθαρή παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμιακών ροών που αναμένεται να πραγματοποιηθούν από τη συνεχή χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου, χρησιμοποιώντας ένα προεξοφλητικό επιτόκιο προ φόρων που αντανακλά τις τρέχουσες αγοραίες εκτιμήσεις για την χρονική αξία του χρήματος και τον κίνδυνο που συνδέεται άμεσα με το περιουσιακό στοιχείο. Ζημιά απομείωσης που έχει αναγνωριστεί κατά τις προηγούμενες περιόδους επανεκτιμάται σε κάθε χρήση για τυχόν ενδείξεις μείωσής της και αντιλογίζεται εάν υπάρξει αλλαγή στις εκτιμήσεις που χρησιμοποιήθηκαν για τον προσδιορισμό της ανακτήσιμης αξίας μέχρι το ύψος της λογιστικής αξίας, που θα προσδιοριζόταν, καθαρή από αποσβέσεις, εάν δεν είχε καταχωρηθεί η ζημιά απομείωσης.

4.6 Αποθέματα Τα αποθέματα περιλαμβάνουν εμπορεύματα και καύσιμα – λιπαντικά επί των πλοίων. Το κόστος κτήσης περιλαμβάνει όλες τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν για να φθάσουν τα αποθέματα στην παρούσα θέση και κατάσταση. Το κόστος κτήσης τους προσδιορίζεται με βάση τη μέθοδο πρώτης εισαγωγής-πρώτης εξαγωγής (FIFO). Κατά την ημερομηνία ισολογισμού, τα αποθέματα αποτιμώνται στη χαμηλότερη τιμή, μεταξύ κόστους κτήσης και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία των καυσίμων και λιπαντικών επί των πλοίων είναι η εκτιμώμενη τιμή πώλησης, μειωμένη με τα έξοδα πωλήσεων.

4.7 Χρηματοοικονομικά μέσα Τα χρηματοοικονομικά μέσα του Ομίλου ταξινομούνται στα μη παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα και στα παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα, με βάση την ουσία της σύμβασης που τα διέπει και το σκοπό για τον οποίον αποκτήθηκαν. Μη παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα αποτελούν οι απαιτήσεις από πελάτες και οι λοιπές απαιτήσεις, τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία, τα ταμιακά διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα (χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού), καθώς και οι δανειακές υποχρεώσεις, οι υποχρεώσεις σε προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις (χρηματοοικονομικά στοιχεία παθητικού). Τα μη παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα αναγνωρίζονται αρχικά στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις στην εύλογη αξία τους (η οποία συμπίπτει με το κόστος συναλλαγής), προσαρμοσμένη κατά τα άμεσα κόστη συναλλαγής, όταν ο Όμιλος γίνεται συμβαλλόμενο μέρος σε συναλλαγή με αντικείμενο τα μέσα αυτά. Ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο ενεργητικού παύει να αναγνωρίζεται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, όταν τα συμβατικά δικαιώματα του Ομίλου επί των ταμιακών ροών του στοιχείου αυτού λήξουν ή όταν μεταβιβασθεί το στοιχείο αυτό σε τρίτο, χωρίς να διατηρηθεί ο έλεγχος ή όλα τα ουσιώδη οφέλη ή οι κίνδυνοι που συνδέονται με αυτό. Οι αγορές και πωλήσεις χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού που πραγματοποιούνται κατά τη συνήθη δραστηριότητα των εταιρειών του Ομίλου καταχωρούνται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις κατά την ημερομηνία της συναλλαγής, δηλαδή κατά την ημερομηνία που δεσμεύονται να αγοράσουν ή να πωλήσουν το στοιχείο αυτό.


25

Ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο παθητικού παύει να αναγνωρίζεται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, όταν οι συμβατικές υποχρεώσεις του Ομίλου που απορρέουν από αυτό, λήξουν ή ακυρωθούν.

4.7.1 Απαιτήσεις από πελάτες / Λοιπές απαιτήσεις Οι απαιτήσεις από πελάτες και οι λοιπές απαιτήσεις επιμετρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους και μεταγενέστερα επιμετρούνται στο αναπόσβεστο κόστος μειωμένο από τυχόν προβλέψεις απομείωσης για μη εισπρακτέα υπόλοιπα. Για το σκοπό αυτό, σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού όλες οι καθυστερημένες ή επισφαλείς απαιτήσεις εκτιμώνται για να προσδιορισθεί η αναγκαιότητα ή μη πρόβλεψης για επισφαλείς απαιτήσεις.

4.7.2 Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία Τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους, η οποία είναι η χρηματιστηριακή τιμή κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. Τα σχετικά κέρδη ή ζημίες αναγνωρίζονται σε αποθεματικό εύλογης αξίας των ιδίων κεφαλαίων, έως ότου εκποιηθούν ή διαπιστωθεί ότι υπάρχει μόνιμη απομείωση της αξίας τους, οπότε το σωρευτικό κέρδος ή ζημία που είχε προηγουμένως αναγνωρισθεί στα ίδια κεφάλαια, μεταφέρεται στα αποτελέσματα χρήσης.

4.7.3 Ταμιακά διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα Τα ταμιακά διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα περιλαμβάνουν μετρητά στο ταμείο, καταθέσεις όψεως καθώς και βραχυπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις μέχρι τριών μηνών από την ημερομηνία του ισολογισμού.

4.7.4 Δανειακές υποχρεώσεις Οι δανειακές υποχρεώσεις περιλαμβάνουν τραπεζικά και ομολογιακά δάνεια. Όλα τα δάνεια αρχικώς αναγνωρίζονται στο κόστος, που είναι η εύλογη αξία του ανταλλάγματος που λαμβάνεται, μειωμένα με το κόστος σύναψης του τραπεζικού δανείου ή το κόστος έκδοσης του ομολογιακού δανείου. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα δάνεια αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου.

4.7.5 Υποχρεώσεις σε προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Οι προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις περιλαμβάνουν εμπορικές και λοιπές υποχρεώσεις. Αυτές αναγνωρίζονται στα ονομαστικά τους ποσά που θεωρείται ότι ταυτίζονται με την εύλογη αξία τους, εκτός εάν η επίδραση της διαχρονικής αξίας του χρήματος είναι σημαντική.

4.7.6 Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα Ο Όμιλος κατέχει παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα για να αντισταθμίσει τον κίνδυνο μεταβολής της τιμής του καυσίμου των πλοίων. Τα παράγωγα αυτά αναγνωρίζονται αρχικά στην εύλογη αξία και τα άμεσα έξοδα συναλλαγής καταχωρούνται στα αποτελέσματα κατά την πραγματοποίησή τους. Μεταγενέστερα της αρχικής αναγνώρισης, τα παράγωγα αυτά επιμετρούνται στην εύλογη αξία τους. Η μέθοδος αναγνώρισης των κερδών και ζημιών εξαρτάται από το αν τα παράγωγα προσδιορίζονται ως μέσα αντιστάθμισης ή ως κατεχόμενα για εμπορία.


26

Αντιστάθμιση ταμιακών ροών Η αποτελεσματική αναλογία της μεταβολής στην εύλογη αξία των παραγώγων που προσδιορίζονται ως μέσα αντιστάθμισης μεταβολών στις ταμιακές ροές, καταχωρείται σε αποθεματικό στα ίδια κεφάλαια. Το κέρδος ή η ζημία της μη αποτελεσματικής αναλογίας καταχωρείται στα αποτελέσματα. Τα ποσά που καταχωρούνται ως αποθεματικό στα ίδια κεφάλαια μεταφέρονται στα αποτελέσματα στις περιόδους που το αντισταθμισμένο στοιχείο επηρεάζει τα κέρδη ή τις ζημίες. Όταν ένα μέσο αντιστάθμισης λήγει ή πωλείται, ή όταν μία σχέση αντιστάθμισης δεν πληροί πλέον τα κριτήρια της αντισταθμιστικής λογιστικής, τα σωρευμένα στα ίδια κεφάλαια κέρδη ή ζημίες παραμένουν ως αποθεματικό και μεταφέρονται στα αποτελέσματα όταν το αντισταθμισμένο στοιχείο επηρεάζει τα κέρδη ή τις ζημίες και συγκεκριμένα στο κόστος πωληθέντων. Στην περίπτωση της αντιστάθμισης μιας προβλεπόμενης μελλοντικής συναλλαγής, η οποία δεν αναμένεται πλέον να πραγματοποιηθεί, τα σωρευμένα στα ίδια κεφάλαια κέρδη ή ζημίες μεταφέρονται στα αποτελέσματα (κόστος πωληθέντων).

4.7.7 Απομείωση μη παράγωγων χρηματοοικονομικών μέσων Οι λογιστικές αξίες των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων του Ομίλου εξετάζονται σε κάθε περίοδο αναφοράς για να αποφασιστεί αν συντρέχουν αντικειμενικές ενδείξεις για απομείωση τους. Αντικειμενικές ενδείξεις ότι ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο έχει απομειωθεί περιλαμβάνουν:

πτώχευση ενός οφειλέτη ή τον χαρακτηρισμό του ως ανεπίδεκτος είσπραξης, αναπροσαρμογή ποσού οφειλής που ο Όμιλος δεν θα δεχόταν αν δεν υπήρχε θέμα επισφαλούς

είσπραξης, αρνητικές εξελίξεις στον τρόπο πληρωμής οφειλετών ή εκδοτών, η εξαφάνιση ενεργής αγοράς για μια μετοχή λόγω οικονομικών δυσκολιών, παρατηρήσιμα δεδομένα που υποδεικνύουν ότι υπάρχει μετρήσιμη μείωση στις αναμενόμενες

μελλοντικές ροές ενός συνόλου χρηματοοικονομικών στοιχείων. Χρηματοοικονομικά στοιχεία επιμετρούμενα σε αναπόσβεστο κόστος Ο Όμιλος αναγνωρίζει ένδειξη για απομείωση των στοιχείων αυτών σε επίπεδο ανεξάρτητου περιουσιακού στοιχείου. Ζημία απομείωσης αναγνωρίζεται ως η διαφορά μεταξύ της αναπόσβεστης αξίας του περιουσιακού στοιχείου και της παρούσας αξίας των αναμενόμενων μελλοντικών ταμιακών ροών στο πραγματικό επιτόκιο προεξόφλησής του. Η ζημία αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα και σε σχετική πρόβλεψη. Κάθε οριστικά ανεπίδεκτο είσπραξης υπόλοιπο διαγράφεται με αντίστοιχη μείωση της πρόβλεψης για επισφαλείς απαιτήσεις. Εάν το ποσό της απομείωσης μειωθεί και η μείωση αυτή συνδέεται με ένα αντικειμενικό γεγονός που συνέβη μετά την αρχική απομείωση, τότε η απομείωση που αρχικά είχε αναγνωριστεί αντιστρέφεται στα αποτελέσματα. Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Η απομείωση στα χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση αναγνωρίζεται με τη μεταφορά της συσσωρευμένης ζημιάς από το αποθεματικό εύλογης αξίας στα αποτελέσματα. Το ποσό που μεταφέρεται στα αποτελέσματα είναι η διαφορά μεταξύ του κόστους κτήσης τους και της τρέχουσας εύλογης αξίας τους, μείον όποιας απομείωσης είχε προηγουμένως αναγνωριστεί στα αποτελέσματα. Αν η εύλογη αξία μιας μετοχής που απεικονίζεται ως χρηματοοικονομικό στοιχείο διαθέσιμο προς πώληση μεταγενέστερα αυξηθεί και η αύξηση αυτή συνδέεται με ένα αντικειμενικό γεγονός που συνέβη μετά την αρχική απομείωση, τότε η απομείωση που αρχικά είχε αναγνωριστεί αντιστρέφεται στα αποτελέσματα. Διαφορετικά η απομείωση αντιστρέφεται στην Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος.


27

4.8 Μετοχικό κεφάλαιο Το μετοχικό κεφάλαιο αποτελείται από κοινές μετοχές. Άμεσα έξοδα για την έκδοση μετοχών εμφανίζονται σε μείωση του ποσού της αύξησης κεφαλαίου.

4.9 Παροχές στο προσωπικό

4.9.1 Βραχυπρόθεσμες παροχές Οι βραχυπρόθεσμες παροχές προς το προσωπικό καταχωρούνται ως έξοδο στα αποτελέσματα όταν καθίστανται δεδουλευμένες.

4.9.2 Προγράμματα καθορισμένων εισφορών Τα προγράμματα καθορισμένων εισφορών είναι προγράμματα κατά τα οποία ο Όμιλος καταβάλει ένα καθορισμένο ποσό σε ένα τρίτο νομικό πρόσωπο χωρίς άλλη υποχρέωση και τα οποία καταχωρούνται ως έξοδο στα αποτελέσματα όταν παρέχονται οι σχετικές υπηρεσίες από το προσωπικό και οφείλονται οι σχετικές εισφορές.

4.9.3 Προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους Οι υποχρεώσεις για αποζημίωση προσωπικού (εκτός των πληρωμάτων των πλοίων) κατά τη συνταξιοδότηση, υπολογίζονται στην παρούσα αξία των μελλοντικών παροχών που θεωρούνται δουλευμένες κατά το τέλος της χρήσης, με βάση την αναγνώριση δικαιώματος παροχών των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της αναμενόμενης εργασιακής ζωής. Το επιτόκιο προεξόφλησης αντιστοιχεί στο επιτόκιο ευρωπαϊκών ομολόγων χαμηλού πιστωτικού κινδύνου (τουλάχιστον ΑΑ) και έχουν ημερομηνίες λήξης σχετικές με αυτές των υποχρεώσεων του Ομίλου. Οι ανωτέρω υποχρεώσεις υπολογίζονται ετησίως με βάση οικονομικές και αναλογιστικές παραδοχές που γίνονται από ανεξάρτητο αναλογιστή και καθορίζονται χρησιμοποιώντας την αναλογιστική μέθοδο αποτίμησης των εκτιμώμενων μονάδων υποχρέωσης (projected unit credit method). Οι σχετικές προβλέψεις περιλαμβάνονται στα λοιπά έξοδα των εξόδων διοικητικής λειτουργίας και των εξόδων λειτουργίας διάθεσης και αποτελούνται από την παρούσα αξία των παροχών που έγιναν δουλευμένες κατά τη διάρκεια της χρήσης, τους τόκους επί της υποχρέωσης παροχών και τυχόν κόστος προγενέστερης υπηρεσίας (προϋπηρεσίας). Τα αναλογιστικά κέρδη ή ζημίες αναγνωρίζονται απευθείας στα λοιπά συνολικά έσοδα της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται. Αναφορικά με τα πληρώματα των πλοίων, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, αυτά δε σωρεύουν δικαιώματα επί αποζημιώσεων αποχώρησης, λόγω απόλυσης ή συνταξιοδότησης και κατά συνέπεια οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν περιλαμβάνουν σχετική πρόβλεψη.


28

4.10 Λοιπές προβλέψεις / Ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενες απαιτήσεις Προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν ο Όμιλος έχει παρούσες νομικές ή τεκμαιρόμενες δεσμεύσεις, ως αποτέλεσμα γεγονότων του παρελθόντος, είναι πιθανή η πραγματοποίησή τους μέσω εκροής πόρων και η εκτίμηση των σχετικών ποσών των υποχρεώσεων μπορεί να γίνει με αξιοπιστία. Οι προβλέψεις επανεξετάζονται σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού και προσαρμόζονται, προκειμένου να αντανακλούν την παρούσα αξία της δαπάνης που αναμένεται να απαιτηθεί για την τακτοποίηση της δέσμευσης. Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις δεν αναγνωρίζονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται, εκτός εάν η πιθανότητα εκροής πόρων για την τακτοποίησή τους είναι απομακρυσμένη. Οι ενδεχόμενες απαιτήσεις δεν αναγνωρίζονται στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή οικονομικών οφελών είναι πιθανή.

4.11 Φόρος εισοδήματος (τρέχων και αναβαλλόμενος) Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία περί φορολογίας πλοίων (άρθρο 2 Ν.27/1975), οι πλοιοκτήτριες πλοίων με ελληνική σημαία απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος για τα κέρδη από την εκμετάλλευση των πλοίων τους. Με βάση τον ίδιο νόμο, τα πλοία υπόκεινται μόνο σε ειδικό φόρο, βάσει των κόρων της ολικής χωρητικότητάς τους. Ο φόρος αυτός θεωρείται φόρος εισοδήματος. Τα κέρδη από τις μη ναυτιλιακές δραστηριότητες φορολογούνται με βάση τις γενικές διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος, όπου βάσει των ισχυουσών διατάξεων ο φορολογικός συντελεστής ανέρχεται σε ποσοστό 29% για τη χρήση 2016 (2015: 29%). Η δαπάνη για τρέχοντα φόρο εισοδήματος αφορά επομένως τον τρέχοντα φόρο πλοίων βάσει του Ν. 27/1975. Λόγω του ανωτέρω ειδικού φορολογικού καθεστώτος που ισχύει για τις ημεδαπές εταιρείες του Ομίλου, δε λογίζονται αναβαλλόμενοι φόροι στην Εταιρεία και τον Όμιλο.

4.12 Μισθώσεις Κατά την έναρξη μιας συμφωνίας, ο Όμιλος καθορίζει το αν μια τέτοια συμφωνία είναι ή εμπεριέχει μίσθωση. Κατά την έναρξη ή κατά την εκ νέου αξιολόγηση της συμφωνίας, ο Όμιλος διακρίνει τις πληρωμές και τα λοιπά ανταλλάγματα που απαιτούνται από τη συμφωνία, σε εκείνα που αφορούν τη μίσθωση και σε εκείνα που αφορούν άλλα στοιχεία βάσει των σχετικών εύλογων αξιών τους. Εάν ο Όμιλος καταλήξει πως για μια χρηματοδοτική μίσθωση είναι ανέφικτο να γίνει ο διαχωρισμός των πληρωμών αξιόπιστα, τότε οι αξίες του περιουσιακού στοιχείου και της υποχρέωσης που αναγνωρίζονται είναι ίσες με την εύλογη αξία του περιουσιακού στοιχείου. Συνεπώς, η υποχρέωση θα μειώνεται με τις πληρωμές οι οποίες θα γίνονται και ένα τεκμαρτό χρηματοοικονομικό κόστος θα αναγνωριστεί με βάση το επιτόκιο δανεισμού του Ομίλου. Μισθώσεις βάσει των οποίων ο Όμιλος αναλαμβάνει ουσιαστικά όλους τους κινδύνους και τα οφέλη της ιδιοκτησίας χαρακτηρίζονται ως χρηματοδοτικές μισθώσεις. Μετά την αρχική αναγνώριση το μισθωμένο περιουσιακό στοιχείο αναγνωρίζεται ως ποσό ίσο με το χαμηλότερο, μεταξύ της εύλογης αξίας του και της παρούσας αξίας των ελάχιστων μισθωμάτων. Μετά την αρχική αναγνώριση, το περιουσιακό στοιχείο λογιστικοποιείται σύμφωνα με τη λογιστική πολιτική που εφαρμόζεται για αυτό το περιουσιακό στοιχείο. Τα ποσά πληρωμών για χρηματοδοτικές μισθώσεις διαχωρίζονται μεταξύ χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων και μείωσης της αντίστοιχης υποχρέωσης. Το χρηματοοικονομικό έξοδο κατανέμεται σε κάθε περίοδο κατά τη διάρκεια της μίσθωσης ώστε να προκύπτει ένα σταθερό επιτόκιο επί του υπολοίπου της υποχρέωσης χρηματοδοτικής μίσθωσης. Οι μισθώσεις όπου ο εκμισθωτής μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης ενός περιουσιακού στοιχείου για μία συμφωνημένη χρονική περίοδο, χωρίς ωστόσο να μεταβιβάζει και τους κινδύνους και τα οφέλη της ιδιοκτησίας


29

του, ταξινομούνται ως λειτουργικές μισθώσεις. Οι πληρωμές που γίνονται από το μισθωτή για λειτουργικές μισθώσεις, αναγνωρίζονται ως έξοδο στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. Ο Όμιλος λειτουργεί ως μισθωτής και εκμισθωτής για λειτουργικές μισθώσεις.

4.13 Αναγνώριση εσόδων Τα έσοδα περιλαμβάνουν την αξία παροχής υπηρεσιών και την αξία πωλήσεων αγαθών, καθαρά από Φόρο Προστιθέμενης Αξίας, κρατήσεις υπέρ τρίτων, εκπτώσεις και επιστροφές. Η αναγνώριση των εσόδων γίνεται ως εξής: Έσοδα από ναύλους

Οι παρεχόμενες υπηρεσίες αφορούν κυρίως στη θαλάσσια μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων και τα έσοδα είναι οι σχετικοί ναύλοι από εισιτήρια. Τα έσοδα από εισιτήρια αναγνωρίζονται τη χρονική στιγμή πραγματοποίησης του ταξιδιού για την οποία έχει εκδοθεί το εισιτήριο. Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών που σχετίζονται με υπηρεσίες που θα παρασχεθούν σε μεταγενέστερη χρήση, αναγνωρίζονται σε λογαριασμό υποχρέωσης (έσοδα επομένων χρήσεων) και μεταφέρονται στα έσοδα της περιόδου στην οποία παρέχονται οι υπηρεσίες. Πρόγραμμα πιστότητας πελατών

Το έσοδο επιμερίζεται μεταξύ του προγράμματος διατήρησης πελατών και των λοιπών στοιχείων της πώλησης. Το ποσό που αναλογεί στο πρόγραμμα διατήρησης πελατών μεταφέρεται στα έσοδα επόμενης χρήσης και αναγνωρίζεται ως έσοδο όταν ο Όμιλος έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του για παροχή υπηρεσιών βάσει των όρων του προγράμματος ή όταν δεν είναι πλέον πιθανή η εξαργύρωση των μονάδων του προγράμματος από τους συνδρομητές. Έσοδα από ναύλωση πλοίων

Τα έσοδα από ναυλώσεις πλοίων αναγνωρίζονται με βάση την αρχή του δουλευμένου, σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στα ναυλοσύμφωνα. Έσοδα από πωλήσεις επί των πλοίων

Τα έσοδα από την πώληση αγαθών επί των πλοίων αναγνωρίζονται με την παράδοση των αγαθών, ενώ τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών επί των πλοίων (βάσει συμβάσεων με τρίτους στους οποίους έχει παραχωρηθεί η εκμετάλλευση των χώρων εστίασης και των καταστημάτων των πλοίων) αναγνωρίζονται με βάση την αρχή του δουλευμένου στα πλαίσια των σχετικών συμβάσεων. Έσοδα από πιστωτικούς τόκους (Χρηματοοικονομικά έσοδα)

Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας με βάση το πραγματικό επιτόκιο. Κρατική υποστήριξη άγονων γραμμών

Οι κρατικές επιδοτήσεις άγονων γραμμών που σχετίζονται με τα αποτελέσματα, καταχωρούνται με συστηματικό τρόπο στα έσοδα των περιόδων μέσα στις οποίες πραγματοποιούνται τα δρομολόγια αυτά.


30

4.14 Έσοδα από ασφαλιστικές αποζημιώσεις Ο Όμιλος καταχωρεί έσοδα και αντίστοιχα απαιτήσεις από ασφαλιστικές αποζημιώσεις για ζημίες και καταστροφές που σχετίζονται με τα πλοία του, καθώς επίσης και για ιατρικά και άλλα έξοδα των πληρωμάτων του που σχετίζονται με τέτοια συμβάντα. Τα σχετικά έσοδα από ασφαλιστικές αποζημιώσεις καταχωρούνται στα αποτελέσματα στο κονδύλι «Λοιπά έσοδα», καθαρά από τα αφαιρετέα της αποζημίωσης ποσά (deductible), κατά το χρόνο πραγματοποίησης της αποζημιούμενης ζημίας ή των ιατρικών και λοιπών εξόδων των πληρωμάτων, εφόσον η ασφαλιστική αποζημίωση θεωρείται εισπρακτέα σύμφωνα με τα ασφαλιστήρια συμβόλαια και δεν αποτελεί μέρος δικαστικής διένεξης και ο Όμιλος μπορεί να εκτιμήσει αξιόπιστα το ποσό της αποζημίωσης. Οι απαιτήσεις από ασφαλιστικές αποζημιώσεις καταχωρούνται ως κυκλοφορούντα ή μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία βάσει του αναμενόμενου χρόνου είσπραξης τους.

4.15 Αναγνώριση εξόδων Έξοδα επισκευών και συντηρήσεων

Τα έξοδα εκμετάλλευσης αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσης και συγκεκριμένα στο κόστος πωληθέντων σε δουλευμένη βάση. Με βάση την αρχή αυτή, τα έξοδα επισκευών, συντηρήσεων και περιοδικών επιθεωρήσεων μηχανών των πλοίων αναγνωρίζονται ως εξής:

Τα έξοδα επισκευών και συντηρήσεων που διενεργούνται κατά την ετήσια ακινησία των πλοίων αναγνωρίζονται στη χρήση κατά την οποία αυτά δραστηριοποιούνται μετά το τέλος της ακινησίας τους, κατανεμόμενα στις περιόδους (τρίμηνο, εξάμηνο, εννεάμηνο) αυτής της χρήσης, με βάση τα πραγματοποιηθέντα μίλια πλεύσης τους σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα

Τα έξοδα περιοδικών επιθεωρήσεων μηχανών των πλοίων που γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα (τριετία έως εξαετία ανάλογα με τις προδιαγραφές των κατασκευαστών τους σε συνδυασμό με τις ώρες λειτουργίας τους) αναγνωρίζονται στις αντίστοιχες χρήσεις

Έξοδα από χρεωστικούς τόκους (Χρηματοοικονομικά έξοδα)

Τα έξοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας με βάση το πραγματικό επιτόκιο και περιλαμβάνουν τόκους από βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα δάνεια.

4.16 Από κοινού συμφωνίες (joint arrangement)

Ο Όμιλος είχε κατατάξει το μερίδιό του σε από κοινού συμφωνίες είτε ως από κοινού δραστηριότητες (εφόσον έχει δικαιώματα επί των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεις επί των στοιχείων του παθητικού, που σχετίζονται με μία συμφωνία) είτε ως κοινοπραξίες (εφόσον η Εταιρεία έχει μόνο δικαιώματα επί των καθαρών περιουσιακών στοιχείων μίας συμφωνίας). Κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης αυτής, ο Όμιλος συνεξετάζει τη δομή της συμφωνίας, τη νομική μορφή της οντότητας που δημιουργείται από τις συμφωνίες, τους συμβατικούς όρους των συμφωνιών και άλλους παράγοντες και περιστάσεις. Ο Όμιλος πραγματοποίησε μία αρχική αξιολόγηση της συμφωνίας συνεκμετάλλευσης της γραμμής του Αργοσαρωνικού στο πλαίσιο της συμμετοχής της Μητρικής Εταιρείας στην Κοινοπραξία Πλοίων Σαρωνικού, η οποία έληξε την 31/10/2016 (το ποσοστό συμμετοχής την 31/12/2015 ανήλθε σε 24%). Ο Όμιλος ενσωμάτωσε την αναλογία που κατείχε επί των περιουσιακών στοιχείων, υποχρεώσεων και συναλλαγών της Κοινοπραξίας Πλοίων Σαρωνικού στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις μέχρι την ημερομηνία λήξης της συμφωνίας.


31

4.17 Νέα Πρότυπα που δεν έχουν τεθεί σε ισχύ Τα ακόλουθα πρότυπα και τροποποιήσεις προτύπων που έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχουν τεθεί ακόμα σε ισχύ και δεν έχουν υιοθετηθεί πρόωρα από τον Όμιλο. Αυτά που είναι σχετικά με τον Όμιλο παρουσιάζονται παρακάτω. Ο Όμιλος εξετάζει την ενδεχόμενη επίδραση τους στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Δ.Π.Χ.Α. 15 «Έσοδα από συμβάσεις µε πελάτες» (τίθεται σε ισχύ για περιόδους με έναρξη από 1 Ιανουαρίου 2018) Την 28.5.2014 εκδόθηκε από το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων το πρότυπο ΔΠΧΑ 15 «Έσοδα από συβάσεις µε πελάτες». Το νέο πρότυπο έχει εφαρμογή σε όλες τις συβάσεις µε πελάτες πλην εκείνων που είναι στο πεδίο εφαρμογής άλλων προτύπων, όπως οι χρηματοδοτικές μισθώσεις, τα ασφαλιστικά συμβόλαια και τα χρηματοοικονομικά μέσα. Σύμφωνα µε το νέο πρότυπο, μια εταιρεία αναγνωρίζει έσοδα για να απεικονίσει τη μεταφορά των υπεσχημένων αγαθών ή υπηρεσιών σε πελάτες έναντι ενός ποσού που αντιπροσωπεύει την αμοιβή, την οποία η εταιρεία αναμένει ως αντάλλαγμα για τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες. Εισάγεται η έννοια ενός νέου μοντέλου αναγνώρισης εσόδων βάσει πέντε βασικών βημάτων, τα οποία επιγραμματικά είναι τα εξής:

• Βήμα 1: Προσδιορισμός της σύμβασης/συμβάσεων µε έναν πελάτη • Βήμα 2: Προσδιορισμός των υποχρεώσεων απόδοσης στη σύμβαση • Βήμα 3: Καθορισμός του τιμήματος συναλλαγής • Βήμα 4: Κατανομή του τιμήματος συναλλαγής στις υποχρεώσεις απόδοσης της σύμβασης • Βήμα 5: Αναγνώριση εσόδου όταν (ή καθώς) η εταιρεία ικανοποιεί μια υποχρέωση απόδοσης

Η έννοια της υποχρέωσης απόδοσης (performance obligation) είναι νέα και στην ουσία αντιπροσωπεύει κάθε υπόσχεση για μεταφορά στον πελάτη: α) ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας (ή μιας δέσμης αγαθών ή υπηρεσιών) που είναι διακριτή ή β) μιας σειράς διακριτών αγαθών ή υπηρεσιών που είναι ουσιαστικά τα ίδια και έχουν το ίδιο μοντέλο μεταφοράς στον πελάτη. Η έκδοση του ΔΠΧΑ 15 επιφέρει την κατάργηση των ακόλουθων προτύπων και διερμηνειών:

• ΔΛΠ 11 «Συβάσεις κατασκευής» • ΔΛΠ 18 «Έσοδα» • Διερμηνεία 13 «Προγράμματα εμπιστοσύνης πελατών» • Διερμηνεία 15 «Συμβάσεις για την Κατασκευή Ακινήτων» • Διερμηνεία 18 «Μεταφορές στοιχείων ενεργητικού από πελάτες» και • Διερμηνεία 31 «Έσοδα - Συναλλαγές ανταλλαγής που εμπεριέχουν υπηρεσίες διαφήμισης»

Την 12.4.2016 το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 15 με την οποία διευκρίνισε κυρίως τα ακόλουθα:

‒ πότε ένα υπεσχημένο αγαθό ή υπηρεσία είναι διακριτό από λοιπές υποσχέσεις σε μία σύμβαση γεγονός που λαμβάνεται υπόψη κατά την αξιολόγηση για το αν το υπεσχημένο αγαθό ή υπηρεσία συνιστά υποχρέωση απόδοσης,

‒ με ποιο τρόπο πρακτικά να αξιολογείται αν η φύση της υπόσχεσης της εταιρείας συνιστά παροχή των υπεσχημένων αγαθών ή υπηρεσιών (η εταιρεία αποτελεί δηλαδή τον εντολέα) ή διευθέτηση ώστε τρίτο μέρος να παρέχει τα εν λόγω αγαθά και υπηρεσίες (η εταιρεία αποτελεί δηλαδή τον εντολοδόχο),

‒ ποιος παράγοντας καθορίζει αν η εταιρεία αναγνωρίζει το έσοδο διαχρονικά ή σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή στις περιπτώσεις των αδειών χρήσης επί πνευματικής περιουσίας.

Τέλος, με την τροποποίηση προστέθηκαν δύο πρακτικές λύσεις για τη μετάβαση στο ΔΠΧΑ 15 όσον αφορά στις ολοκληρωμένες συμβάσεις στις οποίες εφαρμόζεται πλήρης αναδρομική εφαρμογή και όσον αφορά στις μεταβολές στις συμβάσεις κατά τη μετάβαση. Η Εταιρεία και ο Όμιλος εξετάζουν τις επιπτώσεις που θα έχει η υιοθέτηση του ΔΠΧΑ 15 στις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις.


32

Δ.Π.Χ.Α. 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» (τίθεται σε ισχύ για περιόδους με έναρξη από 1 Ιανουαρίου 2018) Το Δ.Π.Χ.Α. 9 εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2014 και θα τεθεί σε εφαρμογή για την Εταιρεία για ετήσιες περιόδους με έναρξη από 1 Ιανουαρίου 2018, ενώ επιτρέπεται η πρόωρη εφαρμογή. Το πρότυπο αυτό έχει εφαρμογή σε χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις και περιλαμβάνει την κατηγοριοποίηση, την αποτίμηση, την απομείωση και την παύση αναγνώρισης των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων καθώς και ένα νέο μοντέλο λογιστικής αντιμετώπισης της αντιστάθμισης κινδύνου. Η πραγματική επίπτωση της υιοθέτησης του Δ.Π.Χ.Α. 9 στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου δεν είναι γνωστή και δε είναι δυνατό να προσδιοριστεί αξιόπιστα καθώς εξαρτάται από τα χρηματοοικονομικά μέσα που έχει στη κατοχή του ο Όμιλος και τις οικονομικές συνθήκες κατά το χρόνο αυτό καθώς και από την επιλογή λογιστικών αρχών και εκτιμήσεων που θα πραγματοποιηθεί σε μελλοντικό χρόνο. Το νέο πρότυπο θα προβλέπει την επισκόπηση και αναθεώρηση των λογιστικών διαδικασιών και των δικλείδων ασφαλείας που σχετίζονται με τη διαδικασία αναγνώρισης και γνωστοποίησης των χρηματοοικονομικών μέσων. Τα σημαντικά σημεία του προτύπου παρατίθενται στη συνέχεια. Κατηγοριοποίηση - χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία

Το Δ.Π.Χ.Α. 9 περιλαμβάνει νέα προσέγγιση κατηγοριοποίησης για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που ανταποκρίνεται στο επιχειρηματικό μοντέλο βάσει του οποίου πραγματοποιείται η διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων καθώς και τα χαρακτηριστικά των ταμιακών τους ροών. Το Δ.Π.Χ.Α. 9 εμπεριέχει τρεις βασικές κατηγορίες για τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία: αποτιμώμενα στο αναπόσβεστο κόστος εύλογης αξίας μέσω των λοιπών συνολικών εσόδων (FVOCI) και εύλογης αξίας μέσω αποτελεσμάτων (FVTPL). Το πρότυπο θέτει εκτός εφαρμογές τις κατηγορίες του υφιστάμενου Δ.Λ.Π. 39 των διακρατούμενων μέχρι τη λήξη, δανείων και απαιτήσεων και διαθέσιμων προς πώληση. Απομείωση – χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και συμβατικές απαιτήσεις

Το Δ.Π.Χ.Α. 9 αντικαθιστά το μοντέλο της «πραγματοποιηθείσας ζημιάς» του Δ.Λ.Π. 39 με μία προσέγγιση που βλέπει μπροστά με το μοντέλο «αναμενόμενης πιστωτικής ζημίας». Αυτό απαιτεί τη διενέργεια εκτίμησης αναφορικά με το πώς οι αλλαγές των οικονομικών παραμέτρων θα επηρεάσουν τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες, που θα καθοριστεί σε μία βάση σταθμισμένων πιθανοτήτων. Το νέο μοντέλο θα έχει εφαρμογή στα περιουσιακά στοιχεία που αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος ή στην εύλογη αξία μέσω λοιπών συνολικών εσόδων, εκτός των επενδύσεων σε συμμετοχές και στις συμβατικές απαιτήσεις. Σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 9, οι προβλέψεις για ζημίες θα επιμετρώνται είτε (α) ως οι αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες που θα προκύψουν από πιθανά γεγονότα κατάπτωσης εντός δώδεκα μηνών μετά την σύνταξη των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων και (β) ως οι αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια και για όλα τα πιθανά γεγονότα κατάπτωσης ενός χρηματοοικονομικού μέσου. Οι πολιτικές αποτίμησης που σχετίζονται με τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ύπαρξης ενός χρηματοπιστωτικού μέσου εφαρμόζονται εφόσον ο πιστωτικός κίνδυνος ενός χρηματοοικονομικού μέσου έχει αυξηθεί σημαντικά κατά την ημερομηνία σύνταξης των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων σε σχέση με την αρχική αναγνώριση ενώ η δωδεκάμηνης βάσης αναμενόμενη πιστωτική ζημία εφαρμόζεται εφόσον κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Μια εταιρεία δύναται να αξιολογήσει ότι ο πιστωτικός κίνδυνος ενός χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου δεν έχει αυξηθεί σημαντικά, εφόσον το περιουσιακό στοιχείο έχει χαμηλό πιστωτικό κίνδυνο κατά την ημερομηνία σύνταξης των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων. Παρόλα αυτά, η αποτίμηση με βάση τις αναμενόμενες πιστωτικές ζημίες καθ’ όλη τη διάρκεια ύπαρξης ενός χρηματοπιστωτικού μέσου έχει εφαρμογή σε κάθε περίπτωση στις εμπορικές απαιτήσεις και τις απαιτήσεις συμβολαίων που δεν έχουν κάποιο σημαντικό συστατικό χρηματοδότησης. Μια εταιρεία έχει τη δυνατότητα επιλογής της πολιτικής που θα εφαρμόσει στις περιπτώσεις εμπορικών απαιτήσεων και των απαιτήσεων συμβολαίων, εφόσον εμπεριέχουν σημαντικά στοιχεία χρηματοδότησης.


33

Κατηγοριοποίηση - χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις

Το Δ.Π.Χ.Α. 9 διατηρεί σε ευρεία κλίμακα τις υφιστάμενες απαιτήσεις του Δ.Λ.Π. 39 για την κατηγοριοποίηση των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων. Παρά το γεγονός αυτό, σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 39 όλες οι μεταβολές στις εύλογες αξίες των υποχρεώσεων που έχουν ενταχθεί στην κατηγορία εύλογων αξιών μέσω αποτελεσμάτων αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα ενώ σύμφωνα με το Δ.Π.Χ.Α. 9 οι μεταβολές στις εύλογες αξίες που αφορούν σε μεταβολές του πιστωτικού κινδύνου εμφανίζονται στα Λοιπά συνολικά έσοδα ενώ το υπολειπόμενο ποσό της μεταβολής της εύλογης αξίας εμφανίζεται στα αποτελέσματα. Η Εταιρεία αξιολογεί την ενδεχόμενη επίπτωση στις χρηματοοικονομικές της καταστάσεις από την εφαρμογή του προτύπου αυτού. Αυτή η τροποποίηση επιτρέπει στις χρηματοοικονομικές οντότητες να χρησιμοποιούν την μέθοδο της καθαρής θέσης προκειμένου να λογιστικοποιήσουν τις επενδύσεις σε θυγατρικές, κοινοπραξίες και συγγενείς στις ατομικές τους χρηματοοικονομικές καταστάσεις και επίσης ξεκαθαρίζει τον ορισμό των ατομικών οικονομικών καταστάσεων. Αυτή η τροποποίηση ισχύει μελλοντικά για ετήσιες περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2016 και επιτρέπεται η πρόωρη εφαρμογή της.


34

5. Άυλα και ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία

Η ανάλυση και κίνηση των άυλων και ενσώματων παγίων περιουσιακών έχει ως εξής:

Ο Όμιλος Πλωτά μέσα Μηχανήματα

Επιβατικά & λοιπά

αυτοκίνητα

Έπιπλα, εγκαταστάσεις

κτιρίων & λοιπός

εξοπλισμός

Άυλα περιουσιακά

στοιχεία Σύνολο

Πλωτά μέσα προοριζόμενα προς πώληση

Αξία κτήσης 01.01.15 342.085 69 29 4.436 2.240 348.859 0 Προσθήκες χρήσης 15.508 0 5 381 57 15.951 0 Μειώσεις χρήσης (34.542) (12) 0 (25) 0 (34.579) 0 Απομειώσεις χρήσης (800) 0 0 0 0 (800) 0 Αξία κτήσης 31.12.15 322.251 57 34 4.792 2.297 329.431 0 Προσθήκες χρήσης 31.660 0 0 239 40 31.939 0 Μειώσεις χρήσης (5.941) 0 (7) (398) (50) (6.396) 0 Αναταξινόμηση (21.104) 0 0 0 0 (21.104) 21.104 Αναστροφή απομείωσης πλοίων 6.060 0 0 0 0 6.060 0 Απομειώσεις χρήσης (134) 0 0 0 0 (134) 0 Αξία κτήσης 31.12.16 332.792 57 27 4.633 2.287 339.796 21.104 Σωρευμένες αποσβέσεις 01.01.15 93.503 69 29 4.185 2.202 99.988 0 Αποσβέσεις χρήσης 10.824 0 0 187 30 11.041 0 Μειώσεις χρήσης (11.980) (12) 0 (27) 0 (12.019) 0 Σωρευμένες αποσβέσεις 31.12.15 92.347 57 29 4.345 2.232 99.010 0 Αποσβέσεις χρήσης 12.468 0 1 202 45 12.716 0 Μειώσεις χρήσης (2.982) 0 (7) (395) (50) (3.434) 0 Αναταξινόμηση (7.070) 0 0 0 0 (7.070) 7.070 Σωρευμένες αποσβέσεις 31.12.16 94.763 57 23 4.152 2.227 101.222 7.070 Αναπόσβεστη αξία 31.12.15 229.904 0 5 447 65 230.421 0 Αναπόσβεστη αξία 31.12.16 238.029 0 4 480 60 238.574 14.034

Η Εταιρεία Πλωτά μέσα Μηχανήματα

Επιβατικά & λοιπά

αυτοκίνητα

Έπιπλα, εγκαταστάσεις

κτιρίων & λοιπός

εξοπλισμός

Άυλα περιουσιακά

στοιχεία Σύνολο

Πλωτά μέσα προοριζόμενα προς πώληση

Αξία κτήσης 01.01.15 334.546 69 29 4.248 2.181 341.073 0 Προσθήκες χρήσης 19.808 0 5 385 57 20.255 0 Μειώσεις χρήσης (34.542) (12) 0 (28) 0 (34.582) 0 Απομειώσεις χρήσης (800) 0 0 0 0 (800) 0 Αξία κτήσης 31.12.15 319.012 57 34 4.605 2.238 325.946 0 Προσθήκες χρήσης 31.660 0 0 239 40 31.939 0 Μειώσεις χρήσης (5.941) 0 (7) (394) 0 (6.342) 0 Αναταξινόμηση (21.104) 0 0 0 0 (21.104) 21.104 Αναστροφή απομείωσης πλοίων 6.060 0 0 0 0 6.060 0 Απομειώσεις χρήσης (134) 0 0 0 0 (134) 0 Αξία κτήσης 31.12.16 329.553 57 27 4.450 2.278 336.365 21.104 Σωρευμένες αποσβέσεις 01.01.15 89.004 69 29 4.063 2.148 95.313 0 Αποσβέσεις χρήσης 10.741 0 0 186 28 10.955 0 Μειώσεις χρήσης (11.980) (12) 0 (24) 0 (12.016) 0 Σωρευμένες αποσβέσεις 31.12.15 87.765 57 29 4.225 2.176 94.252 0 Αποσβέσεις χρήσης 12.834 0 1 202 42 13.079 0 Μειώσεις χρήσης (2.982) 0 (7) (388) 0 (3.377) 0 Αναταξινόμηση (7.070) 0 0 0 0 (7.070) 7.070 Σωρευμένες αποσβέσεις 31.12.16 90.547 57 23 4.039 2.218 96.884 7.070 Αναπόσβεστη αξία 31.12.15 231.247 0 5 380 62 231.694 0 Αναπόσβεστη αξία 31.12.16 239.006 0 4 411 60 239.481 14.034


35

Οι προσθήκες χρήσης 2016 του Ομίλου στην αξία κτήσης αφορούν κυρίως στα εξής:

Στη μετασκευή των πλοίων «ΝΗΣΟΣ ΣΑΜΟΣ», «HELLENIC HIGHSPEED» και «ΝΗΣΟΣ ΡΟΔΟΣ» συνολικού

τιμήματος € 19,7 εκατ. Στην ολοκλήρωση της μετασκευής του πλοίου «HIGHSPEED 7» (πρώην «HIGHSPEED 5») ποσού € 11,7

εκατ. μετά τη ζημιά που υπέστη το Μάρτιο του 2015 Οι μειώσεις χρήσης 2016 στην αξία κτήσης και τις αποσβέσεις του Ομίλου και της Εταιρείας αφορούν στα εξής: Στην πώληση του πλοίου «FLYING CAT 1» με συνολικό τίμημα πώλησης € 1,4 εκατ. και αποτέλεσμα

πώλησης € 1,0 εκατ. κέρδος

Στην πώληση του πλοίου «ΑΠΟΛΛΩΝ ΕΛΛΑΣ», που ολοκληρώθηκε εντός της κλειόμενης χρήσης. Το συνολικό τίμημα της πώλησης αυτής ανήλθε σε € 1,6 εκατ., ενώ το αποτέλεσμα από την πώληση διαμορφώθηκε σε ζημία € 0,06 εκατ., η οποία καταχωρήθηκε στα αποτελέσματα χρήσης στο κονδύλι «Αποτελέσματα από πωλήσεις πλοίων»

Το ποσό € 6,0 εκατ. προέκυψε από την αναστροφή απομειώσεων, οι οποίες είχαν αναγνωρισθεί σε προηγούμενα έτη στα αποτελέσματα του Ομίλου και αφορούν πλοία. Η ανακτήσιμη αξία προσδιορίστηκε στη βάση της εύλογης αξίας, μείον τα έξοδα διάθεσης, όπως αυτή εκτιμήθηκε από ανεξάρτητους εκτιμητικούς οίκους

Το κονδύλι «Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία προοριζόμενα προς πώληση» αφορά το πλοίο «HIGHSPEED 6», για το οποίο ο Όμιλος συμφώνησε την 31/12/2016 την πώλησή του, αντί τιμήματος € 19,7 εκατ. Η πώλησή του πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2017 (Σημείωση 36).

Ο Όμιλος προβαίνει σε αποτίμηση της εύλογης αξίας των πλοίων κατά την ημερομηνία του ισολογισμού για σκοπούς ελέγχου τυχόν απομείωσής τους. Προκειμένου να προσδιοριστούν οι εύλογες αξίες των πλοίων, λαμβάνονται υπόψη εκτιμήσεις ανεξάρτητων οίκων εμπειρογνωμόνων. Κατά την 31.12.2016 προέκυψε σχηματισμός πρόβλεψης απομείωσης ποσού € 0,1 εκατ. (2015: € 0,8 εκατ.). Το ποσό της απομείωσης καταχωρήθηκε στα αποτελέσματα χρήσης στο κονδύλι «Απομειώσεις πλωτών μέσων». Επί ορισμένων πλοίων του Ομίλου έχουν εγγραφεί ναυτικές υποθήκες, ποσού € 261,7 εκατ. για την εξασφάλιση των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεων του Ομίλου.

6. Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες Οι συμμετοχές της Μητρικής σε θυγατρικές εταιρείες και τα αντίστοιχα ποσοστά συμμετοχής αναφέρονται στη Σημείωση 1. Η συνολική αξία κτήσης των συμμετοχών ανέρχεται στο ποσό € 34,8 εκατ., οι οποίες κατά την 31 Δεκεμβρίου 2016 είναι πλήρως απομειωμένες.


36

7. Αποθέματα Τα αποθέματα αφορούν κυρίως σε καύσιμα και λιπαντικά. Η ανάλυση των αποθεμάτων έχει ως εξής:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Εμπορεύματα 0 2 0 2 Καύσιμα και λιπαντικά 1.215 854 1.215 854 Σύνολο 1.215 856 1.215 856

8. Απαιτήσεις από πελάτες Οι απαιτήσεις από πελάτες αφορούν σε εμπορικές απαιτήσεις από συνεργαζόμενα ναυτικά πρακτορεία, γραφεία τουρισμού και μεταφορικές εταιρείες από έκδοση εισιτηρίων και φορτωτικών. Οι ανωτέρω απαιτήσεις αναλύονται ως ακολούθως:

Ο Όμιλος Η Εταιρεία 31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15

Ανοικτά Υπόλοιπα πελατών 20.124 21.284 14.548 15.698 Επιταγές εισπρακτέες και συναλλαγματικές 2.400 2.871 2.400 2.871 Μείον: Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων (13.912) (13.809) (8.336) (8.302) Σύνολο 8.612 10.346 8.612 10.267 Μη κυκλοφορούντα 0 1.004 0 1.004 Κυκλοφορούντα 8.612 9.342 8.612 9.263 Σύνολο 8.612 10.346 8.612 10.267

Η έκθεση του Ομίλου στον πιστωτικό κίνδυνο αναλύεται στη Σημείωση 35. Ο σχηματισμός προβλέψεων απομείωσης επισφαλών απαιτήσεων από πελάτες κατά τις χρήσεις 2015 – 2016 αναλύεται ως ακολούθως:

Ο Όμιλος Η Εταιρεία Υπόλοιπο 01.01.15 12.500 7.960 Προβλέψεις χρήσης 1.410 383 Αντιστροφή προβλέψεων (101) (41) Υπόλοιπο 31.12.15 13.809 8.302 Προβλέψεις χρήσης 103 34 Αντιστροφή προβλέψεων 0 0 Υπόλοιπο 31.12.16 13.912 8.336

Η σχηματισμένη πρόβλεψη κρίνεται επαρκής για να καλύψει τις πιθανές περιπτώσεις μη ανάκτησης απαιτήσεων. Σε διασφάλιση των απαιτήσεων από πελάτες έχουν ληφθεί οι ακόλουθες εξασφαλίσεις:


37


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Εγγυητικές επιστολές 1.895 2.000 1.745 1.810 Επιταγές σε εγγύηση 10.412 11.872 8.487 8.677 Σύνολο 12.307 13.872 10.232 10.487

9. Λοιπές απαιτήσεις Οι λοιπές απαιτήσεις αναλύονται, για τις χρήσεις 2016 – 2015, ως εξής:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Λοιπές απαιτήσεις 16.357 25.506 16.149 25.296 Μείον: Προβλέψεις επισφαλών λοιπών απαιτήσεων (7.519) (7.523) (7.519) (7.523)

Απαιτήσεις κατά συνδεδεμένων επιχειρήσεων 0 0 14.725 15.014

Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων από συνδεδεμένα μέρη 0 0 (14.725) (14.242)

Απαιτήσεις παραγώγων αντιστάθμισης καυσίμων 1.940 0 1.940 0

Έξοδα επομένων χρήσεων 4.899 5.142 4.899 5.040 Έσοδα χρήσης εισπρακτέα 175 211 174 211 Σύνολο 15.852 23.336 15.643 23.796

Το κονδύλι «Λοιπές απαιτήσεις» της 31/12/2016 περιλαμβάνει απαίτηση από ασφαλιστικές εταιρείες για την αποζημίωση μερικής καταστροφής του πλοίου «HIGHSPEED 7» ποσού € 3,6 εκατ. (βλ. Σημείωση 5 και 22). Το κονδύλι των «Εξόδων επομένων χρήσεων» της 31/12/2016 του Ομίλου αποτελείται κυρίως από (α) έξοδα επισκευών και συντηρήσεων συνολικού ποσού € 1,7 εκατ. για τη χρήση 2017, € 0,8 εκατ. για τη χρήση 2018, € 0,5 εκατ. για τη χρήση 2019 και € 0,3 εκατ. για τη χρήση 2020 (2015: συνολικό ποσό € 3,6 εκατ.), (β) ασφάλιστρα πλοίων ποσού € 1,3 εκατ. (2015: € 1,5 εκατ.), και (γ) έξοδα εκμετάλλευσης πλοίων ποσού € 0,3 εκατ. (2015: € 0,1 εκατ.) που θα επιβαρύνουν την επόμενη χρήση. Στα έσοδα χρήσης εισπρακτέα του Ομίλου και της Εταιρείας την 31/12/2016 περιλαμβάνεται το κέρδος εκκαθάρισης συμβολαίων αντιστάθμισης κινδύνων, ποσού € 0,1 εκατ. Αντίστοιχα, στα έσοδα χρήσης εισπρακτέα του Ομίλου και της Εταιρείας της 31/12/2015 περιλαμβανόταν επιστροφή ποσού € 0,2 εκατ., που αφορούσε σε επιστροφή προστίμου. Ο σχηματισμός προβλέψεων απομείωσης επισφαλών απαιτήσεων για τις λοιπές απαιτήσεις του Ομίλου και της Εταιρείας κατά τις χρήσεις 2015 – 2016 αναλύεται ως ακολούθως:


38

Ο Όμιλος Η Εταιρεία Υπόλοιπο 01.01.15 7.692 7.692 Αντιστροφή προβλέψεων (169) (169) Υπόλοιπο 31.12.15 7.523 7.523 Αντιστροφή προβλέψεων (4) (4) Υπόλοιπο 31.12.16 7.519 7.519

Η σχηματισμένη πρόβλεψη κρίνεται επαρκής για να καλύψει τις πιθανές περιπτώσεις μη ανάκτησης των συγκεκριμένων απαιτήσεων. Η Εταιρεία σχημάτισε πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων από τις θυγατρικές της εταιρείες ποσού € 0,5 εκατ. κατά το 2016 (2015: € 14,2 εκατ.), η οποία περιλαμβάνεται στα αποτελέσματα στο κονδύλι «Απομειώσεις θυγατρικών» (βλ. Σημείωση 30). Η σχετική πρόβλεψη απομείωσης σχηματίστηκε για το μη εισπράξιμο μέρος των εν λόγω απαιτήσεων από θυγατρικές εταιρείες λόγω του ότι οι εταιρείες αυτές δεν έχουν στην παρούσα φάση δραστηριότητες. Η έκθεση του Ομίλου και της Εταιρείας στον πιστωτικό κίνδυνο αναλύεται στη Σημείωση 35. 10. Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία Την 31/12/2016 η Εταιρεία κατείχε 11.000 μετοχές της εταιρείας «Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου Α.Ε.», αξίας κτήσεως € 13 χιλ., η αξία των οποίων έχει απομειωθεί πλήρως σε προηγούμενες χρήσεις. 11. Ταμιακά διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα Η ανάλυση των ταμιακών διαθεσίμων και ταμιακών ισοδυνάμων, για τις χρήσεις 2016 – 2015, έχει ως εξής:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Διαθέσιμα στο ταμείο 56 66 56 66 Τραπεζικές καταθέσεις 6.722 8.792 6.589 7.982 Σύνολο 6.778 8.858 6.645 8.048

Υφίσταται ενέχυρο επί των Ταμιακών διαθεσίμων του Ομίλου επί ενός τραπεζικού λογαριασμού της Μητρικής προς κάλυψη υποχρεώσεων τοκοχρεωλυτικών πληρωμών, ο οποίος είχε υπόλοιπο € 0,9 εκατ. κατά την 31/12/2016, λόγω αποπληρωμής των εν λόγω υποχρεώσεων στις αρχές 2017 (βλ. Σημείωση 15). Οι καταθέσεις όψεως του Ομίλου την 31/12/2016 τηρούνται σε υποκαταστήματα Ελληνικών τραπεζών και σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα του εξωτερικού, ενώ την 31/12/2015 μόνο σε Ελληνικές τράπεζες. Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου στις 28 Ιουνίου 2015, οι Ελληνικές τράπεζες τέθηκαν σε αργία και επιβλήθηκαν κεφαλαιακοί έλεγχοι. Η τραπεζική αργία έληξε στις 20 Ιουλίου 2015, ενώ μέρος των κεφαλαιακών ελέγχων (όριο ανάληψης καταθέσεων, περιορισμοί στη μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό, κλπ.) παραμένουν σε ισχύ έως σήμερα. 12. Μετοχικό Κεφάλαιο και διαφορά υπέρ το άρτιο Το μετοχικό κεφάλαιο της Μητρικής, το οποίο είναι ολοσχερώς καταβλημένο, ανέρχεται σε € 194,0 εκατ. διαιρούμενο σε 77.615.000 κοινές ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας € 2,50 η κάθε μία. Όλες οι μετοχές


39

της Μητρικής παρέχουν ίσα δικαιώματα στη λήψη μερισμάτων και εκάστη μετοχή αντιπροσωπεύει μία ψήφο στη Γενική Συνέλευση των μετόχων της Μητρικής. Η υπέρ το άρτιο διαφορά σχηματίσθηκε κατά τις αυξήσεις του μετοχικού κεφαλαίου της Μητρικής με τιμή έκδοσης των μετοχών μεγαλύτερη της ονομαστικής. Μετά από κεφαλαιοποιήσεις της υπέρ το άρτιο διαφοράς, οι οποίες έλαβαν χώρα πριν τη χρήση 2005, ο συγκεκριμένος λογαριασμός διαμορφώθηκε σε ποσό ύψους € 9,4 εκατ.

13. Λοιπά αποθεματικά Τα λοιπά αποθεματικά για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


Τακτικό αποθεματικό 2.700 2.700 2.700 2.700 Αποθεματικά εύλογης αξίας (13) (13) (13) (13)

Αποθεματικά αντιστάθμισης κινδύνου χρηματ/κών μέσων 1.939 (1.484) 1.939 (1.484)

Σύνολο 4.626 1.203 4.626 1.203 Τακτικό αποθεματικό: αφορά στην υποχρεωτική κράτηση, πριν τη διανομή κερδών, 5% ετησίως από τα καθαρά κέρδη της μητρικής εταιρείας, όπως προβλέπουν οι διατάξεις του Κ.Ν.2190/1920, μέχρις ότου το ύψος του ποσού φθάσει το ένα τρίτο του μετοχικού κεφαλαίου. Στην παρούσα και την προηγούμενη χρήση δεν σχηματίστηκε τακτικό αποθεματικό λόγω εμφάνισης ζημιών. Αποθεματικά εύλογης αξίας: αφορά τη ζημία αποτίμησης του εμπορικού χαρτοφυλακίου των μετοχών της «ΝΕΛ Α.Ε.» που η Εταιρεία κατέχει στις 31/12/2016 (βλ. Σημείωση 10). Αποθεματικά αντιστάθμισης κινδύνου χρηματοοικονομικών μέσων: αφορά την αποτίμηση συμβολαίων αντιστάθμισης ταμιακών ροών μεταβολών των τιμών των καυσίμων των πλοίων που δεν είχαν λήξει την 31/12/2016. Το αποθεματικό αυτό αποτελεί το αποτελεσματικό μέρος της σωρευτικής καθαρής μεταβολής της εύλογης αξίας των μέσων αντιστάθμισης ταμιακών ροών, η οποία θα αναγνωριστεί στα αποτελέσματα όπως οι αντισταθμισμένες ταμιακές ροές ή τα στοιχεία επηρεάσουν τα αποτελέσματα.


40

14. Διαχείριση κεφαλαίου

Ο στόχος του Ομίλου κατά τη διαχείριση του κεφαλαίου είναι η διασφάλιση της ικανότητας να συνεχίσει τη δραστηριότητά του, ώστε να εξασφαλίζει ικανοποιητικές αποδόσεις στους μετόχους του και οφέλη στα λοιπά μέρη, που σχετίζονται με τις δραστηριότητές του. Με σκοπό τη διατήρηση ή την προσαρμογή της κεφαλαιακής του διάρθρωσης, ο Όμιλος μπορεί να προσαρμόσει το ποσό των πληρωτέων μερισμάτων, να επιστρέψει κεφάλαιο στους μετόχους, να εκδώσει νέες μετοχές ή να προβεί σε πώληση περιουσιακών στοιχείων. Η Διοίκηση του Ομίλου ελέγχει και παρακολουθεί την κεφαλαιακή του επάρκεια με βάση το συντελεστή μόχλευσης, ο οποίος υπολογίζεται, διαιρώντας το σύνολο των ξένων κεφαλαίων (Σύνολο Υποχρεώσεων) με τα συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια (Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων). Ο δείκτης αυτός διαμορφώνεται ως εξής κατά τις ημερομηνίες ισολογισμού :


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Σύνολο υποχρεώσεων 204.647 202.881 204.532 202.702 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων

285.723 273.969 286.287 274.811

Δείκτης κεφαλαιακής μόχλευσης 0,72 0,74 0,71 0,74 Κατά την τρέχουσα χρήση, η μείωση του δείκτη κεφαλαιακής μόχλευσης της Μητρικής οφείλεται στην αύξηση των ιδίων κεφαλαίων λόγω των κερδών της χρήσης. Επίσης, βάσει της ελληνικής εταιρικής νομοθεσίας, οι εταιρείες απαιτείται να διατηρούν το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων τους στο 50% τουλάχιστον του καταβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Εάν τα ίδια κεφάλαια μειωθούν κάτω από αυτό το επίπεδο, το Διοικητικό Συμβούλιο πρέπει να συγκαλέσει τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων μέσα σε έξι μήνες μετά από το τέλος της χρήσης για να αποφασίσει τις κατάλληλες ενέργειες που είναι απαραίτητες για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων της Εταιρείας. Το γενικότερο ύψος των ιδίων κεφαλαίων της Εταιρείας είναι χαμηλότερο του 50% του μετοχικού κεφαλαίου, συνεπώς οι ελάχιστες προϋποθέσεις διατήρησης του ύψους του μετοχικού κεφαλαίου δεν πληρούνται κατά την 31/12/16. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στη Σημείωση 3 ως προς τα μέτρα που λαμβάνει η Εταιρεία για να αυξήσει το δείκτη αυτό. Μερίσματα Σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας περί Ανωνύμων Εταιρειών (Κ.Ν. 2190/1920), οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να διανέμουν κάθε έτος πρώτο μέρισμα, που να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 35% των κερδών μετά από φόρους, μετά την αφαίρεση του τακτικού αποθεματικού και των ζημιών προηγουμένων χρήσεων. Στη χρήση 2016 δεν τίθεται θέμα διανομής μερίσματος, λόγω συσσωρευμένων ζημιών προηγουμένων χρήσεων.


41

15. Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις Τα μακροπρόθεσμα ομολογιακά δάνεια για τις χρήσεις 2016 – 2015 έχουν ως ακολούθως:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Ομολογιακά δάνεια 162.294 177.494 162.294 177.494 Μείον: Βραχυπρόθεσμο μέρος ομολογιακών δανείων (12.336) (11.570) (12.336) (11.570)

Σύνολο 149.958 165.924 149.958 165.924 Βραχυπρόθεσμο μέρος ομολογιακών δανείων (καθαρά ομολογιακά δάνεια) 12.336 11.570 12.336 11.570 Βραχυπρόθεσμες τραπεζικές υποχρεώσεις 2.090 2.090 2.090 2.090 Σύνολο 14.426 13.660 14.426 13.660 Σύνολο δανειακών υποχρεώσεων 164.384 179.584 164.384 179.584

Οι βασικοί όροι των δανείων, τα οποία αποτελούν δάνεια της Μητρικής, έχουν ως εξής:

Σε χιλ.Ευρώ Νόμισμα Επιτόκιο Έτος λήξης

31.12.16 31.12.15

Ονομαστική αξία

Λογιστική αξία

Ονομαστική αξία

Λογιστική αξία

ΕΤΕ Ομολ. Δάνειο (€ 154 εκ.) ΕΥΡΩ Euribor+περιθώριο 2022 114.576 114.576 120.274 120.274 ΕΤΕ Ομολ. Δάνειο (€ 12 εκ.) ΕΥΡΩ Euribor+περιθώριο 2022 3.827 3.827 7.217 7.217 ΕΤΕ Δάνειο (€ 3 εκ.) ΕΥΡΩ Euribor+περιθώριο 2022 2.704 2.704 2.837 2.837 ΕΤΕ Ομολ. Δάνειο (€ 13 εκ.) ΕΥΡΩ Euribor+περιθώριο 2018 6.429 6.429 10.655 10.655 Πειραιώς Ομολ. Δάνειο (€ 36,5 εκ.) ΕΥΡΩ Euribor+περιθώριο 2022 34.758 34.758 36.510 36.510 Αττικής αλληλόχρεος ΕΥΡΩ Euribor+περιθώριο - 2.090 2.090 2.091 2.091 Σύνολο τοκοφόρων υποχρεώσεων 164.384 164.384 179.584 179.584

Το σταθμισμένο μέσο επιτόκιο στις 31/12/2016 ήταν 2,93% (2015: 3,91%). Επί ορισμένων πλοίων του Ομίλου έχουν εγγραφεί ναυτικές υποθήκες, ποσού € 261.701 χιλ., για την εξασφάλιση των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων δανειακών υποχρεώσεων του Ομίλου. Επιπρόσθετα, οι θυγατρικές εταιρείες Hellenic Seaways Cargo N.E. και Hellenic Seaways Management S.A. έχουν εγγυηθεί τα ομολογιακά δάνεια της Εταιρείας, όπως ισχύουν κατά την 31/12/2016. Επίσης, υφίσταται ενέχυρο επί των Ταμιακών διαθεσίμων του Ομίλου και της Εταιρείας επί ενός τραπεζικού λογαριασμού της Μητρικής προς κάλυψη υποχρεώσεων τοκοχρεωλυτικών πληρωμών, ο οποίος είχε υπόλοιπο € 0,9 εκατ. κατά την 31/12/2016, διότι είχαν αποπληρωθεί οι υποχρεώσεις αυτές στις αρχές του 2017 (βλ. Σημείωση 11). Τον Ιανουάριο 2017, η Εταιρεία προχώρησε στην πώληση του πλοίου «HIGHSPEED 6» και από το τίμημα της πώλησης η Εταιρεία μείωσε το δανεισμό της κατά το ποσό των € 19,0 εκατ. Η εν λόγω αποπληρωμή είχε ως αποτέλεσμα να μειωθούν σημαντικά τα τοκοχρεολύσια μέχρι και την αποπληρωμή των δανείων το 2022.


42

16. Προβλέψεις για παροχές σε εργαζόμενους Η κίνηση της υποχρέωσης για αποζημιώσεις προσωπικού, λόγω συνταξιοδότησης, έχει ως εξής:


Ποσά αναγνωρισμένα στον ισολογισμό Παρούσα αξία υποχρεώσεων 926 781 908 741 Καθαρή υποχρέωση αναγνωρισμένη στον ισολογισμό 926 781 908 741 Ποσά αναγνωρισμένα στο λογαριασμό αποτελεσμάτων Κόστος τρέχουσας απασχόλησης 25 30 25 29 Καθαρός τόκος επί της υποχρέωσης/(περιουσιακού στοιχείου) 20 16 18 16 Κανονικό έξοδο στο λογαριασμό αποτελεσμάτων 45 46 43 45 Κόστος περικοπών/διακανονισμών/τερματισμού υπηρεσίας 83 16 0 15 Συνολικό έξοδο στο λογαριασμό αποτελεσμάτων 128 62 43 60 Μεταβολή στην παρούσα αξία της υποχρέωσης Παρούσα αξία υποχρέωσης στην αρχή της περιόδου 781 795 741 761 Κόστος τρέχουσας απασχόλησης 25 30 25 29 Κόστος τόκου 20 16 18 16

Παροχές που πληρώθηκαν από τον εργοδότη

(117)

(27) 0

(27) Κόστος περικοπών/διακανονισμών/τερματισμού υπηρεσίας 83 16 0 15

Προσαρμογή στην υποχρέωση (μέσω Καθαρής Θέσης) 0 0

1

(7)

Αναλογιστικές ζημιές / (κέρδη) - οικονομικές υποθέσεις

109

(69)

107

(66) Αναλογιστικές ζημιές / (κέρδη) - εμπειρία περιόδου 25 20 16 19 Παρούσα αξία υποχρέωσης στο τέλος περιόδου 926 781 908 741 Προσαρμογές

Προσαρμογές στις υποχρεώσεις από αλλαγή των υποθέσεων

(109)

69

(107)

66

Εμπειρικές προσαρμογές στις υποχρεώσεις

(25)

(20)

(16)

(19)

Συνολικό αναλογιστικό κέρδος / (ζημία) στην Καθαρή Θέση

(134)

49

(123)

47

Άλλες προσαρμογές στην Καθαρή Θέση 0 0

(1) 7

Συνολικό ποσό που αναγνωρίζεται στην Καθαρή Θέση

(134)

49

(124)

54 Μεταβολές στην καθαρή υποχρέωση αναγνωρισμένη στον ισολογισμό Καθαρή υποχρέωση κατά την έναρξη του έτους 781 795 741 761

Παροχές που πληρώθηκαν από τον εργοδότη

(117)

(27) 0

(27) Σύνολο δαπάνης που αναγνωρίσθηκε στο λογαριασμό αποτελεσμάτων 128 62 43 60

Συνολικό ποσό που αναγνωρίζεται στην Καθαρή Θέση

134

(49)

124

(54) Καθαρή υποχρέωση στο τέλος του έτους 926 781 908 741

Οι προβλέψεις που αναγνωρίσθηκαν στη χρήση περιλαμβάνονται στα λοιπά έξοδα των εξόδων διοικητικής λειτουργίας και των εξόδων λειτουργίας διάθεσης. Η παραπάνω σωρευμένη πρόβλεψη αναφέρεται στους


43

εργαζόμενους του Ομίλου, εκτός από τα πληρώματα των πλοίων για τα οποία η υφιστάμενη νομοθεσία αναφέρει ότι δε σωρεύουν δικαιώματα αποζημίωσης σε περίπτωση αποχώρησης, λόγω απόλυσης ή συνταξιοδότησης. Οι ανωτέρω υποχρεώσεις προσδιορίσθηκαν με βάση αναλογιστική μελέτη από ανεξάρτητη εταιρεία αναλογιστών. Οι κύριες αναλογιστικές παραδοχές της μελέτης αυτής έχουν ως εξής:


Προεξοφλητικό επιτόκιο 1,75% 2,55% 1,75% 2,55% Μέσος ετήσιος πληθωρισμός 1,75% 1,75% 1,75% 1,75% Μέση ετήσια αύξηση μισθολογίου 2% 2% 2% 2% Αναμενόμενος μέσος όρος υπολειπόμενης εργασιακής ζωής κατά την 31.12.16

16,01 16,24 15,93 16,3

Τα ανωτέρω αποτελέσματα εξαρτώνται από τις υποθέσεις (οικονομικές και δημογραφικές) εκπόνησης της αναλογιστικής μελέτης. Εάν είχε χρησιμοποιηθεί επιτόκιο προεξόφλησης 0,5% υψηλότερο (δηλαδή 2,25% αντί 1,75% ετησίως), τότε η παρούσα αξία υποχρέωσης θα ήταν χαμηλότερη κατά 7,4% περίπου. Εάν είχε χρησιμοποιηθεί επιτόκιο προεξόφλησης 0,5% χαμηλότερο (δηλαδή 1,25% αντί για 1,75% ετησίως), τότε η παρούσα αξία υποχρέωσης θα ήταν υψηλότερη κατά 8,1% περίπου. Εάν είχε χρησιμοποιηθεί υπόθεση αύξησης αποδοχών 0,5% ετησίως υψηλότερη, τότε η παρούσα αξία υποχρέωσης θα ήταν υψηλότερη κατά 7,1% περίπου. Εάν είχε χρησιμοποιηθεί υπόθεση αύξησης αποδοχών 0,5% ετησίως χαμηλότερη, τότε η παρούσα αξία υποχρέωσης θα ήταν χαμηλότερη κατά 6,5% περίπου. Τέλος, εάν είχε χρησιμοποιηθεί μηδενικός ρυθμός οικειοθελών αποχωρήσεων, τότε η παρούσα αξία υποχρέωσης θα ήταν υψηλότερη κατά 4,7% περίπου. 17. Λοιπές προβλέψεις Οι λοιπές προβλέψεις για τον Όμιλο και την Εταιρεία κατά την 31/12/2016, ποσού € 183 χιλ. (2015: € 153 χιλ.) αφορούν κατά το μεγαλύτερο μέρος σε προβλέψεις για ναυτεργατικές απαιτήσεις συνολικού ύψους € 0,6 εκατ. Η Διοίκηση της Εταιρείας και του Ομίλου εκτιμά ότι η ανωτέρω πρόβλεψη για ναυτεργατικές απαιτήσεις είναι επαρκής για να καλύψει τα ποσά τυχόν επιβαρύνσεων που αναμένεται να προκύψουν.


44

18. Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Οι προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις, για τις χρήσεις 2016 – 2015, αναλύονται ως εξής:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Προμηθευτές 15.426 8.841 15.385 8.720 Επιταγές πληρωτέες 5.933 712 5.933 712 Προκαταβολές πελατών 530 531 510 511 Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη 6.626 2.549 6.619 2.488 Υποχρεώσεις προς ασφαλιστικούς οργανισμούς 3.709 2.559 3.717 2.547 Μερίσματα πληρωτέα 0 0 0 0 Πιστωτές διάφοροι 3.839 2.147 3.803 2.100 Υποχρεώσεις παραγώγων αντιστάθμισης καυσίμων 0 1.484 0 1.484 Υποχρεώσεις προς συνδεδεμένες επιχειρήσεις 0 0 0 148 Σύνολο 36.064 18.823 35.967 18.710

Η έκθεση του Ομίλου στον κίνδυνο ρευστότητας και τον συναλλαγματικό κίνδυνο αναλύονται στη Σημείωση 35. 19. Δουλευμένα έξοδα χρήσης και έσοδα επομένων χρήσεων Τα δουλευμένα έξοδα και έσοδα επομένων χρήσεων, για τις χρήσεις 2016 – 2015, αναλύονται ως εξής:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Έσοδα επομένων χρήσεων 1.676 1.779 1.676 1.779 Δουλευμένα έξοδα χρήσης 1.414 1.761 1.414 1.735 Σύνολο 3.090 3.540 3.090 3.514

20. Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Ο κύκλος εργασιών για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύεται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Έσοδα από ναύλους 106.651 110.060 106.651 107.091 Έσοδα από επιδοτούμενες γραμμές 18.862 16.533 18.862 16.533 Έσοδα από πωλήσεις επί των πλοίων 0 19 0 19 Έσοδα από μισθώσεις 4.888 4.634 4.888 4.634 Λοιπά έσοδα 1.141 655 1.141 619 Σύνολο 131.542 131.901 131.542 128.896

Στα «Έσοδα από ναύλους» περιλαμβάνεται το έσοδο της Μητρικής από τη συμμετοχή της στην Κοινοπραξία Πλοίων Σαρωνικού κατά το 2016, ποσού € 0,5 εκατ. (2015: € 2,0 εκατ.).


45

21. Κόστος πωληθέντων Το κόστος πωληθέντων για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύεται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα πληρωμάτων 30.886 29.051 30.886 28.449

Καύσιμα και λιπαντικά 36.749 37.403 36.749 35.719

Επισκευές, συντηρήσεις, ανταλλακτικά και μισθοδοσία τεχνιτών

16.580 11.504 16.580 10.866

Έξοδα λιμένων 2.887 2.812 2.887 2.522 Ασφάλιστρα 3.964 4.036 3.964 3.817 Λοιπά έξοδα 8.074 6.508 8.074 5.967 Αποσβέσεις 12.478 10.804 12.847 10.721 Σύνολο 111.618 102.118 111.987 98.061

Στο κόστος πωληθέντων περιλαμβάνονται στη χρήση 2016 ζημίες € 0,8 εκατ. (2015: € 1,4 εκατ.) που αφορούν σε πράξεις αντιστάθμισης μέρους του κινδύνου μεταβολής της τιμής των καυσίμων. 22. Λοιπά έσοδα

Τα λοιπά έσοδα εκμετάλλευσης, για τις χρήσεις 2016 – 2015, αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Προμήθειες από δικαιώματα τρίτων επί εισιτηρίων 343 129 343 126 Έσοδα από επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις 17 94 17 94 Έσοδα από αποζημίωση καταστροφής πλοίου 3.164 21.090 3.164 21.090 Λοιπά έσοδα 1.169 1.270 1.126 1.147 Σύνολο 4.694 22.583 4.651 22.457

Τα Έσοδα από αποζημίωση καταστροφής πλοίου κατά το 2016 ποσού € 3,2 εκατ. (2015: € 21,1 εκατ.) αφορούν την ασφαλιστική αποζημίωση για τη ζημιά από πυρκαγιά του πλοίου «HIGHSPEED 7» (βλ. Σημειώσεις 5 και 26).


46

23. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα προσωπικού 4.168 3.691 3.946 3.642

Αμοιβές και έξοδα τρίτων 1.506 1.249 1.489 1.219 Λοιπά έξοδα 1.296 1.251 1.220 1.198 Αποσβέσεις 158 146 155 146 Σύνολο 7.128 6.337 6.810 6.205

24. Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Τα έξοδα λειτουργίας διάθεσης για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα προσωπικού 1.431 1.378 1.431 1.213

Αμοιβές και έξοδα τρίτων 125 121 125 121 Προμήθειες πωλήσεων 6.365 5.781 6.365 5.551 Έξοδα διαφήμισης και προώθησης πωλήσεων 612 751 612 750

Αποσβέσεις 46 24 46 21 Λοιπά έξοδα 181 268 181 243 Σύνολο 8.760 8.323 8.760 7.899

25. Αμοιβές προσωπικού Οι αμοιβές προσωπικού για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Τακτικές αποδοχές 33.750 30.110 33.641 29.401 Εργοδοτικές εισφορές 4.252 3.690 4.225 3.593 Προβλέψεις προσωπικού 45 62 43 60 Λοιπά έξοδα 723 434 640 429 Σύνολο 38.770 34.297 38.549 33.483


47

Να σημειωθεί ότι για τον Όμιλο και την Εταιρεία ποσό € 0,2 εκατ. για τη χρήση 2016 και € 0,1 εκατ. για τη χρήση 2015 αντίστοιχα από τις αμοιβές προσωπικού συμπεριλαμβάνονται στις Επισκευές – Συντηρήσεις του Κόστους Πωληθέντων. 26. Λοιπά έξοδα Τα λοιπά έξοδα για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Προβλέψεις απομείωσης επισφαλών απαιτήσεων 103 1.410 34 383

Έξοδα από καταστροφή πλοίου 1.334 21.776 1.334 21.776 Λοιπά έξοδα 1.638 980 1.480 727 Σύνολο 3.074 24.166 2.848 22.886

Τα έξοδα από καταστροφή πλοίου κατά την 31/12/2015 ποσού € 21,8 εκατ. προέρχονται από την πυρκαγιά του πλοίου «HIGHSPEED 5» που εκδηλώθηκε το Μάρτιο του 2015 (βλ. Σημειώσεις 5 και 22). 27. Χρηματοοικονομικά έσοδα Τα χρηματοοικονομικά έσοδα για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Πιστωτικοί τόκοι 15 20 15 20 Πιστωτικές συναλλαγματικές διαφορές 120 172 118 152 Σύνολο 135 192 132 172

28. Χρηματοοικονομικά έξοδα Τα χρηματοοικονομικά έξοδα για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Χρεωστικοί τόκοι 5.100 6.727 5.100 6.727 Χρηματοοικονομικά έξοδα από αναδιάρθρωση δανείων και έξοδα απόσβεσης 0 770 0 770 Λοιπά χρηματοοικονομικά έξοδα 419 342 419 337 Χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές 240 164 237 155 Σύνολο 5.759 8.003 5.756 7.989


48

29. Αποτελέσματα από πωλήσεις πλοίων, απομειώσεις πλωτών μέσων και αναστροφή απομειώσεων πλωτών μέσων Τα αποτελέσματα από πωλήσεις πλοίων, απομειώσεις πλωτών μέσων και αναστροφή απομειώσεων πλωτών μέσων για τις χρήσεις 2016 – 2015, αναλύονται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Κέρδη/ (Ζημίες)από πώληση παγίων 792 (820) 792 (820) Αναστροφές απομειώσεων πλωτών μέσων 6.060 0 6.060 0 Απομείωση πλοίου (134) (800) (134) (800) Σύνολο 6.718 (1.620) 6.718 (1.620)

Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2016 πραγματοποιήθηκαν οι πωλήσεις των πλοίων της Μητρικής «FLYING CAT 1» (κέρδος € 1 εκατ.) και «ΑΠΟΛΛΩΝ ΕΛΛΑΣ» (ζημία € 0,06 εκατ.), καθώς και η πώληση μηχανής πλοίου με ζημία € 0,13 εκατ. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 2015 είχε πραγματοποιηθεί η πώληση του πλοίου «ΠΟΣΕΙΔΩΝ ΕΛΛΑΣ» της Μητρικής (με ζημία € 0,8 εκατ.). 30. Απομειώσεις θυγατρικών Το κονδύλι «Απομειώσεις θυγατρικών» για τις χρήσεις 2016 – 2015 αναλύεται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Απομείωση επένδυσης σε θυγατρικές 0 0 0 12.752 Απομείωση απαίτησης από θυγατρικές 0 0 484 14.242 Σύνολο 0 0 484 26.994

Σχετικά με την απομείωση της επένδυσης της Μητρικής σε θυγατρικές γίνεται αναφορά στη Σημείωση 6. Σχετικά με τις απομειώσεις των απαιτήσεων από θυγατρικές, γίνεται αναφορά στη Σημείωση 9.


49

31. Φόρος εισοδήματος Οι πλοιοκτήτριες εταιρείες του Ομίλου με εγκατάσταση στην Ελλάδα δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος για τα κέρδη που προκύπτουν από την εκμετάλλευση των πλοίων τους, αλλά υπόκεινται σε φόρο βάσει των κόρων ολικής χωρητικότητας των πλοίων τους σύμφωνα με το Ν.27/1975 και σε φόρο εισοδήματος για τις μη ναυτιλιακές δραστηριότητες (βλ. σημείωση 4.11). Ο φόρος εισοδήματος που εμφανίζεται στην κατάσταση συνολικού εισοδήματος των χρήσεων 2016 και 2015 αναλύεται ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Φόρος εισοδήματος μη ναυτιλιακών δραστηριοτήτων 0 0 0 0

Φόρος Ν.27/1975 44 79 44 79 Διαφορές φορολογικού ελέγχου ετών 2007-2011 0 150 0 150 Σύνολο 44 229 44 229

Η Μητρική Εταιρεία έχει ελεγχθεί φορολογικά έως τη χρήση 2011. Σημειώνεται ότι από τη χρήση 2012 η Μητρική Εταιρεία είχε υπαχθεί στο φορολογικό έλεγχο των Ορκωτών Ελεγκτών-Λογιστών. Για την κλειόμενη χρήση 2016, ο φορολογικός έλεγχος ήδη διενεργείται από τους νόμιμους ελεγκτές της Εταιρείας βάσει των διατάξεων του 65Α του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν.4174/2013 όπως αυτός ισχύει). Από τη διεξαγωγή αυτού του φορολογικού ελέγχου, η Διοίκηση της Εταιρείας, δεν αναμένει να προκύψουν σημαντικές φορολογικές υποχρεώσεις, πέραν αυτών που έχουν καταχωρηθεί και απεικονίζονται στις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις. Όσον αφορά στις θυγατρικές εταιρείες, η θυγατρική εταιρεία HELLENIC SEAWAYS CARGO N.E. υπόκειται σε φορολογία εισοδήματος των δραστηριοτήτων της, διότι έπαψε να είναι πλοιοκτήτρια εταιρεία του Ν.27/1975 από το 2014. Λόγω του σημαντικού ύψους των φορολογικών ζημιών της εταιρείας αυτής, δεν προέκυψε φόρος εισοδήματος για τις χρήσεις 2016 – 2015. Επίσης, λόγω του σημαντικού ύψους των ζημιών αυτών και του ότι είναι αβέβαιη η πραγματοποίηση φορολογικού οφέλους από τις ζημίες αυτές, η θυγατρική εταιρεία αυτή δεν καταχώρησε αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις ύψους € 1 εκατ. και € 1 εκατ. κατά την 31/12/2016 και 31/12/2015, αντίστοιχα. Η εν λόγω θυγατρική έχει ελεγχθεί από τις φορολογικές αρχές μέχρι και τη χρήση 2006. Οι χρήσεις 2007 – 2009 έχουν παραγραφεί. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Νόμο 4446/2016 θεσπίστηκε η παράταση της παραγραφής, της χρήσης που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2010 κατά ένα έτος, ήτοι μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2017 αντί τις 31 Δεκεμβρίου 2016 για υποθέσεις για τις οποίες είχαν εκδοθεί μέχρι την 31.12.2016 εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ελέγχου, έρευνας ή επεξεργασίας ή εντολές και αιτήματα διερεύνησης από δικαστική ή φορολογική ή ελεγκτική αρχή, καθώς και από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης. Η θυγατρική εταιρεία HELLENIC SEAWAYS CARGO N.E. έχει λάβει εντολή φορολογικού ελέγχου και αναμένεται φορολογικός έλεγχος για τη χρήση 2010 εντός του β’ τριμήνου 2017. Η έκβαση του φορολογικού ελέγχου δεν είναι δυνατό να προβλεφθεί στο παρόν στάδιο και ως εκ τούτου δεν έγινε οποιαδήποτε σχετική πρόβλεψη στις Χρηματοοικονομικές της Καταστάσεις. Σημειώνεται ότι η θυγατρική εταιρεία HELLENIC SEAWAYS CARGO N.E. στη χρήση 2010 υπαγόταν στο Ν. 27/1975 και συνεπώς απαλλασσόταν από φόρο εισοδήματος. Το ποσό που τυχόν προκύψει εκτιμάται ότι δεν θα επηρεάσει ουσιωδώς τις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις.


50

32. Ενδεχόμενες υποχρεώσεις Σε βάρος του Ομίλου δεν εκκρεμούν επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές ή άλλες υποχρεώσεις, που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομική κατάστασή του πέραν της παρακάτω αναφερομένης : Η εταιρεία Ευρωπαϊκά Ναυτιλιακά Πρακτορεία ΕΠΕ (ETA) έχει ασκήσει τρεις αγωγές κατά της Εταιρείας για απαιτήσεις συνολικού ποσού € 3,4 εκατ. σε σχέση με φερόμενη κυριότητα του προγράμματος κρατήσεων θέσεων (MINOWIDE) που χρησιμοποιούσε η Εταιρεία τα έτη 2000 – 2001, ενώ εκκρεμεί επίσης σε αυτά και αντίθετη αγωγή της Εταιρείας κατά ΕΤΑ. Κατά το 2015, εκδόθηκε η απόφαση του Εφετείου Πειραιώς, η οποία επικύρωσε την πρωτόδικη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά επί της πρώτης εκ των τριών αγωγών της ΕΤΑ, βάσει της οποίας η Μητρική θα πρέπει να καταβάλει το ποσό των € 1,3 εκατ. συν τόκους. Ήδη έχει κατά της απόφασης του Εφετείου ασκηθεί αναίρεση που συζητείται στις 23/10/2017, ενώ έχει ανασταλεί η εκτέλεσή της, με απόφαση του Τμήματος Αναστολών του Αρείου Πάγου. Η Μητρική δεν σχημάτισε σχετική πρόβλεψη βάσει νομικής εκτίμησης ότι θα δικαιωθεί στα αρμόδια δικαστήρια για αυτή την πρώτη εκ των τριών αγωγών, για τους λόγους που αναφέρει στο δικόγραφο της αναίρεσής της. Σχετικά με την δεύτερη αγωγή της ΕΤΑ κατά της Μητρικής, η οποία περιλαμβάνει αποζημίωση ποσού μέχρι € 0,5 εκατ. συν τόκους, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιά ανέβαλε την εκδίκαση της υπόθεσης μέχρι την έκδοση τελεσίδικης απόφασης για την πρώτη αγωγή της ΕΤΑ κατά της Μητρικής και μετά την τελεσιδικία της πρώτης αγωγής η υπόθεση επανασυζητήθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο και απόφαση δεν έχει εκδοθεί. Σχετικά με την τρίτη αγωγή της ΕΤΑ κατά της Μητρικής, η οποία περιλαμβάνει αποζημίωση ποσού μέχρι € 1,6 εκατ. συν τόκους, εκκρεμεί και δεν έχει ποτέ συζητηθεί. Η Μητρική δε σχημάτισε σχετική πρόβλεψη για τις αγωγές αυτές βάσει νομικής εκτίμησης ότι θα δικαιωθεί από τα αρμόδια δικαστήρια όπως αναφέρεται ανωτέρω.

Εγγυητικές επιστολές: στις 31/12/2016, ο Όμιλος έχει εκδώσει τραπεζικές εγγυητικές επιστολές ύψους περίπου € 5,0 εκατ. (2015: € 3,9 εκατ.)

33. Δεσμεύσεις και λειτουργικές μισθώσεις Κεφαλαιακές δεσμεύσεις: η Εταιρεία δεν έχει κεφαλαιακές δεσμεύσεις αναφορικά με συμβάσεις προμηθευτών την 31/12/2016. Την 31/12/2015 οι κεφαλαιακές δεσμεύσεις ήταν € 10,5 εκατ. Δεσμεύσεις από μισθώσεις Μισθώσεις ως μισθωτής: Στις 31/12/2016, ο Όμιλος είχε διάφορες μη ακυρώσιμες συμφωνίες λειτουργικής μίσθωσης που αφορούν την ενοικίαση κτιρίων ως ακολούθως: Τα ελάχιστα μελλοντικά πληρωτέα μισθώματα λειτουργικών μισθώσεων στις 31/12/2016 έχουν ως ακολούθως:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Έως ένα έτος 405 360 405 360 Μεταξύ δύο και πέντε ετών 1.518 1.440 1.518 1.440 Μετά πέντε έτη 300 660 300 660 Σύνολο ελάχιστων δεσμεύσεων ενοικίων ως μισθωτής 2.223 2.460 2.223 2.460


51

Τα συνολικά έξοδα λειτουργικών μισθώσεων του Ομίλου και της Εταιρείας στις 31/12/2016 ανέρχονταν σε € 0,7 εκατ. (2015: € 0,7 εκατ.) και συμπεριλαμβάνονται κυρίως στα «Έξοδα διοικητικής λειτουργίας» (βλ. Σημείωση 23). Μισθώσεις ως εκμισθωτής: στις 31/12/2016, ο Όμιλος είχε ναυλώσει πλοίο σε τρίτο και τα ελάχιστα μελλοντικά μισθώματα που πρόκειται να εισπραχθούν έχουν ως ακολούθως:


31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15 Έως ένα έτος 5.130 4.633 5.130 4.633 Μεταξύ δύο και πέντε ετών 0 0 0 0 Μετά πέντε έτη 0 0 0 0 Σύνολο ελάχιστων δεσμεύσεων ενοικίων ως εκμισθωτής 5.130 4.633 5.130 4.633

Για τον Όμιλο, τα συνολικά έσοδα λειτουργικών εκμισθώσεων στις 31/12/2016 ανέρχονταν σε € 7,0 εκατ. (2015: € 8,2 εκατ.) και συμπεριλαμβάνονται στο κονδύλι Κύκλος Εργασιών (βλ. Σημείωση 20). Για την Εταιρεία, τα συνολικά έσοδα λειτουργικών εκμισθώσεων στις 31/12/2016 ανέρχονταν σε € 7,0 εκατ. (2015: € 8,4 εκατ.) και συμπεριλαμβάνονται στο κονδύλι «Κύκλος Εργασιών» (βλ. Σημείωση 20).

34. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη

34.1 Υπερκείμενη μητρική Οι μετοχές της Εταιρείας κατέχονται από μεγάλο αριθμό μετόχων κατά την 31/12/2016, το μεγαλύτερο ποσοστό των οποίων κατέχονταν από την Τράπεζα Πειραιώς κατά 40% και την Μινωικές Γραμμές Α.Ν.Ε. κατά 48%. Οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις του Ομίλου περιλαμβάνονται με την μέθοδο της καθαρής θέσης στις Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της Τράπεζας Πειραιώς.

34.2 Απαιτήσεις - Υποχρεώσεις με συνδεδεμένα μέρη Οι συναλλαγές που αφορούν σε συνδεδεμένα μέρη έχουν πραγματοποιηθεί υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς. Τα κατωτέρω υπόλοιπα δεν είναι εγγυημένα, εκτός των υποχρεώσεων σε λοιπά συνδεδεμένα μέρη, τα οποία αφορούν τις δανειακές υποχρεώσεις της Μητρικής προς την Τράπεζα Πειραιώς, οι οποίες καλύπτονται από ναυτικές υποθήκες επί των πλοίων (βλ. Σημείωση 15). Κατά την 31/12/2016, η Μητρική καταχώρισε πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων ποσού € 484 χιλ. (βλ. Σημείωση 9). Τα υπόλοιπα (απαιτήσεις / υποχρεώσεις) με τα συνδεδεμένα μέρη, κατά τις ημερομηνίες ισολογισμού, έχουν ως εξής:


52


31.12.2016 31.12.2015 31.12.2016 31.12.2015 Απαιτήσεις

Απαιτήσεις από θυγατρικές 0 0 0 772

Απαιτήσεις από λοιπά συνδεδεμένα μέρη-τραπεζικές καταθέσεις

1.437 3.909 1.330 3.787

Σύνολο 1.437 3.909 1.330 4.559 Υποχρεώσεις

Υποχρεώσεις σε θυγατρικές 0 0 0 148 Υποχρεώσεις σε λοιπά συνδεδεμένα μέρη- Δανειακές υποχρεώσεις

76.540 83.961 76.540 83.961

Υποχρεώσεις σε μέλη Δ.Σ. και Διευθυντικά Στελέχη

37 17 37 17

Σύνολο 76.577 83.978 76.577 84.126

Εγγυητικές επιστολές 921 1.996 911 1.986 Σύνολο 921 1.996 911 1.986

34.3 Αγορές - πωλήσεις με συνδεδεμένα μέρη Οι αγορές και πωλήσεις με τα συνδεδεμένα μέρη για τις χρήσεις 2016 – 2015 έχουν ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Αγορές

Αγορές αγαθών και υπηρεσιών από θυγατρικές 0 0 0 97 Αγορές αγαθών και υπηρεσιών από λοιπά συνδεδεμένα μέρη 2.624 3.074 2.624 3.072

Σύνολο 2.624 3.074 2.624 3.169 Πωλήσεις

Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών σε θυγατρικές 0 0 12 1.866 Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών σε λοιπά συνδεδεμένα μέρη 0 0

0 0 Σύνολο 0 0 12 1.866


53

34.4. Αμοιβές μελών Διοικητικού Συμβουλίου και Γενικών Διευθυντών Οι μικτές αμοιβές και αποζημιώσεις των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και των Γενικών Διευθυντών του Ομίλου για τις χρήσεις 2016 – 2015 έχουν ως εξής:


01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

01.01.16 31.12.16

01.01.15 31.12.15

Αμοιβές και αποζημιώσεις μελών Διοικητικού Συμβουλίου 546 537 546 537

Αμοιβές βασικών διευθυντικών στελεχών 287 264 287 264 Σύνολο 833 801 833 801

Στις χρήσεις 2016 και 2015 έχουν συμπεριληφθεί οι αμοιβές των Γενικών Διευθυντών της Εταιρείας.

35. Χρηματοοικονομικά μέσα – Εύλογες αξίες και Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου

Α. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου Ο Όμιλος εκτίθεται σε χρηματοοικονομικούς κινδύνους, όπως πιστωτικό κίνδυνο, κίνδυνο ρευστότητας και κίνδυνο συνθηκών αγοράς (διακυμάνσεις επιτοκίων, συναλλαγματικών ισοτιμιών και τιμών καυσίμων). Η σημείωση αυτή παρουσιάζει πληροφορίες για την έκθεση του Ομίλου σε κάθε έναν από τους ανωτέρω κινδύνους, καθώς επίσης για τους στόχους, τις πολιτικές και τις διαδικασίες που εφαρμόζει η Διοίκηση για την επιμέτρηση και τη διαχείρισή τους.

α) Πλαίσιο διαχείρισης κινδύνου Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει τη γενική ευθύνη για την καθιέρωση και την εποπτεία του πλαισίου για τη διαχείριση του κινδύνου του Ομίλου. Η διαχείριση του χρηματοοικονομικού κινδύνου έχει ως στόχο τον περιορισμό των προαναφερθεισών κινδύνων από τη συνεχή λειτουργία και τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνου του Ομίλου έχουν συσταθεί για τον εντοπισμό και την ανάλυση των κινδύνων που αντιμετωπίζει, ώστε να καθορισθούν τα κατάλληλα όρια κινδύνων και οι διαδικασίες ελέγχου επί αυτών, καθώς και για την παρακολούθηση των κινδύνων και την τήρηση των ορίων. Οι πολιτικές διαχείρισης κινδύνου και τα συστήματα εξετάζονται τακτικά για να αντικατοπτρίζουν τις μεταβολές στις συνθήκες της αγοράς και στις δραστηριότητες του Ομίλου. Ο Όμιλος, μέσω της εκπαίδευσης και των προτύπων διοίκησης, στοχεύει στο να αναπτύξει ένα πειθαρχημένο και εποικοδομητικό περιβάλλον ελέγχου, στο οποίο όλοι οι εργαζόμενοι να καταλαβαίνουν τους ρόλους και τις υποχρεώσεις τους και στο οποίο η ανάληψη των κινδύνων και των σχετικών αντίμετρων που μειώνουν τους κινδύνους να ορίζεται σαφώς. β) Πιστωτικός κίνδυνος Πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος οικονομικών απωλειών για τον Όμιλο, εάν ένας πελάτης ή ένα αντισυμβαλλόμενο μέρος, σε συναλλαγή με χρηματοοικονομικό μέσο, αποτύχει να εκπληρώσει τις συμβατικές υποχρεώσεις του. Ο πιστωτικός κίνδυνος προκύπτει κυρίως από Απαιτήσεις του Ομίλου από τους πελάτες και Λοιπές απαιτήσεις και από Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα. Η λογιστική αξία των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού αντιπροσωπεύει τη μέγιστη έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο.


54

Η μέγιστη έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο κατά την ημερομηνία του ισολογισμού ήταν η ακόλουθη:

Ο Όμιλος Η Εταιρεία Σημ. 31.12.16 31.12.15 31.12.16 31.12.15

Απαιτήσεις από πελάτες - μακροπρόθεσμο μέρος 8 0 1.004 0 1.004

Απαιτήσεις από πελάτες - βραχυπρόθεσμο μέρος 8 8.612 9.342 8.612 9.263

Λοιπές απαιτήσεις 9 15.852 23.336 15.644 23.796 Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 11 6.778 8.858 6.645 8.048

Εμπορικές απαιτήσεις

Ο Όμιλος εκτιμά ότι ο πιστωτικός κίνδυνος κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα δεδομένου ότι, όσον αφορά την ακτοπλοΐα, υφίσταται ικανοποιητική διασπορά των απαιτήσεων από πελάτες. Επιπρόσθετα, οι διοικητικές υπηρεσίες εφαρμόζουν αυστηρές διαδικασίες πιστωτικού ελέγχου, οι οποίες περιλαμβάνουν ορισμό συγκεκριμένου πιστωτικού ορίου και όρων πληρωμής ανά πελάτη, ενώ επίσης έχουν ληφθεί εγγυητικές επιστολές τραπέζης ως εξασφάλιση των σημαντικότερων απαιτήσεων (βλ. Σημείωση 8). Όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις από πελάτες του Ομίλου και της Εταιρείας, περίπου 49% και 49% αντίστοιχα (2015: 54% και 54% αντίστοιχα) του εισπρακτέου ποσού στις 31/12/2016 αποδίδεται σε δύο πελάτες, εκ των οποίων ο ένας είναι το Ελληνικό Δημόσιο αναφορικά με τις επιδοτούμενες γραμμές τις οποίες εξυπηρετεί η Εταιρεία και ο άλλος είναι άλλος ακτοπλοϊκός όμιλος όπου έναντι της απαίτησης υπάρχουν εξασφαλίσεις επί πλοίου. Η παλαιότητα των απαιτήσεων από πελάτες που δεν έχουν απομειωθεί κατά την ημερομηνία σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων ήταν η ακόλουθη:


< 60 ημέρες 7.345 7.418 7.345 7.414 61 - 180 ημέρες 199 714 199 714 181 - 360 ημέρες 19 123 19 50 > 360 ημέρες 1.050 1.087 1.049 1.085 Σύνολο 8.613 9.342 8.612 9.263

Λοιπές απαιτήσεις Οι λοιπές απαιτήσεις του Ομίλου περιλαμβάνουν κυρίως απαιτήσεις από ασφαλιστικές εταιρείες για απαιτήσεις αποζημιώσεων και ο σχετικός πιστωτικός κίνδυνος είναι μικρός, λόγω του ότι αφορούν αναγνωρισμένα ασφαλιστικά ιδρύματα (H&M και P&I Clubs) του εξωτερικού.


55

Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα

Ο Όμιλος και η Εταιρεία κατέχουν ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ποσού € 6,8 εκατ. και € 6,6 εκατ. αντίστοιχα (2015: € 8,9 εκατ. και € 8,0 εκατ. αντίστοιχα), που αντιπροσωπεύουν τη μέγιστη έκθεση του Ομίλου και της Εταιρείας στον κίνδυνο αυτών των περιουσιακών στοιχείων. Ο Όμιλος περιορίζει την έκθεσή του στον πιστωτικό κίνδυνο με την τοποθέτηση καταθέσεων σε αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα με καλή αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας. γ) Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας συνίσταται στην αδυναμία του Ομίλου να εκπληρώσει τις χρηματοοικονομικές του υποχρεώσεις, όταν αυτές καθίστανται απαιτητές. Ο κίνδυνος αυτός είναι περιορισμένος, δεδομένου ότι ο Όμιλος διαθέτει επαρκή ταμιακά υπόλοιπα και έχει διαθέσιμα επαρκή όρια τραπεζικών πιστώσεων. Ο Όμιλος παρακολουθεί τη ρευστότητά του με τη σύνταξη βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων ταμιακών προγραμμάτων από τα οποία προκύπτουν έγκαιρα οι ταμιακές του ανάγκες. Συγκεκριμένα, για την αποφυγή των κινδύνων ρευστότητας ο Όμιλος διενεργεί πρόβλεψη ταμιακών ροών για περίοδο έτους κατά τη σύνταξη του ετήσιου προϋπολογισμού και μηνιαία κυλιόμενη πρόβλεψη, έτσι ώστε να εξασφαλίζει ότι διαθέτει αρκετά ταμιακά διαθέσιμα για να καλύψει τις λειτουργικές του ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης της κάλυψης των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεών του. Η πολιτική αυτή δε λαμβάνει υπόψη της τη σχετική επίδραση από ακραίες συνθήκες που δεν μπορούν να προβλεφθούν. Επίσης, η Εταιρεία διατηρεί μία γραμμή πίστωσης (εγγυημένη) των € 2,0 εκατ. (2015: € 2,0 εκατ.), την οποία χρησιμοποιεί για κεφάλαιο κίνησης και η οποία είναι πλήρως χρησιμοποιημένη κατά την 31/12/2016 και 31/12/2015 (βλ. Σημείωση 15). Επιπρόσθετα, η Εταιρεία βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με τους δανειστές της για την έγκριση βραχυπρόθεσμου δανεισμού ύψους μέχρι € 5 εκατ. προκειμένου να αντιμετωπίσει πιθανή στενότητα ρευστότητας λόγω της εποχικότητας του ακτοπλοϊκού κλάδου. Τα ακόλουθα είναι οι συμβατικές λήξεις των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων των κατ' εκτίμηση πληρωμών τόκων, οι οποίοι υπολογίστηκαν βάσει του επιτοκίου EURIBOR τέλους χρήσης.

Ο Όμιλος

31.12.2016 Λογιστική Αξία

Συμβατικές Ταμιακές

ροές

Εντός 1 έτους 2-5 έτη

Πάνω από 5

έτη Μη παράγωγες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις Δανειακές υποχρεώσεις 164.384 186.563 16.836 47.113 122.614 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 36.064 36.064 36.064 0 0 Υποχρεώσεις χρηματοοικονομικών παραγώγων Σύνολο 200.448 222.627 52.900 47.113 122.614

Η Εταιρεία



ροές

Εντός 1 έτους 2-5 έτη

Πάνω από 5

έτη Μη παράγωγες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις Δανειακές υποχρεώσεις 164.384 186.563 16.836 47.113 122.614 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 35.967 35.967 35.967 0 0 Υποχρεώσεις χρηματοοικονομικών παραγώγων Σύνολο 200.351 222.530 52.803 47.113 122.614


56

Ο Όμιλος



ροές

Εντός 1

έτους

2-5 έτη

Πάνω από 5

έτη Μη παράγωγες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις Δανειακές υποχρεώσεις 179.584 206.541 18.685 52.953 134.903 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 17.339 17.339 17.339 0 0 Υποχρεώσεις χρηματοοικονομικών παραγώγων Υποχρέωση χρηματοοικονομικού παραγώγου – χρηματική εκροή 1.484 1.484 1.484 0 0 Σύνολο 198.407 225.364 37.508 52.953 134.903 Η Εταιρεία



ροές

Εντός 1

έτους

2-5 έτη

Πάνω από 5

έτη Μη παράγωγες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις Δανειακές υποχρεώσεις 179.584 206.541 18.685 52.953 134.903 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 17.226 17.226 17.226 0 0 Υποχρεώσεις χρηματοοικονομικών παραγώγων Υποχρέωση χρηματοοικονομικού παραγώγου – χρηματική εκροή 1.484 1.484 1.484 0 0 Σύνολο 198.294 225.251 37.395 52.953 134.903

Οι ταμιακές ροές που περιλαμβάνονται στην ανάλυση του ανωτέρω πίνακα δεν αναμένεται ότι θα πραγματοποιηθούν πολύ νωρίτερα, ή σε πολύ διαφορετικά ποσά από αυτά που αναφέρονται. Λόγω όμως των χρηματοοικονομικών ρητρών των δανειακών υποχρεώσεων της Μητρικής, δε μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να υπάρξει αθέτηση κάποιου ή κάποιων όρων των δανειακών συμβάσεων αυτών σε μελλοντικές περιόδους, γεγονός που ενδέχεται να επιφέρει ουσιωδώς αρνητικές συνέπειες στις ανωτέρω παρουσιαζόμενες ταμιακές ροές.

δ) Κίνδυνος συνθηκών αγοράς

Κίνδυνος αγοράς είναι οι μεταβολές στις τιμές αγοράς, όπως οι τιμές συναλλάγματος, τα επιτόκια και οι τιμές των καυσίμων που μπορεί να έχουν επιπτώσεις στο εισόδημα του Ομίλου ή την αξία των χρηματοοικονομικών τους μέσων. Ο στόχος της διαχείρισης του κινδύνου αγοράς είναι να ρυθμίσει και να ελέγξει την έκθεση στον κίνδυνο αγοράς στα πλαίσια αποδεκτών παραμέτρων, βελτιστοποιώντας την απόδοση με την οποία ο Όμιλος διενεργεί αυτές τις συναλλαγές εντός των τιθέμενων κατευθυντηρίων από το πλαίσιο διαχείρισης κινδύνου.

Συναλλαγματικός κίνδυνος

Η Εταιρεία δεν εκτίθεται σε σημαντικό συναλλαγματικό κίνδυνο πωλήσεων, αγορών και δανείων. Οι πωλήσεις και αγορές είναι κυρίως σε Ευρώ, το οποίο είναι το λειτουργικό νόμισμα της Μητρικής. Όλα τα τοκοφόρα δάνειά της είναι επίσης σε Ευρώ. Επιπλέον, οι τόκοι των δανείων εκφράζονται σε νομίσματα που αντιστοιχούν στις ταμιακές ροές που παράγονται από τις αντίστοιχες δραστηριότητες της Εταιρείας που είναι κυρίως σε Ευρώ. Δεδομένου ότι η Εταιρεία δεν εκτίθεται σε σημαντικό συναλλαγματικό κίνδυνο, δεν παρατίθεται ανάλυση ευαισθησίας για το σκοπό αυτό.

Κίνδυνος επιτοκίου

Τα μακροπρόθεσμα και βραχυπρόθεσμα δάνεια του Ομίλου είναι σε ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο Euribor πλέον περιθωρίου. Κατά συνέπεια, ο Όμιλος είναι εκτεθειμένος σε κίνδυνο διακύμανσης επιτοκίων, αφού σε περίπτωση ανόδου αυτών, θα επιβαρυνθεί με υψηλότερους χρεωστικούς τόκους.


57

Κατά την ημερομηνία του ισολογισμού, τα έντοκα χρηματοοικονομικά μέσα του Ομίλου ήταν:


Λογιστικό υπόλοιπο Λογιστικό υπόλοιπο

31.12.2016 31.12.2015 31.12.2016 31.12.2015 Μεταβλητού επιτοκίου Δανειακές υποχρεώσεις 164.384 179.584 164.384 179.584 Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 6.778 8.858 6.645 8.048

Ανάλυση ευαισθησίας ταμιακών ροών μεταβλητού επιτοκίου Μία αύξηση σε ετήσια βάση κατά 1% στο επιτόκιο, θα είχε αύξηση αντίστοιχα στα αποτελέσματα του Ομίλου και της Εταιρείας κατά € 1,7 εκατ. (2015: € 1,7 εκατ.). Λόγω του ότι το επιτόκιο Euribor του τελευταίου έτους ήταν μηδενικό, δεν παρουσιάζεται ανάλυση ευαισθησίας ταμιακών ροών για περαιτέρω μείωση του επιτοκίου των δανειακών υποχρεώσεων του Ομίλου, διότι αυτό δεν είναι συμβατό με τις δανειακές συμβάσεις του Ομίλου.

Κίνδυνος αύξησης τιμών καυσίμων Ο Όμιλος εκτίθεται στον κίνδυνο αύξησης των τιμών των καυσίμων, δεδομένης της σημαντικής συμμετοχής του κόστους καυσίμων στο κόστος εκμετάλλευσης. Ο Όμιλος υιοθέτησε από το 2015 μία πολιτική αντιστάθμισης μέρους των αγορών των καυσίμων των πλοίων, βάσει της οποίας σταθεροποιεί τις τιμές των καυσίμων για μέρος των ετήσιων αγορών του. Μια αύξηση ή μείωση κατά 1% στην τιμή των καυσίμων σε ετήσια βάση θα είχε αύξηση/ (μείωση) στα αποτελέσματα και στην καθαρή θέση του Ομίλου και της Εταιρείας όπως παρουσιάζεται κατωτέρω:

Ο Όμιλος 31.12.16

Αποτελέσματα Ίδια κεφάλαια 1% αύξηση 1% μείωση 1% αύξηση 1% μείωση

Μεταβολή κόστους καυσίμου 340 (340) - - Επίδραση παραγώγου αντιστάθμισης (82) 82 199 (199) Ευαισθησία ταμιακών ροών (καθαρή) 258 (258) 199 (199)

Η Εταιρεία 31.12.16




58

Ο Όμιλος 31.12.15



Η Εταιρεία 31.12.15



Εποχικότητα δραστηριοτήτων Η δραστηριοποίηση του Ομίλου σε ένα κλάδο με έντονο το στοιχείο της εποχικότητας, συνεπάγεται ότι μία τυχόν αύξηση ή μείωση της τουριστικής κίνησης προς την χώρα μας κατά τους θερινούς μήνες, δύναται να επηρεάσει σημαντικά τα αποτελέσματα του Ομίλου. Μακροοικονομικό περιβάλλον Η μακροοικονομική κατάσταση που συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά την Ελλάδα, η στασιμότητα της Ελληνικής οικονομίας, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών και οι συνεχιζόμενοι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων μπορούν να:

• Επηρεάσουν δυσμενώς τα μεγέθη της μεταφορικής κίνησης του Ομίλου • Επηρεάσουν αρνητικά τις σχέσεις και τους όρους πληρωμής του Ομίλου με προμηθευτές του

εξωτερικού • Δημιουργήσουν καθυστερήσεις στις συναλλαγές με προμηθευτές του εξωτερικού λόγω των

γραφειοκρατικών διαδικασιών που έχουν καθιερωθεί από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα Η Διοίκηση του Ομίλου παρακολουθεί και εκτιμάει διαρκώς την μακροοικονομική κατάσταση και τις πιθανές επιπτώσεις της, προκειμένου να διασφαλίσει ότι λαμβάνονται έγκαιρα όλα τα αναγκαία και δυνατά μέτρα για την ελαχιστοποίηση τυχόν επιπτώσεων στις δραστηριότητες του Ομίλου.


59

Β. Λογιστική κατάταξη και εύλογες αξίες χρηματοοικονομικών μέσων Ο Όμιλος κατατάσσει τα μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία στην κατηγορία των δανείων και απαιτήσεων και τις μη παράγωγες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις στην κατηγορία των λοιπών υποχρεώσεων. Οι εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, καθώς και των λογιστικών μεγεθών που εμφανίζονται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης και τα επίπεδα αυτών στην ιεραρχία εύλογων αξιών, παρατίθενται στον κάτωθι πίνακα. Ο πίνακας που παρατίθεται κατωτέρω δεν περιλαμβάνει πληροφορίες για τις εύλογες αξίες των βραχυπρόθεσμων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων που δεν αποτιμώνται στην εύλογη αξία, καθώς η λογιστική αξία συμπίπτει κατά προσέγγιση με την εύλογη αξία.

Ο Όμιλος

31 Δεκεμβρίου 2016 Λογιστική αξία

Εύλογη αξία

Επίπεδο Ιεραρχίας

1


2


3 Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία που δεν αποτιμώνται στην εύλογη αξία

Απαιτήσεις από πελάτες 8.612

Λοιπές απαιτήσεις 15.852

Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 6.778 Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία

Παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα 1.940 1.940 1.940

Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που δεν αποτιμώνται στην εύλογη αξία

Δανειακές υποχρεώσεις 164.384 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 39.154

Η Εταιρεία




1


2



Απαιτήσεις από πελάτες 8.612 Λοιπές απαιτήσεις 15.644 Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 6.645 Χρηματοοικονομικές απαιτήσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία



Δανειακές υποχρεώσεις 164.384

Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 39.057


60

Ο Όμιλος




1


2



Απαιτήσεις από πελάτες-μακροπρόθεσμο μέρος 1.004 957 957

Απαιτήσεις από πελάτες-βραχυπρόθεσμο μέρος 9.342


Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 8.858




Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία


Η Εταιρεία




1


2



Απαιτήσεις από πελάτες-μακροπρόθεσμο μέρος 1.004 957 957

Απαιτήσεις από πελάτες-βραχυπρόθεσμο μέρος 9.263


Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 8.048




Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που αποτιμώνται στην εύλογη αξία


Γ. Αποτίμηση σε εύλογες αξίες

Διάφορες λογιστικές πολιτικές και γνωστοποιήσεις του Ομίλου απαιτούν τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας για τα χρηματοοικονομικά και μη χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού. Οι εύλογες αξίες έχουν καθοριστεί για λόγους αποτίμησης ή/και γνωστοποίησης, βασισμένες στις παρακάτω μεθόδους. Όπου χρειάζεται, συμπληρωματικές πληροφορίες για τις υποθέσεις που έγιναν στον καθορισμό της εύλογης αξίας γνωστοποιούνται στις σημειώσεις που αφορούν τα συγκεκριμένα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού.

Απαιτήσεις από πελάτες και λοιπές απαιτήσεις

Η εύλογη αξία των απαιτήσεων υπολογίζεται ως η παρούσα αξία των μελλοντικών ταμιακών ροών προεξοφλημένων με το επιτόκιο αγοράς κατά την ημερομηνία σύνταξης οικονομικών καταστάσεων.


61

Δανειακές υποχρεώσεις

Η μέτρηση της εύλογης αξίας για σκοπούς παροχής γνωστοποιήσεων βασίζεται στη λογιστική αξία των υποχρεώσεων την ημερομηνία του ισολογισμού, διότι αυτές είναι μεταβλητού επιτοκίου.

Απαίτηση από παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα

Κατά την 31/12/2016, τα παράγωγα χρηματοοικονομικά μέσα αφορούν συμβόλαια αντιστάθμισης των τιμών των καυσίμων της Εταιρείας, εύλογης αξίας € 1,9 εκατ. (βλ. Σημείωση 9 και για το 2015 Σημείωση 18) και έχουν ενταχθεί στο επίπεδο ιεραρχίας 2 εύλογων αξιών, λόγω του ότι για την εκτίμηση της εύλογης αξίας τους υφίστανται παρατηρήσιμα δεδομένα, τα οποία παρέχουν μεσίτες (brokers) βάσει τιμών πραγματικών συναλλαγών αντίστοιχων παραγώγων σε ενεργή αγορά.

Κατά τη διάρκεια της χρήσης, δεν έχουν γίνει μεταφορές χρηματοοικονομικών μέσων μεταξύ των τριών επιπέδων εύλογης αξίας.

36. Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού

Τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν μετά τη λήξη της χρήσης της 31/12/2016 πέραν των όσων αναφέρονται στη Σημείωση 35γ παρουσιάζονται παρακάτω:

• Τον Ιανουάριο 2017, η Εταιρεία προχώρησε στην πώληση του πλοίου της «HIGHSPEED 6». Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας είχε εγκρίνει την πώληση τον Δεκέμβριο 2016 και υπέγραψε τελικά το σχετικό συμφωνητικό. Από το τίμημα της πώλησης η Εταιρεία μείωσε το δανεισμό της.

Πειραιάς, 13η Ιουνίου 2017

Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου

Ο Α’ Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Διευθύνων Σύμβουλος

Κωνσταντίνος Ε. Κληρονόμος Αντώνιος Β. Αγαπητός ΑΔΤ AM 585766 ΑΔΤ Π 577380

Ο Γενικός Οικονομικός Διευθυντής Η Διευθύντρια Λογιστηρίου

Αλέξανδρος Η. Τσαγκαμίλης Ανδρούλα Ν. Πορτίδου ΑΔΤ Ξ 364116 ΑΔΤ ΑΚ 574970/ΑΑΟΕΕ Α’ ταξ. 0022625

Documents

ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ - Hellenic Seaways...Τα καθαρά αποτελέσματα της Μητρικής διαμορφώθηκαν σε κέρδη ύψους €