Διαθεµατική Διδασκαλία έθοδος project · 2020. 6. 11. · μεθόδου Project Κωνσταντίνος Π. Χρήστου 1) Η πρωτοβουλία

1 1Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Διαθεµατική Διδασκαλία & µέθοδος project

11Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

n Με κριτήριο τη σχέση των γνωστικών έργωνq Με επίκεντρο έναν γνωστικό κλάδο

n Εστίαση στη μελέτη από ένα γνωστικό κλάδοn Οι προσεγγίσεις από άλλους κλάδους λειτουργούν επικουρικάn Δεν λειτουργεί η ολιστική συνθήκηn Εύκολο στην εφαρμογή χωρίς πολλές αλλαγές στο υπάρχον

πρόγραμμα/ύληq Πολυθεματική προσέγγιση

n Παράλληλες διδασκαλίες του ίδιου θέματος από διαφορετικούς κλάδους

n Αλλαγή μόνο στο χρονοδιάγραμμα του Α.Π.n Όχι άμεσες συνδέσεις απαραίτηταn Π.χ., κύκλος, κυκλική κίνηση, γυμναστική, καλλιτεχνικά, εποχές,


q Διακλαδική η θεματική προσέγγισηn Διερεύνηση θέματος από διαφορετικούς κλάδους

q Ουσιαστικότερη μορφή διαθεματικής διδασκαλίαςq Χωρίς χρονικό περιορισμό, q Ελεύθερη επιλογή θέματος από τους μαθητές που να

υποστηρίζει και να υποστηρίζεται από την εφαρμογή της διαθεματικότητας

q Άμεσες συνδέσεις, σε βάθος κατανόηση, μεταγνώσηq Πολύ προετοιμασία, κίνητρα για δασκάλους/μαθητές

q Ενιαιοποιημένη προσέγγισηn Διερεύνηση ενός θέματος μέσα από όποιους

κλάδους προκύψουν, χωρίς προσχεδιασμόq Εξατομικευμένη - oμαδοσυνεργατική


n Με κριτήριον τον κεντρικό προσανατολισμό του θέματος της διδασκαλίας

q Έννοιες, π.χ., χρόνος, δίκαιο, πυκνότηταq δεξιότητες, π.χ., ζωγραφική, επικοινωνία, έρευναq Ερευνητικές μεθόδους: σχεδίαση ερευνητικής μεθόδου για την επίλυση

προβλήματος, αιτιακών σχέσεων κτλ.q Μεικτά θέματα

n Αλλαγές που επιφέρειq Αλλαγές στη συμπεριφορά του δάσκαλου

n Παραδίδω-εξετάζωq Αλλαγές στους μαθητές – έχουν αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες;q Σχέση του σχολείου με την οικογένεια-κοινότητα, μεγάλυτερη εμπλοκή,

νόημα, ουσιαστική και δημιουργική βοήθεια στους μαθητές


n Ενιαιοποίηση του Α.Π.n Μαθητοκεντρικές προσεγγίσεις, αυθεντικότητα

της γνώσης, ρεαλιστικές καταστάσεις, εφαρμοσιμότητα

n Σχολεία εργασίας – αντιαυταρχική εκπαίδευση –Dewey

n Διεπιστημονικές προσεγγίσεις στην πανεπιστημιακή έρευνα και προσέγγιση της γνώσης

n Διαθεματικότητα ως αποτελέσμα διδακτικής πρακτικής παρά θεωρία/έρευνα


Εννοιoλογικές Διασφηνίσεις:n Integrated curriculum (ενιαιοποίηση- ολοκλήρωση):

q σχεδιασμός και οργάνωση του Α.Π. ώστε να συνδέονται οι διαφορετικές προσεγγίσεις των διδακτικών αντικειμένων

q Προσέγγιση της μάθησης με θεματικούς άξονες (thematic unit)n Interdisciplinary (διεπιστημονική, διαθεματική προσέγγιση

στη διδασκαλία)q Διεπιστημονικότητα: πώς προσεγγίζει κάθε επιστημονικός κλάδος

ένα αντικείμενο – παράθεση διαφορετικών οπτικώνq Διαθεματικότητα: εστίαση στο θέμα και προσπάθεια να

χρησιμοποιηθούν διάφορες προσεγγίσεις, όχι απαραίτητα επιστημονικές και όχι απαραίτητα όλες, για πλήρη κατανόηση ◦ Σε βάθος αλληλεπίδραση με στόχο την καλύτερη κατανόηση του θέματος


Κριτήρια για επιλογή διαθεματικής προσέγγισης:

n Εγκυρότητα μέσα στους γνωστικούς κλάδους: να έχει σημασία για το ίδιο το γνωστικό αντικείμενο

n Εγκυρότητα για τους γνωστικούς κλάδους: να έχει σημασία για τη διαθεματικότητα

n Εγκυρότητα πέρα από τους γνωστικούς κλάδους: το αποτέλεσμα να ξεπερνά το άθροισμα των μερών –μεταγνώση

n Συμβολή σε ευρύτερα αποτελέσματα: ανάπτυξη μεταγνωστικών δεξιοτήτων – αλλαγή στάσεων

(Ackerman, 1989)


n Διαθεματική διδασκαλία ως συνθήκη δια βίου μάθησης και αυτορύθμισης

n Θεωρεία πολλαπλής νοημοσύνης – Gardnerq Γλωσσική: κατανόηση και χρήση γλώσσας q Λογικομαθηματική: μαθηματική αντίληψηq Χωρική: χρήση οπτικών συμβόλων, αισθήσεων – καλλιτεχνικές και

χειρωνακτικές εργασίεςq Κιναισθητική: αίσθηση του σώματος, κίνησηq Διαπροσωπική: κατανόηση της θέσης του άλλου - συνεργασίαq Ενδοπροσωπική: αυτογνωσία - αυτορύθμισηq Φυσική- οικολογική: σχέση αλληλεπίδρασης με το φυσικό περιβάλλονq Μουσική: χρήση μουσικών σχημάτωνq Υπαρξιακή: φιλοσοφική και ηθική διάσταση της ύπαρξης


n Ερευνητικά δεδομένα από νευροεπιστήμεςq Συνδέσεις – συνάψεις, σχήματα – σενάρια, νόημα,

προϋπάρχουσα γνώση/εμπειρίαn Κονστρουκτιβισμός

q Μάθηση: αναδιοργάνωση αρχικών γνωστικών δομών με τη ενεργή συμμετοχή των μαθητών

q μάθηση με ανακάλυψη q η διαθεματική διδασκαλία ενισχύει:

n μάθηση με κατανόηση, n συνάφεια/σύνδεση με καθημερινή εμπειρίαn ενεργητική έρευνα/ανώτερες γνωστικές λειτουργίες όπως ανάλυση-

σύνθεσηn συνεργασία: με συμμαθητές και άλλα μέλη της κοινότηταςn Διαφοροποιημένη διδασκαλία

(Campell & Harris, 2001)


n Κατανόηση σε βάθος} Αύξηση της ποιότητας της μάθησης σε σχέση με την ποσότητα

n Αυτόνομη/εξατομικευμένη μάθησηn Αυξημένα κίνητρα/εσωτερική ενίσχυσηn Ομαδοσυνεργατική μάθηση: κοινωνικές δεξιότητεςn Μεταγνωστικές δεξιότητεςn Εμπλοκή συνόλου των μαθητών: ατομικές

διαφορές/δυνατότητεςn Σύνδεση με εμπειρία, αυθεντική συνθήκη


n Αυξημένο ενδιαφέρον: σχέση με μαθητές/συναδέλφους, αύξηση της δημιουργικότητας, μείωση του άγχους

n Ευελιξία & Έλεγχος: σχετική ανεξαρτησία από το Α.Π, δυνατότητα προσαρμογής στα δεδομένα κάθε τάξης

n Συνεργασία, διεπιστημονική σύνδεση, αλληλοεπιμόρφωση

n Συνεχής κατάρτιση: χρήση νέων εργαλείων, τεχνικών


Από Σ. Καλδή

Τεχνολογία:1.Τεχνολογία τροφής:

μαγειρική ευρωπ. φαγητών.2.Δόμηση σχεδίου από

διάφορες πηγές.

Επιστήμη:Διαχωρισμός μειγμάτων.

Mαθηματικά::Επεξεργασία δεδομένων.

Πίνακες.Συνάλλαγμα

Μονάδες μέτρησης.Χάρτες.

Χρονοδιάγραμμα.

Αγγλικά:Σύνθεση βιογραφιών.

Ιστορία:

Μελέτη σχέσης Γαλλίας καιΑγγλίας πριν και μετά το 1066.

Σύνθεση βιογραφιών τωνΓουίλιαμ του Κατακτητή,

Ανρί του V,Μαρίας Αντουανέτας,

Ναπολέων Βοναπάρτη .

Καλλιτεχνικά:

Σχέδιο/ζωγραφική (γαλλικώνπροιόντων, Διέππης/Χέιστινκς..

πρροΐόντων

Γεωγραφία:Πολιτικοί και φυσικοί χάρτες.

ΕΕ, χώρες, πρωτεύουσες.Γαλλία (γενική θεώρηση).Τοπική μελέτη (Στρασβούργο).

Σύνδεση με Μουσική:Βρες την πρωτεύουσα, βρες τη χώρα

Θρησκευτικά:Προσκυνήματα

Φ.Α./Χορός:Ελληνικός χορός.

Mουσική:Ευρωπαίοι Συνθέτες, ακρόαση της

μουσικής τους και η ζωή τους.Βρες την πρωτεύουσα, βρες τη χώρα.

EUROPE/ΕΥΡΩΠΗ/FRANCEΓΑΛΛΙΑ


Διαθεµατική διδασκαλία

n Πλαίσιο εφαρμογής:q Όχι ως αυτοσκοπό ή κανόνα αλλά ως διαδικασία

αυθεντικής επικοινωνίας με το περιβάλλονq Όχι προσαρμογή στο μέσο (διαθεματικότητα) αλλά στο

στόχο (αυθεντική μάθηση) – όχι πανάκειαq Εξατομικευμένη διδασκαλία/ αναδιαμόρφωση Α.Πq Στις μικρές τάξεις γίνεται έτσι κι αλλιώς αφού δεν έχουν

αναπτυχθεί οι μονοθεματικέςq Διαθεματική προσέγγιση ως σύνθεση μονοθεματικών

τεχνικών και όχι κάτι νέο και διαφορετικό σύστημαq Προϋποθέτει:

n Καλή μονοθεματική γνώση αντικειμένωνn Εμπειρία και γνώση διαθεματικών εφαρμογών





Διαθεµατική διδασκαλίαοργάνωσηn Επιλογή του θέματοςn Καταιγισμός ιδεών / διαθεματικές διασυνδέσειςn Έρευνα πηγών / αναδιαμόρφωση ιδεώνn Ερωτήσεις καθοδήγησηςn Οργάνωση μαθησιακών δράσεων και διδακτικών

στόχωνn Εισαγωγική, καταληκτική δραστηριότηταn Οργάνωση συνθηκών εφαρμογήςn Μέθοδοι αξιολόγησηςn Σημεία διασύνδεσης και προσανατολισμού κατά την

εφαρμογή


n Οργάνωση μαθησιακών δράσεων & διδακτικών στόχων – Εισαγωγική/καταληκτική Δραστηριότηταq Εισαγωγική Δραστηριότητα

n Παρουσίαση του θέματοςn Θέτει το ζήτημα, τις απορίες, τη σημασίαn Ανασύρει προϋπάρχουσα γνώση, γνωστικά κενάn Προκαλεί ενδιαφέρονn Ενισχύει τις διασυνδέσειςn Εσωτερικά κίνητραn Κινητοποιείn Θέτει ερωτήσειςn Μπορεί να ορίσει το τέλος


n Οργάνωση μαθησιακών δράσεων & διδακτικών στόχων – Εισαγωγική/καταληκτική Δραστηριότηταq Καταληκτική δραστηριότητα

n Συνθέτει, ενοποιεί τις γνώσεις που παράχθηκαν, προτείνει νέες εφαρμογές, μεταφορά σε άλλα πεδία, συγκεντρώνει, δομεί, δίνει το τελικό παραδοτέο, δεν είναι συνθήκη απόκτησης νέας γνώσης αλλά σύνθεσης των προηγούμενων, έκφραση νέων προβλημάτων, νέων προοπτικών, αναστοχασμός

διαθεµατικότητα

στη υπηρεσία της διδασκαλίας των μαθηματικών

επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

διαθεµατικότητα –κάποια παραδείγµατα

επ. Κωνσταντίνος Π. Χρήστουαπο βλ. Δ΄ Δημοτικού



κατά προσέγγιση










κατά διαθεµατικότητα –κάποια παραδείγµατα


Η Μέθοδος Project

Project Based Learning

Κωνσταντίνος Π. Χρήστου

Τι είναι η μέθοδος Project;

n Μια εκπαιδευτική διαδικασία η οποία οδηγεί στην επιμόρφωση μέσω μιας συγκεκριμένης διαδικασίας μάθησης (Frey 1986).

n Είναι μια ανοιχτή διαδικασία μάθησης της οποίας τα όρια και οι δυνατότητές της δεν είναι αυστηρά προκαθορισμένα, αλλά εξελίσσονται.

n Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους παιδαγωγούς στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.


Τι είναι η μέθοδος Project;

n Μελέτη/Έρευνα σε βάθος ενός θέματος – που μπορεί να σχετίζεται με ένα ευρύτερο θέμα – στο οποίο οι ιδέες, τα ερωτήματα, οι θεωρίες, οι προβλέψεις και τα ενδιαφέροντα των μαθητών είναι εκείνα που διαμορφώνουν τις εμπειρίες που βιώνουν τα παιδιά κατά τη διάρκειά του αλλά και τις εργασίες που καλούνται να φέρουν σε πέρας.

n Χαρακτηριστικά-κλειδιά του project:q η διερεύνηση που συνεπάγεται την αναζήτηση από τα

παιδιά απαντήσεων σε ερωτήματα που έχουν διαμορφώσει τα ίδια ή σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης και εγείρονται καθώς η διερεύνηση προχωρεί

q ο βιωματικός χαρακτήρας της μάθησης υπό την έννοια της ενσώματης εμπειρίας

q Η διαθεματική προσέγγισηΚωνσταντίνος Π. Χρήστου

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου Project

n Εκπαιδεύει τους μαθητές να σκέφτονται κριτικά, να κατανοούν, νααποσαφηνίζουν και να επιλύουν.

n Τους ενθαρρύνει να είναι πρακτικοί, τους καλλιεργεί τηδημιουργικότητα και συμβάλλει στο να είναι επικοινωνιακοί.

n Το πλαίσιο των project, επειδή προσεγγίζει τα πραγματικάπροβλήματα, επιδρά στους μαθητές με τέτοιο τρόπο ώστε ναεκλαμβάνουν την εργασία ως σημαντική εμπειρία κι όχι ωςκαταναγκασμό.

n Οι διδάσκοντες μετατρέπονται σε συμβούλους και οι μαθητέςγίνονται περισσότερο υπεύθυνοι.

n Η γνώση των μαθητών από την ατομική παρατήρηση και τηναφηρημένη σκέψη περνά περισσότερο στην εμπειρία και τονπειραματισμό.

n Τα project δεν βοηθούν απλά την εκπαίδευση των μαθητών, αλλάτους προετοιμάζουν για εργασίες υψηλότερων απαιτήσεων.


Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου Projectn Αποφεύγοντας την κατακερματισμένη θεωρητική γνώση κατανοούν την

αλληλεξάρτηση των γνωστικών αντικειμένων και τη συμπληρωματικότητα τωνσχολικών μαθημάτων, και οδηγούνται στη σύνθεση.

n Τα εκάστοτε ερευνώμενα γεγονότα τοποθετούνται στο πολιτισμικό τους αλλάκαι ευρύτερα σε διεθνές πλαίσιο - αυθεντικότητα

n Ερευνούν στο πλαίσιο αναφοράς, τις βιβλιοθήκες, το διαδίκτυο, ΜΜΕ.n Ασκούνται στην κριτική αξιολόγηση και αξιοποίηση των πληροφοριών.n Αναπτύσσουν κριτικό στοχασμό και κοινωνικές δεξιότητες.n Καλλιεργούν τη συλλογικότητα και τη συνεργασίαn Συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα αλλαγής στάσεων, μετασχηματισμού και

δράσης ως προέκταση της κοινωνικής γνώσης.n Παράγουν πρωτότυπο υλικό.n Αξιοποιούν και αναδεικνύουν τα ιδιαίτερα ταλέντα και τις δεξιότητές τους.n Συνεργάζονται με την ευρύτερη κοινότητα.n Ενισχύουν την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθησή τους.


Βασικές καινοτομίες που υποστηρίζει η μέθοδος project

n Ελευθερία επιλογών, αυτονομία, αυτοδιαχείριση,χειραφέτηση μαθητών

n Ώριμη συμπεριφορά, αλλαγή στάσεων σε κοινωνικάθέματα

n Ικανοποίηση προσωπικών ενδιαφερόντωνn Ανάδειξη ταλέντωνn Ουσιαστική συνεργασία και ομαδοκεντρική αντίληψηn Ερευνητικό ενδιαφέρονn Χρήση της τεχνολογίας στην αναζήτηση, επεξεργασία

των πληροφοριών και την επικοινωνία.n Επαφή με ιδρύματα και κοινωνικούς θεσμούς


Κατηγορίες project

Ως προς τη χρονική του διάρκεια:

n Μικρά, από ένα ή δύο δίωρα

n Mέτρια, από μια μέρα μέχρι και μία εβδομάδα

n Mεγάλα, διάρκειας από μία εβδομάδα μέχρι και χρόνια


Κατηγορίες project

Ως προς το σχεδιασμό του:

n Project που έχει σχεδιαστεί και προγραμματιστεί από τον/την εκπαιδευτικό και παρουσιάζεται στους μαθητές προς εφαρμογή.

n Project που έχει σχεδιαστεί και προγραμματιστεί από τον/την εκπαιδευτικό και προβάλλεται στους μαθητές ως δική τους συνεισφορά στο σχεδιασμό.

n Project προς εφαρμογή που σχεδιάζεται και προγραμματίζεται από κοινού με τον/την εκπαιδευτικό και τους μαθητές.


Στοιχεία τεκμηρίωσης ενός projectn Οι μαθητές:

Ø Αποφασίζουν για κάτιØ Επιχειρηματολογούν για μια συγκεκριμένη άποψηØ Εξηγούν τις ιδέες τους στους συμμαθητές τουςØ Προβλέπουν & διαμορφώνουν υποθέσεις με βάση τις

προβλέψεις τουςØ Ελέγχουν γεγονότα και λεπτομέρειες με μελέτη των

πηγώνØ π.χ., Παίρνουν συνεντεύξεις από ανθρώπους που θα μπορούσαν

να αποτελέσουν πηγές χρήσιμων πληροφοριώνØ Παίρνουν πρωτοβουλίες πολλές φορές για να δώσουν

νέες κατευθύνσεις στην έρευνα


Στοιχεία τεκμηρίωσης ενός project

Ø Παρατηρούν, σημειώνουν και καταγράφουν παρατηρήσεις

Ø Αναφέρουν ευρήματαØ Προτείνουν λύσεις Ø ΑλληλοενθαρρύνονταιØ Ξαναδοκιμάζουν διάφορα πράγματα που δεν

πέτυχαν και με διαφορετικούς τρόπουςØ Παίρνουν την ευθύνη για τα όσα γίνονται


Ισορροπία δραστηριοτήτων

n Η εργασία με project δεν αντικαθιστά όλες τις τρέχουσες πρακτικές που εφαρμόζονται στα σχολεία αλλά τις συμπληρώνει.

n Ισορροπία ανάμεσα στο καθορισμένο αναλυτικό πρόγραμμα και την εργασία με project.


Διαφορές ανάμεσα στη συστηματική διδασκαλία και την εργασία με project

Συστηματική Διδασκαλίαn Ο/Η εκπαιδευτικός εστιάζει

στην υποστήριξη των παιδιώννα αποκτήσουν δεξιότητες.

n Εξωτερική παρώθηση.n Ο/Η εκπαιδευτικός επιλέγει

δραστηριότητες και παρέχειυλικά για το κατάλληλοδιδακτικό επίπεδο.

n Ο/Η εκπαιδευτικός είναι οειδικός/ή, εκείνος/η πουπροσδιορίζει τις ελλείψεις τωνπαιδιών.

n Ο/Η εκπαιδευτικός φέρει τηνευθύνη για τη μάθηση, τηνπρόοδο και την επιτυχία τωνπαιδιών.

Εργασία με Projectn Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει ευκαιρίες

στα παιδιά να εφαρμόσουνδεξιότητες.

n Εσωτερική παρώθηση.n Τα παιδιά επιλέγουν από

ποικιλία δραστηριοτήτων πουπαρέχονται από τον/τηνεκπαιδευτικό.

n Τα παιδιά είναι οι ειδικοί, ο/ηεκπαιδευτικός επενδύει στιςικανότητες των παιδιών.

n Τα παιδιά και ο/η εκπαιδευτικόςείναι υπεύθυνοι για τη μάθησηκαι την επιτυχία.


Προϋποθέσεις και χαρακτηριστικά της μεθόδου Project

n Διάθεση χρόνου

n Χώρος, εργαστήρια, δυνατότητα βιωματικής μάθησης

n Πρόσβαση σε πηγές, δυνατότητα χρήσης,

n Συνεργασίες: q Με εκπαιδευτικούςq Γονείςq Κοινωνικούς φορείςq Λοιπή κοινότητα


Τομείς άντλησης θεμάτωνn Θέματα από τα διδασκόμενα μαθήματα.n Θέματα καθολικής αναφοράς (π.χ. ο κύκλος της ζωής).n Θέματα από το χώρο των εννοιών (π.χ. πλειοψηφία,

αναλογία, κ.ά.) και των δεξιοτήτων (π.χ. κριτική σκέψη).n Θέματα κοινωνικού προβληματισμού (π.χ. ανεργία,

ξενοφοβία).n Θέματα σχετικά με προβληματισμούς των μαθητών (π.χ.

τα επαγγέλματα που με ενδιαφέρουν).n Θέματα παιδικού ενδιαφέροντος (π.χ. γιατί

χρησιμοποιούμε τη βάση του 10 στην αριθμητική;).n Θέματα πειραματικής διερεύνησης (π.χ. η διερεύνηση των

νόμων της άνωσης και του μαγνητισμού).n Θέματα δημιουργικής σύνθεσης και κατασκευών (π.χ., στη

γεωμετρία).


Ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού

n Συμβουλευτικός & καθοδηγητικός.n Συντονιστικός και βοηθού-συνεργάτη.n Δημιουργεί τις προϋποθέσειςn Δημιουργεί ασφαλή χώρο για έκθεσηn Εμψυχωτήςn Εμπνέειn Ενισχύει


Η βασική δομή και τα στοιχεία της μεθόδου Project


1) Η πρωτοβουλία των συμμετεχόντων για το θέμα, την πορεία και τις διαδικασίες του project. Σύμφωνα με το Frey, η πρωτοβουλία από μόνη της αποκτά μορφωτική και παιδαγωγική αξία καθώς τα μέλη ασχολούνται με την επεξεργασία της και εργάζονται για την πραγμάτωσή της.

2) Η ανταλλαγή απόψεων – ο διάλογος ως προς τον καθορισμό των πλαισίων (χρονικά όρια, κανόνες διεξαγωγής κλπ.) και η κριτική στο περιεχόμενο της πρότασης.

3) Η από κοινού διαμόρφωση των πλαισίων δράσης (ποιος θα κάνει τι, ποιες ακριβώς δραστηριότητες θα γίνουν, ρυθμός εργασίας, χρονική διάρκεια των εργασιών, τι θα προκύψει κλπ.).

4) Η υλοποίηση όσων έχουν προγραμματιστεί.5) Η περάτωση του project και η αξιολόγισή του6) Τα διαλείμματα ενημέρωσης στην ολομέλεια και ο

επαναπροσδιορισμός της εξέλιξης του project.7) Τα διαλείμματα ανατροφοδότησης-ανατροφοδοτικής επισκόπησης και

συζήτησης των διαπροσωπικών τους σχέσεων.

Βασική δομή ενός Project


ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟΨΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

ΑΠΟ ΚOΙΝΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

ΠΕΡΑΤΩΣΗ ΤΟΥ PROJECT

Βήματα σχεδιασμού Project


� Αναζήτηση του θέματος� Δόμηση της εργασίας (Σύνταξη ερωτήσεων,

κατασκευή σχεδίου εργασίας και προσδιορισμός χρηστικής αξίας και αποτελέσματος- σχεδιασμόςproject)

� Διεξαγωγή έρευνας (Αναζήτηση πληροφοριών, διεξαγωγή project)

� Παρουσίαση αποτελεσμάτων και εμπειριών (Έκθεση, εισήγηση, παρουσίαση- επίδειξη, κριτική και αναστοχασμός- αποτέλεσμα project)

Στάδια υλοποίησηςn 1ος άξονας Το θέμα

(1ο βήμα) Επιλογή θέματος(2ο βήμα) Επιλογή του συντονιστή και καθορισμός του ρόλου

του(3ο βήμα) Διατύπωση του στόχου ή στόχων

n 2ος άξονας Ο προγραμματισμός(4ο βήμα) Κατανομή σε ομάδες και ο ρόλος τους(5ο βήμα) Διαμόρφωση πλαισίου δράσης (επιμέρους στόχοι,

προσέγγιση, τι υλικό θα συγκεντρωθεί, από ποιες πηγές, ποιος θα αναλάβει τι)(6ο βήμα) Διάλειμμα ενημέρωσης και ανατροφοδότησης

n 3ος άξονας Η υλοποίηση(7ο βήμα) Συγκέντρωση και ταξινόμηση υλικού(8ο βήμα) Παρουσίαση των προϊόντων του project(9o βήμα) Συμπεράσματα - Αξιολόγηση


Α΄ Φάση: Αφόρμηση, αναζήτηση, διερεύνηση της θεματικής ενότητας & σχεδιασμός της δράσης


� Αφόρμηση μπορεί να είναι οτιδήποτε (κείμενο, άρθρο, φωτογραφία, τηλεοπτική είδηση, τραγούδι, γεγονός, διάλογος, τυχαίο περιστατικό κλπ.).

� Επιλογή και ανάλυση του θέματος μέσα από την καταγραφή και κατηγοριοποίηση των ερωτημάτων που θέτουν τα παιδιά.

� Με «καταιγισμό ιδεών» τα παιδιά διατυπώνουν ελεύθερα όλα τα ερωτήματα που θα ήθελαν να απαντηθούν γύρω από το θέμα. Οπότε έχουμε: α) Διατύπωση ιδεών, β) Κατασκευή ιστογράμματος - υποθέματα, γ) Ακριβής προσδιορισμός του θέματος και των ορίων του

� Συγκαθορισμός των στόχων και του τελικού προϊόντος από τα παιδιά και τον εκπαιδευτικό.

� Σύνταξη καταστατικών αρχών εν είδει συμβολαίου.� Σχεδιασμός: α) Περιγραφή, β) Προετοιμασία: φύλλα εργασίας, επισκέψεις,

επαφές, γ) Χρονοδιάγραμμα, δ) Καθορισμός ομάδων εργασίας (κριτήρια: ενδιαφέροντα, γειτνίαση, καλή επικοινωνία, ποικιλία σύνθεσης, κυλιόμενοι ρόλοι κλπ.), ε) Κατανομή εργασιών, στ) Ευελιξία και ιεράρχηση στόχων

Β΄ Φάση: Μεθοδολογία, έρευνα και μελέτη


� 1. Εξοικείωση των παιδιών με τη μεθοδολογία� 2. Επίδειξη και συζήτηση για τις πηγές και τον τρόπο αξιοποίησής

τους� 3. Επαφές με εξωσχολικούς παράγοντες: έρευνα, συλλογή

πληροφοριών από ειδικούς, τοπικούς φορείς, υπηρεσίες, γονείς� 4. Ερωτηματολόγια� 5. Έρευνα, συλλογή πληροφοριών από βιβλία, περιοδικά, ταινίες,

διαδίκτυο κτλ.� 6. Έρευνα πεδίου� 7. Τρόπος καταγραφής (μη γραπτός)� 8. Καταγραφή βιβλιογραφίας και πληροφοριών, ταξινόμηση,

ανάλυση, οργάνωση υλικού� 9. Παρουσίαση στην τάξη των πληροφοριών� 10. Είδος και τρόποι αξιολόγησης

Γ΄ Φάση: Διεξαγωγή των δραστηριοτήτων και υλοποίηση της εργασίας


� 1. Οργάνωση και αξιοποίηση των υλικών� 2. Εκπόνηση των εργασιών που ανέλαβαν τα παιδιά� 3. Αξιοποίηση ταλέντων (σχεδίαση, H/Y, θέατρο, συγγραφή,

αφήγηση, σχέσεις κλπ.)� 5. Δημιουργική και συναισθηματική έκφραση� 6. Σύνθεση των εργασιών των ομάδων και δημιουργία

κοινής εργασίας. Δεν είναι αυτοσκοπός η παραγωγή κάποιου τελικού προϊόντος, αλλά η ίδια η πορεία που οδηγεί σ’ αυτό.

Δ΄ Φάση: Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων


� Σκοπός της αξιολόγησης είναι να εκφράσουν οι μαθητές τις δικές τους εκτιμήσεις για το πρόγραμμα, για το πόσο αυτό αποτέλεσε κίνητρο για μάθηση, για αλλαγή απόψεων και στάσεων, αλλά και για τη δημιουργία μιας ισότιμης και αμοιβαίας επικοινωνίας ανάμεσα τους.

� 1. Αξιολόγηση της συνθετικής εργασίας από τα παιδιά και τον εκπαιδευτικό

� 2. Αρχική, διαμορφωτική, τελική� 3. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση τους στόχους που τέθηκαν στην

Α΄ φάση.� 4. Έλεγχος βάσει κριτηρίων και διορθώσεις, τροποποιήσεις.� 5. Απολογισμός της δουλειάς και μια εκτίμηση των στοιχείων

εκείνων που επηρέασαν τους μαθητές τόσο μαθησιακά και συναισθηματικά, όσο και σε επίπεδο σχέσεων και στάσεων ζωής.

Ε΄ Φάση: Αξιοποίηση & παρουσίαση. Διάχυση των αποτελεσμάτων


� Αρχικά στην ολομέλεια (ή στην τάξη), μετά σ’ ολόκληρο το σχολείο με προσκεκλημένους φορείς, γονείς, συγγενείς, φίλους, γειτονιά.Παρουσίαση του προγράμματος από τους εκπροσώπους των ομάδων.Μπουφές και αναμνηστικά με έντυπο υλικό, δημοσίευση στο διαδίκτυο κλπ. Καλό είναι να τηρηθούν τα εξής:

� α) Εξώφυλλο - Τίτλος, � β) Συμμετέχοντες, � γ) Ευχαριστίες σ’ αυτούς που βοήθησαν, � δ) Εισαγωγή στο θέμα της εργασίας, � ε) Περιγραφή της μεθόδου, � στ) Καταγραφή-παρουσίαση των στοιχείων, � ζ) Συμπεράσματα, � η) Προτάσεις, � θ) Βιβλιογραφία

Υποστηριχτικά υλικά - μέσα


� Ντοσιέ / Φάκελος / portfolio, όπου συγκεντρώνονται όλες οι εργασίες, σχέδια, προϋπολογισμοί, πρακτικά κλπ.

� Ατομικό τετράδιο / σημειωματάριο / αρχείο, όπου ο καθένας καταγράφει ιδέες, πλάνο, σχέδια, αλλαγές, προβλήματα, λύσεις, ερωτήσεις κλπ.

� Ατομικό ημερολόγιο καταγραφής του τι έχει αποκομίσει ο μαθητής στην πορεία του project.

� Γραφική ύλη και εργαλεία και υλικά (χρωματιστά μολύβια, ψαλίδια, κόλλες, κτλ.)

� Πίνακας� Ολοκληρωμένο περιβάλλον � Η/Υ� Φύλλα εργασίας και αξιολόγησης

Δυσκολίες εφαρμογής


� Οργάνωση του χρόνου. Επειδή είναι δύσκολο να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, είναι αναγκαίο να γίνεται διαρκώς επανεκτίμηση της εξέλιξης του project.

� Περίοδος προσαρμογής των μαθητών στον τρόπο εργασίας (ομαδικότητα, προγραμματισμός, συνεργασία, επικοινωνία, επίλυση διαφορών κλπ.).

� Φόβος αδυναμίας κάλυψης του θέματος (στο πλαίσιο του ΑΠΣ ή του προγράμματος).

� Περίοδος κούρασης και μειωμένης ανταπόκριση των μαθητών σε σχέση με τον αρχικό ενθουσιασμό. Στη φάση αυτή ο δάσκαλος λειτουργεί ως εμψυχωτής με καινούριες δραστηριότητας (παιχνίδι, καλλιτεχνικό εργαστήρι, εκδρομή).

Δυσκολίες εφαρμογής


� Αντιδράσεις οικογενειακού περιβάλλοντος.� Απώλεια ελεύθερου χρόνου σε μετακινήσεις όταν πρόκειται για

εξωδιδακτικά project� Οικονομικές ή τεχνικές δυσκολίες. Ενισχύσεις μπορούν να

προκύψουν από τις προϊστάμενες αρχές, από διάφορα προγράμματα (Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας, Αγωγής Καταναλωτή κ.ά), από τους γονείς των μαθητών, τον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων, χορηγούς, το ταμείο της τάξης. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι και με ελάχιστα χρήματα μπορούν να γίνουν project.

� Διάψευση των στόχων. Για να φτάσουμε στα επιτυχημένα από πολλές πλευρές project απαιτείται αρκετή εμπειρία, επιμονή και υπομονή.

κάποια παραδείγµατα για project στα µαθηµατικά


επιδιορθώστε το γήπεδο του τένις

n Μέτρησε τις διαστάσεις του γηπέδουn Υπολόγισε τα τετραγωνικά που χρειαστούν

πράσινο χρώμα και τις γραμμές για άσπροn Υπολόγισε το κόστος του φιλέ και των εργαλείων

που θα χρειαστείςn Υπολόγισε το κόστος των υλικώνn Πάρε προσφορές και υπολόγισε την καλύτερη

ευκαιρίαn Κάνε τους υπολογισμούς με διαφορετικές

ποσότητες χρωμάτων που μπορεί να έχουν έκπτωση


καθηµερινά µαθηµατικά

n Μάζεψε υλικό από τα μαθηματικά που συναντάς στη καθημερινή σου ζωή: φωτογραφίες, video, αποδείξεις, κάρτες, κτλ

n Οργάνωσέ τα σε κατηγορίεςn Παρουσίασέ τα στην τάξηn Φτιάξε κοινές κατηγορίες με τις άλλες ομάδεςn Παρουσίασε μαθηματικά προβλήματα που εντόπισες

στην καθημερινή σου ζωή και πως τα διαχειρίστηκεςn Οργάνωσε το υλικό και βγάλε ένα περιοδικό με τις

εικόνες τα προβλήματα και τις καθημερινές ιστορίες σχέσης με τα μαθηματικά


εκδροµή

n Οργάνωσε μια εκδρομή στο εξωτερικόn Πάρε προσφορές για εισιτήρια, ξενοδοχεία,

κτλ.n Υπολόγισε την καλύτερη αναλογία μαθητών

για την καλύτερη προσφορά


γυναίκες στα µαθηµατικά

n Συνέλεξε πληροφορίες για τις γυναίκες που ασχολήθηκαν με τα μαθηματικά στην ιστορία

n Οργανώστε το υλικόn Φτιάξτε βιβλίο, ιστοσελίδα, blogn Οργανώστε μια βιβλιοπαρουσίαση με

προσκλήσεις, κτλ.n Υπολογίστε το κόστος της εκδήλωσηςn Στήστε ένα θεατρικό με ιστορίες από το

βιβλίο


µαθηµατικά παιχνίδια

n Κάντε μια έκθεση με μαθηματικά παιχνίδια: αριθμητήρια, άβακες, πύργοι του Ανόι,

n Συλλέξτε παιχνίδια από παλιά, κατασκευάστε παιχνίδια, γράψτε τις οδηγίες

n Ιστορίες και παραμύθια που εμπλέκουν μαθηματικά

n Παρουσιάστε τα στην τάξηn Φτιάξτε μια παράσταση, ένα βιβλίο


Αγορές από το ίντερνετ

n Μαζέψτε πληροφορίες από αγορές στο ίντερνετ, προσφορές, έξοδα μεταφοράς, τρόπους να τα μειώσεις κτλ

n Μάζεψε τιμές από τα αντίστοιχα προϊόντα στην αγορά

n Υπολόγισε το συνολικό κόστος σε κάθε περίπτωση

n Βγάλε μοντέλα για το πότε και από που συμφέρει


project: χρόνος

n μονάδες μέτρησηςq γιατί η ώρα έχει 60’, γιατί ο μήνας έχει 3ο μέρες

n ιστορία του χρόνουn μνήμες, καταγραφέςn συλλογή υλικού, εμπειρίες, αφηγήσεις,

παραμύθια, ταινίες, όργανα, ημερολόγια, κτλ. και παρουσίασή τους στο τέλος


project: µηδέν

n διαθεματική προσέγγιση του μηδέν: τίποτα, κενό, παύση, στάση, «ο κανένας», το άδειο

n το μηδέν στα μαθηματικά – ιστορία ανακάλυψής του και υoιθέτησης από την μαθηματική κοινότητα

n συλλογή υλικού και παρουσίασης στην τάξηn θεατρική παράσταση


project: ελιά


από βιβλίο Δ’ δημοτικού

κριτικήn Τα μαθηματικά συχνά χρειάζονται πολύ πρακτική εξάσκηση

για να γίνουν κατανοητά, n Τα μαθηματικά τα χρησιμοποιούμε στα project οπότε θα

πρέπει ήδη να τα έχουμε αναπτύξει πρινn Τα project είναι καλά για εφαρμογή της μαθηματικής γνώσης

και περαιτέρω κατανόησης αλλά όχι για αρχική κατανόηση νέων μαθηματικών εννοιών

n Αν μάθεις μόνο να εφαρμόζεις τα μαθηματικά δε θα μάθεις πως να τα φτιάχνεις

n Για την ολοκλήρωση ενός project συχνά ξοδεύεται αναντίστοιχα πολύς χρόνος στην οργάνωση και την παρουσίασή του με αποτέλεσμα να είναι τελικά σχετικά μικρή η διάρκεια εμπλοκής με τις μαθηματικές έννοιες και δραστηριότητες. q π.χ., βιβλίο, ιστοσελίδα, θεατρική παράσταση


κριτική

n Το ερώτημα της εμπλαισιωμένης γνώσης/μάθησηςq Το ζήτημα της εφαρμοσιμότητας της γνώσης: γιατί

να διδάσκεται εφαρμοσμένη η γνώση και όχι να αναπτυχθεί η γνώση εκτός συγκεκριμένου πλαισίου ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί όταν και εφόσον χρειαστεί σε διαφορετικά πλαίσια;

q Ποιος εγγυάται τη μεταφορά της γνώσης που έχει προκύψει από συγκεκριμένες εφαρμογές;



Κριτική;n Γιατί διαθεματικά προγράμματα αφού και τα

μονοθεματικά λειτουργούν;n Αν ξέρεις κάτι καλά δε θα κάνεις τις συνδέσεις;n Γιατί τα σχολεία και τα προγράμματα εργασίας

εφαρμοζόντουσαν σε σχολεία χαμηλού βιοτικού επίπεδου σε εργατικές περιοχές;

n Μήπως η ερφαρμοσμένη γνώση είναι για αυτούς που προβλέπεται να παραμείνουν εργάτες

n Δια βίου μάθηση; Δεν θα έχουμε μάθει ποτέ αρκετά; n Φταίνε πάντα οι εργαζόμενοι που δεν ξέρουν αρκετά;

Όρια της μεθόδου Project


Ενδεικτική βιβλιογραφία1. Frey, K. (1980) Η μέθοδος Project. Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο

ως θεωρία και πράξη. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη. (υπάρχει στη βιβλιοθήκη)2. Αλαχιώτης, Σ. (2002) «Εισαγωγικό Σημείωμα του Προέδρου του Παιδαγωγικού

Ινστιτούτου» στο Υ.Π.Ε.Π.Θ.–Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Αθήνα.

3. Βαϊνά Μ. (1996) «Μέθοδος Project: Μια πρόκληση για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα», Νέα Παιδεία, τ. 20

4. Γρόλλιος, Γ. & Λιάμπας, Τ. (2001) «Ευέλικτη ζώνη και μέθοδος project» Εκπαιδευτική Κοινότητα, τχ.60.

5. Θεριανός, Κ. (2002) «Πρόγραμμα ευέλικτης ζώνης», εφ. Ημερησία, 20-1-20026. Ματσαγγούρας, Η. (2002) Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. Εννοιοκεντρική

Αναπλαισίωση και Σχέδια Εργασίας. Αθήνα: Γρηγόρης. (υπάρχει στη βιβλιοθήκη)7. Χρυσαφίδης, Κ. (1994) Βιωματική–Επικοινωνιακή διδασκαλία, Η Εισαγωγή της

Μεθόδου Project στο Σχολείο. Αθήνα: Gutenberg. (υπάρχει στη βιβλιοθήκη)

Σημείωση


Η συγκεκριμένη παρουσίαση πέραν από το να υποστηρίξει την παρουσίαση της μεθόδου Project στα πλαίσια του μαθήματος “Διδακτική Μεθοδολογία – Δομικά Στοιχεία της Διδασκαλίας”, στόχο έχει να αποτελέσει και υποστηρικτικό υλικό για τον ίδιο τον σχεδιασμό και την υλοποίηση Project.

Το υλικό βασίστηκε σε:Διαφάνεις της κας. Σ Καλδή για το ίδιο μάθημα και στις σημειώσεις του Γιώργου Αποστολίδη στο

http://esperinoserron.blogspot.com/

http://esperinoserron.blogspot.com/

Documents

Διαθεµατική Διδασκαλία έθοδος project · 2020. 6. 11. · μεθόδου Project Κωνσταντίνος Π. Χρήστου 1) Η πρωτοβουλία