นางสาวมะยรา ภกาเมศนายสถาพร ภไลวรรณ

งานผปวยใน โรงพยาบาลบานฉาง

โดย

เขมขด Enoxaparin

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

*ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ความเปนมา

- มแนวโนมการน ายา Enoxaparin มาใชกบผปวยเพมมากขน

- การฉด Enoxaparin ตามแนวปฏบตยงเปนปญหา

เรองต าแหนงการฉดทยงมการฉดซ าต าแหนงเดม

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

สถตผปวยโรคหลอดเลอดหวใจ ขอมลสถตของผปวยโรคหลอดเลอดหวใจทมาเขาพกรกษาตวท หอผปวยใน ชน4 โรงพยาบาลบานฉาง ป 2554-2556 จ านวน 31 ราย,35 ราย,และ 37 ราย ตามล าดบ และมผปวยทไดรบยา Enoxaparin จ านวน 12ราย, 20 ราย และ 15 ราย(6 เดอน)

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ความเสยงจากการใชยา Enoxaparin

Enoxaparin เปนยามฤทธตานการแขงตวของเลอดจงพบอาการไมพงประสงค Hematoma 1-10%

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ค าส าคญ : *1. เขมขด Enoxaparin คอนวตกรรมทชวยใหทราบต าแหนงการฉดยาในครงตอไปโดยไมซ าต าแหนงเดม

*2. ยา Enoxaparin เปนยา High Alert Drug ทมฤทธตานการแขงตวของเลอด ท าใหผปวยมโอกาสเกดภาวะเลอดออกงาย

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

วตถประสงค*1. ลดการเกดอาการไมพงประสงคของการฉดยา

Enoxaparin ชนดรนแรง (Major bleeding)

*2. เพอปฏบตการฉดยา Enoxaparin เปนแนวทางเดยวกน

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

กลมเปาหมายทไดรบผลประโยชน

*ผปวยทไดรบยา Enoxaparin [Heparin ชนด Low molecular weight heparin (LMWH)]

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

วธด าเนนการ*ขนเตรยมการ*1. พบปญหาของผปวยทไดยา Enoxaparin มการเกดอาการไมพงประสงคชนดรนแรง (Major bleeding) hematoma 2 รายและมการฉดยา Enoxaparin ซ าต าแหนงเดม ไมมแนวทางปฏบตการใหยาทชดเจน

*2. รวบรวมขอมลผปวยทไดรบยา Enoxaparin ทมการเกดอาการไมพงประสงค

*3. ศกษาขอมลการฉดยา Enoxaparine และออกแบบนวตกรรมชวยลดอาการไมพงประสงคจากการใหยา Enoxaparin

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ขนด าเนนการ

*1 น าเขมขด Enoxaparin และแนวทางปฏบตการใหยา Enoxaparin มาใชกบผปวย จ านวน 10 ราย

*2 ตดตามดอาการไมพงประสงคจากการใหยา Enoxaparin ทก 8 ชวโมง (ทกเวร) และลงบนทก

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ขนประเมนผล*1.จากการใชเพยงแนวทางปฏบตการฉดยา Enoxaparin กบผปวยจ านวน 20 ราย (ม.ค55-ธ.ค 55) ยงมปญหาการเกด Hematoma กบผปวยจ านวน 2 ราย จงไดน านวตกรรม เขมขด Enoxaparin มาใชรวมกบแนวทางปฏบตการฉดยา Enoxaparin กบผปวยจ านวน 15 ราย (ม.ค56-ม.ย56) พบวา ไมมอาการไมพงประสงค Hematoma จากการใหยา Enoxaparin

*2. เจาหนาทพงพอใจ มนใจในการใหยา และสามารถปฏบตตามแนวทางการใหยา Enoxaparin ไดถกตอง 100%

เครองชวด :

*1. ผปวยไมมอาการไมพงประสงค Hematoma รอยละ 100

*2. เจาหนาทไมมการฉดยา Enoxaparin ซ าต าแหนงเดม

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

กราฟเปรยบเทยบกอน และหลงจากน าเขมขด Enoxaparin มาใชคกบแนวปฏบต

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

0

5

10

15

20

25

Year 55 Year 56

Hematoma

Enoxaparin

2 ราย20 ราย

15 ราย

0 ราย

ถอก าเนดเปนนวตกรรม

เขมขด Enoxaparin

อปกรณ•กระดาษเพยงแผนเดยว กรรไกร ไมบรรทด ทเจาะรกระดาษ

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ขนตอนการประดษฐ*ตดกระดาษตามความยาวของกระดาษ A4

*เจาะรตรงกลางเปนสะดอ และเจาะรดานขาง หางจากสะดอ 2 นว 3 นว 4 นว ตามล าดบ( ต าแหนงการฉดยา เขมแรก หางจากสะดอ 2 นว และฉดสลบกนซายขวาในเขมถดไป)

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ภาพเขมขด Enoxaparin

ขนตอนการน ามาใช•แพทยสงใชยา Enoxaparin

•น าเขมขดใสหนา Chart ผปวย คกบแนวทางปฏบตการฉดยา Enoxaparin

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

*เมอฉดยาผปวยน าเขมขดมาวางไวทหนาทองเพอดต าแหนงการฉดยา และmarkต าแหนงไว และฉดบรเวณท markไว ลงบนทกวนท/เวลา/ฉด และในครงตอไปฉดสลบ ซายขวา

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

•น าเขมขดใสไวหนา Chart ผปวย

เพอสงตอต าแหนงการฉด Dose ตอไป

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

*แนวทางปฏบต การฉดยา Enoxaparin* เตรยมอปกรณส าหรบฉดยา ประกอบดวย ส าลแหงพรอม Micropore/ ส าลชบ 70% Alcohol /

ยาฉด Enoxaparin / Cold pack

* จดทาผปวยในทานอนราบ ชนเขาขนทง 2 ขางหรอขางใดขางหนงใหหนาทองหยอน

* เตรยมยาฉด Enoxaparin ขนาดตามแพทยสง โดยไมไลฟองอากาศออก

* เลอกต าแหนงฉดยา บรเวณหนาทองดานขางล าตว หางสะดออยางนอย 2 นวฉดสลบกนซายขวา

* เมอฉดครงตอไป ใหหางจากจดเดม 1 นว สลบกนซายขวา

* กอนฉดยาใหประคบ Cold pack บรเวณทจะฉดยา 5 นาท เพราะความเยนจะชวยลดปวด

* ใชส าลชบ 70% Alcohol เชดบรเวณทจะฉด

* จบผวหนงบรเวณทตองการฉด ดงขนดวยหวแมมอ และนวช

* แทงเขมในแนวตงฉาก 90 องศา แลวดนยาจนสด ระหวางฉดใหดงผวหนงขนตลอดเวลาทฉดยา ไมตองดงแกนกระบอกฉด เพอทดสอบต าแหนงวาปลายเขมเขาเสนเลอดหรอไม

* ดงเขมฉดยาออกในแนวตรง และระหวางดงเขมออกยงไมตองปลอยมอขางทดงผวหนง

* ใชส าลแหงกดเบาๆบรเวณทฉด 30 วนาท และหามนวดหรอคลงบรเวณทฉด

* น า Cold pack มาวางต าแหนงหลงฉดยา 5 นาท

* เกบอปกรณ ใหเรยบรอย และลงบนทกการใหยาตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

*หมายเหต*หามฉดบรเวณทมแผล หรอรอยช า

* กอนและหลงฉดยาทกครงใหสงเกตและประเมน

* Petechiae ( Spot ) : จดเลอดออกใตผวหนงเสนผานศนยกลาง< 2 มม.Purpura : เลอดออกใตผวหนง ไมมขอบนน เสนผานศนยกลาง 2-10 มม.Echymosis : เลอดออกใตผวหนง ไมมขอบนน เสนผานศนยกลาง > 10 มม.Bruise : รอยจ าเลอดสเขยวหนงมวง คล าไดขอบนนHematoma : กอนเลอดใตผวหนง คล าได

*หามไลฟองอากาศออก เพราะฟองอากาศจะชวยดนยาเขาไปชนใตผวหนง และปองกน

*การยอนกลบของยา

* เกบยาทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส หามแชแขง(อางองจาก CLEXANE)

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

บทเรยนทไดรบ

ยา Enoxaparin เปนยาทมความเสยงสง ตอการเกดภาวะเลอดออกผดปกต หนวยงานจงพฒนานวตกรรมทมาชวยลดความเสยง เพมความปลอดภยกบผปวย และพฒนาระบบบรการผปวยตอไป ทส าคญ นวตกรรมทประดษฐขนมราคาตนทนต า

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉาง

ตลาดวชาการ เครอขายบรการอ าเภอบานฉางงานหอผปวยใน 4 โรงพยาบาลบานฉาง