10
دريافت:42 / 05 / 7931 ، پذيرش:75 / 06 / 7938 ر تخصصی : دبی شهاب منظریجمن حشرهمه ان نا شناسي ايران194 - 185 , ( 2 ) 39 , 1398 Journal of Entomological Society of Iran 2019, 39 (2), 185194 Doi: 10.22117/jesi.2019.123024.1254 قبیل ةAcanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae) ايران درفضل ابوال حاجيسمعیلیان ا1 ، ي رضا وفاي شوشتری1 ، فريبا مظفريان2 و ابراهیمي ابراهیم2 7 - گروهره شناسی حشنشگاه دا آزادمی اس اراک، اراک، ايران و4 - حقیقات گیاهسه ت مؤسحقیقات،ی کشور، سازمان ت پزشک آموزش وزی، تهران، ايرانويج کشاور ترکی: الکترونی، پستبات *مسئول مکات[email protected] چکیده از قبیل ةAcanthaclisini متعلقنواد به خا ةMyrmeleontidae ، جنسAcanthaclisis نه و با سه گو جنسSynclisis با يک گونه پیش از اين از ا يران شده گزارش است . در اين پژوهشCentroclisis cervina براس اس تک نمونة نر ی که در سال7383 جمع آوری شه بود د، برای اولین بار از ايران گزارش می شود. يافته اخ یر اول ینجود جنسارش از و گزCentroclisis برا ی فون شمورچه یر های ايران محسوب می شود. کلید شناسايی برای جنس ها و گونه های اين قبیله در ا يران، به ه مراه تصاويرطه و مربو نقشهین همچن پراکنش گونه ها ارائه شده است. واژهدی: کلی هایمورچه، گزارش جديد، فون، شیرAcanthaclisini ، Centroclisis Tribe Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae) in Iran 2 Ebrahim Ebrahimi & 2 Mozaffarian, Farib , * 1 shoushtari - Reza Vafaei , 1 Abolfazl Hajiesmaeilian 1. Department of Agricultural Entomology, College of Agriculture and Natural Resources, Arak Branch, Islamic Azad University, Arak. Iran & 2. Iranian Research Institute of Plant Protection, Agri- cultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran arak.ac.ir - vafaei@iau - r mail: - Corresponding author, E * Abstract Tribe Acanthaclisini belongs to family Myrmeleontidae. Genera Acanthaclisis with three species and Synclisis with one species have already reported from Iran. In the current research, Centroclisis cervina is reported for the first time from Iran on the base of a male specimen collected in 1989. The new finding represents the first record of genus Centroclisis for Iranian antlion fauna. An identification key for the genera and species of the tribe in Iran together with relevant illustrations, and their distribution maps provided. Key words: Fauna, Antlion, new record, Acanthaclisini, Centroclisis Received: 15 August 2018, Accepted: 6 September 2019. مقدمه قبیلعضای ا ةAcanthaclisini Navás, 1912 اغلب در بیشتر قاره مناطق هستند شدهیا شناخته و جزاير دن ها( Ghosh, 1984 . اين قبیله) دارایود حد700 گونه می باشد که توسطHölzel (1968) در78 جنس طبقه بندی ش د( Bao & Wang, 2004 در سالپس، س) 7385 توسطStange & Miller اد جنس تعدا به ه72 د کا عد هش يافت.دگی مشخص و خمیق دارایهمیز سا پرمو هستند، می و بدنی قوله دارای اين قبیعضای ا ساد دارای انشع گی يا اب بودن رگ فضای عرضی هایCostal ايی جنس در شناسوط اهمیت دارد، خط اين قبیله هایBanks يی و عقبی جلور دو جفت بال به در هر واضح مشخص می طو باشند. رگ ناحیه عرضی هایInner Radial بین رگفضای( های

ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

75/06/7938، پذيرش: 42/05/7931دريافت:

شهاب منظریدبیر تخصصی :

1398, 39(2), 185-194ايران شناسي نامه انجمن حشره

Journal of Entomological Society of Iran

2019, 39 (2), 185194 Doi: 10.22117/jesi.2019.123024.1254

در ايران Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae) ةقبیل

2ابراهیم ابراهیميو 2مظفريانفريبا ، 1*وشوشتریرضا وفايي ،1اسمعیلیانحاجي ابوالفضل

پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، مؤسسه تحقیقات گیاه -4 وايران ،اراک ،اراک اسالمیآزاد دانشگاهحشره شناسی گروه -7

ترويج کشاورزی، تهران، ايران و آموزش

[email protected]*مسئول مکاتبات، پست الکترونیکی:

چکیدهبا Synclisis جنس با سه گونه و Acanthaclisis جنس ،Myrmeleontidae ةبه خانواد متعلق Acanthaclisini ةقبیل از

در که ینر تک نمونةاساس بر Centroclisis cervinaپژوهش اين. در است گزارش شده يراناز ا پیش از اين گونه يک

گزارش از وجود جنس یناول یراخ يافته. شودمی گزارش ايران از بار اولین برای ،ده بودش آوریجمع 7383 سال

Centroclisis يران،ا در قبیله اين هایگونه و هاجنس برای شناسايی کلید. شودمی محسوب ايران هاییرمورچهفون ش یبرا

.است شده ارائه هاگونه پراکنش همچنین نقشه مربوطه و تصاويرمراه ه به

Acanthaclisini ،Centroclisisفون، شیرمورچه، گزارش جديد، های کلیدی:واژه

Tribe Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae) in Iran

2Ebrahim Ebrahimi & 2Mozaffarian, Farib, *1shoushtari-Reza Vafaei ,1Abolfazl Hajiesmaeilian

1. Department of Agricultural Entomology, College of Agriculture and Natural Resources, Arak

Branch, Islamic Azad University, Arak. Iran & 2. Iranian Research Institute of Plant Protection, Agri-

cultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

arak.ac.ir-vafaei@iau-rmail: -Corresponding author, E *

Abstract Tribe Acanthaclisini belongs to family Myrmeleontidae. Genera Acanthaclisis with three species and

Synclisis with one species have already reported from Iran. In the current research, Centroclisis cervina

is reported for the first time from Iran on the base of a male specimen collected in 1989. The new

finding represents the first record of genus Centroclisis for Iranian antlion fauna. An identification key

for the genera and species of the tribe in Iran together with relevant illustrations, and their distribution

maps provided.

Key words: Fauna, Antlion, new record, Acanthaclisini, Centroclisis

Received: 15 August 2018, Accepted: 6 September 2019.

مقدمهها و جزاير دنیا شناخته شده هستند مناطق قارهبیشتر در اغلب Acanthaclisini Navás, 1912 ةاعضای قبیل

(Ghosh, 1984 اين قبیله .)باشد که توسط گونه می 700حدود دارایHölzel (1968) د شبندی جنس طبقه 78در

(Bao & Wang, 2004 سپس در سال ،)توسط 7385Stange & Miller هش يافت. عدد کا 72ها به تعداد جنس

اب گی يا دارای انشعساد اعضای اين قبیله دارای بدنی قوی و پرمو هستند، مهمیز ساق دارای خمیدگی مشخص و

جلويی و عقبی Banksهای اين قبیله اهمیت دارد، خطوط در شناسايی جنس Costalهای عرضی فضای بودن رگ

های )فضای بین رگ Inner Radialهای عرضی ناحیه باشند. رگطور واضح مشخص میدر هر دو جفت بال به

Page 2: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

در ايران Acanthaclisini ةقبیلو همکاران: اسمعیلیانحاجی 786

Radial وMedian پیش از انشعابRadial sector در بال عقب خمیده و يا در نزديکی رگ )Radial دارای

. از اين (Hölzel, 1972)کنند های کوچکی را ايجاد میدر قاعده بال، سلول Anal 3و Anal 2های رگ ،انحراف

برای فون حشرات ايران شناخته Synclisis Rambur, 1842و Acanthaclisis Rambur, 1842های قبیله، جنس

(، که Klokocovnik et al. 2016باشد )گونه در منطقه پالئارکتیک می 8دارای Acanthaclisisجنس .شده بودند

,Hölzelپیش از اين در ايران به ثبت رسیده است ) A. obscuraو A. occitanica ،A. pallidaپراکنش سه گونه

1972; Mirmoayedi et al. 2015 جنس .)Synclisis تاکنون و تنها سه گونه از آن نسبت کوچک است ی بهجنس

تنها گونه از اين S. baetica ةگون .(Klokočovnik et al. 2016) است برای فون جانوری پالئارکتیک گزارش شده

ياد های (. در اين پژوهش عالوه بر جنسHölzel, 1972ده است )شجنس است که پراکنش آن از ايران گزارش

بزرگترين Centroclisisنیز مورد مطالعه قرار گرفت. جنس Centroclisis Navás, 1909ای از جنس ، نمونهشده

اشد و بگونه در جهان است، بیشترين تنوع آن مربوط به مناطق گرمسیری آفريقا می 50جنس اين قبیله با حدود

(. هدف از اين Hölzel, 1968تنها دو گونه از آن، از شمال آفريقا و شبه جزيره عربستان گزارش شده است )

جديد اعضای اين برای اولین بار از ايران، همچنین معرفی پراکنش Centroclisis cervina تحقیق، گزارش گونه

باشد.ها میقبیله در ايران، ارائه کلید شناسايی و تصاويری از گونه

هامواد و روشسال گذشته از طريق 50در طول به طور عمده توری موجود در موزه حشرات هايک میرزايانس های بالنمونه

بندی حشرات، موسسه تحقیقات گیاههای صحرايی بخش تحقیقات ردهنوری در ماموريتگیری و تلهتور حشره

شود توری در ايران محسوب میهای بالترين مجموعهاست. اين مجموعه يکی از غنی آوری شدهپزشکی جمع

های گزارش شده از ايران ه در طول اين تحقیق نشان داد که اغلب شیرمورچههای انجام شدطوريکه بررسیبه

ها با شوند. شناسايی نمونههای مورد مطالعه در اين پژوهش( در اين مجموعه نگهداری می)شامل تمامی گونه

;Navás, 1915; Navás, 1931; Hölzel, 1972استفاده از مقاالت منتشر شده مربوط به فون پالئارکتیک )

Krivokhatsky, 2005 های ريخت شناسی خارجی مثل شکل و ها بر اساس ويژگی. تشخیص نمونهشد( انجام

ها و گنارکوس آوری داخلی جنس نر شامل پارامربندی، طرح پیش گرده و شکل اندام زادها، نوع رگالگوی بال

تصاوير انجام شد. Hölzel (1972)تغییرات و Adams (1956)ها بر پايه بندی بالانجام شد. واژه شناسی رگ

و MPEG MOVIE HQX DSC-F717ها بوسیله دوربین عکاسی ديجیتال سونی مدل مربوط به نمای کلی نمونه

متصل به DS126371پاها نیز با استفاده از دوربین عکاسی ديجیتال کانن مدل اندام زادآوری و مهمیز ساق

ArcMapها با استفاده از نرم افزار تهیه شد. نقشه پراکنش گونه SZH-ILLBمدل Olympusاسترئومیکروسکوپ

طول و عرض جغرافیايی ،ها فاقد مختصات جغرافیايی بودهايی که برچسب آنتهیه و در مورد نمونه 10.4.1ورژن

با استفاده از ها تعیین شد. کلید شناسايی گونه 7.3.1.4507ورژن Google Earth proبا استفاده از نرم افزار

د.شتهیه ،بودقرار گرفته استفاده مورد Hölzel, 1972و Navás, 1915هايی که در مقاالت ويژگی

Page 3: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

781 7938, 93( 4شناسی ايران، )نامه انجمن حشره

نتايج (71-7های )شکل در ايران Acanthaclisini ةهای قبیلها و گونهکلید شناسايي جنس

های اصلی (، رگCentroclisis) بال جلو ساده، اين ناحیه دارای يک رديف سلول Costalهای عرضی ناحیه رگ -7

(، اندام 2دار بسمت ناحیه زير نوک بال )شکل دارای سايه ادامه Cua1دارای نقاط و خطوط تیره در بال جلو، رگ

C. cervina....................... ...........................................................................................3زادآوری نر مطابق شکل

4....................... .............و رديف سلول. .......های عرضی ناحیه کوستال بال جلو منشعب، اين ناحیه دارای درگ -

ل با Costalهای ناحیه (، هر دو رديف سلولSynclisisای نسبتاً کوتاه، بدون زائده میانی )اکتوپراکت نرها استوانه -4

ای نزديک بهم، خمیدگی مهمیز ساق پا مطابق شکل گرده دارای دو خط عمودی قهوه(، پیش5جلو مساوی )شکل

79............. ................................................................................................................. ........S. baetica (71 )شکل

(Acanthaclisis) 9....................(70سمت داخل )شکل طور واضح کشیده، دارای زائده میانی بهاکتوپراکت نرها به -

2.... چهار وجهی..نزديک به ، باريک و بال جلو کشیده Costal( در ناحیه Costaهای متصل به رگ کناری )سلول -9

ای عمودی بصورت گرده دارای نوار قهوه(، پیش4 ،7های های فوق کوتاه، پهن و پنج وجهی )شکلسلول -

. 8، 1های ، اندام زادآوری نر مطابق شکل77سرتاسری در وسط، خمیدگی مهمیز ساق پا مطابق شکل

............................................................................................................................ ..A. occitanica (72)شکل

. 74(، خمیدگی مهمیز ساق پا مطابق شکل 6نسبت بزرگ )شکل پیش گرده دارای لکه تیره به -2

................................................................................................................. .....A. obscura (76، 9های )شکل

A. pallida................. .........گرده دارای خطوط عمودی تیره. .....................................................................پیش -

(72، 77، 70، 8، 1، 7های )شکل Acanthaclisis occitanica morpha typical (Villers, 1789) ةگون

باشد. پراکنش اين گونه در ايران در نقشه پراکنش پالئارکتیک تا هند میاين گونه از غرب منطقه پراکنش

های بررسی شده ارائه شده ( و نمونه Hölzel, 1972; Mirmoayedi, 2002های قبلی )بر اساس گزارش 72شماره

است.

میرزايان آوری:، جمع7961تیر 43متر، 4200البرز، شهرستانک، چشمه کیل کوال، ♀7 های بررسي شده:نمونه

آوری: حاجی ، جمع7932تیر 4متر، 7732آذربايجان شرقی، منطقه حفاظت شده ارسباران، ♂7و بديعی؛

تیر 5متر، 4100چهارمحال و بختیاری، اردل، دپوالن، گندم کاری دهداری، ♀7اسمعیلیان، ناصرزاده و مونترويل؛

4705رمحال و بختیاری، اردل، جغدان، سبزکوه، چارطاق، چها ♂7ظهیری، فلسفی و نعمتیان و آوری:، جمع7982

7961خرداد 76متر، 4750اصفهان، نطنز، ابیانه، ♀7 ♂4سرافرازی و فلسفی؛ آوری:، جمع7930خرداد 79متر،

آوری:، جمع7982خرداد 75متر، 4745اصفهان، تیران، چشمه خداداد، ♀4، جمع آوری:هاشمی و بديعی و

فارس، ♀7 ♂7و 7929خرداد 90فارس، اردکان، کومهر، گیب خلج، ♀7 ♂7لیان و ابراهیمی؛ حاجی اسمعی

.آوری:، جمع7965خرداد 43متر، 4750فارس، دهبید، ♂7آوری:هاشمی و ، جمع7915ارديبهشت 7داراب،

سرافرزی، بديعی و لیناوری آوری:، جمع7915خرداد 47متر، 7170فارس، استهبان، ♀9 ♂7هاشمی و میرزايان و

فارس، ♀2 ♂3هاشمی و میرزايانس و آوری:، جمع7965خرداد 47متر، 7250فارس، فیروز آباد، میکويه، ♂7و

-فارس، کازرون، میان ♂7هاشمی و میرزايانس و آوری:، جمع7962ارديبهشت 73متر، 7800فیروزآباد، موک،

فارس، شیراز، دشت ارژنگ، چهل چشمه، ♂7ابرت و پازوکی و ی:آور، جمع7957خرداد 47متر، 7300کتل،

Page 4: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

در ايران Acanthaclisini ةقبیلو همکاران: اسمعیلیانحاجی 788

آوری:، جمع7925تیر 73گیالن، انزلی، ♀7هاشمی؛ میرزايانس و آوری:، جمع7965خرداد 41متر، 7600

هرمزگان، ايسین، ♀9براری و مفیدی؛ آوری:، جمع7916مرداد 71متر، 4950همدان، برات، ♂7میرزايانس؛

خرداد 42کرمان، جیرفت، اسفنداقه، ♂4میرزايانس و برومند؛ آوری:، جمع7965ارديبهشت 5متر، 150گنو،

آوری: رجايی ، جمع7989تیر 43متر، 4200-4600کرمان، ده بکری، ♂7هاشمی و بديعی و آوری:، جمع7961

4450کرمان، رفسنجان، سرچشمه، ♀7 ♂7برومند و وری:آ، جمع7954تیر 74کرمان، جیرفت، محمدآباد، ♂7و

، 7915خرداد 7متر، 4900کرمان، راين، ♂4سرافرزی، بديعی و لیناوری و آوری:، جمع7915ارديبهشت 90متر،

يزدان آوری:، جمع7954خرداد 74متر، 4500کرمان، سیرجان، خانه سرخ، ♀7سرافرازی و بديعی و آوری:جمع

میرزايانس و آوری:، جمع7957تیر 77متر، 7600آباد غرب(، سرخه ديزه، آباد )اسالم کرمانشاه، شه ♂7پناه؛

کرمانشاه، ♀4 ♂7میرزايانس و عبايی و آوری:، جمع7957تیر 70متر، 7600کرمانشاه، شه آباد، ♀4 ♂7عبايی و

خوزستان، انديمشک، ♂4عبايی؛ صفوی، پازوکی و آوری:، جمع7956ارديبهشت 97متر، 7150دره پهن،

♀9گیالسیان، حاجی اسمعیلیان و مفیدی؛ آوری:، جمع7980ارديبهشت 74متر، 100بیدروبه، امیرسیف،

♂9ظهیری، نعمتیان و فلسفی و آوری:، جمع7982خرداد 97کهکیلويه و بويراحمد، ياسوج، دنا، آب سپه،

لرستان، سراب ♂7میرزايانس وهاشمی؛ آوری:، جمع7965خرداد 49کهکیلويه و بويراحمد، ياسوج، تنگ سرخ،

تهران، ايوانکی، ♀7بديعی و مفیدی؛ آوری:، جمع7913خرداد 49متر، 7900دوره، تشکان، سراب رفتخان،

پازوکی آوری:، جمع7926مرداد 78تهران، اوين، ♀7هاشمی؛ ، جمع آوری:7967مرداد 2متر، 7250احمدآباد،

تیر 9تهران، شمال اوين، ♀7مفیدی و آوری:، جمع7911تیر 9متر، 4000هران، فیروزکوه، چهل چشمه، ت ♀7و

پازوکی. آوری:، جمع7954

های قبیله های موجود در موزه حشرات هايک میرزايانس، احتمال دارد از میان گونهبا توجه به نمونه

Acanthaclisini باشد. اين گونه دارای بیشترين پراکنش در ايران

(75، 4های )شکل Acanthaclisis occitanica morpha nigrilenta Krivokhatsky, 2005 ةگون

باشد که برای اولین بار از نهبندان در استان خراسان معرفی شد می A. occitanicaاين مورف مربوط به گونه

(Krivokhatsky, 2005 تفاوت اين مورف با مورف اصلی در الگوی بال است، مورف .)nigrillenta در تمام طول

شود. ديده می تنها در قاعده رگ فوق سايه Typicalبال جلو دارای عالمت سايه مانند است اما مورف Cubitalرگ

(.75های بررسی شده تهیه شده است )شکل نقشه پراکنش با توجه به گزارش قبلی و نمونه

میرزايانس آوری:، جمع7962ارديبهشت 73متر، 7800فارس، فیروزآباد، موک، ♀6 ♂1 های بررسي شده:نمونه

میرزايانس آوری:، جمع7965خرداد 41متر، 7600فارس، شیراز، دشت ارژنگ، چهل چشمه، ♂7وهاشمی و

هرمزگان، ♀4هاشمی. و ظعیری؛ آوری:، جمع7965ارديبهشت 5متر، 7759فارس، شیراز، کاريز، ♂7وهاشمی و

خرداد 44کرمان، دجبال، بارز، ♀4میرزايانس و برومند؛ آوری:، جمع7965ارديبهشت 5متر، 150ايسین، گنو،

صفوی و آوری:، جمع7956تیر 43کرمان، جیرفت، اسفنداقه، سرگز، ♂7هاشمی و نعیم و آوری:، جمع7950

سیستان و بلوچستان، خاش، ♂4برومند؛ آوری:، جمع7954تیر 74مدآباد، کرمان، جیرفت، مح ♂7پازوکی و

کهکیلويه و بويراحمد، ياسوج، تنگ ♀7آوری: عبايی و ابرت؛ ، جمع7957ارديبهشت 49متر، 7900کروندار،

هاشمی. آوری: میرزايانس و، جمع7965خرداد 49سرخ،

Page 5: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

783 7938, 93( 4شناسی ايران، )نامه انجمن حشره

(76، 74، 6، 9های )شکل Acanthaclisis obscura Hölzel, 1972 ةگون

ها گونه بومی برای اولین بار از کشور افغانستان معرفی شد و تا مدت 7314در سال Hölzelاين گونه توسط

(. از ايران Krivokhatsky, 1998از کشور تاجیکستان گزارش شد ) 7338شد، سپس در سال اين کشور تصور می

Mirmoayediعنوان اولین رکورد گزارش شد )به (Jezinيا Jasiqunتوسط میرمويدی و همکاران از استان فارس )

et al. 2015(.76های بررسی شده تهیه شده است )شکل (. نقشه پراکنش از گزارش قبلی و نمونه

سرافرازی، بديعی و لیناوری آوری:، جمع7915خرداد 47متر، 7170فارس، استهبان، ♂7 های بررسي شده:نمونه

♀7آوری: هاشمی و بديعی؛ ، جمع7912خرداد 9متر، 7100فارس، سیوند، ♀7فارس، میان جنگل؛ ♀7و

6کرمان، جیرفت، کهنوج، ♀7، جمع آوری: میرزايانس و برومند؛ 7965ارديبهشت 70متر، 10هرمزگان، میناب،

.7956اسفند 49متر، 100کیلومتری شرق رامسک، بارو،

ش اين گونه رسد پراکنفوق از پراکنش اين گونه از افغانستان، تاجیکستان و ايران، بنظر میهای با توجه به گزارش

در قسمت شمالی منطقه جنوب غربی آسیا باشد.

Acanthaclisis pallida (McLachlan, 1887) ةگون

,Bao & Wangها مربوط به چین )ترين گزارشپراکنش اين گونه منحصر به آسیای مرکزی است و غربی

باشد، با اينکه در جديدترين کاتالوگ خانواده ( میKrivokhatsky et al. 1996) ( و مغولستان2004

Myrmeleontidae( کشور عراق نیز جزو قلمرو پراکنش اين گونه محسوب شده است ،Stang, 2004 اما در )

رکورد ثبت شده از ايران مربوط به ای از اين گونه بررسی نشد و تنهاهای غربی ايران نمونهمطالعات ما از استان

آوری کامل ذکر نشده، قادر به تعیین (. بدلیل اينکه محل جمعHölzel, 1972از يوسف آباد ايران است ) گزارشی

محل پراکنش آن بروی نقشه نبوده و تنها به ذکر محل آن اکتفا شده است. با توجه به گزارش اين گونه از چین

(Bao & Wang, 2004; Yang et al. 2018( عراق ،)Stang, 2004( قزاقستان ،)Hölzel, 1972; Yang et al. 2018 ،)

Stange, 2004; Yang( و ترکمنستان )Stange, 2004; Yang et al. 2018(، روسیه )Yang et al. 2018مغولستان )

et al. 2018باشدترين گزارش پراکنش اين گونه مربوط به ايران میرسد شرقی( بنظر می.

(3، 2های )شکل )گزارش جديد جنس و گونه برای ايران( Centroclisis cervina (Gerstaecker, 1863) ةگوند. اين گزارش باشهايی از پالئارکتیک شامل آسیای جنوب غربی تا شمال آفريقا میپراکنش اين گونه در قسمت

ان شود. نمونه مطالعه شده از ايران فاقد نام استترين رکورد برای اين گونه در منطقه پالئارکتیک محسوب میشرقی

طور دقیق مشخص نیست. باشد و محل پراکنش آن در ايران بهآوری در برچسب میمحل جمع

.7968مهر 47علی آباد، ♂7نمونه بررسي شده:

، مترمیلی 98درشت. درازای بال جلو تا حدودی : حشره C. cervinaشناسي جنس نر گونه های ريختويژگي

ه سینه: قفسای با تزيینات تیره. شاخک تیره و چماغی شکل؛ پیش . رنگ عمومی بدن قهوهمترمیلی 92بال عقب

پهن در میانه و دو نوار باريک مورب نزديک به عالمت تا حدودی طول و عرض تقريباً يکسان، دارای باند نواری

فسه قو دو طرف دارای موهای بلند سفید رنگ. میان میانی و دو عالمت تیره در طرفین پهلوها، در قسمت جلويی

همراه خطوط باريک کناری، در اطراف دارای موهای بلند سفید سینه: دارای باند میانی سرتاسری تیره رنگ به

بندی زرد ها تیره و دارای موهای سفید رنگ؛ بال جلو: رگای مايل به زرد، کنارهرنگ. پس قفسه سینه: قهوه

ساده و بدون انشعاب، به طور کامل Costalهای عرضی ناحیه تر، رگای يا خط مانند تیرهعاليم نقطه روشن، دارای

بندی همانند دارای سايه. بال عقب: رنگ رگ Cua1از سمت Cua1و Mpهای های عرضی بین فضای رگرگ

Page 6: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

در ايران Acanthaclisini ةقبیلو همکاران: اسمعیلیانحاجی 730

در ادامه دارای عاليم دست تیره و يک Radiusدارای عاليم تیره، قاعده رگ Mp2و Scهای بال جلو، رگ

زرد با موهای سفید بلند، ران زرد مايل Trochanterو Coxae؛ پاها: pilula axillarisتر، قاعده بال دارای روشن

سمت پنجه دارای موهای خارمانند ای، ساق زرد با عاليم تیره و موهای خار مانند سفید دراز مجزا که بهبه قهوه

پنجه هم اندازه و بند 2تا 7ای با موهای تیره کوتاه، بند ای و خمیده، پنجه قهوهقهوهتر، مهمیز ساق تیره کوتاه

ای با موهای سفید و کوتاه، هر بند ترژيت در رنگ مهمیز ساق؛ شکم: قهوهای همها قهوهپنجم کشیده. ناخن

باشد.ها دارای عاليم تیره مشخص، اکتوپراکت سیلندری و تا حدودی کشیده میکناره

صفات افتراقي

ها اين رگ C. cervinaشود در متمايز می Costalهای عرضی ناحیه توسط رگ C. speciosaاز C. cervinaگونه

های عرضی ناحیه فوق نزديک به پترواستیگما دو شاخه شده و دو رديف رگ C. specioseساده هستند اما در

بواسطه تزيینات پیش قفسه سینه و عاليم بال جلو تشخیص C. lineataاز C. cervinaشود. گونه سلول تشکیل می

پارچه نیست و در بال جلو در فضای بین نوار میانی پیش قفسه سینه يک C. lineataطوريکه در شود. بهداده می

باشد.فاقد عالمت سايه مانند مشخص می Cua1و Mpهای رگ

(71، 79، 5های )شکل Synclisis baetica (Rambur, 1842) ةگون

Acanthaclisis baeticaمترادف

نوان عهايی از جنوب اروپا، جنوب غربی آسیا و شمال آفريقا پراکنش دارد. اولین بار بهاين گونه در قسمت

Acanthaclisis baetica ( از شمال ايران گزارش شدHölzel, 1972 نقشه پراکنش گونه برای گزارش قبلی و .)

(. 71های بررسی شده ارائه شده است )شکل نمونه

گیالن، اسالم، ♀7آوری: برومند و ظعیری. ، جمع7957مرداد 72، خلخال، اردبیل ♀7 های بررسي شده:نمونه

آوری: ، جمع7957مرداد 72متر، 150آوری: میرزايانس؛ آذربايجان غربی، ارومیه، ، جمع7959مرداد 44متر، 150

میرزايانس.

Page 7: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

737 7938, 93( 4شناسی ايران، )نامه انجمن حشره

A. occitanica morphaحشره نر -Acanthaclisis occitanica morpha typical ،4 حشره نر -7 -6-1های شکل

nigrilenta ،9- حشره مادهA. obscura ،2- حشره نرCentroclisis cervina، 5- حشره ماده Synclisis baetica،

A. obscura گردهپیش -6Figs. 1-6. 1. Male of Acanthaclisis occitanica morpha typical, 2. Male of A. occitanica morpha nigri-

lenta, 3. Female of A. obscura, 4. Male of Centroclisis cervina, 5. Female of Synclisis baetica, 6. pro-

notum of A. obscura.

Page 8: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

در ايران Acanthaclisini ةقبیلو همکاران: اسمعیلیانحاجی 734

Acanthaclisis occitanica morpha زادآوری حشره نردام ــاننمای جانبی و پشتی -8، 1 -13-7های شکل

typical ،3- نمای پشتی اندام زادآوری حشره نرCentroclisis cervina، 70- اکتوپراکت حشره نر شکمینمای

A. occitanica morpha typical ،77- مهمیز ساقA. occitanica morpha typical ،74- مهمیز ساقA. obscura،

Synclisis baetica ساقمهمیز -79Figs. 7-13. 7, 8. Lateral and dorsal view of male genital of Acanthaclisis occitanica morpha typical, 9.

Dorsal view of male genital of Centroclisis cervina, 10. Ventral view of male ectopract of A. occitanica

morpha typical, 11. Tibial spur of A. occitanica morpha typical, 12. Tibial spur of A. obscura, 13. Tibial

spur of Synclisis baetica

Page 9: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

739 7938, 93( 4شناسی ايران، )نامه انجمن حشره

-Acanthaclisis occitanica morpha typical ،75 -72 :ها در ايرانپراکنش گونه ةنقش -17-14 هایشکل

A. occitanica morpha nigrilenta، 76- A. obscura، 71- Synclisis baetica. Figs. 14-17. Dot distribution map of species in Iran: 14. Acanthaclisis occitanica morpha typical, 15.

A. occitanica morpha nigrilenta, 16. A. obscura, 17. Synclisis baetica.

سپاسگزاری

سايی تايید شنا بدلیلوخاتسکی از موسسه علوم سن پترزبورگ روسیه سندگان از از پروفسور ويکتور کرینوي

و از پروفسور علی ستار از دانشگاه دجله ترکیه برای تايید نمونه جنس Acanthaclisisهای جنس نمونه

Centroclisis نمايند.کمال تشکر را می

References

Adams, P. A. (1956) New antlions from the southwestern United States (Neuroptera:

Myrmeleontidae). Psyche 63, 82-108.

Bao, R. & Wang, X.-l. (2004) A review of the species of the tribe Acanthaclisini from China

(Neuroptera, Myrmleontidae). Acta Zootaxonomica Sinica 29, 509-515.

Page 10: ناريا رد Acanthaclisini (Neuroptera: Myrmeleontidae)jesi.areeo.ac.ir/article_120379_5e39630939272bd23eb1e290ab1e1271.pdf · لوط مامت رد nigrillenta فروم ،تسا

در ايران Acanthaclisini ةقبیلو همکاران: اسمعیلیانحاجی 732

Ghosh, S. K. (1984) Contribution to the taxonomical studies of Neuropteraa (Superorder

Planipennia) from eastern india. 1. Family Myrmeleontidae. Records of the Zoological

Survey of India, Miscellaneous Publication, Occasional Paper 52: vi + 1-63.

Hölzel, H. (1972) Die Neuropteren Vorderasiens IV. Myrmeleonidae. Beiträge zur

Naturkundlichen Forschung in Südwestdeutschland, Beiheft 1, 3-103.

Hölzel, H. (1986) Biogeography of Palearctic Myrmeleonidae (Neuropteroidea: Planipennia).

pp. 53-70 in Gepp, J., Aspöck, H. & Hölzel, H. (Eds.) Recent Research in Neuropterology,

Graz.

Klokočovnik, V., Podlesnik, J. & Devetak, D. (2016) Occurrence of the antlion tribe

Acanthaclisini in the Balkan Peninsula. Spixiana 39, 99-104.

Krivokhatsky, V. A. (1998) Zoogeography of Palaearctic antlions (Neuroptera, Myrmele-

ontidae), Report of the 51st Annual Reading in Memory of Nicolai Alexandrovich

Holodkovskij. 92 pp. St. Petersburg.

Krivokhatsky, V. A., Emeljanov, A. F. & Lobanov, A. L. (1996) The distribution of antlions

in Mongolia (Insecta: Neuroptera: Myrmeleontidae). pp. 147-159 in Canard, M.,

Aspöck, H. & Mansell, M. W. (Eds.) Pure and Applied Research in Neuropterology.

Proceedings of the Fifth International Symposium on Neuropterology (2-6 May 1994,

Cairo, Egypt). 341 pp. Privately printed, Toulouse, France

Krivokhatsky, V., A. (2005) Black-striped morphs of antlions (Neuroptera, Myrmeleontidae),

Entomologicheskoe Obozrenie, 84, 159-163.

Mirmoayedi, A. (2002) New records of Neuroptera from Iran. in Sziráki, G. (ed.). Neuropterology

2000. Proceedings of the Seventh International Symposium on Neuropterology (6-9 Au-

gust 2000, Budapest, Hungary). Acta Zoologica Academiae Scientiarum Hungaricae,

48(Suppl. 2), 197-201.

Mirmoayedi, A., Krivokhatsky, V., & Dobosz, R. (2015) Annotated check-list of the

antlions of Iran (Neuroptera, Myrmeleontidae). Acta Entomologica Silesiana, 23, 1-16.

Navás, L. (1915) Les Myrméléonides d'Europe [et des contrées limitrophes. I.] (Ins. Névropt.).

Insecta, Rennes, 5, 57-62.

Navás, L. (1931) Décadas de insectos nuevos, Decada 1. Revista de la Real Academia de

Ciencias Exactas Fisicas y Naturales de Madrid, 26, 60-69.

Stange, L. A. (2004) A systematic catalog, bibliography and classification of the world antlions

(Insecta: Neuroptera: Myrmeleontidae). Memoirs of the American Entomological Institute,

74, 1-565.

Stange, L., & Miller, R. B. (1985). A generic review of the Acanthaclisine antlions based

on larvae (Neuroptera: Myrmeleontidae). Insecta Mundi, 528.

Yang, D., Liu, X. Y. & Yang, X. K. (2018) Species catalogue of China Volume 2. Animals,

Insecta II, Neuropterida. 112 pp. Science Press, Beijing.