12
Праект аднаўлення касцёла Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Дзевы Марыі

Праект аднаўлення касцёла Беззаганнага зачацця Дзевы Марыі – Алесь Крыжэвіч

  • Upload
    budzma

  • View
    358

  • Download
    12

Embed Size (px)

Citation preview

Праект аднаўлення касцёла Беззаганнага

Зачацця Найсвяцейшай Дзевы Марыі

Гісторыя

Адносна часу будаўніцтва каталіцкага храма ў Крычаве адсутнічаюць дакладныя звесткі, але можна маркаваць будаўніцтва касцёла датуецца 20-мі гадамі 17 ст. Першыя дакладныя пісьмовыя звесткі аб арганізацыі і будаўніцтве касцёла ў Крычаве адносяцца да 1745 г. 20 ліпеня гэтага года крычаўскі стараста Геранім Радзівіл аддаў загад кіраўніку Крычаўскім староствам Паўлу Цялецкаму выдзеліць пляцы пад будаўніцтва фарнага касцёла і плябаніі.

XVIII СТАГОДДЗЕ 8 верасня 1745 г. у працэс арганізацыі крычаўскага касцёла актыўна ўключылася і каралева Марыя Юзэфа. Каралева Марыя Юзэфа асобным фундушам для забеспячэння каталіцкага касцёла і плябаніі ў Крычаве паклала ў Дрэздэнскі банк 4000 талераў з дазволам штогод 8 снежня на свята «Непарочнага Зачацця Дзевы Марыі», у гонар якой і быў узведзены Крычаўскі касцёл, браць з гэтай сумы 1000 талераў. Акрамя таго, сам Аўгуст ІІІ у верасні 1746 г. дазволіў крычаўскаму плябану выбіраць з сялян Магілёўскай эканоміі добраахвотныя ахвяраванні на касцёл хлебам і воскам. Прычым ва ўсіх прывілеях падкрэсліваецца, што пажалаванні даюцца на "нанова" заснаваную плябанію і касцёл. Фундаваў касцёл магчыма і князь Геранім Радзівіл. Касцёл быў пабудаваны з дрэва, стаяў на каменным падмурку, меў дзве вежы і дах, крыты гонтам. Што потым стала со старым касцёлам, крыніцы не паведамляюць. Магчыма, ён быў разабраны. Ва ўсякім выпадку, на плане Крычава 1778 г. паказаны толькі адзін каталіцкі храм

ХІХСТАГОДДЗЕ У сярэдзіне ХІХ ст. цэнтральную частку Крычава знішчыў жудасны пажар. Згарэлі амаль усе пабудовы, у тым ліку і драўляны касцёл. Часова набажэнствы вяліся на першым паверсе так званага Пацёмкінскага палаца, валодаў якім на той час заможнейшы крычавец Стэфан Галынскі. На яго ж грошы, а таксама на грошы вернікаў, у 1855-60 (па іншай інфармацыі 1874) гг. быў пабудаваны новы каменны касцёл.

Стыльпабудовы

• Архітэктура будынку была вырашана ў стылі неаготыкі. Двухвежавы

франтальны фасад па цэнтры быў вылучаны трохпралётнай гатычнай

аркай на 4 гранёных слупах, аб'яднанай агульным кілепадобным франтонам у завершы. Фасады і чатырохгранныя

ярусы вежаў рытмічна чляніліся гатычнымі стральчатымі ваконнымі

праёмамі. Перспектыўным стральчатым парталам быў вырашаны

галоўны ўваход у храм. Над імі размяшчалася круглае вакно-ружа.

Гатычны характар будынка ўзмацняла афармленне вежаў вуглавымі

гранёнымі пілонамі з востравугольнымі вімпергамі: паміж імі аркатурныя нішы

са стрэльчатымі броўкамі.

• Унутраная прастора касцёла падзялялася магутнымі

слупамі і аркадамі на тры нефы. Пяцігранную абсіду

запяўнаяў двухярусны алтар, вырашаны ў формах барока — 4 калоны неслі

магутны крапаваны хвалісты антаблемент, паміж калоннамі стаялі

скульптуры святых Пятра і Паўла; другі ярус —

прамавугольны шчыт з выгнутым карнізам

ХХстагоддзе Архіўныя дакументы паказваюць, што ў 20-я гг. касцёл быў ў вельмі занядбалым стане. У сакавіку 1929 г. крычаўскі раённы выканаўчы камітэт вырашыў перадаць касцёл пад клуб пасля адпаведных патрабаванняў «працоўных мас». У храме размясцілі спярша кінатэатр, а пазней самадзейны драматычны тэатр. У 1934 годзе касцёл быў узарваны.

Пасля зруйнавання касцёла ад

прыгажэйшага архітэктурнага аб’екта застаўся толькі слуп ад

агароджы

Побачзкасцёламусярэдзіне XIX . ст былапабудавана, плябанія што перажыла да сённяшнягачасуперыяд

. фанатычнагаатэізма Разам зтымплябаніязнаходзіццаў .занядбанымстане

Сучаснасць Адраджэнне парафіі пачалося ў пачатку XXI ст. Першапачаткова набажэнствы вядуцца ў прыватным доме. Афіцыйна парафія была зарэгістравана 29 студзеня 2007 г.

Што трэба для аднаўлёння

• Згода і патрымка абласных і раённых уладаў;• Зацікаўленасць гэтай

ідэяй краязнаўцаў, гісторыкаў і архітэктараў;

«+» рэканструкцыі

• Касцёл стаў б адным з прыгажэйшых на ўсходзе Беларусі;• Прыток паломнікаў і

турыстаў у горад, што паспрыяе развіццю культуры ў горадзе.

!Дзякуй за ўвагу