ตวอยางกรณศกษา ขอมลศกยภาพจงหวดเชยงใหม (แผนยทธศาสตรป58-61)

เรองทองเทยว

14

สวนท 2 ขอมลสรปความตองการและศกยภาพของประชาชน

ในทองถนในจงหวดเชยงใหม

15

2.1 ความตองการของประชาชนจงหวดเชยงใหม* จงหวดเชยงใหมไดรวบรวมและประมวลความตองการของประชาชนในภาคสวนตางๆ ภายในจงหวด โดยสามารถจาแนกไดแตละดาน ดงน

ดาน ประเดนความตองการ ดานเศรษฐกจ 1. การเปนศนยกลางการพฒนาเศรษฐกจทมขดความสามารถในการ

แขงขนสงระดบภมภาคและประเทศ เชน MICE City, Medical Hub, Aviation Hub 2. การพฒนาโครงสรางพนฐานทสนบสนนภาคเศรษฐกจ เชน ถนน ระบบขนสงมวลชน และสาธารณปโภค 3. การสงเสรมและพฒนาทกษะและชองทางการประกอบอาชพ เชน กลมผประกอบการ OTOP SMEs 4. การแกไขปญหาและยกระดบราคาสนคาเกษตร เชน ขาวโพด ลาไย หอมแดง เปนตน

ดานสงคม วฒนธรรม 1. การสงเสรมการพฒนาโดยคงอตลกษณลานนา 2. การพฒนาคณภาพและโอกาสทางการศกษา และการพฒนาสเปนศนยกลางดานการศกษา (Education Hub) 3. การพฒนาและสงเสรมความเทาเทยมในการเขาถงบรการสขภาพทมคณภาพ 4. การเตรยมความพรอมการเขาสสงคมผสอาย 5. การเสรมสรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคม ไดแก ครอบครว โรงเรยน วด 6. การแกไขปญหาสงคม เชน ปญหายาเสพตด ปญหาเดกและเยาวชน

ดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

1. การจดหาและพฒนาแหลงนาเพอการเกษตร 2. การแกไขปญหาหมอกควนไฟปา 3. การจดหาทดนทากน 4. การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงเสรมคณภาพสงแวดลอม รวมทงการบรหารจดการพนทเมอง 5. การบรหารจดการขยะทมประสทธภาพ

ดานการบรหารจดการภาครฐ 1. การสนบสนนการคา การลงทนระหวางประเทศ เพอเปนการกระตนการพฒนาเศรษฐกจของจงหวดเชยงใหม 2. การสงเสรมการเขาถงบรการภาครฐททวถง สะดวก และรวดเรว

แหลงขอมล: ส านกงานสถตจงหวดเชยงใหม/ ขอคดเหนจากการประชมคณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชน

16

2.2 ต าแหนงการพฒนา (Positioning) ของจงหวดเชยงใหม จงหวดเชยงใหมมศกยภาพการพฒนาซงมความสาคญตอการกาหนดตาแหนงการพฒนาของจงหวดเชยงใหม ดงน

Positioning 1. เมองศนยกลางการทองเทยวและบรการระดบสากล : MICE City, Medical/Health Hub 2. เมองศนยกลางการคา การลงทนและการคมนาคมขนสง: Northern Landport 3. เมองแหงเกษตรปลอดภย: Northern Food Valley 4. เมองศนยกลางการศกษานานาชาตสสากล: Education Hub 5. เมองนาอย: Eco-Town Eco-Village

1. เมองศนยกลางการทองเทยวและบรการระดบสากล : Tourism Hub/ World’s Tourist

Destination, MICE City, Medical/Health Hub

1.1 จงหวดเชยงใหมมศกยภาพโดดเดนดานการทองเทยวและบรการระดบสากล โดยในดานการ ทองเทยวนนจงหวดเชยงใหมมทรพยากรทางการทองเทยวทหลากหลาย ทงดานโบราณสถานศลปวฒนธรรมทเปนอตลกษณ และแหลงทองเทยวธรรมชาตทสวยงาม ในป 2554 (กระทรวงการทองเทยวและกฬา) พบวา มนกทองเทยวเดนทางเขามาเชยงใหม 5,661,673 คน เพมขนจากป 2553 จานวน 620,756 คน (12.31%) แยกเปนชาวไทย 3,622,511 คน (63.98 %) ชาวตางประเทศ 2,039,162 คน (36.02 %) นอกจากน ความโดดเดนดานการทองเทยวของจงหวดเชยงใหมยงไดรบการยกยองและมชอเสยงเปนทรจกในระดบสากล โดย ในป พ.ศ. 2553 นตยสาร Travel&Leisure ประเทศสหรฐอเมรกาไดจดใหจงหวดเชยงใหมเปนเมองนาทองเทยวอนดบ 2 ของโลก และเปน 1 ใน 10 สดยอดเมองแหงปจากการจดอนดบ นตยสาร Lonely Planet นอกจากน ในป พ.ศ. 2554 จงหวดเชยงใหมไดรบการจดอนดบจาก Euromonitor International ใหเปน 1 ใน 100 เมองทมนกทองเทยวตางประเทศมาเยอนจานวนมากทสดของโลก (Top 100 Cities Destination) โดยเปน 1 ใน 4 เมองของประเทศไทยทอยในการจดอนดบดงกลาวนอกเหนอจาก

กรงเทพฯ พทยา และภเกต ขณะท ในป พ.ศ. 2556 จงหวดเชยงใหมไดรบการจดลาดบโดยนตยสาร Travel & Leisure ผานคะแนนการโหวตทางอนเตอรเนตใหเปนเมองนาทองเทยวลาดบท 10 ของโลก นอกจากน จากการเปดเผยขอมลเมอวนท 27 สงหาคม 2556 ทผานมา จากการเกบขอมลการสบคนขอมลการทองเทยวของนกทองเทยวชาวจนของเวบไซต TripAdvisor’s daodao.com ระหวางเดอนกรกฎาคมถง เดอนสงหาคม 2556 พบวา จงหวดเชยงใหมเปนแหลงทองเทยวตางประเทศลาดบท 12 ทนกทองเทยวจนใหความนยม

17

Top 20 most popular searching outbound destinations for Chinese travellers

July to August 2013

Rank Destination Searching performance

Rank Destination Searching performance

1 Hongkong, China +50% 11 Rome, Italy +180%

2 Phuket, Thailand +250% 12 Chiang Mai, Thailand +180%

3 Taiwan +350% 13 New York, the United States

+280%

4 Bangkok, Thailand +270% 14 London, the United

Kingdom

+120%

5 Paris, France +360% 15 Jeju Island, South

Korea

+570%

6 Dubai, UAE +210% 16 Boracay, Philippines +360%

7 Macau, China +50% 17 Kyoto, Japan +580%

8 Seoul, South Korea +180% 18 Kota Kinabalu,

Malaysia

+550%

9 Singapore +170% 19 Hanoi, Vietnam +510%

10 Bali, Indonesia +310% 20 Kuala Lumpur,

Malaysia

+190%

ขณะทในดานแหลงทองเทยวของจงหวดเชยงใหมเอง ในฐานะทประเทศไทย ไดชอวาเปนสวรรคของการชอปปงเวบไซต TripAdvisor ซงเปนเวบไซตทองเทยวรายใหญทสดในโลกไดจดทารายชอตลาดยอดนยมในประเทศไทย ไมวาจะเปนถนนคนเดน ตลาดนด หรอตลาดนาทไดถกจดอนดบจากนกเดนทางทวโลก โดยพบวา ตลาดทไดรบความนยมสงสดไดแก ถนนคนเดนทาแพ จงหวดเชยงใหม 1.2 จงหวดเชยงใหมมโรงแรมทพก รสอรท และศนยประชมทมมาตรฐานระดบนานาชาตพรอมทจะพฒนาไปสการเปนศนยกลางการประชมและจดนทรรศการของภมภาค (Meeting Incentive Convention Exhibition: MICE) ซงจงหวดเชยงใหมเปนหนงในจงหวดนารองทรฐบาลผลกดนใหเปนศนยกลางการประชมนานาชาต (เชยงใหม ภเกต พทยา) โดยเมอเดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2556 ทผานมา ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเฉลมพระเกยรต 7 รอบพระชนมพรรษา (The International Convention and Exhibition

Centre Commemorating His Majesty’s 7th Cycle Birthday Anniversary) ไดเรมเปดใชอยางเปน

ทางการทาใหจงหวดเชยงใหมมความพรอมในการเปน MICE City อยางสมบรณ โดยศนยประชมและแสดงสนคาฯ มพนทขนาดใหญถง 326 ไร มความพรอมในการรองรบการประชมสมมนา การจดนทรรศการและงานแสดงสนคา ทงระดบประเทศและระดบนานาชาตดวยพนทใชสอยกวา 60,000 ตารางเมตร พรอมทงสงอานวยความสะดวกและการบรการทครบครน ทนสมย เพอตอบสนองความตองการของธรกจไมซ และการเขาสประชาคมอาเซยน ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเฉลมพระเกยรต 7 รอบพระชนมพรรษา ประกอบดวย อาคารและพนทใชสอย ไดแกอาคารศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเฉลมพระเกยรต 7 รอบพระชนมพรรษา อาคารศนยสงเสรมพฒนาและกระจายสนคาวสาหกจขนาดกลาง ขนาดยอมภาคเหนอ SMEs และลานแสดงนทรรศการกลางแจง ทผานมา ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเฉลมพระเกยรต 7 รอบพระชนมพรรษา จงหวดเชยงใหมไดเปนสถานทจดการประชมระดบโลกทสาคญ ไดแก การประชมระดบผนาดานนาแหงภมภาคเอเชย-แปซฟก ครงท 2 (2nd Asia-Pacific Water Summit) ระหวางวนท 14 -20

18

พฤษภาคม 2556และการประชม Thailand Rice Convention 2013ระหวางวนท 26-28 พฤษภาคม

2556นอกจากน ยงกาหนดใหเปนสถานทจดงานระดบโลกอนๆ อาท World Halal Expo (24-27 ตลาคม 2556) Asian-African Summit (กมภาพนธ 2557) Asia Cooperation Dialogue Summit (มนาคม 2557)ทงน จากการคาดการณ พบวา หากจงหวดเชยงใหมไดพฒนาสการเปน MICE City ทเปนระบบสมบรณแลวจะกอใหเกดรายไดประมาณ 30,000 ลานบาท ซงมากกวารายไดจากนกทองเทยวทวไป 4-6 เทา 1.3 ตามทนโยบายของรฐบาลในการผลกดนประเทศไทยใหเปนศนยกลางสขภาพนานาชาตตามแผนบรการใน 4 สาขา คอ บรการทางการแพทย สปา แพทยแผนไทย และสมนไพรไทยจงหวดเชยงใหมถอไดวามศกยภาพในการพฒนาสการเปนศนยกลางบรการทางการแพทย ( Medical/Health Hub) อยางมาก เนองจากมสถานบรการทางการแพทยและการรกษาพยาบาลทไดมาตรฐานสากล โดยมโรงพยาบาลแผนปจจบนทงสน 48 แหง 6,045 เตยง (แยกเปนกระทรวงสาธารณสข 24 แหง สงกดกระทรวงอน 10 และเอกชน 14 แหง) รวมทงแหลงบรการดานสขภาพทมคณภาพประกอบกบการมสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทสวยงาม วฒนธรรมทมเสนห ผคนโอบออมอารและเปนมตร ทาใหเออตอการดงดด ชาวไทย และชาวตางชาตใหเดนทางมาทองเทยว และ/หรอรบบรการดานสขภาพในจงหวดเชยงใหม ไดเปนอยางด ในแตละป จงหวดเชยงใหมมรายไดจากการบรการสขภาพ ปละประมาณ 8,000-10,000 ลานบาท โดยเฉพาะการใหบรการทางดานทนตกรรม ศลยกรรม และการบรการทางสขภาพ (นวดแผนไทย และSPA)

2. เมองศนยกลางการคา การลงทนและการคมนาคมขนสง: Northern Landport จงหวดเชยงใหมมความพรอมดานโครงสรางพนฐาน การคมนาคม และโลจสตกส เชอมโยง กบกลม

ประเทศอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS : Greater Mekong Sub – region และกลมประเทศเอเชยใต (BIMSTEC : Bay of Bengal Initiative for Multi – Sectoral Technical and Economic Cooperation) ซงสามารถสนบสนนการพฒนาดานการคาการลงทน และการทองเทยวโดยจงหวดเชยงใหมมศกยภาพในการเปนศนยกลางการบนของภมภาค (Aviation Hub) มสนามบนนานาชาตทมขนาดใหญเปนอบดบสองของประเทศ สามารถรองรบนกทองเทยวไดประมาณ 6 ลานคนตอป รองรบการขนสงสนคา จานวน 20 ,00 ตนตอป และมเทยวบนตรงไปยงประเทศตางๆ อาท ประเทศจน เกาหลใต สงคโปร ลาว สวนการคมนาคมทางบก มความพรอมทจะเชอตอการคมนาคม ทางบกเสนทาง R3Aกบสาธารณรฐประชาชนจน และรฐบาลไดอนมต

ดาเนนการศกษาและพจารณาการกอสรางระบบรถไฟความเรวสงเชอมระหวางกรงเทพ – เชยงใหมซงจะเปนการเพมศกยภาพดานการคาและการทองเทยวเปนอยางด

3. เมองแหงเกษตรปลอดภย: Northern Food Valley จงหวดเชยงใหมไดกาหนดตาแหนงการพฒนาไปสการเปนฐานการผลตสนคาเกษตรปลอดภย

(Northern Food Valley) เนองจากมศกยภาพสงในการผลตแหลงอาหาร พชผก ผลไมเมองหนาวทโดดเดนของประเทศ ซงจะตองมการขบเคลอนในทกภาคสวนทงตนนา กลางนา ปลายนา ภายใตการรจกและเลอกใชเทคโนโลย และนวตกรรมตางๆ มาสรางสรรคผลตภณฑใหมมลคาสงซงจะทาใหอตสาหกรรมอาหารของ

19

ภาคเหนอสามารถแขงขนไดในเวทการคาโลก นอกจากนยงจะเปน สรางความมนคงทางดานอาหารของประชาชนในจงหวดและประเทศ สรางความเชอมนใน ดานอาหารสาหรบประชากรทอาศยและมาทองเทยวในจงหวดเชยงใหม รวมถงการสรางขดความสามารถการผลตสนคาเกษตรปลอดภย และอตสาหกรรมตอเนองดานอาหารของจงหวดเชยงใหมสการเปนครวโลกไดอยางยงยน

4. เมองศนยกลางการศกษานานาชาตสสากล: Education Hub

ในป 2555 จงหวดเชยงใหมมสถานศกษาตงแตระดบอนบาลจนถงระดบอดมศกษา รวมทงสน1,156 แหง มคร อาจารย รวมทงสน 22,255 คน และนกเรยน นสต นกศกษา 440,706 คน โดยมอตราสวนคร / อาจารย ตอนกเรยน นสต นกศกษา เปน 1 ตอ 21มมหาวทยาลย 8 แหง โรงเรยนนานาชาต วทยาลยและสถาบนการศกษาทสอนหลกสตรนานาชาตหลายแหง สามารถผลตและพฒนาบคลากร รองรบอตสาหกรรม การคา การทองเทยวและบรการ จงหวดเชยงใหม จงถอเปนศนยกลางการศกษาของภมภาค (Education Hub) และเปนแหลงทสาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษยทมคณภาพ ซงถอเปน การพฒนา ทสาคญยงทจะสรางทรพยากรมนษยใหกาวทนความเปลยนแปลง และสามารถดารงชวตในสงคมอาเซยนไดอยางมคณภาพ

5. เมองนาอย: Eco-Town Eco-Village จงหวดเชยงใหมเปนเมองทมวฒนธรรม ภมปญญาทองถนทมเอกลกษณเฉพาะตว ขณะเดยวกน

กเปนเมองทมการเตบโตทางเศรษฐกจอนเนองมาจากการขยายตวดานการทองเทยว การคาการลงทน และการยายถนฐาน ดงนน เพอเป นยกระดบคณภาพชวตของคนและชมชนอยางยงยนควบคไปกบการสรางสภาพแวดลอมทเออตอการคาการลงทนในระยะยาว จงหวดเชยงใหมจงใหความสาคญกบการจดพนทเมอง ทเปนมตรตอสงแวดลอม โดยการสงเสรมชมชนใหมการจดทาแผนการจดการทรพยากรชวภาพและภมปญญาทองถน ใหสามารถยกระดบศกยภาพของชมชนในการใชประโยชนทางเศรษฐกจจากความหลากหลายทางชวภาพและภมปญญาทองถนควบคไปกบการอนรกษอยางยงยน รวมทงใหความสาคญกบการเขาถงขอมลและพฒนาองคความรเพอการบรหารจดการเชงปองกน ปรบเปลยนแบบแผนการผลตและการบรโภคใหเกด ความยงยน ควบคกบการรอฟนภมปญญาทองถนในการจดการฐานทรพยากรของตนเองและสรางทางเลอกของการพฒนาบนความหลากหลายทางชวภาพและความหลากหลายทางวฒนธรรมทสะทอนถงความเขมแขงและภมปญญาของชมชนทองถนเพอพฒนาจงหวดเชยงใหม ใหเปนเมองนาอย (Eco-town Eco-village)

20

สวนท 3 ขอมลการวเคราะหสภาพแวดลอมการพฒนา

(SWOT Analysis)

21

3.1 สรปการวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis)

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses) S1 จงหวดเชยงใหมมฐานทางเศรษฐกจทหลากหลาย W1 ปญหาการจดการทรพยากรและสงแวดลอม S2 มแหลงทองเทยวทมชอเสยงจานวนมากและ

รปแบบการทองเทยวทหลากหลาย W2 ความแตกตางของรายไดระหวางเขตเมองและชนบท

S3 เปนศนยกลางการบรการดานสขภาพของภาคเหนอ W3 การจดการพนทชายแดนยงไมเปนรปธรรมเทาทควร

S4 มภาพลกษณของการเปนแหลงผลตอาหาร พชผก ผลไม และไมดอกไมประดบเมองหนาวทโดดเดน

W4 ขาดระบบขนสงสาธารณะทมประสทธภาพ

S5 มวฒนธรรมทโดดเดนเปนเอกลกษณ W5 ขาดระบบการจดการแรงงานทมประสทธภาพ S6 มความพรอมดานเสนทางการขนสง และคมนาคมท

เชอมตอพนทตางๆ ในอาเซยน GMS และ BIMSTEC

W6 การจดการหวงโซอปทานดานการเกษตร อตสาหกรรม และบรการขาดประสทธภาพ

S7 เปนแหลงตนนา มทรพยากรธรรมชาตและระบบนเวศทหลากหลาย

W7 เจาหนาทของรฐและประชาชนในพนทยงขาดความรความเขาใจดานการเขาสประชาคมอาเซยน

S8 เปนศนยกลางบรการการศกษาของภาคเหนอ W8 ขาดแผนแมบทการพฒนาจงหวดเชยงใหมระยะยาว S9 เปนแหลงผลตสนคาหตถกรรมสรางสรรค W9 ขาดการเตรยมความพรอมในการเขาสสงคมผสงอาย S10 มสถานททรองรบการจดกจกรรมระดบนานาชาต W10 ปญหาการศกษาทจะตองไดรบการพฒนาในเชง

คณภาพและโอกาสในการเขาถงอยางทวถงและ เทาเทยมใหมากขน

W11 ปญหาคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกน

W12 กลมเดกและเยาวชนกลมเสยงมแนวโนมการเขาสวงจรปญหายาเสพตดเพมสงขน

โอกาส (Opportunities) อปสรรค (Threats) O1 นโยบายของรฐบาลและหนวยงานสวนกลางท

สงเสรมใหเชยงใหมเปน MICECITY T1 ผลกระทบทเกดจากภยธรรมชาต ทงทเกดจาก

มนษยและธรรมชาตโดยตรง

O2 นโยบายรฐบาลทสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตอาหารของโลก

T2 การอพยพยายถนของชาวไทยและชาวตางชาตเขามาทางานและอยในพนท ทาใหเกดผลกระทบตอสงคม สงแวดลอม และระบบสาธารณปโภค

O3 ความสนใจของนกทองเทยวในรปแบบการทองเทยวเชงวฒนธรรม เชงนเวศและเชงสขภาพ

T3 ผลกระทบจากวกฤตการณทางเศรษฐกจโลก

O4 นโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจ เขตการคาเสร T4 การแขงขนทรนแรงจากขอตกลงการคาเสร และนโยบายการกดกนทางการคา

O5 การขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน T5 ตนทนปจจยการผลตและการบรการทสงขน O6 นโยบายรถไฟความเรวสงเชยงใหม-กรงเทพ T6 การเกดอบตภยและโรคภยใหม ๆO7 การตระหนกถงความสาคญของการพฒนาสงคม

และชมชน T7 ขอจากดและกฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการ

ทางาน O8 การขยายตวของธรกจโรงแรมและสปาสงผลให T8 แนวโนมราคาพลงงานทสงขน

22

โอกาส (Opportunities) อปสรรค (Threats) เกดความตองการผลตภณฑหตถกรรมลานนา

O9 กระแสความนยมของชาวไทยและชาวตางชาตทมตอการศกษา การทางาน การทองเทยว และการอยอาศยในพนทจงหวดเชยงใหม

T9 ผลกระทบของการเปดเสรทางเศรษฐกจของอาเซยนตอ SMEs

O10 รฐบาลกาหนดยทธศาสตรและคาเปาหมายในการพฒนาประเทศดานการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม

T10 เปนพนทหลกในการลกลอบนาเขายาเสพตดจาก ประเทศเพอนบาน

3.2รายละเอยดการวเคราะหสภาพแวดลอม (SWOT Analysis) จดแขง (Strengths) 1. มฐานทางเศรษฐกจทหลากหลาย

จากอตราการขยายตวและเสถยรภาพทางเศรษฐกจของจงหวดเชยงใหมในหวงระยะเวลา 5 ป ทผานมาอยในเกณฑด อตราการเจรญเตบโตของผลตภณฑมวลรวมจงหวดสงขนอยางตอเนอง ในภาคอตสาหกรรมเปนภาคการผลตทมบทบาทสง ภาคเกษตรเปนแหลงสรางรายไดหลกของประชาชนสวนใหญในจงหวดและเปนฐานในการสรางมลคาเพมใหกบภาคการเกษตร อตสาหกรรมการทองเทยว การบรการ การศกษา อาหาร หตถกรรม และกจกรรมทเกยวของกบการออกแบบนวตกรรมตางๆ ฐานเศรษฐกจทหลากหลายเหลานจงมบทบาทสาคญในการสรางมลคาเพมใหแกเศรษฐกจโดยรวมของจงหวดเชยงใหม นอกจากน การเชอมโยงเศรษฐกจกบประเทศเพอนบานยงทาใหเกดกจกรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศในดานการคาและการลงทนสงผลใหจงหวดเชยงใหมสามารถสรางฐานเศรษฐกจใหมได โดยเฉพาะการพฒนา เปนศนยกลางเศรษฐกจเชอมโยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมนาโขง (GMS) และเอเชยใต (BIMSTEC) และยงเปนการเพมมลคาใหกบฐานเศรษฐกจเดม ทสาคญถอเปนการสนบสนนจงหวดเชยงใหมทงฐานเศรษฐกจเดมและเศรษฐกจใหมใหยงย น กอใหเกดชมชนเขมแขงสรางเศรษฐกจพนบานสบสานสสากล ดารงความเปนฐานทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนสรางความมนคงปลอดภยในพนทชายแดนความปลอดภยในชวตและทรพยสนของประชาชนและนกทองเทยว 2. มแหลงทองเทยวทมชอเสยงจ านวนมากและรปแบบการทองเทยวทหลากหลาย จงหวดเชยงใหมมรปแบบการทองเทยวทหลากหลายและมชอเสยงจานวนมาก ทงดานโบราณสถาน ศลปวฒนธรรม แหลงทองเทยวธรรมชาตตางๆ อาท แหลงทองเทยวเชงนเวศ เชงวฒนธรรมและประวตศาสตร เชงเกษตร เชงอนรกษ เชงสขภาพ และเชงสรางสรรคตางๆ พรอมดวยพชพนธดอกไม ทงดงาม ผลไมทอดมสมบรณ จนไดรบความเหนชอบจากคณะรฐมนตรมมตเมอวนท ๓ พฤษภาคม ๒๕๕๔ ใหจงหวดเชยงใหมเปนนครทเปนทสดแหงความสงางามทางวฒนธรรม ( Chiang Mai : The Most Splendid City of Culture) ทาใหเชยงใหมเปนทรจกกนอยางแพรหลายทงในและตางประเทศ และกลายเปนเมองทองเทยวสาคญระดบโลก สงเหลานสามารถดงดดนกทองเทยวใหมาเยอนจงหวดเชยงใหมเพมมากขนจดอยในอนดบท 4 ของประเทศ รองจากกรงเทพมหานคร ภเกต และชลบร สงผลถงรายไดทเพมขนจากการทองเทยว ซงในภาพรวมการทองเทยวเชยงใหม ในป 2555 จากการประเมนขอมลเบองตน คาดวาขยายตวเพมขนกวา รอยละ 10 เมอเปรยบเทยบกบป 2554 ทงจานวนนกทองเทยวและรายได โดยขอมลจากกระทรวงการทองเทยวและกฬา พบวาป 2554 มนกทองเทยวเดนทางเขามาประมาณ 5,661,673 คน เพมขนจากป

23

2553 จานวน 620,756 คน (12.31 %) แยกเปนชาวไทย 3,622,511 คน(63.98 %) ชาวตางประเทศ 2,039,162 คน (36.02 %) มรายไดประมาณ 43,000 ลานบาท ดงนนจานวนนกทองเทยวและรายไดป 2555 จงนาจะมการขยายตวเพมขนไมนอยกวารอยละ 10 และมแนวโนมวาจะไดรบความนยมทงนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางประเทศมากขนอยางตอเนอง 3. เปนศนยกลางการบรการดานสขภาพของภาคเหนอ (Medical /Health Hub) จงหวดเชยงใหมมความพรอมของธรกจดานสขภาพ โดยเฉพาะอยางยงการบรการทางการแพทย ทงของภาครฐและเอกชนทมศกยภาพและความทนสมย สามารถรองรบการเขามาใชบรการทงดานการรกษาโรคเฉพาะทาง การใหบรการทนตกรรมททนสมย ไดมาตรฐานและมคณภาพ สาหรบธรกจสปา และนวดแผนไทยของจงหวดเชยงใหม มอตลกษณเฉพาะตว สามารถใหบรการและสรางรายไดใหแกผประกอบการในจงหวดไดเปนอยางด 4. เปนแหลงผลตทางการเกษตรและพชผก ผลไม และไมดอกไมประดบเมองหนาวทโดดเดน เนองจากจงหวดเชยงใหมเปนแหลงผลตทางการเกษตรทมชอเสยงทางดานเกษตรปลอดภย และเกษตรสรางสรรคโดยมพนท แบงเปน

1) พนทการเกษตรของจงหวด มประมาณ 1,835,425 ไร (รอยละ 12.82 ของพนท จงหวด) แยกเปนพนทปลกขาว 491,617 ไร ปลกพชไร 286,211 ไร ปลกพชสวน 609,505 ไรอน ๆ 367,105 ไร

2) พนทการเกษตรในเขตชลประทาน จานวน 642,979 ไร คดเปนรอยละ 35 ของพนท การเกษตร และพนทเกษตรนอกเขตชลประทาน 1,192,446 บาท คดเปนรอยละ 65 ของพนทการเกษตรทงจงหวด

3) การชลประทาน จงหวดเชยงใหมเปนพนทตอนบนของประเทศ มแหลงกกเกบนาเปน จานวนมาก สาหรบใชในการชลประทาน การเกษตร และการอปโภคบรโภค เขอนเกบนาขนาดใหญในจงหวดเชยงใหมมจานวน 2 แหง ไดแก

3.1) เขอนแมงดสมบรณชล ตงอยทตาบลชอแล อาเภอแมแตง มความจทระดบเกบกก จานวน 265 ลานลกบาศกเมตร มพนทชลประทาน ประมาณ 100,000 ไร (พนทชลประทานของอางเกบนาแมงดสมบรณชล 30,000 ไร และพนทชลประทานของฝายแมแฝก 70,000 ไร)

3.2) เขอนแมกวงอดมธารา ตงอยทตาบลลวงเหนอ อาเภอดอยสะเกด มความจทระดบ เกบกก จานวน 263 ลานลกบาศกเมตร มพนทชลประทาน ประมาณ 175,000 ไร และยงมโครงการชลประทานขนาดใหญ ประเภทฝายทดนา จานวน 1 แหง คอ ฝายแมแตง ทตาบลแมแตง อาเภอแมแตง มพนทชลประทาน 99,298 ไร

4) จานวนครวเรอนเกษตรกร 176,118 ครวเรอน (ณ วนท 30 กนยายน 2555) และ 5) ผลผลตพชเศรษฐกจสาคญ ป 2554/55 ของจงหวดเชยงใหม ไดแก ขาว มพนทปลก

491,617 ไร ผลผลตเฉลย 596 ไร คดเปนเงนประมาณ 3,662,546,650 บาท ลาไย มพนทปลก 315,457 ไร ผลผลตเฉลย 897 ไร คดเปนเงนประมาณ 4,490,549,066.25 บาท ลนจ มพนทปลก

24

56,779 ไร ผลผลตเฉลย 570 ไร คดเปนเงนประมาณ 770,439,565.20 บาท กระเทยม มพนทปลก 37,038 ไร ผลผลตเฉลย 3,490 ไร คดเปนเงนประมาณ 1,225,409,637.60 บาท หอมแดง มพนทปลก 14,930 ไร ผลผลตเฉลย 3,506 ไร คดเปนเงนประมาณ 654,830,695.80 บาท หอมหวใหญ มพนทปลก 8,985 ไร ผลผลตเฉลย 4,612 ไร คดเปนเงนประมาณ 291,729,292.80 บาท สมเขยวหวาน มพนทปลก 33,535 ไร ผลผลตเฉลย 2,438 ไร คดเปนเงนประมาณ 1,787,364,162.36 บาท นอกจากน ยงมพชผกผลไมเมองหนาวซงดาเนนการโดยมลนธโครงการหลวง และเกษตรกรบนพนทสง สามารถสงออกและนารายไดเขาจงหวดเปนจานวนมาก 5. มวฒนธรรมทโดดเดนเปนเอกลกษณ เชยงใหมเปนจงหวดทมประวตศาสตรอนยาวนานรวม 717 ป มกลมชาตพนธชนเผา ทหลากหลายถง 13 ชนเผาเปนชาวเขา 7 เผา ไดแก กะเหรยง มงเมยน (เยา) อาขา (อกอ) ลาห (มเซอ) ลซอ (ลซ) และลวะ เปนชนกลมนอย 5 กลม ไดแก ปะหลอง ไทยใหญ ไทยลอ จนฮอ และอนๆ โดยเปนชมชนเผากะเหรยงมจานวนมากทสด ซงแสดงใหเหนถงความหลากหลายทางดานวถชวต วฒนธรรม ประเพณ และภาษาทโดดเดนเปนเอกลกษณของชาวลานนา นบเปนสงดงดดใจใหนาศกษา เรยนร และทองเทยวในจงหวดเชยงใหม จากจดเดนนทาใหเชยงใหมกลายเปนเมองทองเทยวสาคญระดบโลกโดยนตยสารการทองเทยวชนนาของสหรฐอเมรกา “Travel & Leisure” ไดคดเลอกใหเชยงใหมเปนเมองนาเทยวอนดบ 2 ของโลก และนตยสารทองเทยว Lonely Planet ไดคดเลอกใหเชยงใหมเปน 1 ใน 10 เมองทนาเทยวแหงป ค .ศ. 2011 และเมอวนท 3 พฤษภาคม 2554 คณะรฐมนตร มมตใหจงหวดเชยงใหมเปนนครทเปนทสดแหงความสงางามทางวฒนธรรม (Chiang Mai : The Most Splendid City of Culture) 6. มความพรอมดานเสนทางการขนสงและคมนาคมทเชอมตอในพนทตางๆ ในอาเซยน GMS และ BIMSTEC จงหวดเชยงใหมมความพรอมดานเสนทางการขนสงและคมนาคมทเชอมตอในพนทตางๆ ในอาเซยน GMS และ BIMSTEC เปนศนยกลางดานการคมนาคมของภาคเหนอ ทงทางถนน ทางรถไฟ โดยเฉพาะอยางยงการคมนาคมทางอากาศมสนามบนนานาชาตทมความพรอมในการพฒนาสการเปนศนยกลางการบนนานาชาตของภมภาค (Aviation Hub) 7. เปนแหลงตนน าทอดมสมบรณ จงหวดเชยงใหมมทรพยากรธรรมชาตทอดมสมบรณและระบบนเวศทหลากหลาย สภาพพนท สวนใหญเปนพนทภเขาและทราบสงมภเขาสงทสดในประเทศไทย คอ "ดอยอนทนนท" สงประมาณ 2,565 เมตร นอกจากนยงมดอยอน ๆ ทม ความสงรองลงมาอกหลายแหง เชน ดอย ผาหมปก สง 2,297 เมตร ดอยหลวงเชยงดาว สง 2,195 และดอยสเทพ สง 1,678 เมตร สภาพพนทแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ 1) พนทภเขา คดเปนพนทประมาณ 80% ของพนทจงหวด มลกษณะเปน ปาตนนาลาธาร ไมเหมาะตอการ

25

เพาะปลกมสภาพปาไมทคอนขางอดมสมบรณ คดเปนพนทประมาณ 69.92 % ของพนทจงหวด (8,787,656 ไร) 2) พนทราบลมนาและทราบเชงเขา มความอดมสมบรณเหมาะตอการเกษตรมแมนาสาคญจานวน 8 สาย ไดแก แมนาปง แมนาฝาง แมนาแมแตง แมนาแมงด แมนาแมกวง นาแมแจม นาแมขาน และนาแมตนซงทกสายจะไหลมารวมเปนสายเดยวทเรยกวาแมนาปงอนเปนแหลงตนนาทกอใหเกดความ อดมสมบรณและหลากหลายทางทรพยากรธรรมชาตซงถอเปนพนฐานสาคญในการพฒนาเศรษฐกจ ของจงหวดเชยงใหม 8. เปนศนยกลางบรการการศกษาของภาคเหนอ

ในป 2555 จงหวดเชยงใหมมสถานศกษาตงแตระดบอนบาลจนถงระดบอดมศกษา รวมทงสน 1,156 แหง มคร อาจารย รวมทงสน 22,255 คน และนกเรยน นสต นกศกษา 440,706 คน โดยมอตราสวนคร / อาจารย ตอนกเรยน นสต นกศกษา เปน 1 ตอ 21มมหาวทยาลย 8 แหง โรงเรยนนานาชาต วทยาลยและสถาบนการศกษาทสอนหลกสตรนานาชาตหลายแหง สามารถผลตและพฒนาบคลากร รองรบอตสาหกรรม การคา การทองเทยวและบรการ จงถอเปนศนยกลางการศกษาของภมภาค ( Education Hub) และเปนแหลงทสาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษยทมคณภาพ นอกจากนยงมเครอขายทางสงคมทเขมแขงและครอบคลมทกพนทในจงหวดอกดวย 9. เปนแหลงผลตสนคาหตถกรรมสรางสรรค เนองจากมภมปญญาทองถนทหลากหลาย และมการตอยอดพฒนาสนคาอยางตอเนอง มการใชเทคโนโลยสมยใหมเขามาชวยอยางสรางสรรค กอปรกบมการผลตสนคาหตถอตสาหกรรมทมเอกลกษณเฉพาะตว หรอทเรยกวา “อตลกษณลานนา ” เชน เสอผาเครองแตงกาย เครองปนดนเผา ไมแกะสลก การนวดแผนไทย ทสามารถทาตลาดไดทงในตางประเทศ และตางประเทศ นาไปสการจางงาน และการสรางรายไดใหกบชมชนอยางยงยน 10. มสถานทรองรบการจดกจกรรมระดบนานาชาต จงหวดเชยงใหมมความพรอมในการจดกจกรรมระดบนานาชาต เนองจากมรานอาหาร โรงแรม ทพก รสอรท และมศนยประชมทไดมาตรฐาน มขนาดใหญทสดในภมภาคเอเซยตะวนออกเฉยงใตบนเนอทกวา 326ไร ไดแก ศนยประชมและแสดงสนคานานาชาตเฉลมพระเกยรต 7 รอบพระชนมพรรษา (The

International Convention and Exhibition Centre Commemorating His Majesty’s 7th Cycle

Birthday Anniversary) ซงมความพรอมในการรองรบการประชมสมมนา การจดนทรรศการและงานแสดง

สนคา ทงระดบประเทศและระดบนานาชาตดวยพนทใชสอยกวา 60,000 ตารางเมตร พรอมทงสงอานวยความสะดวกและการบรการทครบครน ทนสมย เพอตอบสนองความตองการของธรกจไมซ นอกจากนยงเปนศนยกลางทางดานเศรษฐกจ การคา การลงทนของภาคเหนอ เปนทตงของหนวยงานระดบภาค ทงภาครฐและเอกชนมากมายหลายแหง

26

จดออนของจงหวดเชยงใหม (Weaknesses) 1. ปญหาการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เนองจากเชยงใหมมการพฒนาเจรญเตบโตอยางรวดเรวและตอเนองทาใหมการหลงไหลของประชากรเขามาในเชยงใหมจานวนมาก การขยายตวของเมองและการขยายตวทางเศรษฐกจจงเกดขน สงผลใหมการใชทรพยากรในพนทเพมขนกอใหเกดปญหามลพษและปญหาอน ๆ ตามมา รวมถงปญหาความ เสอมโทรมของสงแวดลอมทางธรรมชาต เชน การตดไมทาลายปา การแผวถาง เผาขยะและเผาพนทเพอ ทาการเกษตร รวมทงการขยายตวของเมองเขาส พนท ซงเหมาะแกการเพาะปลกในขณะท จงหวดเชยงใหมยงขาดการสงเสรมการอนรกษฟนฟและลดขอขดแยงในการใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทมประสทธภาพเพยงพอ ขาดการสงเสรมการจดการและการใชพลงงานทมประสทธภาพ นอกจากน ยงมปญหาทมสาเหตมาจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศและภยพบตธรรมชาต เชน ภยหนาว ภยแลง อทกภย วาตภย อคคภยทเกดขนอยางตอเนองเปนประจาทกป แตยงขาดความพรอมในการรบมอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและภยพบตธรรมชาต 2. มความแตกตางดานรายไดระหวางเขตเมองและชนบท แมวาจงหวดเชยงใหมจะมความเจรญและเปนศนยกลางการพฒนาทางเศรษฐกจของภาคเหนอ แตยงคงปรากฏใหเหนถงปญหาความเหลอมลาในดานรายไดทแตกตางกนคอนขางสงโดยในป 2554 รายไดเฉลยประชากรจงหวดเชยงใหม คดเปน 92,110 บาท/คน/ป ในขณะทรายได เฉลยประชากรในเขตชนบท คดเปน 53,092 บาท/คน/ป โดยเฉพาะในบางพนท เชน อาเภอทรายไดเฉลยตาทสด (จนทสด) คอ อ.อมกอย และ อ.กลยาณวฒน า(29,198 บาท/คน/ป ) อาเภอทมรายไดเฉลยสงสด คอ อ.ฝาง (110,593 บาท/คน/ป ) เนองจากประชากรชนบททอยหางไกลเหลานยงขาดโอกาสในการพฒนา มปญหาความยากจนและคณภาพชวตทแตกตางจากประชากรในเขตพนทเมอง 3. การจดการพนทชายแดนทยงไมเปนรปธรรมเทาทควร เนองจากเชยงใหมมเขตชายแดนตดตอกบประเทศเมยนมาร ระยะทางยาวประมาณ 227 กโลเมตร และยงไมมการปกปนเขตแดนทชดเจน สงผลตอปญหาทเกยวกบความมนคงชายแดน เชน การอพยพหนเขาเมองของชาวพมาจากการสรบในประเทศ นอกจากน มการใชแนวเขตชายแดนตามชองทางตางๆ เปนเสนทางลาเลยงและขนยายยาเสพตดจากตางประเทศเขามาในประเทศไทยอกดวย 4. การขาดระบบขนสงสาธารณะทมประสทธภาพ จงหวดเชยงใหมยงขาดระบบการขนสงสาธารณะทดในการรองรบการเดนทางของประชาชน จงมการใชรถสวนตวจานวนมากและเพมขนทกป ทงรถยนตและจกรยานยนตเพอเดนทางสตวเมองเชยงใหม ทาใหเกดปญหาดานจราจรในชวงเวลาเรงดวน เชน ชวงเวลาเชาและชวงเวลาเยน เปนตน

27

5. ขาดระบบการจดการแรงงานทประสทธภาพ เนองจากปญหาแรงงานตางดาวทเกดขนในจงหวดเชยงใหม มมลเหตมาจากการขยายตวทางดานเศรษฐกจ ดานเกษตรกรรม อตสาหกรรมและการบรการ ทาใหความตองการดานแรงงานมปรมาณเพม ขน การจางงานจงเพมมากขนตามไปดวยเมอวเคราะหถงจานวนแรงงานทเขามาในจงหวดเชยงใหม พบวา แรงงานดงกลาว สวนใหญเปนแรงงานตางดาวผดกฎหมาย เชน พมา ลาว กมพชา ฯลฯ โดยมกจะเขามาคาแรงงานในภาคการกอสราง งานแมบาน งานเกษตร งานบรการงานเสรฟ จนถงหมอนวดแผนโบราณ กอปรกบทศนคตของคนในพนทไมชอบทางานหนก จงนยมยายถนฐานเขาไปทางาน ในกรงเทพมหานคร ทาใหผประกอบการในจงหวดขาดแรงงานและหนไปจางแรงงานตางดาวผดกฎหมายแทน 6. การจดการหวงโซอปทานดานการเกษตร อตสาหกรรมและบรการขาดประสทธภาพ จงหวดเชยงใหมขาดการจดการหวงโซอปทาน ทมประสทธภาพ ตงแตปจจยการผลตไปสผผลตตนนา กลางนา และปลายนา โดยเรมตนท ขาดการแกไขปญหาคณภาพนาผวดน ซงบางแหงมความเสอมโทรมจากสาเหตตางๆ ปญหาคณภาพนาบาดาลเพอการอปโภคบรโภค ปญหาการชะลางพงทลายของดน ซงสงผลทาใหสญเสยหนาดนทอดมสมบรณในการเพาะปลกพชผล ปญหาการใชทดนไมเหมาะสม การคดเลอกเมลดพนธทมคณภาพและไดมาตรฐาน การจดการชวงเวลาและการบารงรกษา ในการเพาะปลก (ปย/วชพช/แมลง) และความพอเพยงของแหลงนา ทสาคญขาดการจดการเกยวกบโครงสรางตลาดและการแขงขนกรรมวธการผลตและเทคโนโลย ลกษณะผลตภณฑ ชองทางการจดจาหนายและโลจสตกสอยางมประสทธภาพ 7. เจาหนาทของรฐ และประชาชนในพนทยงขาดความรความเขาใจดานการเขาสประชาคมอาเซยน ในป พ.ศ. 2558 อาเซยนไดวางแนวทางกาวไปสประชาคมอาเซยนอยางสมบรณ ภายใตคาขวญคอ "หนงวสยทศน หนงเอกลกษณ หนงประชาคม"โดยประกอบดวย 3 เสาหลก คอ ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยนสาหรบการเตรยมความพรอมเพอกาวเขาสการเปนประชาคมอาเซยนนน ประเทศไทยในฐานะทเปนผนาในการกอตงอาเซยน มศกยภาพในการเปนแกนนาในการสรางประชาคมอาเซยนใหเขมแขง จงไดมการเตรยมความพรอมเพอกาวเขาสการเปนประชาอาเซยน โดยจะมงเนนเรองการศกษาซงจดอยในประชาคมสงคมและวฒนธรรมทจะมบทบาทสาคญทจะสงเสรมใหประชาคมดานอน ๆ มความเขมแขง และจะมการสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางดานอาเซยนศกษา เปนศนยการเรยนรดานศาสนาและวฒนธรรม สาหรบจงหวดเชยงใหมนน แมวาจะ เปนศนยกลางการศกษาของภาคเหนอ และเปนแหลงทสาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษยทมคณภาพ และยงมเครอขายทางสงคมทเขมแขงครอบคลมทกพนทกตาม แตปรากฏวาเจาหนาทของรฐและประชาชนในพนทยงขาดความร ความเขาใจในดานการเขาสประชาคมอาเซยน

28

8. ขาดแผนแมบทการพฒนาจงหวดเชยงใหมระยะยาว จากความสาคญของแผนแมบทซงเปนแผนทใชเปนตนแบบหลกในการวางแผนปฏบตยอย แผนแมบทนจะชวยใหภาพรวมของนโยบายการพฒนาจงหวดเชยงใหมสอดคลองกบแผนยทธศาสตรชาตและนโยบายของรฐบาล ทงน จงหวดเชยงใหมยงขาดแผนแมบทการพฒนาจงหวดระยะยาว 10 ป ซงจาเปนตองมการจดทาขน เพอชแนวนโยบายหลกในการพฒนาหรอเปนแนวทางการพฒนาจงหวดเชยงใหมใหเปนไปอยางตอเนอง มประสทธภาพ มทศทางและยงยนบนพนฐานของความมสมดลโดยพฒนาตอจากแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวดเชยงใหม 4 ป ภายใตวสยทศนของจงหวดดวยการเปดรบฟงขอมล และเปดรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวนทงภาครฐ ภาคเอกชนและภาคประชาชนใหไดมสวนรวมในการเสนอแนวความคดกอนนาขอมลทไดไปปรบปรงใหเหมาะสมกบการพฒนาจงหวดเชยงใหมตอไป 9. ขาดการเตรยมความพรอมในการเขาสสงคมผสงอาย จากการสารวจของสานกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย โดย ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร พบวา ในป 2554 สถานการณภาพรวมประเทศไทยเขาสสงคมผสงอาย (ประชากรอาย 60 ปขนไป) คดเปนรอยละ 93.51 ของพนทประเทศ และจากขอมล “ทะเบยนราษฎร” พบวามจงหวดทเขาเกณฑสงคมผสงอาย(Aging Society) จานวน 72 จงหวด (รวมจงหวดเชยงใหม) มแนวโนมทจะสงขนอยางตอเนอง ซงจาเปนจะตองมการเตรยมความพรอมประชากรในวยตางๆ ใหกาวเขาสวยผสงอายไดอยางเหมาะสมทางดานรางกายและเศรษฐกจเพราะจะทาใหผสงอายสามารถพงพาตนเองไดด และสามารถดารงชวตไดอยางมคณภาพ มคณคาและยงเปนพลงสาคญของชาตไดตอไป แทนทจะเปนภาระของครอบครว ชมชน และสงคมไทยแตปรากฏวาจงหวดเชยงใหมยงขาดการเตรยมความพรอมในการเขาสสงคมผสงอายดงกลาว ไมวาจะเปนเรองของการกาหนดแนวทาง วธการ เทคนคการดแล การสงเสรมปจจยและการสรางสงอานวยความสะดวกตางๆ ใหกบผสงอาย ตลอดจนขาดการเตรยมความพรอมใหสถาบนครอบครวมความรบผดชอบดแลผสงอายใหอยรวมกบครอบครวไดอยางมคณคา และสรางสมพนธกบเพอนในวยเดยวกนไดด อกทงยงขาดระบบบรการทรองรบผสงอายในอนาคต 10. ปญหาการศกษาทจะตองไดรบการพฒนาในเชงคณภาพ และโอกาสในการเขาถงอยางทวถง และเทาเทยม ใหมากขน จากผลการจดอนดบความสามารถทางการแขงขนนานาชาต ( Global Competiveness Index : GCI) ของ เวลดอโคโนมคฟอรม ( World Economic Forum : WEF) เมอวนท 4 กนยายน 2556 ปรากฏวาภาพรวมปนของการศกษาไทยอยในอนดบท 37 จาก 148 ประเทศ และจากการวเคราะหอนดบภาพรวมประเทศในกลมอาเซยน โดย WEF ในระยะ 8 ป ถงปจจบนพบวาประเทศไทยมอนดบถดถอย 4 และ 5 อนดบ (ตามลาดบ) โดยแบงเปน 3 หมวด ไดแก หมวดท 1) หมวดปจจยพนฐาน หมายถง สถาบนดานเศรษฐกจ โครงสรางพนฐาน เศรษฐกจมหภาคสขภาพและการศกษาขนพนฐาน ซงเปนพนฐานของการพฒนาประเทศไทย ไดอนดบท 49 หมวดท 2) หมวดปจจยยกระดบประสทธภาพ หมายถง สงตางๆ ทจะชวยใหกจการกาวหนาอนรวมถง การศกษาขนสงและการฝกอบรม ขนาดของตลาดประสทธภาพของตลาดสนคา ตลาดแรงงาน ตลาดการเงน ความพรอมดานเทคโนโลย ไทยไดอนดบท 40 หมวดท 3) หมวดปจจย

29

นวตกรรมและศกยภาพทางธรกจซงหมายถง สวนทจะขบสงใหกาวหนายงขน ไทยไดอนดบท 52 จากผลการจดอนดบเหลาน แสดงใหเหนวาสถานการณการศกษาไทย (รวมจงหวดเชยงใหม) มความจาเปนตองเรงพฒนาคณภาพการศกษาในทกระดบทกประเภท โดยดาเนนงานใหสอดคลองกบกระแสหลกของสงคมทตองการเปลยนเปนสงคมคณภาพ ( Quality Social) เพอพฒนาจงหวดเชยงใหม ใหเจรญกาวหนาสามารถเขาสการแขงขนในเวทโลกได นอกจากน การสรางโอกาสทางการศกษาแกประชาชนทกกลมอยางทวถงและเทาเทยมกน ยงเปนปญหาทจงหวดเขยงใหมจะตองแกไข ภายใตวสยทศนของการจดการศกษาโดย "ยดนกเรยนเปนศนยกลาง" มงกระจายโอกาสทางการศกษาอยางเทาเทยมทงภาคเมองและภาคชนบท พรอมจดการศกษาทมคณภาพสาหรบทกคน และมงพฒนาการศกษาภายใตกรอบแนวคดหลกคณภาพและความเทาเทยม รวมทงนาเทคโนโลยมาใชใหเกดประโยชนสงสด ใหครอบคลมทง 4 โอกาสคอ 1) โอกาสในการเขาถงทรพยากรสงอานวยความสะดวก เพอสามารถไดรบการศกษาอยางเทาเทยมกน 2) โอกาสในการเขาถงแหลงทน นกเรยนนกศกษาสามารถเขาเรยนไดโดยไมขนกบฐานะของผปกครอง 3) โอกาสในการเพมพนและฝกฝนทกษะ นกเรยนนกศกษาทกคนสามารถเตบโตไดในโลกทเปนจรง ผานการเรยนรบนฐานการทากจกรรม ( Activity-Based Learning) 4) โอกาสในการเรยนรตลอดชวต สงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดยใชเทคโนโลย สออเลกทรอนกส หองสมด พพธภณฑ หอศลปะ ศนยวฒนธรรม และแหลงเรยนรตางๆ 11. ปญหาคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกน แมวาจงหวดเชยงใหมจะมความพรอมในดานธรกจบรการสขภาพ โดยเฉพาะการบรการทางการแพทยของรฐ และเอกชนททนสมย และมศกยภาพสามารถรองรบการเขามาใชบรการ ทงดานการรกษาโรคเฉพาะทาง ธรกจสปา และนวดแผนไทย มอตลกษณเฉพาะตว สามารถใหบรการและสรางรายไดใหแกผประกอบการในจงหวดไดเปนอยางดกตาม จากสถานการณปจจบน พบวากาลงประสบกบปญหาเรองคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกน ทงทางดานคณภาพเชงโครงสรางทเปนมาตรฐานเกยวกบสถานท ทรพยากร บคลากร ซงจะตองมความเหมาะสม ปลอดภย และเออตอการทางาน ดานคณภาพเชงกระบวนการ ทเปนมาตรฐานเกยวกบกระบวนการทางานทมความถกตองตามหลกการประหยดคาใชจาย แตมการควบคมคณภาพ และคณภาพเชงผลลพธจากการทางานทเปนมาตรฐานเกยวกบการทางาน ใหตรงตามความตองการ เปาหมายทกาหนดไว ซงจะเนนทผรบบรการ ปญหาดงกลาว จะเหนไดจากการขาดแคลนบคคลกรทางการแพทย โดยเฉพาะในสถานบรการสขภาพขนาดเลกทอยในชนบทหางไกลมปญหาขาดแคลนแพทยมากขน เนองจากบคลากรทางการแพทย มแนวโนมทจะไหลเขาสสถานบรการสขภาพขนาดใหญทงในภาครฐและเอกชน เพราะมปจจยสนบสนนหลายประการ และในสถานบรการสขภาพขนาดเลกจะมแพทยเพยงหนงหรอสองคน จงขาดบคลากรทจะคอยชวยเหลอแนะนาในการใหการดแลรกษาผปวย ในขณะทผปวยมแนวโนมจะเรยกรองบรการทมคณภาพมากขน ดงนน จากปญหาการขาดแคลนบคลากรทางการแพทยและปญหาความไมสมดลของการกระจายเทคโนโลยทางการแพทย จง ทาให ปญหาคณภาพมาตรฐานสถานบรการสขภาพทยงมความแตกตางกนตองไดรบการแกไขอยางเรงดวน

30

12. กลมเดกและเยาวชนกลมเสยงมแนวโนมการเขาสวงจรปญหายาเสพตดเพมสงขน แมจงหวดเชยงใหมจะไดดาเนนการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดมาอยางตอเนองและเขมแขง แตสถานการณดานยาเสพตดในกลมเดกและเยาวชนกลมเสยงยงคงมแนวโนมการเขาสวงจรปญหายาเสพตดเพมสงขน กลาวคอ สถานการณการคาและแพรระบาดมอตราของกลมเยาวชนทเพมสงขน ขณะทสถานการณดานผเสพ ผตดยาเสพตด มสถานการณเชนเดยวกบสถานการณการคา คอ มแนวโนมการเขาสระบบบาบดฟนฟทเปนนกเรยน นกศกษา เพมขนอยางตอเนองจาก 402 คน ในป พ.ศ. 2553 เพมเปน 461 คนในป พ.ศ. 2554 สาหรบในป พ.ศ. 2555 ผเขารบการบาบดรกษากลมอายระหวาง 12-24 ป มากกวา 3,630 คน ซงเปนกลมเยาวชนอายผใชยาเสพตดมากทสด ซงเปนสถานการณเดยวกบดานการคาทมทศทางมงสกลมเดกและเยาวชน นอกจากน ในดานสถานการณดานการปองกนกลมเสยง ( Potential Demand) จากสถตการจบกมคดยาเสพตดและการบาบดฟนฟขางตน พบวา กลมเดกและเยาวชนทวไปและในสถานศกษามความเสยงในเกณฑสงทจะเขามาเกยวของกบยาเสพตด และจะเปนปจจยทยงทาใหสถานการณยาเสพตดไมลดลง โดยมพนทเสยงตอการแพรระบาดยาเสพตด อาท สถานบนเทง สถานบรการ หอพก/ทพกเชงพาณชย รานเกม/อนเตอรเนต ซงกระจายตวอยในชมชนเมองทวไป

โอกาสของจงหวดเชยงใหม (Opportunities) 1. นโยบายของรฐและหนวยงานสวนกลางทสงเสรมใหเชยงใหมเปน MICE City เนองจากจงหวดเชยงใหมมศกยภาพและความพรอมในการเปนเมองไมซ หรอ MICE City และพรอมขบเคลอนใหเปนเมองไมซเตมตวตามนโยบายของรฐบาลทประกาศใหป 2556 เปนปแหงไมซ Year of MICE ซงปจจยทสงเสรมโอกาส คอ จงหวดเชยงใหมมโรงแรมทพก รสอรท และศนยประชมทมมาตรฐานระดบนานาชาต พรอมทจะพฒนาไปสการเปนศนยกลางการประชมและจดนทรรศการของภมภาค (Meeting Incentive Convention Exhibition : MICE) โดยสานกงานสงเสรมการจดประชมและนทรรศการ (องคการมหาชน) ไดดาเนนโครงการ “ไมซไทยเขมแขง” Creative MICE ซงไดดาเนนการจดงานอเวนท ในจงหวดทมศกยภาพ ดานการจดประชมและงานแสดงสนคาในภมภาค โดยจงหวดเชยงใหมเปน 1 ในจงหวดนารองทรฐบาลผลกดนใหเปนศนยกลางการประชมนานาชาต (เชยงใหม ภเกต พทยา) โดยดาเนนการจดทาแผนแมบทการพฒนาทองเทยว MICE เชยงใหม ซงไดกาหนดยทธศาสตรในการดาเนนงานไว 4 ขอหลก ไดแก ดานการบรหารหลกการเชงกลยทธ ดานการปรบปรงสงอานวยความสะดวกและโครงสรางพนฐาน ดานการปรบปรงระบบ Logistics การพฒนาศกยภาพผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรมไมซซงแผนแมบทการพฒนาการทองเทยว MICE เชยงใหมดงกลาวจะมงเนนการนาเสนอคณคาของมรดกลาคาทางวฒนธรรมของจงหวดเชยงใหมทนอกจากจะสรางความภาคภมใจแลว ยงสรางคณคาทางเศรษฐกจทสาคญของจงหวดเชยงใหมอกดวย

31

2. นโยบายรฐบาลทสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตอาหารของโลกและศนยกลางสนคาและอาหารฮาลาลระดบภมภาค จากนโยบายรฐบาลเกยวกบการสงเสรมใหประเทศไทยเปนศนยกลางการผลตอาหารของโลกนน สงผลใหภาคเกษตรของจงหวดเชยงใหม ซงเปนภาคหลกของแหลงอาหารและแหลงพลงงานของจงหวด มการเตรยมตวทงเชงรก และเชงรบ เพอรองรบการดาเนนการของ AEC ทจะเปนตลาดและการผลตรวมกน มการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน รวมทงแรงงาน และเงนทนอยางเสร มการแขงขนภายในกลมอาเซยน โดยผลประโยชนจากการรวมกลม AEC นน จะทาใหไทยสงออกสนคาเกษตรไดมากขนในหลายรายการ เสรมสรางโอกาสการลงทนในดานตางๆ ใหกบจงหวดเชยงใหม นอกจากนการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 น จะทาใหเกดตลาดขนาดใหญในภมภาคซงม ประชากรภายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต จานวนกวา 600 ลานคน และในจานวนน มประชากรเกนกวาครงเปนชาวมสลม รวมทง มสลมบรเวณประเทศจนตอนใต มณฑลยนนาน มกวา 30 ลานคน พรอมทจะซอสนคาฮาลาลจากไทย หอการคาจงหวดเชยงใหมคาดวาหลงจากเปดเออซ ตลาดจะขยายตวเรว ประชากรมสลมทวโลก 1,800 ลานคน คดเปน 25% ของประชากรโลก หรอ 1 ใน 4 ของประชากรโลก จะมปรมาณความตองการอาหารเพมมากขน เชยงใหมจงมองเหนโอกาสและศกยภาพของจงหวดทมความพรอมทงการเปนเมองทองเทยวและเมองผลตอาหารฮาลาล ทงนไดมการผลกดนใหเชยงใหมเปนศนยกลางอาหารฮาลาลสครวโลกผลกดนใหเกดถนนคนเดนฮาลาลเพอเปนแหลงซอขายสนคาฮาลาลของเชยงใหมและสรางเครอขายผผลตผซอสนคาฮาลาลในอนาคตปจจบนไดเตรยมพรอมปรบปรงและออกแบบทาซมประต ตกแตงถนนเจรญประเทศใหมเอกลกษณโดดเดนเปนสญลกษณของชาวมสลม โดยสานกงานพา ณชยจงหวดเชยงใหม สานกงานคณะกรรมการอสลามประจาจงหวดเชยงใหม และหอการคาจงหวดเชยงใหม ไดจดทาโครงการพฒนาสนคาฮาลาลสสากลเตรยมเขาสการเปนศนยกลางการผลตสนคาฮาลาลของภาคเหนอ เพอเชอมตอภมภาคลมแมนาโขงและระดบอาเซยนในอนาคต 3. ความสนใจของนกทองเทยวในรปแบบการทองเทยวเชงวฒนธรรมเชงนเวศ และเชงสขภาพ การทองเทยวเชงวฒนธรรมเชงนเวศ และเชงสขภาพถอเปนแนวคดใหมในการพฒนาและการจดการการทองเทยวทไดรบความสนใจจากประเทศตางๆ มาตงแต พ.ศ. 2530 สาหรบภาคเหนอตอนบนของไทยแลว กลาวไดวา มบทบาททางดานการทองเทยวทสาคญของประเทศ เพราะมจดขายทงดานการเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและเปนแหลงวฒนธรรมลานนาทโดดเดน มอตลกษณเฉพาะ เปนประตการคาชายแดนเชอมโยงเศรษฐกจและการทองเทยวกบอนภมภาคลมนาโขง และเอเชยใต สาหรบสถานการณและแนวโนมของธรกจทองเทยวในภาคเหนอตอนบน ระหวางเดอนกนยายน – พฤศจกายน พ.ศ. 2554 สานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม รวมกบศนยเตอนภยธรกจ ภาคเหนอ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม ไดทาการศกษาในพนทเปาหมายหลกของภาคเหนอตอนบน คอ จงหวดเชยงใหม และแมฮองสอน พบวา ทงสองจงหวด มความไดเปรยบของธรรมชาต เชน ภเขาทสวยงามและสลบซบซอน วฒนธรรมลานนา ความเกาแกทางประวตศาสตรกระจายทวไป ซงดงดดใหนกทองเทยวหลงไหลเขามาเยยมเยอนภาคเหนออยางตอเนอง โดยเฉพาะจงหวดเชยงใหม ภาคบรการทเกยวของกบการทองเทยวไมวาจะเปน

32

โรงแรมทพกประเภทตางๆ รานอาหาร สปา รถเชา บรการทองเทยว ฯลฯ ไดนาเอกลกษณความเปนลานนารวมเขาไวในผลตภณฑและบรการของตน จนสามารถดงดดความสนใจของนกทองเทยวเชงวฒนธรรม และเชงนเวศไดอยางกวางขวาง นอกจากนเชยงใหมยงเปนศนยกลางการทองเทยวภาคเหนอ เปนจดเชอมตอไปยงจงหวดอนๆ ในภาคเหนอตอนบน และสามารถเชอมตอไปยงหลวงพระบาง ของสปป.ลาว พนททองเทยว 4 สวนหลกคอ 1) แหลงทองเทยวในตวเมอง จดเดนคอวดพระธาตดอยสเทพ ถนนคนเดนไนทบาซาร ถนนววลาย ถนนทาแพ 2) แหลงทองเทยวทางทศเหนอ ประกอบดวยปางชาง นาตกแมสา สวนกลวยไม ถาเชยงดาว 3) แหลงทองเทยวทางทศตะวนออก เปนแหลงซอสนคาทระลก เชน รมบอสราง เรองเงน ผาไหม อญมณ เครองหนง 4) แหลงทองเทยวทางทศใต เปนแหลงทองเทยวธรรมชาต ไดแก ดอยอนทนนท นาตกแมกลาง นาตกแมยะ นอกจากนยงสามารถซอของทระลก เชน ผาฝายทอมอจอมทอง ผาฝายตนจกแมแจม และไมแกะสลกบานถวายซงมเอกลกษณทางวฒนธรรมทโดดเดน สามารถดงดดใหนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางประเทศเขามาทองเทยวจานวนมาก สาหรบการทองเทยวเชงสขภาพ ( Health Tourism) นน ไดรบความนยมเพมขนอยางรวดเรว เนองจาก กระแสการเอาใจใสดแลดานสขภาพทกาลงมาแรงในปจจบน และหลายประเทศในภมภาคเอเชยรวมทงประเทศไทยตางใหการสงเสรมการขยายตลาดทองเทยวเชงสขภาพ สาหรบจงหวดเชยงใหมการทองเทยวเชงสขภาพนบเปนชองทางสาคญทสามารถเพมพนรายไดจานวนมาก โดยมขอไดเปรยบในดานน เพราะเชยงใหมเปนศนยกลางการทองเทยวหลกของภาคเหนอ มแหลงธรรมชาตบาบด ทงทเปน ปาไม ภเขา ศลปวฒนธรรม อาหาร สถานบนเทง แหลงชอปปง รสอรท นวดแผนไทย และบรการสปาทมชอเสยงมากมาย โดยไดรบการจดอนดบจาก TripAdvisor (เวปไซตทองเทยวรายใหญทสดในโลก) ใหบรการสปาในโรงแรม โฟรซซนส รสอรทและสปาในโรงแรมระรนจนดา เวลลเนสสปา รสอรท เชยงใหม เปนสปายอดนยม 1 ใน 10 อนดบสงสดในประเทศไทย และใหบรการสปาไทยเปนสปายอดนยม อนดบท 5 ในภมภาคเอเชยแปซฟก ดงนนจงเปนโอกาสของจงหวดเชยงใหมทจะขยายตลาดรวมทงการลงทนไดอยางกวางขวาง เมอมการเปดเสรภาคบรการของประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ทงนโดยอาศยความไดเปรยบดานคาใชจายในบรการทางการแพทยและทองเทยวเชงสขภาพทถกกวาดวยมาตรฐานบรการในระดบสากล และความพรอมในดานทรพยากรการทองเทยวทครบครน 4. นโยบายความรวมมอทางเศรษฐกจ เขตการคาเสร และ AEC

ตลอดระยะเวลาหลายปทผานมาเอเชยไดกาวเขามามบทบาทสาคญตอเศรษฐกจโลกมากขนตามลาดบ ดงคากลาวทวา “เอเชยเปรยบเสมอนอขาวอนาของโลก ” มลคาการสงออกและนาเขาของเอเชยคดเปนสดสวนราว 1 ใน 4 ของมลคาการสงออกและนาเขารวมของโลกทาใหหลายฝายมองวาเอเชยกาลงกาวเขามาเปนกลไกหลกในการขบเคลอนเศรษฐกจของโลกตวใหม ถนนทกสายกาลงมงหนาสเอเชยไมวาจะเปนการคาการลงทน รวมถงเงนทนเรยกไดวาโลกกาลงเขาสยคสมยแหงเอเชยอยางแทจรงและประเทศไทยกเปนหนงประเทศททวโลกกาลงจบตามอง โดยแนวทางหนงทจะผลกดนการขยายตวทางเศรษฐกจไทยไดอยางเตมท คอการรวมกลมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) ซงจะทาให

33

ประเทศไทยสามารถใชประโยชนจากตลาดขนาดใหญไดมากขน สาหรบนโยบายการสงเสรมความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศตางๆ รฐบาลไดทาขอตกลงทางการคาและการลงทนในหลายระดบ ทงในระดบ อนภมภาค ระดบภมภาค และระดบการคาโลก โดยเฉพาะการเชอมโยงจากประเทศไทยสอนภมภาค GMS ดงนนจงเปนโอกาสสาหรบจงหวดเชยงใหมในฐานะเมองสาคญในเสนทางการคาทจะเกดขน 5. การขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศเพอนบาน จากความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภาคลมแมนาโขง หรอ GMS โดยเดมเปนกรอบความรวมมอสเหลยมเศรษฐกจไดขยายความรวมมอไปยงกมพชาและเวยดนาม ทาใหยกระดบกรอบความรวมมอเปน หกเหลยมเศรษฐกจ หรอความรวมมอทางเศรษฐกจในกลมอนภมภาคลมนาโขง ( Greater Mekong Subregional - GMS) ซงประกอบดวย 6 ประเทศ ไดแก ไทย พมา สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว กมพชา เวยดนาม และจนตอนใต (หรอยนนานและกวางส)มพนทรวมประมาณ 2,300,000 ตารางกโลเมตรเรมดาเนนการตงแตปพทธศกราช 2535 (ป ค.ศ. 1992) โดยเกดขนทามกลางบรรยากาศของความตนตวของความรวมมอทางเศรษฐกจ ระหวางประเทศ ซงมทงความรวมมอระดบทวภาค และความรวมมอระดบพหภาคในลกษณะของการรวมตวเปนกลมกอนทางเศรษฐกจในภมภาคและอนภมภาค ทงนเพอเพมอานาจการตอรองภายใตสภาพแวดลอมทเตมไปดวยการเปดเสรทาง การคาและการลงทน รวมทงการแขงขนทางเศรษฐกจทเปนไปอยางรนแรง (ในสวนของไทยขยายพนทเพมขน คอ ภาคเหนอตอนบน 9 จงหวด ไดแก เชยงใหม เชยงราย พะเยา แมฮองสอน ลาปาง ลาพน แพร นาน และตาก สาหรบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 8 จงหวดไดแก นครพนม เลย สกลนคร หนองคาย อดรธาน อานาจเจรญ อบลราชธาน และมกดาหาร และ ภาคตะวนออก 2 จงหวด ไดแก ปราจนบรและสระแกว) ทงน เพอสงเสรมใหเกดการขยายตวทางการคา การลงทน อตสาหกรรม การเกษตร และบรการ สนบสนนการจางงาน และยกระดบความเปนอยของประชาชนในพนทใหดขน สงเสรมและพฒนาความรวมมอทางเทคโนโลยและการศกษา รวมทงการใชทรพยากรธรรมชาตทสงเสรมซงกนและกนอยางมประสทธภาพ ตลอดจนสงเสรมและเพมขดความสามารถ รวมทงโอกาสทางเศรษฐกจในเวทการคาโลกมธนาคารเพอการพฒนาเอเชยเปนผใหความชวยเหลอทางดานการเงนและวชาการ เพอจดทากรอบยทธศาสตรและวางแผนความรวมมอในกรอบเศรษฐกจในลกษณะเกอกลกนทงหมด 9 สาขา คอ คมนาคมขนสงโทรคมนาคมพลงงานการทองเทยว การพฒนาทรพยากรมนษยสงแวดลอมและการจดการทรพยากรธรรมชาตการอานวยความสะดวกทางการคาการลงทนและการเกษตรดงนน จงเปนโอกาสของจงหวดเชยงใหมในการขยายตวทางเศรษฐกจไปพรอมๆ กบประเทศเพอนบาน

นอกจากน จากกรอบความรวมมอทางวชาการและเศรษฐกจของกลมประเทศเอเชยใต (Bay of Bengal Initiative for Multi-Sectoral Technical and Economic Cooperation - BIMSTEC) ซงประกอบดวย บงกลาเทศ ภฏาน อนเดย เมยนมาร เนปาล ศรลงกา และไทย มประชากร รวมประมาณ 1,500 ลานคน สาขาความรวมมอม 14 สาขา ดงน 1) การคาและการลงทน 2) เทคโนโลย 3) คมนาคม 4) พลงงาน 5) ทองเทยว 6) ประมง 7) เกษตร 8) สาธารณสข 9) การจดการสงแวดลอมและภยพบต 10) การตอตานการกอการรายและอาชญากรรมขามชาต 11) การลดความยากจน 12) วฒนธรรม

34

13) ปฏสมพนธในระดบประชาชนและ 14) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ BIMSTEC นบเปนกรอบความรวมมอกรอบเดยวทเชอมเอเชยใตเขากบเอเชยตะวนออกเฉยงใต และโดยทไทยและเมยนมารเปนประเทศอาเซยน 2 ประเทศทเปนสมาชกทาใหไทยอยในสถานะเปนสะพานเชอมโยงอนภมภาคทงสอง และเปนกลไกหนงททาใหไทยสามารถขยายความสมพนธกบประเทศในภมภาคเอเชยใต โดยเฉพาะอยางยง อนเดย โดยเอเชยใตเปนตลาดขนาดใหญ มแหลงวตถดบและทรพยากรทสาคญตางๆ อยมาก อาท กาซธรรมชาต และศกยภาพในการผลตไฟฟาพลงนา และอนเดยจะเปนมหาอานาจทางเศรษฐกจประเทศหนงในอนาคตนบเปนโอกาสในการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงจงหวดเชยงใหม ซงเปนศนยกลางการคา การลงทน การแพทยและสขภาพการเกษตร วฒนธรรม การทองเทยวของภาคเหนอ และมศกยภาพความพรอมในการเชอมโยงการพฒนากบประเทศตางๆ 6. นโยบายรถไฟความเรวสงเชยงใหม-กรงเทพ

ในการประชมคณะรฐมนตรสญจรครงท 1 ทเชยงใหม ในเดอนมกราคม พ.ศ. 2555 ทประชมคณะรฐมนตร ไดอนมตงบประมาณสวนหนงเพอสนบสนนโครงการรถไฟฟาความเรวสงในเสนทางกรงเทพฯ-เชยงใหม จากกรอบการศกษาของทางการจนตอโครงการรถไฟความเรวสง คอความพรอม ทจะใหการสนบสนนใน 2 เสนทาง ตามขนาดรางมาตรฐาน 1.435 เมตร ดงนเสนทางกรงเทพฯ-เชยงใหม ระยะทาง 745 กโลเมตร และกรงเทพฯ-หนองคาย ระยะทาง 615 กโลเมตร โดยเสนทางกรงเทพฯ-เชยงใหม จะเนนไปทการใชประโยชนจากการขนสงผโดยสาร ดวยอตราความเรวเฉลย 200 กโลเมตร/ชวโมง ขณะทเสนทางกรงเทพฯ-หนองคาย จะเนนขนสงทงผโดยสารและสนคาดวยความเรว 160 กโลเมตร/ชวโมง หรอมากกวา โดยเปาหมายของจน คอตองการใชเปนเสนทางการขนสงสนคาเพอเชอมตอไทย-ลาว-จน เขาดวยกนโครงการน สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (ทดอารไอ) และสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต ไดจดสมมนาและนาเสนอผลงานวจย "โครงการวจยการใชประโยชนจากระบบรถไฟทเชอมโยงประเทศเพอนบาน เพอใหไทยเปนศนยกลางทางเศรษฐกจและการทองเทยวของภมภาค" จากการศกษาพบวา การพฒนาขนสงในระบบรางจะทาใหการคาระหวางไทยและประเทศเพอนบาน เตบโตสงขน ดงนนนโยบายรถไฟความเรวสง เชยงใหม-กรงเทพ จงเปนโอกาสของจงหวดเชยงใหมตอการพฒนาเศรษฐกจในภมภาค 7. การตระหนกถงความส าคญของการพฒนาสงคมและชมชน

เนองจาก จงหวดเชยงใหม ไดเลงเหนความสาคญถงสภาพปญหาสงคมทเพมขนอยตลอดเวลา และความเปลยนแปลงทเกดขนในสงคมปจจบนและสงผลเสยและปญหามากมายใหแกประชาชน ไมวาจะเปนปญหายาเสพตด ความรนแรง ความแตกแยกในสงคม การหยาราง และพฤตกรรมทไมเหมาะสมอนๆจงไดสนบสนนใหทกพนทในจงหวดเชยงใหมจดตงศนยพฒนาครอบครวในชมชนขนในทกระดบ ไมวาจะเปนระดบอาเภอ ตาบลและหมบาน โดยเนนความสาคญของสถาบนครอบครวซงเปนสถาบนหลกของสงคม เพอใหเกดการทางานอยางมสวนรวมของชมชน ในการชวยเหลอกนสอดสองดแล เฝาระวงปญหาและแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนกบบคคล สถาบนครอบครวและชมชน อกทงเปนเครอขายในการทางานรวมกบภาครฐและเอกชนใน

35

การจดสวสดการสงคม และชวยเหลอผตกทกขไดยากในพนท ใหไดรบบรการทางสงคมจากทกภาคสวนทเกยวของอยางทวถง 8. การขยายตวของธรกจโรงแรมและสปาสงผลใหเกดความตองการผลตภณฑหตถกรรมลานนา

ในภาพรวมอตสาหกรรมโรงแรมและสปาของไทยมการขยายตวเพมขน ทงในดานจานวนผมาใชบรการและสถานทใหบรการ เนองจากไทยมความพรอมทงดานบคลากร สถานท และทรพยากร และสามารถนาจดเดนดานเอกลกษณลานนา ผลตภณฑจากหตถกรรมลานนา มาประยกตกบผลตภณฑ เพอเพมมลคาใหกบธรกจ สงผลใหเกดความตองการผลตภณฑหตถกรรมลานนาเพมสงขนอยางตอเนองกอปรกบมบรการสนบสนนสขภาพทเปนเอกลกษณของประเทศ อาท นวดไทย การใชสมนไพรไทย และมจดเดนดานอธยาศยและมารยาทในการใหบรการ ทาใหธรกจในสาขานมอตราการขยายตวคอนขางสง 9. กระแสความนยมของชาวไทยและชาวตางชาตทมตอการศกษา การท างาน การทองเทยว และการอยอาศยในพนทจงหวดเชยงใหม

เนองจากจงหวดเชยงใหมเปนศนยกลางดานการคา การลงทนและการทองเทยวของภาคเหนอ และมศกยภาพความพรอมในการเชอมโยงการพฒนากบประเทศตางๆ ในภมภาคทงกลมประเทศอนภาคลมแมนาโขง (GMS) กลมประเทศเอเชยใต ( BIMSTEC) และกลมประเทศ ASEAN และเปนจงหวดทมการพฒนา ในระดบสงและเตบโตอยางรวดเรว จนเปนเมองใหญอนดบ 2 ของประเทศ รองจากกรงเทพมหานคร ในสวนของการทองเทยว และบรการถอเปนภาคเศรษฐกจสาคญทนารายไดมาสจงหวดเชยงใหมกวารอยละ 30 ของ GPP โดยเชยงใหมมชอเสยงเปนสดยอดเมองนาเทยวในระดบโลกจากการโหวดของนตยสารทองเทยว ชนนาของโลกหลายฉบบ ในแตละปมนกทองเทยวเดนทางมาเยอนจงหวดเชยงใหมกวา 5 ลานคน สรางรายไดปละกวา 45,000 ลานบาท นอกจากน การขยายตวในดานเศรษฐกจและเมองในดานตางๆ สงผลใหชาวไทยและชาวตางชาตหลงไหลเขามาอาศยอยในจงหวดเชยงใหม เพอประกอบอาชพ ทางาน คาขาย ทาธรกจ และการศกษาเปนจานวนมาก

10. รฐบาลก าหนดยทธศาสตรและคาเปาหมายในการพฒนาประเทศดานการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม ในการผลกดนนโยบายของรฐบาลดงกลาวสการปฏบต กระทรวงเกษตรและสหกรณไดกาหนดแนวทางขบเคลอนภาคเกษตรไทยระหวางป 2556 – 2561 เพอตอบสนองเปาหมายเชงยทธศาสตรของประเทศ (ยทธศาสตรท 1 สรางความสามารถในการแขงขนของประเทศ และยทธศาสตรท 3 การเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม) โดยจดทาโครงการสาคญ ( Flagship Project) จานวน 8 โครงการ ไดแก 1) โครงการบรหารจดการเขตเกษตรเศรษฐกจสาหรบสนคาเกษตรทสาคญ (Zoning) 2) โครงการเมองเกษตรสเขยว (Green Agriculture City) 3) โครงการพฒนาเกษตรกรส Smart Farmer 4) โครงการพฒนาสนคาเกษตรสมาตรฐาน 5) โครงการเพมศกยภาพดานสนคาเกษตรชายแดนเพอรองรบการเขาสประชาคม

36

อาเซยน 6) โครงการพฒนาเปนศนยกลางการผลตเมลดพนธพชรองรบประชาคมอาเซยน ( Seed Hub Center) 7) โครงการสงเสรมการใชเครองจกรกลการเกษตรทดแทนแรงงานเกษตร และ 8) การเพมพนทชลประทาน โดยดาเนนงานโครงการตาง ๆ อยางบรณาการ ทงน จากการผลกดนนโยบายของรฐบาลดงกลาว สงผลใหภาคเกษตรของจงหวดเชยงใหม ซงเปนภาคหลกของแหลงอาหารและแหลงพลงงานของจงหวด ไดรบประโยชนในการบรหารจดการดานการเกษตร และประโยชนตอเกษตรกรทจะไดรบการพฒนาทเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการ ทาใหมรายไดเพมมากขน สคณภาพชวตทดขน จากผลการศกษาครวเรอนเกษตร ป 2555/56 ของสานกงานเศรษฐกจการเกษตร เขต 1 เชยงใหม (สศข. 1) และสานกงานเศรษฐกจการเกษตร (สศก.) ในภาพรวม 6 จงหวด ภาคเหนอ ตอนบน คอ เชยงใหม ลาพน แมฮองสอน เชยงราย พะเยา ลาปาง พบวา ครวเรอนเกษตรกรมรายไดเพมขน คอเงนสดสทธครวเรอน 196,863 บาท/ครวเรอน/ป โดยเปนรายไดเงนสดสทธเกษตร 96,073 บาท และเปนรายไดเงนสดนอกเกษตร 100,790 บาท และมเงนออมเบองตน (หรอ เงนคงเหลอกอนการชาระหน) เฉลยตอครวเรอน 76,780 บาท ซงสะทอนถงนโยบายรฐทสมฤทธผลสามารถชวยใหเกษตรกร มรายได มเงนออม คงเหลอ อยางไรกตาม พบวา เกษตรกร ยงคงตองการใหภาครฐชวยสนบสนนเกยวกบแหลงนา และ เทคโนโลยททนสมยในการผลต เพอเปนการยกระดบรายได และ เงนออมใหสงขน ทงน ปจจยทมผลโดยตรง กบ เงนออมของครวเรอนเกษตร ไดแก รายไดเงนสดสทธครวเรอนกบครวเรอนทมพนททาการเกษตรไมเกน 30 ไร

อปสรรคหรอภยคกคามของจงหวดเชยงใหม (Threats) 1. ผลกระทบทเกดจากสาธารณภยธรรมชาต ทงทเกดจากมนษยและธรรมชาตโดยตรง

เนองจากสภาพแวดลอมและภมอากาศโลกทเปลยนแปลง ในชวง 30 ปทผานมา อณหภมโลกสงขนโดยเฉลย 0.2 องศาเซลเซยสตอทศวรรษ สงผลใหสภาพภมอากาศแปรปรวน กอใหเกดสาธารณภยธรรมชาตบอยครงและทวความรนแรง ขนเปนลาดบ อาท แผนดนไหว ดนถลม ภเขาไฟระเบด อทกภย วาตภย ภยแลง ไฟปา ระบบนเวศในหลายพนทของโลกออนแอ สญเสยพนธพชและสตว พนผวโลกเปลยนแปลงทางกายภาพ โดยเฉพาะการสญเสยพนทชายฝงเนองจากระดบนาทะเลทสงขน นาไปสการยายถนของประชากรทอยอาศยบรเวณชายฝงทะเล รวมทงสรางความเสยหายตอโครงสรางพนฐาน เขตทองเทยว เขตอตสาหกรรมทมการลงทนสงบรเวณพนทชายฝง โรคระบาดเพมขนกอใหเกดปญหาสขภาพของประชากรรวมทงการระบาดของโรคและแมลงศตรพชจากสภาพอากาศทเปลยนแปลง สรางความเสยหายแกผลผลต ทางการเกษตรและธญญาหารของโลก สาหรบประเทศไทย มพนฐานทางเศรษฐกจทจาเปนตองพงพาทรพยากรธรรมชาตของประเทศ โดยมประชากรจานวนมากทประกอบอาชพเกษตรกรรม และมอตสาหกรรมการผลตและบรการ ซงสวนใหญตองใชวตถดบทางการเกษตร โดยเฉพาะจงหวดเชยงใหม มแนวโนมทจะไดรบผลกระทบรนแรงจากสภาพแวดลอม และปจจยทางสภาพภมอากาศโลกทเปลยนแปลง รวมทงกระทบตอ ภาคสงคม อาท ความยากจน การอพยพยายถน และการแยงชงทรพยากร ดงนนจงมความจาเปนเรงดวน ทจะตองผลกดนการดาเนนการเพอสรางความพรอมในการรบมอและปรบตวตอการเปลยนแปลงดงกลาว

37

2. การอพยพยายถนของชาวไทยและชาวตางชาตเขามาท างานและอยในพนท ท าใหเกดผลกระทบตอสงคม สงแวดลอมและระบบสาธารณปโภค

เนองจากการตงถนฐานมผลกระทบตอสภาพแวดลอม และตอความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงแวดลอมทงในทางทดขนและในทางทาลายใหเลวลง หากไมมการวางแผนทด ขาดการควบคมเกยวกบการตงถนฐาน ยอมทาใหสงแวดลอมเปลยนแปลงไปในทางทเสอมลง นอกจากนความเจรญกาวหนาทางวทยาการและเทคโนโลย กเปนอกปจจยหนง ททาใหสงแวดลอมเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เชน การมงพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ขยายการกอสรางปจจยพนฐานถนน เขอน สนามบน ทาเรอ เปนตน รวมถงการเรงผลตสนคาและบรการใหทนกบความตองการของถนฐานทขยายใหญขน เหลานทาใหมการใชทรพยากรธรรมชาตเปนจานวนมาก จากกระบวนการพฒนาและการผลตนเอง ทาใหมของเสยเหลอทงออกมาในรปตาง ๆ เจอปนอยในสงแวดลอม ซงทาใหความสมดลของธรรมชาตเสยไปและเมอสงแวดลอมถกทาลายและมของเสยปะปนอยเปนจานวนมาก สงแวดลอมกจะอยในสภาพเสอมโทรมและอาจจะรนแรงถงขนเปนพษเปนภยได การทสงแวดลอมเสอมโทรมและเปนพษ จะมผลโดยตรงตอสขภาพและอนามยของมนษย อกทงการใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมหยดยงและไมระมดระวง จะทาใหทรพยากรธรรมชาตสญสนอยางรวดเรว อยางไรกตามความเสอมโทรมของสงแวดลอมในปจจบนนมไดเกดขนเฉพาะกบสงแวดลอมตามธรรมชาตเทานนแตยงมปญหาสงแวดลอมทอยในรปปญหาทางสงคมอกดวย การเคลอนยายของมนษยนนแนนอนวามผลกระทบอยางมากและในหลายๆ ดาน สรปไดดงน 1) ผลกระทบตอสงคม 2) ผลกระทบทางสาธารณสขและสงแวดลอม 3) ผลกระทบทางเศรษฐกจ 4) ผลกระทบดานแรงงานและอตราการมงานทา 5) ผลกระทบดานการเมองและความมนคงภายในประเทศ 6) ผลกระทบตอการเปลยนแปลงประชากร 7) ผลกระทบตอสวนประกอบดานชาตพนธและวฒนธรรมของประชากร และ 8) ผลกระทบตอแรงงาน

3. ผลกระทบจากวกฤตการณทางเศรษฐกจโลก จากวกฤตเศรษฐกจททวโลกรวมถงประเทศไทยกาลงเผชญอยในขณะน มจดเรมตนจากปญหาวกฤตอสงหารมทรพยในประเทศสหรฐอเมรกา อนนามาสการลมละลายของสถาบนการเงนขนาดใหญ สาหรบภมภาคเอเชยนน กลบเปนผลกระทบทเกดกบภาคเศรษฐกจโดยตรง ไมวาจะเปนภาคอตสาหกรรมเพอการสงออก ภาคการทองเทยว เนองจากการขาดกาลงซอของประชาชนในสหรฐอเมรกาหรอยโรปซงถอวาเปนผซอทมกาลงซอสง ผลจากการขาดกาลงซออยางฉบพลน สงผลใหผประกอบการเผชญกบปญหายอดขายตกตาลงสงผลถงการขาดสภาพคลองในกจการ และอาจลกลามไปถงการลดจานวนคนงานในกจการ ในขณะทเศรษฐกจไทยทมความเชอมโยงกบเศรษฐกจโลกตามกระแสโลกาภวตน จงไมสามารถหลกเลยงเหตการณดงกลาวได โดยภาคเศรษฐกจไทยทคาดวาจะไดรบผลกระทบ มดงน 1) การสงออก ตลาดยโรปนบวามขนาดใหญเปนอนดบ 4 มสดสวนรอยละ 10.7 รองจากตลาดอาเซยน จนและญปน ตงแตตนป 2554 การสงออกขยายตวด แตเหตการณนาทวมสงผลใหเดอนพฤศจกายน 2554 การสงออกไปยโรปหดตวมาก 2) การทองเทยวอาจจะไดรบผลกระทบทางออมจากจานวนนกทองเทยวลดลง ซงนกทองเทยวยโรปมสดสวนมากเปนอนดบ 2 รองจากนกทองเทยวแถบ เอเชยตะวนออก และจะสงผลกระทบตอเนองถงธรกจทองเทยว โรงแรม

38

3) การสงออกและนาเขา โดยการสงออกไปตลาด EU มมลคากวาปละ 13,900 ลานบาท มขนาดใหญเปนอนดบ 3 รองจากตลาดอาเซยนและญปน มสดสวนรอยละ 14.0 ของการสงออกภาคเหนอ ตลาดสาคญคอ เยอรมน เบลเยยมและฝรงเศส อยางไรกตามในชวงตนป 2554 การสงออกไปยงตลาดยโรปมการขยายตว ดขนตามการสงออกสนคาสาคญหลายชนด ซงเปนเพราะสวนใหญสงออกไปยงตลาดทไมประสบปญหา หนสาธารณะ เชน เยอรมน เปนตนแตในเดอนตลาคม – พฤศจกายน 2554 การสงออกไปยโรปของภาคเหนอลดลงสาเหตจากผลกระทบปญหานาทวม โดยเฉพาะสนคาอญมณและเครองประดบซงจดเปนสนคาในกลมฟมเฟอย มแนวโนมทจะชะลอตวจากอานาจซอของผบรโภคในยโรปทชะลอตวอยางตอเนองสานกเศรษฐกจหลายแหงตางคาดการณในแนวทางเดยวกนวา ในปนเศรษฐกจยโรปจะหดตวเลกนอยจากปกอน และจะกลบมาขยายตวในปถดไปซงสะทอนถงการแกปญหาทชดเจนมากขน ทงการกาหนดวนยทางการคลง และการใหความชวยเหลอดานการเงน อยางไรกตาม ปญหาเศรษฐกจยโรปยงมความเสยงและอาจจะตองใชเวลาระยะหนงทจะผานพนวกฤตดงกลาว ดงนนผประกอบการในภาคเหนอของไทย โดยเฉพาะผสงออกและภาคทองเทยวยงตองเรงพฒนาขดความสามารถของตนเอง และตองตระหนกและปรบตวอยเสมอ ไมวาจะเปนการแสวงหาแนวทางลดตนทนการผลต การทาใหสนคามมลคาเพมสงขน รวมทงขยายตลาดใหมเพอกระจายความเสยง และมการปรบตวรบมอกบความทาทายตอสถานการณเศรษฐกจโลกทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เพอรกษาและเพมความสามารถในการแขงขนทจะมมากขนในอนาคต สาหรบบทบาทของประเทศในกลมเอเชยทจะเปนแรงขบเคลอนสาคญของเศรษฐกจโลกในระยะตอไปนน แมวาจะมระดบการเจรญเตบโตและการพฒนาทางเศรษฐกจในกลมประเทศเอเชยอยางตอเนองกตาม จากวกฤตการณซบไพรมและวกฤตการณหนสาธารณะในยโรปทมความยดเยอยาวนานตงแตปลายป ค.ศ.2008 ทาใหนกเศรษฐศาสตรและภาคธรกจหนมาสนใจกบการเปลยนแปลงของสภาวะเศรษฐกจและสงคมภายในภมภาคทกาลงเกดขนโดยกลมประเทศในเอเชยไดใหความสนใจในผลกระทบทางสงแวดลอมควบคไปกบการพฒนาทางเศรษฐกจมากขน ใหความสาคญกบคณภาพชวตของประชากรในประเทศและ ทสาคญการเผชญกบปญหาการเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทกาลงเกดขนในภมภาค

4. การแขงขนทรนแรงจากขอตกลงทางการคาเสร และนโยบายการกดกนทางการคา อาจกลาวไดวาเมอมการจดทาเขตการคาเสร และมการจดทาเขตการคาในลกษณะพหภาค

เชน กลมอาเซยน หรอกลมของสหภาพยโรป ขอดคอ ทาใหกลมนนๆ มอานาจการตอรองและอานาจการเจรจาระหวางประเทศเพมมากขน แตสาหรบขอเสยของการจดทาเขตการคาเสรกมหลายประการ เชน หากจดทาเขตการคาเสรกบประเทศใดประเทศหนงซงมโครงสราง มการสงออกสนคาเหมอนกน ทาใหเกดการแขงขนกน และสนคาของประเทศนนอาจเขามาตตลาดสนคาในอกประเทศหนง เพราะฉะนน จงตองพจารณาในเรองของโครงสรางการผลตวามการแขงกนหรอไม หรอมความเกอหนนกนอยางไรนอกจากนการจดทาเขตการคาเสรคหนงอาจไปกระตนใหประเทศอน ตองแขงขนทจะจดทาเขตการคาเสร เพมขนมาดวย เพราะฉะนน FTA อาจนาไปสความขดแยงทางการคามากขน เพราะวา ประเทศนอกกลมทไมไดเปนสมาชก จะไมไดรบผลประโยชน เขตการคาเสรนนจะถกกดกนเรยกวาเปนการกดกนทางการคาขอเสยทเปนอปสรรคตอการ

39

พฒนาประเทศอกประการหนง คอ ประเทศทกาลงพฒนาหรอประเทศทพฒนานอยทสดจะเสยเปรยบประเทศทพฒนาแลว เนองจากประเทศกาลงพฒนาหรอประเทศทพฒนานอยไมมเทคโนโลย บคคลากรและทรพยสนมากพอทจะแขงขนกบประเทศทพฒนาแลวได

5. ตนทนปจจยการผลตและการบรการทสงขน จากนโยบายของรฐในการปรบขนคาจางขนตาแบบกาวกระโดด และลดการสนบสนนดานราคา

พลงงาน สงผลใหตนทนโดยรวมของภาคธรกจเพมสงขน รวมถงภาวะแรงงานตงตวยงคงเปนอปสรรคสาคญในการดาเนนธรกจ กระแสราคาสนคาปรบตวสงขน จนนาไปสกระแสวาเศรษฐกจของไทยกาลงเขาสยคสนคาราคาแพง โดยเฉพาะสนคาอปโภค-บรโภค ซงกระทบตอภาคประชาชนโดยเฉพาะกลมทมรายไดนอย ขณะทในภาคการเกษตร ตนทนปจจยการผลตทเพมสงขน อาจสงผลตอการขายสนคาเกษตรประเภทนนๆ โดยเฉพาะกรณทสนคาลนตลาด ทาใหราคาสนคาเกษตรกรตกตา ซงอาจเปนทมาของการออกมาชมนมเรยกรองได สาหรบปจจยทอาจสงผลใหราคาสนคาสงขน ไดแก 1) เกดจากปญหาอทกภยในปทผานมาเหนไดจากการฟนตวของโรงงานทนาทวม โดยเฉพาะในนคมอตสาหกรรมทง 7 แหง จานวน 838 โรงงาน พบวา ณ วนท 23 มนาคม 2555 มโรงงานทเปดดาเนนการได 538 โรงงาน คดเปนรอยละ 64.20 คอมโรงงานอกถงรอยละ 36.0 ทยงไมเปดดาเนนการ โรงงานทเปดดาเนนการสวนใหญเพงมาเดนไลนการผลตในเดอนมนาคมนเอง โรงงานเหลานเปนอตสาหกรรมทมโซอปทานเกยวของจานวนมากทาใหดรรชนผลผลตอตสาหกรรมเดอนมกราคมยงตดลบรอยละ -15.1 ทาใหวตถดบสนคาบางรายการมไมพอเพยง สงผลทาใหราคาสนคาสงขน 2) ปจจยราคาสนคาเกษตรและปศสตวทเปนอาหารมราคาทสง ซงอาจเกดจากปจจยตามฤดกาล และปจจยจากภาวะนาทวม ทาใหสนคาเกษตรและปศสตวจานวนมากไดรบความเสยหายอยางรนแรง อกทงแนวโนมสนคาบางรายการไดรบปจจยเกอหนนจากมาตรการจานาของรฐ เชน ราคาขาว ในเดอนมกราคมเมอเทยบตอ GDP มราคาทสงขนรอยละ 10.3 รวมทงออย ขาวโพด ทลวนมราคาสงขน 3) ปจจยจากราคานามนในตลาดโลกมราคาทสง ในชวง 2 เดอนเศษนบจากเดอนมกราคม 2555 ราคานามนในตลาดโลกมการปรบตวสงขนมาก โดยราคานามนดบดไบปรบตวสงขนถงรอยละ 11.48 ราคานามนสาเรจรปสงคโปรนามนเบนซน 95 ปรบตวสงขนรอยละ 9.88 และนามนดเซลหมนเรวปรบตวสงขนรอยละ 6.0 สงผลใหตนทนพลงงานทงดานการผลตและภาคขนสงมตนทนทสงขน เฉพาะในภาคขนสง ราคานามนดเซลมราคาสงขนรอยละ 2.386 กระทบตนทนขนสงรอยละ 0.8 – 1.0 และมผลกระทบตนทนสนคาโดยรวมรอยละ 0.135 แตสนคาทสงมาถงผบรโภคจะผานโซอปทานอยางนอย 10 ทอด ทาใหตนทนขนสงจะมการทวคณ (Multiplier Cost) อยในราคาสนคาทสงขนประมาณรอยละ 1.354) ปจจยจากการปรบคาจางวนละ300 บาททาใหกระทบตอตนทนการผลตการปรบคาจางทวประเทศรอยละ 40 ในวนท 1 เมษายน 2555 โดยเฉพาะในเขต 7 จงหวด ปรบ 300 บาทตอวน สงผลกระทบตอตนทนทงภาคอตสาหกรรมซงมตนทนแรงงานโดยเฉลยรอยละ 23-30 ภาคบรการมตนทนเฉลยรอยละ16-23 โดยมแรงงานซงอยในเกณฑไดรบคาจางใหมประมาณ 5.5 ลานคน เฉพาะในกรงเทพฯและปรมณฑล ประมาณ 3.3 ลานคน (ตวเลขธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) แจงวา มแรงงาน 3.2 ลานคนทจะไดประโยชนจากการปรบ

40

คาจาง) สงผลใหเปนภาระคาแรงทภาคเอกชนจะตองจาย ประมาณ 126 ,984 ลานบาท หรอคดเปนรอยละ 1.130 ของ GDP กระทบตอตนทนการผลต โดยเฉลยประมาณรอยละ 3.06 – 6.0 หากจะเฉลยกอยทประมาณรอยละ 4.5 ขนอยกบประเภทอตสาหกรรม ตวเลขดงกลาวสอดคลองกบตวเลขของ ธปท.วาคาแรงทเพมมผลตอตนทนการผลตสงขน รอยละ 4.0 5) ตนทนวตถดบมการปรบตวทสงขน ภาคอตสาหกรรมวตถดบทใชในการผลตไดมการปรบตวไปกอนหนาน โดยเฉพาะวตถดบตนนา ซงมโรงงานไมมากทเปนผผลต จงสามารถควบคมตลาดได อกทงวตถดบนาเขาจากตางประเทศผขายมการปรบราคา ทงจากคาระวางเรอ (Freight Charge) ซงมการปรบราคาตามราคานามนในตลาดโลก

ศนยพยากรณเศรษฐกจและธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย ไดประเมนอตราการขยายตวของเศรษฐกจไทยในป 2556 คาดวาจะขยายตวเพยง 4.5% เปนการลดลงตอเนองเปนปท 3 ตดตอกน โดยป 2554 ขยายตว 5.6% และป 2555 คาดวาจะขยายตว 5.4% ซงถอวานาเปนหวงมาก เพราะมปจจยลบทงภายในและภายนอกทสงผลกระทบตอเศรษฐกจไทยหากไมมการรบมอใหดเศรษฐกจถอวามความเสยงสงปจจยลบทจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจไทยในป 2556 มาจากความไมแนนอนของเศรษฐกจโลก ทงปญหาหนสาธารณะในยโรป ปญหาเศรษฐกจสหรฐทยงไมฟนตว และกาลงเขาสปญหาหนาผาการคลง ( Fiscal Cliff) ซงเปนภาวะทเศรษฐกจของสหรฐสญเสยแรงขบเคลอนทางการคลงทฉบพลนและรนแรงแมจะมการออกมาตรการผอนคลายเชงปรมาณรอบท 3 (QE3) อยางไร กตามยงมปญหาเสถยรภาพการเมองโลก เชน สหรฐอเมรกา มปญหาเกยวกบศาสนาอสลาม พนททบซอน ระหวางจนกบญปน ปญหาการวางงานสหรฐและยโรป ความผนผวนของอตราแลกเปลยน ภยทางธรรมชาตสวนปจจยลบภายในประเทศอยทเสถยรภาพทางการเมอง โดยเฉพาะการออกมาชมนมประทวง หากยดเยอและรนแรงจะสงผลกระทบตอเศรษฐกจ และตองจบตาความผนผวนของอตราแลกเปลยนทเงนบาทจะแขงคามากขน สงผลกระทบตอการสงออก ภยธรรมชาต การขาดแคลนแรงงานในบางอตสาหกรรม ทสาคญปญหาตนทนทเพมสงขนจากการปรบคาแรงวนละ 300 บาททวประเทศ รวมไปถงการปรบขนของคาพลงงาน ทงนามน ไฟฟา คาขนสง เปนตน

6. การเกดอทกภย และการเกดโรคภยใหม อทกภยเปนภยธรรมชาตทเกดขนบอยกวาภยพบตอนๆ และกอใหเกดหายนะในวงกวางทงความ

สญเสยดานเศรษฐกจและชวตของผคน เมอกลาวถงความเสยหายทางเศรษฐกจโดยตรงแลว อทกภยยงมผลกระทบตอชวตคนอยางตอเนองในระยะยาวอกดวย อาท การสญเสยโอกาสทางการศกษา โรคภยไขเจบทมากบนาทวม และ ภาวะทกโภชนาการ สาหรบจงหวดเชยงใหมยงคงมความเสยงทจะตองเผชญกบปญหาอทกภย อาท พนทในบรเวณใกลเคยงกบแมนาปง หรอแมนาอนๆ ซงจะตองมการดาเนนการปองกนและแกไข เพอมใหกระทบตอพนททางการเกษตร หรอเขตเศรษฐกจของเมองเชยงใหมได

41

7. ขอจ ากดและกฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการท างาน การพฒนาประเทศบางแงมมมขอจากดและกฎระเบยบทเปนอปสรรค ในหลายประเดน ไดแก

1) ขอจากดในเรองบคลากร ภาครฐจะมความอสระในเรองกาหนดนโยบายและบรหารบคลากรนอยกวาภาคเอกชน 2) ความเปนธรรมและประสทธภาพ ภาครฐจะเนนความเปนธรรมกบประชาชนทกเขตเลอกตง แตภาคเอกชนจะเนนประสทธภาพและการแขงขน 3) กระบวนการทางานของภาครฐและเอกชน ภาครฐ จะคานงถงผลกระทบตอสาธารณะและความโปรงใส แตภาคเอกชนจะถอวาเปนเรองภายในและไมเปดเผยกบสาธารณะ 4) ทศทางผบรหารของภาครฐจะตดสนใจโดยใชวธประนประนอมเพอตอบสนองกบกลมผลประโยชนตาง ๆ ทงภายในและภายนอกองคการเพอความอยรอดในทางตรงขามผบรหารภาคเอกชนจะตอบสนองเจานายเพยงคนเดยว 5) ผลกระทบจากกฎหมายและระเบยบ ภาครฐจะถกกากบโดยกฎหมายและระเบยบหลายฉบบ ทาใหผบรหารภาครฐไมมอสระในการบรหารจดการเทาทควร ซงตางจากภาคเอกชนทมความอสระในการบรหารมากกวา เพราะมกฎระเบยบทตองปฏบตตามนอยกวานอกจากนยงมขอจากดเกยวกบลกษณะอปนสยบางประการของคนไทย เชน เชอเรองเวรกรรม หรอกฎแหงกรรม ถอมตวและยอมรบชนชนในสงคม ยดถอระบบอปถมภไมยอมรบคนทมอายเทากนหรอตากวารกอสรเสร ไมชอบรวมกลมและขาดการรวมมอประสานงานสวนใหญขาดการวางแผน ไมตรงตอเวลา ไมรกษาสาธารณะสมบต ชอบพดมากกวาทา ยกยองวตถ ขาดจตสานกและอดมการณเพอชาตบานเมอง อปนสยดงกลาวเหลาน เปนอปสรรคตอการทางานและการพฒนาประเทศ

สาหรบการเขาสประชาคมอาเซยนในป 2558 ยอมสงผลกระทบใหตองมการปรบปรงแกไขกฎหมายเพอรองรบรวมทงอาจตองมการทาความตกลงระหวางประเทศเพมเตม การปรบปรงแกไขกฎหมายไทย เพอเตรยมพรอมรองรบปญหาทจะเกดขนเชน ปญหาคนเขาเมองโดยผดกฎหมาย อาชญากรรมขามชาต ยาเสพตด ขบวนการคามนษยขามชาต แรงงานตางดาว การฟอกเงน อาชญากรรมทางเศรษฐกจระหวางประเทศ อาชญากรรมทางคอมพวเตอร การกอการราย การคาอาวธโดยผดกฎหมาย การละเมดทรพยสนทางปญญา เปนตน ดงนน จงมความจาเปนทหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของกบการบงคบใชกฎหมายในแตละเรอง ตองมารวมกนพจารณาศกษาดวากฎหมายทใชบงคบอยในปจจบน มความบกพรองทตองปรบปรงแกไขอยางไรหรอไม เพราะลาพงเพยงการบงคบใชกฎหมายกบประชาชนไทยทมจานวนประมาณ 60 ลานคน ถายงประสบปญหาเนองจากความบกพรองความไมสมบรณของกฎหมายแลว หากประเทศไทยตองเขาสประชาคมอาเซยน ซงจะทาใหมการเคลอนยายไดอยางเสรแลวยอมตองประสบปญหาเพมมากขนอยางแนนอน

8. แนวโนมราคาพลงงานทสงขน ราคาพลงงานทสงขนอยางตอเนองสงผลกระทบตอเศรษฐกจโดยรวมเปนลกโซ ดงน 1) ผลตอ

อตราเงนเฟอ เมอราคานามนสงขน ทาใหตนทนสนคาทวไปสงขน สนคาจงขนราคา อตราเงนเฟอจงสงขน 2) ผลตออตราดอกเบย เมอราคานามนสงขน ราคาสนคาสงขน ปรมาณเงนแทจรง ( M/P) จงลดลงรวมกบผลจากการทเงนเฟอสงขน เพอเปนการลดผลกระทบจากอตราเงนเฟอ ธนาคารแหงประเทศไทยจะตองประกาศขนดอกเบย ทาใหอตราดอกเบยปรบตวสงขน 3) ผลตอ GDPเมอราคาสนคาสงขน แตประชาชนมรายได

42

เทาเดม ทาใหการบรโภคของประชาชน ( C) ลดลง สนคาขายไดนอยลง ทาใหเกดสนคาคางสตอกมากขน แตดอกเบยปรบตวสงขน บรษทเอกชนจงลงทน (I) ลดลง จงไมมความตองการแรงงานเพม ในทางกลบกนบางบรษทถงกบปลดพนกงานออกเพอลดตนทน รวมกบนกศกษาทสาเรจการศกษาใหม ทาใหอตราการวางงานเพมมากขน GDPจงลดลง 4) ผลตออตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ เมอตนทนสนคามราคาสงขน ทาใหความสามารถในการแขงขนของสนคาสงออกลดลง เนองจากทาให ขายสนคาไดนอยลง ในขณะเดยวกนการทยงตองนาเขาสนคาโดยเฉพาะนามนจากตางประเทศในราคาทสงขน ดลการคาและดลบญชเงนสะพด จะขาดดลมากขน สงผลใหคาเงนบาทออนตวลง หนตางประเทศจะสงขน 5) ผลตอการกระจายรายได อตราการวางงานทสงขนทาใหประชาชนจานวนมากมรายไดลดลง ธรกจขนาดเลกหรอขนาดกลาง ( SMEs) ผประกอบการโอทอป (OTOP) กตองรบผลจากเศรษฐกจทตกตา และอาจทาใหตองลมเลกกจการไป ทงหมดนกจะสงผลใหคนยากจนยงยากจนลง ในขณะทกลมนายทนใหญจะไดรบผลกระทบจากปญหาเศรษฐกจนอยมาก หรออาจไดรบประโยชนดวย จงเกดชองวางระหวางคนรวยกบคนจนจงยงขยายกวางขน 6) ผลกระทบตอคณภาพชวตของประชาชน เมอคนตองตกงาน ไมมรายไดทจะใชจายในการบรโภค แตราคาสนคากลบขนสงเนองจากผลของตนทนนามนทสงขน ทาใหเกดสภาวะทเรยกวา Stagflation ในขณะทสงคมไทยขาดการปลกฝงเรองจรยธรรม การรจกพอเพยง การประหยดอดออม จนอาจกออาชญากรรมขน เพอใหไดเงนมาใชจายในสงทตองการ คณภาพชวตของคนในสงคมโดยรวมจงลดลง 7) ผลกระทบตอยทธศาสตรการพฒนาประเทศ ในขณะทประเทศไทยยงยดเอา GDP เปนเปาหมายหลกในการพฒนาประเทศทาใหยงคงตองกระตนเศรษฐกจโดยใชภาคอตสาหกรรมอยางตอเนอง ทาใหตองใชนามนในปรมาณทสงขน ประกอบกบประเทศไทยยงไมมการพฒนาพลงงานทดแทนอยางเปนระบบ ทาใหไมสามารถหลกเลยงจากผลกระทบของการทราคานามนแพงได จงเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศใหเปนไปตามยทธศาสตรการพฒนาทตงไวได

9. ผลกระทบของการเปดเสรทางเศรษฐกจอาเซยนตอ SMEs แมวาการเปดเสรทางการคาในกลมอาเซยนจะทาให เศรษฐกจในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

มความมนคง มงคงและแขงขนกบภมภาคอนๆ ไดกตาม แตการเปดเสรดงกลาวก อาจกอใหเกดผลกระทบในเชงลบตอ SMEs ของไทยทยงขาดการเตรยมพรอม เชน 1) คแขงขนและสภาพการแขงขนในตลาดเพมสงขน เนองจากประเทศอาเซยนมโครงสรางการสงออกสนคาเหมอนกนทาใหเปนคแขงกบไทย ผประกอบการและอตสาหกรรมบางสาขาจงไดรบผลกระทบอยางไมอาจหลกเลยงได ทาใหตองปรบตวรบการแขงขนทเขมขนขน โดยเรงปรบปรงศกยภาพและมาตรฐานการผลต ทาใหเกดตนทนในการปรบตวสงขน ( Adjustment Cost) 2) สนคาทไมไดมาตรฐาน คณภาพตาเขามาวางจาหนายในประเทศไทยมากขนหากไมมมาตรการปองกน ซงผบรโภคอาจไดรบอนตรายจากสนคาทไมไดมาตรฐาน 3) สาขาบรการทมความออนไหว เนองจากเกยวของกบเสถยรภาพและความมนคงภายในประเทศ จงตองระมดระวงเปนพเศษ เชน ภาคการเงน ซงไทยยงไมเคยเปดเสรมากอน 4) อาจมการเคลอนยายแรงงาน มฝมอของไทยไปประเทศทใหคาตอบแทนสงกวา 5) การเปดเสรดานการลงทนบางสาขาทเปนสาขาออนไหวอาจกระทบตอเศรษฐกจ (เชน กจการหนงสอพมพ การทานา ทาไร ทาสวน การเลยงสตว การทาปาไม และการทาประมง เปนตน) เนองจากนกลงทนตางชาต

43

จะไดสทธประโยชนดานภาษและการเขาถงทดนและทรพยากรอนๆ เพมขน ทาใหมโอกาสในการครอบครองตลาดหรอผกขาดในกจการไดมากขน และ 6) การแยงชงแหลงเงนทนระหวางอาเซยนดวยกนเอง

10. เปนพนทหลกในการลกลอบน าเขายาเสพตดจากประเทศเพอนบาน

ในการแกไขปญหายาเสพตดของจงหวดเชยงใหมยงเผชญกบความเสยงในดานการผลต การคา และนาเขายาเสพตดภายนอกประเทศอาท การลาเลยงสารตงตน เคมภณฑเพอผลตยาเสพตด โดยจงหวดเชยงใหมเปนพนทหลกในการลกลอบนาเขายาเสพตดจากประเทศเพอนบานคดเปน อตราประมาณรอยละ 40 ของพนท 3 จงหวดภาคเหนอตอนบน (เชยงใหม เชยงราย แมฮองสอน) ซงจงหวดเชยงใหมจะตองบรณาการความรวมมอระหวางหนวยงานตางๆ ในการแกไขปญหาดงกลาวอยางจรงจงตอไป