Φύλλο εργασίας 1

(Κατανόηση κειμένου)

Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις, 5.19. 4-6

Άσκηση: Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου «Η

αγάπη του Αλέξανδρου για τον Βουκεφάλα». Να χρησιμοποιήσετε, όσο αυτό είναι

δυνατόν, αυτούσιες λέξεις και φράσεις του κειμένου.

Το κείμενο χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Α΄ ενότητα:

Δώστε έναν τίτλο στην πρώτη ενότητα:..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

........................................................................

α) Ποιοι αναφέρονται σε αυτό το κείμενο; (Υποκείμενα)

............................................................................

.....................

............................................................................

.....................

...................................................................................................................................................................

............................................

Ας δούμε τώρα τι κάνουν τα υποκείμενα: (Ενέργειες)

Ἀλέξανδρος ἔκτισεν πόλειςβ) Πού ίδρυσε ο Αλέξανδρος τις δύο πόλεις που αναφέρονται στο κείμενο;

Και τι ψέγει;

............................................................................

............................................................................

............................................................................

...............................................................

............................................................................

.....................

............................................................................

............................................................................

..........................................

γ) Ποια ονόματα έδωσε στις πόλεις και πώς αιτιολογούνται τα ονόματά τους;

Και τι για τα πόδια του;

............................................................................

.....................

............................................................................

............................................................................

..........................................

............................................................................

.....................

............................................................................

............................................................................

..........................................

1

ὅς (= Βουκεφάλας) ἀπέθανεν αὐτοῦ

α) Πώς πέθανε ο Βουκεφάλας;

...................................................................................................................................................................

............................................

β) Ποιες ενέργειες δείχνουν τη σχέση του Βουκεφάλα προς τον Αλέξανδρο;1. πολλὰ δὲ πρόσθεν ξυγκαμών …. Ἀλεξάνδρῳ2.

3.

Β΄ ενότητα Δώστε έναν τίτλο στη δεύτερη ενότητα:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

.......................................................................................

(α) Πώς περιγράφουν ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του Βουκεφάλα;

Και στη συνέχεια;

Α

εκδοχή:................................................................

............................................................................

............................................................................

............................................................................

...........................................................................

Β

εκδοχή:................................................................

............................................................................

............................................................................

............................................................................

............................................................................

......

(β) Πώς συνδέονται οι περιγραφές του Βουκεφάλα με το όνομά του;

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

....................................................................................

Γ΄ ενότητα : Δώστε έναν τίτλο στην τρίτη ενότητα:

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

.......................................................................................

2

α) Πού συνέβη το επεισόδιο που αναφέρει ο Αρριανός;

...................................................................................................................................................................

...........................................

β) Ποιες πληροφορίες αντλούμε για το επεισόδιο;

Και τι για τα πόδια του;

Τι

συνέβη; ...............................................................

..................................

............................................................................

............................................................................

............................................................................

...............................................................

Πώς αντέδρασε ο

Αλέξανδρος; .......................................................

..........................................

............................................................................

............................................................................

............................................................................

...............................................................

γ) Ποια είναι η άποψή σας για την αντίδραση του Αλέξανδρου; ...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................

δ) Γιατί ο Αρριανός αφηγείται αυτό το επεισόδιο;...................................................................................................................................................................

............................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................

3

Φύλλο εργασίας 2(Ο τόπος και ο χρόνος)

1. Επισκεφτείτε τη διεύθυνση http://el.wikipedia.org → λέξη αναζήτησης Αλέξανδρος

ο Μέγας. Διαβάστε το κείμενο για την Εκστρατεία στην Ινδία. Απαντήστε στις ερωτήσεις:

Με ποιον συγκρούστηκε ο στρατός του Αλέξανδρου για να κατακτήσει την

Ινδική χερσόνησο;...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................

Πού και πότε έγινε η μάχη;

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................

2. Δείτε τον πίνακα του Σαρλ Λε Μπρουν (1673), στα δεξιά του κειμένου.

Τι απεικονίζει;...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

........................................................................................

Όταν βλέπετε τον πίνακα, μπορείτε να καταλάβετε ποιος είναι ο νικητής της

μάχης και από τι;

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

............

3. Επισκεφτείτε το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού

http://www.ime.gr/chronos/06/gr/politics/index101.html

Πατήστε πάνω στο χάρτη που εμφανίζεται δεξιά στην οθόνη. Αποτυπώνει τις

κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου. Επιλέγοντας το χάρτη μπορείτε να τον δείτε σε

μεγέθυνση. Με τα βελάκια μπορείτε να περιηγηθείτε σε όλα τα εδάφη που κατέκτησε

ο Αλέξανδρος.

Αναζητήστε στο Χάρτη τις δύο πόλεις που σύμφωνα με το κείμενο ίδρυσε ο

Αλέξανδρος.

4

Στο χάρτη που ακολουθεί δείξτε με τα Αυτόματα σχήματα του Word τις δύο

νέες πόλεις που ίδρυσε ο Αλέξανδρος, σύμφωνα με το κείμενο που

διδασκόμαστε.

Σημ. 1: Επιλέγουμε το χάρτη → πηγαίνουμε στα Αυτόματα Σχήματα στην κάτω μπάρα

εργαλείων του word. Σε περίπτωση που η μπάρα δεν είναι ορατή → από το μενού του word

πηγαίνουμε → Προβολή →Γραμμές εργαλείων→επιλέγουμε το υπομενού Σχεδίαση.

Σημ. 2: Επιλέγουμε από τα Bέλη τύπου μπλοκ →το Bέλος προς τα κάτω και στη συνέχεια

το τοποθετούμε πάνω από τις δύο νέες πόλεις.

Ο Αλέξανδρος εκτός από αυτές τις δύο πόλεις ίδρυσε και αρκετές άλλες. Γιατί

νομίζετε ότι το έκανε αυτό και μάλιστα σε περιοχές τόσο μακρινές από τη

Μακεδονία;...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................

5

Φύλλο εργασίας 3α(Αλέξανδρος – Βουκεφάλας)

1. Αναζητήστε στο διαδίκτυο στη διεύθυνση:

http :// commons . wikimedia . org / wiki / Category : Alexander _ the _ Great εικόνες σχετικές

με το θέμα «Αλέξανδρος και Βουκεφάλας» και δημιουργήστε τη δική σας φωτοθήκη

αποθηκεύοντας στο αρχείο «οι εικόνες μου» τις φωτογραφίες που βρήκατε.

Να παρουσιάσετε τις εικόνες που βρήκατε:

▫ Μπορείτε να ανοίξετε το λογισμικό PowerPoint (των Windows).

▫ Να επιλέξετε την εντολή "Δημιουργία νέας παρουσίασης".

▫ Να επιλέξετε το φόντο και τη διάταξη στοιχείων που σας αρέσει.

▫ Να προσθέσετε σε κάθε σελίδα εικόνα και λεζάντα.

▫ Να φτιάξετε τη σελίδα τίτλου με τα στοιχεία σας.

▫ Να σώσετε την παρουσίασή σας ως αρχείο παρουσίασης.

2. Αναζητήστε στο CD-ROM THESAURUS LINGUAE GRAECAE (Musaios)

κείμενα που αναφέρονται στον Βουκεφάλα. Σημείωση 1: Από τη γραμμή εργαλείων επιλέγουμε →search→Greek (TLG-E) Word

Index→πληκτρολογούμε Βουκεφάλας ως λέξη αναζήτησης. Επιλέγοντας Show Works

εμφανίζονται 22 καταγραφές. Επιλέξτε Plutarchus Biogr., Alexander 61.1-3→Show text. Επιλέξτε το απόσπασμα. Πατήστε Edit→copy. Στη συνέχεια με δεξί κλικ το

επικολλάτε σε ένα έγγραφο του Word.

Σημείωση 2: Με τον ίδιο τρόπο επιλέξτε Strabo, Geogr. 15. 1, 29.7-15.

Αφού επιλέξετε τα κείμενα: α) Πλούταρχος, Αλέξανδρος, 61.1-3 και β)

Στράβων, Γεωγραφικά, βιβλ. 15, κεφ. 1, 29.7-15, να απαντήσετε στις

παρακάτω ερωτήσεις. Να χρησιμοποιήσετε, όσο αυτό είναι δυνατόν,

αυτούσιες λέξεις και φράσεις των κειμένων.

Ερωτήσεις:Αρριανός, Αλεξάνδρου

Ανάβασις, 5.19. 4-6Πλούταρχος,Αλέξανδρος, 61. 1-3

Στράβων, Γεωγραφικά,Βιβλ. 15, κεφ. 1, 29.7-15

Πού όφειλετο όνομά του

ο Βουκεφάλας;

................................................

………………………………

.

………………………………

………………………………

.

……………………………….

………………………………...

…………………………………

……………………………….

....................................

...........

....................................

...........

....................................

...........

....................................

...........

Πώς πέθανεο Βουκεφάλας;

......................................

.........

........................................

.......

....................................

...........

6

......................................

.........

......................................

.........

.....................................

........................................

.......

........................................

.......

……………………………….

....................................

...........

....................................

...........

....................................

...........

Τι παρατηρείτε; Υπάρχουν διαφορές στις ιστορικές αφηγήσεις; Ποιες είναι;

Μπορείτε να ανταλλάξετε απόψεις με το διπλανό σας.

Για να απαντήσετε μπορείτε επίσης να αντλήσετε πληροφορίες και από το άρθρο της

Χρ. Παλιαδέλη «Ο Βουκεφάλας του Αλέξανδρου»:

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_1_08/02/2004_1281577

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

7

Φύλλο εργασίας 3β

(Άνθρωπος – ζώο)

1. Αναζητήστε στο διαδίκτυο και συγκεντρώστε μύθους και ιστορίες από την

αρχαιότητα που αναφέρονται στο στενό δεσμό μεταξύ ανθρώπων και ζώων.

Α. Επισκεφτείτε το Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού:

http://www.snhell.gr/kids/content.asp?id=233&cat_id=10 και διαβάστε το

απόσπασμα από το βιβλίο της Αλεξάνδρα Δέλτα-Παπαδοπούλου, Μύθοι και θρύλοι,

(Εκδόσεις Ι. Σιδέρη, 1977).

Β. Επισκεφτείτε το δικτυακό τόπο http://mythologia.8m.com/odisia9.html και διαβάστε κυρίως τη δεύτερη παράγραφο του κειμένου που ανοίγεται.

Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές της σχέσης «άνθρωπος-ζώο» στα δύο κείμενα

που διαβάσατε;

Ιστορία Α:

άνθρωπος:...........................................................

..................

ζώο:.....................................................................

....................

Ιστορία Β:

άνθρωπος:...........................................................

..................

ζώο:.....................................................................

....................

Με ποιο τρόπο το ζώο εκδηλώνει την αγάπη του;

Ιστορία

Α: ........................................................................

............................................................................

............................................................................

..................................................................

Ιστορία

Β: ........................................................................

.........................

............................................................................

............................................................................

..........................................

Ποια από τις ιστορίες που διαβάσατε σάς ήταν γνωστή και από πού;

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

Ποια συμπεριφορά ζώου σε συγκίνησε περισσότερο και γιατί; (Στην απάντησή σας να συμπεριλάβετε και την ιστορική αφήγηση του Αρριανού).

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………….

8

Φύλλο εργασίας 4α(Λεξιλογικά)

Επισκεφτείτε την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα:

http://www.greek-language.gr

Επιλέξτε Νέα Ελληνική→εργαλεία→ηλεκτρονικά λεξικά→Λεξικό της

Κοινής Νεοελληνικής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη,

Χρησιμοποιήστε την «σύνθετη αναζήτηση»

Πληκρολογήστε *πολιτ* στο πεδίο αναζήτησης

Στον τύπο λήμματος επιλέξτε «ουσιαστικό»

Και στην ετυμολογία γράψτε «αρχ.»

1. Εντοπίστε από το σύνολο των αποτελεσμάτων τις λέξεις που έχουν ετυμολογική

συγγένεια. Αφού τις συγκεντρώσετε όλες πατήσετε το καλάθι, η λέξη πηγαίνει στον

κατάλογο που σχηματίζετε εσείς. Για να δείτε τον κατάλογο, μπορείτε να επιλέξετε

την ένδειξη "Προβολή" που υπάρχει πάνω δεξιά στην οθόνη σας, δίπλα στο πεδίο

αναζήτησης όρων.

2. Δημιουργήστε έναν πίνακα με δύο στήλες: στη μία τοποθετήστε λέξεις με α΄

συνθετικό το πολιτ- και στη δεύτερη αυτές με β΄ συνθετικό το πολιτ-

Α΄ συνθετικό πολιτ- Β΄ συνθετικό πολιτ-

3. Παιχνίδι: Φτιάξτε ένα σταυρόλεξο με 6 ΝΕ ουσιαστικά από την οικογένεια της

λέξης πόλις.

Σημείωση 1: Επιλέξτε, όσο αυτό είναι δυνατόν, σαφείς ορισμούς ή/και κοινόχρηστα

παραδείγματα.

Σημείωση 2: Θα χρησιμοποιήσετε την εφαρμογή "EclipseCrossword"

(http://www.eclipsecrossword.com/), που έχει εγκατασταθεί στην επιφάνεια εργασίας του

υπολογιστή.

9

Φύλλο εργασίας 4β

(Λεξιλογικά)

Επισκεφτείτε την Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα:

http://www.greek-language.gr

Επιλέξτε Νέα Ελληνική→εργαλεία→ηλεκτρονικά λεξικά→Λεξικό της

Κοινής Νεοελληνικής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη,

Χρησιμοποιήστε την «αναζήτηση»

Πληκρολογήστε τη λέξη σημείο στο πεδίο αναζήτησης

1. Να καταγράψετε τα αποτελέσματα στον παρακάτω πίνακα με τρεις στήλες: στην

πρώτη στήλη αναγράφονται τα σημασιολογικά πεδία χρήσης της λέξης σημείο. Στην

τρίτη στήλη δίνονται οι αντίστοιχες διαθεματικές έννοιες της λέξης.

Στη δεύτερη να καταγράψετε χαρακτηριστικές φράσεις που δηλώνουν το περιεχόμενο

και τις χρήσεις της λέξης στα αντίστοιχα σημασιολογικά πεδία.

ΣημείοΝέα Ελληνικά

(χαρακτηριστικές φράσεις)Διαθεματικές έννοιες

Γεωγραφία Σημεία του ορίζοντα

Στρατηγικό σημείοχώρος

Αστρονομίαχώρος

Γεωμετρίαχώρος

Φυσική-Χημείαμεταβολή, εξέλιξη

ΜαθηματικάΟργάνωση, επικοινωνία

Γλωσσολογίαεπικοινωνία

ΘρησκευτικάΚοινωνία, άτομο

Μουσικήπολιτισμός

Καθημερινή επικοινωνία Επικοινωνία, κοινωνία

άτομο

Στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα:

http://www.greek-language.gr

10

Επιλέξτε Νέα Ελληνική→εργαλεία→ηλεκτρονικά λεξικά→Λεξικό της

Κοινής Νεοελληνικής του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη,

Χρησιμοποιήστε την «σύνθετη αναζήτηση»

Πληκρολογήστε σημειο* στο πεδίο αναζήτησης

Στον τύπο λήμματος επιλέξτε «ουσιαστικό»

Και στην ετυμολογία γράψτε «αρχ.»

2. Εντοπίστε από το σύνολο των αποτελεσμάτων τα λήμματα επιστημονικών όρων

που έχουν πρώτο συνθετικό το σημειο-. Αφού τα συγκεντρώσετε όλα πατήσετε το

καλάθι, η λέξη πηγαίνει στον κατάλογο που σχηματίζετε εσείς. Για να δείτε τον

κατάλογο μπορείτε να επιλέξετε την ένδειξη "Προβολή" που υπάρχει πάνω δεξιά

στην οθόνη σας, δίπλα στο πεδίο αναζήτησης όρων.

Να καταγράψετε τα αποτελέσματα στον παρακάτω πίνακα με δύο στήλες, όπου στην

πρώτη στήλη θα αναγράψετε τα λήμματα και στη δεύτερη στήλη τη σημασία τους

αντίστοιχα.

λήμμα σημασία

11