ရခငျပညနယအဓကရဏး ဦးသနးစန၏ အငတာဗးအေပၚသးသပခက အပငး (၁-၂) | ေအာငထး (ေရ႕ေန)၂၀၁၂ ခနစ ၾသဂတလ (၁၅) ရကေန႕တြင ဦးသနးစနက ဗြအေအမဦးသနးလြငထြနး၏ ေမးခြနးမား အား ေျဖၾကား သြားခသည။ စစအစးရ၏ သမတ ပင ျဖစေစဦး၊ လြတလပေသာသတငးဌာနမားက တနဘးထားေၾကာငးျပသျပး ေမးခြနးမားက တေလးတစားေျဖၾကား သြားခသညအေပၚ အသအမတျပရမည ျဖစသည။ ထ႕အျပင ဦးသနးစန ကယတင၏နတဖားမ ေန၍ "လသားအျမင မးရလာေအာင လ႕အခြငအေရးက ေရ႕တနးကေနတငျပး စဥးစားတတ လာေအာင အခနယျပး လပသြားရမယ” ဟ ထတေဖၚေျပာဆလာသညက ၾကဆရမညလညး ျဖစသည။အဘယေၾကာငဆေသာ ၁၉၆၂ ခနစမစ၍ စစအာဏာရငစနစ က နစေပါငး ငါးဆယေကာလႊမးမးခ သည ကာလ အတြငး humanity ဟ ေခၚသည လသားခငးစာနာမႈ အယအဆ၊ human rights ဟ ေခၚသည လ႕အခြငအေရး အေတြးအေခၚ စသညစကားလးမား အား တနဘးထားေၾကာငးျပသသည အေနျဖင အာဏာရငမားကယတင၏ နတဖားမ ရြတဆသမား မၾကားခရေသာေၾကာင ျဖစသည။ျဖစပြားခေသာ အဓကရဏးနင စပးလဥး၍ ဦးသနးစနက "တငးျပညရ႕ ထးျခားတ အေနအထားအရ ၾကညရမယ။တငးျပညရ႕အခပအျခာ အာဏာက ထပါးတာ လကမခနငဘး။ ဒါဟာ အမးသားေရး ျပသနာျဖစတယ။ အမးသား လျခေရး ရႈေဒါငကေန ၾကညရမယ။” စသညတ႕က တလးမ သးျပး ခခေခပနငချခငး မရပါ။ယခ ဦးသနးစန ကယတင၏ အတအလငးထတေဖၚ ခကအရ ရခင ျပညနယအတြငး ျဖစပြားခေသာ အဓကရဏးနင စပလဥး၍ လသားခငးစာနာမႈ အယအဆ နင လ႕အခြငအေရး အေတြးအေခၚ တ႕ အား ေရ႕ တနးကေနတငျပး စဥးစားရမည ဆသညအခကမာ အျငငးမပြား ေတာဟ ဆနငသည။ အငတာဗး အေသးစပက က ဤလငခတြင နားဆငပါ။http://www.youtube.com/watch?v=2L2-QRCs5s0ယခကသ႕ စစအစးရ၏ ထပသးၾကး ကယတငက ၀နခေျပာဆလာျပ ျဖစသျဖင စစအစးရ၏ လႊတေတာအတြငးမ ေန၍ စစအစးရေလသအတငး ေျပာဆေနၾကေသာ အခ႕ လႊတေတာကယစားလယ မား၊ အပခပေရးအာဏာ ပင ပဂၢလမား သည "လ႕အခြငအေရး ခညးဘ ေျပာေနလ မရဘး။ ကယနငငရ႕ထးျခား တအေျခအေနကလညး ၾကညရမယ” ဟေသာ မေရရာသည ဆငေျခမး မေပးသငေတာ။ လ အခြင အေရး ခးေဖါက မႈမားအား အားေပး သည သေဘာ ေဆာငသည ေျပာဆမႈ၊ ျပမမႈမား အား အျမနဆးရပတနးက ရပသငျပ ျဖစသည။စာေရးသသည ၂၀၁၂ ခနစ ဇလငလ (၂၄)ရကေန႕တြင ရဟငဂာျပသနာ၊ လ႕အခြငအေရး နင အမးသားဂဏသကၡာ ဟေသာ ေခါငးစဥျဖင ေဆာငးပါးတေစာငေရးသားတငျပချပး အဓကရဏးအား ျငမးခမးစြာေျဖရငးေဆာငရြကနငေရး အတြကအေထာကအကျပသညအေန ျဖင နဂးခပတငျပခက စစေပါငး ရစခကက တငသြငးခသည။ ပထမဆး အခကမာ လသားခငး စာနာေထာကထားမႈ၊ လ႕အခြငအေရး တ႕နင စပလဥး၍ ျဖစသည။ ယငးက ေအာကတြင ရႈေစလပါသည။ P1

(က) ယခအခန၌ ရဟငဂာမားသည လသားခငးစာနာေထာကထားသည (တနညးအားျဖင) လအျဖစအသက ရင ခြင ရနငသည အေျခခစားနပရကၡာမားပင မရရဟေသာ သတငးမား ထြကေပၚေနပါသည။ ဤသညမာ လး၀ မျဖစ သင ပါ။ လ႕အခြငအေရးရႈေဒါငမ ၾကညလင မျဖစသငသလ ေမတာတရားၾကးမားသညဟ ဂဏယၾကေလရေသာ ဗဒၶဘာ သာ၀ငမား အေနျဖင အျမနဆးကည ေစာငေရာကနင၇န စဥးစားေဆာငရြကသငပါသည။

ဤ တငျပခကက ေထာကကာ စာေရးသအား ရဟငဂာမား ဘကကလကျပး ေရးသညဟ ထစဥကေ၀ဘနသ တခ႕ ရခ သည။ ေျဖရငးခြင မၾကခပါ။ ရငးနးေသာမတေဆြတခ႕တေလ ကလညး စာေရးသအား ခငဗား ဒကစၥၾကးသြားျပး မေရးန႕ဗ၊ သတရတတယ ဟ သေဘာရးျဖင သတေပးၾကပါသည။ ေ၀ဘနသတခ႕က မညသ႕မ အာဃာတ မရ သလ၊ ေစတနာရးျဖင သတေပးေသာ မတေဆြမားက လညး ေကးဇးတငရပါမည။ သ႕ရာ တြင ကမာၻေလာကၾကးတြင တရားမတမႈဖးလႊမးေစလပါက အမနတရားက ထတေဖၚရမညဟ ယၾကညေသာေၾကာင ယခ ေနာကထပေဆာငးပါး တေစာင ထပေရးျခငးျဖစသည။

ရဟငဂာလညး လျဖစပါသည။ ကလားဟ အလြယတကေခၚေနၾကသမားလညး လျဖစပါသည။ တရတလညး လျဖစ ပါသည။ ဤပဂၢလမား အားလးက လ ဟ၍ အရအတငး ျမငေစလေသာ ေစတနာျဖင စာေရးသက အထကတြငေဖၚ ျပခသည ေဆာငးပါးက ေရးသားချခငး ျဖစသည။ ထမသာမက ထပဂၢလမားအေပၚ လ႕ဂဏသကၡာနင အည သေဘာထားေစျခင၊ ဆကဆနေစျခင၍လညး ျဖစသည။ လ႕အခြငအေရးက လကခလင ဤသညက ျငငးဆနရန မသငပါ။လ အခြငအေရးက အမးသားေရးနင ဆကစပ၍လညး တနဘးထားသငပါသည။ ယေန႕ကမာၻတခြင ဆကသြယ ေဆာငရြကေသာ Globalization ေခတက ေရာကေနပါျပ။ ဤသညက မညသမ အျငငး မပြားပါ။ စစအာဏာရင ေန၀ငး ၾကးစးခသည အခနကလ ကယ နငငက ကယ တခါးပတထားျပး ၀ါးလးေခါငးထ မာ လသာလ႕ရေသာ ေခတမဟတေတာပါ။ ကမာၻတခြင ဆကသြယေဆာငရြကေသာ ေခတၾကးတြင အားေကာငးခက မားရသလ အားနညးခကမားလညး ရပါသည။ လ႕အခြငအေရး အေတြးအေခၚ အယအဆ ကမာၻတ၀မးသ႕ အရန အဟနနင ပ႕န႕သြားသညကမ အားေကာငးခက အျဖစ တကမာၻလးက အျငငးမပြားဘ လကခၾကပါသည။

လ႕အခြငအေရးက လကခကငသးေသာ လမးသည ကမာၻတြင ဂဏတငပါသည။ လ႕အခြငအေရးက ေလးစားလက နာကငသးေသာ ရခငလမးအျဖစ ကမာၻကအသအမတျပေစျခငပါသည။ သမငးတြင ယဥေကးမႈ အား ေကာငး ေကာငး ကငသးခေသာ ရခငလမး၊ ေမတာတရား ၾကးမားေသာ ဗဒၶဘာသာ၀ငမားျဖစသည ရခငလမး အျဖစ ကမာၻက ရႈျမငေစျခငပါသည။ လ႕အခြငအေရးက ေလးစားလကနာေၾကာငး ျပျခငးသည လမးတမး၏ အမးသား ဂဏသကၡာကပါ ျမင တကသြားေစသည။ ဤသ႕ျဖင ရခင လမး၏ လမးဂဏသကၡာကသာမက ျမနမာနငငအတြငးရ တငးရငးသား အားလး၏ အမးသား ဂဏသကၡာကပါ ျမငတငေစျခငသည။ စာေရးသက အမးသားေရးက ဤသ႕ ရႈျမင ပါသည။

ရခငျပညနယ၏ လပေသာ ေရေျမေတာေတာငမား၊ ျမစေခာငးမား၊ ပငလယကမးေျခမား၊ သဘာ၀ ကြနးငယကြနးစ မားအား လသတကြငးမား အျဖစေျပာငးမသြားေစလပါ။ ျငမးခမး သညေဒသမား၊ လျခေရးအတြက ပပငရန မလ အပေသာ ေနရာမား၊ ဥပေဒစးမးေရး ရသည ၀နးကငမား အျဖစ ကမာၻက ရႈျမငေစလသည။ သ႕မသာ နငငျခား ခရး သညမား လာေရာက ၾကပါမည။ ရငးနးျမပနလသမား ၀ငလာၾကပါမည။ စကရအလပရမား အားေကာငးေကာငး ေပၚလာပါမည။ ကနေရာငး ကန၀ယမား ျဖစထြနးပါမည။ စာေရးသက ရခငအမးသားမား၏ အမးသား အကးစးပြား က ဤသ ေျမာမနးပါသည။

ရခငျပညနယအဓကရဏး ဦးသနးစန၏ အငတာဗးအေပၚသးသပခက အပငး (၂)အဓကရဏးနင စပလဥး၍ စစအစးရ၏ မ၀ါဒသည အဘယနညး။သမတ ဦးသနးစနသည ယခအခနတြင လသားခငး စာနာမႈ နင လ႕အခြငအေရး ဟေသာ စကားလးမားကသာ အၾကမမားစြာ ထပခါတလလ သး၍ ေျပာလာ ေနျပျဖစသည။ ဤသညမာ အဘယေၾကာငနညး။ မလ ကထက ဦးသနးစနေခါငးေဆာငသည စစအစးရ မာ ဤ သေဘာထား သ႕ မဟတ မ၀ါဒ ရသလား။ လး၀မရခဟ ေျပာရပါ မည။

P2

အဓကရဏးစျဖစသည အခနမစ၍ ၾသဂတလ (၁၅)ရကေန႕ အငတာဗး ေပၚထြကလာသညအခနအထ နစလ ေကာမ ကာလအတြငး အျပနအလနသတျဖတမႈၾကးမား ျဖစပြားေနခေသာလညး လသားခငးစာနာမႈ နင လ႕အခြင အေရး အေျခခတ႕မ ခညးကပသငေၾကာငး ဦးသနးစနက ရခငျပညသမားအား ယခ ကသ႕ေလးေလးနကနက တတ ကက ေျဖာငဖချခငး မရပါ။ ဤသ႕ဆလင အဘယေၾကာင ေျပာငးလ ေျပာဆလာပါ သနညး။ အဓကရဏးတြင စစ အစးရ၏ပါ၀ငပတသကမႈက လ႕အခြငအေရးအဖြ႕အစညးၾကးမားက ရကစြနငတကြ တတကကေထာကျပလာျပး ေနာကပငး နငငတကာ၏ ထထေ၇ာကေ၇ာက အေရးယမႈက အမနတကယ ခလာရနငဘြယ ရေၾကာငး ယခအခန တြင ရပစားမလာေသာေၾကာငသာ ေျပာငးလေျပာဆလာျခငးျဖစသည။

ျဖစပြားခေသာ အဓကရဏးသည လမးေရး ဘာသာေရး ပဋပကၡ မဟတဟ ဦးသနးစနက ျငငးသြားခသည နင ဆကစပကာ ဦးသနးလြငထြနးက ေအာကပါတငး ေမးျမနးခသည။“လမးေရး ဘာသာေရး ပဋပကၡ မဟတဘး ဆေပမယ တဘကန႕တဘက ေရရည မနးတးမႈေတြ ရတာေတာ ျငငးလ႕ မရတကစၥပါ။ ေဒသထမာ အတေနထငလာၾကတ အခါကေတာ မနးတညးမႈေတြ သညထကပျပး ပ႕ပြားမလာေအာင နစဘက အတယဥတြေနထင နငေအာင ဘယလ စမခကေတြ ေျဖရငးမႈေတြ ေရရည လပေဆာငသြားဘ႕ရပါသလ။”ဤေမးခြနးအား ေမးျဖစ ေျဖျဖစသည အေျခအေနမညသ ေရာကသြားေၾကာငးေတာ ေမးသ ေျဖသ နစဦးသာ သပါ မည။ ရဟငဂာမားအား ဒကၡသညစခနးအတြငး ေနေစျပး တတယနငငသ႕ ပးေပးမညဆပါက ကလသမဂၢ ဒကၡသည မားဆငရာ မဟာမငးၾကးရးအား အစးရက ကညသြားမညျဖစေၾကာငး ဦးသနးစနက ကမာၻသေၾကျငာထားချပး ျဖစ သည။ ယခဤသညက အေကာငအထည မေဖၚေတာဘးလား။ စစအစးရ သေဘာထားေျပာငးသြားျပလား။ ေျပာငး သြားလငလညး ေျပာငးသြားျပ ျဖစေၾကာငး ကမာၻသေၾကျငာရနလပါသည။

ရခငလထထမ နငငေရးအရေထာကခမႈရေစရန ဦးသနးစနက အထကပါကသ႕ လပေဆာငချခငး၊ လပေဆာငျပး ေနာက ေၾကျငာချခငး လညး ျဖစသည။ အစးရ၏ပါ၀ငပတသကမႈရေၾကာငး နငငတကာ လ႕အခြငအေရး အဖြ႕အစညး မားက အေစာပငးကထက ေထာကျပခကမားနင ဦးသနးစန၏ ဤေၾကျငာခကက ဆကစပၾကညလင စစအစးရ သည ရဟငဂာမား (ဦးသနး စန၏ စကားလးအရ ဘဂၤါလမားအား) လ႕အဖြ႕အစညးမ ျပတျပတသားသား ေမာငးနင ထတေရးမ၀ါဒ Exclusion Policy က အဓကရဏး၏ အစကထကပင ကငသးေဖၚ ေဆာငခေၾကာငးသးသပနငသည။ ယငးအတြက မေကာငးသည အကးသကေရာကမႈမားအေနျဖင လမးေရးအရ နမခတက ခကမႈမား၊ အျပနအလန သတျဖတမႈၾကးမား ေတာကေလာကျဖစေပၚခသည။ ယငးအတြက ဦးသနးစနဦးေဆာငသည စစအစးရတြင လး၀ပင တာ၀နရသည။ယခမ ဦးသနးစန၏ ရပသြငက အငတာဗးတြင ေတြ႕ျမငလကရေသာအခါ ၄ငး၏ စစအစးရအေနျဖင အပစၾကးနစခ ၏ အလယတြင ေနျပး ျငမသကျငမးခမးမႈရေအာငပင တငးျပညက ထမးသမးေနသည သေဘာ မငေသေသ ရငး လငးေဆြးေႏြးသြားခသည။

ယငးသ႕ျဖစျခငးမနကနလင အမနတရားေဖၚထတနငေရးအတြက နငငတကာက လာ ေရာကစစေဆးမည ဆသညက ဦးသနးစန အဘယေၾကာင လကမခနငပါသနညး။ ဦးသနးစန ရညညႊနးသည လ႕အခြငအေရးေကာမရင လြတလပမႈရသညဆသညမာ လး၀ပငလြမားေနသည။ လ အခြငအေရးေကာမရငဟသည မာ သမတရးအဖြ႕ ၏ အစပအပငး တခကသ႕ ျဖစေနသည။ သၾကးလပသကယတငျပစမႈကးလြနေၾကာငး စြပစြခရ သည အမႈတြင လ႕အခြငအေရး ေကာမရငမာ သၾကးတ အဆငေလာကသာ ရေၾကာငးတငျပခပါျပ။ လ႕အခြငအေရး ေကာမရငတြင မညသညအခြငအာဏာမ မရသလ သမတ ကယတငကး လြနသည ျပစမႈမနသမကလညး မညသည အခါမ ေဖၚထတမည မဟတပါ။ပ၍ဆးသညမာ ဦးသနးစန၏ ေၾကျငာခကထြကလာချပးေနာကတြင ရခငျပညနယ လ႕အဖြ႕အစညး အတြငး၌ လး၀ ပင နစျခမးကြသြား ခသည။ ရဟငဂာ ဆသ (သ႕မဟတ) ဘဂၤါလ မြတဆလငဆသမား က ရခငျပည နယမ အျပး အပင ေမာငးထတလကျခငးသည ျပသနာ၏ အေျဖျဖစသညဟ၍ ရခငလထအမားစၾကး၏ စတတြင စြထငသြား ေစသည။ ယငးသ႕ေမာငးထတျခငးမာ တရားေသာ လပေဆာငခက ျဖစသညဟ ထငျမငလာေစခသည။ ယငး အတြကတာ၀နရသမာ ဦးသနးစန ဦးေဆာငသည စစအစးရ တဖြ႕လးျဖစသည။ ယငးက ပထမ ရငးျပ သင သည။ ဗြအေအနင ေတြ႕ဆေမးျမနးခနး၌ ဦးသနးစနသည ဤသည နင စပလဥး၍ မညသ႕မရငးလငး ေျဖၾကားခ ျခငးမရပါ။

P3

သာဓကအားျဖင လတဦးက အျခားတဦးအား “ထမငးစားျပးျပ လား” ဟ ပထမ ေမးျပးမ ”ဘာဟငးန႕ စားခလ” ဟေမးေလရပါသည။ ပထမ ေမးခြနးက မေမးဘ ဒတယ ေမးခြနးက တနးျပး ေမးပါက ေမးျမနးခရသ သည ထမငး စားျပးျဖစေၾကာငး ေမးျမနး သက ၾကတငသထားနင သည သေဘာသကေရာကသည။ ပထမေမးခြနးကေကာျပး ဒတယ ေမးခြနးက ေမးျခငးအားျဖင ဦးသနးစန၏ အစးရတြင နစဘက အတ ယဥတြေနထငေရး မ၀ါဒ ရေနျပဟ ေမးသ ဦးသနးလြငထြနးက ၾကတငသေန ၍ ျဖစေကာငးျဖစပါမည။ ထးျခားသညမာ ေျဖၾကားသည ဦးသနးစန ကယတငကလညး မမတ႕နငငတြငးသ တရားမ၀ငခး၀ငေနသည ဘဂၤါလမားအား မရငးနငငသ ျပနပ႕မည ဟ၍ လညးေကာငး၊ လကခမည တတယ နငငမားသ သြားနငေရးအတြက ကလသမဂၢ ဒကၡသည မားဆငရာ မဟာ မငးၾကးရးအား ကညသြားမညျဖစေၾကာငး တခြနးမ မဟေတာျခငးျဖစသည။

အဆပါ ေမးခြနးအား သမတ ဦးသနးစနက “ေရရည ေျဖရငးသြားရမာပါ။ရခငတငးရငးသားပါတအၾကးအက ေတြန႕ ေတြ႕ပါတယ။ ကမာၻၾကးက ကဥးေျမာငးသြား ျပ။ ရြာၾကးတရြာလ ျဖစေန တယ။ ကြနေတာတ က သ႕လမး ကယ လမး သ႕ဘာသာ ကယဘာသာ ခြျခားလ မရ ဘး။ လသားဆတ အျမင န႕ျမငပါ။ လသား ဆတ အျမင န႕ ျမငရမယ။ ကမာၻမာ လ လ႕အခြငအေရး က ေရ႕တနး တငျပး ေျပာလာၾကတယ။ လသားဆတ အျမငန႕ျမငပါ။ လ႕အခြငအေရးက မထခကေအာင လပ ဘ လပါ တယ။” ဟ ေျဖသြားခသည။

စာေ၇းသတ ကေလးဘ၀က တခခက နစျခကသေဘာကမလင ေနာကေျပာင ေျပာၾကသည စကားလး တခရသည။ “ဒ ထက ေကာငးတာေတာင ဒေလာက မေကာငးဘးကြ” ဟ၍ ျဖစသည။ ရခငတငးရငးသား ပါတ ေခါငးေဆာငမား အား ဦးသနးစနထက ေကာငးေအာင မညသမ ရငးျပနငမည မဟတပါ။ ဦးသနးစနထက ေကာငးေအာင ရငးျပဦး ေတာ ဦးသနးစနေလာက မေကာငးမာ ေသခာပါသည။ မနပါသလား။ စဥးစားၾကညၾကရေအာငပါ။

(အပငး ၃ က ဆကလက ဖတရႈပါရန)ေအာငထး (ေရ႕ေန)ၾသဂတလ (၁၆) ရက ၂၀၁၂ ခနစ

ရခငျပညနယအဓကရဏး ဦးသနးစန၏ အငတာဗးအေပၚသးသပခက အပငး (၃) | ေအာငထး (ေရ႕ေန)

ယခအခန၌ လသားခငးစာနာေထာကထားမႈ နင လ႕အခြငအေရး ဟေသာ စကားလးမားက ထပခါ ထပခါ ကးကား သးစြလာျပျဖစေသာ သမတဦးသနးစန နင ဆကစပလက ေနာကထပ ျမနမာ ဆရးစကား တခက သတရမပါသည။ “ပါးစပက ဘရား ဘရား လကက ကးရး ကားယား” ဟ၍ျဖစသည။ ဤဆရးစကားက အေျပာနင အလပညဘ႕လ ေၾကာငး ေထာကျပထားျခငးပင။ ရခင အဓကရဏးက ဤဆရးစကားနင ခနထးပါမည။

ဦးသနးစန ဦးေဆာငသည စစအစးရသည ဘရား ဘရား ဟ၍ပင ေရ႕ကေန၍ေျပာသြားချခငးမရပါ။ လကက ကးရး ကားယား အရင လပချပး ေနာကပငးမ ပါးစပက ဘရား ဘရား တျခငးသာ ျဖစသည။ သာဓက တခကေျပာပါမည။ ယခၾသဂတ လ (၁၅) ရကေန႕အငတာဗးတြင ဦးသနးစနက ရခငတငးရငးသားပါတ ေခါငးေဆာငမားနငေတြ႕ျပး ေျပာဆေၾကာငး၊ ရခငလထက ၄ငးက စကားဆယခြနး ဆယငါးခြနးေျပာတာထက ခငဗားတ႕တခြနးေျပာတာထ ေရာကေၾကာငး ဆခ သည။ အတအကအားျဖင ဦးသနးစနက ရခငတငးရငးသားပါတေခါငးေဆာငမားအား “ခငဗား တ႕က၀ငျပး အျမင မနရလာေအာင ေျပာငးလလာေအာင ေျပာေပးပါ” ေတာငးခေနျပ ျဖစသည။

ဤသ႕ဆလင အဓကရဏးၾကးအတြငး၌ အျမငမားခသမာ မညသနညး။ ရခငလထ ျဖစသည ဟ ဦးသနးစနက ဆ ေနျခငးျဖစသည။ ျဖစပကခသမ ရခငလထအေပၚ အျပစပခ၇န လမးခငးေနျခငးျဖစသည။ ရခငလထ အျမငမား ေန သညဟ ဆပါလင ဦးသနးစနဦးေဆာငသည စစအစးရသည အေစာပငးကာလမားကထက ယခကသ ဘာေၾကာင ရငးျပဘ႕ မၾကးစားခသနညး။ မမ အစးရကယတင၏ တာ၀နရမႈက ၀နမခဘ နငငတကာ ဖအားမား သကေရာက လာနငသည အေျခအေနေရာကလာမ ရခငလထက အျမငမားျပး ျပစမႈၾကးမားက ကးလြနေနသေယာင အဘယ ေၾကာင ေျပာဆလာပါသနညး။ P4

ယခမသာ ရခငလထအေပၚ အျပစပခဘ ၾကးစားေနေသာလညး ဦးသနးစန ဦးေဆာငသည စစအစးရသည အဓက ရဏး စျဖစခါစတြင ျပသနာ ၏ တရားခအျဖစ လကညးထးခခရသမာ (ရဟငဂာ) မြတဆလငမားျဖစသည။ သာဓက တချပပါမည။ ၂၀၁၂ ခနစ ဇြနလ (၉) ရကေန႕ထတ ေၾကးမသတငးစာ၏ စာမကနာ (၂၀) က ၾကညပါ။ ရခငျပည နယ ဘးသးေတာင ေမာငးေတာ ျမ႕မား၌ ဆပသ အငအား ၁၀၀၀ ေကာက အၾကမးဘကမႈမားက မညသ႕ ကးလြန ေနေၾကာငး သတငးအျဖစ ေဖၚျပထားျပး အဆပါ စာမကနာ တခတညးမာပင ယငးသတငးနင ကပလက ေအာက၌ ျမနမာနငငလးဆငရာ အစၥလမ သာသနာေရး အဖြ႕ၾကး ေမတာရပခပနၾကားလႊာ နစေစာငက တြထညေပးထားသည။ ယငးပနၾကားလႊာမားတြင နငငတ၀မးေနထငၾကေသာ အစၥလမသာသနာ၀ငမားသည ျမနမာနငငလးဆငရာအစၥလမ သာသနာေရး အဖြ႕ၾကး က ထတျပနေသာ အထးေမတာရပခခကနင အည ေနထငၾကရနလေၾကာငး ပါရသည။ သ႕ ရာတြင သတငးစာ၏ အဆပါ စာမကနာ၌ ဗဒၶဘာသာ၀ငမား အတြက သဃာနာယက အဖြ႕ၾကးက ထတျပနေသာ ေမတာရပခခက မပါရပါ။ ဤသညမာ စစအစးရက ဦးေဆာင၍ သတငးပညာအရ လပၾကထားျခငးျဖစေၾကာငး ထင ရားသည။ ဆပအၾကမးဘကသမားသည မြတဆလငဘာသာ၀ငမားသာ ျဖစသည ဟ သတငးစာ ဖတသအားလး ထငေယာငမား ျဖစေစ၇န လပၾကထားျခငးျဖစသည။

ဦးသနးစန ဦးေဆာငသည စစအစးရ၏ တာ၀နရမႈေအာကတြင အဓကရဏးၾကးအတြငး အသကစြန႕လႊတ သြားခရ သ လထ အေရအတြကက မညသမ အတအကမေျပာနင။ ဘ၀နစနာပကစးဆးရးခရသ အနညးဆးေျခာကေသာငး ေကာအနက ဒကၡသညစခနးမ ေန၍ ျပနစရာ ေနအမပင မရေတာသ ဦးေရမာလညး မားလစြာသည။ အဓကရဏး ၾကး၏ ရကခတမႈေၾကာင ေရ႕ခရး ဘယလဆက၍ ဘာေတြ လပကငစားေသာကရမည မသေတာသ ဦးေရ မာ သနး တခ႕ ခ ရမညဟ မနးရသည။

အဆးဆးမာ ဦးသနးစနက ယခအခနအထ စစအစးရ၏ တကေသာ မ၀ါဒက မေၾကျငာေသးျခငးပင။ ရခငျပညနယ အတြငး၌ ရေနျပျဖစေသာ မြတဆလင ဘာသာ၀ငဦးေရ အနညးဆး ရစသနးေကာက တကယဘ ဆကလက ေမာငး ထတ သြားမာလား။ ေမာငးထတသြားမည ဆပါက လ႕အဖြ႕အစညး၏ ျငမးခမးမႈ၊ တညျငမမႈ၊ လျခမႈက ရရေစျပး နငငတကာ၏ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈျဖင မညသ ေဖၚေဆာငသြားမညျဖစေၾကာငး၊ ယငးေဆာငရြကမႈေအာငျမငေစရန ေဒသခ လထက မညသ႕ပးေပါငးေဆာငရြကသငေၾကာငး၊ ယငးအစအစဥေအာငျမငေစေရးအတြက အမနးျခငး ဘဂၤလားေဒ႕ရနငင၏ အကအည နင နငငတကာ၏ အကအညတ႕က မညသ႕ရာေဖြသြာမညျဖစေၾကာငး တျပညလး လထအား ဦးသနးစန၏ စစအစးရက အတအက ရငးျပ၇နလသည။သ မဟတ ယငးပထမ မ၀ါဒက တရား၀ငရပသမးျပး နစဦးနစဘက ျငမးခမးစြာ အတတကြ ဆကလက ေနထငေရး က ေဖၚေဆာငမညလား။ ဒတယ မ၀ါဒ သ ေျပာငးလကငသးမည ဆပါက ယခ ဦးသနးစန အငတာဗးတြင ေျပာခ သကသ႕ လြယလြယ ေျပာ၍ မရနငပါ။ ဘ၀နစနာပကစး ဆးရးခသ လထၾကးတရပလး ထမငးစားဘ႕၊ ေနစရာရ ဘ႕အတြက ဟက သည က ေတာငးခေပးရ၊ လျခေရးအရ စစတပ၏ ေသနတေျပာငးေအာကတြင ဒးေထာက ခလႈ ေနခြငရရနင လး၀ မလ ေလာကပါ။

(၁) အဓကရဏးၾကးနင စပလဥး၍ အမနအတငး ဘာေတြ ျဖစပကခသည ဆသညက လထၾကးေရာ နငငတကာပါ အတအက သခြငရေအာင ေဆာငရြကေပးဘ လသည။ ကလသမဂၢမ ဦးေဆာငသည စစမးစစေဆးေရး ေကာမရင တရပ အား လြတလပစြာ စစမးစစေဆးခြင ေပးဘ လသည။(၂) ျပစမႈကးလြနသမားသည လမးမားေပၚတြင ျငမးခမးစြာ ေလာကသြားလကရၾကသည။ ထသမားအား ျပစမႈ ကး လြနခရသမားကလညး ေန႕စဥေတြ႕ျမငေနရဆျဖစသည။ သ ျဖစ၍ ျပစမႈကးလြနခရသ လထ၏ စတအစဥတြင မညသည အခါတြငမ ျငမးခမးမႈရမည မဟတ။ တခနခနမာ ထပမကးလြနခရလမမည ဟေသာ စးရမထတလန႕မႈ မား ရေနမည ဧကနျဖစသည။ ဥပေဒစးမးေ၇းက တကယတနးတညေဆာကမည ဟ သကေသျပလလင ေကာသား ရငသား မခြျခားဘ ျပစမႈကး လြနခသ မနသမက ေဖၚထတအေရးယ၇နလသည။(၃) အမနတရားမား ေပၚထြကလာျပးေနာက ျပစမႈကးလြနသမားအား အေရးယစစေဆးစရငေနသည တခနတညး တြင နစဘကျပနလညသငျမတၾကေရးအတြက အေျခခလထမားအတြငး ေတြ႕ဆမႈမား၊ ညနငးမႈမား၊ တဘက၏ နစ နာခကက အျခားတဘကမ ၾကားသေစျခငးမား စစဥေပးဘ႕လသည။ ယငးသ႕ျဖင ကယျခငးစာနာစတမား၊ အျပန အလနကညလမႈမား၊ ေမတာတရားမား ပြားမားခြငရလာေအာင စစဥေပးရနလပါမည။ P5

(၄) ရခငျပညနယအတြငးရ တရားစရငေရးအပါအ၀င တငးျပညအပခပေရးယႏယားမားအား လြတလပ၊ ဘကမလက၊ ထကျမကအားေကာငး လာေအာင ေျပာငးလဖြ႕စညး၊ ေလကင တညေဆာကဘ လသည။ ဤသညက အဂၤလပဘာသာျဖင Institutional Reform ဟ ေခၚသည။အဓကရဏးၾကးနငစပလဥး၍ ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတ အား ျပညေထာငစ ေရြးေကာကပြ ေကာမရငက ေခၚယသတေပးသညမာ မနသလား။ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတ နင ျပညေထာငစေရြးေကာကပြေကာမရငေဆြးေႏြးပြ မတတမးတခ ေပၚ ထြကလာခသည။ ဤမတတမးသည ယခအခနတြငအေတာပငကယျပန႕စြာ ပ႕န႕လကရသည။ ဤမတတမး သည လညးေကာငး၊ မတတမးတြင ေဖၚျပေရးသားထားသည အေၾကာငးအရာမားသညလညးေကာငး၊ အစစအမန မဟတ မားယြငးေန သညဟ ဆလင ျပညေထာငစ ေရြးေကာကပြေကာမရင နင ရခငတငးရငးသားမားတးတကေရး ပါတ နစခလး အေနျဖင သတငးစာရငးလငးပြတရပေခၚယကာ အေသးစပရငးျပရနတာ၀နရပါသည။ အဘယေၾကာင ဆ ေသာ ၄ငးမတတမးတြင ေရးသားထားခကမားသည မတရားမႈမားက ဖးကြယထားသလား ဟ၍ အမားျပညသက မတယနငစရာ အေၾကာငးရေသာေၾကာင ျဖစသည။အဆပါမတတမးအရ ျပညေထာငစေရြးေကာကပြေကာမရငက ၂၀၁၂ ခနစ ၾသဂတလ (၆) ရကေန႕စြ ျဖင ေဒါကတာ ေအးေမာင ဥကဌ အျဖစတာ၀နယသည ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတအား အစညးအေ၀း ဖတၾကားခ သည။ ဥကဌ ေဒါကတာေအးေမာင မျဖစမေန တကေရာကရန ဟေသာ စကားလးက သး၍ ဖတၾကားခ ေၾကာငးနင ေၾကာငးေတြ႕ရသည။၁။ ေဒါကတာေအးေမာင (ဥကဌ)၂။ ဦးအးတင (ဒဥကဌ)၃။ ဦးဘရန (ဗဟအလပအမႈေဆာင)၄။ ဦးေဖသနး (ဗဟအလပအမႈေဆာင)၅။ ဦးထြနးေအာငေကာ (ဗဟအလပအမႈေဆာင)ျပညေထာငစ ေရြးေကာကပြ ေကာမရငဥကဌ ဦးတငေအးက နဂးခပမန႕ခြနးေျပာၾကားရာတြင ——————ဒတယ ဗလခပၾကး လမငး တငျပေသာ ရခငတငးရငးသားမားတးတကေရးပါတ၏ ရခငအေရးအခငးအေပၚ ပါ၀င ပတသကမႈက အကယ ေဆြးေႏြးျခငး မရဘ “ဆကမလပၾကရန လပရငေတာ အေရးယမည” ဟ ေျပာၾကားခ ေၾကာငး မတတမးတြင ေရးသား ထားခသည။ရခငအေရးအခငးအတြငး နစဘကအျပနအလနသတျဖတမႈၾကးမား ေပၚေပါကခေၾကာငး မညသမ အျငငးမပြားပါ။ ဦးသနးစနကယတငက ၀နခချပး ေသဆးသဦးေရမာ တရာထကေတာမပေၾကာငးနင မးရ႕ၾကသညအတြက အးမ အမမျဖစၾကသဦးေရမာ အဆမတနမားျပားေၾကာငး ဆသြားခသည။ဤသတငးမား လငလငၾကးထြကေပၚေနသည အခနတြင ျပညေထာငစ ေရြးေကာကပြေကာမရငက ရခငတငးရငး သားမား တးတကေရးပါတအား အစညးအေ၀း ေခၚယျပး “ဆကမလပၾကရန လပရငေတာ အေရးယမည” ဟ သတေပးခလကရျခငးမာ ရခငတငးရငးသားမား တး တကေရးပါတ၏ နငငေရး ဂဏသကၡာက မားစြာ ထခကပါ သည။ ရခငျပညနယအတြငး ျပစမႈၾကးမား ကးလြနရာ၌ အဓက ဦးေဆာငေသာ အဖြ႕အစညးမာ ရခငတငးရငးသား မား တးတကေရးပါတ ျဖစသည ဟ ေရြးေကာကပြ ေကာမရငက အတအက စြပစြလကသည သေဘာေဆာငသည။ အဆပါ မတတမးသည စစမနသညဆပါက ေပါေပါမထားသငပါ။ ရခငသမငးတခ၏ အစပအပငးျဖစသြားပါျပ။မစစ မနေသာ မတတမးျဖစသညဆလင ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတအေနျဖင အျမနဆးရငးလငးဘ႕ လပါ မည။ စစမနေသာ မတတမးျဖစေသာလညး ”ဆကမလပၾကရန လပရငေတာ အေရးယမည” ဟ ေရြးေကာကပြ ေကာမရငက သတေပးျခငးမာ ရခငျပညနယ အဓက႐ဏးအတြငးျဖစပြားခေသာ သတျဖတ၊ မးရ႕မႈၾကးမားနင လး၀ ပတသကျခငး မရေၾကာငး၊ နငငေရးပါတမားနင စပလဥး၍ အျခား မညသညကစၥရပအတြက ေကာမရငက ေခၚယ သတေပးျခငးသာ ျဖစေၾကာငး ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတအေနျဖင လထတရပလးအားေျခေျချမစျမစ ရငးျပဘ လပါမည။ထ႕အျပင ပ၍ အေရးၾကးသညမာ ရခငျပညနယအတြငး ျဖစပြားခေသာ ျပစမႈၾကးမားအား ရခငတငးရငးသားမား တးတကေရးပါတ က ဘ အဓက ဦးေဆာငကးလြနေနသေယာငေယာင သေဘာသကေရာကေစသည မတတမးက ေရးသားသ၊ အမားသေအာင ထတျပနသ ျပညေထာငစေရြးေကာကပြေကာမရငအား ပါတ က ဥပေဒေၾကာငးအရ အတအက ျပနလည တရားစြဆသြားသငပါသည။

(အပငး ၄ က ဆကလက ဖတရႈပါရန)ေအာငထး (ေရ႕ေန) P6

ရခငျပညနယအဓကရဏး ဦးသနးစန၏ အငတာဗးအေပၚသးသပခက အပငး (၄) | ေအာငထး (ေရ႕ေန)လ႕အခြငအေရးန႕ ဥပေဒစးမးေ၇း ဘယလဆကစပသလ။ စစမနတ ဥပေဒစးမးေ၇းတညေဆာကနငဘ႕ အမနတရားက ဘာေၾကာင ရာေဖြေဖၚထတသငသလ။စစအာဏာရငစနစက ယေန႕အထ ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒနငအည ကငသးလကရေသာ စစအစးရ၏ သမတ ဦးသနးစနကယတငက ၀နခေျပာၾကားျပးေနာကတြင လ႕အခြငအေရးသည လ႕အဖြ႕အစညး က အျမငဆးထားရ မည စတနဘး ဟသညမာ ျမနမာနငငအတြက ပ၍ ထငရားသသာလာသည။သ႔ရာတြင လ႕အခြင အေရးဟသညအား အမားနားေထာငေကာငးရ၊ နားေထာငလကရသမားက လ႕အခြငအေရး စကား ေျပာသအား ေလးစားအထငၾကးသြားေစရမေလာကျဖငသာ သးစြေနပါလင လကေတြ႕အရ မညသညအခါ တြငမ ခစားရရနငဘြယမရပါ။ လ႕အခြငအေရးအေတြးအေခၚက ကငစြျပး ဥပေဒ စးမးေရးက ေဖၚေဆာငမသာ လ႕အခြငအေရးက ခစားနငပါမည။ အဘယေၾကာငပါနညး။ဥပေဒစးမးေရးဆသညမာ တညဆဥပေဒမားကသာ ေလးစား လကနာျခငး ဟသည သေဘာထကမညသ႕မ မပနင၍ ျဖစသည။

လ႕အခြငအေရး အေတြးအေခၚက ကငစြျပး ဥပေဒစးမးေရး က ေဖၚေဆာငမည ဆလင တညဆဥပေဒမားသည လ႕ အခြငအေရးအေျခခက ပယရားထားပါက (သ႕မဟတ) လ႕အခြငအေရးအေျခခမားက ေဖၚေဆာငမေပးနငပါက အဆပါဥပေဒ တရပရပ က ေသာလညး ေကာငး၊ ဥပေဒစနစ တစလးက ေသာလညးေကာငး ျပငရပါမည။ ဥပေဒတရပ သ႕မဟတ ဥပေဒစနစ တစလးသည လ႕အခြငအေရးက ပပး၊ တညေဆာကေစရပါမည။ ယတေလာ၊ ဖကသမး ျခငး မျဖစေစရပါ။ သ႕မသာ စစမနေသာ ဥပေဒစးမးေရးျဖစပါသည။ စစမနေသာ ဥပေဒစးမးေရးသည လ႕အခြငအေရးက လလားေသာ လ႕အဖြ႕ အစညးတငး ဦးတညေလာကလမးရ မည လမးေၾကာငးပင။ ရခငျပညနယ အတြငး ျဖစပြားခ သည အဓကရဏးၾကးနင စပလဥး၍ ဤလမးေၾကာငးကပင ေလာကလမးရပါမည။ယငး သ႕ မဟတလင လ႕အခြင အေ၇း စကားလးက နတမအျမပထြကသညအထ အၾကမေပါငးမားစြာ ေရရြတပါေစဦး၊ လ႕အခြငအေရးသည ေရေပၚ တြငအရပေရးသည အဆင ထကပမညမဟတပါ။ဥပေဒစးမးမႈ ၏ ေရ႕တြင “စစမနေသာ” ဟသညက အဘယေၾကာင ထညရသနညး။ ဥပေဒစးမးမႈ စကားလးက စစအာဏာရငမား၊ အပခပသအာဏာပငမားက ဆယစနစေပါငးမားစြာ တတြတတြတရြတဆ ခသည။ လကေတြ႕ တြင ဥပေဒမား နင ဥပေဒစနစတစလးအား ၄ငးတ႕အာဏာ တညျမေရးအတြကသာ အသးခခသည။ “စစမနေသာ” ဥပေဒစးမးေရး အေျခခက လထ အေနျဖင စနစတကေလလာ စဥးစားခြငမရေအာင ပတပငထားခခရသည။

၄ငးတ႕အလအရ ဥပေဒစးမးေရး ဟသညမာ လထ၏ လြတလပခြငအား ဖနပ ျပဌာနး ထားေသာ ဥပေဒမားကသာ အဓကအားျဖင ေလးစားလကနာေရးက ဦးတညကငသးခ ကငသးဆျဖစသည။ “စစမနေသာ” ဥပေဒစးမးေရး၏ စဥးစားမႈအေျခခ တရပက လတငး နားလညလြယေအာင သာဓက တခနင မတဆကေပးပါမည။စာရႈသမားအားလး ဥပေဒစးမးေရး၏ သေကၤတ ရပတ က ပမားတြင ျမငဘးၾကပါမည။ မကလးက အ၀တမစညး ထားေသာ အမးသမးတဦး ၏ ရပတျဖစသည။ သမ၏ ဘယလကတြင ခနခြငက ကငထားျပး ညာလကတြင ဓါးရည ၾကး တလကက စြထားသည။ မကလးက အ၀တမစညးထားသညသေဘာမာ မႈခငးတရပရပက ဆးျဖတ စရငရာတြင လမး၊ ဘာသာ၊ အသားအေရာင၊ လင၊ လမႈေရးအဆငအတနး စသညတ႕ က လး၀မစဥးစားေတာဘ ကး လြနသ မနသမ က စရငသြားမည ဟ၍ ျဖစသည။ ခနခြငက ကငထားျခငးမာ တရားမတမႈက ေရ႕ရသည၊ ခြျခားမႈ ဘက လကမႈ မရဘ မတစြာ ေဖၚထတ စစေဆး သြားမည ဟ၍ ျဖစသည။ ဓါးရညၾကး၏ သေဘာမာ အျပစကးလြန သ က အျပစေပးရန ျဖစသည။ ျပစမႈကးလြနသက ထကသငသည ျပစဒဏေပးျခငးမာ ဥပေဒစးမးေရး၏ အေျခခ အကဆး ေသာ မျဖစသည။စစအာဏာရငစနစ က နစေပါငးငါးဆယေကာ အပခပခသည သကတမးအတြငး စစမနသည ဥပေဒစးမးေရး အေျခခမား ပ႕ပြားကငသးခြငမရ၊ လမးေရး ဘာသာေရး ပဋပကၡမား ဖနတညးခသည။ေပၚေပါကနငသည လမး ေရး ဘာသာေရး ပဋပကၡမား ကလညး မေပါကကြေစရန ၾကတငတားဆးမႈမား မလပခ။ ေပါကကြလာသည အခါတြင လညး နငငေရး အျမတထတချပနသည။ အကးဆက အေနျဖင တရပနင ျမနမာ၊ ရမးနင ၀၊ ပအ၀႕နငရမး၊ မြနနင ကရင လမးေရး ပဋပကၡမးစေပၚခသည။ လကနကကငတကပြမား ျဖစပြားခသညလညး ရသည။ ကရင နင ကရင ျခငး သတၾကသည အဆငပငေရာကခသည။ ယခရခငျပညနယမာလညး နဖးေတြ႕ ဒးေတြ႕ ၾကေနရျပန ပါ သည။ လထမား၏ နစနာဆးရးမႈ ခစားရမႈမားက ၾကညလကလင ေၾကကြဘြယ ဆသညထက ဟမာဘကကမး သ႕ ေကာ လြနေနပါသည။ P7

စစမနသည ဥပေဒစးမးေရးမရဘ လျခေရးယေပးဘ႕ ေသနတ ေအာကမာ ဒးေထာကျပး ေတာငးခေနရသမ ကာလ ပတလး အဆပါ အျဖစဆးမး ထပမၾကေတြ႕ေနရပါဦးမည။ ဤ ျဖစရပဆးၾကးမားက ျပနေျပာငးသးသပျပး ေနာငက ထပမျဖစေအာင ေရာငရား နငေစရန၊ တငးရငးသား ေပါငးစ လထၾကး တရပလး ျငမးခမး၊ တးတက၊ သာယာေသာ ဘ၀က ရရေစရနမာ လ႕အခြငအေရး အေျခခေပၚတြင စစမနေသာဥပေဒစးမးေရးက တညေဆာကျခငးမတပါး အျခား မရပါ။ ယငးသ႕ျဖစေစရနမာ လထမားကယတင စစမနေသာ ဥပေဒစးမးေရး အေျခခက ေန႕စဥလကနာကငသးဘ႕ လပါသည။ ဤသညက သေဘာတပါက စာရႈသ ေခတမ စာဖတရပျပး အ၀တမ တခရာ၊ မကလးက စညးပတ၊ တေနရာတြင ျငမသကစြာထင၊ အသကမနမနရႈကာ၊ စတအာရတြင ရေနသည အစြမနသမ ဖယထားလကပါ။ မည ကသ႕ေသာ အစြမးက ဆလပါသနညး။ငါ႕လမးက လပသမ အားလးမနသည။ ငါမနစျမ႕သည လေတြ လပသမ အားလးမားသည။ (မညမပင ဆး၀ါးရက စကသည လပရပ ျဖစပါေစ) ငါဘာသာတရား လပတာ အားလးမနသည။ မညသည အေၾကာငးနငဘ ျဖစျဖစ ငါဘာသာ ၀ငေတြက လာမထနင၊ ထလင မးပြငသြားေအာင တန႕ျပနသြားမည။ (မညမ အထ လ႕ အခြင အေ၇း ခးေဖါကေနပါေစ) ငါပါတ ဦးေဆာငတာ မနသမ အားလး တရားသည။ ငါ႕ေခါငးေဆာင လပတာမနသမ အားလး မနသည —– အစရသည အစြနးေရာကအစြမားက ဆလ သည။ မမ၏ စတအစဥတြင ယငးအစြမား တညရေနသမ၊ အရာကစၥမားအေပၚ ယငးအစြမားျဖင တငးတာေနသမ၊ ယငးအစြမားအေပၚ အေျခခလက ေျပာဆ၊ ေရးသား၊ လပ ေဆာငေနသမကာလပတလး မညသညအခါတြငမ ဥပေဒ စးမးေရး မတညေဆာကနငပါ။ အကးဆကအေနျဖင ယငးသ႕ေသာ အစြမးရသ ပဂၢလမားတြင အားမလအားမရမႈမား၊ မစၦရယစတမား၊ အမနးမား၊ အာဃာတမား၊ ေဒါသ မား၊ အစရသျဖင Negative Sense အပကသေဘာေဆာငသည အာရမားသာ ဖးလႊမးေနပါမည။ယငးသ႕ျဖစပါက လ႕ အဖြ႕အစညးသည အျပသေဘာေဆာငနငမည မဟတ။ စစမနသည ျငမးခမးမႈ၊ လြတလပမႈ၊ တရားမတမႈက ရ နငမည မဟတပါ။ရခငျပညနယ အတြငးအဓကရဏးၾကးမားေနာကထပ မေပၚေပါကနငေရးအတြက စစမနသည ဥပေဒစးမးေရး တည ေဆာကမညဆလင အမနတရားက ေဖၚထတရပါမည။ ဤသညက ဇလငလ (၂၄) ရကေန႕ စြျဖင စာေရးသ၏ ေဆာငးပါးတြင တငျပချပး ျဖစသည။ အမနတရားဟသညမာ ကယျပန႕ နကရငးလပါသည။ မညသညမားနင စပလဥးသည အမနတရားပါနညး။အဓကရဏးၾကးအတြငး ျဖစပြားခသညမာ ရးရး အျမငမတရမ နင အျပနအလန ကေလာၾက၊ ဆၾက၊ ခနင ပစေပါကၾက၊ ထးၾက ၾကတၾက၊ ရန႕ရငးဆနခတ ျဖစရမ မဟတပါ။ လမးေရး ဘာသာေရး နင ဆကႏြယသည လအပစၾကး နစစက ျပစမႈၾကးမား အျပနအလန ကးလြနခၾကျခငးျဖစပါ သည။ သ႕ျဖစ၍ ရာေဖြရမည အမနတရားမာ လတတေလာအေၾကာငးမားနင စပလဥး၍ ဤအဓကရဏးၾကးအတြငး ျပစမႈမားက မညသေတြ က မညသညအေၾကာငး နင အစမအဆး မညသ႕မညပကးလြနခၾကသျဖင မညမေလာကအထ ရခငျပညနယ လ႕အဖြ႕ အစညး တရပလး ရပပငးစတပငးအရ ထခက ပကစးနစနာဆးရးသြားရသည နင စပလဥး၍ ျဖစသည။လတတေလာအေၾကာငးေတြ ေပၚေပါကေစသည လ႕အဖြ႕အစညး၏ ေနာကခအေျခအေနမာ မညသ႕ ျဖစခသည စသညတ႕က ေဖၚထတသြားရနျဖစသည။လတတေလာအေၾကာငးနင စပလဥး၍ သာဓက တခက ျပပါမည။ ၁၉၉၄ ခနစ၌ ရ၀မဒါ နငငတြင ဟတမားက တစ လနညးစမားအား လမးတးသတျဖတမႈ ကးလြနၾကသည အခနတြင ဟတ အစးရသည သတငးစာ၊ ဂာနယ၊ ေရဒယ စသညမားမ ေန၍ ဟတလထက တစ မားအေပၚ လမးေရးအရ မနးတညးမႈမား တကၾကြလာေစရန စနစ တကလႈႈ႕ေဆာခသည။ ယငးနင စပလဥး၍ ဦးသနးစန ကယတင ေအာကပါအတငး ေျပာဆသြားခသညက ေလလာပါ။“ျပညတြငးမဒယာေတြဟာ ျပသနာအစတးက လမးေရးစတဓါတန႕ အေတာကေလးေရးၾကတယ။ ေနာကပငးမာ ျပညတြငးမဒယာေတြ သလာတယ။ အျမငေျပာငးလာတယ။ လသားခငးအျမငန႕ျမငရမယ။ လ႕အခြငအေရးက ထခကလ႕မရဘး ဆတ အျမငေတြ ရလာတယ။”ဦးသနးစန၏ စကားလးအရ ျပညတြငးမဒယာ ဆရာ၌ ပဂၢလက မဒယာမားနင နငငပင မဒယာမားက ခြျခားေလလာ ရန လပါသည။ ျမနမာအလငးနင ေၾကးမတ႕သည နငငပင မဒယာမား ျဖစသည။ ေၾကးမသတငးစာပါ ေရးသားခက က စာေရးသ ေထာကျပချပးပါျပ။ အဓကရဏးၾကး မျဖစမ၊ ျဖစစ နင ျဖစေနစဥ တ၀က၌ နငငပင သတငးစာနင ေရဒ ယမားက လ႕ေဆာသည သေဘာေဆာငေသာ ေရးသားတငျပ ထတလႊငခက မနသမ အားလးအတြက စစအစးရ တြင တာ၀နရပါသည။ ဦးသနးစနက မဒယာဟေသာ စကားလးက လးေထြးသးျပး အစးရပင မဒယာနင စပလဥး၍ ပါ ၄ငးနင မဆငသလလ တငျပသြားသညက လကမခနငပါ။ အဓကရဏးၾကးအတြငး ဘကတဘကဘကမ လထ ပမ ေသြးၾကြလာေစရန ေျပာဆၾကေသာ အာဏာပငမား၊ ၄ငးတ႕ နင နးစပသမား တြငလညး တာ၀နရ ပါသည။အမနတရားေဖၚထတေရးလပငနးမာ လမး၊ ဘာသာ၊ လမႈေရးဇစျမစ စသညတ႕မခြျခားဘ လထတရပလးပါ၀ငမသာ ေအာငျမငနငေျခ ရပါသည။ P8

သ႕ရာတြင လထကယတငသည တဖကစြနးေရာကအစြအခ မားနင အရာကစၥမားအေပၚ ခညးကပ၊ ေလလာ၊ သးသပမည ဆလငမ အမနတရားသည မညသညအခါတြငမ ေပၚထြက လာမည မဟတပါ။ အစြကငးကငး အရကအရ အတငး သျမငနင၊ သးသပနငမသာ အမနတရားေပၚထြကလာပါမည။ ေပၚထြကလာသည အမနတရားမားအေပၚ အေျခခလက ထကသညအားေလာစြာ အေရးယေဆာငရြကမႈမား ရလာနငသည။ သ႕မသာ စစမနသည ဥပေဒစးမးေရး အေျခခက တစတရာ တညေဆာကရာေရာကပါမည။အကးဆကအေနျဖင ေ၇ရညတြင သာယာလပျပး တညျငမ၊ ျငမးခမး၊ တးတကသည ရခငျပညနယၾကးေပၚေပါကလာေစရန ရညသန ေျမာမနးပါသည။ေအာငထး (ေရ႕ေန)ၾသဂတလ (၁၇) ရက ၂၀၁၂

ရဟငဂာအေရး ၊ျမေအးႏငရခငျပညနယ (စစေတြမြတဆလငတစဥး)

၈၈ မးဆကမ ကျမေအးက သေစခငတာကေတာ လပဂၢလနငဆငေသာ ေမာငျဖ ၊ ေမာငမညး ဟ၍ ပတခတေျပာဆတာေတြဟာ ျပနာ မရေပမယ အခေတာ သတစပါး လမးေရး က မယမယရရ မညသည သမငးေၾကာငးမ မသ ဘန ေစာကား ပတခတ ေဝဖနတာေတြဟာ အလြနႀကးမား တ လမးေရး နစနာ ဆးရႈးမႈ ကျဖစေစပါတယ။ ရဟငဂာ လမးဟာ ဒေန႔ ကမာၻေပၚမာ သနး ၄၀ ခန႔ရေၾကာငး ကမာၻ႕ ကလသမၼဂရးမာ မတတမးတင ထားပါတယ။အားလးဟာ ျမနမာ နငငထမာေတာ မဟတေပမယ လကရ ရခငျပညနယမာ( ၁၂) သနးခန႔ရေနျပး၊ ကနတသေတြဟာ နငငတကာ နယပယေတြ မာ ေလလြငေနၾက တယ။ သ႔ေသာ ၎တ႔ရ႕မလေပါကဖြားရာ ေဒသကေတာ ရခငျပညနယ ပါဘ။ ရဟငဂာ ေတြရ႕ သမငးေၾကာငးဟာ ရညလားၿပး ၾကမးတမး ေစခတယ။အထးသျဖင ဒတယကမာၻ စစကာလ အတြငးနင ဥးေနဝငး အာဏာသမး ၿပးေနာကပငး ကာလမားမာ အလြနဆးရြားစြာခစားခၾကပါတယ။ တပမေတာ အစးရ လကထကတြင ၁၉၉၂ – ခနစမ စၿပး (တစရြာ နင တစရြာ) ခရးသြားလာခြင ပတပငခထားရတယ။ အာဏာရင ဗလခပ ခငညႊန႔ေၾကာငပညာသားပါပါ၊ တစနစပတလး နပစကနငေအာင န.စ.က ေခၚ နယစပေဒသ လၿခေရးတပကတရားဝင အျမတမး ထားခတယ။ ရဟငဂာ ဟာ အာဏာမ ၊ ပါဝါမ တအျပင စားစရာ ေတာငမရခတေနတ သေတြပါ။ အားနညး သေတြပါ။ ဖနပခေတြပါ။ နဖားႀကးတပခရ သေတြပါ။ ရခငတစျပညလးမာ ျဖန႔ကကၿပး ရေနေသာလညး ျပညနယ တစခလးရ႕ အပခပေရးနင အာဏာပင အဖြ႕အစညး ဝနထမးမားထတြင ပါဝငလပကငခြငမရၾကပါဘး။ရခင လမးေတြကသာလင ၉၀ % ေကာယထားၿပး ဗမာ ၁၀ % န႔ အပခပေနတာပါ။ မြတစလငမရ႕ အမမာ တတတစေခာငး ေထာငထားတာေတြ႕ရင ရခငေတြက ဒကလားအမမာ လသတလကနကရတယဆၿပး သြားတငၾကတယ။ မတဆတန႔ ဆရငေတာ အလကငဒါ အၾကမးဖကဆျပးစြပစြၾကတယ။ သားသမးေတြက ခးထြကၿပး နငငျခားမာ အလပသြား လပ ၿပးမဘေတြက ေထာကပရငလညး ေငြေရာကလာၿပး ၁နာရ အတြငးေရာကလာၿပးစစေဆးတယ။ အမးမးစြပစြေျပာဆျပး ေငြတစဝက ခြေပးရတယ။ မဟတရင အၾကမးဖက အဖြ႕အစညးေတြကေထာကပ တယဆျပး ေျပာဆတာေတြဟာ မၾကားခငမ အဆးပ။ခငဗားကေတာ သတစပါး လမးေရး ကစၥမာ လာၿပး အာဏာရင ဆနဆန (ရဟငဂာ လးဝမရဘး ဆတာေျပာၿပဗာ) ခငဗားက ဘာမ႔လ႔လ။ ဗလေနဝငးလား၊ ဒါမမဟတ ဗလခပမးႀကး သနးေရႊရ႕တပညလား၊ အေျမာအျမင နညးပါးတ ႏငငေရး သမား ဆတာ အဒစကား တစခြနးကသကေသထေနပါၿပ။ ခငဗားသထားဖ႔က ျမနမာႏငငမာ ၁၉၆၂ ခႏစမ ၂၀၁၀ ခႏစထ ၄၈ ႏစတငတင ဒမကေရစ ႏငငမဟတဘးဆတာ သထားဖ႔ပ။ ဒမကေရစ န႔ သငယတနး ဖတစာအပ ကအရင ၾကညပါ။ ျမနမာႏငင လြပလပေရး ရၿပးတာန႔ ပါလမန ဒမကေရစစနစက စတငကငးပခၿပး ၁၄ ႏစတငတင ၾကာခတယ။ အဒမာေျပာၾကဆၾကတာေတြ ၊ ေရဒယ အသလႊငခတာေတြ ၊ ပါလမန တကခြငရၿပး ဝနႀကး ျဖစခတာေတြ ေလလာၾကညပါ၊ ဝနႀကးခပဥးႏရ႕ မန႔ခြနး၊ ဥးဘေဆြ ရ႕ မန႔ခြနး ေတြအျပင ဥးေအာငႀကး ၊ ဥးတငဥးရ႕ မန႔ခြနးေတြ ဆကၾကညပါ။ ရဟငဂာ အလဟာ ျမနမာျပည မာ လႊငထခြင ရခတာေတြ ေတြ႕ရမာပါ။ ေနာကၿပး ႏစေပါငး ေထာငခတ သမငး ေၾကာငးက ပါေလလာပါအး။ ၿပးခတ ၂၀၁၀ မာ ဒမကေရစ ျပနစေတာ အမးသားလႊတေတာ ၊ ျပညသ႔ လႊတေတာ ေတြမာ ရဟငဂာေတြ ရေနတာကပါ ခငဗားမသဘးဆရင ခငဗား ေဘးနားက တစေယာက ေယာကက ဆရာတငၿပး ေမးၾကညလကပါ။ ရဟငဂာ အလဟာ ျမနမာျပည မာ လႊငထခြင ရခတာေတြ ေတြ႕ရမာပါ။ ေနာကၿပး ႏစေပါငး ေထာငခတ သမငး ေၾကာငးက ပါေလလာပါအး။ ၿပးခတ ၂၀၁၀ မာ ဒမကေရစ ျပနစေတာ အမးသားလႊတေတာ ၊ ျပညသ႔ လႊတေတာ ေတြမာ ရဟငဂာေတြ ရေနတာကပါ ခငဗားမသဘးဆရင ခငဗား ေဘးနားက တစေယာက ေယာကက ဆရာတငၿပး ေမးၾကညလကပါ။ P9

အခေတာ ခငဗား လတြငကယ လပၿပး ၊ သမငးမသဘ ပါတရ႕ထငခရာထးအတြက ေျပာခငသလ ေျပာခလ႔ ေထာငခတ ရဟငဂာေတြရ႕ အသကေတြ၊ အးအမ စညးစမေတြ ဆးရႈးနစနာ ခရၿပး တစကမာၻလးက ေရာကလာၿပး ကညေနၾကရၿပ။ သတငး ေတြကလညး သတ႔ပါးစပထမာ ေျပာခငသလေျပာေနၾကတယ။ အဒကစၥေရာ ခငဗား ဘယလ ရငးမလ။ စဥးစားပါအနး . . . ဒမကေရစ စနစ စတငကငသးၿပး ( ၂ )ႏစအတြငးမာသမၼတ ႀကးရ႕ ႏႈတမ ေသာလညးေကာငး ၊ ျပညသ႔အခစေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ႏႈတမေသာ လညး ေကာငး လးဝမေျပာေသးတ ဒစကားက ခငဗားက အာဏာရင ဆနဆန ေျပာဆခတယ။ ျမနမာ မြတစလငမ ၁၀ ဥးဟာ ကပတ႔ ျပညနယရ႕ ဧညသညေတြပါလ႔ ေျပာတာကစၿပး ရနျဖစ စကားမား ခရာကေန ရခငေတြက မြတစလငမေတြက ရသမ အာဏာပါဝါ ၊ မဒယာေတြက စစညးၿပး ရသမ အငအားအကနထတၿပး တကခကခၾကတယ။ မြတစလငမေတြဟာ နဂကတညးက အာဏာ ပါဝါ မတအျပင စားစရာ ေတာငမရဘ စစညးမႈ မရတအခန ၊ နဖားႀကးတပခရတ အခန ၊ (တစရြာ နင တစရြာ) ခရးသြားလာခြင မရတ အခန မာ အလစတကခရတယ။ မဒယာေတြက ဘကလကၿပး သတငးေတြေျပာငးျပန အသလႊင ခၾကတယ။ မးက သတ႔ ရႈ႕ၿပး ၊ မြတစလငမေတြက ရႈ႕တယ ေျပာလက ၊ မြတစလငမေတြက ကယ အမ က ၊ ကယဗလက ရႈ႕တယလ႔ အသလႊငလက ၊ အငအား နညးပါးသေတြက အငအားႀကးသေတြ ကအႏငကငခ ၾကတယ။ ၿပးရင ၿမ႕ေပၚကေန ေတာက ေျပာငးေရႊ႕ခငးတယ။ ႏငငေတာကလညး ပထမ ရခင ဗဒၶဘာသာ ေတြမ႔ နားေယာငၿပး ခကခငးတပမႀကး တစခလး ၊ ေရတပ ၾကညးတပ အျပညန႔ ေမာငးေတာက ပ႔ေပးၾကတယ။ အဒမာ ရခင လမးေတြ လၿခသြားေတာ ၄ငးတ႔ အငအား မားတ စစေတြၿမ႕မာ ခ႕တ တ မြတစလငမေတြကအကြကခၿပးတကခက ခၾကတယ။ ရခငေတြရ႕ မဟတမဟတ လပဇတေတြေၾကာင ဘဘစ ၊ ဗြအေအ ၊ အာရအဖေအ စတ အသလႊငဌာနေတြမာ လႊမးမးထားတ ရခငေတြဟာ သတငးေျပာငးျပန လႊငၿပး အကြကကက စမလပခၾကတယ။ သတ႔ဟာ ကမာၻေပၚမာ အငမတန လမးဘာသာ အစြနးေရာက တသေတြပါ။ ဒအဓကရဏးက ႀကးကငခတသေတြထမာ ဝသာႏရကၡတ အဖြ႕၊ ရခငသာဟာယ အဖြ႕၊ရခင လငယ ကြနရက ႏငရခငလမးေတြ လႊမးမးထားတ မဒယာ တခ႕ (အထးသျဖင Eleven media group) အျပင၊ အစးရ အရာရႀကးေတြ ထမာ ပါတ ရခငလမးေတြ လညး ပါပါတယ(ပမာအားျဖင ဒ-တငးမႈးအဆငရတ ရခငေတြေပါ႔ )။ ရခငေတြ ကငေဆာငထားတ ဓါးရညေတြလမး မြတစလငမေတြမဆမာ ၁ ေခာငးမ မရပါဘး။ မြတစလငမေတြဟာ အငမတန သနားစရာေကာငး ပါတယ။ မယရင ရခငမာ ၁ ႏစေလာက သြားေနၾကညပါ။ ရခငေတြက ခငဗားက ႀကဆၾကမာပါ။ ရခငမာ ဂဏသေရ ရတ ရခငေတြလညး အငမတန မားပါတယ။ သတ႔ ဘာေျပာေျပာ မြတစလငမေတြ သညးခၾကပါတယ။ ေဒသခ ရခငေတြကေတာ မးရးေကာငး ပါတယ။ မြတစလငမေတြက အႏငကငတာ သတ႔မဟတ ဘး။ တျခားေဒသက လာၿပးအေျခခ သေတြပါ။ သတ႔ေတြက ဘဂၤလားေဒရ မာလညး ၁၀သနး ခန႔ရ တယ။ ဘဂၤလားေဒရဟာ မြတစလငမ ႏငငဆေတာ ေအးခမးတယ။ သတ႔ေတြက အဒမာ ႀကးပြား ခမးသာ ၾကတယ။ ႏငငတကာမာ သြားၿပးပညာသငၾကားၾကတယ။ ဒါေၾကာင ႏငငတကာ မဒယာ ေတြက လႊမးမး ႏငတယ။ ဘဂၤလားေဒရမာ ရဟငဂာေတြက ဒကသည အဆငန႔ ေနထငၾကၿပး သတ႔ေတြက ႏငငသားအဆငရၾကတယေလ။ ဘာပျဖစျဖစ ရဟငဂာေတြဟာ ျမနမာႏငငသားေတြ ျဖစတ အတြက ရခငလမးေတြန႔ အတေနရအနးမာပါ။ လငန႔မယား လာန႔သြား လေပါ႔။ ရခငလမး ေတြဂရဏာသကေရာကတ တစေန႔ေပါ႔ဗာ ၊ ႏငငေတာက မထနမဝကပ တငျပႏငတ တစေန႔ၾကရင အားလးနဂမလ အတငးေကာငးသြားမာပါ။ အခေတာ သတ႔က သတငးေတြက ဘကလကၿပးလႊင ေနၾကတယ။ ရဟငဂာေတြဟာ ႏငငေတာအဆငက ဥးတငဥး ၊ ဥးေအာငႀကးတ႔ ေျပာခတေ န႔က စၿပး လကနက မကငေတာတာ ယေန႔အထပါပ။ အဒ ႏငငေတာ ဂတက ေစာငေမာရငး ငတျပတၿပး ဆငးရဒကၡ ေပါငးမားစြာ ခစားေနရတာပါ။ ဒါေပမယ ဆကလကၿပးလညးေစာငေမာေနအနးမာပါ။ မငးမာ သစၥာ ၊ လမာ ဂတ ဆသလ ႏငငေတာ က သစၥာ ရစြာန႔ ႏငငေတာက ေပးထားတဂတက ေမာလင ေစာငစားရငး ဘဝေပါငးမားစြာက စေတးခေနၾကတာပါ။ ၊ ျပညသ႔ အခစေတာေဒၚေအာငဆနးစၾကည ဟာ သမာသမတရၿပး ေျဖာငမတ မနကနထကျမက မႈရတ ႏငငေရးသမားေကာငး တစေယာကျဖစပါတယ။ သ မရရင ဒမကေရစလညးရမာ မဟတပါဘး။ စစေတြရ႕ အေျခအေန အမနအခ႕က တငျပရမယဆရင လထနးရေတြက မြတစလငမ ရြာထက ပထမ ဝငလာၿပး ၊ ရခငအၾကမးဖကေတြက အေနာကက လကလာတယ။ မြတစလငမေတကြ လထနးရတယ ဆေတာ ထြကမေျပးဘး။ အေနာကက လကလာတ ရခငအၾကမးဖကေတြကပၿပးနးကပလာ လ႔ ခခမယလပေတာ လထနးေတြက ပစသတတယ။ အဒမာ ရခငအၾကမးဖကေတြက ဓါးရညေတြန႔ လကခတတယ။ တစခ႕က မးရႈ႕တယ။ မးပထမာအေလာငးေတြေရာ မေသမရငေတြေရာ ပစခ တယ။ ပစညးလညး လတယ ၊ အမးသမးငယေတြကလညး ကားန႔ တငေခၚသြားတယ။ အဒါကၾကညျခငး အားျဖင လထနးေတြက ရခင အၾကမးဖကေတြက ကညခၾကတယ။ အဒလ ၃ ရကအတြငးမာ လ ၅၀၀ခန႔ အသတခရၿပး အမးသမး န႔ ကေလး ၁၀၀ ေကာခန႔ ေပာကဆးေနတ အေၾကာငးသရပါတယ။ ရဟငဂာ လမးမား အေနန႔ ေဒသခ ရခငလမးမားႏင သငျမတေအာင ႀကးစားၿပးေနထငသငပါေၾကာငး တကတြနးရငး နဂးခပအပပါတယ။ P10