κω

δ.

84

01

KΥ

ΡΙΑ

ΚΗ

2

0.

02

. 2

01

1

ΣφήκαΗ ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 109 1 €

ΜΠΑΜΠΗΣ

ΔΟΣΣΑΡΑΣ

ΕΚΑΝΕ ΤΟ

ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΟΥ

ΛΟΥΤΡΑΚΙ

ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΑΠΟ ΤΑ ΞΗΜΕΡΩΜΑΤΑ

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ

ΔΕΝ ΜΕ ΦΟΒΙΣΑΝ...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ “Σ”

Ο ΘΡΥΛΟΣ

ΤΟΥ ΙΑΣΟΝΑ

ΖΗΡΓΑΝΟΥ

ΚΑΙ Η

ΚΟΡΙΝΘΟΣ

BAΣΙΛΕΙΟΣΜΠΑΛΑΦΑΣ

TATΟΥΛΗΣ

ΛΑΜΟΓΙΕΣ

ΤΕΛΟΣ!

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ..

1:Layout 1 17/2/2011 4:23 μμ Page 1

Ο Ιάσων Ζηργάνος αποτελεί έναν σύγχρονο μύθο, έναν θρύλοτων κολυμβητικών μαραθωνίων. Είναι ο μοναδικός Έλληνας πουδιέπλευσε 5 φορές τη Μάγχη και 2 φορές το Βόσπορο. Γεννή-θηκε στον Βόλο το 1909 και είχε 9 αδέλφια. Αξιωματικός του ελ-ληνικού στρατού, ασχολήθηκε από μικρός με τον αθλητισμό καιιδιαίτερα με την κολύμβηση.Τον Σεπτέμβριο του 1949 ο Ζηργάνος πέρασε κολυμπώντας τηΜάγχη, για πρώτη φορά, κάνοντας έναν ιστορικό και συγκλονι-στικό αγώνα. Είχε με πολύ δυσκολία πάρει τη σχετική άδεια απότον στρατό, ώστε να πραγματοποιήσει το εγχείρημά του. Υπη-ρετούσε στην Κόνιτσα και προπονείτο στα παγωμένα νερά τουποταμού Αώου έτσι ώστε να προετοιμάσει το σώμα του για τιςαντίξοες συνθήκες που θα συναντούσε. Στο βιβλίο του με τίτλο«Πως πέρασα τη Μάγχη» αφηγείται με κάθε λεπτομέρεια τοχρονικό μέχρι τον πρώτο διάπλου του στενού της Μάγχης.

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

www.sfika.grΘΕΜΑΑ2

Ο ΕΛΛΗΝΑΣΠΟΥ ΠΕΡΑΣΕ 5

ΦΟΡΕΣ ΤΗΝΜΑΓΧΗ ΚΑΙ

ΤΟΝ ΒΟΣΠΟΡΟ

Β. Μπαλάφας

ΕΡ

ΕΥ

ΝΑ

Την ιστορική αυτή έρευνα έκανε οΒασίλης Μπαλάφας όπως και τηνεπιμέλεια του κειμένου για τον με-γάλο και ξεχασμένο αυτό Ελληνααθλητή...!

Ο ΘΡΥΛΟΣΚΑΙ Η ΚΟΡΙΝΘΟΣΗ ΣΤΕΝΗ ΤΟΥ ΦΙΛΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΡΙΝΘΙΟ ΣΥΝΑ-ΘΛΗΤΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΠΑΛΑΦΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΟΙΝΑ ΤΟΥΣ ΣΧΕ-ΔΙΑ ΝΑ ΚΟΛΥΜΠΗΣΟΥΝ ΤΟ ΣΤΕΝΟ ΤΗΣ ΜΑΓΧΗΣ..ΕΝΑΙΣΤΟΡΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ

Ο Θρύλος Ζηργάνος και η Κόρινθος

Ο Κορίνθιος Βασίλης Μπαλάφας πουκολύμπησε πλάι στον μεγάλο Ζηργάνο

Α2:Layout 1 17/2/2011 2:41 μμ Page 1

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

www.sfika.gr ΘΕΜΑ Α3Ε

ΡΕ

ΥΝ

Α

Το 1949 η Ελλάδα βρισκότανακόμα στη δίνη του εμφυ-λίου πολέμου. Οι οικονομικοίπόροι που διατέθηκαν στονΖηργάνο ήταν πενιχροί καιγια το λόγο αυτό κάλυπτεμόνος τα έξοδα της προ-ετοιμασίας.Θεωρούσε ότι ο αθλητισμός

μπορούσε να αποτελέσειένα καθοριστικό μέσο δια-παιδαγώγησης για τουςνέους και γι’ αυτό το λόγοσυχνά αρθρογραφούσε στην«Αθλητική Ηχώ», καταθέτον-τας προτάσεις για την οργά-νωση του αθλητισμού στηνΕλλάδα. Τέλη του 1950, μά-λιστα, παραιτήθηκε από τοστράτευμα για να πολιτευ-θεί στη Θεσσαλία με τομικρό κόμμα ΕΠΕΛ, έχονταςως στόχο να συμβάλει μέσααπό τη Βουλή στην ανόρ-θωση του αθλητισμού.Υπό μια άλλη προσέγγιση,

το να πολιτευθεί, του έδωσετη δυνατότητα να αφιερω-θεί απρόσκοπτα στην κο-λύμβηση και ναεγκατασταθεί μόνιμα σε πα-ραθαλάσσιο μέρος ώστε ναπροπονείται.Ο πρώτος διάπλους τηςΜάγχης έγινε από τον Ζηρ-

γάνο σε ηλικία 40 ετών καιεπανέλαβε το κατόρθωμάτου άλλες 4 φορές, το 1950,το 1951, το 1954 και το1959. Τον Αύγουστο του1959 επιχείρησε να κολυμ-πήσει από την Ιρλανδίαστην Σκωτία. Ωστόσο,έπειτα από 17 ώρες κολύμ-βησης, έχοντας διανύσειαπόσταση περίπου 27 χιλιο-μέτρων, έχασε τις αισθή-σεις του και πέθανε σταπαγωμένα νερά της παλίρ-ροιας, παρά τις προσπά-θειες γιατρού, ο οποίος τουέκανε καρδιακές μαλάξεις μετη χρήση ενός απλού σου-γιά.Ο θρύλος του Ζηργάνου πε-ριλαμβάνει το γύρο τουΜανχάταν, τον διάπλου τουΒοσπόρου, την προσπάθειαγια τον διάπλου του Νείλου,τον οποίο εξιστορεί στο βι-βλίο του «Μια μεγάλη κο-λυμβητική τραγωδία στοΝείλο». Διαδρομές πουέκανε για … προπόνησηήταν οι Ντία – Ηράκλειο,Κρυονέρι – Πάτρα, Καβάλα– Θάσος, Τήνος – Σύρος,Κέρκυρα – Ηγουμενίτσα, Ζά-κυνθος – Κυλλήνη, ο διά-πλους του Παγασητικού,

Τροκαντερό – Έντεν στοΦάληρο και Κόρινθος – Λου-τράκι !Ο Ζηργάνος μνημονεύεταιμε θαυμασμό σε ξένες ιστο-σελίδες όπως εκείνες των«Times», του «Sports Illus-trated» και του«dover.uk.com» όπου περι-λαμβάνονται όλα τα ονό-ματα όσων έχουν πετύχεικάτι ανάλογο. Είναι ο μονα-δικός Έλληνας που έχει κα-ταφέρει τον διάπλου τηςΜάγχης, αν και ο δημοσιο-γράφος – ιστορικός Π.Λινάρ-δος μνημονεύει έναν ακόμαδιάπλου από Έλληνα, το1930, που δεν είναι όμωςκαταγεγραμμένος στην ιστο-σελίδα «Dover.uk». Το ίδιο

συμβαίνει και με τον 5ο διά-πλου του Ζηργάνου το1959.Εκείνο που δεν είναι γνωστό,και ίσως αναφέρεται γιαπρώτη φορά, είναι ότι ο με-γάλος Βρετανός φυσιολόγοςLawrence Griffiths Pugh, θεω-ρεί τον θάνατο του Ζηργά-νου, θεμέλιο τηςφυσιολογίας του παγωμέ-νου νερού, καθώς οδήγησεστην κατανόηση της έκθε-σης του ανθρώπινου οργανι-σμού στο παγωμένο νερό.Οι μελέτες του σε σχέση μετις συνθήκες θανάτου τουΖηργάνου υπήρξαν καθορι-στικές για την επιστήμη.Η σύνδεση του Ιάσονα Ζηρ-γάνου με την Κόρινθο, προ-έρχεται από τη φιλία τουμε έναν Κορίνθιο, τον Βασί-λειο Μπαλάφα, γεννημένοτο 1920. Ο Β.Μπαλάφας έφυγε απότη ζωή το 1994, έχοντας μι-λήσει ελάχιστα στην οικογέ-νειά του για τη σχέση του μετον Ζηργάνο. Οι μαρτυρίεςπου υπήρχαν ήταν ότι το1950 κολύμπησαν μαζί τηδιαδρομή Κόρινθος – Λου-τράκι, ενώ το 1959, ο11χρονος τότε γιός του Αρι-στείδης θυμάται την οδύνητου από την είδηση του θα-νάτου του Ζηργάνου.Η έρευνα στις εφημερίδεςτης εποχής, όμως, αποκά-λυψε μετά από 61 ολόκληραχρόνια ένα μεγάλο μυστικό.Ο Κορίνθιος Β. Μπαλάφαςπροετοιμαζόταν μαζί μετον Ζηργάνο για τον διά-πλου της Μάγχης, σε δια-γωνισμό που είχεπροκηρύξει στις αρχές του1950 η εφημερίδα «DailyMail» με έπαθλο 1.000λιρών ! Για την «Αθλητική Ηχώ» τηςεποχής ο Ζηργάνος ήτανένας ζωντανός μύθος. Ηεφημερίδα παρακολουθούσεκάθε του προσπάθεια καιαπό τον Δεκέμβριο του 1949έως τον Απρίλιο του 1950μνημονεύει έναν Κορίνθιοκολυμβητή που προετοιμα-ζόταν μαζί με τον Ζηργάνοκαι τον Τ.Καμπέρο για τησυμμετοχή τους στο διαγω-νισμό της «Daily Mail». Ο κο-λυμβητής αυτός ήταν οΚορίνθιος Β.Μπαλάφας.

ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΑΜΕΝΗ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΠΟΥ ΦΕΡΝΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 60 ΧΡΟΝΙΑΜΕΤΑ. ΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΜΕΓΑΛΟ ΕΛΛΗΝΑ ΑΘΛΗΤΗ-ΗΡΩΑ ΠΟΥ ΚΟΛΥΜΠΟΥΣΕ ΓΙΑΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΗΝ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΚΟΡΙΝΘΟΣ-ΛΟΥΤΡΑΚΙ...

Ο Β.Μπαλάφας έφυγε από τη ζωήτο 1994, έχοντας μιλήσει ελάχισταστην οικογένειά του για τη σχέση τουμε τον Ζηργάνο.

Ο Βασίλης Μπαλάφας

Α3:Layout 1 17/2/2011 2:46 μμ Page 1

Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2011

www.sfika.grΘΕΜΑΑ4

Στις 19 Δεκεμβρίου 1949 η εφημερίδαδημοσιεύει μια επιστολή του Ζηργάνου,με την οποία ζητεί την ενίσχυση τουκορίνθιου κολυμβητή ώστε να συμμε-τάσχει στον αγώνα. Όπως αναφέρει, του αναγνωρίζειεξαιρετικά προσόντα κολυμβητή μεγά-λων αποστάσεων και θεωρεί ότι δενπρέπει να μείνει ανεκμετάλλευτο τοταλέντο του. Η εποχή είναι δύσκολη, ο Β.Μπαλά-φας έχει φούρνο στην οδό Περιάν-δρου στην Κόρινθο και ήδη δύοπαιδιά. Τα ωράρια εργασίας είναι εξοντωτικά,ενώ και η μοίρα της οικογενειακής επι-χείρησης βρίσκεται σε κίνδυνο λόγωτων οικονομικών δυσκολιών. Πάραυτα, τα δημοσιεύματα της επο-χής αποκαλύπτουν ότι στις 19 Μαρ-τίου 1950, Ζηργάνος, Καμπέρος καιΜπαλάφας κολυμπούν τη διαδρομήΚόρινθος – Λουτράκι, ενώ στο φύλλοτης 11ης Νοεμβρίου 1950 δημοσιεύεταιότι το Γενικό Επιτελείο Στρατού έδωσεάδεια στον Ζηργάνο να συμμετάσχειμαζί με τους Καμπέρο και Μπαλάφαστον αγώνα της «Daily Mail».

Το αποκαλυπτικό φύλλο όμως είναιεκείνο της 6ης Απριλίου 1950, όπου δη-μοσιεύεται φωτογραφία των 3 κολυμ-βητών από την προπόνησή τους στηδιαδρομή Π.Φαλήρου – Καστέλας.Αυτή θα είναι και η τελευταία συμμε-τοχή του Β.Μπαλάφα στην προετοιμα-σία. Ο Ζηργάνος αναφέρει με παράπονοστο βιβλίο του ότι προσπαθούσε ναφτιάξει ομάδα για τη συμμετοχή στοναγώνα και ευελπιστούσε στη βοήθειατου κράτους, ιδιαίτερα μετά τον άθλοτου το 1949. Η ελπίδα αυτή δεν βρήκε ανταπόκρισηκαι τελικώς στον αγώνα συμμετείχαν οιΖηργάνος και Καμπέρος. Ο δεύτεροςδεν κατάφερε να τερματίσει λόγω επί-θεσης που δέχθηκε από καρχαρίες και

αναγκάστηκε να αποσυρθεί. Ο Ζηργά-νος τερμάτισε 7ος έχοντας σημειώσειεκ νέου έναν άθλο, μειώνοντας τοχρόνο του από το 1949 κατά 2μιση πε-ρίπου ώρες Η έρευνα που έγινε στο οικογενειακόαρχείο αποκάλυψε μια ιστορική φωτο-γραφία που είχε στείλει ο Ζηργάνοςστον Μπαλάφα, από την Καβάλα, στις28/11/1949, με ιδιόχειρη αφιέρωση στοπίσω μέρος.Μαρτυρίες από κορίνθιους της εποχήςλένε ότι η γνωριμία του Ζηργάνου μετον Μπαλάφα τοποθετείται στα 1937ή 1938. Τότε έγιναν πανελλήνιοι αγώνες στοΦάληρο, όπου συμμετείχε ο νεαρόςτότε Μπαλάφας, τελείως ερασιτε-χνικά, στα 800 και 1.500 μέτρα. Κέρδισε και τις δύο κούρσες με τους λι-γοστούς κορίνθιους στις κερκίδες νακλαίνε από χαρά για την απρόσμενηεπιτυχία. Εκεί βρισκόταν ο Ι.Ζηργάνος που ξεχώ-ρισε το ταλέντο του νεαρού κορίνθιου,τον γνώρισε και στο πέρασμα τωνετών δεν ξέχασε τις ικανότητές του. Γι’αυτό το 1949, τον αναζήτησε για νατον εντάξει στην ομάδα που θα διεκδι-κούσε το έπαθλο της «Daily Mail».Την Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011,μαζί με τον πατέρα μου Αριστείδη,βρήκαμε και συναντήσαμε την κόρητου Ι.Ζηργάνου, Γεωργία Σωτηροπού-λου – Ζηργάνου, στην Αθήνα όπου δια-μένει μαζί με τον γιό της Γιώργο. Είναι μητέρα άλλων 4 κοριτσιών. Η συνάντηση αυτή επιφύλασσε και νέαστοιχεία γι’ αυτή την έρευνα.Όλα τα στοιχεία της σχετικής έρευνας,θα παρουσιαστούν και θα εκτεθούνσταδιακά στο ιστολόγιο που δημιούρ-γησα για το σκοπό αυτό στη διεύθυνσηzirganosbalafas.blogspot.com.Όλα δείχνουν ότι το ανεκπλήρωτοόνειρο του διάπλου της Μάγχης άφησεμεγάλη πικρία στον Β.Μπαλάφα, πουμεγάλωσε μαζί με τη σύζυγό του

Χρύσα, τα 4 παιδιά του, την Πανω-ραία, τον Αριστείδη, τον Τασο και τηΜαρία. Από τότε, όχι μόνο δεν μίλησε γι’ αυτόστην οικογένειά του, αλλά και δεν ξα-νακολύμπησε.Η ιστορία όμως είχε ήδη γραφτεί στιςσελίδες της «Αθλητικής Ηχούς» …

Ο Βασίλης Μπαλάφας από τότε, όχιμόνο δεν μίλησε γι’ αυτό στην οικογέ-νειά του, αλλά και δεν ξανακολύμ-πησε.

ΕΡ

ΕΥ

ΝΑ

Κανείς δεν μίλησεποτέ για τους

ήρωες που ξεπέρασαν τα

ανθρώπινα όρια

ΜΝΗΜΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ

ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ

Α4:Layout 1 15/2/2011 5:28 μμ Page 1