25

နငင တာ ငမ၀ပပြပားမတည ဆာက ရးအဖ

ြမနမာနငငသားများ ရငးန:ြမပနမ ဥပ ဒ

( နငင တာ ငမ၀ပပြပားမတည ဆာက ရးအဖ ဥပ ဒအမတ၊ ၄/၉၄ )

ရနကန မ ၁၃၅၅ ခနစ၊ တ ပါငးလြပည ကျာ ၅ ရက

( ၁၉၉၄ ခနစ၊ မတလ ၃၁ ရက )

နငင တာ ငမ၀ပပြပားမတည ဆာက ရးအဖသည အာကပါဥပ ဒက ြပ ာနးလက

သည။

အခနး(၁)

အမညနင အဓပာယ ဖာြပချက

၁။ ဤဥပ ဒက ြမနမာနငငသားများ ရငးနးြမပနမဥပ ဒဟ ခ တင စရမည။

၂။ ဤဥပ ဒတငပါရ သာ အာကပါစကားရပများသည ဖာြပပါအတငး အဓပာယ

သက ရာက စရမည -

(က) ကာမရင ဆသညမာ ဤဥပ ဒအရ ဖ စညးသည ြမနမာနငငသားများ

ရငးနးြမပနမ ကာငမရငက ဆသည၊

(ခ) နငငသား ဆရာတင ဧညနငငသား သမဟတ နငငသားြပခင ရသပါ၀ငသည။

(ဂ) အဆြပချက ဆသညမာ စးပား ရးလပငနးတင ရငးနးြမပနမအတက

သတမတချကနငအည ကာမရငသတငသငး သာ လာကလာနင

သတမတထားသည စာရကစာတမးများက ဆသည၊

(ဃ) ခင ြပမန ဆသညမာ အဆြပချကနင စပလျဉး၍ ကာမရငက သ ဘာတ

ခင ြပသည အမန ကဆသည၊

26

(င) စးပား ရးလပငနး ဆသညမာ ဤဥပ ဒအရ ခင ြပမန ရရထားသည

စးပား ရးလပငနးက ဆသည၊

(စ) ရငးနးြမပနသ ဆသညမာ ခင ြပမန အရ ရငးနးြမပမ ြပလပ၍

စးပား ရးလပငနးလပကငသ နငငသား သမဟတ ယငးက တရား၀င

ကယစားလယ လအပသည နငငသားက ဆသည။ ယငးစကားရပတင သမဝါယမ

အသငးဥပ ဒအရ ဖ စညးသည သမဝါယမအသငး၊ တညဆဥပ ဒတစရပရပအရ

ဖ စညးသညနငငသားများသာ ပါ၀င သာ ကမဏ၊ အစစပလပငနး၊

ဖကစပလပငနး၊ စးပား ရးလပငနးလပကင သာ အဖအစညး သမဟတ

ယငးတက တရား၀ငကယစားလယလအပသည နငငသားများလညးပါ၀ငသည။

(ဆ) ရငးနးြမပနမ ဆရာတင အာကပါတပါ၀ငသည -

(၁) ြပညတငးသး င၊ နငငြခား င၊ စးပား ရးလပငနးမရရသည အြမတ င

အနကမ ြပနလညရငးနးြမပနသည င၊

(၂) စကပစညး၊ စကအရနပစညး၊ စကကရယာ၊ စကကရယာအစတအပငး၊

(၃) ြမ၊ အ ဆာကအအ၊

(၄) ကနကမးပစညး၊

(၅) တနဖးြဖတနင သာ နညးပညာ၊ ကနအမတတဆပ၊ လငစင၊ မပင

အခင အ ရး။

(ဇ) ဘဏ ဆသညမာ ြမနမာနငင င ရး ကး ရး အဖအစညများဥပ ဒအရ

တည ထာငထား သာ ဘဏတစခခသမဟတ ဗဟဘဏနင အဆကအသယ

ြပလပထား သာ ဘဏတစခခက ဆသည။

27

အခနး (၂)

ရညရယချကများ

၃။ ဤဥပ ဒ၏ ရညရယချကများမာ အာကပါအတငးြဖစသည -

(က) ြမနမာနငငသားများ၏ ရငးနးြမပနမများသည နငင တာအတက အကျ း

ြဖစထနး စရန၊

(ခ) ကနထတလပမနင ၀န ဆာငမလပငနးများ ဖ ဖးတးတကလာ စရန၊

(ဂ) ြပညတငးထက သယဇာတပစညးများက အသးြပ၍ ကနပစညးထတလပလာ

နင စရန၊

(ဃ) သငးကနအစားထးလပငနးများ တည ထာငလာ စရန၊

(င) ြပညပပကန တးချတငပနင စရန၊

(စ) နညးပညာများ တးတကဖ ဖးလာ စရန၊

(ဆ) အလပအကင အခင အလမးများ တးတက ပ ပါကလာ စရန၊

(ဇ) ပဂလကနင သမဝါယမက ဖ ဖးတးတကလာ စရန၊

(စျ) ဒသဖ ဖးတးတက ရးက အ ထာကအကြဖစ စရန၊

(ည) င ကး စျးကကတင ကျယြပန စာပါ၀ငလာနင စရန။

အခနး (၃)

သကဆငသည စးပား ရးလပငနးများ

၄။ ဤဥပ ဒသည အစးရအဖ၏ သ ဘာတညချကြဖင ကာမရငက အခါအား လျာစာ

အမန ကာြငာစာြဖင သတမတ သာ စးပား ရးလပငနးများ သမဟတ စးပား ရး အမျးအစား

များနငသာ သကဆင စရမည။

28

အခနး (၄)

ကာမရငဖ စညးြခငးနင ကာမရင၏ တာ၀နနငလပပငခင များ

၅။ ဤဥပ ဒ၏ ရညရယချကများက အာငြမငစာ အ ကာငအထည ဖာ

ဆာငရကနင စရန အလငာ အစးရအဖသည ြမနမာနငငသားများ ရငးနးြမပနမ ကာမရငက

ဖ စညးရမည။

၆။ ကာမရင၏ တာ၀နနငလပပငခင များမာ အာကပါအတငးြဖစသည -

(က) ဤဥပ ဒနငသကဆငသည စးပား ရးလပငနးများ သမဟတ စးပား ရးလပငနး

အမျ းအစားများက အစးရအဖ၏ သ ဘာတညချကြဖင အမန ကာြငာစာ

ထတြပန၍ သတမတြခငး၊

(ခ) ရငးနးြမပနလသက ကာမရငသတငြပသည အဆြပချကက စစစ၍ လကခသင

မသင ဆးြဖတြခငး၊

(ဂ) အဆြပချကက လကခလင ခင ြပမန က ရငးနးြမပနသအား ထတ ပးြခငး၊

(ဃ) ခင ြပမန သကတမးက တးြမငရနြဖစ စ၊ လာ ပါရနြဖစ စ၊ ကာလ

အကန အသတြဖင ရပဆငးရနြဖစ စ၊ ရပစရနြဖစ စ၊ သ ဘာတညချကက

ြပငဆင ပးရနြဖစ စ၊ ရငးနးြမပနသက လာကထားလာလင လအပသလ

ဆးြဖတြခငး၊

(င) ရငးနးြမပနသတစဦးဦးက ကာမရင၏ အမန သမဟတ ဆးြဖတချက

တစရပရပက ြပနလညစစစသးသပ၍ ြပငဆင ပးပါရန တငြပလာပါက

ြပနလညစစစသးသပ ပး ြပငဆငဆးြဖတြခငး၊

(စ) ကာမရငက လအပသညဟ ထငြမငသည အ ထာကအထားများ၊

အချကအလကများ၊ နစပတလညအစရငခစာများ သမဟတ ငစာရငးများက

ရငးနးြမပနသထမ မညသညအခါမဆ တာငးဆနငြခငး၊

29

(ဆ) လပငနးလအပချကအရ နငငြခားမ ကမးကျငသပညာရငများအား

ခ ယခန ထားခင ြပရန ရငးနးြမပနသက တငြပလာပါက လအပသလစစစ ပး

ကာလအကန အသတြဖင ခန ထားခင ြပြခငး၊

(ဇ) ရငးနးြမပနသတစဦးဦး၏ ဥပ ဒနငအည ရပငခင ရ သာ အခင အ ရးများက

ခစားခင ြပ ရးနင ထကသင သာ ကညပပးမများ ပး ရးအတက သကဆငရာ

အစးရဌာန၊ အစးရအဖအစညးသ အ ကာငးကားြခငး၊

(စျ) ရငးနးြမပနသက ဤဥပ ဒအရ ခစားခင ရ သာ အခင အ ရးများက အြပညအ၀

မရရ ကာငး တငြပလာလင လအပသလ အ ရးယ ဆာငရက ပးြခငး၊

(ည) ဤဥပ ဒပါ ြပ ာနးချက၊ ဤဥပ ဒအရ ထတြပနသည နညးဥပ ဒများ၊

လပထးလပနညးများ၊ အမန ၊ ညနကားချက သမဟတ ခင ြပမန ပါ

စညးကမးချကတစရပရပက ဖာကဖျကလင ရငးနးြမပနသအား စမခန ခ ရး

ဆငရာ ြပစဒဏချမတြခငး၊

(ဋ) ဤဥပ ဒပါ ကစရပများက ဆာငရကရာတင ကာမတများ၊ အဖငယများက

လအပသလ ဖ စညးနငြခငး။

၇။ ပဒမ ၆ ပဒမခ(င) အရ ကာမရငက ယငး၏အမန သမဟတ ဆးြဖတချကက

ြပနလညစစစ ဆးြဖတြခငးမတစပါး ကာမရင၏ဆးြဖတချကသည အပးအြပတြဖစ စရမည။

အခနး (၅)

အဆြပချကတငြပြခငးနင ခင ြပမန ထတ ပးြခငး

၈။ ဤဥပ ဒအရ စးပား ရးလပငနးလပကငရန ရငးနးြမပနလသသည ခင ြပမန ရရ ရး

အတက အဆြပချကက ဖာြပလျက ကာမရငသ လာကထားရမည။

30

၉။ ကာမရငသည အဆြပချကလကခရရ သာအခါ အဆြပချကပါ စးပား ရးလပငနးက

လပကငခင ြပရန သင မသငနင စပလျဉး၍ အာကပါအချကများက အ ြခခ၍စစစရမည -

(က) နငင တာ၏မဝါဒများနင ကကညမ ရမရ၊

(ခ) တညဆ ဥပ ဒတစရပရပနင ဆန ကျငမ ရမရ၊

(ဂ) နငင တာ၏ စးပား ရးဖ ဖးတးတကမက အ ထာကအက ြပမြပ၊

(ဃ) င ရး ကး ရး ယကညစတချရမ ရမရ၊

(င) စးပား ရး တက ြခကကမ ရမရ၊

(စ) စကမနင နညးပညာ ဆ လျာမ ရ မရ၊

(ဆ) လပငနးက အာငြမငစာ အ ကာငအထည ဖာနငမည အ ြခအ န ရမရ။

၁၀။ ကာမရငသည အဆြပချကကလကခလင ရငးနးြမပနလသအား သတမတချကနင

အညခင ြပမန က ထတ ပးရမည။

အခနး (၆)

ရငးနးြမပနသ၏ တာ၀နနငအခင အ ရးများ

၁၁။ ရငးနးြမပနသ၏ တာ၀နနင အခင အ ရးများမာ အာကပါအတငးြဖစသည -

(က) ဤဥပ ဒပါ ြပ ာနးချက၊ ဤဥပ ဒအရ ထတြပနသည နညးဥပ ဒများ

လပထးလပနညးများ၊ အမန များ၊ ညနကားချကများနင ခင ြပမန ပါ

စညးကမးချကများက လကနာရန တာ၀နရြခငး၊

(ခ) ြမနမာအာမခဥပ ဒနငအည ြမနမာအာမခလပငနးတင အာမခထားရရန

တာ၀နရြခငး၊

(ဂ) နငငြခားမ ကမးကျငသပညာရငများအား ခ ယခန ထားရန လအပပါက

ကာမရင၏ ခင ြပချကရယပး ကာလအကန အသတြဖင ခန ထားခင ရြခငး၊

31

(ဃ) စးပား ရးလပငနးအတက အ ြခခလအပချကများြဖစသည ြမ၊ အ ဆာကအအ၊

ရ၊ ဆကသယ ရး၊ စမးအငတ ရရ ရးအတက သကဆငရာအစးရဌာန၊

အစးရအဖ အစညး၏ ကညပပးမများ ရနငခင ရြခငး၊

(င) စးပား ရးလပငနးက ဆာငရကရာတင ကမးကျငမအကအညနင နညးပညာ

များက သကဆငရာ အစးရဌာန၊ အစးရအဖအစညးထမ ဥပ ဒနငအည

ရယသးစခင ရြခငး၊

(စ) စးပား ရးလပငနးက အဆြပချကနငအည အာငြမငစာ ဆာငရကနငရန

သမဟတ ဥပ ဒနငအည မမရထကခင ရ သာ အခင အ ရးများက အြပညအ၀

ရရနငရန အလငာ ကာမရင၏အမန သမဟတ ဆးြဖတချက တစရပရပက

ြပငဆငရန လအပသညဟ ယဆပါက ြပနလညစစစသးသပ၍ ြပငဆင ပး ရး

အတက ကာမရငသ တငြပခင ရြခငး၊

(ဆ) မမ၏ အကျးခစားခင များက ဥပ ဒနငအည ရရ ရးအတကလညး ကာငး နစနာ

ချကများနင အ ရးယ ပး ရးအတကလညး ကာငး၊ ကာမရငနင သကဆငရာ

အစးရဌာန၊ အစးရအဖအစညးသ တငြပခင ရြခငး၊

(ဇ) နငငြခားသား သမဟတ နငငြခားကမဏတစခခနင ဖကစပလပငနးတည ထာင

လပကငလပါက နငငြခားရငးနးြမပနမဥပ ဒနငအည ဖ စညး၍ လပကင

ဆာငရကခင ရြခငး၊

32

အခနး (၇)

အခနဆငရာကငးလတခင နင သကသာခင များ

၁၂။ နငငသားများ၏ ရငးနးြမပနမက အား ပရနအလငာ ကာမရငသည ရငးနးြမပနသ

အား စးပား ရးလပငနး စတင သာ နစအပါအ၀င တစဆကတညး ၃ နစအတက ၀င ငခန

ကငးလတခင ပးရမည။

၁၃။ ကာမရငသည ရငးနးြမပနသအား ပဒမ ၁၂ပါ အခင အ ရးအြပင အမန ကာြငာစာ

ထတြပန၍ အာကပါ အခနဆငရာကငးလတခင သမဟတ သကသာခင တစရပက ြဖစ စ

တစရပထကပ၍ြဖစ စ ခစားခင ြပနငသည -

(က) စးပား ရးလပငနးတစခခ၏ ရငးနးြမပနမတင နငငြခား ငပါ၀ငပါက

ယငးနငငြခား ငပမာဏအ ပ မတည၍ သတမတချကနငအည ၀င ငခန

သကသာခင ၊

(ခ) စးပား ရးလပငနးတစခခက ထတလပသညပစညးက နငငြခားသတငပ ရာငးချ

ြခငးမြဖစ စ၊ ၀န ဆာငမလပငနးတစခခမြဖစ စ၊ သတမတသည နငငြခား င

ရရလင ထသရရသညအြမတ ငအ ပ တင ကာလအကန အသတြဖင ၅၀

ရာခငနနးအထ ၀င ငခနသကသာခင ၊

(ဂ) နငင တာအကျးြဖစထနး သာ စးပား ရးလပငနးြဖစ ပး ကနထတလပမ

ကာငြဖစ စ၊ ၀န ဆာငမလပငနး ကာငြဖစ စ သတမတသညနနးအထ

ြပညတငးြပညပ၀င င တးတကမရပါက သတမတချကနငအည ၀င ငခန

သကသာခင ၊

(ဃ) စးပား ရးလပငနးသည သငးကနအစားထးလပငနး၊ နငင တာအတက

အဓကလအပသညဟ သတမတသည ကနထတလပမလပငနး သမဟတ

၀န ဆာငမလပငနးြဖစ ပး အကျ းအြမတအနညးငယြဖင ဆာငရကသည

33

စးပား ရးလပငနးြဖစပါက ၀င ငခနသကသာခင က သတမတချကနငအည

သင လျာ သာကာလအထ ခစားခင ၊

(င) နညးပညာရပများက အသးြပ ပး အဆငြမငနညးပညာရပများ

ဖ ဖးတးတက စရန ဆာငရက သာ စးပား ရးလပငနးြဖစပါက ၀င ငခန

သကသာခင က သတမတချကနငအည သင လျာ သာကာလအထ ခစားခင ၊

(စ) စးပား ရးလပငနးမ ရရသညအြမတ ငက ြပနလညရငးနးြမပနရန

သးသန ရနပ ငထား၍ တစနစအတငး ယငးလပငနး၌ ြပနလညရငးနးြမပနလင

ထအြမတ ငအ ပ တင ၀င ငခနကငးလတခင သမဟတ သကသာခင ၊

(ဆ) ၀င ငခနစညးကပရန အလငာ စကပစညး၊ စကကရယာ၊ အ ဆာကအအ၊

သမဟတ လပငနးသး အြခားမတညပစညးများ၏ ပစညးတနဖး လျာ ငက

သတမတထာသည နနးများအတငး နစတတနင မလတနဖး ြပညမသညအထ

အြမတ ငမ နတပယခင ၊

(ဇ) သတမတထားသည ကနဦးရငးနးြမပနမကာလအတငး ြပညတငး၌မရရနငသည

အမနတကယ အသးြပရန လအပ၍ ြပညပမတငသငး သာ စကပစညး၊

စကအရနပစညး၊ စကကရယာ၊ စကကရယာအစတအပငး၊ လပငနးသးပစညး

များအ ပ တင အ ကာကခနြဖစ စ၊ အြခားြပညတငး အခနအ ကာကများ

ြဖစ စ၊ နစမျးလးြဖစ စ ကငးလတခင သမဟတ သကသာခင ၊

(စျ) သတမတထားသည ကနဦး ရငးနးြမပနမကာလကနဆး၍ ပထမ ၃နစအတက

ကနထတလပရန ကာမရငက တငသငးခင ြပသညကနကမးများ လပငနးသး

ပစညးများအ ပ တင အ ကာကခနြဖစ စ၊ အြခားြပညတငး အခနအ ကာကများ

ြဖစ စ၊ နစမျးလးြဖစ စ ကငးလတခင သမဟတ သကသာခင ၊

(ည) ြပညပသတငပရန ထတလပသညပစညးများအ ပ ကနသယလပငနးခန

ကငးလတခင သမဟတ သကသာခင ၊

34

(ဋ) ကာမရငက သတမတသည ဝးလ ခါငးပါး ဒသ ဖ ဖ းတးတက ရးက

အဓကအ ထာကအကြပ သာ စးပား ရးလပငနးြဖစပါက ၀င ငခနသကသာ

ခင က သတမတချကနငအည သင လျာ သာကာလအထ ခစားခင ။

အခနး (၈)

အာမခချက

၁၄။ ခင ြပမန ရရထား သာ စးပား ရးလပငနးက ခင ြပမန ပါ သကတမးကာလအတငး

နငငပငသမးယြခငးမြပဟ အာမခသည။

အခနး (၉)

စမခန ခ ရးဆငရာ ြပစဒဏများ

၁၅။ ကာမရငသည ဤဥပ ဒပါ ြပ ာနးချက၊ ဤဥပ ဒအရ ထတြပနသည နညးဥပ ဒများ၊

လပထးလပနညးများ၊ အမန ၊ ညနကားချက သမဟတ ခင ြပမန ပါ စညးကမးချကတစရပရပက

ဖာကဖျကသည ရငးနးြမပနသအား အာကပါစမခန ခ ရးဆငရာ ြပစဒဏတစရပရပကြဖစ စ၊

ြပစဒဏများကြဖစ စ ချမတနငသည -

(က) သတ ပးြခငး၊

(ခ) ဒဏ ကး ပး ဆာင စ ပး လပငနး ဆကလကလပကငခင ြပြခငး၊

(ဂ) ခင ြပမန က ြပနလညရပသမးြခငး၊

(ဃ) အခနကငးလတခင နင သကသာခင များက ယာယရပဆငးြခငး၊

(င) နာငတင မညသညခင ြပမန မ ထတ ပးမညမဟတ သာ နာမညပျက

စးပား ရးလပငနးစာရငး၌ ထညသငးြခငး။

35

၁၆။ ပဒမ ၁၅ ပဒမခ (ခ)အရ ချမတ သာ ဒဏ ကးက ပး ဆာငရန ပျကကကလင

ယငးဒဏ ကးက တညဆဥပ ဒများနငအည ြမခနမ ြပ ကျန ငြဖစဘသကသ အရ ကာကခ

ရမည။

အခနး (၁၀)

အ ထ ထ

၁၇။ အမျးသားစးမကနးနင စးပား ရးဖ ဖ းတးတကမ ၀နကးဌာနသည ကာမရင၏ -

(က) ရးလပငနးများက တာ၀နယ ဆာငရကရမည။

(ခ) ကနကျစရတများက ကျခရမည။

၁၈။ ဤဥပ ဒပါ ြပ ာနးချကများက ဆာငရကနငရန ကာမရငသည -

(က) လအပ သာနညးဥပ ဒများ၊ လပထးလပနညးများက အစးရအဖ၏ သ ဘာ

တညချကြဖင ထတြပနနငသည။

(ခ) လအပ သာအမန ၊ ညနကားချကများက ထတြပနနငသည။

(ပ) သနး ရ

ဗလချပကး

ဥက

နငင တာ ငမ၀ပပြပားမတည ဆာက ရးအဖ