14
พพพพพพพพพพ พพพพพพพพพพพ ก กก ก กกก ก ก กกก ก ก ก.ก. 2528 กกก กกกก กกกก กกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกก กกกก กกกกกกกกกกกกกกก กกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกก.ก.2531 กกกกกกกกกกกก กกกกกกกกก (2458) กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกก กกกก กกกกกกกกกกกกก กก กกกกกก กกกกก กกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกก “กกกกกกกกกกก” กกก ก ก ก ก ก กก ก กก ก ก กกก ก กกกก กกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกก ก กกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกก กกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกก กกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก

พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

Embed Size (px)

DESCRIPTION

นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

Citation preview

Page 1: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

พิ�พิ�ธภั�ณฑ์� บ้�านจ๊�างน�ก

ก่�อตั้��งเมื่�อปี พ.ศ. 2528 โดย สล่�าเพชร วิ�ร�ยะซึ่��งได�รวิบรวิมื่เพ�อนฝู#ง ตั้ล่อดจนล่#ก่ศ�ษย&ล่#ก่หา

ช�างแก่ะสล่�ก่ฝู มื่อด)แล่ะมื่)ควิามื่ร�ก่ในศ�ล่ปีะก่ารแก่ะสล่�ก่ ไมื่�แบบล่�านนามื่ารวิมื่ตั้�วิก่�นจ�ดตั้��ง ก่ล่,�มื่แก่ะสล่�ก่ขึ้��นมื่า

เมื่�อปี พ.ศ.2531 ค,ณล่,งปีระย#ร จรรยาวิงศ& (2458) คอล่�มื่น&น�สตั้&ช�อด�งแห�งหน�งสอพ�มื่พ& ไทยร�ฐในขึ้ณะ น��น ได�ให�เก่)ยรตั้� มื่า เย)�ยมื่ เยอน พ ร� อ มื่ ก่� บ ตั้�� ง ช� อ บ� า น วิ� า

บ�านจ1างน�ก่ อ�นหมื่ายถึ�ง“ ”

บ�านท)�มื่)ช�าง เยอะแยะมื่าก่มื่ายบ�านจ1

างน�ก่ได�มื่)ก่ารพ�ฒนาร#ปีแบบก่ารแก่ะสล่�ก่ช�าง จาก่เด�มื่ท)�ช�างแก่ะจะมื่)ก่ารแก่ะสล่�ก่แบบ ตั้ายตั้�วิ ร#ปีแบบจะซึ่4�า ก่�นมื่าเปี5นก่ารแก่ะสล่�ก่ช�างท)�ด#มื่)ช)วิ�ตั้ช)วิา มื่)ท�าทางท�วิงท4านองท)�เหมื่อน ช�างจร�ง ๆ ซึ่��งน�บเปี5นแห�งแรก่ท)�มื่)ก่ารแก่ะสล่�ก่ช�าง ร#ปีแบบน)� บ�านจ1างน�ก่ย�งเปี5นแห�งแรก่ท)�มื่)ก่ารทดล่องน4าวิ�สด,ใหมื่�ๆท)�หาได�ในท�องถึ��นมื่าทดแทนวิ�สด,เด�มื่ ท)�น�บวิ�นมื่)แตั้�จะหายาก่มื่าก่ขึ้��น เช�น มื่)ก่ารน4าเอาไมื่�ขึ้)�เหล่7ก่มื่าทดแทนไมื่�ส�ก่ ซึ่��งปีระโยชน&เพ)ยงอย�างเด)ยวิขึ้องไมื่�ขึ้)�เหล่7ก่ ในสมื่�ยก่�อน คอน4ามื่าท4าเปี5นเช�อเพล่�งเท�าน��น แล่ะผล่ท)�ได�จาก่ก่ารน4ามื่าแก่ะสล่�ก่พบวิ�า ไมื่�ขึ้)�เหล่7ก่เปี5นไมื่�เน�อแขึ้7งมื่าก่ก่ารแก่ะค�อน ขึ้�างยาก่ก่วิ�าไมื่�ส�ก่ แตั้�ผล่งานท)�ออก่มื่าจะสวิยงามื่ แล่ะส)เปี5นธรรมื่ชาตั้� นอก่จาก่ก่ารทดล่องเร�องขึ้องไมื่�แล่�วิ ย�งมื่)ก่ารน4าเอา

Page 2: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

ภู#มื่�ปี;ญญาชาวิบ�านท)�สบทอด ก่�นมื่ามื่าปีระย,ก่ตั้&ใช� ก่�บงานแก่ะสล่�ก่ น��นก่7คอ น4าเอาล่#ก่มื่ะเก่ล่อท)�ใช�ในก่ารย�อมื่ผ�า มื่าย�อมื่ส)ไมื่�ซึ่��งก่7ให�ส)ท)�เปี5นธรรมื่ชาตั้�แล่ะ ไมื่�มื่)สารพ�ษตั้ก่ค�างเปี5นอ�นตั้ราย ตั้�อมื่น,ษย& แล่ะส��งแวิดล่�อมื่

เมื่� อปี พ.ศ. 2546 บ�านจ1างน�ก่ ได�ร�บก่ารบรรจ, ให�เปี5นหน�� งในพ�พ�ธภู�ณฑ์&ท�องถึ��น ส�งก่�ด เอก่ชน ย�งผล่ให�เปี5นท)�ร# �จ�ก่ ก่�นอย�างแพร�หล่ายในหมื่#�น�ก่ท�องเท)�ยวิท��งชาวิไทยแล่ะ ชาวิตั้�างปีระเทศ ท)�มื่)ควิามื่สนใจในศ�ล่ปีะแขึ้นงน)�นอก่จาก่น)� หน��งในควิามื่ภูาคภู#มื่�ใจขึ้องสล่�าบ�านจ1างน�ก่ท,ก่คนคอ ก่ารท)�เปี5นส�วินหน��งขึ้องก่ารท4า ให�ผ#�คน ได�เก่�ดควิามื่ร�ก่ หวิงแหน แล่ะ ตั้ระหน�ก่ถึ�งควิามื่ส4าค�ญ แล่ะปี;ญหาขึ้อง ช�างไทยในปี;จจ,บ�น แล่ะร�วิมื่ก่�นอน,ร�ก่ษ&ช�างไทยให�อย#�ค#�ก่�บคนไทยอ)ก่นานเท�านานปีระวิ�ตั้�แล่ะผล่งานขึ้อง ส ล่� า เ พ ช ร วิ� ร� ย ะศ�นปี>นด)เด�นจ�งหวิ�ดเช)ยงใหมื่�ปีระจ4าปี 2543 สาขึ้าท�ศนศ�ล่ปี?ด�านปีระตั้�มื่าก่ร มื่

ประวั�ติ�

สล่�า เพชร วิ�ร�ยะ เก่�ดเมื่�อวิ�นท)� 8 มื่)นาคมื่ พ.ศ. 2498 สถึานท)�เก่�ด บ�านบวิก่ค�าง อ4าเภูอส�นก่4าแพง จ�งหวิ�ดเช)ยงใหมื่� เปี5นบ,ตั้รขึ้อง นายส�งห& วิ�ร�ยะ แล่ะ นางบ�วิจ)น วิ�ร�ยะ มื่)พ)�น�อง 5 คน คอ1. นายเพชร วิ�ร�ยะ2. นายส,ภูาพ วิ�ร�ยะ3. นายเสน�ห& วิ�ร�ยะ4. นายพ�ภู�คร& วิ�ร�ยะ5. นางเพล่�นจ�ตั้ วิ�ร�ยะ

ท)�อย#� "บ�านจ1างน�ก่"บ�านเล่ขึ้ท)� 56/1 หมื่#�ท)� 2

ตั้4าบล่บวิก่ค�าง อ4าเภูอส�นก่4าแพง จ�งหวิ�ด

Page 3: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

เช)ยงใหมื่� โทรศ�พท& (053) 3446891,01-4725051

ครอบคร�วิ นายเพชร วิ�ร�ยะ สมื่รสก่�บนางนงเยาวิ& วิ�ร�ยะ (น�นไชยศ�ล่ปี?) มื่)บ,ตั้รธ�ดาท��งหมื่ด 2 คน คอ1. นางสาวิวิาร)ยา วิ�ร�ยะ2. นางสาวิเวิร,ยา วิ�ร�ยะก่ารศ�ก่ษาระด�บปีระถึมื่ศ�ก่ษาปี ท)� 4 จาก่โรงเร)ยนผ#�ใหญ� 1 หอพระ จ�งหวิ�ดเช)ยงใหมื่�ก่ารศ�ก่ษาผ#�ใหญ� ระด�บ 4 (มื่.ศ. 3) จาก่โรงเร)ยนผ#�ใหญ�ส�นก่4าแพง อ4าเภูอส�นก่4าแพง จ�งหวิ�ดเช)ยงใหมื่�

ผลงาน

ผล่งานขึ้องสล่�าเพชรท4าจ4าหน�ายในนามื่ "บ�านจ1างน�ก่ ซึ่��งเขึ้าเปี5นห�วิเรอใหญ�ใน”

ก่ารรวิบรวิมื่ช�างฝู มื่อในท�องถึ��น ตั้.บวิก่ค�าง อ.ส�นก่4าแพง จ.เช)ยงใหมื่� แล่ะผ�านก่ารค�ดเล่อก่ให�เปี5นส�นค�าหน��งตั้4าบล่ หน��งผล่�ตั้ภู�ณฑ์& ปีระเภูทผล่�ตั้ภู�ณฑ์& 5 ดาวิ ระด�บภูาค ท,ก่วิ�นน)�ส�นค�าจาก่ช,มื่ชนแห�งน)�ก่ระจายไปีอย#�ท��วิโล่ก่ ก่วิ�าจะถึ�งจ,ดน)� สล่�าเพชร ย�อนเร�องราวิในวิ�ยหน,�มื่วิ�า เมื่� อปี 2515-2519 ได�เร)ยนร# �ก่ารแก่ะสล่�ก่ไมื่�

ร#ปีช�าง ก่�บ คร#ค4าอ�าย เดชดวิงตั้า พร�อมื่ก่�บเพ�อนร�วิมื่ร, �นอ)ก่หล่ายคน พอมื่)ฝู มื่อตั้�ดตั้�วิก่7ตั้ระเวินท4างานแก่ะสล่�ก่ไมื่�ตั้ามื่สถึานท)�ตั้�างๆ แล่ะตั้ามื่ปีระสาวิ�ยร, �นท)�ร �ก่ควิามื่ท�าทาย หล่�งจาก่เปี5นหน,�มื่พเนจรอย#�หล่ายปี จ�งหวินคนส#�บ�านเก่�ดท)�ส�นก่4าแพงราวิปี 2528 แล่ะค�ดปี;ก่หล่�ก่ท4ามื่าหาก่�นบนผนด�นมื่ารดา จ�งรวิบรวิมื่เพ�อนสล่�าแล่ะล่#ก่ศ�ษย& 5-6 คน ก่�อตั้�วิเปี5นท)มื่งานแก่ะสล่�ก่ช�างในแบบเหมื่อนจร�งจ4าหน�ายจนมื่)ผล่งานออก่มื่าเปี5นท)�ร# �จ�ก่ขึ้องคนท��วิไปี "ท)�มื่าขึ้องบ�านจ1างน�ก่ ค,ณล่,งปีระย#ร จรรยาวิงษ& ราชาน�ก่เขึ้)ยนก่าร&ตั้#นช�อด�ง

Page 4: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

เปี5นผ#�ตั้� �งให� บ�านจ1างน�ก่เปี5นภูาษาถึ��นควิามื่หมื่ายวิ�า มื่)ช�างแก่ะสล่�ก่มื่าก่น��นเอง ท,ก่วิ�นน)�บ�านจ1างน�ก่มื่)ท)มื่งานแก่ะสล่�ก่เก่อบ 50 คน ซึ่��งเปี5นญาตั้�พ)�น�องเพ�อนล่#ก่ศ�ษย&แล่ะคนหน,�มื่ๆในหมื่#�บ�านท��งส��น" สล่�าเพชรเล่�าควิามื่เปี5นมื่า มื่าถึ�งย,คปี;จจ,บ�นงานฝู มื่อจาก่บ�านจ1างน�ก่ย��งทวิ)ควิามื่น�ยมื่มื่าก่ขึ้��น โดยเฉพาะในหมื่#�น�ก่ท�องเท)�ยวิท��งชาวิไทยแล่ะตั้�างชาตั้�ท)�มื่)โอก่าสแวิะชมื่งาน

ห�ตั้ถึก่รรมื่ล่� านนา ตั้� างซึ่� อตั้�ดมื่อก่ล่�บบ�านเพ�อเปี5นขึ้องฝูาก่หรอน4าไปีตั้ก่แตั้�งบ�าน แตั้�ถึ�าเปี5นช�างตั้�วิโตั้ๆ ท)มื่งานขึ้องสล่�าเพชรก่7จะหาหนทางจ�ดส�งให�ล่#ก่ค�าถึ�งปีล่ายทาง งานศ� ล่ ปี ะ ขึ้ อ ง บ� า น จ1 า ง น� ก่ จ� งก่ระจายไปีท��วิท,ก่มื่,มื่โล่ก่ "ก่ารท4าช�างขึ้องบ�านจ1างน�ก่ตั้อนน)�

มื่)ท��งงานแก่ะสล่�ก่ไมื่�แล่ะปี#นปี;� น เดอนหน��งมื่)ผล่งานน�บร�อยช��น ราคาขึ้��นอย#�ก่�บขึ้นาดเฉล่)�ยตั้��งแตั้� 1,000 บาท ไปีจนถึ�งมื่#ล่ค�า 7 หล่�ก่ ซึ่��งผล่งานท)�เราภู#มื่�ใจมื่าก่คอก่ารแก่ะ สล่�ก่ช�างไมื่�ช�อ ค�ร�เมื่ขึ้ล่&ไตั้ยดาย,ค เปี5นช�างสามื่เศ)ยรขึ้นาดส#ง 5 เมื่ตั้ร ก่วิ�าง 3 เมื่ตั้ร ใช�เวิล่าสร�างปีระมื่าณ 3 ปี ผมื่เตั้ร)ยมื่ส�งให�ล่#ก่ค�าราวิก่ล่างเดอนส�งหาคมื่น)�" สล่�าเพชร ก่ล่�าวิ สล่�าเพชร บอก่อ)ก่วิ�า งานมื่หก่รรมื่พชสวินโล่ก่เฉล่�มื่พระเก่)ยรตั้� ราชพฤก่ษ& 2549 ซึ่�� งปีระเทศไทยเปี5นเจ�าภูาพจ�ดขึ้��นท)� จ.เช)ยงใหมื่� ระหวิ�างวิ�นท)� 1 พฤศจ�ก่ายน 2549 ถึ�งวิ�นท)� 31 มื่ก่ราคมื่ 2550 สล่�าเพชรได�ร�บควิามื่ไวิ�วิางใจจาก่ภูาคร�ฐให�ท4าช�างปีระด�บทางเขึ้�าส#�เขึ้�างาน ปีระก่อบด�วิย บร�เวิณวิงแหวิน 5 ตั้�วิ สะพาน 4 ตั้�วิ แล่ะห�วิช�างปีระด�บเสา 44 ห�วิ ส4าหร�บวิ�ตั้ถึ,ด�บส4าค�ญคอ "ไมื่�" ใช�ได�ท��งไมื่�เน� ออ�อน แล่ะไมื่�เน� อแขึ้7ง แตั้�ท)�น�ยมื่ก่�นมื่าก่แล่ะท4าก่�นมื่าโดยตั้ล่อดคอ ไมื่�ส�ก่ ซึ่��งเปี5นไมื่�เน� อล่ะเอ)ยดง�ายตั้�อก่าร น4ามื่าแก่ะสล่�ก่เปี5นล่วิดล่ายตั้�างๆ ไมื่�วิ�าจะเปี5นส�ตั้วิ& หรอตั้�นไมื่� แตั้�ไมื่�ชน�ดน)�ขึ้นาดใหญ�หายาก่ แล่ะราคาส#ง จ�งเล่อก่ใช�ไมื่�ขึ้)�เหล่7ก่ ไมื่�ฉ4าฉาแล่ะไมื่�ขึ้น,นซึ่��งในอด)ตั้เปี5นเพ)ยงไมื่�

Page 5: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

ท4า ฟืC น ขึ้ อ ง ช า วิ บ� า น เ ท� า น�� น เคร�องมื่อท)�ใช�แก่ะสล่�ก่ คอ ส��วิหมื่�ก่ หรอ ส��วิตั้�วิวิ) (V) ใช�สล่�ก่น4าเส�นตั้ามื่แบบงานแล่ะใช�แตั้�งล่าย เส�นตั้�างๆ ส��วิแบน ใช�ถึาก่ย4�าเส�นตั้�างๆ แล่ะตั้�ดไมื่�ส�วินท)�ไมื่�ตั้�องก่ารออก่ ส��วิแก่ะ หรอ ส��วิตั้�วิย# (U) ใช�ถึาก่ เจาะ แล่ะตั้ก่แตั้�งร า ย ล่ ะ เ อ) ย ด ขึ้ อ ง ช�� น ง า น แ ล่ ะ ค� อ น อ, ปี ก่ ร ณ& ท)� ตั้� อ ง ใ ช� ตั้ อ ก่ ส�� วิ

วิ�ธ)แก่ะสล่�ก่ ร�างแบบงานบนก่ระดาษแขึ้7ง แล่�วิน4ามื่าทาบก่�บไมื่�ท)�เตั้ร)ยมื่ไวิ� แก่ะเอาไมื่�ส�วินท)�ไมื่�ตั้�องก่ารออก่ให�เหล่อแตั้�โครงสร�างตั้ามื่แบบท)�ร �างไวิ� ส�วินควิามื่เวิ�าก่7แก่ะออก่จนเปี5นร#ปีร�างตั้ามื่แบบท)�ร �างไวิ�เช�นก่�น จาก่น��นตั้ก่แตั้�งรายล่ะเอ)ยด เช�น ล่ายผ�วิหน�ง หรอล่ายก่ล่)บดอก่ไมื่� ขึ้� �นตั้อนส,ดท�าย ทาส)แล่ะขึ้�ดตั้ก่แตั้�ง ใช�ส)ธรรมื่ชาตั้�ท4าจาก่ผล่มื่ะเก่ล่อ ขึ้��นตั้อนคอน4าผล่มื่ะเก่ล่อมื่าตั้4า แล่�วิหมื่�ก่ก่�บน4�าปี#นใส ก่�อนใช�น4�าท)�หมื่�ก่ทาผล่งานให�เปี5นส)ด4า แล่ะทาซึ่4�าจนก่ระท��งด4าจนพอใจ จ�งน4าไปีตั้าก่ให�แห�งสน�ท ใช�แปีล่งทองเหล่องขึ้�ดก่าก่ขึ้องมื่ะเก่ล่อออก่ จะได�ช��นงานส)ด4าเทาด#เปี5นธรรมื่ชาตั้�ท��งน)� บ�านจ1างน�ก่“ ” น�บเปี5นแหล่�งศ�ก่ษาด�านก่ารแก่ะสล่�ก่ช�าง แล่ะก่ารท�องเท)�ยวิด�านศ�ล่ปีวิ�ฒนธรรมื่ท�องถึ��นท)�ส4าค�ญขึ้อง อ.ส�นก่4าแพง

Page 6: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

บ้�านถวัาย หมู่��บ้�านไมู่�แกะสล�ก                  อ ด) ตั้ ท)� ผ� า น มื่ า 40 ก่ วิ� าปี  บ�านถึวิายได�สบสานงานไมื่�จาก่ร, �นส#�ร, �นจาก่ก่ารก่�อก่4าเน�ดขึ้��นขึ้องปี#ชนยบ,คคล่ 3

ท�าน คอพ�อหนานแดง พ�นธ,สา, พ�อใจEมื่า อ��นแก่�วิ แล่ะพ�อเฮือน พ�นธ,ศาสตั้ร& ท)�ได�เด�นทางไปีท4างานแล่ะเร)ยนแก่ะสล่�ก่ไมื่�ท)�ร �านน�อมื่ศ�ล่ปี? บ�านวิ�วิล่าย ปีระตั้#เช)ยงใหมื่� อ4าเภูอเมื่อง จ�งหวิ�ดเช)ยงใหมื่� เมื่�อ พ.ศ. 2500-2505 แล่ะได�น4ามื่าแพร�หล่ายในหมื่#�บ�านถึวิาย จนก่ล่ายเปี5นหมื่#�บ�านห�ตั้ถึก่รรมื่ ไมื่�แก่ะสล่�ก่ท)�มื่)ฝู มื่อ แล่ะมื่)ช�อเส)ยง เปี5นท)�ร# �จ�ก่ขึ้องชาวิไทยแล่ะชาวิตั้�างปีระเทศ

Page 7: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

ประวั�ติ�หมู่��บ้�าน บ�านถึวิาย เปี5นหมื่#�บ�านเก่�าแก่� ตั้��งมื่าปีระมื่าณ 100 ก่วิ�าปี สาเหตั้,ท)�ช�อบ�านถึวิาย ตั้ามื่ค4าบอก่เล่�าขึ้องผ#�เฒ�าผ#�แก่� เล่�าวิ�าบ�านถึวิาย ด��งเด�มื่เปี5นจ,ดถึวิายขึ้องให�พระนางเจ�าจามื่เทวิ)ท)�เสด7จผ�าน จาก่นครล่4าพ#น ซึ่��งเด�นทางโดยทางเก่วิ)ยนผ�านมื่าทางบ�านถึวิาย ชาวิบ�านเมื่�อทราบขึ้�าวิก่ารจะเสด7จผ�านขึ้องพระนางฯ จ�งพาก่�นเตั้ร)ยมื่ขึ้�าวิขึ้อง หรอบางครอบคร�วิก่7จะช�วิยก่�นร)บตั้)เคร�องเง�นเตั้ร)ยมื่ไวิ�ถึวิาย

          บ�านถึวิายเปี5นหมื่#�บ�านหน��ง ในตั้4าบล่ขึ้,นคง  อ4าเภูอหางดง  จ�งหวิ�ดเช)ยงใหมื่�  ระยะทางห�างจาก่ตั้�วิเมื่องเช)ยงใหมื่�   ปีระมื่าณ 18 ก่�โล่เมื่ตั้ร แตั้�เด�มื่ชาวิบ�านปีระก่อบอาช)พหล่�ก่ทางด�านก่ารเก่ษตั้ร แตั้�เมื่�อปีระสบก่�บภูาวิะขึ้าดแคล่นน4�าในฤด#แล่�งท4าให�ผล่ผล่�ตั้ตั้ก่ตั้4�า ส�งผล่ให�ชาวิบ�านมื่)รายได�น�อย   ด�งน��นหล่�งฤด#เก่7บเก่)�ยวิชาวิบ�านส�วินใหญ�จะเด�นทางไปีร�บจ�างท4างานในตั้�วิ เมื่องเช)ยงใหมื่�  เช�น ร�บจ�าง ก่�อสร�าง แล่ะอ�น ๆ แตั้�มื่)บางส�วินออก่ไปีค�าขึ้ายไมื่�ได�ปีระก่อบอาช)พอย#�ในท�องถึ��นขึ้องตั้�วิเอง

          จนก่ระท��ง ปี พ.ศ. 2500- 2505 พ�อใจEมื่า อ��นแก่�วิ พ�อหนานแดง พ�นธ,สา แล่ะพ�อเฮือน พ�นธ,ศาสตั้ร& ท��งสามื่ท�านได�ไปีร�บจ�างอย#�ในตั้�วิเมื่องเช)ยงใหมื่� เช�นเด)ยวิก่�บชาวิบ�านท��วิไปี จนท�านได�ไปีท)�ร �านน�อมื่ศ�ล่ปี?   บ�านวิ�วิล่ายซึ่��งเปี5นร�านจ4าหน�ายไมื่�แก่ะสล่�ก่ท)�โด�งด�งในช�วิงน��น ท��งสามื่ท�านเก่�ดควิามื่สนใจในก่ารร�บจ�างแก่ะสล่�ก่ไมื่� จ�งได�ขึ้อทางร�านทดล่องแก่ะด#  ปีราก่ฏวิ�าฝู มื่อพอท4าได�  ทางร�านจ�งให�เร��มื่ท4างานร�บจ�างท)�ร �านน�อมื่ศ�ล่ปี?ตั้��งแตั้�น��นมื่า ก่ารท4างานแก่ะสล่�ก่ไมื่�ขึ้องท��งสามื่ท�านปีราก่ฏวิ�ามื่)รายได�ด)ก่วิ�าก่ารร�บจ�างก่�อสร�าง แล่ะท,ก่วิ�นฝู มื่อก่ารแก่ะสล่�ก่ก่7พ�ฒนาขึ้��นเร�อย ๆ ท�านจ�งเปีล่)�ยนอาช)พจาก่ก่าร�บจ�างท��วิไปีมื่าเปี5นก่ารร�บจ�างแก่ะสล่�ก่ไมื่�ท)�ร �าน ด�งก่ล่�าวิ จนเมื่�อเก่�ดควิามื่ช4านาญ แล่ะเมื่�อมื่)งานมื่าก่ขึ้��นท��งสามื่ท�านจ�งได�ขึ้อน4ามื่าท4าท)�บ�าน  แล่ะถึอเปี5นจ,ดเร��มื่ตั้�นขึ้องก่ารถึ�ายทอดงานแก่ะสล่�ก่ไมื่�ให�แก่�ล่#ก่หล่าน ญาตั้�พ)�น�อง  เพ�อนบ�านโดยไมื่�ร# �ตั้�วิแล่ะไมื่�หวิงควิามื่ร# �แมื่�แตั้�น�อย งานท)�น4ามื่าถึ�ายทอดคร��งแรก่ เปี5นก่ารแก่ะสล่�ก่ไมื่�แผ�นล่วิดล่ายตั้�าง ๆ เช�น ล่าย

Page 8: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

รามื่เก่)ยรตั้�I ล่ายคร,ฑ์ ตั้,1ก่ตั้าดนตั้ร) ตั้�อมื่าเร��มื่ท4าเปี5น ตั้�วิพระ แล่ะร�บซึ่�อมื่ตั้ก่แตั้�งขึ้องเก่�าปีระเภูทงานไมื่� แล่ะเร��มื่เล่)ยนแบบขึ้องเก่�าท)�มื่)ผ#�น4ามื่าซึ่�อมื่ พร�อมื่ท��งออก่แบบงานท)�เปี5นเอก่ล่�ก่ษณ&ขึ้องบ�านถึวิายเอง จาก่น��นได�มื่)ก่ล่,�มื่สตั้ร)แมื่�บ�านขึ้องบ�านถึวิายเองซึ่��งออก่ไปีร�บจ�างท4างานส) งานแอนตั้�ค แล่ะตั้ก่แตั้�งล่วิดล่ายเส�นท)�ร �านในเมื่องเช)ยงใหมื่� ย�านวิ�วิล่าย แล่ะได�พ�ฒนาฝู มื่อ ท4าล่วิดล่าย ปี>ดทอง จนเก่�ดควิามื่ช4านาญเช�นเด)ยวิก่�น เมื่�อมื่)งานเพ��มื่ขึ้��นทางร�านให�น4ามื่าท4าท)�บ�านโดยค�ดค�าจ�างท4าเปี5นช��น เมื่�องานเสร7จก่7น4าไปีส�งท)�ร �าน ก่7น�บวิ�าเปี5นโอก่าสด)ท)�จะได�น4ามื่าถึ�ายทอดในหมื่#�บ�าน แล่ะโอก่าสในก่ารพบปีะก่�บล่#ก่ค�าขึ้องทางร�าน ซึ่��งล่#ก่ค�าก่7ได�ตั้�ดตั้�อโดยตั้รงแล่ะเขึ้�ามื่าซึ่�อส�นค�าถึ�งในหมื่#�บ�านจ�งท4าให�บ�าน ถึวิายเร��มื่ก่ล่ายเปี5นแหล่�งซึ่�อหาไมื่�แก่ะสล่�ก่แล่ะเก่�ดธ,รก่�จขึ้��นในหมื่#�บ�าน     ตั้��งแตั้�น��นมื่าแตั้�ล่ะบ�านเร��มื่จะปีร�บบร�เวิณบ�านขึ้องตั้นเอง โดยใช�บร�เวิณหน�าบ�านเปี5นร�านค�า ส�วินหล่�งบ�านก่7ท4างานห�ตั้ถึก่รรมื่แก่ะสล่�ก่ไมื่� ตั้ก่แตั้�งผล่�ตั้ภู�ณฑ์& ในครอบคร�วิตั้��งแตั้�น��นมื่า

งานพิ�มู่พิ�ลาย หร"อเพิ�นท์�ลายลงบ้นประติ�หน�าติ�างเก�า

    

เปี5นงานท)�มื่)ก่ารสร�างสรรค&ท)�ปีระย,ก่ตั้&จางขึ้องเก่�าแล่�วิใส�ไอเด)ยเขึ้�าไปีใหมื่� ถึอเปี5นก่ารสร�างมื่#ล่ค�าเพ��มื่ให�ก่�บขึ้องเก่�า

วั�ธ&การท์'า

Page 9: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

น4าไมื่�เก่�ามื่าท4าควิามื่สะอาดแล่�วิพ��งให�แห�ง จาก่น��นร�างแบบท)�ตั้�องก่ารล่งบนบานปีระตั้#หรอหน�าตั้�าง ล่งส)แล่ะเก่7บรายล่ะเอ)ยดขึ้องล่วิดล่ายท)�วิาดไวิ� พ��งให�แห�ง(งานแก่ะสล่�ก่บานปีระตั้#แล่ะหน�าตั้�างเก่�าก่7มื่)จ4าหน�าย)

ราคา ขึ้*+นอย��ก�บ้ขึ้นาดและลวัดลายขึ้องส�นค�า (สามู่ารถติ�อรองราคาได�)

ประโยชน�การใช�งานขึ้องวั�สด0ในงานภั�มู่�ท์�ศน�

- ใช�ปีระด�บตั้ก่แตั้�งอาคารก่ล่างแจ�ง- ปีระด�บผน�งเพ�อสร�างควิามื่โดดเด�น- ท4าเปี5นแนวิ สก่ร)น ให�ก่�บพ�นท)�ได�

Page 10: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

บ้�านเหมู่"องก0ง บ�านเหมื่องก่,งเปี5นหมื่#�บ�านเล่7ก่ ๆ อย#�ไมื่�ไก่ล่จาก่ตั้�วิเมื่องเช)ยงใหมื่�มื่าก่

น�ก่เด�นทางสะดวิก่ตั้ามื่ถึนนสายเช)ยงใหมื่�-หางดงเพ)ยง 6 ก่�โล่เมื่ตั้ร ใช�เวิล่าเด�นทางปีระมื่าณ 10 นาท)แล่ะย�งเปี5นทางผ�านไปีย�งสถึานท)�ท�องเท)�ยวิส4าค�ญ เช�น บ�านถึวิาย ดอยอ�นทนนท& ท��งย�งอย#�ใก่ล่�แหล่�งท�องเท)�ยวิใหมื่� อาท� เช)ยงใหมื่�ไนท&ซึ่าฟืาร), พชสวินโล่ก่ เปี5นตั้�น

บ�านเหมื่องก่,งได�ร�บเล่อก่จาก่พ�ฒนาช,มื่ชน อ.หางดง แล่ะก่ารท�องเท)�ยวิแห�งปีระเทศไทย ให�เปี5นหมื่#�บ�านโอท7อปีเพ�อก่ารท�องเท)�ยวิเมื่�อหล่ายปี ก่�อน เพราะเปี5นหมื่#�บ�านผล่�ตั้เคร�องปี;� นด�นเผาท)�มื่)เร�องราวิปีระวิ�ตั้�ศาสตั้ร& วิ�ถึ)วิ�ฒนธรรมื่ท)�สามื่ารถึร�อยเร)ยงเช�อมื่โยงได�อย�างก่ล่มื่ก่ล่นก่�บก่ารท�องเท)�ยวิ

โคมู่ไฟหมู่�อด�นเผา

วิ�สด,ท4าจาก่ด�นเหน)ยวิ ราคา 150 บ้าท์

วั�ธ&การท์'า

1. น4าด�นเหน)ยวิมื่าก่องไวิ�เตั้ร)ยมื่ใช�งานเร)ยก่วิ�า ก่องด�น 2. ซึ่อยด�นเหน)ยวิ แล่�วิน4าไปีพรมื่น4�าหมื่�ก่ค�างคน โดยใช�ใบตั้องแห�งคล่,มื่ ให�ด�นช, �มื่น4�า พอเหมื่าะ 3. ปี;� นด�นท)�หมื่�ก่เปี5นก่�อนๆ ยาวิปีระมื่าณ 1 ศอก่น4าไปีวิางไวิ�ในล่านวิงก่ล่มื่แล่�วิใช�ควิายย4�า ให�ท��วิ เร)ยก่วิ�า นวิดด�น ปี;จจ,บ�น

Page 11: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

พ�ฒนามื่าเปี5นก่ารใช�เคร�องนวิดแทนควิาย 4. น4าด�นท)�นวิดแล่�วิมื่าตั้��งเปี5นก่องใหญ� แล่�วิเหย)ยบให�เปี5นก่องแบนล่ง ถึ�าพบเศษวิ�สด,อะไรในด�นก่7หย�บออก่มื่าแล่�วิน4าผ�ามื่าคล่,มื่ด�นไวิ�เพ�อรอก่ารน4าด�นมื่าใช�ในก่ารปี;� นตั้�อไปี 5. น4าด�นมื่าปี;� นเปี5นแท�งก่ล่มื่ยาวิเพ�อขึ้��นร#ปี โดยขึ้��นร#ปีบนแปีJนหมื่,น เร)ยก่วิ�า ก่�อพ�มื่พ& เปี5นก่ารปี;� นคร��งล่�างขึ้องภูาชนะท)�ปี;� น

6. น4าคร��งล่�างท)�ปี;� นเสร7จแล่�วิไปีผ��งให�หมื่าดๆ แล่�วิน4ามื่าปี;� นตั้�อให�เสร7จตั้ามื่ร#ปีแบบท)�ตั้�องก่าร 7. น4ามื่าผ��งให�หมื่าดๆ แล่�วิน4าไปีขึ้�ดผ�วิให�เร)ยบโดยใช�ล่#ก่สะบ�าขึ้�ด ท4าให�ผ�วิเร)ยบแล่ะมื่�นแล่�วิน4าไปีตั้าก่ให�แห�ง

8. น4าภูาชนะท)�ปี;� นเร)ยนร�อยแล่�วิแล่ะแห�งด)แล่�วิไปีเขึ้�าเตั้าเผา ซึ่��งเปี5นเตั้าก่�อด�วิยอ�ฐ

9. ในก่ารเผาจะใช�เวิล่าปีระมื่าณ 2 คน 3 วิ�น แล่ะตั้�องคอยใช�ฟืCนในเตั้าเผาตั้ล่อดท��งวิ�นท��งคนเพ�อให�ได�ควิามื่ร�อนสมื่4�าเสมื่อแล่ะท4าให�ด�นส,ก่ได�ท��วิถึ�ง

10. เมื่�อเผาได�ตั้ามื่ท)�ก่4าหนดเวิล่าตั้�องงดใส�ไฟื แล่�วิปีล่�อยท��งไวิ�ในเตั้าเผา 2 คน โดยค�อยๆ เปี>ดช�องวิ�างเพ�อค�อยๆระบายควิามื่ร�อนเร)ยก่วิ�า แย�มื่เตั้า

11. น4าภูาชนะท)�เผาเร)ยนร�อยแล่�วิออก่จาก่เตั้าค�ดเล่อก่ช��นท)�มื่)สภูาพด)น4าไปีจ4าหน�าย

ประโยชน�การใช�งานขึ้องวั�สด0ในงานภั�มู่�ท์�ศน�

- ใช�ตั้ก่แตั้�งปีระด�บสวิน- ให�แสงสวิ�างในเวิล่าก่ล่างคน- สามื่ารถึสร�างส,นทร)ยภูาพได�ด)- ใช�ปีระด�บได�ท��ง ก่ล่างแจ�ง แล่ะในร�มื่

Page 12: พิพิธภัณฑ์ บ้านจ๊างนัก  นายศิวา เหมือนฟู 5219101329

นายศ�วัา เหมู่"อนฟ� รห�ส 5219101329 สาขึ้าเท์คโนโลย&ภั�มู่�ท์�ศน� 4 ป3