11
WWW.NVZ.COM.MK WWW.NVZ.COM.MK ISSN 1857-5463 INFORMATIVNA STRU^NA MEDICINSKA PUBLIKACIJA Nie Vie i zdravje to GOD. VI BROJ 20 OKTOMVRI 2010 @an Mitrev - pogolem od svoeto vreme @an Mitrev - pogolem od svoeto vreme Letna [kola EMSA 2010 Letna [kola EMSA 2010 Akutni truewa Akutni truewa

Списание Ние Вие и Здравјето број 20

Embed Size (px)

Citation preview

WWW.NVZ.COM.MKWWW.NVZ.COM.MK

ISSN 1857-5463

INFORMATIVNA STRU NA

MEDICINSKA PUBLIKACIJA

Nie Viei zdravjeto

GOD. VI BROJ 20 OKTOMVRI 2010

@an Mitrev -pogolem od svoeto vreme@an Mitrev -pogolem od svoeto vreme

Letna [kola EMSA 2010Letna [kola EMSA 2010

Akutni truewaAkutni truewa

2 3

VOVEDNIK

Izdava~

Ureduva~ki odbor

Odgovoren urednik

Za izdava~ot

Tehni~ki urednik

Kompjuterska obrabotka i pe~at

Spisanieto e besplatno i izleguva~etiri pati godi[no

PZU "Prim. d-r Samarxiski" ul. "Partizanska" bb {tip

prim. d-r CvetankaManeva Samarxiska

|ur\ica Treneva

Pe~atnica "2-ri Avgust" {tip

Godina VI Broj 20 Oktomvri 2010 ISSN 1857-5463

prof. d-r Tatjana Milenkovi]prof. d-r Gligor Dimitrovprim. d-r Ivan Sokolovd-r Paca Donevskaprof. d-r Sowa Petrovska

prof. d-r Nikola Kam~ev

Riste Manev, ekonomski menaxer

Edna stara pogovorka veli: " Prvo informirate za sezonskite pobedi- potoa bori se ". Ako dobro ste zaboluvawa , ve sovetuvame kako da gi ja sfatile ovaa narodna mudrost prepoznaete zamkite na letoto, da gi lesno }e ja prepoznaete na{ata borba i sogledate polesno prednostite na }e zabele`ite deka sekoj broj od fizi~kata aktivnost ,da gi vesnikot "NIE VIE I ZDRAVJETO" razgrani~ite vistinite i zabludite e podgotven so razrabotena strategija na alternativnata medicina. i jasno postavena cel. Se nadevame deka i ovoj pat }e bidete

I sega vo ova najnovo, septemvrisko zadovolni so ponudenite sodr`ini za izdanie na vesnikot, kontinuirano se koi se trudime sekoga{ da bidat obiduvame da bideme aktuelni i aktuelni i prilagodeni na potrebnata dosledni na site na{i vetuvawa. A visina na svojata zada~a od kade me|u drugoto, vi vetivme stru~no, medicinskata nauka vi stanuva lesno informativno- edukativeno glasilo razbirliva i dostapna. Ako imate otvoreno za objavuvawe na stru~ni eventualni sugestii ili pra{awa trudovi i se izborivme toa da stane stranicite na vesnikot stojat realnost. I vo 20 broj , kako skromno otvoreni.O~ekuvame da ni se jubilejno izdanie na "NIE VIE I pridru`ite vo na{ite napori da ZDRAVJETO" preku na{ite redovni bideme interesni i sodr`inski rubriki vi nudime mo`nosti da se bogati.

Prim. d-r Cvetanka Maneva Samarxiskavo svojata ordinacxija

Iskreno,va{iot odgovoren urednik

Nie Viei zdravjeto

SODR@INA

Rubriki

... 4

Preventivata go ~uva zdravjeto

Farmacevtski informator........... 6

@an Mitrev .....................................8

Vovednik.............................................. 3

Studentska stranica

Letna [kola EMSA 2010 ............10

Informirajte se na stranatawww.nvz.com.mk

Trudovi od medicinskata praksa

Alternativna medicina

Akutni truewa................................. 16

So limon protiv stres ............... 12

Sonografska dijagnoza naholelitijaza ..................................... 15

Posledna stranica:

Leonardo Da Vin~i"Anatomija"

Kineziterapija pri deformitetina rbeten stolb ............................. 18

Portret za ovoj broj

Homeopatija..................... ............... 14

PREVENTIVA

4 5

Kolku pati se slu~ilo na mnogumina od nas Streptokokite i stafilokokite kako da ne mo`eme da si najdeme objasnuvawe za ~uvari i zagrozuva~i na na{eto zdravjenekoja na{a zdravstvena sostojba, nitu pak pri poseta na doktor da ne mozeme da dademe Streptokokte se gram-pozitivni koki, ne soodvetno objasnuvawe za nekoi tegobi koi formiraat spori, nepodvi`ni bakterii, so fizi~ki gi ~uvstvuvame (kako vrtoglavici, sferi~na forma, ~ii kletki posle delba povra}awa, dijarea, malaksanost od poka~ena ostanuvaat prika~eni edna za druga formi-temperatura ili leko poka~ena telesna raj}i lanci od streptokoki. Relativno lesno temperatura, zgolemeno te{ewe na sekret od se izoliraat od nivnite prirodni iveali{-nosot, vo sopredba od voobi~aeno i t.n.) ta na natriumova podloga koja sodr`i polovina od ovie simptomi uka`uvaat na natrium azid NaN3, koj go inibira rastot na groznica, grip (kade{to pri gripovi streptokokite (bidej}i streptokokite ne groznici naj~est simptom e zgolemeno te~ewe sodr`zat sistem od citohromi, specifi~-na sekret od nos, sputum, ka{lica)? Veruvam niot inhibitor na citohromot NaN3 ne mnogu pati, no ponekoga{ pove}eto od ovie deluva). Hemoliza na krven agar se koristi za simptomi mo`at da uka`uvaat na truewa identifikacija an razni vidovi na strepto-dobieni, samo od li~na nehigiena ili koki onie vidovi koi sodr`at streptolizin nepravilno skladirana hrana koja sme ja O i S okolu koloniite ima svetla zona na konsumirale nekolku ~asa neposredno pred kompletna hemoliza, beta-hemoliza, a onie projava na gore spomenatite simptomi. Za streptokoki koi ne gi sozdavaat ovie lizini {to vsu{nost stanuva zbor i kako samite da se okolku koloniite imaat ne{to zamatena zona za{titme od truewata }e pro~itate vo na hemoliza, t.n. alfa-hemoliza. Strepto-prilogot {to sledi. U{te kako mali kako kokite se zna~ajna grupa na mikroorganizmi osnovnoto pravilo {to u{te kako mali ne posebno vo mle~nata industrija blagodarenie u~ele za li~nata higiena e mieweto na racete na nekoi vidovi e ovozmo`ena fermenta-pred i posle jadewe, ne~epkaweto vo nos i t.n. cijata na melkoto i negovo pretvorawe vo Vo tekot na denot kade i da sme, {to i da pra- razli~ni vidovi na mle~ni proizvodi na pr. vime sme izlo`eni na milioni mikro- Streptococcus cremoris, koj naj~esto se organizmi koi nekoi se prisutni na na{ata koristi kako aromatizer vo mle~nata indus-ko`a, vo debeloto crevo, vo labijalnata trija, Streptococcus lactis koj ima golema praznina i se vo za{tita na na{eto zdravje, no uloga vo prigotvuvaweto na jogurti, kiselo nekoi od niv se patogeni i seriozni mleko, i zaedno so grupata na stap~esti, gram naru{uva~i na ~ove~koto, tuku i zdravjeto na pozitivni bakterii od rodot na Lactobacillus `ivotnite, naj~esto doma{nite milenici so se odgovorni za mle~no-kiselinskata fer-koi sme vo postojan kontakt mo`at da bidat mentacija. No, postojat i takvi vidovi koi se izvor na razni zarazni bolesti. Decata koga patogeni za ~ovekot kako na pr. Streptococcus si igraat nadvor, se najmnogu izlo`eni zatoa pyogens , u{te narekuvani i piogeni koki (od {to po~vata i vodata se kako najgolemite zborot pios-gnoj), koj naj~esto go ima vo za-prenesuva~i na zarazni bolesti, vo niv gnoenite rani, na krven agar dava pozitvna pre`ivuvaat sporite na predizvikuva~ite na reakcija na beta-hemoliza, Streptococcus najte{kite bolesti kako botulinizmot, pneumoniae koja predizvikuva vospalenie na tifusot, difterija, jajca na paraziti koi plu~ata kaj ~ovekot, Streptococcus salivarius dospevaat do po~vata i vodata preku fecesot redovno se nao|a vo plunkata, jazikot i na zaboleni ivotni i lu|e i t.n. fecesot kaj zdravite lu|e, no pri zgolemena

НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

negova populacija od normalniot broj mo`e tite, pa zatoa se smetaat za antifagociten da predizvika subakuten bakteriski endo- faktor.karditis. Enzimite koi se oslobodeni od o{te-

tenite lizozomi mo`at da go o~tetat kleto~-nite strukturi predizvikuvajki posilna infekcija i so toa ja namaluvaat otpornosta.

Stafilokokni enterotoksini. Golem broj na koagulaza-sloevi od Staphilococcus aureus proizveduvaat enterotoksini. Tie toksini se so:

1.proteinska priroda2.slabi antigeni3.otporni na temperatura na vriewe na

voda pribli`no 30 min4.ne se neutraliziraat so antitoksini koi

se upotrebuvaat protiv ostanatite toksini.Sl. 1 Dobrite bakterii vo odbrana na

Enterotoksinot se sozdava vo hrana bogata na{iot organizam

so jaglehidrati i e predizvikuva~ na truewe so hrana. Toksinite deluvaat na nervnite

Stafilokokite se isto taka gram-pozi-receptori i na maznata muskulutura na

tivni koki, imaat sferi~ni kletki, nepod-tenkoto crevo.

vi`ni i naj~esto se paraziti kaj ~ovekot i Streptolizin. Nekoi streptokoki proiz-

`ivotnite, kade {to nekoi vidovi predizvi-veduvaat dva razli~no rastvorlivi hemo-

kuvaat seriozni zaboluvawa. Se delat so lizini. Eden od niv e bakteriskiot produkt

binarna delba, i naj~esto posle delbata nare~en O lizin (SLO) koj e osetliv na

ostanuvaat povrzani zaedno vo nepravilini kislorod i samo vo reducirana forma gi

grozdest formacii. Tie se fakultativni razoruva eritrocitite.

anaerobi (vo anaerobni uslovi nemaat Streptolizin.Toj streptolizin ne e

citohromi i energija sozdavaat isklu~ivo od osteliv na kislorod. Negovoto dejstvo mo`e

fermentacija na {e}eri). Rastat na podloga da se doka`e vo beta-hemopoliti~kata zona

so visoka sodr`ina na NaCl. Najzna~aen okolu kolonijata na krven agar. Nema anti-

pretstavnik e Staphylococcus epidermidis, geno dejstvo. Citotoksi~en e za kleto~-nite

nepatogena, nepigmentirana bakterija koja tkiva osobeno leukocitite. Toj se vrzuva za

prirodno se nao|a na povr{inata na na{ata lipidite i ja naru{uva permeabilnosta na

ko`a, i sluzoko`a. Dodeka, pak, Staphylo-kleto~nata membrana, poradi {to se zgole-

coccus aueus, e patogena forma koja prozive-muva koncentracijata na solite vo kletkite

duva olt pigment i se nao|a na gnojnite rani, {to doveduvaat do nejzino umirawe.

~irevi, predizvikuva i vospalenie na Kako rezime za se gore navedeno idovite na

plu~ata, meningitis, artritis i t.n. Dokolku streptokoki i stafilokoki ~ie normalno

dojde do infekcija na urogenitalnite `iveali{te im se delovi od na{iot orga-

pati{ta kaj ~ovekot, te{ko se otstranuva, od nizam, koj go {tita od invazija na drugi

pri~ina {to brzo stanuva otporna na patogeni, mo`at seriozno da ni na{tetat na

antibioticite koi se zemaat za eliminirawe na{eto zdravje samo pri nivno vnesuvawe vo

na inficiranite urogenitalni pati{ta. na{iot organizam preku hranata, a seto toa se

Virulentnosta na ovoj vid se dol`i na na slu~uva poradi neodr`uvawe na li~na hgiena

negovata sposobnost za sinteza na brojni kako mieweto na race, ~epkaweto vo nos, pa

ekstracelularni enzimi i toksini: proteazi, fa}awe na hranata i t.n.

hijaluronidazi, fibrinolizin, koagulaza i Se nadevame deka so ovoj prilog na nekoj

t.n. koi ja ovozmo`uvaat invazivnosta na ovoj na~in }e pridoneseme za za{tita na Va{eto

vid.zdravje i zdravjeto na Va{ite najmili.

Nekoi stafilo i streptokoki proizvedu-vaat leukocidini, toksini koi ubivaat

M-r. po mikrobiologijaleukociti i makrofagi. Tie ja razoruvaat

Todorovska Aleksandracitoplazmati~nata mambrana na leukoci-

Li~nata higienavlijae vrz na[eto zdravje

Streptokokte se gram-pozitivni koki, ne formiraat spori, nepodvi`ni bakterii, so sferi~na forma, ~ii kletki posle delba ostanuvaat prika~eni edna za druga formiraj}i lanci od streptokoki. Relativno lesno se izoliraat od nivnite prirodni iveali{ta na natriumova podloga koja sodr`i natrium azid NaN3, koj go inibira rastot na streptokokite ( bidej}i streptokokite ne sodr`zat sistem od citohromi, specifi~niot inhibitor na citohromot NaN3 ne deluva).

6 7

Ovaa desetnedelna programa za tr~awe po~nuva so ve`bawe za istegnuvawe i tr~awe od samo edna minuta. Sekoja nedela mo`ete da napreduvate so se pobrzo tempo se dodeka }e mo`ete da tr~ate kontinuirano dvaesetina minuti ( {to odgovara na oddale~enost od 1,5 do 2 kilometri, zavisno od tempoto). Nemojte da preteruvate, za da ne se iscrpite ili povredite. Isto taka, ako ~uvstvuvate golem zamor, ostanete na isto nivo so programata, se dodeka ne procenite deka ste dovolno silni da preminete na slednoto nivo.

FARMACEVTSKI INFORMATOR

Rasporedot e ednostaven: faza, koga ma`ot nema simptomi na zabolu-vawe i koga izborot vo pogled na metodite na - tr~ajte tri do ~etiri pati nedelno; le~ewe e mnogu pogolem, a so toa i bolesta se sekoga{ po 40 minuti, vklu~uvaj}i go lekuva pouspe{no, se prepora~uva redovna i zagrevaweto i opu{taweto; sistematska kontrola na zdravi ma`i.- zagrevajte se so ve`bite za istegnu-vawe,

So skrining testovite bi trebalo da se a potoa i so brzo odewe najmalku pet minuti, zapo~ne posle 40 godini od ivotot.duri i ako mislite da tr~ate samo nekolku

minuti. Ma{ki lica so visok rizik za pojava na rak na prostata, lica so familijarna istorija, - Po ve`baweto nemojte da sednuvate, tuku kaj koi tatko, striko, ili brat imale rak na odete poleka, dodeka di{eweto da vi stanete prostata, ili ako vo familijata se javuval normalno (najmalku pet minuti): toa }e vi rak na dojka po maj~ina linija-treba da pomogne da ne ve fati gr~ vo nozete i da gi zapo~nat so kontrola okolu svojata 35-ta izbegnete vrtoglavicite;godina. - Ve`bite za istegnuvawe }e vi pomog-nat

Vo prevencija na rak na prostata postoi i da gi spre~ite bolkite; sekoe istegnu-vawe eden va`en faktor na koj mo`eda se vlijae, a treba da trae 30 sekundi, pa da ja povtorite toa e PRAVILNA ISHRANA, koja opfa}a:ve`bata so sekoja strana od teloto tri-pet

pati. 1. izbegnuvawe na pu{ewe, Specijalen osvrt kaj pacienti so 2. namalen vnes na kalorii,

problemi so prostate 3. namalen vnes na jaglenohidrati, koi treba da bidat vo balans so proteinite,Vo poslednite 15 godini raste brojot na

zaboleni od rak na prostata. Mo`e da se ka`e 4. potrebno e da se namali vnes na crvenoto deka zgolemeniot broj pred se, se dol`i na meso ili potpolno da se isklu~i,podobreneta i navremena dijagnoza, odkolku 5. da se namali vnes na zasiteni masni na vistinskoto zgolemuvawe na brojot na kiselini,zabolenite. Edna od glavnite tendencii e 6. da se namali vnes na masni mle~ni rano dijagnosticirawe na bolesta, so cel za proizvodi,postignuvawe na pouspe{no lekuvawe. 7. mrazumno konsumirawe na alkohol,Poradi ova treba da se obarne vnimanie na 8. redovna fizi~ka aktivnost vo koordi- prevencija i rano otkrivawe na rakot na nacija so vozrasta i na~inot na ivot,prostatata.

9. da se zgolemi vnes na sve`o ovo{je i Vo raniot stadium na bolesta ma`ot ne zelen~uk. Doka`ano e deka redovno konzu-

~uvstvuva nikakvi simptomi. Tie se javuvaat mirawe na domati vo bilo koj oblik(sve`, koga tumurot se zgolemi tolku, {to po~nuva sok, sos, ke~ap) i jagodi go namaluvaat rizi-da vr{i pritisok na mo~niot kanal koj kot od nastanuvawe na rak na prostata,pominuva niz prostatata.

10. preparati i hrana bogata so selen, cink, Simptomite se sli~ni i kaj benignata vitamini, a posebno vitamin E, kako i

(dobro~udna) hiperplazija na prostata kako i antioksidansi, konzumirani poedine~no ili pri karcinom: vo kombinacija, go namaluvaat rizikot od

- ote`nato mokrewe prateno so bolka, nastanok na maligni tumori na prostata. - poremeteno i po~esto mokrewe (osobeno

no}e),- krv vo mokra~ata,- impotencija i bolna ejakulacija,- bolki po teloto (posebno vo koskite),- bolki vo dolniot del na grbot ili vo

predelot na polovite organi,- mo`e da se javi i groznica so tresewe.Zaradi prevencija na pojavata na

zaboluvaweto, a so cel da se otkrie vo rana

Dobra forma za deset nedeli!

НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

1 Tr~ajte 1 minuta, odete 2 minuti sedum pati

2 Tr~ajte 2 minuti, odete 2 minuti pet pati

3 Tr~ajte 3 minuti, odete 2 minuti ~etiri pati

4 Tr~ajte 5 minuti, odete 2 minuti tri pati

5 Tr~ajte 6 minuti, odete 2 minuti tri pati

6 Tr~ajte 8 minuti, odete 2 minuti dva pati

7 Tr~ajte 10 minuti, odete 11/2 minuti dva pati

8 Tr~ajte 10 minuti, odete 8 minuti edna{

9 Tr~ajte 15 minuti, odete 8 minuti edna{

10 Tr~ajte 20 minuti, odete 2 minuti edna{

Namaluvaweto i zacvrstuvaweto na sto-makot e mo`ebi najnapornata fizi~ka aktivnost, a rezultatite ne se sekoga{ onakvi kakvi {to posakuvate. Osven ve`ba-weto, ovde vi prepora~uvame i u{te nekolku drugi na~ini so ~ija kombinacija mo`ete povtorno da izgledate dobro vo pantaloni ili na pla`a:

Stoma~ni ve`bi: naporno, no efikasno

Stru~wacite za fitnes velat deka pove}eto lu|e imaat cvrsti stoma~ni muskuli, no tie glavno ne se vidlivi poradi debelinata!!! Zna~i, za da bidat vidlivi, teloto treba da e {to povito. Za da go namalite masnoto tkivo okolu stomakot, treba da kombinirate aerobni aktivnosti (tr~awe, plivawe, vozewe velosiped) so ve`bi za zajaknuvawe (tegovi, sklekovi,

mirawe na ovesna ka{a ili kornfleks stoma~ni ve`bi). Aerobnite ve`bi go `itarki za pojadok. zabrzuvaat metabolizmot i toj efekt trae 1

~as, a ve`bite za zajaknuvawe davaat efekt Osven toa, odbegnuvajte meso vo ishra-koj trae 48 ~asa. Pokraj ova, nevozmo`no e da nata. Mesoto te{ko se vari, pa mo`e da se se namali telesnata masa samo na eden del od zadr`i vo crevata i po nekolku dena. teloto, a toa zna~i deka programata za ve`bi Konsumirajte rastitelni proteini kako {to e korisna za cel organizam. se grav, le}a ili pe~urki.

Pilatesot e zabaven i korisen Za namaluvawe na naduenosta se prepo-ra~uva ~aj od suv magdonos i mala la`i~ka kim Pilates ve`bite se odli~ni za pravilno vo prav. Toa se preliva so vrela voda, se dr`ewe na teloto koe ovozmo`uva izram-pokriva i, otkako }e otstoi 10 minuti, se nuvawe na stomakot. Ako pogolem del od denot ispiva na prazen stomak. sedite, so svitkan grb, va{ite stoma~ni

muskuli so tekot na vremeto }e oslabat, a Protiv naduenost se prepora~uva pro-stomakot }e bide istaknat. Pilates ve`bite biotici vo kapsuli o~o redovna upotreba na se osmisleni da gi aktiviraat „muskulite na mle~ni probioti~ki napitoci. Odbeg-jadroto" (od karlicata do ramenata), da mu nuvajte sol vo ishranata: solta pri~inuva dadat potpora na 'rbetot, da go izramnat zadr`uva na te~nosta vo organizmot, {to stomakot i da go ispravat dr`eweto na sozdava naduenost. Nutricionistite velat teloto. Zatoa, i koga pe{a}ite, obidete se da deka ishranata so ovo{je i zelen~uk e idealna go vovle~ete stomakot. Dovolno e da za ramen stomak bidej}i e bogata so kalium koj postapite taka samo 1 den, pa da gi ovozmo`uva osloboduvawe od sol. Ne se po~uvstvuvate efektite. prepora~uva ishrana so jaglehidrati (leb i

testenini) po 17 ~asot.Poinakva ishranaPe{a~ete kolku mo`ete pove}e...I nutricionistite i stru~wacite za

fitnes ja istaknuvaat korista od pieweto na Kupete si pedometar i brojte gi ~eko-8 ~a{i voda na den (vkupno 2 l). Pokraj toa, se rite! Celta e sekoj den da pominete 10.000 sovetuva i ishrana od rastitelni vlakna, no ~ekori. Zvu~i naporno, no ne e – pro{etkite bez voda, ovoj proces ne bi bil efikasen. Voda se najbezbolen oblik na rekreacija, a i ja podiga sodr`inata vo debeloto crevo, a toa pedometrite voop{to ne se skapi. Osven toa, obezbeduva redovna defekacija i ja spre~uva stru~wacite za fitnes sovetuvaat da gi naduenosta. Najlesen na~in za vnesuvawe na zategnuvate muskulite dodeka odite.rastitelni vlakna vo organizmot e konsu-

Namaluvaweto i zacvrstuvaweto na stomakot e mo`ebi najnapornata fizi~ka aktivnost: stoma~nite ve`bi se efikasni, no mnogu naporni i ne sekoga{ dovolni. Zatoa, obidete se da vnesete nekolku ednostavni izmeni vo na~inot na iveewe...

So ve`bi i dieta do podobro zdravje

PORTRET ZA OVOJ BROJ

8 9

ЗА ШТИП...Човек не може да избере каде да се

роди, се раѓа како му е судено. Јас се родив во Штип на 11 јануари 1961 година. Тука припаѓам, тука ми е коренот. Каде и да одев во светот, тој си беше мој град, ме враќашево во моето детство, младост. Ми даваше сила. Со секое навраќање во него ми ги враќа спомените пред 10-20-30 години, ја

1992-1993 - Klinikata za Kardio-прави целината меѓу тоа што сум бил, што сум hirurgija vo Ludwigshafen, Germanyсега, дека всушност се е променето, но и се е

1993-1994 - Klinikata za Kardiovas-некако исто, како така да било отсекогаш.Тука ги минав сите животни одделенија и излегов како kularna hirurgija, Medicinski Univer-готов продукт од него. Забавиште, основно, zitet, Zurich, Switzerlandгимназија, студирање, војска, прва работа, прва 1994-1997 - Oberarzt Herzzentrum Frankfurtстручна афирмација. Другари, љубов, спорт, 1997-2000 - Oberarzt UNI Klinikпријатели. Кога за тоа мислам како да било пред 1999-2008 - Direktor na Kardio-200- те години, и сите тие луѓе како да ги нема. hirurgija FILIP VTORIНо, се е тука некаде. Животот тече понатаму. И

2001 - FETCS, Fellow of the European Board јас го чуствувам тоа. Секој со својата судбина.

of Thoracic and Cardiovascular SurgeonsКаде и да одев бев само како привремено, а

2002 - Akademik - Svetska akademija za живеев тука. Мислам дека како пензионер, пак ќе nauki „Platon“.бидам тука. Сето тоа ме исполнува, ми ја дава

смислата на живеење. Ме доближува да го ЗА СРЦЕТО...сфатам основниот порив на луѓето да сакаат да „Срцето е еволуциски најстар орган, го си умрат во родниот крај“.

имаат сите животни. Во ембрионалниот живот почнува прво да функционира. Срцето е нај-ПРОФЕСИОНАЛНА БИОГРАФИЈА...перфектниот мотор на природата. Тоа е 1979-1985 - Medicinskiot Univerzitet показател на животот, на нашите чувства, на "Kiril i Metodij", Skopje, Makedonija1985-нашата душа. Со почетокот на животот почнува

1988 - Oddelot za brza pomo{ - Op{ta hirur-прво да чука, со завршетокот престанува пос-

gija vo bolnicata vo [tipледно. Велат, љубовта е во срцето, па така е!!!“

1988-1992 - Specijalizacija po Op{ta hirurgija na Medicinski Univerzitet ЗА ЗДРАВЈЕТО...Skopje, Makedonija Здравјето е основата на животот. Нарушу-

1988-1990 - Specijalizacija na Kli-ni- вањето на здравјето ја зголемува вредноста на kata za Kardiohirurgija "REBRO" na Medi- животот. Тогаш луѓето можат да најдат сила да cinskiot Univerzitet Zagreb , Hrvatska променат многу работи, пороци, негативни

особини. Промената на здравјето во мојата 1989-1990 - Postdiplomski studii na област значи и соочување со смртта. Согледу-Medicinskiot Univerzitet Zagreb. вање дека животот може да заврши, дека 1990-1992 - Klinikata za torakalna i вистинскиот личен крај може да е многу близу.Kardiovaskularna hirurgija Jochan Wolf-

Со операцијата се вмешуваме во неговата gang Goete Univerzitat, Frankfurt/M., Germanyсудбина, помагајќи им ги враќаме во реалноста,

во нормалниот живот. И тука е најголемиот мој безнадежно. Но, виорот продолжуваше. Продол-личен напор, да се помогне вистински, мак- жуваше и визијата за дома. Па така паралелно и симално, за секој како за свој. Всушност тие се исто така интензивно ги терав подготовките за сите мои пациенти. Мојот успех е и нивен.“ враќање дома. И тоа се покажуваше уште

потешко од одењето во странство. 2000-та ЗА ЖИВОТОТ... година беше мојот личен последен рок. Или ќе „Во хирургијата сме секогаш во близина на успеам да се вратам дома или ќе станам странец.

смртта, особено во кардиохирургуијата.1.5 мм Дома дојдов на 06.12.1999 година. Подготву-крвен сад кој го снабдува со крв срцето, ако се вањето на кардиохирургијата кај мене почна затне, доаѓа до тешки проблеми, се пореметува уште пред десет години и со секоја измината животот или води до смрт. Тоа секојдневно година се интензивираше. Последните 2-3 чувство на близина на смртта ме прави да се години се беше подготвено, од планови, потреби заборавам самиот себе. Делото ја дава смислата од техника, материјални листи, познанства и на животот, делото за други. Многу важни колеги кои ќе помогнат. Како јас созревав, работи стануваат неважни. Приватниот живот созреваа и потребите во Македонија за тоа. спореден. Чувството дека и нешто е над нас, Доблеста на г-дин Кљусев го овозможи спојот и субдина или Бог, нешто што е посилно од мене конкретниот почеток. А, почетокот беше како ми помага да бидам таков каков што сум и да буица на отпуштена брана.Се се одвиваше со гледам реално на работите. Животот завршува со огромна брзина и ентузијазам. Пак време на смртта, но продолжува да живеат оние што виор, огромни напори и работа, работа со направиле вистински дела. Дела кои времето ќе доктори, сестри, инженери, работници. И кога ги потврди, кои се искрени и од срце. Дела сите уморни, привршуваа и кардиохирургијата направени за други. На тој начин ние му се требаше да почне со работа, за мене дури сега оддолжуваме на животот, кој ни подарува и беше вистински почеток. И пак истиот виор. многу различни среќи и помалку среќни Подготовки до најситни детали,техника,лекови моменти. Ако го нема тоа дело, како и да не сме и медицински персонал“.постоеле, како се да било само сон.“

ЗА ПРВАТА ОПЕРАЦИЈА ВО ЗА ПОЧЕТОКОТ... МАКЕДОНИЈА...„Прв пат со кардиохирургијата се сретнав во „Почеток на 1 Март 2000 година. Првата бај-

една далечна земја , како студент, каде што бев на пас операција во Македонија. Најавена кај сите пракса. Тоа остана голема и недостожна им- медиуми..преку 30 новинари, камермани, фото-пресија. Продолжив со студирањето. Хирур- репортери, сите се во операциона сала. Илјад-гијата се повеќе ме привлекуваше. Со доби- ници операции сум направил по светот, но оваа е вањето на специјализацијата, мислев барем да се прва овде, во оваа сала, со нова опрема, нова бавам со торакална, бидејќи срцето ни беше екипа и пред очите на целата јавност. Тоа беше недостижно.Заминав во Загреб со таа цел. Но, мојата најтешка операција. Операцијата на таму од торакална хирургија најчесто работеа духовното срце на Македонија. Реализација на кардиохирургија. Тука беше мојата вистинска една визија“.средба и почеток. Се впуштив во беспоштедна работа, учење,работа...Ми се промени животот. ДЕНЕС ......Сите до тогаш работи кои го интересираа секој Најголем кардиохируршки центар на Бал-млад човек, ми станаа неважни, губење на време. канот 7000 илјади операции на отворено срце.Чувството на прекраток ден, почна да ме оптеретува. Не можев да ги завршам сите Елена Јосимовска предвидени активности што си ги имав пла-нирано. Се наоѓав како во виор исплетен со желбата за усовршување, рутинска работа, визијата и стравовите дали ќе успеам сето тоа да го направам. Минуваа месеци, години. Со времето и оптеретеноста стануваше помала. Работните амбиции растеа, а растеше и вербата во себе. Загреб ми стана тесен. Заминав во Франкфурт. Комплетно нов почеток. Нови докажувања. Огромен напор. Но, внатрешното чувство ми кажуваше дека успехот е можен. Тоа ми даваше дополнителна енергија. Беспоштедно работев и не ја губев вербата и кога изгледаше се

Штип низ историјата дал многу значајни личности ,за Македонија и Балканот, од областа на науката, просветата, културата, уметноста спортот, политиката........ Денес , и во иднина, меѓу великаните на штипската историја со многу гордост и достоинство ќе биде запишано и името на легендата Жан Митрев. Да се пишува за него секогаш е големо задоволство, но ние за овој број одлучивме да ви презентираме тоа што тој самиот го има кажано за себе како своевиден автобиографски приказ.

@an Mitrev pogolem od svoeto vreme Akademik, nau~en rabotnik, vrven kardiohirurg, edukator i obi~en ~ovek

НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

STUDENTSKA STRANICA

10 11

НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

prva pomo{. Vo zagrozenost na ivotot, nema ni{to po humano od blagovremena i pravilno uka`ana pomo{, {to `ivot zna~i. No zatoa ne e dovolna samo elbata da mu se pomogne na nastradanikot. Pri nedosatok na znaewe i ve{tini mo`ni se katastrofalni gre{ki, koj potoa i najdobrata stru~na pomo{ ne mo`e da gi kompenzira.

Vtora rabota koja {to sakame da ja dobieme so ovaa letna {kola, e eden poinakov na~in na apsolvirawe na problemite, sakavme vo edna poinakva atmosfera, da gi doneseme studentite i profesorite kade {to na mnogu poinakov na~in }e pominat opredelen period zaedno. Period vo koj

Itnata medicinska pomo{ zapo~nuva profesorite }e dobijat prilika da gi voo~at u{te na samoto mesto kade {to se nao|a problemite na studentie i studenite }e povredeniot, prodol`uva vo transportnoto mo`at da gi sfatat mo`nostite na profe o-vozilo, oddelenijata za itni slu~ai i na edinicite za intenzivna nega. Celta na itnata pomo{ e stabilizacija na pacientite i nivno ponatamo{no le~ewe vo soodvetniot oddel.

Vo posledno vreme, so za~estenosta na prirodnite katastrofi, urgentnata medi-cina stanuva se poaktuelna. Svetot se stremi kon mobilnost na svoite itno-medicinski ekipi, bilo kade, koga i da se potrebni.

Celta na ovie letni {koli, e barem za malku da vi gi otvorime vratite i pro-{irime horizontite so cel da go zgolemime va{iot interes kon ova pole na medicinata.

Vo `ivotot }e se najdeme vo situacii koga }e mora burno i spontano da reagirame, da napraveme odluka koja mo`e `ivot da

rite. Da gi namaleme barierite i da se zna~i. Nekoj od nas mo`e nikoga{ da ne se dobli`eme do Evropskiot na~in na stu-najdat vo vakva sredina, nekoj mo`e sekoj den dirawe.da bide na tokmu na kriti~noto mesto, no i

nekoj od nas mo`e samo edna{ da bidat vo I za kraj no so ista va`nost kako i site vakva situacija vo koja nivnata gri`a }e drugi delovi od ovoj proekt, a toa e vremeto spasi ne~ij `ivot. Tokmu za toj moment e pominato zaedno. Dru`ewe na studentite, pripremena ovaa na{a obuka koja }e ja pronao|awe na sli~nostite i nadminuvawe dobiete vo narednite 4 dena. na razlikite. Zabava i mometni koi }e ni

ostanat do krajot na ivotot.Sudbinata na povredenite ne zavisi samo od te`inata na povredata, i itnosta i Se nadevam deka site vie gi uvidovte kvalitetot na bolni~koto lekuvawe, tuku i mo`nostite {to vi se nudat. Imame ovde, pod od brazinata i ispravnosta na uka`anata eden krof, edna ogromna {irina, dlabo~ina

i eksperti od najvisok rang, koj se ovde da vi gi prezentirat novostite vo medicinata. Zabele`av deka edna od rabotite {to nekogo go pravi navistina cenet i naglasen vo negovata oblast, e `elbata postojano da u~i, i nivnata posvetenost da gi odvojat najbitnite inforamcii i da gi kombiniraat taka {to }e ni poso~at navistina novi pogledi. A vo narednite denovi tie }e bidat prezentirani samo za vas.

s

сандар Кишман и др. Ненад Петков.Стручниот дел беше надополнет и со

работилница во која беше презентиран кардио-лошки случај.

На крајот се спроведе тестирање, после што сите студенти добија сертификати за завршена школа по ургентна медицина, а исто така се спро-веде и евалуација во која се оценуваа актив-ностите на Летната школа.

Сите предавачи беа високо оценети (оцен-ките беа од 1 до 5).

Семинарот за кардиопулмонално оживу-вање доби оценка 4.8. вежбите за шиење 4.79, вежбите со преврски 4.29, а приказот на случај-4.83.

Евалуацијата исто така покажа висока оцен-Предавањата беа од различни областа на ургентната медицина:

· Ургентни состојби во торакалната хирургија од Проф. др.Горан Кондов

· Пнеумоторакс Проф. др. Андреја Арсовски

· Ургентни состојби во гинекологијата и акушерството од Проф. др. Јорго Бабушку

· Коронарен синдром Проф. др. Сашко Кедев

· Превенција, менаџмент при злоупотреба на дроги Проф .др. Даниела Чапароска

· Кома, краниоцеребрални хематоми од Проф. др. Илија Панговски

Практичниот дел се состоеше од вежби за кардиопулмонално оживување, воден од коле-гите од Катедрата по анестезиологија и реани-

ка за организацијата, за достапноста на профе-мација - др. Гордана Талевска, др. Весна Дурнев и сорите, сместувањето и социјалните активности.др. Роберт Домазетовски, како и вежби за

На прашањето дали повторно би учествувале сутурирање и преврски водени од др. Алек-на дошле сите одговорија потврдно, при што како потенцијални теми се споемнати ургентна меди-цина, хиругија, интерна медицина, неврологија, психијатрија, пулмологија, педијатрија.

Летната школа, прва во историјата на Медицинскиот факултет, беше организирана од студентите за студентите. На неа земаа учество 50 студенти од Унивезитетите во земјата и странство, додека поканети предавачи, односно едукатори беа професори и асистенти од Медицинскиот факултет од Скопје, како и од Приватната болница “Ремедика”.

Letna [kola EMSA 2010 Zo[to urgentna medicina?

ALTERNATIVNA MEDICINA

12 13

НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

За да се опуштите, ставете неколку капки есенцијално масло лимон на памук и вдишете го мирисот, а истиот ефект се постигнува и со мирисање на пресечена половина од лимон.За квалитетно да се опуштите, ставете свеќа која ќе загрее малку вода помешана со неколку капки есенцијално масло, а ист ефект ќе постигнете и со мирисање на половина свеж лимон.

Лимон за стеснување на порите

Летниот период е проследен со проширени пори на лицето. Кога порите се отворени, тие многу лесно се полнат со нечистотија, со што се создаваат акните и митесерите. Токму затоа се препорачуваат третмани за стеснување на порите. Сокот од лимон е одличен тоник за стеснување на порите. Од вас зависи дали самите ќе исцедите лимон или ќе купите готов сок од лимон. Сепак, овој пилинг не треба да го користите пречесто и не

тутот за фармација и биохемија во Буенос Аирес, треба да ви стои на лицето подолго од 5 минути, Аргентина. Барајќи природно средство за бидејќи може да се јави непријатно чувство на дезинфекција на водата за пиење заразена со затегнатост и непријатност на лицето. Преку бактерии на колера, научниците откриле дека порите кожата дише, затоа не смеете, а и не лимоновиот сок е идеално средство за тоа. Имено, можете потполно да ги затворите. По 5 минутно бактериите од колера во водата изумреле кога во дејствување на сокот од лимон, измијте го лицето неа додадле само 2 отсто свеж лимонов сок. со топла вода.Во лимоновата кора има илјадници жлезди што го

Течната пудра е одличен регулатор на нечис-создаваат лимоновото етерично масло. Тоа се

тотијата во порите. Таа во текот на денот не добива со ладно цедење на кората од лимонот што

дозволува навлегување на прашина, сепак, во не е третиран со големо количество пестициди. Се

текот на ноќта порите треба да дишат, затоа користи и во аромотерапијата за подобрување на

навечер, пудрата треба да ја отстраните.психичката состојба на човекот. Ако се употре-

Нутриционизам бува директно, ги уништува штетните бактерии и Еден лимон e потребно секојдневно на менито. габички. Лимонот е современ извор на витаминот

Во народната медицина лимонот отсекогаш се Ц. Сокот од два и пол лимона и месестиот дел ги користел за лекување на разни заболувања. Како задоволува дневните потреби на човекот од лек се користеле месестиот дел од лимонот, витамин Ц. Бидејќи витаминот Ц го добиваме и од етеричното масло, неговиот сок или кората. други прехранбени производи, доволно е дневно Лимонот содржи неколку важни прехранбени да консумираме по еден лимон. Витаминот Ц се материи. Во неговиот сок има околу 90 отсто од вбројува во растворливи во вода есенцијални вкупната содржина на витаминот Ц, околу 2/3 од витамини. Човековото тело, за разлика од постојниот калциум и околу 1/3 од железото во животните, не може да го создаде и затоа е него. Ако се консумира целиот плод, без неопходно секојдневно да се внесува преку надворешниот дел од кората, се искористуваат храната. Знаците на недостиг од витамин Ц се сите вредни состојки. видливи посебно кај пасивните пушачи, и кај

Лековитите својства на лимонот во последно луѓето што не го внесуваат преку храна. Тие време ги потврдија и истражувањата на Инсти- страдаат од хроничен замор и исцрпеност, имаат

Лимонот е богат со витамин Ц и други состојки важни за здравјето на организмот. Ова овошје е совршен „чистач” на организмот, а помага и при ублажување на главоболка, намалување на стрес и ја чува витката линија.За да ја ублажите главоболката треба да натопите две памукчиња со лимоновиот сок, или две резанки лимон и да ги ставите на челото и пределот на слепоочниците.Доколку стапалата ви се уморни после долга прошетка или друг физички напор, истријте ги со лимон и свежината од сокот ја намалува болката и ја забрзува циркулацијата.Мирисот на лимонот благотворно делува на работата на мозокот, ја зголемува концентрацијата и го ублажува стресот и депресијата.

So limon protiv stresнамалена работоспособност, забавено им зарас- главните причинители за заболувањата на срцето нуваат рани и зголемена е можност за инфекции и крвотокот. Ц-витаминот го регулира нивото на заради ослабениот имунитет. Премногу витамин холестеролот во крвта, го забрзува создавањето Ц во организмот може да доведе до дијареја колаген и помага во зараснување на скршените (пролив), кога е надмината цревната толеранција коски. Оостеопорозата е поретка кај личностите на витамин Ц. Тогаш треба само да се намали што редовно консумираат витамин Ц. Во внесувањето на витамин Ц, но не и да се исклучи одбраната на организмот од вирусите и бакте-од исхраната. За да се спречи оштетувањето на риите витаминот Ц има извонредна функција мускулите при интензивни тренинзи или голем бидејќи го поттикнува организмот да создава физички напор, пред спортската активност треба белковинска материја - интерферон, кој ги зашти-да се консумира еден лимон. Така ќе се спречат тува човековите клетки од штетното дејство на оштетувањата и евентуалните болки во мус- патогените организми. Во внатрешната бела кулите. Медицинските истражувања покажале кожичка на лимонот се наоѓаат биофлавоноиди, дека ако редовно се консумираат оптимални коли- од кои, корисните бактерии во цревниот тракт чества витамин Ц, може да се спречи Алцхај- создаваат кверцетин. Со него организмот се бори меровата болест и клетките да се заштитат од рак. против ракот, алергиите, вирусите и други Ова е важно за пушачите, кои со секое вдишување воспаленија и ја забавува појавата на дијабетесот. дим во организмот внесуваат околу 100 билиони Затоа е неопходно да се изеде и внатрешната бела агресивни карцерогени компоненти. Истражено е кожичка на лимонот. Лимонот е богат и со пекти-дека во крвната плазма на пушачите има ни и растителни влакна, кои го овозможуваат значително помалку резерви од витамин Ц во оптимално движење на содржината низ човеко-однос на непушачите, како и повисоко ниво на вите црева.ЛДЛ (липопротеин со мала густина), кој е еден од

Konsumiraweto na ~okolado za vreme Teobrominot ve}e se koristi za tre-na bremenosta gi namaluva {ansite za tirawe na bolkite vo gradite, zgolemeniot pojava na seriozni komplikacii, tvrdat krven pritisok i neelasti~nite krvni istra-`uva~ite od Univerzitetot Jejl. No- sadovi. Nau~nicite dodavaat deka teobro-vite rezultati se baziraat na sledeweto na minot mo`e da ja popravi cirkulacijata vo ishranata kaj 2.291 bremeni `eni i postelkata blokiraj}i go oksidativniot analizata na nivoto na teobrominot vo stres.krvta na papo~nata vrpca kaj nivnite bebiwa. Pritoa, se poka`alo deka visokoto nivo na teobromin e povr-zano so 70 procenti pomal rizik od preeklampsija, objavi stru~noto spisanie Epidemiology. ^okoladoto sodr`i visoko nivo na teo-bromin, hemiski spoj koj ja stimulira rabotata na srce-to i gi opu{ta i {iri krv-nite sadovi, namaluvaj}i gi na toj na~in {ansite za preeklampsija – opasnoto naglo zgolemuvawe na krv-niot pritisok vo tekot na bremenosta.

^okolado i bremenost

TRUDOVI OD MEDICINSKATA PRAKSA

14 15

HOMEOPATIJA НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

Isto taka li~nostite koi denes vo Kirlianovata fotografija denes e razli~ni religii se smetaat za sveti, na najpreciznata i najprifatlivata metoda za slikite se prika`uvaat so zlatna ili snimawe na energetskoto pole {to ne opkru-srebrena aura okolu glavata, ponekoga{ i `uva. So tolkuvaweto na Kirlianovite okolu celoto telo. O~igledno e deka lu|eto fotografii se otkrivaat mestata na teloto od porano imale sposobnost da go vidat koi energetski se oslabeni, odnosno vo koi energetskoto pole, ili pak energetskoto vladee energetski disbalans ili pre~ki vo pole na tie li~nosti bilo tolku izrazeno pa protokot na energijata koj u{te se nare~uva mo`ele i obi~nite lu|e da go zabele`at. i energetska blokada. Takvite mesta se

potencijalni `ari{ta za razni zaboluvawa. Koga bolesta se manifestira so vidlivi simptomi toa e samo znak deka podolgo vreme na toa mesto bil izrazen energetskiot deficit. Dodeka potencijalnata bolest se gleda samo kako energetsko poremetuvawe na energetskiot sistem, dodeka seu{te ne se izrazeni serioznite fizi~ki simptomi Deneska od akupunkturata ni e poznato mo`e da se deluva so pomo{ na metodi za deka vo teloto ( pokraj krvnite i limfinte uramnote`uvawe na energetskoto pole. Vo sadovi postoi i energetski sistem koj preku takvite metodi se vbrojuvaat raznite tehni-svoite energetskite kanali (meridijani) gi ki na relaksacija, meditacija, energetski povrzuva site organi i delovi na teloto. ve`bi, Reiki i sli~ni energetski tehniki, Prou~uvaweto na aurata ima dolga istorija. homeopatija, kristaloterapija.......So nea nekoga{ se zanimavale senzibilni i

Ponekoga{ e dovolno samo da se vidoviti lu|e no vo prvata polovina na 20 vek promenat dosega{nite `ivotni naviki koi taa stanala predmet na nau~no prou~uvawe i bile pri~ina za nastanuvaweto na proble-istra`uvawe.mot. Seo toa e sobrano i re~eno vo poznatata Blagodarenie na posebni fotoaparati narodna izreka ,,Podobro e da se spre~i koi so golema preciznost go registriraat otkolku da se le~i,,. elektromagnetnoto pole na `ivite su{-

testva, vozmo`no e da se napravi foto-grafija na aurata. Prv nea ja snimil Nikola Tesla vo dale~nata 1891 godina, a negoviot primer go sledele brojni svetski nau~nici i univerzitetski profesori. Blagodarenie na bra}ata Kirlian, po koj i fotografijata e poznata kako Kirlianova fotografija, aurata stana objektiv na vidliva stvarnost.

Istorijata na ovaa fotografija zapo~-Vo Kirlianovite fotografii pokraj nuva vo 30-tite godini od minatiot vek koga

potencijalnite `ari{ta na novite zabolu-bra}ata Kirlian otkrile deka bilkite emi-vawa se voo~uvaat i site postoe~ki akutni tuvaat nekakva neodredena svetlost. Istata ili hroni~ni zaboluvawa, odnosno sostojbi.taa pojava podocna ja otkrile kaj lu|eto, a

Napomena: Energetskata analiza na potoa go usovr{ile aparatot da mo`e da ja Kirlianovite fotografii ne e zamena za snimi aurata na lu|eto. Mislite, emociite i klasi~nata medicinska dijagnostika.se ona {to go reflektira na{eto energetsko

pole mo`no e da se vidat na fotografiite na koi sekoja osoba e opkru-`ena so svetlost oboena vo sopstveni boi – aura.

^ovekot odsekoga{ naslutuval i ~uvstvuval deka osven vidlivoto so golo oko postoi i ne{to {to se nao|a okolu negovoto telo a {to na okoto mu e nedostapno. Toa ne{to obi~no se nare~uvalo energetsko pole, aura, biopole.........Pokraj toa, ~ovekot ~uvstvuval i deka vo svoeto telo, osven krvta i drugite vidlivi te~nosti,

Aura ili telesno elektromagnetno pole

Sekoe `ivo su[testvo: ~ovek, `ivotno ili bilka ima svoja auraili pole na svetlost [to go opkru`uva.

Elena Josimovska

CEL: Naj~estata indikacija za sono-grafija e koga postoi somnenie za holeli-tijaza. Sonografijata ovozmo`uva utvrdu-vawe na brojot, goleminata i lokalizacijata na konkrementite. Mnogu ~esto moze da se di-jagnosticiraat i konkrementi vo bilijar-nite patista. So akuten ili hroni~en hole-cistitis, mo`e da se najde ultrasonografska korelacija so inflamatorniot proces.

Sonografijata se po~esto se koristi i pri terapevtskoto planirawe na oralnata litoliza i litotripsija. Na kraj, sonogra-fijata ja ima klu~nata uloga vo distink-cijata na intrahepatalniot i mehani~kiot ikterus.

-Holelitijaza; -Akuten i hroni~en hole-cistitis; -Empiem / hidrops; -Tumori na

Tumorite vo zol~noto kese i retki masi `ol~noto kese; -Bolka / Palpatoren naod vo vo zol~nite pati{ta generalno mo`at da se desen epi-gastrium; -Lokalizacija pred detektiraat ultrasonografski. Vo odnos na hepatalna biopsija; -Litoliza / Litotrip-polipite na zol~noto kese mo`e da se sija; -Proverka na funkcijata na `ol~noto postavi navremena indikacija za hirur{ki kese; -Holedoholitijaza; -Tumori na `ol~-tretman dokolku polipite ja zgolemuvaat nite pati{ta; -Diferencijacija na hole-svojata masa. litijaza (intra-hepatalna/ekstrahepatal-

na); -Pneumobilija.

Sonografijata isto taka se prepora~uva KLU^NI ZBOROVI:za diferencijacija na bolki vo desen epi- Ultrasonografija, bilijarnite patista, gastrium za koi ne e mo`na jasna klini~ka hepatalna biopsija, `ol~noto kese, ultra-klasifikacija, kako i za objasnuvawe na sonografski.mo`en muskulen defans. LITERATURA:

Sonografska lokalizacija na zol~noto - Sonographic Gallstone Diagnosis, Michael kese sekoga{ se prepora~uva pri izveduvawe Sackmann & Wolfram G. Zoller, Germany, New na hepatalna biopsija kako bi se izbegnala Editionruptura na istoto i posledovatelen bili-jaren peritonitis.

VOVED: Ultrasonografijata e metod za investigacija na bilijarniot sistem, {to e mnogu pogodno za pacientite bidejki e ednostaven neinvaziven metod koj moze da se izvede bilo koga na bilo koe mesto. [to se odnesuva do konkrementite vo bilijarniot sistem, ultra-sonografijata ja ima reputacijata za vode~ki metod posle anamnezata,fizikalniot pregled i eventualno laboratoriskoto ispituvawe.

Sonografska dijagnoza na holelitijaza

Prim.d-r.Cvetanka Maneva Samarxiska

Токсикокинетиката е процес на внесување на пенетрираат низ кожата и во облик на прав. отровот во организмот, неговата апсорпција во Транспорт на апсорбираниот отров со крвта, дистрибуција низ организмот, биотранс- крвтаформација и елиминација од организмот во Апсорбираниот отров во крвта се наоѓа во променета или непроменета форма. Токсокине- форма на слободна фракција и фракција врзана тиката на одделни отрови во голема мера ја за плазма протеините ( обично албумини, ретко определува патогенезата на труењето. α- и β- глобулини ). Слободната фракција го

Апсорпција на отровот минува капиларниот ѕид и се дистибуира низ Toa е процес на проникнување на отровот во ткивата, додека врзаната фракција не го минува

организмот. Таа претходи на труењето, односно капиларниот ѕид. Врската меѓу отровот и обично нема труење без апсорпција на отровот. неговиот протеински носач во крвта е со раз-Исклучок се корозивните труења, каде што лична стабилност и подлегнува на дисоцијација токсичните ефекти се резултат од локалната од различен степен.деструкција на ткивото. Отровите можат да -Дистрибуција (распределба ) на отровот во бидат апсорбирани преку ГИТ, белите дробови и организмоткожата. Поретко може да дојде до апсорпција на Некои отрови селективно се депонираат во отровот преку слузницата на окото, вагината или определени органи, како: оловото и флуорот во ректумот. Исто така, можно е и парентерално коските, јодот во штитната жлезда, живата во внесување на отрови во организмот. Апсор- бубрезите, јаглен тетрахлоридот во црниот дроб пцијата на токсичните супстанции од ГИТ итн. Другите отрови, пак, се дистибуираат зависи од повеќе фактори: количеството и рамномерно низ целиот организам. Познато е концентрацијата на ингестираниот отров, дека некои отрови ги минуваат крвно-мозочната неговите физички и хемиски карактеристики, и плацентарната бариера, додека други не ги количеството и видот на претходно консуми- минуваат. Познавањето на дистрибуцијата на раната храна во желудникот, промени во отровот во организмот е од големо значење за мотолитетот и васкуларизацијата на ГИТ и др. токсиколошките анализи при дијагностика на Во желудникот добро се ресорбираат липотроп- труењето.ните отрови (алкохоли, халогенизирани јагле- Биотрансформација на водороди) и отровите со кисела реакција (бар- отровот во организмотбитурати). Во цревото подобро се ресорбираат Поголем број од отровите внесени во отровите со алкална реакција (атропин, кинин). организмот се матаболизираат во црниот дроб, а Пространата и добро васкуларизирана повр- помал број се елиминираат од организмот во шина на белите дробови е идеален медиум за непроменет облик. При метаболизирањето во апсорпција на гасови, како и течни и цврсти црниот дроб обично се создаваатметаболити со отрови дисперзирани во облик на прав или помала токсичност во однос на основната аеросоли. Апсорпцијата на отровите од белите супстанција, но во некои случаи се добиваат дробови зависи од нивната концентрација во метаболити со поголема токсичност, како што е воздухот, времето на траење на експозицијата на метанолот, етилен гликол и паракватот. Основни контаминираната атмосфера и обемот и интен- процеси на биотрансформација на отровите во зитетот на респирациите на затруениот. Интак- хепатоцитите се: оксидација, редукција, хидро-тната кожа по правило е препрека за апсорпција лиза и конјугација. Оксидацијата е најчеста на водени раствори, додека маслените раствори реакција во биотрансформацијата на отровите и емулзии се апсорбираат подобро. Честиците од во црниот дроб. Се одвива во митохондриите на прав не се апсорбираат преку интактна кожа, хепатоцитите, со учество на повеќе ензими за-освен халогенизираните јаглеводороди, кои висно од хемиската природа на отровот.

Постојат повеќе реакции со кои се судираат преку кожата и нејзините аднекси, како арсенот, отровите во хепатоцитите: хидроксилација, N- талиумот. Сепак најважен пат за елиминација на оксидација, S- оксидација, деаминација, десул- отровите и нивните метаболити од организмот се фулирање и др. Оксидацијата на некои отрови оди бубрезите. Следствено на тоа токсиколошките до јаглерод диоксид кој се елиминира со експи- анализи на урината се од големо значење на рираниот воздух. Редукцијата како процес на труењата. Важно место во токсокинетиката биотрансформацијата, е многу поретка од окси- зазема волуменот на дистибуција на отровот ( дацијата. Постојат неколку реакции на редукција, VD ). Волуменот на дистрибуција е волуменот во како: претворање на алдехиди и кетони во кој се дистрибуира токсичната материја по алкохоли, редукција на нитро соединенија во нејзината апсорбција, а се изразува во L/ kg. хидрокси амини и амини и др. Создадените мета- Голем волумен на дистрибуција имаат отровите болити со оксидација, редукција или хидро-лиза што во висок процент се депонираат во ткивата се конјугираат со определени супстанции од или во висок процент се врзани во плазма хепатоцитите, како: клукоронска киселина, гли- протеините. Отровите со голем волумен на дис-цин, глутатион и др. Така настанатите комплекси трибуција, како на пример бензолдиазепините, не се елиминираат од организмот, главно преку се елиминираат од организмот ефикасно со бубрезите. хемодијализа. Исто така, важен елемент во

Елиминација на отровот од организмот токсокинетиката е полуживотот на отровот ( T/2). Отровите и нивните метаболити се елимини- Полуживотот на отровот во крвта е времето,

раат од организмот преку органите на примар- изразено во часови, потребно неговата концентра-ната апсорпција: ГИТ, белите дробиви, или преку ција да се намали за половина. Т/2 на отровот органите за излачување: бубрезите, плунчените, зависи од неговата хемиска стрктура, токсо-потните, млечните жлезди и друго. Релативно кинетиката на отровот, внесеното количество и нерастворливите или наполно нерастворливите состојбата на затруениот во периодот на супстанции, како олово, арсенат или бариум труењето. Огромна е ширината на вредностите на сулфат, најголем дел или целосно се елиминираат Т/2 на оделни отрови. Така на пример, Т/2 за со фецесот. Исто така со фецесот се елиминираат кофеинот изнесува 3часа, додека за оловото супстанциите кои во цревата доаѓаат со билијар- изнесува 24-40 дена во крвта и меките ткива, а во ниот систем (еден дел од апсорбираното коли- коските од 20-30 години. Познавањето на Т/2 на чество тешки метали). Отровните гасови во одделните отрови овозможува примена на ефи-најголема мера се елиминираат од организмот со касни тераписки мерки и третман на соодветни експирираниот воздух. Некои отрови, како труења. живата, се елиминираат од организмот преку сите екскреторни органи, други пак, се елиминираат

Отровите се супстанции кои можат да предизвикаат пречки во организмот, обично со хемиска реакција или друга активност на молекуларно ниво, кога во доволна количина ќе биде внесен во организмот. Така на пример, Aspirin и Tylenol се доста токсични ако се внесат во големи количини, исто алкохолот е доста токсичен внесен во голема количина за краток временски период. Акутно труење претставува изложеност на одреден отров во текот на еден краток временски период. Симптомите се јавуваат после апсорпцијата на отровот, и откако се апсорбира отровот може да се предизвика брза смрт или оштетување.

Akutni truewa

Темелкова Ивана

TRUDOVI OD MEDICINSKATA PRAKSA

16 17

SESTRINSTVOНИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk

TRUDOVI OD MEDICINSKATA PRAKSA

18 19

НИЕ ВИЕ И ЗДРАВЈЕТО www.nvz.com.mk HOMEOPATIJA

Ako se posmatra vo frontalna ramnina, 'rbetot e prav, a vo sagitalna – ima branoviden oblik sostaven od 4 fiziolo{ki krivini: vratna lordoza, gradna kifoza, lumbalna lordoza i sakralna kifoza. 'Rbetot vo ispravena polo`ba ja odr`uva paravertebralnata muskulatura. Se smeta deka pri normalno stoewe linijata na gravitacija go prese~uva 'rbetniot stolb na opredeleno nivo vo odnos na negovite fiziolo{ki krivini i toa vo nivo na C6, T1, T12 I S2. Toa se zema vo golema mera za kriterium pri ocenuvawe na patolo{kite

od svoite vrsnici, mnogu ~esto se podgrba-otstapuvawa vo spomenatite predno - zadni vuvaat.krivini. Za sekoe odstapuvawe od poznatiot

Muskulniot disbalans i kontrakturite soodnos, so posilno izrazeni od normalnite spa|aat vo funkcionalni pri~ini za krivini, zboruvame za kifoti~no i lordo-patolo{ka statika. Na primer skratuva-ti~no iskrivuvawe na 'rbetot. Skoliozata e weto na m.iliopsoas vodi do kompenzatorno frontalno iskrivuvawe koe osobeno se zgolemuvawe na lumbalnata lordoza.zabele`uva pri naglo rastewe na mladiot

Bolkata isto taka mo`e da ja naru{i organizam. Se smeta deka 25 – 50% od niv se statikata. Kompresijata na nervno koren~e dol`at na lo{oto dr`ewe i poradi muskul-vo lumbalniot del mo`e da dovede do bolka nata slabost. Promenite na strukturata na koja mo`e da predizvika antalgi~na skoli-pre{lenot se samo kaj 3% slu~ai. Najseri-oza vo koja bolkata se namaluva.ozen problem od iskrivuvawe na 'rbetot

Respiratornite zaboluvawa (emfizem), pretstavuvaat skoliozite.op{ta slabost, zgolemena telesna te`ina, muskulen spazam (cerebralna paraliza) isto Etiologija za deformiteti na mo`at da predizvikaat naru{uvawe vo 'rberten stolbpozata.Postojat mnogu pricini koj mozat da

Pove}eto od funkcionalno predizvi-dovedat do patolo{ki promeni vo pozata na kanite patolo{ki pozi, relativno lesno ~ove~koto telo. Nekoj od pri~inite se mo`at da se koregiraat, ako se otstrani funkcionalni a nekoj strukturni.pri~inata za patolo{kata poza. Zatoa Funkcionalni faktorilekuvaweto se zasnova na zasiluvawe na

Naj~esto sre}avan funkcionalen fak-oslabnatata muskulatura, istegnuvawe na

tor e dvi`e~kata navika za nepravilno skratenite muskuli i vrakawe na dvi`e~-

dr`ewe na teloto. Ovoj problem osobeno kite naviki za pravilno dr`ewe na teloto

~esto se srekava kaj pacienti so sede~ki ili pri stoewe, sedewe i vr{ewe razli~ni

stoe~ki profesii, taka {to poleka doa|a do dejnosti.

otpu{tawe na statikata.Normalnata poza za mo`at da ja odr`u-

Strukturni faktorivaat samo silni i elasti~ni muskuli, koi Statikata mo`e da bide naru{ena od lesno se adaptiraat na promenite vo sekoj-

vrodeni i zdobieni deformiteti na dnevnite aktivnosti. Muskulite uspe{no lokomotorniot sistem. Na primer promena bi se sprotistavile uspe{no na gravita-vo pozata mo`e da bide predizvikana od cijata, ako rabotat vo eden sinergizam.razlika vo dol`inata na dolnite ekstre-Druga pri~ina za nepravilno dr`ewe na miteti ili 'rbetni deformacii na telata na teloto se nabquduva kaj deca so predvremeno pr{lenite, nervno muskulni zaboluvawa rastewe i nesakaweto da izgledaat povisoki

(detska cerebralna paraliza, travmi na 9.Kaj pacienti od ma{kiot pol treba da se 'rbetniot mozok, progresivno nervno ili ustanovi dali ima mutacii vo glasot i od koga muskulno zaboluvawe), vrodeni nervno se pojavile? Tie orientacii davaat orienta-tkivni nedostatoci, idiopati~ni pri~ini so cija za stepenot na razvitok i rastewe.nejasen etiolo{ki faktor i dr. Struk- 10.Dali ima progresija vo deformacijata turnite faktori koi predizvikuvaat defor- ili ostanuva ista?macii se svrzani so koskeni deformacii i 11.Dali ima simptomi od nevrolo{ka zatoa e nevozmo`no da bidat koregirani samo priroda (istrpnuvawa, bockawe)?so konzervativno lekuvawe 12.Dali ima problemi so di{nite fun-

Anamneza kcii? Pri pote{ki skoliozi se ote`nuvaat Pri zemaweto na anamneza treba da se di{nite funkcii.

akcentira vrz op{tat zdravstvena sostojbba 13.Koja strana e dominantna? Od domi-na pacientot. Pri sledewe na deca, treba da nantnata strana ramoto e ponisko, a karli-se izvr{i raspit za protekuvaweto na prena- cata e lesno naklonetana istata strana. talniot i postnatalniot period, zdravstve- 'rbetniot stolb mo`e da bide malku otklonet nata sostojba na majkata za vreme na breme- kon nedominantnata strana. nosta, komplikacii i dr.

Pri sledeweto treba da se zeme predvid Zaklu~okdeka e nevozmo`no pacientot da ima 'Rbetniot stolb ima va`na uloga vo izoliran posturalen problem. Vo sekoj slu~aj funkcionalnosta na lokomotorniot aparat. ima pojava na patologija vo eden ili poveke Poznavaweto na anatomsta struktura na segmenti na lokomotorniot sistem, {to teloto i 'rbetot i funkcijata na muskulite predizvikuva posturalni deformiteti. pri izveduvaweto na osnovnite dvi`ewa vo

Va`no e da se pojasnat slednive pra{awa: trupot se osnoven element za otkrivaweto na 1.Dali ima pacietot bolki vo grbot? odredeni deformiteti koj mo`e da nastanat

Podigaweto na te{ki predmeti mnogu ~esto na 'rbetniot stolb.vodi do lumbalni problemi i bolki, koi Deformitetite mo`at da bidat so mo`at da dovedat do posturalen deformitet. razli~na etiologija i se javuvaat vo razli~ni

2.Koja pozicija predizvikuva bolki kaj periodi od rastot, zavisno od faktorot koj go pacientot (sedewe so prekrsteni noze, le`e- predizvikal odredeniot deformitet.we na strana i dr.)? Kaj deformitetite so funkcionalen

3.Dali postoi genetski faktor vo odnos karakter, kako osnovno sredstvo za korekcija na nekoe zaboluvawe i patologija vo 'rbet- se koristat fizikalnite faktori, od koj niot stolb? Nekoj zaboluvawa i anomalii glavna uloga ima kineziterapijata koja mo`e da se nasledni. vklu~uva razli~ni metodi, sredstva i

4.Dali pacientot ima prele`ano nekoj tehniki koj ke pridonasat za brzo i celosno svrznotkivni ili drugi te~ki zaboluvawa i koregirawe na deformitetot. dali e prilagano operativno lekuvawe? Preventivnoto deluvawe so kinezi-

5.Dali obuvkite ja menuvaat pozata na terapevtski ve`bi vo gradinkite i u~ili{-pacietot? Na primer obuvkite so visoka tata vo rizi~nite periodi od rastot za pojava {tikla ~esto ja zgolemuvaat lumbalnata na deformiteti, zna~itelno bi go namalile lordoza. rizokot za pojava na deformitetite na

6.Na koja vozrast e pacientot? Poveketo 'rbetniot stolb.grbni deformiteti se karakteriziraat za opredelena vozrast, osobeno vo periodite na Koristena literatura:rastewe i periodite za degenerativni Bankov, S. (1991) MMT so osnovi na promeni. kineziologijata i patokineziologijata,

7.Postoi li golema razlika vo rastot za medicina i fizkultura Sofija.kratok vremenski period? Pri naglo rastewe Popov, N: funkcionalna dijagnostika i ~esto se zabele`uvaat koskeni deformiteti, kineziterapija, NSA – PRES, Sofija, 2002muskulen disbalans i nepravilna stati~na Fi~orska, D: Kineziterapija – u~ebnik polo`ba. za zrdavstvena struka, Prosetno delo, Skopje,

8.Kaj pacienti od `enski pol koga e 1994zapo~nala menarhijata? Dali bolkite vo Fi~orska, D: Medicinska rehabilitacija grbot ne se svrzani so mese~niot ciklus? – u~ebnik za zdravstvena struka, Prosvetno Po~etokot na menarhijata poka`uva deka e delo, Skopje, 1987zavr{en okolu 2/3 od resteweto.

Стојанче Илиевски

Kineziterapija pri deformitetina rbeten stolb