ريزي و سنجش مهارت معاونت پژوهش، برنامه

ريزي درسي دفتر پژوهش، طرح و برنامه

شغل استاندارد آموزش

حرارتي هاي روش به نفت استخراج تحلیلگر

گروه شغلي

نفت و گاز ،پتروشیمي

شغل كد ملي آموزش

1 0 0 0 2 0 0 3 2 0 4 6 4 1 2

شناسه نسخه

شايستگي

سطح شناسه گروه شناسه شغل

مهارتIsco-00

1/11/98تاريخ تدوين استاندارد :

11/11

13

2

دفتر طرح و برنامه های درسی : نظارت بر تدوین محتوا و تصویب

11/1113: غلشناسایی ش ملی شماره

1/11/98: شروع اعتبار

1/11/83 : پایان اعتبار

آدرس :

252، شماره ، سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور 2، ساختمان شماره ، نبش نصرت ، خيابان خوش شماليخيابان آزادي –تهران

11512266 تلفن 11244666 نگاردور

:صنايع شيميايي ون تخصصي برنامه ريزي درسي رشته اعضاء كميسي

حوزه هاي حرفه اي و تخصصي همكار براي تدوين استاندارد شغل و آموزش : خوزستاناداره کل فنی و حرفه ای استان

ازنگري : فرآيند اصالح و ب

3

و آموزشاستاندارد شغل گانتهيه كنند

مرتبط یی تجرب سابقه رشته تحصیلی مدرك نام و نام خانوادگی ردیف

مرتبط ی تجربی سابقه رشته تحصیلی مدرك نام و نام خانوادگی 1

سال 13 مهندسی نفت کارشناسی عبدالرضا عباس نیا 2

آموزشی و پژوهشی مهندسی نفت کارشناسی ارشد پور سعید قربان 1

آموزشی و پژوهشی مهندسی شیمی کارشناسی ارشد رضا تاج رستمی 3

آموزشی و پژوهشی مهندسی نفت کارشناسی ارشد داریوش صابری 5

4

تعاريف : استاندارد شغل :

مي شود .مشخصات شايستگي ها و توانمندي هاي مورد نياز براي عملكرد موثر در محيط كار را گويند در بعضي از موارد استاندارد حرفه اي نيز گفته استاندارد آموزش :

. ي يادگيري براي رسيدن به شايستگي هاي موجود در استاندارد شغل نقشه نام يك شغل :

به مجموعه اي از وظايف و توانمندي هاي خاص كه از يك شخص در سطح مورد نظر انتظار مي رود اطالق مي شود . شرح شغل :

ا ، هو بيانيه اي شامل مهم ترين عناصر يك شغل از قبيل جايگاه يا عنوان شغل ، كارها ارتباط شغل با مشاغل ديگر در يك حووزه شوغلي ، مسويو ي شرايط كاري و استاندارد عملكرد مورد نياز شغل .

طول دوره آموزش : حداقل زمان و جلسات مورد نياز براي رسيدن به اهداف يك استاندارد آموزشي .

ويژگي كارآموز ورودي : حداقل شايستگي ها و توانايي هايي كه از يك كارآموز در هنگام ورود به دوره آموزش انتظار مي رود .

ارزشيابي : كتبي عملي و اخالق حرفه اي ، عملي بخش ه، كه شامل سفرآيند جمع آوري شواهد و قضاوت در مورد آنكه يك شايستگي بدس آمده اس يا خير

خواهد بود . صالحي حرفه اي مربيان :

رود . حداقل توانمندي هاي آموزشي و حرفه اي كه از مربيان دوره آموزش استاندارد انتظار مي شايستگي :

توانايي انجام كار در محيط ها و شرايط گوناگون به طور موثر و كارا برابر استاندارد . دانش :

، ياضي حداقل مجموعه اي از معلومات نظري و توانمندي هاي ذهني الزم براي رسيدن به يك شايستگي يا توانايي . كه مي تواند شامل علوم پايه ) ر ، تكنو وژي و زبان فني باشد . زيس شناسي ( ، ، شيمي فيزيك

مهارت : حداقل هماهنگي بين ذهن و جسم براي رسيدن به يك توانمندي يا شايستگي . معمواًل به مهارت هاي عملي ارجاع مي شود .

نگرش : ر فني واخالق حرفه اي مي باشد . مجموعه اي از رفتارهاي عاطفي كه براي شايستگي در يك كار مورد نياز اس و شامل مهارت هاي غي

ايمني : مواردي اس كه عدم يا انجام ندادن صحيح آن موجب بروز حوادث و خطرات در محيط كار مي شود .

توجهات زيس محيطي :

مالحظاتي اس كه در هر شغل بايد رعاي و عمل شود كه كمترين آسيب به محيط زيس وارد گردد.

5

تحليلگر استخراج نفت به روش حرارتي: شغلنام

شغل : شرح

قیآب گرم ، تزر قیتزر: تحليل لياز قب وظایفيبوده و صنایع شيميایي ير حوزه تحليلگر استخراج نفت به روش حرارتي

يآب و هوا احتراق عقب رونده ، طراح قیو تزر يبخار ، طراح قیمربوط به تزر شاتیو انجام آزما يبخار ، مدل ساز

نفت و گاز در ارتباط است . نیاديشاغل در م و آزمایشگران استخراج نفت طراحان با شغل نیو ا داشتهرا لوتیپا اتيعمل

ورودی ویژگی های کارآموز

ليسانس صنایع شيميایيمیزان تحصیالت : حداقل

سالمت كامل: توانایی جسمیحداقل

ندارد : مهارت های پیش نیاز این استاندارد

موزشآدوره طول

ساعت 135 : آموزش دوره طول

ساعت 27 : ـ زمان آموزش نظری

ساعت 79 : ـ زمان آموزش عملی

ساعت - : زیروکارـ

ساعت - : ـ زمان پروژه

بیشیوه ارزشیا

%65آزمون عملي :

%25آزمون كتبي عملي :

%10اخالق حرفه اي :

صالحیت های حرفه ای مربیان

مرتبط نهيبا پنج سال سابقه كار در زم - صنایع شيميایيارشد يدارا بودن حداقل مدرک كارشناس -

6

شغلاستاندارد

شایستگي ها -

ها توانایي ردیف

نفتاد برداشت ازدیتحلیل روش های 1

(Thermal recovery) یبرداشت حرارت ادیروش ازد لیتحل 2

محاسبات اتالف حرارتی در طول تزریق بخار انجام 1

(Cyclic heating) مدل سازی ، طراحی و تزریق متناوب 3

(steam injectionبازیابی حرارتی به روش تزریق بخار )تحلیل 5

Gravity Overrideبا Reservoir Heatingمدلسازی 6

(Steam driveپیش بینی عملکرد مخزن و مکانیزم جابجایی) 7

(In situ dry combustion) مدل سازی و تزریق احتراق خشک در مخزن 9

(In situ wet combustionدر مخزن ) تر احتراقمدل سازی و تزریق 8

گزارش گیری و ارائه گزارش حاصل از نتایج 13

7

ندارد شغلاستا

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

برداشت نفت ادیازد يروش ها ليتحل یيتوانا

زمان آموزش

جمع عملي نظري

2 62 64

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

(Enhanced Oil Recoveryبرداشت نفت )روش هاي ازدیاد -

مخازن نفتي سنگين -

معيارهاي غربال سازي عملياتي كردن فرایند -

دقيقه 06

دقيقه 06

6

كامپيوتر -

برگه هاي اطالعاتي -

روش هاي ازدیاد برداشت

مهارت : نفت

EORهدف گيري مخازن نفتي براي فرایند -

EORیک پروسه ( مشخصات Idealizeدلخواه سازي ) -

EORكالس بندي عمومي فرایندهاي -

EORمقایسه توانمندي هاي پروسه هاي مختلف -

غربال سازي معيارها براي كاربردپذیري فرایند -

2

0

2

0

2

نگرش :

برداشت نفت به منظور كاهش هزینه هاي برداشت هاي بهينه سازي روش -

ایمني :

-

توجهات زیست محيطي :

-

8

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

(Thermal recoveryتحليل روش ازدیاد برداشت حرارتي ) یيتوانا

زمان آموزش

جمع عملي نظري

2 6 2

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

یمصرفی و منابع آموزش

دانش :

مفهوم ویسکوزیته -

- Cyclic steam stimulation

- steam drive

- forward in-situ combustion

معيار هاي غربال سازي فرایند بازیابي حرارتي -

Reservoir depth

Reservoir pressure

Average reservoir permeability

دقيقه 65

دقيقه 15

دقيقه 15

دقيقه 15

6

مپيوتركا -

برگه های اطالعاتی -

روش های ازدیاد

برداشت نفت

مهارت :

محاسبه ویسکوزیته نفت خام -

آناليز روش تزریق بخار -

آناليز تزریق بخار دوره اي -

آناليز روش احتراق درجا -

غربال سازي پارامترهاي فرایند بازیابي حرارتي -

2

6

6

6

2

نگرش :

برداشت به منظور افزایش بهره وري در برداشت نفت پارامترهايرعایت -

ایمني :

-

توجهات زیست محيطي :

-

9

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

بخار قیدر طول تزر يمحاسبات اتالف حرارتانجام یيتوانا

زمان آموزش

جمع عملي نظري

2:06 2 66:06

ایمنی ،نگرش ت ،مهار ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

- Steam generator

هرز حرارتي از مخزن، چاه و لوله ها -

معادالت انتقال حرارت -

Wellbore Heat-lossمعادله -

افت فشار در جریان دوفازي هنگام تزریق بخار -

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

كامپيوتر -

مهارت :

محاسبه نرخ اتالف حرارتي از خطوط توزیع بخار -

Wellboreمحاسبه اتالف حرارتي با استفاده از معادله -

آناليز حرارت مخازن در حاالت افزایش حرارت بصوورت یکنواخوت و -

متغير

ي هنگام تزریق بخارمحاسبه افت فشار در جریان دوفاز -

0

6

0

2

نگرش :

بخار قیطول تزرجهت افزایش راندمان در يمحاسبات اتالف حرارتانجام دقيق و درست -

ایمني :

توجهات زیست محيطي :

11

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

(Cyclic heating) متناوب قیو تزر ي، طراح يمدل ساز یيتوانا

زمان آموزش

جمع عملي نظري

0:06 8 66:06

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

(Cyclic Steam Stimulationمکانيزم توليد متناوب ) -

Porous Rockانرژي الزم براي گرم كردن -

Marx and Langenheimمدل -

(Radius of the Heating Zoneحرارتي ) جبههشعاع -

Boberg and Lantzمدل -

- Production Response به تزریق متناوب بخار

Gravity – Drainageمخازن -

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

كامپيوتر -

: مهارت

تحليل مکانيزم توليد متناوب -

محاسبه نرخ توليد نفت از چاه به روش حرارتي متناوب -

Porous Rockمحاسبه انرژي مورد نياز براي گرم كردن -

Marx and Langenheimمدلسازي -

حرارتي جبههتخمين شعاع -

Boberg and Lantzمدلسازي -

اوب بخارمتن قیبه تزر Production Responseتخمين -

Gravity – Drainageبازیابي حرارتي متناوب در مخازن آناليز -

6

2

6

6

6

6

6

نگرش :

استفاده از مدل سازي جهت افزایش بازده -

ایمني :

توجهات زیست محيطي :

11

استاندارد شغل ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی : steamبخار ) قیبه روش تزر يحرارت يابیباز تحليل یيتوانا

injection)

زمان آموزش

جمع عملي نظري

6:06 2 66:06

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی ، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش : Marx and Langenheimمدل - بازده حرارتي فرایند گرم كردن مخزن -

با زمان Hot- waterول توسعه منطقه اص -

(Critical dimensionless time) يزمان بحران -

پروفایل حرارتي مخزن -

دقيقه 65 دقيقه 65

دقيقه 65 دقيقه 65 دقيقه 06

كامپيوتر -

مهارت :

Marx and Langenheimمدل تعميم دادن - گرم كردن مخزن ندیفرا يبازده حرارتمحاسبه - Hot- waterتوسعه منطقه ليز آنا - (Critical dimensionless timeمحاسبه زمان بحراني ) - آناليز رشد منطقه حرارتي بعد از زمان بحراني -و بوواال و پووایين Heated Zoneتخمووين پروفایوول دمووایي در -

Heated Zone

ميووزان بخووار تزریقووي و ازالووه پوويش بينووي عملکوورد مخووزن بووا -(Removal انرژي )چاه هاي توليدي در طول

محاسبه ميزان بخار تزریقي براي نگه داشتن مخزن در دماي ثابت -

دقيقه 06 دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 062

6

2 2

نگرش : در استخراج نفتبهره وري افزایش -

ایمني : دستکش هاي مخصوص براي رعایت نکات ایمني به هنگام كار با تجهيرات سر چاهي اعم از : استفاده از -

جلوگيري از سوختگي ، استفاده از عينک حفاظتي ، دقت به هنگام كار با مته ها ، اسوتفاده از كواله ایمنوي ، استفاده نکردن از كبریت ، فندک و دیگر مواد احتراق زا در محيط كار

توجهات زیست محيطي : در دریا، وجود عوامل خارجي در دریا موجوب صداهاي ناهنجار در استقرار دستگاهها مقابله و تعدیل -

زدن نظم محيط مي شود برهم

ممانعت از ورود گل هاي حفاري به داخل آب -

تعدیل اثرات سوء ناشي از ورود نفت به دریا -

12

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

Gravityبا Reservoir Heating يمدلساز یيتوانا

Override

زمان آموزش

جمع عملي نظري

0 1 2

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

Gravity Overrideمفهوم -

Neumanمدل -

(Heat- Zone Expansion)انبساط جبهه بخار -

)مخازن تركدار( Fractureمفهوم -

6

6

دقيقه 06

دقيقه 06

كامپيوتر -

مهارت :

Gravity Segregationتجزیه وتحليل فرایند -

چاه توليديدر بخارآن بر روي گسترش جبهه اثر

چاه توليدي بخار درآثر آن بر روي پروفایل دمایي جبهه

بصورت ثابت عمودي Heated – Zoneمحاسبه انبساط -

تخمين حجم جبهه بخار در حالت انبسواط ثابوت عموودي يل و تحل -

جبهه بخار

تخمين نرخ حرارت تزریقي در حالت انبساط ثابوت عموودي تحليل و -

جبهه بخار

تخمين جبهه حرارتي در تزریق بخار به مخازن تركدار افقي تحليل و -

2

6

6

6

6

نگرش :

ي مصرفيهزینه ها نكرد بهينه سازي روش هاي تزریق و حداقل -

ایمني :

-

توجهات زیست محيطي :

-

13

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

یيجابجا زميعملکرد مخزن و مکان ينيب شيپ یيتوانا

(Steam drive)

زمان آموزش

جمع عملي نظري

0 6 66

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط ات زیست محیطیتوجه

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

(Displacementیا جابجایي ) steam driveمفهوم فرایند -

فاكتورهاي موثر در جابجایي -

كاهش ویسکوزیته نفت با افزایش دما

تقطير بخار برخي از انواع نفت خام

پایداري جبهه بخار

Myhill and Stegemeierمدل -

Frontal – Advanceمدل -

Gravity- Overrideمدل هاي -

مدل هاي پيشرفته رایانه اي -

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

دقيقه 06

كامپيوتر -

مهارت :

بخارتجزیه و تحليل مکانيزم جابجایي -

محاسبه ميزان نفت جابجا شده -

Myhill and Stegemeierاستفاده از مدل با SORمحاسبه -

– Frontalمحاسبه نرخ نفوت جابجوا شوده بوا اسوتفاده از مودل -

Advance

بوا اسوتفاده از مودل هواي تجزیه و تحليل مکوانيزم جابجوایي نفوت -

Gravity- Override

تجزیه و تحليل مکوانيزم جابجوایي نفوت بوا اسوتفاده از مودل هواي -

پيشرفته رایانه اي

6

6

6

6

6:06

6:06

14

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

یيجابجا زميعملکرد مخزن و مکان ينيب شيپ یيتوانا

(Steam drive)

زمان آموزش

جمع عملي نظري

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

و منابع آموزشی مصرفی

نگرش :

یي جهت دستيابي به نتایج مطلوبجابجا زميعملکرد مخزن و مکان ينيب شيپ -

ایمني :

رعایت نکات ایمني به هنگام كار با تجهيرات سر چاهي اعم از : استفاده از دستکش هاي مخصوص براي -

ر با مته ها ، اسوتفاده از كواله ایمنوي ، جلوگيري از سوختگي ، استفاده از عينک حفاظتي ، دقت به هنگام كا

استفاده نکردن از كبریت ، فندک و دیگر مواد احتراق زا در محيط كار

توجهات زیست محيطي :

جلوگيري از نشت نفت به محيط زیست -

15

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

در مخزنخشک احتراق تزریقو يمدل ساز یيتوانا

(In situ dry combustion)

زمان آموزش

جمع عملي نظري

5 62 66

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

In situ dry combustionمکانيزم فرایند -

- Fuel Availability

(Burned Zoneجبهه سوخته ) -

احتراق در جاي جلو رونده -

Gate and Rameyمدل -

6

6

6

6

6

كامپيوتر -

مهارت :

تجزیه و تحليل مکانيزم احتراق خشک -

Fuel Availabilityمحاسبه -

جابجایي از جبهه سوخته و آناليز -

محاسبه حرارت آزاد شده توسط احتراق در جا -

جلو روندهتزریق آب و هواي احتراق -

Gate and Rameyآناليز مدل -

2

2

2

2

2

2

نگرش :

خشک به منظور انجام درست كاراحتراق تزریقو يمدل سازهنگام دقت بيشتر به -

ایمني :

-

توجهات زیست محيطي :

16

استاندارد شغل

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

In situ wetاحتراق تر در مخزن )ق و تزری يمدل ساز یيتوانا

combustion)

زمان آموزش

جمع عملي نظري

2:06 5 6:06

ایمنی ،نگرش مهارت ، ،دانش

مرتبط توجهات زیست محیطی

، موادابزار ،تجهیزات

مصرفی و منابع آموزشی

دانش :

In situ wet combustionاصول پایه اي فرایند -

تراق در جاي تراصول طراحي اح -

اصول غني سازي تزریق اكسيژن -

6

6

دقيقه 06

كامپيوتر -

Matlabنرم افزار -

مهارت :

فرایند احتراق در جاي تر و تزریق تجزیه و تحليل -

فرایند احتراق در جاي خشک تحليل و تزربق -

Matlabبا نرم افزار غني سازي تزریق اكسيژنشبيه سازي -

2

2

6

نگرش :

بهينه سازي توليد و نگهداري بامدل سازي دقيق مخازن -

ایمني :

رعایت نکات ایمني به هنگام كار با تجهيرات سر چاهي اعم از : استفاده از دستکش هاي مخصوص براي -

نوي ، جلوگيري از سوختگي ، استفاده از عينک حفاظتي ، دقت به هنگام كار با مته ها ، اسوتفاده از كواله ایم

استفاده نکردن از كبریت ، فندک و دیگر مواد احتراق زا در محيط كار

توجهات زیست محيطي :

پاک سازي محيط زیست بعد از عمليات بازیابي -

جلوگيري از نشت نفت به محيط زیست -

17

استاندارد آموزش

ي تحليل آموزشي برگه -

عنوان توانایی :

نتایج حاصل از گزارشگزارش گیری و آنالیز

زمان آموزش

جمع عملي نظري

2 0 5

دانش ، مهارت ، نگرش ، ایمنی

مرتبط توجهات زیست محیطی

تجهیزات ، ابزار ، مواد مصرفی و

منابع آموزشی

دانش :

انواع گزارش اعم از چارت، نمودار، جداول مقایسه اي و -

...

اصول و روش هاي استخراج اطالعات -

ل و روش هاي تدوین اطالعاتاصو -

اصول و روش هاي ارائه گزارشات -

دقيقه06

دقيقه06

دقيقه06

دقيقه06

پرژکتور دئویو

مهارت :

استخراج اطالعات -

تدوین اطالعات -

ارائه گزارش و آناليز نتایج حاصل از گزارش -

دقيقه 06

دقيقه 06

2

نگرش :

ن و كاملتصميم گيري درست بر مبناي گزارشات مدو -

ایمني :

رعایت آرگوموني در حين كار -

توجهات زیست محيطي :

18

برگه استاندارد تجهيزات ، مواد ، ابزار

شماره تعداد مشخصات فنی ردیف

6 ) پردازنده دو هسته اي ، حداقي چهار با تجهيزات كامل كامپيوتر

گيگا بایت رم ( یک دستگاه براي هر دو نفر

یک عدد براي هر نفر يز كامپيوترم 2

یک عدد براي هر نفر صندلي كامپيوتر 0

یک عدد براي هر سيستم گيگا بایت 4فلش مموري 4

یک دستگاه پرینتر سياه و سفيد ليزري 5

یک عدد Matlabنرم افزار 1

عدد 2 کپسول آتش نشانی 6

دستگاه 6 ویدئو پرژکتور 8

عدد 6 یهجعبه کمکهای اول 2

توجه :

نفر در نظر گرفته شود . 15تجهیزات برای یک کارگاه به ظرفیت -

ابزار به ازاء هر سه نفر محاسبه شود . -

مواد به ازاء یک نفر کارآموز محاسبه شود . -

19

منابع و نرم افزار هاي آموزشي -

شرح ردیف

6

Enhanced Oil Recovery, Don W. Green & G. Paul Willhite, SPE

text book series volume 6