20
ganaTlebis da mecnierebis reforma saqarTveloSi 2004-2007

განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

Embed Size (px)

DESCRIPTION

განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ანგარიში

Citation preview

Page 1: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ganaTlebis da

mecnierebis

reforma

saqarTveloSi

2004-2007

Page 2: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ganaTlebis da

mecnierebis

reforma

saqarTveloSi

Sefasebebi ganaTlebis da mecnierebis reformis Sesaxeb

“saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministrom masStaburi sistemuri re-formebi ganaxorciela rogorc skolis marTvisa da finansuri uzrunvelyofis, aseve swav-lebisa da swavlis praqtikis gaumjobesebis TvalsazrisiT. Tavisi moculobiTa da ganx-orcielebis vadebiT aRniSnuli reformebi SeiZleba uprecedento movlenad miviCnioT. reformebis zogadi mimarTuleba da konkretuli midgomebi zustad Tavsdeba im CarCoSi, romelic efuZneba Tanamedrove kvlevebs da keTilsaimedo saswavlo garemos ganviTa-rebis saukeTeso saerTaSoriso gamocdilebas, dReisaTvis arsebul konsensuss skolis reformirebis Sesabamis miznebze.

Catarebuli Sefaseba cxadyofs, rom reformis winaswari Sedegebi moicavs mniSvnelo-van warmatebebs, iseve rogorc nebismieri Zireuli reformisTvis damaxasiaTebel garkveul problemebs da mosagvarebel sakiTxebs.

reformaSi monawile yvela mxarem mniSvnelovani Zalisxmeva unda gaiRos imisaTvis, rom reformebi gagrZeldes, gaumjobesdes da gaaumjobesos saboloo sasurveli Sedegi - saqarTvelos saganmaTleblo dawesebulebis kursdamTavrebulebi, da mTeli saqarTvelo, sul ufro konkurentunarianni iyvnen konkurentul saerTaSoriso bazarze”.

sakonsultacio organizacia PADECO, iaponia

zogadi ganaTlebis gardaqmnisa da ganmtkicebis proeqt ”ilia WavWavaZis” Sefasebis daskvna, 2008

www.padeco.co.jp; www.reform.edu.ge

“davrwmundiT, rom reformis programa ambiciuri, strategiuli, yovlismomcveli da swrafia. Cveni azriT, im bazis gaTvaliswinebiT, saidanac reforma daiwyo - mwiri resursebis mqone skolebi, sxva epoqasa da yavlgasul ideologiaze morgebuli samarT-lebrivi sistema _ misasalmebelia mTavrobismier miRebuli gadawyvetileba, romelic miznad isaxavs saganmanaTleblo procesisadmi TandaTanobiTi, etapobrivi midgomis nacvlad, radi-kaluri sistemuri reformis maqsimalurad swrafad ganxorcielebas.…ukanaskneli wlebis ganmavlobaSi Cven SeviswavleT araerTi qveynis ganaTlebis reforma, magram iSviaTad, Tuki saerTod gvinaxavs amdenad mwyobri da kargad dasabuTebuli reformis programa. Cvenze, aseve, Rrma STabeWdileba moaxdina iman, Tu rogor uZRvebian saqmes ministri da misi gundi...ganaTlebisa reforma Tanmimdevruli da dasabuTebulia.“

britaneli ganaTlebis eqspertebi ser maikl barberi, devid hopkinsisaqarTveloSi mimdinare ganaTlebis reformis Sefasebis angariSidan, 2006

www.mes.gov.ge

”aSkaraa, rom Zalze didi progresi iqna miRweuli umaRlesi ganaTlebis sistemaSi boloniis reformebis ganxorcielebis procesSi. samsafexuriani struqtura araTu dai-nerga, aramed ganxorcielda umaRlesi ganaTlebis miznebis kargad gaanalizebisa da gansjis safuZveze. saqarTvelo gvTavazobs imis magaliTs, Tu rogor SeiZleba boloniis procesis efeqturad gamoyeneba umaRlesi ganaTlebis sistemaSi mimdinare reformis mxardasaWerad”

devid kroseri, luis perseri da handt smidti,

evropis universitetebis asociaciaangariSidan ,,universitetebi umaRlesi ganaTlebis evropuli sivrcis Camoyalibebis

procesSi”, 2007, www.mes.gov.ge

Page 3: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ganaTlebis da

mecnierebis

reforma

saqarTveloSi

ganaTlebis da mecnierebis reforma saqarTveloSi

(2004-2007)

ganaTlebisa da mecnierebis saministros yoveli TanamSromlisT-vis mniSvnlovania, rom sazogadoebisTvis gasagebi iyos reformis su-liskveTeba, flobdes srulyofil informacias reformis mimdinareobis Sesaxeb da, amasTanave, hqondes realuri SesaZlebloba sxvadasxva for-miT CaerTos gadawyvetilebis miRebis procesSi. Cveni Rrma rwmeniT, sazogadoeba xdeba ganxorcielebuli cvlilebebis aramarto pasiuri mimRebi, aramed ganaTlebis reformis SemuSavebisa da ganxorcielebis aqtiuri Tanamonawile.

Cveni saxelmwifos reformirebis procesSi ganaTlebisa da mec-nierebis reforma erT-erT prioritets warmoadgens. reformis erT-erT mizans ki warmoadgens codnaze dafuZnebuli sazogadoebis Camoya-libebis xelSewyoba.

Cveni mizania swored sazogadoebis monawileobiT CamovayaliboT Tanamedrove da inovaciuri saganmanaTleblo da samecniero garemo - garemo, romelic daefuZneba arCevanis Tavisuflebasa, TanamSromlo-bis, samarTliani konkurenciisa da Tanabari SesaZleblobebis, samoqa-laqo erTianobisa da kulturuli TviTmyofadobis pativiscemis prin-cipebs. es daexmareba adamianebs SeiZninon da ganaviTaron socialuri warmatebisTvis da TviTrealizaciisTvis saWiro codna da unarebi.

vfiqrobT, am broSuris gacnobis Semdeg kidev ufro naTlad davi-naxavT, ra gakeTda da ra gvsurs rom gavakeToT samomavlod. CvenTvis Rirebulia yoveli Tqvenganis saqmiani SeniSvna da rCevebi.

q.goris ganaxlebuli III sajaro skola

Page 4: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

cvlilebebi zogadi, umaRlesi ganaTlebis da mec-nierebis sferoebSi marTvisa da dafinansebis sistemis reformirebiT, swavlisa da swavlebis saerTaSoriso gamocdilebis danergviT daiwyo da Tanmimdevrulad ganxorcielda:

• momzadda koncefciebi; • Seicvala samarTlebrivi baza;• dainerga dafinansebis da marTvis axali modelebi;• ganaxlda swavlebis Sinaarsi da meTodika;• moxda marTvis decentralizacia;• gaZlierda xarisxis kontroli;• gaizarda saganmanaTleblo da kvleviTi dawesebulebebis avtonomia;• gadamzaddnen pedagogebi da administraciuli personali;• ganaxlda saganmanaTleblo dawesebulebebis materialuri baza;• Seiqmna informaciul-sakomunikacio infrastruqtura.

q. goris III sajaro skolis moswavleebi

Page 5: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

samarTlebrivi baza

2004-2007 wlebSi swored farTo sazogadoebis aqtiuri CarTu-lobiT momzadda is ZiriTadi kanonebi, romlebmac ganaTlebis sistemis samarTlebrivi CarCo Seqmna.

axalma kanonebma, erTi mxriv, saganmanaTleblo da samecniero dawe-sebulebebis saqmianoba daafuZna demokratiulobis, pasuxismgeblobis da samarTliani konkurentulobis erTian principebze, meore mxriv ki maT kanonierebis CarCoSi moqmedebisTvis sruli avtonomia mianiWa.

saqarTvelos parlamentma miiRo kanonebi:

l zogadi ganaTlebis Sesaxeb (2005); l umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb (2005);l profesiuli ganaTlebis Sesaxeb (2007).

ganaxlda mecnierebis marTvis sistemis sakanonmdeblo baza:

l ”mecnierebis, teqnologiebisa da maTi ganviTarebis Sesaxeb” (cvlilebebiT kanonSi 2006);l ”saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis Sesaxeb~ kanoniT (2007).

saministros saqmianobis amsaxveli publikaciebi

Page 6: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

dafinansebis axali modeli

dafinansebis axal model-ze gadasvlis da, amavdroulad, dafinansebis gazrdis Sedegad ganaTlebis sistema gaxda gam-Wvirvale, saganmanaTleblo dawe-sebulebebs Soris ki Seiqmna samarTlianobis principze da-fuZnebuli konkurentuli gare-mo. amgvarad, gaizarda gana-Tlebis xarisxze orientaciac.

dafinansebisa da marTvis ax-ali modelis pirobebSi yoveli saganmanaTleblo Tu samecniero dawesebuleba Tavisi biujetis gan-

kargvisas sakuTari prioritetebiT xelmZRvanelobs, xolo infrastruqturuli ganviTarebisTvis saxelmwifosgan damatebiT programul daxmarebas iRebs.

zogadsaganmanaTleblo sistema gadavida erT moswavleze gaTvlil, vauCerul modelze, sadac rogorc sajaro, ise kerZo skolebi moswavleTa raodenobis Sesabamisad iReben Tanxas saxelmwifo biujetidan.

umaRlesi saganmanaTleblo sistema aseve finansedeba erT studentze gaTvlili modeliT. am SemTxvevaSi, saxelmwifo saswavlo grants moipove-ben is studentebi, romlebic saukeTeso Sedegebs aCveneben erTian erovnul gamocdebze an socialuri niSniT saWiroeben saxelmwifos mxridan xelSewyobas.

mecnierebis sistemis dafinansebis axa-li modeliT saqarTveloSi samecniero pro-eqtebis miukerZoebeli saeqsperto Sefaseba daiwyo. amis Sedegad, mecnierebTa jgufebi saukeTeso proeqtebis gansaxorcieleblad samecniero grants iReben. amasTan, kvleviTi institutebi ganagrZoben sabazo dafinansebis miRebas. saukeTeso samecniero proeqtebis ga-mosavlenad da saxsrebis samarTavad Seiqmna erovnuli samecniero fondi da rusTavelis fondi (qarTvelologiur, humanitarul da sazogadoebriv mecnierebaTa fondi). am fond-ebis mTavari amocanebia: saukeTeso proeqtebis gamovlena, maTi dafinanseba da proeqtebis Ses-rulebaze monitoringi. saxelmwifom sagran-to dafinansebis Sedegad 2006-2007 wleb-Si ukve daafinansa 222 samecniero proeqti (saerTo biujetiT 29 mln. laramde).

sagranto konkursSi gamarjvebul

mecnierTa dajildoeba, 2007

erovnulma samecniero

fondma da CRDF-ma

biomravalferovnebis

Seswavlis centrs samecniero

kvlevebisTvis uaxlesi

aparatura gadasca

Page 7: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

dafinansebis zrda

zogadsaganmanaTleblo sistemis marTvisa da dafinansebis re-formirebis Sedegad, 2004-2007 wlebSi zodadi ganaTlebis sabiujeto dafinanseba daaxloebiT 114%-iT gaizarda da Seadgina 295 mln. larze meti. reformis dawyebamde, 2004 wlis monacemebiT zogadi ganaTlebis dafinansebas adgilobrivi TviTmarTveloba axorcielebda da gankar-gadva daaxloebiT 138 milion lars, xolo ganaTlebis saministro _ daaxloebiT 159 aTas lars.

2004-2007 wlebSi umaRlesi ganaTlebis sabiujeto dafinanseba 146%-iT gaizarda (20,1 mln. laridan 49 milion laramde), xolo profesiuli ganaTlebis dafinanseba 249%-iT (3,7 milioni laridan 13 milion laramde).

2004 wels, mecnierebis sistemis reformirebamde saministros biu-jetSi mecnierebaze gansazRvruli iyo daaxloebiT 4 milioni lari. mecnierebis marTvisa da dafinansebis sistemis reformirebis Sedegad, ukve 2004 wlis bolos saministrom gaistumra am sferoSi arsebuli davalianeba (6 milion larze meti), xolo 2007 wels mecnierebis sabiujeto dafinansebam Seadgina 22,5 milion larze meti.

ganaTlebis da mecnierebis dafinansebis xvedriTma wilma mTlian Sida produqtTan mimarTebiT 2007 wels Seadgina 2,7 %, xolo naerT biujetTan mimarTebiT 7,5%.

marTvis axali modeli

marTvis axali modeli, romelic arCeviTobis princips daefuZna, aseve uzrunvelyofs saganmanaTleblo da samecniero dawesebule-bebis avtonomiuro-basa da saqmianobis gamWvirvaleobas. dawesebulebebma , SeiZines ra sa-jaro samarTlis iuridiuli piris statusi, miiRes marTvis organoe-bis arCevisa da saxsrebis gankarg-vis Tavisufleba, kanonis farglebSi sakuTari wesdebisa

didube-CuRureTis ganaxlebuli

zogadsaganmanaTleblo resurscentri

Page 8: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

da debulebebis Tanaxmad moq-medebis ufleba.

sajaro skolis marTvaSi axali struqtura, sameurveo sabWo CaerTo, romelic skolis marTvisa da biujetirebis ZiriTadi sakiTxebis gadawyve-tisas pedagogebis, moswavlee-bisa da mSoblebis nebis ga-momxatvelia. skolis marTvaSi 19 aTasamde adamiania CarTuli. marTvis aseTi modeli saxelmwi-foSi demokratiuli kulturis ganviTarebis mniSvnelovan niS-nad Sefasda. 2006 wlis ivnisSi sameurveo sabWoebis arCevnebSi 750 aTasamde moqalaqe monawil-eobda.

swored sameurveo sabWoebs miecaT sajaro skolis direq-toris arCevis ufleba. 2007 wels direqtoris Tanamdebobis

dasakaveblad konkurenciaSi 5,5 aTasamde saqarTvelos moqalaqe Caeba, ganaTlebisa da mecnierebis saministroSi testirebisa da gasaubrebis Semdeg skolebs kandidatebi waredginaT. sameurveo sabWoebis gadaw-yvetilebiT 1 166 sajaro skolas (skolebis saerTo raodenobis 53%) dRes demokratiuli wesiT arCeuli direqtori marTavs, xolo vakan-turi skolebisTvis 2008 wlidan konkursebisa da arCevnebis axali cikli daiwyeba.

umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebebic marTvis axal mod-elze gadavidnen. saswavlo procesze da reqtoris arCevaze akade-miuri sabWoa pasuxismgebeli, warmomadgenlobiTi sabWo ki, romlis 30 %-s studentebi Seadgenen, administraciul gadawyvetilebebs iRebs. administraciis ufross - kanclers sakonkurso komisia irCevs da amtkicebs akademiuri sabWo.

samecniero kvleviTi institutebis marTvas uzrunvelyofs Tanam-Sromlebis mier arCeuli samecniero sabWo da am sabWos mier arCeuli direqtori.

zogadsaganmanaTleblo sistemis teritoriuli marTvis model-ic decentralizaciis principiT Seicvala. es niSnavs, rom nacvlad ganaTlebis ganyofilebebisa, qveynis yvela raionSi ganaTlebisa da

skolis TviTmmarTvelobis arCevnebi. 2006

Page 9: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

mecnierebis saministros teritoriuli organoebi - 72 saganmanaTle-blo resurscentri Seiqmna, romelTac, nacvlad kontrolisa, daekisraT skolebisa Tu profesiuli swavlebis centrebis saqmianobis xelSewyo-bis, informaciis Sekrebisa da gavrcelebis, konsultirebis funqcia.

ganaTlebis ganaxlebuli Sinaarsi

zogadsaganamanTleblo da profesiuli ganaTleba

zogadsaganmanaTleblo skolebisa da saxelobo ganaTlebis cen-trebis ganaTlebis Sinaarsis gasaaxleblad Seiqmna erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis centri. centrSi momzadda erovnuli saswavlo gegma, romlis safuZvelzec sxvadasxva gamomcemlobaSi iqmneba axali saxelmZRvaneloebi, wignebi da videomasalebi, romelTa eqspertizas da skolebisTvis rekomendebas axdens erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis centri.

erovnul saswavlo gegmaSi xuTi ZiriTadi siaxlea:

1. saganmanaTleblo procesis centrSi dgas TiToeuli moswavle da miRweuli Sedegi;2. gaTvaliswinebulia moswavlis fizikuri da fsiqikuri SesaZleblobebi da asakTan Sesaferisi interesebi;3. swavla niSnavs informaciis, unar-Cvevebisa da damokidebulebebis ganviTarebas;4. swavlebaSi moiazreba ara erTi dadgenili gzis gavla, aramed maswavleblis da moswavlis mier erToblivad SerCeuli optimaluri variantis Zieba.5. mTavari orientiri xdeba ara codnis odenoba, aramed xarisxi.

erovnuli saswavlo gegemebisa da Sefasebis centrma SeimuSava saganmanaTleblo saswavlo programebis CarCo saxelobo profesiuli ganaTlebisaTvis. saswavlo gegma efuZneba saxelobo ganaTlebaSi Teor-iisa da praqtikis, specifikuri da zogadi unar-Cvevebisa da codnis ganviTarebis erTobliobas, mewarmeobis principebis Seswavlas da Sede-gze orientirebuli swavlebis meTodikas. centri axdens saxelobo saganmanaTleblo programebis eqspertizas.

Page 10: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

umaRlesi ganaTleba

umaRlesi saganamanTleblo sistemis reformirebisas upiratesi amo-canebia Cveni umaRlesi ganaTlebis Sinaarsis misadageba saerTaSoriso umaRlesi ganaTlebis SiraarsTan, kursdamTavrebulTa swavlis Sedegebisa da kompetenicebis, profesiuli kvalifikaciis daaxloeba saerTaSoriso moTxovnebTan, akademiuri xarisxebis Tavsebadoba, swavlebisa da kvlevebis integracia, studentTa da profesorTa mobiloba.

Cveni qveynis umaRlesi ganaTlebis reformam saerTaSoriso ganzo-mileba SeiZina saqarTvelos gawevrianebiT evropuli sauniversiteto sivrcis harmonizaciis farTo procesSi - boloniis procesSi (maisi, 2005). evropis universitetebis erTiani miznebis Sesabamisad saqarT-velo ukve dainerga samsafexuriani umaRlesi ganaTleba - bakalavriati, magistratura, doqtunantura; kreditebis dagrovebisa da transferis evropuli sistema. saganamnaTeblo struqturebis urTierTSewyobisa da kurukulumis reformirebis mizniT amoqmedda evropuli programa ”Tuningi”. muSavdeba erovnul kvalifikaciaTa CarCo.

profesiuli ganviTareba

profesiuli ganviTareba reformis ganxorcielebis erT-erTi xelSem-wyobi faqtoria. ganaTlebis sferos muSakebis gadamzadebisTvis sxvadasxva programis farglebSi ramdenime wlis manZilze 7 milionamde lari daixar-ja. treningebi Cautarda 67 aTasamde adamians. maT Soris, saganmanaTleblo resurscentrebis TanamSromlebs, sameurveo sabWoebis wevrebs da direq-torebs - skolis marTvisa Tu biujetirebis sakiTxebSi; skolis pedago-gebs - swavlebis moTodologiebSi, erovnuli saswavlo gegmis danergvaSi, informaciul teqnologiebSi, saxelmwifo da mSobliuri enebis swavlebaSi

(araqarTulenovani skolebisTvis); profesiuli swavlebis centrebis pedagogebs da ostatebs - Taname-drove saxelobo programebis Sed-genasa da swavlebis axal meTo-debis dauflebaSi.

pedagogTa profesiuli gan-viTarebis uzrunvelyofisa da serTificirebis mizniT Seiqmna maswavlebelTa profesiuli gan-viTarebis centri.

ganaxlebuli profesiuli centri `speqtri~ TbilisSi

10

Page 11: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

erTiani erovnuli gamocdebi

samarTliani, konku-rentuli garemos Seqmna da korufciis daZleva reformis erT-erTi mniS-vnelovani amocana iyo, romelic sauniversite-to misaRebi gamocdebis centralizebuli model-is SemoRebiT gaxda Sesa-Zlebeli. amisTvis Seiqm-na gamocdebis erovnuli centri.

erTiani erovnuli gamocdebis Sedegad umaRles saganmanaTleblo dawe-sebulebebSi Caricxva gamWvirvale da moqnili gaxda, aRmoifxvra korufcia. 2005 wlidan erovnulma gamocdebma momavali Taobis warmodgenebi sruliad Secvala da daafuZna codnis, samarTlianobis, jansaRi konkurentulobis Ri-rebulebebze.

arasamTavrobo organizaciis `saerTaSoeiso gamWvirvaloba~ (,,Transpar-ence International“) SefasebiT: „am gamocdebma naTlad dagvanaxa, rom saqarT-veloSi aris imis SesaZlebloba, rom mTeli qveynis masStabiT Catardes Ria da samarTliani SesarCevi konkursi. es kargad organizebuli procesi unda gaxdes magaliTi saxelmwifoSi mimdinare sxva reformebisTvisac, iqneba es sa-jaro samsaxuris reforma, saarCevno administraciis dakompleqteba, Tu sxva cvlilebebi” (www.transparency.ge).

arasamTavrobo organizaciis ,,Freedom House” 2007 wlis yovelwliur SefasebaSi weria, rom `korufciis daZlevaSi gansakuTrebuli roli miuZR-vis ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier administrirebul erTian erovnul gamocdebs. am gamocdebma Seamcira korufcia da daamvidra xalxis ndoba umaRlesi ganaTlebis sistemisadmi. aRniSnuli refeormis warmatebad SeiZleba CaiTvalos is faqti, rom umaRles saganmanaTleblo dawesebulebebSi misareb gamocdebSi gaRali qulebis misaRebad studentebi Tanxas aRar ix-dian”. (www.mes.gov.ge)

centralizebuli wesiT yovelwliurad 30-dan 40 aTasamde axalgazr-dis codna da unarebi gamoicdeba. amaTgan 15-dan 18 aTasamde studenti xdeba, saukeTesoni ki saxelmwifosgan saswavlo grants iReben. erTianma erovnulma gamocdebma saerTaSoriso aRiareba moipova, rogorc qveyanaSi korufciis da-Zlevis efeqturma meqanizmma.

mimdinareobs muSaoba magistraturaSi saerTo misaRebi gamocdebis dasanergad. erTiani samagistro gamocdebi, savaraudod 2009 wels Cat-

ardeba.

q. baTumis sagamocdo centri 2007

11

Page 12: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

akreditacia

umaRlesi saganmanaTleblo dawesebulebebis instituciurma akred-itaciam daaregulira umaRlesi saganmanTleblo dawesebulebebis saqmianobis procesi da gaamkacra ganaTlebis xarisxis saxelmwifo kontroli. akreditaciis procesis dawyebamde saqarTveloSi regis-trirebuli iyo 247 umaRlesi dawesebuleba, dRes ki qveyanaSi 52 sajaro da kerZo samarTlis iuridiuli piri umaRlesi saganmana-Tleblo dawesebulebaa. saswavlo garemosa da swavlebis xarisxis gaumjobesebis mizniT igegmeba zogadsaganmanaTleblo dawesebulebebis akreditacia. TviTSefasebisa da gare-eqspertizis meqanizmebi skolebs saSualebas miscems sworad Seafason da gaaumjobeson TavianTi sas-wavlo procesi.

samoqalaqo integracia

da saxelmwifo enis swavleba

saqarTvelos eTnikur umciresobaTa samoqalaqo integraciis amo-cana moqalaqeTa socialur gaaqtiurebs, sazogadoebriv-politikur cxovrebaSi CarTulobas, saxelmwifo enis dauflebas da, amave dros, sa-kuTari kulturul-lingvisturi identobis SenarCunebas gulisxmobs. 2004 wlidan amoqmedda programebi, romlis daxmarebiTac umcireso-bebis warmomadgenlebs saxelmwifo da mSobliuri enebis ukeT Seswav-lis, profesiuli da samoqalaqo ganviTarebis SesaZleblobebi gaufar-TovdaT. erTiani erovnuli gamocdebisaTvis mosamzadebelma programebma da socialurma vauCerebma gazarda umaRlesi ganaTlebis xelmisawvdomoba. sajaro moxeleTa kvalifikaciis amaRlebis mizniT quTaisSi gaixsna zurab Jvanias saxelobis saxelmwifo administrirebis skola. qarTulenovani da araqarTulenovani skolebis damegobrebisTvis mimzidveli pirobebis Seqm-nisTvis grZeldeba saskolo partniorobis programa.

araqarTulenovan skolebSi saxelmwifo enis swavlebis xarisxis amaRlebisTvis, SemuSavda qarTuli enis swavlebis axali standartebi, gadamzadda qvemo qarTlisa da samcxe-javaxeTis qarTuli enisa da literaturis, iseve, rogorc mSobliuri - azerbaijanuli da somxuri enebis yvela maswavlebeli. sabazo da saSualo safexurze inergeba qarTulis, rogorc aramSobliuri enis xuTdoniani, Tanamedrove tipis saxelmZRvanelo „TavTavi“. saxelmwifo dafinansebiT ”TavTavis” ori donis saxelmZRvanelos kompleqti (sul 150 aTasze meti egzemplari)

ukve miewoda 35 000-ze met moswavlesa da 1 000-mde maswavlebels.

12

Page 13: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

inkluziuri ganaTleba

inkluziuri ganaTlebis dan-ergviT Sedegad 2007 wels, deviz-iT ”viswavloT erTad”, 200-mde gansakuTrebuli saganmanaTleblo saWiroebis mqone moswavle Seudga swavlas Tbili-sis 10 sajaro samodelo skola-Si. inkluziuri ganaTlebis dan-ergvis Sedegad

yvelasTvis xelmisawvdomi iqneba inkluziuri zogadi ganaTleba, miuxe-davad moswavlis Taviseburebebisa Tu saWiroebebisa. momdevno wlebSi, inkluziuri ganaTleba dainergeba baTumSi, quTaisSi, gorSi, zugdidsa

da rusTavSi.

`bavSvi saxlSi da ara bavSvTa saxlSi~

socialuri inkluziis miznebis Sesabamisad, mimdinareobs bavSvTa saxlebis aRsazrdelTa deinstitucionalizacia.

programis mizania bavSvTa saxlebidan aRsazrdelebis gadayva-na ojaxur garemoSi (Svilobiloba), SesaZleblobis SemTxvevaSi ki sakuTar ojaxSi dabruneba (reintegracia). deistucionalizaciis Sedegad saaRmzrdelo dawesebulebebSi bavSvebis raodenoba erTi mesamediT Semcirda da Tu 2004 wels bavSvTa saxlebSi 5 600 bavSvi cxovrobda, 2007 wlis monacemebiT maTi raodenoba 3500-ia. deinstucionalizaciis Sedegad daxmareba gaewia 2470 bavSvs. aqedan 85%-ze meti ojaxur garemoSi swored 2004-2007 wlebSi dabrunda (Svilobilobis progarmiT 350, reintegraciis Sedegad 780, preven-ciis Sedegad _ 1000). bavSvTa keTildReobis reformis farglebSi, saministros partniori organizaciebi arian saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministro, saerTaSoriso da qarTuli sazogadoebrivi organizaciebi.

inkluziur skolebs 4 saskolo avtobusi gadaecaT

1�

Page 14: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

infrastruqturis ganaxleba

infrastruqturis ganaxleba Tanamedrove saganamnaTleblo garemos Seqmnis erT-erTi winapirobaa, Sesabamisad, didi odenobiT saxelmwifo saxsrebi am amocanis gadasaWrelad miimarTa da daiwyo prezidentis nacionaluri programebis ganxorcieleba. es programebi amoqmedda pre-zidentis rwmunebulebTan, qalaqebisa da raionebis municipalitetebTan mWidro TanamSromlobiT.

l megaprograma „iakob gogebaSvilis“ farglebSi 2006 wlidan garemontda 478 skola, aSenda 32, axali merxebiT aRiWurva 636 skola, sportuli inventariT - 204 skola, raionul centrebsa da soflis skolebs sakuTrebaSi gadaecaT 54 saskolo avtobusi.

megaprograma „iakob gogebaSvilis“ dasrulebisaTvis, 2011 wels, saqarTvelos yvela skola iqneba ganaxlebuli, axali inventariTa da laboratoria-kabinetebiT aRWurvili. programis gansaxorcieleblad saxelmwifo biujetSi weliwadSi 80 milion laramdea gansazRvruli.

saskolo avtobusi

1�

Page 15: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

l programa „giorgi nikolaZis“ farglebSi mimdinareobs spor-tuli moednebisa da darbazebis reabilitacia. aRdgenili da keTilm-oewyobilia 40 xelovnursafariani sportuli moedani TelavSi, gorSi, martvilSi, Coxatauris raionis sofel xidisTavSi, lentexSi, cageris raionis sofel bardnalaSi da sxv. skolebs gadaecaT spor-tuli inventaris kompleqtebi.

l programa „irmis naxtomis“ ganxorcieleba zogadsaganmanaTleblo sistemaSi kompiuteriza-ciis da internetizaciis mizniT daiwyo. amJamad 20 000-ze meti kompiuteri Setanilia uklebliv yvela sajaro skolaSi. programis dawyebamde (2004 w) yovel 200 moswavleze 1 meoradi kompiuteri modioda. ”ir-mis naxtomis” meSveobiT maCvenebli yovelwliurad umjobesdeba: 2005 wels _ 147/1, 2006 wels _ 59/1, 2007 wels _ 30/1. 2008 wlis bolosTvis yovel 20

q.Tbilisis 189-e sajaro skolis sportuli moedani

q. Tbilisis 189-e sajaro skolis kompiuteruli klasi

1�

Page 16: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

moswavleze gaTvaliswinebuli iqneba erTi kompiuteri. am droisTvis, internet kavSiriT uzrunvelyofilia 600 skola, 2009 wels ki yvela skola CaerTveba internetSi. „irmis naxtomis“ saproeqto konkursebma sagrZnoblad gamoacocxla saskolo cxovreba. moswavleebma daamzades 55 sajaro skolis da 138 mwerlis veb-gverdi. sainformacio teqnolo-giebSi gadamzadda 18 aTasamde maswavlebeli, muSavdeba da saganmanaTle-blo procesSi inergeba, erovnuli saswavlo gegmiT gaTvaliswinebul yvela sagnis swavlebaSi informaciul-sakomunikacios saSualebebis gamoyenebis meTodologia.

l profesiuli saswavleblebis reabilitacia 2006 wlidan, pre-zidentis nacionaluri programis farglebSi daiwyo. am 2 wlis man-Zilze 13 profesiuli swavlebis centri garemontda da aRiWurva uaxlesi teqnikiT da dazga-danadgarebiT, rac gadamzadebul, axali pro-gramebiTa da standartebiT aRWurvil maswavleblebsa da ostatebs saukeTeso saswavlo Sedegebis miRwevis saSualebas uqmnis. am mizniT saxelmwifo biujetidan daixarja 11 milioni lari.

xanZris Sedegad damwvari tirZnisis skola megaprogramis farglebSi aSenda

1�

Page 17: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ganaTlebasa da mecnierebaSi sistemuri re-

formebis inicirebiT dasrulda cvlilebebis

pirveli etapi.

momdevno amocana reformirebuli sistemis

mdgradobis uzrunvelyofaa, risTvisac aucile-

belia viTarebis mudmivi Sefaseba da koreqtire-

ba.

rogorc es ganviTarebuli demokratiebis

gamocdilebam cxadyo, saxelmwifos warmatebas

misi moqalaqeebis konkurentunarianoba ganapi-

robebs, rac, Tavis mxriv, swored Tanamedrove

ganaTlebisa da mecnierebis sistemis nayofia.

1�

Page 18: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ganaTlebis da

mecnierebis

reforma

saqarTveloSi2004-2007

ტელ: 958 [email protected]

ტელ: 438 [email protected]

ტელ: 438 [email protected]

ტელ: 910 227

[email protected]; www.nea.ge

ტელ: 439 [email protected]; www.naec.ge

ტელ: 910 550; 910 [email protected]

ტელ: 911 [email protected]

ტელ: 957 [email protected]

ტელ: 957 [email protected]

ტელ: 438 [email protected]

ტელ: 438 878

www.mes.gov.ge; [email protected]

irmis naxtomi

ბავშვზე ზრუნვის სისტემის რეფორმის პროგრამები

პროფესიული სასწავლებლების რეაბილიტაციის პროგრამა

საქართველოს ეროვნული სამეცნიეროფონდი

ტელ: 438 [email protected]

ტელ: 953 [email protected]

რუსთაველის ფონდი

saqarTvelos ganaTlebis da mecnierebis saministro mad-lobas uxdis Tavis partniorebs, saerTaSoriso da qarTul samTavrobo da arasamTavrobo organizaciebs ganaTlebisa da mecnierebis sistemis reformirebaSi Setanili wvlilisTvis.

saministro gansakuTrebul madlobas uxdis msoflio banks, amerikis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos (USAID), gaeros ganviTarebis fonds (UNDP), gaeros bavSvTa fonds (UNICEF), euTos misias saqarTveloSi (OSCE), fonds ,,Ria sazogadoeba - saqarTvelo”, evrokomisias (EC).

broSuraSi gamoyenebulia goga Canadiris fotoebi

1�

Page 19: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ganaTlebis da

mecnierebis

reforma

saqarTveloSi2004-2007

Page 20: განათლებისა და მეცნიერების რეფორმა საქართველოში 2004-2007

ozurgeTis meore sajaro skolis fanjrebi

2004 weli

2007 weli