- 1 -

ศท.111สจจะและบรการ

บทท 2 ความรเบองตนเกยวกบจรยธรรม

ดร.เอสเธอร เวคแมน1 ผชวยศาสตราจารยหทยา พลภทรพจารณ2

ศาสนาจารย ดร. ด ารงไท อาจารยางกร3

บทน า โลกเราในยคปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว

ความเจรญทางดานวตถไดเขามาแทนทธรรมชาตไปทวทกหนแหง ความเจรญทางดานวตถยงมมากขนเทาไรกดเหมอนวาความเจรญทางดานจตใจของมนษยลดลงไปมากเทานน หลายปมานเราใชโทรศพทมอถอ แทบเลต และสอสงคมออนไลนกน ซงน าการเปลยนแปลงมาสวธการทเราเชอมสมพนธกนอยางมนยส าคญ ปญหาทางดานจรยธรรมไดรบความสนใจจากคนทวไปและถกน ามากลาวถงอยเสมอ การสวนทางกนระหวางจตใจทลดลงกบวตถทเพมขนอาจเนองมาจากสาเหตของการแกงแยงชงด การตอสเพอความอยรอด ความเหนแกตว เหนแกพวกพองเปนสาเหตส าคญของปญหาทางดานจรยธรรม

จรยธรรมคออะไร ท าไมคนเราตองมจรยธรรม การมจรยธรรมแลวท าใหชวตดขนอยางไรและจรยธรรมของแตละคนเหมอนกนหรอไม สงเหลานเปนประเดนค าถามทนกศกษาควรท าความเขาใจและหาค าตอบเพอทจะไดมาเปนแนวทางในการด ารงชวตตอไป

จรยธรรม เปนหลกความประพฤต หรอแนวทางในการปฏบตตน ทควรแกการยดถอปฏบต เพอสามารถอยรวมกนในสงคมอยางมความสข โดยมคณธรรมและศลธรรมเปนองคประกอบทส าคญ การปลกฝงคณธรรม จรยธรรม จงเปรยบเสมอนการพฒนาคณภาพจตใจทมอทธพลตอความประพฤตของตน คณธรรมเปนสภาวะทอยากใหเราท าอะไรทเปนคณ ศลธรรม เปนสภาวะทหามจตใจไมใหท าในสงผด หรอบอกไมใหคนอนท า ทงคณธรรมและศลธรรม จงเปนตวก าหนดความประพฤตของนกศกษาใหปฏบตในสงทถกทควร คอ เปนตวก าหนดจรยธรรม จรยธรรมทเกดขนจงเปนผลมาจากศาสนา ทเกยวของกบวฒนธรรมประเพณและกฎหมาย

ความหมายของจรยธรรม

จรยธรรม (Ethics) มรากศพทมาจากภาษาบาล-สนสกฤต จากค าวา “จรยะ” กบ “ธรรม”

1อานสาสกมหาวทยาลยพายพ ฝายศาสนกจ เรยบเรยงเนอหา 2ผประสานงานรายวชาสจจะและบรการ ปรบปรงเนอหา 3 ผแปล

- 2 -

ศท.111สจจะและบรการ

จรยะ หมายถง ความประพฤต กรยาทควรประพฤต

ธรรม หมายถง คณความด ค าสงสอนในศาสนา หลกปฏบตในทางศาสนา ความจรง ความยตธรรม ความถกตอง กฎเกณฑ

จรยธรรม ตามพจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2525 : 215) ไดใหความหมายของจรยธรรมไวดงน จรยธรรม หมายถงธรรมทเปนขอปฏบต ศลธรรม กฎศลธรรม

ดงนน จรยธรรม จงหมายถงขอปฏบตหรอกฎเกณฑทปรากฏออกมาเปนพฤตกรรมของมนษย หรอแนวทางการประพฤต ความประพฤตทมนษยถอวาเปนความด เปนสงทควรท า

จรยธรรมมกเกยวของกบหลกค าสอนทางศาสนา เพราะหลกค าสอนทางศาสนามสวนสรางจรยธรรมใหกบสงคม แตกมใชหลกค าสอนทางศาสนาเพยงอยางเดยว จรยธรรมยงมรากฐานมาจากวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณทสบทอดกนมายาวนานอกดวย

นอกจากนยงมค าอนๆ ทเกยวของและอยในขอบขายของจรยธรรมไดแก

จรยศาสตร ตามพจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2525: 217) ไดใหความหมายของจรยศาสตร ไวดงน จรยศาสตร หมายถง “ปรชญาสาขาหนงวาดวยความประพฤตและการครองชวตวาอะไรด อะไรชว อะไรผด อะไรถกหรออะไรควร อะไรไมควร”

ศลธรรม ตามพจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2525 : 771) ไดใหความหมายของศลธรรม ไวดงน ศลธรรม หมายถง “ความประพฤตทด ทชอบ ธรรมในระดบศล ศลและธรรม”

จรรยาบรรณ ตามพจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2525: 215) ไดใหความหมายของจรรยาบรรณไวดงน จรรยาบรรณ หมายถง“ประมวลความประพฤตทผประกอบอาชพการงานแตละอยางทก าหนดขน เพอรกษาและสงเสรมเกยรตคณ ชอเสยงและฐานะของสมาชก อาจเขยนเปนลายลกษณอกษรหรอไมกได”

จรรยาบรรณเปนจรยธรรมทเกยวของกบการประกอบอาชพ ผประกอบอาชพสาขาตาง ๆ พงตระหนกและปฏบตใหเปนไปตามแนวทางทจะอ านวยประโยชนสขทงแกตนเองและผอนในสงคมดวยความซอสตยสจรตและยตธรรม

คณธรรม (Virtue) มาจากค า 2 ค า คอคณ + ธรรมะ คณงามความดทเปนธรรมชาตกอใหเกดประโยชนตอตนเองและสงคม ซงรวมสรปวาคอ สภาพคณงามความด

คณธรรม ตามพจนานกรมราชบณฑตยสถาน (2525: 190)ไดใหความหมายของคณธรรมไวดงนคณธรรม หมายถง “สภาพคณงามความด”

พจนานกรมพทธศาสน ฉบบประมวลศพทของพระธรรมปฎก (ประยทธ ปยตโต) ไดใหความหมายไวดงน คณธรรม คอ“ธรรมทเปนคณ ความดงาม สภาพทเกอกล” อาจมผใหนยามและค าอธบายของค าวา คณธรรมไวแตกตางกนออกไปแตโดยสรปแลว คณธรรม กคอแนวความคดในทางทดสอดคลองกบหลกธรรมทางศาสนาและเปนรากฐานของจรยธรรม

ดงนน คณธรรม จงหมายถง สภาพคณงามความดทางความประพฤตและจตใจเปนนามธรรมแตจะมองผานพฤตกรรมทเปนรปธรรม เชน ความเมตตากรณา เสยสละ ซอสตยสจรต เปนตน

- 3 -

ศท.111สจจะและบรการ

ความส าคญของจรยธรรม

จรยธรรมนบเปนหลกขนพนฐานทมนษยทกคนและทกวงการวชาชพ ควรตระหนก ยดถอเปนหลกในการประพฤตปฏบต หากบคคลใดหรอผประกอบวชาชพใดขาดความมจรยธรรม กอาจสงผลใหเกดความเสอมเสยตอตนเอง วงการวชาชพและเกดผลกระทบทรายแรงตอสงคมและประเทศชาตได

พสษฐ ชวาลาธวช (2543 : 241) ไดกลาวถอความส าคญของจรยธรรมในมมมองทเกยวของกบวชาชพ ไวดงน “จรยธรรมเปนเรองของนามธรรมทเกดขนภายในจตใจของคนในชาตและในแตละวชาชพตางมหลกและกฎเกณฑในการธ ารงไวซงสงทถกตองและความดงาม เปนบรรทดฐานแนวทางปฏบตใหผทอยในวชาชพนนปฏบตหากมการฝาฝนเกดขน อาจถกลงโทษดวยการถกขบออกจากวชาชพหรออาจตองรบโทษทางกฎหมายได”

สภาพร พศาลบตร (2546: 7) ไดกลาวถงความส าคญของจรยธรรมทมผลตอตนเองและสงคม ไวดงน“จรยธรรมเปนสงส าคญในสงคมทจะน าความสขสงบและความเจรญกาวหนามาสสงคมนนๆ เพราะเมอคนในสงคมมจรยธรรม จตใจกยอมสงสง มความสะอาดและสวางในจตใจ จะท าการงานใดกไมกอใหเกดความเดอดรอน ไมกอใหเกดทกขแกตนเองและผอน เปนบคคลมคณคา มประโยชนและสรางสรรคคณงามความด อนเปนประโยชน”

มรายงานผลการส ารวจของผทถกใหออกจากงาน เฉพาะในกรณทเกยวกบคณสมบตของตวพนกงานเอง 17% ถกใหออกงานเพราะขาดทกษะความรและประสบการณ 83% ถกออกจากงานเพราะปญหาเรองความประพฤตและบคลกภาพ ในหนวยงาน องคกร สถาบนตาง ๆ พบวา ผประกอบการสวนมากตองการบณฑตทมคณลกษณะดงน ขยน ประหยด ซอสตย อดทน เสยสละและมความรบผดชอบ ซงปรากฏการณในสงคม ดงกลาวมาน เปนผลโดยตรง มาจากเรองของการปลกฝง ทางดานคณธรรม จรยธรรม นนเอง

จากแนวคดทกลาวขางตน แสดงใหเหนวา จรยธรรมมความส าคญทงตอตนเองและสงคมสวนรวม ชวยพฒนาจตใจและพฤตกรรมของบคคลใหเปนพลเมองด ใชความรความสามารถทจะด าเนนชวตอยในสงคมไดอยางเปนปกตสข และไมกอใหเกดความเดอดรอนแกผอน สามารถสรางสรรคคณประโยชนตาง ๆ แกตนเองและประเทศชาตไดอยางมหลกหรอแนวทางทถกตอง

จะปลกฝงคณธรรม จรยธรรมใหแกนกศกษาไดอยางไร

ศาสตราจารย นายแพทยเชวง เตชะโกศยะ ใหแนวคดในเรองการปลกฝง คณธรรมจรยธรรม ใหกบเยาวชน ดงน “คนเราถาไมมความรสกผกพนตอพอแม ตองานตอแผนดน และสงแวดลอมทมตอเขา จะสอนเทาใดกคงไมมประโยชน เพราะเขาจะเกดความส านกในหนาทในคณคาของชวต คณคาของความเปนมนษย ยอมเปนไป

ผประกอบการสวนมากตองการบณฑตทมคณลกษณะดงน “ขยน ประหยด ซอสตย อดทน เสยสละและมความรบผดชอบ”

ซงปรากฏการณในสงคมดงกลาวมาน เปนผลโดยตรงมาจากเรองของการปลกฝงทางดานคณธรรมจรยธรรมนนเอง

- 4 -

ศท.111สจจะและบรการ

ไมได เพราะแมชวตของเขาเอง เขากไมรบผดชอบเสยแลว เขาจะไปรบผดชอบในหนาทของเขาทตองท าความดและใหความดแกสงคมทไดรบประโยชนไดอยางไร”

ดงนน คณธรรม จรยธรรม จงเปนตวผลทจะตองสรางดวยเหตคอใหความรความเขาใจแกเขาเปนอยางดนนเองและมผใหญทเปนแบบอยางทดดวย

การปลกฝงคณธรรมจรยธรรม จ าเปนตองมคร 3 สถานะเปนตนเหต คอ ครทบาน ครทโรงเรยนหรอสถานศกษาและครทเปนค าสอนในศาสนา เพราะบคคล 3 จ าพวกน ซงหมายถง

1. บพการ 2. คร 3. ครทเปนค าสอนในศาสนา [ชมชนทางศาสนาทเรามสวนรวม หรอพระเจา]

ทอยากเหนบคคลอนไดด ถาขาดเหตหรอเหตไมครบถวน ผลกคอคณธรรมและจรยธรรมยอมเกดขนไมได หรอไมสมบรณนนเอง เรามกจะเอาผลกลบมาเปนเหต คอ เอาจรยธรรมหรอศลธรรม ไปสอนเขาโดยตรง จรยธรรม ศลธรรมและคณธรรมอน ๆ ยอมเกดขนไมได หรอมขนไดนอยเตมท

ท าความเขาใจการเชอมโยงระหวางสมองและพฤตกรรมทางดานจรยธรรมของเรา

ในชวงเวลา 15 ปทผานมา นกวจยทางดานสมองไดเรยนรมากขนวาสมองเจรญเตบโต พฒนาขนอยางไร และสวนใดของสมองทชวยพฤตกรรมทางดานจรยธรรมของเรา พวกเขาไดยนยนวาคนเราเรยนรการเปนคนมจรยธรรมจากครอบครว โรงเรยน และศาสนาในชมชนของพวกเขานนเอง นนคอพวกเขาเรยนรจากการมความสมพนธและการเปนแบบอยาง นกวทยาศาสตรทางสองกคนพบเชนกนวาแมวาถาเราไมเจรญเตบโตมากบการมความสมพนธและการเปนแบบอยางทด เรากยงสามารถพฒนาพฤตกรรมทางดานจรยธรรมไดโดยการพฒนาความสมพนธทดกบคนมจรยธรรม คนทซงสามารถท าสงทถกตองส าหรบการด าเนนชวตของเรา

หนงในนกวทยาศาสตรทส าคญคนหนงทท าวจยเกยวกบเรองนมชอวา นายแพทยดาเนยล เซเกล ทานและเพอนในมหาวทยาลยคนหนงรวมกนเขยนหนงสอซงไดจากผลการวจยส าหรบพอแม เปนองคความรทใหประโยชนอยางมากทเดยว (Siegel, M.D., and Tina Payne Bryson, Ph.D. 2011, The Whole-Brain Child, Random House, Inc. NY:NY) ตอไปนเปนขอมลจากหนงสอของพวกเขา การเรยนรเกยวกบสมองชวยใหเราเขาใจตวเราเอง และชวยเราใหเปนคนมจรยธรรมมากขน กญแจของการเปนคนมจรยธรรมคอการทสวนประกอบของสมองเชอมโยงและท างานรวมกนอยางด สมองมสวนประกอบแตละสวนทแตกตางกน ซงจะท าหนาทพเศษแตกตางกนดวย สมองชวยใหเราด าเนนชวตไดดเมอแตละสวนของสมองท างานรวมกน สมองมซกซายและซกขวา ซกซายของสมองท าหนาทจดระบบ ใชตรรกะ และถอยค า มนอยในแนวยาวซงหมายความวามนท าใหสงตางๆ เปนระบบระเบยบ และมนคอความเปนจรงมากกวาการจนตนาการ

สมองซกขวาท าหนาทโดยรวมมากกวาการจดสงตางๆ ใหเปนแนวยาว มนไมใชสงทเปนถอยค า มนชวยเราในดานการสอสารโดยชวยเราสงและรบสญญาณเกยวกบการแสดงออกทางสหนา การสบตา ทาทาง อรยาบถ และน าเสยง มนเปนเรองของความรสกและความหมายของประสบการณผานทางมโนภาพ อารมณ และความจ าสวน

- 5 -

ศท.111สจจะและบรการ

บคคล สมองซกขวารบขอมลจากรางกายและความรสกนกคดซงบอกเราเกยวกบความรสกและความหมายของสงทเกดขนแกเรา

ในชวงอาย 1-3 ป สมองซกซายของเรา (ภาษา และตรรกะ) ยงไมคอยรบการพฒนา เดกเลกๆ จะไมรจกควบคมอารมณและไมมเหตผล ขณะทสมองของเราก าลงพฒนา พอแมสามารถชวยเราบรณาการสมองซกขวาและซกซายไดโดยการตอบสนองดวยการแสดงความเขาใจและเหนใจอารมณความรสกของเรา ชวยเราหาค าทจะอธบายประสบการณของตนเอง เมอบางสงบางอยางเกดขนกบเรา ถาพอ แม ผปกครอง แสดงความรสกเขาใจอารมณของเรา เราจะรสกวาพวกเขาเปนหวงและเขาใจเรา กจะชวยเรารสกมนคง และชวยใหเราอารมณเยนลงได หลงจากทเรามอารมณสงบลงแลว พวกเขาสามารถชวยเราอธบายไดวาเกดอะไรขน และเรากสามารถเรยนรถอยค าทจะอธบายความรสกของเราวาเกดอะไรขน กระบวนการทพอแมผปกครองใชกบเรานจะชวยดานความรสกของเรา และชวยใหเรารวาเกดอะไรขนกจะชวยเราเขาใจตนเองและน าการจดระบบระเบยบมาสชวตและอารมณของเรา กระบวนการนยงชวยเชอมตอไปยงสวนประกอบของสมองซกซายและซกขวาของเรา เมอสมองดานซายและดานขวาของเราไดรบสวนประกอบเหลาน เรากจะใชอารมณความรสกชวยใหเรารวาอะไรส าคญ มความหมายอะไร และเราจะใชตรรกะเขาใจตนเองและผอนและโลก การใชสมองทงสองซกของเราจะชวยเราอาศยอยในโลกนอยางเกดผลดและสามารถแกไขปญหาความสบสนตางๆ ได ถาเรามชวตอยบนอารมณความรสกเทานนชวตกจะมแตความยงเหยง และถาเรามชวตอยดวยตรรกะคอมเหตมผลเทานนชวตกจะเปนเหมอนทะเลทรายทางอารมณ ถาพอแมผปกครองและชมชนของเราไมมทกษะในการชวยใหเราสามารถใชสวนประกอบสมองซกซายและขวาของเรา กจะเปนการงายทเราจะพายแพตอความรสกของเรา หรอเราอาจจะปดกนอารมณความรสกของเราและพยายามด าเนนชวตดวยการเขมงวดกบกฎระเบยบและตรรกวทยาโดยปราศจากความรกใครและการเอาใจใส แตถาเราสามารถมความสมพนธกบครอาจารยและเพอนๆ ผซงสามารถปรบใหเขากบเรา ฟงเรา ชวยเราเขาใจความรสกของเรา และชวยเราใหสามารถเลาเรองประสบการณของเรา เพอเราสามารถเขาใจตวเองและใชอารมณความรสกของเราท าใหชวตมความหมายในขณะเดยวกนกสามารถเลอกในสงทดได

สมองของเรามสวนทอยต ากวาและสงกวาดวย สวนทอยต ากวารบผดชอบส าหรบการด ารงชวตและการอยรอดของเรา ซงรวมถงสงทชวยเราในการหายใจ ชวยเราพรอมในการตอสหรอวงหนเมอเผชญอนตราย อารมณความรสกทรนแรงเชนความโกรธและความกลว สมองสวนนจะท างานโดยอตโนมตและไมอยในการควบคมของสตสมปชญญะ มนจะตอบสนองทนทกอนทเราจะคดถงสงใดๆ ถาลกบอลก าลงพงมาทางคณอยางรวดเรว คณกจะกระพรบตาและหลบอยางอตโนมต

สมองสวนบนเปนตรงกนขาม มนมความสามารถทจะคดไมใชเพยงแตตอบสนอง มนเปนสวนของสมองทเราใชวางแผนและตดสนใจ มนเปนสวนทจะควบคมรางกายและอารมณความรสกของเราทจะเขาใจตนเอง ผอน และการทจะเปนคนทมคณธรรมจรยธรรม สมองสวนนจะพฒนาจนเกอบครบบรบรณชวงทเรามอายสบหาถงยสบหาป นกหมายความวาระหวางทเราศกษาอยในมหาวทยาลยเปนชวงระยะเวลาทดทจะสรางความสมพนธกบครอาจารยและเพอนๆ ผซงจะสามารถชวยใหเราเจรญและพฒนาขนเปนคนทสามารถวางแผนจดระบบระเบยบชวตไดด ผซงจะสามารถชวยเราใหเขาใจตวเราและผอน และผซงสามารถจะชวยเราใหมชวตอยอยางมคณธรรมจรยธรรม

- 6 -

ศท.111สจจะและบรการ

ในท านองเดยวกนทสมองซกซายและซกขวาตองการสวนประกอบและการท างานรวมกน เพอเราจะสามารถสรางสมดลยระหวางอารมณความรสกและตรรกะความเปนเหตเปนผลของเรา เชนเดยวกนสมองสวนบนและสวนลางกตองการทจะเชอมตอกนเพอวาเราจะสามารถใชขอมลตางๆจากความรสกนกคดและจากรางกายของเราเพอทจะบอกเราวาเกดอะไรขน สมองสวนลางจะมอยสองสวนดวยกน สวนแรกจะชวยตรวจดวาขอมลตางๆ ทเขามาในสมองนนมความส าคญกบเราในทางไหน ถาไมมสวนเกยวของกบเรา สมองสวนนจะไมจบขอมล ถาขอมลมความเกยวของส าคญกบเรา สมองสวนนกจะสงขอมลนนไปยงอกสวนหนงซงเปนเสมอนยามรกษาความปลอดภย มนจะบอกเราวาสงทเกดขนนนด ราย หรอนากลว เราจะมการตอบสนองอยางอตโนมตอยางทเราไมสามารถควบคมได ทงในทางบวก ทางลบ หรอความกลว บางทการตอบสนองนอาจรนแรงมากทเดยวกได

หลงจากทขอมลผานยามรกษาความปลอดภยแลว มนกจะไปยงสมองสวนบนขวา (ทซงเรารสกวาอารมณความรสกของเราสามารถปรบเขากบอารมณความรสกของผอน) บางทขอมลอาจจะเขาไปสสวนทซบซอนมากทสดของสมองเรา ทซงเปนสวนทเรารสกวาเปนอตลกษณของเรา (เราเปนใคร อะไรคอความสามารถ แหลงทรพยากร และคณคาของเรา) และทซงเราก าลงวางแผน วางระบบกฎเกณฑ บนพนฐานเปาหมายและคณคาของเรา และทซงเราพจารณาวาพฤตกรรมของเราจะมผลกระทบตอตวเราและผอนตอไปอยางไร นคอพนฐานการกระท าทางจรยธรรมและคณธรรมของเรา ถาสวนลางและสวนบนสมองเราไดรบการพฒนาทดและเชอมตอท างานรวมกนด เราจะสามารถปฏบตอยในทางคณธรรมจรยธรรมได แมวาบางครงเราจะอยในสถานการณทท าใหเราโกรธมาก แตถาสมองสวนบนและลางของเราไมสามารถท างานเชอมตอกนไดด เรากอาจตดสนใจเลอกบนพนฐานอารมณโกรธของเราเทานน

สมองสวนบนของเราจะเตบโตเขมแขงและเชอมโยงกบสมองสวนลางของเราไดดกโดยวธเดยวกนกบทสมองซกซายและซกขวาเชอมโยงตอกน พอแมและคนทหวงใยสามารถทจะชวยใหสมองสวนบนของเราเขมแขงและเชอมโยงกบสวนลางไดโดยการแสดงความเขาใจและเหนใจอารมณความรสกของเรา ชวยเราหาค าทจะอธบายประสบการณของตนเอง เมอบางสงบางอยางเกดขนกบเรา และท าใหเกดความรสกหรอมอารมณบางอยางขน ถาพอแมผปกครองชวยปรบอารมณความรสกนนๆ เราจะรสกวาพวกเขาเปนหวงและเขาใจเรา กจะชวยเรารสกมนคง และชวยใหเราอารมณเยนลงได หลงจากทเรามอารมณสงบลงแลว พวกเขากสามารถจะชวยเราหาค าทจะอธบายประสบการณของตนเอง อธบายไดวาเกดอะไรขนกบเรา และเรากสามารถเรยนรถอยค าทจะอธบายความรสกของเราวาเกดอะไรขน กระบวนการทพอแมผปกครองใชกบเรานจะชวยดานความรสกของเรา ชวยเราพดไดวาเกดอะไรขน ชวยเราใหเขาใจเกยวกบโลกน เรยนรเกยวกบตวเราเอง เรยนรวาการกระท าของเราจะมผลตอคนอนอยางไร ท าใหเราหวงใยเอาใจใสตนเอง ผอน และเรยนรทจะคดเกยวกบการกระท าตางๆ ของเรา ความชวยเหลอของพอแมและคนอนๆ จะชวยเราพฒนาความความรสกนกคดอนเปนอตลกษณของเรา พฒนาการนบถอในตนเองและผอนของเรา พฒนาความยนหยดอดทน ความสามารถทจะคดวางแผนและกระท าทกสงบนพนฐานเปาหมายทเราใหวางไวและเลอกท าในคณธรรมจรยธรรมอนด กระบวนการนชวยท าใหสมองสวนบนของเราเขมแขงมนจงสามารถจะชวยเราควบคมตนเอง ไมวาเราจะอยในสถานการณทมอารมณโกรธอยางรนแรงหรอวามอารมณดกตาม

วธหนงทจะชวยใหเหนรปภาพสมองของเราคอการก ามอโดยใหนวหวแมมออยดานใน สวนทอยต าสดขององมอเราคอสมองสวนทอยต าสด มนจะแจงใหเราทราบถามอะไรก าลงเกดขนเกยวของกบเราหรอไม นวโปงคอยามรกษาความปลอดภยของบาน ซงจะบอกเราวามบางอยางเกดขน ด ราย หรอนากลว สวนของหลงมอเราทเปนนวทอยต าคอสวนของสมองทชวยเราสมผสอารมณความรสกของเราและของผอน เพอชวยเราปรบใหสามารถสมพนธกบแต

- 7 -

ศท.111สจจะและบรการ

ละคนได ปลายนวมอของเราเปนสวนทอย “สงสด” ในสมองของเรา ทซงเราจะรจกอตลกษณของเรา เราวางแผนจดระบบระเบยบตามเปาหมายบนพนฐานคณคาของเรา และเลอกท าตามจรยธรรมคณธรรมวาอะไรด ส าหรบตนเองและผอน การใชมอของเราเพอแสดงใหเหนภาพสมองของเราชวยเราใหเหนสวน “สงสด ในสมองของเรามวนลงและเชอมตอกนทงอกสามสวนของสมองเรา สมองของเราไดรบการออกแบบทางกายภาพใหท างานรวมกนและสงนชวยใหเราอาศยอยรวมกน ผานทางความสมพนธทเตมไปดวยความรกของพอแมผปกครอง ครอบครว ครอาจารย และคนอนๆ ในชมชน สวนทแตกตางกนของสมองเราประกอบเขาดวยกนเชอมโยงตดตอกนดวยเซลลตางๆ

ถาเรามสมองสวนบนทเขมแขงในการเขาใจตนเองและผอนและมอตลกษณทชดเจน ดวยการรจกคณคา เปาหมาย จรยธรรมอยางชดเจน และสมองสวนบนและสวนลางของเราประสานเชอมโยงและท างานรวมกนอยางด เมอบางสงบางอยางเกดขนซงท าใหเราโกรธหรอกลวอยางรนแรง หรอแมแตการมอารมณทางบวกอยางรนแรง เชน อารมณทางเพศ สมองสวนบนของเราจะชวยเราใหสามารถควบคมและเลอกในทางดบนพนฐานคณคา จรยธรรม แผนงาน และเปาหมายของเรา เราจะยงสามารถตดสนใจเลอกในสงทดส าหรบตวเราและผอนได สภาพสมองทดทสดคอสมองสวนบนและสวนลางของสมองท างานรวมกนสงผานขอมลกลบหรอเดนหนาไดเปนอยางด เราจงตดสนใจบนพนฐานคณคา คณธรรม เปาหมาย แผนงาน ดวยขอมลดๆ ทมาจากรางกาย สมผสนกคดและอารมณความรสกของเรา

อยางไรกตาม มเวลาส าหรบพวกเราทกคนเมอยามเฝาบานสงผานอารมณความรสกในทางลบมากๆ ไปยงสมองสวนบนและสมองสวนทอยสงทสดไมไดรบการเชอมโยง ถาเราแบมอของเราใหเหนภาพของสมอง มนกจะคลายๆ กบวานวมอของเราเปด สวนบนของสมองไมไดเชอมตอกบสวนลางและไมสามารถควบคมใดๆ ได เราจะจบลงดวยการท าบางอยางทไมคอยสภาพเทาไหร ดวยการตะโกน ต พดค าหยาบคาย หรอท าสงอนๆ ในทางลบ เชนเดยวกนถาเรายงคงมอารมณความรสก ความใครทรนแรง เชน ความรสกรนแรงทางเพศ มนอาจจะหลบหลกสมองสวนทเกยวของกบจรยธรรมของเรา และเราอาจจะท าบางสงทยงไมพรอมทจะรบผดชอบ เชน การตงครรภ เปนตน

สมองสวนบนดานหนาของเราคอสวนทจะรบผลกระทบจากแอลกอฮอลและยาเสพตด ยาเสพตดจะลดความสามารถในการควบคมของสมองเรา เหมอนอยางเชนเราท าบางสงบางอยางทท าใหเรารสกเสยใจในภายหลงจากทดมมากจนเกนไป ดงนนถาเราตองการแนใจวาเราจะสามารถตดสนใจบนพนฐานคณคา เปาหมาย และจรยธรรมของเรา มนกคงเปนการฉลาดถาเราจะจ ากดการดมเครองดมทมแอลกอฮอลของเรา

เนองจากรางกายของเราจะเขาไปรวมดวยอยางสงเมอเราก าลงมอารมณรนแรงจากการโกรธ หรอกลว เราสามารถใชรางกายของเราชวยลดอารมณรนแรงในทางลบ และชวยสมองสวนบนของเราจะควบคมได โดยเราหายใจลกๆ นบถงสบ เดน วง หรอกระโดด มแบบฝกหด 3 อยาง ทเรยกวา “สนตสขแกรางกาย” ซงเราสามารถท าไดเมอรสกไมดเอามากๆ การฝกหดแตละอยางใหท าสามครง บางทเราอาจจะตองการหาสถานทเปนสวนตวหนอยเพอท าสงน

แบบฝกหดแรก เรมดวยการท า “ปฏกรยาเมอตกใจ” เหมอนกบเดกทารก หนหวไปทางหลง ยกมอขน หายใจเรวๆ และท าตาโต (เมอกลว) หรอท ารจมกโต (เมอโกรธ) จากนนเอามอกอดอก ลดหวลงต าและหายใจออก

- 8 -

ศท.111สจจะและบรการ

ขณะเดยวกนกพดวลสนๆ วา “เมอไหรทฉนกลว ฉนจะวางใจในพระเจา” ท าอยางน 3 ครง แลวเราจะพบวาความกลว ความโกรธของเราลดความรนแรงลง

แบบฝกหดทสอง หนศรษะไปทางซายจากนนอาปากหาวลกๆ ขณะเดยวกนกหนศรษะกลบมาจนถงกงกลาง จากนนหนศรษะไปทางขวาและอาปากหาวลกๆ ขณะเดยวกนกหนศรษะกลบมาสตรงกลางเหมอนเดม ท าอยางน 3 ครงเชนเดยวกน เราสามารถทจะกลาววลสนๆ ซ าๆ ในขณะทหนศรษะกลบมาตรงกลาง การท าเชนนจะชวยเรารสกสงบลงไดเชนกน

แบบฝกหดทสาม ตบเบาๆ ทางซายและขวาตรงกระดกตนคอหลงหายใจเขาขณะเดยวกนเงยศรษะขนดวย หลงจากนนกมศรษะลงหายใจออก พดวลสนๆ และนวดหนาอกเบาๆ หลงจากท าอยางน 3 ครง เราจะรสกสงบลง

ดงทไดกลาวมาแลววธทจะพฒนาสมองสวนบนใหเขมแขงและพฒนาการเชอมโยงทดระหวางสมองสวนลางและสมองสวนบนของเรากเหมอนกบวธทเราพฒนาการเชอมโยงระหวางสมองซกขวากบซกซาย เราจ าเปนทจะตองมความสมพนธกบคนทรกเราและเขาใจอารมณตางๆ ทเกดขนกบเรา โดยเฉพาะอยางยงในสถานการณทเราตองประสบกบความรสกทรนแรงตางๆ เราจ าเปนทจะ “รสกอบอน”(feel felt) จากนนเราจงจะสามารถรบการชวยเหลอใหพบถอยค าทจะอธบายประสบการณของเรา และชวยเราคดเกยวกบสถานการณนน และคดเกยวกบทางเลอกของเรา และสนบสนนเราใหตดสนใจเลอกสงทด นเปนกระบวนการการเรยนรทกททกวนขณะเมอเราเตบโตขน โดยผานการะบวนการนเรากจะรวาเราเปนใคร เราใหคณคากบอะไร เรามความสามารถอะไรบาง เปาหมายของเราคออะไร และเราจะอยอยางเปนอนหนงอนเดยวกนกบผอนไดอยางไร เรายงคงสามารถเรยนรไดดในวยผใหญถาเราไมไดเรยนรทกษะเหลานดในวยเดกของเรา

กลมนกใหค าปรกษาและนกจตวทยาครสเตยนไดศกษาพระคมภรเชนกนเพอทจะพบวามค าสอนอะไรทสอนเกยวกบการพฒนาการของมนษย พวกเขาไดพบวาพระคมภรไดอธบาย 5ขนตอนของการเตบโตและพฒนาของมนษย ตงแตวยทารก เดก ผใหญ พอแมผปกครอง ผอาวโส

ส าหรบทกระยะของการพฒนามงานหลกหรอเปาหมายทจะตองเรยนรและประสบผลส าเรจ ทารกจ าเปนตองเรยนรทจะรบในสงทตองการจากครอบครวของเขาและจากชมชนของเขา เดกๆ จ าเปนทจะตองเรยนรวธทจะดแลตนเองโดยการเรยนรเกยวกบตนเองและพฒนาความสามารถทใหไดมาในสงทเขาตองการ ผใหญจ าเปนทจะตองเรยนรการดแลเอาใจใสตนเองและผอนโดยวธทจะไดรบความพงพอใจรวมกน สงนจะเตรยมพวกเขาในการเปนพอแมผปกครอง

พอแมผปกครองจ าเปนทจะตองเรยนรการเอาใจใสดแลลกๆ ของตนอยางเสยสละ ในทสดขนสดทายของมนษยทโตเตมวยคอการเปนผอาวโส ในวยนผอาวโสเรยนรทจะดแลเอาใจใสชมชนอยางเสยสละ พวกเขาไดกลายเปนพอแมผปกครองของผคนในชมชน และพวกเขาตองดแลเอาใจใสผคนในชมชนผซงไมมครอบครว เชน หญงมาย เดกก าพรา และผลภยหรอผอพยพ

ถาคณเปนคนทเกดและเตบโตมาในครอบครวและชมชนเขมแขง คณสามารถทจะเปนแบบอยางทดส าหรบเพอนของคณบางคนทอาจจะตองการเรยนรเกยวกบตวเอง อารมณความรสก ความคด คณคา เปาหมาย และจรยธรรม

- 9 -

ศท.111สจจะและบรการ

จรรยาบรรณวชาชพ

คณธรรม

ศลธรรม กฎระเบยบในสงคม

วนย

ของเขามากขน ถาคณเปนคนทประสบปญหาในการท าบางสงทคณรวาคณควรท าหรอตองการทจะท า อาจเปนเพราะมความจ ากดบางอยางในสถานการณครอบครวของคณ ดงทไดกลาวไวตงแตตอนตน ในปจจบนความเจรญทางวตถ บรโภคนยม อนเตอรเนต คนหนมสาวจ านวนมากยงความสมพนธทจะชวยใหเตบโตในดานคณธรรม จรยธรรม ใหเขมแขง (ดแผนภม)

จากแผนภมชวยใหเราคนพบหนาทของเราในการพฒนาชวตจากทารกเปนผใหญ หนาทของเรายงไมส าเรจ และชวยใหเราทราบวาถาเราจะพฒนาตนเองใหมคณธรรม จรยธรรม เราตองพฒนาตนเองอยางไร

ฯพณฯ พลเอกวจตร กลวณชย องคมนตร ไดแสดงแนวคดเกยวกบพฤตกรรมของเยาวชนในสงคม

ปจจบนเอาไวตอนหนงวา เปนเพราะคนไทยไมรกแผนดนเกด ทานขอรองใหครบาอาจารยไปสอนลกศษยวา ตนนอนตอนเชาทกวน ใหมองหนาตนเองในกระจกแลวตงค าถาม ถามตนเอง 3 ขอ (ใหตอบดวยความจรงใจ)

จรยธรรม

1. ตงแตเกดมาจนถงวนน “เราเคยท าอะไรทเปนคณประโยชนตอแผนดนบาง”

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

2. ถายงไมเคยท าใหถามตนเองตอวา“แลวจะเรมเมอไหร” เชน เมอถงวนเกด วนส าคญตาง ๆ เปนตน

.....................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

3. ถาไมเคยท าและยงไมคดจะท า ดงขอ 1 และขอ 2 ใหถามตนเองอกวา

“ชวงชวตทผานมาเคยท าอะไรทเปนผลเสยหายตอแผนดนเกดบาง และจะเลกเมอใด”

........................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................................

- 10 -

ศท.111สจจะและบรการ

วสยทศน (Vision)

“แหลงเรยนรสากล พฒนาคนสพลเมองโลก”

“Source of International Instruction, Developing Global Citizens”

แหลงเรยนรสากล : หมายถง เปนแหลงทรพยากรการเรยนรทมคณภาพมาตรฐานเปนทยอมรบโดยทวไปและเปนสากล เพอเสรมสรางองคความรและปญญา ผานกระบวนการการเรยนรตลอดชวต

พฒนาคนสพลเมองโลก : หมายถง ปลกฝงและพฒนาคนใหมสมรรถนะความเปนสากล ทงทางวชาการ วชาชพและวชาชวต เพอการด ารงชวตและการอยรวมกนในสงคมโบกอยางสนตสขา

แหลงเรยนรสากล พฒนาคนสพลเมองโลก

คณธรรมน าใจ

รบใชสงคม

วชาการกาวหนา

พฒนาสสากล

- 11 -

ศท.111สจจะและบรการ

คณลกษณะบณฑตทพงประสงคของมหาวทยาลยพายพ

บณฑตทพงประสงค จากการทปณธานของมหาวทยาลยไดอธบายถงหลกพนธกจและกญแจทจะน าไปสผลสมฤทธในนกศกษาของเรา เราจงไดพฒนาค าอธบาย “บณฑตทพงประสงค ”ของเราเพมเตมดงน

คณธรรมน าใจ Virtuous in Spirit วชาการกาวหนา Academically Advanced รบใชสงคม Social Service Oriented และ พฒนาสสากล Developed Internationally

ตอไปนคอรายละเอยดค าอธบายถงมมมองทง 4 ประการใน “บณฑตทพงประสงค ”ของมหาวทยาลยพายพ ซงจะอธบาย

ถงความ “เอกภาพ ”ในนกศกษาของเรา ซงนกเปนเปาหมายในวสยทศนของเราดวย คอโดยการ พฒนาบคลกภาพเหลาน บณฑตของเราจะกลายเปนพลเมองโลก

1.คณธรรมน ำใจ (ะจจจส)

Virtuous in Spirit

2.รจบใชะจงคม (บรกำร)

Social service oriented

3.วกชำำรำวหนำ

(หรนงรเงนรห) Academically

advanced

4.พฒนาสสากล

(พลเมองโลก) Developed

Internationally

การมคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพ ยดหลกค าสอนในศาสนาเปนแนวทางในการด าเนนชวต เปนศาสนกชนทด มความประพฤตดงาม ใหเกยรต เคารพผ อน รกเพอนบานเหมอนรกตนเอง รจกใชชวตอยางพอเพยง และด ารงชวตรวมกบผ อนอยางสนตสข

มจตส านกและความรบผดชอบตอสงคม มน าใจชวยเหลอผ อน มจตสาธารณะ สบสานวฒนธรรม และภมปญญาทองถน

การมความรทางวชาการ มทกษะวชาชพ มความสามารถในการท างานไดอยางมประสทธภาพ มความคดรเรมสรางสรรค รจกคดวเคราะห มศกยภาพดานการวจยเชงบรณาการ

การพฒนาตนเอง มความรบผดชอบตอตนเองและผ อน มภาวะความเปน ผน า พฒนาสมรรถนะสากล

(ศกยภาพดานภาษา เทคยนยลย

สารสนเทศ กาวทนยลก) และรกในการเรยนรตลอดชวต

พฒนาสสากล

คณธรรมน าใจ

รบใชสงคม

วชาการกาวหนา

- 12 -

ศท.111สจจะและบรการ

หลกพนธกจ ความมงมาดปรารถนา การมงเนนดานจรยธรรมของมหาวทยาลยพายพ เพอทจะเสรมสรางความเขมแขงใหกบหลกพนธกจและการมงเนนดานจรยธรรมอยางชดเจน มหาวทยาลยพายพโดยฝายศาสนกจจงจดใหมการสอนทงบคลากรและนกศกษาในเรองหลกพนธกจของมหาวทยาลยพายพ หลกพนธกจเหลานไดรบการเหนชอบจากคณะกรรมการศาสนกจ คณะกรรมการบรหาร และคณะกรรมการสภามหาวทยาลยพายพ เมอป 2553 และแกไขเพมเตมเพอใหสอดคลองกบแผนยทธศาสตรใหมของมหาวทยาลยป 2553-2559 คณะกรรมการสภามาหาวทยาลยไดมค าสงใหท าการสอนหลกพนธกจใหกบทงบคลากรและนกศกษาของมหาวทยาลยพายพทกคน

หลกการพนฐานส าหรบพนธกจของมหาวทยาลยพายพ

หลกการพนฐาน 5 ประการ เปนความเชอพนฐานและปรชญาทก าหนดและผลกดนพนธกจของมหาวทยาลยพายพ ซงมาจากพนฐานความเชอครสเตยน ทมความสอดคลองกบปณธานของมหาวทยาลยพายพ และยดมนใน “สจจะ -บรการ ” ครอบคลมคณลกษณะของบณฑตทพงประสงค “คณธรรมน าใจ รบใชสงคม วชาการกาวหนา พฒนาสสากล ”และเปาหมายในการเปนมหาวทยาลยทมงเนนความเปนนานาชาต

ตารางดานลางนแสดงใหเหนหลกพนธกจทง 5 ประการเนนบคลกภาพของบณฑตทพงประสงคของเราวาเปนอยางไร แตละปเราพงเปาการพฒนาบคลกภาพบณฑตทพงประสงคตางๆ กน ดงน

หลกการพนฐานส าหรบพนธกจหรอคานยม (หวใจ)หลก 5 ประการของมหาวทยาลยพายพ

5 Core Principles for Ministry

คณลกษณะบณฑตทพงประสงค ของมหาวทยาลยพายพ Ideal Graduates Characteristics

1.การเปลยนแปลงสสนตสขทแทจรง Transformation toward True Peace (สขใจ Peace )

5.การเปนผดแลทสตยซอ Faithful Stewardship (ใสใจ Stewardship)

1.คณธรรมน าใจ (ชนปท 1) Virtuous in Spirit

3.บรการผานการทรงเรยก Service through Vocation (น าใจ Service )

2.รบใชสงคม (ชนปท 2) Social Service Oriented

2.สรางความไววางใจดวยสจจะ Build Trust through Truth (จรงใจ Truth)

3.วชาการกาวหนา (ชนปท 3) Academically Advanced

4.ชนชมในความหลากหลายและความเปนสากล Delight in Diversity and Internationalization (รวมใจ Unity)

4.พฒนาสสากล (ชนปท 4) Developed Internationally

- 13 -

ศท.111สจจะและบรการ

การอธบายหลกพนธกจทงหาดานลางน จะรวมทงหนงหลกพนธกจทไดรบความเหนชอบจากสภามหาวทยาลยแลวทงภาษาไทยและองกฤษ สองการใชค ากวสนๆ ตามดวยค าวา “ใจ ”เปนการสรปแตละพนธกจดวยหนงค า สามตามดวยการอธบายหลกพนธกจอยางสนๆ และกญแจมมมองสามประการของแตละพนธกจทเราใชสอนบคลากรและนกศกษา และสทายสดเปนการสรปอยางนนๆ

หรจพจนธกจทเ 1 Principle 1 สขใจ Peace

การเปลยนแปลงไปสสนตสขแท—ชาโลม Transformation toward True Peace (shalom) เราเชอวาพระเจาทรงสรางและทรงเรยกมหาวทยาลยพายพใหรบใชสงคม เราท าพนธกจเพอแผนดนของพระเจา คอ เพอสรางสนตสขแท )ชาโลม (ทงในระดบของบคคล คณะวชา หนวยงาน มหาวทยาลยพายพ จงหวดเชยงใหม ชมชน สงคม ประเทศไทย และโลก เราใหคณคาแกการพฒนาและการเตบโตอยางย งยนเพราะเปนสงจ าเปนส าหรบมนษยทกคน

เปลยนทไหน เปลยนทใคร เปลยนทใจ แคนก ะขใจ

ในโลกทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ชาวพายพตองเปลยนแปลงสการมสนตสขแท และน าการเปลยนแปลงนไปสมวลมนษยในทกชมชน นหมายความวาเรามวสยทศนเขาไปเปลยนแปลงสงคมใหมชวตอยรวมกบแบบ ชนะ-ชนะ )win-together) วสยทศน ชาวพายพจะแบงปนวสยทศนหรอเปาหมายการมสนตสขแทซงกคอสนตสขทจะพบไดจาก

การมความสมพนธทดงามตอกนและมความยตธรรม ชาวพายพเราเปนผซงมอปนสยแบบเรมตนดวยผลลพธสดทาย ด าเนนชวตอยางมเปาหมายและการคดไตรตรอง

รเรมอยางสรางสรรค ชาวพายพเลอกทจะรกมากกวาจะเปน “เหยอ” เราปฏเสธทจะเปดเผยตวเองวาเปน “เหยอ ”เราเปนผซงมนสยใชเสรภาพของเราเพอสรางส รรค เลอกในทางสรางสรรคแมวาจะอยในสถานการณทยากล าบาก

อยอยาง “ประสานผลประโยชนรวมกน ”ชาวพายพแสวงหาความดเพอทกคนผานทางการเสรมสรางความรกความสมพนธอยางเปนรปธรรมและลดความกลวอนเกดจากความสมพนธทราวฉานตอกน เราแกและลดความขดแยงอนเกดจากปญหาดวยความหวงวามแหลงวธการอยางเพยงพอส าหรบทกคน และแหลงวธการนสามารถแบงปนกระจายไปเพอสงคมชมชนทดขนได เราเพมศกยภาพการแกปญหาอยางสรางสรรคผานทางการอธษฐาน การใครครวญ และการขอบพระคณ

มหาวทยาลยพายพมไดเปลยนแปลงเพยงเพอจะเปลยนเทานน เปาหมายของพายพคอทจะเพมความสขแท )ซาโลม (ในโลกทงสวนบคคลและชมชน มความรก ) 1 โครนธ 13) และความยตธรรมเปนพนฐาน เราตดสนทกอยางดวยเปาหมายเพอ

สรางสนตสขแท ชาวพายพยงมการตงเปาหมายสวนตวและมงสการมสนตสขแทในการด าเนนชวต ชาวพายพสรางสนตสขโดยการตอบสนองตอทกสถานการณในชวตดวยความหวงและการสรางสรรค เปลยนความชวรายกลายเปนด ดงนนเราจงเปนผสรางสนต )มทธว 5:34) เรามการขอบพระคณ อธษฐาน ใครครวญเพอสรางความสามารถในการด ารงไวซงการสรางสรรคแมวาจะอยในชวงของความขดแยงและน าการเปลยนแปลงไปสสนตสขแท

- 14 -

ศท.111สจจะและบรการ

หรจพจนธกจท 2 จรงใจ Truth

สรางความไววางใจดวยสจจะ Build Trust through Truth เราเชอวา “ความจรงทงสนคอความจรงของพระเจา ” และความจรงเทานนทจะด ารงอย เรายดหลกความเปนผน าทมคณธรรมจรยธรรม ซอสตย และโปรงใส เราสรางความไววางใจดวยการแสวงหาสจจะรวมกนกบนกศกษาของเรา ผานทางความเปนเลศทางวชาการ และความเปนเลศทางประสบการณชวต เราใหคณคากบเสรภาพทางวชาการและการวจย เราสอนและวจยโดยใชวธการทมประสทธภาพและมจรยธรรมสงสด

สรางจตศรทธา น าพาความไวใจ ใสใจสตยซอ คอคน จรกงใจ

ในโลกทซงมแตความกลวสามารถน าไปสการหลอกลวงทงตอตนเองและผอน ชาวพายพมความมนใจทจะแสวงหาสจจะและพยายามทจะด าเนนชวตดวยสจจะเพราะเรารวาสงนจะชวยใหมเสรภาพและการไววางใจกน หมายความวาเราพฒนาความซอสตย ศกยภาพ และวนย

ความซอสตย ชาวพายพยดถอในจรยธรรม โดยเฉพาะอยางยงความสตยซอและความโปรงใส เราท าในสงทถกตองแมวาจะอยในความทกขยากล าบากหรอมคาใชจายทสงเพยงใดกตาม

ศกยภาพ ชาวพายพพฒนาความรและทกษะผานการสอน การวจยอยางดเลศ เราพฒนาทกษะการด าเนนชวตทดเยยมผานทางการฝกปฏบตและประสบการณชวต

วนย ชาวพายพใชหลกการ “ท าสงทตองท าล าดบแรกกอน ”เราพดอยางทคด และเราท าอยางทเราพด มหาวทยาลยพายพทมเทความเปนเลศทางดานวชาการและจรยธรรมผานทางงานวจย การสอน และการด าเนนชวตของเรา เพราะวารากฐานของเราคอความรกของพระเจา เราไมกลวทจะด ารงไวซงความซอสตยไมวาจะในความเขมแขงหรอในความออนแอของเรา เพราะฉะนนเราจงสามารถทจะรกษาไวซงการเรยนรและเตบโตขนได และเพราะวาจกรวาลนมระบบระเบยบ ความจรงทกอยางคอสจจะของพระเจา เราจงไมกลวทจะท างานวจยทดๆ เพอทจะเรยนรสงใหมๆ เกยวกบความจรง เราพฒนาความสามารถและวนยเพอความเปนมออาชพ เพอการมทกษะสวนตวและการแสดงออกของการเปนผสรางสจจะกบผทเรารบใชและอาศยอยดวยกน นแหละคอการปรบปรงเปลยนแปลงสสนตสขแท

หรจพจนธกจทเ 3 น าใจ Service

บรการผานทางการทรงเรยก Service through Vocation เราเชอวาพระเจาทรงเรยก และทรงประทานความสามารถใหแตละบคคลและชมชนเพอรบใชสงคม เราพฒนาผน าซงเปนผรบใชทจะรบใชโลกนอยางชนชมยนดและมประสทธภาพ เราแสวงหาการทรงเรยกของพระเจาส าหรบเรา โดยคนหาเอกลกษณและพฒนาความสามารถของตน คนหาสงทเราปรารถนาจะท า โดยค านงถงความตองการจ าเปนในชมชน บนพนฐานของความถกตองชอบธรรม )เราพบสถานทซงความยนดอยางเตมเปยมของเรากบความตองการอยางมากลนของโลกมาบรรจบกน เฟรดเดอรลค บซเนอร(

เออเฟอ เกอหนน เพมพนไมตร ยงมยงให ยงแบงปนยงสข ทกขหายกลายเปนดเพราะม น ำใจ ใหกน

- 15 -

ศท.111สจจะและบรการ

ในโลกทมแตความจ าเปน ชาวพายพฟงและเรยนรกบคนรอบขางเกยวกบความจ าเปนจรงๆ ของเขาและหาตนเหตของปญหา และเราแสวงหาทางแกไขดวยการท างานรวมกบเขาดวยความชนชมยนดและดวยใจกวางขวาง เพอใหปญหาของเขาไดรบการแกไขโดยใชของประทานของเรา )ความรกและความสามารถพเศษ (คนหาจนพบของประทานของแตละคนและพฒนาของประทานนนอยางเปนกระบวนการ

ของประทาน ชาวพายพคนพบและพฒนาความรกและความสามารถพเศษของเราเพอวาเราจะสามารถรบใชซงกนและกนไดอยางชนชมยนดและเออเฟอเผอแผ เรารบใชกนอยางเพอนและชวยใหแตละคนคนพบและพฒนาทกษะความสามารถ ความรกของคนทเรารบใช เพอเขาจะไดเขมแขงขนจนสามารถชวยเหลอตนเองในความจ าเปนของเขาได

ความจ าเปน ชาวพายพฟงเพอนบานของเราและเรยนรความตองการในชมชนของเรา เราหาตนตอของปญหา เรายอมรบในความจ าเปนและการมสวนในปญหาของเราดวย

บรการดวยความถอมใจ ชาวพายพยนดท างานรวมกบเพอนบานของเราเพอแกไขปญหาความจ าเปนจรงๆ ดวยความรกและความสามารถของแตละคน เราพยายามคนใหพบตนตอของปญหาและหาทางแกปญหาอยางสรางสรรครวมกน ดงนนเราจงเปนผชวยน าในกระบวนการการเปลยนแปลงอยางแทจรง

มหาวทยาลยพายพมงมนทจะชวยทงบคลากรและนกศกษาพบวธหนงทซงพระเจาทรงสรางและทรงเรยกคอใหรบใชซงกนและกน เราส านกวาทกคน ทกชมชนมทงจดเดนและจดดอย การทจะจดการกบตนตอของปญหาและความรบผดชอบในชมชนอนกวางใหญจงมความจ าเปนททกคนจะตองเตบโตขนในกระบวนการของการเปลยนแปลงและเราจะตองเพมการเปลยนแปลงไปสสนตสขแทรวมกน

หรจพจนธกจทเ 4 รวมใจ Unity ชนชมในความหลากหลายและความเปนสากล Delight in Diversity and Global Awareness เราเชอวาพระเจาทรงสรางมนษยทกคนใหมคณคา เกยรต และศกดศร เราใหคณคาและเคารพแตละบคคลในฐานะของผทมบทบาทส าคญตอสงคม เราปลกฝงทศนคตทดและพฒนาทกษะในการแลกเปลยนเรยนรวฒนธรรม ศาสนาทหลากหลาย และความเปนสากล เราสรางวฒนธรรมองคกรทเปนเอกลกษณของมหาวทยาลยพายพ คอ การบรการดวยความรก ถอมใจ และยนด เพอเสรมสรางสนตสขแททงภายในและภายนอกมหาวทยาลย ประสานความหลากหลาย สลายความตาง สรางสรรคอยางมสต และใชปญญานาชนใจ

ในโลกทเตมไปดวยความแตกตางหลากหลาย )ชนชาต ภาษา วฒนธรรม ศาสนา และอนๆ (ชาวพายพชนชมในความหลากหลายเพราะเปนโอกาสทจะไดรบความสวยงามและความเปนหนงเดยวกน เราตระหนกและชนชมยนดในความเปนสากลโดยการรจกอตลกษณ แสดงความเหนอกเหนใจและการประสานก าลงรวมกนของเรา

อตลกษณ ชาวพายพไดรบความรเกยวกบตนเองและชมชนจากถนทเรามา เราจงมความมนใจทจะเลาเรองเกยวกบชวตของเราและชาวบานของเรา

- 16 -

ศท.111สจจะและบรการ

ความเหนอกเหนใจ ชาวพายพเปนผฟงทด เราชอบทจะฟงผอนกอนเพอจะเขาใจ เราชอบเรยนภาษา วฒนธรรม ศาสนาอนๆ มากกวาของเราเอง

ประสานก าลงรวมกน ชาวพายพท างานอยางอดทนและมความหวงอยางทไมเหมอนใครเพอสรางสรรคสงใหมรวมกน สงนจะเกดขนไมไดถาปราศจากความหลากหลายภายในกลม

มหาวทยาลยพายพยดเอาความแตกตางหลากหลายเปนจดแขงของเรา และเรามงทจะเพมความรและความเขาใจของเรากบความรความเขาใจของผอนในความหลากหลายนน เราเชอวาการท างานดวยความเคารพใหเกยรต ประสานก าลงรวมกน เราจะสามารถเพมการเปลยนแปลงอยางสรางสรรคไปสสนตสขแท

หรจพจนธกจท 5 ใสใจ Stewardship

การเปนผดแลทสตยซอ Faithful Stewardship เราเชอวาพระเจามพระประสงคใหเราดแลรกษาสงทพระองคทรงสรางดวยความรบผดชอบ เราใชและพฒนาทรพยากรทงหมดของเรา )ทงสวนตวและสวนรวม (ในวถทางทรบผดชอบ คมคา และเกดผลอยางย งยน เราใหความส าคญกบบคคลในความเปนองครวม คอ รางกาย ความคด สงคม จตใจ และวญญาณจต เราดแลและรกษาสงแวดลอมอยางดทสด

รรบผดหากท าผด รรบชอบหากท าด รรบผดชอบตอหนาท รรบผดชอบตอตนและผคนในสงคม

รสงใดมคณคานา ใะนใจ

ในโลกทไดรบผลกระทบจากน ามอของมนษยอยางมากมาย ชาวพายพพฒนาและใชแหลงตางๆ ของเรา )ทง

สวนตวและสวนกลาง (อยางรบผดชอบ คมคา เกดผลและรกษา เราหวงใยทกๆ คน เราหวงใยและปกปองสงแวดลอม นหมายความวาเราพงเปาไปทองครวมทกสวนทงการรกษาและการพฒนาอยเสมอ องครวม ชาวพายพหวงใยทกคน หวงใยสงแวดลอม โดยการสรางนสยของการคดและท าอยางเปนระบบ

หรอองครวม การพทกษรกษา ชาวพายพเปนคนประหยดและใชทรพยากรอยางรบผดชอบ เราสรางนสยการ “ลงทน ”

โดยใชแหลงทรพยากรในการผลตผลมากกวาการใชอยางเปลาประโยชน การพฒนา ชาวพายพชอบทจะเตบโตขนดวยการเรยนรตลอดชวตผานทางการสรางนสยทจะท าใหจต

วญญาณเขมแขงขน ทงทางดานอารมณ สงคม สงแวดลอม และสขภาพทางรางกาย

มหาวทยาลยพายพหวงใยและพฒนาแหลงทรพยากรของเราอยางรบผดชอบและดวยเปาหมายทจะเปนผท าใหเกดผลและพทกษรกษาไว เราตดสนใจโดยการคดใครครวญถงผลในองครวม โดยค านงถงผลกระทบจากการเลอกของเรา เราหวงใยในตนเองโดยสรางนสยชวยใหเราเองเตบโตและพฒนาโดยองครวม ผานทางการด าเนนชวตของเราซงจะน าสการเปลยนแปลงไปสสนตสขแท

- 17 -

ศท.111สจจะและบรการ

คณธรรมจรยธรรมทควรปลกฝงแกนกศกษา

ในการเลอกทจะปลกฝงคณธรรมจรยธรรมใหกบนกศกษานน มหาวทยาลยพายพ ตระหนกและใหความส าคญกบสงทอยใกลตวนกศกษาและสามารถถอน ามาปฏบตได จงขอหยบยกพระราชด ารวของพระบาทสมเดจพระเจาอยมาเปนแนวทางวาดวย “คณธรรมสประการ” ดงน

คณธรรม 4 ประการ ตามพระราชด ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ

"... คณธรรมทนกศกษาทกคนควรจะศกษาและนอมน ามาปฏบต มอยสประการ

ประการแรก คอ การรกษาความสจ ความจรงใจตอตวเองทจะประพฤตปฏบตแตสงทเปนประโยชน และเปนธรรม

ประการทสอง คอ การรจกขมใจตนเอง ฝกใจตนเอง ใหประพฤตปฏบตอยในความสจความดนน

ประการทสาม คอ การอดทน อดกลนและอดออมทจะไมประพฤตลวงความสจสจรต ไมวาดวยเหตประการใด

ประการทส คอ การรจกละวางความชว ความทจรต และรจกสละประโยชนสวนนอยของตน เพอประโยชนสวนใหญของบานเมอง

คณธรรมสประการน ถาแตละคนพยายามปลกฝงและบ ารงใหเจรญงอกงามขนโดยทวกนแลว จะชวยใหประเทศชาตบงเกดความสข ความรมเยน และมโอกาสทจะปรบปรงพฒนาใหมนคงกาวหนาตอไปไดดงประสงค ..."

- 18 -

ศท.111สจจะและบรการ

สจจะและบรการในชวตประจ าวน: การระบเปาหมายหรอวสยทศนของเราใหชดเจน

คณก าลงเขยนเรองราวในชวตของคณ คณเปนนกเขยน จงท าใหชวตของคณเปนเรองราวทเยยมยอด เอาใจและก าลงทงหมดของคณใสลงไปในการท าสงทด มนอาจจะไมงายทจรงแลวการท าสงทมคณคามากทกสงท าไดยาก แตคณจะเปนผสรางสรรคสงทดและมชวตทมความหมาย

ในมหาวทยาลยพายพ เราเชอวาทกคนถกสรางขนมาโดยมจดประสงคเฉพาะ แตละคนไดถกสรางขนมาใหมความสามารถและมสงทชนชอบ (คอสงทสนใจและใหความเอาใจใสเปนพเศษ) เราอยในโลกทเตมไปดวยปญหาหลายอยางและมสงทตองทกขทรมานมากมาย

ในมหาวทยาลยพายพ เราเชอวาทกคนถกสรางขนมาเพอรบใชโลกโดยวธการทพเศษ นนคอการหาจดพบระหวางความสามารถและความชนชอบสวนตนกบความตองการของโลก

เฟรเดอรช บชเนอร (Frederick Buechner) กลาววา

“God’s place for you is where your great gladness and the world’s great hunger meet.”

“ททพระเจาวางไวส าหรบคณคอจดทความสขอยางเตมทของคณกบความตองการอยางมากของโลกมาพบกน”

เราจะมความสขอยางเตมทเมอเราใชพรสวรรคและความชนชอบของเราในการชวยเหลอในสงทโลกตองการอยางมจรยธรรม

ครสเตยนเรยกสงนวา vocation หรอการทรงเรยกของพระเจาทมตอชวตของเรา

ดงปรากฏในพระธรรมเอเฟซส บทท 2:10 ความวา “เพราะวาเราเปนฝพระหตถของพระองคททรงสรางขนในพระเยซครสต เพอใหประกอบการด ซงพระเจาไดทรงด ารไวลวงหนาเพอใหเรากระท า”

นกศกษาจะคนพบความพเศษของตวเองไดอยางไร จงหาการทรงเรยกส าหรบนกศกษาหาสจจะทเกยวของคนใหพบวาตวเองเปนใคร ความสามารถและความชนชอบพเศษคออะไร และจงแสวงหาสจจะทเกยวของกบความตองการของโลก ประชาคมในแถบทนกศกษาอยมความตองการอะไร จงรบใชชมชน โดยการใชความสามารถและความชนชอบพเศษทมอย นคอวถทางไปสสนตทพระเจาทรงเตรยมไวส าหรบนกศกษาทกคน

“If you aim at nothing, you will hit it” “ถาทานไมไดตงเปาหมายอะไรไว ทานกจะไมบรรลอะไรเลย”

- 19 -

ศท.111สจจะและบรการ

บรรณานกรม

นภาพร ณ เชยงใหม. (2548).ตนแบบคมอเทคนคการสอนและการจดกจกรรมคณธรรมจรยธรรมดวยการปฏบตจรง. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.

นออน พณประเสรฐ. (2555). จรยธรรม: ทฤษฎและรปแบบการพฒนา. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน.

ประยทธ ปยตโต. (2554). พจนานกรมพทธศาสน ฉบบประมวลศพทของพระธรรมปฎก. พมพครงท 16. กรงเทพฯ : สหธรรมก.

ฟน ดอกบว. (2544). ศาสนาเปรยบเทยบ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โสภณการพมพ

มหาวทยาลยพายพ. (2553). รายงานสมฤทธผลมหาวทยาลยพายพ.

มย สขเอยม. (2537). การพฒนาประสบการณชวตและสงคม.กรงเทพฯ:พศษฐการพมพ.

สมาคมครสงคมศกษาแหงประเทศไทย. (2533).แนวทางการพฒนาคานยมและคณธรรมของเยาวชนในปจจบน. กรงเทพฯ: สมาคมครสงคมศกษาแหงประเทศไทย.

สทธพร บญสง. (2550). คณธรรมจรยธรรมกบการพฒนาคณภาพชวต. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ทรปเพล เอดดเคชน.

สภาพร พศาลบตร. (2548).จรยธรรมธรกจ. พมพครงท 14. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฎสวนดสต.

เอสเธอร เวคแมน. (2555). เอกสารประกอบการสอนสจจะ-บรการ. เชยงใหม: มปส.

Blog มหาวทยาลยศรประทม.

Siegel, M.D., and Tina Payne Bryson, Ph.D. (2011). The Whole-Brain Child, Random House, Inc. NY:NY