Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Δευτέρα 16 Μαΐου 2016 …… αρχίζετε νεοελληνική γλώσσα οδηγίες για την εξέταση
ηεξέτασητηςνεοελληνικήςγλώσσας
Για την εξέταση στο μάθημα τηςΝεοελληνικής Γλώσσας της Γ΄ τάξηςΗμερησίου Γενικού Λυκείου και της Δ΄τάξηςΕσπερινούΓενικούΛυκείου,δίνεταιστους μαθητές σε φωτοαντίγραφοαπόσπασμα κειμένου (δοκιμιακού,λογοτεχνικού,άρθρουκ.τ.λ.)μιαςέωςδύοσελίδων
ταθέματα
3θέματα• Α.Περίληψη(0-25/100ή0-5/20)• Β.Ποικίλεςερωτήσεις(0-35/100ή0-7/20)• Γ.Παραγωγήλόγου(0-40/100ή0-8/20)
ταζητούμεναέχουνδιαφορετικήβαθμολογία
θέμαΑ:ηπερίληψη
§ ηανάγνωσητουκειμένου§ διαβάζουμε…καιξαναδιαβάζουμε§ υπογραμμίζουμετακύριασημεία§ κρατάμεσημειώσεις(…κάτισανπλαγιότιτλους)
§ πρώτηγραφή–πρόχειρο§ επεξεργασία
θέμαΑ:οδηγίεςγιατηνπερίληψη
§ έκταση100-120λέξεις–καλόείναινατηρείται–επιτρεπτήμικρή(10%)υπέρβαση
§ ανζητείταισεεπικοινωνιακόπλαίσιοδενχρησιμοποιούμεκειμενικάχαρακτηριστικάτουπλαισίου
§ οιδύοτύποιπερίληψης:ü απλήπύκνωση(abstract) ü πληροφοριακήπερίληψη
ΙΣΟΔΥΝΑΜΟΙ
θέμαΑ:οδηγίεςγιατηνπερίληψηοιυποψήφιοι/εςοφείλουν:• ναεντοπίσουντοβασικόθέμα,τονλόγογιατονοποίογράφεταιτοκείμενο
§ να«δουν»τηλογικήπορεία,τοντρόποπουυπηρετείοσυγγραφέαςτιςπροθέσειςτου
ηπερίληψη:• μπορείναξεκινάαπόαναφοράστονσυγγραφέαήστοκείμενοκαιστηνκαταγραφήτουβασικούθέματος
§ συνεχίζεταιπαρακολουθώνταςτοντρόποσκέψης,τησυλλογιστικήπορεία
§ μπορείναχρειαστεί«αναδιάταξη»τουαρχικούυλικού§ αξιοποιούνταιοιδείκτεςσυνοχής
(προσοχήστηνκατάχρησητωνρημάτωναναφοράς,όσοκαιτωνδιαρθρωτικώνλέξεων)
θέμαΑ:οδηγίεςγιατηνπερίληψηηπερίληψηείναιτόσοπιοεπιτυχημένηόταν:• αποδίδειτονόηματουαρχικούκειμένουχωρίςνατομιμείταιήνατοαντιγράφεικαιβεβαίωςχωρίςνατοσχολιάζει• περιέχειταβασικότεραζητήματατουκειμένουαναφοράς• αποτυπώνειτησυλλογιστικήπορείατου• χαρακτηρίζεταιαπόκαλήχρήσητουλόγου
ΟΤΑΝ–τελικά-αντιπροσωπεύειμεπληρότητατοαρχικόκείμενοπαραμένονταςηίδιααυτοτελήςκαιαπολύτωςκατανοητή.
θέμαΒ:οιασκήσειςτοδεύτεροθέμαζητάοιμαθητέςνααπαντήσουνσεερωτήσεις,μετιςοποίεςελέγχονται:• i.ηκατανόησητουκειμένου(ιδεολογικάσημείατουκειμένου,επιχειρήματασυγγραφέα,προβλήματαπουθέτει,κ.τ.λ.)• ii.ηοργάνωσητουλόγου(διάρθρωση,δομήδιαίρεσηκαιτιτλοφόρησηενοτήτων,συνοχή,ενότητα,συλλογιστική,κ.τ.λ.)• iii.τασημασιολογικάστοιχεία(σημασίαλέξεων,συνώνυμα-αντώνυμα,κατασκευήφράσεωνήπαραγράφωνμεορισμένεςλέξεις,αντικατάστασηλέξεωνήφράσεωνκ.τ.λ.).• iv.ηικανότητάτουςνααναγνωρίζουντηλειτουργίατωνμορφοσυντακτικώνδομών,καθώςκαιναχειρίζονταιαυτέςτιςδομές,ανάλογαμετουςεπικοινωνιακούςστόχουςτουκειμένου.
• βαθμολογείταιμε35μονάδες,οιοποίεςκατανέμονταισεεπιμέρουςερωτήσεις
θέμαΒ:οιασκήσεις–ηΒ1• πρόκειται για ερώτηση κατανόησης του κειμένου,κωδικοποιημένηπλέονως«άσκησηΒ1»• ζητείται συνήθωςηανάπτυξηήοσχολιασμόςμίαςφράσηςτουαρχικούηφράσηαυτή:• άλλες φορές είναι σχετικά αυτονομημένη ήδευτερεύουσα (άρα το κείμενο δεν παρέχειπληροφορίεςγιατηνανάλυσητου)και• άλλεςείναιστενότατασυνδεδεμένημετουπόλοιποκείμενοκαιτουλικόγιατηνανάπτυξηπροκύπτεισεμεγάλοβαθμόαπότοίδιοτοκείμενο• •
θέμαΒ:οιασκήσεις–Β1Ø η«εντολή»σχολιάστε:επιτρέπει (σχεδόν επιβάλλει) τη διατύπωση της προσωπικήςγνώμηςτουςμαθητήπάνωστηνάποψητουσυγγραφέαπουμπορείνασυμφωνεί,νααντιτίθεταιήνασυμφωνείενμέρει.Ø η«εντολή»αναπτύξτεσημαίνειτηνυποχρέωσητουμαθητή
να ασχοληθεί με τη «θέση» που περιέχεται στο δοσμένοαπόσπασμα:
• νατηντεκμηριώσει• νατηνεξηγήσει/αποσαφηνίσει• νατηνπροεκτείνει,νακαλύψεικενά• νατηναναλύσειαξιοποιώνταςβιώματακαιγνώσειςΟ τρόπος, η μέθοδος ανάπτυξης εξαρτάται από τοπεριεχόμενοτηςφράσης
θέμαΒ:οιασκήσεις–Β1είναικαλό• α)ομαθητήςναεμπλουτίζειτονοηματικόυλικό• β)νααξιοποιείτιςγνώσειςτουγιατηνεπιχειρηματολογίακαιτηνπειθώ• γ)ναεφαρμόζειόσαξέρειγιατηδομήκαιτηνανάπτυξηπαραγράφου• δ) να προσέχει τη γλώσσα, λογική, να εξασφαλίζει τη συνοχήαξιοποιώνταςτρόπους/δείκτες/λέξεις• ε)ναπαίρνειυπόψητουτοσυνολικόπνεύματουκειμένουακόμηκαιανηφράσηπουδίνεταιέχεινοηματικήαυτοτέλεια (αυτόεπιβάλλεταικαιαπότονπροσδιορισμότηςωςάσκησηςκατανόησης)
• στ)νααποφεύγειναχρησιμοποιήσειτηδοσμένηφράσηωςΘ.Π.εκτόςαναυτότουζητείταιρητάαπότηνεκφώνηση• ζ)ναμένεικατάτοδυνατόνστοόριοτωνλέξεων.Μίαμικρήυπέρβασηείναι θεμιτή αλλά μία ανάπτυξη διπλάσιας έκτασης από τη ζητούμενηπιθανόταταθαστοιχίσει
θέμαΒ:οιασκήσεις–Β1Ø ΠαραλλαγήτηςΒ1(πουεξαιρετικάσπάνιαέχειζητηθεί)είναιηοδηγίανααναπτυχθείηφράσημεορισμένοτρόπο.
Ø Ωςπιοεπιτυχής–κατάτηγνώμημας-παραλλαγήείναιότανζητείταιαπότουςμαθητέςναεντοπίσουντοήταεπιχειρήματατουσυγγραφέα,νατακρίνουνκλπ
Ø ερώτησηκλειστούτύπουΣ/Λ
θέμαΒ:ηοργάνωσητουλόγουποικίλεςασκήσεις(διάρθρωση,δομήδιαίρεσηκαιτιτλοφόρησηενοτήτων,συνοχή,ενότητα,συλλογιστική,κ.τ.λ.)αφορούντηνεφαρμογήτηςθεωρίαςτουσχολικούβιβλίου:• τρόποικαιμέσαπειθούς• μορφέςπειθούς:ταχαρακτηριστικάτωνκυριότερωνκειμένωνπειθούς:επιστημονικών,πολιτικών,διαφημιστικών• δοκίμιο:ελάχιστεςφορέςέχουντεθείασκήσειςπουπροέρχονταιαπότηθεωρίατουδοκιμίου
θέμαΒ:ηοργάνωσητουλόγουσεαυτήντηνκατηγορίαανήκουνκαιθέματαπουδενέχουντεθείαλλάμπορούνναζητηθούν:• ηοργάνωση/δομήτουδοκιμίου• ταγνωρίσματατουδοκιμίου• ηδιαπίστωσηεάνπρόκειταιγιααποδεικτικόήστοχαστικό/λογοτεχνικό• ηγλώσσατουδοκιμίου• τοδιάγραμματουκειμένου
Σεαυτήντηνκατηγορίαανήκεικαιηπολύσυχνήάσκησηπουζητάτηδομήκαιτουςτρόπουςανάπτυξηςτηςπαραγράφου
θέμαΒ:τασημασιολογικάστοιχείατασημασιολογικάστοιχεία(σημασίαλέξεων,συνώνυμα-αντώνυμα,κατασκευήφράσεωνήπαραγράφωνμεορισμένεςλέξεις,αντικατάστασηλέξεωνήφράσεωνκ.τ.λ.).μάλλονσαφήςερώτησηκαιθεωρητικάεύκολη-οιμαθητές:α)ναβρίσκουντασυνώνυμαήαντώνυμαμετησημασίαπουέχουνοιλέξειςστοαρχικόκείμενοβ)ναπροσέχουνναμηναλλάζουντονγραμματικότύπογ)δεναφήνουνκαμίααναπάντητηλέξη–δενυπάρχειαρνητικήβαθμολογία–
θέμαΒ:οιμορφοσυντακτικέςδομέςηάσκησηελέγχειτηνικανότητατωνμαθητώννααναγνωρίζουντηλειτουργίατωνμορφοσυντακτικώνδομών,καθώςκαιναχειρίζονταιαυτέςτιςδομές,ανάλογαμετουςεπικοινωνιακούςστόχουςτου
κειμένου:μάλλονεύκολεςασκήσεις,χρειάζονταιτηνπροσοχήκαιτησυγκέντρωσητουυποψηφίουώστεναμηχάσειμόριακαιαφορούν:• τηνενεργητικήήπαθητικήσύνταξη• τηστίξη• τασχήματαλόγου–μίαπολύσυχνήάσκησηείναιο«εντοπισμόςμεταφορικώνεκφράσεωνήλέξεων»• τιςρητορικέςερωτήσεις• τησημασίατωνρηματικώνπροσώπων,εγκλίσεωνκλπσεσχέσημετοστόχοπουέχειοσυντάκτηςτουκειμένου
σημείωση: μία ευσύνοπτη μορφή των αναγκαίων γ ν ώ σ ε ω ν π ο υ απαιτούνται για να α π α ν τ η θ ο ύ ν ο ι ε ρ ω τ ή σ ε ι ς τ ο υ 2 ο υ θ έ μ α τ ο ς έ χ ε ι δ η μ ο σ ι ε ύ σ ε ι η «ΠΟΛΥΤΡΟΠΗ ΑΡΜΟΝΙΑ » στο site του esos: http://www.esos.gr/s i t e s / d e f a u l t / f i l e s / a r t i c l e s - l e g a c y /neoelliniki_glossa_.pdf
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου–τοπλαίσιοτοβαρύτεροσεβαθμολογίαθέματηςεξέτασης.τοκείμενοζητείταισεεπικοινωνιακόπλαίσιο.τύποικειμένωνπουέχουνδοθείωςεπικοινωνιακόπλαίσιοστα29θέματα(τωνκύριωνκαιεπαναληπτικώνεξετάσεων)είναιοιεξής:α)άρθρο(γιατησχολική,τηντοπικήεφημερίδακλπ)=14φορέςβ)ομιλία(στοσχολείο,στοδήμο,σεεκδήλωσηκλπ)=9φορέςγ)εισήγηση=2φορέςδ)δοκίμιο=2φορέςε)επίσημηεπιστολή=1φοράστ)αορίστωςκείμενο=1φορά
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου–τοπλαίσιοΔηλαδή:§ στο50%τωνθεμάτωνζητήθηκεάρθρο§ στο31%ομιλία(εδώκαλόείναινασημειωθείότιηίδιααναλογίαπαραμένειεάνδούμεκαιταάλλαθέματα:εσπερινών,ομογενών,ΕΠΑΛ).
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου• το επικοινωνιακό πλαίσιο καθορίζει το πώς γράφουμε – τοκειμενικόείδοςπουπρέπειναπαραγάγουμε• δεναρκείοτύπος,πχεάνείναιάρθροέναςτίτλος(χρειάζεταιησχέσημετηνεπικαιρότητα,ησυντομία,ηκυριολεξία…)• εάν αντίστοιχα είναι ομιλία δεν αρκεί η προσφώνηση /αποφώνηση.Απαιτείταιησύνδεσημετοθέμα,ηδιατύπωσητης θέσης, η προσπάθεια να γοητευτεί το ακροατήριο, ηζωντάνια,ολιτός-μικροπερίοδοςαλλάσαφήςκαιελκυστικόςλόγος, η αξιοποίηση ποικίλων μέσων πειθούς, η εναλλαγήπροσώπωνκλπ
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου–τοπεριεχόμενο• Βεβαίωςόλααυτάαφορούντοείδος,τοπώςτουκειμένουκαιόχιτοπεριεχόμενο–τοτι.• Επόμενο–καισημαντικότερο-χρέοςτουμαθητή,λοιπόν,είναιναπροσέξειπάραπολύταερωτήματατουθέματος–τιτουζητείταιδηλαδήνααναπτύξει.• Ταερωτήματαείναιαυτάπουκαθορίζουντοπώςακριβώςθαοργανώσειτιςσκέψειςκαιτιςιδέεςτουομαθητής.Θαπρέπειναδιαβάσειμεπροσοχήτηνεκφώνηση,ναεντοπίσειτιςκατευθύνσειςπουαυτήδίνεικαιναλάβειυπόψητουςπεριορισμούςπουαυτήθέτει.Γι’αυτόπρέπειναελέγξειενθουσιασμούς(αντοθέματουείναιγνωστό)αλλάκαιάγχος(αντουφαίνεταιπρωτάκουστοή«δύσκολο»).
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου• Συχνάταθέματαβασίζονταισεέναφαινόμενοήμίαέννοιακαιζητούντααίτιαήτιςσυνέπειεςήτιςπροτάσειςτου/τηςυποψήφιας,πχ(2003)οιεπιπτώσειςτηςυπερκατανάλωσηςστονάνθρωποκαιστοφυσικόπεριβάλλονκαιοιτρόποιαντιμετώπισήςτους(ανάλογααξίαπαράδοσης/τρόποισύνδεσηςτουνέου,συνέπειεςκαιτρόποιαντιμετώπισηςφανατισμούκλπ).• Είναιοπιοοικείοςτρόπος,ταπιοοικείαζητούμενα.Ταυτόχροναοπιοτυπικόςκαιτυποποιημένοςτρόπος
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου–τοπεριεχόμενοΆλλες,όμως,φορέςταερωτήματαείναιπιοατίθασα:• π.χ.ναεκφράσετετιςανησυχίεςσαςγιατηνενδεχόμενηκακήεφαρμογήτηςγνώσης(2002)
• -ναμιλήσετε(σεαυτοδιοικητικήεκδήλωσηγιαπαιδιάπουέχουνπληγείαπόφυσικήκαταστροφή)γιατηνψυχικήδύναμηπουαπαιτείταιγιανααντιμετωπίσουνμεαισιοδοξίατομέλλοντους(2006)
• -εκδηλώσειςαντιδημοκρατικήςσυμπεριφοράςστονκαθημερινόβίο/αρετέςδημοκρατικούπολίτη(επαν2008)
• -οιυπηρεσίεςπουπροσφέρειτοδιαδίκτυοστηδιάδοσητηςγνώσης/τρόποιδημιουργικήςαξιοποίησήςτουστοσχολείο(2011)
• -φαινόμεναπουαποδεικνύουντοέλλειμμαανθρωπιάς/δραστηριότητεςατομικέςκαισυλλογικέςπουαποσκοπούνστονπεριορισμόαυτούτουελλείμματος(2014)
• -γιατί(λόγοι)πρέπειτοευρύκοινόναπλησιάσεικαιναγνωρίσειτουςχώρουςκαιταμνημείατηςπολιτισμικήςμαςκληρονομιάς/δραστηριότητεςμετιςοποίεςοιπολίτεςκαιιδίωςοινέοιθαεξοικειωθούνμεαυτά(2015!!!!)
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου–οδηγίεςο/ηυποψήφιος–α:• πρέπειναπροσαρμόσειτιςσκέψεις,ιδέεςαπόψειςτουσταερωτήματα• πρέπεινασχεδιάσειπολύκαλάτηναπάντησή(προσοχήδενυπάρχειχρόνοςνατηνγράψειμεπληρότηταστοπρόχειρο)• απαντάσεαυτόακριβώςπουτονρωτάκαιόχισεό,τιέχειενδεχομένως«έτοιμο»απότοσπίτι• εμπιστεύεταιτονεαυτότου,τιςαφομοιωμένεςγνώσεις,τιςαπόψειςτου–δεναναμασάτοέτοιμουλικόκάποιουάλλου• αξιοποιείταερεθίσματα,ιδέες,εναύσματα,αφορμέςπουτουδίνειτοαρχικόκείμενο
θέμαΓ:ηπαραγωγήλόγου§ προσπαθεί να απαντήσει ισότιμα τα ερωτήματα. Γενικώς τοκείμενό του αποτελείται από 6-7 παραγράφους: εισαγωγή,δύοπαράγραφοιγιατοπρώτοερώτημα,δύογιατοδεύτερο,ενδεχόμενημεταβατική,επίλογος
§ σε κάθε ερώτημα αφιερώνει περίπου δύο παραγράφους. Ήαλλιώς,γιακάθεερώτημαεπιλέγει2βασικέςιδέεςπουκάθεμίααποτελείτοθ.κ.παραγράφου
§ οιπαράγραφοιαναπτύσσονταιεπαρκώς(περίπου10γραμμέςηκαθεμιά),μεσημαντικές ιδέεςπουσχετίζονταιστενάμετηβασικήκαιτηνυπηρετούν
§ φροντίζειτησύνδεσητωνπαραγράφωνώστεναυπηρετούντοόλον
….τελικά• ΓΙΑτηβαθμολόγησηόλωντωνθεμάτωνλαμβάνεταιυπόψηηορθογραφία,ηδομήτουκειμένου,ολεξιλογικόςπλούτος,ηακρίβειακαιηορθότητατηςδιατύπωσηςκαθώςκαιτοπεριεχόμενο.• ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕΤΟΝΧΡΟΝΟ• ΑΠΑΝΤΑΜΕΜΕΤΗΣΕΙΡΑήΑΛΛΙΩΣσημειώνουμεμεσαφήνειατηνένδειξητηςερώτησης–απάντησης
καλήεπιτυχία