Siyasal katılım ve halkla ilişkiler: Ankara merkez ilçe belediyeleri internet siteleri üzerinden bir inceleme

Türk İdare DergisiUlusal Hakemli Dergi

Editör

Şemseddin ERKAYA /SGB Daire Başkanı

Editör Yardımcısı

Selim ÇAPAR / AREM Başkan Yrd.

YAYIN KURULU / BOARD OF EDITORSAdnan YILMAZ Strateji Geliştirme BaşkanıŞemseddin ERKAYA SGB Daire BaşkanıDr. Ahmet SARICAN Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürüİbrahim TAŞYAPAN Personel Genel MüdürüDr. Muammer SÖNMEZ İller İdaresi Genel Müdür Yrd.Dr. Hasan Hüseyin CAN Hukuk MüşaviriSelim ÇAPAR AREM Başkan Yrd.

DANIŞMA KURULU / ADVISORY BOARDProf. Dr. Bahtiyar AKYILMAZ Gazi ÜniversitesiDoç. Dr Ömer ANAYURT Sakarya ÜniversitesiProf. Dr. Sait AŞGIN Karabük ÜniversitesiProf. Dr. Zühtü ARSLAN PolisAkademisiBaşkanıDoç. Dr. Asım BALCI Selçuk ÜniversitesiProf. Dr. Kamil Ufuk BİLGİN TODAİEProf. Dr. Ali BİRİNCİ TürkTarihKurumuBaşkanıProf. Dr. Mehmet Emin ÇAĞARAN Gazi ÜniversitesiGalip DEMİREL EmekliVali-MüsteşarProf. Dr. Vahit DOĞAN Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Musa EKEN Sakarya ÜniversitesiProf. Dr. Ekrem Buğra EKİNCİ MarmaraÜniversitesiProf. Dr. Bilal ERYILMAZ SakaryaÜn.,BaşbakanlıkKamuGörevlileriEtikKuruluBşk.Prof. Dr. Hasan Tahsin FENDOĞLU RTÜK ÜyesiProf. Dr. Remzi FINDIKLI Polis AkademisiProf. Dr. Orhan GÖKÇE Selçuk Üniversitesi Prof. Dr. Kemal GÖRMEZ Gazi ÜniversitesiProf. Dr. Eyyup Günay İSBİR TODAİEGenelMüdürüProf. Dr. Halil KALABALIK Sakarya ÜniversitesiDoç. Dr. Ahmet KESİK MaliyeBakanlığıStratejiGeliştirmeBaşkanıProf. Dr. İlber ORTAYLI Galatasaray ÜniversitesiDr. Ali Nihat ÖZCAN TOBBEkonomiveTeknolojiÜniversitesi-TEPAVProf. Dr. Ali ÖZTEKİN Akdeniz Üniversitesi Prof. Dr. Murat SEZGİNER Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Ali ŞAFAK Polis AkademisiDoç. Dr . Hakan TAŞDEMİR Gazi ÜniversitesiProf. Dr. Mustafa TOPALOĞLU Beykent Üniversitesi Prof. Dr. Burhanettin UYSAL Karabük ÜniversitesiProf. Dr. Nükhet YETİŞ TÜBİTAKBaşkanı

Türk İdare Dergisinin 466-469 uncu sayılarına gelen makalelerin değerlendirilmesinde hakemlik yapan akademisyenler.

AKSAR, Prof. Dr. Yusuf Karadeniz Teknik ÜniversitesiAKYILDIZ,Prof.Dr.Ali KırıkkaleÜniversitesiALTINTAŞ,Prof.Dr.Hakan UşakÜniversitesi(2)ARDIÇ,Prof.Dr.Kadir GaziosmanpaşaÜniversitesiAŞGIN,Prof.Dr.Sait KarabükÜniversitesi(2)AYDIN,Prof.Dr.AhmetHamdi KahramanmaraşSütçüİmamÜni.(4)BERBER,Prof.Dr.Metin KaradenizTeknikÜniversitesi(2)BİLGİÇ,Prof.Dr.VeyselK. PolisAkademisi(2)BULUT,Prof.Dr.Nihat ErzincanÜniversitesiÇELİK,Prof.Dr.Adnan KahramanmaraşSütçüİmamÜni.ÇEVİK,Prof.Dr.H.Hüseyin PolisAkademisi(3)DERDİMAN,Prof.Dr.R.Cengiz UludağÜniversitesiEKEN,Prof.Dr.Musa SakaryaÜniversitesi(3)GÖKSU,Prof.Dr.Turgut PolisAkademisi(3)KARAMAN,Prof.Dr.ZerrinToprak DokuzEylülÜniversitesi(2)KÖSECİK,Prof.Dr.Muhammet TurgutÖzalÜniversitesiÖZ,Prof.Dr.Mehmet HacettepeÜniversitesiÖZGEN,Prof.Dr.Levin AbantİzzetBaysalÜniversitesi(3)ÖZMEN,Prof.Dr.ÖmürTimurcanday DokuzEylülÜniversitesi(2)ÖZTEKİN,Prof.Dr.Ali AkdenizÜniversitesi(4)ÖZTÜRK,Prof.Dr.NamıkKemal MuğlaÜniversitesi(7)PARLAK,Prof.Dr.Bekir UludağÜniversitesi(2)SANCAKTAR,Prof.Dr.Oğuz DokuzEylülÜniversitesiSEYMEN,Prof.Dr.Oya BalıkesirÜniversitesiSUR,Prof.Dr.Melda DokuzEylülÜniversitesiTUNCER,Prof.Dr.Mehmet AbantİzzetBaysalÜniveristesi(2)ÜLKER,Prof.Dr.Gönül AbantİzzetBaysalÜniversitesiVATANDAŞ,Prof.Dr.Celalettin KaradenizTeknikÜniversitesiACAR,Doç.Dr.Muhittin HacettepeÜniviversitesiACARTÜRK,Doç.Dr.Ertuğrul AdnanMenderesÜniversitesiAKYAZI,Doç.Dr.Erhan MarmaraÜniversitesiARSLAN,Doç.Dr.Rıza BalıkesirÜniversitesiATEŞ,Doç.Dr.Hamza KocaeliÜniversitesiBİNGÖL,Doç.Dr.Yılmaz KocaeliÜniversitesi.CERİTLİ,Doç.Dr.İsmail ÇevreveOrmanBaknlığı(3)ÇAĞLAYAN,Doç.Dr.Ramazan KırıkkaleÜniversitesiÇEVİKBAŞ,Doç.Dr.Rafet KırıkkaleÜniversitesi(3)ÇINAR,Doç.Dr.Hüseyin KırıkkaleÜniversitesi

Doç.Dr.S.EvinçTORLAK PamukkaleÜniversitesiDURGUN,Doç.Dr.Şenol GaziÜniversitesiERENÇİN,Doç.Dr.Arif AbantİzzetBaysalÜniversitesi(4)FİLİZ,Doç.Dr.Orhan PolisAkademisiİMAMOĞLU,Doç.Dr.SalihZeki AbantİzzetBaysalÜniversitesiİNANÇ,Doç.Dr.Hüsamettin DumlupınarÜniversitesiKARACASULU,Doç.Dr.Nilüfer DokuzEylülÜniversitesiKÖSE,Doç.Dr.Seyit AbantİzzetBaysalÜniversitesiMAZLUM,Doç.Dr.SemraCerit MarmaraÜniversitesiORHAN,Doç.Dr.Gökhan BalıkesirÜniversitesiÖKTEM,Doç.Dr.M.Kemal HacettepeÜniversitesi(2)ÖZASLAN, Doç. Dr. Nuray Anadolu ÜniversitesiÖZER,Doç.Dr.M.Akif GaziÜniversitesiÖZGEN,Doç.Dr.FerhatBaşkan AdnanMenderesÜniversitesi(2)SEZER,Doç.Dr.Yasin PamukkaleÜniversitesiŞAHİN,Doç.Dr.Ali SekçukÜniversitesiTEKELİ,Doç.Dr.Recep AdnanMenderesÜniversitesiÜLGER,Doç.Dr.İrfanKaya KocaeliÜniversitesiYILDIRIM,Prof.Dr.Uğur KahramanmaraşSütçüİmamÜni.YILDIZ,Doç.Dr.Mete HacettepeÜniversitesiYILMAZ,Doç.Dr.R.Ayhan AnadoluÜniversitesiYILMAZ,Doç.Dr.Abdullah, DumlupınarÜniversitesi(2)YÜKSEL,Prof.Dr.Fatih GaziosmanpşaÜniversitesiZEYTİN,Doç.Dr. ZaferAkdenizÜniversitesi

Dergimizeemeğigeçenhakemlerekatkılarındandolayıteşekkürlerimizisunuyoruz.Not: Birdenfazlamakaleyiinceyenakademisyenlerinincelediğimakalesayılarıparanteziçindeverilmiştir.

TÜRK İDARE DERGİSİYIL : 83 HAZİRAN-EYLÜL 2011

İÇİŞLERİ BAKANLIĞIISSN 1300-3216

SAYI: 471-472

İÇİNDEKİLER

ABD ve Türkiye’de Denetim Sistemindeki Son Eğilimler: Genel Müfettişlik ve

Performans Denetimi

The Recent Trends In Inspection System In The USA And Turkey: Inspector General And Performance Auditing11

Ahmet APAN

Türkiye’de Kamu Görevlilerinin Sendikal Haklarının Gelişmesi ve Temel Sorunu

Development of Unionist Rights of Public Officers in Turkey and the Basic problem of it63

Baki ERKEN

Kurumsal Sosyal Sorumluluk Üzerine Bir İnceleme

Corporate Social Responsibility: A Perspective Towards Clarification Of The Concept37

Doç. Dr. Semra Feriha AŞCIGİL

İmar Hukukunda Kazanılmış Hak Kavramı ve Kavramın Kentleşmeye Etkileri

Siyasal Katılım ve Halkla İlişkiler: Ankara Merkez İlçe Belediyeleri İnternet Siteleri

Üzerine Bir İnceleme

Dünyada E-Devlet Uygulamaları ve Türkiye Değerlendirmesi: Kurumlar, Sorunlar ve

Öneriler

The Vested Right Concept At Zooning Law And The Concept’s Effects To Urbanization

Political Participation and Public Relations: An Analysis on Web-Sites of District Municipalities of Ankara

e-Governmet Applications In The World And Assessment Of Turkish Case: Institutions, Issues And Suggestions

165

185

205

Selman ÖZDEMİR

Yrd. Doç. Dr. Aslı YAĞMURLU

Necati YAMAÇ

Neoliberalizmin Krizi ve Yeni Devlet/Yönetim Modeli Arayışları

Crisis Of Neoliberalism And New Searches For A New State/Government Model91

Doç. Dr. Gülise GÖKÇE

Türkiye’de Merkezi Yönetim- Yerel Yöne-timler- Mülki İdare İlişkisinin Geleceği

Offıcer Status And Flexıbility In Transition From Personnel Management To Human Resources Management In Turkey

139Dr. Abdulkadir MAHMUTOĞLU

Türkiye’de İç Denetim Kurumu Internal Audit Institution In Turkey51Doç. Dr. Rafet ÇEVİKBAŞ

Kırsal Kalkınma Ekseninde Köydes Projesi ve Köy Reformu

KÖYDES Project And Village Reform In The Line Of Rural Development119

Dr. İlker GÜNDÜZÖZ

İdareciler,

banaiçtensevgilerinihaykıranlar;

yarımasırdanberibüyükTürkulusununtamanlamıylamillet

olmasınaçalışan,onunlaenmodernbirTürkdevletikurmakiçin

insanlıkfedakârlıklarınınhiçbiriniesirgemeyenkültür,idare,intizam ve

devletanlamlarınıensonilmîtelâkkileregöretebellürettirmeyeçalışmış

veçalışanyüksekdeğerdearkadaşlarımdır.

SaygıdeğerTürkİdareDergisiOkurları,

Türk İdare Dergisi • Sayı: 471-472 • HAZİRAN-EYLÜL 2011 • 185

SİYASAL KATILIM VE HALKLA İLİŞKİLER: ANKARA MERKEZ İLÇE BELEDİYELERİ İNTERNET

SİTELERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME*

Yrd. Doç. Dr. Aslı YAĞMURLU**

ÖZET

Makalesiyasalkatılımvehalklailişkilerarasındakiilişkiyiortayakoymayıamaçla-maktadır.BununiçinAnkara’nınonaltımerkezilçebelediyesinininternetsiteleriüzerinebirincelemeyapılmıştır.İnternetsiteleriincelenerek,siyasalkatılımıdestekleyicihalklailişkilerfaaliyetleriortayakoyulupsınıflandırılmıştır.Siyasalkatılımısağlamayayönelikbilgilendirmeyiiçerenonikiuygulamatanıtmabaşlığındadeğerlendirilmiştir.ÇankayaBelediyesibuuygulamalaragöreenbaşarılıbelediyeolarakortayaçıkmaktadır.Siyasalkatılımayönelik imkânlar sunan tanımauygulamaları, yedibaşlıkta incelenmiştir.Neyazıkkibuuygulamalardatümuygulamalarısergileyenbirbelediyeçıkmamıştır.Tümbelediyelerdeşikâyet-istekhattıbulunmaktavebirbelediyedışındatümbelediyelerdebilgiedinmebaşvurusu internetüzerindenyapılabilmektedir.Genelolarak tanıtmayayönelikuygulamalartanımauygulamalarınagöresayısalveuygulamadüzeyiaçısındandahayüksekseviyedeolmuştur.İlçebelediyelerininuygulamafarklılıklarısiyasalkatılımaçısındansunulanolanaklarıanlamamızıvedemokratikbirhakolansiyasalkatılımındüzeyihakkındafikiredinilmesinisağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Halklailişkiler,siyasalkatılım,belediyeler,e-halklailişkiler,internet siteleri

ABSTRACT

Political Participation and Public Relations: An Analysis on Web-Sites of District Muni-cipalities of Ankara

The article aims to discuss the relationship between political participation and public relations through an analysis on web-sites of 16 district municipalities of Ankara. The web-

* Makale,26-27Mayıs2011tarihindeAdıyaman’dagerçekleşenKAYSEMVI:DemokratikleşmeveKamuYönetimibaşlıklıSempozyumda“SiyasalKatılımveHalklaİlişkiler:AnkaraMerkezİlçeBelediyeleriİnternetSiteleriÜzerindenBirİnceleme”adlıbildiriningenişletilipdüzeltilmişhalidir.

** TODAİE

186 • Türk İdare Dergisi • Sayı: 471-472 • HAZİRAN-EYLÜL 2011

sites are categorized on the basis of public relations practices encouraging political partici-pation. 12 applications have been identified under the ‘publicity’ activities of informing the public to encourage political participation. Municipality of Çankaya appears to be the most successful municipality with regard to such applications. ‘Recognition’ activities aiming at acquiring information from the public have been analyzed under 7 applications. Unfortu-nately, none of the municipalities provide all of the applications. Every municipality has a line for complaints-requests, while all except one provide the service for online application for freedom of information. By and large, ‘publicity’ applications outpace ‘recognition’ applications in practice. Different practices of district municipalities disclose the opportuni-ties provided for political participation and indicate the level of political participation as a democratic right.

Key Words: Public relations, political participation, municipalities, e-public relations, web-sites

Giriş

Günümüzdekentleşmeoranlarıbütündünyadaartmaktadır.Kentlerinyö-netiminioluşturanbelediyeyönetimleriyerelyönetimleriçindeenöneçıkanvetartışılanyönetimbirimleriolmaktadır.Giderekbüyüyenkentler,bukentlerinkarmaşıkvebüyüksorunları,kentyönetimlerininyereldüzeydeseçimvetem-siledayananyapısı,bualandakihalklailişkilerçabalarınınönplanaçıkmasınayolaçmıştır.Bunedenlemerkeziyönetimdençokdahaönceyerelyönetimlerdehalklailişkilerbakışaçısınınfarkındalığıoluşmuşveuygulamagelişmiştir.Yerelyönetimler içindebelediyelerinhalkla ilişkilerçabaları,halkla ilişkilerdisipliniiçindeönemlibiryertutmuş,özelliklesiyasalkatılım,yereldemokrasigibikav-ramlarlailişkilendirilerektartışılmıştır.Buuygulamalarınsondönemdeendik-katçekiciolanıinternetüzerindengerçekleşenhalklailişkileruygulamalarıdır.Bu faaliyetler, siyasal katılımuygulamalarınınyaygınlaşmasını veetkinliğininartmasını sağlamaktadır.Demokrasinin tezahür ettiği kabul edilen yerel yö-netimlerinsiyasalkatılımayönelikgerçekleştirdiklerihalklailişkilerfaaliyetleri,yereldemokrasinindüzeyinigöstermesiaçısındanbelirleyiciolmaktadır.Siya-salkatılımolmasıiçingerekenkoşullarahalklailişkileruygulamalarınınönemlikatkılarıolabilmektedir.Öncelikle,katılımfaaliyetininolabilmesiiçin,katılımıngerçekleşeceğinesne/konu/durumileilgilibilgisahibiolunmasıgerekmektedir.Halklailişkileruygulamalarınıntanıtmaamaçlıolarakgerçekleştirdiğietkinlik-ler,vatandaşlarınbilgisahibiolmasınısağlayıcıetkiyapmaktadır.Halklailişkileruygulamalarınınikincikatkısıise,vatandaşlarınkatılımınıngerçekleşebileceğiortamın oluşturulmasıdır. Halkla ilişkiler uygulamalarında, vatandaşlar baştaolmaküzerekamuların,istekveşikâyetlerinitanımayayönelikolarakgerçek-leştirilen etkinlikler bulunmaktadır. Vatandaşların istek, dilek ve şikâyetleriniiletebileceğimekanizmaların oluşturulması ve gelen taleplere göre yönetseldönüşümsağlanabilmesisiyasalkatılımiçinvazgeçilmezbirkoşuldur.

Siyasal Katılım ve Halkla İlişkiler • 187

MakalebuilişkiüzerindeyoğunlaşmışvesiyasalkatılımilehalklailişkilerarasındakiilişkiyiAnkara’nınonaltımerkezilçebelediyesinininternetsiteleriüzerinden,birincelemeiletartışmayaçalışmıştır.Araştırma,internetuygula-malarıüzerindenhalklailişkilerintanıtmavetanımaaraçlarınınsiyasalkatılımısağlamayayönelikkullanımdüzeyiniortayakoymaktadır.

2. Yerel Yönetimlerde Siyasal Katılım ve Halkla İlişkiler İlişkisi

Yerelyönetimler,belediyeler, ilözel idareleriveköylerdenoluşmaktadır.Buüçlüiçindebelediyelerinözelbirdurumubulunmakta,hemakademikhemdesiyasalalandaüzerindeençoktartışılanveeleştirilenbaşlığıoluşturmak-tadır.Türkiye’de,5393sayılıBelediyeKanunu’nagöre,belediye,“beldesakin-lerininmahallimüştereknitelikteki ihtiyaçlarını karşılamaküzere kurulanvekararorganıseçmenlertarafındanseçilerekoluşturulan,idarivemaliözerkliğesahipkamutüzelkişisi”dir(md.3).2010TÜİKverilerinegöre,Türkiyenüfu-su,yaklaşık73milyonkişidirveTODAİEYerelYönetimlerMerkeziverilerinegöre,bunüfusunyaklaşık50milyonu,yaklaşık3000belediyeninsınırlarıiçindeyaşamaktadır.Belediyelerhukukiolarak,5393sayılıBelediyeKanununaGöreKurulanBelediyelerve5216sayılıBüyükşehirBelediyesiKanununaGöreKu-rulanBelediyelerişeklindesınıflandırılmaktadır.Yönetselolarakise,büyükşe-hirbelediyeleri,büyükşehirilçebelediyeleri,ilbelediyeleri,ilçebelediyelerivekasaba/bucak/belde belediyeleri olarak şeklinde sınıflandırmakmümkündür.Belediyetüzelkişiliğininüçorganıbulunmaktadır.Bunlarbelediyebaşkanı,be-lediyemeclisivebelediyeencümenidir.Belediyehizmetleriçokuzunbirlisteyikapsamaktadır;imar,suvekanalizasyon,ulaşımgibikentselaltyapı,çevre,çevresağlığı,temizlikvekatıatık,zabıta,itfaiye,acilyardım,kurtarmaveam-bulans,şehiriçitrafik,definvemezarlık,ağaçlandırma,parkveyeşilalan,ko-nut,kültürvesanat,turizmtanıtım,gençlikvespor,sosyalhizmetveyardım,evlendirme,meslekvebecerikazandırma,ekonomiveticaretingeliştirilmesigibi(Tortopvd.,2008,s.337-338).Belediyelerinyerelçevreiçinsağladığıhiz-metlervebukapsamdayürüttüğüişlemveeylemlerbölgedekihalküzerindedoğrudanvegünlükyaşamaetkiedecekşekildesonuçdoğurmaktadır(Eras-lan-Yayınoğlu,2007,s.70).Bunedenlede,belediyelerhemgündelikhayatınpekçokhizmetinikarşılamakta,hemdepekçokeleştiriyemaruzkalmaktadır.Kıtkaynaklarlagerçekleşenhizmetlerdoğalolarakönceliklendirilmekzorun-dadırvebuönceliklersiyasaltercihlerinürünüdür.İştebusiyasaltercihlerinoluşum süreci, bir takımmekanizmaların işlemesiyle gerçekleşmektedir. Builişkileriortayakoymakiçinsiyasalkatılım,demokrasivehalklailişkilerinrolüirdelenmelidir.


Belediyelersiyasalkatılımvehalklailişkilerarasındakiilişkiyiortayakoy-makiçinuygunbirortamsunmaktadırlar.Katılım,SosyalBilimlerSözlüğü’nde,“birkararınhazırlanması,olgunlaştırılması,alınmasıveuygulanmasıaşama-larından birine, bir kaçına veya bütününe o karardan doğrudan ya da do-laylıolaraketkilenecekkişileringüçlerioranındakatkıdabulunması”şeklindetanımlanmaktadır (Demir veAcar,1992, s.202).Siyasal katılım ise, “siyasaltopluluğunbirüyesiolanbireyinotoritelerinkararlarınıetkilemekiçinyaptığı,bireyisiyasalkararalıcılariletemasiçinesokanbireylem”(Kalaycıoğlu,1984,s.200);“politiksüreçlerietkilemeyiamaçlayanbütündavranışlar”(Çukurçayır,2000,s.31);“yurttaşlarındevletinçeşitlidüzeylerindekikararveuygulamala-rınıetkilemeeylemleri”(Kışlalı,1987,s.355)olaraktanımlanmaktadır.Siyasalkatılma, seçimlerde oy kullanmaktan ibaret olmamakta, basit birmeraktanyoğunbireylemekadaruzanantutumvefaaliyetlerikapsamaktadır(Kapani,1989,s.131).

Eroğlu, genel olarak siyasal katılımın olabilmesi için bazı koşulların ge-rekliliğinden bahsetmektedir. Bunlar, bağımsız bir devlet, yönetilenlerin cangüvenliği,eğitim,yasalçerçeve,katılmayıdışlamayanideolojikbirortam,va-tandaşlarınyönetimleilgiliişlerhakkındabilgisahibiolmasıvebelirlibirileti-şimdüzeyininvarolmasışeklindeifadeedilmektedir(Eroğlu,1991,s.41-42).Çitçi,aynıkoşullarıdahaözbirşekildesıralamış,siyasalkatılımolabilmesiiçin,biçimselkatılmaolanaklarınınbulunması,yurttaşlarınbuolanaklarıkullanmasıvekatılmanınkamusiyasalarıüzerindeetkisininolmasıgerektiğinivurgulamış-tır(Çitçi,1996,s.10).

Çitçi, yerel yönetimlerdemokrasi arasındaki ilişkiyi ortayakoymaktavesiyasal katılımınbu ilişki içindeki yerine vurgu yapmaktadır. Bu ilişkinin kilitnoktasını,seçim,temsilvekatılmakurumlarıoluşturmaktadır.Yerelyönetimlerkararveyürütmeorganlarınıyörehalkınınseçimiylebelirlemekte,budadiğerörgütlenmelerdenfarkınıyaratmaktadır.Yerelyönetimleraynızamandahalkınsürekli denetimi açısından da en elverişli birimleri oluşturmaktadırlar. Yerelyönetimlerdetemsiledenlervetemsiledilenlerarasındamekânsalbirliktelikbulunmaktadır.Dolayısıylatemsiledicilikniteliğiyüksektir.Bumekânsalyakın-lık,yurttaş-temsilci/yurttaş-yerelyönetim ilişkisinikolaylaştırarakdemokratikkatılımiçinortamyaratmaktadır.Tümbukoşullaryerelyönetimlerindemok-rasi ve halk katılımı açısından ayırt edici özelliklerini oluşturmaktadır (Çitçi,1996, s.5-6). BirkanUysal bu ilişkiyi genel olarak yönetsel duyarlılık olaraktanımlamaktadır,“Yönetiminduyarlılığıonunkitlesiileilişkilerininikiyönlübiretkileşimiçindeoluşmasıvegelişmesini,kararveuygulamalarındahalkıntalepvebeklentilerinidikkatealmasınıvedahasıhalkınkendisinietkilemesineaçık


olmasınıgerektirir”(Uysal,1996,s.59-60).Kamuyönetimindehalklailişkilerikitemelönkabuledayanmaktadır:“demokratikbiryönetimfaaliyetleriniva-tandaşlaraaçıklamakzorundadırveetkilibirkamuyönetimivatandaşlarınaktifkatılımvedesteğinitalepeder”(Cutlipvd.,2000,s.491).Halklailişkilerbirim-leriyönetenlerveyönetilenlerarasındailetişimkanallarıkurarak,yönetilenleraçısındanyönetselkararlarhakkındabilgilenmeyivebukararlarakatılımme-kanizmalarınıortayaçıkarıcıbir işlevgörmektedir.Halkla ilişkiler,demokratikvekatılımcıbirsiyasalkültürünyerleştiğimoderntoplumlaraçısındanbirsorunçözmevemuhtemel sorunları önlemeyöntemiolarakönplana çıkmaktadır(Uysal,1998,s.37).

Halklailişkilerveyerelyönetimarasında,toplumsal,siyasalveyönetselgereklilikler vedinamikler açısındanbenzerlikler bulunmaktadır.Her ikisi deyönetselduyarlılıkaçısındanönemlidir.Her ikisidehalkıngündelikyaşamınıetkileyenhizmetlervebunlarailişkinpolitikavesüreçlerleilgilidir.Herikisidehalkındemokrasieğitiminde,birisiyasal-yönetselbirbirim,diğeri,yönetsel-siyasalbirişlevolarakhemkendialanındahemdetoplumuntümüiçinönemlibiraraçniteliğitaşımaktadır(Uysal-Sezer,1987,s.22).

Geleneksel olarak yerel yönetimlerin halkla ilişkiler uygulaması olarakdeğerlendirebileceğimizvekatılmayı sağlamayayönelikpekçokuygulamasıbulunmaktadır. Yalçındağ, bu uygulamaları, hemşehri toplantıları, halk gün-leri, mahalle toplantıları, muhtar toplantıları, gruplarla ilişkiler, mahalle vesemtdanışmamerkezleri,toplumsalkampanyalarvetoplumsalprojelerolaraksıralamıştır (Yalçındağ,1996, s.141-146).Ertekin, buuygulamaların, vatan-daşlarınkişiselbaşvuruları,danışma,örgütlenmişgruplarlailişkiler,kamuoyuaraştırmalarıvereferandumşeklindeolduğunuifadeetmiştir(Ertekin,1995a,s.103-105).Keleş,5393sayılıBelediyeKanunuçerçevesindebubaşlıktakiuy-gulamalarıortayakoymuştur.Bunlardan ilki,belediyelerinbelde sakinlerininbelediyehizmetleriyleilgiligörüşvedüşüncelerinitespitetmekamacıylager-çekleştirebileceklerikamuoyuyoklamasıvearaştırmasıdır. İkinciolarak,her-kesin, kenttaşolarak,belediyenin karar vehizmetlerinekatılmaya,belediyeçalışmalarıhakkındabilgiedinmeye,yardımlarındanyararlanmayahakkıolma-sıdır.Üçüncüolarakdakentkonseyiadıverilenkonseyiçindehemşehrilerinoy verme, seçilme, katılma ve yararlanmahakkı bulunmaktadır. Son olarakhalkınbelediyehizmetlerinegönüllükatılımıbulunduğunayönelikbirdüzenle-mebulunmaktadır(Keleş,2009,s.276-277).BelediyeKanunubunlarveben-zeriiletişimfaaliyetleriiçinbirhalklailişkilerbirimiöngörmemiştir.Ancakpekçokbelediyeböylebirbirimörgütlenmesinegitmiştir.Katılmayısağlayabilecekiletişimuygulamalarıyüzyüze iletişimden,basılımateryallerekadarçeşitlilik


göstermektedir.Günümüzkoşullarındateknolojikgelişmelerbuuygulamalarapekçokyeniliğieklemiştir.Buuygulamalarınendikkatçekiciolanı, internetsiteleriolarakdeğerlendirilmektedir.

3. Belediyelerin Halkla İlişkiler Uygulamalarında İnternet Sitelerinin Kullanımı

Sondönemdekiteknolojikgelişmelerhalklailişkilerfaaliyetlerineyeniola-naklarsunmaktadır.İnternetteknolojisininyaygınlaşması,halklailişkilerinya-zılıaraçlarağırlıklıfaaliyetlerinidönüştürmüşveinternetiönplanaçıkarmıştır.Tümkamuyönetimibugelişmelerdenetkilenmiştir.İnternet,başlangıçtasınırlıetkiyesahipdiyedüşünülsede,günümüzde,Türkiye içinbusavgeçerliliği-niyitirmişdurumdadır.Türkiye İstatistikKurumu(TÜİK),HaneHalkıBilişimTeknolojileriKullanımAraştırmasınagöre,Nisan2009tarihindehanelerin%30’uinterneterişimimkânınasahipken,Nisan2010sonuçlarınagörehanelerin%41,6’sıİnterneterişimimkânınasahiphalegelmiştir.Teknolojikaltyapıvekullanımoranlarıhızlayükselmektedir.İnternetkullanıcılarıkamuyönetimiyleiletişimindedebuaracıkullanmayabaşlamışlardır.Türkiye’deinternetkullanı-cılarınınyaklaşıkdörttebirikamukurumlarıylailetişimlerindeinternetikullan-maktadır(TÜİK,2011).Budakamukurumlarının internetsitelerineyöneliktalebi göstermektedir. Kamu kurumları hemmerkezi hemde yerel yönetimolarakinternetsitelerioluşturarak,çeşitlihalklailişkileruygulamalarınıgerçek-leştirmektedir.Busürecinhızlanmasında2004tarihindeyürürlüğegirenBilgiEdinmeKanunu’nuniticivezorlayıcıetkisiolmuştur.Başvurularçerçevesinde,kurumlarkendilerinitanıtmak,belgevebilgilerinikamuoyuylapaylaşmakileyükümlüdürler.Buduruminternetsitelerininiçerikolarakzenginleşmesinibirzorunlulukhalinegetirmiştir.Yapılanaraştırmalarbilgiedinmebaşvurularınınneredeyse tümünün internetüzerindengerçekleştiğinigöstermektedir (Yağ-murlu,2010,s.76;ÖzüpekveAksoy,2010,s.58).Buduruminternetsitele-rinde ciddi bir gelişme yaşanmasına sebep olmuş, başlangıçta ortaya çıkansorunlarzamaniçindeçözülerekuygulamalardahaetkinhalegetirilmiştir.

Son on yılda belediyelerin internet kullanımı pek çok çalışmaya konuolmuştur (Aktel, 2009; Kaya-Bengshir, 2000a; Kaya-Bengshir, 2000b; Kaya-Bengshir,2000c;Kaya-BengshirveAltınok,2005;Şahin,2007;Yıldız,2009;Yıldız,2002;Yıldız1999).TÜİK2005yılıBelediyeWebSiteleriAraştırması’nagöre,nüfusu10.000’denfazlaolan662belediyenin%64’üinternetsitesinesahiptir(TÜİK,2006).MustafaÇoruh’un2009tarihliaraştırmasında,toplam973belediyenin%91’indeinternetsitesininbulunduğuifadeedilmiştir(Çoruh,2009,s.3).Busonuçgelinennoktanınaçıkgöstergesidir.


İnternetin yarattığı zaman vemekân sıkışması sayesindedünyanınheryanındakikullanıcılar,birbirleriyle iletişimegirebilmektevedünyanınherya-nındakibilgivebelgelereulaşabilmektedirler.Birkitleiletişimaracıolmasınarağmenyüzyüzeiletişimebenzer,karşılıklıiletialışverişigerçekleştirebilecek-leribirniteliğibulunmaktadır(Timisi,2003,s.132;EsrockveLeichty,2000,s.328).Buduruminternetüzerindengerçekleşenuygulamalarındemokrasiileilişkilendirilmesineyolaçmaktadır.Demokrasininönemlibirhalkasınıoluşturanbireyselkatılımiçinçokönemlibiraraçolarakkullanımpotansiyelinibünyesin-debarındırmaktadır.

“Güçlüdemokrasiyandaşlarıinternettençokşeybeklerken,ger-çekteninternetindemokratikbiralternatifolupolmayacağınısorgula-mıyordadeğildir.Biryandaninternetlebirlikte,EskiYunan’daAtina’daPolis’eözgüdoğrudandemokrasinindiriltilebileceğiumulurken,diğeryandan internetinsunduğusimetrik iletişimbiçimininkamusalalanı,tümyurttaşlaraaçıkolanbirmeclisdemokrasisiidealineyaklaştırabi-leceğinedeğinilmektedir”(Tokgöz,2008,s.295).

Bubeklentininbirkısmıinternetüzerindengerçekleşenhalklailişkileruy-gulamalarıylagerçekleşmişgörünmektedir. İnternetkurumlaraçısındandörttemel faydasağlamaktadır.Bunlar,kurumsal imajıgeliştirmek,kamuoyunundüşüncelerini öğrenip değerlendirmek, kamuoyu beklentileri doğrultusundakurumsalgündemibelirlemek,kurumsalsorumluluğuarttırmakşeklindesıra-lanmaktadır(Sayımer,2006,s.166).İnternetsiteleri,halklailişkilerintanımavetanıtmaişlevinigerçekleştirdiğiönemlibirmecrayıoluşturmaktadır.Kamuyönetimiaçısındanbuuygulamalaraynızamandasiyasalkatılımiçinyenika-nallaroluşturmuştur.

4. Ankara İlçe Belediyeleri İnternet Siteleri Üzerine Bir İnceleme4.1. YöntemÇalışmanın amacı, siyasal katılım yönündenAnkaramerkez ilçe beledi-

yelerinin internet sitelerindekihalkla ilişkileruygulamalarını incelemektir.Buamaçdoğrultusundaaraştırmanınevrenini, ilçebelediyeleri,örneklemini iseAnkarailçebelediyelerioluşturmaktadır.İlçebelediyelerininaraştırmayakonuolmasınınenönemlinedeni,farklıbüyüklükveolanaklarasahipolmalarısebe-biylefarklıuygulamalarsergileyecekleridüşüncesidir.Sunduklarıhalklailişkilervekatılımolanaklarınınfarklılığınınortayaçıkmasıyerelyönetimleraçısındanbirkestirimsunarak,halklailişkilerinsunduğudemokratikpratiklerhakkındabirdökümyapılmasınısağlayacaktır.Siyasalkatılımolanaklarınıngenişliğiaçık-


tırki,Türkiye’dekidemokrasiseviyesinindüzeyiniortayakoyacaktır.Araştırma-nınörnekleminioluşturanAnkarailimerkezilçebelediyeleri,Akyurt, Altındağ, Ayaş, Bala, Çankaya, Çubuk, Elmadağ, Etimesgut, Gölbaşı, Kalecik, Kazan, Keçiören, Mamak, Pursaklar, Sincan ve Yenimahalle’dir. Aşağıda ilçe beledi-yelerininnüfusveyüzölçümüvenüfusyoğunluklarınındağılımlarıverilmiştir(AnkaraValiliği,2011).

Tablo 1.Ankara’nınİlçeleriNüfus,Yüzölçümü,NüfusYoğunluğuDağılımları

Ankara İlçeleri:

İlçe Nüfus Yüzölçümü Nüfus Yoğunluğu

KEÇİÖREN 796.646 139 km² 5.690ÇANKAYA 794.299 268 km² 2.964YENİMAHALLE 625.826 274 km² 2.284MAMAK 532.873 471 km² 1.131SİNCAN 445.330 344 km² 1.295ALTINDAĞ 367.340 167 km² 2.120ETİMESGUT 347.267 49 km² 7.087PURSAKLAR 100.732 152 km² 663GÖLBAŞI 86.749 735 km² 120ÇUBUK 75.937 1.248 km² 65ELMADAĞ 42.493 568 km² 7.087KAZAN 38.964 408 km² 96AKYURT 25.401 212 km² 120BALA 23.822 2.530 km² 9KALECİK 15.142 1.340 km² 11AYAŞ 14.057 1.108 km² 13

Araştırmayöntemiolarakiçerikanaliziyöntemikullanılmıştır.Genelolarakkitleiletişimaraçlarıiçinkullanılanbuyöntemdenbelediyelerinternetsiteleriniincelemek için yararlanılmıştır. İçerik analizi, belediyelerin internet sitelerinibiriletişimmetniolarakdeğerlendirmektedir.Sitelerincelendiğizamansiyasalkatılım içinzeminoluşturacağıdüşünülen,tanıtmavetanımayayönelikbazıuygulamalarınyaygınolarakkullandıklarıtespitedilmiştir.Yapılanaraştırmalarbuaraçlarlailgiligenelbirdökümyapmaktadır(Özipek,2010,s.196-205;Tar-han,2007,s.75-95).Çalışmalarderlenerekveinternetteknolojisininsunduğuyeniolanaklardaeklenerekkategorileroluşturulmuştur.

Kategorilerikibaşlıkta,siyasalkatılımıdestekleyentanıtmavetanımafa-aliyetleriolarakgruplandırılmıştır.Halkailişkilerfaaliyetleriaçısındanilkgrubuörgütü,çalışanlarını,ürettiğimalvehizmetlerinikamularınatanıtmayayönelikolarakgerçekleştirilenuygulamalaroluşturmaktadır.Temelolarakbilgivermeyi


amaçlayanbuilkgrupvatandaşlarınneyekatılacaklarınayönelikbirdonanımvermektedir.İnternetsitelerindengerçekleşenbuuygulamalarıntanıtıcınite-likteolanlarıaşağıdakişekildesıralanmaktadır:

• BelediyeBaşkanı:Buçerçevedebelediyebaşkanıileilgilibilgi-lervemesajlarverilmektedir.Başkanınözgeçmişi,fotoğrafları,mesajı,iletişimbilgileri,başkanamesajgibiiçeriklerlebubaş-lıktadeğerlendirilmiştir.

• Belediye Yönetimi: BelediyeMeclisi, Komisyonlar, Encümen,Muhtarlarilebilgilerbuçerçevedevatandaşlarlapaylaşılmak-ta,internetsiteleriiçindebulunmaktadır.

• Müdürlükler:Belediyeninaltbirimleriolanmüdürlükler,müdürvepersonelveiletişimbilgileriyleyeralmaktadır.

• HizmetlereİlişkinDuyurular:Yapılançalışmalarınduyurulma-sınıiçerenuygulamalardır.

• KültürelveSosyalEtkinlikler:Belediyelerpekçokfarklıalan-larda hizmet vermekle yükümlüdürler. Kültürel ve sosyal et-kinliklerbelediyelerinhalklayönelikgerçekleştirdiğietkinliklerolmasıvepekçokkişiyietkilemesisebebiylebirbaşlıkolarakelealınmaktadır.

• BasındanHaberler:Belediyeve/veyayöreileilgilibasındaçı-kan haberlerin derlendiği bir bölüm internet sitelerinde yeralmaktadır.

• ÖrgütŞeması:Organizasyonveya teşkilat şemasıolarakdaadlandırılabilen,örgütüişlevlerinegöresınıflandıranbuşemainternetsayfalarındayeralmaktadır.

• İlçeBilgileri:Yörenintarihi,coğrafiözellikleri,kentbilgilerigibibaşlıklarınyeraldığıkentlilikbilincinigeliştirmeyeyönelikuy-gulamalardır.

• KurumsalHaberler:Belediyeninhemçalışmalarıhemdeçalı-şanlarıileilgilifaaliyetvegelişmelerinaktarıldığıbirbaşlıktır.

• SıkçaSorulanSorular:Halkınsıkçasorduğusorularınderlen-mesiylehazırlananveonlarınhızlıbirşekildeyanıtaulaşmasınısağlayanbiruygulamadır.

• RSSuygulaması:Sitedeyapılanherdeğişikliğinüyelereiletil-mesineyönelikbiruygulamadır.Busayedeyeniverigirişindenüyeolanlarınanındahaberdarolmasısağlanır.

• Paylaşımseçenekleri:Sondönemdesosyalmedyanınönemiveyaygınlığıartmıştır.BunufarkedenpekçokbelediyeFace-


bookveTwitter’dapaylaşımolanağısunmaktadır.Buuygula-malar internet sitesindekiduyurularınyayılmasını sağlamak-tadır.

İkincibaşlıktadeğerlendirilenuygulamalartanımauygulamalarıdır.Yerelyönetimleraçısındanhalkıntalepveistekleriniöğrenmeyeyönelikolarakger-çekleştirilenuygulamalarıiçermektedirler.İnternetikiyönlüiletişimeizinverendoğasıylasimetrikhalklailişkileringerçekleşebileceğibirmecrayıoluşturmak-tadır.Buuygulamalarşöylesıralanmıştır:

• Basın veHalkla İlişkiler Birimi: Birimin varlığı halkla ilişkilerfaaliyetinin bir sistem içinde gerçekleşmesi açısından önemtaşımaktadır. Genel olarak büyük ölçekli belediyeler iletişimfaaliyetleriniyönetmek içinmüdürlükşeklindebirbirimkur-maktadırlar.Özellikle tanımayayönelikuygulamalarınyönet-selbirdönüşümyapabilmesibirimörgütlenmesininvarlığıylailişkilendirilmektedir.

• İletişimBilgileri: Vatandaşların yöneticilere ulaşabileceği ka-nallarınaçıkolmasıgereklidir.Buçerçevedegünümüzyeniile-tişimteknolojileriylebirlikte,telefon,faks,e-postaveadres,Googleharitagibipekçokbilgipaylaşılmaktadır.

• BilgiEdinmeBaşvurusu:Bilgiedinmebaşvurusuyasalzorun-lulukolarakinternetsitelerindebulunmasıgerekenbirbaşlığıoluşturmaktadır.Bubaşvurulargenelolarakinternetsitelerin-denderlenmektedir.Gelenbaşvurularınderlenerek,yönetseldönüşümyaratması buuygulamanın temel amacını oluştur-maktadır.

• BİMER:BaşbakanlıkİletişimMerkezi’nelinkvermekşeklindevatandaşlarındilekveşikâyetleriniiletebilecekleribumerkezinhemtanıtımıyapılmakta,hemdebelediyeileilgilisorunlarıniletilebileceğibirbaşkayolsunulmaktadır.

• İstekveşikâyethattı:Pekçokbelediyeözelnumaralarlahalka7gün24saathizmetverenmerkezlerkurmuştur.Budanışmamerkezlerine, şahsen yüz yüze başvuru dışında, telefon veinternetkanalıyladaulaşılmaktadır.

• Anket:Pekçokalanda,vatandaşların,tutum,düşünceveeği-limlerini öğrenmek amacıyla anket uygulaması yapılmakta,değerlendirmesonuçlarıdainternetüzerindentakipedilebil-mektedir.

• Ziyaretçidefteri:Forumuygulamasınınatasınıoluşturanziya-


retçi defteri uygulamasıyla halk katılımı gerçekleşmekte, in-ternetsitelerindeayrılanalanlarapaylaşımyapılabilmektedir.

• Başkanamesaj:İnternetüzerindendoğrudanbelediyebaşka-nınamesajatmayısağlayanbuuygulamailedüşünce,talepve şikâyetlerin anında üst yönetime ulaşması hedeflenmek-tedir.

Yukarıda sıralanan kodlama kriterleri, çalışmanın yazarı tarafından, varveyayokşeklindebirhaftalıksüreiçindekodlanmıştır.Bukodlamaişlemigü-venliğinsağlanmasıiçinikiaysonratekrarlanmıştır.

Siyasalkatılımıdestekleyicinitelikteolanhalkla ilişkileruygulamaları ikiayrıbaşlıktaiçerikanaliziiledeğerlendirilmişveuygulamalarınkullanımdüzeyihembelediyeölçeğindehemdeuygulamaölçeğindeortayakoyulmuştur.

4.2. BulgularAraştırmayabaşlandığındabütünilçebelediyelerinininternetsitesininol-

duğutespitedilmiştir.AraştırmanınortalarındaAyaşBelediyesi’nininternetsi-tesineerişimmümkünolmamışvesiteyeulaşımbirsüremümkünolmamıştır.Tümbelediyelerin internetsiteleribel.truzantılıdır.SitelergenelolarakBilgiİşlemBirimleritarafındanyönetilmektedir.Sitelerinaçılışsayfalarıveiçerikleriözelolaraktasarlanmıştır.Belediyelerin internetsiteleribirbirleriylebenzerliktaşımamaktadır.Buözgüntasarımlar içeriklerdedefarklılıklarayolaçmakta-dır. Sitelerin açılış sayfalarında, belediyenin adı, logosu, başkanın fotoğrafı,hizmetlereilişkinfotoğraflarveyenisayfalaraaçılanbaşlıklarbulunmaktadır.Altındağ,ÇubukveÇankayaBelediyeleri sitelerinin İngilizceversiyonunudaoluşturarakkullanımasunmuşlardır.Farklıbiruygulamaolarak,Çubukbeledi-yesinde,Slovenya’nınSabinovBelediyesiylegerçekleşenkardeşşehirprotoko-lüdolayısıyla,Slovencedilseçeneğidebulunmaktadır.Mavivetonlarıensıkkullanılantemarengiolarakdikkatçekmektedir.

4.2.1. İlçe Belediyeleri İnternet Sitelerindeki Tanıtma Uygula-maları

Tanıtmauygulamalarıbilgivermeyiiçerir.Bilgivermeninamacıhalkınne-leryapıldığınıöğrenmesivebuyönetiminkendinihalkındeğerlendirmesineaç-ması,kendiniiyileştirmevegeliştirmeyibaştankabullenmesidir(Uysal-Sezer,1996,s.60).Buçerçevedeilkolaraktanıtmauygulamalarıdeğerlendirilecektir.


Tablo 2.AnkaraİlçeBelediyeleriİnternetSitelerindeTanıtmayaYönelikHalklaİlişkilerUygulamaları

Ankara İli İlçe

Belediyeleri Baş

kan

Bel

ediy

e Y

önet

imi

Bir

imle

r

Kü

ltü

rel v

e So

syal

Çal

ışm

alar

Hiz

met

lere

İliş

kin

Bilg

iler

Bas

ında

bel

de/b

eled

iye

Örg

üt

Şem

ası

İlçe

Bilg

ileri

Ku

rum

sal H

aber

ler

RSS

Pay

laşı

m S

eçen

eği

Sıkç

a So

rula

n S

oru

lar

Topl

am

Keçiören + + + + + − − + + − + − 8/12Çankaya + + + + + + + + + + + + 12/12Yenimahalle + + + − + − − + + − − − 6/12Mamak + + + + + + + − + − − + 9/12Sincan + + + − + − + + + + − − 8/12Altındağ + + + + + + − + + − + + 10/12Etimesgut + + + + + − + + + − − − 8/12Pursaklar + + + + + − + + + − + − 8/12Gölbaşı + + + − + + + + + − − − 8/12Çubuk + + + + + + + + + − − − 9/12Elmadağ + + + − + − + + + − + − 8/12Kazan + + + − + − + + + − + − 8/12Akyurt + + + − + − + + + + − − 8/12Bala + + − − − − − + + − − − 4/12Kalecik + + + + + − − + + − − − 7/12Ayaş + + − + + − − + + − − − 6/12Toplam 16 16 14 9 15 5 10 15 16 3 6 3

İnternetsitelerindenyapılantanıtmauygulamalarıbellibaşlıklardagrup-lanarakdeğerlendirilmiştir.Bunlarbaşkan,yönetim,ilçebilgileri,hizmetlervepaylaşımseçenekleriolarakgruplandırılmıştır.

Başkan:Başkan,özgeçmişi,mesajı,fotoğraflarıbütüninternetsitelerindebulunanbiröğeyioluşturmaktadır.Ertekin’indealtınıçizdiğigibi,“belediye,‘güçlübaşkanmodeli’yönündegelişmiştir.Türkbelediyeciliğinde,güçlübaşkanveonunçevresindeyaratılanimajhalklailişkileraçısındanönemlidir”(Ertekin,1995b, s.8). Bu nedenle de uygulamaların öncelikle başkana, onun siyasalimajına,yenidenseçilmesinevepartisininülkeçapındabaşarısınakatkıdabu-lunmayayöneldiğiifadeedilmektedir(Uysal-Sezer,1996,s.65).İkisaptamaya


katılarak,özelliklefotoğraflarladesteklenenbaşkanimajınıninternetsitelerininaçılışsayfalarındaönplandaolduğuyapılandeğerlendirmedegörülmektedir.

Yönetim:Belediyeyönetimi,başkanyardımcıları,encümen,meclis,birim-ler,örgütşeması,iletişimbilgileribubaşlıktasunulanöğelerioluşturmaktadır.Neredeyse tüm belediyeler bu bilgileri paylaşmaktadır. Belediye başkanınıngücü ve etkinliğinin belediye meclisi gibi karar organları üzerinde olumsuzetkisiolduğuifadeedilsede(Ertekin,1995b,s.9)internetsitelerindenbubil-gilerinyüksekdüzeydepaylaşıldığıtespitedilmiştir.

İlçebilgileri:İlçebilgilerivehaberderlemeleribirliktedeğerlendirilmiştir.Neredeyse tümbelediyeler, ilçeleriyle ilgili genelbilgileri internet sitelerindepaylaşmışlardır.Ancakyinebuçerçevedebirtanıtımuygulamasıolarakdüşü-nülen,beldeyeilişkinçıkanhaberlerindeğerlendirmesiisesadecebeşbelediyetarafındanyapılmaktadır.

Hizmetler:Hizmetlerbaşlığında,hizmeteilişkinbilgiler,kurumsalhaberler,kültürelvesosyalçalışmalarvesıkçasorulansorulardeğerlendirilmiştir.Ne-redeysetümbelediyelerkurumsalhaberlervehizmeteilişkinbilgilervermiş,belediyelerinyarısıkültürelvesosyalçalışmalarınıduyurmuştur.Dikkatçekicidurumisesıkçasorulansorularuygulamasınınsadeceüçbelediyedesunulanbirhizmetolmasıdır.Bilindiğigibi,sıkçasorulansorular,gelenbaşvurularınde-ğerlendirmesiyleoluşmaktaveinternetkullanıcılarınişinikolaylaştırmaktadır.Başvuruların,taleplerindökümlenipsistematizeedilmesiyleoluşmaktadır.Bunedenledeyönetselbirhalklailişkileruygulamasıolarakdeğerlendirilmelidir.Uygulamadakibudüşükdüzeybirolumsuzlukolaraktespitedilmiştir.

Paylaşımseçenekleri:BubaşlıkaltındapaylaşımseçenekleriveRSSuy-gulamasıdeğerlendirilmiştir.Günümüzdesosyalmedyauygulamalarıgiderekönemini arttırmaktadır. Sosyalmedya, “kullanıcılara enformasyon, düşünce,ilgivebilgipaylaşımimkânıtanıyarakkarşılıklıetkileşimyaratançevrimiçiaraç-lar vewebsiteleri içinortakkullanılanbir terimdir” (Sayımer2008, s.123).Paylaşımseçenekleri ileTürkiye’deyaygınolarakkullanılanikisosyalmedyauygulaması,FacebookveTwitter’danbağlantıyapmayısağlayanbiruygula-madır.Busayede,internetsitesindekibirbaşlığınkullanıcınınFacebookveyaTwittersayfasındanduyurulmasıvesiteninçarpanetkisiyleyayılmasısağlan-maktadır.Altıbelediyesitesindebuuygulamakullanılmaktadır.RSSuygulamasıise,siteninyaptığıgüncellemeleriüyelerineduyuranbiruygulamadır.İnternetsitesindebulunan‘RSS’veya‘BeniEkle’ikonunae-postaadresiningirilmesiilegerçekleşenbuuygulamaileyeniliklerdenüyelerhaberdarolmaktadır.Özellik-leözelsektörkuruluşlarınıninternetsitelerindeçoksıkkullanılanbuuygulamabelediyelerininternetsitelerininsadeceüçündekullanılmaktadır.


4.2.2. İlçe Belediyeleri İnternet Sitelerindeki Tanıma Uygulamaları

Tanımauygulamalarıhalklailişkilerinikiyönlüsimetrikuygulamaları-nıoluştururkensiyasalkatılımaçısındanvatandaşlarınistekvetaleplerininyö-netselpolitikalaraulaşmasınısağlamaktadır.Belediyelerintanımauygulamalarıaşağıdadeğerlendirilmektedir.

Tablo 3.AnkaraİlçeBelediyeleriİnternetSitelerindeTanımayaYönelikHalklaİlişkilerUygulamaları

İlçe

Belediyeler Bas

ın v

e H

alkl

a İl

işki

ler

biri

mi b

ulu

nm

ası

Bilg

i edi

nm

e ba

şvu

rusu

BİM

ER

Şikâ

yet-

iste

k h

attı

An

ket

Ziya

retç

i def

teri

Baş

kan

a m

esaj

Topl

am

Keçiören + + − Akmasa − − + 4/7

Çankaya + + −Çankayaçözüm

merkezi− − + 4/7

Yenimahalle − + − + + − − 3/7Mamak + + − Alomamak − − + 4/7Sincan + + − Beyaz masa − − + 4/7Altındağ + + − Altınmasa − − − 3/7Etimesgut + + − + − − + 4/7

Pursaklar + + − Tebessüm masası − − + 4/7

Gölbaşı - + − + − − − 2/7Çubuk − + − + − + + 4/7

Elmadağ + + − Beyaz masa + + 5/7

Kazan − + + + + − + 5/7Akyurt − + − + + − 3/7Bala − + − + − + − 3/7Kalecik - - - + - + − 2/7

Ayaş - + - + - + − 2/7

Toplam 8 15 1 16 4 4 9

BasınveHalklaİlişkilerBirimi:İnternetsayfasındaBasınveHalklaİliş-kiler birimbilgilerinin bulunması halkla ilişkilerin yönetsel bir etkinlik olarakdeğerlendirilmesinisağlayacakbirörgütlenmeninvarolduğunugöstermekte-dir.Bilindiğigibipekçokkamukurumvekuruluşubirörgütlenmeolmadan


ve çoğu zaman yaptıklarının da farkında olmadan halkla ilişkiler faaliyetlerigerçekleştirmektedir.Birbiriminbilinçliolarakkurulmasıbuiletişiminörgütlüvesürekliolarakgerçekleşmesinisağlayacaktır.Böylebirörgütlenmeyledo-ğalolarakhalkla ilişkiler faaliyetlerininetkinliğinindeyüksekolacağıaçıktır.Özellikle,tanımafaaliyetlerininihtiyaçduyduğuaraştırma,değerlendirmeveyönetseldönüşümyapmakapasitesibirimörgütlenmesidurumundaçokdahaetkinolacaktır.Oysailçebelediyelerininsadeceyarısındahalklailişkilerbirimiolduğutespitedilmiştir.

Bilgiedinmebaşvurusu:Günümüzdedemokratikdevletanlayışınınsonucuolarak,üçüncükuşakhaklardanbahsedilmektedir.Birincikuşakhaklar,yaşamahakkı,seçmeveseçilmehakkıgibihaklardanoluşmaktadır.İkincikuşakhaklarise,devletlerinsosyalsorumluluklarınagöndermeyapan,ekonomikvesosyalhaklarıiçermektedir.Günümüzdehaklarkavramıbirboyutdahailerigitmişvedayanışma ve katılım kavramlarında özetlenecek haklar gündeme gelmiştir.Çevre,barış,gelişmevekatılımhakkıgibihaklargünümüzdemokrasilerinindestandartlarınıoluşturmaktadır.Bilgiedinmehakkıdayanışmahaklarının iyi birörneğinioluşturmaktadır.Bilgiedinmeözgürlüğü ise, ifadeözgürlüğü ileolanyakın ilgisinedeniyledahaçokbirincikuşakhakveözgürlüklereyakındurmaktadır(Yaşamış,2011,s.3).Herikidurumdadabuhakkınkullanımınayönelikyapılandüzenlemelerinkamuyönetimindekihalklailişkileruygulama-larınınbugünküdurumagelmesindebüyüketkisiolduğukabuledilmektedir.24.4.2004tarihliBilgiEdinmeHakkıKanunununUygulanmasınaİlişkinEsasveUsullerHakkındaYönetmelikyerelyönetimleri,köylerihariç tutarakbilgiedinmebaşvurusununkapsamıiçinealmıştır.Bilgiedinmebirimleri,eğervarise,halklailişkilerbirimleriiçindekurulmaktadır.Bilgiedinmehakkıilekurum-larıngelenekselgizlilikgeleneğikırılmışveşeffaflığakatkıdabulunmuştur.Bilgiedinmeyönetimekatılmaveaynızamandayönetimidenetlemefırsatıvermek-tedir(Eken,2005,s.115).KalecikBelediyesidışındakitümbelediyelerde in-ternetsitesindenbaşvuruyapılabilmektedir.Belediyelerinternetsiteleriiçinde,hazırbaşvuruformlarıkoyarakbaşvurularıdeğerlendirmektedir.

BİMER: Başbakanlık İletişimMerkezi, Valilik, Kaymakamlık, İlMüdürlü-ğüveBölgeMüdürlükleriileBakanlıklarınMerkezTeşkilatı,bağlı,ilgiliveiliş-kili kamu kurum ve kuruluşlarını kapsayan bir halkla ilişkiler uygulamasıdır.2010yılıbaşvurularıincelendiğindeBİMERsistemiüzerindenyaklaşıktoplam925.000başvuruyapıldığıveyaklaşım16.000başvurununbelediyelerdeya-pılan işlemlere ilişkin olduğu ortaya çıkmaktadır (Başbakanlık, 2010, s.62).TümmerkezilçebelediyeleriiçindesadeceKazanBelediyesi,BİMERbaşvuruformunuinternetsitesindesunmaktadır.


Şikâyet-istek hattı uygulaması: Bütün belediye internet sitelerinde buuygulamabulunmaktadır.Bazıbelediyelerpostaadresi,telefonnumarası,e-postagibibilgilerdışında444’lünumaralarla24saatulaşılabilecekhatlaroluş-turmuşlardır.1980-90yıllarıarasındaözelliklebüyükşehirbelediyelerindeku-rulanbürolarvevatandaşlarındilekveşikâyetleriniiletmeleriiçinözelnumaralıtelefonhatlarınınkurulduğubilinmektedir(Aksoy,2006,s.56).Günümüzdekiuygulamalarbuuygulamalarıngelişmişhallerinioluşturmaktadır.Tümbeledi-yelerdebuuygulamabulunmaktaysadauygulamanınişlevselolabilmesi,hal-kadoğrusağlıklıbilgiakışıylagerçekleşecektir(Öner,2001,s.106).

Anket uygulaması: Kamuoyu araştırmaları, genel yararı ilgilendiren ye-rel hizmetler hakkında karar vermeden önce yerel topluluğun konu üzerin-de ne düşündüğünün belirlenmesinde kullanılabilecek önemli bir yöntemdir(Öner,2001, s.108).Mevcutpolitikavehizmetlerindeğerlendirilmesindevegeleceğe yönelik politika yönelimlerinin belirlenmesinde bilgi kaynağı oluş-turmaktadırlar(Uysal-Sezer,1987,s.31).Çalışmalarıekilikılmakvekararlarıuygulanabiliryapmakdışında,anketsonuçlarınayönetimlerinuymasızorunludeğildir(Kazancı,2004:145).Kamuyönetimindeki internetsiteleriüzerindeyapılmış araştırmalar anket uygulamalarının genel olarak göz ardı edildiğinitespitetmektedir(Yağmurlu,2010,s.75).Sadecedörtbelediyeanketuygu-lamasıyapmaktadır.Varolanuygulamalar teksorulukuygulamalarşeklindedüzenlenmiştir.Anketuygulamalarıverilenoylarınyüzdeolarakdağılımlarınıdakullanıcılaragöstermektedir.

Başkanamesaj:Buuygulamailegelenekselgörüşmegününebenzerbirşekildedoğrudanbelediyebaşkanınadilekveşikâyetlerinaktarılmasısözko-nusudur.Sekizbelediyebuuygulamayayervermiştir.

Ziyaretçidefteri:Forumuygulamalarınınatasınıoluşturanziyaretçidefteriuygulamasıileziyaretçilerbelirlenenalanaverigirişiyapabilirler.Günümüzdekuruluşlar,halklailişkilerfaaliyetlerininbaşarısınıpekçokyönteminyanısırainternetmesajpanolarındakitartışmalaragöredeğerlendirmektedirler(Wilcox2006,s.77).Mesajpanolarıveyaziyaretçidefterlerindekipaylaşımlar,kamu-larhakkındakurumunbilgiedinmesinisağlamaktadır.Dörtbelediyeziyaretçidefteriuygulamasınasahipolduğugörülmektedir.Burayagirilentümverigi-rişlerininolumluolmasıkullanıcıgirişlerininmoderatörkontrolündeayıklandığıizlenimini vermektedir.

5. SonuçGünümüzdebüyükönemesahipolaninternetinilçebelediyeleritarafın-

danneşekildekullanıldığı,siyasalkatılımiçinnetürolanaklarsunduğuma-kaledetartışılmayaçalışılmıştır.Vatandaşlarınoturduklarıyerdenbelediyelerle


ilgilipekçokbilgiyeulaşabilmeleri,dilekveşikâyetleriniiletebilmeleri,doğru-danbelediyebaşkanıveyöneticilereulaşabilmelerigerçektenyenibirolgu-dur.Makaleninbaşındasiyasalkatılımınpekçokdüzeydevepekçokşekildegerçekleşenbir etkinlik olduğubelirtilmiştir. İnternet üzerindengerçekleşenuygulamalarsiyasalkatılımolgusunayenibirboyutkatmakta,vatandaşlarınbilgilenme,katkıyapma,etkileşimvedeğerlendirmepratiklerineyenibirboyutgetirmektedir.Yapılanaraştırmayla,internetüzerindengerçekleşensiyasalka-tılımolanakları,sunumdüzeyleriylebirlikteortayakoyulmuştur.Araştırmanınönemlibirsınırlılığı,vatandaşlarınistekvedileklerininyarattığıyönetseldönü-şümün incelenmemişolmasıdır.Siyasal katılımıdesteklemeyeyönelikolarakdeğerlendirilentanıtmaetkinlikleri,onikiunsurilebelediyelerininternetsite-sindebulunmadüzeyinegöreincelenmiştir.Buonikiunsurbeşanabaşlığareferansolmaktadır.Başkanaaitbilgiler,belediyeyönetimivekurumsalha-berlerbelediyelerinençokpaylaştıklarıbilgilerolarakortayaçıkmıştır.Basındabelediyevebelde ile ilgili çıkanhaberlerinderlemesi,RSSveSıkçaSorulanSorularinternetsitelerindeenazyeralanuygulamalardır.ÇankayaBelediye-sitümuygulamalarıkullanmasısebebiyle,bilgilendirmeaçısındanenbaşarılıhalkla ilişkiler çalışmasını gerçekleştiren belediye olarak ortaya çıkmaktadır.AltındağMamakveÇubukBelediyelerideyüksekuygulamadüzeyisergileyenbelediyeler arasındadır. En düşük uygulama düzeyi Kalecik Belediyesi tara-fından gerçekleştirilmiştir. Nüfus yoğunluğu dikkate alındığında YenimahalleBelediyesinin uygulama düzeyinin düşük kalması araştırmanın dikkat çekicibulguları arasındadır. Siyasal katılım için gerekli bilgilendirmeyi sağlayanbuuygulamalar, halkla ilişkiler açısından tek-yönlü iletişimbaşlığındadeğerlen-dirilmektedir. Araştırma sürecinde dikkat çekici bir bulgu internet sitelerininyaygın bir uygulaması olan basınla ilişkiler başlığının sadece tek bir sitedetespitedilmişolmasıdır.Oysaki,internetbasınlailişkilereyönelikyoğunolarakkullanılanbiraraçtır.Basınayönelikyapılanbilgilendirmeçalışmalarınınsonuç-takamularınbilgilendirilmesineyöneliketkisi gözönünealındığında,bununbüyükbireksiklikolduğusöylenebilir.Buuygulamalarınikinciboyutu,siyasalkatılımiçinortamsağlayıcıvehalklailişkileraçısındaniki-yönlüiletişimedayalısimetrikuygulamalaraolanaksağlayantanımauygulamalarıdır.Neyazıkki,ta-nımauygulamalarındakatılımdüzeyitanıtmauygulamalarınagöreçokdüşükkalmıştır.Tanımauygulamaları,yediunsurladeğerlendirilmiştir.İstek-şikâyethatlarındaki tam,bilgiedinmebaşvurularındakinerdeyse tamkatılımdikkatçekicibirdurumolaraktespitedilmiştir.BİMERenazkullanılanuygulamadır.Enyüksekuygulamalargöreliolarakküçükbelediyelerarasındançıkmış,El-madağveKazanBelediyeleribeşuygulamailedikkatçekicibirdurumortayakoymuşlardır.EnazuygulamaGölbaşı,KalecikveAyaş’ınikiuygulamadüze-yiyleoluşmuştur.Araştırma,halklailişkilervesiyasalkatılmaarasındakiilişkiyiinternetsitelerindekiuygulamalarüzerindendeğerlendirdiğinde,katılımayö-


nelikolarakönemlibirpotansiyeliiçindebarındırdığınıaçıkçagöstermektedir.İnternet,yenibiriletişimteknolojisiolarakkurumlarakamularıylailetişimlerinigeliştiriciçokönemlifırsatlarsunmaktadır.Bufırsatlarındoğruolarakdeğer-lendirilmesi, örgütsel başarıyı tetiklerken, siyasal alanda demokratikleşmeyiarttırıcıroloynayacaktır.

KaynakçaAksoy, Necdet (2006).“YerelYönetimlerdeHalklaİlişkilerveTeknolojiKullanı-

mı”TürkİdareDergisi,452:54-59.Ankara Valiliği (2011). www.ankara.gov.tr/(2.03.2010)Başbakanlık Faaliyet Raporu (2010). www.basbakanlik.gov.tr/Handlers/File-

Handler.ashx?FileId=7986(14.03.2011)Aktel, Mehmet (2009).“İlBelediyeWebSitelerininİşlevselliğiÜzerineBirAraş-

tırma”SüleymanDemirelÜniversitesi,İİBFDergisi,14(2):223-240.Cutlip, Scott M.; Center, Allen H.; Broom, Glen M. (2000).EffectivePublic

Relations,PrenticeHall,NewJersey.Çitçi, Oya (1996)“Temsil,KatılmaveYerelDemokrasi”ÇağdaşYerelYönetimler,

5(6):5-14.Çoruh, Mustafa (2009).“Türkiye’deE-BelediyeUygulamalarıAraştırmaSonuç-

ları” XIV.Türkiye’deİnternetKonferansı,12-13Aralık2009,BilgiÜniversitesi,Dolapde-re,İstanbulhttp://inet-tr.org.tr/inetconf14/Liste.html

Çukurçayır, M. Akif (2000).SiyasalKatılmaveYerelDemokrasi,YargıYayınevi,Ankara.

Demir, Ömer; Acar, Mustafa (1992).SosyalBilimlerSözlüğü,AğaçYayıncılık,İstanbul.

Eken, Musa (2005). “GizlilikGeleneğindenŞeffafYönetimeDoğru”Ammeİda-resiDergisi,38(1):113-130.

Eraslan Yayınoğlu, Pınar (2007). Yerel YönetimlerdeHalkla İlişkiler, BirsenYayınevi,İstanbul.

Eroğlu, Cem (1991).DevletYönetimineKatılmaHakkı,İmgeKitabevi,Ankara.Esrock, L ve Leichty, G B (2000). “Organization of CorporateWeb Pages:

PublicsandFunctions”PublicRelationsReview,26(3):327-344.Ertekin, Yücel (1995a).Halklaİlişkiler,TODAİEYayınları,Ankara.Ertekin, Yücel (1995b)“YerelYönetimlerdeHalklaİlişkilerSorunu”ÇağdaşYe-

relYönetimler,4(5):3-11.Kalaycıoğlu, Ersin (1984).ÇağdaşSiyasalBilim,BetaYayınları,İstanbul.Kapani, Münci (1989).PolitikaBilimineGiriş,BilgiYayınevi,İstanbul.Kaya-Bengshir, Türksel (2000a).“Web’dekiBelediyelerimiz:AnkaraBüyükşe-

hirBelediyesi”ÇağdaşYerelYönetimler,9(2):76-90.Kaya-Bengshir, Türksel (2000b).“Web’dekiBelediyelerimiz:İstanbulBüyük-

şehirBelediyesi”ÇağdaşYerelYönetimler,9(3):108-122.Kaya-Bengshir, Türksel (2000c).“Web’dekiBelediyelerimiz:BursaBüyükşe-

hirBelediyesi”ÇağdaşYerelYönetimler,9(4):106-118.


Kazancı, Metin (1978).HalklaİlişkilerAçısındanYönetimveYönetilenler,AÜSBFYayınları,SevinçMatbaası,Ankara.

Kazancı, Metin (2004).KamudaveÖzelSektördeHalklaİlişkiler,TurhanKita-bevi, Ankara.

Keleş, Ruşen (2009).YerindenYönetimveSiyaset,CemYayınevi,İstanbul.

Kışlalı, Ahmet Taner (1987).SiyasetBilimi,AÜBYYOYayınları,Ankara.

Öner, Şerif (2001). “BelediyelerdeYönetimeKatılmadaHalkla İlişkilerinRolüveÖnemi”DokuzEylülÜniversitesiSosyalBilimlerEnstitüsüDergisi,3(2):100-114.

Özüpek, M. Nejat (2010).“BelediyelerinHalklaİlişkilerÇalışmalarındaİnternetKullanımı:BüyükşehirWebSiteleriÜzerineUygulamalıBirÇalışma”Selçukİletişim,6,(3):196-205.

Özüpek, M. Nejat ve Aksoy, Necdet (2010).“BirHalklaİlişkilerFonksiyonuOlarakBilgiEdinmeHakkıveBelediyelerdekiUygulamaları”Selçukİletişim,6(2):49-61.

Sayımer, İdil (2006). “Halkla İlişkilerde Hedef Kitlelerle Çift Yönlü SimetrikİletişimKurmakAmacıylaWebSiteleriKullanımı”YeniİletişimOrtamlarıveEtkileşimUluslararasıKonferansı,1-3Kasım2006,163-172.

Sayımer, İdil (2008).SanalOrtamdaHalklaİlişkiler,BetaYayınları,İstanbul.

Şahin, Ali (2007).“Türkiye’deE-BelediyeUygulamalarıveKonyaÖrneği”Erci-yesÜniversitesiİİBFDergisi,29:161-189.

Tarhan, Ahmet (2007).“HalklaİlişkilerdeTanımaveTanıtmaAracıOlarakİn-ternet:BelediyelerinWebSayfalarıÜzerineBirAnaliz,Selçukİletişim,4(4):75-95.

Timisi, Nilüfer (2003).YeniİletişimTeknolojileriveDemokrasi,DostKitabevi,Ankara.

Tokgöz, Oya (2008).SiyasalİletişimiAnlamak,İmgeYayıncılık,Ankara.

Tortop, Nuri; Aykaç, Burhan, Yayman, Hüseyin, Özer, M. Akif (2008). Mahalliİdareler,NobelYayın,Ankara.

Türkiye İstatistik Kurumu (2011). www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?tb_id=60&ust_id=2(18.04.2011)

Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, 31 Ocak 2006 (2006). www.bilgitoplumu.gov.tr/.../TUIK/060131_WebHizmetleriArastirmasi.xls(17.06.2011)

Uysal, Birkan (1998). SiyasetYönetimHalklaİlişkiler,TODAİEYayınları,Ankara.

Uysal, Birkan (1996).“YerelYönetimlerveHalklaİlişkiler”ÇağdaşYerelYöne-timler,5(6):59-67.

Uysal-Sezer, Birkan (1987).“YerelYönetiminÇevresi-HalklaİlişkilerveKana-atAraştırmaları”AmmeİdaresiDergisi,20(1):15-32.


Wilcox, Dennis L. (2006). TheLandscapeofToday’sPublicRelations,Anàlisi(34):67-85.

Yağmurlu, Aslı (2010).“E-HalklaİlişkilerveBakanlıkUygulamaları”Selçukİle-tişim,6(2):62-80.

Yalçındağ, Selçuk (1996).BelediyelerimizveHalklaİlişkileri,TODAİEYayınları,Ankara.

Yaşamış, Firuz D. (2011). “AnayasaHukukuve İnsanHaklarıAçısındanBil-gi EdinmeHakkı” www.bilgiedinmehakki.org/.../Anayasa_Hukuku_ve_Insan_Haklari_Acisindan_Bilgi_Edinme_Hakki_F_Yasamis.pdf(10.06.2011)

Yıldız, Mete (2009). “E-DevletinKaranlıkBirYüzü:YerelYönetimlerdeSanalKamusal Teşhire ABD ve Türkiye’den Birer Örnek” Çağdaş Yerel Yönetimler, 18(3):69-83.

Yıldız, Mete (2002).“YerelYönetimlerdeİnternetUygulamalarıveE-Devlet”,Parlak,BekirveÖzgür,Hüseyin(Ed.)AvrupaBirliği ileBütünleşmeSürecindeTürki-ye’deYerelYönetimleriçinde,AlfaYayınları,İstanbul,s.235-252.

Yıldız, Mete (1999).“YerelYönetimlerdeYeniBirKatılımKanalı,İnternet:Tür-kiyeveABD’deElektronikKamuBilgiAğları”ÇağdaşYerelYönetimler,8(4):144-156.

Documents

Siyasal katılım ve halkla ilişkiler: Ankara merkez ilçe belediyeleri internet siteleri üzerinden bir inceleme