Upload
independent
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Adı Soyadı : Zeliha KILIÇARSLAN Şube No : TBİL-107Öğrenci Numarası : Bölüm : Endüstri Mühendisliği Konu : Rutenyum
Elementinin;
Doğada Bulunuşu, Minerallerinin Formülleri ve İsimleri
Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Kullanım Alanları Bileşiklerinin Formülleri ve İsimleri
1
Yararlanılan Kaynaklar (kitap, ansiklopedi, web sitesi gibi…)
RUTENYUM ELEMENTİNİN DOĞADA BULUNUŞUMİNERALLERİNİN FORMÜLLERİ VE İSİMLERİ
Platin grubu metaller, platin, iridyum, rodyum, osmiyum,paladyum ve rutenyumdur. Platin metallerinin yaklaşık 50minerali bilinir, bunlar; sabit elementler, bozulmuşsolidsolüsyonlar, yan metalik bileşikler, arsenidler vesülfitlerdir. Platin ilk olarak 16. yüzyılın başlarındaAmerika'da bulunmuştur. Platinin ilk bilimsel araştırması1741'de Watson tarafından yapılmıştır. Paladyum verodyum1803’de İngiliz bilim adamı Wollaston tarafından platiniçinde bulunmuştur.
Dünyada platin grubu metaller (Pt, Pd, ir, Öş, Rh, Ru)genelde birincil olarak: likit, erken magmatik ve geç magmatikolarak üç ayrı yataklanma tipinde bulunurlar. İkincil olarakise, plaser yataklarda gözlenirler. Dünyada bir kaç ülke(Kanada, G.Afrika, Rusya ve Kolombiya) dünya platin grubu metalüretiminin % 98fini ellerinde tutarken, Türkiye'de platin grubumetaller gözlenmiş olup, ekonomik önemi yoktur,
Platin grubu metalleri Rusya'da Ural dağlarında1982’dealtın taşıyan kumlar içinde maden mühendisi Lyubarskiitarafından bulunmuş ve burada 1824’de ticari altın-platinplaserleri ortaya çıkartılmıştır, Platin metal yatakları Arkeen(Avustralya), Proterozoyik, Paleozöyîk, Mesozoyik ve Senozoik(Akdeniz ve Pasifik kuşağının küçük yatakları) de oluşmuştur.Proterozoyik ve Hersiniyen en önemlileri olarak bilinmektedir.Kanada, Kola yarımadası (Rusya) ve Güney Afrika (BushveldKompleksinin likit magmatik tip yatakları Proterozoyikdöneminde oluşmuştur. Urallar'ın magmatik platin taşıyan
2
kromspinel yatakları ve Sibirya(Nonl'sk)'nın likid magmatik tipyatakları Hersini yeni döneminde oluşmuştur. Platin Grubu Metalve Mineraller Platin grubu metaller, platin (Pt), iridyum (ir),osmiyum(Ös), paladyum (Pd), rutenyum (Ru) ve rodyum(Rh) olmaküzere altı tanedir. Platin grubu mineraller ise aşağıdakişekilde gruplandırılabilir.
Bozulmuş Solıd Solüsyonlar Yarı Metalik Grup Arsenidler Sülfidler
Laurit RuS2 (%61-65 Ru) (Doğal sülfür) Sülfo^Arsenidler
Rutenyum(Ru), peryodik tablonun 8.grubunda yer alankimyasal element gümüşsü gri renkli bir platin metali olanrutenyum, platin ve paladyumun sertleştirilmesinde alaşımlamamaddesi olarak kullanılır. Rutenyum metali platine benzer amaondan daha ender bulunur, daha sert ve gevrektir. Rutenyumu1828’de Gottfried Wilhelm Osann öngördü; ama elementi bulan veadlandıran 1844’te Rus kimyacı Karl Karloviç Klaus oldu.
Rutenyum elementi, doğal iridyum ve osmiyum alaşımlarıolan iridosminde(yüzde 14,1)ve siserskitte(yüzde 18,3)bulunur.Sülfür mineralleri ile pentlandit gibi çeşitli cevherlerle deçok az miktarlarda rastlanır.
Rutenyumun erime noktası çok yüksektir, bu nedenle kolaycadökülemez; gevrek olması nedeniyle de akkor sıcaklıkta bilehaddelenmesi ya da tel halinde çekilmesi çok zordur. Bu yüzdenrutenyumdan sanayide platinin ve platin grubundaki öbürmetallerin alaşımlanmasında yararlanılır. Platininsertleştirilmesinde iridyumla aynı işlevi görür, palladdyumunserleştirilmesinde ise radyumla birlikte kullanılır. Çeşitlimücevherlerin ve aşınmaya dayanıklı elektrik kontaklarınıyapımında da, rutenyumla sertleştirilmiş platin ve palladdyumunalaşımlarından yaralanılır.
Rutenyum nükleer reaktörlerde uranyum ve plütonyumunçekirdek bölünmesi sonucunda oluşan ürünler arasında yer alır.Nükleer yakıtların kullanıldıktan bir yıl sonraki artık ışınım
3
ürünlerini büyük bölümünü yarı ömrü bir yıl olan radyoaktifrutenyum-106 izotopu ile onun kısa ömürlü yavrusu rodyum-106izotopu oluşturur. Rutenyum ile plütonyumun kimyasalözelliklerinin birbirine benzemesi ve radyasyon tehlikesinedeniyle, çekirdek bölünmesi sırasında maddelerin bu tepkimeyegirmeyen bölümünün geri kazanılası çok zordur.
Doğal rutenyum, rutenyum-96(yüzde 5,51),rutenyum-98(yüzde1,87),rutenyum-99(yüzde 12,72),rutenyum-100(yüzde12,62),rutenyum-101(yüzde 17,07),rutenyum-102(yüzde 31,61)verutenyum-104(yüzde 18,58)gibi yedi karalı izotopun karışımıhalinde ve dört ayrı biçimde (allotrop)bulunur. Rutenyum odasıcaklığına havada kararmaz ve kuvvetli asitlerin etkisinedayanıklıdır. Kral suyundan(aqua regia)bile etkilenmez.Rutenyum, sodyum peroksit(Na²O²)gibi bazik bir yükseltgeyicieritici ile birlikte eritildiğinde çözünür hale gelir.Perrutenat iyonu(Ru O4)içeren yeşil renkli eriyik sudaçözündüğünde turuncu renkli bir çözelti oluşur.Rutenyumun öbürağır metallerden ayrılmasında yararlanılan uçucu rutenyum tetraoksitte(Ru O4),rutenyum +8 değerliklidir.0’dan +8’e kadar bütünyükseltgenme durumlarında bulunmakla birlikte +3,+4,+6 ve +8değerlikli olduğu bileşikleri en önemlileridir.Ayrıcanitrozil(NO)karmaşıkları dizisini de içeren pek çok düzenleşimkarmaşığı oluşturur.
Platin gurubu (alladyum, rodyum, iridyum, osmiyum,rutenyum, platinyum) elementlerdendir. Rutenyum doğada nadirbulunan elementlerdir. Belli mineralleri olmayıp platin metaliile beraber bulunur.
4
Rutenyum(Ru), periyodik tablonun 8.grubunda yer alankimyasal element gümüşsü gri renkli bir platin metali olanrutenyum, platin ve paladyumun sertleştirilmesinde alaşımlamamaddesi olarak kullanılır. Rutenyum metali platine benzer amaondan daha ender bulunur, daha sert ve gevrektir.
Ru: Atom Numarası: 44 Grup: 8 Periyot: 5Seri: Geçiş metalleri
Atomik Yapı
Atomik yarıçap: 1.89Å Atomik Hacim: 8.3cm3/mol Kovalent Yarıçap: 1.25Å Kesit Alanı: 3barns ±0,8 Kristal yapısı: Heksagonal Elektron konfigürasyonu: 1s2 2s 2p6 3s2p6d10 4s2p6d7 5s1 Her Enerji Seviyesindeki Elektronlar: 2, 8, 18, 15, 1
5
Kabuk Modeli
İyonik Yarıçap: 0.68Å Doldurulan Orbital: 4d7 Elektron Sayıları: 44 Nötron Sayıları: 57 Proton Sayıları: 44 Valans Elektronları: 4d7 5s1
Nokta Modeli
Minerallerinden çeşitli reaksiyonla sonucunda RuO4 oksidielde edilir. Elde edilen bu oksit HCl asit içerisinde çözülerekH3RuCl6 bileşiği elde edilir. Bu bileşiğin NH4Cl ile reaksiyonusonucunda (NH4)3RuCl6 elde edilir. Bu çözeltinin çözücüsüevaporatörde uzaklaştırılır. Geriye kalan kalıntı hidrojen gazıaltında yakılarak saf rutenyum elde edilir.
RuO4+ HCl → H3RuCl6
H3RuCl6 + NH4Cl → (NH4)3RuCl6
(NH4)3RuCl6 + evaporatör → Kalıntısı
Kalıntısı + H → Ru
Rutenyumun erime noktası çok yüksektir, bu nedenle kolaycadökülemez; gevrek olması nedeniyle de akkor sıcaklıkta bilehaddelenmesi ya da tel halinde çekilmesi çok zordur. Bu yüzdenrutenyumdan sanayide platinin ve platin grubundaki öbür
6
metallerin alaşımlanmasında yararlanılır. Platininsertleştirilmesinde iridyumla aynı işlevi görür, palladdyumunserleştirilmesinde ise radyumla birlikte kullanılır. Çeşitlimücevherlerin ve aşınmaya dayanıklı elektrik kontaklarınıyapımında da, rutenyumla sertleştirilmiş platin ve palladdyumunalaşımlarından yaralanılır.
7
FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
Fiziksel Özellikleri
Ortalama atomik Kütle: 101,07 Kaynama Noktası: 4173K 3900°C 7052°F Boyca Genleşme Katsayısı:
9.91E-06cm/cm/°C (0°C)
İletkenlikElektrik: 0.137 106/cm Isı: 1.17 W/cmK
Yoğunluk:12.37g/cc @ 300K Niteliği:
Nadir sert kırılgan gümüşümsü metal.
Elastik katsayı:Bulk: 220/GPaRigidity: 173/GPaYoungs: 447/GPa
Yanabilirlik Sınıfı: Donma Noktası: Bkz. Ergime noktası Sertlik
Brinell: 2160 MN m-2Mohs: 6.5
Ergime noktası: 2523K 2250°C 4082°F Molar Hacmi: 8.22 cm3/mole Fiziki Hali (at 20°C & 1atm): Katı Isınma Isısı: 0.238J/gK Buhar Basıncı = 1.4Pa@2250°C
8
Kimyasal Özellikler
Elektronik konfigürasyonu:[Kr].4d75s1Kabuk yapısı: 2.8.18.15.1Elektron ilgisi: 101.3 kJmol-1Elektronegatiflik: 2.20(Pauling birimine göre)Atomik Yarıçapı:130 pm (178 pm hesaplama ile)
İyonlaşma enerjisi:
I. İyonlaşma Enerjisi 710.2 kJ/molII. İyonlaşma Enerjisi 1620 kJ/molIII. İyonlaşma Enerjisi 2727 kJ/mol
Oksidasyon sayısı: 2, 3, 4, 6 ,8
İzotopları:
İzotop Yarılanma süresi95Ru 1.64 saat96Ru Kararlı97Ru 2.89 gün98Ru,99Ru,100Ru,101Ru,102Ru Kararlı103Ru 39.27 gün104Ru Kararlı105Ru 4.44 saat106Ru 1.020 yıl
9
Reaksiyonları
Hava ile Reaksiyonu
Rutenyum metalinin atmosferik ataklara karşı güçlü birsavunma mekanizması vardır. Oksijenle ısıtılması ilerutenyum(IV) oksidi oluşturur.
Ru(k) + O2(g) à RuO2(k)
Su ile Reaksiyonu
Rutenyum metali normal koşullar altında su ile reaksiyonvermez.
Halojenler ile Reaksiyonu
Rutenyum metali flor gazı ile reaksiyona sokularakPtF6 bileşiği elde edilir.
Ru(k) + 3F2(g) à RuF6(s) (koyu kahverengi)
330°C’ de karbon monoksit varlığında klor gazı ilereaksiyonu sonucunda koyu kahverengi rutenyum(III) klorüroluşur.
Asit ile reaksiyonu
Rutenyum metali kral suyu dahil hiçbir asitteçözünmemektedir.
Kullanım Alanları
Platin ve paladyum metallerini sertleştirmek amacıyla, Titan metaline eklenerek korozyona karşı direncini
arttırmak amacıyla, Katalizör olarak, Kansere karşı ilaçlarda, Dolam kalem uçlarında kullanılmaktadır. Hava taşıtlarında, %10 oranında rutenyum içeren alaşımlar
kullanılmaktadır. Elektrik kontaklarının yapımında kullanılır.
10
Formul : RuF3
Hill sistemi formül: F 3 Ru 1 CAS kayıt numarası: [51621-05-7] Formül ağırlığı: 158,065 Sınıf: florür
Fiziksel özellikleri
Renk: Koyu kahverengi Görünüş: Kristalin Erime noktası: > 650 ° C
(Parçalanır) Yoğunluk: 5360 kg m -3 Rutenyum Geometri: 6 Koordinat
oktahedral
Element analizi
Rutenyum trifluorid elemanlarınyüzdeleri
%
F %36,06
Ru %63,94
İzotop deseni Kitle%
153 17.5 _________ 154 0.0 155 6.0 ___ 156 40.2 ____________________ 157 39.9 ____________________ 158 53.8 ___________________________ 159 100.0 __________________________________________________ 160 0.0 161 59.2 ______________________________
13
II- Rutenyum Heksaflorid Ruf6
Formül: Ruf6 Hill sistemi formül: F 6 Ru 1 CAS kayıt numarası: [13693-08-8] Formül ağırlığı: 215,06 Sınıf: florür
Fiziksel özellikler
Renk: Koyu kahverengi Görünüş: Kristalin Erime noktası: 54 ° C Kaynama noktası: Yoğunluk: 3540 kg m -3
Element analizi
Rutenyum Heksaflorid elemanlarınyüzdeleri
%
F %53Ru %47
İzotop Deseni Kitlesi%
210 17.5 _________ 211 0.0 212 6.0 ___ 213 40.2 ____________________ 214 39.9 ____________________ 215 53.8 ___________________________ 216 100.0 __________________________________________________ 217 0.0 218 59.2 ______________________________
14
III- Rutenyum Tetraflorid RuF4
Formul: RuF4 Hill sistemi formül: F 4 Ru 1 CAS kayıt numarası: [71500-16-8] Formül ağırlığı: 177,064 Sınıf: Florür
Fiziksel özellikler
Renk: sarı Görünüş: kristalin Erime noktasi: Kaynama noktası: Yoğunluk:
Element analizi
Rutenyum Tetraflorid elemanlarınyüzdeleri
%
F %42,92
Ru %57,08
İzotop Deseni Kitlesi%
172 17.5 ___ _________ 173 0.0 174 6.0 175 40.2 ____________________ 176 39.9 ____________________ 177 53.8 ___________________________ 178 100.0 __________________________________________________ 179 0.0 180 59.2 ______________________________
15
IV- Tetraruthenium Eicosafluoride [RuF5]4
Formülü olarak sık sık yazılı: [Ruf 5 ] 4 Hill sistemi formül: F 20 Ru 4 CAS kayıt numarası: [14521-18-7] Formül ağırlığı: 784,248 Sınıf: Florür
Fiziksel özellikler
Renk: koyu yeşil Görünüş: kristalin Erime Noktası: 86.5 ° C Kaynama noktası: 227 ° C Yoğunluk: 3900 kg m -3
Element analizi
Tetraruthenium Eicosafluoride elemanların yüzdeleri
%
F %48,45Ru %51,55
İzotop Deseni Kitlesi%
767 0.1 768 0.1 769 0.2 770 0.6 771 0.7 772 1.7 _ 773 3.2 __ 774 4.3 __ 775 7.8 ____ 776 12.5 ______ ________ 778 26,7 777 16,5 _____________ 779 35.3 __________________ 780 45.1 _______________________
16
781 61,3 782 71,6 _______________________________ ____________________________________ 783 82.4 _________________________________________ 784 98.3 _________________________________________________ 785 95.1 ________________________________________________ 786 100.0 __________________________________________________ 787 92.8 ______________________________________________ 788 75.6 ______________________________________ 789 64.5 ________________________________ 790 47.2 ________________________ 791 26.1 _____________ 792 24.4 ____________ 793 4.5 __ 794 8.3 ____ 795 0.0 796 1.2 _
2- Klorürler
I- Rutenyum Diklorür RuCl2
Formul: RuCl 2 Hill sistemi formül: Cl 2 Ru 1 CAS kayıt numarası: [13465-51-5] Formül ağırlığı: 171,975 Sınıf: Klorür
Fiziksel özellikler
Renk:Kahverengi Görünüm: Erime noktasi:
17
Kaynama noktası: Yoğunluk:
Element analizi
Rutenyum Diklorür elemanların yüzdeleri
%
Cl %41,23Ru %58,77
İzotop Deseni Kitlesi%
166 13.7 _______ 167 0.0 168 13.5 _______ 169 31.6 ________________ 170 35.7 __________________ 171 62.5 _______________________________ 172 99.1 __________________________________________________ 173 30.3 _______________ 174 100.0 __________________________________________________ 175 4.3 __ 176 37.8 ___________________ 177 0.0 178 4.8 __
II- Rutenyum Triklorit RuCl3
Formul RuCl3
Hill sistemi formül: Cl 3 Ru 1
18
CAS kayıt numarası: [10049-08-8] Formül ağırlığı: 207,428 Sınıf: Klorür
Fiziksel özellikler
Renk: siyah (alpha formu), koyu-kahverengi (beta form) Görünüş: kristalin Erime noktası: > 500 ° C (parçalanır) Kaynama noktası: Yoğunluk: 3100 kg m -3
Element analizi
Rutenyum Triklorit elemanların yüzdeleri
%
Cl %51,27Ru %48,63
İzotop Deseni Kitlesi%
201 10.4 _____ 202 0.0 203 13.6 204 24.0 _______ ____________ 205 30.4 _______________ 206 55.1 ____________________________ 207 84.0 __________________________________________ 208 38.2 ___________________ 209 100.0 __________________________________________________ 210 10.6 _____ 211 53.0 __________________________ 212 1.0 213 12.8 ______ 214 0.0 215 1.2 _
19
3- Bromürler
I- Rutenyum Tribromid RuBr3
Formula sık olarak yazılmış: RuBr 3 Hill sistemi formül: Br 3 Ru 1 CAS kayıt numarası: [14014-88-1] Formül ağırlığı: 340,782 Sınıf: Bromür
Fiziksel özellikler
Renk: Siyah koyu kahverengi Görünüş: Kristalin Erime noktası: > 400 ° C ile 500 ° C (parçalanır ) Kaynama noktası: Yoğunluk: 5300 kg m -3
Element analizi
Rutenyum Tribromid elemanların yüzdeleri
%
Br %70,34Ru %29,66
İzotop Deseni Kitlesi%
333 3.5 __ 334 0.0 335 11.5 ______ 336 8.1 ____ 337 21.7 ___________ 338 34.7 _________________ 339 50.5 _________________________
20
340 55.0 ____________________________ 341 95.2 ________________________________________________ 342 38.5 ___________________ 343 100.0 __________________________________________________ 344 10.0 _____ 345 52.7 __________________________ 346 0.0 347 11.0 ______
4- İyodürler
I- Rutenyum diiodid RuI2
Formula sık olarak yazılmış: Rui 2 Hill sistemi formül: I 2 Ru 1 CAS kayıt numarası: [59201-41-1] Formül ağırlığı: 354,879 Sınıf:İyodür
Fiziksel özellikler
Renk: Mavi
Element analizi
Rutenyum Tribromid elemanların yüzdeleri
%
I %71,52Ru %28,48
İzotop Deseni Kitlesi%
350 17.5 _________ 351 0.0 352 6.0 ___ 353 40.2 ____________________ 354 39.9 ____________________ 355 53.8 ___________________________ 356 100.0 __________________________________________________ 357 0.0 358 59.2 ______________________________
21
II-Rutenyum Triiodid RuI3
Formul: RuI3 Hill sistemi formül: I 3 Ru 1 CAS kayıt numarası: [13896-65-6] Formül ağırlığı: 481,783 Sınıf: İyodür
Fiziksel özellikler
Renk: Siyah Görünüş: Kristalin Yoğunluk: 6000 kg m -3
Element analizi
Rutenyum Triiodid elemanların yüzdeleri %I %79,02Ru %20,98
İzotop Deseni Kitlesi%
477 17.5 _________ 478 0.0 479 6.0 ___ 480 40.2 ____________________ 481 39.9 ____________________ 482 53.8 ___________________________ 483 100.0 __________________________________________________ 484 0.0 485 59.2 ______________________________
5 - Oksitler
I-Rutenyum Dioksit RuO2
Formula: RuO2
22
Hill sistemi formül: O 2 Ru 1 CAS kayıt numarası: [12036-10-1] Formül ağırlığı: 133,069 Sınıfı: Oksit
Fiziksel özellikler
Renk: Mavi-siyah ya da gri-siyah Görünüm: Kristal katı ya da toz Erime noktası: 1200 ° C (gaz fazına) Kaynama noktası: Yoğunluk: 7050 kg m -3
Element analizi
Rutenyum Dioksit elemanların yüzdeleri %O %71,52Ru %28,48
İzotop Deseni Kitlesi%
128 17.4 _________ 129 0.0 130 6.0 ___ 131 40.1 ____________________ 132 39.8 ____________________ 133 53.9 ___________________________ 134 100.0 __________________________________________________ 135 0.3 136 59.5 ______________________________ 137 0.0 138 0.2
23
II- Rutenyum tetraoxid RUO 4
Formul: RUO 4 Hill sistemi formül: O 4 Ru 1 CAS kayıt numarası: [20427-56-9] Formül ağırlığı: 165,068 Sınıfı: Oksit
Fiziksel özellikler
Renk: Sarı Görünüş: Kristalin Erime Noktası: 25.4 ° C Kaynama noktası: 130 ° C Yoğunluk: 3290 kg m -3
Element analizi
Rutenyum Tetraoksit elemanların yüzdeleri
%
O %38,77Ru %61,23
İzotop Deseni Kitlesi%
161 0.0 162 6.1 160 17.4 _________ ___ 163 40.0 ____________________ 164 39.8 ____________________ 165 54.0 ___________________________ 166 100.0 __________________________________________________ 167 0.6 168 59.7 ______________________________ 169 0.1 170 0.5
24
6- Sülfitler
I- Rutenyum Disülfit RUS 2
Formula sık olarak yazılmış: RUS 2 Hill sistemi formül: Ru 1 S 2 CAS kayıt numarası: [12166-20-0] Formül ağırlığı: 165,202 Sınıf: sülfür
Element analizi
Rutenyum Disülfit elemanların yüzdeleri %S %38,77Ru %61,23
İzotop Deseni Kitlesi%
160 16.7 ________ 161 0.3 162 7.2 ____ 163 38.6 ___________________ 164 39.3 ____________________ 165 55.5 ____________________________ 166 100.0 __________________________________________________ 167 6.2 ___ 168 65.3 _________________________________ 169 1.1 _ 170 5.3 ___ 171 0.0 172 0.1
25
7- Selenidler
I- Rutenyum Diselenid RuSe2
Formula sık olarak yazılmış: RuSe2
Hill sistemi formül: 1 Se 2 Ru CAS kayıt numarası: [12166-21-1] Formül ağırlığı: 258,99 Sınıf: Selenid
Element analizi
Rutenyum Diselenid elemanların yüzdeleri
%
Se %39,02Ru %60,98
İzotop Deseni Kitlesi%
244 0.0 245 0.0 246 0.1 247 0.0 248 0.5 249 0.2 250 2.2 _ 251 1.4 252 7.6 _ ____ 253 6.2 ___ 254 18.6 _________ 255 19.0 __________ 256 39.5 ____________________ 257 39.4 ____________________ 258 66.2 _________________________________ 259 55.1 ____________________________ 260 96.9 ________________________________________________ 261 41.8 _____________________
26
262 100.0 __________________________________________________ 263 11.2 ______ 264 56.0 ____________________________ 265 1.0 266 13.1 _______ 267 0.0 268 1.0
8- Telluridler II-Rutenyum Ditellurid RuTe2
Formula sık olarak yazılmış: RuTe2 Hill sistemi formül: 1 Te 2 Ru CAS kayıt numarası: [12166-21-1] Formül ağırlığı: 356,27 Sınıf: Tellurid
Element analizi
Rutenyum Ditellurid elemanların yüzdeleri
%
Te %28,37Ru %71,63
İzotop Deseni Kitlesi%
340 0.0 341 0.0 342 0.1 343 0.3 344 0.8 345 1.0 346 2.9 347 3.9 _ __ 348 8.0 ____ 349 10.7 _____ 350 20.0 __________
27
351 22.7 ___________ 352 41.3 _____________________ 353 41.1 _____________________ 354 64.9 ________________________________ 355 64.2 ________________________________ 356 85.7 ___________________________________________ 357 70.0 ___________________________________ 358 100.0 __________________________________________________ 359 46.2 _______________________ 360 96.1 ________________________________________________ 361 14.9 _______ 362 58.6 _____________________________ 363 0.0 364 16.4 ________
9- Karbonil
I- Rutenyum Pentacarbonil Ru(CO)5
Formula sık olarak yazılmış: Ru (CO)5
Hill sistemi formül: C 5 O 5 Ru 1
CAS kayıt numarası: [16406-48-7] Formül ağırlığı: 241,12 Sınıfı: Organometalik karbonil kompleksi
Fiziksel özellikler
Renk: renksiz Görünüş: sıvı Erime noktası: -22 ° C
Element analizi
Rutenyum Pentacarbonyl elemanların yüzdeleri
%
C % 24,91O %33,18Ru %41,92
28
İzotop Deseni Kitlesi%
236 16.9 ________ 237 1.0 238 5.9 ___ 239 39.1 ____________________ 240 40.8 ____________________ 241 54,6 ___________________________ 242 100.0 __________________________________________________ 243 6.2 ___ 244 58.3 _____________________________ 245 3.4 __ 246 0.7 247 0.0
II- Diruthenyum Nonacarbonil Ru2(CO)9
Formül: Ru 2 (CO) 9
Hill sistemi formül: C 9 O 9 Ru 2
CAS kayıt numarası: [63128-11-0] Formül ağırlığı: 454,231 Sınıfı: Organometalik karbonil kompleksi
Fiziksel özellikler
Görünüş: katı Erime noktası: <25 ° C (parçalanır)
Element analizi
Diruthenyum Nonacarbonil elemanların yüzdeleri
%
C % 23,80O %31,70
29
Ru %44,50
İzotop Deseni Kitlesi%
444 1.8 _ 445 0.2 446 1.3 _ 447 8.4 ____ 448 9.3 _____ 449 14.9 _______ 450 34.5 _________________ 451 26.3 _____________ 452 57.0 ____________________________ 453 78,6 _______________________________________ 454 76.8 ______________________________________ 455 100.0 __________________________________________________ 456 97,6 457 48,6 _________________________________________________ ________________________ 458 75.6 ______________________________________ 459 8.3 460 22.3 ____ ___________ 461 2.3 _ 462 0.5 463 0.0
III-Triruthenyum dodecacarbonil Ru3(CO)12
Formül: Ru 3 (CO) 12
Hill sistemi formülü: C 12 O 12 Ru 3
30
CAS kayıt numarası: [15243-33-1] Formül ağırlığı: 639,331 Sınıfı: Organometalik karbonil kompleksi
Fiziksel özellikler
Renk: Turuncu Görünüş: Kristalin Erime noktası: 155 ° C (231 ° C Aralık)
Element analizi
Triruthenyum dodecacarbonil elemanların yüzdeleri
%
C % 22,54O %30,03Ru %47,43
İzotop Deseni Kitlesi% 624 0.1
625 0.0 626 0.1 627 0.8 628 1.0 629 1.8 _ 630 4.8 __ 631 5.4 ___ 632 11.2 ______ 633 19.2 __________ 634 23.5 ____________ 635 37.2 ___________________ 636 51.6 __________________________ 637 56.9 ____________________________ 638 83.1 __________________________________________ 639 87.7 ____________________________________________ 640 92.7 ______________________________________________ 641 100.0 __________________________________________________ 642 82.7 _________________________________________ 643 65.4 _________________________________ 644 59.6 _________________________________________ 646 27,4 645 21,7 ______________
31
647 3.9 __ 648 5.6 ___ 649 0.7 650 0.2 651 0.0
10-Kompleksleri
I. Potasyum perruthenate : KRuO4II. Tricarbonyldichlororuthenium (II) Dimer :
[RuCl 2 (CO) 3 ] 2III. Dipotasyum hexachlororuthenate : K 2 [RuCl 6 ]IV. Hexaammine Rutenyum triklorit : [Ru (NH 3 ) 6 ] Cl 3V. Diamonyum Hexachlororuthenate : (NH 4 ) 2 [RuCl 6 ]VI. Tetrapotassium Rutenyum Hexacyanide Trihidrat : K 4 [Ru
(CN) 6 ] .3 H 2OVII. Dipotasyum Aquopentachlororuthenate : K 2 [RuCl 5 (OH 2 )]VIII. Pentaammine chloro Rutenyum Diklorür : [RuCl (NH 3 ) 5 ]
Cl 2IX. Diamonyum aquopentachlororuthenate :
(NH 4 ) 2 [RuCl 5 (OH 2 )]X. Tris (2,2 '-bipyridyl) Rutenyum diklorür : [Ru
(C 1 0 H 8 N 2 ) 3 ] Cl 2 .6 H 2OXI. Rutenyum trisacetylacetonate : RuAcac 3XII. Bis (Siklopentadienil) Rutenyum : Ru (C 5 H 5 ) 2XIII. Carbonyldihydridotris (Triphenylphosphine) Rutenyum :
Ruh 2 (CO) (PPK 3) 3XIV. Pentamethylruthenocene : Ru (C 5 Me 5 ) 2
32
KAYNAKLARCharles E. Mortimer Genel Kimyahttp://www.webelements.com/compounds/ruthenium/http://www.teknolojikarastirmalar.com/e-egitim/Periyodik/PERIODIC/PERIODIC/Ru.htmlhttp://www.ozellikler.net/endustriyel/rutenyumhttp://www.kimyaevi.org/TR/Genel/Arama.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF4376734BED947CDEhttp://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/a61ed715ee66c48_ek.pdf?dergi=JEOLOJ%DD%20M%DCHEND%DDSL%DD%D0%DD%20DERG%DDS%DDhttp://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/18ab25c55863311_ek.pdf
34