Chinh phục đỉnh Phú Sĩ

Chinh phục đỉnh Phú SĩCuộC đời và sự nghiệp

doanh nhân Ngô HùNg Lâm

Tôi sẵn sàng chia sẻ những bí quyết cuộc sống và sự nghiệp kinh doanh của mình với hi vọng các thế hệ sau này có thể tham khảo, rút kinh nghiệm từ những bài học của tôi để tiến nhanh hơn và xa hơn trên con đường lập nghiệp, làm giàu cho bản thân, cho gia đình và cho đất nước.

Ngô Hùng Lâm

Lời giới thiệu Doanh nhân Ngô Hùng Lâm sinh năm 1961, tại tỉnh Bà

Rịa - Vũng Tàu, trong một gia đình nghèo có tám anh em, cuộc sống khó khăn cơ cực, bữa đói bữa no. Năm 17 tuổi, bí bách với cảnh gia đình, mong muốn thay đổi số phận nghèo khổ, ông trốn nhà tìm cách vượt biển sang nước ngoài lập nghiệp. Chiếc tàu chở ông chẳng may gặp nạn giữa biển khơi. Trải qua mười bốn ngày lênh đênh trên biển không một hạt cơm bỏ bụng, ông may mắn được chính quyền Malaysia cứu giúp.

Sau hai năm sống trên một hòn đảo tị nạn của Malaysia, được chính phủ Nhật Bản giúp đỡ, ông đến Nhật Bản và trở thành con nuôi của một gia đình người Nhật. Tại xứ sở hoa anh đào, ông học nghề xây dựng và trở thành một chủ thầu công trình nhà ở có tiếng trong vùng.

Đang trên đỉnh cao sự nghiệp xây dựng thì không may ông gặp tai nạn, buộc phải bỏ nghề. Từ đó ông chuyển sang kinh doanh buôn bán đồ gốm sứ, gây dựng cơ nghiệp từ một cửa hàng diện tích vỏn vẹn mười hai mét vuông giữa một cánh đồng hoang.

Năm 1997, ông là người đã đưa gốm sứ Bát Tràng của Việt Nam đến Nhật Bản. Năm 2003, ông mở rộng sang lĩnh vực kinh doanh hoa và cây cảnh. Trải qua rất nhiều gian nan, vất vả, từ một cửa hàng nhỏ ban đầu, ông đã xây dựng được hai siêu thị chuyên về hoa, cây cảnh, gốm sứ và đồ

Cuộc đời và sự nghiệp doanh nhân Ngô Hùng Lâm | 5

làm vườn (Garden center), với diện tích mỗi siêu thị trung bình là 5.000 mét vuông. Khi quyển sách này được xuất bản, ông đang chuẩn bị để mở tiếp siêu thị thứ ba gần sân bay quốc tế Narita.

Trong con mắt của bạn bè Nhật Bản, ông là một trong những doanh nhân người Việt Nam đầu tiên và là một trong không nhiều những doanh nhân người nước ngoài gặt hái thành công ở đất nước Mặt trời mọc - nơi mà người tiêu dùng nổi tiếng khó tính và chỉ tin dùng “hàng nội”.

Không chỉ thành công trong sự nghiệp, ông luôn giữ được tấm lòng trong sáng, thủy chung, lối sống bình dị và sự ứng xử đầy tình người với gia đình, bạn bè, đồng hương và mọi người xung quanh.

Cuốn sách này chính là câu trả lời cho những thắc mắc: Ông đã làm gì để vượt qua được những khó khăn, chinh phục được những thử thách, để chiến thắng những nghịch cảnh đầy éo le trong cuộc sống và trong sự nghiệp? Làm thế nào để ông gặt hái được thành công ở đất nước Nhật Bản xa xôi? Đâu là những viên đá để ông xây dựng một cuộc sống hạnh phúc?

Thông điệp mà ông muốn gửi đến mọi người đó là: Dù bạn là ai, dù xuất thân từ đâu, dù hiện tại còn đang nghèo khổ và khó khăn… nếu bạn vững tin ở tương lai, dám dấn thân thì dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, khó khăn đến đâu bạn hoàn toàn có thể vượt qua, đến với thành công và hạnh phúc.

Lời tựa của Nguyên Đại sứ Nguyễn Phú Bình

Tôi gặp doanh nhân Ngô Hùng Lâm trong buổi liên hoan đón Tết Quý Mão, năm 2011, do Đại sứ quán Việt Nam tại Tokyo Nhật Bản tổ chức. Sự nhiệt tình, cởi mở và thân thiện của anh nhanh chóng gây ấn tượng khiến tôi tuy vừa quen biết mà đã có cảm giác như một người bạn lâu ngày gặp lại. Chúng tôi kết bạn với nhau và thường xuyên gặp gỡ trò chuyện kể từ đó.

Một thời gian sau, vào ngày 1/5/2011, tôi cùng anh em cán bộ Đại sứ quán lần đầu tiên đến thăm cơ sở kinh doanh của anh nhân kết hợp dự liên hoan kỷ niệm hai ngày lễ lớn 30/4, 1/5. Ban đầu tôi chỉ hình dung đến một tiệm bán hoa và cây cảnh bình thường, to lắm chắc cũng chỉ vào khoảng năm bảy chục mét như bất cứ tiệm hoa nào khác ở Tokyo. Nhưng đến nơi, tôi thực sự bất ngờ khi đứng trước một siêu thị hoa rất lớn, rộng đến vài nghìn mét vuông, rực rỡ sắc màu lễ hội của Việt Nam với hai lá cờ Việt - Nhật khổ lớn cùng hàng chục lá cờ phướn phấp phới tung bay trên nóc siêu thị. Bên ngoài là bãi đỗ xe với diện tích đủ cho khoảng ba mươi chiếc ô tô, bên trong là khu bán hoa và cây cảnh trông giống như vườn hoa có mái che, khách hàng người Nhật ra vào tấp nập.

6 | Chinh phục đỉnh Phú Sĩ Cuộc đời và sự nghiệp doanh nhân Ngô Hùng Lâm | 7

Vào bên trong siêu thị, chúng tôi gặp mấy cô thực tập sinh Việt Nam đang cuốn và rán nem, còn mẹ vợ anh đang chan nước phở phục vụ khoảng hơn hai mươi người khách Nhật Bản. Khách hàng vừa thưởng thức món ăn Việt Nam, vừa xem VTV phát trực tiếp từ trong nước. Anh Lâm cho biết, vào những ngày lễ lớn của Việt Nam, anh đều tổ chức làm các món ăn truyền thống Việt Nam như nem, phở, giò... chiêu đãi khách miễn phí như vậy, mỗi ngày thu hút khoảng trên năm trăm khách. Ngay cả ngày thường, khách đến siêu thị cũng được mời thưởng thức cà phê Trung Nguyên miễn phí. Các vị khách Nhật nói với tôi rằng họ rất thích đến đây vì cây và hoa rất đa dạng, dễ lựa chọn, giá cả phải chăng, gia chủ lại xởi lởi cho họ thưởng thức món ăn và những hình ảnh của Việt Nam mà họ chưa từng biết. Các bạn Nhật còn cho biết chính quyền và cư dân trong vùng rất quý gia đình anh Lâm vì đã có nhiều cống hiến cho địa phương như tham gia các hoạt động từ thiện, nhận trồng và chăm sóc cây hoa tại các công viên ở địa phương... Đặc biệt là khi xảy ra thảm họa động đất sóng thần đầu năm 2011, gia đình anh Lâm đã hỗ trợ thành phố Fukushima rất nhiều. Tình cờ đúng lúc đó VTV phát sóng một chương trình về Bác Hồ, anh Lâm nhẹ nhàng đến bên các bạn Nhật giải thích thêm về vị lãnh tụ vĩ đại của đất nước ta cho mọi người nghe...

Được nghe và thấy những điều trên, tôi rất khâm phục tinh thần, tấm lòng của anh Lâm đối với quê hương, tổ quốc Việt Nam cũng như với Nhật Bản- đất nước đã cưu mang, giúp gia đình anh có được cuộc sống như ngày hôm nay. Sau

này, mỗi khi trao đổi với anh em trong Đại sứ quán, tôi luôn lấy anh Lâm làm tấm gương không chỉ về tình cảm gắn kết với đất nước mà còn đóng vai trò người tuyên truyền, quảng bá cho đất nước và mối quan hệ gắn bó giữa hai nước với những hình thức đầy sáng tạo và hiệu quả.

Một thời gian sau, vào tháng 10/2011, anh mời tôi đến dự lễ khai trương siêu thị thứ hai tại thành phố Chiba giáp cạnh Tokyo, siêu thị này còn lớn hơn siêu thị thứ nhất. Nhìn cơ ngơi của anh thời điểm hiện tại, ít người biết rằng anh được sinh ra vào thời kì đất nước gian khó, trong một gia đình vô cùng nghèo khổ. Bản thân anh đã phải một mình bươn trải nơi đất khách quê người, trải qua bao nhiêu khó khăn gian khổ mới có được sự thành đạt như hôm nay. Tuyệt vời hơn khi anh vẫn luôn giữ được tấm lòng trong sáng, thủy chung, lối sống bình dị và sự ứng xử đầy tình người. Qua câu chuyện anh kể về những gì anh đã trải qua, những việc anh đã làm, những thành công và cả thất bại anh gặp phải, kèm theo đó là những suy nghĩ, chiêm nghiệm của anh, tôi càng khâm phục và quý mến anh. Tuy không có may mắn được học hành đầy đủ, nhưng anh lại có được ý chí, sự cần cù, năng động, thông minh, và những triết lý sống rất sâu sắc.

Câu chuyện về cuộc đời anh là những bài học đầy thú vị và ý nghĩa cho tất cả mọi người, đặc biệt là với giới trẻ. Qua quyển sách này, các bạn trẻ sẽ thấy được rất nhiều điều có ích trong việc chuẩn bị hành trang cho cuộc sống tương lai của mình.

Nguyễn Phú BìnhNguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản.


1. Bắt kì nhôngGiai đoạn vất vả này đã giúp tôi rèn luyện được một tinh

thần thép và một ý chí sắt đá...


Tôi sinh ra vào năm 1961, tại tỉnh vũng Tàu, miền đất phía nam của Tổ quốc. Thời thơ ấu của tôi gắn liền với cuộc kháng chiến chống Mỹ để thống nhất hai miền nam - Bắc. Tuy vậy, khi đó tôi còn quá nhỏ, chưa ý thức được nhiều về cuộc chiến này. gia đình tôi có tám anh chị em, bố tôi là sĩ quan ngụy quyền, ông có tới bốn bà vợ và cũng chẳng bao giờ về nhà nên tôi không có ấn tượng nhiều về ông. Tôi sống cùng mẹ và các anh em trong một căn nhà nhỏ, được ghép qua loa bằng mấy tấm tôn xiêu vẹo, chỉ có vỏn vẹn hai gian. gian trong kê một cái giường cho mẹ và em gái, gian ngoài kê một tấm ván trên nền đất, vừa đủ cho bảy anh em con trai chen chúc nằm ngủ. Căn nhà tuy nhỏ nhưng tình cảm luôn đầy ắp, anh em chúng tôi luôn yêu thương và đùm bọc nhau hết mình, chia nhau từng mẩu bánh, miếng khoai.

đặc trưng của khí hậu miền nam là nóng quanh năm, lúc nào mặt trời cũng chói chang, không có mùa đông và nhiệt độ lên tới 25, 30 độ là chuyện bình thường. do nhà được ghép bằng tôn, mái nhà cũng được lợp từ hai tấm tôn to tướng kê chênh chếch, nên cứ mỗi khi mặt trời xuất hiện là căn nhà nhỏ bé của chúng tôi lại nóng rực lên như một cái lò nướng. Làm bằng tôn nên nhà hấp thu nhiệt rất nhanh, chỉ trong chốc lát là nhiệt độ trong phòng đã lên tới có khi gần 40 độ, còn nóng hơn cả ở bên ngoài. Tôi nghĩ là nếu có để

một quả trứng gà lên cái tấm tôn đó, sau vài tiếng quay lại có khi trứng cũng chín. nhưng tiếc là hồi đó tôi thậm chí không có cả tiền mua trứng mà thử nghiệm, xem suy nghĩ của mình có đúng hay không.

nhà tôi ở gần biển vũng Tàu, bước ra khỏi nhà là có thể nhìn thấy bãi cát trải dài ngay phía trước, nghe tiếng sóng vỗ rì rào phía xa. Mỗi sáng, những làn gió từ biển thổi vào nhà mang theo cái vị mằn mặn của biển, cái vị mà sau này dù đi đến rất nhiều nơi tôi cũng không thể quên được. phía sau nhà là một vườn ổi, nơi hồi nhỏ tôi thường mắc võng nằm ngủ mỗi buổi trưa. đó là những khoảng thời gian yên ả, thanh bình, nằm trong vườn ổi, tôi vừa đung đưa theo võng, vừa lắng nghe tiếng gió xào xạc trên những ngọn cây, tiếng sóng vỗ rì rầm ngoài biển, rồi hòa mình vào làn gió mát thoang thoảng mùi hương ổi dịu ngọt.


song những ngày tháng êm đềm đó kéo dài không được bao lâu. hai anh trai của tôi sớm ra thành phố làm việc. Ở nơi phố xá đất chật, người đông, công việc cũng không được thuận lợi lắm nên hai anh phải rất vất vả mới đủ tiền nuôi sống bản thân. vì thế, dù là con thứ ba trong nhà, từ rất sớm tôi đã phải trở thành trụ cột của gia đình. Khi học lớp 2, tôi đã vừa đi học, vừa đi làm kiếm tiền phụ giúp mẹ. Tan học là tôi đi bán kem, bán bánh chuối, bán ổi... làm tất cả những gì có thể kiếm vài đồng xu lẻ về cho mẹ mua gạo.

Tôi cũng chỉ được học hết lớp 5, lên đến lớp 6 thì gia đình không còn đủ khả năng đóng tiền học nữa nên tôi đành nghỉ học đi làm nuôi bầy em thơ. Tôi theo mẹ làm thuê, làm mướn đủ nghề, cắt cỏ, chăn trâu... chẳng thiếu nghề gì mà chúng tôi chưa làm. Có lần tôi và mẹ được người ta thuê cắt cỏ, hai mẹ con vất vả, cong lưng, gập gối suốt từ sáng đến tối mới xong, vậy mà lão chủ vẫn không hài lòng, liên tục mắng chửi, lăng mạ mẹ tôi. Lão dùng những lời tục tĩu, xúc phạm mẹ một cách khủng khiếp mà tôi không thể nào chấp nhận nổi. Mẹ vì bát gạo cho anh em chúng tôi cũng đành nhẫn nhục, chẳng dám phân bua câu nào, cứ đứng chôn chân tại chỗ, nước mắt lăn dài trên gò má xanh xao, cúi mặt nhìn xuống ruộng cho lão chửi. Tôi nghiến răng, mím chặt môi, cố gắng lắm mới không với cái liềm cắt cỏ đang cầm trên tay mà lao đến, bổ vào mặt lão mấy nhát cho cái mồm đang sa sả chửi bới của lão câm đi. nhìn thấy mẹ vì anh em chúng tôi mà chịu nhục, lòng tôi đau như dao cắt, dù không khóc

thành tiếng nhưng hai hàng nước mắt cứ tuôn trào. Từ ngày đó tôi luôn thầm nhủ “Mai sau mình phải có thật nhiều tiền để lo cho mẹ và các em, để mẹ có một cuộc sống no đủ, không phải vất vả khổ sở thế này nữa.”

Thương mẹ, thương em, tôi quyết tâm phải làm để kiếm được nhiều tiền, để mẹ và các em đỡ khổ. Tôi không đi làm thuê cho người ta nữa mà chuyển sang đi bắt kì nhông vì lúc bấy giờ kì nhông bán rất được giá. nghĩ là làm, vài ngày sau tôi bắt tay ngay vào công việc này. nhưng đó không phải là một công việc dễ dàng gì. Kì nhông có rất nhiều nhưng ở trong rừng, mà tôi lại sống ở biển, đâu phải ở rừng. Muốn bắt được thì phải đi rất sâu vào rừng, nơi mà ít người đặt chân đến bởi kì nhông vốn là loài rất sợ người, thấy có hơi người là nó chạy mất ngay. để đến được nơi có kì nhông, tôi phải đi bộ dọc theo bờ biển, xuyên qua những cồn cát, xuyên qua những cánh đồng, rồi xuyên qua những dãy núi, cứ như thế đi bộ ròng rã suốt 4 tiếng đồng hồ mới đến nơi. Ban đêm, kì nhông đào hang chui xuống đất ngủ, đến khi trời sáng mới mò ra ngoài kiếm ăn, phải đi đặt bẫy rất sớm mới mong bắt được nó. ngày nào tôi cũng phải rời nhà từ 3 giờ sáng, trong túi chỉ vỏn vẹn hai củ khoai luộc và một chai nước. Khoảng 7 giờ sáng thì tới nơi, tôi bắt đầu đi tìm các hang kì nhông và đặt bẫy. Xong xuôi thì trốn vào một góc và ngồi im ở đó chờ, không được di chuyển vì sẽ làm kì nhông sợ, rồi cứ 30 phút lại chạy ra một lần xem có con nào đã dính bẫy chưa. hôm nào mà trời mưa vào tối hôm trước thì sáng


hôm sau kì nhông sẽ ra khỏi hang nhiều, dễ bắt hơn. song những ngày mưa gió mà phải vượt đồi, vượt núi, đi suốt 4 tiếng đồng hồ trong những cánh rừng vừa ẩm ướt, vừa lầy lội lại không phải là công việc đơn giản tí nào.

ngồi bẫy kì nhông suốt cả ngày, hôm nào may mắn thì còn được kha khá, hôm nào đen đủi thì chẳng bắt được bao nhiêu. đến khoảng 1 giờ trưa là tôi phải thu dọn đồ đạc và nhanh chóng đi về để kịp phiên chợ chiều. Cái nắng chói chang và gay gắt của miền nam làm cho hành trình của tôi càng thêm vất vả. phải băng qua những bãi đất và cồn cát bị mặt trời thiêu đốt đến nóng rát, vì không có tiền mua dép, tôi phải cuốn lá rừng vào chân mà chạy qua. Thêm vào đó, cái bụng tội nghiệp của tôi không ngừng kêu réo và quặn thắt vì đói. hai củ khoai nhỏ từ sáng đã tan biến hết từ bao

giờ, nên dọc đường về tôi phải vừa đi vừa tranh thủ hái quả dại dọc đường mà ăn thêm cho đỡ đói.

đó là những khoảng thời gian vô cùng buồn tủi vì lúc nào tôi cũng lủi thủi, lọ mọ một mình. Tuổi thơ là tuổi nhẽ ra phải được vui chơi cùng chúng bạn, vô lo vô nghĩ, nhưng tôi thường phải ngồi ôm gối nấp trong gốc cây, nín thở chờ đợi, đếm từng giờ, từng phút trôi qua trong lặng lẽ để bắt kì nhông. Mặc dù nhiều lúc cũng thấy rất tủi thân, nhưng vì mẹ, vì các em, nhớ đến cảnh mẹ bị mắng chửi… tôi lại tự răn mình tuyệt đối không được bỏ cuộc. những ý nghĩ ấy cũng giúp tôi thêm quyết tâm để tiếp tục cố gắng.

Ròng rã như vậy suốt hai năm trời, chính quãng thời gian khó khăn đó đã hun đúc trong tôi một mong muốn thay đổi cuộc sống, một khát khao vươn lên, một ước mơ làm giàu.


2. Đào vỏ đạnNếu cứ ngồi một chỗ mà chờ sẽ chẳng có ai đem bất cứ thứ

gì đến cho mình. Muốn một cái gì đó thì phải tự cố gắng và nỗ lực để có

được nó.

giai đoạn vất vả này cũng giúp tôi rèn luyện được một tinh thần thép và một ý chí sắt đá. sau này khi ra nước ngoài lập nghiệp, hình ảnh những năm tháng trèo đèo, lội suối đi bắt kì nhông luôn thường trực trong tôi. Mỗi lần gặp khó khăn tôi lại nghĩ: “Vẫn sướng hơn hồi mình đi bắt kì nhông”, nhờ vậy mà tôi đã vượt qua được rất nhiều thử thách.

những tháng năm vất vả thời thơ ấu đã dạy cho tôi rằng:

Khó khăn không phải là để chúng ta gục ngã, mà khó khăn chính là thử thách để trui rèn, giúp ta thêm mạnh mẽ, vững vàng.


Công việc bắt kì nhông ngày càng được nhiều người để ý, số người hàng ngày trèo đèo lội suối vào rừng bắt kì nhông ngày một tăng, kì nhông sinh sôi không kịp. Chúng càng ngày càng ít đi hoặc lẩn vào những cánh rừng sâu thăm thẳm để trú ngụ, nơi mà không ai có thể đặt chân đến được. vì vậy tôi buộc phải tìm kiếm một công việc khác. ngày xưa tôi thường nghe dân làng kể chuyện có mấy anh đi ra nước ngoài rồi đem về nhiều tiền cho gia đình lắm. Tôi nghĩ chắc hẳn ra nước ngoài thì dễ kiếm tiền, dễ làm giàu hơn, nên từ lâu cũng đã muốn ra nước ngoài một chuyến để làm giàu. nhưng phần vì nhát, phần vì sợ mình đi rồi thì ở nhà ai lo cho mẹ và các em, đã mấy lần định đi rồi lại thôi.

Lúc này trong làng người ta đua nhau làm một nghề khác lạ: “đào vỏ đạn”. Chẳng là gần nhà tôi có những bãi đất, là trường tập bắn của lính ngụy. người ta lấy đất cát, dồn thành những ụ đất cao khoảng bốn đến năm mét, rộng chừng hai mươi mét, to như một quả đồi nhỏ, gắn những tấm bia tròn lên đó cho lính ngày ngày ra tập bắn. sau ngày 30/4/1975, miền nam được hoàn toàn giải phóng, tiếng súng đã im. Các ụ đất tập bắn trước đây giờ trở thành nguồn có thể kiếm sống vì trong mỗi ụ như vậy có hàng đống vỏ đạn của đủ loại vũ khí trước đây. người ta đổ xô đến các bãi tập bắn này để đào bới, tìm kiếm các vỏ đạn, đầu đạn găm trong ụ đất mang về nhà nung thành chì rồi đem đi bán. vì miếng cơm manh áo, tôi, mẹ và các anh em cũng tìm đến các bãi tập bắn này mong tìm được vỏ đạn bán, kiếm ít tiền mua gạo.

Công việc này không chỉ vất vả mà còn vô cùng nguy hiểm, vì phải trèo lên trên ngọn đồi rồi đào sâu xuống khoảng bốn đến năm mét mới tới được chỗ có vỏ đạn. nếu đào từ hai bên vào, cát và đất sẽ sạt xuống. Khi đào cũng phải rất cẩn thận, nếu không lúc xuống sẽ bị cát vùi lấp. Có những người đã bị cát lấp chết, đi đào vỏ đạn lại thành ra đào huyệt tự chôn mình, rất thương tâm. để cát không bị sụt, đầu tiên phải đào một cái miệng thật rộng, sau đó đào tầng hai, rồi tầng ba, mỗi tầng cao khoảng một mét, theo hình bậc thang đi dần xuống dưới, đào đến đâu ke chắc lại đến đó, sau đó chia nhau ra mỗi người ngồi ở một tầng, người dưới cứ chuyển dần vỏ đạn đào được lên cho người ở trên. Cả gia đình tôi hì hục đào suốt một buổi mới được một cái. nếu không may đào phải chỗ không có vỏ đạn hoặc đúng chỗ người trước đã lấy đi rồi lấp lại thì coi như hôm đấy tay không đi về. hôm nào đào được đúng chỗ tập trung nhiều vỏ đạn coi như hôm đó “trúng mánh”. Trong thời buổi khó khăn, chẳng có việc gì làm, cũng chẳng có ai thuê, với gia đình chúng tôi có công việc này tuy nguy hiểm nhưng là may mắn vì có thể nuôi thân.

Rồi một hôm trời nắng chói chang, ánh nắng thiêu đốt những ụ đất làm chúng khô ran, cả gia đình tôi đang hì hục đào bới thì chuyện không may đã xảy ra. dù đã cố gắng ke bờ rất kỹ, nhưng vì đất và cát quá khô nên chúng vụn ra và bất ngờ sụt xuống. anh trai tôi đang mải tìm xác đạn ở dưới sâu nên không để ý, thế là chỉ trong giây lát, tất cả đất cát từ hai bên miệng hố đổ ập lên người, nhấn chìm anh tôi dưới hố sâu. Tôi


và mẹ đứng ngay đấy, hốt loảng lao đến tìm mọi cách cứu anh. Chúng tôi vừa gào khóc, vừa bới đất, vừa hét lên “Anh ba! Anh ba ơi! Anh đừng chết!...”. hai mẹ con chẳng màng đến đau đớn, cứ lấy tay mà bới ra từng lớp đất đá, đến rách toạc cả đầu ngón tay, bật cả móng, máu chảy ròng hòa vào cát khô, chỉ cố tạo được một khoảng hổng nhỏ cho anh ba thò được mũi lên thở.

nước mắt, máu và cát hoà với tiếng gào thét thảm thiết, hỗn loạn trong cát bụi mịt mù. những người gần đấy nghe tiếng kêu gào cũng lập tức đến giúp sức. Thật may mắn, chúng tôi đã cứu được anh ba ra khỏi hố cát đó. nhìn anh lúc này cát phủ đầy đầu, lỗ tai, mũi, miệng, khuôn mặt thất thần vì vừa thoát khỏi cái chết trong gang tấc, cả gia đình chúng tôi không ai nói được câu nào, mọi người ôm nhau khóc nức nở. Trở về nhà, chúng tôi quyết định “đoạn tuyệt” với cái nghề “đào hố chôn mình” từ hôm ấy.

những ngày tiếp theo tôi xin vào làm cho một chủ thuyền chài, công việc không được bao nhiêu tiền, nhưng đổi lại, được an ủi là nghề an toàn. sau lần sụt cát đó, tôi cảm thấy rất buồn tủi, là người mà khổ nhục còn hơn cả loài trâu, chó, không thể nào cứ tiếp tục cuộc sống như thế được. Tôi tự hỏi, cứ tiếp tục sống như thế thì bao giờ cuộc sống mới khá lên? nay đi bắt kì nhông, mai hết kì nhông lại phải tìm việc khác; nay đi đào vỏ đạn, mai hết vỏ đạn thì lại phải chuyển nghề. Cứ thế này thì quanh năm túng quẫn, chẳng thể nào mà dứt khỏi được cái kiếp nghèo hèn. phận nghèo cứ đeo đuổi chẳng khác nào con chuột chạy trong vòng bánh xe, càng cố chạy thì càng mắc kẹt,


chẳng bao giờ thoát ra được. Không biết đến bao giờ tôi mới có thể thực hiện được ước mơ làm giàu, bao giờ tôi mới có tiền, bao giờ tôi mới lo được cho cuộc sống của mẹ và các em đây?

Rồi tôi hiểu ra rằng, nếu cứ ngồi một chỗ mà chờ sẽ chẳng có ai đem bất cứ thứ gì đến cho mình. Muốn một cái gì đó thì phải tự cố gắng và nỗ lực để có được. Mọi thứ đều bắt đầu từ chính mình, không thể chờ đợi ở sự may mắn và hoàn cảnh, phải chủ động hành động để thay đổi.

Cuộc sống quá bức bối, tôi mong muốn được đi thật xa, ra được nước ngoài để thay đổi cuộc sống. nung nấu ý nghĩ ấy, tôi quyết bằng mọi giá phải tìm cách ra nước ngoài một chuyến. đúng thời gian đó, có một vài thủy thủ thường xuất hiện trong làng vào buổi tối. những người này gạ gẫm dân làng vượt biển ra nước ngoài. Một trong số đó cũng gặp và rủ tôi đi, hắn ta hẹn “Nếu muốn đi thì đúng 2 giờ đêm ra ngoài biển, có ghe đón đưa ra tàu.”. như được chắp thêm cánh cho ước mơ, tôi đồng ý luôn.

nhưng vượt biển đâu phải là chuyện dễ, không may mắn có thể chết mất xác. hơn nữa, tôi cũng chẳng có lấy một đồng xu phòng thân. đắn đo mãi, hôm sau tôi đành xin mẹ. nghe tôi nói: “Mẹ ơi con cần tiền, mẹ cho con xin 10 đồng thôi.”. Mẹ tôi nhìn tôi rồi nói: “Cho con tiền thì ngày mai lấy gạo đâu cho các em ăn?”. Thương mẹ lắm nhưng tôi cũng đành cố nài: “Con chỉ xin tiền mẹ lần này thôi, từ mai con sẽ không xin nữa đâu”, nhưng mẹ vẫn không cho. Thấy vậy tôi cũng không dám nài nỉ thêm, sợ mẹ gạn hỏi xin tiền làm gì, biết ý định vượt biển ra

nước ngoài của tôi thì thế nào cũng ngăn cản.

Chỗ tôi làm thuê đêm nào ông chủ cũng thổi một nồi cơm rất to để 4 giờ sáng người làm dậy ăn rồi ra biển đánh cá. Biết vậy nên đêm đó tôi lẻn vào bếp, ăn trộm nồi cơm. đấy là lần đầu tiên trong đời tôi đi ăn trộm. dù gia đình nghèo khó nhưng mẹ vẫn luôn răn dạy anh em chúng tôi phải: “Đói cho sạch, rách cho thơm”, dù có chết đói cũng không được lấy trộm đồ của người khác. nhưng lần này tôi nghĩ bụng: “Chuyến này đi lành ít dữ nhiều, chả biết có sống sót mà ra đến nước ngoài hay không, có chết cũng phải chết no.”. Lúc cầm nồi cơm trên tay, tim tôi đập thình thịch, cứ như muốn nhảy ra khỏi lồng ngực, chỉ sợ ai đó phát hiện ra rồi kêu toáng lên thì đời mình coi như xong. đã chẳng ra được đến nước ngoài lại còn bị “thân bại danh liệt”, mang tai mang tiếng cho cả gia đình. May cho tôi là đã không có ai phát hiện ra.

Xuống được ghe (thuyền nhỏ), chúng tôi cùng hì hục chèo để ra được thuyền lớn đang đậu ngoài biển. ghe vừa đi được một đoạn thì thấy trên bờ có tiếng bước chân chạy theo và có tiếng người í ới. Thì ra cũng có nhiều người cùng tôi theo chuyến đó vượt biển ra nước ngoài. Có mấy người bơi đến gần, bám vào mạn ghe, chúng tôi phải dùng mái chèo đẩy ra, không cho họ đi theo. Trong đám người lộn xộn đó, tôi nghe thấy giọng quen quen: “Anh Tư ơi, em đây mà, cho em lên tàu với ”, hoá ra thằng em tôi cũng đi theo. Tim như thắt lại, tôi gào lên: “Không được, em phải quay về ngay! Anh đi rồi, em cũng đòi đi theo thì ai ở nhà lo cho mẹ, cho em? Em phải ở nhà chăm lo


cho mọi người chờ anh về nghe chưa!”. nói đoạn tôi vừa dồn hết sức cố chèo thuyền thật nhanh để thằng em không thể theo kịp. Chèo thuyền mà nước mắt tôi cứ giàn giụa, nước mắt làm nhòa hết cảnh vật xung quanh, khiến tôi chẳng nhìn thấy gì trong giây phút chia xa ấy.

Cuối cùng cũng lên đến boong tàu lớn, tôi ngoảnh lại nhìn mảnh đất quê hương thân thương, nơi tôi đã sinh ra và lớn lên, nơi có mẹ và các anh em, nơi có căn nhà nhỏ làm bằng tôn chan chứa tình cảm gia đình, nơi có vườn ổi tôi vẫn thường mắc võng nằm ngủ mỗi trưa nắng hè... Các kỷ niệm cứ lần lượt hiện dần lên trong tâm trí tôi, như muốn níu kéo tôi trở lại. nước mắt lăn dài trên má, tôi nghẹn ngào thầm nhủ: “Mẹ và các em ở nhà gắng giữ gìn sức khỏe, con đi lần này quyết tâm kiếm thật nhiều tiền về cho gia đình mình đỡ khổ.”

Chuyến đi đó là bước ngoặt quan trọng nhất, đã đưa số phận tôi theo một con đường khác. Cũng nhờ chuyến đi đó mà sau này tôi có cơ hội đặt chân lên đất nước nhật Bản. Lúc bước lên tàu, tôi không hề biết rằng phía trước là cả một chặng đường vô cùng gian nan đang chờ đợi. nhưng đường đến thành công chẳng có con đường nào dễ dàng, con đường nào cũng trải đầy khó khăn, gian nan và nguy hiểm.

Nếu muốn thay đổi cuộc đời, ta cần phải mạo hiểm và dám thoát khỏi cái vòng luẩn quẩn mà cuộc đời sắp đặt. Dám vượt lên số phận và chấp nhận đối đầu khó khăn, thử thách.


Sony

Highlight

gộp thành 1 câu

3. Vượt biểnSinh mệnh chỉ như hạt cát, sống chết cách nhau chỉ một

gang tay. Được sống là một niềm hạnh phúc và may mắn lớn lao,

cần phải sống sao cho xứng đáng.


Chiếc tàu tôi lên hôm đó là tàu chuyên dụng để đánh bắt xa bờ, được làm bằng gỗ, sơn màu xanh nước biển, dài tới hơn ba mươi mét. Ở bên dưới là khoang chứa cá đã được làm vệ sinh sạch sẽ để những người vượt biển ngồi trong đó. Tuy đã được cọ rửa nhưng mùi tanh của cá bám vào gỗ lâu ngày vẫn xộc vào mũi rất khó chịu. dù khoang thuyền rộng nhưng nhồi nhét tới hơn ba trăm hành khách nên rất chật chội. Mọi người chỉ đủ chỗ để ngồi hoặc nằm co quắp chứ không thể duỗi thoải mái chân tay. đêm trên biển vắng lặng, tàu rẽ sóng lao vun vút về phía trước. Quá mệt vì cả đêm trước không được ngủ, tôi thiếp đi.

giật mình vì tiếng người hô hoán, kêu gào inh ỏi, tôi choàng tỉnh. Bật dậy xem xét xung quanh, tôi được biết điều tồi tệ nhất đã xảy ra, do gặp sự cố nên tàu bị hỏng động cơ và đang lênh đênh giữa biển khơi. Các thuyền viên đang cố gắng sửa chữa nhưng hi vọng vô cùng mong manh. Mọi người đều mệt mỏi, bơ phờ, căng thẳng và có phần tuyệt vọng. hỏng động cơ giữa biển là một trong những rủi ro khủng khiếp nhất mà một tàu đánh cá có thể gặp phải. Chiếc tàu to lớn đêm qua còn lao đi vun vút giờ đã đã đứng im, dập dềnh theo sóng biển. nhìn biển khơi bao la, bốn bề sóng vỗ, gầm gừ xung quanh mạn tàu toàn bọt nước trắng xóa, tôi thầm than thở cho số kiếp mình sao toàn gặp chuyện xui xẻo đến vậy. Chẳng có tiền, không có lương thực dự trữ, sờ tay vào túi quần, tôi tìm được hai quả chanh. Tình cờ lúc lấy trộm nồi cơm nhà chủ, tiện tay tôi bỏ vào túi. với hai quả chanh

còn lại, liệu tôi có thể sống sót qua được những ngày lênh đênh trên biển này không? Tôi vô cùng lo lắng, chỉ mong sao có phép lạ nào đấy xảy ra, giúp tàu của chúng tôi có thể cập bến thật nhanh, nếu không chắc tôi sẽ bỏ xác nơi biển khơi.

ngày thứ nhất trôi qua, bụng đói cồn cào, tôi lấy hai quả chanh trong túi ra ăn tạm. Chỉ có hai quả chanh duy nhất nên tôi không thể lãng phí, phải thật tiết kiệm, tôi cẩn thận tách từng múi chanh bé xíu, lấy hai đầu ngón tay đưa từ từ lên miệng, rồi dùng răng khẽ cắn, nhâm nhi từng tép chanh một, vị chanh chua khiến tôi nhăn nhó cả mặt mày. Bụng đói, càng ăn chanh chua vào thì càng thấy cồn bụng. nhưng có còn hơn không và cũng chẳng còn gì khác nên tôi đành cố nhấm nháp từng tép chanh cho quên cơn đói. đến ngày thứ hai thì cả hai quả chanh cũng hết. đói đến mức không chịu được, tôi thử ăn cả vỏ chanh xem sao. nhưng vỏ chanh đắng ngắt, nuốt không được nên tôi phải nhổ ra.

ngày thứ hai, rồi ngày thứ ba trôi qua, vẫn không có gì bỏ bụng. Tôi cố gắng đi xin một ít thức ăn của những người xung quanh, nhưng không ai cho cả. Cũng không thể trách họ được, trong lúc tính mạng bản thân và gia đình bị đe dọa, họ phải bảo vệ mình và người thân trước, âu đó cũng là chuyện bình thường. đi một vòng chẳng xin được gì, tôi lại quay trở lại chỗ của mình ở góc thuyền.

đến ngày thứ tư, cơn đói bắt đầu giày xéo. Ruột gan, dạ dày tôi không có gì để co bóp, cứ thắt lại, bụng đau quặn, đầu óc choáng váng, mắt hoa lên, chân tay bủn rủn vì đói.


đói. đói quá. đói cồn cào. đói không thể chịu nổi. Tôi kéo cái vạt áo lên miệng mà cắn, mà nhai ngấu nghiến cho đỡ cảm giác đói. nhưng mà áo tôi lúc này đã đầy đất cát quện lẫn với mồ hôi, quả thật là không thể nào mà nhai nổi. Trong lúc cơn đói hành hạ, hình ảnh bữa cơm với gia đình bất chợt hiện lên. Khuôn mặt mẹ hiền và bầy em thơ, căn nhà nhỏ với tiếng nói cười rộn rã, những ngày hè oi ả với bữa cơm rau cháo vô cùng ấm cúng... tất cả cứ ùa về, tràn ngập tâm trí, cảm giác như vừa xảy ra hôm qua khiến nước mắt tôi không ngừng tuôn trào. Tôi thì thầm: “Mẹ ơi con đói quá, con khát quá, phen này chắc con chết đói mất xác giữa biển khơi mất thôi. Thằng Tư này không những không đem được tiền về cho mẹ, cho em, mà còn chẳng còn cơ hội được gặp lại mẹ nữa rồi...”. Tôi tự trách bản thân sao khi ở nhà suốt ngày chê cơm nhà không ngon, không có thức ăn kèm... giờ tôi mới thấm thía, tôi cứ lẩm bẩm: “Lạy trời phật, chắc trời phạt con vì tội con không biết quý trọng đồ ăn. Xin hãy cho con qua khỏi kiếp nạn này, từ giờ về sau có gì con cũng ăn hết, không bao giờ dám chê hay bỏ thừa nữa”. Lúc này đây, tôi thật sự hối hận vì đã bỏ đi, vì một phút nông nổi không suy nghĩ kỹ càng, vì hành động dại dột. Tôi cứ khóc và tự trách mình như thế rồi lại chìm vào giấc ngủ lúc nào không hay biết.

Tàu đã lênh đênh trên biển được sáu ngày, khoang tàu lúc này vừa nóng, vừa bẩn. Mùi hôi thối bắt đầu bốc lên nồng nặc, vừa vì thiếu không khí, vừa vì mùi hôi của ba trăm con người đã một tuần không tắm giặt. Cơn đói, rồi cơn khát

lại kéo đến hành hạ, khát khô cả cổ họng, khát cháy cả ruột gan. đói thì còn có thể chịu đựng được, chứ khát thì không thể, tôi đi xin nước nhưng chẳng ai cho. Thế là tôi đi lên mạn tàu, trèo xuống phía dưới múc nước biển uống. nước biển mặn chát, tôi cũng không thể uống được, uống vào bao nhiêu lại ói ra bấy nhiêu. Có thêm tí muối vào rồi thì bụng lại càng cồn cào, cơn đói lại càng cào xé. đói khát không thể chịu nổi, tôi đành tự uống nước tiểu của mình, theo kinh nghiệm một bác ngư dân đã dạy tôi ngày xưa. nhưng nước tiểu cũng không khá hơn nước biển là bao nhiêu, vì mấy ngày nay tôi chả có gì bỏ bụng, toàn uống nước biển nên giờ nước tiểu cũng mặn chát như nước biển, uống vào rồi lại nôn ra. Tôi thử đi xin nước tiểu của các em bé xung quanh uống xem sao, nhưng cũng không có gì khá hơn.

đến ngày thứ bảy, vừa sáng sớm tôi đã nghe thấy tiếng than khóc nức nở, đêm qua một em bé sơ sinh đã chết vì đói và mệt. người mẹ đang ghì chặt lấy thi thể lạnh ngắt của bé mà gào, mà khóc. ai cũng thương tâm nhưng không thể làm gì giúp được. người ta lấy chăn, cuốn thi thể của bé và thả xuống biển. nhìn cảnh đó, tôi nghĩ chắc số phận mình mấy hôm nữa cũng sẽ như thế thôi. hôm nay cơ thể tôi đã suy kiệt đến mức chẳng thể đứng dậy được rồi, tôi cứ nằm im co quắp trong góc, lúc tỉnh lúc mê.

Rồi ngày thứ tám, tàu chúng tôi gặp một chiếc tàu cướp biển Malaysia. do thấy tàu của tôi đông người, lại nhiều đàn ông nên chúng không dám cướp. Chúng đem những thùng


lương thực và nước ra để đổi lấy tiền bạc hoặc đồ trang sức của những người ở trên tàu. Tôi thì tiền còn chẳng có, lấy đâu ra đồ trang sức mà đổi, đành nằm im trong góc, nhìn các hành khách khác lũ lượt kéo nhau ra đổi lương thực. Mọi người hồ hởi, sung sướng khi có nước và bánh để ăn, khuôn mặt rạng ngời hạnh phúc, đúng là “Chết đuối vớ được cọc”. Cầm mẩu bánh mì trên tay, người ta cũng không dám ăn ngay, chỉ nhấm nháp từng chút một như thưởng thức cao lương mĩ vị. nhìn những người xung quanh ăn mà tôi ứa nước miếng, bụng càng đau quặn, cổ họng càng nghẹn đắng. Tôi đành quay mặt vào góc thuyền, nhắm mắt lại cố ngủ để quên đi tất cả. Cũng chẳng còn nước mắt để mà khóc nữa, chứ kể ra lúc này mà khóc được thì cũng tốt, tôi có thể uống những giọt nước mắt ấy cho qua cơn khát.

đang nằm bỗng thấy có ai đó lay lay vai, tôi quay lại. Một người tốt bụng thương tình đến bên cạnh và cho tôi một chai nước. Mắt đã mờ, tôi không nhìn rõ mặt người đó, chỉ vội vồ lấy chai nước mà tu ừng ực. Lúc tôi uống hết nước thì người đó cũng biến đâu mất rồi, tôi còn chưa kịp nói lời cảm ơn, không biết đó có phải là Bồ Tát hóa thân để giúp tôi nữa.

đến ngày thứ mười, phép lạ đã xảy ra, có một tàu đánh cá khác tình cờ đi ngang qua chỗ tàu chúng tôi gặp nạn. nhờ tàu này kéo mà tàu của chúng tôi cập bến được ở một giàn khoan dầu gần đó. Ở đây, tàu chúng tôi được cung cấp cho một ít lương thực và nước, nhưng thức ăn không đến lượt tôi, tôi chỉ được cho một can nước. nhiều ngày liền toàn

uống nước biển, trong bụng tôi toàn muối là muối, ruột gan cồn cào đau buốt, được cho can nước tôi như bắt được vàng, vội uống lấy uống để. nhưng uống nước suông cũng không thể hết cơn đói được, tôi lại tiếp tục nằm rúm ró trong góc tàu rồi ngất lịm đi lúc nào không biết.

*****


đến khi có ý thức trở lại, tôi không còn cảm thấy đau đớn, đói bụng hay khát nước, cũng không còn ngửi thấy mùi hôi hám của khoang thuyền nữa, một cảm giác gì đó rất nhẹ nhõm, khoan khoái dễ chịu, cứ như là tôi nằm trên một thảm cỏ xanh mượt vậy. Lờ mờ mở mắt ra, tôi ngỡ ngàng nhận thấy mình đang nằm trên một chiếc giường êm ái, trong một căn phòng sơn màu trắng, đầy đủ tiện nghi. Tiếp tục nhìn ra xung quanh, tôi thấy ở bên cạnh có một vài chiếc giường với khoảng năm người khác nữa, nơi đây có vẻ giống một cái bệnh viện. Tôi đang cố gắng định thần xem chuyện gì đã xảy ra thì bỗng cánh cửa phòng từ từ hé mở, một bác sĩ cùng mấy người bước vào và tiến đến đầu giường bệnh của tôi. vị bác sĩ đứng đó nhìn tôi, không hiểu sao khi thấy tôi đã tỉnh lại ông bỗng mỉm cười và khóc trong im lặng, những giọt nước mắt nóng hổi rơi đầy lên chiếc chăn mỏng đang phủ lên người tôi. Rồi ông nói một cái gì đó bằng tiếng nhật, chị y tá đi cùng dịch cho tôi rằng: “Ông Yamamoto nói ông rất hạnh phúc khi nhìn thấy em tỉnh lại, ông đã nghĩ em không thể qua khỏi sau mười bốn ngày lênh đênh trên biển mà không ăn một chút gì. Ông nhắn em bao giờ sức khỏe bình phục thì hãy cố gắng tìm cách sang Nhật Bản, ông sẽ giúp đỡ.”.

nghe chị y tá kể, tôi được biết rằng mấy ngày trước tàu của tôi được kéo về đến một cảng của Malaysia, tôi được đưa đến bệnh viện trong tình trạng hôn mê vì suy nhược quá trầm trọng, chỉ còn thoi thóp thở. Trong lúc tôi hôn mê, ông Yamamoto đã túc trực bên giường bệnh của tôi suốt cả ngày


lẫn đêm, nhiều hôm ông còn không ngủ. Tôi nhớ lại trong cơn mê man, mấy lần lờ mờ tỉnh giấc tôi đều nhìn thấy có ai đó đang ngồi bên cạnh và chăm sóc mình. Tôi cứ nghĩ đấy là hình ảnh một thiên thần do mình tưởng tượng ra, giờ mới biết đó chính là ông Yamamoto. Ông khoảng gần bảy mươi tuổi, người cao gầy, mặc áo blu trắng, mái tóc hoa râm, khuôn mặt phúc hậu với đôi mắt sáng như sao. nhìn ông Yamamoto ngồi bên cạnh, tận tụy chăm sóc tôi từng li từng tí, hình ảnh người mẹ hiền lại hiện lên trong tâm trí tôi. Từ trước đến giờ, mỗi khi bị ốm thì người duy nhất lo lắng và chăm sóc cho tôi chỉ có mẹ mà thôi. ngoài mẹ ra, người ta toàn mắng chửi, đánh đập, lăng mạ chứ chưa bao giờ có ai đối xử với tôi tốt như thế. người đàn ông này chẳng hề quen biết, lại chăm sóc tôi tận tụy suốt mấy ngày đêm, tôi vô cùng cảm kích. Tôi nhìn ông, nước mắt lại rưng rưng và lí nhí nói lời cảm ơn ông. Ông Yamamoto dĩ nhiên không thể hiểu tiếng việt nam, nhưng có vẻ ông hiểu tôi muốn nói gì, ông nở một nụ cười dịu dàng, đặt bàn tay ấm áp của ông lên trán và nhẹ nhàng xoa xoa đầu tôi. đêm hôm đó, tôi ngủ ngon lành trong tình thương chứa chan của ông Yamamoto, một người xa lạ. những lời nói của ông từ đó luôn khắc sâu trong tâm trí tôi, và tôi bắt đầu nung nấu ước mơ sang nhật Bản.

Khi những dòng hồi kí này được viết, tôi đang sống trong một ngôi nhà làm bằng gỗ rộng hơn ba trăm mét vuông, đầy đủ tiện nghi, nhưng tôi cũng không bao giờ lãng phí thức ăn. những quả dâu tây bị mốc một góc bên ngoài, tôi rửa

sạch, cắt bỏ góc bị mốc đi, những quả chuối bị dập nát, tôi cắt bỏ phần dập đi và ăn ngon lành. Không phải là tiết kiệm quá đáng, lại càng không phải là ki bo keo kiệt, đó chỉ đơn giản là tôi trân trọng những gì mình đang có. Chính nhờ mười bốn ngày nhịn đói nhịn khát lênh đênh trên biển, tôi mới hiểu rằng có những thứ bình thường ở bên cạnh ta thì ta không thấy nó quý giá, thậm chí còn coi thường là đằng khác, chỉ đến khi mất đi rồi ta mới biết nó đáng giá nhường nào.

Cuộc sống của tôi là do cha mẹ ban cho, sống được đến ngày hôm nay là nhờ bao nhiêu người đã dang tay giúp đỡ, cưu mang tôi trong những cơn hoạn nạn. như người đã cho tôi nước trên tàu, như ông Yamamoto, hay như rất nhiều người khác đã từng giúp đỡ tôi sau này, không có họ thì tôi đã chẳng còn sống đến ngày hôm nay. Quả thực đó là may mắn lớn nhất trên đời và cũng là trách nhiệm lớn của tôi. sinh mệnh này không phải của riêng tôi, nên tôi sống không phải cho riêng mình, mà sống cho cả gia đình, bố mẹ, vợ con, người thân, những người đã giúp đỡ tôi và những người xung quanh... đã chết đi sống lại một lần rồi nên tôi hiểu sinh mệnh chỉ như hạt cát, sống chết cách nhau chỉ có một gang tay mà thôi. Được sống là một niềm hạnh phúc và may mắn lớn lao, nên cần phải sống sao cho đáng sống, sống sao cho xứng đáng với kì vọng, với niềm tin, và với sự yêu thương mọi người dành cho.


Sony

Highlight

thêm từ nối: "khiến"

Sony

Highlight

thay dấu "," bằng dấu gạch nối "-"

Sony

Highlight

Sony

Highlight

co mat tren coi doi nay

4. MalaysiaKhông có người nào kém cỏi và không thể làm giàu, chỉ có

kẻ lười biếng và ỉ lại mà thôi. Nếu chăm chỉ lao động, chịu khó tìm tòi, suy nghĩ thì

không có lý nào mà cuộc sống không khá lên.


được điều trị ở bệnh viện tại một thành phố của Ma-laysia trong một tuần, tôi đã bình phục hoàn toàn. sau đó chính phủ Malaysia đưa tôi lên tàu, chuyển đến một hòn đảo dành cho người việt nam tị nạn. Lênh đênh trên biển mấy ngày nữa, tàu cũng đến nơi. đang bước từ trên tàu xuống đảo, vừa đi vừa miên man suy nghĩ, không biết cái gì sẽ chờ mình trên hòn đảo này đây, bỗng tôi nghe có tiếng gọi: “Lâm ơi, Lâm.” từ chỗ những người tị nạn đến trước. đám người này đang đứng túm tụm bên dưới tàu để đón những người mới đến. nghe tiếng gọi, tôi giật mình nhìn quanh kiểm tra xem người ta gọi mình hay ai khác trùng tên. Tôi nhận ra trong đám đông có người đang vẫy tay lia lịa và réo gọi tên tôi. vội chạy đến chỗ đó, tôi nhận ra đó là anh ba. hoá ra anh cũng tìm cách vượt biển ra nước ngoài trước tôi vài tháng, rồi cũng lưu lạc đến hòn đảo này. Tôi vui mừng khôn xiết vì chẳng thể ngờ rằng mình đã sống sót sau chuyến vượt biển đầy gian truân kia, giờ còn được gặp lại người thân ở nơi đất khách quê người này. Tôi cảm ơn ông Trời đã phù hộ, che chở và bảo vệ cho chúng tôi. hai anh em ôm chầm lấy nhau, sung sướng, hạnh phúc không thể nào tả xiết.

hòn đảo tôi đến cũng thuộc Malaysia, có hình bầu dục, ở giữa là núi rừng rậm rạp. Một bên đảo là vách đá lởm chởm, còn bên kia là bãi cát trắng, đi xuyên từ đầu này sang đầu kia của đảo chắc khoảng mười cây số. nước biển xanh rì, trong vắt, khá sâu, chỉ khoảng ba mươi bước chân là đã

ngập đầu, có san hô và đủ loại cá biển sinh sống. Trên đảo cây cối um tùm, xanh tốt, nhiều nhất là dừa, cây nào cây nấy cao lêu nghêu. Có rừng, có biển, thiên nhiên phong phú, khí hậu trong lành ấm áp, hòn đảo này thừa tiêu chuẩn để trở thành một khu đảo nghỉ dưỡng ở thời đại bây giờ, nhưng hồi đó nó được dùng làm đảo dành riêng cho người việt nam tị nạn. Có khoảng sáu ngàn người tất cả, mọi người tự vào rừng đốn củi và xây nhà, những ngôi nhà được xây sát nhau thành từng làng nhỏ. Làng nọ liền với làng kia, thành ra cuộc sống trên đảo cũng nhộn nhịp không khác gì những làng chài ở việt nam với đầy đủ chợ búa, cửa hàng, tiệm ăn...

hàng tuần chúng tôi được chính phủ Malaysia viện trợ lương thực, mỗi người được ba cân gạo, mười hai gói mì, nửa cân thịt, cùng một ít nhu yếu phẩm khác. Là tị nạn

nhưng cuộc sống cũng khá no đủ, chẳng cần phải lặn lội bán mạng kiếm sống mà ngày ngày vẫn có đồ ăn thức uống.

Mấy ngày đầu mới sang, tôi ở chung nhà với anh ba trong nhà của một người bạn. Thấy mọi người đều có nhà cửa đàng hoàng, tôi hỏi anh ba sao người ta có nhà mà mình lại không có. anh trả lời “Nhà này là của người


trước đi rồi để lại, thằng bạn lấy được, chứ muốn có nhà thì phải tự mình lên rừng chặt cây về làm. Cái đó anh chịu không làm được.”. Tôi cho rằng là đàn ông thì phải biết sống tự lập, muốn thành công thì phải biết tự lo, cứ dựa dẫm vào người khác mãi sao có thể làm được gì cho đời. nghĩ là làm, tôi bàn với anh vào rừng đốn cây xây nhà, dọn ra ở riêng, không thể ăn nhờ ở đậu mãi. sau vài tuần hì hục chặt cây xây nhà, tôi đã dựng được một căn nhà nhỏ và đón anh ba về ở cùng.

suốt một tháng trời sau đó, chiều nào tôi cũng ra ngồi ở bãi đá ven đảo, nhìn về hướng việt nam, nhớ quê hương, nhớ gia đình. Tôi lo cho mẹ và các em ở nhà, tôi đi rồi các em ở nhà có tự lo được không hay vẫn phải ăn đói, mặc rách. nghĩ đến đó hai hàng lệ cứ trào ra. nhưng khóc cũng chẳng làm được gì, tôi có khóc nữa thì cũng chẳng có ông Bụt nào hiện lên mà hỏi “Vì sao con khóc?”. Chẳng có phép lạ nào xảy ra, càng buồn càng khóc càng làm mình nhụt chí. Không thể ngồi mà khóc lóc mãi được, tôi gạt nước mắt đứng dậy, quyết tâm tìm việc, kiếm cách làm giàu.

Tôi bắt đầu tìm hiểu, tại sao một vài người tị nạn trên đảo vẫn có được cuộc sống sung túc, có người còn xây được nhà cửa khang trang, đẹp đẽ? Rồi tôi nhận ra đó là do họ chịu khó làm ăn buôn bán. Bí quyết để làm giàu của những người này chính là “Chủ động tìm việc để làm và làm việc thật chăm chỉ ”, không như những người tị nạn khác, chỉ biết ngồi một chỗ chờ người ta đến cho thức ăn, nước uống. sau này tôi cũng hiểu rằng, đây chính là sự khác biệt lớn nhất

của những người thành đạt với những người không thành đạt. họ luôn chủ động tìm kiếm công việc để cải thiện cuộc sống của mình trong khi nhiều người khác chỉ biết ngồi chờ đợi và than vãn. Không thể ngồi yên chấp nhận số phận, phải tìm cách để thay đổi.

ngay hôm sau, tôi bơi ra biển bắt cá đem bán. sinh ra và lớn lên ở làng chài, từ nhỏ tôi đã giỏi ngụp lặn và bắt cá. ngày đầu không có thuyền, không có phương tiện, tôi chỉ có thể bơi loanh quanh gần bờ bắt mấy chú cá nhép. hôm được, hôm không, nhưng do đã có đồ ăn, thức uống rồi nên

bắt được bao nhiêu đem bán là tôi có tiền bỏ túi từng đó. Trên đảo không chỉ có nhiều cá mà dừa cũng rất được giá, ba quả dừa có thể bán được một đô-la Mỹ - số tiền khá giá trị lúc đó. dừa trên đảo nhiều, cây nào cây nấy trĩu trịt quả, nhưng cao đến hai mươi mét, thân cây to ôm cả vòng


tay mới hết, khó trèo và nguy hiểm nên ít người dám trèo. Chính phủ Malaysia cũng cấm trèo dừa vì nếu bị ngã, rơi từ độ cao hai mươi mét xuống đất thì cầm chắc cái chết. Trèo dừa mà bị người Malaysia bắt được sẽ bị cạo đầu, bôi vôi. nhưng cũng chính vì ít người dám làm nên tôi mới có cơ hội. việc nào dễ, việc nào ngon ăn thì chẳng đến lượt mình. phải làm được cái mà ít người làm được hoặc không ai dám làm mới kiếm được tiền. nghĩ thế, tôi quyết tâm học trèo dừa. ngày đầu tôi trèo được độ hai, ba mét, đến ngày thứ hai trèo được khá hơn một chút. Cứ thế dần dần tôi đã trèo cây cây dừa một cách thành thạo. Ban ngày tôi đi bắt cá, khi màn đêm buông xuống thì đi trèo dừa để tránh bị phát hiện.

hái dừa thường phải có hai người, một người trèo lên cây hái quả rồi buộc dây thòng xuống cho người ở bên dưới đỡ, nhưng tôi chỉ trèo một mình. Lần đầu trèo cây, hái được một buồng rồi tôi mới vỡ lẽ là vì không có ai ở bên dưới gỡ dừa ra nên có thòng dây xuống cũng không thể kéo dây lên hái tiếp được. Thế là tôi lại phải tụt xuống, tự gỡ dây ra rồi lại trèo lên hái tiếp. ngày đầu tôi hái được hai chùm, bán được chín đô la mỗi chùm. ngày thứ hai nghĩ ra cách khác, tôi mang theo hai sợi dây, sợi thứ nhất dùng để buộc dừa, sợi thứ hai thì buộc vào cái nút thắt ở sợi thứ nhất; thòng dây thứ nhất đưa dừa xuống đất rồi kéo sợi dây thứ hai lên, tháo nút thắt ra và không cần phải leo xuống gỡ dây nữa. Rồi còn lũ kiến trên cây cũng là vấn đề lớn vì chẳng hiểu chúng là loại kiến càng, kiến cụ kiểu gì, con nào con nấy to múp, đen bóng, đốt

đau điếng và nhức buốt. Lần nào trèo cây tôi cũng bị kiến đốt sưng tấy chân tay, nhưng tôi vẫn cắn răng chịu đựng. Mãi sau này tôi mới biết dùng dầu gió bôi vào người trước khi trèo, dầu gió nóng làm kiến sợ và không dám đến gần. dù hái dừa bán được nhiều tiền nhưng trèo dừa thì rất nguy hiểm nên hai, ba ngày tôi mới dám trèo một lần. nhờ bắt cá và hái dừa đem bán, cuộc sống của tôi dần được cải thiện.

Một buổi sáng khi đang đi dạo dọc bờ biển, tôi thấy ngoài xa có cái gì đó đang dập dềnh trên những con sóng, nhìn kỹ hóa ra đó là một chiếc thuyền nhỏ, dài khoảng hai mét, vừa đủ chỗ cho hai người ngồi câu. Chắc là thuyền của ai đó bỏ đi, tôi bơi ra kéo về. Thuyền ngâm nước lâu ngày nên có chỗ đã mục và thủng, tôi phải lên rừng hái trám và chặt gỗ về sửa. Từ đấy ngày ngày tôi ra khơi câu cá, không hái dừa nữa vì rất nguy hiểm. Tôi tìm bắt ốc, lấy ruột ốc làm mồi câu. Khác với các loại mồi câu bình thường, thịt ốc rất dai nên các loài cá nhỏ không rỉa được, chỉ có cá lớn


mới đớp ăn, cá tôi câu được con nào con nấy đều to, dài trên cả mét. Cuộc sống của tôi dần dần khấm khá lên, tiền cũng dư dả hơn, tôi lấy giấy bạc bọc tiền, cho vào thư, gửi về nhà cho mẹ và các em.

Trên đời này không có ai là kém cỏi, không thể làm giàu, chỉ có kẻ lười biếng và ỉ lại mà thôi. Nếu chăm chỉ lao động, chịu khó mày mò, cần mẫn làm việc thì không có lý nào mà cuộc sống không khá lên.

hàng năm có đại diện của các nước Mỹ, nhật, pháp, Can-ada, Úc... đến thăm các khu tị nạn. họ sẽ xem xét hồ sơ và cho phép những người đủ tiêu chuẩn nhập cư vào nước họ. Ở trên đảo được gần một năm, anh ba tôi tình cờ được đoàn đại sứ của nhật Bản nhận, thế là anh được chuyển đến khu tị nạn B, ở ngoại ô thành phố Kuala-Lumpur để chuẩn bị bay sang nhật. sau đó mấy tháng, tôi cũng nhận được giấy gọi đi Mỹ vì bố tôi là sĩ quan làm cho chính phủ Mỹ nên tôi được ưu tiên. Tôi được chuyển sang khu tị nạn a ngay cạnh khu B, nhưng cách nhau bởi một bức tường rất cao nên anh em chúng tôi cũng không thể gặp nhau. đây là hai khu tị nạn dành cho những người đã được một nước nào đó đón nhận nên cuộc sống khá đầy đủ.

ngày đầu đến khu a, người ra đón tôi là anh hùng - phụ trách khu. phòng tôi ở cũng gần phòng anh hùng, chúng tôi nhanh chóng trở nên thân thiết, ngày nào cũng làm việc, chạy bộ, sinh hoạt cùng nhau. anh hùng là một người rất tốt bụng, anh coi tôi như em và dạy bảo tôi nhiều điều. Có

hôm, anh hùng qua và rủ tôi đi xem phim. hóa ra trong khu tị nạn a và B còn phục vụ cả chiếu phim. Rạp chiếu phim ngoài trời này được dựng ở một khu đất rộng, đủ cho hàng trăm người ngồi xem. Mỗi tuần một đến hai lần, anh hùng đến văn phòng của chính phủ Malaysia, mượn băng chiếu phim về chiếu cho mọi người xem. sau đấy mấy tháng, trước khi lên đường sang Mỹ, anh tiến cử tôi là người phụ trách khu a và phụ trách chiếu phim cho mọi người. Tôi giữ chức phụ trách khu a, có nhiều hơn cơ hội để kiếm tiền và còn có thể sang khu B thăm anh ba.

Tôi học được rằng, nếu muốn thành công hãy đi theo, kết bạn và học hỏi những người giỏi, những người đã thành đạt hoặc những người đứng đầu.

Ở khu a được nửa năm thì có đoàn đại biểu của nhật đến thăm. Ước mơ được sang nhật Bản từ khi may mắn được ông Yamamoto giúp đỡ luôn ấp ủ, ngay lập tức tôi nộp hồ sơ xin sang nhật. Lúc này phía nhật Bản không nhận người tị nạn nữa, họ chỉ viện trợ tiền mà thôi. nhưng họ tò mò muốn biết vì sao tôi đã được sang tị nạn ở Mỹ rồi còn nộp hồ sơ xin sang nhật nên đã gọi tôi đến phỏng vấn. Trong buổi phỏng vấn, tôi trả lời rất kiên quyết: “Tôi không thích đi Mỹ, chỉ thích đi Nhật.”. Tôi rút trong túi áo ra bộ hồ sơ đi Mỹ và xé luôn trước mặt viên đại sứ. Khi tất cả những người có mặt trong căn phòng đó còn đang bàng hoàng, tôi nói tiếp: “Nếu lần này không được sang Nhật Bản thì tôi thà quay về đảo tị nạn chờ cơ hội tiếp theo chứ nhất quyết không đi bất


Sony

Highlight

"Vài tháng sau"

5. Nhật BảnKhi người Nhật quý mình họ thường trách mắng để mình được tiến bộ, còn khi ghét mình, họ sẽ mặc kệ, không thèm

nói gì nữa.

cứ nước nào khác.”. Quả thật mà nói, người nhật lúc này rất hận người Mỹ, vết thương do hai quả bom nguyên tử Mỹ thả xuống hiroshima và nagasaki năm 1945 vẫn chưa lành trong tim người nhật. Chính vì vậy, khi thấy tôi xé hồ sơ đi Mỹ và nói như vậy thì viên đại sứ người nhật vô cùng cảm kích. Ông nói rằng sẽ quay về nhật Bản tìm cha mẹ nuôi cho tôi để tôi có thể được nhập cư vào nhật. sau đó hai tháng, tôi được ra máy bay lên đường tới nhật Bản. sau gần hai năm trời ở khu tị nạn tại Malaysia, tôi đã thực hiện được ước mơ sang nhật của mình, khi đó tôi 19 tuổi.

Chặng đường phía trước tuy còn nhiều gian truân, nhưng tôi luôn tin rằng dù khó khăn thế nào đi chăng nữa, chỉ cần mình luôn cố gắng và không chịu đầu hàng thì sẽ vượt qua. Tôi cũng học được rằng, sự quyết tâm mạnh mẽ của mình luôn gây được ảnh hưởng và làm lay động người khác.


Tôi đến nhật Bản vào một ngày thu, trời xanh trong vắt không một gợn mây. Khi tới sân bay narita, tôi không khỏi choáng ngợp trước khung cảnh nơi đây. Bước chân xuống sân bay, tôi đã thấy thoang thoảng trong không khí một mùi thơm dịu, không biết từ đâu nhưng khiến tôi rất sảng khoái, một cảm giác vô cùng đặc biệt và khác lạ. đây là lần đầu tiên trong cuộc đời tôi được lên máy bay và cũng là lần đầu tiên tôi được đặt chân đến một sân bay rộng lớn như thế. Tôi cảm thấy như mình đang lạc vào một mê cung khổng lồ. Từ lúc xuống khỏi máy bay, tôi phải di chuyển chắc tới gần hai cây số mới đến được nơi làm thủ tục hải quan. nhận hành lý và ra khỏi cửa hải quan, tôi thấy một đôi vợ chồng người nhật cầm tấm biển ghi tên tôi đang đứng phía ngoài, đó chính là bố mẹ nuôi của tôi. Bố nuôi có vóc dáng tầm thước, nước da ngăm ngăm, rám nắng, săn chắc, khỏe mạnh, khuôn mặt tròn với mái tóc húi cua, lông mày rậm cùng đôi mắt sáng, ánh lên cái nhìn đầy uy nghiêm. Mẹ nuôi thì nhỏ nhắn, da trắng, mái tóc ngang vai, khuôn mặt trái xoan với nụ cười rất hiền lành, phúc hậu. nhìn thấy tôi đi tới, bố nuôi cười rất tươi, vẻ nghiêm nghị khi nãy biến đâu mất. Ông đặt tay lên vai tôi, nói một câu gì đó bằng


tiếng nhật, tuy không hiểu gì nhưng tôi cảm thấy rất ấm áp, bình yên.

Chúng tôi cùng lên ô tô về nhà, đó là một căn nhà gỗ, rộng khoảng hơn ba mươi mét vuông, hai tầng, sơn màu trắng. Từ cửa bước vào là phòng khách, bên phải là bếp và nhà tắm, phía trái là căn phòng nhỏ khoảng sáu mét vuông, đây là phòng dành cho tôi; còn phòng ngủ của bố mẹ nuôi tôi ở trên tầng. vì nhật Bản hay có động đất nên nhà xây không cao, trần thấp chỉ khoảng hơn hai mét, với tay lên là đã gần chạm tới trần. Căn nhà rất đơn sơ và giản dị, cũng không có đồ đạc gì mấy nhưng rất gọn gàng. phòng khách có một chiếc bàn nhỏ, xung quanh có vài tấm đệm ngồi để tiếp khách và là nơi cả gia đình ăn tối. người nhật ngồi đất chứ không ngồi ghế như ở việt nam.

Trên bàn ăn bố mẹ nuôi đã chuẩn bị sẵn sushi cho tôi, trông rất ngon mắt nhưng khi gắp lên ăn tôi mới biết sushi

Bữa ăn đầu tiên với bố mẹ nuôi

được làm từ cá sống. Ban đầu tôi không dám ăn, nhưng nhớ lại quãng thời gian bị đói ở trên tàu, tôi đã tự hứa sẽ không bao giờ kén chọn thức ăn nữa, có gì cũng sẽ ăn. nghĩ vậy, tôi nhắm mắt nhắm mũi cho cả miếng sushi vào miệng. Miếng cá như tan ra trong miệng, vị ngọt của cơm, vị chua của dấm, vị mặn của xì dầu hòa quyện với hơi cay nồng của mù-tạc, quả là ngon không thể tả nổi. Bây giờ thì sushi là một trong những món ăn khoái khẩu của tôi. sau những ngày phiêu bạt, giờ đây được ngồi ăn cùng bố mẹ nuôi, tôi cảm thấy vô cùng hạnh phúc và sung sướng, cảm xúc cứ trào dâng, nghẹn ngào. Không biết bao lâu rồi tôi mới được ăn một bữa cơm đầm ấm, chan chứa tình cảm đến thế. đó là bữa ăn đầu tiên của tôi với một mái ấm gia đình sau bao nhiêu năm trời cô đơn, một thân một mình. dường như hiểu được tâm trạng đó, bố mẹ nuôi cứ thay nhau liên tục gắp cho tôi, cả hai chăm chú nhìn tôi ăn và mỉm cười.

Bố nuôi đặt tên cho tôi là (Fư-ji-i Mi-nô-rư). Fujii là họ của bố nuôi, còn Minoru trong tiếng nhật có nghĩa là nụ hoa. Bố nuôi đặt tên cho tôi như vậy với mong muốn tôi sẽ càng ngày càng phát triển, rồi đến một ngày nào đó sẽ nở rực rỡ như những bông hoa, làm đẹp cho đời. Bố mẹ nuôi cũng không phải là người giàu có, so với nhiều gia đình khác của nhật Bản có khi còn thuộc diện khó khăn. nhưng dù nghèo vật chất nhưng tình cảm của ông bà dành cho tôi là vô bờ bến. đêm đầu tiên ngủ trong ngôi nhà nhỏ ấm áp, chan chứa tình yêu thương làm tôi lại nhớ về gia đình và mái


Sony

Highlight

Xoa chu nay

Sony

Highlight

Sony

Highlight

đong đầy

SONY GIANG VO

Highlight

xoa tu nay

nhà xưa. vừa ngủ mà nước mắt tôi cứ chảy mãi ướt hết cả gối; đêm đó tôi đã có một giấc ngủ rất ngon.

Ở nhà với bố mẹ nuôi được khoảng một tuần, tôi bắt đầu đi học ở một trường dạy tiếng nhật cho người nước ngoài. hàng ngày tôi đi học bằng tàu điện, dù khi đó mới là những năm tám mươi nhưng đất nước nhật Bản đã phát triển, có hệ thống tàu điện chạy quanh thành phố. Tôi đã từng được vào thành phố Kuala Lumpua của Malaysia, nhưng thành phố Tokyo đẹp gấp cả trăm lần. Tokyo thời gian đó đã có nhiều tòa nhà cao chọc trời, phố xá sầm uất, cửa hàng cửa hiệu khắp mọi nơi, cứ đến tối là các loại đèn trang trí đua nhau tỏa sáng lấp lánh, rực rỡ.

Trong những ngày tháng đầu tiên đó, tiếng nhật là một trở ngại rất lớn đối với tôi. Tiếng nhật thật sự rất khó, để học nhanh hơn, tôi nghĩ ra cách viết tên tiếng nhật lên đồ vật trong nhà. Trên cái bát tôi viết chữ “Cha-wan”, khi mẹ nuôi bảo đi lấy cho mẹ cái “Chawan” thì tôi chạy vào bếp và tìm xem đồ vật nào được ghi “Cha-wan”. vậy là dần dần tôi cũng có thể nhớ được hết tên đồ đạc trong nhà. Tuy vậy, có câu mời ăn cơm bằng tiếng nhật là “ ” (i-ta-đa-ki-máts), do dài quá nên tôi không thể nhớ ngay; tôi xin phép ghi lên bàn nhưng bố mẹ nuôi không cho, vì ghi câu này lên bàn chẳng may khách khứa đến người ta nhìn thấy thì rất xấu hổ. Thế là tôi đành phải cố gắng nhớ trong đầu, rồi tối hôm đó khi ăn cơm tôi lại nói nhầm thành “” (Ít-tê-ki-máts), có nghĩa là “con đi nhé”, thế là cả hai ông

bà đều cười phá lên rồi trả lời “ ” (Ít-tê-rát-sai), nghĩa là “ừ con đi đi”, lúc đó tôi mới biết mình nói nhầm.

Mỗi ngày tôi dậy đi học từ sớm, mẹ nuôi làm cơm hộp cho tôi mang theo ăn, giống như tất cả những đứa trẻ nhật Bản khác. Tôi học ở trường đến bốn giờ chiều, sau đó lại đến nhà một bà giáo đã về hưu để học tiếp. Trước đó, bà cũng dạy ở các trường tiếng nhật, nhưng giờ do tuổi cao nên bà nghỉ ở nhà, mẹ nuôi quen nên bà đồng ý kèm thêm cho tôi vào các buổi tối. Bà quý tôi lắm, lần nào tôi đến bà cũng làm bao nhiêu đồ ăn mời tôi. Ăn xong hai bà cháu mới ngồi học bài. Buổi tối khi đi học về, cả nhà lại quây quần quanh mâm cơm. Mẹ nuôi nấu ăn rất ngon, tôi và bố rất thích những món bà nấu, nhất là món mực xào, đấy là món ngon nhất tôi từng được ăn. hôm nào bà làm món đó là tôi cố về sớm, giấu món ăn đi để trêu bố nuôi. Chúng tôi sống rất vui vẻ và hạnh phúc, căn nhà nhỏ luôn đầy ắp tiếng cười. sau mỗi bữa ăn, tôi và bố cùng ngồi xem tivi, xem thời sự, xem phim, xem các kênh giải trí... Bố nuôi là một người có kiến thức sống vô cùng sâu rộng, ông đã chỉ bảo cho tôi rất nhiều điều. đón tôi về nhà, ông đã dạy tôi rằng: “Với ta, con là con của ta, là đứa con do ta sinh ra, là đứa con của Nhật Bản. Nhưng con phải nhớ rằng khi con đi ra ngoài, những người khác không nghĩ như vậy, họ cũng không đối xử với con giống như ta; họ nghe con nói là họ biết con là người nước ngoài. Vì vậy con phải luôn nhớ, người ta có nói gì mình, mắng chửi gì mình, thì con


6. Học nghềLàm bất kỳ việc gì cũng nên chủ động tìm hiểu, học hỏi và rút kinh nghiệm. Kiến thức luôn ở quanh ta, chịu khó quan sát,

để ý một chút là sẽ học được.

cũng phải cố mà nhẫn nhịn, và dù họ có nói thế nào thì con cũng phải biết nói “cảm ơn”, “xin lỗi” và “vâng ạ”. Làm được như thế thì người Nhật sẽ rất quý con.”.

đây là bài học tôi luôn khắc sâu trong tâm trí và đến giờ vẫn luôn cố gắng làm theo. Càng sống với người nhật lâu, tôi càng hiểu thêm về văn hóa và cách suy nghĩ của người nhật. Khi người nhật quý mình họ thường trách mắng để mình được tiến bộ; còn khi ghét mình, họ sẽ mặc kệ, không thèm nói gì nữa. Thấm thía những bài học của bố nuôi, trong bất cứ tình huống nào, dù có bị mắng chửi tôi cũng cố gắng nhẫn nhịn. Nhờ học được chữ “Nhẫn” và chữ “Nhịn” mà sau này tôi đã từng bước gặt hái được thành công trên đất nước Nhật Bản.

Tôi rất thích hai câu thơ nói về chữ nhẫn:

nhẫn nhất thời phong bình lãng tĩnh

nhượng nhất bộ hải khoát thiên không.

dịch ra là:

nhẫn một phút sóng yên biển lặng,

nhường một bước biển rộng trời cao.


Sony

Highlight

sau nửa năm tập trung học tiếng nhật, tôi cũng có thể nghe nói và trò chuyện với mọi người xung quanh về những chủ đề đơn giản. Tôi mạnh dạn xin bố mẹ nuôi cho đi học nghề vì nghĩ rằng nếu không có một nghề vững vàng, quanh năm chỉ làm những công việc lao động chân tay giản đơn như khi còn ở việt nam hay trên đảo tị nạn thì chỉ đủ kiếm sống qua ngày. phải biết và thạo một nghề nào đó thì mới có cơ hội tạo lập cuộc sống ổn định được.

hàng ngày, tôi vẫn phụ giúp bố mẹ nuôi việc nhà. Có lần cửa phòng tắm bị hỏng, nhà bố mẹ nuôi lại nghèo, không có tiền gọi thợ đến sửa. Tôi nói bố nuôi đưa đến cửa hàng mua gỗ về rồi tự sửa. vì đã làm rất nhiều công việc khác nhau nên việc sửa cửa không quá khó khăn với tôi, hì hục mất một buổi thì cũng xong. nhìn cánh cửa nhà tắm được sửa lại như mới, bố mẹ nuôi không khỏi ngạc nhiên. Bố nuôi mừng lắm vì không ngờ là tôi lại có khiếu làm nghề mộc đến thế, ông bảo tôi: “Mai ta dẫn con đi học nghề thợ xây.”. Tôi bắt đầu theo học nghề xây dựng từ đó. Cùng khóa với tôi có hai mươi lăm người nữa, tất cả họ đều là người nhật. Một tháng chúng tôi chỉ có ba buổi học lý thuyết ở trường, còn toàn bộ thời gian khác là thực hành trên công trường. học được một thời gian, tôi hiểu rằng bí quyết của nghề này sẽ chẳng có ai truyền dạy cho mình. Muốn biết hết chiều sâu của nó thì cách duy nhất là phải tự mình quan sát và học lỏm. Tôi cất công để ý, quan sát từng li từng tí, xem những người thợ cả làm thế nào,

kể cả cách đóng đinh, cầm búa, cưa gỗ… nhờ vậy nên tôi học rất nhanh. Tôi rút ra rằng, kiến thức luôn ở quanh ta. Chịu khó quan sát, để ý một chút là sẽ biết làm. Trong bất kỳ việc gì cũng nên chủ động tìm hiểu, học hỏi và rút kinh nghiệm, không thể chờ đợi ở người khác.

Một lần thầy giáo đến công trường kiểm tra. sau khi đi một vòng xem xét, thầy tập hợp các trò gần một cây cột nhà mới đóng và gằn giọng hỏi: “Cậu nào đóng cái cột này?”. Lũ học trò thấy vậy nghĩ thầy giận nên sợ hãi, im thít và cúi mặt xuống, cố gắng tránh ánh mắt của thầy. Là người đóng cái cột đó, thấy thái độ giận dữ của thầy, tôi cũng sợ chết khiếp. nhưng mình làm mình chịu, tôi đứng dậy và lí nhí: “Thưa thầy em đóng ạ”. Không ngờ thầy nói: “Vậy à, cậu đóng đẹp lắm.”. Khen xong thầy cười và đi. Cả lũ học trò thở phào nhẹ nhõm, còn tôi cảm thấy sung sướng và hãnh diện. Một vài “bậc đàn anh” thì than thở: “Biết thế lúc nãy tao nhận là mình làm cho rồi.”. Câu chuyện đó cho tôi một bài học: người nhật đánh giá rất cao sự trung thực, nhất là những người tuy có lỗi dám dũng cảm nhận lỗi. Với người Nhật nếu biết thì bảo là biết, còn không biết thì cứ nói thật, họ ghét nhất là những kẻ giấu dốt và không ngay thẳng.

Lần khác, sau khi giao việc xong, thầy nói với chúng tôi: “Giờ thầy phải quay lại trường, các trò làm xong rồi về nhà nghỉ, mai thầy sẽ quay lại kiểm tra kết quả”. Thầy rời công trường, các bậc đàn anh liền nhẩn nha vừa làm vừa chơi. Mọi người bảo nhau mai thầy mới kiểm tra, việc không


Sony

Highlight

bỏ từ này đi

nhiều, cứ từ từ làm, kiểu gì chiều cũng xong. Còn tôi vẫn nỗ lực làm thật tốt công việc được giao trong thời gian ngắn nhất. Tôi làm không phải là để thầy giáo kiểm tra, tôi làm là để lấy kinh nghiệm và rèn luyện tay nghề cho mình. vì vậy dù có người kiểm tra hay không kiểm tra, tôi vẫn luôn cố gắng. đến trưa đột nhiên thầy giáo quay lại công trường, kiểm tra tiến độ công việc của các học trò. Thấy công việc giao cho các học sinh khác vẫn chưa làm xong, chỉ riêng phần việc giao cho tôi là được hoàn thành, thầy đánh giá tôi rất cao. hóa ra ông nói hôm sau mới quay lại chẳng qua là để thử xem học trò nào chăm chỉ, học trò nào lười biếng, và để dạy cho chúng tôi một bài học về tính tự giác mà thôi.

sau này tôi cũng học theo cách của thầy để quản lý nhân viên của mình. Tôi giao việc cho nhân viên, bảo phải đi có việc đến tối mới về. sau đó tôi bất chợt quay lại và quả nhiên có những người lại “Nhẩn nhơ vừa làm vừa chơi”. Tôi gọi mọi người tới và nói với họ rằng: “Tôi bận ra ngoài và giao việc cho mọi người là đặt toàn bộ niềm tin vào các anh chị. Vì tin rằng mọi người đều cố gắng làm việc tốt để giúp công ty phát triển, tôi mới yên tâm đi làm việc khác. Công việc kinh doanh có phát triển, có thuận lợi, thì chúng ta mới có việc làm, đồng lương mới được bảo đảm, thậm chí còn được tăng lên. Nếu các anh chị không chăm chỉ làm việc, tôi làm sao có thể yên tâm được? Vì vậy tôi mong từ nay các anh chị sẽ không làm việc chểnh mảng như vậy nữa. Dù có tôi hay không có tôi, cũng mong mọi người vẫn cố gắng chăm chỉ làm việc, cho

chính mình và cho cả công ty.” nhờ cách này mà tôi dần dần huấn luyện được những nhân viên của mình, giờ đây tôi đã có những nhân viên làm việc rất chăm chỉ tự giác, dù tôi có mặt ở đó hay không.

Tôi học ở trường nghề được một năm, thì đến kì thi tốt nghiệp. đây là kì thi được tổ chức hàng năm, tất cả học viên dù là mới vào trường cũng đều có thể tham gia. ai qua được sẽ tốt nghiệp, không qua được sẽ phải học tiếp. Có những người học tới mấy năm vẫn không tốt nghiệp nổi. năm đó, đề thi ra cho thí sinh là phải làm một cái hộp đựng đồ nghề. học viên nhận đề và có một ngày để chuẩn bị. Một hộp đồ nghề của nhật Bản rất phức tạp, có nhiều ngăn và kèm theo rất nhiều đồ. vì chưa làm hộp đồ nghề bao giờ nên tôi quyết định đi mượn hộp đồ nghề của một anh thợ về tháo ra xem xét thật kĩ lưỡng. đến khi thi, các bậc đàn anh khác hì hụi làm theo hướng dẫn trong sách, còn tôi vừa xem sách hướng dẫn, vừa nhớ lại từng chi tiết cái hộp mà mình đã nghiên cứu. Kết quả thi chỉ có sáu trên tổng số hai mươi sáu học viên (trong đó có tôi) làm được hộp đạt tiêu chuẩn. đa phần các bài làm khác đều mắc chung một lỗi: ngăn kéo chỉ mở được chứ không đóng lại được do khi làm mọi người quên không khoan lỗ thông hơi phía sau, khi đóng lại thì khí trong hộp bị nén, không thoát ra ngoài nên khi đẩy ngăn kéo vào rất khó. Bộ đồ nghề của nhật rất phức tạp, có nhiều chi tiết nhỏ, trong sách hướng dẫn rất tỉ mỉ; nhưng vì tỉ mỉ quá nên rất dễ bị sót chi tiết. Còn tôi vì đã xem xét kỹ cái hộp thật


nên làm theo những gì mà trí nhớ ghi lại. nhờ luôn cố gắng quan sát, học hỏi và trải nghiệm thực tế, chỉ học ở trường nghề một năm tôi đã tốt nghiệp trong khi có nhiều người vào học trước tôi mà vẫn phải ở lại trường học.

Làm gì cũng phải sờ tận tay, nhìn tận mắt mới làm tốt được. Học luôn phải đi đôi với hành, nếu chỉ xem sách và học lý thuyết không thôi thì chưa đủ và khó mà làm được tốt.

ngày tốt nghiệp, tôi đến gặp thầy hiệu trưởng và nhờ thầy giới thiệu cho một cơ sở mà người chủ có trình độ để nhờ người đó nâng cao tay nghề cho mình. Thầy hiệu trưởng cho biết, cơ sở như thế thì có nhưng người chủ rất khó tính và yêu cầu cao, thầy sợ tôi không theo được. Tôi trả lời: “Khó tính càng tốt thầy ạ, em muốn rèn luyện cả tinh thần của mình nữa.”. Thế là thầy hiệu trưởng giới thiệu tôi vào một công ty xây dựng nhà ở Kanakawa. người chủ công ty này nổi tiếng là giỏi, nhưng vì ông quá khó tính và nghiêm khắc nên công ty không kiếm được thợ phụ nào, chỉ có ông và mấy cậu con trai.

Theo yêu cầu của ông chủ, tôi phải chuyển đến ở luôn tại công ty. Ông chủ dẫn tôi vào nhà kho của công ty, chỉ vào cái góc kho và nói: “Từ giờ cậu ở đấy, tự xây vách làm thành phòng mà ngủ”. vậy là tôi phải hì hục tự làm phòng cho mình, vách thì dựng được nhưng trần thì không thể vì tường nhà kho vừa rộng, vừa cao. Căn phòng nhỏ xíu,không trần lọt thỏm giữa căn nhà kho trống trải, tối nằm ngủ gió

lùa cả bốn bề, mùa đông rét buốt. dùng lò sưởi thì ông chủ lại la là tốn điện nên tôi phải cắn răng chịu cái buốt giá của mùa đông.

Mỗi buổi sáng, Mặt trời vừa ló rạng là con trai ông chủ lại cầm cái kẻng ra trước cửa phòng gõ để đánh thức tôi dậy. ngày đầu tiên, tôi thức dậy đi vào phòng rửa mặt thì bị ông chủ đuổi ra ngoài, bắt đi chuẩn bị đồ đạc, chất đồ lên xe. Chuyển đồ lên xe đầy đủ, chuẩn bị xong xuôi, tôi quay vào định rửa mặt lại bị ông chủ gọi ra bắt đi mài đục. hì hục mài hết cái đục này đến cái đục khác, đến khi ông chủ ăn xong mới cho tôi vào nhà rửa mặt mũi và ăn sáng. vừa cầm bát cơm đưa lên miệng lại nghe tiếng ông chủ quát tháo ầm ĩ ngoài sân: “Mày làm cái gì mà lề rề lâu la thế hả, nhanh lên xem nào !”. Tôi vội nuốt chựng, nuốt chạo mấy miếng cơm rồi lại tất tả ra xe theo ông chủ đến công trường, cấm không dám kêu ca phàn nàn một câu. Cả những ngày trời tuyết rơi nhiều, ông chủ vẫn bắt tôi trèo lên mái nhà làm việc. Rồi đóng cọc, rồi lợp mái, mặc tuyết rơi đầy đầu, tê cóng hết cả hai tay. Còn có lần trời đổ mưa đá, ông chủ và mấy cậu con trai thì ngồi trú trong nhà nhưng bắt tôi chạy ra sân chuyển đồ vì sợ mưa đá làm hỏng. vì là người làm thuê, tôi đành phải nhẫn nhục nghe lời và tự nhủ rằng, ông chủ nghiêm khắc cũng là cái tốt để mình rèn sức chịu đựng.

Lần khác ông chủ sai tôi đóng một cái thang, đóng xong ông đưa cho tôi một cái thước thợ và bảo tôi đo lại xem thang đã cân chưa. Tôi cầm cái thước loay hoay một hồi mà


không biết đo thế nào, thấy vậy ông chủ giật lấy cái thước thợ rồi đập mạnh vào đầu tôi, làm xây xẩm mặt mày, máu chảy ròng bết cả tóc và rỏ xuống đầy mặt. Thấy tôi qụy xuống vì bị choáng, lão lấy chân đá vào người tôi lia lịa vừa chửi ầm ĩ “Mẹ cái loại ăn hại, mới động nhẹ cái đã chảy máu. Sao mày không cút về nhà ông bà già mày đi cho tao nhờ.”. nói đoạn lão bỏ vào nhà, sai thằng con lên băng bó cho tôi. Tôi vô cùng tức giận vì thấy rằng lão chủ không phải là nghiêm khắc mà là ác độc, còn hơn cả loài cầm thú.

Buổi tối trở về nhà, tôi kể sự tình với bố nuôi, nghĩ là sẽ được an ủi. nghe xong đầu đuôi, bố nuôi bình thản bảo tôi: “Mai con đến nói với ông chủ là về kể chuyện cho bố cháu nghe, bố tức giận quát mắng, bắt cháu đến xin lỗi chú.”. nghe vậy tôi giận lắm, cả đêm không ngủ được vì ức, không thể hiểu nổi tại sao bố nuôi lại chẳng thương và ủng hộ mình. dù tức đến phát khóc nhưng bố đã dạy thế rồi, tôi đành làm theo. hôm sau tôi quay lại chỗ làm nói đúng như bố dặn rồi vẫn tiếp tục làm việc ở công ty đó.

về sau, có lần ngồi uống nước và trò chuyện với bố nuôi ở một quán cà phê, ông hỏi tôi: “Con có nhớ cách đây khoảng 10 năm, có lần con đi làm và bị lão chủ đánh chảy máu đầu không?”. Thấy tôi khẽ gật đầu, ông mới kể cho tôi biết, hóa ra ngay tối hôm đó, ông đã đến gặp và nói chuyện với lão chủ. nhưng ông không cho tôi biết vì muốn rèn cho tôi cách tự mình vượt qua khó khăn. Ông nói: “Thấy con bị đánh chảy máu đầu, là cha con, ta đau xót lắm chứ, ta tức giận lắm chứ,


Sony

Highlight

Sony

Highlight

Sony

Highlight

nhưng ta phải cố dằn lòng mình lại để không bộc lộ cảm xúc ra cho con thấy đó thôi. Ta sợ rằng nếu bao bọc cho con thì con sẽ ỉ lại, sẽ làm con trở nên yếu đuối và mất đi sức mạnh của bản thân. Ta muốn con học được cách tự mình vươn lên, tự mình đứng vững. Ta muốn con trai ta sẽ trở thành một người đàn ông mạnh mẽ, vững vàng.”. Ông nói thêm: “Sau này con cũng phải dạy các con của con như thế.”. đến bây giờ, hai con của tôi đã lớn, con trai 21 tuổi, con gái đã 24, tôi vẫn không quên lời dạy của bố nuôi năm xưa. nên dù rất yêu thương các con, tôi vẫn gắng nghiêm khắc để hai con có thể trưởng thành vững vàng.

Tiếp tục làm việc ở công ty kia được bảy tháng, đến ngày mồng 1 Tết, tôi xin lão chủ cho đến nhà anh ba chơi. anh ba được một cô giáo người nhật chuyên làm công tác từ thiện nhận nuôi và đã đến nhật Bản trước tôi khoảng nửa năm. Ở chơi với anh ba đến tối, lúc phải về thì anh năn nỉ tôi nán lại chơi thêm vì anh em đã lâu ngày mới gặp lại nhau. Tôi điện thoại về xin lão chủ, nhưng lão không đồng ý. Lão đe dọa: “Không về ngay hôm nay thì mày chết với tao.”. nghe lão chủ nói vậy tôi cũng thấy sợ, thời gian làm việc ở đó tôi thấy lão đã làm đủ điều để hãm hại người khác, đến lượt mình sao biết được người độc ác như lão có thể làm những điều khủng khiếp gì. nhưng anh ba cứ cố thuyết phục tôi: “Chú cứ ở lại đây thêm một ngày nữa đi, người ta nghỉ Tết đến mồng 4, ai lại bắt chú đi làm từ ngày mồng 2. Sao chú phải khổ sở thế, hôm nay ở lại đây, mai về xin ông chủ cho nghỉ việc

rồi đến đây ở với anh và mẹ nuôi của anh, bà sẽ giúp chú tìm việc.”. đắn đo mãi cuối cùng tôi đồng ý ở lại, định bụng hôm sau quay về sẽ nói khó với lão chủ để nghỉ việc. Chẳng ngờ rằng đến lúc quay về, chưa kịp phân bua câu nào thì cha con lão đã đè tôi xuống, lột hết quần áo rồi đuổi tôi ra khỏi nhà. Lão nói là tất cả số đồ tôi mặc là của lão mua cho, tôi dám làm trái lệnh nên lão lấy lại hết. Lão chỉ ném lại cho tôi túi đồ cá nhân và thư từ của gia đình, còn tất cả đồ đạc khác thì lão lấy hết, tiền công tôi đã làm việc cực khổ trong suốt bảy tháng trời lão cũng không trả.

Tôi bơ vơ giữa đường, chẳng còn đồ đạc và tiền bạc. Tôi đành gọi điện cho mẹ nuôi của anh ba cầu cứu. Bà là người làm công tác xã hội, chuyên bảo vệ quyền lợi cho phụ nữ và trẻ em, bà rất có uy tín với chính phủ nhật Bản. nghe tôi kể đầu đuôi, bà rất phẫn nộ và lập tức gọi điện thoại cho chính quyền địa phương để cử người xuống giúp. Một lúc thì thấy nhân viên của chính phủ đến. Ông bảo tôi đứng ở ngoài chờ để ông vào nhà nói chuyện với cha con lão chủ. Tôi đứng chờ một hồi, trong lòng bồn chồn không biết mọi chuyện rồi sẽ ra sao. Lát sau, tôi thấy trong nhà bắt đầu có tiếng la ó chửi bới của lão chủ, rồi đại diện của Chính phủ cũng bị bố con lão chủ đẩy ra khỏi nhà một cách thô bạo. Ông ngán ngẩm, lắc đầu nhìn tôi và an ủi: “Thôi cháu nên về đi, đến ta là đại diện của Chính phủ mà bố con nhà nó còn dám đẩy ra thì chúng nó coi cháu là gì. Cháu ở đây có ngày bị bố con nhà nó hành hạ đến chết thôi. Nghe lời ta, về nhà với mẹ nuôi đi.”.


Sony

Highlight

Sony

Highlight

Sony

Highlight

Sony

Highlight

nghe ông nói vậy, biết là không còn cách nào khác, tôi đành đi về nhà mẹ nuôi của anh ba xin tá túc.

Tôi hiểu rằng lão chủ kia tay nghề cao mà công ty không phát triển được, cũng không có người làm là vì lão quá độc ác. Có tài năng mà tâm địa xấu xa, không có lòng tốt, không yêu thương

mọi người thì ai cũng xa lánh. Làm gì cũng phải có cái tâm, cái tâm mới quan trọng, dù tiền có chất nhiều như núi cũng không thể mua được. sau này khi trở thành ông chủ, tôi luôn cố gắng đối xử tốt với nhân viên của mình và mọi người xung quanh. nhớ lại những ngày tháng mình bị hành hạ, đầy đọa, tôi không muốn những người làm cho mình cũng phải chịu cảnh đó. họ đã vất vả làm lụng đêm ngày, tôi cần tôn trọng và đối xử với họ thật tốt. Có lẽ cũng vì vậy mà tôi được mọi người yêu quý, và vì yêu quý tôi mà họ càng cố gắng làm việc, cố gắng cống hiến nhiều hơn. nhờ đó mà công ty của tôi mới ngày càng phát triển.

Tuy bị ngược đãi, bị cướp mất bảy tháng tiền lương mồ hôi xương máu, tôi cũng rất biết ơn lão chủ đó, nhờ có lão mà tôi học được hai điều quý giá. điều thứ nhất là tôi học được tay nghề từ lão, dù sao thì lão cũng là một trong những thợ giỏi nhất của khu vực. điều thứ hai là tinh thần và sức chịu đựng của tôi rất cao, dù trời nắng, trời mưa, tuyết rơi lạnh cắt da cắt thịt, tôi vẫn có thể làm việc. Mặc dù mọi người luôn nói là người nhật cực kì khó tính, nhưng sau này khi sang các công ty khác làm việc tôi đều thấy rất thoải mái, dù bị quát mắng thế nào tôi vẫn thấy chưa thấm tháp vào đâu so với hồi làm cho lão chủ xây dựng này.

Khi vượt qua thử thách, con người ta càng mạnh mẽ hơn.

Càng được trui rèn, ta lại càng bản lĩnh, càng vững vàng.

gạo đem vào giã bao đau đớn,gạo giã xong rồi trắng tựa bông.sống ở trên đời người cũng vậy,gian nan rèn luyện mới thành công.

Hồ Chí Minh (Nhật ký trong tù).

Ảnh chụp chung với bà hanasaki Misao (Mẹ nuôi của anh ba)


Sony

Highlight

đày đọa

7.Tình yêuTrên đời này chẳng có điều gì có thể dễ dàng đạt được. Mà nếu quá dễ dàng đạt được thì có khi chúng ta lại không

biết trân trọng nó.


sau khi rời Công ty Kanakawa, tôi chuyển đến ở nhờ nhà mẹ nuôi của anh ba. Tôi được bà giới thiệu đến học việc tại Công ty xây dựng nagano làm thợ học việc với mức lương hàng tháng là ba vạn Yên. Mức thu nhập bình quân của người nhật Bản thời bấy giờ vào khoảng hai mươi vạn Yên mỗi tháng, nhưng để học nghề, tôi chấp nhận mức lương thấp đó. nhờ trải qua thời gian làm việc cực khổ, vất vả ở Công ty Kanakawa, tôi không ngại bất cứ việc gì. dù trời mưa hay tuyết rơi, dù sáng sớm hay đêm khuya, những việc mà người khác từ chối tôi sẵn sàng đảm nhiệm, không nề hà. vì thế ông chủ rất quý tôi và coi tôi như con. Ông luôn dẫn tôi theo, vừa làm việc vừa chỉ dạy cho tôi nhiều điều.

Ở nhờ nhà mẹ nuôi của anh trai được một thời gian, cảm thấy làm phiền gia đình quá nên tìm cách chuyển ra ngoài. vốn đã quý tôi, ông chủ nagano đồng ý cho tôi thuê căn phòng ở trên tầng hai nhà kho của công ty với giá bốn nghìn bảy trăm Yên một tháng, giá quá rẻ. so với giá thị trường lúc đó, nếu thuê một căn phòng như vậy cũng phải mất từ ba đến bốn vạn Yên. Tôi sửa sang lại căn phòng rồi dọn đến ở, vừa kiêm trông coi đồ đạc cho công ty. Từ khi chuyển ra ở riêng, cuộc sống của tôi gặp khá nhiều khó khăn: phải tự trang trải tiền nhà, tiền điện, nước, tiền ăn, rồi các khoản phí sinh hoạt khác. Mức lương nhận được quá thấp, tôi phải ăn uống dè sẻn lắm mới đủ sống qua ngày. Tuy vậy tôi vẫn cố gắng chịu đựng vì biết sau này khi mình thành nghề rồi,

có thể tự đi đấu thầu xây nhà thì sẽ có được cuộc sống khá hơn nhiều. giờ vất vả nhưng có cả một tương lai tươi sáng đang chờ tôi ở phía trước, không có lý do gì mà tôi không cố gắng vượt qua.

Cùng thời gian đó, tôi cũng bắt đầu đi học thêm ở một trường kiến trúc. đã biết nghề mộc, giờ học thêm nghề kiến trúc thì mới có đủ khả năng để đứng ra đấu thầu xây dựng. Trường ở rất xa, không thể đi xe đạp. đi tàu điện đến chỗ học thì tôi chẳng đủ tiền, rất may là có mấy anh tốt bụng thường qua nhà cho tôi đi nhờ xe. Tôi học được rằng, nếu chăm chỉ làm việc và đối xử tốt với những người xung quanh thì mọi người sẽ rất quý mến và họ sẽ tìm cách nào đó để giúp đỡ mình.

Cuộc sống của tôi cứ thế trôi qua được sáu tháng, một ngày nọ tôi nghe mọi người đồn nhau rằng sắp có một đại gia đình người việt nam chuyển tới đây. hồi đó, ở vùng tôi sống hoàn toàn không có người việt nam. Không có đồng hương nên cuộc sống của tôi rất buồn tẻ, hiu quạnh. nghe tin sắp có thêm người việt nam đến, mà lại đông nữa, tôi mừng lắm.

ngày gia đình nọ chuyển đến, tôi đạp xe tới ngay. Thấy cả một đoàn người từ ô tô xuống, họ đến từ sân bay, trông ai nấy đều mệt mỏi sau chuyến hành trình dài mấy ngàn cây số. Tôi tiến đến chào hỏi và làm quen, cả gia đình có tới gần chục người, đủ ba thế hệ: Ông bà, bố mẹ tới các con cháu. người ông của gia đình này là người nhật, sau chiến


SONY GIANG VO

Highlight

du troi mua hay troi tuyet

tranh ông quay về nhật và bây giờ trở lại đón cả gia đình theo diện hồi hương. đi cùng có cả nhân viên của sứ quán nhật, họ đến tận sân bay để đón gia đình. Chúng tôi ríu rít chuyện trò, cười nói rôm rả. Từ ngày đến nhật Bản đến giờ đã mấy năm rồi, ngoài anh ba ra thì đây là những người đầu tiên tôi trò chuyện bằng tiếng việt, thật vui khôn xiết. Chao ôi, tiếng việt sao mà thân thương và gần gũi đến vậy! gặp tôi mọi người cũng mừng lắm vì họ đều là những người đến nhật Bản lần đầu, mọi thứ còn lạ lẫm, tiếng nhật chưa thông thạo, trong vùng lại không có người việt nam nào.

Trò chuyện với mọi người một lúc, tôi đi lòng vòng tham quan căn nhà. Lúc ngang qua bếp, tôi thấy một cô gái đang lúi húi nấu nướng trong khi mọi người mới đến còn đang nghỉ ngơi trên nhà. Cô gái còn trẻ, chỉ khoảng mười tám, đôi mươi, dáng người mảnh mai, làn da trắng với mái tóc chấm qua vai. Cô tất bật, mải miết nấu nướng, khói bếp và hơi nóng làm má cô ửng hồng, khuôn mặt xinh xắn của cô lấm tấm mồ hôi nhưng vẫn ánh lên nét tươi tắn rạng rỡ.

vừa trông thấy là tôi đã có cảm tình, tôi thầm nghĩ: “Trong khi mọi người còn nghỉ ngơi, mình cô nàng lại xuống bếp nấu nướng, quả là người đảm đang. Mình muốn kết bạn với người như thế này, trông nàng cũng xinh xắn, nếu sau này mà có thể gắn bó với nhau được thì thật là tốt.” nghĩ vậy, tôi tìm cách lân la hỏi chuyện rồi làm quen. Qua câu chuyện tôi được biết nàng tên là Thúy hồng, năm nay mười tám tuổi và là chị cả trong gia đình. Chúng tôi mau chóng trở thành bạn tâm

giao và càng tiếp xúc, tôi càng nhận thấy nàng là một phụ nữ tuyệt vời. Không chỉ xinh đẹp, đảm đang, nàng còn là người học sâu, hiểu rộng, rất thích đọc sách. sẵn có cảm tình ngay từ lần đầu gặp mặt, càng ngày tôi càng thêm mến phục và quyết tâm tìm cách chinh phục trái tim nàng.

Từ đó tôi thường xuyên lui tới nhà nàng, giúp đỡ gia đình nàng vì họ mới sang cũng còn nhiều khó khăn, bỡ ngỡ. Từ sửa chữa, quét dọn, lau chùi nhà cửa... việc gì làm được tôi đều gắng sức làm. Có lần, cô em gái chẳng may bị ngã xe, bị xước chân khá nặng, mọi người vừa mới sang nên không thông thạo đường xá. vùng chúng tôi ở là vùng quê hẻo lánh, bệnh viện ở cách khá xa. Tôi phải đi xe đạp cả tiếng đồng hồ tìm mua thuốc về chữa chân cho cô em. sau này nàng kể lại tôi mới biết, cũng từ lần thấy tôi tận tình chăm sóc cô em gái đến thế, nàng rất xúc động và bắt đầu cảm mến tôi.

Một lần khác trời mưa rất to, biết nàng đi làm không mang theo áo mưa, tranh thủ giờ nghỉ trưa tôi đạp xe từ chỗ làm đến tận công ty nàng để đưa áo mưa cho nàng. vì chỉ có mỗi một cái áo mưa, nếu tôi dùng thì sẽ không còn cái khác đưa nàng, thế là tôi quyết định đội mưa đi. dù trời mưa tầm tã, tôi vẫn đầu trần đạp xe vượt qua quãng đường gần mười cây số, chỉ kịp đưa áo mưa cho nàng rồi lại vội vã phi xe trở lại để kịp giờ ca chiều. Lúc gặp nàng, người tôi ướt sũng, rất lạnh, nhưng lòng lại ấm áp vì vừa làm được một việc có ý nghĩa cho người mình yêu. Tôi làm việc đó không phải để lấy lòng nàng hay vì mục đích nào khác, chỉ là tôi làm theo


tiếng gọi của con tim, không muốn nàng phải đội mưa về nhà. hiểu được tâm ý và tình cảm của tôi, sau lần đó nàng có cảm tình với tôi nhiều hơn.

Yêu là làm mọi điều có thể để đem lại một cuộc sống hạnh phúc và đầy đủ cho người mình yêu. Dù có phải vất vả thế nào đi chăng nữa, nhưng nếu điều đó có ích cho người mình yêu vẫn nên dốc sức làm.

Tôi cũng không để gia đình nàng biết rằng tôi mới chỉ là một câu học việc nghèo kiết xác. dù nghèo nhưng không muốn để người khác coi thường mình, càng không thể để người ta nghĩ mình lợi dụng đến ăn cơm nhà họ. hàng ngày đến nhà nàng chơi, tôi luôn mang theo cơm và giấu ở bên ngoài. đến trưa, khi gia đình chuẩn bị ăn cơm, tôi nói là xin phép ra tiệm ăn. Rồi đạp xe ra công viên ngồi ăn hộp cơm mang theo. nàng cũng biết tôi nghèo vì tôi kể cho nàng nghe mọi chuyện. nhưng thật may là nàng thấu hiểu, thông cảm, không hề xa lánh mà còn động viên tôi cố gắng làm việc và học tập, nhanh chóng thành nghề để có được cuộc sống tốt hơn. ngày đó, chúng tôi thường xuyên gặp gỡ, trò chuyện, chia sẻ mọi điều về cuộc sống. nhờ có nàng luôn bên cạnh, cảm thông và khích lệ, tôi có thêm niềm vui trong cuộc sống và có động lực to lớn để làm việc.

Tuy vậy sau sáu tháng, bà của nàng biết chúng tôi yêu nhau và đã phản đối. Lại biết tôi rất nghèo nên gia đình cũng không còn chào đón tôi như trước. Bà muốn nàng lấy một chàng người nhật giàu có chứ không phải là một thằng


tị nạn nghèo khó như tôi. Chúng tôi bắt đầu bị cấm đoán, ngăn cản. Tôi bị cấm đến nhà nàng, còn nàng gặp tôi mà bị gia đình phát hiện thì sẽ bị mắng, thậm chí là bị đánh. với tôi, không được gặp nàng quả là một điều vô cùng khủng khiếp. những ngày đi làm về mà không được trò chuyện với nàng là tôi thấy nhớ nàng da diết, nhớ đến mất ăn mất ngủ. hàng đêm cứ nhắm mắt là khuôn mặt và nụ cười dịu hiền của nàng lại hiện ra, nàng theo tôi cả vào giấc ngủ chập chờn mà tôi không biết phải làm sao để vơi đi nỗi nhớ đang cào xé trong tim. hồi đó cũng chưa có điện thoại, càng không có internet, chỉ có gặp mặt nhưng chúng tôi phải khó khăn lắm mới gặp được nhau. Mỗi khi đi làm về, tôi thường tha thẩn xung quanh nhà nàng, để nếu nàng có ra ngoài đi mua đồ, hoặc đi phơi quần áo thì chúng tôi có thể gặp nhau trong ít phút ngắn ngủi. nàng cũng không thể ra ngoài lâu vì như vậy gia đình sẽ phát hiện. dù được gặp nhau chỉ trong khoảnh khắc, được nhìn thấy khuôn mặt thân thương của nàng, được nghe giọng nói ấm áp của nàng, được cầm đôi bàn tay nhỏ nhắn của nàng, chỉ một vài phút giây đó thôi cũng đủ làm tôi mãn nguyện lắm rồi.

Có lần khi tôi đứng ở bên ngoài chờ thấy các cô em gái của nàng từ trong nhà đi ra. sợ bị phát hiện, tôi vội nấp xuống ruộng khoai ở gần đó. Mấy cô em thấy có kẻ khả nghi núp dưới ruộng khoai, tưởng là ăn trộm nên la toáng lên rồi ném gạch đá về phía tôi. Tôi vội chạy trốn, không dám lên tiếng, cũng không dám để lộ mặt, vì sợ mọi người biết đó là

tôi thì nàng sẽ bị gia đình đánh mắng. Cũng may lần đó tôi chạy thoát, đầu chỉ bị sưng mấy cục bởi mấy hòn đá liệng mà thôi.


SONY GIANG VO

Highlight

cho cau nay vao trang truoc

phía sau nhà nàng có một ga tàu. ga tàu của nhật Bản hơi giống trạm xe bus, chứ không giống như kiểu ga hàng Cỏ hay các ga khác ở việt nam. đây chỉ là một ga xép nhỏ ở miền quê hẻo lánh, sân ga chỉ dài khoảng năm mươi mét, có đường ray tàu chạy qua hai bên, hàng ghế ngồi chờ ở chính giữa. Cứ khoảng mười phút lại có một chuyến tàu chạy qua, tàu sẽ dừng ở ga một phút rồi lại đi tiếp. vì sân ga có mái hiên và có ghế ngồi nên tôi thường ngồi đó đợi nàng. dù trời mưa tuyết hay mùa đông lạnh giá, tôi vẫn thường ở đó đợi nàng. Không gặp được nàng tôi không muốn về nhà. Có những ngày tôi chờ từ chập tối đến tận sáng hôm sau cũng không thấy nàng ra ngoài, tôi chẳng thiết về nhà vì về nhà cũng có khác gì đâu, lủi thủi cô quạnh một thân một mình. đợi không được thành ra thường xuyên tôi ngủ lại sân ga. nhưng cũng chẳng sao, vì tình yêu của tôi dành cho nàng mãnh liệt đến mức giúp tôi vượt qua tất cả. sau này nghe nàng kể lại, hóa ra từ cửa sổ ở hành lang tầng hai nhà nàng có thể nhìn xuống sân ga. đứng từ đó, nàng thường thấy tôi ngồi đợi nàng ở sân ga. dù rất thương và cũng rất muốn gặp tôi, nhưng vì sợ bố mẹ mà nàng không dám ra ngoài, chỉ lặng yên đứng dõi theo tôi từ xa.

Không gặp và trò chuyện được, tôi tìm cách viết thư cho nàng. Cứ hai ba ngày tôi lại viết cho nàng một bức. Thư không có lời lẽ gì bay bổng hay lãng mạn vì tôi không giỏi văn chương, tất cả chỉ là những tâm sự chân thật của mình. viết xong, tôi đạp xe trong đêm tối đến chỗ làm việc của

nàng, tìm cách trèo cổng vào trong, tìm đến tủ đựng đồ và nhét bức thư vào túi áo nàng mặc khi làm việc. hôm sau đi làm, nàng sẽ nhận được thư của tôi. Mặc dù nàng rất ít khi viết thư trả lời, nhưng biết là nàng vẫn đọc nên tôi vẫn đều đặn viết thư gửi nàng.

Một lần nhà nàng làm cỗ, tôi không được mời, cũng không được đến chơi vì đã bị cấm. nhưng vì nhớ và muốn gặp nàng, tôi đoán làm cỗ thì thế nào nàng cũng phải ra ngoài đi mua rượu nên hôm đó bỏ làm, chờ nàng ở cánh đồng đối diện nhà nàng, từ sáng tinh mơ đến lúc trời chạng vạng mới thấy nàng đi ra. Thấy tôi ngồi đó, nàng hỏi: “Sao anh lại ở đây?”. Tôi đáp: “Anh nhớ em quá nên ngồi đây chờ em. Anh chờ từ sáng sớm, cứ tưởng là sẽ không được gặp em, may quá giờ đã được gặp rồi.”. Biết tôi chưa ăn uống gì, nàng liền quay vào, lén gia đình lấy một nắm xôi mang ra cho tôi. Xôi được cuốn vội vào tờ giấy ăn nên giấy dính chặt vào xôi, không gỡ ra được. Bụng đói vì từ sáng sớm chưa ăn, trái tim đói vì nhung nhớ, tôi chén hết luôn cả xôi và giấy - món ăn chứa chan tình cảm của nàng. nàng ngân ngấn nước mắt nhìn tôi ăn. Chúng tôi gặp nhau chỉ được vài phút, nàng phải quay vào nhà, sợ gia đình phát hiện.

Trên đời này chẳng có điều gì có thể dễ dàng đạt được. nếu quá dễ dàng đạt được thì có khi chúng ta lại không biết trân trọng nó. Tôi luôn tin rằng do ông Trời muốn thử lòng người nên mới sắp đặt mọi chuyện như vậy. Chúng tôi tin vào tình yêu của mình, tin vào sự chân thành và tình yêu sâu


8.Bằng láiNếu đã quyết tâm thì thể nào cũng có cách.

đậm mà cả hai dành cho nhau. Chúng tôi vẫn lén gặp nhau dù bị gia đình nàng ngăn cấm và phản đối dữ dội. Lúc đó tôi tin rằng tuy mình còn nghèo nhưng khi thành nghề thì cuộc sống chắc chắn sẽ khác, sẽ không còn ai coi thường tôi và tôi có thể đem đến cho nàng một cuộc sống đầy đủ, hạnh phúc.

Tình yêu nào cũng phải có khó khăn, nhưng đó chỉ là thử thách mà thôi.


Khi tôi còn đang học nghề thì anh ba tôi đã mua ô tô. Tôi thích lắm, xin anh cho tôi lên xe đi dạo phố vài vòng, nhưng chẳng hiểu sao anh không đồng ý. Từ hồi anh mua xe, chưa một lần tôi được bước lên xe của anh. Tôi nghĩ chắc anh có lý do riêng nên cũng không trách gì anh. Rồi một lần tôi đến nhà anh ba chơi, chẳng may xe đạp của tôi bị hỏng, không thể đi được, hôm đó trời tuyết rơi rất dày, ngập cả đường, xe có không hỏng thì cũng chẳng thể nào mà đi về được. Tôi đành nhờ anh ba chở về, nhưng anh cũng không đồng ý vì có việc bận, không có thời gian đưa tôi về. Tôi không dám phiền anh nữa, tự dắt bộ xe đi về cả một quãng đường dài đến mười cây số trong trời bão tuyết dày đặc.

Trên đường lội tuyết về nhà, tôi thấy một chiếc xe chạy theo chiều ngược lại, xe bật đèn pha sáng chói làm tôi lóa cả mắt. Lúc xe chạy qua, nhìn biển số, hóa ra là xe của anh ba. anh bận đưa bạn gái về, bỏ mặc em trai lặn lội trong mưa tuyết, một mình trong đêm. Tôi thật không thể hiểu được sao anh có thể đối xử với đứa em ruột của mình như vậy?

Tôi rất buồn, hôm sau gặp hồng, tôi kể cho nàng nghe với giọng ấm ức và cay đắng. nghe xong nàng nói với tôi: “Đấy không phải là lỗi của anh ba. Là thằng đàn ông, sao anh chỉ nghĩ đến chuyện đi nhờ xe người khác? Sao không tự đi học thi lấy bằng lái đi?”. Tôi đáp: “Nhưng anh không có đủ tiền”. “Quan trọng là anh có muốn hay không thôi ”- nàng nói. “Sao không muốn chứ, đây là ước mơ từ lâu của anh mà” - tôi lí

nhí trả lời. “Nếu đã quyết tâm thì thể nào cũng có cách” - nàng khẳng định.

Lời khuyên của nàng khiến tôi thức tỉnh. đúng, tại sao tôi cứ phải dựa dẫm vào người khác? Tôi phải tự mình vươn lên, tự khẳng định mình, không thể mãi hạ mình xin xỏ, nhờ cậy người khác được. Thế là tôi quyết tâm đi học lái xe.

Lúc đó không có đủ tiền để học, tôi cũng chưa bao giờ vay mượn tiền người khác dù nghèo. Thế là tôi quyết định tiết kiệm tiền để có thể đi học. vừa đi làm, vừa học thêm ngành kiến trúc, giờ còn thêm học lái xe, tiền ăn còn không đủ, cuộc sống đã khó lại càng thêm khó. hàng ngày, tôi chỉ ăn cơm rang với hành tây và xì dầu, dành tiền học lái xe. Trụ qua được mấy tuần, nhưng rồi đến lúc xì dầu cũng hết. Cả đêm đó tôi cứ trăn trở “Ngày mai, mình biết ăn gì khi trong nhà chỉ còn mỗi gạo, đến muối cũng không còn.”. hôm sau đi làm về, tôi ngạc nhiên khi thấy trên bàn có mười đồng xu một trăm Yên đặt trên một tờ giấy. nét chữ viết là của hồng: “Anh cố gắng với số tiền ăn này trong một tuần nhé, chịu khó một thời gian để qua được giai đoạn khó khăn này. Em tin anh sẽ làm được.”. hóa ra nàng đã giấu gia đình, tiết kiệm tiền đem đến cho tôi. Tôi rất xúc động, chẳng ngờ nàng lại biết được tôi đang khó khăn mà đến giúp trong khi tôi không nói gì với nàng.

Lúc đó, theo thống kê của chính phủ, tiền ăn trung bình của một người nhật vào khoảng 1.300 Yên mỗi ngày, thật sự 1.000 Yên cho một tuần không phải là nhiều, nhưng với


Sony

Highlight

tôi số tiền này rất quý giá. Tôi vô cùng cảm kích, cầm mười đồng xu trong tay tôi thầm nhủ: “Người con gái này, sau này có chết mình cũng phải báo đáp, dù không lấy được nàng làm vợ mình cũng phải hết lòng, hết sức với nàng.” Rồi tuần nào nàng cũng đến và lần nào cũng âm thầm cho tôi “vay” 1.000 Yên/ tuần trong suốt quãng thời gian dài.

Trở lại với khóa học lấy bằng lái xe, không hiểu sao tôi chật vật thi tới bảy, tám lần mà không đỗ. vừa mệt mỏi, vừa hết tiền, tôi thấy không thể tiếp tục như thế được. Tôi tìm đến văn phòng và xin gặp hiệu trưởng trường dạy lái xe để nhờ ông giúp đỡ. nhưng anh bảo vệ và cô thư ký nhất quyết không cho tôi gặp, nói là vì hiệu trưởng rất bận, tôi lại không hẹn trước. họ yêu cầu tôi đặt lịch hẹn với thầy hiệu trưởng mới được gặp. người nhật vốn rất nguyên tắc, họ không bao giờ làm trái quy định. Tôi thì hiểu là dù có đặt lịch hẹn trước thì người ta cũng chẳng chịu gặp mình đâu, cùng lắm chỉ gặp người phụ trách học viên thôi. Mà người đó lại không có thẩm quyền để giải quyết những việc tôi cần, có đến gặp họ trình bày rất mất thời gian mà chưa chắc đã giải quyết được gì. Cứ phải tìm gặp trực tiếp thầy hiệu trưởng, người có quyền cao nhất thì may ra mới có cơ hội.

nghĩ vậy, tôi nhất quyết không về, cứ đứng ở trước cửa xin gặp hiệu trưởng bằng được. năn nỉ mãi, anh bảo vệ và chị thư kí nói thế nào tôi cũng không chịu đi, cuối cùng họ đành đồng ý vào hỏi ý kiến của hiệu trưởng. Ông hiệu trưởng thấy lạ, đồng ý để tôi vào gặp. May mắn gặp được

ông, tôi liền kể hết sự tình, rằng tôi là người nước ngoài, vừa phải đi làm vừa phải đi học. Tôi không có nhiều tiền, mà mỗi lần thi tôi lại phải nghỉ làm, nghỉ nhiều bị chủ la, hơn nữa tôi cũng không có tiền để học tiếp. “Tôi thi tám lần rồi mà không đỗ, điểm số cũng không tăng, xin ông cho biết tại sao?”- tôi hỏi hiệu trưởng. nghe tôi nói xong, ông bảo: “Tôi chưa biết lý do vì sao anh thi mãi không được, nhưng anh tìm được đến văn phòng và cố tìm gặp được tôi thì phải nói là anh cũng rất giỏi, rất quyết tâm. Tôi sẽ tìm cách giúp anh.”. nói xong, ông cho người đi tìm các bài thi của tôi. sau khi xem xét, ông nhận ra tôi bị mắc lỗi là không hiểu đúng nghĩa của từ. vì không phải là người nhật, nên với những thuật ngữ chuyên môn khó, nhiều khi tôi hiểu không đúng, thành ra bài làm bị sai. Ông liền đưa cho tôi một bộ đề thi bằng hình ảnh để trả lời thử, tôi làm đúng hết. Ông gật gù và nói: “Vậy vấn đề của anh là rào cản ngôn ngữ thôi, cũng khó trách vì anh là người nước ngoài.”. Ông nói tôi đến thi lại vào ngày thứ hai đầu tuần tiếp theo, do đề thi sẽ được quay vòng và lặp lại vào mỗi thứ hai các tuần. Ông còn dành thời gian chỉ dạy tôi thêm các câu trả lời bằng tiếng nhật. Lúc ra về, ông còn cẩn thận dặn phải về nhà ôn cho kỹ, nếu thi vẫn không được thì lại lên gặp, ông sẽ dạy tiếp cho tôi đến khi nào thi đỗ mới thôi.

nhờ sự giúp đỡ của ông, tôi thi thêm hai lần nữa và đỗ. ngày cầm tấm bằng lái trong tay, tôi phấn khởi: “Mình làm được rồi ! Mình làm được rồi !”, rồi chạy như bay về khoe với


hồng, người đã giúp tôi lúc khó khăn, cho tôi thêm động lực để vượt qua thử thách.

Một quyển sách tôi từng đọc có nói rằng, muốn và rất muốn là hai điều rất khác nhau. Muốn thôi thì chưa chắc đã được, còn nếu mình thật sự rất muốn thì thế nào cũng sẽ đạt được. Vì khi rất muốn mình sẽ tìm đủ mọi cách, vượt qua mọi trở ngại để làm bằng được. 9. Cầu hôn

Trong tình yêu, chỉ cần cả hai người thật lòng yêu thương nhau, rồi quyết tâm vượt mọi trở ngại để đến với nhau thì

sẽ có được hạnh phúc.


Một thời gian sau khi đã lấy được bằng lái xe, có một người bạn nhật chuyển đến ở cùng tôi trong căn phòng ở công ty. anh có một chiếc ô tô cũ và chúng tôi cùng nhau sử dụng chiếc ô tô đó. Trước đó, tôi mới chỉ được lái xe ở trường học lái, đấy là lần đầu tiên tôi được lái một chiếc ô tô hẳn hoi chạy ra ngoài phố. Tôi sung sướng phóng xe đến đón hồng đi chơi, đưa nàng lên trung tâm Tokyo và sang tận thành phố Yokohama. Thật không may hôm đó vì chưa quen đường nên tôi bị lạc, gần mười giờ đêm mới đưa được nàng về nhà, trong khi nàng phải có mặt ở nhà lúc năm giờ. vì về muộn nên bị mẹ nàng biết, bà rất tức giận và mắng nàng như trút nước. đứng ngoài cửa nhìn mà lòng tôi đau như cắt, vừa thương nàng, vừa day dứt ân hận, chỉ tại tôi mà mọi chuyện mới thành ra như vậy.

sau đó mấy hôm, đường đột mẹ dẫn nàng đến nhà tôi. Chưa định hình được xem hai mẹ con đến làm gì thì mẹ nàng đã té tát: “Anh nghĩ anh là ai mà cứ tìm cách dụ dỗ tán tỉnh con gái tôi như thế hả? Chỉ vì anh cứ lẽo đẽo không chịu buông tha nên giờ con gái tôi mới sinh ra hư đốn thế này. Vốn ngoan ngoãn là thế, vậy mà từ hồi theo anh, nó đã biết lừa cha, dối mẹ, trốn đi chơi đến tận đêm khuya.”.

Tôi rát hết mặt mày, đầu óc choáng váng, không biết phải nói gì với bà. Chưa kịp định thần thì bà lại tiếp tục, lần này gần như là thét vào mặt tôi: “Tất cả cũng chỉ tại anh mà ra! Nếu anh còn chút lòng tự trọng thì đừng có tìm cách mà làm

khổ nó nữa! Anh thương nó thì hãy biết thân biết phận mình, để cho nó yên! Từ nay đừng có mà qua lại với con tôi nữa!”. nói đoạn bà nắm lấy tay nàng kéo xềnh xệch đi về. Cơn giận vẫn chưa nguôi, bà quay sang nói với con gái: “Có nói với nó bao nhiêu cũng chỉ phí công, từ nay mẹ cấm con giao du với cái loại đấy nghe chưa. Mẹ cũng vì muốn tốt cho con nên mới làm thế thôi. Con mà cứ cố gặp nó nữa là mẹ từ mặt con đấy. Thà không có con còn hơn là có một đứa con không thèm nghe lời cha mẹ, chỗ sáng không đi cứ đâm đầu vào chỗ tối.”. nước mắt giàn giụa, nàng lẽo đẽo theo mẹ đi về, còn tôi chỉ biết đứng như trời trồng.

Lời nói của mẹ nàng như dội vào đầu tôi cả một thùng nước lạnh, những câu nói của bà như ngàn nhát dao đâm sâu vào trái tim tôi. Bầu trời như tối sầm lại, thế giới như sụp đổ, trước mắt tôi không còn một chút ánh sáng, không một tia hi vọng... Tôi gào thét trong đau đớn, đập vỡ đồ đạc trong cơn tức giận. uất ức, căm giận, tôi hận số kiếp sinh ra là kẻ nghèo hèn, để người ta kinh thường, người ta sỉ nhục, lăng mạ. đã vượt biển rời quê hương, tha hương nơi đất khách quê người, vậy mà cái kiếp nghèo vẫn chưa chịu buông tha. vì nghèo khổ nên đến cả người con gái mình yêu thương cũng không giữ được. Chẳng những thế, tôi còn làm nàng liên lụy. Tôi nghiến răng, cắn chặt môi đến chảy cả máu, vớ được bất cứ thứ gì là tôi ném ngay xuống đất cho nó vỡ vụn ra. Tôi gào lên: “Vỡ vụn ra, tung tóe ra, nát bét ra, giống như cuộc đời tao đi...”.


anh bạn cùng phòng thấy vậy liền chạy đến, cậu ta giữ chặt tay rồi tát tôi hai cái rất mạnh khiến tôi ngã sõng soài. đau khổ, tuyệt vọng, tôi cứ nằm nguyên đó rồi khóc, mong thằng bạn đánh chết mình luôn đi cũng được. nhưng cậu bạn ghì chặt lấy vai tôi và gào lên: “Mày điên à? Là thằng đàn ông sao lại hèn nhát thế hả Minôrư! Người ta coi thường, bảo mày nghèo không gả con gái cho thì mày phải cố làm ăn để cho người ta không coi thường được nữa chứ. Sao lại đi đập phá đồ đạc, tự hủy hoại cuộc đời mình thì thế phỏng có ích gì? Mày làm thế thì người yêu càng buồn, gia đình cô ta lại càng phản đối, hai người càng không thể đến được với nhau.”.

nghe câu nói đó tôi như bừng tỉnh. Cậu ta nói đúng, trong lúc này tôi phải mạnh mẽ, can đảm lên, dũng cảm đối diện với sự thật rồi tìm cách vượt qua. Bố mẹ nào chẳng mong muốn con cái mình được sống hạnh phúc, sung sướng, việc gia đình nàng phản đối cũng là chuyện thường tình. Tôi đúng là một thằng tị nạn nghèo khổ, chẳng có tấc đất cắm dùi. phải người giàu có mới đem lại cuộc sống sung túc và hạnh phúc cho nàng. Tôi không được hứa hẹn suông mà phải chứng minh cho mọi người thấy bằng hành động, bằng những kết quả mình đạt được.

Từ hôm đấy tôi càng nung nấu ý chí làm giàu. Lúc đó tôi đang làm cho công ty nagano, tuy được ông chủ quý mến nhưng mức lương quá thấp, như thế thì chẳng biết bao giờ mới khá được. đã mấy lần tôi xin tăng lương nhưng ông

không đồng ý, một phần cũng vì công ty nhỏ, không có nhiều việc làm nên cũng khó để tăng lương. vì tình cảm tôi cũng muốn ở lại giúp ông chủ, nhưng như vậy tôi lại không lo được cho cuộc sống của mình, không thực hiện được ước mơ mà mình ấp ủ, điều đó là không thể. Tôi bỏ nhà vượt biển mong tới nhật Bản là để làm giàu, không phải để trở thành người làm công, ăn lương, chỉ đủ nuôi miệng mình. Tôi cần phải lo được cho mình trước thì mới nghĩ đến việc giúp đỡ người khác. vậy là tôi rời công ty nagano, chuyển sang công ty xây dựng Yamamoto. Ở nagano mỗi tháng tôi được trả mức lương học việc là ba vạn Yên, sang Yamamoto tôi được trả mức lương của một thợ lành nghề, mỗi tháng gần hai mươi vạn Yên. Lúc này tôi đã thành thạo cả việc thiết kế và xây dựng nên có thể tự mình đứng ra nhận thầu các công trình. nhà người nhật chủ yếu làm bằng gỗ và lắp ráp bằng vật liệu nhẹ, không xây bằng gạch và xi-măng như việt nam, nên một người cũng có thể xây được. sau tôi còn tuyển thêm các thợ phụ, đội xây dựng của tôi có tất cả chín người. Thu nhập hàng tháng của tôi lên tới hơn ba mươi vạn Yên, một tháng thu nhập lúc này bằng cả năm trước đây. Công việc ổn định, thu nhập cao, cuộc sống của tôi dần dần khấm khá, tôi đã sắm được ô tô mới. Không còn làm ở nagano nữa, tôi cũng chuyển sang thuê một ngôi nhà mới khang trang, đẹp đẽ hơn rất nhiều.

Lúc này tôi bắt đầu nghĩ đến chuyện hỏi cưới hồng. Tôi đến nhà nói chuyện với mẹ nàng và ngỏ ý muốn cầu hôn. vì


chỉ mới vừa khá lên được ít lâu nên gia đình nàng vẫn chưa tin vào khả năng của tôi. những người việt nam trong vùng vẫn coi tôi là diện tị nạn nghèo khổ. họ thường rỉ tai nhau: “Thằng Lâm xấu tính nên cả nước Nhật đều ghét nó, đừng có kết bạn với nó...”. họ còn đồn thổi đủ thứ chuyện xấu xa về tôi, cho rằng: “Có khi nó ăn trộm, ăn cắp nên mới có tiền chứ làm thợ xây thì cả đời nghèo mà thôi...”. nhiều người có tính xấu là thích buôn chuyện, gặp nhau là bàn tán hết chuyện này đến chuyện khác, rồi còn thêu dệt thêm để câu chuyện mình kể trở nên hấp dẫn mà chẳng quan tâm xem điều đó có làm ảnh hưởng đến ai hay không. Có nhiều người chưa gặp tôi bao giờ, vậy mà không biết nghe ai, họ lại tin rằng tôi là kẻ trộm cắp.

Con người ta đôi khi thiếu sáng suốt, dễ tin vào những lời đồn thổi mà chẳng bao giờ xác minh xem điều đó là đúng hay sai. Thấy có ai đó nói xấu người khác thì vội tin liền, dù chẳng biết thực hư ra sao nhưng cũng đem câu chuyện đó kể lại với bạn bè của mình. Khi kể có khi còn thêm mắm, thêm muối vào, cứ như là mình đã “ tai nghe mắt thấy”, hiểu rõ sự tình trong ra ngoài. Thế rồi một đồn mười, mười đồn trăm, trăm đồn nghìn, tự nhiên từ chuyện bịa nó lại thành chuyện thật vì ai ai cũng nói như thế, ai ai cũng tin như thế. “vàng thau lẫn lộn”, người tốt thành ra kẻ xấu, còn kẻ xấu lại thành người tốt.

Từng nếm trải chuyện này, tôi luôn răn dạy các con mình phải tránh làm điều đó. Tôi thường nói với các con: “Cha

ghét ai là việc của cha, không liên quan đến các con. Các con muốn đưa ra bất kì lời nhận xét về ai đó thì các con phải tiếp xúc và thật sự hiểu người đó. Không được đoán già đoán non, nghe lời đồn thổi rồi đặt điều mà gây tổn hại cho người ta.”.

Trong vùng thời đó chỉ có khoảng năm mươi người việt, không hiểu sao họ hầu như đều không ưa tôi và phản đối việc hôn nhân của tôi với nàng. nhưng người nhật thì ngược lại, họ rất quý tôi vì biết tôi sống lương thiện, ngay thẳng, chịu khó làm ăn, biết giữ chữ “tín”, và rất quan tâm đến người khác. Tôi được bạn bè nhật yêu quý cũng là nhờ những điều cha nuôi chỉ dạy: “Mình là người nước ngoài, thân cô thế cô, cần phải sống làm sao cho người ta quý, chứ người ta ghét thì chỉ có chết”.

Là người việt nam, trái tim tôi luôn hướng về quê hương đất nước, nhưng sống ở nhật Bản, tôi cố gắng sống theo cách nghĩ của người nhật, làm sao để hòa nhập, để có được sự yêu mến và quý trọng của mọi người. Chuyện tình cảm của chúng tôi cũng có nhiều bạn bè người nhật biết, họ đều thương cảm và rất mong muốn chúng tôi đến được với nhau.

Trở lại với câu chuyện đi hỏi cưới, dù năm lần bảy lượt đến hỏi đều bị nhà nàng từ chối, tôi vẫn không bỏ cuộc. sau một thời gian tìm hiểu kĩ càng, tôi được biết người phản đối gay gắt nhất hôn nhân của chúng tôi nhất chính là bà nội nàng. Bà nội là người gốc hoa, do chiến tranh biên giới việt - Trung những năm 1979, bà bị buộc rời khỏi hà nội.


sau đó bà mới sang nhật rồi sau đó đón cả gia đình con cháu sang. Bố nàng không may mất sớm, nàng cùng mẹ và các em theo đại gia đình nhà nội tới đây. vì vậy nàng và mẹ phải chịu rất nhiều sức ép từ gia đình bên nội, nhất là bà nội. do từng bị xua đuổi trong thời chiến tranh nên bà ác cảm và phản đối kịch liệt chuyện nàng kết hôn với người việt. Biết được điều này, tôi đến nhờ giám đốc Yamamoto. Từ khi đến công ty Yamamoto, giám đốc cũng rất quý mến và thường xuyên trò chuyện, tâm tình với tôi. Ông hiểu rất rõ chuyện éo le của hai đứa nên nhận lời ngay.

ngày tôi đi hỏi vợ, sư trụ trì của ngôi chùa trong vùng đứng ra tổ chức lễ cúng cầu may cho tôi. Ông còn kêu gọi tất cả phật tử trong vùng, mấy chục người cả già, trẻ, gái, trai cùng đến, tụng kinh, gõ mõ từ sớm tinh mơ. Bạn bè và cả rất nhiều người không biết tôi cũng đến cầu nguyện cho chúng tôi được nên vợ nên chồng. Tôi cùng bố mẹ nuôi, giám đốc Yamamoto ăn mặc chỉnh tề, sửa soạn đầy đủ, chọn giờ đẹp rồi xuất hành. Bốn người chúng tôi hướng đến nhà gái, còn tất cả bạn bè và những người tốt bụng khác thì đi lên chùa làm lễ cúng cầu may, ai nấy đều rất nhiệt tình, truyền sự quyết tâm cho tôi. Lúc đó, tôi có cảm tưởng đi hỏi vợ mà cứ như đi đánh trận, dù không đao kiếm, không kèn trống nhưng cũng kịch liệt và cam go, chẳng kém gì một trận chiến sinh tử.

đến nhà gái, không khí căng thẳng chẳng khác nào hội nghị thượng đỉnh bàn bạc về vấn đề chiến tranh hạt

nhân giữa hai cường quốc. Chúng tôi và bố mẹ nuôi, ông Yamamoto đối diện với cả gia đình nhà gái. Ông cậu của nàng lúc ngồi vào bàn đã tỏ rõ thái độ không đồng tình, ông liên tục đập đập tay chân vào bàn, ghế, làm cốc chén trên bàn cứ nảy lên như có động đất. Tuy vô cùng hồi hộp và lo lắng, nhưng khi thấy ông Yamamto vẫn điềm tĩnh không một chút nao núng, khuôn mặt toát lên vẻ tự tin làm tôi cũng thấy phần nào yên lòng.

Ông Yamamoto từ tốn giới thiệu về bản thân và công ty. Công ty Yamamoto là một công ty xây dựng lớn, có uy tín và nổi tiếng trong vùng nên hầu như ai cũng biết. Rồi ông từ tốn đi vào vấn đề, ông nói chậm rãi từng câu, từng chữ, mỗi lời nói chứa đựng thần thái, chí khí và sự uy nghiêm của ông. những lời nói đầy sức mạnh đó của ông khiến cho căn phòng trở nên yên lặng, mọi người đều chăm chú lắng nghe như nuốt từng lời: “Tôi đại diện cho họ nhà trai, đến hỏi vợ cho cậu Minôrư. Cậu là chàng trai rất chăm chỉ, chịu khó, có tài và tương lai rộng mở phía trước. Cậu cũng là một trong những thành viên xuất sắc nhất của công ty xây dựng Yamamoto chúng tôi, vì vậy tôi chắc chắn rằng con gái của quý ông, bà sẽ có được một cuộc sống đầy đủ và hạnh phúc khi lấy cậu ấy. Nếu lời nói của tôi có gì sai sót thì sau này có bất cứ vấn đề gì xảy ra, tôi xin chịu toàn bộ trách nhiệm, xin ông bà tin tưởng mà gả con gái cho nhà trai chúng tôi.”.

nhà gái còn lưỡng lự, họ nhìn nhau bán tín, bán nghi, nhưng thấy một người uy tín như thế đứng ra đại diện, lại


nói những lời chắc như đinh đóng cột, họ đã bị thuyết phục và cuối cùng chấp thuận cho hôn sự của chúng tôi. Khi mẹ nàng vừa nói xong lời đồng ý, ông cậu vớ ngay cái gạt tàn thuốc lá bằng thủy tinh ở trên bàn ném thẳng về phía bà. Chiếc gạt tàn đi sượt qua đầu bà, đập mạnh vào tường vỡ loảng xoảng. Rất may không có ai bị thương và hành động quá khích đó cũng không làm ảnh hưởng đến quyết định của nhà gái. Tức giận, ông ta dậm chân bình bịch rồi bỏ ra ngoài.

đoàn nhà trai nghe thấy tin đó vô cùng sung sướng, thầm cảm ơn Trời phật đã nghe thấu lời cầu nguyện của chúng tôi. Bố mẹ nuôi giục chúng tôi nhanh chóng lên kế hoạch tổ chức đám cưới, sợ gia đình nhà gái đổi ý. Lễ thành hôn được ấn định tổ chức ngay trong tháng sau, vào ngày 12 tháng 6 năm 1988.

sau này tôi hay nói đùa với các con: “Ba yêu mẹ các con nên đến nhà mẹ trồng cây si, nhưng trồng cây nào đều bị bà ngoại nhổ cây đấy. Ba trồng mười cây si đều bị nhổ cả mười, may đến cây thứ mười một thì bà ngoại con mệt quá rồi không nhổ nổi nữa, nên đành đồng ý gả mẹ cho ba.”. nói cho vui vậy chứ quả thật chặng đường chúng tôi trải qua là một chặng đường vô cùng gian nan. nếu là người khác thì chắc đã buông tay bỏ cuộc, nhưng tôi thì không, chính điều đó đã giúp tôi giành được hạnh phúc. Yêu nhau, cưới nhau một phần là do duyên số, và một phần lớn còn lại là do sự cố gắng của chính mình. Bác hồ từng dạy, “Không có việc gì


10. Đám cướiPhải nỗ lực, phải đánh đổi bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu đau khổ mới dành được hạnh phúc nên tình yêu

của chúng tôi vô cùng sâu đậm.

khó, chỉ sợ lòng không bền.”, tôi thấy lời Bác dạy đúng không chỉ trong sự nghiệp mà còn cả trong tình yêu. Chỉ cần cả hai thật lòng yêu thương nhau, rồi quyết tâm quyết chí, kiên trì nhẫn nại, hết lòng hết sức để đến với nhau thì sẽ có được một cái kết hạnh phúc.

Sông sâu đến đâu cũng đến lúc phải cạn, núi cao đến mấy rồi cũng đến lúc phải mòn, chỉ có một tình yêu chân thành và tha thiết là thứ sẽ mãi không bao giờ đổi thay, tình yêu đó có thể làm cảm động rung chuyển cả trời xanh và tạo nên những điều kì diệu.


Sony

Highlight

giành

Chỉ còn ít hôm nữa là đến đám cưới của tôi và hồng, ngày trọng đại nhất trong đời tôi. Chúng tôi đã chịu khổ mấy năm trời, vượt qua bao nhiêu gian truân, trắc trở mới đến được với nhau. Lần này làm đám cưới, tôi muốn làm thật đàng hoàng, dành tình cảm trọn vẹn để bù đắp lại cho nàng. Cánh đàn ông không câu nệ chuyện đám cưới to hay nhỏ, đến được với nhau là hạnh phúc và mãn nguyện lắm rồi. nhưng phụ nữ họ rất nhạy cảm, chuyện cưới hỏi là chuyện trăm năm, người con gái chỉ có một lần lên xe hoa, nếu không tổ chức đàng hoàng thì chắc chắn người ta sẽ tủi thân. việc cưới hỏi ở nhật Bản rất tốn kém, và dù không có nhiều tiền, tôi vẫn quyết định tổ chức một đám cưới thật long trọng và linh đình để sau này khi đã lấy nhau rồi, nàng sẽ không phải tủi thân hay hối hận vì chồng đã không lo được một đám cưới chu toàn. hơn nữa, nàng cũng là người đem đến niềm vui và hạnh phúc cho tôi, là báu vật quý giá nhất của cuộc đời tôi, cớ gì tôi không dốc lòng dốc sức vì nàng.

Tôi lại tìm đến công ty Yamamoto nhờ ông giám đốc giúp đỡ. Tôi xin ứng trước hai tháng lương, được khoảng bảy mươi vạn Yên. nghe tôi bày tỏ, giám đốc rất hiểu, đồng ý giúp ngay và còn tặng chúng tôi một khoản tiền nhỏ mừng đám cưới. sau đám cưới, ông cũng không đòi ngay số tiền tôi còn nợ mà cho phép chúng tôi trả góp, mỗi tháng trừ hai vạn Yên vào tiền lương. Tôi biết ơn ông vô cùng và tự nhủ sẽ không bao giờ quên sự quan tâm, giúp

đỡ của ông. Không có ông chắc tôi khó thể lấy vợ và không tổ chức nổi một đám cưới tươm tất như thế.

Lễ cưới của chúng tôi được tổ chức tại một khách sạn nổi tiếng nhất vùng, bên bờ biển. Trang phục của cô dâu hôm đó là ba bộ váy áo: một bộ áo dài truyền thống việt nam vừa thắm đượm tình quê hương, vừa làm tôn thêm vẻ đẹp dịu dàng duyên dáng; một bộ Kimono cầu kì, trang nhã, quý phái của nhật Bản và một bộ áo cưới kiểu âu trắng muốt, diêm dúa, lộng lẫy. Rất nhiều bạn bè đến tham dự và chúc phúc cho chúng tôi. đích thân giám đốc Yamamoto và vợ ông làm chủ hôn lễ. Theo phong tục nhật Bản, trong lễ cưới, bạn bè cùng người thân sẽ lên phát biểu, chia sẻ những kỉ niệm và cảm nghĩ của họ về cô dâu chú rể, rồi chúc phúc cho đôi uyên ương. Bạn bè của chúng tôi đều

Lễ cưới, ngày 12/6/1988.


Sony

Highlight

bỏ từ này

lên phát biểu, cả bà giáo đã dạy tôi tiếng nhật năm xưa.

Bố đẻ tôi sống ở Mỹ, ông cũng không mấy quan tâm đến tôi, nhưng tôi vẫn làm giả một bức thư, nói là của ông gửi rồi lên đọc trước hội trường. Bức thư đó coi như là có lời với gia đình nhà gái, cũng là để cảm ơn gia đình bố mẹ nuôi cùng bạn bè đã giúp đỡ để chúng tôi đến được với nhau. Tôi cũng cảm ơn công ơn sinh thành của cha, mẹ mình.

những câu chuyện cảm động được kể lại, những lời chân thành được nói ra khiến hội trường nhiều người rơi nước mắt. hầu như mọi người có mặt đều hiểu những khó khăn, cản trở mà chúng tôi đã chịu đựng suốt thời gian yêu nhau. hôm nay chúng tôi nên duyên vợ chồng, ai

Lễ cưới, ngày 12/6/1988.

cũng cảm động và chúc chúng tôi trăm năm hạnh phúc. Lễ cưới của chúng tôi diễn ra với đầy ắp tiếng cười, chứa chan những giọt nước mắt hạnh phúc.

sau đám cưới, bố nuôi gọi tôi lại và căn dặn: “Mong ước bao lâu của con đã toại nguyện, con đã lấy được người con yêu thương. Băn khoăn bấy lâu nay của con đã được giải toả, nhưng như vậy không có nghĩa là mọi chuyện đã kết thúc, mà mới là khởi đầu cho một cuộc sống mới. Con phải gắng chăm chỉ làm ăn hơn. Khó khăn lắm người ta mới đồng ý gả con gái cho con, giờ lấy con người ta về rồi, con phải làm sao đem lại cuộc sống no ấm và hạnh phúc cho vợ con, không nhà gái người ta sẽ coi thường. Thằng đàn ông phải là chỗ dựa vững chắc cho vợ con sau này.”

Trong đêm tân hôn, hai vợ chồng tôi cứ ôm nhau mà khóc, nhưng lần này là những giọt nước mắt của hạnh phúc, của niềm vui. sáng hôm sau tỉnh giấc, tôi giật mình không biết có phải mình đang mơ không, quay sang thấy vợ nằm bên cạnh, tôi mới thở phào nhẹ nhõm, yên tâm vì mọi chuyện đều là hiện thực.

ngày 13 tháng 6, tôi đi làm mà người cứ lâng lâng như trên mây. đi làm về đến gần nhà, tôi sững sờ vì lần đầu thấy trong nhà bếp sáng đèn, có một người ở nhà thổi cơm chờ tôi về ăn. Lặng đi vì sung sướng, vì cuộc sống cô đơn, lủi thủi của tôi đã chấm dứt. Quá hạnh phúc, vui sướng, cầm bát cơm trên tay, tôi thấy nghẹn ở cổ họng, mắt ngân ngấn nước. vợ tôi thấy thế cười và nói: “Trông anh kìa, cứ


như đứa trẻ lên ba vậy...”

Trong suốt những ngày đầu mới cưới nhau, cứ rời nhà là tôi lại bịn rịn, thấp thỏm, lo lắng trong lòng. Chỉ sợ ở nhà có chuyện gì xảy ra, nhỡ vợ lại đi mất hoặc bị gia đình đến bắt về. vừa làm tôi vừa ngóng cho hết giờ, muốn đi về vì lúc nào cũng như có lửa đốt. Bao khó khăn tôi mới có được báu vật quý giá nhất trên đời, nếu lại phải xa nàng hoặc có chuyện gì xảy đến, tôi chắc không sống nổi. giờ nghỉ tôi điện thoại về xem vợ ở nhà thế nào, mỗi lần nàng dở dang công việc hoặc đi ra ngoài, không nghe được điện thoại, tôi lại thấy bồn chồn lo lắng, đứng ngồi không yên. nhiều lần tôi phải điện thoại cho mấy nhà hàng xóm, nhờ mọi người qua xem giúp, họ trả lời nàng vừa đi chợ, mọi thứ vẫn bình thường tôi mới yên tâm làm việc tiếp.

sau một thời gian, tôi nhờ nàng đem cơm đến công trường cho tôi vào mỗi trưa, nhờ nàng ở lại phụ giúp làm những việc lặt vặt cho đến tối rồi cả hai cùng nhau đi về, như thế tôi mới an tâm mà tập trung làm việc.

Cái gì mà dễ dàng đạt được thì người ta thường không biết trân trọng. phải nỗ lực, phải đánh đổi bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu đau khổ mới dành được hạnh phúc nên tình yêu của chúng tôi vô cùng sâu đậm. đã chung sống với nhau hơn 25 năm nhưng tình cảm của chúng tôi vẫn nguyên vẹn, dạt dào như ngày nào. Cuộc sống gia đình luôn hạnh phúc, đầm ấm, mỗi ngày trôi qua đều đầy ắp những tiếng cười.

Trong tình yêu bao giờ cũng có thử thách, dù lúc này hay lúc khác, dù sớm hay muộn, sẽ có một lúc nào đó ta phải đối mặt với những điều khó khăn trắc trở. Có thể là gia đình phản đối, có thể là hai người hiểu nhầm nhau, rồi có khi là bất đồng quan điểm... Với những ai nản lòng mà buông xuôi thì tình yêu sẽ tan biến, còn những ai nỗ lực bền bỉ để vượt qua thì tình yêu càng thêm bền chặt.

Một tình yêu trọn vẹn, là tình yêu mà trong đó cả hai người đều phải cố gắng vun đắp để nó từ khuyết thành ra tròn đầy, không có tình yêu nào ngay từ đầu đã căng đầy tròn vẹn.


Sony

Highlight

giành

11. Nghề xây dựngMỗi công việc đòi hỏi những kỹ năng, cách làm khác nhau, nhưng dù làm bất cứ nghề gì để đạt được kết quả tốt thì phải

không ngừng sáng tạo và cải tiến phương pháp làm việc.


sau khi kết hôn, thu xếp ổn thỏa cuộc sống gia đình, tôi bắt đầu tập trung nhiều hơn cho công việc. Công ty Yamamoto là công ty chuyên xây nhà, chủ yếu là nhà lắp ráp bằng gỗ hoặc vật liệu siêu bền. sơ đồ thiết kế, cách thức lắp đặt đã được các chuyên gia kiến trúc làm sẵn, công việc chính của tôi là đổ móng nhà, chuẩn bị nguyên vật liệu, phụ kiện, cắt các tấm gỗ theo kích thước thiết kế, rồi ráp lại với nhau và hoàn thiện nội thất. nói thì đơn giản vậy nhưng công việc phải làm cũng còn rất nhiều. Muốn xây một căn nhà bình thường cũng phải mất từ một đến hai tháng mới xong. Công ty thường đứng ra đấu thầu một khu có vài chục căn, sau đó chia về cho các tốp thợ, tốp nào làm xong sớm thì được giao tiếp căn thứ hai, thứ ba, tuỳ theo tiến độ. Tiền lương được trả theo kết quả công việc, vì vậy tôi luôn cố gắng để hoàn thành nhanh nhất và bảo đảm chất lượng tốt nhất.

Tôi nghĩ mình là người nước ngoài, còn ít tuổi, làm như người ta thì giỏi lắm mình cũng chỉ được như người ta. Trong khi mình còn không giỏi bằng người, lại ít có kinh nghiệm, muốn hơn được người ta thì phải làm nhiều hơn, gắng sức hơn. Tôi làm miệt mài từ sáng sớm đến tối mịt, người khác chỉ làm từ 9 giờ sáng đến 6 giờ tối, còn tôi có hôm 1 - 2 giờ sáng mới về đến nhà, 5 giờ sáng đã lại dậy ra công trường tiếp tục làm việc. những người thợ khác khi nhận thầu, nhà xây cần một tháng thì họ sẽ nói là cần tới một tháng rưỡi, vừa làm vừa nghỉ, đề phòng trường hợp

phải kéo thời gian. Còn tôi thì ngược lại, nhà xây cần một tháng rưỡi tôi sẽ nói cần một tháng, rồi cố sức làm cho kịp thời hạn giao nhà. Tôi muốn để công việc nó hối thúc, tạo áp lực, buộc mình phải cố gắng, như thế mới phát huy hết khả năng của bản thân. Cũng có những lần tôi phải kéo dài hơn, tới một tháng ba ngày mới xong, nhưng như thế vẫn tốt hơn và được đánh giá cao hơn những người phải làm mất gần hai tháng. Làm nhiều giờ hơn, cường độ cao hơn, áp lực nhiều hơn đã giúp tôi gặt hái được thành công. Càng làm nhiều tay nghề tôi càng được nâng cao, càng suy nghĩ nhiều đầu óc tôi càng nhạy bén, làm việc lại càng hiệu quả.

Trong công việc, tôi luôn suy nghĩ thật kỹ trước mỗi vấn đề, tìm cách tốt hơn để cải thiện phương pháp làm việc của mình. Bắt chước người ta thì cùng lắm cũng chỉ đạt được kết quả bằng người ta. phải chịu khó suy nghĩ, mày mò sáng tạo, tìm cách làm nào hiệu quả hơn mới mong vượt qua mọi người được. ví như cùng xây một ngôi nhà có năm phòng, những người khác thì lắp ghép từng phòng từng phòng đúng theo thiết kế, làm đến đâu đo đạc và chuẩn bị nguyên liệu đến đó. Còn tôi thì khác, tôi đo đạc và chuẩn bị toàn bộ nguyên liệu, dành cả một tuần cho việc cưa, cắt; tuần thứ hai thì tập trung vào lắp ráp; rồi tuần thứ ba là hoàn thiện. Làm như vậy tôi có thể tiết kiệm được khá nhiều thời gian, đặc biệt là thời gian chuẩn bị dụng cụ. vừa làm, vừa ghép thì cần rất nhiều dụng cụ (cưa, búa, đinh, khoan, đục...), còn khi chỉ tập trung vào làm một


công đoạn thì cần ít dụng cụ hơn. Khi tập trung vào làm một việc thì không bị phân tâm bởi những việc khác. Tập trung vào cưa, cắt thì năng suất sẽ cao hơn là cưa được vài tấm lại chuyển sang lắp ráp, như thế lúc nào cũng phải nghĩ, phải tính, vừa đau đầu vừa khó tập trung.

Tuần đầu, khi những người khác đã xây và ráp được một phòng, tôi chưa được phòng nào mà vẫn hì hục cưa với cắt. Mọi người qua xem hỏi ý chê bai: “Sao cậu làm từ tốn vậy?”, tôi cười và trả lời: “Em mới vào nghề nên làm còn chậm các anh ạ.”. đến tuần thứ hai, khi mọi người mới xây, ráp xong hai phòng thì tôi đã xây, ráp xong cả ngôi nhà và bắt tay vào hoàn thiện. nhờ cách làm đó và đầu tư nhiều thời gian hơn những người khác nên công trình của tôi được hoàn thành sớm hơn. Lúc mọi người còn đang dang dở với công trình thứ nhất, tôi đã chuyển sang làm công trình thứ hai.

Tất nhiên, mỗi công việc đòi hỏi những kỹ năng, cách làm khác nhau, cách của tôi mà áp dụng cho các công việc khác chưa hẳn đã được. Nhưng dù làm bất cứ nghề gì, để đạt được kết quả tốt thì phải không ngừng sáng tạo và cải tiến phương pháp làm việc.

Bình thường ở các công trường khác, 8 giờ sáng mọi người tập trung, nhưng còn ngồi uống cà phê, đọc báo, tán gẫu... chán chê mới bắt đầu làm. Riêng công trường của tôi luôn bắt đầu làm việc từ rất sớm, không có thời gian ngồi uống cà phê. đúng 8 giờ tôi đã có mặt ở công trường,

đeo túi đồ nghề và bắt tay vào làm việc. Thấy tôi sắp sửa vào làm, thợ thuyền đều làm theo. những người còn đang uống cà phê thấy vậy cũng ngại, đứng dậy đi làm. Chẳng cần phải nhắc nhở, mắng mỏ hay đôn đốc gì nhiều, tôi cứ làm trước để mọi người thấy và theo mình. Tôi không chỉ đạo anh em công nhân bằng uy quyền của người đứng đầu, tôi điều hành mọi người bằng những hành động, việc làm của chính mình. Tôi đi trước làm gương, rồi cứ thế các anh em làm theo.

Ở một số công trường khác, thái độ làm việc rất uể oải. 8 giờ sáng mọi người mới rủ nhau uống trà, cà phê, rồi tiếp tục: “Anh em lâu ngày không gặp ngồi đây hỏi han vài câu đã ”. 10 giờ mới giở đồ nghề ra mà 11 giờ đã đi ăn trưa, sau đó còn ngủ trưa. Tới 1 giờ chiều vẫn thấy chủ công trình còn ngủ. 2 giờ chiều mọi người mới lục đục dậy, bày đồ nghề ra. 3 giờ bắt tay vào làm, 6 giờ chiều đã bắt đầu dọn dẹp, cả ngày tính ra làm được có 3 - 4 tiếng. đến những công trường như vậy tôi cũng chẳng muốn thể hiện mình. Tất cả mọi người đều không muốn làm, một mình làm việc vừa vất vả, lại còn bị kết tội “chơi trội” rồi xa lánh. nhưng trường hợp như vậy là hiếm hoi vì người nhật vô cùng chăm chỉ.

Mình là lãnh đạo thì các nhân viên sẽ soi xét mình. Mình chăm chỉ thì mọi người sẽ chăm chỉ theo, mình mà lười nhác thì họ cũng sẽ lười nhác. Mệnh lệnh của lãnh đạo chỉ phần nào có giá trị, nhân viên chủ yếu sẽ nhìn vào


Sony

Highlight

Thay ca doan bang: Cong truong cua toi luon bat dau lam viec tu rat som.

hành động của mình mà theo. Điều này cũng đúng cả với việc nuôi dạy con cái.

*****

sau thời gian làm việc ở công ty Kanakawa, tôi đã được rèn luyện và trường thành rất nhiều, không cảm thấy ngại khi phải làm những việc vất vả, nặng nhọc. Tôi nhận làm cả các dự án khó như xây nhà ở ven biển vào mùa đông rét buốt hoặc trên núi cao, địa hình khó khăn... những dự án này ít người dám nhận vì vất vả, nhưng những việc khó thì mới đến tay mình. Cần rèn luyện cho bản thân có thể làm được những việc ít người dám làm. như vậy sẽ không phải bon chen, tranh dành những “miếng mồi béo bở” với bao người khác. Là “béo bở” mà bao người tranh nhau thì cũng đâu có còn “béo bở” nữa. Bài học này tôi học được thời còn trèo cây hái dừa ở đảo tị nạn.

ngày nghỉ nếu rảnh rỗi tôi cũng không nghỉ ở nhà mà đến công ty làm việc. Tôi âm thầm lau chùi, quét dọn và không màng đến tiền lương. Thay vì nằm nhà xem tivi hoặc ngủ đến tận trưa, đến lao động công ích cho công ty, tôi thấy có ý nghĩa hơn nhiều. Làm được như vậy một phần cũng nhờ ở vợ tôi, nàng là người rất yêu lao động, thấy tôi nằm ườn hoặc có vẻ lười biếng là nàng sẽ nhắc nhở ngay. Mặt khác, tôi cũng nghĩ rằng, công ty có tốt lên thì mình mới có thêm việc, có nhiều việc làm thì lương mới tăng được. Tôi lẳng lặng cống hiến, chẳng đợi cấp trên phải thúc giục hay được trả công. Có lẽ vì thế mà sau này

khi biết chuyện, giám đốc công ty lại càng yêu quý tôi hơn.

Ở các công ty của nhật Bản, giám đốc cũng tham gia làm việc như công nhân bình thường chứ không có chuyện giám đốc chỉ ngồi trong phòng mà chỉ đạo. giám đốc của tôi kiêm luôn nhiệm vụ lái cần cẩu, khi lắp ráp nhà thì phải dùng cần cẩu để dựng khung hoặc ghép mái nhà. ngoài thời gian điều hành công ty, mỗi ngày ông đều dành khoảng hai phần ba thời gian đến các công trường tham gia lái cần cẩu. như vậy vừa tiết kiệm chi phí, không phải thuê thêm người lái cần cẩu, lại vừa đôn đốc được anh em công nhân và cũng làm gương cho mọi người. Bình thường khi đến các công trường làm việc, ông sẽ phải làm đến khoảng 6 giờ tối thì mới xong hết việc. nhưng khi đến công trường của tôi, tôi luôn tìm cách tạo điều kiện cho ông làm việc hiệu quả nhất, làm sao để ông chỉ phải làm đến 3 giờ chiều là xong việc. Tôi tạm dừng các công việc của mình và yêu cầu các nhân viên bên dưới cũng tạm gác công việc của họ, cùng dốc sức giúp giám đốc hoàn thành nhiệm vụ.

Tôi nghĩ là giám đốc thì còn rất nhiều công việc quan trọng khác, từ đối nội, đối ngoại, điều hành công ty, tìm kiếm hợp đồng... cứ bắt giám đốc phải luẩn quẩn ở công trường làm mấy việc lặt vặt thì lấy ai đi tìm kiếm hợp đồng, lấy ai đi gặp gỡ đối tác, lấy đâu ra việc cho mình làm. Mình phải hết lòng hết sức giúp lãnh đạo hoàn thành những công việc nhỏ để dồn tâm sức làm việc lớn. như thế thì


Sony

Highlight

giành

công ty mới phát triển, mới có thêm việc làm. 1 giờ làm việc của giám đốc đáng giá bằng 10 giờ làm việc của chúng tôi, không thể để ông phí thời gian vào những việc nhỏ nhặt. hơn nữa, ông rời công trường sớm thì tôi và các anh em công nhân làm việc cũng thoải mái hơn. Có sếp đứng làm cùng ai cũng thấy áp lực, như thế khó làm việc hiệu quả.

Rất hiểu điều này nên giám đốc rất quý mến và dành cho tôi nhiều ưu ái. Tôi và một người khác cùng làm hai căn nhà giống nhau, bao giờ ông cũng trả công cho tôi cao hơn. Làm việc trong một công ty, mình phải hiểu giám đốc là người trả lương cho mình, phải hết lòng hỗ trợ và phò tá cho ông.

Một lần công ty tôi đấu thầu một lô gồm hơn một trăm năm mươi căn nhà, sau khi xây xong các giám sát viên đến kiểm tra thì phát hiện ra một căn nhà do một người anh em của chúng tôi xây bị sai thiết kế. Trong cuộc họp công ty, các giám sát viên đã yêu cầu giám đốc trừ lương của anh ta. Thấy vậy tôi liền đứng lên bảo vệ quyền lợi của anh em, tôi hỏi các giám sát viên: “ Căn cứ vào đâu mà lại trừ lương của anh ấy ? ”. “ Vì đây là lỗi của anh ta. ” - Các giám sát viên trả lời. “ Thế nhiệm vụ của giám sát viên là gì? ”- tôi hỏi tiếp. “ Nhiệm vụ của chúng tôi là kiểm tra tiến độ và bảo đảm chất lượng công trình ” - họ nói. “ Thế theo các anh, tiền lương của các anh từ đâu mà có? “ Là do giám đốc trả ”. - Các giám sát viên lưỡng lự một hồi rồi trả lời. nghe

câu trả lời như vậy, tôi liền nói: “ Các anh nhầm rồi, tiền lương của các anh là từ chúng tôi, không phải của giám đốc. Chúng tôi đi làm thì mới có tiền về cho công ty, rồi giám đốc mới dùng tiền đấy trả cho các anh. Nhiệm vụ của các anh là giám sát công trình, các anh thấy chúng tôi làm sai thì phải cảnh báo ngay, sao lại để mọi chuyện xảy ra rồi mới nói. Hàng ngày năm bảy lượt chúng tôi thấy các anh xách xe đi khỏi công ty, thế là các anh đi đâu? Giám đốc trả tiền cho các anh là để các anh đi chơi rồi để công trình bị thi công sai ? ”

đến lúc này tất cả các giám sát viên đều cúi gằm mặt, không nói được lời nào, và người bạn của tôi cũng không bị trừ lương nữa.

Tôi là người thẳng tính, thấy điều gì chướng tai tôi thường không chịu nổi, lên tiếng phản đối ngay. Mọi người thường nói thẳng quá như tôi thì không tốt, sẽ bị nhiều người ghét. nhưng tôi thấy mình làm việc tốt, mình nói điều tốt, điều phải, không có lý gì để không làm. người ta vì tự ái mà ghét thì mình chấp nhận, sau này thời gian sẽ trả lời, dần dần người ta sẽ hiểu được tấm lòng của mình, cũng chỉ vì mình muốn tốt cho người ta nên mới nói mà thôi. Tôi chỉ sợ người tốt, người làm đúng ghét tôi; còn kẻ xấu, người lười biếng, hay những người làm sai có ghét thì cũng chẳng vấn đề gì. sau lần tranh luận với các giám sát viên, cũng có những người ghét tôi, nhưng rồi về sau họ hiểu được rằng tôi không có ý gì xấu mà chỉ mong muốn cho công ty tốt lên.


Khi làm việc cho một công ty, mình nên dốc lòng hỗ trợ người đứng đầu. Một là giúp họ hoàn thành tốt những việc nhỏ, để họ dồn tâm trí làm việc lớn. Hai là ủng hộ để họ có được uy tín với những nhân viên khác, như thế việc điều hành sẽ được trôi chảy và thuận lợi hơn. Nhờ đó mà công ty mới phát triển, mình cũng sẽ được hưởng lợi theo sự phát triển đó.

*****

Thu nhập của tôi nhanh chóng tăng cao, cuộc sống thêm dư dả; có một mái ấm hạnh phúc, có một công việc ổn định thu nhập cao, đó quả là một điều tuyệt vời. Tuy

không phải là người nhật Bản, nhưng tôi vẫn gặt hái được thành công hơn nhiều những người nhật Bản khác, có thể nói đó là một điều rất đáng tự hào. Tôi thấy có ba điều quan trọng nhất giúp tôi đạt được thành công trong giai đoạn này, đó là chăm chỉ chịu khó, không ngừng suy nghĩ sáng tạo, dốc lòng dốc sức vì công ty và người đứng

đầu công ty của mình.

12. Con trai và con gáiSướng trước thì sau sẽ khổ, mà khổ trước thì sau sẽ sướng. Tôi muốn các con chịu khó chịu khổ một chút khi còn có

tôi ở bên cạnh.


Sony

Highlight

căn lề

Từ khi cùng chung sống, tôi luôn san sẻ việc nhà với vợ. Khi nào rảnh rang tôi đều giúp nàng việc nhà. Tôi nghĩ không có việc nào là việc riêng chỉ của vợ, cũng không có việc nào là việc chỉ chồng làm. gia đình này, tổ ấm này là của cả hai vợ chồng và hạnh phúc gia đình cũng là do cả hai cùng xây đắp. Tôi không câu nệ, không phân biệt, không gia trưởng, nên việc gì tôi cũng xắn tay vào giúp vợ, từ việc đi chợ, nấu cơm, giặt giũ, rửa bát, dọn nhà... bất cứ việc gì dù nhỏ đến lớn.

sau khi kết hôn một vài năm, chúng tôi có với nhau hai mặt con. Lần đầu tiên tôi được chứng kiến sự vất vả, mang nặng đẻ đau của người phụ nữ. Lúc vợ mang thai đứa con đầu lòng, đó là vào thời điểm cuối xuân, khi những cây anh đào bắt đầu nở hoa rực rỡ. đến mùa hè oi ả thì bụng nàng lớn dần, trời nóng bức, đến người bình thường còn thấy khó chịu. nhìn vợ bụng mang dạ chửa, đi lại nặng nề, mồ hôi cứ vã ra, tôi thương nàng khôn xiết. những tháng gần đến kì sinh nở thì lại là mùa đông, trời rét cắt da, cắt thịt, có ngày tuyết rơi trắng xoá, vác cái bụng nặng nề nhưng nàng vẫn đều đặn mang cơm đến công trường cho tôi rồi ở lại phụ giúp tôi làm việc. Tôi rất khâm phục tinh thần và sức chịu đựng của nàng. nàng luôn nhắc nhở động viên tôi gắng chăm chỉ làm việc vì thời gian tới chúng tôi sẽ cần nhiều tiền hơn mới đảm bảo lo được cho các con một cuộc sống đầy đủ. nàng không chỉ nói mà thể hiện bằng cả sự cần mẫn của mình. dù gần đến ngày sinh nở, đi lại khó khăn hơn nhưng

nàng vẫn không chịu nghỉ ở nhà. Tôi đã nhiều lần can ngăn, khuyên nàng đừng đi lại nhiều nhưng nàng vẫn tới công trường, giúp tôi cho đến tận ngày trở dạ.

đưa vợ vào viện từ buổi sáng nhưng mãi đến chiều tối nàng mới chuyển dạ. Khi đưa nàng vào phòng đỡ, các bác sĩ không cho tôi vào, theo quy định của người nhật. nhưng không chịu đứng ngoài vì không thể bỏ vợ một mình trong giờ phút hệ trọng đó được, tôi năn nỉ bác sĩ cho vào với lý do: “Vợ tôi không hiểu tiếng Nhật, các bác sĩ cho tôi vào, nhỡ có chuyện gì tôi còn dịch lại.”. Cuối cùng các bác sĩ cũng đồng ý cho vào, vậy là khi rất muốn thì thể nào cũng có cách.

sau hơn 30 phút vượt cạn đầy vật vã đau đớn, vợ tôi đã sinh hạ một cô con gái xinh xắn, nặng ba cân mốt. Bế con gái còn đỏ hỏn ở trong tay, lòng tôi tràn ngập niềm vui, sự ra đời của một sinh mệnh nhỏ nhoi quả là một trong những điều kì diệu nhất trên thế gian này. Con gái nhỏ xíu như búp bê, mắt còn nhắm nghiền như ngái ngủ, bé cựa quậy khe khẽ và khóc oe oe, dễ thương vô cùng. Tôi khẽ khàng cầm tay con gái, chao ôi sao mà nhỏ nhắn, mềm mại, đáng yêu đến thế. Tôi lóng cóng bế con, làm gì cũng nhè nhẹ, sợ làm con đau. Tôi bế con lên cho vợ xem và hãnh diện khoe: “Em nhìn cô con gái xinh đẹp và khỏe mạnh của chúng ta này.”. nàng hé mắt nhìn con, khẽ mỉm cười rồi thiếp đi.

Tận mắt chứng kiến sự vất vả mang thai suốt chín tháng mười ngày, rồi sự vật vã, đau đớn của vợ khi sinh nở, tôi hiểu thêm công sinh thành của người mẹ to lớn đến nhường nào.


Con trai 1 tuổi Con gái 4 tuổi

ngẫm lại cuộc đời mình, tôi thật bất hạnh vì có một người bố không đúng là bố. Lấy tới bốn bà vợ, ông chỉ lo cho cuộc sống của riêng mình rồi để tám anh em chúng tôi côi cút với mẹ, ngày đêm lặn lội bươn trải, bán mạng kiếm từng bữa ăn. Tôi tự nhủ, mình không bao giờ được để các con phải chịu đựng cảnh ngộ éo le, bất hạnh như mình. phải là một người bố gương mẫu, hết lòng chăm lo, yêu thương vợ con, luôn đem đến cho họ những gì tốt đẹp nhất.

Bố nuôi đặt tên tiếng nhật cho con gái tôi là Fujii Yumiko (Fư-ji-i Yu-mi-kô), Yumiko có nghĩa là một cô gái xinh xắn, dễ thương, được nhiều bạn bè quý mến. Còn tôi ghép họ của tôi, của vợ cùng với chữ Mi trong Yumiko, đặt tên tiếng việt cho con là ngô hoàng Mi. sau này lớn lên, tôi mong con hiểu rằng trong con là dòng máu của cả cha và mẹ, là sự yêu thương, tình cảm cha mẹ dành cho con, mong con sẽ

luôn ghi nhớ công ơn sinh thành của cha mẹ. sau khi sinh con gái được ba năm, chúng tôi có thêm một cậu con trai. Bố nuôi đặt tên tiếng nhật là Fujii Takeshi (Ta-kê-shi), có nghĩa là khỏe mạnh; tôi thì nghĩ con trai mình sinh ở nước ngoài, cần phải luôn hướng về tổ quốc và sau này lớn lên sẽ làm gì đó cho quê hương, đất nước nên đặt tên tiếng việt con là ngô hoàng Quốc.

Có thêm hai đứa con, cuộc sống của chúng tôi nhiều thêm niềm vui và hạnh phúc, căn nhà luôn đầy ắp tiếng cười. nhưng cũng nhiều thêm những lo toan và công việc, chăm sóc trẻ cũng vất vả, nhưng điều đó chẳng đáng là gì so với niềm vui chúng tôi có được.

Khi các con được một tuổi rưỡi, tôi đã cho chúng ra công trường làm việc cùng. Chúng tôi xây là loại nhà ghép bằng gỗ, công trường rất sạch sẽ, không có bùn đất hay bụi bẩn như công trường ở việt nam, tôi có thể yên tâm cho các con ra đấy chơi. Tôi thường dựng trước một phòng nhỏ để vợ và các con có chỗ nghỉ. Khi dựng xong khung nhà và các bức vách, tôi cho các con tự vặn ốc vít. Lúc 2 tuổi, con gái tôi đã chạy khắp phòng vặn ốc vít giúp ba. đó vừa là trò chơi, vừa là để dạy các con về tinh thần lao động, tôi muốn các con được rèn luyện từ nhỏ.

Có lẽ với đa phần gia đình người việt nam thì trẻ 2 tuổi được coi là quá nhỏ để làm những việc này. nhưng trẻ em ở nhật Bản được rèn tính tự lập từ rất sớm. Khi trẻ đến trường mầm non, các bé đã được dạy phải tự mình làm


Sony

Highlight

Nhà chúng tôi xây là...

mọi việc, từ thay đồ, đánh răng rửa mặt, tắm rửa, giặt giũ, nấu cơm, rửa bát, quét nhà... Một đứa trẻ 4 tuổi ở nhật đã làm được những công việc đơn giản đó và khi lên 5 - 6 đã có thể tự làm hết thảy mọi việc một cách thành thạo. Khi vào lớp 1, bố mẹ không được đưa đón con nữa, phải để con tự đi học. Các bé ở gần nhà nhau sẽ tập trung thành một nhóm, các em lớn sẽ đi cùng các em nhỏ, lớp 4 lớp 5 đi cùng lớp 1, lớp 2, các bé sẽ xếp thành hai hàng rồi dắt tay nhau đến trường.

Cuộc đời con người ta có lúc nghiêng bên này, có lúc nghiêng bên kia, nhưng tổng cộng lại thế nào nó cũng sẽ cân bằng. sướng trước thì sau khổ sẽ, mà khổ trước thì sau sẽ sướng. Tôi muốn các con chịu khó chịu khổ một chút khi còn có chúng tôi ở bên cạnh, để cha, mẹ có thể giúp các con bất cứ lúc nào. nếu cho các con nghĩ đến hưởng thụ sớm quá, sau này ra đời các con sẽ phải khổ, lúc đấy mình không thể nào mà giúp được gì.

Mỗi lần bạn bè các con tới nhà chơi, tôi đều dành cả buổi để ở nhà dọn dẹp, trang trí phòng... Lúc nào trên bàn phòng khách cũng có một đĩa hoa quả để bọn trẻ ăn, cứ hết tôi lại lấy thêm hoặc hỏi các cháu có cần gì không để mang lên. đôi khi tôi còn làm bánh, làm Takoyaki cho các bé... Bạn bè các con đến nhà đều rất ngưỡng mộ, có bạn còn trầm trồ “Mi-chan thích thật đấy, cứ như là công chúa vậy.”. Cô bé nào mà chả thích được là công chúa, cậu bé nào chả thích được làm hoàng tử, cô bé cậu bé nào mà chả thích được đưa

đi đón về bằng ô tô xịn để hãnh diện với bạn bè. Tôi không làm được điều đó cho các con, nhưng tôi có thể làm những thứ khác để giúp con mình, để đi đâu, trước mặt bạn bè, các con cũng có thể tự hào về gia đình mình, bố mẹ mình.

Tôi nhớ từng đọc trong một quyển sách có nói rằng, khi bạn chồng đến nhà chơi thì vợ nên hết lòng phục vụ để chồng được mát mặt; khi bạn vợ đến nhà chơi thì chồng cũng phải hết lòng phục vụ để vợ hãnh diện với bạn bè. Làm được như vậy thì gia đình đó sẽ luôn có được sự kính trọng của những người xung quanh. Cả vợ và chồng đều được những người khác nể phục, ngưỡng mộ, thậm chí là ghen tị. Tôi áp dụng điều đó không chỉ với vợ mà cả với các con.

Cuộc sống gia đình thì không tránh khỏi có lúc này, lúc khác, đó là chuyện thường tình mà gia đình nào cũng gặp phải. Nhưng một gia đình hạnh phúc là gia đình mà cả vợ và chồng đều không ngừng nỗ lực để vun vén, xây đắp, giữ gìn.

Cũng có lúc vợ chồng chúng tôi to tiếng, nhưng tôi luôn là người nhịn nhường vợ trước. Mỗi khi các con có xích mích nhau, tôi thường nói với con gái: “Mi-chan, con là chị, con lớn hơn thì con phải nhường em, đừng cãi nhau với em?”. điều đó cũng đúng với quan hệ vợ chồng tôi. Muốn gia đình trong ấm ngoài êm thì người chồng phải là người nhường nhịn, để vợ qua cơn bực dọc rồi sẽ khuyên giải cho vợ hiểu. Cãi nhau hay căng thẳng lúc cả hai còn đang nóng giận cũng chẳng giải quyết được gì, chỉ làm cho hạnh phúc gia đình


thêm sứt mẻ. nhịn một chút không những mình không mất gì, không thiệt gì mà còn giữ được hạnh phúc. Người đàn ông không nên quá câu nệ “cái tôi” mà làm gì, hạnh phúc gia đình mới là thứ quý giá đáng để trân trọng và bảo vệ.

13. Về thăm quêNếu mình có điều kiện hơn người khác, dù chỉ hơn một

chút thôi thì cũng nên chia sẻ.


sau đúng 13 năm xa bôn ba, lần đầu tiên tôi có cơ hội về thăm lại quê hương. Tôi đưa vợ và hai con cùng về thăm cả hai bên nội, ngoại. Khi máy bay sắp đáp xuống sân bay nội Bài, từ trên nhìn xuống, thấy những thửa ruộng nhỏ, những ngôi nhà nằm san sát bên dưới, hình ảnh thân thiết của quê hương làm tôi bồi hồi không tả xiết. Máy bay càng hạ thấp, tôi cảm giác tim mình càng đập nhanh hơn, lòng càng rộn ràng hơn. Mặc dù vẫn thường xuyên thư từ và liên lạc với mọi người ở nhà nhưng không biết mẹ tôi bây giờ thế nào? Liệu bà vẫn còn khỏe mạnh như ngày tôi ở nhà? Cuộc sống đã khấm khá hơn chưa? Tôi cứ chìm đắm trong những suy nghĩ và những hình ảnh tưởng tượng trong đầu, hi vọng mọi thứ đều vẫn tốt đẹp.

đáp máy bay xuống hà nội, chúng tôi đi thăm họ hàng bên vợ ngoài Bắc rồi cùng nhau đi tàu hỏa vào thành phố hồ Chí Minh. Chặng đường dài trên tàu cũng là quãng thời gian tôi có thể thả hồn chậm rãi ngắm nhìn quê hương suốt dọc Bắc vào nam, điều mà trước đó tôi chưa có cơ hội được trải nghiệm. Tàu hỏa thời đó của việt nam còn chưa được hiện đại như bây giờ. sau hai ngày trên tàu, chúng tôi mới đến sài gòn, các con tôi đứa nào đứa nấy mặt nhọ nhem đầy muội than, trông vừa thương vừa buồn cười.

về tới nhà, tôi được biết căn nhà của chúng tôi năm xưa đã bị bán, các anh em trai cũng rời quê hương đi xa lập nghiệp hết. Bốn người sang Mỹ, một người sang Thái Lan, duy nhất cô em gái vẫn ở nhà phụng dưỡng mẹ. hiện giờ mẹ và cô em

gái đã chuyển về ở cùng với bà ngoại. Xa quê hương quá lâu nên tôi cũng không nhớ đường về nhà bà ngoại, phải vừa đi vừa hỏi. Cuối cùng tôi cũng tìm được đến nơi. Thấy người ta chỉ một căn nhà gạch ba tầng khang trang, tôi khấp khởi vui mừng và nghĩ: “Cuộc sống của mẹ và em đã khá hơn nhiều rồi.”. Tôi vội vã chạy về phía căn nhà đó, nóng lòng mong gặp lại mẹ và em gái.

nhưng lạ thay, người mở cửa cho tôi là một người lạ tôi chưa hề gặp. Tôi ngạc nhiên và lờ mờ đoán có vẻ như mình đã gõ nhầm nhà. Luống cuống một lúc, tôi lắp bắp hỏi thăm người lạ đó về mẹ tôi. hóa ra mẹ ở bên cạnh, trong ngôi nhà tranh ọp ẹp, xập xệ phía sau ngôi nhà ba tầng này. Căn nhà vẫn được ghép bằng các tấm ván như ngày xưa, nhưng có vẻ còn mong manh hơn nhiều, nếu không có ngôi nhà ba tầng kia che chắn thì chắc chỉ một cơn gió mạnh cũng làm nó đổ sập xuống.

phía trước ngôi nhà được sửa thành một quán nước bình dân, vài vị khách đang ngồi uống nước và trò chuyện. Tôi bước vào, thấy mẹ đang lúi húi pha trà cho khách. Tôi hét lên: “Mẹ ơi, mẹ ơi, thằng Tư về thăm mẹ này!”. Mẹ giật mình, vội đặt ly nước đang pha dở xuống quay lại nhìn. Tôi chạy đến ôm chầm lấy mẹ, mừng mừng tủi tủi, hai mẹ con tôi cứ đứng đó ôm chặt lấy nhau mà khóc, chẳng còn biết đến mấy vị khách xung quanh nữa. Bao năm tôi mới lại có cái cảm giác được sà vào lòng mẹ như những ngày thơ bé, tìm đến sự vỗ về, an ủi và hạnh phúc của tình mẫu tử.


năm tháng trôi qua, mẹ vẫn thân hình gầy guộc, tần tảo. Khuôn mặt vẫn giữ nguyên nét khắc khổ, làn da trắng xanh đã điểm đồi mồi. Mái tóc đen năm nào nay đã bạc trắng. gặp lại thằng con trai xa xứ đã lâu, rồi còn có thêm con dâu dịu hiền, hai đứa cháu nội bụ bẫm, khỏe mạnh, nhanh nhẹn, mẹ mừng khôn tả xiết, hai dòng nước mắt cứ lăn dài trên gò má. Trong giây phút hạnh phúc đoàn tụ gia đình sau bao năm xa cách, chúng tôi cứ đứng sững ở ngoài sân như thế một lúc lâu. Tôi bồi hồi, lặng yên nắm chặt đôi bàn tay gầy và thô ráp, lắng nghe từng hơi thở và tiếng nấc mừng tủi của mẹ…

Căn nhà rộn lên tiếng nói, tiếng cười, quá nhiều chuyện tôi muốn kể cho mẹ nghe: về những gian nan thử thách đã trải qua, về câu chuyện tìm được người bạn đời, về hai đứa con ngoan ngoãn, khoẻ mạnh đúng như ước mộng, và nhất là những thành công mà tôi đã gặt hái sau bao nhiêu năm vất vả… Tôi muốn mẹ biết rằng, thằng Tư con trai mẹ giờ đã khác rồi, đã trưởng thành, đã có được cuộc sống sung túc, không còn cảnh lăn lộn kiếm sống từng bữa như xưa.

Mẹ và em gái tôi mở hàng bán trà nước, cuộc sống có phần đỡ cực hơn nhưng vẫn phải chắt bóp từng đồng mới đủ sống. Căn nhà mẹ ở vẫn chẳng hơn gì căn nhà năm xưa, không có đồ đạc ngoài một cái giường đơn và vài cái ghế. Thấy trên giường có căng một tấm ni lông lớn, tôi hỏi tấm ni lông này căng để làm gì ? Bà trả lời: “À, nhà dột nên mẹ phải căng để nước mưa không chảy vào giường.”. nghe mẹ nói mà tôi ứa nước mắt, mẹ sống khổ quá, tôi thì đã có cuộc sống đầy đủ, vậy mà bao năm

Mẹ và vợ

qua mẹ vẫn phải vất vả. đã khá lâu nay, hàng tháng vợ chồng tôi đều gửi tiền về cho mẹ lo liệu thêm cho sinh hoạt, số tiền đó phải thừa đủ cho cuộc sống, sao mẹ vẫn khổ thế? hỏi ra tôi mới biết, mẹ đã dùng số tiền đó không chỉ để lo cho cuộc sống của mình mà còn để cưu mang anh em, họ hàng.

nhiều người trong họ chưa có việc làm ổn định, cuộc sống bấp bênh, bữa đói, bữa no nên bà đã thương tình, đưa mọi người về nhà mình ở, tất cả tới mười hai người. Cả cô vợ ba của bố không có việc làm cũng được mẹ giúp. Bà nói với tôi: “Mình có điều kiện hơn mọi người, dù chỉ hơn một chút thôi thì cũng nên chia sẻ. huống hồ đây lại là anh em cùng chung một gia đình, mẹ không thể làm ngơ được con ạ. Mẹ ở nhà lụp sụp một chút cũng không sao, chứ không có gì ăn thì mọi người sao sống nổi.”. việc làm của mẹ là bài học lớn cho tôi, tôi


Sony

Highlight

lụp xụp

thầm nhủ, ngày nào còn sống thì sẽ cố theo gương bà.

Khi trở về nhật, tôi đã kể cho các anh, em nghe về cuộc sống của mẹ, của những người trong họ và kêu gọi mọi người quyên tiền gửi về giúp mẹ xây nhà. sau đó, chúng tôi còn cố gắng mua luôn cả căn nhà ba tầng ở phía trước cho mẹ ở. đó là chuyện của những năm trước đây, còn hiện giờ bà đã được anh cả tôi đón sang Mỹ để phụng dưỡng. Thỉnh thoảng vợ chồng chúng tôi cùng hai con vẫn sang thăm bà và các anh em bên đó.

*****

Bài học “lá lành đùm lá rách” của mẹ tôi khiến tôi rất cảm phục. Có lần về thăm quê, đi chợ tôi gặp một cụ bà đang ngồi co ro bán rau bên vệ đường. Khách mua không thấy, chỉ thấy khuôn mặt cụ lộ rõ vẻ mệt mỏi, quầng mắt trũng sâu. nhìn cảnh tượng đó tôi thấy không đành lòng, không hiểu con cái cụ đâu mà để một người đã già yếu như thế vẫn phải lọ mọ vật lộn với cuộc sống. Thương cụ quá, tôi biếu cụ năm trăm ngàn; cụ cầm tiền mà run run, rồi quỳ xuống chân tôi mà sụp lạy. hình ảnh của cụ già bán rau khiến tôi bị ám ảnh, tôi tự nhủ phải bù đắp cho mẹ mình nhiều hơn sau bao tháng ngày vất vả nuôi anh em tôi khôn lớn, rồi nhẫn nại chờ đợi ngày chúng tôi trở về.

Một lần về thăm nhà dịp gần Tết, tôi và anh trai cả ngồi uống nước trà và hàn huyên chuyện đời đến gần 12 giờ đêm. đường khuya vắng lặng, lạnh lẽo, vẫn thấy bên kia đường có một người đàn ông ngồi bơm xe. Tôi đến gần và hỏi: “Nửa 134 | Chinh phục đỉnh Phú Sĩ Cuộc đời và sự nghiệp doanh nhân Ngô Hùng Lâm | 135

đêm rồi sao bác còn ngồi đây? Giờ này thì còn ai sửa xe nữa?”. Bác ta thở dài và nói: “Cả ngày hôm nay tôi chưa kiếm được bao nhiêu chú ạ. Không có gì mà mang về cho vợ, cho con. Tôi phải cố xem có may mắn kiếm thêm chút gì chứ không ngày mai cả nhà phải nhịn ăn. Tết nhất cũng đến nơi rồi.”. hỏi thăm tôi biết ông ta có tới năm đứa con đang tuổi ăn học, vợ thì ốm, nằm liệt giường mấy ngày rồi không có tiền thuốc thang. Thương cảm với người đàn ông nghèo khổ, tôi rút toàn bộ số tiền trong ví đưa cho ông. người đàn ông cảm động nhận tiền, sụp xuống quỳ lạy, tôi nói mãi ông mới chịu đứng dậy.

Lần khác về thăm nhà, cả nhà đang trên đường trở về sau khi đi ăn chiều, lúc đó đã khoảng 11 giờ đêm. đường tĩnh mịch, vắng lặng, gần như không còn người qua lại. Chúng tôi thấy hai cái bao tải nằm lăn lóc trên vỉa hè, trông tưởng là bao đựng rác. Bỗng cái bao tải chuyển động, rồi có hai đứa bé trai tóc tai bù xù, trông bẩn thỉu, nhếch nhác từ từ chui ra. Cậu anh khoảng 6 tuổi và một đứa em tầm 2 - 3 tuổi. hai đứa nhỏ mặc một cái quần cộc và một chiếc áo ba lỗ rách tứ tung, đã ngả từ màu trắng sang màu đen đúa của bùn và đất. Tôi vén miệng bao cho hai đứa nhỏ chui hẳn ra ngoài, chúng nhìn tôi bằng ánh mắt buồn rầu vời vợi. Tôi không nghĩ là một đứa trẻ mới vài tuổi đầu mà đã có ánh mắt u sầu như thế.

Tôi bắt chuyện và được chúng kể cho nghe: do bố mẹ nghiện cờ bạc, bắt hai đứa nhỏ phải ra đường đi ăn xin, không xin được tiền thì không được về nhà, nếu về sẽ bị đánh đòn. vậy nên chúng không dám về nhà mà phải chui vào bao tải để

ngủ dù từ sáng đến giờ chưa có gì bỏ bụng cả. Thấy có người đi qua, chúng chui ra, hi vọng xin được một ít tiền để còn có thể được về nhà. Xót xa cho hai đứa nhỏ, bực tức vì sự độc ác của những người làm cha, mẹ nhẫn tâm, chúng tôi cho hai đứa đi ăn, rồi đưa vào khách sạn, cho tắm rửa sạch sẽ. anh cả tôi đưa hai đứa nhỏ về tận nhà, nói chuyện với bố mẹ chúng. Tôi không biết về sau số phận của hai đứa trẻ đó ra sao, nhưng cũng không tin là bố mẹ chúng sẽ dễ dàng thay đổi để các con mình có được một cuộc sống khá hơn.


Tôi thấy quê hương mình do ảnh hưởng của chiến tranh, người nghèo còn nhiều quá, nhất là nhiều người nông dân phải vất vả một nắng hai sương mà cơm ăn chẳng đủ no. Tôi mong sao một ngày nào đó không xa, đất nước việt nam ta cũng có thể giàu đẹp như nước nhật. Khi còn đói khổ, tôi chưa thể giúp được gì cho những người có cảnh ngộ khó khăn. nay tuy chưa phải đã là giàu có, nhưng cuộc sống cũng khá đầy đủ, cảm thông với những hoàn cảnh khốn khó, những số phận éo le, tuy sống xa xứ nhưng tôi luôn mong muốn có thể làm được gì đấy giúp ích cho đồng bào mình, đất nước mình. Là một người việt nam sống xa quê hương, tôi cũng nguyện dốc lòng, dốc sức, góp phần cho quê hương thêm giàu đẹp.

Mỗi người dân cần có ý thức về việc đây là đất nước của mình, là quê hương của mình, là dân tộc của mình. Là người con của quê hương, mình phải là người có trách nhiệm đóng góp trước tiên, không coi đó là trách nhiệm của riêng chính phủ hay một cá nhân, tổ chức nào khác.

14. Gốm sứ Bát TràngNgười ta chưa biết đến mình, thì phải làm cách nào đấy để người ta biết đến. Không thể ngồi yên mà chờ, phải làm một cái gì đó để mọi chuyện diễn ra theo mong muốn

của mình.


sau nhiều năm theo nghề xây dựng, uy tín với người nhật càng ngày càng tăng, tôi nhận được ngày càng nhiều công trình xây dựng. Cuộc sống của tôi và gia đình đã khấm khá hơn nhiều. Không muốn vợ cứ phải ngày ngày vất vả đến công trường phụ việc, tôi bảo nàng ở nhà lo công việc nội trợ và chăm sóc các con. nhưng vốn hay làm, nàng không chịu ở nhà ngồi chơi. nghĩ cách để nàng có việc làm, chúng tôi dự định mở một cửa tiệm để nàng có thể vừa ở nhà bán hàng, vừa chăm sóc các con.

năm 1997, trong một lần về việt nam, đi thăm làng gốm sứ Bát Tràng, thấy đồ ở đây đẹp quá, tôi quyết định đặt hàng sang nhật cho vợ bán. Từ đó tôi tiếp tục công việc xây dựng, còn vợ ở nhà bán đồ gốm sứ. nhưng việc bán hàng cũng rất khó khăn, hàng hoá không chạy vì chưa có uy tín và chưa ai biết đến. Ở nhật lúc này trước giờ cũng chẳng mấy ai biết đến đồ gốm sứ việt nam, người ta chỉ biết nhiều đến “Chiến tranh việt nam” thôi. Trong mắt người nhật, đất nước việt nam là một đất nước nghèo, chẳng có sản phẩm mỹ nghệ nào đặc sắc, nói chính xác là hàng hoá việt nam chưa thể “lọt vào mắt xanh” người tiêu dùng nhật Bản.

Có hôm cả một ngày trời, may ra cửa hàng chỉ bán được một cái bình nhỏ xíu, thu được 500 Yên tiền hàng. đồ gốm sứ không hỏng nhưng nếu không bán được thì cũng chẳng có lời. Thực ra tôi cũng không cần lời, miễn có việc làm cho vợ vui là được, vì lúc đó tôi đi đấu thầu các công trình xây

dựng, thu nhập hàng tháng có thể lên tới cả triệu Yên. Có một buổi đi làm về, thấy vợ ngồi ở ngoài cửa tiệm, thơ thẩn nhìn theo mấy cái xe chạy ngoài đường, xe đi xa tít rồi nàng vẫn cứ nhìn theo. Thấy lạ tôi mới hỏi: “Em nhìn gì thế?”. “Em nhìn xem có cái xe nào quay lại ghé vào mua cho mình vài cái bình không. Cả ngày trời mà chẳng có khách nào ghé tiệm xem hàng anh ạ.”.- nàng trả lời tôi, giọng đượm buồn. Thấy vợ nói vậy, vì thương nàng, tôi muốn làm điều gì đó cho nàng vui.

người ta chưa biết đến mình, thì phải làm cách nào đấy để người ta biết. phương châm sống của tôi vẫn luôn là không thể ngồi yên mà chờ mọi thứ tự đến, không thể ngồi đợi khách hàng đến với mình được, mình phải hành động, phải làm một cái gì đó để mọi chuyện diễn ra theo mong muốn của mình. Thế là tôi nghĩ đến việc đi phát tờ rơi quảng cáo cho đồ gốm sứ việt nam, cho cửa hàng mình. Tôi nhờ một người bạn viết vào một tờ giấy dòng chữ: “Ở đây có bán đồ gốm sứ Việt Nam” bằng tiếng nhật, theo kiểu thư pháp thật đẹp. Ban ngày đến công trường làm việc, tối đến trên đường về tôi đi bỏ tờ rơi vào nhà từng người dân trong vùng, mỗi ngày bỏ hết bảy trăm tờ tôi mới chịu về nhà. Tôi cứ miệt mài đi bỏ tờ rơi như vậy, hết nhà này đến nhà khác, hôm nào cũng 11 - 12 giờ đêm mới trở về nhà.

Một tối, tôi đi ngang qua một căn nhà rất to và đẹp, trông lộng lẫy nguy nga như một tòa lâu đài. Trầm trồ ngắm nghía, tôi thầm nghĩ: “Nhà to thế này chắc là chủ nhà sẽ mua giúp


Sony

Highlight

font chữ

mình vài ba cái bình gốm đây.”. Tôi đến trước cửa nhà định bỏ tờ rơi. Bỗng từ sau lưng có ánh đèn pha ô tô rọi sáng choang, chiếu thẳng vào người tôi, rồi một chiếc ô tô đen bóng lao đến, suýt nữa tôi bị ô tô đâm. Một người đàn ông trung niên bước ra khỏi xe, khuôn mặt dữ tợn, ông hét vào mặt tôi: “Mày làm cái gì ở nhà tao đấy?” Tôi vội giải thích: “Em chỉ định bỏ mấy tờ quảng cáo đồ gốm sứ Việt Nam thôi anh ạ.”. “Không có gốm giếc gì hết, cút ngay!”, gã chủ nhà lại quát lên. nói đoạn hắn ta giằng xấp tờ rơi trên tay tôi, đạp tôi ngã dúi dụi, rồi ném hết tờ rơi xuống đất, lấy chân dẫm lên dí và đuổi tôi đi. Bị đuổi ra ngoài, tôi uất ức đến phát khóc, mình có trộm cắp gì đâu, mình làm việc chính đáng, sao người ta không hiểu mà lại đối xử với mình như vậy? Tôi nhìn lại căn nhà và thầm hứa: “Cứ đợi đấy, 10 năm sau tôi sẽ bằng ông để ông không thể kh-inh tôi được”.

vợ tôi biết chuyện, nàng khóc và ngăn không cho tôi đi phát tờ rơi nữa, nàng bảo: “Thôi anh, đừng đi phát tờ rơi nữa, chả đáng bao nhiêu, giờ nhà mình cũng không phải là quá thiếu tiền, không cần phải khổ sở thế.”. nhưng không đi thì không thể bán được hàng, tôi nói với vợ: “Không thể vì một cái thằng vớ vẩn như thế mà lại nhụt


SONY GIANG VO

Highlight

bo tu nay

SONY GIANG VO

Highlight

lay chan dam len dong to roi

SONY GIANG VO

Sticky Note

chí em ạ. Mình rồi còn gặp cả trăm thằng như thế, nhưng có sao, Tokyo này có tới chục triệu người, mà thiếu gì người tốt. Không sao đâu, mai anh lại đi phát tờ rơi tiếp, đến khi nào tiệm mình bán được hàng thì thôi.”. nàng đành chịu và nói: “Vậy thì cả nhà ủng hộ anh, từ mai em và các con đi phát tờ rơi cùng anh.”.

Từ hôm đó, đêm nào cả gia đình tôi cũng cùng đi phát tờ rơi. Lúc đó hai con của tôi vẫn còn nhỏ, con gái mới 9 tuổi, con trai thì mới lên 6. nhiều lần đi qua nhà nào có nuôi chó, các con bị chó đuổi sợ quá khóc toáng lên, cũng may là không có vấn đề gì xảy ra trong suốt thời gian chúng tôi đi phát tờ rơi dù đi hết nhà này đến nhà khác, hết thành phố này đến thành phố khác, đi khắp cả Tokyo rồi đi sang Chiba, Yokohama... dù khó khăn vất vả, nhưng mọi người đều nỗ lực, cả gia đình cùng động viên nhau cố gắng.

đúng là “thuận vợ, thuận chồng tát bể đông cũng cạn”, không chỉ vợ mà còn có sự trợ giúp đắc lực của hai con. dù chúng còn nhỏ nhưng luôn ủng hộ và sẵn sàng giúp đỡ cha mẹ. được vậy một phần cũng do truyền thống gia đình, làm gì cả nhà cũng cùng làm, cả khi ăn, khi chơi hay trong công việc cũng có nhau.

sự cố gắng của chúng tôi cũng được đáp lại bằng kết quả xứng đáng. Mọi người bắt đầu biết đến cửa hàng và kéo đến từ khắp nơi, có lẽ do chúng tôi là cửa hàng đầu tiên bán gốm sứ việt nam nên nhiều người đến vì tò mò. so với các sản phẩm cùng loại của nhật Bản, đồ gốm sứ việt nam khá rẻ

nên rất dễ bán. Công việc trở nên thuận lợi, cửa hàng dần dần mở mang, phát triển.

Trong kinh doanh, nếu có sự kiên trì và lòng quyết tâm thì sớm hay muộn cũng sẽ gặt hái được thành công.


15. Cửa hàng mười hai mét vuôngPhục vụ khách như thế nào, bán hàng ra sao, giới thiệu sản phẩm như thế nào... là những thứ hoàn toàn xa lạ với tôi. Nhưng không biết thì có thể học, quan trọng là dám

làm và dám học hỏi.


năm 1998, tôi hai lần bị ngã ở công trường xây dựng. Lần đầu ngã nhẹ chỉ bị trật chân; lần thứ hai bị ngã từ giàn giáo cao bảy mét, đầu đập xuống đất chảy máu lênh láng, may mà tôi ngã trúng vào bãi cát nên chỉ bất tỉnh suốt hai ngày chứ không mất mạng. Có người nói rằng, đã ngã hai lần rồi, ngã lần thứ ba kiểu gì cũng chết. dù nghề xây dựng đem lại cho tôi một nguồn thu nhập rất lớn, nhưng nó quá nguy hiểm. nói dại nếu chẳng may tôi ngã lần nữa, có mệnh hệ gì thì vợ dại, con thơ biết sống thế nào. nhiều đêm tôi trăn trở với câu hỏi, giờ mà bỏ nghề xây dựng thì biết làm nghề gì? Liệu chuyển sang kinh doanh buôn bán có đem lại cuộc sống ổn định và đầy đủ cho vợ con hay không? Rồi tôi tự trấn an rằng, trong nghề xây dựng mình cũng từ hai bàn tay trắng mà vẫn thành công. hồi còn ở việt nam và thời gian lưu lạc trên đảo tị nạn, tôi cũng đã làm đủ thứ nghề, nghề nào đã trải qua cũng gặt hái được chút thành quả. Làm gì cũng chỉ cần miệt mài, kiên trì, toàn tâm, toàn ý thì thể nào cũng làm được. vậy là tôi quyết định bỏ nghề xây dựng, chuyển hẳn sang kinh doanh đồ gốm.

Công việc kinh doanh ở cửa hàng cũng có khấm khá hơn, có khách ra khách vào, nhưng thời gian đầu vẫn chưa đủ nuôi sống cả gia đình. Cửa hàng vẫn cần đầu tư và bỏ nhiều hơn công sức cho việc kinh doanh mới mong phát triển được. Thế là tôi thuê một mảnh đất ruộng ở trục đường cái, ngay cạnh đường cao tốc, chuyển cửa hàng từ nhà ra đó để có thêm diện tích và thu hút thêm khách hàng vì gần

đường. Miếng đất đó vốn không phải là đất để kinh doanh cửa hàng, chỉ là mảnh ruộng mấp mô và đầy cỏ dại. đỗ xe còn không được, đừng nói đến làm cửa tiệm. Tôi phải đầu tư công sức san ủi và xây dựng, nâng cấp. Chi phí thuê người làm ở nhật rất tốn kém nên một tay tôi làm hết mọi việc, từ các khâu nặng nhọc nhất như san, ủi, cào đập đất... Tôi đã biến một mảnh đồng không mông quạnh, bỏ hoang trống trải, rộng ba trăm mét vuông thành nền đất bằng phẳng, sạch sẽ, có thể bày bán hàng và có bãi đậu xe cho khách.

Một tối tôi đang đào đường cống thoát nước thì bị trúng gió, ngã lăn xuống cống. Mấy tiếng sau, khi vợ đến thấy tôi nằm sóng xoài dưới đất, nàng vội đưa tôi đến bệnh viện. sau này cũng có đôi lần do làm việc nhiều quá nên tôi bị xỉu, may là không có gì nghiêm trọng.

Làm xong cả khu đất, tôi dựng các tấm ván thành một cái chòi, chỉ vỏn vẹn mười hai mét vuông, bên trong xếp đầy đồ gốm sứ và bắt đầu kinh doanh. Ban ngày tôi bán hàng trong tiệm, ban đêm tôi căng lều trước tiệm ngủ. do cửa tiệm ở xa

Tiệm gốm những ngày đầu tiên


nhà nên tối nào tôi cũng ngủ lại ở đây và trông hàng luôn. Có lần trời bão, lều bị gió tốc bay đi cả trăm mét, tôi phải đội mưa, đội gió đi nhặt về. sau đó căng lại và phải cột lều vào xe ô tô để khỏi bị bay lần nữa. nhiều đêm dọn hàng xong thấy nhớ vợ, tôi phóng xe về nhà, đến nơi thì đã 1 - 2 giờ sáng. nằm ngủ với vợ được mấy tiếng, 6 giờ sáng tôi lại dậy lật đật ra mở hàng. Khởi đầu khá vất vả nhưng vượt qua tôi mới có được ngày hôm nay.

việc buôn bán ở nhật không hề đơn giản do người tiêu dùng cực kì khó tính. đồ gốm chỉ cần xước một chút xíu người ta cũng chê không mua, mà có mua rồi đem về thấy xước họ lại đem đến trả và đòi lại tiền. hàng của mình thì chở tận việt nam sang, vận chuyển cả mấy ngàn cây số, hết bằng tàu biển lại đến ô tô. Qua bao nhiêu chặng như thế nên đảm bảo được hàng hoàn hảo 100% là điều vô cùng khó. người nhật thường nói với nhau rằng: “Người nước ngoài không bao giờ làm ăn được ở đất nước này.”, chỉ có người nhật mới có thể phục vụ những mặt hàng đủ “tiêu chuẩn nhật” mà thôi. Tôi thì nghĩ mình phải phá cái lệ đó, mình là con người, họ cũng là con người, người ta làm được thì mình cũng làm được.

Tôi vốn chỉ quen làm ở công trường xây dựng, chỉ huy thợ thuyền, chứ chưa bao giờ tự đứng ra kinh doanh. phục vụ khách như thế nào, bán hàng ra sao, làm thế nào để giới thiệu sản phẩm... là những việc hoàn toàn xa lạ với tôi. nhưng chưa biết làm thì tìm cách học hỏi, lúc vào nghề xây

dựng cũng có biết gì đâu, qua thời gian học hỏi mới dần thạo nghề.

Tôi đến các siêu thị, cửa hàng của người nhật để học cách kinh doanh, xem họ buôn bán, phục vụ khách hàng như thế nào mà bắt chước. Tôi nhận thấy một điều là người nhật phục vụ khách hàng cực kì chu đáo, khách hàng thật sự là Thượng đế. Khi vào một cửa hàng của người nhật, khách hàng luôn được tiếp đón nồng nhiệt, các nhân viên luôn tươi cười rạng rỡ, sẵn sàng giới thiệu hoặc tư vấn về bất cứ loại sản phẩm nào. dù khách có mua hàng hay không, thậm chí ngay cả khi chỉ lượn lờ, xem xét, nhấc lên, đặt xuống, thử ra thử vào hết đồ này đến đồ khác, chẳng mua gì rồi đi về thì họ vẫn niềm nở, tươi cười. nếu có đồ nào đặc biệt không được thử hoặc phải cẩn thận thì cũng chỉ tươi cười nhắc nhở: “Cảm phiền quý khách, đây là đồ đặc biệt, xin quý khách nhẹ tay?”. vào cửa tiệm của người nhật, dù chỉ ngắm nghía chưa muốn mua ngay nhưng lần sau nếu cần chắc chắn tôi sẽ đến đó mua vì họ quá biết cách chiều lòng khách.

đi khắp nơi học hỏi kinh nghiệm, trở về tôi áp dụng cho cửa hàng của mình. Chúng tôi luôn cố gắng tươi cười, niềm nở, sẵn sàng tư vấn cho khách dù họ có mua hay không. Tôi hiểu rằng, nếu mình làm khách hàng hài lòng, lần này có thể chưa mua nhưng khi cần nhất định họ sẽ quay lại chứ không đến với cửa hàng khác. Có những lần hàng bán không may bị trầy xước hoặc hỏng vỡ, khách hàng không vừa lòng, than phiền. nhiều người nhật rất kỹ tính trong chọn hàng, họ


Cửa hàng gốm sau 2 năm phát triển.

hay bực mình vì bỏ đồng tiền ra mà không được sản phẩm như ý. những lúc như thế tôi cúi đầu xin lỗi ngay. Có lần phải nhẫn nại chịu trận tới cả tiếng đồng hồ nghe khách phàn nàn, la mắng. Khi khách trút xong cơn giận dữ, tôi vẫn tươi cười: “Cảm ơn quý khách đã góp ý, cửa hàng chúng tôi xin tiếp thu ý kiến và sẽ khắc phục ngay.”.

nhiều lúc khách hàng la mắng rất đúng, nhưng cũng có lúc người ta mắng chỉ để trút giận, dù ở tình huống nào tôi

vẫn kiên nhẫn lắng nghe, vì đó là cách hiệu quả nhất để lấy lòng khách hàng. việc sẵn sàng tiếp nhận lời phàn nàn của khách hàng sẽ khiến họ cảm thấy rất thoải mái, còn về phía mình cũng sẽ giúp mình cẩn thận và chu đáo hơn trong công việc. nếu chẳng khách hàng nào góp ý gì thì mình dễ sinh ra chủ quan. nhưng chịu đựng được sự phàn nàn, la mắng của khách hàng lại không phải là việc đơn giản, nhất là khi có những người nặng lời, dùng những ngôn từ mắng nhiếc quá đáng. Thấy mình chịu khó lắng nghe, tiếp thu, khách hàng dịu dần và có khi lại chuyển sang quý mến. đấy cũng là một trong

những nét đặc trưng văn hóa của người nhật, nếu mình biết tiếp thu thì người ta sẽ quay lại, còn nếu không người ta sẽ đi luôn và không bao giờ quay lại nữa. Xét về khía cạnh kinh doanh, khách hàng càng khó tính thì càng ít cửa hàng có thể chinh phục được, song một khi đã chinh phục được rồi thì họ lại càng gắn bó và trung thành hơn. Sự nhẫn nại và tinh thần hết mình phục vụ khách hàng đã giúp tôi chinh phục được cả những khách hàng khó tính nhất, và thành công trong kinh doanh bán lẻ đồ gốm sứ.

*****

Chỉ bán lẻ thì không thể đem lại lợi nhuận lớn, tôi bắt đầu nghĩ đến việc bán buôn cho các siêu thị, đại lý và các cửa hàng khác. nghĩ là làm, tôi lấy ô tô chở đồ gốm đi khắp các siêu thị, đại lý và các cửa hàng hoa cảnh, chỗ nào tôi cũng vào giới thiệu sản phẩm. Tuy nhiên đi đến đâu tôi cũng bị từ chối vì sản phẩm của mình phải có tên tuổi, có uy tín thương hiệu thì mới được họ nhập hàng. Chẳng ai muốn nhập hàng về mà không bán được rồi lại bị lỗ.

Là anh thợ xây chân ướt chân ráo bước vào buôn bán, chưa thể có được lòng tin của người nhật. Lại còn vướng rào cản về ngôn ngữ khiến công việc kinh doanh càng khó khăn hơn. dù vậy tôi không bỏ cuộc, không chịu đầu hàng. Bị từ chối thì tôi năn nỉ, năn nỉ mà người ta vẫn không chịu thì tôi xin lỗi rồi quay về, hai, ba hôm sau quay lại. Lần thứ hai vẫn bị từ chối thì tuần sau tiếp tục quay lại xin ông chủ cho gửi đồ ở cửa hàng, bán được thì mới lấy tiền, không thì


vui vẻ đem về. Thấy tôi bị từ chối bao lần vẫn không nản chí, chủ cửa hàng đành xuống nước, ông ta nói với tôi: “Cậu là người nước ngoài và mời bán sản phẩm xa lạ với thị trường. Nhưng vì cậu có sự tự tin và kiên trì hiếm có, chắc cũng phải có cơ sở để tin là mấy cái đồ này sẽ bán được nên tôi đồng ý nhận bán cho cậu.”.

được chấp thuận, tôi chuyển hàng đến bày bán trong cửa tiệm của họ. Rồi hàng bán chạy, tôi dần lấy được niềm tin của các ông chủ. “Tiếng lành đồn xa”, ngày càng có nhiều người đồng ý nhận hàng của tôi. việc kinh doanh đồ gốm sứ Bát Tràng bắt đầu đi lên từ đó.

Cứ như thế, tôi dần mở rộng hệ thống đại lý, đến thuyết phục lần đầu không được tôi sẽ đến lần hai; lần hai không được thì lần ba; lần ba không được thì lần thứ tư, thứ năm... cho đến khi nào người ta đồng ý. suy nghĩ của con người sẽ thay đổi theo thời gian, hôm nay có thể từ chối, nhưng không có nghĩa là ngày mai họ cũng sẽ từ chối. Một ngày trôi qua là cảm xúc và suy nghĩ của họ đã thay đổi nhiều rồi, không hiếm trường hợp lần đầu mình hỏi thì họ từ chối, sau vài tuần tâm trạng họ đã tốt lên, họ thay đổi quan điểm.

Cây cổ thụ to thế, cứ chặt ngày chặt đêm, miệt mài sẽ đến lúc nó phải đổ. Không bỏ cuộc, cứ kiên trì theo đuổi thế nào cũng thuyết phục được người khác.

đương nhiên, yêu cầu đầu tiên là sản phẩm của mình phải tốt, có thể bán chạy trên thị trường. Còn nếu người ta đã đồng ý nhận hàng của mình để bán mà cả năm, cả tháng không bán

được thì lần sau người ta cũng cạch mặt mình luôn.

Trong kinh doanh, sự chân thành là yếu tố quan trọng để thành công. đến đâu tôi cũng cố gắng giúp người ta một việc gì đó, đến bất cứ cửa tiệm nào tôi cũng tìm cách giúp họ, khi là tiếp khách giúp chủ, khi là sắp xếp, lau dọn... Có lần tôi đến siêu thị itoyo, một trong những siêu thị lớn nhất ở thành phố Yokohama, thuyết phục mãi mà ông chủ siêu thị vẫn khăng khăng không nhập hàng. Tôi đành xin ông cho phép bày hàng trước cửa siêu thị bán vào các ngày cuối tuần, đổi lại tôi sẽ đứng rao bán và quảng cáo đồ cho siêu thị. Cuối tuần nào tôi và con gái cũng đến siêu thị đó giúp bán hàng. Chúng tôi rao bán, pha trò, thu hút sự chú ý của khách, khiến siêu thị đông vui nhộn nhịp hơn. nhiều lúc khách hàng xúm lại trước siêu thị xem chúng tôi quảng cáo và biểu diễn các tiết mục mua vui. nhờ vậy mà khách tới rất đông, chúng tôi bán được hàng và doanh thu của siêu thị cũng tăng lên, ông chủ vô cùng hài lòng. sau vài ba tháng, chủ siêu thị đồng ý cho tôi một gian hàng để bày đồ gốm sứ, không phải rao bán ở ngoài cửa nữa. sau một thời gian, có lần ông chủ điện thoại cho tôi, nói rằng cuối tuần không nghe thấy tiếng rao hàng và những tiết mục pha trò của chúng tôi, ông cảm thấy buồn và nhớ. Tới giờ, chúng tôi vẫn là những người bạn tốt, giữ quan hệ không chỉ trong việc làm ăn.

Đối tác làm ăn cũng chính là khách hàng của mình, mà còn là khách hàng quan trọng, phải hết lòng với họ.


người nhật rất trọng chữ “tín” trong kinh doanh, vì vậy tôi luôn cố gắng để lấy được thiện cảm và niềm tin của đối tác. Khi hợp tác với một thương gia, tôi luôn để họ có lời trước, nếu nhập hàng vào là 100 thì tôi bán cho là 101, để họ bán ra với giá 110. Tôi chấp nhận không lời hoặc lời rất ít trong thời gian đầu, để có được niềm tin trước đã. Khi họ đã tin ta rồi thì không còn băn khoăn gì về việc hợp tác, mình dễ thuyết phục và làm việc hơn, có tăng giá lên 105 họ cũng dễ dàng chấp nhận. Tuy nhiên, có được sự tin tưởng không có nghĩa là mình muốn làm gì thì làm, không bao giờ được phép lợi dụng sự tin tưởng đó để đưa cho họ một cái giá trên trời hay bán cho họ những sản phẩm kém chất để họ bị thua lỗ.

Có được chữ “tín” là để xây dựng một mối quan hệ làm ăn lâu dài và bền chặt, cả hai đều có lợi.

16. Kinh doanh tại Nhật BảnMỗi đất nước đều có đặc trưng văn hóa riêng và quan niệm thẩm mỹ khác nhau, nếu nhập nguyên si hàng thiết kế theo phong cách Việt Nam sang thì khó mà phù hợp với

thẩm mỹ của người Nhật.


Sony

Highlight

chất lượng

sau một thời gian kiên trì và miệt mài đi thuyết phục từng cửa hàng, tôi đã xây dựng được một mạng lưới các cửa hàng đồng ý phân phối sản phẩm gốm sứ Bát Tràng. Tuy nhiên sản phẩm được tung ra thị trường không có nghĩa là đã thành công. Tôi vấp phải khó khăn tiếp theo, đó là hàng chỉ bán chạy thời gian đầu, sau đó chững lại, nhiều khi mất công vận chuyển đồ đi khắp nơi mà cả tháng chả bán được cái nào. Cuối cùng tôi lại phải đi thu về, vừa mất công vừa mất uy tín.

Tôi tập trung tìm hiểu tại sao hàng của mình không bán được. hàng đã được giới thiệu ở các nơi rồi mà không bán được tức là không hợp với thị hiếu của người nhật. như vậy muốn hàng bán chạy thì phải có sản phẩm phù hợp với sở thích của người nhật. vậy thì người nhật thích gì? để tìm được câu trả lời, tôi tìm hiểu các khách hàng và bạn bè người nhật, xem suy nghĩ và nhận xét của họ ra sao. Có nhiều bè bạn, lại được mọi người quý mến nên ai cũng sẵn lòng chia sẻ nhận xét của mình.

Thu nhập bình quân đầu người của nhật Bản rất cao, người dân rất giàu, trong siêu thị bán đa dạng hàng hoá, vì vậy người ta chỉ thích cái gì đặc sắc mà người khác không có. đời sống và dân trí cao nên trình độ thẩm mĩ của họ cũng rất cao. để bán được thì sản phẩm yêu cầu không chỉ đẹp mắt mà phải độc đáo, mới lạ. nhưng thời điểm đó hàng sản xuất tại việt nam vẫn còn nghèo mẫu mã và hình thức chưa đẹp. Mỗi đất nước đều có đặc trưng văn hóa riêng,

quan điểm thẩm mỹ khác nhau, nếu nhập nguyên si hàng thiết kế theo phong cách việt nam sang thì khó mà phù hợp với thẩm mỹ của người nhật được. vì thế tôi phải tự thiết kế thêm nhiều mẫu mã, hoa văn mới rồi về đặt làm ở làng gốm sứ Bát Tràng.

dù mình có đặt các nghệ nhân việt nam chế tác đi chăng nữa thì chưa chắc đã đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của số đông người tiêu dùng nhật Bản. vì thế, tôi tìm hiểu sâu hơn về nghệ thuật trang trí của nhật Bản, dành thời gian và tận dụng mọi cơ hội để quan sát các hoa văn, họa tiết, kiến trúc của người nhật. Khi đi đường, khi xem tivi, khi đưa các con đến khu vui chơi disney Land... tôi cũng chú ý xem xét họa tiết các tòa nhà, các công trình kiến trúc…, cả các cột đèn ngoài đường. Một thời gian tôi dần nắm được những nét cơ bản của kiểu dáng và hoa văn phổ biến mà người nhật thích. Tôi bắt tay vào thiết kế mẫu mã, gửi về Bát Tràng để đặt hàng.

và lần này tôi đã thành công, lô hàng thiết kế theo phong cách mới đã dần bán được. hàng bán càng được nhiều tôi càng biết được chính xác hơn sở thích của người nhật. Từ năm 1998 đến nay, catalogue (catalô) của tôi đã có hơn 360 kiểu mẫu gốm sứ khác nhau, đủ các loại, trong đó có khoảng một phần ba mẫu mã là do tôi tự thiết kế. Có nhiều kiểu dáng tôi thiết kế được thợ làng gốm Bát Tràng sản xuất theo để bán ra thị trường.

Thời gian trôi đi, con người ta cái gì có mãi rồi cũng chán, đồ có đẹp đến mấy ngắm nghía tháng này qua tháng khác


cũng thành nhàm, do đó tôi cố gắng luôn thay đổi mẫu mã, tạo ra sự mới mẻ cho khách hàng. về đặt hàng ở việt nam, chủ lò gốm hay kêu sao tôi cứ luôn thay đổi kiểu dáng, họ không hiểu là làm như vậy hàng mới bán chạy.

hàng gốm sứ việt nam không cao cấp bằng đồ nhật nhưng giá cả rẻ hơn, so với đồ Trung Quốc lại bền hơn. đồ gốm sứ Bát Tràng được nung ở nhiệt độ từ 1.000 độ đến 1.200 độ nên rất bền, phù hợp với khí hậu khắc nghiệt của nhật Bản, mùa đông tuyết rơi, mùa hè nắng chói chang. dù có phơi nắng, phơi gió, phơi mưa, phơi tuyết quanh năm cũng không bị vỡ hỏng. điểm vượt trội đó của gốm Bát Tràng được thị trường nhật Bản chấp nhận.

người nhật thích sự ổn định, bình thường một cửa hàng muốn tăng giá sản phẩm phải thông báo cho khách hàng có khi trước cả mấy tháng trời. Trong kinh doanh buôn bán, nếu mỗi ngày bán theo một giá thì khó hợp tác lâu dài với người nhật được. Chính vì vậy, từ khi bắt đầu kinh doanh gốm sứ Bát Tràng cho đến nay đã hơn 15 năm, tôi vẫn luôn gắng giữ mức giá ổn định như hồi đầu, chưa hề tăng cũng không hề giảm. Còn nguồn hàng từ việt nam giá cả thường biến động, lên xuống thất thường, nên đôi khi tôi cũng bị lỗ, nhưng tôi chấp nhận để giữ uy tín với khách hàng. Tiền có thể mất, nhưng còn tên tuổi và uy tín thì vẫn gây dựng lại được.

Khi nhập một lô hàng, tôi thường chia ngay ra ba loại: Chọn ra hai, ba cái đẹp nhất đem tặng cho nhà chùa, trường học, cơ quan nhà nước...; Loại xấu nhất tôi bán hạ giá, chỉ

thu về đủ vốn để kéo khách; Còn loại chuẩn bán để lấy lợi nhuận. Tôi cũng thường xuyên làm từ thiện cho nhà chùa, trường học, các tổ chức tình nguyện... thứ nhất là để tu tâm tích đức, thứ hai là để xây dựng tên tuổi.

Trong công việc kinh doanh, có ba điều rất quan trọng. điều đầu tiên là làm sao để khách hàng đến với mình. điều thứ hai là khách đến với mình rồi thì phải làm sao để họ cảm thấy thoải mái ( thoải mái lựa chọn, thoải mái xem hàng...) khi ở trong cửa hàng của mình. điều thứ ba là làm sao để họ hiểu rằng tôi bán những sản phẩm này là vì lợi ích của khách hàng trước tiên. Làm được như vậy thì người ta sẽ trở thành khách hàng trung thành của mình, sẽ còn quay lại mua hàng cho mình dài dài. “Trung thành” và “gắn bó suốt đời” là một trong những nét văn hóa của người nhật, vậy nên kinh doanh buôn bán ở nhật hay làm ăn với người nhật, thế nào cũng phải giữ chữ “tín” với họ.

Gây dựng danh tiếng, giữ uy tín, thấu hiểu sở thích và nhu cầu của khách hàng là những bí quyết giúp tôi kinh doanh thành công.

*****Khi tôi mở cửa hàng bán đồ gốm sứ thì trong vùng đã có

hàng chục cửa hàng khác của người nhật cũng kinh doanh mặt hàng này. người ta đang quen mua ở một cửa hàng của người nhật, mọi thứ đều rất thoải mái. sang cửa hàng của mình - một người nước ngoài, chắc chắn người ta sẽ so sánh, nếu thấy đến cửa hàng mình mà không thoải mái bằng một cửa hàng của nhật thì họ sẽ không bao giờ quay lại. người


nhật thường đánh giá người nước ngoài là “làm ẩu”, mình phải cho họ thấy rằng tuy là người nước ngoài nhưng mình làm việc rất cẩn thận, chu đáo. Mình phải làm được cái gì đó hơn hẳn các cửa tiệm nhật Bản khác, như thế mới giữ được khách hàng nhật.

người nhật rất cẩn thận và lịch sự, khi đi đường chẳng may có dẫm phải chân người ta, mình chưa kịp nói gì thì họ đã nói “Xin lỗi” trước cả mình. họ rất sợ làm tổn hại hoặc gây phiền hà đến người khác. Bản thân đồ gốm sứ đã dễ vỡ, nếu mình sắp xếp không khéo thì người ta khó lấy. với người nhật, nếu khó lấy là họ sẽ bỏ luôn, vì họ rất sợ làm đổ vỡ hàng. Thấy một món đồ đẹp người ta phải sờ, phải cầm, phải nhấc lên đặt xuống là chuyện bình thường. Chưa kể người nhật vốn kỹ tính, nếu không được xem xét kỹ lưỡng thì người ta sẽ không mua. nếu mình bày hàng không hợp lý thì khách hàng nhật sẽ không thoải mái khi mua hàng. Chính vì vậy, khi mở cửa hàng bán đồ gốm sứ, tôi phải rất để ý trong việc sắp xếp, trưng bày hàng hóa. phải để đồ làm sao cho khách hàng dễ ngắm nghía, dễ lấy, dễ xem, dễ cầm lên, đặt xuống. Tôi trải thảm toàn bộ cửa hàng, đồ gốm có rơi cũng khó vỡ. Khi khách mua đồ lớn thì đích thân mình phục vụ bê đồ ra xe, họ vừa không phải bưng, cũng không sợ đồ bị rơi vỡ.

để tạo tâm lý thoải mái nhất cho khách mua, cửa hàng

chúng tôi đưa ra chính sách: nếu khách hàng không may làm vỡ đồ thì không phải đền. Trên đường vận chuyển từ cửa hàng về nhà, nếu đồ có vỡ thì có thể quay lại đổi, cũng không mất

tiền. đây là một trong những điểm khiến cửa hàng tôi hơn hẳn cửa hàng nhật, vì đồ nhật đắt nên họ không thể bắt chiếc cách làm này. Bình thường lời được một phần, làm theo cách này chỉ lời được 0,8 phần. Tôi chấp nhận lấy công làm lãi, lời ít hoặc không lời. Bù lại được lòng khách, dù chỉ lời 0,8 phần nhưng nó là cái lời thu được từ năm này sang năm khác, rất bền vững. đây chính là lùi một bước để tiến ba bước.

Khi cửa hàng còn nhỏ, lượng khách chưa nhiều, tôi luôn có đủ thời gian để hỏi han, chăm sóc từng khách hàng. Tôi thường nói với khách: “Có gì thắc mắc anh chị cứ kêu tôi.”, “Những đồ này đã vừa ý ông bà chưa ạ?”... Tôi luôn tìm cách để tiếp cận từng người, có thế mình mới nắm bắt được đúng ý của họ. Khách hàng nào tôi cũng phục vụ hết mình, dù họ có mua hàng hay không. Khi một người khách hài lòng, người ta về nói lại với bạn bè họ, thế là sẽ có thêm năm khách hàng khác đến. Mình tiếp tục phục vụ tốt năm khách mới, họ hài lòng và họ lại giới thiệu thêm bạn bè đến, nhờ vậy lượng khách mới ngày càng tăng. ngược lại nếu tôi làm một khách hàng phật ý, họ về sẽ nói với năm người bạn của họ: “Cửa hàng đó tệ lắm, đừng có đến đấy...”, như vậy là tôi mất tới sáu khách hàng.

Lúc bán hàng tôi thường quan sát xem thái độ của khách hàng, đoán xem họ nghĩ gì và cảm thấy như thế nào. nếu người ta cứ nhấc lên lại đặt xuống, xem đi xem lại mà không mua thì có lẽ cái chậu đó đẹp, ưng ý nhưng đắt quá, vậy phải hạ giá xuống. Thấy người ta chỉ nhìn lướt qua rồi bỏ đi luôn, tức là sản phẩm này không đẹp, không thu hút. Thấy


Sony

Highlight

bắt chước

khách sờ vào chậu rồi xoa xoa phủi phủi tay, tức là chậu mình bị bám bụi, làm tay người ta bẩn. việc để ý từng ly, từng tý thái độ của khách hàng là cần thiết nếu muốn kinh doanh phát đạt. với người nhật, muốn bán được hàng cho họ mình phải để chi li, chu toàn từ những cái nhỏ nhất, chỉ làm được như thế mới chắc chắn thành công.

Tôi quan niệm một khách hàng đến cửa hàng cũng như một vị khách quý đến nhà chơi. Các cửa hàng nhật Bản khi khách đến thì người ta luôn nói “irasshaimase” - có nghĩa là “đón chào quý khách”, giống như “Welcome” trong tiếng anh. nhưng cửa hàng tôi luôn chào đón khách bằng câu “ohayogozaimasu” hoặc “Konnichiwa”. Câu này có nghĩa là “Chào buổi sáng” và “Chào buổi chiều”, với người nhật nó cũng giống như câu “Chào anh”, “Chào chị” trong tiếng việt, khi gặp mọi người luôn chào nhau như thế. Tương tự như “good morning” và “good afternoon”. Khi được chào “ohayo” thì khách hàng cũng sẽ chào lại “ohayo”, rất thân mật và tự nhiên hơn nhiều câu “irasshaimase”.

Khách bước vào tiệm là các con tôi sẽ bưng trà ra mời, chào đón như một người bạn quý lâu ngày lại chơi nhà. đến nơi đã thấy có cháu bé bưng trà nước, chào đón niềm nở, điều đó đã khiến khách hàng rung động và cảm thấy muốn mua một mặt hàng nào đó cho cháu rồi. Chưa kể là tách trà nóng, người ta không thể uống ngay được, phải vừa uống trà vừa ngắm nghía, hàng hóa càng bán chạy hơn, khách hàng thích đến với mình hơn. Khi người ta mua quen ở cửa hàng của mình rồi thì không muốn đến cửa hàng khác nữa.

Người Việt Nam có truyền thống hiếu khách, cứ tiếp đón niềm nở, coi khách hàng như khách quý đến nhà thì ai cũng hài lòng.

*****nhiều năm làm trong nghề xây dựng, tôi hiểu rất rõ việc


muốn xây một ngôi nhà cao thì làm móng phải thật vững. nay chuyển sang kinh doanh, muốn thành công tôi cũng phải chuẩn bị nền tảng thật kỹ càng. Trong suốt 4 năm đầu bán đồ gốm sứ, lợi nhuận tôi đạt được rất ít, gần như là lấy công làm lãi. Trong thời gian này, tôi tập trung vào rèn luyện tính cách, làm sao để trở thành một con người dễ chịu, hài hòa, được mọi người yêu mến, kính trọng. sống làm sao cho có tâm, có đức, giữ gìn thanh danh, uy tín. người tốt ở trong rừng, trong núi vẫn có người tìm đến kết bạn. nhà cao, cửa rộng giữa phố xá đông người nhưng xấu người, xấu nết thì cũng chẳng ai dám đến gần. Làm kinh doanh, tôi phải cố gắng để mọi người gần xa đều biết tới, như thế họ mới đến ủng hộ mình, cửa tiệm mới có thể phát triển, công việc kinh doanh mới được thuận lợi.

Bác hồ với tấm lòng nhân ái, lúc nào cũng hết lòng hết sức vì nhân dân. nhờ tấm lòng cao cả lo cho dân, cho nước, Bác luôn chiếm được sự yêu mến, kính trọng của đồng bào. Trong chiến tranh, dù mưa bom, bão đạn, mọi người vẫn sẵn sàng hi sinh tính mạng, xả thân để bảo vệ đất nước theo lời kêu gọi của Bác. Chỉ với một chữ “Tâm” mà Bác đã thu phục được quần chúng. Tôi cũng cố gắng học theo Bác, cố sống sao để có được cái Tâm thật tốt.

Mình làm ăn giữa nơi đất khách quê người, phải làm sao để mọi người yêu thương, quý mến, kính nể mình. Điều quan trọng là phải rèn giũa cho cái “Tâm” thật sáng. Chừng nào nó sáng mờ mờ thì ít người thấy, khi toả sáng rực rỡ thì gần hay xa mọi người đều biết đến.

17. Cạnh tranhCạnh tranh nhau rồi hạ giá thành thì chỉ đem lại bất lợi

và thua lỗ cho cả hai bên. Nếu biết hợp tác, cùng gây dựng tên tuổi và uy tín cho sản phẩm

Việt Nam, cho con người Việt Nam, thì sẽ có lợi hơn nhiều.


Công việc làm ăn buôn bán đang tiến triển thuận lợi, bỗng một hôm tôi nhận được tin báo của người bạn ở Bát Tràng: “Có một ông Việt kiều ở Nhật về làng đặt hàng giống với hàng của anh đây này.”. sau đó khoảng chục ngày, tôi lại nhận được tin của một người bạn nhật, anh ta nói rằng vừa có có mấy người việt nam ngồi trong quán anh bàn chuyện mở cửa hàng bán đồ gốm ở gần ga tàu với một ông người nhật. Tôi liền tìm đến nói chuyện, hỏi xem anh ta định làm ăn buôn bán ra sao, nếu được thì cùng hợp tác để cả đôi bên cùng có lợi. Tôi nói với cậu ta: “Anh em mình đều bán hàng Việt Nam giống nhau, tốt nhất chúng ta nên để giá bằng nhau. Cái gì anh bán 100 Yên thì cậu cũng nên bán 100 Yên, như thế có lợi cho cả hai. Nếu anh em mình mà cạnh tranh với nhau, hôm nay cậu hạ xuống 90 Yên, ngày mai anh hạ xuống 80 Yên, rồi tuần sau giảm còn 70 Yên... cứ như thế thì cả hai cùng thiệt, vừa không có lời mà lại làm mất giá sản phẩm của Việt Nam mình.”. Tôi nói rất chân thành và từ tốn, vậy mà không hiểu sao cậu kia nghe xong lại quay sang trả lời tôi một cách thô tục: “Cái loại bán hàng ở ngoài ruộng như mày mà đòi so với tao bán hàng ở giữa thành phố à?”.

Thấy cậu ta trả lời và thể hiện thái độ lỗ mãng như vậy, tôi biết có nói nữa cũng vô ích. Tôi đi về mà lòng buồn rười rượi. Cùng là người việt nam làm ăn buôn bán ở nước ngoài, tôi cũng mong cậu ta có thể gây dựng sự nghiệp thành công mà làm rạng danh tên tuổi người việt, hàng hóa việt, tôi chỉ muốn tốt cho cậu ta, vậy mà cậu ta lại không hiểu được

điều đó.

nhiều người hay bị cái lợi nhỏ trước mắt làm lu mờ, suy nghĩ hạn hẹp, không nhìn xa trông rộng nên không thấy được toàn bộ vấn đề. Cạnh tranh nhau rồi hạ giá thành thì chỉ đem lại bất lợi và thua lỗ cho cả hai. nếu biết hợp tác với nhau, gây dựng tên tuổi và uy tín cho sản phẩm thì sẽ có lợi hơn nhiều. vừa lợi cho mình, vừa lợi cho đất nước, “nước nổi lo chi bèo không nổi”. Lúc nào cũng chỉ biết đến bản thân thì không những tự hủy hoại mình mà còn làm ảnh hưởng đến cả tập thể. Khi tôi đi mua sắm ở khu phố của người hoa tại nhật Bản, cả khu phố rộng lớn với bao nhiêu cửa hàng nhưng sản phẩm ở tất cả các nơi đều bằng giá nhau hết. Tôi đi cả khu phố thấy một cửa hàng đề biển giảm giá 50%; tò mò nên tôi vào mua một cái vòng, lúc sau sang hàng bên cạnh thấy giá y chang, hóa ra chỉ là treo biển thế thôi chứ thật ra giá bán vẫn bằng nhau. Trong chuyện làm ăn buôn bán, tôi nghĩ người việt mình nên học hỏi người Trung Quốc, họ rất biết hợp tác với nhau để cùng lớn mạnh khi đến thị trường nước ngoài.

Tôi cũng thử tìm cách trò chuyện và khuyên giải chàng trai nọ thêm mấy lần nữa nhưng đều vô ích. Tôi nhận thấy, với người như vậy dù có khuyên nhủ thì cũng chẳng ăn thua, phải dạy cho cậu ta một bài học về buôn bán và về đạo làm người. ngay tuần sau, tôi thiết kế một quyển catalô khác và đặt một lô hàng mới, tất cả hàng cũ tôi cho cất hết vào kho. Trước khi cửa hàng kia khai trương được một tuần, tôi


tung tất cả hàng trong kho (chính là hàng mà cửa hàng kia sắp bán) ra bày ngoài cửa hàng và giảm nửa giá. giá đề trên sản phẩm tôi vẫn giữ nguyên như vậy, nhưng bất cứ khách hàng nào vào cửa hàng tôi cũng nói nhỏ với họ rằng: “Hàng ngoài kia tôi khuyến mại đặc biệt đấy, chỉ có nửa giá thôi, ông bà mua mau đi kẻo hết.”, thế là khách tranh nhau mua hết số hàng đó, còn cậu kia qua xem, thấy tôi vẫn để nguyên giá nên yên tâm về nhà “ ăn no ngủ kĩ”, chờ ngày khai trương.

Khi cửa hàng kia khai trương thì những sản phẩm giống y trang như của họ đã được khách mua hết bên cửa tiệm tôi với giá bằng một nửa rồi, nên anh chàng nọ cũng chẳng bán được bao nhiêu. Cửa hàng lại nằm ngay trung tâm thành phố, tiền thuê nhà rồi các khoản phí phát sinh rất cao, vốn có nhiều đến đâu cũng không trụ lại được. sau một năm trời làm ăn thua lỗ, cuối cùng anh ta cũng phải dẹp tiệm.

Không thể tiếp tục kinh doanh mà vứt hết số hàng ế đi thì cũng không được, vì ở nhật khi đổ rác phải trả rất nhiều tiền, đặc biệt là gốm sứ - loại hàng hóa không thể tiêu hủy được. Cuối cùng vợ anh chàng nọ phải xuống nước đến năn nỉ tôi mua giúp lại số hàng tồn kho để họ hoàn lại được ít vốn, chi trả các khoản nợ nần. Tôi thất vọng khi thấy anh ta không dám sang gặp tôi mà phải nhờ vợ sang, tôi nói với cô vợ: “Anh chỉ muốn tốt cho cô chú nên mới sang góp ý, không ngờ chồng em chẳng coi anh ra gì, còn nỡ lăng mạ anh. Em bảo chồng qua đây nói với anh một câu, anh sẽ giúp mua lại toàn bộ số hàng đó.”. vậy mà anh này vì sĩ diện mà không

dám đến xin lỗi. Tôi chờ suốt ba tháng trời không thấy cậu ta lại nhà trong khi cứ một tháng chưa bán được hàng cậu ta phải trả rất nhiều tiền để lưu kho. Cuối cùng do vợ tôi nài nỉ nên tôi cũng đồng ý mua lại lô hàng đó sau khi đã dạy cho cậu ta một bài học về kinh doanh và đạo làm người.

Tôi nghĩ rằng khi mình sai, mình có lỗi thì nên dũng cảm nhận, xin lỗi người ta một câu, mình chẳng mất gì mà lại được lòng người. Chàng trai kia chỉ mất một câu nói mà được hóa giải hiềm khích, mất một lời xin lỗi mà cứu được cả sự nghiệp, thế mà vẫn ngại không dám làm. Con người ta nhiều khi vì sĩ diện, vì lòng tự ái cao ngút trời mà làm hỏng việc lớn. Là người đàn ông còn cả gánh nặng vợ con, chỉ vì chút sĩ diện cá nhân vớ vẩn mà làm hỏng chuyện kinh doanh, khiến vợ con phải khổ thì không hiểu như vậy là vinh hay nhục?

Tuổi trẻ thường quá huyễn hoặc về cái “tôi” và danh dự của bản thân, nào là “Kẻ sĩ thà chết chứ không chịu nhục”, nào là “Chết vinh còn hơn sống nhục”, nhưng thế nào là nhục, thế nào là vinh thì ranh giới của những khái niệm này quá mù mờ, đôi khi làm người ta hiểu nhầm. năm xưa hàn Tín chịu chui háng người khác giữa chợ đông người, làm trò cười cho thiên hạ rồi sau này mới có ngày lên làm đại tướng thống lĩnh vạn quân; việt vương Câu Tiễn nếm mật nằm gai, thậm chí là nếm phân của vua nước ngô là phù sai rồi mới có ngày đứng lên gây dựng lại đất nước. những bậc anh hùng xưa nay đều trải qua nhẫn nhục chịu đựng suốt


một thời gian dài, mới có ngày công thành, danh toại, vinh quang hiển hách, người đời sau có ai nói họ là kẻ hèn hạ, nhục nhã?

Người quân tử phải biết lúc nào nên nhún, lúc nào nên buông; lúc nào nên lùi, lúc nào nên nhịn. Biết vì việc lớn mà nhịn việc nhỏ, đó mới là bậc chính nhân quân tử, tài trí hơn người. Dám bỏ qua cái tôi, vượt lên cái tính sĩ diện để làm việc thì không phải là nhục, đó là điều xưa nay bậc anh hùng mới có thể làm được. Mình còn trẻ, đang trên đường lập nghiệp, chưa có gì trong tay thì không nên nghĩ mình quá ghê gớm, phải biết bỏ qua cái tôi, bỏ qua sĩ diện và lòng tự ái, như thế mới dễ làm việc và mới có thể gặt hái được thành công.

18. Chợ hoaNhững cái dễ thấy thì mọi người đều thấy, muốn chiến thắng trong kinh doanh mình phải thấy được cái mà

người khác không thấy.


Trong quá trình kinh doanh gốm sứ Bát Tràng, tôi gặp phải một rắc rối rất lớn, đó là đồ gốm của việt nam làm không kỹ và vận chuyển đường xa nên bị lỗi, méo hoặc xước nhiều. Mà người nhật thì quá kỹ tính nên họ không mua, thậm chí là một vết xước trong lòng chậu họ cũng từ chối. Một lần tình cờ vợ tôi nghĩ ra cách trồng hoa vào chậu để làm mẫu cho khách hàng xem, nàng nói: “Cái chậu này khi trồng hoa vào thì đâu có ai thấy vết xước bên trong. Chậu này trồng hoa vào trông rất sang, giá cả lại phải chăng, ông bà mua về nhà bày ra sẽ rất đẹp.”. nhờ vậy mà hàng bán được. Từ đó vợ chồng tôi thường trồng một ít hoa vào chậu bày mẫu, chẳng ngờ khách hàng lại thích mua chậu có hoa trồng sẵn hơn là mua chậu không. người nhật có thú chơi hoa kiểng, hầu như gia đình nào cũng trồng hoa, thậm chí là trồng rất nhiều. nhận thấy cơ hội tốt, có thể kết hợp với kinh doanh đồ gốm, chúng tôi quyết định mở thêm cả kinh doanh hoa và cây cảnh.

đến với nghề hoa cảnh, tôi phải mày mò lại từ đầu vì hoàn toàn chưa biết gì về nghề này. nhưng đã thành công trong kinh doanh đồ gốm, tôi rất tự tin. Trước đây khi mới lập nghiệp, chỉ từ một cái chòi mười hai mét vuông mình còn làm được, bây giờ có cửa hàng cửa hiệu đầy đủ, có một lượng kha khá khách hàng quen thường xuyên lui tới, chắc chắn mình cũng sẽ làm được. nghĩ vậy, tôi quyết tâm bước chân vào kinh doanh hoa cảnh. Tôi tìm đến chợ đầu mối ở Tokyo, nơi phân phối hoa cho tất cả các cửa tiệm trong khu

vực. việc đầu tiên tôi làm là học hỏi về các loại hoa và tìm hiểu về chợ đầu mối.

Muốn nắm phần thắng trong kinh doanh, phải tìm được một nguồn hàng rẻ mà chất lượng tốt. Mua hàng tốt giá cao, mua hàng rẻ nhưng kém chất lượng thì ai cũng mua được, kiếm được nguồn hàng tốt giá rẻ mới khó nhưng như thế mới có thể cạnh tranh.

để làm được như vậy, tôi đã dành gần một năm trời tìm hiểu kỹ lưỡng chợ đầu mối. Quan sát kỹ từng gian hàng, từng loại mặt hàng, từng người buôn bán..., nắm bắt từ những chi tiết nhỏ nhất để hiểu được cơ chế và sự vận hành của chợ đầu mối rồi từ đó tìm ra phương pháp kinh doanh cho riêng mình. Tôi đi từ nhà lúc 3 - 4 giờ sáng, đến chợ đầu tiên, ăn ngủ trên xe, và luôn ra về cuối cùng. suốt một năm trời lọ mọ ở chợ đầu mối học hỏi, tìm tòi, khám phá, tôi biết từng ngóc ngách trong chợ và nắm bắt tất cả các khâu tiêu thụ diễn ra trên cái chợ hoa cảnh đó.

Chợ đầu mối của nhật giống như cái siêu thị hoa lớn, rộng đến vài chục ngàn mét vuông, hoa được vận chuyển từ các xe chở hàng vào trong chợ bằng xe đẩy. Loại xe đẩy được dùng là loại kệ nhiều tầng hình chữ nhật, trông giống như một cái tủ đứng có thể di chuyển được. Chợ hoa mở cửa từ 7 giờ sáng cho đến khi bán hết hoa trong ngày thì thôi. hôm nào lượng hoa trong chợ nhiều thì bán đến tận 11 giờ trưa mới hết, hôm nào hoa ít thì chỉ 9 giờ là đã hết rồi. hôm nào lượng hoa trong chợ nhiều, biết sẽ lâu bán hết, tôi cứ để cho


người ta mua hàng trước rồi từ từ mua sau, như vậy sẽ mua được giá rẻ. những người mua hàng trước thường là những người nóng vội, khi khách hàng đã mua đủ rồi thì sẽ không còn người mua nữa, tôi tha hồ mà trả giá và dễ dàng mua được hoa tốt giá rẻ. Còn hôm nào nguồn hàng về chợ ít, hoa sẽ hết nhanh, phải nhanh tay mà mua hàng, chấp nhận giá hơi cao một chút nhưng sẽ có đủ hoa bán. nhưng làm sao để biết được hôm đó lượng hoa về chợ nhiều hay ít cũng là không đơn giản, nếu phán đoán sai sẽ thua lỗ ngay? đó là câu hỏi mà tôi đã vắt óc suy nghĩ.

sau nhiều ngày quan sát, tôi nhận ra rằng những chiếc xe đẩy hoa chính là yếu tố để nhận biết được lượng hoa về chợ. vì thế, cứ tới chợ là tôi đi vòng ra sau, tìm đến kho tập trung những chiếc xe đẩy. hôm nào trong kho có nhiều xe đẩy trống không được sử dụng tức là hôm đấy lượng hoa về chợ ít. ngược lại, nếu trong kho còn rất ít xe đẩy tức là hôm đó lượng hoa trong chợ rất nhiều, các xe phải huy động hết để xếp hoa, và cứ việc thoải mái mà chọn lựa. Tuy chỉ là một chi tiết nhỏ nhưng lại là điều rất quan trọng để đưa ra những quyết định kinh doanh đúng đắn.

Trong lựa chọn hàng hoá, tôi không chỉ xem xét cẩn thận từng mặt hàng cần mua mà còn để ý kĩ người bán hàng, xem người đó là người thế nào. Khi mua hoa tôi thường bốc một ít đất trong chậu lên ngửi, có nhiều mùi phân bón tức là hoa bị bón nhiều phân để ép ra hoa, mình mua về một thời gian hoa sẽ tàn rồi không ra thêm nữa. Chỉ nhiêu đó thôi cũng

biết được người chủ của những chậu hoa này là người như thế nào, một người chỉ biết vì lợi nhuận, làm kiểu “ăn xổi” như thế thì khó có thể hợp tác lâu dài. Biết về người bán thì sẽ phần nào biết được chất lượng hàng hóa của họ ra sao. người bán hàng mà có tâm thì họ chăm sóc hoa cẩn thận, kỹ lưỡng, tưới tắm đầy đủ, hoa họ bán sẽ có chất lượng tốt. người tốt thì trong làm ăn buôn bán họ giữ uy tín, không lừa lọc, không lươn lẹo, hợp tác lâu dài với họ mình rất yên tâm. Mỗi ngày tôi nhập đến cả ngàn chậu hoa, không thể nào mà đi kiểm tra từng chậu được. dựa vào người bán hàng để đánh giá sản phẩm là cách hiệu quả nhất.

Chợ của nhật Bản rất khác chợ của việt nam, đặc thù văn hóa giữa hai đất nước và cách kinh doanh cũng như yêu cầu của các ngành hàng cũng rất khác nhau, vì thế chưa chắc những người khác làm theo cách của tôi ở chợ hoa Tokyo cũng sẽ thành công ở việt nam. Tôi không khuyên mọi người làm y như thế vì hoàn cảnh, điều kiện của mỗi người khác nhau. Tôi chỉ muốn nói rằng khi định làm bất cứ cái gì cũng phải dành nhiều thời gian để tìm hiểu cho kỹ lưỡng; quan sát, để ý, từ cái nhỏ nhất và phải thật tinh ý. Có hiểu đúng và tường tận mới có thể đưa ra những chiến lược kinh doanh phù hợp.

Những cái dễ thấy thì mọi người đều thấy, muốn chiến thắng mình phải thấy được cái mà người khác không thấy. Để làm được như vậy phải bỏ công, bỏ sức tìm tòi, mày mò nhiều hơn người khác nhưng công sức mình bỏ ra sẽ tỉ lệ


thuận với thành quả mình thu nhận được.

19. Khách hàngNgười kinh doanh giỏi là người biết bỏ qua những cái lợi nhỏ ở trước mắt để thu được những cái lợi lớn hơn nhiều lần ở phía sau. Kinh doanh không có nghĩa là cứ phải thu

lợi nhuận ngay.


Ở nhật Bản một năm có bốn dịp lễ lớn, đó là shogatsu ( ) đọc là sô-gát-chự, higan ( ) đọc là hi-găng, và obon ( ) đọc là Ồ-bông. shogatsu chính là dịp Tết, người nhật từ lâu đã bỏ lịch âm, theo lịch dương nên ngày Tết cổ truyền của họ được chuyển thành ngày 1 tháng 1 dương lịch hàng năm. higan chính là ngày Thanh minh, là một ngày lễ đặc biệt của đạo phật tại nhật. Một năm có hai dịp higan, khoảng ba ngày trước ngày Xuân phân được gọi là higan (mùa Xuân), và khoảng ba ngày trước ngày Thu phân được gọi là higan (mùa Thu). Cả hai dịp higan đều là thời gian chuyển mùa, ngày Thu phân và ngày Xuân phân chính là ngày trên mặt đất có số giờ cho ban ngày và ban đêm bằng nhau. vào những ngày này, người nhật thường đi tảo mộ tổ tiên, họ thường dùng hoa trắng và ohagi ( ) một loại thức ăn để bày cúng.

Còn lễ hội obon giống như ngày rằm tháng Bảy, chính là lễ vu Lan và ngày Xá tội vong nhân ở nước ta. Lễ vu Lan là để tỏ lòng báo hiếu với ông bà, cha mẹ, tổ tiên đã khuất; còn lễ Xá tội vong nhân là lễ cúng thí cho những vong hồn vật vờ không nơi nương tựa, không có ai là thân nhân trên trần gian cúng bái, hai lễ này khác nhau. người nhật quan niệm ngày Rằm tháng Bảy là ngày cửa địa ngục mở để đón thân nhân và các vong linh được giải thoát. họ sắm sửa đồ cúng, làm đèn lồng để dẫn đường, làm bò và ngựa từ cà tím và dưa chuột để cúng cho tổ tiên. người nhật nói rằng làm thế là để cầu nguyện cho linh hồn của tổ tiên có thể đi đến thế giới

hiện thực nhanh chóng bằng ngựa làm từ dưa chuột; vì tiếc thương, quyến luyến nên chậm rãi trở về thế giới bên kia bằng bò làm từ cà tím. nếu như mộ tổ tiên gần nhà thì buổi trưa người ta sẽ ra quét dọn và tảo mộ.

Trong những dịp này, khách thường mua rất nhiều hoa đi tảo mộ hoặc cúng cho ông bà tổ tiên. Các cửa hàng hoa thường nhân dịp này tranh thủ bán kiếm lời, một bó hoa có thể lên tới 600 đến 700 Yên. Riêng cửa hàng tôi những ngày này lại giữ giá bán là 398 Yên, bằng đúng giá gốc tôi nhập vào, có khi còn rẻ hơn. Khách đến cửa hàng mua hoa còn được tôi đích thân mang trà nước ra phục vụ. Trời nóng thì mỗi người khách vào tiệm được tặng một lon trà uống liền giá 100 Yên. những việc làm đó của tôi khiến khách hàng không khỏi ngạc nhiên, họ xúm vào hỏi: “Đã bán giá rẻ rồi lại còn tặng trà, anh không sợ bị lỗ à?”. Tôi trả lời: “Xin hỏi các vị, trên đời này cái nhìn thấy và cái không nhìn thấy, cái gì quý hơn? Cái nhìn thấy là tiền bạc vật chất, cái không nhìn thấy là tấm lòng con người”. “Vậy thì cái không nhìn thấy quý hơn.”. - khách hàng đáp. Tôi giãi bày tiếp: “Hoa này là để cúng cho người đã khuất. Dù chúng ta không nhìn thấy họ nhưng họ luôn hiện diện ở bên chúng ta. Hoa bán cho người đã khuất nên tôi không thể bán giá cao để kiếm lời. Tôi làm vậy cũng là để những người đã khuất hiểu được tấm lòng của tôi, họ sẽ phù hộ độ trì cho tôi ăn nên làm ra.”. Khách hàng nghe tôi giải thích vậy thì đồng tình và mua càng nhiều hoa. Rồi thì một đồn mười, mười lại đồn trăm... uy tín và


danh tiếng của cửa hàng lại càng được nhiều người biết đến, khách hàng ngày càng đông.

Trong những dịp lễ tết, các cơ sở bán hàng khác thường thu lời rất nhiều, còn cửa hàng tôi thì may ra chỉ hòa vốn, có khi còn lỗ. nhưng tôi rất thanh thản và tự tin, vui vì mình làm được một việc tốt, tự tin vì dù không kiếm được lợi nhuận nhưng lại tri ân được khách hàng. Một năm có 365 ngày, trừ 4 ngày người ta đi tảo mộ thì vẫn còn tới 361 ngày, chỉ cần họ là những khách hàng trung thành với cửa hàng của mình thì trong 361 ngày còn lại là quá đủ lời.

Tôi đã bỏ ra 5 năm trời để xây dựng thương hiệu, uy tín cho bản thân và cho cửa hàng. Trong năm năm đầu tiên gần như tôi chỉ lấy công làm lãi, nhưng quãng thời gian vất vả này không hề uổng phí. nhờ có 5 năm đó mà 10 năm tiếp theo tôi đã thu được rất nhiều lợi nhuận từ đó. đó cũng chính là “Lùi một bước để tiến ba bước”, hay nói cách khác là: “Bỏ con săn sắt để bắt con cá rô”. nhưng điều này không có nghĩa là sau 5 năm đầu tôi không cố gắng và không hết mình, tôi luôn hết mình phục vụ khách hàng từ ngày đầu tiên. Các chương trình khuyến mại, giảm giá, chính sách ưu đãi khách hàng luôn được cửa hàng đặt lên hàng đầu.

Điều quan trọng nhất là mình phải có cái tâm hết lòng vì khách hàng, lợi nhuận chỉ là thứ yếu. Hiểu được điều đó khách hàng sẽ đến với mình. Có khách hàng thì hàng sẽ bán được, chắc chắn sẽ không bị thua lỗ, về lâu dài thể nào cũng có lãi.

*****

Lần nọ trong vùng có một cửa hàng hoa cảnh của người nhật mới khai trương, họ bán một cây phong lan chỉ có 2.000 Yên, trong khi cửa hàng của tôi bán tới 3.000 Yên. Là người có kinh nghiệm buôn hoa cảnh nên tôi hiểu rất rõ giá cả các mặt hàng. giá 2.000 Yên chắc chắn chỉ là là giá khuyến mại để hút khách, giá đó không có lời và không thể duy trì lâu được. Biết vậy nên tôi nói với khách quen của mình: “Ông, bà có biết cái tiệm mới mở không? Họ bán hoa lan rẻ lắm, mau đến mua đi.”. sau một tuần, y như rằng họ phải tăng giá lên 3.000 Yên, bằng với giá cửa hàng tôi. Cửa hàng nọ khuyến mại là để quảng cáo, nhưng người mua được hàng của họ lại chủ yếu là khách quen của tôi, thành ra chiến lược kinh doanh của họ bị giảm hiệu quả.

Lần khác, cửa hàng kia bán hoa shikuramen với giá 50 Yên, trong khi cửa hàng tôi bán với giá 70 Yên một cây, giá nhập vào của hoa này vào khoảng 50 Yên. Tôi lại nói với khách hàng của mình để họ đến cửa hàng kia mua hoa giá rẻ. hôm sau đến chợ hoa, tôi trả giá với chủ đầu mối: “Tôi trả anh 60 Yên một cây, nhờ anh tìm và chọn cho tôi những cây đẹp nhất.”. Ông chủ hoa thấy tôi trả giá cao, được một món hời nên dốc sức chọn, cây nào to, cây nào đẹp ông chọn cho tôi hết. hôm sau khách hàng tới thấy hoa của cửa hàng tôi đẹp quá, chép miệng tiếc rẻ: “Hoa ở đây quá đẹp. Hôm trước mua ở cửa tiệm kia giá có mềm hơn nhưng trông không


đẹp và tươi như ở đây. Biết thế tôi đừng ham giá rẻ mà đến đây mua.”. Khi đó tôi mới nói: “Lần sau ông bà thấy hàng rẻ ở tiệm khác thì đừng hấp tấp mua, cứ báo cho tôi, tôi sẽ kiếm được hoa rẻ và đẹp hơn hẳn cho ông bà.”.

Từ đó khách hàng của tôi không còn đến mua ở cửa hàng kia nữa. về nhà, họ kể chuyện với bạn bè và gia đình, so sánh cửa hàng mới và cửa hàng của chúng tôi. vô tình họ không chỉ là khách hàng thân thiết mà còn trở thành trợ thủ đắc lực giúp chúng tôi quảng bá sản phẩm, làm suy yếu sức cạnh tranh của đối thủ. Thậm chí khi cửa hàng đó đổi giá bán hay có loại hoa mới, khách lại đến thông tin ngay cho tôi. Tôi vừa giữ được khách hàng vừa hạ được đối thủ, đúng là một mũi tên trúng hai đích.

*****

Cứ đến các dịp lễ tết dân tộc (Tết cổ truyền việt nam, Kỷ niệm nghìn năm Thăng Long hà nội...) tôi lại tổ chức nấu các món đặc sản việt nam (nấu phở, gói bánh chưng, làm nem…) rồi mời mọi người tới ăn miễn phí. những dịp này tôi thường cắm lá cờ đỏ sao vàng của việt nam trên nóc cửa hàng, dựng đủ các loại cờ phướn hội làng từ trong cửa hàng ra tận ngoài đường. Trong cửa hàng tôi cũng treo rất nhiều tranh ảnh về đất nước, con người, du lịch việt nam để quảng bá hình ảnh đất nước mình. Mỗi bữa tiệc như thế thường có khoảng năm trăm khách hàng đến tham dự. Chi phí cho việc tổ chức cho mỗi buổi như vậy là khoảng một

triệu Yên. nhưng tôi chấp nhận bởi thứ nhất tôi có dịp tri ân khách hàng của mình; thứ hai cũng là dịp để tôi quảng bá cho quê hương, đất nước mình. Tôi cho đi thì tôi cũng sẽ được nhận lại, còn nếu tôi cứ giữ bo bo cho riêng mình thì chẳng thể nào mà phát triển được. giống như cái ao, nước có chảy đi thì dòng nước sạch khác mới đổ đến và ao nước mới trong. ao mà nước không chảy đi đâu, cứ giữ lại cho riêng mình sẽ trở thành ao tù, rồi ngày càng bốc mùi hôi thối. Con người cũng vậy, sống là phải biết cho đi.

Hãy gắng giữ cho mình một tấm lòng quảng đại, sẵn sàng cho đi, hết mình vì lợi ích của khách hàng, có như vậy việc kinh doanh buôn bán mới phát tài, phát lộc.


SONY GIANG VO

Highlight

3 từ "đất nước, con người, du lịch" đặt cạnh nhau thì ko hợp lắm. bỏ từ "du lịch"

SONY GIANG VO

Highlight

que huong

20. Nhân viênLàm lãnh đạo một công ty cũng giống như chèo lái một con thuyền giữa biển khơi. Gặp sóng to gió lớn, từ thuyền trưởng đến thuyền viên đều phải chung tay dốc sức mới

vượt qua được bão tố.


Chắc hẳn chúng ta chưa thể quên thảm họa động đất, sóng thần ở sendai vào ngày 11/3/2011. đó là một trận động đất mạnh hơn mức 7, theo thang cường độ địa chấn của nhật Bản. Theo các ghi chép, đây là trận động đất có cường độ mạnh nhất tính đến thời điểm đó ở nhật Bản, là một trong năm trận động đất mạnh nhất thế giới kể từ năm 1900. Trận động đất đã tạo ra sóng thần cao gần 40 mét đổ bộ vào thành phố Fukushima và tiến sâu vào đất liền hơn 10 kilômét. Thảm họa này đã xóa xổ toàn bộ một thành phố. đến nay, Chính phủ nhật Bản đã chính thức xác nhận có gần 16.000 người thiệt mạng, gần 10.000 người bị thương, hơn 3.000 người mất tích. Khoảng 125.000 công trình nhà ở bị hư hại hoặc phá hủy hoàn toàn; hệ thống đường bộ, đường sắt bị thiệt hại nặng nề; cháy nổ ở nhiều nơi làm phá hủy nhiều nhà máy và các công trình xây dựng. Trận động đất sóng thần này còn kéo theo ít nhất 3 nhà máy điện nguyên tử bị nổ lò phản ứng hạt nhân, khoảng 4,5 triệu hộ gia đình rơi vào tình trạng mất điện và 1,5 triệu hộ bị mất nước. Chính phủ nhật Bản ước tính thiệt hại của trận động đất sóng này lên đến hơn 300 tỉ đôla Mỹ, và theo lời Thủ tướng naoto Kan: “Đây là cuộc khủng hoảng khó khăn nhất mà Nhật Bản phải đối mặt trong vòng 65 năm từ sau chiến tranh thế giới thứ II.”

Lúc này nền kinh tế nhật Bản bị ảnh hưởng nặng nề khiến hầu hết các công ty ở nhật Bản đều phải tuyên bố cắt giảm lương. Trong tình cảnh chung ấy, các nhân viên của tôi cũng

rất lo lắng. ngay sau khi thảm họa xảy ra, biết tình hình kinh tế trở nên rất tồi tệ, tôi tập trung tất cả nhân viên lại và an ủi mọi người: “Các bạn đừng lo nhiều, tôi sẽ cố gắng không trừ lương của bất cứ ai và giữ mức lương ổn định. Chỉ mong các bạn sẽ thật cố gắng làm việc, phục vụ khách hàng thật tốt. sự cố gắng của mọi người không chỉ đơn thuần là cho sự tồn tại của cửa hàng, của công ty mà cho chính sự sinh tồn của mình. Quyền lợi của công ty cũng chính là của các bạn, hiểu được như vậy thì cửa hàng của chúng ta sẽ vượt qua được giai đoạn khó khăn này.”. nghe tôi nói vậy, tất cả nhân viên đều vui mừng và thể hiện quyết tâm.

Trong những ngày khó khăn đó, lương thực và nước uống rất khan hiếm, tôi quyết định mở kho của công ty, tặng đồ ăn và nước uống cho nhân viên. Chúng tôi còn tặng miễn phí cả nước sạch đóng chai cho khách có con nhỏ đến mua hàng. được quan tâm chu đáo, nhân viên rất cảm kích, càng nỗ lực làm việc hơn. Kết quả là trong thời gian khủng hoảng đó, cửa hàng chúng tôi vẫn làm ăn có lãi, duy trì ổn định lợi nhuận.

Làm lãnh đạo một công ty cũng giống như chèo lái một con thuyền giữa biển khơi. người lãnh đạo là thuyền trưởng, nhân viên là thuyền viên, khủng hoảng kinh tế chính là cơn bão lớn giữa biển. gặp sóng to gió lớn, từ thuyền trưởng đến thuyền viên đều phải chung tay dốc sức vượt bão. nếu nghĩ rằng mình là thuyền trưởng, là lãnh đạo phải được ưu tiên, phó mặc các thuyền viên tự mình chống chọi với bão thì khi


Sony

Highlight

xóa sổ

tàu bị bão nhấn chìm mình cũng vong mạng.

Trong cơn khủng hoảng, càng phải cố gắng để bảo đảm quyền lợi đầy đủ cho nhân viên, cả khi công ty bị thua lỗ hoặc bản thân chịu thiệt thòi. Có như thế thì công ty mới vững vàng trước sóng gió. Và khi vượt qua bão tố rồi thì nhân viên của mình lại càng trung thành hơn, công ty càng tiến nhanh hơn.

*****

Lần khác, một nhân viên của cửa hàng than phiền rằng đứa con của cô ấy năm nay tuy đã 7 tuổi rồi mà vẫn còn nhõng nhẽo, chưa tự giác và không chịu giúp đỡ bố mẹ làm việc nhà. điều này làm cô rất buồn phiền, đi làm mà tâm trạng không khỏi thấp thỏm, lo lắng cho con mình ở nhà. đây cũng là một trường hợp hiếm vì trẻ em nhật Bản rất ý thức và tự giác, bình thường 5 tuổi các bé đã biết phụ giúp gia đình. Lắng nghe đầu đuôi câu chuyện, nghĩ ngợi một hồi tôi khuyên nhân viên đó: “Cô giúp tôi chuyển lời này tới cháu: Bác giám đốc của mẹ nói ngày mai sẽ đến nhà mình chơi và thăm con, xem con có ngoan và chăm chỉ làm việc nhà giúp mẹ như mẹ vẫn hay khoe với bác ấy không. Nếu đúng như thế thì bác sẽ rất vui và có quà cho con.”

Bà mẹ về nói với đứa con như vậy, thế là hôm đó cu cậu ta dành cả ngày để lau chùi sạch sẽ nhà cửa, dọn dẹp phòng ốc gọn gàng. hôm sau tôi cho 3.000 Yên vào một chiếc phong bì đỏ rất đẹp, nhờ người nhân viên đó chuyển và nói với con trai: “Hôm nay bác giám đốc có việc bận đột xuất nên không đến nhà

thăm con được, bác rất xin lỗi và rất áy náy vì đã không giữ lời hứa với con. Nghe mẹ kể là con đã rất cố gắng dọn dẹp nhà cửa, giám đốc thấy rất vui và tự hào về con. Nhờ có con rất chăm chỉ mà mẹ yên tâm làm việc giúp cho công ty. Vì vậy giám đốc gửi con số tiền này để con có thể mua sách vở và đồ dùng học tập mà con thích.”. sau này, mẹ cậu bé nói rằng cậu không những không quậy phá nữa mà còn ở nhà nấu cơm cho mẹ, cậu làm cả nhà ngạc nhiên và vui mừng. Cô nhân viên của tôi rất cảm kích vì đã giúp con của cô ngoan hơn, nhờ đó mà có thể yên tâm làm việc.

Hãy luôn quan tâm đến nhân viên và gia đình của họ. Khi được gia đình ủng hộ thì người nhân viên đó chắc chắn sẽ làm việc hết mình và rất trung thành. Có “ an cư ” thì mới “ lạc nghiệp ”, gia đình có yên ấm thì mới có thể tập trung và hết mình với công việc. Tuy nhiên, cũng cần tránh can thiệp quá sâu vào chuyện nội bộ gia đình của nhân viên, chỉ nên cố gắng hỗ trợ và giúp đỡ họ trong khả năng có thể mà thôi.

*****

Cửa hàng tôi nhận thêm nhân viên mới. sau một thời gian làm việc cùng, con gái tôi than phiền: “Sao cô này làm việc chậm quá, con nói mãi mà cô ấy không làm nhanh hơn được.”. nghe con nói, tôi chưa vội đưa ra nhận định gì, cũng không gọi cô nhân viên mới lên để “hỏi chuyện” hay khiển trách, tôi dành thời gian để quan sát và tìm hiểu. Tôi nhận thấy cô làm việc tuy chậm nhưng rất kỹ tính, giao cho lau


cửa sổ thì sẽ lau đến lúc sạch bóng mới thôi. Lúc đó, tôi giảng giải với con gái: “Người ta mới làm,chưa quen việc nên còn chậm. Nhưng cô ấy có tính tốt là làm việc rất cẩn thận, kỹ lưỡng. Con đừng vội thúc giục mà làm mất cái tính tốt của người ta. Cứ từ từ, bình tĩnh, khi công việc đã quen rồi, dần dần cô ấy sẽ làm nhanh hơn. Người ta còn làm việc lâu dài cho mình, đừng nóng vội mà hỏng việc.”.

Mỗi nhân viên đều có tính cách, sở trường và khả năng khác nhau, phát huy khả năng đó là công việc của lãnh đạo. nếu giao cho người cẩn thận, sợ đổ vỡ đi bê chậu gốm thì họ không thể nào làm nhanh được. Còn giao cho người nhanh nhẹn hoạt bát ngồi yên ở quầy thu ngân làm việc thì cũng khó làm tốt được vì không đúng sở trường. Là chủ mình phải có trách nhiệm tìm hiểu rõ từng nhân viên, mới giao cho họ công việc phù hợp được. đa số nhân viên đều tự giác, luôn nỗ lực hết mình, đặc biệt là người nhật, vì làm việc chăm chỉ là tính cách của người nhật. nếu họ làm có gì đó chưa tốt là do mình chỉ huy chưa đúng, cần phải xem lại sự phân công của mình trước tiên.

*****

Mọi người thường hay nói khách hàng là Thượng đế, còn với tôi thì nhân viên mới là Thượng đế. Tôi đối xử với nhân viên của mình như là Thượng đế, để nhân viên phục vụ khách hàng như Thượng đế. Tôi từng đi làm thuê, làm mướn nhiều năm, từng trông thấy cảnh mẹ mình bị chủ đối xử tàn tệ; từng trải qua cảnh bị chủ hành hạ nên tôi

rất hiểu cái cảnh bất công đó. Tôi sẽ không bao giờ lặp lại, không đối xử với nhân viên của mình như vậy. Khi nhân viên đến làm việc cho tôi là họ đã phải dành cả một ngày trời, đến từ sáng sớm và làm việc đến chiều muộn. họ phải gác lại chuyện gia đình, con cái, việc cá nhân... để đến làm việc cho tôi. vì thế tôi cần phải ghi nhận công sức họ bỏ ra và cảm ơn vì họ đã dành thời gian đến giúp. nhân viên cũng chính là người đem lại sự phát triển cho công ty của mình. họ có thoải mái mới làm việc hiệu quả, mới niềm nở với khách. phải biết ơn họ vì nhờ có họ mà việc kinh doanh thành công.

Trong những năm đi làm thuê, tôi nhiều lần bị chủ quỵt tiền lương: hồi làm ở công ty Kanakawa không được trả 7 tháng lương; Khi làm xây dựng cũng có lần bị chủ nhà lừa không trả tiền. giờ may mắn trở thành ông chủ, điều đầu tiên tôi để ý là phải trân trọng công sức làm việc của nhân viên và trả công cho họ xứng đáng. đồng lương cũng là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của họ, tôi có trả lương xứng đáng và đầy đủ thì nhân viên mới không phải lo nghĩ, vật lộn với cuộc sống và mới yên tâm mà làm việc cho tôi.

Tuy vậy, tiền cũng chỉ có thể khiến người ta làm việc chứ không khiến người ta yêu mến hay hết lòng vì mình được. Muốn nhân viên làm việc, cống hiến hết mình, trước hết phải tôn trọng và đối xử tốt với họ. họ cũng là người, cũng có lúc vui, lúc buồn, lúc hờn giận, phải luôn cố gắng cư xử


với họ sao cho có tình, có nghĩa.

Tôi không bao giờ nặng lời với nhân viên, ngay cả khi họ có lỡ làm gì đó sai tôi cũng không khiển trách ngay. họ cần có tinh thần và tâm trạng thoải mái để hăng say làm việc, để niềm nở tiếp đón khách hàng, để việc kinh doanh “thuận buồm, xuôi gió”. nếu sáng ra mình đã khiển trách hay mắng mỏ họ thì cũng chẳng giải quyết được vấn đề gì, chỉ khiến tinh thần đi xuống và mọi thứ tệ thêm. nếu nhân viên chẳng may có phạm sai lầm, tôi sẽ ghi lại vào sổ tay, đến cuối ngày trước khi ra về thì nhẹ nhàng góp ý với họ. như vậy vừa không ảnh hưởng đến tinh thần làm việc mà tối về họ cũng có thời gian suy nghĩ để hôm sau làm việc tốt hơn.

Có nhân viên tôi mới thành giám đốc, không có nhân viên tôi đâu có ai mà chỉ đạo, vì vậy sẽ luôn hết mình vì những người đã tin tưởng và đưa mình lên làm lãnh đạo.

21. Kẻ trộm“Oan oan tương báo, dĩ hận miên miên”, lấy oán báo oán thì để hận đời đời, oán thù càng chồng chất, chẳng đi được đến đâu, chẳng thay đổi được gì. Chỉ tấm lòng nhân

nghĩa mới hóa giải được oán thù mà thôi.


Sony

Highlight

do do toi se luon het minh vi

Một hôm đang làm việc, tôi nhận được tin báo của nhân viên nói rằng có một bà già hay đến ăn trộm đồ của cửa hàng. Bà ta thường đi vào cửa hàng chọn hoa đầy túi rồi đi thẳng ra cửa mà không tính tiền. đã ba, bốn lần lặp lại như vậy rồi nhưng nhân viên cửa hàng chưa dám bắt, muốn chờ ý kiến của chủ để xử lý. Thấy vậy, tôi liền đến cửa hàng xem thực hư ra sao. Tôi đứng ngoài bãi đỗ xe chờ lúc bà già nọ xách túi hoa ra xe như thường lệ, lúc này tôi mới tiến đến và hỏi: “Bà có gì trong túi vậy?”. “Là hoa tôi mua.”- Bà già gắt gỏng trả lời. “Thế bà đã trả tiền chưa?”- tôi vẫn điềm tĩnh như chưa hay biết gì. “Tôi trả rồi.”.- Bà ta luống cuống đáp. “Tôi là giám đốc ở đây, cảm phiền bà theo tôi vào văn phòng kiểm tra lại nhé.”- tôi nói. Bà già mặt tái xanh, hốt hoảng, vừa lắc đầu quầy quậy vừa lúng búng: “Không, không, tôi không đi đâu hết ” và chỉ chực quay đầu cầm túi bỏ chạy.

Lúc này, rất đông khách hàng ở xung quanh đều dừng lại, đứng ngó nghiêng và nghe ngóng diễn biến câu chuyện. Một số người cũng hiểu ra sự tình chuyện bà già kia ăn cắp, họ xì xầm với nhau và có người còn dò hỏi nhân viên để chắc chắn thực hư câu chuyện. Càng lúc càng có thêm khách hàng từ trong kéo ra xem, thấy thế, tôi quay sang nói với bà già nọ: “Lần này tôi bỏ qua, nhưng lần sau bà không được làm vậy nữa. Sống phải biết giữ lương tâm cho trong sạch, cố gắng mà làm việc, không được đi trộm cắp.”. nghe tôi nói vậy bà già rối rít cảm ơn, lùi ra cửa rồi cho xe chạy thẳng.

Thấy tôi đã bắt được quả tang kẻ trộm nhưng lại thả đi, khách hàng ngạc nhiên lắm, họ xúm vào hỏi: “Sao anh lại thả bà ấy đi? Bà ta ăn trộm kia mà?”. Tôi từ tốn nói với khách hàng: “Vì quá nghèo khó người ta mới phải làm thế, thôi thì làm phúc cho người ta một lần. Là con người ai chả mong có một cuộc sống đầy đủ, sung sướng, chẳng ai muốn đi ăn trộm, ăn cắp cả. Chẳng may sa cơ, lỡ vận người ta mới phải làm vậy, thôi nên rộng lượng mà tha thứ cho họ.”.

Thấy tôi xử trí như vậy, khách hàng xung quanh đều đồng tình, có người nói: “Ông quả là người nhân hậu, chúng tôi sẽ đến chỗ ông mua hàng thường xuyên hơn, sẽ gọi cả bạn bè đến mua hàng ủng hộ cho ông.”.

vậy là tôi vừa xử lý được chuyện mất trộm hàng, vừa có được sự kính nể của khách hàng, uy tín càng tăng. Rồi tiếng lành đồn xa, người nọ truyền tai người kia, khách hàng đến mua hoa ở cửa hàng tôi đông hơn. Tôi luôn quan niệm kinh doanh buôn bán hay làm bất cứ nghề gì cũng cần có cái “tâm”, cái “đức”. Có tâm, có đức thì tiếng lành đồn xa, uy tín sẽ càng tăng, khách hàng đến với mình càng nhiều.

Từ ngày mở cửa hàng, cũng có nhiều lần tôi bị người ta đến trộm đồ. Lần nọ, có một cậu trai trộm hai bịch bánh, bị tôi bắt được tận tay. Tra hỏi lý do, cậu kể rằng vừa bị mất việc, chưa tìm được việc làm mới. phải đi bộ suốt cả quãng đường xa, đói quá mà không có tiền, vì vậy mới đánh liều vào cửa hàng trộm bánh. Biết vậy, tôi thấy rất thương cảm, tôi nói với cậu : “Lần sau cậu đói thì cứ đến gặp ta, ta sẽ cho


cậu nhiều hơn mấy lần, không phải ăn cắp. Cậu đến bất cứ nơi nào nếu có bị đói thì vào các cửa hàng quanh đấy, tìm gặp tận chủ cửa hàng rồi hỏi xin, thể nào người ta cũng cho. Nếu có chủ cửa hàng nào không cho thì cậu điện thoại cho ta, ta sẽ mắng cho người đó một trận, vì tại những người như thế đã đẩy người ta vào con đường trộm cắp.”. nói rồi tôi cho cậu ta mấy gói bánh và để cậu ta đi. Chàng trai nọ rối rít cảm ơn.

Cậu ta đi rồi nhưng tôi vẫn băn khoăn, không biết cậu ta sẽ sống mấy ngày tiếp theo ra sao khi chưa tìm được việc và túi cũng không có đồng nào. người nhật sống rất tự lập, hầu hết khi đến tuổi 18 là họ sẽ ra ngoài ở riêng, không phiền đến bố mẹ và gia đình, cũng không ngửa tay xin tiền bố mẹ. Tôi cảm thấy vẫn không yên tâm trong lòng nên phóng xe đuổi theo chàng trai. Tôi gặp được lúc cậu đang rảo bước trên con đường xung quanh đồng không mông quạnh, chẳng có nhà cửa hay quán xá gì. Thấy tôi đuổi theo, chàng trai sợ quá, tưởng tôi đổi ý bắt cậu ta lên đồn cảnh sát. Tôi trấn an chàng thanh niên rồi rút trong ví ra ba ngàn Yên cho cậu, để cậu có thể sống tạm qua mấy ngày khó khăn cho đến khi tìm được việc. Chàng trai cúi gập người cám ơn tôi. nhìn cậu ta đi khuất một đoạn tôi mới yên tâm quay về.

sau đó vài tháng, một hôm chàng trai nọ vận một bộ vest lịch sự đến gặp tôi và thông báo rằng cậu ta đã xin được việc, cậu rất biết ơn tôi vì đã giúp đỡ cậu lần đó.

Lần khác nữa, tôi bắt được một người đàn ông đã ngoài

30, cũng đi ăn trộm. Tôi cho cậu ta một bịch bánh và bảo lần sau nếu đói thì cứ đến gặp tôi, giúp tôi đi tưới hoa trong vườn, tôi sẽ cho bánh, không nên đi ăn trộm. nhưng mấy hôm sau cậu ta lại đến trộm cửa hàng. Lần này giận quá, tôi đuổi đi luôn, không cho bánh nữa. vậy mà một tuần sau lại thấy cậu này dẫn thêm cả em trai đến cùng ăn trộm. Tôi túm cả hai rồi ghì chặt xuống đất, vừa ức vừa thương, tôi quát lên: “Đã nói mấy lần rồi mà cậu vẫn chứng nào tật nấy là sao hả? Làm người phải biết giữ cho lương tâm và thanh danh mình trong sạch, sao lại bán rẻ danh dự mà đi làm mấy cái chuyện tồi tệ này? Đã bảo là đói thì đến gặp ta, giúp ta tưới cây,chăm vườn thì ta sẽ cho cậu bánh, vừa đàng hoàng mà lại có cái ăn. Ta muốn điều tốt cho các cậu, sao các cậu không nghe theo?”. nghe tôi nói vậy, hai cậu trai sụp xuống lạy, hứa sẽ không đi ăn trộm nữa.

Một thời gian sau, cả hai anh em đến gặp tôi, thông báo đã tìm được việc làm và nói với tôi: “Lần này chúng em đến mua đồ, có việc làm rồi, chúng em không lấy đồ nữa đâu...”

người nhật có lòng tự trọng rất cao, nhiều người không có việc làm, không có tiền ăn còn nhịn đói đến chết chứ nhất quyết không chịu ăn xin của người khác. nếu có người nào đó phải đi ăn xin hoặc đến mức ăn cắp nghĩa là người ta cùng đường lắm rồi. giờ tôi có làm to chuyện cũng chẳng được lợi lộc gì, chỉ khổ cho người ta, vào tù ra tội rồi người ta lại thành ra hận mình, không biết sau này họ sẽ làm gì trả thù mình. Mấy cây hoa hay mấy gói bánh cũng chẳng đáng bao nhiêu,


Sony

Highlight

thay bằng "rất cảm kích, cứ cảm ơn tôi liên hồi..."

thôi thì coi như mình làm phúc cho họ, cũng là giải thoát cho cái tâm của mình.

Tôi từng trải qua quãng thời gian nghèo khổ, tôi rất hiểu hoàn cảnh của người nghèo, cũng chỉ vì bất đắc dĩ người ta mới phải làm việc xấu. Khi mình đã thành đạt, nên giúp đỡ người ta, chả đáng bao nhiêu với mình nhưng lại rất có ý nghĩa với người đang lâm vào cảnh khốn khó. Tôi nghĩ quan trọng là giúp cho những người sa cơ, lỡ bước đi vào con đường lương thiện. Bằng tấm lòng nhân ái, mình có thể cảm hóa người khác.

Khi kiếm được tiền nhưng tâm hồn không thanh thản thì những đồng tiền kiếm được cũng trở nên vô nghĩa và không có giá trị.

Kinh doanh không phải là chỉ biết đến lợi nhuận, quan trọng nhất là phải có cái tâm, phải gắng giữ cái tâm trong sạch, tấm lòng yêu thương và độ lượng với người xung quanh. Mình làm điều thiện thì thế nào cũng được Trời đất phù hộ.

22. Ước mơ mở rộng cơ nghiệpMuốn xây được một ngôi nhà to, cao thì nền móng phải

làm thật chắc chắn.


Sony

Highlight

viết hoa thì cả 2 chữ Trời Đất

người nhật Bản thường dành khoảng 5 năm để xây dựng nền tảng, sau đó họ sẽ bắt đầu mở rộng thị trường và bước ra ngoài. Còn tôi là người nước ngoài kinh doanh ở nhật nên cũng gặp nhiều trở ngại trong xây dựng lòng tin của người tiêu dùng nhật Bản: Bất đồng ngôn ngữ, gây dựng uy tín phải đổ nhiều thời gian và công sức hơn... Muốn thành công, tôi phải cố gắng gấp hai, gấp ba lần người bản xứ. họ chuẩn bị, mài giũa, gày dựng trong 5 năm thì tôi sẽ phải dành tới 10, 15 năm để làm những công việc đó. Mà muốn xây được một ngôi nhà to, cao thì nền móng phải thật chắc chắn.

15 năm trên thương trường, tự rèn dũa bản thân, tích lũy kiến thức, trau dồi năng lực trong lĩnh vực kinh doanh hoa cảnh, tôi cảm thấy mình đã xây dựng được một nền tảng đủ vững để có thể mở rộng hơn thị trường kinh doanh. Tháng 8 năm 2011, tôi khai trương siêu thị hoa thứ hai, rộng hơn năm ngàn mét vuông. Kinh nghiệm tích luỹ sau 15 năm, sự cọ sát, lăn lộn trên thương trường giúp tôi đủ vững vàng, tin vào năng lực của bản thân, sẵn sàng đương đầu với sóng gió. sự nghiệp của tôi đã sẵn sàng để phát triển, mở rộng hơn nữa.

Tôi được sinh ra ở đất nước việt nam, được đất nước nhật Bản cưu mang, nuôi dưỡng trưởng thành. May mắn có được hai quê hương, tôi mong ước được bắc nhịp cầu hữu nghị, kết nối hai đất nước. Tôi muốn mang những

siêu thị hoa thứ hai tại thành phố ichihara.

tinh hoa học hỏi và hấp thụ được ở đất nước nhật Bản về với việt nam để quê hương mình có thể phát triển, mở mang. Tôi cũng cố gắng để người tiêu dùng nhật Bản đón chào hàng hóa của việt nam, vì đó cũng là kết tinh và chiều sâu lịch sử văn hoá của một đất nước từng hứng chịu cảnh chiến tranh tàn phá liên miên. Bên cạnh đó, tiêu chuẩn tiêu dùng của người nhật rất cao, nếu được người nhật chấp nhận tức là sản phẩm đó có thể mở rộng đến các thị trường khác trên thế giới.

Khi cuốn sách này được xuất bản, tôi cũng đang chuẩn bị mở thêm siêu thị hoa cảnh thứ ba vào cuối năm 2012. Mong muốn của tôi là xây dựng được một hệ thống mười siêu thị hoa cảnh, mỗi năm sẽ mở thêm một cái. Các siêu thị này sẽ


Sony

Highlight

gây

Sony

Highlight

giũa

Sony

Highlight

Sony

Highlight

bo chu nay

Sony

Highlight

Sony

Highlight

"mình có thể"

SONY GIANG VO

Highlight

thay dau "phay" bang dau " - "

Dùng bữa cùng Phó chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan và trao đổi về thương mại Việt Nhật.

không chỉ bán hoa mà bán tất cả những sản phẩm thủ công mỹ nghệ của việt nam. nếu hình thành được một hệ thống phân phối như vậy thì sản phẩm việt nam sẽ có thị trường lớn ở đất nước nhật Bản, như vậy có thể giúp ích rất nhiều cho nghề thủ công mỹ nghệ của đất nước. Tôi còn có ước muốn xây dựng một khu chợ việt nam tại nhật Bản, giống như khu phố của người hoa. người hoa mở được chợ ở khắp các nước trên thế giới thì người việt mình cũng có thể làm được.

năm nay đã bước sang tuổi 51, tôi quyết sẽ theo đuổi sự nghiệp mà mình đã chọn lựa và trung thành với nó cho đến khi “sức tàn, lực kiệt”. nếu đời tôi mà mơ ước vẫn chưa được toại nguyện thì các con tôi sẽ có trách nhiệm kế tục và phải làm cho bằng được.

để thực hiện ước mơ này, chỉ sức lực của thế hệ chúng tôi thôi thì chưa đủ, cần tới sự giúp đỡ của rất nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ, các bạn du học sinh, tu nghiệp sinh, những người đã, đang và sẽ đến với đất nước nhật Bản. Cũng mong rằng khi đọc xong cuốn sách này, sẽ có nhiều người, nhiều bạn trẻ có chung hoài bão, ước mơ tìm đến hợp tác và giúp sức với tôi. Chỉ có chung tay đoàn kết chúng ta mới có thể làm nên sự nghiệp lớn.


Lời kếtLà một người Việt Nam sống và định cư ở nước ngoài,

nhưng tâm hồn và suy nghĩ của tôi lúc nào cũng hướng về quê hương, đất nước. Tôi kể lại câu chuyện giản dị của cuộc đời mình với mong muốn giúp các bạn trẻ hiểu được hai điều: Một là, bất cứ bạn trẻ nào cũng có thể làm được như tôi. Hai là, không phải tự nhiên tôi có được thành quả như ngày hôm nay, đó là cả một quá trình phấn đấu. Muốn đạt được thành công như tôi thì các bạn sẽ phải nỗ lực phấn đấu rất nhiều, nhưng hãy có niềm tin và dám hành động. Khi sang Nhật, tôi chẳng có gì ngoài đôi bàn tay trắng, cả đến tiếng Nhật cũng không biết. Nhưng nhờ sự nỗ lực, lòng kiên trì và quyết tâm, tôi đã gây dựng được sự nghiệp như ngày hôm nay. Tôi gặp nhiều khó khăn, trắc trở trong cuộc sống, cũng nhiều lần bị lừa, cũng bị thất bại trong kinh doanh, nhưng nhờ có ý chí và lòng quyết tâm, tôi đều đã vượt qua được.

Các bạn trẻ bây giờ rất giỏi, còn có điều kiện thuận lợi hơn tôi trước đây rất nhiều. Tôi tin rằng các bạn sẽ còn làm được nhiều điều to lớn hơn tôi. Mong sao đất nước ta sẽ có thêm nhiều doanh nhân thành đạt, giúp nền kinh tế nước nhà phát triển, để một ngày không xa Việt Nam cũng được như Nhật Bản.

Một trăm quyển sách hay không bằng một việc làm đẹp. Tôi nghĩ quan trọng nhất là thực hành. Tôi mong muốn các bạn

trẻ khi tìm đến với quyển sách này sẽ không chỉ dừng lại ở việc đọc, mà cố gắng rút ra bài học cho riêng mình rồi thực hành theo nó. Không nhất thiết phải hoàn toàn giống tôi, các bạn thấy cái gì hay, cái gì đúng thì hãy làm theo. Cái gì của tôi còn dở, còn chưa tốt thì các bạn hãy rút kinh nghiệm để không lặp lại những cái dở đó.

Về phần tôi, chừng nào còn sống, tôi sẽ gắng sống sao để người Nhật hiểu sức mạnh của người Việt Nam là thế nào, để họ không thể đánh giá thấp mình mà kính nể con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam, đất nước Việt Nam. Tôi phải sống để đi đâu cũng có thể ngẩng cao đầu tự hào mình là người Việt Nam. Tôi ngưỡng mộ Bác Hồ, vị cha già vĩ đại của dân tộc, luôn cố gắng sống làm sao để có thể được một phần giống Bác, làm sao giúp ích được cho quê hương đất nước. Nước ta có Bác, một con người vĩ đại mà cả thế giới ngưỡng mộ và tôn thờ là một điều may mắn. Tôi mong rằng thế hệ trẻ cũng sống, lao động và học tập theo gương của Người.

Người Việt Nam và người Nhật Bản cùng là người Châu Á, da vàng, mắt và tóc đen. Hình dáng địa lý của hai đất nước cũng na ná giống nhau. Sống trên đất nước Nhật Bản, tôi luôn tự hỏi tại sao người Nhật lại có được cuộc sống đầy đủ và sung sướng thế mà nước mình thì chưa làm được? Tôi nhận ra câu trả lời chỉ có một, đó chính là nhờ vào sự cần cù chịu khó của họ, họ dành ra nhiều năm trời để nỗ lực không ngừng nghỉ, xây dựng nền tảng, nhờ vậy mà họ được như ngày hôm nay. Hiện tại nước Việt Nam mình còn nghèo


và còn đi sau họ nhiều năm. Nước Nhật thì giàu mà người Nhật lại vốn chăm chỉ. Mình chăm bằng người ta thì mình vẫn thua vì nước mình nghèo. Vậy muốn hơn người ta mình phải chăm chỉ cần cù chịu khó hơn họ. Có ý chí tiến thủ, có tinh thần vươn lên, cùng với sự lao động cần cù, chịu khó, chắc chắn cuộc sống của chính chúng ta sẽ được cải thiện đầu tiên, và sau đó là sự hưng thịnh của đất nước.

Điều cuối cùng tôi muốn nhắn gửi đến riêng các bạn trẻ, những chủ nhân tương lai của đất nước: Tôi đã làm được, và chắc chắn các bạn cũng sẽ làm được! Tôi tin rằng các bạn không chỉ làm được như tôi mà sẽ còn được hơn tôi rất rất nhiều.

Hãy nuôi dưỡng cho mình một ước mơ cháy bỏng và lòng quyết tâm mạnh mẽ, không có điều gì là không thể trở thành hiện thực. Hãy can đảm, tin vào bản thân và dám đứng lên để thay đổi số phận. Tương lai của các bạn và của đất nước nằm trong tay chính các bạn.

Thư gửi bạn đọcCác bạn độc giả thân mến!

Tôi là Đức Anh, tác giả của cuốn sách bạn đang cầm trên tay. Chắc hẳn các bạn đều thắc mắc tại sao một quyển tự truyện về doanh nhân Ngô Hùng Lâm mà tác giả lại là Quách Đức Anh phải không? Tôi xin giải thích: Ban đầu tôi dự định viết quyển sách này dưới góc nhìn của một người ngoài cuộc, nhưng tôi thấy góc nhìn đó không thể truyền tải được đầy đủ những khía cạnh của cuộc đời doanh nhân Ngô Hùng Lâm. Vì vậy tôi đã xin phép được viết quyển sách này dưới góc nhìn của ông - như một cuốn tự truyện.

Tôi gặp ông Ngô Hùng Lâm tại Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản trong lần tiếp đón thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vào tháng 10 năm 2011. Ông là đại diện cho Hội người Việt Nam, còn tôi là đại diện cho Hội Thanh niên Sinh viên Việt Nam. Trong khi tất cả những người khác đều mặc com-lê trang trọng và thắt ca-vát chỉnh tề thì ông chỉ mặc một bộ vest màu trắng giản dị, cũng không thắt ca-vát. Khi bắt tay, tôi nhận ra lòng bàn tay ông nổi chai dày cộm, các ngón tay còn vài vết thâm của nhựa cây. Đôi bàn tay ấy đã cho tôi biết rằng, đây là một con người vô cùng chăm chỉ, chịu khó và tin cậy. Tôi đã có ấn tượng rất đặc biệt với ông ngay từ lần đầu gặp này. Người ta thường đánh giá một người qua vẻ bề ngoài, người đó ăn mặc có sang trọng không, chức tước và địa vị có cao không... Nhưng tôi nghĩ tính cách và bản chất thật sự của một con người mới nói lên họ là ai. Quần áo, dáng vẻ hay chức vị chỉ là những


thứ bên ngoài mà thôi. Vẻ chân thật, bình dị và thẳng thắn của ông khiến tôi tin những gì ông kể ngay từ lần gặp đầu tiên, và sau đó quyết định viết quyển sách này vào lần gặp thứ hai tại nhà riêng của ông.

Khi viết cuốn sách này, tôi muốn gửi đến tất cả các bạn trẻ Việt Nam chân dung sống động và chân thực về một con người đã vươn lên từ khó khăn, để đạt được thành công ở đất nước Nhật Bản. Tôi tin rằng quyển sách này sẽ giúp ích được cho nhiều bạn trẻ, trước tiên là một tấm gương về cách sống, sau đó là những bí quyết thành công trong việc kinh doanh của ông tại Nhật Bản. Câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp của doanh nhân Ngô Hùng Lâm còn là minh chứng rõ ràng cho một thông điệp vô cùng quan trọng: người Việt Nam chúng ta có đầy đủ khả năng để chinh phục thị trường thế giới, ngay cả khi xuất thân từ nông thôn, từ nghèo khó; chỉ cần ta có một khát khao mạnh mẽ, một ý chí vững vàng và một lòng quyết tâm cao thì không gì là không thể thực hiện được.

Tôi có ước mơ thực hiện một bộ sách về những những con người Việt Nam đã dám vươn lên để rồi gặt hái được thành tựu và vinh quang trong lĩnh vực của họ. Tôi muốn mang đến cho các bạn trẻ một góc nhìn toàn diện, đầy đủ và chân thật nhất về những người đã thành công trong cuộc sống, họ có thể là doanh nhân, bác sĩ, luật sư, cảnh sát, chính khách, nhà giáo, nhà ngoại giao, nghệ sĩ, nông dân... họ có thể sống ở Việt Nam, ở Nhật Bản, ở Mỹ, ở Úc.., họ xuất thân trong hoàn cảnh như thế nào, họ gặp phải khó khăn ra sao, họ suy nghĩ như thế nào, họ hành động ra sao, họ đã sống và làm việc như thế nào để có được thành công như ngày hôm nay... Tôi

tin rằng tất cả các bạn trẻ đều mong muốn hiểu rõ câu trả lời của những vấn đề này, để từ đó tự xây dựng một hướng đi thành công cho chính mình.

Tôi hi vọng sẽ tìm được những bạn trẻ thích và đam mê viết, có chung ước mơ xây dựng bộ sách này cùng tôi. Tôi cũng mong muốn được gặp gỡ những con người đại diện cho các ngành nghề khác nhau, những người sẵn sàng chia sẻ với thế hệ trẻ về cuộc đời của mình. Sẽ tuyệt vời và giá trị biết bao khi những người thành đạt, những người xuất chúng của đất nước truyền lại cho hậu thế một “bí kíp” từ cuộc đời, sự nghiệp và con đường họ đã đi qua. Đó sẽ là những quyển sách giáo khoa về cuộc sống, là tấm bản đồ chỉ dẫn cho hậu thế ngàn đời sau, là nguồn tài nguyên tri thức quan trọng để vun đắp nên một thế hệ trẻ xuất sắc, vừa có tâm vừa có tài cho đất nước. “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”, như lời Thân Nhân Trung đã nói; “tuổi trẻ hôm nay là tương lai của đất nước mai sau”, như lời bác Hồ đã dạy. Nếu thế hệ trẻ Việt Nam được biết đến và học theo tấm gương của những người xuất sắc đã đi trước, thì chắc chắn ước mơ Việt Nam trở thành một cường quốc sẽ trở thành hiện thực trong một ngày không xa.

Xin chân thành cảm ơn sự ủng hộ của tất cả các bạn độc giả.

Mọi chia sẻ, góp ý, trao đổi xin gửi về địa chỉ:

[email protected]

Quách Đức Anh.

Tokyo, Nhật Bản.

Tháng 6/2012.


Ảnh gia đình chụp năm 2010 Siêu thị hoa và cây cảnh, Fujii Garden center năm 2012


Siêu thị hoa và cây cảnh, Fujii Garden center năm 2012


Trước giờ khai mạc chương trình mừng xuân tri ân khách hàng, tổ chức tại siêu thị, nhân dịp Tết Tân Mão 2011

Khách hàng người Nhật quyên góp tiền ủng hộ trẻ em chất độc màu da cam

Trong thời gian diễn ra chương trình

Đoàn nghệ sĩ người Nhật biểu diễn điệu múa truyền thống


Thêm ảnh

Nhận quà lưu niệm của Đại sứ quán (Bên trái - Đại sứ Nguyễn Phú Bình và phu nhân, bên phải - tôi và vợ.)


Lời bình nhân vậtngô hùng Lâm là một minh chứng sống cho việc hoàn

toàn có thể thành công khi kinh doanh với tâm từ bi, dốc lòng dốc sức vì hạnh phúc, vì an lạc của khách hàng và cộng đồng.

Đại lão hòa thượng Yoshimizu Daichi - Đại sư trụ trì chùa Nisshinkutsu - Tokyo. (Người đã tặng 108 cây Hoa anh đào cho Việt Nam nhân dịp 1000 năm Thăng Long).

dù đạt được thành công trong sự nghiệp nhưng ngô hùng Lâm vẫn luôn giữ được tấm lòng trong sáng, thủy chung, lối sống bình dị và sự ứng xử đầy tình người. Câu chuyện về cuộc đời anh là những bài học đầy thú vị và ý nghĩa cho tất cả mọi người, đặc biệt là với giới trẻ.

Nguyễn Phú Bình – Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản.

nhân viên ngưỡng mộ tôi vì tôi đã từng làm việc cả thứ 7, Chủ nhật trong 5 năm và không nghỉ ngày nào. Còn tôi ngưỡng mộ ngô hùng Lâm vì ông đã làm việc liên tục 15 năm không nghỉ dù chỉ một ngày. Tinh thần làm việc của ông khiến người nhật cũng phải nể phục và kính trọng.

Hayashi Yukio - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn xăng dầu Iero Hatto.

hơn 30 năm làm trong lĩnh vực tư vấn cho các doanh nghiệp nhật Bản, chưa bao giờ tôi gặp một doanh nhân đặc biệt như ngô hùng Lâm. Triết lý kinh doanh của ông là cái mà ngay cả các doanh nhân nhật Bản cũng phải học hỏi.

Yamaguchi Yoichi - Tổng giám đốc Công ty Tư vấn Doanh nghiệp Sanken.

doanh nhân ngô hùng Lâm là một tấm gương sáng cho giới trẻ về ý chí vươn lên và về tinh thần dám nghĩ dám làm. nếu tư tưởng và triết lý kinh doanh của ông được đông đảo giới trẻ học hỏi và noi theo thì chắc chắn chúng ta sẽ có một thế hệ doanh nhân xuất sắc trong tương lai.

Nguyễn Ngọc Tú - Chủ tịch Hội Thanh niên, Sinh viên Việt Nam tại Nhật Bản.


Tiểu sửNgô Hùng Lâmsinh vào ngày 7 tháng 7 năm 1961, tại tỉnh vũng Tàu.đến nhật Bản vào ngày 3 tháng 10 năm 1979, sống cùng với

cha mẹ nuôi ở ichikawa. Từ lúc này có tên tiếng nhật (Fujii Minoru).

năm 1980: học tiếng nhật tại sentagaya và học nghề mộc tại Tokyo.

năm 1981: học việc tại công ty Kanakawa.năm 1982: chuyển sang công ty nagano, tiếp tục theo học

trường kiến trúc.năm 1985: làm việc cho công ty Yamamoto Komuten,

chuyên về thầu khoán xây cất nhà cửa.năm 1988: lập gia đình cùng vợ là hoàng Thúy hồng.năm 1996: mở cửa hang kinh doanh gốm sứ Fujii Toujiki.

Lần đầu tiên đưa gốm sứ Bát Tràng sang nhật Bản.năm 2000: mở chi nhánh tại Bát Tràng, việt nam.năm 2001: mở rộng công ty sang lĩnh vực kinh doanh

hoa và cây cảnh, công ty chuyển thành Fujii Toujiki garden Center.

năm 2002: được bầu làm chủ tịch hội giao lưu hàng hóa việt nhật, mở triển lãm hàng thủ công mỹ nghệ việt nam tại thành phố Kisarazu.

năm 2008: được bầu làm chủ tịch hội người việt nam tại Chiba-ken.

năm 2011: mở chi nhánh thứ hai ở thành phố ichihara. được bầu làm phó chủ tịch hội người việt nam tại nhật Bản.

MỤC LỤCLời giới thiệuLời tựa của đại sứ Nguyễn Phú Bình

Chương 1:- Bắt kì nhông................................................................................... 9Chương 2:- đào vỏ đạn................................................................................... 15 Chương 3:- vượt biển...................................................................................... 22 Chương 4:- Malaysia........................................................................................ 31Chương 5:- nhật Bản....................................................................................... 39 Chương 6:- học nghề...................................................................................... 45 Chương 7:- Tình yêu........................................................................................ 56 Chương 8:- Bằng lái......................................................................................... 65 Chương 9:- Cầu hôn........................................................................................ 70 Chương 10:- đám cưới...................................................................................... 80 Chương 11:- nghề xây dựng............................................................................. 86Chương 12:- Con trai và con gái...................................................................... 95


Chương 13:- về thăm quê............................................................................... 103Chương 14:- gốm sứ Bát Tràng..................................................................... 111Chương 15:- Cửa hàng mười hai mét vuông................................................ 116Chương 16:- Kinh doanh tại nhật Bản......................................................... 125Chương 17:- Cạnh Tranh.............................................................................. 134 Chương 18:- Chợ hoa...................................................................................... 139 Chương 19:- Khách hàng................................................................................ 144 Chương 20:- nhân viên................................................................................... 152 Chương 21:- Kẻ trộm....................................................................................... 159 Chương 22:- Ước mơ mở rộng sự nghiệp.....................................................165

Lời kết .......................................................................................... 169 Thư gửi bạn đọc.......................................................................... 172Ảnh minh họa..............................................................................175Tiểu sử...........................................................................................181

224 | Chinh phục đỉnh Phú Sĩ

Documents

Chinh phục đỉnh Phú Sĩ